Preview only show first 10 pages with watermark. For full document please download

207. Migne. Patrologia Latina Tomus Ccvii.

   EMBED

  • Rating

  • Date

    December 1969
  • Size

    59.5MB
  • Views

    1,856
  • Categories


Share

Transcript

Pierre de Blois (archidiacre de Bath). Petri Blesensis,... Opera omnia, juxta editionis melioris notae, Parisiensem scilicet et Oxonieusem, inter se collatas prelo iterum mandantur, ad fidem manuscriptorum codicum emendata, notis et variis monumentis illustrata.... 1855. 1/ Les contenus accessibles sur le site Gallica sont pour la plupart des reproductions numériques d'oeuvres tombées dans le domaine public provenant des collections de la BnF.Leur réutilisation s'inscrit dans le cadre de la loi n°78-753 du 17 juillet 1978 : *La réutilisation non commerciale de ces contenus est libre et gratuite dans le respect de la législation en vigueur et notamment du maintien de la mention de source. *La réutilisation commerciale de ces contenus est payante et fait l'objet d'une licence. Est entendue par réutilisation commerciale la revente de contenus sous forme de produits élaborés ou de fourniture de service. Cliquer ici pour accéder aux tarifs et à la licence 2/ Les contenus de Gallica sont la propriété de la BnF au sens de l'article L.2112-1 du code général de la propriété des personnes publiques. 3/ Quelques contenus sont soumis à un régime de réutilisation particulier. Il s'agit : *des reproductions de documents protégés par un droit d'auteur appartenant à un tiers. Ces documents ne peuvent être réutilisés, sauf dans le cadre de la copie privée, sans l'autorisation préalable du titulaire des droits. *des reproductions de documents conservés dans les bibliothèques ou autres institutions partenaires. Ceux-ci sont signalés par la mention Source gallica.BnF.fr / Bibliothèque municipale de ... (ou autre partenaire). L'utilisateur est invité à s'informer auprès de ces bibliothèques de leurs conditions de réutilisation. 4/ Gallica constitue une base de données, dont la BnF est le producteur, protégée au sens des articles L341-1 et suivants du code de la propriété intellectuelle. 5/ Les présentes conditions d'utilisation des contenus de Gallica sont régies par la loi française. En cas de réutilisation prévue dans un autre pays, il appartient à chaque utilisateur de vérifier la conformité de son projet avec le droit de ce pays. 6/ L'utilisateur s'engage à respecter les présentes conditions d'utilisation ainsi que la législation en vigueur, notamment en matière de propriété intellectuelle. En cas de non respect de ces dispositions, il est notamment passible d'une amende prévue par la loi du 17 juillet 1978. 7/ Pour obtenir un document de Gallica en haute définition, contacter [email protected]. PATROLOGLE COMPLETUS SIVE BlItLIOTHECA DNIVERSALIS, 1NTEGRA, DNIFORMIS, COMMODA, OECONOMIGA, CURSUS OMNIUM SS. PATRUM, DOCTOBUM SCRIPTORUMQUE QCI ECCLESIASTICORUM AD INNOCENTII III TEMPORA FLORCERCNT; RECUSIO CHRONOLOGICA CATHOLKLETRADITIOMSPER DUODECIM PRIORA OMNIUM QUiE EXSTITERE MONUMENTORUM ECCLESLE SiECULA, NONNULLIS MANUSGRIPTIS INTER CODICIBUS JUXTA EDITIONES COLLATAS, ACCURATISSIMAS, SE CUMQUE * DILIGENTER PERQUAM CASTIGATAJ CONTINENTER ILLUSTRATA COMMENTARIIS VARIANTIBUS ", LECTIONIBUSQUE DISSERTATIONIBUS, N &XCULIS DEBENTUR ABSOLUTAS OHNIBUS OPERIBUS POSTAMPLISSIHAS EDITIONES TRIBUS OVISSIHIS QUJ3 DETECTIS, AUCTA; MOUENTI INDICIBUS PABTICULARIDUS SINGULOS TOMOS, SIVE SIVEAUCTORES ALICUJUS ANALYTICIS, SUBSEQUENTIBUS, DONATA; INTRA IPSUM TEXTUM DISPOSITIS, RITE NECNON TITULIS INGULARUU ET S PAGINARUM UARGINBM CAPITULIS SUPERIOREH DISTINGUENTIBUS MATERUM ADORNATA SUBJECTAMQUE SIGNIFICANTIBUS, ; OPERIBUS DUBIIS UM CUM T APOCRYPUIS, VERO IN ORDINE DTIUDITIONEM A ALIQUA AUCTOKITATE ECCLESIASTICAM AMPLIFICATA; POLLENTIBUS, INDICIBUS . DUOBUS GENERALIBUS LOCUPLETATA : ALTEROCILICETERUM, QUO S R CONSULTO, QUIDQMD PATRUM TIIEMACRIPSERIT INTUITUONSPICIATUR; UNO ALTERO UNUSQUISQUE INQUODIIBET S C SClUPTURiE SAC1LE, EX QUO LECTORI COMPERIRE OBVIUM SIT PATRES QUINAM ET IN QUIBUS OPERCM SINGULORUM LlBROnUM SUORUM SINGULOS LOCIS SINT. SCRIPTURjE TEXTUS OMMENTATI C RDITIO : CHARACTEnUH MTIDITAS OMNIRU5 FACILE NTEPONENDA, Sl PERPENDANTUR C£TERISQCE ACCURATISSIMA, A CIIAItT.* 1NTEGRITAS P OPERUMECUSORUM VAnlETAS R TUM QUALITAS, TEXTUS, ERFECTIO CORRECTIONIS, TUM FORMA VOLUMINUH COUMODA OPERIS ECUHSU D CONSTANTER 1NTOTO NUHERUS, PERQUAM SIBIQUE PRETII ISTA ET SJMILIS, EXIGUITAS,PR£;SERTIMQUE UNA, COLLECTIO, METIIODICAClIRONOLBWlCfts. SEXCENTORUM FRAGMENTORUM UACTENUS ILLIC SPARSOltUM.iWj^V IHC OPUSCULORUMQUE PRIMUMUTEM NOSTRA A IN AD BIBLIOTIIECA OPERIBUS OMNES -ETATES.^ZNTV^X , EX LINGUAS J>ERT1NENT1BUS LOCOS, FORMASQUE , COADUNATORUM. * r&.\Pn'* f __-.^ . "^rt Yi»\\ SEiiliiS SLULUMJA, \ IN QUA PRODEUNTPATRES, D0CT0RE3SCRIPTORESQUE ECCLESIiE LAlHMft X GREGOUIO AGNO iNNOCENTIUM M AD III. V^\ Slccuranle 3.s^>. 9JUgn«, iBiioTHicc eiiin umviiiji, SIVK CUnSUUM COMPLETOnUM SINGULOSOIEHTIJS IN S ECCLESIASTICJS RAMOS KDITOR», AB JEVO APOSTOLICO PATROI.OGIA VENEUNT ALIA LATIN ALIA GR.JECO-LATINA.— BINAEDITIONETYPISMANDATAEST, NEMPE A, MILLEETTRECENTIS FRANCISSEIAGIIiTAET O DUCENTAOLUMINA V EDITIONIS ATINJE; CTINGENTIS L ET MILLE TRECENTA GH«CO-i.ATIN^;. MERELATINA T A UNIVERSOS UCTORES UMOCCIDENTALES, TUMORIENTALBS QUIDEM DONANTUR, AMPLECTITURHl AUTEM,IN EA,SOLAVERSIONE LATINA E ; PATROLOGLE PETRTJS BLESENSIS TOMUS CCVII. U{.:.: W BATHONIENSIS IN ANGLIA ARGHIDIACON^^:rcC> EXCDDEBATUR ET VENIT APUD J.-P. MIGNE EDITOREM, m VIAPICTAPMBOISR,PROPEPORTAMLUTETI^PARISIORUM VULGODENFEii NOMINATAM, SEU PETIT-MONTROUGE. 1855 7 SJECULUM XII PETRI BLESENSIS BATHONIENSIS IN ANGLIA ARCHIDIACONI OPERA OMNIA INTER SE COLLATA9 SCILICET QXONIENSEM, ET JUXTAEDITIONES MELIORISNOT.E, PARISIENSEM C PRELO ITERUMMANDANTUR AD FIDEM MANUSCRIPTORUMODICUM EMBNDATA, NOTIS ET , ILLUSTRATA VARHSMONUMENTIS J.-P. MIGNE CLEBI UNIVEHSJB SIVB SCIENT1J3 ECCLESIASTICJBAM08 EDlTOBIt B CCR8UUM COMPLETORUM SINGULOS IN ACCURANTE BIBLIOTHECJE TOMUS UNICUS VBNIT8 FRANCISGALLICIS EXCUDEBATUR ET VENIT APUD J.-P. MIGNE EDITOREM IN VIATJICTA VULGO D'£JVF£iJ NOMINATAM ITAMBOiSE, PROPEPORTAM LUTETLE PARISIORUM SEU PETIT MONTROUGE • 1855 ELENCHUS AUCTORUM ET OPERUM QUI IN HOC TOMO CCVII CONTINENTUR PETRUS BLESENSIS. Epistolffl. Sermones. Domini. De transfiguratione De conversione S. Pauli. .---..... „ CdmpeHdium in Job. De amicitia Christiaria et de cbaritate Del et proximi. • Passio Reginaldi prihcipis Antiocheni. Dialogus mter regem Henricum II et abbatem Boneevallensem. De duodecim utilitatibus tribulationis. Tractatus Quales sunt, De Hierosolymitana peregrinatione. Instructio fidei catholieffl. De confessione sacramentali. De pcenitentia a sacerdote injungenda. De institutione episcopi. Invectiva in Depravatorem. Fragmentum de silentio servando. Libellus de arte dictandi. , Poemata. Appendix Actorum veterum. Coh 1 559 777 791 795 871 957 975 989 1005' 1057 1069 1077 1091 1097 1113 1125 1127 1127 1157 Ex typis L. MIGNE,au Pellt-Montrouge. PROLEGOMENA EDITIOJSIS PARISIENSIS CURANTE PETilO DE GUSSANVILLA PRESBYTERO CARNOTENSI BLESENSIS Bathonieiisis in'Anglia archidiaconi Opera omnia ad fidem manusdripiorum coaicum (PF.TRI emendata, eic. Parisiis, sumptibus Simeonis Piget, via Jacobana, sub signo Prudenliae, 1667, in fol., cum privilegio regis.) EPISTOLA DEDICATORIA Sanlomimepiscopo, Petrus DEGUSSANVILLA, llluitritsimo ttc reverendissimoD. D. LudovicoBASSUMPETR£0, presbijler Carnolensis, S. Quod jplenamalque perfectam horumce operunielucidationemaliquopacloperlinebanl. g Sed alia quoquerntio esl curin Peiri Operumnuncupalione aucloritalis turn auxitium implorenu Nimirum effulgere in le animadverio viriules qua%Bathoniensisnosier archidiaconus episcopis necessarias esse, in epistolisac prwseriim in libro De insiiiulione episcopi profiletur: sicque nemo est qui cum in capiie libri Petri Opera tibi inscripta esse inteltexeril, expressamad vivum eorum quw Pclrus Ulesensisdocuit imaginem staiim ab ipso limine non videat. Non enim indiguis genetoso. homine assentaiionibus, non assiduis salutaiionibus, nouimpoitttnis prccibus, non vana meriiorum aut doclrince ostentalione, sed unis virlulibjis,^^ tanquam gradibus ad pontificios apices ascendisti. Episcopatum igilur nonambitum, non pelilum, ac ne apiSiffih: tum quidemadeptus, fidein Deo primum, deinde ei regi sinceram semper sanctamqiteprwstitisti. ln episcjoprr^-t reparalionem, inmajoris ecclesiwluw jamdudum a Calvinianis dirutai reslilulioiiem, in egenliumalhioiiiam, curam ei operam ac pecuniam impendis. Prwcipue memor Domini noslri pacem se suain dure apfctqlis ac discipulissuis, pacem se eis relinquere paulo anle morlem affirmanlis,dissidentibus ad concordiam fe&candts incumbis. Nec clerici modo, sed etiam sceculares, eliam polenles tuasdiwceseosviri, hwrelici, quoqu^fpyiprobilati tuw confisi, mansueludine ac htimanitale inmlali, ad le decurrunl : le luiitm suaritnt itiiticcuifytqiie ' arbiirum faciunl; de controversiis suis apiul le disceplanl, el decrelis luis libenliuc quam senatuscoiisiiiis acquiescunl, Iltvc sunt vere episcopalia officia, quibus lu swpissimehwrelicos ad fulem Calholicam cunverlisti. Possem,vellem etianide le alia niulla hic referre, ei qttidem maxima,quw ipsevidi, et quorum testis fui, nisi pro ea, qua in me vaies auctorilate,perpeluum mihi silenliiimimposuisses.Salis eril modo, si serena atq.te explicata \ronie Peiri BlesensisOperum mtncnpaiionemexcipias, ipsamque ut immortale mei erga le cultits argumenlum et observanliwleslimonium iniuearis. Quod de humanitale lua illu milii facile pollicenr. Vale, anlistes illustrissiine. Daia Luleiiwi\ Kal. Aprilis, anno Domini 1667. PATROL. CCVJI. a XI PETRUS BLESENSIS. XII PETRI BLESENSIS VITA Ex ipsius polissimum epistolis et scriptoribus coeetaneis concinnata. Peirus nosler, cujns nomen lolojamdudum orbe ,\ ttim brevi tempore in hac divina scientia progresrlarissimum est, naiione Galhis, palria Blesensis sum fecit, til eam devorasse polius quam didicisse fuil, Quamvis enitn episl. 20et 46 Angliim se ipse creditus sil: atqne inter praeslanlissimos aevi sui prwdicel, Gallum lainen et Blesis urbe Galliaeno- theologos, maxime ob recondilam Scriptnrae sacrae bilissima orlum esse, vel ex ipsis epislolarum ejus scientiam, quam.ipsius scripla demonstrant, nieac traclatuun) inscriplionibus nianifesluin est, in riio annumeranilns. Et sane ceriissimnm ipsitis ingenii praestanliae (|tiibus ubique se Petriim Blesensem dicit: neque :ilia omnino de causa Anglum vocari, quam quod argumentum vel iliud unicum esse potest quod in annos viginli scx in Anglia transegeril.Hinc episl. epist. 92 ail se dum unam scriberel epistolam, tres 93 Gulltim se diserlis verbis profhetur. Sumus, fra- alias maxime diversas inter sese totidem viris diitr,in dulci Francia, clc. Milii sufficil si itlic vivam classe : Ad verilaiem, inquii, non ad jactantiam iliei moriar, ubi natns sum et nutriius. Hinc frairem co : vidil' quandoquedomtnus Canluariensis, el-vos siiuui Giiillelmum Blesenscmnominal in episi 00 et ipsi cum eo, multiqtte alii, me de diversis maleriis 95.H'mc Pelrum quemdam e conterraneis suis vocal iribus diciare scriptoribus, et unitiscujusque calamo Blesensem, episl. 7Get 77. Ilinc denique Anglicani festinanli satisfacere, meqtteqttod de solo Jutio Cwexsilii (se enim dicit exsuleni) pertaestis,epis». lb'0 sare scribitur, qttarlam epistolam dictare et scribere. Odoni de Soliaco, Parisiensi episcopo, scrihcns ex Qtiod si alicui res isla in dubium venil, facli quaso Anglia, ardeniissimo palriae desideri» leneri se ita experienliafaciat dic i fidem. Eximiam Blesensis nosiri erga Deum cliaritatem confitelur : Heu mihi ! quia incolalus ineus prolon8 gatus ait lanto lempore,el non esl qui compatialur ', quid opus est hic allingere ? Hanc pltiriuiae ipsius exsuti, non esl qui commovealttrsuper contiitioneJo- epistolaead monachos, sanciimoniales, aliosque virteph. Nunquid semper ero vagus el profugus super tulis laude praeeellenies viros scripiae eontesiantur ; terram ? Nemo finem imponel peregrinaiionimew, ut in qnibus suavissinius qLidam Clnislianse piefaiis sallem semel anle snpremi spiritus exltalationem in odor ita legenlium animos afficit, ui nescio quibus aere nativo mihi liceal respirare. igniculis se tolos peneirari alque inflammari senParentes liabtiil deoptimatibus Minoris Britanniae liant. Neque vero ipsi soli pieias illa uiilis eral atvirtute conspicuos, saiis diviles, quilms eliani ad que proficua, sed et in alios, occasione data, sese paiiperuni usus facultales abundanter siiflicerent diffundebat, maxime ctim de ecclesiastica discipli(epist. 41). Quod fralres liabuerit alios a Guillelmo na saiictoriiinqiie canonum observatione agebatur. Bleseusi, qiiem abbaicm in Sicilia fuisse aii (epht. Timc enim neque laboribus parcebat neque vigihis. 93), quique ejtis hortatu dimissa abbalia ultiini or- Tunc sui ipsins commodi suaruinque rerum olililus, dinis monacbis accenseri voluii, non possiiiu asse- Dei causam, vel adversus principes viros et sacro\erare. lllud scio, ex episl. 36, sororem habuisse rum aniistites acriler deiendehat. Sic enim Hisanclimonialem, Chrislianain iiomine, el ex episl. * cliardtim Canluariensem arcbiepiscopum, ctijus fa131 et 132, nepotcm timiin atit forsiian duos, sed miliaris eral atque domesticus, severe corripnii an ex fratre atit ex sorore non declarat. (epist. 5) : necnon et palalinos quosdam episcopos, Aiiolescensingenuis artibus et politioribus litteris qui, neglectis gregibus fidei suae commissis, in SiLuleliae, ad qtiatn tanquam ad celeberrimum scien- culi regis aula diutius demorabantur, ut observat liaititn emporium undiquc cohcurrebalur, strenuam i] Rocchus Pyrrhus abbas Siculus in Noiitia Siciliae, navavil operani; poeticaeamem imprimis et oraio- his verbis : Pelrus Blesehsisscripsit comnteniarium riae maxiine incobuit. Poelicae quidem, ulepisl. 76 De inslitulione episcopi advei-ius Siculos anihiiies, sic iiinuil : Eyo siquidem nugis el cantibus venereis qui ad obsequiumregis, negleclosuo grege, versarenquandoque operam deili: sed per graliam illius qui tur in palalio. Nam ii, si vera narrat liicliardus me segregavil ab ulero matris mew, rejeci hwcomnia Cuntuariensis archiepiscopus in lilteris ad Alexauaprimo lumine juventulis. Oraloriiievero, quemad- drum III per Petrum lilesensentscriplh, per septeninoilum aperle probant h%c verba episl. 26 : Lex niumveleliam per decenniwna curia non recedebanl. swcularis gloriosasupellecliliverborum, leporeqtteet Quam addiclus Roinanacsedi fuerii Pelrus nosier orationis urbanilale lascivicns,me vehemenlerallexe- salis superque indicavil, ctim ab Alexamlri III p;rral, el inebriaverul menlem meam. Alque iiiciico in tibtts iuvicto animo stetit adversus Oclavianiim cpisl. 8 scribil se, cum Bononiaeapud Jtalos agerci, anlipapam, a cujus satelliiibtis Roiiiam pergens condiscipulorum sunrum prccibus fiequenles ora- comprehensus esl ei spoliatus, ut ait ipse (ephtiS), liunculas habuisse ad sludiosos jurisprudenliae au- post emensum scilicet Luteliae siiidioruin suorum ditores. Quod eum eiiam indicat jus uirusnqtie, pon- curriculum, cuin forle Bononiain iret, et anleqtiam liiicium videlicel aiqne Cuesareiiin, non ignorasse: in Siciliam projicisceieiur, scilicel anno Doiuini ln medicina quanitim profecerit demonsirai epi- lit>3 , siquidem obiit Ociavianus anno 1164. Tum stola 43. Quanium in mallieniaiicis, prajfala epist. eliam cum denarium S. Petri, ul appellabant, elceftmaiiifeste etiam dedaial. mosynam scilicet a regibus Angliaepro Anglorum Veriun relicta Bononia, Luietiam Parisiorum re- 0 sciiola in urbe Roma ab antiquo iusliluiam solvi versus, omnibtis hisce disciplinis nunlium remisit, curavil; idque Henrico U admoduin repugnaiiii, ul unius Iheoiogiae siudio lomni se traderet (epist. denium persuasit, ne pius princeps pauperes che26). Et queuiadinodum eiat praesiaiiliingenio, tan- mosyua ipsis a majoiibus suis legala fraudasse vi- PROLEGOMENA. derctur. Ea de re aiiiliendus Pelrus ipseininveeliva i vel martyrii occasio se offerat? Quid aliud stimma A contra depravalorem operum suortim 'his verbis : illa quam exhibuit in morbis el serumnis paticnlia , Bonw memorimrex Henricus pro deimrio S. Petri de qua loqiHlur in ep. 31. Qiiid aliud cum Ilenquandoque adversus duos priores ordinis ttii inexora- rici IIAnglorum regis aulae valedixil, til securius bitiler el irreconcitiabiliier excanduerat. Nemo prw- salnti suae consulerel? Duclits .equidem (inquit ille snmebat se opponere ex adverso : ego steli in confra- initio episl. 147) quodam spiritu ambitioitis, me tociione pro cis, et in lempore iracundiw faclus sutn tum cisilibus undis immerseram, cl eoruin qttw relro recouciliaiio. sunt obltlus, me ad anleriora, sed non more Apostoli Unum porro praeceptorem ac magistrum agnoscil porrigebam. Verumtamen castigans casligavil tne DoJoannem.Saresberietisem, postea Carnolensem epi- minus, et morli non tradidit me. Quem leclo dolorh scoptim, virum omni scienliarum genere exculiissi- affigens,in corpus parvum, abjeclum el miserum spimiim : cujus laudes cedro dignas et obelisco Polyriium suae indignationis effttdit. Anxiabar ad morcraticus, quenl de nugis curialium ediiiit, ad sein- lem; jamque animw el corporis clivortium cerlissime piJernam.homimim memoriam transmitlit. imminebal; sed intelligens Pater misericordiarum Hoc igiltir doclore tnm illusiri usus Blesensis quia dalura essel milti vexalio inletleclum, iratus minoster, ad sublimem scientiarum apicetn conscen- fericordiw recordaitis esi, simulque spiritum irw suw dil. Quo faclum esl ul plerisque piincipibus viris ac- cohibuii, et a me ambitionis spirilum exsufjlavit. Sic replissirmis fuerit, atquc ab iisdem summis affecius pallium cum Joseplt, cum Matlhwo lelonium, sindohonoribus. At enim a Rolrodoe comilum Perticennem cum Joanne, cupiditatis liydriam cuni Samarisium famiiia Rothomagensi arcbiepiscopo et Sicnlo- I lana reiinquere el abjicere decrevi. Adjuvil me Domi]} riim reginae avunculo circa an. Domini 1167 in Si- nus, el ambitiqnis ardorem, quem prius in me lorciliam missus, Guillelmo II regi Siculo praeceptor rentes auri et argenli lemnerare non poleranl, ros didalus est, ipsiusque litteris ac diplomatibus obsi- vinw miseraiionis exstinxil. Deniqtie quid aliud indignandis praepnsitus, el maxima valuil apud Siculos cat Chrisliaiia illa humilitas, qua moius ad sacrum auclorilale, veluii leslaiur in ep. 131, ad nepotem presbyleratus ordinem nisi aDiaieadmodum provecla suum monasterioli priorem his verbis : Tu frequen- promoveri se non esl passus (episl. 127 et 139)?. ter ex ore ipsius papce qui nunc sedet, ac plerisque Neapolilanum arcbiepiscopaiiun,. episcopatum, cardinalibus ejus, qui in diebus meis legatione fuucti quoque his in partibus alium seinel aique ilerum sunt, fralris eliam mei, el abbalis S. Dionysii, alio- sibi oblatum recusavil, el Itonorem, ut ipse ait rumque magnaium qui in terra sunt, relatione cognos- epist. 131, ex onere meliens , molus ambitiosos ad cere potuisii, qnod cum in Sicilia essem sigillarius el sobrios mediocriiatis lerminos limitavit. doclor regis Guillelmi II, lunc pueri, alque post regiQuanquam auiein ex nonnullis ipsius epislolarum nam el Panormiianum elecium dispositio regni salis locis divitias ambiisse suisque commodis plus a:quo ad meum penderel arbilrium , etc. serviisse videalur, nihiloiuihus lamen qtianlo studio Reversum in Franr.iam paulo post Henricus II ad pau|ierlaiem colueril ex ejus epist. 58 saiis intelse evocavit iu Angliam, atqtte ad regem Francfirtim ligilnr. Et revera quomodoiiain divitias amljiisse magnis de rebus iuisil. In anla Henrici la.ndiiiversa- suisque commodis slmliiisse puiaiidus est, qui delus tssl Pelms, donec qtiielioris vitae cupiditaie suc- caiialu quodam cessil in Cisterciensiuin monachocensus, ad Bichardttm Cantuariensem archiepisco- £ rum gratiain (episi. 152), propterea quod eorruplos Q ptim concessit, cujus cancellarium se in epist. 58 et canoiiicornm suoriim inores non possel in nieiius 130 limine appellat. Hujns etiam archiepiscopi no- emeiidare ? Qui in episl. 5 Riehardum archiepiscoinine legatus ad Heriricum II missus esl, de gravis- pum Caniuariensem, cujtis erat cancellaritis , acriosimis Ecelesiae vcbus cum eo aclurus. Deniqne, ribus verbis insectatur, quud commissuin sibi gremortuo Ilenrico II, in aula Eleonor* Anglortim re- gem ea qua par erat, solliciiudine non regcret. Qui ginaecommoraius, multas pro ea epislolas dcdit ad unica Caruoiensis Ecclesiae pra;benda contentus, in diversos. piincipis Guillelmi Sehoiiiun archiepiscopi domiciPraeter illam vero quam anctore Richardo Can- lium recipi exoptabat. Qtii denique scnio coiifeelus, luariensium archiepiscopo atl Heiiricum II suscepit ad eam egestateui venit, ut quaulumvis plunbus ab legationem, duabus aliis maxime insignibus fuiicius Ileniico II beneliciis atiecitts, qiianluiiivis duoiuin cst. Allera anno 1170, ad Alexandrum III Rom. ol.m Ganluariensiuin archiepiscoporum cancellarius, ponl., ut coram eo Richardi ejusdem catisam age- Balhoiiiensi archidiacoiiaiii inviJorum quoruindain rei adversum ROgerum S. Anguslini Cauliiariensis ac inalivolorum hominum lactione pulsus est, et abbatem desigiiaium, qui ab archiepiscopo Caiitua- posLiiiodumLuiidineiisi arcliidiacoualu doualus, cui riensi in inouasierii sui ecclesia conseciandum se revera bonoris plurimum , emolumenti parum ancontendebat, conir.i qiiam fieri debere in maire ec~ nexum erat, ad lnnoceniium 111 Rom. poiu. scriclesia. Canluariensi afHrmabal Kichardus. Verum psil (epist. 131), ut aliquem sibi redituin provideRogero abbati res ex voto cessit, uii narral Wdlel- rel, quo archidiaconi Londiiiensis niunus digne niasTUorninChronicisAngliae, adaiin.Chrisii 1176. P- possel suslinere. Allera vero anno 1187, ex occasione liiis quam Bai- rj Tandem ejus virltis (quod plerumque summis et duinus, itidem Cantiiariensis archieplscoptis, caihe- opliiuis viiis accidit) invidiae telis paiuit, adeo ut in dralis ecciesiae suae monacbis intentaverat: voleuat lnveciiva contra oblrecliUoreui necesse babueritfaniniimm Balduinus cOllegialam cauonicoruin saecti- mam suam adyersns cujusdaui hominis nmlivoli calarium ecclesiam excitare in monachorum, qtii liu- liimnias tulariyet epist. 149 archidiaconi dignitajus ecclesiae canonici erant, detrimentum. He ad lein imposluris quibusdam sibi jam seui ereplam Urbanum lllperPetrum nostrum delata Cantuar. fuisse conqueratur. Verum ad cumulum malorum aichiep. causa cecidit, ut videre esl apud Gerva- omnium accessil quod, omni calaniitaium aerumuasiuin Dorobernensem in Henrico ll.ad an. 1178. rumque genere coullictaius, iu aiienosolo, quod Neque iminerito sane Blesensi uosirO gravissi ma exsiltum in epist. 160 appellat, extrenium vilaediem negoiia commissa sutit, magnique honprum ac di- clauseril, non in patria sua, quod inaxime in votis gnitatura tituli ab auiplissimis yiris delati. Ea enim habebat. Cum cniin iu suiiima seuectuie ad Odonem erat vilae inlegfilale morumque sanciimonia , ut ad Parisiensein episcopum scriberet, euinqiie rogaret unius Dei gloriamet EcclesiaeCatliolicse coiiimodiim ut se ab exsilio liberaret, episioiatn ila concludit.: se suaque oinnia refcrre videretur. Nam"qnid agil Cuinon licet in palria vivere, saltem liceat sepeliri. aliud , cum in epist. 130 Guillelmum Siciiiae regcm Obiil in Anglia, si historicis lidas, anno reparaiae Ecclesi;e jura invadeniem, et episcopos pro nutu ct vsalutis humanne 1^00. Natn licet de ipsius inorlis arbitrio suo deligenlem severe corripit? Quid aliud anno nibil certi alque explorati habeainiis, quo tacum iu ep. 123 exspectct ut vel opportuna exsilii men dbierit lemDOieex epist. 151, ad Inuoceni. 111 PETRUS BLESENSIS. dala circa annum 1199, licet aliqualenus conjicere. A pum, venationum et aucupii plusjusto studiosos: sed Qttanti non a popularibus suis modo, sed eliam et Richardum [al. Richardos] Bathoniensemet Canab exleris, praeserlimAnglis habitus sit, docet NH ttiariensem episcopos officiisni admoneat, atque apud coIaus;Harpfeldins,Anglicus aticlor, qui in Historiae ipsumregein queriiur de injuriis quibus populum viAnglicanaecapile 20 de eo sic loquittir : Petri Bte- cecomiles, el ii quibus regiarum silvarum cuslodia sensis amplw dolesnon paliuntur ut nitda et simplici credila erat, afficerent.Regemde neceD. Thomwaceum nemcnclalura dimiuam. Fuit enim vir omni ge- curate purgal, ostenditquequantum prwsidii in omnere doctrinwpro illis temporibusexcultissimus, non nibus suis dngusliis in demortui precibusel palrocinio Anglusille quidem, sed homo Gallus , quem propler poneret. Videtur fuisse ab epistolisRichardo Cantuaeruditionemel prudentiam plurimi lecit Henricus II. riensi, et inter prwcipuosamicosJoannem CarnolenEjus opera ustts esl swpei« legalionibus apud exle- sem coluisse, ad qttem variw epislolwvisunlur. Quaros obeundis. El Balduini ille causam Ilomwa rege rum lectionemlanti fecil Henricus rex, itt admonueei Balduino missus conlra monachos strenne lutalus rit omnesenm suas epistolas colligere, quas magno est. Qua in re amarius eum Gervashtsexagitat quasi legendi desiderioleneri se dicebal. Fuit Batlioniensis architeclumet principem omnium illarum lurbarum. arcltidiaconus,ei deinde Londinensis,postremo CanVidetnr fuisse vir ingenui el liberalioris animi in luaricnsis. Sacerdotio ornatum iraduni. Et quanium vitiis non solum amicorum el mediocrium, sed et egoliactenus legi, reperio quod se diaconum appellel, principum virornm repreltendendis.Nec sibi lemperat non sacerdotem. lnter alia mnlla quw lucubravit, quominus amicum quemdam, qui Carlhttsianornm, scripsil Vilam Wilfridi archiephcopi, el confessorh cui se dederat, disciplinani reliqueral; liicliardum -j Gutltlaci, el pervenil usque lemporaRicltardi regis. Saresberiensem archidiaconum, et Roffensem episco- PR^EFATIO AD LEGTOREM. De Petro Blesensi salis superque in ejus Vita riantes lectiones cum notis, elenchos, indices et diximus, nunc de operibtis ipsius paucis te moniltim marginales nolas, ut et breves indices duos provervolo, benevole Lector. Anie annos 150, id est biorum et vocum barbararum quales edidil, relianno 1519, Pelri Blesensis opera in unum corpus a nuimiis. Sermones autem Pelri Blcsensis genuinos se redacta publici juris feceral Jacobus Merlinus, jam a Merlino edilos resiiluimus; quos quidem doclor iheologus Parisiensis, vir singularis docirinse emendaiiores dare non licuil, cum nulla eoruni el pietatis, qui et majoris ecclesisepceniieniiarins , exemplaria mss. qnanlacunque adbibila diligeniia el ecclesiae S. MariaeMagdalenaein civilate arcbi- et inqtiisiiione reperire polucrimus; nolas soltim presbyier fuit, qui eliam Conr.ilia generalia in marginales, et Scripturae loca, qtiaedeerant, appouniim voluineii collegit, et mulia alia opera edidil. suitnus. His addidimus sermonem eximium, sciliHic printus (n) ciiin Peirnm Blesensem, qni olim cet 75, in duos Psahni xcin versiculos opera R. P. tanlopere in Ecclesia refulserat, in lenehris fere I). Simonis Guillemoti monaslerii Sancli Ghisseni deliiescere a?gre ferret, enm summo labore erien- in Hannonia subprioris, qui eum ex coriice manudum curavit, licet edilionem hanc minus correctain scripio Camberonensis ccenobii non sine labore dect in plttrihiis mancam ol) cxemplarium inopiam scriplum benigne ad nos transmisil. Pluraeiiam de reliqtierit. Hunc secutus ocloginta posl annos, sei- novo adjecimus; scilicet cum mulia adhuc Blesensis licet auno 1600, Joannes Busams , vir acque doctns opera in biblioihecis delitescere didicissemus, nulli ar. pius, scriptisqtie suis satis noius , eodem studio labori, nullis etiaui impensis pepercimus, ut ca re[1 inflammaius, Peirum Blesensem in lucem ilertim C cuperare possemus. Tandem posl diiuurnam et anxiam propler helproduxil. Qiiia lameii Meiiini ediiionem non videlortim calamilates exspectaiionetn duos insignes rai, quaedainquaein ea ediia fueranlpraetermisil, nempe Sermones, traclaium De perfidia Judmorum, iractalus accepimus ex hiblioiheca Oxoniensi, .sciel maximam parlem tractatus De amicilia Cliri- licet Deulililate tribulationis, el Qttales sunt. Hoc stiana; quos tamcn Iraclalus duos qtiinque posl auiem beneficiuin acceptum referimus clarissimi annis, inventis novis mss. codicibus edidit in vo- viri llenrici Justelli Chrisiophori lilii singulari hulumine quodParalipomena Peiri Blesensh inscripsit. manilali, ad quem hi duo tractaius ab erudilissimo Ambobus, uipole de republica Chrisliana liltcraria viro D. Vallis, professore Savilliano geometriae in bene meritis, magnam habemus graliam; verum Academia Oxoniensi, non sine magno labore emencum utriusque editionis exemplaria jamdtidum dnti missi sunt. De uiililate operum Petri Blcsensis nihil dicam : deessenl, el a viris doctis summo studio efflagiiarenlur, ac neino huic operi manum admoverei, ego, jtidicium eniin meum proferre post lot ac tanios siudiosoruin licel minimus, libeniissime liunc labo- viros, qui a 500 prope anriis cum laudibus extulereni amicornm consilio stiscepi, qttein in uiilitatem runt, magnae temeritaiis essel : cum vix ullus auEcclesiae,pro qtia sola laborare instiiiii, redtindaiu- ctor celebi is reperialur qui honorilicam de eo nienruni videbam. Quid in hac ediiione praestiterim, tionem non fecerii, quanlnm ad historiam el ad paucis accipe, amice Leclor. Ex duobus prioribus mores, atque eliam ad sanain Ecclesiaedoctrinam edilionibus unam fecimus, ila ulquae in una deeiant perliuei, uliion iinineriio inler postremos Ecclesiae > ex allera siipplercmus". ln nostra porro edilione D Patres annumerandus iionnullis videatur. Hasc sunt quae in universum de operibus Petri exemplar Busaei utpote sincerius seculi suuuis, quod lamen in mullis ope mss. codd. undeqiiaque Blesensis dicenda habuimus, amice Lector. Nunc conqtiisiiortiin qiiam accuratissime lieri potuil per paries singula examinanda sunt. Sed prius ope«meudavimus.Verum episiolarum arguiiienla , va- iiim omnium Caialogus texendus. (a) Prodierant lamen anlea Petri Blesensis Epislolw absqtie loci et temporis nola (sed Bruxellw, np. frairesviliv communis, iirca 1480)in-fol. Epislolas septem supra centum complcclilur h»3C editio, quani ignoravit Peirus de Gussanvilla. EDIT.1'AT». xv»i PROLEGOMSNA. OPERUM PETRI ' xviii CATALOGI BLESENSIS. Exhoriationes ad abbalem A . lib. i. I. lib. i. De officioepiscopi DESDMPTUS. EX IPSOMET lib. i. De praestigiis fortunae Blesensis in opusculo, quod Inveclivam PETBIIS lib. i. De periculo prcelalorttm contra depravatorem onerum suorum inscripsit, de lib. i. De vila clerfoorum cinialium quibusilam a se jam in lnceni edilis ila scribit : Me lib. i. Episloiarum numero 194 non solere mtignates palpare in vitiis suis, aul lau)ib. i. De synodis celebrandis dare peccatoremin desideriis animw suw, apparei: lib. i. Canon episcopalis In Compendiomeo super Job. lib. i. Vita patientis Job Jn Epistolis meh. lib. i. Vila Wilfridi archiepiscopi Jn libro Exhortationum mearum. lib. i. Vita Guiblaci confessoris, In Dialogo meo ad regem Henricum. lib. i. Dialogns regis et abbatis In Tractalu vteo de Jerosolymilana peregrilib. i. De peregrinalione Hierusalem nalione. lib. i. Sermones in festis diebus ln libro meo de prwstigiis fortunm. lib. i. De Conversione D. Pauli Et in opere meo novetlode asserlione fidei. hb. i. De Transfiguralione Domini In libro contra perfidiam Jndworum. lib. i. De assertione fidei In libro de confessioneet poenitenlia. lib. i. Testimonis fidei Catholicas In eo qui Canon episcopalis inscribilur. lih. i. De Judaeorumperlidia Et in quamplurimh alih scriplis meis, elc. lib. i. Manipulus florum" Haclenus ille. Quse aulem sint illa quamplurima B lib. i. Acta Henricl II scripla, nusquam indicavit. Tantum inilio Compenlih. i. Piarum exhorlalionum dii super Job duplex citalur tractaius : Gerardus Joannes Vossius Iib. 111De historicis Tractalus de transfiguralione Domini. Tractatus de conversionesancli Pauli aposloli. Lalinis menlionem : facil cujusdam opttsculi Pcu t verbis ldem ( Petrus Blesensis ) roEt in fine epistolae 14, quae est ad sacellanos Heii- Blesensis bis el convemus Croilantliensis, Ingtilpitm gatu abbatis rici II regis Anglorum, citalur Liber de rebus geslis Henrici II regh Anglo- Hisloriw appendicemadjecii, qtta hhloriam illam ad sua usque iempora perduxit, u! adnolctvitBrianus rum. Tuvinus lib. i De air.iqttilate Oxouieusis academiae, II. ubi el ex appendice ea illuslre.m nspnOprtv adduEXJOANNE DE ECCLESIASTICIS. Locus is iisdem verbis legilur in appendice quw TRITUEMIO,SCRIPTOfOUS cit. editione Petrus Blesensis , archidiaconus Bathoniensis , lum in Anglicana, lum in Gern\anica esl: jttngiAppenJoannis Carnotensis prwsulh amicus familiarh, ad tur Ingutpho. Sed imcriplio uirobique ad lngulphum. Qtiare quod nonnullas diclavit epistolas , vir in divinis dix incerti auctorisscimus, id Briano debemus, auquem cioris ejus nomen quem Scripluris studiosus et erudilus, utque in smculari- in manuscriptis itlud invenisse [acile mifii persuadej. bus liiteris sgregie doctus, ingenio cicutus et veheIVmens, qui vitia principum et prwlatorum non palpare, EX EDITIONE NOSTUA. ted argnere noverat, propler erudilionem el vitm honestatem apud reges, principes et episcoposin pretio G Episiolaenumero 183. multa scripsit opuscula, e quibus ista ferunliabiius, Sermones .65. lur. Opuscula, scilicel: De amicitia Cbrisliana lib.i. Quoniam diminulm Tractatus de transfiguratione Domini, sunt. Tractatus de couversione Sancli Pauli, De pcenitentia salulari lib. i. Rogasti me, ut tibi. ConTpendiumin Job, De acceleraudo passagio iib. i. Quis dabit capiii Traclaius de percgrinalione Jerosolymilana, meo. Instruclio fidei ad Soldanu.inlconii, De quaiitate poenitentiselib. i. Nimia tui rigoris. Liber de confessione sacramentali, De studio sapienliaelib. i. Divisus es, el eor luum. Liber de poenilenlia, vel salisfactione, Contra depi avaiorein lib. 1. Exhortatiunculam Canon episcopalis, vcl tractatus de insiituiione tuam. episcopi,' Exhortatio ad abbatem lib. 1. Elecli estis a vestris. Invecliva c.ontra depravatorem, De offlcio episcopi lib. i. Petis instantius. Liber contra perlidiam Judasoruin, De periculo praelalorum lib. i. Quoiies recolo Tractatus duplex de amiciiia Chrisliana, verba.: Traclalus de ulilitale tribulaiionum, Devita clericoruni curialium lib. i. Gratias ago Tractatus Quales sunl, 'gratiat. Fragmentum epislolaede silenlip servando, Epistolarum nurfi. 194 lib. i. Rogaius a vobis. Fragmentum libri de preestigiis fortuna;, E De praesligiis forlunae lib. i. Tractatus de divisione et scriptoribus sacrorum Scripsit et alia plttra. Claruitsub Frederico I imlibrorum, anno Domini;1160.. peratore Tractalus de SS. Eucharislia melrice. De quibus omnibus pauca dicenda siint. III. Epistolm. — Primo loco sunt Epislolae, ulpote EXCENTORIA XIIISCRIPTORUM CAP. BRlTANNIiE, 1, inter opera Blesensis luculentissimae: dc qtiarum ETBIBLIOTHECA C. GESNERI POSTREMO ACCTA. praestantia satis erit, si dixerimus, eas a viris doDe arhiciiia Christiana lib. i. ctis qui qualuor postremis saeculis floruerunl, esse De poeniientia salutari lib. i. latidatas, maximcque a Barouio, qui postremos . De accelerando passagio lib. i. suos Annales niulUs ex ipsius epislolis desumplis De qualiiate poenilentise lib. i. lestimoniis illuslravit, et multa bbservalione scituSermones de jejunio lib. i. que dignissiina ex ipsaruiu (oniibtis hansil. Quo De sapientiae studio lilj. i. niiniis mirum esl lot ipsarum manuscripla cxempla-i Contra depravatorem lib. i. ria ubique lcrrarum disseminala esse, ul in sola PETRUS BLESENSIS. urbe Lutetia viginli elamplius reperiaittur. De ea- i mestoris exscripius sil, nt apparet ex his verhis A rnm numero non constat, cum inter codices mss. quae ad calcem codicis habeiiiur, eariem prorsus alii plures, alii pattciores epislolaseompleclaniiir. manu qna reliquum opus : Liber hte est S. MarDe cenium el sexaginta convenit inler omnes : cae- tini,elc. Faclus esl liber in tempore Guillelmi Armalerae dubiae suiii fidei, nlpole quae in plerisque mss. rii, anno oclavo Hervei abbalh. Hervens aulein iste non reperianliir, et a Blesensis slylo plurimum di- [ul patel ex Elencbo abhaiiim Majoris Monasterii oordenl. Plnres certe alias a Pelro Blesensi scri- qui bahelur i'n nolis ad Guibertum de Novigento) ab ptas vel ex ipsarum exemplarium Iectione constal, amio Chrisii 1178 ad 1186 pastorale muntis proin quibus mullarum qnaenon exstanl, ipsemet Ble- traxil. lnilium coriieis tale esl : Incipiunt capiiula sensis menlionem facit. Caelerum epislolnrum ordo Sermomtm magislri Pelri Mandticaioris, qui conliomnino prseposterus est, qiie.mfacile eral Busaeoin nentur in Iwc volumine, etc. Tertius esl Corbeiensis melins relormare, nec reformavit lamen. Verum coriex ms., non infimae nolse, in quo nullus babettir quia*iamriuilum a viris doctis, prspserlim a Baronio liliiitis. Sunt atitem iiriem sermones qni in priori. et aliis ecclesiasticae historjse scriptoribus ubique Quarliis est Carlbusiauus, ex cosiiobio Vallis Dei in receptus esl, enm imrnulare religioni duximus. In Perticensi agro; qui quidem codex, a 500 fere nolis lamen qiiantuni conjicere licnii, qnolo qtiae- annis exaralns, sic habel in fronie : Ordo Sennoque anno epistola scripia sit significavimus. Neqtie num magisiri Petri Mandncaioris per anni circulum vero est omitlenrinm nos exemplo Busaei p.lures e in synodo, ete. Tandem vidimus ires insignes codi- . jiumero episiolarum detraxisse, et inter opuscula ces Sermonum islorum in bibliolheca monaslerii n rejecisse, licet in omnibus fere mss. inler epislolas [ Sancti Vicioris Paris., cujus in eeclesia sepulltis est Peirtis Comesior. In quibtis et idem titulus habetur, haheaiiiur : ut snnt Tractalus de Transfiguralione, et de Conversione sancii Pauli; lnsiructio fidei ad scillcet : Sermones magistri Peiri Manducatorh ; et Soldanurn lconii : Libri de Confessione, et de Poe- praeler illos quos Btisqeusediriit, reperiuntur plures niteniia, Inslructio episcopi, et alia, quae verius alii ejusdem Peiri Manducatoris sermones, qui nonduni iu lucem venerunt. stintopusciila — qtiam epistolse. Traclalus De transfigurulione. -- Traclalum de Sermones. Seqiiunliir Sermoiies, quos ex edilione Merlini desumpsimns; eosque genui.nos el ie- traosliguralione Domini, uui iii qiiampluriinis mss. gilimos Blesensis sermones csse indtiMlata fide cre- erat inler Epistolas, methodum Bnsaei secuti inter dendum est, lum quia jamdudnm ab ipso Merlino, Opuscula reposuimus, sicul et tractatitm de convefqui autograpliuiu penes se habebal, ediii siint , lum sioue sancli P;iiili, et quosdam alios. Hunc aulem eiiainqiiia Balaeus, vir antiquilatis sludiosus, in tie transfiguraiione emendavimtis opeediliexeuiplarecensendis operibus Petri Blesensis r.eniur. xm, ris Meiiini et ms. Henrici Valesii. De conversions S. Pauli. — Tractalnm ilem do cap. 51 priinum sennonem eoriem modo quo Meriij nus reutlerit. Praeierea Busaeus ipse, qui jam anie conversione sancli Pauli coiilulimus cum edito Merqiiinqiiennium Sermpnes Petri Comestoris sub no- lino et mss. Maz. et Vales. mine Peiri Blesensis eriideral in fine prarfationisad Conwendium in Job. — Compendium in Job conParalipomena Petri Blesensis sic aii: Inventi ad linei vitam, aerumuas et excessum S. prophetse Job; hmc suit nuper ab lngolstadiensibus alii quidam Ble- siculi a Petro Bleseusi pelierat Henricus II rex sensis sermones, discrepantes a meis. Sed eos ad Q Angliae, ut ipsemet Petrus signilicat in praefatione ] proximas nundinas cum aliis nonnutlis velerum au- istius operis. Illud atitem emendatum esl ad exemctorum opuscutis, vel Mogumiw, vet alibi excuden- plaria Merl., Maz. el Vales.. dos curabil clarissimtis academim Ingolstadiensis De peregrinatione Jerosolymitana. — Tractatus de professor Henricus Canisius. HaecBusaeusde Cani- peregrinatione Jerosolyniilana qua occasione scrisio, quem credihile est sermones isios, nostris pro- ptus sil, vide iu nolis, Ad eum corrigendum usi cul dubio similes, morie pravenunn inedilos reli- sumus codd. mss. Hard., Soriv. 2, Ful., Yall. lnstructio fidei. — Traclalusde instructione fidei quisse. Denique sermones isti styluin Pelri noslri omnino redolent, ul cuivis in ipsins Ieciione ver- emendaius est ope mss. Forv Hard.. Laun., Ful., salo clarius paiebit. Milto plurimas loquendi forSorb. i el 2. Habelur etiam ille Tractatus apud niulns I*i epislolis, qtiae in ipsis sermonihus repe- Malthaeum Parisiensem ad annum 1169. Videlur riunlur, ad quas brevitatis causa Leeiorem remit- esse iriein qui ab ipso Blesensi in Invecliva appellalur limiis. Mitio etiam frequenles et pene conlinuas Assertio fidei, el alibi Liberde fide. Missa est auteiu haec Inslructio ad .potenti.ssimuih principem soklaScripluroe sacraeallegaliones, quibus respersasunt opera Peiri Blesensis, cnm hoc non ipsi soli, sed iium Icoiiii i.omineAlexandri PP. III. Deea videndi cuivis ejus saeculi scripiori convenial, ttt palet ex scripiores huj.us sieculi, iiovissime Baronius t. Sll Annal. scriptis D. Bemardi, Petri Canloris, Lombardi, ( Petri Comestoris, et alioruni. De confessione. — Liber de confessione sacraMauritii, Quod autem Sermones a Busaeosub nomine Petri menlali casiigaius est opeinss. Vall., Gamus., Vici. Blesensis edili, sint Peiri Comesloris aut Manduca- jj 5, ei Meii. ediii. Agit autem hic Blesensis de con» toris, hice chirius est.'Sed venia danda Busaeo,viro iessione, ut de terlia parte sacraiiienli poeiiiteiitiae, aJioi|tiiii doctissimo, qui cum sciret senuones qtios- ostendilque siugula peccala lethalia etjam occullisdam a Pelro Blesensi fuisse conscriplos, nuiluniqtie sima et foedissima esse in confessione aperienda. ipsi illorum suppeieret exemplar, landem uniciim De saiisfactione, sive pwnilentia. -—Liber de satisnactus sibi Lovanio niissum, in qno lilulus erat factione et poeiiiieiiiia eliam correCliis est ope suSermones M. Pelri, suspicaius est Sertnones esse prariictorum codicum. In eo aatem invehilur Petrus Pelri Blesensis. Vertim non esse ipsius, sed Petri nosier in abbaieiii quemdam, qui duiiores nionaM.mducaioris quampltiriiiii tnss. qui in variis bi- ciiis suis posi coiifessionem, qiium sibi lieri volebat, bliothecis reperti aunt.clarissime indicant. Quinque pceniteiuias injungere soiiius erat. autem aut sex mss. coriices, quos vidimus et conCanon episcopalis.— Canon episcopalis, sive Intuliinus, proferemus. Primus est Menielianus, seili- struclio episcopi, qui a Trithemio appellalur, Liber cet Jacobi Mentelii, docloris nieriiei Paris. : qui de Officioepiscopi, iiabetur inVal., Sorb.i, Maz. l, antiquus coriex sermones isios legiiimo auclori PeVict. 5, et.Meri. qttibus ad eum emehdanduin usi iio Manducalori resiiluii, ac sic iuscribiiur : Ordo stiinns. Est auiem dociissimuS liic tractaius et Sermonum magistri Petri Manducatorh per anni episcopis pernecessarius. ctrcutum. ln iine autem codicis haec habentiir : litvectiva conlra Depravalorem. — Invectiva conExpliciunl Sermones magistri Pelri Manducaioris. tra Depravatorem scripta est adversus canonicmii Secundus codex est Majoris Monasterii, opiimae et queindam regularem, qui contra Petrum nosiruiii atliiquae noiae, uipole qui ciica leinpora ipsius Co- seripserat, ipsiusque scripia carpseral. Hunc tracta- PROLEGOMENA. xxn tnm correximus beneficio^ Sorb. i, Vall., Boer., A ofierimu>, ut si quid legentem possil impedire, aut nliqnantiiliim demorari, Maz., i Vict. 3, et Merl. — Liber conlra per- plana et cxpedila ad totinsprocul amoveatur, viaque Conlra perMiam Jndwortim. operis intelligeniiam ape fidiam Jiidaerirumscripius esi ad convincendos Ju- rialur. Nolas porro illas non in ipsa opitscula, nisi daens, mnxime de advenlu Messiai, id ex variis obiter el rarius, sed potissimum in epistolas confeScriptnrae loeis eleganter probal. Eum coululimtis cimus; uim qtiod epislolae praeciptium inier opera Blesensis loeiim oblineanl; lum quod jamriiu exocum mannscripio Cainus. et Merl. edito. — Traclalus de amicitia • ptatum ab eruditissimis viris opus nimium urgeDe amicitia Christiana. Chrisliana, jam a Meiiino editus, a Bnsaeo,qui edi- renl festinanles lypographi. Post editas a Busaeonolas plures in Gallia nnstrn lionem Merlini non viderat, imperfeclus primum, deinde quinque post annis inieger riaius esl; et eo manuscriptos coriices reperimus, quos ipsi Busseo exemplari usi snmus : ad quod emendandiim nos videre non contigil. Adde quod hominemexlernuiii, adjuverunt maniiscriptiis Camus. el Merl. ediitis. uipole Germanuin, et noslra; histnriap satis rudem Divisns esl antem in duos libros, et libri in plora plurima sane laiueruht, quoe nostro saeculo e lenerapila. Apparet atilem hoc esse novissimnm opus- hris fSliciter ernla sunt et publici juris facla. Unile ctilum Pelri Blesensis, curn ipsemei initio hujiis quania lux Petri Blesensis historiae Iocisque ejus operis illud a se jam sene, viribus fraclo et morti dilficilioribus conciliari possii, iiullus est, opinor, qui non clarissiine videat. Quod ad manuscrjpios proximo scripnim fuisse faieatnr. De ulilitale iribulationum, et Qualessunt. — Quod codices atlinel, quibususi stimtis, eos nobissuburattinet ad opiiscula duo illa nova, scilicel Tractatuin IB nistrarunt viri omni eruriiiione clarissimi, quorum de utilitate iribiilationis, et Traclatum Quales sunt, Jaudi splendorique licet nihilex mea possiloratione lil anie diclum est, accepimus ab eruditissimo viro accedere; singulorum tamen hicnomina exponere D. Wallis, qui cum amanueiisibus parum confide- jnvat, ut norint posteri quorumnam opc et auxilio ret, ea non sine ingenti sludio et indefesso labore Pelrus Blesensis, quasi deterso siiu et antiquiiatis emendare voluit, maxime ctim exemplaria quibus squalore, comptiorjamornatiorque in lucein prousus esl leclu dijficillimaessent, et abbrevialnris re- deat. Primum quidem coriicem nis., qni et antiquissiferlissima; ul qtti antiquw scriptioni el abbrevialuris anliquis non bene ftterit assnetns, in singutis prope nius esl et optimoenolae, benigne nobis largiius est vocabulis hwsurus sit, licel scriplio autographi sit Joamies Launoius, Theologus Parisiensis. Aliiisnon valde anliqua, el satis' pulchre pro eo lehipore de- inferioris merili in manus noslras venil opera Raiscripia. Haee sunt verba erudili viri, quse mihi mundi Fonneniini , Aurelianensis Ecclesiae canonici. Siibminislrali sunt et alii dtio cx insignibifutura sunt admonilionis ad Leclorem loco. Ail idem se praeter Oxoniensem cod., quo tisus blioiheca eminenlissimi cardinalis Mazarini. Accesesl, mtilia correxisse ope duorum aliorum manu- serunl exantiquissima et crudilis notissiuia bibl oscriplorum codicnm ex bihliotbeca Merthonensi theca Paris. monaslerii Sancti Germani a Praiis AcademiaeOxoniensis, et ope allerius etiam codicis tres alii codices mss., unus cx eadem Bibl. aiierex Bodieyani, ex qtiibus niulla supplevit quae vel Beccensi, tertius ex Majori Monasleiio, quos niiiii decrani vei corrupta eranl in suo exemplari. pro aniiqua necessitiidine pra:buit domuus Lucas *• De sitentioservando. — Fragnienuim cpisloltc de C Daclierius, ejusdem bibliolhecae dignissiniiis ]ira?'e; sileniio servando habuimus ex mss. bibliothecae clus, vir pro sua singulati liuiiiaiiiiate nemini uon rollegii Merlhonensis Oxoniae beneficio ejusdem notus, nemini non charus; qui duin vult videri ex D. Wallis, qnod ciini duobus superioribus traciatianliquis manuscriptis, quasi aliud agens, leviores bus henigne ad nos misil, donec epistola inlegra solummodo spicas colligere, ubertimain aniiquitalis sludiosis messem comparai. Tres insuper ex biinvenialiir. . De prwsligiis foiiuna.— Fragmenliim Iibri.de blioiheca S. Victoris, toto orbe iiominalissima.mihi praestigiis fortunae(a) ex biblioihecaSancliVicloris liberaliter suluninistravil vigilaiilissimus bibliotlieParis. deprompsimus, quod in volumitie quodani carius Carolus le Tonnelier, cui qiiiriein dignaspro epistolarum Petri Blesensis latebat. Illud primum a sua erga me litimaniiate graies rependere elsi mase delectum benii-nissinie, til mtilta alia, niilii xime velim, non possutn tamen, i.isuper enimaliocominiinicavil vir jiumanissimus miliiqae amicissi- rtiin etiam mss. codicum, mihi copiam fecil, ex mus Franciscns le Tonnelier ejusdem biblioihecae qtiibus multa deprompsi haclenus inedila, ttt suo praefecliis. Ciun aniem liber iste de praesligiis for- loco nolabilur. Accesserunt et alii ex variis bibliotunae sit insignis, el siiepeab auciore in epislolis lliecis, scilicet D. Boyer, senaioris Divioneusis ; D. pracsenim in 19 ciielur, magnam habebimus gra- llardi in praefeclura Parisiensi scnaioris; D. llauiin, liam lilieratis Anglis, quibus jam ob sttpradictos in eadem praefectura Parisiensi eiiani senatoris ; Peiri Blesensis traciatus nobis conimunieatos maxi- Frairum Pracdicatorum conventtis S. Jacobi Parime ohslricti sumus, quibusque quantas possumus siensis ; Patrum Fuliensiuin Paris., D. Vallin canogrates ob id referimus, si iracialum illum ciiin aliis n nici Naniieiensis;duoitem ex bibliotheca Sorbonica. quibusdam opusciilis ejusdem aucloris, in locupletis- Plurimuin etiam nos adjiiverunlmcmbraiiseillustrissiinis suis bibliplhecis quairere et ad nos iransmit- simi acccleherrinii D. Pelri de Marca, quondam lere dignemur. archiepiscopi Paristensis, nobis a viro docto SieDivisioet scriplores sacrorum librorum. — Tracta- pliano Baluzio commodaue, in quibus varias lecwolum exjguum de divisiouc ct scriptoribiis sacrorum nes exduohusmss. episiolarum Petri Blesensis a se libroruiii arijunximus ex editione Merlini, Jicet etun collcctas yir doctissimus adnolaverat. Ad eineniu nullo alio exemplari invencrimus._ oauda opnscula nobis inagno eiiam usiii fuit codex De Eucltarisiia. — Tracialum dcnique de Eucha- ins. Henrici Valesii, hisioriographi regii, in quo ristia , melro compositum, dcdimus ex ~editionc coiiliiienttir Traciatus in Job, de Traiis/iguraiione Busaei, licet ab ipso Biescnsi atit ab alio auctore Domini, el de Conversionesancli Pauli. Inciriit praeuulla de comcnlio habcalur. lcrea in inanus noslras codex ms. Nicolai CainuNunc de nolis Lecioreni nioncre opcne preiiu.n saiii, quondani Eeclesiae Trecensis canonici, qttt est. Noniongos lihi coinnieiiiarios, bencvoleLector, nuiic asservatur in Bibliotheca Colleyii Claromonsed breves quanium lieri potuil, nolas, easquc vel laui Societatis Jcsu Paris. Cujus ope eniciidavinius ad criticeu pertiiienies,"vel ex historia depromptas opuscula de Confcssione, de Pwnilentia vel Salisfu* (a)_Eslcap. 12 libri l Polycralici Joannis Saresbciicnsis, Putrologiw tom. CXCIX. xxi PETRUS BLESENSIS. xxiii ix,v ciione, Canonemepiscopalem,Contra perfidiam Ju- j L Ful., codicemms. Fuliemium Paris. itworum, el de amicitia Cltrisliana.Omhlo exemplaVall., codicemms. D.Valtin. ria anlca edila, quae etiam ubi opus Jiiit consului: Sorb,, 1, 2, codd. mss. Sorbonw, primum et allermn scilicel Jacohi Merlini doclor.is Parisiensis: secundum. alterum, Mogiiniiuiim, in quo sol.e Epistolae editae Marc, membranas D. de Marca. fuerunt. Vales., codicemms. Henrici Valesii. Ut aulem codicttm , quibus usi sumus, cbaraCam., codicemms. Nicolai Camtisalii. en varia cteres facilius possit Leclor dignoscere, Meii., codicemedilum opera Jacobi Merlini. signa quae apponenda esse duximus. Mog., codicemephtolarum edilum Mogunliw. Laun. designai codicemms. Joannis Launoii. Te qnoque monittimetiam veliin, opiime Lector, riolas nostras lnultis insignibus chartis fuisse lpcuFor., codicemms. Raimundi Formenlini. Maz. 1, 2, primum el secundumcodicestnss. card. pleias (a), qttarum maximam pariem vel ex penu Mazarini. suo depromptain , vel ex amicis suis indefesso siua Pralis. dio ac labore conquisilam benigne uobis subminiSang., codicemmss. S. Germani Bec, codicemms. monaslerii Beccensis. • stravit clarissimus vir D- de Vion d'Herouval, de lilteratis omnibiis optime meritus, el quem pro sua Major., codicemms. Majoris Monasterii. Vict. 1,2, secundum et letiium humanitatc ac eiTitsain erudiios omues liberaliiate, 5, primum, codices inss. S. Viclorh Parisiensh. quandiu ilorebunl, iitterae Joquentur. Nonuullas Bo.er., codicemms. D. Botjer. etiam alii viri illustrissimi el bumanissimi liberalicodicemms. D. Hardtj. Hard., jj: ler nobis pracbtierunt, quorum nomina ad fronlem chariarum honoris gratia praeiigemus. llaiil., codir.emms. D. Hautin. Dom., codicemms. DominicanorumParh. (a) Vide Appendicem. EXCERPTA EX PRJEFATIONIBUS EDITIONIS CURANTE D. Ecclesi» J.-A. GILES Iili. D. olimsocio. OXONIENSIS Anglicanae preshytero et collegii Corporis Christi Oxoniensis (Oxonii et Londini 1846.) Scripla Petri Blesensis ediinus ordine sequenti : I. — EPISTOLJS:. !• Epistolaecentum ocloginla tres qtias publici juris feceral Petrus de Gussanvilla ; 2- Epistoiaeab eodem, qnasi nullius essenl auctoritatis, rejectae; ' '. ... , 3« EpislolaequiBdam ineditac. Prodierunt primum Epislolae Petri Blesensis, absqne lemporis vel loci nota, in-fol.: cnjus edittonis principis, nunc perrarae, praeter illud quod in bibliolheca Bodleiana Oxoniensi asservatur, an aliud exemplar exstet, nobis incomperlum. J^raecipuum mibi subsidium in edendis Petri Blesensis epistolis fuerunl libri tres mss. quorumuntts in Novo,Collegio, Oxoniensi, alii in bibliolheca CollegiiSidnaeo-SussexianiCantabrigiensis servantur. Hi dtio in Catalogo Msloruin AngliaeetHiberniae signanlur A, 5, 7, et A,S, 13. Horum priorem toinmperlegi; nec lamen adeo antiquus est, nam ex quo exscriptus fuit e codice Dunelniensi, qui jam, qtiod vereor, A, Z, 13, saeeuli decimi quarii yel quinti deperiit, vix ducenli anni prajterierunt. Aller, qui siglum habet fere omnes coiilinei, quas Goussainville ineunlis esl, et eo magis seslimandus est quia epislolas illas rejecit. Isli codices, in hoc Calalogo 33 et 34 numerati sunt. 1. Editio princeps sine anno et loco. . 2. Edit. Merlini, 1519. 3. Edit. Bus. 4°. Mog.1600. 4. Edil. Goussainville, Paris, fol. 1667. 5. MS. Bibl. publ. Cantab. 1 i, 6, 27. 6. MS. aulaeGraiause Lond. 7. MS. Lambelh. 8. MS. Bibl. reg. Parjs, 2(i0i. xxvi PROLEGOMENA. 9. MS. Mus. Bril. Reg. 15 B iv. 10. MS. Mns. Bril. Reg. 14Civ. 11. MS. Mus. Bril. Reg, 8 F xvu. 12. MS. Mus. Bril. Harl. 5709. 13. MS. Mus. Brit- Harl. 3672. 14. MS. Mus. Bril. Narl. 3684. 15. MS. Mns. Bril. Coll. Vesp. E xi. 16. MS. Mus. Brit. Biim. 303. 17. MS. Mus. Bril. Arun. 227 18. MS. Coll. Oriel. Oxon. 19.-MS. Coll. Exon. Oxon. 20 el 21. MS. Coll. Novi Oxon. 127, et Mus. Brit. Reg. 10 A xviil, nam ordo illorurn coJirum idem esl, nisi quod codex Regius post epist. 139 impetfeclus esi. 22. MS. Bibl. Boril. 426 [2327 in CataJ. Om. MSS. Ang.]. 23. MS. Bibl. Bodl. 759 2671]. 24. MS. Bibl. Bodl. 570 [2017]. 25. MS. Bibl. Bodl. 303 [2089]. 26. MS. Bibl. Bodl. Lauti. 650 [645]. 27. MS. Bibl. Municip. Alrebalensis. 28. MS. C. C. C. Canlab. 425. 29. MS. C. C. C. Caniab. 566. . 30. MS. Coll. S. Trin. Canlab. B. 1.18. 51. MS. Bibl. publ. Canlab. Ff. 5,46. 52. MS. C. C. C. Caniab. 266. 33. MS. Coli. Sidneo-Suss. Cantab. 4, 5, 7.! 34. MS. Coll. Sidneo-Suss. Canlab. A, 5, 13. Prapler hos codices alii numero fere triginta in Bibliolheca Regia Parisiensi servantur, quorum majorem parlem inspexi. At in his, ut pulo, insunt tria aut qualuor epislolarum fragmenia, quae in hac rditione fruslra requiras. Quod si postea pro certo comperero, ea in Appendice una cum epistola Bedie inedita, necnon cum aliis paucisquae in niantis meas scro devcnerunl, inlticem dare uon omittam. Epistolae1-183 eaedemsunt quae in eriitione Goussainville insunl : caeterae aliunde sunt adriilae, vidclicet 183 usque ad 208, in antiquis edilionibus repertae, in edit. Gouss. omissae : nunc inter epistolas genuinas tesiimonio codicis Sidn.-Suss. locum vindicanl. Omnes quae poslea sequunlur, 209 usque ad 243 [excepta 219 quaca Bouqiiet edita est, vol. XVII, p. 473], ex codd. Mstis niinc primum simt ediiae. lnter has novas epislolas, muliae sunt adeo mala scriptura deformalacet ciiain corruptae ul vix legt possint. Quaruin unam No. 239, quae in codice Collegii Novi Oxoniensis inesl, mihi prorsus obscuram, aliis emaculandam invitus reliiiquo. xxv II.—OPUSCULA. Opuscula duo, huc usque anecdota, nunc primum in hac cditione lypis mandantur; et certe Iuce dignissima. Primum, cui tilulus : Passio Reginaldi, principis olini Antiocheni, stippeditavit codex ms. in Coliegio Novo Oxoniensi asservaius collatusque cum duobus aliis mss. Musei Bniannici. Codex Collegii Novi, imperiti scriploris vitio, vix Jegi potesi; cseterimulili snnt; et non nisi magno et improbo labore iranscriptum optisculum lypis mandamus. — Aliud hoc litulo dislinguilur : Dialogus inier Henricum II el abbatem Bohwvallensem.Hoc opusculum untts lanitim Lamhethaniis codex hahei; multa conlinei nolalii digna de praeslanlissimo rege qui Anglo-Saxonuin Normannorumque geniem in unam coegit. — Fragmenlum libri De prwsiigiis [orlunw, in edilione Gussanvilloevulgaltim, quod verbotenus lcgilur cap. 12 libri i Polycralici Joannis Saresberiensis (a), recudere operoepretitiin non duximus. III. — SERMONES. Codicesduomss., in Britannico Museo asservati, pariem sermonum Pelri Blcsensis cominent. Horum ope homiliarum trium huc illuc disjecta fragmenla in unum collegimus. el textum editionis Gussanvillae non semel emendavimus. Praeter supra memoraios codices, alios in quibus coniineauiur sermones Pctri Blesensis, neque in Anglia, nequeiii transmarinis quas invisi jbiblioihecis invenire poiui. IV. — POEMATA. Ilomilias excipiunt poemala, inlerquiE scquenlia nunc primum vulgaiilur: 1. Carmen de pmnitentia. lnvenilur in codice Lambetbano n. 36, fo). 95, et in Bruxellensi n. 1968. 2. Versusde commendalionevini. 3. Responsio ad quemdam conira cerevisiam.— Ambo suppcdilavil codex Canlabrigiensis (Mori 131, Cant. G.g.6,42,,art. 3). 4. Carmen qcephalum. Ex Bodleiano ms. excipiiur (Laud. 650), in quo absque litulo invenitur ad caleeni epistolae111. Metrica opuscula De lucta carnis ct spiritus el De vila clencorum reprobala, consonanlibus syllabis desinentia, in edilione Parisiensi ul carmen untim ei idem sine dislinciione leguniur ad calcem epistolaB57. Conseniientibus aulem mss. Fidneiensi Sussex (A 5, 18) et Bruxellensi (9608), in quibtis pars sccunda seu carmen alterum vario litulo dislinguittir, cx uno duplex feciiuus.ln bis carminibus sensus non semel diilicillime elicitur, ul plerumque filin ejusinodi scnpiis, propier consonanliae leges arclas, (n) Vide Patrologim t. CLXXIX. PETRUS BLESENSIS PROLEGOMENA. xxvm quibus aucior impediius, dum in improbo consonaniiarum deiectus etapparalus labore versalur, verba saepe saepiusa gennino sensu distrahil. Traclaium De sancta Eucharislia primus pnblici juris fecil Busaeus c ex vetustissimo codice bibliothecae Tabemensis serenissimi el ilhtslrissimi principis Caroli cardinalis Lotharingiae, ac Metensis Argeniiiiensisque episcopi descriplum, i in quo Anselmo Canttiariensi arcliiepiscopo ascribitur. Ex versibus Invocalionh aU Palrem. w. . . Pelrum Prwsignd, forma, elc. et qtiibusdam non semel repetitis quae Petri Blesensis dicendi modum sapiunt, hoc illi earmen ascribeiidiiin censuit Busaeus, nou Anseimo. Deest in manuscriptis quos vidimus. Librum quod sub tilulo : Remediarium peccatorum, Petrus ex opere Gregorii compilavit, cum niliil h.ibcal quod novi sit, in hanc editionem non admitlo. Exstat apud Atrebatas in Gallia,sed mutilaiione nefanda imperfectus; exstai eiiam Cantabrigiie, necnon Oxoniae 1n bibliolheca Merlonensi. Opusculum De arte dictandi, ex Bernardo compilatum , asservalur ms. in bibliolheca Canlabrigiensi In qnibtisdam caialogis manttscriptorum Petro Blesensi ascribilur libercui titulus : Basiligerunticon, non alitis esl quam Compendiumsuper Job. In biblioiheca Grai's Inn Londoniensi exstat ms. opuscnltim Breviloquii liltilo- distinctum, quod Petro Blesensi calalogi descriptores ascribunl; sed qua'auctoriiale freti, dcclarare omiserunt. Libellus iste, theolbgicae, ul videtur, farraginis male digestae fragmenlum, ad archidiaconum Baihoniensem certe non speciat. Goniinuaiionem Ingtilfi Petro Blesensi falso ascriplam fuisse hodie apud eruditos consiat. XXVII PETRl BLESENSIS EP.-STOLJE. — EPIST. 1. PETRIBLESENSIS EPISTOL.E. (Petri Blesensh, Bathoniensh archidiaconi, Opera omnia; nunc primum in Anglia ope codicum manitscriplorum editionumqiie oplimartim eriidit I. A. GII.ES,LLD., Ecclesi.e Anglicanae presbyler el coll. Corporis Christi Oxon. olim socius. — Vol. I-Il Epistolae. Oxonii et Londini 1847, in 8».) A indiilgenliam mereanlur. Scitis equidem quod non EPISTOLA PRIMA. ADHENWCUM II. semper ingenii vena respondet ad voluiitalem : et PROLOGUS, qtiandoque dicla laudabiliora casualiter scribcnli [Script. ante A. D. 1200.] -/ — Hwc ephtola vicem prwfatiottis ob- se pfferunl, quaeper studii vebemejiliam, el indaARGUJTENTUM. linet, ut auclor in calce epistolm adnolavil; in ea ginem laboriosae meditationis inveniri non possuni. enim regi Anglorum Henrico 11 exponit, cur hoc illud eliam vestra, sicut reor, eminentia diligemer epislolarum opus, quanlumvis stijlo parum excnlaltendit, qtiod fere oinnes epis.lolaemeae de.alie:o tum et elaboratum , in lucem venire permiserit. HENRICO Dei gratia illuslrissimo Anglortim pendebant arbilrio, el nunc propter ingruenliiini (I), regi, dnci Normanniae et Aquitaniae, et comiti An- necessiiatum urgenliam inculiius, nunc pro;iier dcgavensi, suus PETRUS Blcsensis, Bathoniensis materiae lenuilalem rec.isius, nunc propter insulliarchidiaconus , salutem in eo per qtiem reges re- cientiam personarum, quibus scribebantur, aut quae scribebani, inurbanius aut diffusius aul .simpliciiis gnant. Rogalus a vobis epislolas , quas passim et variis me scribere oporlebat. Imperfcctum itnqiie meuui direxi personis, colligere, et quasi diversas species videant et indulgeant oculi vestri, e.t in libro mein unum fascictilum comportare, rapior ad incerlos moriae conscribanlur, si qua inveiieritis ajdificaniia " affectus. Nam inter occupationes varias, el lem- ad saltttem. Nam et quandoque revelat Dominus a pestuosos curiac fluctus, el mibi durum est aliqtiid parvulis quae sapiontibus absconduniur *. Leprosi scribere , et longe durius vestrae majestaiis imperio iiiinliavcrunt snluiem Samariae, cl subjttgalis Balham dominum suum a via illiciia revocavii!. Quod conlraire; preces siquidem veslras imperium voco; quia, sicut salis urbane scribit quidam magister si causa publicae emlilionis aliqua de libris Gentilium (3) fuerint inlerserla, vobis in fastidium non meus (2), vertaniur. Nam et David de diadeuiale Melcliom Esl orare duciim, species violenla jubendi, idoli Ainmoniiarum sibi diadema coniposiiil', el 4 Et quasi nudaio supplical ense potens. lllud pro cerlo noveritis, quod si olim praescivis- Paulus aposlolus ad improperium Creiensium quansein epistolas meas lanlae dignitatis audientiam ha- doque versus poeticos eleganler aptavit. Nec illud biluras, quidquid in eis erat quod aures delicatas inagnificenliae veslrae, qnaeso, sit oneri, si usque offendere possel, lima diligentior et exqnisilior vi- ad personam veslram in aliqua epistolarum mearuni gilanlia correxisset. Ntinc autem in ea rudilate na- slylus devotae correptionis evaserii. Nam lotum iltiva, qua coiiriitsc sunt, vestris, incliculose lamen, . lud diciavil affeclio : /Emulor enim vos Dei wmutaeculis se praesentanl.censuram potius exspectantes, tione"; zelansel sitiens saluiem vestram in Chrisli quam graliam e^petenles; et in hOc summani pr:«- C visceribus, el in chariiale non (icla. Nibil equidem mii sni constiiuunt, si noii rejiciantur, si non ex- vobis adulatorium scripsisse me recolo, nec sutn • olei vendilor. Et scio qnod, cuni sal correetionis in spuanlur; sed tandeiu . quod eis maximum est PETRI DE GUSSANVILLANOTJS. (1) Qnis et qualis isle Henricus ad epislolam 66 fuse declarahimiis» (2) Arbitrantur nonnnlli hunc esse Joannem Samberienseih, quia eiun magistrum suuin passim appelial: ubi tairicn reperianlur versus isli (qnos liic citat Petrus Biesensis) non sane consiat, nisi dicaiiius euin plnriina opusctila edidisse, quae in 'LIIC. 10. MVReg. 7. PATBOL,CCVH. aIIPar. 20. manus noslras non pervenernnt, sed in qnibusdam et maxime in Angliae bibliotliecis adhuc delilescuni. (3) Quod multa de libris geniilium iililiier ab ecclesiaslicis viris usurpari possihi, ftisius probat epist. 8, ad quam et ad ea qua^ ibi nolavimus leciorem remiltimus. Miier. ep. 84 "d Magnum. "II Cor. H. PETRI BLESENSIS 3 4 omni sacriiicio acceptelur a- Domino, mel in omni ji Normanniae et Aquilaniae, comiii Andegavensi, suus sacrificio reprobatur. Tesie eliam Salomone : Qui PETRUS Blesensis, Balhoniensis arcliidiacbnus, sadicil injuslo, Juslus es , maledUent ei popnli; et, lulem el spiritum foriiludinis in adveisis. snper eos qui arguunl , veniet benedictio6. Primam Audivi, et conlurbaius est venler mcus; a VOM claudo epislolam; nam, cum sit quasi praefaiio conlremuerunt labia mea1. Nam ex familiarimn nliartim , vitio ascribeltir, si abeat in immensum. yeslrorum relatione cognovi, quod ilJa vesira iuaValele. gnanimitas celebri bactenus opiiione conspicua, iu EPISTOLA II. morie filii veslri (4) morlificala est, et quadam ADEUMBEMENMCUM H REGEH. moliiiie muliebri degenerans, gemitibus indulget aciacrymis, atque revereniia majeslatis abecia, £A. D. 1182.] *—Solainr regem llenricnm palrem , supervacuis doloribus puerililer intabcscil. Doloris ARGCMENTUM. wqno gravius in filii Henrici III obiiu mmrentem: affectuni in vobis non arguo, sed dolendi excessum. probalqtte morem quidem lugendi vita defunctos Scio quod piura esl flcre mortuum, et hujusmodi pitnn esse, si moderalus sit; al nullam cctusitm mcesluosos affeclus Iex naiurse indicil. Nam el Job, esse lam acerbe deplorandi morlem filii, cum tan4as ipse ctse de anteactw vitw tapsibus pmnas ex- audiia filiorum stiorum morie, vesiimeniorum scisegerit, ui minimeilnbium sil eum hanc vitam cum sione el aspersione pulveris vim doloris expressit 8. wierna commulasse. Abraham, morlua Sara, venit ut fleret eam el Dei HENRICO, gralia illuslri Anglorum regi,duci plangerel 9. Jacob exisiimans filium suum Joseph PETRl DE GUSSANVILLA NOT.E. (4) Fttil hic Henrieus primogenitus filiorttm Hen- B neretur, rex junior snbita febre correptns esf. Et, rici regis Angioriim etAlienoras uxoris ejus, licet jam ingravescenle morbo, cum desperarelur a meante liiiiic ftieril alius nomine Guillehntts, qui pene dieis, ad patrein misil, excessiim suum hiimiliier pucr obiit, et palre nondum rege, sed lanlum duce cohlitens, exlremamque graliam a patema benigniNorilimaiiniae, el comile Andegaviae.Porro Henricns lale deposcens, ut ipsum in exlremis iangueiilem isle, volenie palre, in regem inunclus esl anno aeta- visiiare dignaretur. Quibus atidilis, paterna viscera tis xv, ducia jam in uxorem Margareta filia Ludo- super filiiim comnioia sunl; sed alleganiibus amicis vici Jiinioris, Francorum Tegjs. Sane infausta fuit non esse luliim nequissimis conspiraloribus, qui haec consecralio, et nuillorum cansa malorum. Si- circa lilium eraiit, se credere, ad filium non perreqtiiilem in primis vera fuit occasio necis S. Thomae xit, sed pro signo clemenliae et indullae veniae noCuntiiariensis archiepiscopi. Posiquam enim, pro- lum annttlum miilens, ei omnia condonavit. Qui ciiraniibtis Alexandro III snmmo poniifice et Ludo- acceptum annulum deosculans, extremiiin illico vico Jtmiore, pax inita essel inier Heiiricum regem clausil diem. Haec fere ad verhum.ex Bromptono, Angloruin et Tliomam archiepiscopum, idem Tlio- ex Guillelnio Neubrigensi et aliis. lnas regressus in Angiiam archiepiscopum EboraCaiisain tamen aliam extremi hujus belli referunt censeni cum caeleris episcopis, qui juniorem Henri- Rariulfus de Dicelo, MatthasusParisiensis et Thocuin sacraverani, et omnes magnates aliosque qui mas Walsingliamus. Aitint enim Henricum Junioconsecrationi interfuerant, publice excommunicavit. retn non conlra pairem, sed polius jussu aut horlaiii Unrie rex pater accensus ira, verba patiio dtiriora palris bellum illud fralribus indixisse, quod nollenl in S. Thomam protulit, ex quibus nequissimi par- i ipsi Henrico fratri Richardus de Aquiiania et GauC ricidse occidendi praesulem sancltim occasioneiu fridus de Britannia obsequium, vel,. ul vocant, leniere arripueront. Deinde, quia junior ille Hen- homagium praestare. Paulo post tamen Gaufridtim, ricus, rex fuit sine regno, aul saliem sine regia inlellecta palris voluntate, paruisse, Kichardum potestatc. Recte Gervasius in Cltronko: t Moriuus vero renuisse: qnod indignum ipsi viderelur, ut esl anno XIII regni.sui, cujus nec dimidia bora re- fralres frairi paire vivo sese subjicerent. Eam conxit hahenas. > Et licei, dum viverel, appellatus sit tumaciain displicuisse pairi, aC prdinde impulsum Henricus III, quia tamen Henrico 11patri non su- ab eo Henricuin tit arma contra Ricliardum liaireiu pervixit, non esl computatus inler reges Angliae, sumeret. Unde et postea regis Joannis filius Henricus III apVerumiamen id verisimile non videtur, cum et pellattis est. Tertio quia coronaiio illa materia fuit filius in exlremis agens ad patretn perfidiae yeniam inagiiae inler reges pairem el filium dissensionis, deprecalum miserit, el paier, coiijiiralorum insicum enim novus rex se regem esse sine regno et dias limens, ad filium ire noluerit. Adde quod regia aucioritaie doleret, pravorum etiam consiliis Guillelmus Brito,scriplor coaetaneus, rem paucis ila 'impulsus, bellum semel ei iicrum in patrem movit. compleclilur: Phitipp., lib. u. Primo quidem ab Alienora maire et a fralribus solRex vero Juvenis Henricus, clara propago licitatus, nec non et copiis Ludovici Junioris soceri sui arijulus. Poslmodttm vero propriO nrotu ei indiAnglorum regis, dumpalri bella moveret, Germanisquesuis, sub eodem lempore solvil gnaiione, ex eo quod paier Richardum Aquilaniae, Debila nqlurw. Gaufredum Britanniae ducem constituerat, sibi vero p. solain posl ipsum regnandi spem reliquerat, junclo Quidquid sil, vere pcenitens obiit apud Castrum sibi fratre suo Gaufrido, el quibusdam procerihus Marlellum non longe a Lemovicis, et eo Jinteo q«o Aquitanicis patrem moiibus bellicis "lacessivit. Qtii in consecratione ehrismate unctus fui;ral involuiusi quidem, cum rebelleSjlilios blandis ad se revocare Roihomagum deiatus, ut ipsemet staiueral, in ecniandatis rion pOsset, improbis eorum ausibus ob- clesia caihedrali juxia aJtare S. Mari* sepultus esl. Rem aulem sic enarral Gervasius iirC/irtfiiico: yiaturus, fines Aquitanicos ctun exercilu ingressus i Audiens rex paier filium suum vitam liuiisse, ; est; cumqtie in obsidione Lemovicarum urbis deli«Prov. 24. 'Hab.5. "Job.f. 9Gen. 53. 6 EPISTOLJE.— EPIST. II. S devoratnm a bcslia, mullos dies conlinuavit in A apud vos erga# defunclum filium dolcn i occasin, planclu 10.Joseph eliam cum fratribus suis, et cun- quia cliristianissiine abiit, ne dicam, obiit; et doctis senioribus domus Pharaonis, palrem suum rie- lendo pcenilens dolores aelernos evasii. Nobis eniin ferens morluum, venil ad aream Adab trans Jor- fleiitibiisjam securissime dicil: Notite super meflere, dancm, ubi septem dies snper morle Jacoli in Jlelu sed supervosmellpsosflele ,9. Planxil David filitim paetgemitu coinpieveruntM. Sed et Josia rege mor- tricidam : Absalon, fili mi,jili mi Absalon^l Planxit tuo, scriptiim esl", quod universus Jnda el Jeru- super Saul el Jonalhan linem eorum dep'orans, quos salem luxerunl eum, el prae omnibus rcx Adadrem- rioininiiim morlis involveral sin) fine". Verumtanion : ita quod in proverbium versum est, el po- men si circa filium veslrum pitim est flerc, pium pnlariter dicebalur : Plancius ejus , sicul planctus est et gaudere. Si euiin Petrus apostolus", si MagAdadremmon". In Ecclesiaslico etiam legimus1*, dalena suos defleverunl excessus"; isie, licet adoquod luctus mortui seplem diebus legilime celcbra- lescens, et inter miliiix incentores, ei, ul ita iojji lur, et ibidem haec verba legunlur : F»7«'-, mor- quar, lanquam lilium inter spinus **, in omnem se tuum produc lacrymas". Chrislus iacrymas pro- se dejecil poenileniiae humiliialem (4*), munrii. duxit in Lazarum 16. Ideoque non miror, si lam de- gaudia convcrtens in planciuni ei delicias in doloplorando funeri pielatis Jacrymas exbibetis. Nec rem. Coiiversus csl plaiiclus ejtts in gatidium"; enim de numero iliorum estis, de quibus Dominus convertalur et vesler. Ceriat vobis ad plcnitudincm. dixii perprophelam : Percussit eos, el non dolue- gaudiorum, lalem filiutn de lumbis vestris procesrunl". El ut vcrbis Job ,s ular : Nec fortitudo sisse, in quein nalurae doies universae confluveslra ferliludo lapidis esl, nee caro veslra wnea xerant (5); quem limebant remotissimae naliones; esl. qtiem vereri el diligerc eliam inimicus el invidus * Sedsit, quaeso, liic dolenrii modus, ne vos dolor lenebalur. rapiat ullra modum. Tempcrantior dehet esse Qui, cum nrae universis mortalibus obtinuisset PETRI DE GUSSANVILLANOTJE. proditionem suspicatus, praecepil corpus Rolbonia(5; Egregiam Imjiis principis indolem et praeclaRiim deferri, necipse volebal adesse. Cum igilur in ras virlnles describunt istius temporis hisiorici. lnclu et lacrymis omnium versus Rotbomagum ef- Praeciptievero Gervasius Dorobernensis el Roberlus ferretur, et obiier in ecclesia Ccnomancnsi de nocie de Monte, quorum prior de eo sic loquilur : t Amapausandi gratia poneretur, violenlia episcopi Ceno- bilis erat omnibiis, el. pulcher aspectu, et praecipue mancnsis et civium ibidem in ecclesia sepulium gloriae militaris insignis; adeo ul niilli videretur est. Disperso aulem exercitn, de morte filii rex C esse sccundus; humilis, dor.ilisernt et affabilis: cerlior effecius, una cum Richardo, Canluariensi unde eum et prope posifi, et longe reinoti affectuose arcliiepiscopo, Cenomanensem venil ad ecclesiam, diligebanl.» Posterior vero, in Append. ad sigil., ad ann. 1182 : i Anno 1182 obiit Henricus III chafiliique sui, regis videliceljunioris, corporesnlilalo, Rotbomagum pervenit, ibidemqne sepeliri praecepit.> rissimus dominus noster juvenis rcx, uiius Hen(4*) Mira sunt et incredibilia quae rie:'Junioiis rici II, excellenlisisiini et illuslrissimi regis AngloIlenrici poenitenlia narrant hislorici. Aiunt enim rtim, aptul Castrtim Marlel; vir per omnia plangeneum, ctim nulla amplius vitae spes stiperesset, co- dus, quia erat •piilclierrimiis facie, honeslus iu ram praclalis primum, ium publice de peccaiis con- moribus, dapsilis in mtineribus super omncs, quos fessum el absolulum fttisse; poslea cilicio indultiin, in nosira aetale vidimus, qui terram nondum hael fune collo alligalo coram episcopis et religiosis, beret assignalam, quamvis pater ejus quindecim qui aderant, in haec verba prornpisse: « Trado me millia librarum Anriegavensis inonette, et eo ampeccaiorem jndignum, et culpabilem, et obnoxium plius, quotnnnis daret. Sed boc parum erat ad per fuiiem islum vobis, minislri Dei, posiulans, ul explendam laliltidiuem cordis ejus. ln olficio miiiDominiis noster Jesus Christus, qui lalroni confi- tari lanius erat, ul non haberct pirem; sed printenti in cruce peccata dimisit, per preces vesiras cipes et comites et eliam reges eum limerent. Veel per stiam ineffabilem misericordiam miserealur niens ad extrema, quia consilio pravorum hominuiii infclicissimae animae meae.» El responderunt om- per bellum, fere per annum, Deum et sanctam ejus nes : < Amen. » El ipseail illis: < Traliile me a leclo Ecclesiam ac pairem ejus offenderai, pceniteiiliam isto per funeni hunc, et imponite illi lcclo > (cine- D recepit a quodam sanclissimo episcopo, et muliis rco sciiicet, quem sibi praeparaverat). Quod illi, ul aliis el patri suo in extrcmis per liiteras mandavit praeccpit, feeeruht: el apposuerunt capili el pedi- ut quod offenderat in Deum et sanctam Ecclesiam ' ims cjus ingentes duos lapides quadratos. Postmo- pro eo emendarel. Disposueral ante mortein suam, dum sacrosancio corporis el sanguinis Domiiii ut corpus ejus in ecclesia B. MariaeRothomagensis viatico munitus, in limore Domiui emisit spirilum. sepeliretur, ubi jacent prinii anlecessores sui Ro'llo'' llaec ad verbum fere ex Rogero de Hoveden, et et Willelmus Longa Spata,» etc. Tum narrat qitiaj; Roberio de Monle,ejusdem saeculiscriploribus. Qua3 in fitnere gesta sunt eodem fere modo, quo stipi.a ?:A quidcm concnrdant cum iis quaescribit Blesensis iii Gervasius. (ine hnjus epistolae: •. Nemo, inquit, fuit in confesAnonymus eliarn quidam ejtisdem aclalis pocta•'•.. sione huinilior, in sui accusatione contritior, in elogium Henrici Junioris sic nielrice cecinil apud emeiidatione devolior, in propriae carnis affliclione B>-umptonem: crudelior, in oiiilii satisfacliohe ferventior. > Et Omnis honoris honos, decor el deciisurbis el orbis, paulo post: f Judicavit eniin seipsum, ne in posleMilitim splendor, gloria, lumen, apex. rum judicarelur. "Gen. 37. "Gen. 50. "UPar. 51. "Zach. 12." "Cap. 22. " Eccli. 58. ,6Joan. 11. " " Jer. 5. S6Luc. 7. !V Canl. 2. Psal. 29. "Cap. 6. ,9Luc. 23. .."HReg. 19. "II Reg. 1. "Mallh. 26, PETRl BLESENSIS 8 A gloriam cl supereniinenliam miliiioessecularis, lan- . sicut asserit, nimis ii.civiliter affecisli. Scio quod dem in abjectionc lemporalium et Iimnilitate poeni- superbus esl Moab 3l, et quod liaec ipsa correptio lcntiae factus el defunctiis esl Christi miles. Exem- mea, quaeex amiciliae sincerilate procedit, le mihi plum dedit vobis, ut et vos sequamini vestigia- poe- faciel inimictim. Meminiine legisse : Corripe sapicnnitentis a?.Neino enim fuii in confessione liumilior, lem, et diliget le; corripe faitium, et pestilciitior iii sui acCusalione contritior, in emendatione devo- eril **. Ideo etpraesenii epislolae tilulum non praelior, in propriae carnis aflliclione crudelior, in omni scribo; volcns experiri qnid in te valeat secreta ci salisfaciione ferventior. Consilio siquidem et sug- privalacorreclio ; ferrum ahscissionis appositurus, a gestione prodiloriae factionis (6) minus consulte si fomenta nOn scnseris. Qttidgloriae libi,qiiaesO, crontra vos crexeral el direxeral arcum snutn, sed crevil in eo,quodipsi honeslo et coinmendabili viro Dominus adversus eum lelendil urcnm suum : et in sui vilitalem generis exprobrasti? ,Quiri jaciitas eo paravit vasa morlis ", volens vobis et aliis dare genus luum? Quem le ipsum facis *'*? Vagaei inceria ih eo sigitificalionem, ul fugiaiis a facie arcus, et est homiilum gencralio, et quandoque putatur fiiiits liberentur ditecti ejtts *". Cum igitur de salule ejtts principis, qui Jiliusesl culinarii hislrionis, tcslimospem cerlissimam babeamus : Beati enim qui inDo- nio poelae: Cum tua mulliplices exornent undiqtte cerm tnino moriuniur «, ut voce Aposloli utar : Noliie B Atria, noMlilassola esl atque unicavirtus(l). contristari de dormienle, sicut et illi qui spemnon Mendaces sunt filii hominum in stateris, ut riecihabent*". Omnejudicium jam evasil;juilicavil•eiiim se ipsum, ne iiiposlerumjudiceiur. Ulinam, aman- pianl in vanii.ate in id ipsum. Magnos se repiilani, lissime prihccps, duni boc saeculum manei, imo qui aul parvi, atit omnino nulli sunt. Quare te apud ie majorem ruptilas, quam hnminum lepuiel compoiius, dtim hoc saeculum manai, judicemus nosmuuis opinio ? Pondera le ipsum secretius; nec le mciipsos; fallax cnim est bic mundus, vita brevis, linis dubiiis, exitus horribilis, judex terribilis, pcena majorem vendas, qtiarn te libra verilalis appendil. infinibilis. Plaiiclus ilaquc, quos impenditis mortuo, Verbum Domini esl : Pondus et pondus abominatio *' in arma poenilcnliae converialis; ut sicul lurbato esi mihi . Est in ccelo, qui corda scrulatur et relaialitatis ordine filitts vospraecessitad mortein, sic nes 3i. Vide quod nihil doli admisceas, sed temetordinato hujus morlaliialis cxcursu cseieros praece- ipsum apud Deuin el homin.es rationabilileraequilibres. Dolose, inquit, egit, ut inveniatur iniquiias riatis ad viiam. EPISTOLA III. ejus ad odium 8B.Quid profuit tibi, miser, ficlitiae nobiiilaiis magnificare jaclantiam, et pauperi amico AD 6. VIRUM NODILEM. — Graviter increpat virum genere no- C iioiamqiiasi criminosae paupertalis objicere? Cerie ARGUMENTUM. bilem, qui sacellano suo viliialem famtliw expro- apud pauperem Christum pretiosus esl litulus pau traral : oslendilqtteplurispatipertatem quain nalalititn splendorem virlute destilulum faciendam : perialis. Cbrislus pauper, elpauperis Virginisfilius, liumilitaiem sectandam, superbiam vcfo fugien- pauperes elegii in aposlolos **. Nec domum reguli dam. inlroire dignalus esl,ne honorare diviiias vidcrelur ". Cbarissimo domino et amicosno G. PETRUS le- Nabuzardan, solis pauperibus tn lerra promissiouis B eensis Bathon. archid., saltifem, elseipsum cogno- remanentibus, omnes diviies captivavit M. ln superscere. bia siquidem el in abusione progenitonim luomm Flelu singtiituoso et anxio tuus mihi retulit ca- viriutem libi ascribis ad gloriam, sed eorum famam pellantis graves et enormes probrorum injurias, • lnrpi opinione coiitaihihas,eia: lui generis digniiale vcl bonilate degenerans, turpi conversalione celequibus cum citra meritorum suorum exigentiam, PETRI DE GUSSANVILLANOTJE. Julius ingenio, virlutibus Hector, Achilles D ] lnnc Anglorum regis gratiam iniret, quia nempe Henricus'fraler in illum arma moverat; cum ab Virifcus,Augustus moribus, ore Paris. Neque vero audiendus esl Guillelmus Neubrigensis, omnibus fere hisloricis, el maxime aPetro Blcsensi, )ib. in Rerum Anglic, cap. 7, ubi de eo iia sitiislre qui uusquam regum aui magiiatiim aduialor fuil, ut muliarum virlutuih princcps laudelur. loquiiur : < Iltiiic Jinem Jiabuil inquietiis ille puer, (6) Impiam illairi intelligit uxoris el filiortim in ad mullorum quidem nalus exitium, sed tamen liominibus adeo favorabilis et graliosus, quia scri- Henricuin patrem, junctis copiis regis Francoruni ptiim est: i Siullorum infiniius esi numerus (Eccle. el magnalum Northmanniae, conspiralioneni, cnjus i), > ut eiiam de inorluo praeclara dicerentur. De- quidein iufaustum fuisse exittim, omnes hujus leinhislorici. liique posl morlem ejus qnidam menliendi libidine poris narranl vero hanc Scriptam epistolam arbilror anno atque inipudentissiina vauilale famam late sparse-' nint,' quod ad sepulcruin ejus curationes fierent 1182, quo sciiicel Henricus rex Junior mortutis est. infirmorum : scilicet ut vel causam contra palre/n (7) jiistam habuisse, vel finali poenilentia Deo egregie codex Haecsunt germana verba Juvenalis, sat. 5, sed Marc. hahet, • placuisse credereitir. > lniquo enim in illum animo haec scripsisse Guillclinuni apparet, ut Ricbardi Nobitilas sola esl, aninutm quw moribus ornai. " 1 Pelr. 2. " Psal. 7. «»Psal 59. »«Apoc. 16. 301 Thess. 4. al Isa. 14. 3SProv. 9. , 3S* Joan. " Prov. 20. 3iPsal7. 3=Psal. 3N. •« Jac, 2. " Joan. 4. 2SIV Reg. 2u. 3. 3 EPIST0L.E. — EPISTIII. 10 orem tuorum memoriam dehoneslas. Quidjam abo- : j.uslis, de magnis el litimilibus carnem traxit. Nam A (ila? generosilatis siipiteni laudas? solet equidem etagnus Paschalis ", juxta Septiiaginia Iiilerpreramus radicem, et frucius stipitem commendarc. los (10), de ovibus el capris assumebalur; in qtio Eiquae ulililas in veleri trnnco, si jam emarcuit; riianifeslissime videsquod apud Chrisium omnis forsi abeo frucluscommendabilisnon processii?audi, tuna, omnisque condilio acceptalur. Ulquid ergo le miser (S), audi, successor veteris Adae, testa fragi- in aliorum virinle commendas, et adversus paupelis, lutum solubilc, pellis morlicina, vas putredinis, remde lui generis exlollentia gloriaris? Qui glorialur, foines tineae, cibus vermis. Quid iibi, ef progenito- in Domino glorielur^; non enim qui se ipsum comlibns tuis? Sicut non porlabit filius innocens iniqui- mendat, ille probalus esl, sed quem Deus commeniatem palris J*, sic nec filium reprobum decet de dal^ : disperdel Dominusomnia labia dolosa, el linpatris aclibus gloriari. Et quae nobis argumenta guam magniloquam "". Meiitis ageres, si bumilitis praelendis, utejus le filium probes, cujus pomposam saperes. Dei Filius in heata Virgine, licet ipsa de memoriam magnificaset exloIIis?Sane ideo Domi- sacerriolali el rcgali schemaie duxisset brigiriem, nus Abraliam ex Sara et Agar 4°, ex duabus etiam lion nobililalem scd luuiiiiiialem elegil. Respexit, uxoi ibtiset duabus ancillis voluit Jacob prolem susci- inquit, humilitaiein ancitla; sttw "l. Scriplum esi, pere "-, ul universitatis bumanae successio, de pa- " quia Deus humilibus dat gratiam ", el cum iiumilirenium condiiione incerla el ignara utrum a libera bus sermocinalio ejus "'. Super quem, inquit, revel anciila desrenderil.se de generositalis ambiguse quiescet spirilus metts " , nisi super humilem et gioria Bon extollal. Titulos enim Sarae, aut Rache- mansuelum? Qtiiri libi el panperi capellano, superbe lis, quos sibi qtiandoque ascribit vaga ct vulgarjs et falue? Tu eminentiani generis tui lua pravilate opinio, proscribii el abolet nequilia in moribus, ser- dcpriinis et ronculcas; ille in medio suorum sancta Viiiisin peccatis, ut se filios ancillartim conversa- et honesta conversalionepraeradiat. Scio.quia aegre lione lestentur, qui de aliorum virlule, quam apud fers quod le instruo, qnod se non noverunt, inflanlur. Praelerea in domo Jacob ... veieresavias libi depulmone revello"* , spurii pariler cuin legilimis funiculum hacrcdilalis sed me salus tua sollicilal. Vereor eiiim, ne supersortiii stint **,el commiiniler inter se familiaeher- bia in ruinam el praecipilitim le devolvat. Nam cisenndae (9) judicium dictavertint. scriplum est: Ante ruinaut-exailabiliir cor 88. llle, Quid inler parenlelas hominum variando distin- qui in aliis habital, el humilta respicil ", superbiam guis?Ab uno patre descendimus universi et singuli. super omnia deiestalur. Haec esi enim illa sangttiCerle speciosusforma prw filiis Jtominum *3 Chrisius ( naria merefrix, quaede calice Babyioriis aureoproC Jeius, de qtio scriptum cst, quia vir npbilis est in pinal liominibus spirilum vertiginis "8. Haecesl illa poiiis suis ", ciijus nobilitatem et generalionem Aihalia, qiiaefereonme genus regium exsiirpuvit '*'.propltet.i non sulficit enarrare **, et qui uniciis Haecest lepra cicalricis in ulcere M. Ilaecest bestia nosirae generosiluiis est auctor 46, de juslis el insailus, quae devorat exercitum Absalon ". llaccest PETRl DE GUSSANVILLAWVE. (8) Prsedara viliiaiis liiimanae descriplio, Sic apud liiunceiitiuinIII libris De contempiu miindi passim. (9) Herchco rerbum aiiliqiium signilicat divido P luRiediialem. Dcduciiur a Graecospxitv quod sepium sigriilicai. El sic hcrciscere esl proprie de ea divisione, qna iniersepiuntur domus el arva, ut cuique sit riislinctiiin doiiiiniuin. Ila Marlihius in Lexico. Eodem modo Calvinus in Lexico jurh : i Herclum, inquit, est divisio; >unde Cicero, lib. i De oraiore : i Qui quibus verbis iieictum fieri oporteat nescit, ideiu herciscundae fainiliac causam agere nou possit, > Et libro x Dig., littilus secundtis esl: De familia herciscunda. Jiidicinm ergo herciscundae fainili;e, est judicium civile de haereditale inier cohaeredes dividenda, jnquit Busaeus ad ep. 8. Et sic vox «familiae»licet saepe in jure ad res et personas referaiur, hoc tamen Joco significal res ad substautiain patrimonii periinentes. (10) llic locus Expd. apud LXX inlerpretes iia . EOTKI lcgimr : JI^oSaTovT&SIOV, posv, i'vt«uo-iov u Peu/ntv knh TWV iptcotuv-n^/terOipiiv: 1 upvav zat TWV cns, id esl agints, perfeciitm, masculum, annicutumeril vobis. Ab agnis et htvdis accipietis. In quibtisdani exemplaribus posl «pasv addilur apoo/iov, immacitlalttm, quod S. Cyprianus interpretalus esl; sine vitio. Cbaldaeus vero paraphrasles vertil, ex agnis et fitiis caprarnm accipieth. Pagninus, < ex ovilius et capris tolletis.» Eodem modo S. Ambrosius : «Agnus sine macula, muiidiis, maliiriis, masculus, anniculus. > Praeclare Theorioreius in ou sxTWV OSKTWV lillllClocum : KsXeust p.mq-j, apvac jrf TvazaTa «XXa sx TWV xat tviauaiouf, aiywvepitpoi;,oJ^ xuxtivov 6uauo"tv, dXtvu o p.h 7rfoSac TOOTOV TauTov ziv Epiyov;. TOV TOUTO, l'^o)V'Sucr)j oSso-^avt^wviTrpoSaTOu Hoc esl : M'andat.Deusut accipianl non luntwn ex ovibus agnos anniculos, sed etiam ex capris hcedos; non ut simul utrumque iinmotenl,sedul is qui ovem liubel, agnuin immolel; qui ove care'., hwdum. Qua;dani in lninc locuui adJidit Busaeus, ad quaj leciorein reniillinius. a« Ezecb. 18. M Gen. 16. »' Gen. 29. ^ Gon. 49. « PsaJ. U. " Prov. 51. 4SIsa. b'6. H Malib. I. S1Luc. 1. 6a 1 Peir. S. "3Prov. .7>, ''Isu.ll. "Exod. 12. »8 I Cor. 1. « II Cor. 10. ,0 Psal.il. " Pers. sat. 5. »BProv. 16. «Psal. 112. m Jer. 51. B? Reg. 11. 6"Lev. 15.•;c) 11Ueg. 18. -l;; IV PETUI BLESENSIS 12 A scrugo et tinea, quae omnem menlis ornatum depra- . scam?"" ln omnibus requiem quwsivist,~el in omnihus vandoconstimil6'. Haecesl turris in Siloe, quae suos dolorem el laborem inveni. Non esl requies, nisi.in aedificalores inlerimii "3. Haec est elepbas in iibro haereditale sanc-lorum, de qua scriplum esl: Hmc Machahaeoruin qui Eleazarum sua mole occidit 6V. requies mea in swculumswculi8*. Ego autem carnalis homo et venundatus sub peccalo 83, infixus sum llaec est sicariailla[(1l) inPsychomqchia Prudentii, qitae unam de viriiitibusinlerfecit. Descendas igittir in limo profundis,t, el in liberlatem filiorum Dei read conscientiam luam, el vide, si qua esl ibi mate- spirare non possum. Adjuva me oralionibus tuis, ria gioriandi. Gloria enim nostrahwc est, leslimonium amice charissime, dies enim mei transierunt 8", el conscienliw nostrw ~". Ne credas adulatoribus , qui jtixla verbum Job per viam qua ingredior, non reverlar. Non longe sum ab iila communi meta, quae le lactant. Cerle populus, qui le beatifical, in errorem le inducil 66. Ferant aulem confestim confusio- praclixa esl omni carni. Rugm mecv testimonium dinem suam, qui tibi dicunt : Euge, euge '. w Inimici cunt conlra me 86,jam caiios induimus, lioraefuialis enim hominis domesliciejtis 68.lsti sunl, de qttibus praenuntios. Tesle autem Aposlblo, omne quod anad Sedechiam loquiiur Jeremias 69 : Seduxerunt, tiqualur et senescil, propeinleritumesl8'. Oraigilur, Miquit, te viri tui pacifici : — Moliti sunl sermones . frater, ne me supremae necessitaiis articulus antiejtts super oleum, et ipsi sunt jacula 70.Sic Joas, cipet imparalum. Inter secretiores lacrymas tuas Ahner, 71et Amasam r~ gladio leniier fabrefacto, id ibi mei offeras lnenioriam, ubiPalri Filius immolaesl verbo proditoriae aduiationis, inlerimit. Excole tur. Scio, quod mttltum valei depreealio jusli assidua igitur conscientiam lu-im. Hic est enim ager, 'cui 38; et quod propiia quandoque voia non oblineni, facit intercessio aliena. Litteras domini abbalis, et benedixit Dominus n; de quo scriptum est : Pultuas devole suscepi et legi. Miror autem te in adchritudo agri mecum esl n. Planla igiltir etsemina ibi semen virlulum fructus vitae, et odor sanciae rniraiionem ducere et stuporem, quare in libro,qnem opinionis erumpaf. Namjuxla proeceptum divinae De prwstigiis fortunae composui, hac frequenter exJegis: Si dederis de semine fuo idolo Motoch, id est positione usus sum : «Coniigii, id est contingere regi superbiae, morleris 7". Nec luum geiitts elegan- poiuit: quandoque eveniet, id est quandoque evetius extollere poies, quam si abjecto fastu elationis nire ccntinget. > Verumtamen in liis, qnae de fortunae insidiis pendent, et ad utrumiibet se babenlia humilibus le conformes. Vale. ambiguos sorliuntur evenlus, secnre hoc genus exEPISTOLA IV positionis induxi; cum etin his, quaecerloselqiiasi ADB. PBIOREM ClSTEnClENSEffe 'C necessarios habent exitus, liaec locuiio frequenter [Circ. A..-D. 1195.] — Graiulalur monuclto de progrexsu in soieal inveniri. Nam et in Levitico lcgiiur "s: Siijuis AitGUMENTUM. religiosa viia, snamque sortem in swculo degentis de victimis pacificorum comederii die leriio, oblatio ei deplorat, ejusque precibus et sacrificiis se coni- non proderit. Comederit, inqtiil, id est eomedere mendat. Deinde dubitationem auamdam clhsolvit. voltieril. Et sic inlelligi.necesse esl; nam, cum pcr Charissimo socio et prsecordiali. amico sno B. diem lertium vila fulura stgnetur, in quo operari priori Cislerciensi, P. Blesensis, Balh. archid. salti- non licet, per hanc coriiesiionerri significari oportem et conlinuos in Clirislo profecius. lel non opus, sed operis volnntaiein. Simile babes Lwlalus sum in his quw dicia sunt milti ' 6. Nam in Job "°: Quis reslilil Deo, el pacemhabuil?i\Mach. 5. «IICor.1. 65Isa.a. 67Psaf. ot: Mich. 7. 69Cap. 58. n Psal. 49. 7BLev. 20 V6Psal. 121. " Psal. 88. *>-Psal.54. "llReg. 5. " 15Keg. 20. "Gen.27. ~l -'.',-Geii. 12. 79Psal. 119. 80 Psai. 54. ~~ Eccli. 24. 8* Psai. 151. 83Rom,7. »''Psal. G8. 85Joh ~~ i7.\ ,e Job 10 "Hcbr. 8. ss Jac. 5. 7. Cap, Cap. -9. 9! E.vod. 8. EPISTOLJE.— EPIST. V. 13 14 lus, curis involulus, desideriis immunriis infectus, .A parie, nec videmus,. quando restauret quodamisit; infirmus, anxius, aerumnosus, non levabo me super qnando redimai quod commisit. Vobis igittir impume •', nisi per eum, qui erigit elisos et sanat con- lanl, quodab allophylisarca Dotniriicapilur s*,qtiod a laicis Ecclesia Dei conGiilcaiur,quod gladiumPetrilos corde 93. Vaie. iri rubigo consumit 98,quod Christi sacramenla viEPISTOLA V. ADIUCARDUM CANTUAMENSEM ARCHIEPISCOPUM lescunt, quod terribiie nomen D.ei ih vajium assu(12). mitur, quod sub praetexlu perjurii legitiina. conju[Circ. A. D. 1176.] in S. Tlto~ gia dissolvunlur. Vobisimputant, quod M.alchus ARGUHENTUM.—Ricardum,qiii proxime posi mam marlyrem, e monasterio ad archiepiscopatum Cbristum , quod Phassur i» Jeremiam ~~., quod Canluariensem pervenerat, cumulandisque opibus, Ballhasar in vasa Poinini manus extendit sacriler et swcularibus potius rebtts, quam spirilitalibus Quolies auiem graliam innocenliae et bucttrandh invigilubal, liberrime arguil, ac quw ittm gns 10l>. poptili, tttm regis Henrici II de eo sint querimo- militatis exlollo in vobis : Non sufficit, inquiunt, tantae praelalionis homini, non facere malum , nisi niw, exponit. Beverendo Pairi et domino B:CARDO, graiia adjiciat facere bonum. Non solum enim arbor quae Dei Cantuariensi archiepiscopo, lolius Angliae primali, fructus malos facit, sed arbor quae fructus bonos ct apostolicae sedis legato, PETRUS lesensis archi- 1 non facil, excidelur el in ignem miltctur *. B B diac, salulem, et in meiius expergisci. Reperil, inquiunt, archiepiscopus luus Ecclesiam. llabebam in desideriis ad vos cum festinalione in oplimo slatu, ipse vero eam destiluil, ct. dejecit, reverti, sed aucioriias regia non permitiit. Millies Cantuariensis Ecclesiae dignitales , quas. gloribsus posiulavilicenliam recessurus, sed nec repulsam marlyr rubricaverat sanguine suo, el qtiasi leslapassus, nec iicentiam suni adeplus. Quoties causor metilum aelernum morie et cercbri effusione firmanioram, quam facio, et allego vesirae revocalionis verai, pusillanimilas ejusevaciiavil, eamque reduxit in anliquaeservilutisopprobrium, quaese iiigraliam inslantiam, unica et quolidiana est ejus responsio: Cras recedes. lnoinnibus diebus-anni cras islud in- plenae liberlaiis erexerat, Ulqtiid, inquiitnt, terrani venii-eiioi) potui; dum qiiaeritur, lalel : ct forlasse, occupal? quando morielui: et peribit nomen ejus 3 ? cur saltem non expergiscilur? Nunquid qui dormil, qaando nonquaerettir, occnrret. ln eo aulcmturbaia esl auima mea valrie, ct sicut aranea labescere me non adjiciel ul resurgal' .' In his omnibus verecuttdia fecislis, quia exprobraverunt qui me tribulanl ini- mca'iola die conlra me esl, el confusip cooperuit Ju~ mici mei dum dicttnt milii per singulos dies : Ubi est ciemmeam a'voce exprobranlh el obloquentisi. Stuit dominus luusn? ubi lalitat? ubi dormil? usquequo _ ilaquc lacrymw mempanes die ,ac.nocte ", ci ubi sub . dormit? exsurgal qui dormit, et exsurgat a ' umbra veslri noniinis iiiagnificari et exlolli sperapiger mortuis 95.Et jam hora essel a sommo stirgere ~~,et veram, ibi improperiumexspecluvti cor.meumei miseriam 6. Estis enim fabula in ore homiimm, smvigilare super commissum sibi gregem, et aliendere, qualem habuit decessorem. Ntinquid Dei gra- diuinqiie omiiium fere conimune esl linguas proliam accepil in vacmim, ui graliam sibi dalam, cl caces laxare conlra vos in deleslanduni susurriuiii. gloriam sui decessoris eracuet ? jam cvacuavit ex Quod si veslram velim pracdicare induslriain circa PETUl DE GL-SSANVILLA NOT^. (12) Cum post mortem S. Tbomae series Cantua- anlecessorum suorum, Iionorificc in suam sedeni riciisis vacasset annis duobus et mensibus quin- Caniuariensem recepitis esl. Haec siinl Gervasi q.'ia, elecius fnerai Rogeriits Beccensis ahbas. V.c- verba, qui et de ejus moribiis Iiaecaridii: < Bonis rum nec.-a provinciae episcopis, nec a monacbis moribus et aflabiiilate, qua praeditus erai, adeo Canluariensibiis, quorum eligendi archiepiscopum gratiosus effeclus esl, ul oninium praelerquam invidorum oculis placerei.» Ctti conveniuiil quae de eo jus erat, nec a legatis apostolicis, qui lunc eraut in Norihmannia, nec ab ipsomel Henrico rcge, D scribil Godwiiius : < Insigni vir prudenlia, egregie qui eleetionem gaudens ralam habuerat, induci liberalis, benignus, comis et alfabilis. » Rcxit Ecclesiam Cant, undecim fere annis. Reni potuit ut electioni de se facise consentirel. ln ejtis ilaque lociim siibstilultis est Uicbaniiis, de North- ' vero niirahilem ante ejn.smorlem, se.dparum coi)manuia oriundiis, qui abineunte aetalc in ecclcsia vehiehlein «bonis rnoribus ,» quos ipsi iribuit, Cantuar. nionachicum gesseral habitum ; deinde narral Gervasitis his verbis : < Dttm Uichardus arTheobaldi Cantuarieiisis archiepiscopi capellanus chiepiscopus Caniuariensis nocle sobrius in slralii ellccius una cum B. Thoma, eidem sedulo uiini- sua membra sopori dedisset, in visu iioctis appnruit straverai. Tandcm vero cum esset prior inonaslerii ei persona lerribilis et majestativa, semel et seDovcrensis ordinis S. Benedicli, ad archiepiscopa- ciiiido dicens ei : Tti quis es ? Cui cuin archiepitum Caiiiuariensem evecius est. Eleciione de more scopus verbum non responderei liinore compresfacia, cum ejus consecraiio invidia et factione fa- sus, persona illa subjnngil : Tti es qui dissipasti miliarium Junioris regis Ilenrici impedirelur, ad bona Ecclesiae libi comniissae, et ego dissipabo le de terra. Quo dicto, pcrsona dispariiil,» etc. ArAlexaudrum III profectus, posl varias atlversaiioruni nblrectaliones lanriem ab eo consecraius est. chiepiscopus vero paulo posl obiil, lit idcm narral. Heversus ilaque Richardus archiepiscopus, loiius Eadem habel el Willelmus Thornus, et Kiiyglituii Angliaeprimas, el apostolicae «edis legatus more canoiiicus Leicestrensis. "Thren. 3. ~3 Psal. 146. 94Psal. ~26, 14. ~»Ephcs. 5. »6 Uom. 13. " I Ueg. 4. 98Joaii 1§, 10 Psal. 40. 3)i>id. ''I'sal.45. «Psal.41. fi,Psa).08. ^^Cap.20. I< Dan. 5. ' Luc. 5. • 16 PETRI BLESENSIS 15 oedifirioriim melioralionem, circa praedibrum cullu* A Pater, et forle Iioc aliquis lemeritati ascribet, qnod non blandior, quod iion palpo, quod reverendum rarii, et circa lnijusmodi exleriorem administratioiieih, quae inccssanler exigit huinana necessitas, pracsulis caput peccatoris oleo non impingiio ". ipsi liniversa depravant. Quae gloria est, Inquiiint, Quidquid iinmundissimae sues grunniani, ego in quod vivaria corislruit, quod clauriit feras indaginc, Cbrisli visceribus, el jugi beneficiorum veslrorum si clerici iniprecanlur, si in omnem dissolulionem memoria vos moneo et monebo, quaienus cum ca religiosbrum clauslrorum ostia reiaxahtur ? diiigenlia implealis pontificium, ul non vilupcretur Qtiaenlilitas esl quod fliiio et crela (13) ager sa- .niinislcriiim vestruro. Legislis enim : Maledicius iioriarius impirignanir, si in Domiriicae messis cul- homo, qui facit opus Domini negligenler (15). A ttira iiec spina evelliiur, nec exslirpatur liibiilus, claustrali et spiriluali militia elegit vos Deus in nec verbiim Domini seminatur',? Nunquid Deo cura saccrdotem sibi. Videte, ne cum spiritu caperitis, rst de bobus el asinis, ut cirea boves et asinos iia carne consummemini "; et ne de vobis intclligaiiir sollicilus occupemr? cur ihjuhctae sibi lcgalionis illtid : Non permanebit spiriltts metts in homine in officitim non exercet? ligaitis est potius quam Ieaternum, quia caro est ". Putaiis quod de comgalus. Prophetae, inqtiiunl, cui Dominus legalio- B missis vobis animabus, vos in disiricio examiiie non oporteat reddere raiionem? Propler hoc irritsnem iiijunxeral, pnccepit ut evellnl ac deslrtiat, nt dissipet et perdat, acdificei et plantel 8. Do- vil impius Deum; dixil enim in corde suo: Non reiiliuus liius (14) officii spirilualis inlelligetiliam quirei ". Sed cerle requiret exaciissime usque ad cohvertit in liiteiam, aut, ut verius dicatur, in li- novissimum quadranlein; et rereor ne tcmpesiirius l-.iram. Illuil mihi ad cumulum doloris accedit, aul durius, quam credere aul timere velimus. Uiiquod dominus rex, qtii ex loto corde vos diligil, nani velilis recolere couitninaiiones Altissimi, quicujus erga ros dileciionem lego assidue in Jibro bus apertissima visione nobis terribilem suae indiexpericntiae, qui turbaloribus veslris in Romaria gnaliouis sentenliam revelavit. Uorrendttm anleni curia iiittriim iricxpugnabileiri se opponii, ipse esl incidere in manus Dei viventisl6. lguh enim sttcfreqiientcr incuriam et desidiairi veslram, secreia census est ih fitrore ejus ", quem quandoquc spiritanieii ei moilesla correclione redarguit: ipse cre- tualiter viilislis, ipsum auiein nunqliam seusibilitcr bro vos exciiat scripiis et minliis, gravissime fe- sensislis (16). rcns, qtiod lerr.c suacmalelicos ad excessus enorEPISTOLA VI. mes per impunilalis liceniiam provocalis. Quam ADRADULFUM BELLOVACENSEM. «micabiiia nuperrinie vobis scripserit c't manda- j G fCirc. A. D. 1155.] — Respondei iiiveclivmcujusdam maveril, memoriae, sicul credo, lenaciler affixistis. ARGUMENTUM. lnier quaeego, qui conscius secreiorun) fui, verbum gisiri vitam clericornm in aulis episcoporum degenlium acerbe insectanlis ; el contra graviter illud confidenler in communem deduco notitiam; ipsum coarguit, quod omnem wlatem in profdnis cnim memorabiie cst. Scial, inquil, doverbuin lillerh consttmat: horlalurque ut exlremam sallem miiius arcliiepiscopus, quod si filius meus electus, seneclam in medilatione novissivioram suorum aat aliquis cpiscopn» lerraj, Vel coines, vel aiiqua peragat. Blesensis, persona illustris suae volunlati , aut dispositioni Magislro Rad. Bellovacensi, PETRUS. contraire praesumpserit, aul impedieril, quo minus Baihoniensis archidiacouus, salutem el sallein in sibi coinniissaelegalionis miums adimpieat, inveniet scnio senem esse. in me sui Contemplus perseculorem el vindiceni, Lilteras vestras, licet plurimum invectivas, cum sic si in coronam meam proriilorie commisisset. omni aequanimitaie et graiiaruni aciiohe snscepi. Scio quidem.Pater, dominum regem diu habtiisse Qnod me corripitis affectio est; ideoque mihi acel adhue baberc in volis, ul consilio et auxilio ccptiora suiil vesira verbera, quam eorum ubera, veslro fianl increpaliones in popuiiss, ut arripial qui me lactant. Uiinam semper corripial mejustus D irianus veslra judicium 10, ef argiial pro mansuelis, 1 in mhericordia, el iocrepet me ; oleum aulem pectena) '*. Dura quidem reiuli vobis, amaiiiissime catoris non impinguct capul meum ". Clericorum PETRI DE GUSSANVILLA NOTJE. (13) Est iiiodus quidam coleiirii et stercorandi agros, qitem nos Galli dicimus «fiimer el mamer.» (14) Appellat Richardtim Caiituarienscm a.rchicpiscopum dpminum suum, quia luucdomesticus et C-.iiicellaritisejus erat Pclrus Bles. Apparet hulem quod, cuni baecscribebat, essel in curia rcgis Angloruin,, apud quein pro Bichardo legatione fungebalur. (15) Vcrsio Uebraica lcgit « franue ;» Syriaca t ciim fraudC;» parapbrasis Cbaldaica, < in dolo: > vcrsio vero LXX. lnierpreium : 'EmxaTupuTo: o ru Trotwv) spya Kvpia-J Kpilu;. Malediclus, qui facit opera Dei negligemer. (10) In ms. Mare. sic habetur : < Et quem spirilualiler vidistis, ipsiini, quaeso, nuhquam sensibiJiler senliatis.» Ita Maz. i, el Vall.j " Tsal. 140. " Gal. 3. li Gcn. 6., .. MCor. 9. 8Jer. I. 9 Psal. 149. i0 Deut. 32. " Isa. II. Psal. 9. I5 Psal 9. u Helu-. iO. " Jer. 15. 18Psal. 140. EPISTOLiE. — EPIST. VI. 18 curi;ilium vitarri damnatissimam repulatis.et in' ejus A sentenliae sinc omni tnvidia el depravatione uniexsecralionem fere lolam illam satyram Juvenalis versilas acqniescit. Vos aiilem tiimiiliiiososlrepilii, expenditis : el clamore naulico de nugis assidue dispuiantes, Si le propositi nondum pudel (17). inuiiliier aera verberatis; vos circa liiteram et Magislerbone! si puerilium derivalionum naenias, syllabam, etcirca hujusmorii elementares doctrinae quibus inseniiisiis, nieirioi-iler relinelis, ctim curia primitias, vestrum adhuc ingenium exercctis; ei, a cruore dicatur, clerici, qui cum praclatis ecclesiaa si dicere fas est, vos, puer cenlum annorum, el conversantur, curiales non sunl; nec enim apud elemenlarius senex, docetis sapienliam (20). Vereeos jndicitim sanguinis exercelur (18). Cumque cuiidtim siquidem et onerosuiii salis est mihi, quod institulio canonica clericos curiales (19) prohibeat omnes coaetanei veslri in montem eminenlioris scienliae ascenderunt, et vos in cceno crassioris promoveri, clericos pontificum frequenlitis elegit Dominus in sacerdotes sibi. Improperatis nobis, inielligentiae cum asino remansistis. Priscianus et quod semper qnadra vivimus aliena. Si ponlifices Tuilius, Lucanus et Persius; isti sunt dii vestri". nos vocanl in partem sollicitudinis, ul in agricui- Vereor ne in exlremae necessitalis arliculo vohis tura divinae messis, et in trifura Dominicae areae improperando dicalur: Ubi sunt dii ttii, in quibus pariler Iaboremus, quae injuria est, si et nos bonis habebas fiduciam ? Surganl el opilulentur libi, et eortim pariler couiamiir ? juxta diviuae iegis sen- in necessitaiele prolegant'1*.Semper circuilis jnonlcnliam : Nemo os bovis trituranlis obturat 19; tem Seir", nec ad terram promissionis venirepolestePauIo: Nemo miliiat stipendiis suis 10. Cumque tesiis. debeat de allari vivere, qui servil allari, non est Magister, vobis, et imitatoribus vestris convertit absurdum, si ego, aul alius.qui in mcnsa Dominica Dominus fiumina in saiigiiinem *6, ne bibaiit. Dat uonlifici niinistrat, fiat ejusdem commensalis in eliam ccelum aeneum et terramferream, dum vobis cibo. Causamini, qttod inamier expendam dies convertit Dominus carnalem scieniiam, in quaobrtieos, qui in caslrisscliolaribuspotcram fruclificare duruistis pertinaciler, in peccalum ". Magister, quam plurimis. Magisier bone! castra Dei sunt nolite loqui sublimia glorianles; recedant vclera hwc ", in quibus babilamus, el sciatis, qtiia non deore veslro, quia Deus scienliarum Dominns abesl hic aliud, nisi domus Dei, el porla cwli ~~. In horret philosophiae genlilis errorem; cujus adhuc domoDoniini mei Cantuariensis archiepiscopi, viri idololatra estis; et acceptat in quolibet Christiano lilleratissimi sunt, apud quos invenilur omnis couscienliae purilalem. Damnat enim Apostolus ea, rectitudo jusiiliae, omnis cautela providentiae, om- C quw sunt raliohem quidem habenlia sapientim " senis forma doctrinae. Isii post oraiionem, et ante cundum mandaia el doctrinas iiominum, si non comesiionem, in leciione, in disptilaiionc, in cau- sedificar.tad salulem. sanim decisione jugiter se exercent. Omnes quaeIJtriam, magister, saperes, ct irilelligeres, ac novissima provideres *9. Hacc philosophia tibi jairi sliones rcgni difficiles el nodosae releruntur adnos; quae, cum inlcr socios nostros in coiimiune audi- decrepito pernecessaria esset, quae frequenter in toriuin deducunlur, unusquisque secundiim ordinem scbolis describilur, sed frequentius praescribitur, suiiiiisiue lile et obireciatione ad bene dicendum cogiiatio morlis scilicet assidua. Prophela dicit: inentem suam acuit, et quod ei consultiiis videlur Domine, nolum fac milii finem meum '.». Et Saioel sanius, de vena snbliliore proilucii. Quod si mon : Fili mi, recordare novissima tua, et non pecDeus minori, quae poliora SUMI, evelaveril, ejus cabis in mternum". Lamentalor illc Jeremias pror PETRI DE GUSSANVILLANOTiE. (17) Esl 5, quaeincipil: «Si te proposili, etc. de D Sorb. 1 et2, Vict. 1 et 3, et ao editisMog. etMerl., »Deul. 5,1 Tiin. 5, 1 Cor. 9. " I Cor. 9. u Gen. 52. " Gen. 28. " Gen. 21. "Exod. 32. 2 ~~Deni. 52. 30 " Psal. 104. ." II 2. 2. 28Col. 2. Psal. 38. " Eccie. 7. Ueg. «»DeuU 20 PETBi BLESENSIS mvitus. Cum vero servienlcs. deplorat ariimam peccatricem, et sui finis A sequebar, et trahfibar phela jmmemorem. Sordes, inquil, in pedibus ejtis, nec niei, qui ejus lemerilati parcebanl, mantis ejus a recordataest finh sui ~~.El subjungit: Deposita est freno meo, cum mtilla lamen inslanlia, separasseul vehemenier, noh habens consolalorem3'. Sil, magi- el nos ipse vidissel in viam, a qua nos abduxerat, nos diu persequens laster, cogitatio veslra dies mortis. Mors enim, quae equorum capiia reflexisse, me inaudita verborum lurpiludine junioribus est in insiriiis, vobis senioribus cst in pidibus el glebis, lacessivii. januis, veslrum observal calcaneiiri), nec cessabii, Sanereptiiaveram eum semper virum induslrium donec fodiatur fovea peccaiori sl. Bogo ilaqtte, et in et discrelum et modestum; sed vobiscum ea vjce vcra consulo charilate, ul qui haclenus varietaiibus sicul publice dicitur, in bilmjus saeculi militastis, Dco mililelis salieiii ari mo- biberat; apud quem, dicum lemptis, alqiie faecesveslrae senectuiis immo- bendo non «st ratio neque modtis. Et qttaevobis, letis Allissiino, quijuventntis et adolescentiaevesirae amice, gioria est, ila polu afficere hominem, ul hominem dediscal, et in desipientiam omnino transfiorem in rebus nugatoriis expenriislis. eat bestialem? Non est tibi occasio magnae lauriis, EPISTOLA Vll. qttod sic vino fundis el infundis amicos, et infunADMAGISTRUM A. dendoconfundis. Scriptum esl in Habacuc 3' : Vm — AiuiUMENTUM.Macjislrumqnemdam cx acuiissimo dat amico, inebrians eum, ul videit nuegreginm polaiorem faclum, divinai qui potum disputalore Scripliirw lesiimonih ab ebrietalh studio revocare ciiiatem ejus! Teslimonio sacri eloquii multiplicem cOnaiur. sentenliam nialediclionis incu.rrunl, qui ad calices sedenl epotandos, el ebrietati eoriiinnae se impenBlesensis, Balhou. arcliidiaMagislro A. PETRUS conus, saltttem et contimiam memoriam honesiatis. dunt. Dicii Dotninus per Isaiam prophelam sfl : Vm, A domo el mensa vestra nuper egredieus nia- qui polentes estis ad bibendum vinum, el tiri fories gisler P. milfrvia pubiica incedenli, laeiiis, ei longe ad mhcendam ehielalem! Subsecutiva ebriet.itis laetior quam expedirel, occurril. Vesania siqnidem incommoria Salomon eleganli compendio eiiitmerat ferebatur; hauserat enim apud vos spiritum vertidicens : 6iti vm? cujiispatri vm (21)? cui vulnera? giriis el furoris, vinoqtie aut cerevisia totum ejas cui rixw ? cui suffossio oculorum (22) ? nonne his cerebrum sestuabal. Equum meum freno rapuit, et qui moranlur in vino, et studenl (25) caticibus epotam equum quam equilem supinum fere in lerram landis ? Sane juxla verbum Sapientis : Polus hte dejiciens, in devium me relorsit. Avertebam ma- in „omitum, el Itmcvoluptas in nauseam converlctur nus ejus ei ipsttm servienies nostri graviler incre- 2 T. Expergiscimini, ebrii, dicit prophela, el fleie, el ululate omnes qui bibilh vimtm in dnlcedine 3S. pabanl; ilieauiem lingua praecipiii, et confusa, atque clamore daemoniaco inlonabat : Veniel certe, Aposloias S9eliam ebrietales muliipliciler inierdiveniel; veniet, velit nolil, el bibel de Filio Dei ma- cil. Censura vero canonica •senleniiam deposilionis gisler meus charissimus, Ego auiem dolens eum dictal in clericos, qui ebrietalibus assuescunl. Uhi 1» PETBl DE GUSSANVILLANOT^E. (21) Versio Hebraica sic legit: Cni va>?Cui clo- mala el cruciatits generaiit, abstinere. lor ? Cui liles sive rixct?? Cui locnlio ? Cui viilnera Quod aulem ait : Cni rixw? Cui vulnera? in sine causa ? Cui rubedo octtlorum ? Nonne moran- Vulg. Cui sine cattsa vulnera? inlelligit qtiori inler tibtts in vino, eunlibtts ad qiiwrenitummisittm. Eoriein pocul.i orianlur liies, inverecundi sermones, et plane inoilo LXX ari Hebraicam verilatem propins iiocenles ohj.urgalioues.,ex quibus seq.uunlur pugme occerienles :'Tivt oual? Ttvt BbpvSog; tivi y.pi-sic, -Lvi et vulnera aliquaudo inler ainicos et: ob rein Si «/jStat xai \iayju; zivi auVTpiu.p.uTu hi.uy.svnc; nihili. Tivoc'jr£).iSvotoi b^fju\p.oi o\>T5V ijy^povita-JTWV (22) Sic legilur in anliquis editionibns anie ; iv otvotf; ou TWV 7rou lyrysMOVTwv TroVotyivovTat. Biblia Sixlina , licel in omnibus niss. haheaiur ld est : Cui vw? Cui lumultus? Cui judicia? Cui suffusio, ut el.in vulgala hodierna, et sic Iegil Beda, aulem molestim et tricm ? Citi conlriliones snper- j) cui consenlit Lucas Briigensis, in Romanis correvacuw ? Cui iividi octtli? Nonne immoranlium in ctionibus, qui legendum ait su/fusio a sttffundo, non vinis ? Nonne vesiiganiium ubi compolationesfiani? suffossioAsuffodio.Parapbrasis Cbaldaica confonnis Sensus est: Nonsunl mise.rabiliores hoiniues, quam Hebraicae. mb^n vertit, rttbedovel rubor; Syriaca qtii diu noctuque versanlur jnxta vinum. His eiiiin lividioculi; Arabica, decolores oculi, quod idem esl modo dolelcaput, inorio lorquetiir venler, niorio ac lividi. paralytiea siiiitineiiibra ; nuiic in rixas prortnn(25) Mss. Vict. legunt : « Qui ad caliccs sedenl, piinl, nuiic absqiie causa iufliguiilui- eis vulnera, iitinc ex assiduilale.poiandi in caligiiiem et eaeci- el ebrictati sg impendunt. » Clarius Hebraica versio moraniibus in vino, his qui potalem oculorum-incidunt, quae cx immodico vino supra, lempus consumunl, eic., id-est, ad invesiilando et qui eunl non r;iro accijit. Men5 iSaqne sapieulis in bac gandum mistiim, vel potius tcmperaliim vimiin; exclamaliorie est, filium stiuns abducerc a vitiis, vel qui quaerunt locum, uhi vina miscentiir, hoc est est maxime obnoxia, el ad sauain qiiibus juventus convivia celebrantur; ct secundum LXX, his qui nieiilem el sapienliam reducere.. Quod si qui virvini bibere, sed tulis amore facere noliierint, saltem limore poenae quaerunt non solum plurimum bibendum consuqiiam plurimiim lempus inier et criminum lurpiiudine discani a turpibus viiiis, mere. carnis iiempe luxu, o.rapula, libidine, quae iiifinita 81 Thren. 1. 3a Ibid . . . 8''Tsal. 93. s»Cap. 2. ~~ Cap. 5. 37kEccli.31. 3e Joel, 1. 3" Rom. 13. 22 21 EPISTOL.E. — EPIST. Vlll. eniin regnat ebrietas, ralio exsulat, intellectus ob- A capiiulo fralribus luis loqtiens de vario amiciu inndiiur, consilia deviant, judicia subverinntiir 40. sponsae 48, qiiaedam interserui, qna? polius pliilosoSi jtixla Aposlolnm bonum est non bibere vinuni ", pbum genlilein el ethnicum, sicul asseris, sapienon video qualiter possil bonum esse conlrarium. banl, quam Chrislianae fidei professorem. Teneo Ideo prudens illa mulier filium suum inslruens, in firmiter, quid dixerim, el hoc ipsuin a Itta memoria non evasit, in quo nikil nisi Calholicum invevisione dicebal: Noli regibus, o Lamuel, darevinttm, ne forte obliviscantur judiciorum Dei, et sub- nies ; nisi simpliciler dicla sinistra inlerpretalione, vertant popnli wquiiatem. Sed nec ullum secrelum a.ul perversa recordalione depraves. Beferens cquiest, ubi regnat ebrietas 4". Lblli, qttem Sodoma non dem varios mililanlis Ecclesiae slatus, qnia freviceral, vina vicerunl *'. Vinea quoque, quam Noe quenler in sacro cloquio per Innam solet Ecclesia planlaverat 44,suonon pepercil auciori, el exdelicio praesens intelligi, quasriam proprietates lunaris expatris usque hodie derivatur ad posteros inacula cnrsus Ecclesiae coaptavi. Sicul enim in aslrologia servitutis. Titulis quoque beati Joannis Baplislae Marliani luna in sua novilate menoides dicilur; in pJurimum commendalionis adjecit, quod vinum et augmenlo, cum jam ad nicdium crevit diatomos; siceram, el omne quod inebriare polerat, non bi- ctim accedit ad circultim.dicitur amphicyrtos ; cum bil ". Aaron el filiisejus praecepit Dominus, ut in- vero inpleniluJine sua lota est seretia, panselenos : traluri labernaculum, a vino, el omni quod in- sic Dei Ecclesia, quae lunari exemplo iumen sutim ebriare poierat, abslinerent 46. Rechabitae, quia -mendicat a sole justiliae, in Abel el palriarchis, menoides ; in lempore propbelarum, diatomos; in juxla mandatum Jonadab filii Rechab abslinuerant ab omni polu ", qui possel esse ebrielalis occasio, advenlu Chrisli, amplticyrtos; in ejus resurrectione rum omnes tribuscaptivaiaeessenl, liberi remanse- et fidei confirmalione salis" lolerabiliter poterat runl. Tu qui discipliuali niililiae, el libris quondam panselenos nnncupari. Quod enim Ecclesia perfecla el perfecle ordinata tunc demum fuerit, quando omnia posthabebas, nunc, sicut audio, codicesad calices translulisli. Scribere in bibere convertisti; Chrisliis ccelos ascendit, propheta satis expresse et, quod anxie doleo, nunc praedicaris cgregius exemplo consimili manifeslal : Elevalus est, inqnit, polalor, qui fueras prius nominatissimus dispuia- sol, et luna stetil in ordine suo 49; id est ascendit tor. Unum praediclis adjicio; ani emendabilioreni Cliristus, el Ecclesiatn in ordine sanclitalis per te exhibeas in hac parte, aut a corde meo le apostolos slabilivit. Sane si ScripUiras sanctas (25) • evomo : et amiciliae socialis vinculum rumpens, gra- diligenter allendis, non censebis absiirdum, quod liam anliquae familiarilatis evacuo. Vaieas. Q verba philosophiae vel scientiae civilis, quandoque in doctrina Chrisiiana, niaxime ubi ralio posliilat, EPISTOLA VIII. admitlahltir. Audi quid dicat Job de Domino : PrmAl» QUEMDAM PRIOREM (24). cepil, inquit, soti, et non oritur, el stellas claudil, ARGUMENTUM.— Declarat Ecclesiam Dei, inslar Ittnw, varios habuhse slatus : el dicla philosophorum qttasi sub signaculo. Qui facit Arcinrum, et Oriona, gentilium, alqne eiiam jnrhccnsuttorum recte usur- el Hyadas, el interiora Anstri "". Jercmias propari in tradenda docirina sacra. pheta quasi in jure civili fuerit erudiltis, einplioCausaris et arguis vebemenler, quod nuper in nem praedii patruelis, quam conlraxeral, quorumPETRI BE GUSSANVILLA NOTJE. (24) In editis Mogunt. et Merl. et in omnibus fere TMV TOIOVTMV SOTl tVK UtpilsiUV T XUt 5lOywV mss. habetur hic litiilus : « Respdnsio Pelri Ble- «7r'«UTOOVTVIV StWXOUO-tV, ilc i|/u^vjv,a7ro0Ea9«t. scnsis cuidami priori, qui verba non admiltebal alieTanriem i 1» conciiiriil : K«i iizsiSnnsp 81 apSTyc nae factiltalis in sacro eloquio. » riuuc E7riTOV xuOscvu Sst T6VriuSTSpov, TKUsit Libros genlilium ab ecclesiasticis viris uli- [) TVJV naXlu (3iov 7rotij-«tf, 7TO/O.K avyypufSvo-i, (25) Ss Ss ftsv liler legi posse ronlendiint SS. Patres. Unde et 7roA).«s STI 7r).EtM S ftkoabfoic«vSpatrtvvp.vr,Tui,TOtj Basilius Magiuis de Jegendis geiitilium libris tractaTSV~\bfuv\LU\IOTU TOtouTotf itpoasr.Tsov. lloc esl : lum satis prolixum composiiit, ubi el fuse probat < Quanrio perviriutem ad viiainiianc veram asccnex Scripturis rpsis magnain ex lectione geniiiium ditiir, virtus auiem ipsa plurimum a poeiis, hisioulilitalem provenire, exemplo Mosis, qui jEgyplioribgrhphis, niulto magis et philosophis commenriarum disciplinis instructus, ad veri Dei contempla- tiir, lalibus eortim sermonibus maxime vacanriuin.» tionem pervenil; Danielis ilem, qui, posiquain Eoriem inodo el Gregorius Nazianz., oratione qiiam Chaldacorum doelrina imhutus fuisset, posimodum habuit in funere Ba.silii' inagni. Verba sunl paulo riiviiiiis atligit doctrinas. Tum docel qua raiione prolixa, sed quia mirum in modiim ad rem nostram sint Iegendi ant polius eligendi, exemplo apum, quae facinnt, ea referre non pigebit : v ex conquisilis uiideqiiaque floribus dulcissiina riielia av TOV Otfiat Ss wao-tv wf*o}o7£to-6at vouv IXOVTWV, coiificiuiit: « Sici inquit, etqui diligentes in legendo izuiSsvsivT&VT.up'rip.lvay«6wv stv«t TO 7rf5Tov,iu cxislunt, non solum qnod dulce jucundumque fuerit TKUTVJV Tiiv svyevsiTTspuv r\p.STipuv. 7t«vTO xut rj ^IOVMV in eorum libris prosequuulur, sed quamriam ab eis iv ~\byoic ubvv; sysTUi uTtuuWovau, tfd.OTiii.ov /.bu-fyavxui uiililalem animo referre conlendiint, » elc. TficGioTnpiuc, TOO xui xidlovc T5>Voovuivasv, ui\~\u xai v OUTM 5jJZKVTaOUK filj TO>5Su £7r/.^«Cl J!Kt TOtff -r)v wj ftoVOV Tr]vi%t,)6sv Ot 7ro)v).ot St«7:TU0U0-tv, ^pt(7Ttav&)V *> lCor. 5, 6. " Rom. l^ 55. "Carit. 6. 49Josuc 10 "2 Prov. 31. ° Job a. -' Gcn.I9. « Gcn. 9. '~ Luc, 1. 45 Lcv. 10. " Jer. 23 PETRI BLESENSIS 24 dam verhornm IegaJium nrbanilate commemorat: A suorum exigentiam ad liaereoitatem vccabit aeterEmi, inqtiil, agrum. ab Hanameel filio palrui mei, nam.diclaiurus erat familiae herciscundaejudicium. qui est in Anaihoth, et appendi ei argentuni seplem Diceliam, quod conlritione duplici' puiiirentur illi, slateres, el decem argenleos;- el scripsi in libro,et qui peccalorum suorum confessionem differebant signavi, el adhibui testes, el uppendi argentum in per erubescenliam, ant conlemptum ' 6; nam et in slutera. El accepi librum possessionis signalum, el jure civili lis per inficialionem (26) crescebat in slipulaliones, et rata, et signa forinsecus "'. Sane dupltim. Uimni noveris, quod nunquam super versicul in Deuleronomio 8alegis, aliena mulier capla bis faciam quaeslionem, do qua facultale sumanttir, in praelio, si deeor ejus~ libi placueril, rasis ejus dtimmodo aedificenl ad «311116111. nec deherbis Nam iinguibns. el capillis; alque vesle capiivitatis depo- quaerilur, in qua terra, vel ctijtis horlulani cura sita, licite ducilur in uxorcm. Si qua enim scri- vel cultura adoleverint, dummodo vim habeanl sapiura genlilium est, quie in eonflictu studioriim naiivain. mihi placet, sublata superJIttitaie verborum posEPISTOLA IX. sum illam mihi assumere, ul ex illa fiiii spirituales ADOUEMDAM LlTTERARII LUDI DESERTOREM. — generentur in iide. ln lege enim praecipitur quod si ARGCMENTUM.lnveltilur in quemdam dhcipultim iii agro vel in arbore inveneris avem incubanlein B suum , qni cursn liberalittm artiutn confeclo , non anle cogiiabat llteoiogimoperam dare; quam bienaul pullis ,. ova aui pullos debes accipvis suis, niiim in olio consumpshsei: prolixeque probut pere, matremque dimittere "3. Non etiam curanperniciosnm esse ^mne otium. dtim esl de liiiera, ubi frucluosae inveniunlur seuMissione usus minus legiiima et bonesta, tanteniiae. quain transfuga et deserlor castra scholaris militiae lncrepas me, quia in exhorlalionibus meis, quas dimisisli, et de labore quielissimo te in laboiiosisrogatu conscholaritim noslforum quandoqtie Bono- simum otium conlulisti. Praeceperam libi ul riisciniae feci, verba posui, quae jus civile redoleb.ini. pulo, consulueram ul amico, qualenus coniinuaia Porro jus civile sancltim est el honesliim, atqtie instantja studiprum imperfeclum luum perduceres sacris otihodoxorum Palruni conslilulioiiibus ap- in pleniludinem, et de discipttlo ascenderes in maprobatum. Loqnebar equidem legisperitis in illis gislrum. Respondes te in disciplinis liberalibus praediciis exhortalionibtis de lerribili sententia dis- diutius Iaborasse , luumque proposiium esse, antetricli et extrcmi judicii, et dicebam, quod nec ap-. quam theologicas diflicullales expugnes, bienuio pellalionisremedio, nec supplicalionis suffragio, nec respirare. Ulinam huic desiderio, ant polius desiactione in factum subsidiaria, nec aliqtto reslitudiae, el defeclui luo vicennium aut tricennium praetionis beneficio poierat- ailenlari. Dicebain quod scripsisses! Defeclui dico ; nam defecil in satutare illeAntiquus dierum inter filios regni "4 quos quasi tnum anima tjia •*, mihique salius videreiur, bo»n funiculo dhlribuiionh w secundum merilorum minetn qtti per semilam damnatae opiiiioiiisiiicedii. PETRI DE GIJSSANVILLANOT.E. x«i oyuktpuv,stat ©tou •Kappta3aXloutrav, h.iiic magistri sui doctrinam luculenler proseculus (7:if«tu^ov / « lllud aulem inter eos sanae est D. Hieronymus passim; sed praecipue, episl. 84 ld *«xS? SISOTSJ. es.t: ad Magmiin. Ubi ostendit in Moyse, in prophetis, iu menlis hoinines coiisiare arhiiror, erudiiioriein inter liumana bona principem locum obtinere : non de Salomonis Jibris, ab aposlolo eliam Paulo quaedam hac noslra solum ac nobiliore loquor, quae con- de gentiliiim librjs fuisse assumpta, sed et D. Augutemplo omni scrmonis lepbre alqiie ornalii, sahiii sliiius, libro secundo De docl. Christ., cap. 18, asseuni, atque eavutn reiuni, quae ratione atque anima. ril nibil no-sex gentibus fugere debere, si quid inrie inlelliguiilur, pulchriliidini arctissime haeret, sed uiile ad inlelligendas sacras Scripiuras rapere poluctiam de exierna, quam pleTique Chrisliani pravo eiimiis; sed ab eis lanquam abinjusiis possessoribus quodani judicio ut insidiosam et periculosam ac D ouinia in usum noslrum vindicanda. Tandeinque pioctil a Deo avertenieni aspernaiiltir. i Poslea com- condudil : « Quisquis boniis verusque Christiauus parationem insiituil reruin omnium creatarum , est, Domiiiistii esse intelligat, uliicunque invenerii, quarum unaquaeque sua naiura aut utilis atit noxi.a yeriialem. » Elegan.ier etiam Theodoreius, tract. est, proiil iis qiiisque bcnc vel inale uliltir, cum ex De Grwc. affect., ad queni breyilalis gratia lectoreni ipsis aiiimalibus yenenosis salularia medicamenla, i-emillimiis. Veruin ulaliquid addamtis de hominiveluti Ihefiaca, ulililei' cOnficianiiir. Tuin demum bus noslri lemporis, ad obsiruendiiin os sciolorum Iianc conclusioiiem infeii: et scrupulosorum quorumdam suhiciet teslimonium OuzouvUTIUUO-TZQV OTI TrsvKuiSivaiv, TOUTO SozetTto-iv, S. Caroli Barrhomaei apud Lipsium de eo sic loquenUJO.U. o-xaiov;y.ui UKUISSVTOVC u7ro).>i7rTSOv OVTU>;lem : « Hieronyini senlenlia est, sloici nostro doTOVC «v lv slvui syjivTucdi j5ou)otvT' UITUVTU: y.uB'SKVTOVC, gmali in plerisqne concordanl, >etc. «Audio magnum iv TM xotvwTO XUT UVTOVC T xpvimiTui, xui TOUJ QC illum Carbluni Bcrrhomaeum stirpe, sacra purpura, ld UTTuiSsvoiuc s}.iyy_ov; StaStSfao-zwo-tv,est: < Quaiil- virlule, adrierem ego saiictiiate niaxinie cla.rum, obrein nori . idcirco crudilio cbiiteiiiiienda esi, saepefassum Epicteti se libris motum et inoiiitiimad quod ila quihusdani videalur; quin potius slulii coiileinpiiim rerum humanaruni et ainorem divinaruin venisse. > aique iinpeiiti habenrii suiil, qui lioc exisiimant, v oimics stii similes csse cupiaiit, ut privala lnficiari apud legistas est, crediium depo qui (-20) inscilia sub commuiii delileal, nec qiiisquain siiumve abuegaie. Yide Biissoniuui, lib. De verb. eorum ipsorum iinperitiam prodal el coaiguat. > Diviuam s':gnif. "' Jcr.52. 6'Cap. 21. 83 Dcut. 22. «4Dan. 7. »* Psal. 77. »6 Jer. 17. " Psai. 118. EPISTOL,E, — EPIST. IX. H negoliiim honestatis prorsus bmitlere , qitam dif- A fil; die aulem Sabbati aperitur; Qtii enim a lerreuis ferre. Sancli quidem et houesti proposili dilatio, vacant, spirilualium nolitiam facilius asscqiiuniui'. Vacale, ihquil, et videle, quoniam ego sum Detts,G. magna rtiina csl. Nunc docibilis, in provecliori aeiate capax doctrinae non eris : ideoque in [praesenti Ideo Marlha lurbaiur erga plurima ". Liae ociilus ariiculo, quod diflerlur, auferliir.Yerbum propheiae lippitudine imperiiiur;' Maria vero citm Bachele est: Popultts isie dicit : Nondum lempus esl mdifi- optimam parlem clegil7S. Ei Jacob cum requiescit candi domum Domini "s. Miserrime , cur opus com- in Beihel, ccelesiiuin mysieria cornprehendil "•. inendabile in biennium diffets ? forsilan cras non Hoc est oliuni sancium , otiiini studiosum. Vcrumtamen otium vocas, non vigilare, non lcgere, vaeris. Sapiens dicil : Qniilquid polesl manus lua, cunt inslanlia operare °9: care coinessalionibus, resolvi ad carnis illecebras, Qtti non esl hodie, cras minus apttts erit ~*. torpere somno et potibus indulgere. Timere debueIn Jitteiis tuis legi : < Vacabo mihi, et libris ras voccm Domini super lali olio irasccniis : Neomeis, et in camera mea ero milii discipulus et ma- menias vestras , inquit, Sabbatum non feram. Otia gister: nunquam quievi , semper laboravi; nunc el sala et festivilates vestras odivit. anima mea '". Jaliorem converlam in otium elquietem. > Frater, Luget cliam super aiiimam otiosam prophela diuitnam saperes el inlelligeres, et inter olitim et cens : Vidervml eam hostes, et deriserunl Sabbala quietem discerneres! Audisli quielem Doinini : ejus 81. Verbum sancli Hieronymi est 8": « Oliuin quievit enim ab omni opere, quod patrarat ", ve- sine litteris inors est, et vivi hominis sepullura.i rnnitamen cjus oliiim non legisti. Legitur ", quod Miser , quidquid longo traclu temporis didicisli, oiiosilas inimica est nniiiue, animus namque qui biennale olium exsulflabit, el illa logices ventosa ad oiia resoivilur, rodilur inanibus curis; ac lesti- lOquacilas, qua lumescis , sicuf visio noctuina, et monioSalomonis desideria rodunt pigrum 63.Eodem sicui somniiim avolabitss. Putas , quod in pace et docenie 6\ slercoribus boum, id est lurpi increpa- quiele corporis sil pax meniis ? habebis forsilau lione lapidandus esl piger. pacem, sed. amarissimam. Paceni , scio , rcpuias le Cernis ul ignavum corrumpunl otia corpus, habere, in loci habilaiione solitudinem, in caruis Et capiuni vitium, ni moveantur aqum '*. exhibilione sollicitudinem : ct.ecce in pctce tua cimciFlaccus dicil : ritudo amarissima 8i. Qtii enim curain carnis in Si non deliciis agit ss, tormenta conscieniiae accusantis Anle diem poscas librum cum lumine, «t non paliuir, et semper hostein domcsticum secum gerit, Inlendes animutn sludiis ei rebus honestis, C sicut sapiens dicil : Solitiidq, quam desideras , Invidia velamore vigillorquebere6B. subversio esl virlulum. Vsesoli, qui.a, si ceciderit, An quaeris experiinenlum hujus rei 1 non habet sublevantem86.Soliludo Amnon fratrem Quwrilur, JHgislltus quare sit faclus adulter. Thaniar ad incestuosum sororis suae concubiuim In promptu causa est: desidiosuserat 67. provocavil 87. Soliludd esl, qtiae virum forlem forTeste Hieronymo 6S, peccatuin Soriomorum fuit lissime praecipiial in reatum ; ea enim medianle, salielas et abundanlia panis '". Lex " eiiam de honestas impudiciliac arma stta reddit, degcnerat sacrificiis praecipil ul bos otTeratur in ostio laber- sanclioris viiae proposilutn, et odoriferae opinionis nncnli; quia qui Jaborant in agro Dominicae cul- gloria damnabiiiter evauescit. Dmii Parisiis operam iurae,liberepossimi coeleste fabernaculum iiiiroire. studiis dabas, publice dicebalur , quod in hac iuiCur causaris sludiortim lahorem , et ad olium tolo mana conversatione te angelum exhibebas: vereor, corde suspiras ? Labor scholasticus oiium est, sed ne qui de homine in angelum transicras, de angelh olium negotiosum, el quod animum reridil ad ho- in hqminem revertaris. Nam jtixta sententiam Venesta soUiciium. Unde et scriptum est " : Sapien- vitatis 8S, spirilus immundus amhulans per loca liam scribe in otio, et qui mihoraniur, aclu inve- dcserla el arida, et non inveniens requiem (apud nienleam. Ideo riiscipuli esurientes fricabanl spicas D quicscentein in olio quielem invenil) assumensque in die Sabbali "; in quo nolatur ulilium sentenlia- sepiem spirilus nequiores se, domum vatantem,ei rtim discussio, quae menie qtiieia diligenlius pro-, scopis disciplinalibus mundaiam invcnit, vacanlem curaiur. Sic ingredilur homo sepulcrum in abun- occupat, ac novissima bomjnis illius in pejora condantia ", [quia absconditns a conturbatione homi- vertil. Diu le invitavi ad scbolarem miliiiam , diu num'">,forisquidem miiiuittir, sed interius frucius clamavi, et laboravi clamans, ne abliorcas hiinc spiritualis studii inaestimabiliter reficituret diiaiur. laborcm vere laboravj. Suadcre eiiim ot non perSic in Ezechiele 7S: Porla atrii inierioris, quwrespi- s.uadere , hoc labor csl ante me. Sane luborein et cil orienlem, clausa esl sex diebus, in quibus opns duriliem iheologka? faculiaiis non debebas abhor25 ,s Agg. 1. " Eccl. 9. eo Ovid. De rem. amor, lib- i. •' Gen. 2. 6a Eccli. 35. 6SProv. 21. "Eccli. 22.~~6"0vid. I De Pont. el. 5 6CHorai. lib. i, ep. 2. G7Oviri.iib. i. De rem. amor. 6SLib. u hi Jovin. Ezech. 10. 70 Lev. 1. " Eccli. 38. " Luc. 6. 7S J.ob. 3. 7i Psal. 30. 7S Ciip.-46. "Psal. -45. >- Luc. 10. 7SGen. 29. 79Gen. 18. 8I> 1. 81. Tlrreii. 1. 8J Sencc. ep. 83. es Job. Jsa. 8t Rom. 15. 86 Eccle. 4. "7 II Reg. 15. 8SMailb. 12. 20. "Jsa. 58. PETBI BLESENSiS 27 28 rcrc : scholaslici namque homiuis labor non csl in ^ adverso, et le pro donto lsrael non opponis ". lnfelix ego liomo, cur non habeo copiam illius cooperibus,scd in verbis : et ut verbo Salomonis ular: Omnislabor hujusmodi hominh in ore ipsius89.Cerle milis, ul aliquid persuadeam homini inhumano? praecepta sua, et sciri et custodiri vult Dominus AtUinntiarem impio impielatem suam, ei, si non ciim labore: nam et ipse est, qui fingil laborem in lucrifacerem eum Deo, perfecle saliem pariesevanprmccpto ".. Unde et juslus scire alque cuslodire gelizantis implcrem. Zelus domus tuw, Deus, codesiderans verba et praecepla, quae de Iabiis [Altis- medil me •*. Tabescereme fccii zelus luus, quia obliii simi processerunl, dicit Prophela : Propler verba sunt verba tua inimici lui 9S.Vere oblili; verbum 1. labiorum tuorum ego custodivivias duras B Adhuc enim tuum est, Domine : Domus mea, domus orarogo le, ne timeas aul differas bunc laborem. Effe- lionh, non inlrusionis, vocabilur ~~.Domum luam, minari quidem olio, et torpere pigrilia, niliii aliud Domine, decetsancliludo ,7, non inlrusio. Bespice, cst quam suffocare viiHutem, nutrire snpcrbiam Dominc, in faciem teslamenti tui 98. Zelare honoviamque construere ad gehcnnam. De his dicilur : rem el decorem domus luw, et locum liabilaiionis 9: 711labore hominum non sunt et cum hominibus non gloriw luw S non irruat in eam immuiidusei incirflcicjellabantur;ideo tenuit eos superbia , elc. M. Pro- cumchus ''". Consoleris Ecelesiam, quac in concnlcul diibio.', qui non Jlagellanlur lemporaliler cum U cationem dala est, et dicas ei : Nofi limere, fiiia liominibus , in perpetuum ilagellabunlur cinn dae- Sion '. civiias Hierusalem, noli flere '. Gloriosa monibus; ct qui cum hominibttsnon laborant, cum dicla sunt de te, civilas Deis. Gloriam illorum bumidaeiiioiiibusiaborabuni. Vale. liabo, qui le humiliantet confundunt; ponam le in EPISTOLA X. superbiam swcutorum*. Q deleslanda operatio ! o adolescentia deploranda! Filius Ecclesiae quare se ADG.CAPELLANUH SICILUE. REGIS — ARGUMENTUM. Graviter queritur a rege Sicitim erigil conlra matrem? cur abjecil consilium pieudolescenlnload EcclesimAgrigenlinwepiscopatttm laiis, el abiit in concilio impiorum? " in una die eveclttm hominem prorsus inidoneitm: simttlque ostendii capellani, ad qiiem scribii, officio incum- peribunt cogitaiiones eorum 6; consilium aulem Dobere, de hoc lapsu regem non semel tanlum, sed mini manei in wlernum7. - Vwlerrw, cujus rex puer est 8. Doleo, quod inter eliam secundoet lerlio serio comnionefacere. Diu csl qiiod rumor insoiiuit et publice jam primitias dominalionis snae, et in recentia tincliocrebrescit, quod dominus luus rex Siciliae(27)sahuis nis regiaehoc praesumil. Virtus equidem consecrasuae, el paternae tradiiioms oblilus, cum comile lionis ab bujusmodi violenliis eum utinam tempeLorocelli (28) in ruinam et desolaiionem Agrigen- rasset! magna enim esi hujus efficacia sacramenii. linae Ecclesiaeconjuravil. Inlendil episcopare fra- C Nam de David, postquam a Samuele unclus est, irem comiiis, el ipstim reclamanle capilulo violenler Scriptura teslalur 9, quod direclus est Spiritus iniruriii. Tu vcro cum scias eum siaiuam esse, et Domini in David a die illa, et in reliquum. Saul iruncum inuiilem, miror quod non ascendis ex quoque die illa, qua olei leniicula a Samuele perPETBI DE GUSSANVILLANOT^l. (27) Malocerte animo in regem tfrancornm episiolain hanc detorsit audaculus aliquis, ul docte adnoiavit Btisacus. Elenim ediii omnes el maxima pars mss. codicmn leguiil rex Siciliae, vel rex Siculus, ut Sorb. 1 el 2; Vict. 1 et 2,; For., Fu'1., Vali.j Hard., etc, sicut et Vaticanum exeniplar ms. et alia apud eiimdem Biisa-nni. Sane quidam, ut Laun. ei Maz. 1 habenl: « Rex Francorum, > etc. < cuIII coiuiie Ciaromonlensi in ruinam Bituricensis Ecciesiaeconjuravil. >Sed inepte et ignoranter primi islius amanuensis errorem secutos esse manifcstissimum est. Quomodo cnim regt Francorum haec conyenirenl, ubi ait, regcm ariblesceniem ignobi- " lium consilia prodiloria praelulisse DomiiioSalernilano et comiti Avellini avunculis suis?An LUdpvico VII, regi Francorum, qui jam senex, nec Salerriilanum archiepiscopum riec coinilem Avellini novcral?Haecauiem omniadeGuillelmoll, Siciliaerege, dici hujtis leinporis hisiorici loqiiuntur. Sed rem clarius exponil auctor Siculus ahbas Rocchus Pyrrhus, qui -res patriae suae accurate descripsit. Ait cnim in notit. EcclesiaeAgrigentinaeGcntilem Agrigentinum episcopum, cuiii adverstis Richardum elecluin Syracusanuu), qui archiepiscopaluni Panormitanuni quem ipse ambiebat, rnultos sollicitasset curiales, StephanoPerticensi,regis coiisangiiineo, in arcliiepiscopumelecto.ipsum Geniilem cum pluribus aulicis in vincula conjeclum. EoiemporeGtiillelimim regein in Ecclcsiam Agrigentinam intruriendiim fratrem comilis Loricelli regis consobrini inaxime curavisse. Verum paulo post cum Slephanus dignilali reniintiassel Siciliaequevaledixisset, rebns coiupositis Gentilem e carcere educium, prisiiiKequc dignilali resiiiutuin, cuin pluribns aliis inler regios familiares el cuii.e consulares instilulum fuisse. Porro nolandum est eumdem Rocchum Pyrrhum errasse, ubi ail epislolam hanc scriplam Richardo Syracusano eleclo, cum in omnibus tam ediiis quani mss. exemplaribus hujus episiolae lilulus sil G. capellano. (28) Roberlum regis Guillelmi II coiisanguineum, de quo sic Fazellus : < Erant eo lempore inler proceres Roberius,comes Loricelli, regis consobiinus,» etc. Hunc opinor esse qUem inier comestabulos Siciliaeiiominal Rocclius Pyrrhus hoc iuotlo: < Comes Loricelli nepos regis Uogerii aul Guillelmi II ex Beluano. > 86 Eccle.6. 90Psal. 95. 91Psal. 16. 9a Psal. 72. 93 Ezech. 13. 91Psal. 68. 9SPsal. 118. se Isa. ' ~ L c. 7. 3 Psai. Matih. 21. 97 Psal. 92. 9S Psal. 73. ~% Psal. 25. ' 100lsa. 25. 9 Joan. 12. 6, 6. * Isa. 60. " Psa-1.1. "Psal. 145. 7 Psal. 32. Eccle. 10. I Reg. 16. EPIST0L,E. —EPIST. X. 50 fusiis est ls, miiialusesl in virum alitim, et insi- . Ecclesiae consiiio malignorum maiius rapaces irijcA liente in eum Spirilu Domini, cum accessisset ad cit, vereor nc in eum Doniiiuis cxcandescat.ei evectinetim propiielarum, cum eis prophelareineepit. nial quod dicit Job: Thesauros, inquil,' qttos devoCuiphas, qui iu illo consislorio, ubi de morte Do- ravil impius, evomet, et de venlre e us exiraltet iltos mini agebatur, senteiitiam protulil, dicens : Ex- Deus. Luel quw fecit o!ttnia,neetamen consumelur'". pedit quod ttnus moriatur pro popttlo, sicul ait Non decebal eum manus laicas ad sacra porrigere. Evangciisla ", hoc a semelipso non dixit, sed cum Frequenter debneras ei suggessisse qualiler Oza fuit essel poniifex anni illius propheiavii. Verum nec percussus a Domino, eo qttod in arcam Domini inavirtiis unciionis, nec religiosorum crebra exhor- iius, devole quiriem, sed indigne porrexeril 16. Qualalio, nec Dei limor, nec Ecclesiae reverenlia, nec liier lemporibus Jasonis, ille perpeluus ignis, qui a suap famae dispcndium , nec exemplum palernae lempore Jereiniaeusquead Neheiniam duraverat, exmansueliidinis (29) a sna perlinacia hunc refle- siinclus est, co quod Aniiocbus occ;isione Jasonis lunt. Duorum milii nomina expressisli, qui fami- ad sacerdolalia manuih misit 17. Qualiter regnuni liarcs et donicslici ejus sunl, quorum amicitias, Balihazar a Persis occupalum esl, ct vastalum inlicel ignobiles sinl menle ei genere, graianlissime dicio manus ullricis el scribentis, Mane, Thecel, ncceptavit; hi ipsum in hanc temeritalem cxcilant " Pltares ls, eo quod vasa Domini in convivio profacl inceiidunt. Sed cerle inimici hominis domestici nassel. His et similibtis eum delerrere debueras, ejnx '*. Prodiloria istortim consilia praettilit incon- sed alligaium est verbum Domini in ore tuo (52), sullissimus adolescens domino Saleniifano (50), et nec moveris super contriiione Josepli. Times homicoinili Ayelini (31) avunculis suis, quoriiin liriem nem, nec te zeius Domini aul Eccicsiae langitalffiet prudenliam necessitas regis frequenier experla clio. Porro lesiimonio Job : Qui limel pruinam, veniet super eum nix '~. Gloriosum est cuilibet Chriest, qui dedecus pueri sua morle redimerenl; nec regni humilialioni usque ad eifusionem san- stiano, si afHigaittr, dummodo uoii sil lurpis, sed guinis el perpeiniialem exsilii conscnlirenl. Sed inChrislo coinmendabilis afflietioiiisoccasio. Nemo, poptili peccalis exigenlibus, elongavit a se amicos inquil Pelrus aposiolus, patiaiur ul fur~~ sed si beet proximos, incedensque per viam Roboam nefacienies et benedicenlcs susiineiis, haccesl gralia consiiiiim yenerandae malurilalis abjecil 13.Porro apttd Deum.Ideo ibani aposloli gaudcnles a conspeciu hoiiorem sponsaesuaezelabit Dominus, el maiosmale concilii,quia digmhabebaiilurpro Christinomine conperdens relribuet abundanler facicntibus super- lumeliam pati ". Si exhortalioncm luam coiileniptui biam •*. r, ( habel, ipse conteniptus libi ceriet ad gloriam. Lam. Et qtiia ille miserabilis adoiescens in ihesatiros pas, ail Job, contempla apud cogilalionesprincipum,, PETBI DE GUSSANVILLANOT^E (29) Qnid per paternam iilam mnnsiieiudinem inlelligai Petrns nosler noh video. Eleniin niillus csl hisloricorum hujus lemporis, qni pravos mores Gtiillelmi I regis Siciliae pairis istius Guillelmi non deiesleltir; et cttm idcirco Malum appeilatum fuisse, filium vero Bontim asserat. Sic enini posl Falcandiiin scriptofem coaetaneun)Fazellus de eo loquiiur: < Gtiillelmus I fuit ingenio solerti, el militia sirentius; cupiditate vero el avariiia simul et creriuliIsiic iiulli secundus. t Boechiis Pyrrhus in Clironologia regttm Siciliw, ubi deeo agit: < Cui cognonien Muli derieruiit niores. > Nisi forte dicamus rebus in regup -pos'1morteni ipsius lurbntis euin a sttbditis suis, qui viiiorum ejus, ni saepe solet, obliti liicrant, '" dcsirieratum esse, ut testaiur ipsemet Fazellus. (50) Hic est Roniualdus arcliiepiscopus SalerniInims, sunnno loco nalus, vir docius, et prudenlia ctarus : qui inter primos Guillelmi II consiliarios et regni adminislros reccnseiur ab historicis. De co sic Bocchus Pyrrhus, dum regu.m Sicili* vices gerenies emimerai: « Bomualdus Guarna archiepiscopus Salernitaniis una cnm regina Margarita ob Guillelini 11 infanliam. > Habetur el inler erudilos sui saeculi scriptores. El Romualdi ah ipsis mundi primordiis ad sua usque leinpora Chron. saepe cital Baron. in Ann. Stibscripsit concilio generali Lateranensi ' rimo sub Alexandro III anno 1180. Ad euin eliam phires epislolas scripsii Alexander III, qtiae habentur in decrelalibus. Obiil anno 1182, posiquam Ecclesiae Salernilanae annis 27 praefuissel. (31)Erat hic RoKerius, GttillelmiI consanguineus, ait Fazellus Dec. 2, I. vn, c. 4, post Faleamlom, qui liarrans conjiiralionem a proceribns in Guillelmum 1 regem faciam, ex quihus eral idem Bogerins, de iis quaepost deteclam conjuraiionein acla siint, ila loqiiiiur : < Alii fere omnes ad galeas producli, regni teriniiios exieruni. Pepercil auiem rex consanguineo suo Bogerio coinili Avellini, quod in aliis crimen alrocissiintim judicabal, in co piilans ob aetatis lubricuii) errorein debere non facinus appeK lari; simulqtie prece moius et lacryniis Adel cia? consobrinae stiae ejusdem romilis aviae, quae, cum aliiim haeredem supersiitem non baheret, nepolem stitim tenerriine diligebat. > Post inoriem vero Guillelmi I inter primores regni consiliarios a Margaiita regina maire Guillelmi II infanlis assumpius esl. (52) Clericis cnrinlibus, qui principum el magnatiiin peccala dissimulaiit, aptari poiesl proverbium': Canis anieojfam. De qiiibus Scriptura : Canes mttli non vaienles lairare (/sniLvi), quia diligunt munera, sequuiitur relribiiiiones. 10 Reg. 10. " Joan. 11. " Mich. 7. ls III Reg. 12. •»PsaI.50. ~~ Macb. 1. ,8I)an. 5. « Job 6. I Pctr. 4. " Acl. 5. "^. ls Job 20. lcHBeg. 6. "II PETBI BLF.SENSIS 52 purcttaeril acl lempus slalulum ". El quod est tem- A tionpm debueras lerliasse (55): forle aiiqtiid cJucapus illud, nisi tempus,de quo dicitur:Cum accepero ciacconlulisset numerus irinitalis. Goliatli in tcriio lempus, egojuslilias judicabo*3"! Unum noveris, si lapide prosiralus eslSG. Moyses magos Pharaonis in non. aiinuniiaveris inipio impieiafem suam, ipse in . signo teriio siipcravit 37.Doleo, quod ad excusanrias impielale sua morieiur, et ejo* anima de tuis manibtis exctisationes in peccatis culpam suam transfuiiriit ' reqniretur **.Ovis Ina esl, el in periculnm luuin in alium, quum enm humiliter confiteri el devole ipsius custodiam stiscepisti. Vide ne alios imiteris, corrigere oportebat. Graviter offendilur Deus, ciiin qui lac ct lanam qiiacrunl iu ovibus, non saluiem. quis propria-n maliiiaiii dissimulando, eam ministePericulosuin esl libi, si in lOnsoris oflicium conver- rio prosequiiiir alieno, scriplum esl enim, mantts las miiiisterium paslorale. Tondet Absalon oves suas in mann non erit innffcensmalus 8S(54V.Sic dicebat et fratrem suum interficit " ;_sic aniinain proximi Saul de David : Non sii maniis mea in eum, sed sil sni piaelaliis mortificat, dum eo enormiier delin- super eum manus Pltilistinorum. 3~Sic Judaci linguis quente, atit lacet, aut dissimulat, :utl coiiseniil, ut criicifigentes Dominum , dicentes tameu: iVon licei iiiric emoiunientiim lemporalc pcrcipiat. Indubilan- iiobis interficere quemquam*°, tradebant euni oceitcr quidem scio, quod si orasses insianlius, pcr- dendum militibus, ul ab eis.culpa in alios iransferorasscs, ct ab hac inhumana lyrannide boiuinem retur. Quod insanum te reputat, non mirare; aveiiisses. Diffusa est enim graiia in labiis inis S 6, non est mirum, si insanus alifts existimel insantre. iivusqne esl efficnx sermo tuus, iino Domini, el pe- Certe cum quidam filins prophetarum veuisset ct nelrabilior omni gladio ancipili". Hicest voiner ille inunxissel Jehn in regem, quacsicrunl alii dicentes_: aralorius, quo Samgar sexcenlos Philislteos occi- Ad quid renit insanus hie ad te ? " sie apud e«s, dit,s; niandibula asini, qua Samsoii mille de suis quoriim interiores oculi ambilione, vel invidia crliostibus interfccii 29 ; clavtis Jahcl 30; pugio Phi- caecanlur, vilescit sermb Doniiniciis,et verba viias nees 31; gladius Gedeonis". Quod si ex corde age- acdificaiivavcsaniaeascribuiitur. Scio quid Domintis res catisam Chrisii, darct voci tuae vocem virlutis, ttius somniet, quid affectet in hac ereclione sni atque voluntaria ori.s tui bencplaciia faciens, cor Dagon, in hac intrnsione tyrannioa. Ulinam maluregis ad luum vertcret arbilrium ille.in cujiis inanu rius saperel el inteliigerel, utinam pnidenlius inler corda sunl regum 3S.Non enim, sicttl dicit Domi- spirittialia el mundana riiscernerei; pereriipiorium iius, vos eslis, qui loquimini, sed Spiritus Patris ve- enim esl in principe, vel auram odoraremunerum, slri, qui loqitiiur in vobis s» ; ipse esl, qui dal ver- vel favorem quaerere personannii! Teste siquidem bum evangclizantibus virluie mtilia. Ipse e»l, qui C prophela : In quorum manibus iniquitates sunt, dexlibi opporluiie aslaret, si imporluue et frequenter lera eorum repleia est muneribus *8; transibunt vero inslares. iiiiqiiilaies in poenam, et munera in dolorem; quia Habct tuarura conlinenlia lilterartim, quod ipsum lcstimonio Job : Ignis devorabil labernaculnm eo*s primo blande et amicabiliter convenisti: ipse autem runi, qui munera libenler accipiunl. Benedictiis esse respondit, se 11011 in cttlpa, sed comiiem Loro- autem Dominus, qui r.egem Anglurum Henriciini celli; ciim vero eumdem iterum convenisses, le, a talibus baclenns conservavil iimoxium. Manus sicut asseris, reputavil insanum : ideo ori tuo im- enim suas exeussil ab omni munere; nec in prsclaposttisli silenlitiin, proprioque ipsum arbilrio dimi- lis Ecclesiae promovendis ipsum unquam refleciere sisli. QuOdpi imo usus es blaiidiliis, prudenliae ascri- poluil, vel muneris oblalio, vcl graiia p.ersonalis : bo; non eiiim liiibtis cxaspcrandi sunt principes, ideo magnificavit eum Dominus in conspectu resed lemperalius corrigendi, sicui Paulus aposloltis; gum **,et juxla nomen magnorum,qui sunt in lerra, ad Tiniolheum scribens : Servum, inquil, Domini thezaurisavil super eum gloriam el honoreui*'. Beiie non oportel liligare, sed ad omnes mansueium esse, valeas, amice charissime, et inceptas corrcptioni et patientem, cprripienlem cum modesiia eos, quii diligenter insistas,donec ilominus tuus ab invio erresisittnl verilati3". Sed qui semcl, et secundo ver- roris sui iu viam justiiiac reveiialur. biim cxhorlaiionis proposueras, canidem exborta51 PETBI DE GUSSANVILLANOT.E. (35) Id est tcriio arimonere. Vid. Columella. (54) Sic restitiii boc lillimum verbum : nam aniea habebaiur intinus, sed librarioium, opinor, vitio. Ita cnim legiinlexeniplaria omiiia et coiisenlit vulgala leciio. Ilebraica eliam versio : Manus ad itaiwm non cril impunis malns. Clarius Cbairiaica : (lui extendit miinuin suamcontra socium suum nvn eril innoxius a mulo. Sic el Syiiaca : LXX vero eo-T«tt, «Sixtn; ou-xu.Tip.i>^rtTOs yjipi yfipu; sp.$u').£>v hoi: est", Munuimanus injiciens injnste non erit intptiniius. Cui coiiforinis esl S. Hieroiiyinus, lib. iu, coiitra Buflin.: i Manus inferens injiisie non erii iinpuuiius. »aJolil2. "Psal. 74. 8V Ezecb. 5. "UBeg.13. a6Psal. 44. " Hehr. 4. !e Jud. 5. " Jud. lo. 30 Jtid 4. 31 Nuni. 25. MJud. 7. 33 Prov.21. 3i Maith. 10. 3SH Tim. 2. s6 1 Beg. 17. s1 l.xod 8. ssProv. II. 39lBeg. 18. 40Joan. 18. "iVReg. 9. "Psal. 25. *3Job. 15. "' liccli. 45. »»' Eccli. 15.. EPiSTOLjE.— EPlST. Xi. 31 EPISTOLA XI. A frater, aggredere el ingredere viam vilae, qui per viam mortis haclenus ambulasti. Vides qtiod non A» R. CLF.RICUM JAMJJTATEPROVECTUM. — Horlatur cle.ricumqttemdam, r/ui Deo csi nisi contrilio et infelicitas in viisnosTis; elqnidARGCMENTCM. yromiseral se ingressurumreligionem, ut votostto quid sub sole esl labor esl et affliclio spiriitts. Vilae faciat salis ; nec sinal sc vel disciplinw reltgiosw praesentis excurstts fumus esl,"et vapor ad modicum asperiiale, vel parenlum el amicorum querelis, nisi parens *'. Scio qtiia parenles lui te retraliunl a prote perdilum ire velit, a proposilo revocari, prosilo meliori. Non differal, qtiaeso, non evacuet Charissimo socio et amico B. PETRUS Blesensis, proposilum luaeconversionis prodiloria elseiucirix Saibon. arcbid. salutem, et rectum iter teuere. affeclioparcntelae. Noli eos diligere contra Chrisium, Proposueras omnes saecnli pompas et illecebras qttos leneris odio haberepro Chrislo. Mulli pro paniundanaeconvcrsalionisabrumpere.ul panper pau- renlibus suis re animas perdiderunl, quorum occaperem sequens Chrisium divilias aelernilalis acqui- sione miiudiis, qui in eis aruerat, denuo revirescil; reres. Verumlamen inconsuita camis affeclio, pro- atque diviiias, et caelera impedimcnta salulis, quidilorie blandiens el amicabililer fallens, in devium bus se exoneraverant, affectant aliis, lanqnam eis te relorquet, dum a pusillanimiiale spiritus con- prodesse credanl eam quae sibi esse nociva pro certo cognoverant. Nunquid quod damnahiie est lurbalusprimiiias religionis et introilum sanclilatis abliorres.Quia le mundi voluplatibus toltim hactenus uni, alii est salubre? nunquiri gauriia viventium, soimmersisli, imporlabilia libi omnino videniur ci- lalia sunt mortuorum ? Impius est, qtti animae suae borum iiuitatio, vestimenlorum asperiias, jiigtim pro suis pareniibus esl cruJelis; majoremque temeobedienliae, censura silentii, regul.nitas moriim, et riiaiem hac neino habct, quam ul aiiimam suam ausleriias disciplinae. Veritas, quae meniiri non po- ponat ita periculose quis pro ainicis stiis "6. Tn qui lest, clamat : Jugummeum suave esl, el onus meuin elegisti habilare humilis et ahjecius csse in domo 6.Si Clirisio credis aut credis in Chrislum, ctir Domini, quomodo iterum in his, quae in aeiernae /etie* grave reputas, quod ipse judical leve ? Si Clirislo confusionis vcrgunt pracjttdiciuin, ilernm gloriaris? contrarius es, te ipsum enormiler gravas : Posuhli Gloria mundi failax et seductoria decipil amalores me, inqiiit, conlrarium tibi, et facius sttm mihimet- sttos. Quidquid enim vel in fulurum promitiii, vel in praesenti praetendjt, louiin ad nihilum deveniet, ipsi gravis ". E.fiinicus dicit : tanquam aqua decurrens. Non corisemias carnifaQuod male fers, assttesce, feres **, se el te pariter trahit in lacum gehennaEttu, sijtigo Doinini assuesceie velis, factus lan- luae, qttae ' lem ; sicut legitur de Zamri, qui se et domum rcvilula Ephraim *9 rtocta diligere triluram, C quam dedit in combustionem el cibum ignis. affectabis quod limes, cupies quori v^reris. Qni rie giam pariter Circumferimus hosfem nostrum, el jttxla verbum obscuris egreditur, connivenli palpebra et infirSalomonis : Ab ea quw dormil in sinu tuo, cuslodi miori oculo luci publice secxponil; qui si aliquanclausira oris lui ". Nulla peslis eflicacioresl ad noluluin lumini assuescal, quod prius eral oculi lorfamiliaris et domeslicusininftcus;liic in delicias converlelur. Velle quidem tibi ccndumquam menltim, est ignis in gremio, serpens in sinu, haec est uxor sicut dicis, sed perficere non invenis "". Si adjacet, hominis liiigiosa, pessima caro nosira. Quacliceisit cnim velis ontis inolilue vcluslatis abjicere, lioclaboresl ante te. Sequereeum, quem voveras seqni, vexata doloribus, repleta illusionibus, infecta sorafllicia inJirinitatibus, obncxia passionibus, volis tuis misericordiler el efflcaciter aspi- dibus, etipse morti denique depuiala, rabil. Venite, inquil, omnes qui laboratis, et onerali Jlagellis irita, plagis caesa, taiuen adbuc aculeis conlradicliontim hispida, reel ego reficiam vos, dicit Dominns ". Incipias, estis, beliis, superba, murmurosa, qtierulosa, coniumax, et tuum Dominus prosperabit incepliim : quacso, inquiela in suum el animae conjurat exititim ; ncc Dimidium facli, qui bene cwpil, Itabel "~. possc salisfierisibi ptiiat, dpnec se el animam pracSi te lentaverii liinor Hleiiocturnus, qui solet inter cipilel in aeternae daiiiiialioiiis abyssum. Cur non primilias sanclae coiiyersalionis pbrepere, faciet tibi atlendit infeiicissima ca.ro, quam nobilem, et qnam Dominus etiamcum ieiitatione pr.oveniumS Tenta- necessaritim sibi liabeat bospitem, cujus beneliciis 3. tioestvila hominis super lerram*'-; ideoque si servire sustentalur, regilur el honestaiur? Quod audil, proponis ei, cui servire regnare esl, non eris a ten- quod videt, quodsenlii, qnod intelligii, quod Joquilatione omnino iniinimis. Sapientia enimdicit: Fili, lur, quodmoveiur, toluni hospiti suo debet : cujus accedens ad serviiuietnDei,siq in jusiitia et timoreel auxilio desliluta fieret quasi lerra sine aqna, imprapctra animam tuam ud leniationem. Vernmlanien nmnriuin, morlicininm, yermium cibtis, aeris corKt ignis aurum, tcnlalio virum prohat. Tenlaiio, ruplela. Tnventaesl iniqmias ejus ad odittm ??, dum praevenienle Dei graiia, le forliorem faciet in ad- inique odit quod lotis visceribus debueral dilexisse. iersis, et in periculis circiurispecium. Rogo ergo te, OJil dico; qtti enitn diligit iniqttitalem, odit animam 35 ~~ "M;itih.-H. *7Job. 7. 4S Ovid. lib. n, Deart. am. 49Osee 10. Bom. 7. •' Matth. 11; "Ho* I RAT Episi. n, 40. " 1 Ccr. 10. «* Job. 7 jttxt. LXX. »" Jac. 4 s6 Joan. 15 »7Miclie.7 S8Psal>35 2 PATROL. CCVII. 55 PETBI BLIiSElNSIS 5« snam ". Becieas, quaoso, ad cor, amicc charissime,, A cidere in maniis Dei viveniis 6S, viiamque, quae non ct quo te. traxeril caro faltia, non sequaris. Caeca deiic.il, perdere, et se scienler involvere doloribus ! cst, et si tibi ducaltim prsesliterit, secum in niortis; senipilernis. foveam le devolvet. Nosti quid feceris; nam, ut1 EPISTOLA XII. Terbo Salomonis tilar , Defixisii apud exlraneumi ADQUEMDAM NEPOTEM SUUll. manum tuam, illaqtteatus es verbis oris lui, et caplus i — Consolatur nepotem plus nimio de propriis sennonibns eo. Irasceris mibi, quia te ad AKGUMENTUM. avunculi sui obilu, incencliodomus, et pedis sui viam vilae arctioris tani iiislanler invilo, qnam latwsione dolenlem ; probaique hujus vitw afflietiones sicut asseris, pertinaciler fugio et evilo. Sane mcn, divini in nos amorh esse signa,. el mundi lantam esse vanilalem vt minime lugendus sit, qui niundo aiia cst condiiio me.i, qui niinquam alicnjns votii per mortem defttncius sil. vincnlo me asirinxi; et aliam judico iuam, qui Infoiiunium, quod deploras, quodam compassiosanclioris proposiii votuni solemniier einisisli. Seriplum est eniiii : Vevete et \reddite tl. Con- siouis affeclu sustineo: jiistum est enim, ot qui veriisli in necessilatem luae iibeiialis arbitriiim,. amicus eram in prosperis, profiiear amiciiias in nec jam sine animae periculo, et fairiae dispendio arivcrsis. Nobis avunculum ttium mors inopiii.-r conveisionem luair. detreetare poteris, attt diffcrre 15praeripiiii : qui si lacrymis redimi possil, lota fere Nani obialum cxigil, qui non exegerat offerendum. iii lacryinas Aurelianis efflueret. Veruniiamen, Non est aliud votum proirahere quam Juxuriari in quia niortis jacttira reslituiionis beneficium nou adiuiitit, illud saltem adhibeas solatium, quod et Chrisio. Nee enim promissionem Dominus accepiat, lioiicstas exigii, et diefat affectio. Faniiiiarissiina nisi | ropler promissionis effecliim. Feslinantius dilexi aviinculum lunm ; ego te familiaritalis illius igiiur age, ne voli lui cxsecnlionem riiors inopinala sueccssorem constiluo, et diJeciioiiis haeredem, pr.-evcni.-ii.Relinquas saeculum, antequam a saeculo Mors avunculiim luum libi abstuht; sed forlis etl rcliuqiiiiris. Egredere rie lerra dissimiJiludinis, de rucdio pravse ac pcrversae naiionis, dc lenebris ad ttl mors dileclio ~~,quae in me libi avunculum Jnc iii, rie miseria ad jticiiiiditalem, de iabore ad resiauravii. Si materiam luae promotionis mihi obiulerii opporiuriiias, erit apud me diieclio forrcquiem, dc exsilio in patriam, de iiiorlc ad vikun. Miiiuriiis, quaeso, itiic saluti prospicere velis* ne tior quam mors, et gratia quam natura. Yerumlunc limere velle incipias, eum non possis. Qui tamen seqttanimiter tolerarc non possum, quod opportiiniialem deserit opportunitas eum ftig.il. inconsolabiliier doJes; el quod super dolorem vulluae jam lestiinonium dicunl conlra le forte. nertim luorurii addidisse 67 eausaiis Dominum,. Rugae Insiat tibi bora iuidecima, el ad operandum Do- C casualem pedis cxtorsionem, el incendium domus miiius le iiivitat. Si non vis operari, dum poles, tnae. In his tibi divina miseralio fidem certissimas justo Dci judicio non poleris, quando voles. Vide riileclionis exhibiiit. Quem enim diligil, cvrripil ipiomodo in bac valle pJorationis nos fere omncs Detis : fiogellat autem otnnem filium quem reci, il ~'. liubcs cfrl ginosa involvil : ubi Deo el angelis ejus Dtilciora sunl justi et misericorriis Dei vcrhcra,. spectaciilum trisie et lacrymabile facti snnius 63. quam verba adnlanlis. 'Ulinam, inqail Piopheia, Alii spirilu verliginis ducli iilubando incedurii, et corripial me juslvs in mhericordia, el increpel ine,oleum aulem peccatorisnon impingnel eitpul meume~. in alios oberranles Si clisit, et conlrivit Dominus periem tiitim , ipse: Alii nttbcs el inania eapianl. ...offendunl. in locis ccenosis el fetidis se volupltiose esi qui erigil elisos 70, qui sanal onvriescoiiirilioncs Quidani eorum ". Cum simus omnes filii ir.-c73,,cur cansavolutaiit. Alii iu desideriis aniniac siue moricm ris in Chrisio flagellum misericordiae? Cum exarsibi arisciscunt, Alii veiiluni liauiiitiil. Alii in sacseril in brevi ira e/ws's, quis scit, si convertatiir,. cinn perlusum congregaul. Alii qiiiriquid appreel ignoscat Deus, el relinquat post se benedictionem? hendiinl avidissinie devoranl. Alii prunas ardentes 74noii obliviscitur misereri Deus 76, sed et iraius iu sinu suo colligunt. Alii in profunrio submersi D misericordiae recordaiur 76. Si flagellum ejus cuni Alii cxetintes de ncsuiil, quorum finis intcritus. suslineas, ira transibit in gratiam, bnla rcspiranl in libcrioris aurae gratiam, cum aequaninMtale secundum multiludiiiem doiortim in corrie Bcuedictus Deus, qni non dedit atque jubilatione dicenles, luo consolationes ejus laelificabuntanimani tuam ". nos in puleum iulcriius 63, qui nos eduxil de Iacu ldeo fbrsilan lemporaliter le punit, ut aeternae rie miseriae, el de luLo faeeis6*.Egredere, quaeso, morlis ardores poena redimai leinporalis. In aeditenebris ad lucem, de labore ad requiem, de per- ficio lempti onines lapjdes prius hialleis lunricdilione ad salutem. Anipe arma sanctimoniae, ne in iriortim posrlione sonus mallei aiuiistttdiuin disciplinae, pa- hantur, cxcrciiiuin divinae miiitiae, relur7*:sic cl vivi lapides, qui ponendi sunt in et primilias felicilatis illa caiissimiim fructiim jusiiiiae, coelesli.Hierusalcin, quw wdificaiur ttt chilcts'' 6, aelernae. Dies lui iraiisierunl, Itonrendumqite esl in~~ " Psal 10 60 Prov. 6. 61 Psa-l. "5.. 6! I Cor. 4. Psal. 54. 64 Psal. 59. 65 Hebr. CBPsal. UO. 70 Psal. 144. 71Psal. 146. 7'Epiies. 2« Irt 66 Cant 8 6? Ps.-.l. 68. C8Hebr. 12. » Psal. 2. "'* Joel. 2. 75Psal. 95. 75 ilabac. 5. 77Pstil. Quosdam negoiias 55 PETRl DE GUSSANVILLANOT^. (55) Apiisstma aliegoria. Sic m hymno fessi Dedicationis Ecclesiae : Tunsionibus, pressnris expoliii lapules etc. 80Psal. 70. S1Psal. 75. S3Psal. 47. 83 Psal. 121. ." Jer. 5. 88Psal. 15. PKTKI BLESEffSIS 40 licet ardua nunquam sollicilanl. Quidam in rebus A tener ei pnerulus egressus est ad messores, reveretiam nugaloriis curiose se torqiient. Quidam, ut tens ad malrem, et clamans : Caput riteumdoteo 9S, exstinclus est. Dina filia Jacob, nisi iri publicum aiienisparcaiit expensis, se ipsosevacuanl.Quidam de alieno prodigi, de proprio stint avari. Quidam exisset, Sichem raploris sni violenliam rieclinassaiis tenues, multa veslimenta faoiunt el consuuni. sei9\ Inier Jacob mansoeiiidinescompuiaiur, quod domi sedebat, quanrio Esau durus et hispidus esieQnidam, quod delerius est, mullaaedificia incipiunl, nee consummant. Qtiidam comedunt, ut jejunent. rius venabatur* 8. Utinam desiderium tuum esset Quidam jejunanl, ut comedanl. El quid per uni- jugo Domini assuCscere ei sedere in clausiro, versa excurram? Si (ingiiis hominuth loquar, aut maxime dum adolescehiia esl in ctirsu ! Nain teste angetoruin *', drssbnaiitias liabitahliuin iri liac lerra Sap:eiilia : Ronum est viro, cum portaveril jugum riissiiriililudiriis, recensere «on potero, cufn uniis- Domini ab ailolescentia sua; sedebit solilarius et tacebil: levabil enim se supra se ". Proni aulem sunt quisque hon lantum a pioximis dissentiai, sed dissideai a se ipso. Gaiide igitur, si rapius est avtin- scnsus hominis, sicut dicil Scriplnra 97, ab adoleciiliis luiis de hoc saeculo riequam, ne maliiia mtt- sceniiainmalum. Atnplectere igiiur jugum Domini, taret intellecium ipsius 87. De inundo educius est, et deleclare in vinculis ejus : Jugum enim Domini qtid miindiis rioft erat dignus 8S. Assumpius esl de suave est, el onus ejus levem. De Sapientia, scriinedio pravse ac perversae naiionis, nl haliitet in piuni est: lnjice pedem tuvm in compedesejus, el ne spleridoribiis sanclorum, ubi ad pacem et conso- acedieris ijiculis ejus ~~.Clauslrum semel ingressus liantiiini iiniversa componil harmonra virlutum, clausisli le,"et Cbristi vinculis alligasti. Clausisli ubi vivendi est invariabilis slalns et aelernus gausane et aliigasli te pcr obedicntiae jugum, per claudiorum. De incendio autem domus, aut periis ex- suram ordinis, per riisciplinaeobservantiam, per tiibrsione ne mnrmures. Nam si aniini dotes, quibus moris el reverenliae ligaturam. Clausuram hanc abpraeecileb.it avinicuius tiius, iiniieris, pes luus sia- jecerat ille , de quo Salomon improperando decanbit in direcio ~~,ax erit Dominus lucerna pedibus tat, dicens : Per agrum pigri hominis transivi, et pef tuis ~';el sic siiper semitas justiliae le deducel ",ut vineam slulli, lolumque repleverant urlicw el spinw, pro ilomo fraglli domum habeas in ccelis non ma- et mactria lapidum ejus deslructa erat ;o°. Scio equiliufaclam, saluhreiii, jucunriam, decoris incompa- dem quod scholaris es,.ct tccum aliquid de scholari rabiJis, el anlernam. Mitle mihi .versus el ludicra, scienlia aiiulisli iu clausirum. Vcriimiamen non exislimes le habcre Spirilum Dei, donec draco qnae feci Turonis : ei scias cum apud me transcripla fiierint, eadem sine dilatione aliqua rehabebis. C Moysi devoiet draconcs Pharaoiiis '; donec scienlia EPISTOLA 'XIII. chariiaiis evacucl scientiam vanilatis. Adhuc noviADMONACHUM tius es et igtioras qualitcr ic in agricullura Domini NOVITIUM. ARGUME.NTUM.—Monachum novilitim reprehendii, anle oporieat laborare. Scriptum quippe esl in lege Doiempus prioratitm, hoc est liberam e ntonaslerio mini : Non arabis in.primogeniio bovh '. In Leyitico egrediendi, el verbum Dei prwdicandi poleslalem s monachi novitii potius esse legis : S~ obluleris miinus primiliarum frugum iuaaffecianlem; moneique doceri quam docere; subesse, quam prwesse; la- rum Domino cie spicis adhiic virenlibus, torrebh eas tere, qiiam inpublicumprodire. igni, et confringes eas in modum farris; in quo vila Clausirum el cuslodiatn posueram ori meo; sed novitioruni patcnter exprimitur, quorum menles illtid in aniariluriinis verba relaxare compeilor, adhuc desideriorum camalium humoribus gravidae cum lu novilius et claustralis appetas prioratum. et uimentes, non accepianlur in sacrificio Domini, Dicis, quod in parocbia prioratus, qnem posiulas, nisi prius igne tribulaiionis torreanlur; nec. paleas uiulios lucrifaceres Deo; de luo siquidem Jucro priorum deponunt affecluum, nisi per Jaborem et dubius, de tua proditione sum cerlus. Wam quid absliiienliam confringanlur. Verbum Ecclesiastici est clauslralem redire ad saecultim, nisi coali habi- est * : Non le immillas in populum, nec alliges tibi lalorem cadere in infernum ? Vis praeesse, anle- D peccala duplicia; quod quidnm faciunt, qui cilra quam subesse aul coesse didiceris, ei disciplinatum meniorum sufficienliam oflicium doceniis assupracvenis magistralu. inunt. Sicut asseris, charilas ad nuigisterium te Ordo hic praeposterus est, priusquam doceas excompeliil; cui putas illudere? AposloJns ad Coriupedit le doceri, Apostolus Timolheum mslruens, lliios loquens dicil: Charilas non esl ambiliosa, non qiialem deberel eligere in minislenum verbieDei : agil perperam *; nos autem scimus, quia perperam Non neaphytum, inqiiit, ne forle subilo claius m sufacis , et ad hoc cleea ambilio te inducit. Si perciisperbtam incidai el in tenlaiionem dtaboli ". Peric.u- sus fuerit incaniator a serpente, qu's nieJelilnr ei 6? losuin est neophylis, et nondum m sancla religionc Non ftierunl Principi aposiolorum comiuissai claves firinalis, exiro in ptiblkuin et iisurpaie olficia pcrregni ccelorum ', donec ierna confessione lidei proJccioiuin. Nnm iilius Siiiiamiiides, I]IIOIII.HII ailliuc haietur. Utinam suscilaret Dominus spiritum tuum, ",'-|.C.ir. 13. <" S:>p.J. ««Phil.2. »'Psal. 25. »-» Psal. 118. 91II Cor. 5. " I Tim. 5. »3IVReg.4. ' ^" Gcn. 25. " Thron. 5. " Gcn. 8. 9S Maltli. 11. 99Eccli. "G<:n;54. Exod. 6. 100Prov.24. » Cap. i. » I Cor. 15. cEccli. 12. ' Malth. 16. -. '. Dcul. 15. sCap. 2. 42 EPlSTOLiE—EPIST. XiV. qui suseilavil ad liberalipnem Susannae spirilum A et pompis ejus, ^l spirilualem in le Jerteho snliverlisti. Scis, quonjam adhuc dnrai iniprecalip Josuae: puer-i junioris'! Ipse suscitasse legitur spiriium Oihoniel *, spiritum Debbor* '", spiritum Gerieo- Maledicius, qui remdifical Jerichq s*. Non (Jecet ad nis ", ei aiiorum omuium, quorum minislerio ad saeculuni redire monasti.ci ordinis professorem. Si liberaliouem populi sui utebalur. Nescio, si forte praedicare et docere alfe.clas;,prius docearis, quod cum Apostolo dicis, quod non ab liomine, sed a Deo docere te oporteal. Adhuc plaiigeiitis babes, non duniaxai Evangelium didicisli. Utiiiam noveris,'quia docenlis offlcium. Porro quidam de dpmo ma exiqui gladium accipil, gladio peribil M! se namque erunt, occasione alios iiistrueiidi, et ad sanclioris inierimii, qui verbuni praedicaiionis indigne praesu- vitae propositum convertendi, et p.er eos scandaliniit. Lex imperialis minorem viginti quinque annis zata est dpmus lua. Nemineni palpat Doniinus. Vce ad lulelae officium npn admiitit. Sed nec Ezecliielu, homini, per qnem scandalum venit ". Vw, inquit rionec tricesimum anntim compleat, aperiunlur C.brislus, vobis, qui circuilis mare el aridam, ut cceli, ul visiones Dei intelligat, nec Mnyses1* ad ii- unum prosetytum faciatis''. Hi sunt, dicit Aposlo-i beraiionem populi de JEgypio mitliitir, donec annos lus, qui pene.irant domos, et capiivqs ducunt muticrseptuaginla iranscehdal. Doleo, quia prioraiun) de- culas onerqlas peccalis V. Sane in claustro potes ler sideras; prioralum lamen leviter obliiieres, si de- gere, scribere et docere. Sapicnlia dicit: Sapienr sideraj-es esse posterior, Hle, qui solus de pulvere tiam scribe in otio, et qui minorqntur qclu percipient erigit pauperem, in scbola evangericae diiciplinae eam ". Nam el Paulus in.vinculia scribebal, et aetlinos erudit nun appetere praelaiuram. Ardes deside^ ficabat alios ad salutem s9, Je.remias.claiisiis ip carrio lucendi aliis: ulinani arderes ardenli desiderio cere, scribit et praecipil Bartich ut legat co.mni}« rion lucenrii! Erat, inquilChrislus, Joannes lucerna naiiones Domini 30. Ama , quaes.o;,claqslrum , et ardens et lucens '". Siifficial tibi, si in claustro ar- abscinde ab animo luo desideriiin-i exeundi; nam deas. Si enim velis lucere corain hominibus, limeo juxla sententiam cordis mei, si paradisus in hac ne lumen quod in te est, lenebrw sini 16.Nam qui ho- yita prsesenti est, yel in cjatisirp. est, vel ip scbolis.minibus placent, confttsi sunl, quoniam Deus sprevit Quidquid enim cxfra haec duo.est, pieniim cst anxieT eos". Bohum est ardere, sed igne charilatjs, non lale, inqiiieludin.e, amariiudine, fprrnirii.ne, sojlicivanilalis. hjnem, dicit Domintis, reiit miliere in ter- tudine et dolqre, Tu vero nescip quam saeculi dulram, et quid volo, nisi nl ardeat '~? Ardebat siqui- cedinem sonmiasii in clausiro, qiiam si forte per dem"et lucebat ille, quo major inter natos mulierum, insipienliain apprehenderis, avolabil ut somnium, Verilatis teslimonio, nemq surrexit '*. Tu vero, Q ei inter nugatorias beaiiludiiies, quas suspiras, inquandiu sub modio es, ardere tibi potes el lucere, vepies te d.elusuni. Fallax e.l seductoria illa cvased paucis; lucere aufeai publice non esl libi da- gandi volnptas consuniel clauslralis innocenliae frtilnm, donecsuper candelabrum collpceris, Stistineas ctus; c( quod nunc repulas honorabi!e et lucrosuin, igitur interim, et ardeassapienler. Ardel eiiim rein tuae famae dispendium ei peri.culiiin aniipa? coiiprobus, sed sicul ignh in spinis ~~. Exarserunl el vertetur iniqui, sicul lcgftur, in concupiscentiis suis ". Si vis EPISTOLA XIV (56), exire declaustro, ut obtineas lihertalem, devias et ASGLORUM. ADSACELLANOS AULICOS BECIS. aberras : recedens enim a clauslro, elongaris a Deo, ABGUMENTUM Faletur se tnorbi gr/tvis beneficio — Nec possum le videre liberiorem, quam si pro Chrir.ognovissevitw aitlicw pericuta. Ejtisdem mulliplices vanilaies el moieslias prolixe describit. CUsio clausiralcm subeas el iinpleas serviluiem, Li. ricof dociiores ait apud Deum inexciisabiles esse , berrimum te facis, si ei servis ex corde, cui servire si aulas seclenlur, el saccilanos, acl gups scribit, hortatur, ttl stto exempto eas dzseraiii. regnare esl. Dicis, qttod si baheres prioratum, aul saltem liberain egrediendi el praedicandi liceiitiam , Dileclis dominis, et amicis oiniiibus clericis de frucium in Ecclesia Dei faceres lempestivum. FaBlesensis BATII, capella domini regis, sutis PETRUS, ceres quidem, nisi, quia jam m.uiidusosculo Judse r> archidiac, saltitem in vero salutari. Gratias ago graliae vestrae quantas pqssum, quia, proditorio le vendiriit; et cuiu le fallaci osculo allicere!, angclis Salanae dicebat: Quemcunqtte oscn- quandiu conversatiis sum ioler vos, me fraterno latus fuero, ipse esl, tenete eum *». Nani le jam prae- coluislis affecttt; nec miiius mihi apud vos effecit sentialiter lenenl : et le desiderare compellunt, gralia, quain apud alios diuiurua niilriturae condiquod spontaneus abjurasli. Vereor, ne cum spiriiu lio, aut nalura. Si quando equilabamus, eratis cceperis, carne consummeris,s. Renunliasii sacculo lucerna pedibus nieis, eralis mihi pro vehiculo iu 41 PEfRI DE GUSSANVILLANOTJE. (50) Hxc epislola, iicel efegins, deesl in quibusdam codicibus mss. • Dan. 15. ' Jud. 5. 10Jud. i. n Jiiri. 6. '" MalUi. 2(5. !S Cap. 1. lv Exori. 7. ,s Jnan. 5, 16 Ltic. 11. " Psal. 52. ,sLiic. 12. '' L.ic 7. '» Psal. 117. " Dan. 15. " Mattli. 2B. ~l Gal. 5, ~~ ~~ ~~ 38 Jer. 5.S. JiJos. 6. "Mallli. 18. M:aih. "25. » |l Ti.n. 3. Ec.-li 58. Epln-s. 0. i~~ PETRI BLESENSIS U via. Si fliilem noslris indulgebatur jumentis Sab- A quotidie uno modico pane contenltis esl : derieratbaiiim (liomines eiiim in curia sabbalizare nonvidi, que mihi Dominus, unde singnlis diebus cum liibiuhde et in ea parte melior est conditio jumentoritate animi, et quiele corporis, possem pascere mullos venires. Nunquid infeiix debui venari et rum) toediumillud, quod frequenier aflicil curiales, vestra riiihi duicissima colloquia furabantur : era- jejunare in casiris in animae el corporis rnei exiliuin, ut pascerem muliiludinem jumentorum et tisque solatium et exsultalio mea in via, in camera, in capella. Dticlus equidem quodam spiriiu ambi- liomii)uni?nunquid gioria hominis est, el homines tionis , me iotum civilibus undis immerseram : el jumenia pasccre, et a verbo Dei el a cibo animae Deumque el Ecclesiam ejus, alqtie ordinem meiim jejunare? Esca venlri, el venler escis, dicit Aposlopost lerga rejiciens, non quanta fecisset mihi Do- lus : Deus aulem Imnc el has destruet 4S.Porro paminus, sed quanias possem mihi aggreg.ire divilias, nis vilae duraturtis esi in aeternuni *4. Sane servieiir anxius adendebam. Eorum ergo, quae relro sunl, tes, de quorum nurnerosa mullitudine magnales oblilus, me ad anleriora, sed non more Apostoli, plurimum gloriauiur, suorum venalores sunl ct auporrigebam ", veruintamen casiigans casiigavil me cupes dominormn; praeriam enim seqtiuntur non Dominus, et morli non tradidil tne'* : quem leclo liomines. Quod ex eo nianifestissime Iiquel, quia doloris afffigens, in corpus parvuin, abjeclum, ei ^ ilios, quos. iii divitias el honorcs extulit forluna niiserum, spiritiim stiacindignalionis infiiriit. Anxia- clemenlior, nee numero.silas illa clientelae secuta est dum adliuc pauperes essent, nec bodie sequebar ad morlem, jamque corporis et aniinae divorliuin certissime imminebat; sed intelligens Paler reiur, si in consimiiem reciderent paiiperiaiem. Hiiserieordiariim, quia datura essel mihi vexalio Pro hac vauissima vanilale niililant Iioriie nosiri inlelieclum, iralus misericordiae recordaius est '*, cui-iales in labore el mrumna, in vigilih muliis, in simulqne spiritum irae suae cohibuit, et a me ainbi- pericuiis magiiis, periculis maris , perictdh flumitionis spiriJam exsufllavil. Sane frequenter legeram num, periculis. pontium, periculis monlium , periverbum ilfud Salomonis : lre de hospilio in hospi- culisin fatsis frqtribus 4t; in morlibus frequeuter, tium vilapessima esi "'s, sciebamque quOd vila cu- in confraciiooe et Iassiludiue corporis, atque in rialis, mors esl animse : recolebam, damnabile esse aliis viiae discrimiiiibus, in quibus gloriain martyin clerico, se curialibus aut saecularibus negoliis rii mererenlur, si haec pro Chrisii, npniine susiin&!. immiscere. Nec a memoria. mga excideral iilud renl. Nunc aulem smit mariyres saeculi, munrii proEcclesiaslici verbum, quod me el consimiies a cufessores, discipuli curiaj, miliies Herlewiri.i. Pec rialtbiiscuris debueral abstraxisse. Noli, inquit, ab C mullas siquideintribulalipnesiiitraiiljustiin regnuin liomine quwrere ducatum, neque a rege catltedram coelorum *6; hi aulem per mullas tribulationes prohonorh : penes regem noli videri sapiens. Noli qum- merenlur iufernum. Vm qui irakilis jugum iniquitarere fieri,judex, nisi vqleas virtule irrumpere iniqui- lis, sicut propheta 47coramemorat, in funiculo vatates populi. Non te immittas in muliiiudinem civi- nilulis. Quid prodesl homitti, si lolum mundum lutalis, nec alliges. tibi peccala djiplieia 3S.Porro sic cretur, animm vero suw. deirimenlum palialur.".? me inebriaverat ambiiio, sic me. hlarida principis Lsnge nielius foret esse jusluni qtiam diviiem, quia testiniouio Salomonis 49: Non proderunt diviiiw in promissa subverlerant, utscienset prudens viderer in oiune (liscfimen animae, corporisque dispendium lempore uliionh; dives enim cum inierierit, nen pertinaciier conjurasse. Veru.miamen in llagello suinel omnia, el non descendet cum eo gloria domus Domini gratiam, paiernae correctionis inlelligens, ejus "°, Justiiia vero liberubit a morte "'. Miserriini, meditatus sum npcte. cum corde nteo, et exereilabar, quando fruemur cum quiele ei gaudio, bonis, quae et scopebatmspirilum meum ~~.Sic pallium cum Jo- supra omiiem noslrorum exigentiam meritorum seph 87, cum Mallhaeo leluiiium 3S, sindonem cum nobis gratia diviuae miseralioiiis ind.ulsil ? Libenlev Joanne S cupidi.tali.s hydriam cum Sa.maritaiia 40. siquidem 1'rueremur; sed domina ambitio non per9, relinquere e.t abjurare decreyi. Audiyit nie Doini- miitit, quaead majorem diviliarum acquisilionein nus, et am.biiionis ardo.rein, quem prius in me tor-r nos excilat, et semperhialus aperit ampliores. Yerentes auri et argeiili. temperare non polerant, ros. rumta:;.en juxta Salomonem : Avarus non implebilur divinae miserationis exslinxil. Confirma Itoc, Deus pecunia; et qui amal divilias, fructum non capiel ex : quod operaius.es in me:~--~nec nie redire ad yomi- eis '.'. Apud homines quidem vilis, sed apud Deum luni, uec me iinquam, qnod dcsiruxi, Jcricho re- el angelos ejus gloriosus esl iitulus paupertalis, aedifieara perniitle 4s. Ego putridissimus pulyis, et Scio, quia eos qni in curia domini regis moranlur, modico flalu dispergendus in veiilos, ut quid ad aui poiius moriunlur, spes regiae libsralilatis freampliores diviiias arihelaba.mt Modicus venter meus qucnter exhilaral, quae qtiandoqiic in inultos nia31Philipp. 3. ~~Psal. 117. 8SHabac. 3. a4 Eccli. 20. 35 Eccli. 7. 3SPsal. 76. « Gen. 59. 3" Matih- 9. 89 Marc. U. 40Joan. i. 4i Psal. C7. '~ Jos. G. 4S1Cor.fi. 44Joan. (i. 46 Il.Cor. 11, '~ Act. 14. "? Isa, 5.<" "~ «MaiH>- *6. 40Prov. II.«° Psal. 48. Prov. 11. Ecclc, 5. id EPISTOL.E. — EPIST. XIV. gtiifice et mtinifice se cffundit. Fpcral atiiein uims- jV quanivis obsequiuiirct rev.ercnliam debeamiis prinqnisque sibi evcnltiriim, (|tiori viriel pluribus aiiis cipibus, el max-ime regi; jtixla aposlolum, tan•«veiiisse. Subislius exspectaiionis dultfis cl inccrlae quam prwcellenli"~ : tamen noslrae professioiiis lioliiiiies efficacius possenl in Ecclesiis descrvire prin«oliiio taediosa delectant, gravia lcviganlur.amara ilulcesciint, noslriqtie inariyres labores, quamvis cipibus, quam in castris. Simpliciores eqiiidem, ct infirnii, expensas eliam, quamvis avari, non sen.- qui miutis in divina pagina sunt crudiii, si in ohset'.unl. quio regiae inajestaiis militare propontint,iion arbiiror hoc absurdum. Sic, ul non perdat, non cessal perdere hisor.\ Et revocat cupidas alea blanda manus "s. Verum, in sacris orriinibus conslilutus, et sacro Videfltttr mihi iii verbis el dcsideriis illum Persii cloquio ppllens, qui jam leiielur fontes suos deriei vcrsare vcrsicuJmn. vare foras, laiciitumque sibi a Domino crediluni Jcimdabilur, jam,jam : donec deceptus et exspes, ciiin liicro ad Dominum reportare, omninn inexciiN.ecquidquam fnndo suspirat nummtis in imo. sabliis esl, si saecularibus negotiis se immiscet et s* : < Sera est in fundo parPorro juxia sapientem vinculis curialibus ihnectit. Auriite quid de talibus cimonia. i IllurJ in cttria delestabile cst quod qtii dical Dominus per prophelam : Dedi ek, inquil, loagis diligunt, ininus diligtinlur. Imperiti etiam, j3 argenlum et aurum meuin: ipsi verode auro ei arct oinnino inutiles elegantioribus bcneficii.s amgento meo operati sttnl Baal "'. Ndrine fabricaiit rriiantur, diviliae accumulanlur diviiibus; nec est Baal de auro et argento Domini, quibus sapienliaiii xjiii respiciat ad inopem el mendicum. Eitsaeus et eloquenliam deriil Deus ad dandarii scientiam sujmplebal vasa vacua, el deficientibus vasis vacuis lutis plebi ejus"~: ipsi vero lalenlum Doinini lcrrae olciiiii steiil" 8. ln curia autem vasa vacua conlcminfoditinl, aique Baal coiistruuiil, duni pro lenipo«unlur, ei plena implentur, ligna in silvas, et aquse ralium rerum quaestu, quasi sub jaclu aleae vitam in maria deferunlur. Ego sane dispendia enormium cl animam ponunl? Isii conslituunt arcam Doniini expensarum, et super omnia jacturam perriiti tem- in Azolp 60, qiiDC intcrpretalur,' ignis concupiscentiw, poris, deplorar.em; nisi,quia maximnm laboris mei quia per anibitiosam conciipisceiiiia.il) gloriam norepulo frutium, quod noslrum principem per gra- slrac professionis evacuani. Converl'ii Doiniiius fluliain Dei ei suam semper habui propitium, miiem, mina eorum in sanguinem, ne bibaiit: lerramqtie affabilem et benignum. Nunquam porrexi ei preees, Jerream, et coelum aenenm dat eis, ut pluvise ccelequasnoiiadmiserilliberaliier; praeparalionem eiiam siis experies fruclum vilae non faciant 61. Scientercordis mei inpluribus ejus honitalis beneficiis quan- equidem et prudenter pereuni, quia immisctiit eis doque pracveuit. Diligebam ipsum, et diligo, el Dominus spirilum verligiuis '', eisque rotam niasemper diligam ex affeciu; nec me diligal Deiss lortiin rex sapiens impiorum ventilalor immitiii, cum ab ipsius diieclione desistam; gralia namque Perriitae vilae homines se laboribus lorquent, cruejus me perpetuo vindicavit in suum; suumque cianl curis, expcnsis evisccrahl; nonne liguram semper erit, si quid cogito, si quid scribo, si quid araneae gerunl, qtiaede suis visceribus tclam lcxil, suiii, si quid valeo, si quid possum. Hinc esl quod, ul capial muscam vilissimani ? Quid est inanis gloquanriiu veslra usus stttn comiiiva, quaelibet riies, in ria, quam venanlur, nisi mtisca vilissima, murniii(jna domini regis alloquio non fruebar, mihi Irisiis rosa, sordida, pungitiva? Quidam allcgantes excuei nubila videbatur dies ; in qua vero suq me digna- sationem in pcccatis, et veteris Adae perizonia^a balur alloquio, mibi tola lanquam dies nuplialis in praefeientes 63, interrogaiuibus quare ctiriani segiiiidio ducebatur. Confideniissime tlico, majoremquantur, quam Deo et saluti suae non ambigiint que pariem mtindj lestem liabeo, in hac parte a esse contrariam , ad colorem et iuiiionem sna; icmpore Caro.Ji, nullum fuisse p.rincipein, adeo be? ambitionis excmpla anliqtii temporis introducuni. nigiium.prudentem, largum et sireiutum. llaec pattca Ad correclionem et erudiiioiietn regum, inqiiiunt, iu ejus commendalioiie perslrinxi, quia in hjs D missi stinl, Moyses ad Pbaraonem ~', Jereniias ad quatuor omnia bona principum efueaciler concliir Sedecbiam6S, Elias ad Aehab, 66Joiarias ad Josia •. dunlur. 0 clerice curialis, iiuiiquid Dominus niisit le ad Illud autein noverilis, quod ad gloriam el inagiii- regem ? in. obsequium ejus le misit, aut potius inJiceiiiiam domb.ii regis jam de aclibus ejus librum, trusil. ambitio. Certe posl signa in-rubo, in serex magna parie composui, qui vestrae fralerniiali pente, in manu leprosa", ab injuncta legaiione cotnmuiiicaiiriiis esl: sed adhuc opus ilitid manus Moyses.sc excusat68'. Si tibi legutio eliam imiiossiartificis corrigit el eliniat, ut cum in publJcam bilis a rege injungitur, sponte le offers, inagna audientiain veneril,iiec oblreciaioruin linguas, uec dicis el majora promillis. Cupicnli enini aiiiino nil Venenosos morsus invi«|isc pertimescat, Porrp, grave yideiur, niiiil. ambilioso diBicilo : ideoque i~~ "Ovid, I. i De art. cnn. " Sal. 2. « ~~ Sonec. ep. I. "~ IV Ucg. i.t 7 1Pelr. 2. "" Ose. 2. e~ Luc. 1. ~~ . »al'U.-g. 5. '•Dcui. 28. «Jsa. 19. ill Ueg.E18. 6'Exori. 5. Gcn. 5. e' Exod. 5. 6» Jcr. 53. l« Jwod. 4. PETRI BLESENSIS 48 47 ambitio est quacdamsimia chariiatis. Charilas enim ,i. lor imminuit. Servientes eniin de infelicium convipatiens 6* est pro aeiernis; ambitio p.itiiiir omnja varum morle aut languore non ctirant; dummodo pro.caducis. Chariias benigna est patiperibus ; am- dominorum suorum mensis plenioribus ferculisserbilio divilibus. Charitas omnia suffert pro verilale; viatttr. Implenliir moriiciniis, fiunique multorum amhilio pro vaniiate. Utraque omnia credil, omnia sepulcra niortuorum discumbentium ventres. Multi sperat; sed longe dissimili modo : haec ad gloriam eliam ex ciborum hujusmodi corrtiplela frequentius hu]us vitae, illa ad gloriain sine fine. Nam in igne morerenlur, sed famelica venlris ingluvies, el \U aliter se habet aurum rutilans; et aliter palca fu- lius exiiialis abyssi Scyllaeavorago ope iaboriosse nians. Charitas nunqiiam excidit; ambilio nunquairi exercitalionls omnia consumit. Hinc csl qnori, si in surgil. Ambilio cnim ipsa est iniquitas supcr ta- aliquo municipio spatium morae protluctioris inriuilentiim plumbi. Haecesl oculus omniiim cnriaiium, geant, aliqui eOrum semper mancnl moribundi. Ul sicut Zacliarias dicit 70.Hasc est oeulus eorum in caeteras taceam, -molesiias mareschallorurii (37) iiniversa terra, non dcxter ocnlus, sed sinisier. sustinere non possum. Hi siquidem blandissimi sunt adulalores, detractores pessimi, improbissimi Omncs enim, qui mililaiil in casiris ambitionis, capii suut a Naas Ammonite, dextrosque oculos emunciores. lmporlunissimi stinl, donec accipianl; amiserunt' 1. Perspicaccs enim sunj. in acqtiisilione ciim acceporinl, sunt ingrali; et nisi manum suam temporalium; jacluram yero vitae, quae praelerii, donalor conli.nuet, inimici. Vidi pliirimos, qui marescliallis manum porrexerant liberalem ; qui, dum el immiiieniia mortis aeternae supplicia non aiicndun.t : carculienies aulem sunt ad bonum, sed pcr- hospiiium posl Jongifaligaliotiem itineris ctiui pluspicac.es in malum. Sapienies suni, dicit propbeta, rimo labore quaesissenl, cum adhuc essent eorum tt! faciant m,ala: bona aulem facere nesciunl" ipsi epulae semiorudae, aut cumjam forte sederenl in aiilcm tanqnam iapides sanctuarii dhpersi sunt in mensa, quandoque eliam, cum jam dormirenl iu tapite omnium plaieqrum ,s. Rerum temporaliiim stratis, mareschalli superveiiienles in superbia et acqiiisitioni impendtint, quidquid sciunt, quidquid abusione, abscissis equorum capistris, ejectisque loquiiiitur, quidquid faciunl. De uno polissimum foras sine delecln, et non sine jaclura, sarcinulis, niiror : qualiier curialis sustinere potest moles- eos ab hospitiis turpiier expellebant, amissisque lias, qu.idiu s.cholari mijiliae, cl castris disciplina- omnibus ad quietis. liocmrnae solatium comporialibus assuevit. Ad curialesredeo; apud quos in ac- tis, non babebanl niiseri, divites lamen, ubi nocte cipiendo cibo, in cquitalu, in vigiliis non esl ordo, illa capiia reclinarent. Curiali.bus.miseriis ijl.udad^ no,n est rali-o, non 'est modus. Apponitur derico, i2 jicio ; quod si rex alicubi perendinare promiserit, aut miliii curiali panis non, elaboratus, non fermen- maxime si regiam vox praeconia publicaverit voe talus, co.nroclus. x cerevisiaefoccibus: panis plum- luntalem, certissime scias, quod rex summo mane beus, lolintns et crudus ; vinum vero aut acore, iter arripiet, et proposilum singulorum inopiua suaui mucore corruplum, turbidurn, unctuosum, ran- bitatione deludel. ldeo frequenler evenil, quod hi cidum, piceainm et vap.idum. Vidi aliquando vi- qui sibi in curia sanguinem niinuunl (38), vel acliiim adeo facculenlum. agnalibiis appoui, quod non cipiunt medicinam, omissa corporis cura, princim nisi clausis oculis, el cpnseriis denlibus, cum hor- cipem sequuntur ; et ponentes vitara suam quasi rore. el riclu, cribrari oportebat potius quam po- sub jactu aleae, ne perdant quod nec habent, nec tari. Cerevisia, quae in curia bibitur, horrenda habiiuri sunt, se ipsos perdere non verentur. Yigustu, abominabilis esl aspeclu. In. curia, propter- deas homines quasi furiosos exciirrerc, inslare irequ.eiiliampopulorum animalia vendunjur indifftt- summariis (39), et quadrigas occursare quadrigis : renter, sana et morbida ; pisces etiam jam qtiairi- omnes tumulluari ad invicem,utex ipsa rerujn turduan.i : neptamen aliquid.de preiip putredo.aui fe- r. batione tibi apertissime describatur facies iiiferni. PETRI DE GUSSANYILLA NOT^ (37) Marescballus esl vox iisii:itisi.iii.a praccipue Vict. ii et 3, nec male : nam et sola vox minnere nt aptid scriptores rerum Anglicarum : rie qua sic significat aperire ve.nam et ^.sSoTouEiv, linhetur Guillelmus Somnerus in Glossario : Maresehallus in'aniiqnis coasiieiiidinibus.Cluniacensisnioiiasierii, deduciiiir ex veteri yocabulo mare, quod idem est colleclore S. Udalrico, lib. 2, cap. 21, ubi el aliacequiis el schal, id esl servns. Oli.meniin, aiiiiil, quando solo.verbo minlenti.consuetndine, ui sciatse bernacufarios curiales, ut inquiratur- ab eis, qno esse unum liominein, alque hominibus, quos post princeps profecturussit. Hoc enim genus curialium eum, non ambiiiOfScd necessilas trahit, discai et arcana palaiii frequenler novil. Begis enim curiam assuescal exhibere gratiam legiaeiiberalilalis ethnsequimtiir assiduc histriones, candidalrices, aleaio- manae cpnipassioiiis affecium. Dimitte, quaeso, nie res, dulcorarii, cauponcs, nebulatores, iiiimi, bar- ul arihuc ptangam paululum dolorem menm, ne revertar in curiam laboriosam, et operiam mortis culibatores, Balalrones(iO), hoc genus omne, gine, ubi umbra morlis esl, el nullus ordo ". Niini, Saepevidinms, rege dormiente, dum medium silen- B ut ad minisieriaies ciirhe redeam : apud foriusecos r tium ter.erent omnia, quod sermo a i-egalibusse- janilores biduanam forte graiiam ali.quis multiplici dibus veniebat .**,non omnipotens, sed omnes ex- obsequio me.rebitur, sed usque in diemjterliiim iion citans, et civiiatem, ad quam eundum erat, yel op- durabit; nisi coniinualis inuneiibus et obseqiiiis pidinn nominabat. Posl longa tacdia exspeclaiionis reiimalnr. Regem dorniire, aul pegrolare, aut esse incerlae, ceriebat nobis ad solaiij.ti, ibi hospilari, in consiliis meiiiienlnr; te, si honeslus aui reliubi sperabatur iiospitioruin ei vicluaiium copiam giosus es, ul qui eis heri non dederis, riiulissime inveniri. Tanta itaque et lam confusa, alque lu- foris.in luio et in' pluvia slare cogent; el, ui inimulttiosa eral equitum, pedilumque discursio, ut quiiis jecur luum ira.ulcerent et cnit.lelius anxient, crederes, abysso eversa, cruplioncm fieri ab in- ciniflones et furciferos ad primum verbtiin graiis ferno. Porrp cuni jam diaetam illam, aut tolam, aul inlrare permittent. Ostiarios cimcrae confiunlat fere lolaip npslri praeambuli peregissent, mutaia Altissimus; faciem enim ctijuslibet boni viri confuvolunlale rex alio diveriebat, ubi forle unicam do- sione muitiplici el rubore pcrfundere non vererilur. mum, et sufficienliam viclualiuin, quae iiLili com- Evasisli. lerribiles virgas; si niliil dederis osiiario, inunicabanlur, habebat; et crerio, si iioc dicere nihil aciuiii est : Si nihil altuleris, ibis, Hqmere, foras *'. r nudeam, quod volupiates suas de noslris angustiis i Posl priintim Cerberum, libi superesi alius horriampliabat. Tribus crgo aut quaiupr niilliaribus per silvas in- bilior Cerbero, Briareo lerribilior, nequior Pygmacognitas el freqnenter in tenebris oberrantes, cre- lione, crudelior Minoianro. Quantaciinque libi debamus nobis successisse ad votum, si nos sordi- moriis necessitas, aui discriinen cxhaeredatioiiis dum el vile conlingeret invenire lugurium. Erat inctimbat, non inlrabis.ari regein ; imo quod saepius aulein saepissimeinter curiales Je mapalibus gravis accidil, ut gravius anxieris, et, ui ita loquar, et dura conteniio : seque pro bospilio gladiis appc,..r«»ipan/Mr tii ilig Codro '', lebanl, pro quo indignum essel ligiliuin inier por- itiuS introducetur adversarius, le exduso. Domnid cos, Qnaliter ea nocle nobis, aut eveclionibus no- Jesu Christe, si sic vivilur, el in taKbus viu u( stris fuerit, aliquem veslrum haesitare non credo; spirilus eornm qui caslra seqiiiintiir, iiiiii.|'iam, ego autem et mei diyisi eramus, vixque per triquocso, in castra regredjar; ^actura siquidem a»-. 49 PETRI DE GUSSANVILLANOT.E, dum Vossium vocabiilum islud rejccerit, apponendo D apud Mallhacum Paris., Raiiulfum deDiccto, Jonn' Bromton, Gervasium Dorob. et alios. Nec co iuJU Sagmarios. Nec: video cur idem Vossius, approbante Busaeo,voluerit emendare vocein illain apud cias vocabulum hoc dediictuin csse a Graeco a-uyuny S. Bernardum, lib. 111 Deconsid., cap. 3, ubi dici- unile dictum esl Laiine sauma, el posiinoriuni SUIIH tur : < Summarii non levati sarcinis, onusti nihiio- ma, Gallice uitesomme : unde saiimariiis Cl suiii-: minns repatriant vel inviti,.» el monuerit legendum marius Gallice somntier, Anglice sumpter. esse Sagmarii, cum in omnibus mss. S. Bernardi (40) Sic se r.cstiiiiisse ajt Busaeus, quia vox isia. Laiina est, et a bonis aucioribus usurpata prb bolegatur Suinmarii, ut mihi ass.eruil doctissimus, domnus Joamies Mabillon Benediciiniis, quiiii no- minibus nullius prelii. Nulluin tameii exeinplaiiiiin vissima sua operum S. Bernardi editione vocem nostrorum legit balatrones sed harati-oiies : quai Summarii apposile resiiluit. Certe eiiim iiovimiis yox etiani atlniiltiliir a novissimis aiicipribus, ul cum Vossio aayjxa signilicare onus, vel slralum , a Spel,ina,i).na,qui sic ajl : < Balalro yej barairo,, cui onera aptaniur : unde sur/fj,upioi quasi sareincqualii, inqiiii, Lyditis ex M. Golriasto. i Et Lau-. narii etoncrum bajuli. Yeruinrnovlmiis eiiam s.iiin- reniius Lucen^is in Ongmaslico ex feslo : t Bala-r marii vocem esse anliquarii Iicet barbaram., sed iroues, inquit, ilicti olini baralroncs, qiuisi digni asiaie Bernardi usitalissimarii apud auclores prsBci- bsirairo. > pue, qui de rebus Gullicis et Anglicis scripsernnl, '» Sap. 18. '« ITim. 6. am. " Vira. Ecl. 7. '• Psal. 73. " Psal. 143, " Piov. 21. " Job. 10, »»Ovid. 1. n Dc «rj, PETBI BLESENSIS f,2 iiorum, quos circa curiani in nngis consiimpsi, A convertere a convcrsatione tua antiqua, ut novuin ;esiinialio; em noo. recipit. Salulo vos, el militiam induens hominem, omneiri vitae prjoris exuas vetuveslram, ne dicam maliliam eurialem. Alia militia statem. Cum eras parvulns, sapiebas et loquebaris est, ad quani Timotheo scribens Apostolus me invi- ul parvulus ; niinc atitem quia in virills selaiis plejtat : Miliia, iriquil, militiam bonam habens fidem et riiiudinem evasisli, evacuanda sunt quae erant conscienliam puram ". Ubi dicil, miiiliam bonam, parvuli" 9S, til nihil puerile aut teiieriim sapiant patenter excludit miiiiiain curialern, languam male opera lua, sed le per omnia exhibeas virum in sibi cbnsciam, inhoneslam, reprpbam, perilitam et Chrislaperfeeltim. Super omnia humiliiaieni amilamnatam. Vos etiam, amici charissiirii, qtiando- pleclere, ut apud le nihil supcrciliosum appareal, que recogileiis in amariludine animae veitrae dies,,... in-verbo, vel in f;cie, vel in gesiu. Principem le quos in curia perdidistis. Hora est jam: nos de! conslitiierunt fralres lui, dicit Sapientia **, eslo in somno surgere". Surgiie postquam sederilis*'*, nei illis quasi tinus ex itlis; nihil singulariiaiis praelcnobdormiaiis in moiie'". Yiia rios fugil* 'ihorsi das, nibil dominaiioiiis exerceas. Esioie, inquit instiil, hoslis insidjatur ut rapiat, et rion est qnii beatus Petrus aposlolus, non dominanles in clero, eripiat. JEmulor quidem vos Dei wmiilatione'', sedforma facii gregh in populo ". Ule, qui vocal ea zelans et si iens salniem vesfram in visceribus Jesui qum non sant, tanqudm ea qum suni 96, vocavii le,. Christi: videiis, quia cnria plena est Jaqueis mor- iit sacerdolio fiingnris ei, ut.in domo matris suacsis lis : inors autem inevilabilis et iiiccrta, judexque; firielis el prudens riispensalor, servus non dominus, tcrribilis nos exspectat. Horrendum est auiem in sis possessionum sttarura cuslos, et populi advocacidere in mantts Dei viventis 8', illosque cruciaiusj tus. Posuil te Dominus, ut sis principibus ad corincurrere, quorum non esl intermissio, neque finis. «ctionem, plebibus ad eruditionem, affliclis ad soScib me spiriiualem Jericho subveViisse, Jos.ueque lalium, nocenlibus ad limorem, clericis ad libcra; Moysi successorem dixisse recordor : Maledicius, lioiiem, superbis ad humilialioneni, humilibus ad , qui remdificai Jericho ". EgO- siquidemprocessi ini iuielam. Agnosce, quaeso, vocaiionero luam B noa 7; diebus mcis; et, ul sermonibus Job utar : Rugm eriim vocavit le iterum Dominus in ; immunditkim, mem dant teslinioniumi contra me 8S.Et item : Bre- ut deducas in bonis dies luos, et agas curam carVC5 aitni transeunl, et per semitam, qua ambulo, non nis in desideriis 9S; haec omnia a mente fuluri j Tevertar *'; iecogilabo ergo dieS perditos in amaepiscopi convenii exsulare; scriplum estenim": ritudine aniinae nieae, residuumque annorum meoNecesse esl, nl nmnda sii manns, quae sordes dirum studiis imrifolabo el paci. Q luii alienas. Sane in Exorio legilur 10°, qnod cum Bene valeanl socii el amici nostri, et sciant me Moyses de manialo Doniini proposuissel Aaron in i siitim esse universi et singuli. poniificem consecrare, enm prius diligenter abluEPISTOLA XV. fum vestivit snbucula, el balteo cinxit; in q:io JVDC0M1TEM BAIKALDCM ELBCTUM EPISCOPUM IN (M) t ostenditur quod in episcopum consecrandtis prius CARNOTENSEM. abluitur, nt.rio aiiiiqua conversatiorie in novam iiiD. 1178.] [A. uoceniiam refonoatus suscipial incremenia yirlii*' —lnslruil filiurn comith R. inepisco-"" lum- In subucula ARGUJIENTUM. quidem vitaemunditia designatur; ptim Carnoiensem electum , quibus viriutibus ornalus esse, el a quibus vitiisabhorrere, quae balteo constringilur, ut sub arctiore lutela episcQpus debeat, ptidicitia nutrialnr. Apponiiur etiam tunica hyaciii» Vocavit te nobiifs Fcciesia Carnolerisis de subdiio) lhina, ul sil convcrsaiio ejus calesiis •, ut jam jn praelaium, rie filio in pareniem, de discipulo in non loquatur verba hominum, aut sapiat nisi i piagislrum. Si vis esse, quod riiceris, ut interr Chrisliim. Superhumeraii aulem rationale arijicielectos Domini censearis, qui in electis snis millitl lur ~, in quo eral doctrina et yeritas; ut sit scriha radices ", qui quos elegit, hps et praedestinavit " ; 0 doctus (ii regno Dei, et cnm opporlunum fucrii, PETBI DE GUSSANVILLA N.OT^E, (41) RaynaldtiSj aut, ut alii, Beginaldus de Mon- ininit Joannis. et Peiri praedecessonmi ejus. Concon,' lilius erat Bcginaldi comilis de Moncon alias seiiliunt omnes hisiorici, elNecroIogiiiin. Carnode Bar, el Agnelis, Theobaldi magiii Campaniae co- lense, quocl de viriutibus ejus ita Joquitiir : i Oc^. niiiis filiae. llic cum esset thesaurarius ecclesiae lavo Kal. Aiigtisti obiit Beginaldus ill-nstris comes, S^ Marlini Turonensis, el pncposiius EcclesiaeCarMoncionis, procujus anima Reginaldtis cjus. filius, cx Souchelo in Hisioria ms. ejiisdem Ec- Carnoliim Ecclesiae venerandus antisies, capcllani notensis, «iesiic, aiino cifcitcr 1187, siiccessit in episcopatu SS. Sergii ei Racch i in cuiia domo.rumepiscopnliiim, CarnOtensi Petio Celleiisi abbati, non auleni Joaririi sitam, iii ea libertate ei imnnrnitale, qua e.-uiiposSarisberiensi, ut scripsil Busaeus. Constat enim Sidebat, cOncessit capitulo Carnotensi jure pleiiario. apud omnes Joannis Sarisberiensis successorem perpetuopossidendaiiivPro cujus benelicii largiiione fuisse Petrum Cellensem. Sic enim ad Bainaldiim slattiltim estanniversarium pairisejus eltiiairis, et noslruin scribens Stephnnus Tornacensis, el procomifis Henrici, el ipsius episcopi, cum decesserit, piolioni ipsius.ad episcopatuni coiigraiiilajis, jpc- celebrari, ac provenlum diclae capellae caiionicis ."' i iini. l. — noni. lo. "' rs:u. 120. -• r*;u.-ia. -- n i.nr. u. - neui. iu. so Ibid. ~~ Eccli.; 24. ~~ Rom. 8. 8S'l Cor. '7,. ~' Eccli. 52. »" I Tclr. 5.*"•-••• '6 Ropi.. .Jiit). 16. ' " Rpm. 13, " Eccli. 43. ' 00 4. '.'«Cor-J. Exori, 28, ,' Ibid, Cap. 29. 51 54 EPISTOL.E. — EPIST. XV. A producat de thesauro suo nova el veterai s. Haeca . spensatione iiidiislrius, in agendo slrenuus, In.anttiaeadministraiionis ofScio exaciissime requirunxiliando solliciius, in consiliis fidns, in responsiolur, ul per omnia sit in te mtmiliias non viiescens, nibus circumspecliis.Exhibe temajoribus devotum, minoribus blantlum , aequalibus mansuelum, rigidigniias non praesumens. lloriie in promolione quorumdam prima quaeslio dum superhis, beiiignum humilibus, misericordem csi, quaesil summa redituum, non quae sil eonver- pcenitenlibus, inficxibilcm obslinalis. Exhibe le J Joannem incesluosis .'.*, ehu et Matialbiam apostasaiio subjectorum; verumtamen Deus non irridels tur. Ad hoiiorem vocavil le propler onera, non ad lis1S, iornicaiitibus Phineem u, Eliarii idolola.iris mulliplicanriuiri iiiimeiuiii familiae, aul equorum ; mcrilieritibusPeirum 1S, blasphcmanlibus Paulum iioii ad danrias parentibus dignitales, sed ad dan- ", liegotiantlbus Chrislum 18. Brcvissimus est hujus vilaeicmporalis excursus; dam sciemiam salutis plebi ejus. Majus gaudium Deo et angeiis ejus, si converlatur peccator a via finis autem horribilis ct incertus. Quanlo est cclesua mala 4, praelali oflicio, quam si per ejus indu- brior tilulus luac iiobililalis, tanto gloriosius tibi slriam pompa episcopalis emineiiliae in eveciionibus ce.dii ad cuinulum laudis, si alios in Christi-ininiet Jamiliis augealur. Non esi ih hoc gaiidium ange- sterio superas sanciitate, qtiori generosilate translorum, in qno est pauperum riomorum subversio, a cendis. In episcopali condilione nihil est nicdium; quibus procurationes ex'gis imporiunas. Conque- vel sa-cuiaris erit itia,conversatio et probrosa, vel runlur et dictuil, quia mulliplicasli geniem, el non sancla, el tam apud Deum quam homines gloriosa. cito oblenemagnificasliIwiitiam ". Si le illius discipulum pro- Nihil esl, quod adeo vilam hominis fneris, qui venil minislrare, non ministrari *, sic bret, ant illustrel, sicul pontificalis auctoritas. Ciio minislrabis pauperibus, ul non viiiiperelur minisle- iit vel bonus odor Deo, vel rumor in populo. Qtiaerium luum ' ut palrimonium Cbristi el pauperum daiu gennnaesplendidiores sunl in obscuro quam in cjus, quod libi comiiiissum esl in egenlium ncces- luce. Quidam ante dignitaiis adeptionem satis comnicndabilem exsliterunt; sed super candelabrum siiales, noiiin usus extraordinarios expendalur. Ecclesiacconsiinili, Iucenj in lenebras, el famam iii Patrimcnii hujus zelalor esi Dominus, rationem tccuindislriclissimam posilurus s, ci usquead no- infamiain converlerunt. Viilgariter dicitur quod bonores nuitant mores; vissimurn quadranlem exiget universa '. Sane propler hoc irritavil impius Deum. Dixil enim in corde sed raro in mcliores. Melius plerisque fuissel adhuc suo : Non requiret '~. Sed certe requiret. Nec le latere sub modio, et sub umbra liOneslaeopinionis, polCiunt excusabilem reddere ltiae gcnerosiiaiis C quam cuin infamia candelabriiin ascenriisse. Ariliuc obscuro ialeret, cniineniia, et numerositas clienlelae. Si quia hiius lurpiiudo corum sub paupertalis ' (.oitiiiis, aul consobrinus regis (42).es, manu effu- nisi eam digniias divulgassei. Crcvil bonor, el cuiu siore leneris expendere; necessitas hacc Cliristi bonore infamia; iiain juxla salyficun):, Omne animi vilium tanto conspeclius in se non contingit. Expensas, quas de re* patrimonium Criinen liabel , quaitlo q\ti peccal major habebus niniidaiiis fecisses, alias Jbrtassis enormes p«v \ittr ~~luagcuerosiiate, debei in rebus ecclesiasticis epi- Privalo pcccanli saepe parcilur; sed si praelatus desvopalis modeslia cohihere. Eleclus es in episco- liqucrit, in cjus infamiam linguacomnitim acuuntur. piiiu a Christo, ut ei fungaris sacerdotio, ut redrias Mulii cx aliena persuasione crediint suum crimeu pnpiiltitiiacceptabilemDomiiio, seclatorem hoiiorum prorsus esse ahsconditum, sed periculose falluntur. opciiiiii, ipsum verbo inslruens el exemplo fl. Pro- Sciat cuim omnis prx-lalus, ex aliquo seinpcr se pter quod omni anliqtia vanilale deposita, sludcas csse infamem, nisi veram operibus exbibeat sanmoribus implerepoiiti.icein, el, ulSanclo sancloriim ctilatem. Scriptum esl,quia voxpopuli, vox Dei". ilevota?servilutis impendas oflicium, induas sancli- Nec leviter, juxia aeslimationem meam, opinio comJ.ilein. Sis, quaeso, compositus ad niores, fervidus rj munis aliquem praelalum cxiolleret, nisi quem cfiji diJectione, maiisuetus in socieiale, slabilis in fectus operum, ei jugis experientia coninieudasset. promisso, forlis ad paiienliam, pronus ad concor- Si le igilur puhlicae commendatiouis iilulos habere riiain, rigidus ad ceiisuram. Sis injudiiiis reclus, in delecial, Clirislo el homiiiihus placere inlendas, non iii muhiiudine diviiiaruin, scd graiiarum , iion loqucndo mod.estus; in 'ubendo discreliis, in dis53 PETRl DE GUSSANVILLA NOT.E. qui iiiicrfiieriiil , distribui. > 11)dem postea : < Sextoldus Deceuib. obiil, anno 1217, yenerabilis Pater piae i)ieiiiuii;e Begiiialrii.s, hujiis sanciae sedis revfrenriiis aniisles, illusiris comilis Moncionis lilius, clara siirpe Francornin' priiii-ipuiii-ci regali cognalione vir nols.ilissimus.;sed el animi liberalilate longe nobilior, el corde humilis acberiignus. > (i'i) ScilicelPhilippiAiigtisii, regis Franciae, cujiis paiei- Ludovicus Junior duxeral Adclain sororem Agneiis malris ipsius Rainaldi. 3 .Miiith.15. 4 L'ic. 15. « Isa. 9. 6 Malih. 20. ' II Cor. 0. 8 Maltli. 18. 9 Matth. 5. "Psal,9,. 11 Tii. 2. " MatUi. 14. ls IV Bcg. 9. Macb. 2, » Num. 23. ls III Beg. 18. 18Acl. S. " I Tim.Jv lsJ..iiiii.2. "Jttv. sii.8. 30Jsa. 'J(j. 56 PETBl BLESENSIS 55 in ornatti vestium, sed viriutum. Illorum episcopo- .A slt: Spirilum nolUeexslinguere *', atque adliuc imrum vham deleslabilem reputes, quorum habiius becilles sanclioris proposili conaius evacuant, et in vestepompatili, quorum incessus erecla cervice, subverlunt. Si continentiam vovet, si adabstinentiam se conformal : Propitius, inquiunt, sis libi, qiiorum farics torva, iruces oculi, minae lerribiles, dominantes in clero, non forma facti gregis in po- domine; juvenis es, jejunia capiii sunt imporluna, pitlo "; quorum deus venler est " ; qtiorurn vita in nimia carnis afflictio morbos parit; sic debes chormorte sepulta est, mendaces, vaniloqtii et super- dam lendere, ne rumpalur. Haec omnia in annos maiuritatis diflerri opoiiet. Non sumns meliores bi, socii furum, non collegaePetri sed Simonis.hon Clnisii discipuli, sed Neronis. .Isti dum pauperes quam palres nostri. Ad solatium viri creata est fespoliaut, dum monasteria gravanl, dum exlorquent mina. Viro et feininae dictuin est : Criscite et mula clero, riiun in quaesliim iraliiinl, et veiialeni ex- lipticamini, et replete lerram ". Nec virlus lua, virponunl justiiiam Dei, dum Gieziiicam negotiatio- tus est lapidis, nec caro tua anea esl *.*.Delicta junem excrcent ,s, thesaurum irae el morlis sibi ac-. venluiis el ignorantias Dominus non auendil ". cuniiiiaut, cum ihesauro pecuniae Christum babiiuri Somnus, et ludus, et sollicitudinum depositio aiuicissima sunt nalurae; bonum custodil castrum, qui viiidiccin, quein non tiinent judiccm. lllud cerlissinie teneas, quod si ad lios enormes actus manum B servat cuin diligeniia corpns suum ?°. Temerarium est se cilra necessilatem aflligere, Religio in juvesemcl praelaius exieuderit, Ut canis a corio non absterrebilur uncto,k:: [ nibus, raro commendabiles sorlilur evenius; aeias sed glutino malitiae inviscalus de caetero respirare proveclior satis rediinet lubricum iuvenltilis, Satis lion poleril, el, nisi cum multiplici ausieritate tempesiiva est pceniieiiiia, quae anticipat diem morpceiiiienliae, ad innoceniiam non redibit. Praelalus lis; lalro in cruce pcenilet "; nemo sero pceiiiiuit, siquidem rarissiine inveniltir, qui collaterales non quern mors invenil prjeniteniem.Tme proprium esl halieal assenlatores sibi, qui eum lactanl el pal- parenlelae, nioius adolescemix sequi, aique ad pant, qui oieo peccaioris caput impinguani. Lau- lempus Iaxioribus induigere desideriis, et tandem daiur peccator in desiderih animm sum, el iniquus in lempore maturitatis odorem Jsuavitaiis emillere benedicitur ~*.Isii sunt, qui ctiin videut domini sui s'. His et aliis modis superseminat zizania inimicus animum iri tentalionibus vacillanlem, possentque homo ss : sed menlila est iniquilas sibi s4. Nam, ut eum verbo exhortaiionis imbuere, et a peccato avel- novissimis ejus verbis prius respondeam , magnus lere el erigere iii virliilem, mellitis sermonibus iile comes Tbeobaldus (43), el alii plerique pr.ogespirilum in eo virtutis exstinguunl, cum scriptum Q nitores lui, etiam anle iuventulis ingressum, ma^ PETIUDE GUSSANVILLANOTiE. (43) Avus Rainaldi per Agnelem filiam suam, apud Laliniacum sepe.tlur. Quatuor nabuit filios quae Bainalduii) peperit. Fuit auleni Theobaldus Henricum comiiem Trecensem Palatinuin, largilale Ca.ipaniac comes, via nobilitale, sanctilale et re- et liberalilale famosum ; Tlieobaldiim, coiniiem bus gestis viribusque claiissiiniis. De co sic Joannes Blesensem, qui lenuil Carnuium; Siephaninii, coa S. Viclore in Memoriali historiw, quod habetur iniiem de Sancerre , quod Sacrum Catsaris est liiaiiiiscriptiim in bibliolbeca S. Victoris Parisien- dicium, eiC.uillchniiin arcbiepiscopom Senoiiensem, sis, ad aiiiium 1137 : Qiiam Cuillelinuin Remensem arcbiepiscopum ; filiasque vero pius et sanclus fuerit Theobalrius hinc apparel, pliires habuil, quarum tinam Adelain nomine rex quod intima cum S. Bemardo amicilia conjuncius prancorum L^xlovicus YU accepit uxorem, de qua fuerit, ab eoque in iis, quaead Deum periinerent, piiilippus Augustus procreatus est. > Ubi notandum lolus dependerel, lndicaiit eiinm innumerabiles ecfalso ilici Stephainini fuisse comjlem Carnotensem. I) clesiae, uionasieria, xeuodocbia ab ipso fundala et Nullus eniin auctor esl, qui boc illi tribuerit, sed donis cumulaia, quibus maxiine Burgundia el Campmnes coiisenliiint eum fuisse comitem Sancerrapania repleiae sunt. Plura de eo referreni, nisi brevilati epnsulerem, et nisi spes quaedam mihi ntini, sive Sacro-Caesariensem, posiea utore morlua Carthusianum elfectum. De Theobaldo inagno affulgerel fore ut aliqttis insigiiium noslri lemporis Alberipus moiiacbusTritim fontium prd. Cisiercienscripiorum huic operi niaiium admovcat, ei histosis, in dioecesiLeodiensi, auclor ovyxpovo;in Chro- riam aul genealogiam iilustriuni Campaniae cominico ms. Ita scribil: < Anno 1152 moriiur Cam- lum eruditi Pitboei morie iiiierrtipiani nobis riepaiiiae.conies Tbeobaldus sexto Jdus Januarii, et scribat. " Peir.'5. " Philipp. 3, ~~IV Beg. 4. 84Horal. Sat. H, sal. 5.) " Psal. 10. s6 Tliess. 5. " Gen. I. "Job6. J9Psal. 24. S0Bernard. serm. 2, de assumpt. B.'"'*Virg. sl,Luc. 23, 3i Hieron. episi. 7 ad Licl. ' ' et 47adSabin. 3SMajili. 15, "Psal.26,.-. 58 EPISTOL.E — EPIST. XV. gnarum virtulum lilulis effuiseruhi.sed etavuncu- A nore 4S. Sic le exhtimet homo, ut minislruin Christi, lus tuus, archiepiscopus Remensis (44) senilem in- et dispensalorem mysteriorum Dei M.Bene quidem duilab adolescentia gravilatem, ex tunc ascensio- dispensas (45), si vivas ordinabiliier, socialitcr, nes in corde suo disposuit, atque per incrementa lnimiliicr; ordinabililer libi, sociabiliter proximo, huniiliier Deo. Si onerosus libi videtur vitae mevirinium in eminentiam vilae perfectioris ascendil. horis ingressus, eril libi progressus accepiior, Cerle populus qui te Iactat, in errorem inducit. Crede, amice charissime, Paulo doctori gentiiim , ipsamque propositi sancti duriiiain cerlipr retribulionis exspeclatio levigabii, Prophela dicit: Pro* non adulatori : Abstineie vos, inquit, a desiderih earnh, quw militant adversus animam '", si enim se- pter verba labiorum tUorum ego cuslodivi vias duras cundum carnem vixerilh, moriemini "; iila sciiicel, 4'. Quod leve esl, dicit Aposlolus, el momenianeum morte, quae nec moriiur, nec fiiiilur. Sapiemia car- tribulationh nostrw, immensuin gloria'pondus operanis, quae libi suadei illicila, inimica est Deo 3'. Al- tur in nobis 48.Transibit enim spes in rem, labor in lenrie suggesliones adulantium tihi, el vide quem praemium, contineniia in gloriam, abstiiieiiiia in fruclum ex eorum consilio assequaris. Sane in vo- coronam : quod breve est, in perpeluuin; quod lupfatibiis carnis ciio praeieril quod deleclat, et mutabile est, in selernum. Inter caelera , lanquam pcrmanel sine fine quod cruciat. Quem fructum ha- B (lominiim cl aniicum bumiliter et obnixe te precor, buislis, dicit Aposlolus, in his, in quibus nunc eru- quatenus hanc exhoriationem meam, quae procedit bescitis ss. Haec sunt, quae carnis opera comitan- ex corde, palienler admiltas : quodqiie pcr, tu et lur, appetiius anxietatis el vecordiae, aclus abomi- tibi el te scribo motesie non feras ; piuralis enini nationis et immunditiae, exilus poeniiudinis et ve- loculio, qua uni loquendo iiientimnr, sermo adu-> recundiae. De universis, in qnibusDeniii offendiimis, latorius est, longe a sacro eloquio alienus. nibil residuum csl, nisi conscienlia immundiliae [In codice Harlejano [3672] post epistolam inlerveniunt haec quae sequunlur. testis, el se crucians recyrdalione peccati. Tesle Hwc epistola conlinuaiiir cum prwscripia el non Apostolo, fructus peccali mors; fruclus autem justiliae, spes el gaudium in Spirilu sancto 38. Faclus habet rubricam nec eliam numerum epislolarum. — es discipulus, non Epicuri, sed Christi, ul crucem Non te lusisse pudeat, scd ludum non iucidere : et Christi circumferas in corpore luo , non ut curain qui lusisti lemere ad vilae friigem regere niagislra carnis in desideriis agas 40. Si Christi minisierium morum doce.it teralio, ut dignius poiilificio divini suscepisti, in omnibus exhibe le sicut Dei mini- dono munere ad laudera Chrisli nominis fungaris slruin, ul non blasphemelur in le nomen Dei *'. p sacerdotio. Sis pius, jiistus, sobrius , prudens, puIlle, cui minislrareproponis, sanctus est, innocens, dicus, humilis, in lege Dei dociiis, el noii sis ai-bor impollulus, excelsior cwlis faclus 4!. Sancii, inqiiil, sterilis. Tuo le regas aplius ofQcio, et pulso procul esiole, quiaego sanctussuni 43. Hwcesl, inquilApoviiio mnndiis a labe criminis, ul miindus inundae stoJus, volunlas Dei, sanclificaiio vestra 44.Et subVirginis minislres in allario, Minislros immtinditiae jiingil : Ut abstinealis a fornicalione, ut sciat unus- a le repellas longius, bonorum vilam forlius pravus quisqite vas suum possidere in sanctificaiione et ho- dcpravat socius, el aflicit iufamiae dispendio : sic 57 PETBI DE GUSSANVILLANOT.E. (44) Hic est Gnillelmus cognomcnto Albimanus, fllius Theohaldi Magni. < Qui quidem sub ferula Bernardi Clar.ivelleiisis educaius, religiosissimus evasii, > inquit Tavellus in Vita arcltiep. Senon. i Undeet senih-m indiiiiab'ariolesceniiagravitatem,> ait hic Blesensis. Ex canonico primum S. Quiriaci vel Cyriaci Pruvinensis in episcopum Carnoiensem electus, non consecraius esl. Nani, post aliquud tempus Senonensis, deinde Bemensis archiepiscopns consecratus, landem cardinalis lituli S. Subinac ab.Alexandro III in concilio Lateranensi anno U70 creatiis est. Yir non illustribus niodo verum i-cgiis naialibus; non ingenio laniuin el reriim gestarum gloria, sed eximia in Deum pielaieclarissimus.Eum •j Alexaurier 111jam archiepiscopuin Senonenseni, legatum in Angliam misit, ul de morte S. Thomae qtiaestionemhaberet; ihique tam prudeiitcr et animose se gessit, ut Henricum regein Angliae ad poeliiieniiain induxeril. Qtiaulo autem in prelio esscl apud Philippuni Augiislum Franconnn regemsororis suae Jilitim, hinc elucel quod siipreinus ab eo regni adminisler faclus sil, perpelnoqiie prim-ip-ili laieri adhaerens. Unrie,cuin Lucitis III sumi. usponlifex ejus virienrii desi.lerio fliigraiis, scripsissel regi ut sibi cardinalem niitterel, Lucio sic rescripsil Auguslus : i Aslitii super omnes amicos et lideles noslroscliaiissiiiiiisavtiticiiliis noster Giulliclmus, in consiliis nosliis oculus vigilans, in negoliis dexlra inanus. Eum vel ad lempus receriere a nobis, succeriere est hosiibiis nostris. Reiiiininitis eum clavum in oculis Irostiuin nosirorum, ei in lateribus eorum Ja.ncearn, sine ipso lieri nibil exisiimantes, sive de pace, sive de bPJIoeum hoslibnsesset agendum. » Obiil anno 1202. Pltira de eo passiiu hisiorici. (45) Hanc sententiam riesumpsit Blesensts ex S. Bernardo, sermone 1 de SS. Peiro ei Paulo. BIPeir.2. 36Bom.«. s'Jac. 4. S8Bom.6. a9 Gal. 5. 40. Rom. 13 MI Tim. 63 " llebr. •3Lev.il. *41 Thess.4. "lbid. 461 Cor. 4. 47Psal. 10. 49HCor.4 7, ' ' tO PETRIBLESENSIS 6 Itaque clepsydranominaiur.quori quaiuor partes ad Clepsydrain sunt divisae'vigilia?.> aqnam vclet atil furetnr. Dicitur aulem clcpsydra Ei Caesnr loquens dc insula Brilannia, sic ail: • Cerlis ex aqua mensuris hreviores csse noclcs a Coelio Bodigino, lib xvm Antiq. leciion., cnp. 39, astronomicum sive horonomicum organum, ho- quam in Coniinente videbamus. > 61 69 Ovid. De rem amor. '° Gcn. 6 Job 27. " PsaL 53. " Luc. 12. 83 Aug. in Psal. 50. Thess. 6 "Luc. 10. s0 1-sal. 26. 91 Gen. 6. 4. et 7. '•'Mallh. 24. '* Exod. 16. 's Apoc. 14. "' 1 Lor. »~ 81 Matlb. 12. '8 Mattli. 5. '' Bom. 5, so Maiih. 25. l 8l Hebr. 10. 8S lsa. 55. »° Eccli 50. "' Phil. 4. 8S Eccli. 11* M Psal. 118, '** Matib. 12. 9S 1 Cor. 1, Gal. 6, Eplies. 6, ete. 63 PF.TRl BLESENSiS fo vocalionis attenderes, le potius lcclione quam ne- A pil, sicut accepil, non praestal : qui, juxla sacrae golialionc, ariibus qitam mercibus occnpares. PeriScriptura; consilium dati et accepti graliam non culosiim siquidem esl in laico, sed pcrniciostim in observat 100.Porro lihi adscribis ad gloriam, quod clerico, negotiationibiis augere peculium, alque re- ad cumulum luae damnalionis accedit, quia in nertnn ambitiosa venalilaie se ipsnm diabolo venalem goliaiionibus publice jactilas te circumspecHiiri; leviore comparat prelio, ut qui, ulinam damnabile libi non novisses oflicium! exponere. Clericus, qui vendai carius, filius esl avaritiae, idololalra pecu- Propheta dicil: Quia non cognovinegotiationem (47), ni:e, servus mammonae,el venunilatussttb peccalo '*. inlroibo in potentias Domini '. Sciebat, quanlum CIIIIIeniin species usurae sil, niinus proximo darc, esset in negotiatione peiculun). Nam et Job, qni in cl plus ab eo accipere; non video (iericum ab usu- poienlias Domini certiun exspeclabat iiitroinim, rarum crimine, el 1 a noiiiine criminoso immiinem, dicebai : Duw species difficiles el periculosw mihi qui sibi cum alieno dispendio lucruin quaerit. Sane appariierunt; difficile exuiiur negotians a negligeniia feiieraior, duin proximtiin manifeste spoliat, fure Dei, el cattpo non juslificabitur a peccalo labii (48). deierior est el praedone. Das pro frumento vinum, Sane famam et animam perdis, ul perdeuda lucrepro viiio eqiiiim; el sic sub colore permutationis ris. Sentenlia Christi csl, lolum miiridum nemini aut dilalionis obtcntu rccipis incrementiim in bnr^a, " esse lucranrium, ut quis suaepaliatur animae ilelridelriineiiitim in anima : longe deleiior Jttdaeis, dum menium '. Tu conlrarium seniis , qui de lu.i perdiilli tanlum alieno, l» vcro alieno et proximo fene- lione non curas, et saluli propriae perdilionis pec.uraris". Congregabis divitias, et in novissimo non niam anleponis. Suinmam rcpuias bealituriinem, gaudebis ; et eveniel tibi, quod Domintis per Jere- imniensas cl supervacuas opes liabere : qiiarum miam liguraliter dicit: Perdix fovii, quw non pepe- partem decimam toio vitaetiiacspaiio non expendes. rii; fecil dicitias, ei non in judicio: in ntedio dierum Uiinam non fuisset haec pecutiia , quae libi non soderelinquenl eim, el in novhsimis suis reperielur in- luin Deum, sed el proxiiiium abstulit, et teipsum ! sipiens ''. Fenerator enini trislissimos habebit lnijus Sane si bcaliludo per diviiias conferretur; non vitae exitus, cujus finis interitus ", ctljus mors de- compararet eas Dominus spinis *, nec praedicaret lestabilis, cujtis damnatio sine fine. Porro negolia- Domiiiusbealituriinem paupertalis 4. Si diviliaeapu I lionis crimen altenuas, el ad excusandas excusa- Deum cominendabilcs essent, juslis et limenlibus tiones. in peccatis proponis lui btboris el providen- Deuiii frequeiitius obvcnireni. Nmicanlem eccepeccatoresel nbundantesinswcnlo tiae frtictuin esse, quotl pltts recipis, qui rem, duin vilius veiiilebalur, emisli. Dicis, omhino non esse obtiiiiieriint divilias ". Fcencralores et violenti Ecahsiirriuni, si laborem i:i qunesium, si in lucrum clesiae persecutores, isii sunt qui ampliores hodie periciilum convcrtisli. Quiriquid proponas, unum divitias ihesaurizant. Esau, quem Dominus reprodenunlio tibi, quod negoiiationem in tuae saluiis baverat, incedebal cnm quariringenlis viris, Jacob periculnm convertisli. Ncgotiatorcm clericum sacri in baculo suo Iranseunte Jord;iriem *. Nunquid canones exsecraniur. Cn.n enim bettus sil homo, metuis, miser, quostibi non sufiiciantquaRparastiJ qui misereiur et commodat ", el qtti pecuniam cerle prius libi deficiel viia, quam victus. Nedicam snam non dedit ad usurctm " , eum possumus jndi- de le : Mtillos facil avarilia inter divitias indigere. care ab aelerna bealilu.tine alieniim, qui quod accc- Judicium enim Dei cst, ui in eo, in quo quis del?PETRI DE GUSSANVILLANOTJE(47) E«t baec versio LXX Inlerpreliiin, nisi quod phoroih < numeres, > siimatur pro arie iNiineraria Et qua niitnerani mercalores, quaequecum negotiatioliabent < negolialiones, > Graece Ttpuyu«.Ttixt. iia legit Psalleiium velus, et Bomaniini, quod ei nibus maxime coojuncta est, cum omnis negotiaseqiiiinliir Arnobius, Chrysosionms, Augiisiinus, tio pene liat in numerando, et in ralionibus subdusiiniliier et versio ^Ethiopica , ilebraica n'~£D r. cendis, sensuserit : Quoniam non cognovi negoiia f niimeros > Ciialdaica.versio < numeriini earum: > saeculi,accedam ad celebrandam jiistiiiain et iniseJnrle, bonilaiiim luartim ; Syi-iaca et Arabica le- ricordiarn tuam, atqu.e beneficia qttae a te niaxiina guiit t scripinram. > Tbeorioricus ex Syininncho accepi. Secundum Vulgaiam versionem luc est sensic liabel : ou yup oT§ui%apSur\tui~< Non enim sus: Quoiiiam non sum eruditus in scienliis, aut novi dinumeiare. > Vulgala vero legit < lilier.-ilu- sacris aut etiain prolauis, uiihi salis erit ineditari i"iin, > cui concordat vcrsio Hieronymi secundum in HiirnbiJibusDei, ejusque poteuliam rccolere et Hebraicam veritaiem, ubi hiibeiur < litieraturas; > commemorare. lta Genebrardus ei alii. (48) Sciendum primo banc senlenliam non reperipiia in qttibiisdam exeniplari.biis Graecis legiiur sed destimpiam ex itpuyiiuTslu;. llanc eliani aiibi seqtiilili' Augusliiiiis. iri iu iibro Job, vers.esse Ueiurie in lexltiEcclesia37. orJginaJi QuuJ aiitciii sequilur : < Inlroibp in potentias stici, cap. xxvi, > desiderantur baec duo verba < Dei et labii,» qn;c Do.nini, >Hebraice habelur.m-Da3«i.iifor.iiindiiies bensus aiiiem isiius v.ersiculi secundum Hebrai- addil Blesensis ad iuajorein iiitelligentiam. Sic .mtein habenl LXX: ubli; t%utpsiTui cani yersioiiein est : Quoiiiam non cognovi nusp.nvp»; uicb7r^»pxv.nri>,a; J>' nieriim, aut riiiiiimerare non po.ssumtua erga me pi~\si«;, xul ou Sixj.iuBnotTut K up.upTtu;, tuam poieiiiiain, id est lua for- id esi: < Diflicile exuelur negoiians a delicio, el benelicia, quotidie non juslilicabitur caupo a peccalo. > liafaclaet jusliliani praedicabo. Quod si vox Sc»4Rom. 7. 8S Eccli. 29. »6 Jer. 17. 9' Pbil. 3. "PsaLlli. "Psal.14. • Mallli. 16. ' Malih. 13. 4 Mallb. 5. • J^.sal. 72. 6 Geu 52. 70. lo0Mallh.lO. * Psa.. 66 EPISTOLiE. — EPIST. XVHL. i quil, punialur, ut sempcr indigeai, qui semper A ad rediius auferendos, sed ad corrigendos exccsindigeniiam limet. Sicut scriptum est: Qui meluit sus. In omnibus autem, quae cogilat, quae delibeprninam, veniel super eum nix '. Unum scio, quod ral, quae agit aut dici-l, procurai lucrum, inlendit in saccum pertusum congrcgas universa, nec pro- ad quaeslum, temerario ausu omnia sua cxisliinans derunt libi iu die uilionis. Cnm enim interierh, esse, quae a subdilis possidenlur. Sane tcstimonio non sumes omnia, neque descendel, lecum gloria Apostoli 1S parenles filiis, et non filii pareniibus domus ttim 8. Succedet libi forsilan inimicus, et thesaurizanl; si tamen iste pater est, el non polius qui cogitat hodie diem mortis tna?, inlroibit in la- vitricus: suorum cnira gravis est persecutor, exactor bores tuos, et in bonis lemporaiibus, qnibus more improbus, Timlalico pepercisti, manu profusiore congregata torvusque Procrusles 18. dispergens fructum capiet voluptatis : lu vero dor- Odil honeslos, prudentes opprimit, insidialur incaulis, diviles spoliat, pauperes gravat, nulli proinics, el utinam cum patribus iuis, eritque'sppolcrum domus tua in aeternum. Suiliceret mihi, si licil, ofiicit uiiiversis. Ex omni causa per fas et nefas pecunias congregat, congregatis applaudit; libi suflicerel, si a te viiium iiegoiiaiionis auferrcs: Habenles aiimenla , dicit Apostoius, el quibus lcga- nec verelur suae aut allerius animae detrimenlum, 5 mur, liis contenti simtts. Nam qtti volunt diviles dummodo qualitercuiiqne possit assequi leniporale compendium.Longeriissimilis esl Doctori genlium, fieri, incidunl in tenlaliones et laqueum diaboli'. Porro, si opes congreges, nt pleiiius habeas suffi- qui frucium animae suae, non munera, sive relricieniiam vilac hujtis, leipsum decipis : auget enim butioncs affectabat in siibditis : ideoque diccbat, non requiro datum, sed fructum ". Quoties ad eum inopiam mulliplicaia rerum lcmporalium subslanlia. venilur, non faciem, sed manum advcntaniis atDiviles, inquit Piophela, egtterttni et esurierunt: inquirenies aulem Dominum non miiitteniur omni lendil, quasi seniper munera stiscepturus. Atiriiae fronlis est in pelendo : ingratus, ctim acceperit; si bono '". Juxta poetum, Crescil amor nummi, qitanlum ipsa pecunia cres- non acceperil, inhumanus. Alieni sermonis impaliens, rei alienae improbissimus exactor, suaoava[cii'~. Rogo igittir, et in vera consulo charilate, ut le- rissimus dator, afflielis immisericors, sscvissimis gilinia bonorum acquisitione contentus, ab enor- mansuelus, instabilis, inlraclabilis, incorrigibilis, nulli tolerabilis, ctinctis odibilis, iniiiiicus pacis , niibus lucris cesses, ne de caeiero tui ordinis revereniiam negotialorio crimine dehonestes. Quod si contemptor fidei, adversarius unitatis, infidus in non acquiescis amici concilio, scias, quod sccuris ( consiliis, negligcns in agendis, furiosus in ira, rcQ libi posila est ad radicem 1S.Qui enim faciunl vindi- missus in misericordia, dissoluius in verbis, iu ctam in r.slionibus, increpaliones in poputis 1S,ipsi conviviis gulosus, garrulus, temulenliis, luniidus in jain in lecrimen negoliaiionis el fcenorisolfecerunt. prosperis, limirius in adversis. Dominus lutis niliil prf) raiione, omnia vero pro libitti agit, et qtiasi in Et-nisi pro le humiliter supplicassem, te tanquam damnaiissimi fruclus arborem succidissent. Quod bestialem degeneret sensum, a se omne consilium, si le ad emendaiionem supplicia aelerna non mo- judiciumque discrelionis excuiiens, proprium seveni, ie saltcm ignominia hujus vitas, et lemporalia fiuiiur appelitum. Ilomo enim cum in honore esset, non inteltexil, comparalus esl jumentis insipieniibus, damna sollicilent. el similh factus est illis '*. Juxla verbum Nalliau EPISTOLA XYTII. ADMAGISTRUM prophetae 19, illius hominis imaginem gerit, qtii AMICUM SCCM. QUEMDAM - AF.GCMESTUM. — Gravissime perstringil mores, in- cum oves iiinumcras possirieret, unicam pauperis genium et vilam delerrimam cujusdam episcopi, ad oviculam concupivit. Nec absimilis est Acbab ", cttjtts aulam ab amico invitabalur. qui cum teneret summam rertiia abundauiiam, iu"MagisterP. Blesensis Balhon. arcliid.,churissiuio jectis oculis in horiulum Nabolh, vineam quam afsocio et amico, magisiro N., salulem. , JJ fectaverat morle possessoris oblinuil. Utinam saScioquodex sinceradilectione procedil, quod me peret, et intelligeretal! sed inielligere noluil, ui bev.e nuniiis, ei lilleris crebrius mones, ut reverlar ad agerct~~; obduruit enim in mafitia sua, et assidominum luum, qui me familiarem cbnsiliarium duitatepeccandi decidil in conlemplum. Absorbuit habere desiderat, et doineslicum commcnsalem. enm vitiprum profundilas ; idcoque delicla non in' Quaiidoque facla est niihi mensa ejns in laqueumj» telligil, ncc viiliieraiae et periclitanlisanimae niorin retribuiionem, el in scandalian 14 : ideo non re- bum seiitit. Certtim est autem, menibrum, quod vertOr.Pro multiplicibusobsequiis.quibuseum loium stupuit, periciilosius Jaborare : et is, qui suos exmeruisseet emisse crediderain, non beneficium, sed cessus dissimulal, aut ignorat, longe cs*t a salute. maleficium; nou graliam, sed injuriam reporlavi,ideo Cor doiiiini tui nunqiiam scindit compunclio, non non reverlor. Claves rcgni ccelorum accepit; non movet affectio, pielas non emollit. Non mansuescit fiS 'Job6. 8Psal. 48. MTim. 6. 10Psal. 55. " Juven. Sat. 14. " Mallh.3. la Psal. 149. 14P.sal. ~~ 16 Ovid. Mel. 1. vn. » Pliil. 4. 18 Psal. 48. 18 U 68. " H Cnr. 12. 111Reg.2i. Beg. 12. '" Deul. 32. "Psal. 53. PATROL- CCVII. 3 PETBI BLESENSIS 6» obsequiis; beireficiis esl ingralus, surdus ad preces, A mamque malilia? : cum e contrario Princeps apostoad judicia saevus, infidus ad consilia, inverecundus lorum scribat, et dical: Non dominanles in clero, ad lurpia, lemerarius in divina, in animae pericuio sed forma facli gregis in populo ss. Aspice loquenlem, securns, in damno temporali pusillanimis, proinptus aspice el incedeulem : Quas gerit ore minas, quanto premit oinnia faslu 31 ad dissensiones, ad odia inhumanus. Gratiam sibi Semper incedit, oculos fastuose circumducendo , exhibiiam non recolil, ad soiam injuriarum memoriam el vindictam, omnes turbulenlae. mentis cervice erecta, bumerosque jaclando, Et multum referens de Mmcenate stipinoss. versu.iias. circumducii. Scriptum csl: < Simia in Tolum ejus siutliura , lolus honor, lola gloria , teclo rex faluus in solio sedens ss. > Honor fa9. lui, gladius in manus insani ;S Elqui insipienii tota el sola usurpalae dignitatis auctoriias in eo est, dat bonorem, sicut qui miitil iapidem in acervura protensio pecloris, cervicis eiaiio , incessus pomMercurii. Ascendit in eminenliam cnlhedrae pasio- paticus, oculorum distorlio, vttliuositas, lonitrtisque ralis, noii vocatus a Domino tanquam Aaron 30. minarum et, ul mulla paucis includam , apud eum lotum dalur elationi, iiibil sanciilati , nihil ptidiciAscensus enirn ejus nec.Deo nec hominibusplacet. Proplietae et apostoli (quorum.simulaerum gerit, " liae, nihil amiciliae, nihil laiidem reliquitur honequorum potius simia est, tanquam degcner succes- staii. Antequam in hanc ruinosae potesiaiis excclsor et haeres reprobus) forles fuerunt in bello '', non siam ascendisset, erai in eo quaedam Iiberaliiatis niolles in sericis, non gulae de.liii, non superbi, npn speeies adumbrata , erat quaedam bypocriticae huiuvidi, non rapaces, non libidine sub.neryati. .militalis osienlaiio colore simulaiorio suboriiata : Ririiculiim est in praelalo proeminere populis et spd honores mutanl mores. Accidit circa eum, quod viliis subjacere, esse lingua magniloquum, opere scriptttm est : Omnis homo primum bonttm viniim vero esse pusillanimem, remissum et irifirinum, ponil: cttm auiem inebriaii fuerint, lunc id quod deterius esl 39.Faclus poniifex statim convertil in pompatice el vultuose incedere, el iniegrae testimonium conscientiae non habere. apertum odium simultales , quas, dum fuerat priJVou bene conveniunt, nec in una sede moranlur 8* vatus , fuco menriacis benevoleniiae pall.iabat. Nain generis jaclanlia el populi communis infamia , ex- lestimoiiio Scripturae, Est qui se humiliat nequiter, tollentia oculorum et fceditas rnorum , vitse vililas, el intetiora ejus plena suni dolo 40.Circa se habiiare ct honoris auctoritas. Non altenditinfelix propriae non palilur, nisi eviralos el nioIIes,qui eum palconscieniiae lcsliinonium , meniitur se majorem se, peot, qui eum post desiderii passiones abire perviiiuteni repulat dignitatem, et cum omni honore C miliant: Omne enim animal diligit simile sibi 41. Jsti omnino sil indignus , credil se oblinuisse merilis, sunt qui miserum bealilicani, et oleo adulationis quod eum permisil Dominus in locum praecipitii, caput peccaloris impinguanl 4J. Laudaiur peccaior el in occasionem damnationis aeiernae, et in prae- in desideriis aninw sum, et iniquu$ benedicilur4S. scntis vilae ignominiam sublimari. Periculosa est Si enim vir honesltis accedat, ut eum instruat et celsitudo, qiue discrimen inlendit. Sera querela informet, ut ad frugem meiioris vitae ipstim fainiest. Quoniam etevans allhhli me ". Melius erat illi liarius exhorteiur; irascilur, uritur, anxialur. Opiion ascendisse in eminentiae gradum, quam in time erit eum corripienii si illaesusevadat,Si liceat pauch cumdentibus inde reverii **. proximo cum rubore tenere novissimum locum s4. Scio enim quod hoc eveniet, alque periculum pra> Inslanter me revocas ad domum episcopi lui, et cipitii praesumptuosa elatio non evadet: securis ad exsecrabilem ejus mensam. Non tanii facio epienim posita est ad radicem 3". Porro si haec perizo- scopum luum , ut pro eo me perdam. Scio, quod niata nialedictionis antiquae, et fucati ac fugacis qui tangit pieem , iniquinabilur ab eo4»; suosque honoris gloriam umbratilem, si infames primilias bospites niaie remuneranl serpens in sinu, ignis ip. sui orlus aitendat, se niiserabiliorem cunctis inve- gremio, mus in pera. Domum episcopi deccl sanciiniet, ulpote qui ab ineunle aelale non nisi lurpia ^ tudo; sed hac domo, utcum familia eiiam dominum didicit, atque usu adoievil in viliis : ab adolescentiae comprehendam, nihil est damnabilius ad nveriiuni, annisflagitiosa praesumpsit, et in cathedram pesti- nihil seditiosius ad consorliiim, nihil jnlionestius lenliae sublimalus, ab oppressionibus subdilorum , ad mores, nihil sordidius ad conscienliam, nihil ab injuriis el exactionibus non cessayii. Evoiata se, culpabilius ad famam, nihil perniciosius ad exemel se exlra se quaerens ambulat in rhagnis ei mira- «pluin. Leva, Domine, manus luas in superbias bilibus supra se. Sic muliis praeeSf,;ut hulli prosit: ejus 46, et confriiige cornUa peccaioris. Atifer de sic dominaiur, ut ei omnis injustiiia domiiietur. domo iua iriolum Molocb 4', adimpleas quod proDominatio ejus superbiae iriducil exemplum , for- pheiice promisisli: Non habitabii in medio domus 67 ">Prov.usurpalum a S.Bern. Deconsid.].%. "Prov. 28. so Hebr. v. sl Hebr. U. " Ovid. Mel. 2. " Psal. 101. S4Luc. 14. 3S'Malll)-. 3. 86 1 Peir.S. s'*Slat. Theb. 1. 3aJuven. Sat. 5. • " Joan. 2. *°EccI. 19. 41 Eccl. 13^ 4SPsal. 22. 4SPsal. 10. " Juv. S«//3. 4CEccii. 13. 46Psal. 13. *' I.ev. t8. EPISTOL.E. — EPIST. XIX. 70 V nte in aliquibus exemplaribiis ponilur < comiaio, > uliu lib. v, c. 6 ; in< Decrelis > Bucbardi, lib. ix, c. 47. Apud Ivonem. parl. vin, c. 185 habelur sine < conimealu.» Pane vero ix, c. 124, < sine liceniia. >El sicapud < Graiianum33. qti.,5. c. « Mulier si siweJEx commealu coiniaiuin, ex coniialo < conge > noslri feceruiit. S1 Psal. 11. •• Psal. 100. " Psal.118. S4 I Cor. 7. PETBI BLESENSIS 72 71 lemnil- Quod si vir postea vere mortis tributum I A naldi aula et consuetudihe; humanilalem ei liberalitatem ejus collaudal el hortaiur, et ecciesiacxsolverii, ipsa liberala a legc viri, nubal, cui siicm libertaih patrocinium conira exacliones revull, in Doiiiino (50) : nec volum,, quod ab inilio gias intrepide suscipial. iion lentiit, observare cogalur.- Nam expressa siCharissimis amicis suis domino CRISPINO mael militnriinis forma, servus quem dominus a nionaM. gislro PAGANO, PETRUSBlesensis. Balb. archisterio extraxil, si postea consequatur libeiiaiis diac, salulem in auctore salulis. beneficium ,. et jam non sii, qttod impcdiat vottim Promiserat mihi Dominus vesler (51), quod imtamen ad vitae arclioris propositum non cogeejus, poneret exsilio meo finem, meque in terram meae tur. Hcec tuae inqtiisitioni; communico. sicut mini- nalivilaiis honorifice revocaret. Utinam non esset siral in dulceriine sua panperi Deus s". Si qmcTeleapud eum Est et Non 6S, neque riegeneraret in eo gantius tibi datum fuerit desuper , non invideas gravilas pasioralis ! Scio quia delractores, sicut niihi; nam sicut a magislro, sic a discipulo meo Aposlolus dicil : Deo odibiles " magnificaverunt paraius sum erudiri. Damnatissima enim esl illa super me supplantaiioncm "'. Habitaiil siqnidem in erubescenlia , quae sic a minore, sicut a majore, domibus episcoporum et regum ranae pestilenies, doclrinae beneficium non acceptal. et musca jEgypii gravissima Librum meiun De prwsiigih forlunw, quem postu- j> ccenomyia, sciniphes, •9, loqnaces adulaiores, garruli et mcndaces. De adhuc habere non potes; prius eriim, quam talibus' las, scriplum esl: Edidit terra eortim ranas in exeat in publictim, seniiei casligatioris limae judipenelralibus regum ipsoruin ~°, denles eorum arma cium, ne illic aliquid informe, vel incivile rema- el sagiltw, el gladius in labiis eorum 61, Sic igilur neat, qttod oculos aut aures legeniis offendal. mihi domini veslri graliam enormiter toxicavit linQuod autem et per lilteras, et per clerieum luuni gnx mereiricanlis adulalio et iuvidia detractoris. scire desideras, quare boc novum opusculum meum Hic est aer ille pestilens, et aura corrumpens, quae De foriunw prwsligiis inscribalur, cum nibil in eo hodie generaliter palalinos inlicit, ut a inagnalum legalur, quod non sil de Novo aut Veleri Tesia- laleribus viros approbalae honestalis avellil; peslis menio assumpium, hoc in causa esse cognoscas. enim invidiae merita virlulum non ponderai, sed Primus liber suflicienter edisserit, nihil esse forlormenta conscienliae sustinet, duni ipsain praeeps tunam, eoriimque saiis probabiliter reprobatur opi- ambitio et elationis propriae appetilus excaocat. nio, qui ex qnadam praestigiosa varietate fortunae, Benedictus aulem Deus, qui ad illius stalus modererum lemporalium meliuulur evenlus : cum hanc rantiam me reduxil, ut mihi sufliciant ad voti plemulabililaiem eventuum Dei providcntia in ( niludinem ipsam C propriae facultates. Nemo mihi de caese imniutabililer operelur. Ideoqtte in capile libri tero objiciel: Ego ditavi Abraham **. Jam non scriplum est : De prwsiigiis foriunw, non ul for- bibam de puieo Samariae, de quo qui plus bibit, tnna sit aliquid, vel ejus praostigia, sed ul in amplius siiit. Malo pauca ctun puriiate conscicnvel humilialione hoiTiintim, quae a magnificentia, liae, quam dignitates innumeras cum verme, qui niuliis forluila et incerta creditur, cuncia procedere non morilur, possidere. Jam per graliam Dei me convincantur ex dispensaiione divina. El, ul hoc revocare non poieril illa prodiloria et fallax paoculala fide cognoscas, quinque hujus novi operis renlum affectio, quae me quasi subjaciu aleae loties transcriquaternos tibi millo, ut translegas, non lolies sub discriminn capilis iransftetare mihi per latorem praeseniiurii cum posuii, bas, ipsosque mihi lalibultim, ut noii virieam mala omni fesiinaiione transmittas. Bcne valeas, amice coegil. Elegi gentis meae, quia ut verbo Job utar, lerra data est in Chrislo charissime. in manus impii ~ 3. EPISTOLA XX. CRISP1NU5J MAGISTRUM ET ADD0MINDM PAGANUM. Crede milii, bene qui laluit, bene vixil: el inlra Foriunam debel quisque manere snam 64. D. 1188.1 |A. — 0 ARGUMENTUM. Queriiur se malevolenlia aulico- 1 Abrahae diclum esl : Egredere de terra tua et de rum arceri a promhsa ephcopi Carnolensh Rei- cognalione tua ~"; et ego quare non egrediar, aui PETBI DE GUSSANVILLANOT.E. (SO) < Ipsam nubere non posse duo pontifices hie a Blesensi allalam de servo, respondeo parem summi, Ccelesiinus lertius, ut habelur in Decretal. omnino esse ralioiiein. Nam servns ille, niormo c. Placet. , de convers. conjug., et ante eum Ale- domino suo, qui eum e monasierio exiraxeral, non xander lertius cap. Quidam, eodem tiiulo.ipso Ble- quiriem cogi poterit raiione voli, vel professionis, sensis saeculo, defiiiieriiiil, eo qiiod ingrediendo invito domino, faclaead repeleiiduui niouaslic* vil:e monasierium, promiserit se non exacturam carnis propositum ; poteril tanien cogi ad servandaui prodebitum, quod erai in poiestate ipsius, quae pro- missionem de non exigendo debilo, ac proinde et missio morie viri soiuia non esl. Adriunt consul- de noi) ineundis rtupliis. tum eliam esse, ul redeal ad monasierium, non (51) Id est Bainaldus episcopus Garnoiensis, de laniien ad id cogendam. Ad similiiudinem aulem qtto diximus ad epist. 15. "Psal. 07. S6 11Cor. 1. •'Rom. 1. 44. ss Job 9. •*• Ovid. De Trisl. eleg. 4. 8s Psal. 40. 6SGen. 12. "' Exod. 8. ~~ Psal. 104. -"Psal.56. ' 6-!Gen- EPISTOL.E. — EPiST. XX. 71 qtiare ad porentes meos regrediar : apud quos non -£ nus, sed imor est, ut miserealur et commodet ad i. inveni nisi manu?.3iarpy'iaruin,consilia Acliitophel66, usus egentium, tanquam teslamenlarius dispensator. Yidi eum quandoque sic exinaniluin liberalivulpiiim dolos, acuieos scorpionum ? Licel parentibus debeam affeelionem naiuralem; illud tamen laiibus exlraordinariis, quod eum invitum et donon debeo, ul pro eis me perdani, aul pro eis ab leiilem adigebat necessitas exaciionibuset rapinis lionestalis proposito me reflectam. Vacca? siquioperam .dare. Utinam memoriter el eflicaciler obdcm quae in Bethsames deferebant arcam Domini6', servassel verba Pauli in secunda Episiola ad CoJicei eas traheret naturalis quaedam affectio vilulo- rinihios : Non dico, inqtiil, uigralia vearasil aliis rum, ad eos tamen colla sua minirne reflectebant. remissio, vobis aulem iribulalio : sed tit abttndantia Mulli pro parenlibus suis animas perdiderunt, dum veslra sil eis inopiw supplemenlum, ut fial mquatitas, in eisplus amanles carnem quam spiritum, animas de qtta scriptum esl: Qui mullum habuit, non abunsuas pro amicis suis lemere et crurieliter posueruni. davit, el qui modicum habuit non minoravil 70 ! IuLevita , imo archilevita ego sum : scriplum est siaie, quaeso, opportune, ul gloriam nobilis Ecclcaulem in lege Domini, ut nemo in sacerdolalem siaeCarnolensis non obscuret, sed eam supporiet ordinem, aut Leviticum assumaltir, nisi prius auxiliis, et consiliis erigat, meritisque sanctae condicat pairi el matri : Vaie 6S1 id est, nisi in eo pcversalionis iliuslret. Si vull salubriter ei servire, nilus exslinguatur affeclio parentelae. Bevertor ad cui servire regnare esl, ethabere laudem in nomine dominum vestrum, cujus famiiiaritatem, et suavis- ipsius, ascendat ex adverso, et opponal se muruin simam comitivam perdidisse me doleo. Sperabam, pro domo Domini n. Non enim potest esse praeclaquod essel ex mea conversaiione induslrior, eo rior famae tilultis in pralalo, quam si virililer quod nobile illius ingenitim , divesque memoria luealur stalum ecclesiaslicae liberlalis. Si quid pernieis admonitionibus se in virtulum culmen erige- perarn Tecil, si quid vilam ejus aliquo lempore ret, fructumque in EccJesia Dei faceret lempestiofluscavit, lolum refonnabit ei redimet zelus doviim. Absentiain meani nunc suppleatis, amici cha- mus ttrae, Deus, et jusiiliae amor. Haec dtio faciunt lissimi, doniinunique veslrum adhorlari salulariut fama homitiis mortua reviviscal; el, qui prius bus inonilis non cessetis, ut leviiate juvenili depo- obnoxius erat accusanlibus linguis, poslea iu libersila poiuiiicalem induat gravitaleui; nie siquidem tatem publici favoris et gratiae odorcm suavilalis illius nobilis animae zelus et cura sollicilat. Non effiiiidai. eniin inveni pontificem adeo socialem, adeo maniSane, sicut audivinitis, exiil ediclum a Philippo feslum, adeo in omnes munificenlias et liberalilales ( rege (52), ul describeretur Gallicus orbis, et oueC effusum. Omni peleuti tribuit; muiiiliceniiam enim rarelur Ecclesia dccimationibus recidivis. Sic patia lenera praenunliavil infantia : misericordia cum Jatim iransihit decimaiio in consttetudiiiem (53), et ipso coaluit, ul cum beaio Job fiducialiier dicat': praesumpta seniel abusio ignominiosam Ecclesiae Ab infantia mea crevit liberalis ajfeciio mecum, el servitalem infliget. Offertur Domino noslro ccelitus deutero mcilris mew mecum egressa est ~~.Yellem gratiae triumphalis occasio. In oplione ipsius est, tamcn quod munificenliis ejus ralio mensuram aut degenerem et dejecluni animum lurpiter ad praescriberet, et donationes , quas militibus aut serviendum submittere, el importabile jugtim suis bislrionibus facit, modestia Jimitaret. Benefisiorum successoribus imporlare, aui coronae immarcessienim, qtiae pauperibus confernnlur, menstira debet hilis emineiiliain obiinere. Regiae, quaeso, indignaesse immensilas. Quantum vero per adulaiiones tionismolus non tiineat: cum-enim sit aequalis regi niedianiibus donis ejus opinio ad inaneni jaclangencre (54), non esl eo inferior dignilate. Ad miliam crescit, tantum aptid bonos et graves, quasi nistrum Dei dicilur per prophetam : Erunl re-ges in vaporem et fumum suae beneficenliae litulus eva- nulritii tui et mammilla regum lactaberh '*. ln hac nescil. Non miliiibus, sed pauperibus erogare tene- , autem causa Deus, qui major est omnibus, causa tur palrimonium crucifixi: cujus ipse non domi- finalis est. Bonus aulem pontifex in perseculione 73 PETBI DE GUSSANVILLA NOTJE. (52) Inlelligit Philippum Augusuun Erancorum regem, qui adexpugnandum Saladiiium potenlissimun) Saracenorum principem, et ad subveniendum' terrae sanclae, deciniam omniuin boiiorum tam a iaicis quam a clericis exigebat. Qnapdecima ideo Saladina dicta esl, quod ad expelleiiduin e terra sancta Saladiuuincollecta fuerit. (53j iri recie atiguraius fuerat Blesensis. Nam licetexpedilio illa irausniarina ctun lauli» apparaiu tanloque zelo suscepta sil, bieuuio iameii dilata csl, et deciuiae exaciae ac persolulie ; nec cessaute "HReg, 15. "IReg. 6. 6S Deut. 35. bello ab exaclione cessatum est, ut innuit Choppinus, libro lertio De Doman., tit. 23 : < Neglecto sacraruin expeditionum consilio, nibilosecius decumantiir sacerdotiorum reriilus, et decimaeinaniiuas fisci rationes patrimonii insiar reservanttir. > Scripia anno-1188, quo scilicet reges Francue et Angliaj, niultique magnates, et aliorum lnliniia muliiiu.do se cruce signarunt ad subveniendum lerrae Hierosolvmilance. ' {54)Quia Bainaldus erat regis consanguineus. Vide noias ad epist. 15. ~~.Job. 51. '• 11Cor. 8. 71 Ezecb. 13. ,s Isa. 49. PETRl BLESENSIS 76 A seminai, quod in gaudio melet,s. Potens in terra . el abusione, sublimes el infrunitos oculos riislorquens erit semen ejusn: pressura enim liberlatem, aifli- in faslum, quadam pomposa et superciliosa facie ciiojucuiiditatem, amariludo dulcedinem germina- despiciens universa, el omnia., quasi pro imperio l>il. Si se pro Chrisli Ecciesia erubescenliae el con- agens, amicnm, cui nunquani necessarius esse pofusioni opposuerit, scriplum esl : Quia pro coufu- les, et cujus auxilicTsemper eges, vix, el lamen insione duplici et rubore in terra sua duplicia posside- dignanlissime respexisli, et despexisli. Ideo enim bii'". Quid dubitel Clirisiianus, ctti vivere Chrisins respexisli, uldcspiceres; et, ut ab eo, qui le diligaest, et mori lucrttm ? ' 6. Quidquid ei accidat, si Chri- baf ex animo, faciem tuarn cum quadam fasiuosa siuin diligat, vila ejus abscondita esl cum Christo in oculorum extollentia declinares. Causam luijus Deo 11. Euni, quaeso, favor aurae hlandientis. non rei nescio, nisi quia magnus apparere desiderabas moveat, nec turbo tempesluosiis inclmet. Turbo in octilis luis, qui in oculis aliorum forte abjeclissi(Iiiandoqne molus esjt, ut Eiias raperetur in ccelum musrepiilaris. Summamreputo insaniam, simente ' 8. Certns est, quod morielur, quando vero mori.e- captus prudentem se judicel: nec minorem vesalur incertus. Debitor naiurae esl, ul ei mortis vecti- niamcenseo, si ignobiiis et imprudens arroganti g-.ilexsolvat. Nescimus quid veniura pariat dies '9 elatione se inflet. Cerie in filio regis satis intolerapraesenli securus esl?Qtiis scit, si B bile esset supercilium quod praetendis; pnblice ta-etquisdedie mors ignominiosa., mors lurpis, mors snbita eum men scilur quod non es filius regis, licet is, qui le r.ipiat, et non. sit qui erip.iat? Cum duicior et ju- genueril, fuerit coronalus. Miror unde tibi venerit cuiidior est homini vita sua, lunc separat amara pes superbiac; unde conceperis superbiendi matemors so. Testc S.criptura :.Cum dixerint; Pax etsecu- riani, nisi quia foreslariis es addictus, ul lyrannicas ex.acliones, quibus. pauperes opprimuntur, rediritas, tune repenlinus supervenieleis iitteritus el dolor, sicul inulero. habewh, et non effugienl "'. Job eiiam gas in scripluram. Porro illi tescribunl et prodicit: D.educunlin bonis dies suos, et in punclo Itorw scribunt apud Dominum in libro mortis, quos apu.d ad inferna descendunl 8!.. Horrendum esl incidere foresiarios paginae damnationis ascribis. Cum esses in manusDei viventis 8S. Sancla ergo et salubris est iilteraloriae arlis omnino ignarus, scis, qttia amici lui epistolae, quas depravasti, le fecerunt canonicogitatio, se pro eo vilae aul famae periculo gratanter exponere, qui esl auctor vitae et gloriae re- cum : ttique per easdem facile excanonicari postributpr. Tulius esl homini pro Christo animam ses, si significarent summo. pon.lifici cum aliis enormitalibus luis damnatae^usurpa.lionis oirieiuqi suam perdcre, u,l:eani custodiat, quam custodire, utperdat. Summa hnjus ex.hoiiaiionis esl, ut Do- quod exerces. Porro dictitm est Danieli : Danief, iiiinus vester si.bi. circumsp.ecie prospiciat, ut non ^ claude sermonem, et sicjna librum usque ad letnpus terrenae supelleclilis eum jaclura deleireat; non siatuium R4; sic el ego cum palienlia susiialliciat favor priiicipum , nop enervel ambilio, nec nebo, nec adversum le spirituni conceptac indignalionis effundam, donec experiar, quid in le possit ipsum spes vitae pro,ductioris failax. et prodiloria operari familiaris et amica correcti.o. Ego quidem blan.dien.dosedu.cat. fatuitaii ascribo, quod faluum doceo et superbum.; EPISTOLA XXI. cum Salomon dicat: Qui argtiii impium, ipse sibi AB n. CANONICUM, AM:CUM. QUONDAM — AitGUMF.NTUM.Insignem II. canonici quondam mqculam generat'"; el qni docet faluum,quasi qui amici, faslum ei arrqgaiviam describil el insectqr conglutinat leslam ". ln eo enim est correclio sulur. pervacua, quem incorrigibilem pertinacia sua facit PETHUS Blesensis Baih. archidiae. quondam di- teslimonio Salomonis: Si coniuderh slullum in pilo Jecto filio, et amico H., salutem el. spiriium hujni;- quasi plisanas ferienle desuper pilo, non aufereturab liorern. eo siultilia ejtts 8'-. Descende, quaeso, in le ipsum, Solerler inquirens, et diligenler examinans uni- ' et fode conscientiae tuae parielem., videbisque aboversa quae h.abes ex beneficio naturae vel gra- D minalionum genera, quibus le judicare poteris infetiae, ad plenum admirari non sulficio : unrie tibi licem. Sic enim dicit Domiuus Ezechieli : FiK hoobrepere. possit elalionis occasipj qui ex pluribus minis, fode parieiem 88; et cum fodisset, ecce mulcausis. in. unum concurrentihiis debueras in oculis titudo replilium et aboniinationum. Hunc*parieiuis esse humiUs et abjecius. Cum nuper te Bollio- tem foderai, suaeque miseriani coridiiionis attenmagi iriveiiissein, alque ad verba mutuae societalis dens alius fjropheta dicehaUjEjo vir videns panet amicitiaedes.cendissem; nec unum a te ver.bulum periaiem meam 8". Yerumtamen non potes. lunniliinansuetudinis aut dilcctionis. extorsi. Quidquid ter sapere, quia ambulans inmagnis et mirabilihus lmmano cordi suggerere poiesl humjlilassive mo- super le, alquevenlum elaiionis magnai concipiens, destia, prpppnebam, ul aliquod verbum mansuetuadnubes et impossibiiia te extendis. Disperdel Dodinis el huntililatis eliceiem. Tu veio, in superbia minus labia dolosa, et linguam, magniloquam •*. 73 " Psal.125. '4Psal. 111. '• Isa. 61. « Cploss. 3.'s IV Reg. 2. » Prov. 27. 8'IReg.l5. Philip. 1. "8! " Job. 21. 8S Hebr. 10. 84 " I Thess 5. Prov. 9., 80 Eccli. 22. 87 Prov. 27. 8a Cap. 8, Cap. 12. **Tbrcn. 3. ,0 Ps,tl, 11. 7« EP1ST0L.E. - EPiST. XXII. 77 Exlotlenliam autem oculorum ne dederh mihi, Dcus A luaricnsis exsilmm diligenler altendo, pnifimum ". Cave quaeso, ne magnificentia cordis tui tibi niihi cedit ad solatitim, quod pro juslilia Dei, el occasio sit ruinae. Scriptum est enim : Ante ruinam pro Ecclesiaelibertale se murum opponil, et ex ipsa exaltabitur cor ": Vidi, inquil, impium stipercxalla- • persecutione hac finem merebilur gloriosum. Video, tum et elevalum ". El subjnngil: Transivi, et ecce quod positi estis inlcr malletim el incudem; elassinon eral *4. Unum noveris, quod ctun hac snperbi.i diie supra dorsum vestrum fabricant peccatores'e-''\ tua nec Deo nec homini poles esse accepius. Nam Verumtamen, si in Cbrislo et pro Cbrislo pugnaiis, nec avis acceplatur in sacrificio Domini, nisi plu- ipse iion permiliet vos teniari supra id quod polesiis inae el pulmonis vesicula deponatur '". ferre, sed facietcumientalioneprovenlnm '- 31lolletque Dominus virgampeccatorttm desupersoriemjuslorum, EPISTOLA XXII. ad iniquilatem manus suas ~*. ADMAGIST.RUM JOANNEM SARESBEItlENSEM. ut non exlendanl jusli Si verilas non mentitur, vestrae persecutionis exilus [A. D. 1170.] — Joannem Saresberiensem , cum S. bealiludo inlerrniriabiliserit. Beati, inquii, quiperARGCMENTUM. Thoma archiephcopo Cantuariensi in exsitio agen- seculionem patiuntur propter jiistiliam ", Pelrus tem, spe fuiurec remuneralionh consolalur. Mo- apostoius dicil: Nemo exvobis paliatur, qttasi twminelque ttl forliler pro ecclesiaslicw libcrialis defen- B cida aut fur, aul maledkus, aut alienorum appelisione, remolo lamen omni sludio vindiclm, cerlare pergai, Non dubiiare se gloriosum landem fore hu- tor "'. < Martyrium enim facil non poena, sed causa 40, sed et sicut apostoltts ait: Si quid patimini jus cerlaminh in Thoma exiinnt. Charissimo amico suo magisiro JOANNI Sares- propter jttstiliam, beaii 41. Donum quidem Dei est de B beria, PETRUS lesensis Bath. archid. (S3), salutem in eum credere, sed et donum oplimum pro Chrislo in anctore salulis. coninmelias sustinere. Vobis, inquit Apostolus, Pietatein et sanciitatem ejus miriJice exjpsosummo pontifiee jubenle, uieretur, diserie de- lollit Necrologitim Carnolense, el inier alia eum claral i'n Potycraiico, lib. vi, c. 24. magistri sui exemplo cilicio a collo ad peries indiii Beversus Parisios aliquanriiu doctoris mnnere consuevisse refert, ut habet Joan. Bapiista Soucheibi in academia perliincius est, ubi inter c;eteros lus in hisloria IDS.Ecclesiae Carnoteiisis , Jib. iv, magni nominis discipuIoshabuilPelrum Blesensem, cap. 22. liiter iiiiilta auiem quae couiiJil Caiiioiensi qni proplerea eum saepeinagislrum stiuni iiQininat. Ecclesiae benelicia, reperitur vas preliosuii), iu quo • Tum in palriam regressus primuinTheobaldi Cansanguis S. ThoDiae asservabalur : quem scilicet tuariensis archiepiscopi, mox S. Thomae ejusdem effusum in paviineniuin Ecclesiae, posi uioriem viri successoris fainiljaj-is et ad inortem usque comes sancti collegeral; de eo sic Gervasius : < Collecius iudividuus fuii; ita ut a Pelro Cellensi, lib. vii, est ille sacrosanClus sangitis ciiin cerebro et tesiucpisl. 8, dicalur: < Prelioso sanguine B. Thoime, lis, el diligenter reposiius esl, posl modicum toti inunrio propinandus. > uiarlyris inliiiclus. > Aiiiiis vero posl morlem S. Thomae 4 aul o, id (30) Hisioriam calamilalum Ecclesiae Anglicanae "EcrV. 23. "Prov. 16. »s Psal. 58. >' Ibid. ss Lev. 1. "i-" 0 Psal 123. -" I Coi'. 10. 1.21. 39Matib. ~i. "' I Petr. 4. i0 Aug. epist. 147. 41 1 Petr. 5. 4! Philipp. 1. M PsaJ, ' ' PETRI BLESENSIS 70 . 80 congralulor quia jiisliliain in judicitim converlislis, i i lanquam dii fortes terrw vehemenier elevali sunt "' quia quorumdain rebellionem atqtie cpniumaciam sic el honor istitts, si in exhibiiione juslitiac persesuspensionis animadvcrsioue repriiiiiiis (S7) : si veraverit, eievabitur in immensuin. lamen uoc faciiis rationis el justiliae molu, non zelo Quod enim nunc exsulat, quod mulla in cjtis con-. nliionis, aut aliense injuriae appelilu. Nihil, quaeso, tumeliam allentanltir, ei loluin lioc in gloriatn befucialis ex rancore vcl odio, sed omnia vesira in neficio palienliae convertelur. Quod leve esl, ct mocltaritaie fiani; nec enim ex perseculione hac salu- ntenlaneum tribulalionis noslrm, dicil Apostolus, imlis lnaniptilos colligetis, nisi tota inlenlio veslra mensum gloriw pondns operatur in nobisSi. Exhiprocedal ex iiilimo charitalis. Porro cum per cli- beatis vosmelipsos tanquam Dei minislros in mulla baiuim iracuiidia, sive persecutio in sacra pagina palientia 8S; Nam vidua est virtus, quam non patienlia firmat*'*. •lesignelur, in Levitico docemur, sacrificium, quod jn clibano coqiiendum est4S, prius aspergere oleo Et qute a primilivis Ecclesiae cunabulis sinc patiencbarilatis, ne comburalur. lllius enim animus, qui lia triumphavii? Sane, licet plurimum habeai de ad tolerautiam persecuiionis se praeparat, prius de- spirilu foriitudinis dominus vesler; dicilur lamen, mulcendus csl oleo charilatis, ut nec in adversis a quod propler coronalionem novi regis Anglorum (58) chariiale deliciat, nec adversus fratrem suum zelo !B ab Eboraceiisi faclam, atque ob qucedain privilegia, ultionis, aul odio inardcscat. Meritorium igitur vo- sicut dicunt, coiitra ipsum subreplilie iinpelrata, bis est, atque apud Deum et Jiomines commendabile, adeo turbatus esl, quod a pusilianimitaie spiriius si inobedientiam subjectorum juslifia medianle et tempeslale pene moli sunt pedes ejus, peneeffusi compescilis. Beali enim, qui cuslodiunt judicium, et suttt gressus stti s4*.Verumtanien vos.qui esiismanus faciunl jusiiliam onmi tempore^. In exseculione qui- archiepiscopi el oculus ejus, sanciis exhortationibus dem justitiae, non debel esse personarum acceplio, vesiris conforlate manus dissolutas, et genua deatit dclcc.us. Si sit fraler, aul filius: si sil praelatus, bilia roborale. Non est mirum, si lurbelur tribulaaut subditus, semper quaeratur fruclus jusliliae, tionibus et pressuris; verumtamen, si totus iunisemper jusle judicent, qui judicant orbem lerrae. talur et inhaereal ei, qui iu eleclis suis millil ratliNam cum leviiae, occidentes fratres el filios suos, ces, omnem venlum lentationis et lurbinis securus ulii essenl peccaium idololalrise,' aii illis Moyses : excipiet ss. Certepatres antiqui, cum csscul quanConsecrastismanus vestras hodie unusquhque in fiiio doque iuler anguslias, frequenler taediosunl affecii. suo, el in fratre suo, ul delur vobis benedictio1'".Sa- Liide ei forlis illa tolfiranlia passionum, qua fcrvclonion quoque dicit : Qui arguunt, laudabunlur, el „ banl in Domino, iepere cl torpere videbatur ad ^" super eos vcniet benediciio 4'. Plurimum quidem lemptts, donec virlule induti ex alio per graliam commendabile esl in domino veslro, quod sic solus diviuaeconsolationis in spiriiu forliludinis resurgeascendit ex adverso, quod opponit se murum pro bant. Elias fugiens a facie Jezabel, ei affecius taeriio Eadem Baronius ex Roel Vivianum cardinales, quos anno superiore , id gero. ille esl etiam, qnem, ail Baronius, missum a Ccecst 1169, pro haccausa tiliimum a sumino ponlifice niissos narrant hislorici. Yid. Process., lib. «, c. leslino III, anno 1192, Jordano cardinali a Fossa27. Gervasius, Radnlftis, el posl illos Baroiiius, l. nova in Nortliinanniam, ad dirimendain lilein, 'jtiss XII, ad ann. 1169.— Yidetur bacc epistoia scripta erat inter Guillelmuin Eliensem episcopum regni ann. 1170. Na;n in ea mentionem facit coronatiouis Angli;e cancellarium, et Waiteruro Rothoinagensem, Henrici Juiiioris, qua; facia hocanno. Sequenii au- archiepiscopura, de qua suo loco infra dicemus. tem, idesl 1171 ineuute, S. Thomas martvrio co- Veruin, re infecla, recesseruni. ronatus esl. Quanio aulein apud Innocenlium 111 in preiio. (60) Hle esl Oclavianus nobilis Romanus, qui pri- (uerit, hinc poiissimum apparei, quod stimmus mum subriiaconus aposloliius ab Alc.xandro 111,D ponl. casirum nioniis S. Mariaedestrui. jusseril, i*i diaconus cardinalis SS. Sergii et Bacchi, tuin a Lu- quo praedecessoris sui tempore Coiiradus Musca cio 111 postmoduii)episcopuscardinalis Osliensis, et Oclavianum episcopiim Ostiensem e Francia redevicarius urbis a Cleir.enie III creaitis tfst, inqtiit untem detiiitierat, < ut essel hacc demolitio in littiCiaconius in Vitis pontif. Quod ad legationeui al- lum memoriae sempiternae, >' ait Ciacon. ibid. Atl tinei, qua fungebaiur, cuin ei < scripsii Blesensis, eum eiiara, quem vicariuin suum in urbe conslihanc episiolani querclis pleuam de his quaeperpe- lueral, in niandalis deriit, ut altaria quaedain haram agebanlur in Ecclcsia Dei , > ail Baronius ad silicae Vaticanae sole-.uniritu dedicaret. Instiper iiis ann. 1187, < missus est ab Urbano Iil in Angjiam eum legatura a lalere suo destinavii, semel in Si~ cum Ilugone de Nunanl electo Cestrensi, alias ciliam, ad Conslaiiliam Atigusiain, ui suo el filii sui Coveiurensi , quibus commisil legaliam in Hiber- Friderici H nojuine lidei sacranienliiiii exigeret, iiiam ad coronanduin ibi Joannem Jilium regislieueique beneliciario jure, regni titulos moro majoruia rici II. Sed rex coronalionem dislulit, et praediclos apostolicaesedis nomiiie coneederet. lieruiu in Galliam ad Phiiippum Augusiuin missus est, ut legilegatos duxitsecum iii Noribuianiiiaii), teic. ! Psal. 58. »e II Cor.. 12. •• Psal. 92. *' Excch. 10. ~~II Tim. 2, •' Pcrs. Sat. i. PETRJ BLESENSIS »* inexplebilis fames! o lincae cordium, animarum sub- A Praelali cst crudire subjectos, reddere popnlum acversio, cupiditas dignitatum! Unde obrepsit haec ceplabilem Deo, aperiendo mysteria Scripturarum. Petro enim et successoribus ejus prarcipitur ducere pcsiis? Unde invaluii liaec exsecranda praesumplio, ul indigni dignitates ambiant; et qiianlo minus me- in altum rcte's, id esi profunriam sacrae Scriptura) ruerunt ascendere ad honores, lanto impormnius intelligenliam in caplitram hominum aperire. Vehonoribns se importent? Hodie per fas et nefas, ho- rumlamen bodie sicul poputus, sic sacerdos " : sicut dic'in animaj corporisque discrimine.currunt infe- lenebrae ejtts, ita el Itimen ejus. ErubesceSidon, lices ad cathedrani pasloralem ; nec altendiiiil, qnod ait mare "; erubescat, dolealque praelalus praeesse sit eis calherira pestilenliae, ritim sibi ct aliis sit occa- populo, nec prodcsse : docenlis assumpisse ofliciurn, sio ruime. In gregibus et armeniis, teste Hieroiiy- et in doctrina populi mutum etse. Verbuin laineiimo 64, aries et laurus corpore el animositale prae- laloris prophelae esl: Grex perdiius , facius est postantior alios anlecedil ~"; homo vero hesliis om- pulus meus; paslores eorum seduxeruni eos '8 : canes nibus bestialior, tanto indiscrelius et aiiriacins me- muli non valentes lalrare ". Lnpos a gregibus suis lioribus anteesse praesumit, quanlo minus de virtuarcere debuerant, sed ipsi lupi sunt in suos; nec de lum lilulis, aut conscienliae sincerilate confidit. sua siiorumve salute curanles, se cum gregibus suis Vlinam saperenl, el inlelligerenl, ac novissima provi- ^ in foveam morlis aelernaeprxcipilanl. Horiie in epidereni ", nec populi iniquitales suis exeessibus ag- scopi dignilatem adolescentuli proinovenlur, et molgregarenl! Yerba sunt Ecclesiaslici 6J: Noli quwrere les. Sic venditur Joseph Putiphari ennucho 80, dum ab homine ducalum, neque a rege catltedram honoris. Christi niagislerium, dum dispensationem sacramenNoli quwrere fierijudex, nisi valeas virtute irrumlorumDei sibi damnabililerusurparepraei-umitinfrupere iniquiiaies populi. Non te immiltas in popultim ctuosusetmoIIisepiscopus.Porrodum aderudilionem liec alliges tibi peceala duplicia. Qu-inihil didicit, populimitlilDominus Jeremiam.quemsanclificaverat aliorttm doctor efficitur, et quasi ws sonans aui cym- ex uleromalris suae,propheta suum considerans imbalum linniens ~"usurpat praeriicanlis oflicium , cum perfeclum, tanquam adhuc elemeniarius el ruriis in sit truncus iiiulilis et idolum mutum. Apud veteres formatione verborum, respondil: A , a, a Domine erat condiiio sapientum inacstimabililer venerabilis, Deus, nescio loqui 81. Moyses etiam dum a Doinino rlestinatur ad liberationem populi Israel «le^Lgypto : hodieque prudentia (anq: Cumque Timotheus palriqua David tres limpidissimos lapides posuit, quibus archa censeret hunc episcopatu digniim, etiamsi Goliath prostravit '*. Haec est asini mandibula, quae nare et auribus iruncatus esset, dummodo scientia Samsoni mille hostium slragem fecil ' 3. Hic est vo- et virtutibtis praeemineret : illis rursum Ammoniura iner ille araioriusj quo Samgar sexcenlos Philisiaeos rapieniibus, el inviium trahentibus, Ammonius pccjdit' 4. Episcopus jiliiteraius, praeeo est mtitus. dixil: < Linguam meam, propter quam.vobis placeo, PETRl DE GUSSANVILLA NOT.E. limo matrimonio, quod cum uxore Isemberga vel I ) EngeJbei-g:i coniraxeral, el adulterino, quod cum Agnete, alias Maria, Meraniae in Islria ducis filia, coiitra jus fasqiie inierat, irrilum declararei. Ray- . uaJdiis ad ann. 1200. Notandum porro hic occurritquod in lilulo dicatur Qctavianus Card. presbyier in omnibus exemplariiuis, cum lamen dicam Baronius eum laniiim fuisse cardinalcin diaconum (a) qui in Angliam ab Urbano missus esl. Unde et Ciaconius supra ait eum soJummodo a Clemente 111, cardinalgm episcopuni creaium. fi<5 s (a) Textus ex Rogerolegit subdiaconum, ed ad marginem recte"poniturdiaconum. •» Episl. ad fabiolam el in c. xxxiv Isa. ~' Senec. ep. 90. 66Deut. 52. " Cap. 7. " I Cor. 13. '° I Tim.l. ' IITim. 3 'sIBeg. 17. "Jud.15. '4Jnd.3.. " Luc. 5. ..i" Isa 24. '"Isa23. «cap.10. 8SExoiL 4, 8SPallad.Hht. kus., c. 11, Socr. 1. jv, c. 18. «lsa- 50. "Isa. 56. 80Gen.59. 81Jer,l. 85 EPISTOLJE. - EPIST. XXIV. 86 riisi me citins dimitlatis, abscindam. Dignitalis i mendel; qui subjectos ooceant, qui divites non palA equidem appeiitns natione cceleslis esl: in coelo peut, pauperes non gravenl, qui minas polenlum concepit, et peperit iniquitalein S4. > Per hanc af- non limeant, qtii crimina corrigant et marsupia rion fectabal sedere in lateribus aqtiilonis ss, qui non- emunganl; quorum sermo sil doclrina, quorum condum Iaboraverat, ul sederet. Sed et isli nondum la- versalio sil jnslitia, quoruin auctoritas sit, non in boraveriinl, ul sedeanl, ul emineniiam catbedrae habilti, non in faslu, sed in eruditione et defensione pastoralis ascendant. Nondum propositum perfe- fidei; quoriim vita sit publice conimcndabilis, quoclionis aggressi sunt. Nondum cum Pelro rete, cum rum memoriajn benediclione. Ad luum, el collegae Joanne sindonem, cum Malthaeo lelonium , cum tiii (61) ingressum, quaeso, laetetur Ecclesia Chrisii, ul a Simoniacis et ambiliosis oppressa sub vestra Josepb pallium, cum liomirie evangelico sepulliiram patris, cuiii muliere Samaritana hydriam, id est consol.tlionc respirel. Congatideant clerici, etexsullent poptili, se hodie in vobis suscepisse cives apocupidilaiem saeculi reliquerunl. Peccato lalium, quasi filiorum Hcli Iranslata est hodie arca, sive" slolorum, et domesticos Dei, portauies pacem , et gioria Domini de Israel in Azotum 86 ignem, scili- illumiiianles patriam, nobis et aliis vila? selernae eel.concupisceniiae. Ignis atilem isle non iiiflammal, poscenles praemia, ui de labore el solliciludine vesed infumat, non illuminat, sed excaecal, sicui scri- ' strae legationis immarcessibiles jusliliae manipulos ptum est: Supercecidit ignis et non vidcrunijiolem ". reportetis. De Azolo transferlur in lemplum Dagon 8S, id est EPISTOLA XXIV. ADFAMILIARES tristitiae, vel desolationis. Nonne iriolum iristiiiae THOMa: nCIIIEPISCOPI A CANTCARIENsis (62). . et meeroris est praelatus illitcratus ei faluus, qui in ira Dei, et populi desolalione tiigitur, et quasi ido[A. D. 1169-70.] archidiaconus Saresberilnm eri/ilur 8a, ut veniat quod legilur in Matlbaeo : AKGCMENTUM.—Reginaldtts ensis in o/fensionemThomw archiephcopi exsulantis Cuin videritis abominaiionem desolaiionis slantem in incideral : eum ad salisfactionem el reconcilialioloco sanclo, id est in Ecclesia Dei, lunc vw prwgnannem paralum 1'etrus cupiiin amiciiiam, el per eam, tibus el nutrieiiiibus 90.111 enim, qui spiriium sa- . in societatem persecuiionh restilui. i lulis conceperant, exemplo talium suffocantur. Qui Doletis, et causamini quod ad archidiaeonum ves-o vitae coeleslis alimenta pelebanl, nullo verbi Saresbeciensem (63) me conluli: sed si culpa est, divini pabulo susienlanltir. Parvuli, inquit prophe- accessisse ad eum, reddii me necessilas excusatum. la, petierunl panem , et non eral, qui frangerel In verbo Domini dico vobis, quod nec novcram, nec eh~~. < audieram, quod dominus vesler adversus eum aliQ • Tu igitur, amanlissime Pater, qui a laiere summi quid rancoris aul odii concepisset. Nunc etiani cerponiificis missus es, ut legatione fungaris pre Chri- lissirae novi quod veslro domino reconciliari toto sto, surge in exstirpationem exsecralissimae pestis corde desiderat; et jam nisi inimicus homo impeiurjus. Ecce constiiuil te Dominus super gentes el disset, per omnia salisfaclurus se ipsius pedibus * regna, ut evetlas el destruas, ul disperdns el dissipes, bumililer advolvisset. ei mdifices,etplanies ". Accendalur et ignescat zeAdhuc eliam correctionem, et conversionem iplus tuae aucioritalis adversus ambilionis malum, sius exspeclo quolidie, et ad hoc operam adbibeo dissipa tt evelle planlationes iniquas. vE.lifica, el diligentem. Sed suut aliqui cum eo, qui seminant planla in Ecclesia Dei lales, quos humilitas, quos zizauia , et firmiier inlerriicunt, ne domino vestro iiinocenlia, quos viia probatior el litleratura com- reeoncilielur, si patris sui, quem super omniadSiPETRl DE GUS5 SANVILLA NOT^E. rietiirpal dicens nos prodiiores esse, et sibi fidem (61) Hugonis electi Cestrensis, de quo supra. nostrain dedisse qnod patrem ejus non laederemus, Scripla est haec epislola anno 1187, quo juxla in aliqtio, etc. < Dicil etiam quod si riominus papa Baroniuin misstis esl Ociavianus in Hiberniain. i62) Tiluliis hujtis epistolae varius esi. ln quibus- decederet, facerel nos deleri de libro vitae, jaetitans dam hoc modo : Ltiierw excusatoria'; inaliis, ex- curiam ftomatiam ila venalem esse, ut intcryeiiieiihorialoriw, ui R. bealo Thomm reconcilielur; in aliis libus minieribus, quidquid velit, possit iinpetrare. aliter. Sed in nullo habeiur nomen Pelri Blesensis, D Suggessil eliam regi Anglorum hujusmodi petiliones quod ei in aliis pbiribus reperire est. Ipsius lainen lacere doniino papae, ut alicui episcopo in Anglia committere auctoriiatem coronandi filiuin ipsius esse nenio est qui dubiiaveril. (65) llle est Beginaldus, qui poslea fuil episcopus regis, et consecrandi episcopos, ui vel sic dominum Balhonieiisis, cui vehenienier offensus fuerat S. papam deciperel. Cni cum respondisset rex se, ut Thomas, ut patet ex epistola , quam scripsit ad credebat, a domiiio papa petitiones illns non posse iiunlios suos, quos Romam miserat, apttd Baron., impeirare, respondil Regiiialritts :'Dorninus papa lom. II ad an. 1168, his verbis : < Conlra adver- . ut siolidus ei fauuis agit, si pelifionibiis -ttiis [Non sarios noslros caulelam et coiiiiiiiiam vigilan- adriendum videturj saiisfecerit. > Qu;e quidem pertiam habealis, et praecipue adversus illum spurium, peram a malevobs quibiisriam suggesta videiilui* sancio Thomae, si vera sunl qii;e de eoriem Uegiitirnicarium, et Ecclesjae pacis inimicu.m, sacerdonaldo scribuniiir a Petro Bleseiisi bac iu epistola. tis filium Beginaidum de Saresberia, qui personam jioslram, in quantum potesl, diJfamal ubique, et De eodem_Reginaldo plura ad epist, 50. •4 Psal. 7. 8SIsa. 14. 4, ~~ler, U M 1 Reg. 3. 87 Psal. 57. 8S I Reg. 5„ 8S Isa, 57. ~~Mutllh 24. - 81-Thrca. PETRI BLESENSIS 88 i gii, ac toiius generis sui salutem et quietem desi- j k coDimottoneHignis, el non inigne Dominus : etpost derat. Scilis equidem, quia homo circumspectus iynem sibilus aurm tenuis, ei in sibih Dominus »?, eslei industrius, vobisque ac domino veslro frucmo- Naiu cum per praedicla terribilis incrcpaiio expriiriasissimus esse posset, si slaret vobiscura, si in se lur, persibiluni aurae lenuis blanda et amica exliorlalio designaiur. Haecfit cutn silentio, illa iil ctim partem vesirae persecuiionis exciperet. Scio etiam, quod ad hoc eum tenuissima exhortatio domini iracundia e.lluniullu, sicul scriptum est: Quoniam Carnuariensis eflicaciter inclinarel. Daie operam, aquae Siloes cum silenlio currunt; aqux vero Raqiacso, ut ad eurn a domiiio vestro super hoc litterae sin transeunt cum lumuliu9S. Porro dominus Cimdirigantur.. Quod si non facitis vestrae ulilitalis in- tuariensis, qui, sictil mihi videtur, jam aggressns tuiiu, facialis boc saltem suaeconversionis el salulis esl arctioris et altioris vitae propositum (64), non obienlu. Certe Moyses, ul Hobab aberrore gentili- spiritum bujus mundi accepit, sed spirjtumqui ex tmis averteret, volens ipsum lanquam necessarium Deo est. Charitas ergo Dei, qtiaediflusa esl in corrie relinere riicebal: Proficiscimur ad locum, quem Do- Klius " usque ad proximum se extendat, sictit dentiKvs dalurus esl nobis : veni nobiscum, et benefa- cei sanctum. Unde, si Saresberiensis arcliidiuconus cietnus libi, quia Dominus bona promhiilsraeli, noli perseveral in ea satisfaciioue el oberiienlia, «uain nos relinquere : tu enim nosli, in quibus locis caslra 'J promiltil, apenenda sunt ei viscera cbarilatis. Ego ponere debeamus,-el eris duclor noster 9S Si Moyses autem magnum repulo, tanlum lticrifacere virnm : geniilem postulabat sibi fieri ducem, non erubescai qui, si vesligiis domini Cantuariensis inbaserii, friictum in Ecclesia Dei faciel leihpeslivuin. Si quaeso, Moyse minor archidiacoiium sihi adjtingere dolorum el Ialjorum participem. Archidiaconus eiiim adhuc residet in animo ejus adversusarcliiriiaconuin hoc praccipue desirierat, ut pro eo, et cum eo labo- aliqua suspicionis occasio, anlcqnam eumdein in reiii et dolorein invenial. Nuper legebamus in libro sacrarium suae familjarilatis admittai, fidem ipsitis Regum, el occurril nobis verbum illud Ethai Ge- experiatur operibus. Josue qtiidein non prius angetbaei ad David egredienteni nuriis pedibus de Jeruluin amicum i-ecepit, quarn aniicum esse cognovesalem a facie Absalon, el dicenljm, quod ille rever- ril : sciscitans prius, suusne esset, an adversarioteretur; illeque responriii : Vivil Dominus, quia rum 10°?lllud verbis assero confidenler, quoniam non derelinquam te, neque in' vila, neque in morle. si conversionem ejus procurare voluerit, in eo quod Sauhim rcperit, Paulum inveniet. Super. converSuspiraiis ergo archidiaconus : Sic faciat mihi, inquil, Dominus, el hoc addal, anlequam moriar, 94 sione siquidein et saltile archidiacoui anxia solliciui sic possim doniijio Cantuariensis, et ex corde ,->ludo me tangit; non enim possum eum non riililioc dicere, et opere adimplere. Suggerite, quaeso, gere, qui frequenter in suis benediciioiiibus ine doiiiino archiepiscopo, ne clericum suum verbis praevenil. EPJSTOLA XXV. provocei, aul niinis. exasperei, ne dum ligsia cum EPISCOPI CAEN0TE8SI3. AD OFFICIALEM proximo caedtinlur in silva, ferrum de manubrio — securis evadat 9S, proxiinumque interitnat. Ligna ABGDMENTUM.Horlaiur officialem , ul officium susceplum, ob graves el mullos abusus illi conjuncum per increpaenim, iesieGregorio 96,caedimus, ctos deseral : unde el prolixe officialium {raudes lioneiii proxiini peccala succidimtts; sed ferrum seel lecltnas describil. curis elabilur, proximumque occidil, dum contuMagister P. Blesensis Baih.arehid.,G. officiali epimeliosa correciio conscieniiam proximi vulneratam scopi Carnotensis, salutem et salubre consilium. a dilectionis spiriiu in mortaJe odium verlil. Sane Quia te afleciuosissime diligo in yisceribus Jesu non esl admonilio accepta in oculis Aliissimi, quae Chrisii, proposui le salularibus monilis adhortari, non lit ex cbaritaiis iniimo, etinspirilu lenilalis. ul de Ur Chaldaeorum1, et de medio Babylonis lempe(juod liquitlo paiet cx verbis Eliae dicenlis : Ecce stivus exeas, el minisleriumdamnalissimae villicatiospiritus Domini subverlens montes, ei conterens pe- nis omiitas. Scio quod muiieruin cupiditas subverlit fras, el non in spirilu Dotninus; el post spirilum D cor tuum ut Deres oflicialis episcopi. Quandoque fiominoiio, .el non in commotione Dominus : et posl legeras, sed forle negligebas verbuin iilud beali 87 ETRl DE GUSSANVILLANOTiE. (64) Loquiiur de'S. Thoma qui Pontmiacura prof.ctus, beiiedictuiii et sibi-missuin ab Alexandro III limc Senonis agenle monachicum habilum induit, ex Proc, 1. ii, c. 12; Baron., lom. XII a.d an. 1164, Ex supradictis collisi posset, lianc epislolain scriptain esse circa annum 1164, quo ad Poniiniacenses divertil S. Tbomas, posl reditum ab Alexanriro papa, qui tum Seuonis aderat. Sciipta auiem videiur Parisiis , anlequam Pelrus in Siciliam pergerel, Yerum quia initio epistoJae ail se ad archiriiacontim Sarisberiensem venisse, probabilius videlur scripiam esse hanc epislolam lanlum circa annum 1170, cum jauidiu exsularel S. Tbomas. Conslat enim Blesensem e Siciiia reversum anno 1168, el Parisiis aliquandiii moram fecisse, donec in Angliam ab Ileurico 11. circa annum 1170, ew.ains fyit. " Num. 10 942Bcff. 15 u Dcul. 19 '' Moral. 1. x c. S. s' 111heg. 19 " lsa. 8 •» liom. \S. 100Jos. 5. • Gen. 15. 89 EPISTOLJE. — EPIST. XXV. 80 ob' : Ignis devorabil corpora eorum, qui mttnera { goiiis implicari*. Aposlolns ad Corinthios scribens A libenier aceipiunl. Ideo healus est, qui exculil ma- dicit : Swcularia negolia si habueritis , eos qui con-' nus snas ab omni munere'. Credo hujusmorii offi- templibiliores sunt inler vos consliiuile in ecclesia ad ciales non ab officii nornine , sed ab ofiicit, verbo, jiidicanclum'''. Officium officialium, quorum le muluasse vocabulum : numero aggregasti, hodieesl, jura confundere, Nctm genus hoc hominum, quod dicilttr Officiperdi : suscitnre lites , iransactiones rescindere, inneciere Officit esl verbum crudele nimh.el acerbum .' dilaiiones, supprimere veriialem, fovere mendaDiclio plena malis, hinc dicilur officialis. Tota officialium inienlio esl, ut ad opus episcopo- cium, qiiaestum sequi, oequitatem vendere, inhiare rum suae jurisdictioni commissas miserrimas oves exactionibus, versulias concinnare. Isli sunt, qui suos gravanl superflua evectione , et mulquasi vice iliorum londeant, emunganl, excorienl. hospiles I=ti enim sunl episcoporum sanguisiigae, ievomentes litudine clienielae. Quaeriinl rielicatos et superfluos alienum sangninem , quem biberunl. Quia testimo- cibos , cum soriplum sit : Comedentes et bibenles, nio Scriplurae : Divilias, quas congregavil impius, quw apud illos suni1'. De alieno enim prodigi, de proprio sunt avari, verborttm insidialores , efauevomet; el de faucibtis itlius exlrahet eas Deus\ lsli sunt quasi spongia in nianu prementis, et quasi r- cupes syllabartim , 'lendun t laqueos el pedicas in ^ capiuram pectiniae; jura inlcrprelantur ad libitum , quaedam colaioria, divitias suis dominis influentcs, et ea pro volunlaie sua, nunc abdicnnl, nunc f.jet exsecrandis acquisilionibus nihilsibi praeter peccali sordem, el faeculenliam reiinenles. Quod eniin miitunt bene riicta depravani, prudeiiler allegata liulriunt simiiltales, perveiiunl, aggregant per oppressionem pauperum ; episcopis fornicaiiones rtinipunt foeder?., dissimulant, matrimonia disirahunt, qiiidem ad delicias cedit, officialibus ad lonnenadulteria fovent, peuelrant domos, et mulierciilas luin. oneralas peccatis captivas ducttiitls, diffaniant iitSic vos, non vobh, mellificalis apes ". Sicvos, non vobis, accumululis opes. noxios, et nocenles absolvunt; et, ul inulia sub Isti sunt secretiora iila ostiola , per quae ministri verborum paticitate concludam : dum omnia venaBelis sacrificia, quae super niensam ponebantur a liler agunt filii avariiite, servi mammonae , se diarege , clanculum aspovtabaiil 6. Sic episcopus quasi bolo venales exponunl. Dominus in Evangelio diJonga manu bona aiiena diripit, el nolam criminis cit : Gralis accephih, graiis dcae is : et Salomon in a se removens, suis ofiicialibtis culpae el infamiae Parabolis : Veritalem eme , el noli vendere sapiendiscrimen impingit. Irieo qnasi sub umbra episcopi liam, et docirinam'". Vereor ne te rapiat spirilus et oblentu justitiae palliatae subdilbs opprimunl,Cr elationis et tlominanrii libido ad vanilales ei insaecclesias gravanl, reriitus alienos violenler inva- nias falsas". Ulinam alteiideres verba Sapiemiae dunl : oculos habeni ad lnunera, pupillo el viduae talibus comminantis : 0 vos, qui placelis vobis in noii inienriunt. Verba suni Jesu filii Siracb : Con- turbis , dala esl vobis pctestas a Deo , qui inlerrogacupiscenlia spudonis devirginal jttvencutam : ila et bil opera, el cogitationes veslras , quoniam cutn essequi facil per vim judicium injuslum'. Spario virgi- tis minislri regni illius , non recle judicaslis. Hvrncin opprimil, et proiem in oppressione non quae- rende autem apparebii Dominus, et judicium durissimum his quiprwsunl frel'~ : alquelorlioribus inrens, sed suae iibidini tanitim serviens,,corrumpit, non gignil ; sic praelalus iracundiae aul avaritiae slat fortior crucialus. Amice, in arena hujus saesuae salisfaciens, nec fructum jusliliae quaerens cor- culi periculosissime pugnas : mors te sequitur, vita fugil, caro palpat, mundus allicii, Jeo rugiens et rumpil, rion corrigit; exasperat, non emendat. Quod enim Jit praetexlu fucatae religionis, aul si- quaerens quem devorei, circuniciirrii1'. Omnis enhn mulatae jusiitiae, non fruclificat ad viiam, non aedifi- quiin agone conlendil, ab omnibus se abslinel'' : cal ad salulem. Parcil Saul oplimis gregibus Ama- uiinam ab hominibus hujiisniodi noxiis abstineres, lec, quasi ea sacrificalurus Deo, el divinam incur- rviil nil in te, quod suuni est, princeps bnjns mundi, j j-il oJTensam.Gedeon de praeda Madianilarum facil el in palaestra, qua currilur ad bravinm, nil haEphod 8; el hoc ei et domui sttae versum esl in rui- beret adversarius, quo te caperet, aut leneret, nam. Hanc adminislraiionem, quam libi damnabi- aut a bravio retardarei I Si milii credis, imo si liter usurpasii, patienlius ferrem; nisi sacrarura credis in Deum, relinque maltirius officialis offiiitlerarum scienlia praeemineres. Causae el judicia , cium, miiiislerium riamnaiionis, rolam nialoruni, quibiis te imprudenier, ne dicam impudenter, im- et spirilum vertiginis, qui te ad in3nia circumvolmisces , potius consueludinario et saeculari jure vit. liiiserere animw lum .ptacens Deo'~: cui placere iion potes sine perdilione officii. quain ecclesiaslico, deciduntur. Viruin lilleraliim et ecclesiasticum non sic decebat saccularibtis ne- •Cap. 1S. slsa. 53. 4Jol). 20. sVirg. in Viia. • Dan. 14. ' Eccli. 10. d. 8. MlTiin "ICor. 6. yLtic. 10. ,9lITim. 5. 13Matth. 10. 14Prov. 23. lsPsal. 39. » Sap. 6. "1?*.. "Cor. 9. "Ec.cli. 50. 25. 12 PETRI BLESENSIS A.ut mens per horulam a divinac legis meditatione EPJSTOLA XXVI. SUUM. ADSOCJUM jejunel. Nemo simul pote=t precari et orare, pelere QDEMDAM — Scribil se deserlo juris civilit slu- el poslulare, exercere Chrisli minisieriiim el ofliAROUMENTUM. ., ciio iheMogiw Parhih operam dctre; jurh civilis ciumadvocati, ne, dumin utroque festinai, neuiruui sltuiium el usum non convenire clerich, propler bene peragat. muximos advocalorum abusus. Non inficioriiequedenego : nonumest scireleges, Domino suo B. ei charissimo socio stio P. Blcsed nori ad quaistum, non ad iniquum juris comscn. archid. Bathoii. (65), salutem. pendium, sed ad ii quisitionem veritatis et juriieii In epislolari salutatione fervenlior exslilissel noslra devotio, nisi vel invida milii locorum distan- aequitalem : si forle me aut aiinm, aliquando oporleat esse jiidicem, aut jndicis assessorem. Hodie tia.vel rarilas itiiieranliiim coiiirairet. Yicarias soli avariliae miliiant palroni causarum : illudque ergosaltitaiiones praesensel nunquam intercisa snpvenerabile nornen, et gloriosa profcssio pleal affeclio : cumque civilis possessio corporulem quondam advocaii noiabili vertalitale vilescit, dum miser et assisteniiam non mendicet, me, licet remclum, lites emit, malrimonia propinquiorem habeiis, el foriius possidetis ubscu- perdilus linguam vendit, . leni; ncc intersiitium locale, corporumye remotio , ; legisima dissoivit, amicilias rumpit, sopilarmn litium cineres i'esusciial, paciiones violal, detreetat ycl lemporuin intercursus robur dileclionis evacuat. Quod si de verborum obligalionibus, Iegern transaciiones, privilegia fraugit, et in capturam pecuniae pedicas et reliacula lendens jura omnia primam atiendiiis, Jntervallum medii lemporh obligationem non vitiai *', intcrveriit. ldeo consliluiio imperialis ab oflicio removel litium redemptores. Jtire auiem Vesler, vobisque devolissiinus operam theologia? postulandi Parisiis indulgeo, Bononiensis caslra mililiaecrebro praeiorio, atqtie inierpretum, in praevaricantes vel alias rielinquenles prenaeexlrabrdinariae statuuniur. suspirans, qnae vehementer nmala citius el prae- Debueral advocatus, qnod gratis acceperat, gratis inalure deserui. Legimus 51 lamen de usu et usttdare. 59, advocare pro pupillo el vidua, pro ulilitau fructti iegato, quod fruciuario iieeat maiurilatem reipublicae, pro Ecclesiae libertate, nil exigens, fructuum praevenire; solelque ex olivis ciira inaturitatis tempora uberior olei copia emanare. Currens sponte oblaia suscipiens, eripiens inopem de manu forlioris, egenum et pauperem a diripieniibus eum3', ergo ad oleum , quod Aaron cum laganis jubeiur offerre ", leges saecuii salulo ad lempus, ne pec- Fructuosiusessel ei salarium modicumet honesiutn, caloris olenm me impinguet". Lex eniin Domini, quam sinum incxplebilis avariliae per fas el nefas lex immaculala , convertens animasS 4 : meque praa- r exlendere in immensum; nam melius est modicum varicatorem legis divinae conslituerem, nisi cum justo super divilias peccatorum muitas ". Si talentum sciemiae sibi a Domino commendatum sponlo nolitia, nisi cum pugillo similaa qualiquali theologiae lhus offerrem". Lex equidem saecularis gloriosa el gralis expenderit, non est abbreviata manus Domini, ut ei respondere ad nieiitum, et ampJiora siipeilectili verborum , lepidaque oralionis urbanieliam conferre non possit. Hoc igilur secure comtate lascivieos me vehenienter allexeral el inebriaverat menlem meam.Sed abhorret prophela aureum mendel palri orphanorum el judici viduarur.iss; calicem Babylonis 86; ubi designatus est lepor elo- ipse enim promissor est magnificus, et munificus relribulor. quenlisc aedificans nd geliennam. Adhuc lamen, qttia EPISTOLA XXVII. nondum dilatavi gressus meos in lege Domini1', ADCAHONICOS BELLOVIDERE. DE lectioni Codicis cl Digeslorum plerumque ad solatitiiii, non ad usum , teinpus vacalionis impendo. [A. D. 1171.] — Docel obiium S. Thomw marlgrh Res plena discriminis est in clericis usus leguii): AKGIJMENTUM. Canluar. archiephcopi non esse deflendum, uitoluin enim Iiominem adeo sibi vindicat, ut eum cum cwlesli, miseram cttm rei familiaris providenlia fraudet, suspendat a spi- D pole qui vitam lerrenamVirlules gloriosa commularit. ejusdem accurale describit : ac monachos ejus culhedrales arguil ritualibus, a divinis avellat. Ideo Joannes Chryquod clanculum, conlempla communi ephcoporum soslomus, sicut triparlila refert. Historia ", licet el abbalum eleclione, successorem clegerinl : opiat scieiiiiacivilielfacundia praeeminerel, noluil tamen denique ul summv.s pontifex lam ciericorum quam ad insianliam ainicorum gerere ofliciuin advocati. monachorum ambiiionem coerceat. \ Periculosum est ita se Iegibus Iiumanis impedire, Cliarissimis fratribus et amicis suis canonicis de 94 PETRI DE GUSSANYILLANOT^i. (65) Male in tilulo habelur Batlwniensis archidiatheologiae operam dabat, ut ipsemet falelur in cpieontts. Nondum enim in Angliam profeclus erat stola. Tiiulus tamen ilfe ita habeiur, in Sorb. i; - Maz. 1, 2 el Merl.; non autem iu aiiis. Blesensis cum haec scribebat, sed Parjsiis adhuc " Dig. 1.454,1.1 ex "Psal. 22. ,4 Psal. 18. " Lev. 6. a6 ia\ vipian. ''DigA.vn l. 1 I. 27. ssExod. sl 61. " Psal. 17. "Lib. x,c. 5. »'Matili. 10. S0Psal.54. Psal. 36. " Psal. 67. 94 EPISTOLJE. - EPIST. XXVII. Bellovadere, magisler P. Blesensis Baih.arch., sa- A scienliam saltilis plebi ejus vl rcdderet populum lulem el dilectionenu acceptabilem Domino, sectatcrnn 'j„nor>im ope- Dccessit pastor animarum noslranim (66), cujus rum 4% et pararel Domino pleLem pemcl&m 4S. obitum Ilere decreveram; sed recessit, non deccs- Elegit cum Domiims in sacerdolem sibi, ul esset in sii; abiit, non obiit. Mors enim per quam^mirilica- populo ejus ducior et doclor, viloe speculum, poevit Domiims Sancttiin snnm, non esl mors, sed nitenliae forma, et sanclitalis exemplum. Deus dormiiio;portus mprtis, ei poria vitae, introitus in scientiaruni Dominus dederat ei linguam erudilam, delicias cceieslis patriae, in polenlias Domini, in ct infuderat ei abinidanler spiriiuin sapientiae et abyssum clariiatis aelernae. Peregre'siquidem pro- inlcllectus, ut esset inter doclos docior, inter safecturus, sacculuin pecuniae sectim detulil, in plc- pienies sapienlior, inler optimos melior, intcr hiimiles socius, inler maximos major. Erat praeco nilunio reverstirus ; ejus enim anima, dives merilis, recedens a corpore, in resurreciione generali et verbi divini, tubaEvangelii, amicus spousi, columna plenaad antiquum hospitium reverletur. Cum mul- cleri, oculus caeci, lingua muli, pes claudi, sal tas virlutes quasi merces varias in unum fascictt- terrae, patriae lumen, minisler Altissinii, vicarius lum comportaverit ad ccelestes nundinas profcc- Chrisli, christiis Domini. Tola conversaiio ejus crat turus, plena dierum velula, mors sacculi scriicet, scbola Iioneslalis, morum aedificatio, et struclura anus improba, Iiligiosa, querula, imporliina, inviria, salulis. Erai in judicio reclus, in dispensalione iiiimicaetsubdola, ccepit revolvere sarcinulas ejtis, industrius, in praccipiendo discretus, in ioquendo ei scrupulosius explorare, si quid esset in ilio nie- modcstus, in consilio circumspectus, parcissimtis rilorum involucro, quod ad ipsius dominium per- in cibo lecipiendo, in donando Iargissimus, in ira tineret. Ipse aulem ianqttam vir ciicumspecius et pacificus, in- carne angelus, inter injjjrias inaiipruriens noluil viue suaestislinere dispendium. Diu suclus, limidus in prospcris, secuiissimus in adenim desidcraveral dissolvi, el esse cnm Chrislo ", versis, in eleemosynis eflusus, in misericorriiis loltts. Erat religiosornm: gloria, dcliciae plebis, et tii.iic perinaxiine suspirahat exire de corpere morlis bujus. Modicum ilaqtie pulveris projecit in liiiior principum, deus Pharaonis. De isto possuos vetukc, quasi v"ce tributi, ct noininc vectigalis. mus fiducialiler dicere, el canlare, quia post aurum non abiit, nec speravil in ihesaurh pecunim 44,qui Inde ccepit falsus ille rumor populariter evagari et passim plebescere, quia fera pessima devoravil nec acceplor munerum, nec acceptalor esse dignaJoseph": Tunica siquidcm,qua spoliaius esl, fallax tus est personarum. Caeleriin eminenliae catbedranuntia moriis erat. Joseph eniin vivil, el domina- Q lis apicem sublimali, stalim curara carnis propentur in tola terra iEgypli. Beata ejus anima corrnpsius aguni, circumspectius se diefanl, non miniis li!>")libusxonerata exuviis de pulvere liujus con- timenl corporis acgritudinem, quam gchennam, ct e versalionis libera evolavii in ccelum. Assumpia est in omnibus spalium vila? productioris affectanl. ab eo, qui dicit : Vado parare vobis locum : ilerum lsie vero a primo sueepromolionis ingressu, summo aulem veniam, el assumain vos ad meipsum '". Con- dcsiderio appclebat Jinem vitae, imo ul verius losummalus in brevi explevil tempora mulla; raplus quar, vivendi principitim. Nairi, sicnt Salomon aii : est, ne malitia immutarel inlellectum ipsius 36. Vo- Cum consummaverit homo, lunc incipit'". Hnjus eniin catus est in ccelum, quo mundus non erat dignus : vilae transeuntis egressus, ingressus est ad illam, :iec c-stexslincla lucerna haec, sed flaiii Iransitorio quce non transil nec desinit, vilam. A lenerioribiis psrcussa esl, ui lumihosius splcndeat, et jam sub aunis incipiens, singulis aelalibus, quasi singulis modio non abscondita luceat oinnibiis qui in donio diei horis, tanquam diligens cullor cl sirenuus in sunt. Yisns esl oculis insipiemium mori 31, sed viia vinea Domini Sabaolh laboravit : ci sic iu consuinejus abscondiia esl cum Chrislo in Deo : Mors cum maiione sanctorum vilte transitoriae cursiiiii ciausii. vicisse et absorbuisse visa est, sed absorpla est mors Sane jamdiu conversatione coeleslis, et a corpore in vicioria 3'. Desiderium cordh ejtts Iribuhii ei, " peregrinans anhelabat ad illas coelestes delicias Domine 3t; diu enim inililaverat libi propter verba lcmporalis vilae transire compendio. labiorum luorum custoriiens vias duras 40.Sane a ldeo propositum et signum peregrinationis arriprimitivis adolesceniiae moribus, coepii morum ma- piens de lorrenteiii via bibil; proplerea exaliatum lurilaie senescere, alque prurienies carnalis inso- esl nomen ejus in palria 46.Sic domini el fralres lentiac motus, vigiliis, jejuniis, disciplinis, cilicioi nosiri monaclii cailiedrales pupilli facli sunt absque et jugis continentiae balleo cohibere. Vocatus est; patre. Deus aulem, qui eduxit de moriuis pastorem itaque a Douiino lanqiiaiu Aaron ", ad dandam mugnum oiiiim tii sanguine leslamenti mlerni DoiiiiPETRI DE GUSSANVILLANOTJE. (66) Designat S. Thomam, de cujus nefaria et et mors S. Thomae inscribitur omnia accurate deairoci caerie fuse omnes hisiorici islius sae.culi,et .. scripsii. niaxime Anglici, inier quos iiber qui Processiis, vita 93 33 Pbilipp. 1. 84Gen.36. ss Joan. 14. 3C »' Sap. 4. '•' Sap. 5. •'»Cotoss. 5. S9 I Cor. 15. kl llebr. 5. " Til. 2. 43Luc. 44. 4l Eccli. 51. 16. Eccli. 18. 4ePsal, 109. ">Psal. 95 PETtU BLESENSlS , 1)5 i num Jestim Cltrislum *', ipsc, ut verbo Moysi A mis arripiat jttdicinm manus cjus, ut cornu suo utar 4S,provideat virum, qui sil super muliitudinem vemilet Syriam, intonel contra Eriom, fulminct hanc. Porro plurimi conquerunlur, el impatieiilis- conlra vilulos Belhel ss, contra idola jEgypli, consime fcriinrquod Chiisli iniiica inconsulilis 49inter . tra pingues vaccas Samariae s4, conlra sacerdotes eos el episcopos icrrae scissa est (67): nec taninm Bual, contra paslores pascentes se ipsos, conlra Vaceaei. aries, sed turtur et columba divisae suut, judices, qui conriiint iniquas leges, contra canes cl allrinsecus separalae so. AuSa esl irrumpere mutos non valcnles lalrare ", conlra amphoram contra usque ad religionis professores magislra illa discor- Zachariae ss, contra vasa pastoris stulii, SSPdioe,odii fotnes et occasio scandalorum praesum- ambitionem Simoiiis Magi, contra tyrannidem culi, et ambilionem clauslri, conlra praevaricantes plnosa, sciiicet, usurpatio seorsim ei singulariter tiigendi; ul conlempia et abjecia episcoporum el contra arroganies, contra oppressores paiiperiirn, abbalum deliberatione communi fieret eleclio clan- coiilra lurbalores ecclesiasticae pacis et fidei subdeslina et furiiva, el consueludini. coniraria, ini- versores. EPISTOLA XXVIII. niica legibus, damnata decretis et moribus reproROTROCJ EPIST.ADWILLELMUM SENONENJEM bata. Omnes caeleri, qui r.unc injuriam el coniem- .n AltCHIEPlSCOPUM (68). ptum simin repulanl, eam quani monachi fccernnt cleclionem, in personam, quae nominata esi, stia [A. D. 1172.] vota libenler el unaiiimiter sine omrii scissura et AJIGUMENTUM. •— Rothrodtts archicpiscoptts Rotltoscandalo coniulissenl. Nunc auieni vereor ne ha?.c magensis implorat opem arcltiepiscopi Senonensis, ul exiiium ccclcsiwRollwniagensi.ejusqite nobiliseleclio, quod Deus averlat! sit ejus dejectio : et sima: villw Andeliw, ex belto inler reges Anglorttm haec acquisilio umbraticae liberialis convcrialr.r et Francorum orlo impendens, sua induslria anwEcclcsiae Chrisii in niateriam servilutis. Sane pelialur, slis hacc, et aliar innumerahiles corpus Ecclcsiae W.I.LELMOenonensi archiepiscopo, et apostolicae S generalis hodie inficiunt et corrumpunl. Irriiiiut seriis legato, B. (69) Roihomag., sahilem et spirilum laici in Sancla sanctorum : sanctuarii vero iapidcs compassionis aflliciis impendere. 1. Si ad niemoriam leriticantur Ecelesiae nascentis dispergtir.tur in capiie omnium plalearum S Converliinlur hodie clanslra in caslra et fora : religiosi in exordia : sicul inter credenies erat unilas in fide, ethniccs, paslores in lnpos, lilium in spinam, aiinun in spiriiu, in baptismo; sic in unum faculialibus \n scoriani.frniiieiilum in lolitim, vinum in acemm, conlrihiitis, uniim erat oninibus volum, relevare oleum in amurcam. Bespicial Dominus in facieni Q pauperum indigcntias, el omnium necessilates lantcstamenli sui •*, el non dei in conculcationein vi- quam proprias reputare. Una siquidera et indivisa neam, qiiam planlavit dexlera ejus, Ecclesiam, est Domini lunica : nec unquain passa cst div?rquam r.cquisivit sanguine suo. Suscilct spiritum lium sponsa Christi, nec contumelias pellicis Moysi, et erigal cornu illius unicornis, episcopi U- alienae sustinuil, cujus uniiatem sponsus in Caiilius unice summi et singularitcr gcneralis, qtiale- ticis 8' allestiilur, dicens : Una esl columba mea, PETRI DE GUSSANVILLANOT^E. 16") Scilicet monachi Cantuarienses eligenrii ar- 1163. Hic cum episcopo Nivernensi misstis est ler.hicpiscopi jtts suum csse conteiiriebanl. Conlraepi- galus ad Heiiricniii II, pacis cum S. Thoma sanscopi suffraganci ad se perlinere dicebant. Quae lis ciendae gratia, ann. 1170. Qtia», iiitervenieiiiibiis sic dircmpla cst, ut propositis rcgi Angliae dnobiis iisdem legaiis, praesente Lmiovico Francorum rege, monachis, untis ad ipsius beneplaciiuni a capilulo confirmata csU lriem postea Rotrodtis, scilicet an. Cantiiarieusi electus sit, el ab episcopis rontirma1172, praefuil concilio Abrincensi, quod a Tlieoriino lus. Rem totam apprime narrant Gervasins et Ba- et Alberto cardinalibus, aliisque plurimis episcopis dtilfus. Caulerum jus eligcudi archiepiscopum Can- pro secunda absoluiione regis Angliae a morte H. tiiariensem ad solos monachos cathedrales pertinere Thomae, celebraluin esl, in quo rex Angliaede trasolemni decrcto declaravit lnnocenlius 111,anno gica morte S. Tliomae absoluius esi. Sed et quanCbristi 1206, ponlilieaitis nono, ut videre est apud lum erga regem siium effeclus essei oslendit ex epiMailhaeuin Parisiensem in Hist. Angl. snb Joanne. stolis vehemenlioiihus 53 etlS4, apud Petr. Bles., Scnienlia autcm Inuoceulii sic incipil : < Majores quas Eleonorai reginae, et Ilenrico III regis filio Ecelesiae causas, 1 elc. scripsit, ul a bello quod regi inferebant, illico ces(68) De Gnillchno Senonensi, poslmodura Be- sarenl. Nec frusira : nam et ab armis cessatum esi, mensi archiepiscopo et cardiuuli, vide qtiae diximus et Jilii in regis patris gratiam redieriiul. llle esl ari episl. 15. eiiaui qui aliquanlo post Hcnricuni Juiiiorem cuin (69) Seu Boirocus vel Botro, Anglus, filins "War- uxore sua Margarela regis Francoi um lilia rientio in vicensis comilis el Margaretje Perticensis : priinum D Anglia coronavit. Nec Iruslra, nam el ab arinis Boihomagensis archidiacoims, cuin Ebroicensi cpi- ccssatuni est, et filii in regis palris graliain rediscopus, landem archiepiscopus Rothoniagensis anno erunt. Obiii Rotrodus anno Chrisii 1183. 47 Hebr. 13. 4» Num. 27. 4S Joan. 19. so Gen. 15. H Thren. 4. " Isa. 56. 60Cap. 6. »' 14111 Reg. 22. Cap. 6. » Psal. 73. «'III Rcg. 12. 98 EPISTOLJE. — EPIST. XXlX. £7 A AileCa mca. Noluit eam numerosa pluraliiale cen- 1 liis alieriis impendai, qualem se propiiis exhiberel. seri. Licct enim plures sint Ecclesiae, sic lamcn in Recordelur dominus rex Francorum Rollioroagenunius compagem corporis uniunttir, ul sicul unitis sem Ecclesiain suain esse, quae pro illo assidtie, membri laesione membra corporis omnia quodanr lanqtiam proiege suo unico specialiter interpellat, compassionis parlicipio molestanlur, sic unius Ec- suasque faculiates omnino.de ejus jurisdiclione clesiaedesolalio in communem gemitum convertacognoscit. Regiaemajesiali noii congruit depopulari lur. Cum itaque in vincuio charilalis singularilas quod stium esi, aut illas expugnare Ecciesias, qualocum non habeat, sed in dispendium commune runi tulor est el palronus. Si nos alius iufestaret, redundet, quidquid toleraiur a singulis, quia ex ab ipso, non aliunde remediuni quaereremus. Anpraesenii regum discor.lia exiiialem EcclesiaeRotho- deliacum (71) ergo, et alias possessiones nostras magensi videmns imminere ruinam, ad vestram ipsius el vestrse proteclioni committimus et lulelae. graiiam devolamus : de cujus dileclione el pruden- Sane cum de discretione, et consilio vestro dispolia pleniorem in Chrislo fiduciam reportamus. Yos silio rcgni Francorum loia pendeat, cum in manu enim eslis, in cujus consilio, el auxilio polissimam vestra corda sint regum, el ad vestrae ordinalioiiis arbitrium populi inclinentur, vobis incumbit, quae suae salutis anchoram navicuia B. Petri conslituit; cum inter scbismaticae persecutionis fluclus pericu- ad pacem sunt, quaerere; vel, si baec dissens'o ad losiusaestuarei, vohis conlulit Dens in puerilia su- pacem reformari non potest, saltem i*esecclesiaper senes intelligere, et fnluram natnrae caniiiem slicas, quas vestrae tuilioni cOmmisimus, ab incnrsimaturiore morum senio praevenire. Fluxos adole- bus bellicis Jiberare. Cumque Andeliacum nobis et scenliae mottis in vohis ralio magislra cohibuit, ut commensalibus nosiris unicum sit vivendi suboniiii lasciviaelibertatepraecisa, nec forma, nec no- sidium, villaenoslrae parcile, si vnltis parcere vilae hilitas, nec opum exuberanlia, nee poleslas, nec nostrae. EPISTOLA XXIX. caeiera, quibus pudicilia expugnatur, propositum ET ADABBATEM, CONVESTUM S. ALBANI inlerverlerenl caslilatis ; sed modesta in omnibus (72), — Queritur de inltdspitatilale prioris conversatio plus angeli quam hominis exhiberel. AKGUMENTUM. de Wallingford, multaquein laudem hospilalitath Caeieras virtutes, quibus miraculose fulgeiis, sub afferl, addens ad ea jam olim priscos monachoset siJenlio praelerimus; nec enim nostra praeconia monasleria imprimis commendala fuisse. usendicatis, cujus hoiieslatem et prudenliam faina Reverendis palribus et amicis, abbali et conveniaiissime promulgavii. lui S. Albani, magister P. Blesensis Balh. archi'^ Ad nosiras et Ecclesiaenoslrae pressuras reverlidiac, salutem in vero salulari. mur, quibus nos hoslilitas circumvallat. Scitis enim, Nuper de archidiaconatus mei visilatione rediqualiier in Norlhmannorum perniciem Francia lota bam, praemittens servienles meos apud YVallirigforconjuraverit (70); nec iinainenlis ruiriae dispen- diam, qui mihi hospitium praepararent; ipsi vero dium Rolhomagensis Ecclesia declinabit, nisi ve- cum a priore Joci iilius domos ibrvacanles ad usum strae celsiluriiiiis ope et consilio fulcialur. Si ergo unius noclis mihi commodari peierent, et jam illuc ad praefalam Ecclesiae unilatem respicialis,vcstrum omnia, quae nobis et jumentis erant necess.iria, est averiere quod timemus, vesirum est necessitacomporlassenl, prior eis in iruilta superbia et abutes nostras omni praevenire cautela, quaienus cha- sione respondit, ei pene usque ad verberum conluritas lion ficla et amica compassio se talem uego- meliam prorumpens eos ignominiosa verborum PETRI DE GUSSANVILLANOT.E. (70) Inlelligit bei.um inter reges Ludovicum VII D illud appellat umcuut subsidium vilw suw. Et WalFrancorum, el Henricum 11Angliae. De. quo omnes terns ejus successor scribens ad amicuin siiinn Badulfinn Lundoniensem decanum : < Rex, inquit, qui Francorum el Anglorum et Noiibmannorum liislorias scripserunl. patriinoniiim Roihomagensis Eeclesiae so.luinel tini(71) Aliter Andeleium et Andeleia. Est oppidum eum, Andeleiam scilicet occupavil, J elc. < Cerie Norlhm.iiiniaein instila ejusdem iiominis, de quo si misereri veilet et parcere viioe nostrae, Andeleio eleganierGuillelnnisArnioricua, lib. vn Phitippidos : pepercisset. 1 Quomodo autem in manus regis AnEsl locus Andelii, qui nunc habel insula nomen, j giiae, atil potitts ducis Northmaimiae deveneril, diQuo secat in geminosse Sequana frugifer alveos : ceiur ad episl. 138. refluens in se (72) Monasierium S. Albani in agro Hertfordensi ' Nec longemocloterratn redil, el fttcil unum : in Anglia fundatum est ab Offa rege Merciorum Inque sui premil undique clausam. anno Christi 794, inslilulis ibi monachis, quibus Cujus planiiiem lanlus lumor unjet in allum, niulla et insignia jprivilegia ab Adriano IV impeQiiod circ-umfushoperiri non limel undh, travit : in quibus maxime commendabile esi illud Aqua superficies, ex omni parte rolundo Orbicutala sinu, se 11011 obliqual in ullum quod abbas primus sil inier omnes Angliaeabbates, IHvuricans cuneum, sed jinibus ipsa suis se ut accidii in coiicilio Turonensi, praesideule Alexandro 111,in quo Roberius abbas S. Albani anie alios litnital, ul nutlus dhcirculct angulus illam. Erat olim patrimonium Sanctae Mariaeet archiepi- abbates Angliae sedit, apud Matihajutn Parisiejisem in Vita Offw, regh Merciorum. scopi Boihomagensis, ut loquilur Neubrigensis, lib, v, c. 53. Uude idem Roirodtis infra, cpisl. 33, PATROL.DUVU. 100 PETRI BLESENSIS l-urpitudine lacessivii. Domus eqttidem vestra nomi- A in monasleriis florebat hospilalitas, principes terraj naiissima quondam in observanlia religionis ei or- loca reiigiosorum passim el cerlatim maguis faculdinis in hospitalitalis etiam exhibiiione longe tete- tatibus ampliabant. deficieniibiis autemvasis,oieum que solelodorem suavilatis et fragrantiam gloriosae slelil. Ex quo enim lempore in monasteriis deficere op:nionis effundere. Nunc aulem in injuriam ca- ccepit liberalitas hospiialis , stetit ac cessavit mapilis membri inferioris putredo refunditur, et ex gnalum largiiio : vereorque ne pauperis viduaefilii, particulari corrupiione tolius corporis yitium acsli- quos propheta liberaverat, ilerum a creditoribus malur. Verbum Apostoli est ad Hebraeos: Hospiia- rapianlur in servos. Sancla enim religio, quae molitaiem nolile oblivisci: propter hanc enim placuerunt nachorum maier est, dalurhodieiu conculcaiionem: quidam angelis in hospitio recepiis "'. Ubi est, qtiaeso, possessionesillius irahunlur in direptioneni etpraeilla hospitalitalis gralia, quam olim vestri anteces- dam : et quod olim devola principum muniiicentia sores exercebant in Scilhim? Muiius, ApoIIonius, conlulit, modemorum avariiia, non sine magno Paphnutius, Macarius, Anlonius, Paulus : inter fcenoris dispendio, revocare et auferre praesumil. quos diutissime certalum est pia coiiienlione, quis Multos equidem a magnatum familiarilale etgralia alteri panem frangeret, cum Dominus gratia hospi- separat defectus hospilalilalis. Sicbrachioconlrito, lalilatis quolidianum annoitai slipendium dupli- humerus a junclura sua cadit: dum reverendaoiim casset *'. Ediclum principis apostolorum est : religionis auclorilas principum oppressione calcata Esioie hospitales invicemsine murmuratione 60.Prin- vilescit, et evenit imprecalio illa Job dicenlis : Si . Plerique junctura sua cadal, el brachium cum ossibus conieetiam aulumant beatum Gregorium fuisse illum ratur '°. Sane praefalus prior, quandoque graviter patremfamilias, qui in exposilione ejusdem Evan- occasione ejusdem delicli punitus esl, credebamque gelii legitur in leproso Dominum suscepisse 63. quod ei vexaiio dedisset intellectum, sed.adhucmanus ejus extensa esi, nec a vesirae domus dehoneProsapia regis Angliae, quia unus de anlecessoribus ejus, cuidam leproso, quem in hospitio recepe- slatione cessabit, donec humerus a junclura, morrat, graiiam officiosaehumanilatis exhibuit, ab ofli- bidum pecus a grege, membrumque pulridum a cio foreslarii in eminenliam regiae digtiilaiis ascen- C corpore praecidatur. dit 64. Hospitalitatis gratia suscepil Abrahara de EPISTOLA XXX. Sara sese et slerili filium, in quo Dominus beneADR. (74) BATHONIENSEM EPISC0PCM ELECTUM. diclionem omnium genlium i'epromisit 6S. Angeli [A. D.H75.J — Pelrus semel, iterum, tertioperquieliospiles liberaveruni Loth de subversioneet incen- ABGCMENTUM. lem viderat amicutn suum, ad quem scribil, epidio Sodomorum 66.Raab ab hospitibus suis Caleb scopi ornari insignibus : eam vhionem eidem paleet Josue iu eversione Jericho salutem suae domus facil; optalque undecunquelandem oria sit, ut suum obiiiuiil 6'. Hospiialitas Suuamiiidis dedit ei filium consequalur effecium. Charissimo domino et amico R. Balnon. electo, precibus Elisaei, eumdemqueinortuum suscitavit 68. Pauperi vlduae, quae Eliam hospilio suscepit et pa- P. Blesens. Balh. archidiac, salulem et prosperos vit, ccelesti gratia influente, postea nec oleum, nec ad vota successus. iarina defecit. Expressa simililudinis forma, dum Cum humame conditionis slatus molu muliiplici »9 PETRI DE GUSSANVILLA N0T.E. (75) iixpio-LK significat confusionem, seu lumu- j) lentumrerum slalum; quasi dicat caliginem sublatam ab oculis discipulorum, quae antea impediebat iie Chrislum agnoscerent. . (74) Ule est Regiiialdus. Jocelini Longobardi Sarisberiensis episcopi filius, quem paler archidiaconatu illius Ecclesiae donaverat. Hic, cum ad insiamiam Alberli ei Theodini cardiiialium legaiorum llenricusll rex Anglorum liberas elecliones vacantium ecclesiarum fieri concessisset, ad Baihoniensem episcopatum electus est. Verum cum ipsius et aliorurn eleciionibus coniradiceret Henricus rex Junior, ipse Reginaldus cum Richardo Canluariensi clecio, pro sua et aliorum electione coiiJirniaiida Romam profeclus est. Unde pauio post eidem Henrico II de sna et aliorum electorum confirmatione, nec non de Bicardi in arcbiepiscopum Canluariensem ab Alexandro III consecralione litteras misil, quae habentur apud Rogerium Hovedenum Atinal., part. n. Cuni autem redirent Roraa, Ricbardus verilus ne quid mali Henricus Junior adversus elecios iriolireiur, Reginaldum intra valles Maurianae in eccleSia S, Joannis in episcopum Balhoniensem consecravit, archiepiscopoTareutasiae niiuiumetiam ei apponente; accepta lamen prius purgaiione a Reginaldo, quod mortem B. Tbomse neque vcrbo, neque faclo, neque scripio scienler procurasset. Alii etiam juraverunl quoJ, sicut opinabantur, con- Hebr. 13. S9Hter. tn Vit. Paul erem. ~~1 Petr, 4. 61Malth. 25. e~ Luc. 24. 6SJoan. diac. Vit. 6Sill c.22. 64Greg. hom. 23 in Evang. 6S Ureg. 1. 2, '• ' Gen. 18. 06Gen. 22. 6' Jos. 6. 6SIV Bcc. 4. 3 Jobol. Reg. 17. EPISTOLJ;. — EPJST. XXX. 102 varietur, nihil in lemporaiihus invenio, praeier A Ebroicensem episcoptim, Roihomagensem vcro arunum, quod vitae coeiestis imaginem repraesenlei. chiepiscopum referebat aetate. Cumque illi operi •Sola dilectio est, quam non allerat casualis even- hilaris et devolus assislerem, videbam pedes luos tus, quam separatio corporalis non dividil, quam iu caligis, et manum tuam nullo anntilo insignitam. temporis longitudo non abolel, quae defeclui non Quaerebam lacitus, quid hoc esset. Respomlensque succumbit. Sola dileclio est, per quam dominos et ille vir venerabilis : < Annulum, inquii, aureum non amicos absenies videmus, alloquimur, amplexamur: habebit ad tempus, sed lapideum, > id est qucm quae sic quadam angclica agiliiale ct imaginario gemma una circtilala continuet; pretiosiora vero commeatu transvolat etrecurrit, itt nihil de damno sandalia, et majorem annulum sua mater ei landem corporeae molis, aut distanliae localis injuria con- daiura esi, per.asiuiiam adolescentis, cui a sacerqueratur. Vestram itaque pracseniiain mihi imagi- doie corona promilletur; sed ulerqiie sua exspenaiionibus dies, visionibus noctes offerunt inces- ctalione fraudabilur, Iste cito transibit ad patres, santer. Sed nunc in vobis non prius aspectos litu- ille advcrsus et reversus donativis utelur. Uuum los novaemajcslatis intueor; el foriasse mens mea scias, quia receplis argenteis ulraque sandalia exanxia de vestra promolione, vel, quod facium esl, torqttebis. Dum hoc in somnis agerem et inanis jam senlit; vel, quod in proximo futurum esi, volo " caperem delicias visionis, ad Matutinas pulsatum ceriioripraesagit. Deo leste, et conscienlia mea lo- esl; cl abstulit campanarum improbiias, quodbeaia quor. Dominica die illa, qua cantalur: Ego sum dormilio conferebat. Hanc visionem secundo et Paslot bonus ", mihi videbalurin somno, quod le terlio, eadem rerum serie nox secunda replicuit. Cumque curiosiiatis humanae sortibus (75), et reponlificalibus indumenlis ornabalquaedampraegranvolulione psallerii (76) hujus visionis eventum dilidis el admodum reverenda persona, quae statura 101 PETRI DE GUSSANVILLANOTJE. 1 ceplus fuil priusquam Jocelinus paler ad gradum illo scriptum estt > Abiit inlocum suum (Act. xli), < ccepil quaeri quis in ejus locum ordinareiur. Elesacerdotii promoveretur. Aclum esi hoc ann. U74. Sedit vero in episcopalu annis 16 cum dimiriio, cti siint duo judicio humano, et eleclus de duobus id esl usque ad annum 1192, quo a monachis Can- untts jtidicio divino. De duobtis conSuliiis est Deus luariensibus in archiepiscopum eleclus csi. Verum quemnam ipsorum esse vellel, et ceciilil sors super decursis 50 circiier a fiominatioiie sua diebus obiit, ' Mattbiam. > Ul aulem sorliliones bonae a ir quae quiripiam alicui aut est epist. 45. Miror tamen eumdem Reginaldum sit laciendum, denique ut futurum cognoscainter familiares S. Thomae numeratum, cum ab lur. Hinc sortes divisoriae sunt, consultoriae vel diHenricoregeBomam niissus sitcontra S. Tboniam ; vinatoriae. Recie S. Thoinas, 2-2, q. 93, art. 8 : el ipse S. Thomas acriter in eum invehaiur in epi- < Sorles proprie dicuntur, ciiin aliquid fit ut, ejus slola, quam ad familiares suos, qui lunc in curia cventu consideralo, aliquid occullum innotescat; Romana pro causa sua eranl, conscripsit, ul est el quidem si qua;ratur judicio sorlium quid cui sit $ apud Baronium ad an. 1168. Verum cum ntillus I exhibendum, sive illud sit res possessa, sive sit alius Reginaldus uo;iiine inier episcopos Baiho- bonor, seu digniias, seu pcena autaclio aliqua, vonienses ah ullo auclore recensealur, dicendum est catur sors divisoiia; si autem inquiratur quid cuin ob aliquam causam iu offensaiu S. Thoinaein- agere oporiei vocaiur sors coiisulloria ; si vero quoevilum ineuriisse. Quanto auteni studio et amore ralur quid sit fulurum, vocalur sors divinaiona. > conleiiderii, ut S. Thoinae recoiiciluireltir, quibus Yide eumrium, opusc. 25. (76J Aperiri vel revolvi potesi Psalterium. (Idem lameniis, qua pceniteiilia in ejus gratiani redire dicas de Evangelio, aut quolibei alio sacrae Scriconalus sil, Jiquet ex 24 epistola Petr. Blesensis. Jinem multiplieem; aliquanrio ad (75; Soriilio esl aliquid de se indifferens, id est pturae libro) ad Sic ruae aut bona aut mala esse poiesl. Augusiinus in consolaiionem. Gregorius Turonensis, lib. v, Psal. xxx : < AudHo nomine .soriium, non debemus hhlor. Franc, c. 47 : < Haec cgo audiens dum in domo ecclcsiae residerem mcestus lurbatusque, insoriilegos quaerere : sors eiiim non aliquid inaliesi, sed rcs esi iu dtibitatioiie humana divinaui indicans gressus oratoriuiu Davidici carminis sumo libruuv voluiitaieni. Nain el sories luiseruiil apostoli, ut scilicet aperius aliquem consolationis versicu~ quando Judas, Uudilo Domiuo, periit. El sicut de lum daret. ln quo ila repertum est: > Eduxit eos (a Nolapatrem ejus JoceliinumvocariLombarrium. ' Joan. 10. PETBl BLESENSiS 104 genlitis explorarem("7), primum oculis meis versus A "". Ego quidem, quid revelatio noclurna portendat ille se obtuiil: Moyses et Aaron in sacerdotibus ejjus ignoro. Verumtamen quia fidelitali et devolioni vePETBI DE GUISSANVILLANOTJE. in spe, etinimicos eorum operuitmare (Psal. LXXVII). liibus, ad beatum tuninliim iterum accedens revolvit librum, qni eral Regum ; versus autem primus Aliquando ad eruditionem et morum correciionem. Sic August., I. vin Confess., c. ult. : < ltaqueconpa^inae , quam reseravil, hic eral: Proeo quod decilus redii ad eum locum, uhi sedebat Alipius. Ibi reliquislis Dominum Dettm veslrum, el ambulaslh eniin posueram codicem Apostoli, cum inde sur- posl deos alienos, nec fechtis reclum anle conspectum ejtts, ideo tradidit vos Dominus Deus ve.sler in marexeram; arripui, aperui, et legi in silenlio capitulum quo primnm conjecli snnt oculi mei : > Non nibtts inimicorum vesirorum (III Reg. lx.) Psalierii in comessationibusel ebrielalibus. non in cubilibns aiilem versus bic est inventus : Verttmlamen el impudiciliis, sed induislis Dominum jesum Chri- propler dolosilalem posuisli eis mala, dejecisli eos Slum, el carnis prudenliam ne fecerilh in concupi- dum allevarenlnr. Quomodo facii sunl in desolalioscentih (Rom. xin). < Nec ullra volui legere, nec netn, snbito defecemnl, periernnl propler iniquitates opus erai. Stalim quippe cum fine bujusce senien- suds (Psal. Lxxn). In Evangeliis auiem boc est retiae, quasi luce securilaiis infusa cordi meo, omnis perlum : Scith quia posl biduum Pasclta fiet, el fidubilationis lenebrae diffugerunt. > Aliquando ad lius hominis iradeiur ui crucifigaiur (Malth. xxvi). In futtiri cognitionem, idque dupliciter, aul ex divina iis responsionibus ille confusus, > etc. Quae oimies inspii-atione, quod pattcorum esl, aut ex humano sortitiones divinaloriae innoxiae suni. Yeiumalia est ratioapertionis Psall. autallerius sensu, eoque, vel qui stipponat cognitionem qtiam babiturus est, explicalione iibri esse ceriam, vel libri Scripturae facta ex humano sensu, si fides ipsi B adhibeatur, quae sors sanctorum abusive nu.ncuqui incertam. Agebalur divina inspiralione B. Franciscus, rie patur, ei tanquam diabolica merilo damnaiur in qiio S. Bonaventura in ejus Vita, c. 13 : < Immissum conciliis. Yenelico can. 16 : < Ac ne id fortasse est igiitir menti ejus per divinum oraculum, quod virieatur omissum, quod maxime fidem caihulicae in apertionelibri evangelici revelaretur- ei a Christo religionis infestat, quod aliquanliclericistudenl auquod Deo in ipso, etde ipso maximeforet acceptum. guriis, et sub nomiiie fictae religionis per eas quas sortes sanctorum vocant, divinationis scientiam Oratione ilaque cttm mulla devotione praemissa, sacrum Evangeliorum librum de altari sumptum in profitentur, aut quarumcunqtie scriptui'arum insanctae Triniiatis nomine aperiri fecit per sociuin, spectione fulura promiltunt: hoc quicunque cle*irum utique Deo devolum el sanctum. Sane cum ricus deteclus fuerit vel consulere vel docere, ab jn trina libri aperlione semper Doniini passio oc- Ecclesia habeaturexiraneus. > Agalhensi, cap. 42, currerel, iiiiellexit vir Deo plenus, quod, sicul iisdem verbis, nisi quod eliam ad laicos censuram Venelici canonis exlendit. Aurelianensi i, can. 30 : Christum lueral imilatus jn aclibus vitas, siccon< Si quis clericus, monachus, saecularis divinatioformis ei esse delieret in afllictionibus, etdoloribus passionis, antequamex hoc mundo transiret. > Eo- nem vel auguria credideril observanda, vel sortes, dem spiritn videtur acius fuisse Chramnus, de quo qttas mentiuniur esse sanclorum, quibuscunque puGregor. Turon, 1. iv, c. 16: « Cbramnus vero cum laverinl inlimandas, cum his qui eis creriiderinl, cxercitu posl eos dirigens nsque civitatetn Cavillo- ab Ecclesiae communione pellanlur. > Aniissiodonensem venit, eamque obsidcns acquisivit; exinde rensi, can. 4: < Non licet ad sortilegos vel ad auusque Divionense casirum perteiidit, ibique cum C guria respicere, non ad coragios, nec ad sortes quas sanctoiuni vocant, vel qtias de iiguo aut de pane die Dominico advenissei, quid gestum fuerit dicam. Erat ibi tum sanctus Tetricus episcopus, positisclefaciunl, aspicere; sed quaecunque homo facere vult, rici iribus libris super altarium, id est Proplieiiw, omnia in nomine Domini faciat. > In Capiitilaribus Aposloli atque Evangelioruin, oraverunl ad Donii- Caroli Magni, apud Sirmoiidum, lomo II , conc. num, ut Chramno quid eveniret, oslenderet: aut si Gall., pag. 157: < De codicibus vel labulis requiei felicitas succederei, aui certe si regnare posset renduii), et ul nullus in Psalterio, vel in Evangelio, vel in aliis rebus soriiri praesuniai, nec diviuaiiones divina polenlia declararet. Simulque unam habenfes conniveniiam, ut unusquisque' in libro, quod aliquas observare. > Ac deniqtte c. 11 operis primum aperiebat, boc ad missas etiam lege- De remedih peccalorum quod noniine Bedae-circumret. Aperto ergo primum omnium proplielarum ferlur apud Ant. August. in iine Epilomes juris libro, inveniulit: Auferam maceriam ejus,el erit in poniificii veteris, elioni. I, conc. Angliae: < Audesotalionem; pro eo quod debuil facere uvam, fecil guria vel sortes quae dicuntur falso sauctorum, vel autem labruscam (Isa. v.) Reseraloque Aposioli li- divinationes observare, vel quarumcunque scriplubro inveniunt: lpsi enim diligenler sciiis, fraires, raritm inspeciione fuiura proiiiittum, > elc Qui denique aperit sacros libros inquisiturus in quia dics Domini, sicut fur, in nocle ita veniel. Cum dixerint pax et securiias, lunc repeniinus iltis sttper- eis fulurum, el judicat inceriam csse, quam ex his reniel interilus : sicul dolores palurientis, el non ef- coiisecuiurus est, cognilioiiem, immunis nou est ab omni culpa. Haecesi sortilio diviiiatoria liumafugiettl (1 Thess. v.) DomiiiusauletiiperEvaiigelium ail: Qui non audit verba mea, assimilabilurvirv slul- ry na, ei de ea hic Joquilur Blesensis: unde perperatn to, qui wdificavil doinum suam super arenam : de- exislimavil Busaeussermoncm hic esse de sortibtis scendil pluvia, advenerunl fluminu, flaverunt venii, consultoriis, cum lamenagalur rie riivinatoriis. el irruerunt in domum iltam, et cecidit, el facla esi Ad cousuilorias sortes spectat, c. 20, epist. 119 ruinti ejus magna (Matth. vn). > Hucque eiiam re- Aiigustiui, ut el quod apud Cerirenum legitur de llevocari poiest quod idem Gregorius de Merovaeo raclio minore editionis regiae, pag. 412, et de AnChilperici Suessionum regis filio, iib. v, c. 14 : •. dronico seniore apud Nicephoruin Gregoram, lib. « Merovaeusvero non credens pythonissae, tres li- viu. Quando aulem sint liciiae sories coiisulioriaj bros super sancli (Mariini) sepulcrum posuil, id docet S. Thomas loco supra citalo. est Psalierii, Begum , Evangeliorum. Et vigilans Ad divisorias denique pertinei quod legiiur ejusloia nocle petiit, ul sibi beatusconfessor qtiid eve- dem Aug. episl. 180. Hae non debent adhiberi, nisi nirel oslenderet, et utrum possil reguuin caperean iii necessariis religiose et reverenter. non, ut Domino indicauie, cognoscerel. Posthax (77) Non tamen ut fidem his miuime adhibuerii, coiilinuato triduo in jcjuniis, vigiliis alque oratioquoil verba ipsa episloiae nianifesie dcclarant. 103 '" Pal. 98. EPISTOLJE. — EPIST. XXXI. 106 strae, quam regiae necessitalis experientia tol labo- ; lacessila injuriis : nec eniin forlitudo hon.iiiis aenea A ribus, lol examinavil periculis, non videbam aequa est, ui suslineal, sed tolerantia ipsius juxta divinaj lance responderi, jugiter longa voii exspectalione dispensationem gratice promovclur aut deficit, niitorquebar; et credo, quod de reliquiis cogitalionuilur aut grandescil. Quis miseriam et infirmilanum, quas diutissime spes incerla prolraxerat, tem inler Dei dona non compntet, cum Chrislus anima dormientis sibi praefalae visionis imagihes Aposlolo dicat: Su/ficit libi gratia mea; nam virius figuravit. injnfirmiiale perficilur " .' Idcirco iriem Aposlolus Facial libi Dominus secundum cor meum, et in eriocius in schola experientiae, quod Magister quanle iuirificans voluntates meas, suo non fraudel effe- doque praedixerat : Quando, inquit, infirtnor, luttc ciu diligentis affectum. foriior sum el polens 7S. Quod enim apud sapieniam hujus miindi, quae stultilia est apud Deum, EPISTOLA XXXI. videttir affliclio, consolatio esl (80) his qui reclo ADRADULPHCM ABBATEM FOJSTANIS. DE (78) ARGBMENTDM.—Gratias lum R. abbali, quod se sunt corde. Uude Aposlolus : Pro me, inquit, nihil agil graviler ex morbo afflklum mheralus sit, tum in gloriabor, nisi in infirmitalibus meis 1~. Job aflliprimh Deo, quod misericordiler flagellarit, fuseque clione corporis el substantiae temporalis amissione ex mcris lilleris ostendil infirmiictles, atiasque hu- ] jus vilm afjflictioncsalulares, uliles et ciulcesesse, multalus : 0«t" ajfliclusest, inquil, erit in gloria ", s ac inlet singularia Deidona numerandas. et quod impatienlia supplicium repulal, huniiliReverendo Patri, et domino R. Dei gratia abbati ter patienli ad solalium cedil. Cum enim palientise dc Fontanis, suus P. Blesensis Balh. archid., salu- fructum consideraiius pensat, levigatur onus, et lem ia eo sine qtio non est salus. dulcescit affliclio, dum in ipsorum pressura gravaAudivi, quam pia benigniiale condoleiis meis do- minum fuluras consolalionis. priniiiias jam praguloribus, el mala quae patior, communicatis vobis stat. Propterea idem Job dieit : Tollqi manum quodam susiinenliae participio, et inlinias compassuam, et succidal me ; et Itmc sit consolalio mea, sionis affcctu. Gralias agograliae largilori, quia me ttl affligensme dolore nonparcat ''. Habacuc eliani luisencordiler flageltavit; cum enim ambularem in in cantico suo cecinit, dicens : Ingrediatur pulredo . in ossibus meis, el subler me scateal, ul requiescam niagnis et mirabilibns super me, el quasi stiperventuiii me conlinua prosperitas elevasset, elevans aJ- in die iribulalionis, el ascendam ad poputum accinlisitme Dominus ", et humiliavitme, qui est ante ctutn noslrum 8J. Sciebat quod sequeretur vindemia saecula. Secundtim duriliam meam, el cor impce- post triluram, postafllictionem laetitia , cederelquc nitens ihesaurizabam mihi iram in die (remendi ju- , contumelia corporis ad coronam. Aposlolus ad CoQ dicii'*. Chrislus iram mihi coiiverlilin gratiam, rinthios scribens dicil : Sicut abundant passiones infirmari me volens, ne gravius inOrmarer. Eram Chrisii in nobis, iiaet per Chrhlum abundal consolasalulis meae neglector et immemor; sed desidem, tio noslra S3. Et ad Hebraeos: Spectaculum facti opei in via Domini lentescenlem infirmitatura mtilli- probrih el lurbationibus, rapinam bonorum nostroplicitas siimulavit ad cursum. Verbuni Prophela; rum recepimus cum gaudio, cognoscentes nos Itabere est: Multiplicatw sunt infirmilales eorum; poslea meliorem et manenlem substanliam 8l. Jacobus eiiam acceleraverunt ". Adbuc lamen gravissime aflligor. sciens quam magna sit mulliiudo dulcedinis Dei Utinam quae palior, s"ustineam patienler; omnes in flagellis ipsius, dicil: Omn* gaudium existimale, enim cordis aut corporis aflliciio citra meritum et fratres, cum in tentaliones varias incideriiis '". Flafruclum salutis est sinc palientiae condimeuio. lpsae gellal enim Dominus omnem filium, quem recipiiSG. Visital eum diluculo, et subito probat illum : visivirtutes, nisi patienliae habeant fundamentum, nomen virtutis et ofliciiim perdiderunt: tat et probat, ul sic spiritum ejus a spirilu maliNamvidua esivirlus, quam non patientia firmal (79). gno cuslodial •'. Et vhilatio tua, inquit quidam Quidam in prosperis fortes sunt, confilenles Do- aegrotus, cuslodivit spiriium meum 88. Flagello Domino, cum benefeceril eis, sed t"/imiserih non sub- " mini pulvis excutitur, queiu ad deformaiionem sislent ". Sane paiientia saepissime periclilalur, animae iniquitas assiduala. congessit, et exleriori PETRI DE GUSSANVILLANOTJE. (78) Raduiphusille est, cujus elogium sic paucis descrihii H. ejusdem ccenobii moiiachus sub ejusdem regula educalus, torao II Monastici Angtic, fol. 733: < Vir omni laude digmis, religionis speculum, flos ordinis, forma disciplinae. Meihoria illius in coniposiiione orioris, opus pigmenlarii, illiiis utique, qtii in vase fragili ut viiiutuin encomia congessit. > Porro Fonlanense monaslerium lempore S. Bernardi, scilicet ann. 1132, fundalum fuit a monachis de ccenobio Eboracensi ordinis Cisterciensis iiliic ab archiepiseopo Turslino deductis. (70) Versus isie desumplus est ex Psychomacliia Prudenlii De palieniiw et irw congressu, sect. 4, versu ult. (80) Virie de hac re tractalum Pelri Blesensis De ulililate iribulationum. 105 " Psai. 101. n Rom. 2. ,s Psai. 15. '6 Psal.48. " II Cor. 12. ,s Ibid. '• II Cor. II.. 80Job22. 8! Jac. 1. st Hebr. 12. «' Job 9. S8Job 10. "Jobe. "Habac. ?. sa II Cor. 1. "Hebr.lO. iOS PETRI BLESENSIS 107 vulnere sanatur plaga interior. Nam teslimonio A enim.qui perseculionempaliuntur propter justitiam Salomonis livor vulneris absterget mala el plaga in 9'. Nemo, inquii Pelrus apostolus, palialur ul fur, secrelioribus ventris (81). Sic irascilur Dominus, aul homicida, aul avctrus, aut alienorum appelilor ; ul mansttescal, affligil ut parcat, proslernit ut eri- sed, si bene facienles suslinealh, hwc est gralia apud Deum. Saepe legimus iliustres viros, aulhenticos gat. El quh, Domine, novil poteslalem irm tuw"? senes, eleganies pueros, virgines etiam delicatas, Plenaest enim miserationibus ira Dei ; el indicia tuae animadversionis, quam specialiter exerces in pro Christo flagella, ignes, gladios, beslias, el caeiera tuos, cerla sunipietatis indicia. Justorum siquidem suppliciorum genera perlulisse. IIIi pro jusiilia animw in manu Dei sunl *>. Irieo inler delicias et torquebanlur, ego pro iniquitaie mea affligor. Sufdolores, inler iram Doinini ei misericordiam sa- Dcitmihi ad suslineiHiamChristi gralia, ul habeam paiienliae illius documenta, nec deficiat a pusillanipientes in flagellis agnoseunt specialiier : Exsulta9S Judw propter judicia iua, Do- miiaie spiriius el tempestate caro debilis et toiies verunl, inquit, filim mine S Omnis disciplina in prwsenli amarissima flagellala. 1. EPISTOLA XXXII. est; in futuro aulem reddel frucium pacalissimum CAHTEARIENSEM. AD PRlOREM ". Sane, qui in labore hominum non sunt, et cuift ARGUMENTCM. Canluariensi, amiciiia et chaPriori jj hominibus non flagellanlur, cum daemonibus flarkale ejus fretus, negoliumquoddam ad conventum Canluariensem atlinens commendat. gellabunlur. Justo ilaque melius est, hic ineidi, Charissimo consanguineo suo YVILLELMO hic uri, ut aeternos cruciatus absorbeat vexalio lempriori Caniuar., P. Blesens. Bathon. archid., salutera et poralis. Transivimus per ignem el aquctm, dicit si qukl preliosius est salute. quidam, et eduxhli nos in refrigerium ' 3. Juslus Ea est lex amicilise, et condilio charilalis, ut enim teslimonio beati Job, miseriae suae obliviscetur, et, quasi aquarum quse praeterierunt, non re- amici in mutuis necessilatibus suos inlcriores affecordabitur ''*. Sicut meridianus fulgor consurget clus exteriori operum prosequanlur effeclu. Amicitias siquidem de recenti coniraximus, et gratiam, ad vesperam, el cum se consumplum putaverit, orietur ut Lucifer 8S. Plane adhuc anxie aflligor, quam crebra non extorsissent obsequia , quam adbtic sagitlae Domini in me sunt, quarum indilongo temporum tractu non vindicassel familiaritas gnatio ebibit spiritum meum. Scio tamen quod senex, spalio recisiore firmavit ad plenum exuminor est pcena, quam praecesserit ctilpa. Donum berans et fervens affeelio. Momenlanea itaque colDei est, quod inlirmor ; Dei gratia, qtiod aJfligor. locuiio, el notiiia brevis, sic me vobisi in glutino Medicus non semper dulcia minislrat aegrolo, sed G charilalis univii, ui vestrum omnino me censeam ; imo vos me alterum reputarem, si lanta posset frequenter amaras porrigit poliones. Cholera, cui cibus delicaiior causam dedit, saepepurgalur absyn- esse idenlitas corporum, quanta est singularitas voluntaium. Forlassc decipior, nec meis.ex sequo thio ; et aposlemata, quae ex olio et crapula succreverunt, ustio sanat et purgat incisio. Pro ptirrespondetis affeclibus ; sed inurbanum forel vos in gatorio mihi est vicissiludo febrilis, caloris el fri- amicitia elaudicare, quem verba, quem opera, quem facies, quem incessus, qttem quselibei alia, amicum goris (82). Spero aulem in eo, qui spes noslra est, qtiori non consurgel duplex tribulalio : nec judiccibit efficacemet slabilem pollicenlur. H. laiorem praesentium, et negotium, quod habet me Dominus Hs in idipsum 90. Si praesentes-carnis Hiolesiias patienter, el cum aequanimitaie susiinoo, crga conventum Cantuariensem, vestrae dileciioni morlem inierminabilent pcena redimet momen!amilto, et commiito, rogans humiliter, ul in eo exnea, et temporalis affliclio transiel cum aelerna. periar qualiler ad muluum amicitiae vinculum resPalior qttidem, pro iniqtiiiatibus meis : Uiinain pondere velilis. Quod enim veslra ei gralia oblimihi desuper daium essel pro jusiilia pali : Beali, p. nuerit, mihi reputabo impensum ; absentisque ac PETRI DE GUSSANVILLA NOT^E. v.ui (81) Aptiri LXX sic legilur: VTZW^IU avvTpip,- dttcta a corpore ad animam. Ac si dicat: Qtiod m 0-VVUVTU y.xY.ol;, it.od.iu; plagis corporisvidemtts fieri, idem de plagis menlis piuTU cti.nyui Se si; TUUISIU jd esl Livores el conlritiones occurrunt tnalis; placjm senliendum est. Ut vulnera quae sunt in exlrema auiem in secrela venirh. Aquila et Theoriotion hacuie, el plagae quae altius infigtiniur, veluti ad inbeiit,, ftw).o)7rsrpuvuuTaiv, Livores vutnerum. He- lima et ad viscera, cum dolore el malo curantur; r braicas,versiosic : Livores vulneris detersio in tnnlo, sic malus horno nunquam nisi suo damno sapit, neet plagw interioribus ventris. Clialdaiea : Pavores el que corrigiturnisi per dolorem eiangustias. Livores plagw occtirrunl malo,el ictus in interioribus venlris. llebr. rrrbn sanguinem concretum proprie signiSyriaca : Conlrilio atque suppiidum occurrerunt Jicant. flagiliosis, el plaga ad intima venlris eorum. Ara(82) Et haec esl communis theologorum post bica : Opprobria et fracturw occurrenl perversis, et coucilium Trideniinum, sess. 14, c. 9, opinio, perturbctliones in cetlis vertlriseorum. Sensus ergo niorbos afllictioiies et flagella, quibus a Deo in hac esl: Queiiiadmodum plagaeia summa et in ima cute vita punimur, si palienter a nobis tolerenttir, esse cum riolore sanantur, ita et malus affJictionibus et saiisfactoria, cl purgalorii pcenas relaxare. lta SyljHigustiis purgatur ei sanalur. El est melaphora de- viusin supplem. qu."l5, art. 2. 90 Sap. 3. 91Psal. 96. *! Hebr. 12. 9SPsal. 85. , ,9Psal.89. ••'Maiiij 5. ,SJ Peir. 4BVJoblI. 5! Job S. ~~Nabum. 1. 110 EP1ST0L;E. - EPiST. XXXIV. 109 novi amici obsequium me ad uberiores gratias obli- A vinci, aut vincere. Si pielas habitarel ln terris, gioriosius assereres, pairi cedere, quam Iriumphare gabit. Valele. de palre. Patri cedere et subjici, Iioc lex Moysi, EPISTOLA XXXIIL hoc lex Evangelii, hoc censura canonum, hoc apoTERTICM ANGLI.E. ADHENRICUM (83), REGEM ABGUMENTUM.—R. Roiliomagensh archiephco- stolorum inslituiio, hoc leges imperiales, hoc ipsa (84) pus Henricum teriium Anglorum regem Henrico hominum condiiio, et lex.naturalis.indicit. Dei et. II palri bellum inoventem ab insiiiuto revocare le iransgresconatur, et Andeliacum (85) illius lutelw commen- jusiiliaj inimicum, omniumquelegum sorem conslituis, si palrL non obedis, cui loium dat. : carne et sanguine HENRJCO Dei gratia illuslri Anglorum regi, debes, quod ipse es de cujus III, et naturae beneiicio carnem et salutem infeo qui dat salti- sementiiise originis archiepisc. Rolhomag., sanguinem muiuasli. Quis tibi materiam existentiae tem regibus. praebuit ? pater tuus. Quis te educavit? pater tuus. ex officio nobis injunctae adminisiralioQuoniam armis mjlitaribus inslruxit? pater luus. nis incumbit, animarum curam agere qtiarum ex- Quis ie in ulte regein facerei? paler tuus. actissimam ralionem dislricius jtidex in examine Quis se exinanivii, ul quicle omnia possiterribili postulabit a nobis; exceilentiae luae, quae- B Quis in oinnibus laboravit, luo invenis accunon sit oneri. si te deprecamur ut domi- deres? paler tuus. Nihil in patre suinus, bortaiiiur ul regem, docemus ul fiiium; nee sandtim, nisi quod e^uberantem graliam, luamque num, meenim alligattun esl in ore nostro verbum Domini; devolionem, quam forie remissior munificentia effusa liberalitale demeruit. sed in spiritti libertalis loquimur, quod salulem ani- ruissei, solabenignaet Francorum igitur genlibus successil ad volum ; mabus, quod quieiem populis, quod EcclesiaeliherNonnanniani enim eoruni imminentem cervicibus, latem, quod bonorein Deo, et palriae liberalionem et inexpugnabilem inveneab erroris invio ad viam verilalis quam scmper munilain conferai, alque le mediante diminuunl; et jusiiliae te reducat. Non attendis, fili charissirne, ranl, nunc ex omni parie nec innec iucepli operis meliris exilum. ut uec de caetero caput contra eos erigere, qujd inceperis; 0 ievitas adoleVolis odienlium te festinas satisfacere, el in pro- cursus hosiiles valeant sustinere. enim libi Deus inimicum. Non barbaras im- scenliae deploranda ? nec mirum. Si prium capul provocas sed familiares et domesticas; non cursuni viiso longioris indulserit, flebis aelate propugnas naiiones, vectior, quod commitiis impubes; nec erit lunc extraneas regiones, non hostiles muniiiones invadis, sed tuas; suhjeclum tibi affligis popttlum, non re- Joctis peenilendi, cum res in eam desolalionem vebellem; non bostem, sed patrem, imo non palrem r, iierii, ut reformari non possii. Tibi, dilectissime, fili, Iicet amare, tamen ex amore sic loquor; iapersequeris, sed le ipsuni. Pater siquidem luus, tui motus sequanimiter toleposlhabila corporis ei animae suae cura, se onuii consulios enim animi rare non possum. Et ulinam mors, quam me cogis labori et discrimini exponebat, [ut tuum faceret, oplare, praevenisset hos dies, quibus te patris et qnod nunc vis facere tuum; et, ut verius loquar, le amicum quod inlendis facere ne sit luum. Magis iutim pu- patriae persecutorern conspicio; quibus amicis hoslem intueor; qnibus.in guando non facies, quod paterna tibi cessio, quod hosiibus luis, et eo stalu te video, quasi gladium tuo gulliiri affixisgenerale volum populi, quod juramenla principum, haereditaria successio deferebat. Quod rex et ses. Ad haec scias Andeliacum unicum esse subsiquod dium vitae noslrae; ipsum luae commilio custodia:, princepspacifice possidebas, hoc tyrannus el inva- si praedonibus et incendiariis Audeliacum exposuesor, spolialione ecclesiarum.oppressione pauperum, ris, niihi vivendi maleriam adimes,qui das animiiin iucendiis el homicidiis, et ad ullimum parricidio, uunc usurpas. Parricidae siquidem censenlur, qui in moriendi. Yalete. EPISTOLA XXXIV. parentes armati insurguni; quos et Jeges saeculi EPISCQPUM (86),. dainnani et canones a beneficio successiouis exclu- -"ff\ \ ADP. PETRAGORICENSEM | [c. A. D. 1172. dunt. Jus luum in injuriam convertisti, dum quod B ARGCMENTUM.^ Purgat se apnd:Pelmgoricensem episequitas offerebal, per iniquilatem extorquereinieiiscopum, quieuminsuam aulam iitvilabal, se prodis: quod sane puerile dicerem, nisi quia hoc mamissis veierh domini ila deliniri, ul nunc exspeclaliliam proveciae aetatis excedit. Si cum patre venias tioni iilius facere saih non possit. ad confJictum, dubium est, utrum libi expediat, aut Beverendiss. domino el Pairi PETRO PetragoriPETRI DE GUSSANVILLA NOT^. (83) Ille erat primogenitus Henrici II, Anglorum conjicere Hcet ex eo quod consobrinus esset Peiri Blcsensis. Hic cum Berirando melropoliiano Burregis, quem paler in regem. ungi volueral : postmorinni cuni maire el fralribus conjuratione facta digalensi profeclus est ad Alfonsum regein Castelloe, in patrem arma ccperat. De infausta ejus corona- an. 1170 cum aliis proceribus Aquitaniae, ut Eleonoram Henrici II Anglorum regis liliam eidem Altione, deque hoc dissidio, et morle Henrici Junioris fonso malrimonio jungendam deducereni. Inierfuit ftt.sedictum est ad epist. 3. eiiain dedicaiioni ecelesiae S. Ainantii Buxiensis i'n (81) Rolrodus. De eo vide notas ad epist. 28. (85) Videibid. paao Engolisniensi. Obiil 1177, (86) Ille est Pelrus Minetus patria Bleseusis, ui 112 PETRI BLESENSIS M censi. episcopo, P. Blesens., suoriim consanguineo- A preces, mea etiam pro me nccessitas allegabal, iu riim, imo servorum minimus, salulem ei coni-inuos nullo reperi munificain ejus manum. Adhuc beniad vcla successus. gnioris evenlus vola concipio, el fortassc venturuin Fertis esl ul mors dileciio " ; curn enim compa- cum Britonibus praestolor Arlurum (87), et Mesgem membrorum,animaeque et corporis fcedusami- siam cum Judaeis exspecto. Nobiles et magiiificos cabile niors abrumpal, dilectio e conlrario diver- decel nil promiilere, sed quasi praesagire desideria sas volunlaies eonflat in unam, el in glulino chari- Iiominum, et eorum petitiones largiiionibus praevetatis diversarum animarum consolidat unionem. nire. Adhuc expedilniihi perdere modicum lempoDilectio abseniiae damna non sentii; cumque diu- ris, ut volunias ejus exactissime exploreiur, cur lurnitale lemporum pleraque soleanl infirmari, di- scilicei tanta promiserit, cur me voto longiore suslectio etlemporis Iractu el locali dislanlia convale- pendii. Et utinam suae famae discrimen allendat, scil. Hoc in vobis experientia medianle cognosco, nec de proriiolioiie'mea, sed sua opinione solliciqui me in vestraemagnificentiaeparentela minimum ttts verbum illud Salomouis frequenier atiendat: et quasi inler caeteros aboriivum benigniore tan- Venlus et nttbes el pluviw non sequenles, vir gloriodem oculo respexislis. Mandaslis siquidem, si man- sus, et promhsa non complens '". Si infra paucisdatum fideliter recolo, ut ad vos festinantius veni- " stmos dies munificeinia sua milii clemeniius non rem, tanquam domesticus et commensalis vestcr arriserit, ponam in le, Domine, cogitatum nieum, penes vos moraturus. In verbo benigiiilaiis vestrae et lu me enulries. Detua enim polissime miseraspiritus meus votivo exsuliabal applausu ; et jam ad tione praesumens, aliunrie suffragium non exspecto. vos feslinare dccreveram, jam ad procinctum ili- Memor eslo verbi iui servo tuo, in quo mihi spetndeneris ferventius anhelabam, cum dominus ille, disti '. Si illius piae liberaliiatis, et meae vocalionis quem scitis, promissionibus immensis, et quibusdam affeclio perseverel in vobis; sil de beneplacito veblandiiiarum praestigiis me minus circumspectuin slro mihi maturiore numio veslram exprimere voconveniens et circumveniens, meum propositum luiitateni.Palrem siquidein meuni, etmatrem meam revocavil. Exspeciavi suslineiis, et muliiplex in- de grege hominum alea faialiiatis exeniit, et quos terim heneliciorum occasio se obtulit. Porrigebam mihi polissime necessarios aestimabam,mors amara PETRI DE GUSSANVILLANOT^l (87) Fuit Britonum in Anglia rex potentissimus: G Armoricorum, Arthuri ex sorore nepos, qui et paqui, Iicet annos tanlum xv nalus regnum capessi- ler sanctaeHele.na;mairis Consiantini Magni. CaelerumpostDcxLviu annosinventum est corpus verit, et pauco lempore regnaverii, plurima lamen praelia gessii, qtiibus ferocissimas gentes devicii, Artburi, et in sepulcro opere magnilico reconriiium Saxones praecipue infensissimos hosles, quibus ad majorem Ecclesiam translatum esl, ul videre Mordredo Arlhuri nepoti iransfugaejunctis, et prae- esl apud Vfill. Maimesb., lib. l De gesiis Analorum. lio caesis profligaiisque, ipse Arlhurus lelhaliier De eo sic Cltronicum Rodulfi Coggessali iiionachi vulneraius, in jnsulain Avaioniae ad sananria vul- Cisterciensis in Anglia, qnod habetur maniiscripnera evectus, et ibidem dcluncitis, in ccemelerio tnni in bibliotlieca S. Vicloris Parisiensis : < Anno nionachorum sepulius est an. Christi 542. Mori- 11.91 (id esl sub Philippo Auguslo) inverila suiit bunrius aiiiem sese praeliosubduxerat, ne tanio casui apud Gleslingeber ossa famosissiini Arlhuri quonjnsultarenl inimici, amicique iiiolesiareiiiiir, iuquil riam regis Biilannise, in qtiodam vetiislissimo sarWestmonasteriensis. Unde quia paucis obiius ejus copbago recondila. Circa quod duae antiquaepyraetfsepultura tunc innbluit, Biiioniim gens ipsuiii inides slabani ereclae, in quibus Jiiierae qtiaedaiii adbuc superstiiem esseprae magiiitudine dileclionis cxarat;e eranl; sed ob nimiam barbariem et de-Ibrmalionem Icgi non polerant. lnventa sunl auconlendunl. Unde el parccmia. Sepultus auiem est paucis consciis in modico.sa- tem hac occasione. Dum eniin ibideni lerrani eftis loculo, in monasierio Glastoniensi vulgo Gla- fodereut, ut qnemdam nionachuui sepelirent, qui Stingebury ordinis S. Beneriicti in agro Somerse- htiric locum sepuilurae veliemenii desiderio in vita tensi, quod esi in insula Avalonia.iaeia el felicissi- D stia peroplaverat, reperitint quoddam sarcophania, quae sic dicla est ab Aval, quod Biilannis po- gum, cui crux plumbea superposila fuerat, in qna inuin sonat, quia locus ille pomis et pomariis abun- ila exaraitim erat : Hic jacel inclyiiis rex Arthurns in insula Avalonh sepulius. Locus auieni ille oliin dat. De ea sic quidam eleganter : paludibus inclusus, insula Avalonis, id est insula Insula pomorum,quw forlunala vocatur pomortim vociiatus esl. > Ex re nomenItabel quia per se singula proferl. Earictn lere Joannes Broinlon, in Chronico., pag. esl illi sulcanlibus arva cotonis. Non opus 1152, qui et mulla fabulosa, quseGalfridus MonuOmnisabest cullus nhi quem nalura ministral. metensis de Arthuro congessit, luculcnier refuial. Ullro fecundassegetesprodncit et uvas; Similitp.r el ilenricus de Knygblon canonicus sttis preliosogermine silvis Nalaque poma lib. n De eveniibus uliro redundans. Leycesirensis,licet non esse fabulamAngliai, apud Omnia gignit hiimus, vicegraminh qttem videre quod de ArAnnis cenlenis el ultra vivilur iliic. thuro ejusque geslis ei sepultura dicuniur, seri JiiHwc nova Jerusalem fuit, hwc fidei quoqttelima. bulas esse Briiannicas Arlhuriim arihuc venturiiin llwc lumulus sanctorum, Itwc sola poli celebralur. conlingentes. Jpsi habenria iides lanquam avToiny, Vix luit inferni pwnas, hic qui lumulalur. el qui ejusmodi translationi interfuit, cadaverque Dicta esl haec insula lumulus sanctorum, qnia in- Arthuri et omiiia superius comineiiioraia propriis numerabilia sanctorum corpora ibi sepulta siini. maiiibus attrectavi'.. Ibi etiam requiescit lloel [At. Coel.] rex Briionuiu s>Caut. 8. 100Piov. 25. ' Psal. 118. EPISTOL.E. —EPIST. XXXVI. K4 prima iacie depraedala "esl, extremae calamitalis k vantiam castitalis ihdicens, ibi gloriosius de libiexemplum me faciens, et forlunae liidibrium. Cum dine Iriumphasli, ubi gravior confliclus, el pugna igilur fiduciam in vobis habeam singularem, facite suspectior imminebat. Jam ut sub manu magnificenliae vestrae de longa inlbrt"in poriu nctvigas~: nii lempestaie respirem. Valete. ei adhuc lamen de lerra dissimililudinis ventiis EPISTOLA XXXV. lentaiionis erumpens occulte libi subsibilat. Si ADANSELMAM SANCTIMONIALEH. niniG esses in saeculo, le inler matronarum cuneos AnGOMENTUM.—Anselmw nobilhsimw virginis moita- virorum illustrium brachia supporlarent. Si nuiie slicem complexwinstilutum mirifice laudat, eam- esses in saeculo, affluenlia opum, el varietate suhorlatur ut expugnath omnibus carnis mundique qtte tentaiionibus , casiilath thesaurum forliter pelleciilis conspicua incederes, parentum numeIneatur. rositate et fecundiiaie sobolis gloribsa. Si ntinc ANSELM^E dileclae in Christo, P. Biesens. Balh. ar- esses in sxculo, universa nunc tibi exuberarent ad volum ; nunc clauslrali angustiae niancipala es, ttbi chid., salutem in eo cui servire regnare est. Exsultal, et gratias rcferl graliae largilori com- omnis evagandi licenlia praeclusa est : unde oninis muni voto sanctaEcclesia, quod te ancillara humirisus, omnis laseivia, omnesque voluptales saeculi, lem respexil Deus, quodinter voluptuosas palaiinae et mundi desideria releganiur; ubi funereae vesles, dignitalis illecebi-as educalam ad religionis propo- ubi continualae vigiliae, ubi eslpotus aqtiaeviiiique siium, el vilae panperis appeiitum, spirilu consilii confusio , cibus vero legumina et panis ausierior. et forliludinis animavit. Audi crgo, filia, et vide, et Sic tibi dileciissima suggerit humani generis iniinclina auremluatn '*; el, ne inter initiatae sanctilatis micus, incommoda mundanae conversalionis palprimiiias te favor aurae popularis alliciat, oblivi- liando versuie. Taceo enim de volupiate liominum scere populnm luum, ei domum patris tui. quam sit sterilis el incerta ; quae si plerumque i Multi siquidem sunl, qui de calice Babylonis tibi placeal, pcenitudinem inducil; etsi delectalad moproditoriae adulationis venena propinanl; qui pul- dicum, producliore spalio displicebil. Divilias sichriludinem luam, el generosilalis luae lilultim requidem et honores solliciiudo inseparabiliter concensenies, quasi dolendo ei conquerendo submurcomitatur. Mundi poihpa et favor populi ftimus mtirant, quod abjecta sis in domo Domini, el non cst, et aura subito evanescens. Adrie, quod mulier babiles in laberaaculispeceatorum. Verum recolere in dolore et discrimine maximo parlurit; et quod debes, quod ei generositaiem et pulchritudinem frequenlissime gloriam filiorum, huncinvaletudine, luamdedicasli,qui speciosus esl prmfiliisItominum*. C nunc captivitate, nunc morie casus amarior iniercujus pulchritudinem sol et Iuna mirantur; cnjus rumpit. Serva |laque cor luum omni cuslodia ', ut nobilitalem propheta non sufliciei)s aperire : Genevas luum in sanclificalione. Thesaurus s ? Ei florem possideas rationem ejus, inquit, quis enarrabit namque pudiciliae incomparabilis esl. Sola pudiadolescentiae illibalum inler castitalis lilia conse- cilia Agnum, quocunque ierii, sequitur 8, sola yicrasli; qucm adolescentulae dilexerunt nimis, qui tam reformal angeiicam. Iu amissione pudicitiaede se ipso dicit : Ego flos campi, el tilium cpnvqlvoluplatem virgines fatuae suspicantur; cum amitli; lium 4.s Cogitalus iiaque tuos, cl inchoatae conver- non possil sine erubescentia el dolore, jaciura ejus, salionis eventum illius commitle arbitrio, qui te ad non recipit aeslimationem. Ei, cnm omni peccato, immaculali lori nuptias, el desiderabiles invitavit per pcenitentiam medeamur, solus lapsus virginum. amplexus ; cui, cum servieris, Iibera es; cum ama- restitulionis remediura non mereiur. Valeie. veris, casta ; cum tetigeris, impolluta. Scio equidem EPISTOLAXXXVl. voio parentum tuorum ad hoc generaliter concurSANCTIMONIALEM. ADCHRISTIANAM risse, ut le nepoti ducis Burgundiae malrimoniaii — Laudal sqnciimonialem quod casticoinmercio conjungerent, qualenus cum eo con- ARGUMENTCM. iracta afTinitas, et muluae dileclionis occasio esset Ir. taiem Deoinreligione consecratam servaril : Itor- . tatur ut virginitaii jungat charitatem, humiliiatem et potentiae incremenlum. Sane adolescens ille, el perseverantiam. quantum ad dOles corporis, universis piovinciae SUUS Charissimae sorori suae CHRISTIAN^E, P. Bleillius magnalibus praeeminebat; slrenuitate enim scnsis Balhoniensis archidiaconus, saltilem in eo armorum,. et formaa elegantia, in oculis hominum sine quo non est salus. in siuporem et miraculum verlebatur: et, quod Magnificat anima mea Dominum; et exsullavil poterat ahiiuum virginis fascinare, nullus erat in spirilus meus in Deosalulart meo ', quia amhiilans verbis urbanior, nullus uberior in muneribus, nulin spiritu salulari cuslodias vas luiim in sanctifilus ad omnes liberalitales effusior. Verum, et prucaiione el odore siiaviiatis. Unde, et sicul unguendenlia consulliore, ei arcliore custodia libi obserlum effusum esl nomen iuttm '". Publice dicittir, Ii3 •' Psal. 44. 5 lbid. sIsa. 53. 4 Cant.2. ~ T Prov. 4. ' l~ Psal. 47. Anibr. '" serm. 90 De S Aanele. 14. Luc. 1. "Apoc. . ~ Tcrent. m Andr. PETRI BLESENSIS 116 atque apud Deum et liomines laudem plurimam . finis. Spes frucluum relevat agricolam a labore, A meruisti, quia ab eo tempore, quo vitam sanctifortemque pngilem conlemnere facit niolestias monialem professa es, ab observantia caslitatis et ictuum spes coronae. Tibi quoque fureturgravauiina sanctimoniae non cessasti. Unde et secundum no- clauslri el gratae servilutis obsequium exspectali» men luum, sic et laus tua in fines lerrw ~'. Cum esses jubiteei. Tunc columba seplimo die emissa ad arnupiiis morlalium desiinata, te Filius Aliissimi cam, iterum non redibit ao, et, juxta verbum Jobst, filii cervarum euntes ad pastum nequaquam ad madesponsare dignatus est, sicut ipse per propheiam loquilur : Desponsabo te, inquil, in misericordia et tres ilerum revertenlur : quia lu et eoiisimiles miserationibus, et sponsabo te mihi in fide '* Despon- lui eunles in gloriam (iliorum Dei eriiis in loco sanlur siquidem virgines Christo, ut suam ei offe- pascuae, nec redibitis ad molcstias hujusviiae. Haec rant castitatem. Despondi, inquit Aposlolus, vos uni te, diieclissima soror, breviter exhoriari et exorare ,viro virginem castam exhibere Chrislo. Eas enim decrevi, non ut admonitione mea indigeas, sed ut sponsalitio amore sibi Iibentissime foederat Deus, ad palmam et bravium animosius curras,. quiajuxia. quas sseculum non fcedavit. Amalor et zelator est geniilem, Non nocet admisso subdere calcar equo ". virginitatis, qui nasci deVirgine praeelegit. Ideo B autem specialilcrdevirgine nasci voluit, ulmalrem I EPISTOLA XXXVH. ADALEXANDRUM PRIOREMEMETICENSEM.. suam virginem pudicitiae el bumilitalis exemplo G aliae sequerentur virgines, atque cohabitationis ARGUMENTUM. se, cur librttm, quem resljlu,Purgal turum se promherat, constiluto lempore non reaeternn; gloriae fierent participes el consortes. Adslitueril. ducentur, inquit, virgines post eam : proximw ejus Charissimo socio et amico magislro ALEXANDRO, tibi. Affereniur in Iwlilia et exsullatione, ajferentur priori de Gemelico, suus P. Blesensis Balh. arcbid., adducentur in templum regis ''. Vide ergo, soror, saiuiem in vero salutari. charissima, ne in vacuum graliam Dei acceperis '*. Promiseram vobis librum vestrum die Sabbaii, Gratiam siquidem Christi accepisti in vacuum, et non feci. Sed lampadem defers vacuam, si non habes oleum cha- quae jam praeteriit, remittere; quod el Apostolus se in Hispaniam transilurum promiseriiatis, id est, si Christum ex toto corde non dilirat, suamque promissionem, Domino disponenle gis. Tunc enim pulchra est, et Chrkto placet caslialiter, non implevil ss. Credideram lotum librum si ejus comes est charitas, juxta illud : 0 las, transcurrisse legendo infra diem praescriptum ; qui quam pulchra est casta generatio cum charitate (88). licentiam non habui per momentum. Charilatem ergo habeas, soror, ethumilitatem, quae posiea legendi ilii acceptissima esl, qui in cmlis habilat, et humi- C De.vesira ilaque dilectione confisus, Jibrum adhue retinere rnraesumo;cumque aiias' accusabilem praelia respicit in cwlo el in terra '". Super quem, inquit, hic excusabilem facit ipsa praesum.requiescel spiritusmeus,nhi super humilem, et man- sumplio faciat, in **.Nam et jure civili, si quis equum sibi stteium, et trementem verba mea ls? Mariam virgi- ptio nem respexil Dominus, non quia pulchra, non quia accommodatum ullra tempus el locum sibi deslinatum duxerit, furti aclione tenelur: qui lamen, si nobilis, non quia sapiens, sed quia humilis erat. de confidentia difeclionis hoc fecit, a furlo et a Respexil, inquit, humilitalem ancillw sum ". Sis mendacio excusatur. Bene valeat, et oret pro uie Chrislo le hmniliasti, et ergo humilis, quae pro amicus meus. esse in domo Dei, magh quam haelegisti abjecta EPISTOLA XXXVIII. biiare in tabernacuth peccatorum ,B. Non prodest ADALRERTUM ROMAN^E ECCLESLE CARDINALEM.. (89) humilitas, nisi finaliter perseveret. Cum enim om[A. D. 1176.] nes virlutes curraut ad bravium, sola perseveranCantuariensh archiepiscopi laudes delia cnronalur. Omnis gloria-zjus filim regis ab inlus, ARGUMENTDM. scribit, et a criminibus objecth, ut quod igiiarus sil juris, quod avarus, quod provehendwprogeniei inquit Propheta, in fimbrih aureis ". Fimbriaesunt suw plus wquo deditus, ettm vindicat. vestimenli exlremitates. Est ergo gloria sanctimo- , Dei gralia Dilectissimo dontino suo ALBERTO nialis in fimbriis : nihil enim prodest gloria bonae Rorn. Ecclesiae presbylero cardinali et cancellario, conversationis in principio, nisi sit gloriosus et PETRI DE GUSSANYILLANOTJE. absolvit, ligenter examinala, Henricum regemconfeclo im(88) Sic omnia exemplaria, licet versio vulgala super semper legerit cum claritate. Sedilalegit Blesensis, munemque ilJius caedis declaravit, et litteris scriptis ad quia de cbaritaie agebal. Locus hic apud LXX sic ea re inslrumento publico, habentur apud Baroliabet: Kpsio-Tiav ursxviu PSTU episcopum, quae uptTi;, id esl Melius Bavennalem XII Annalium ad an. 1172. Tandem esl esse sine filiis cum virlule. nium lomo (89) Dictus est Alberius de Mora Beneventanus morluo Urbanolll, in summum ponlificem eleclus qui ah Adriano IV ex diacono cardinali S. Adriani est appellaiusque Gregorius VIII et, licei breviisipostea presbyler cardinalis S. Laurentii in Lucina nins fuerit ipsius poniificatus, nempe duorum fere crealus est, an. 1158. Tum ab Alexahdro 111 R. niensiuin, magna tameii suae pielatis nionumenia S. E. cancellarius factus, legatus in Angliam pro in- reliquil. Nam ubi primum Ferrar-iae iiunlium de qnirenda nece S. Thomac directus cst, Ubi. re di- sua promotione acceoisset, aiiimuin illico ad pro115 11 Ose. 1 » H Cor. 12. ls Psal. 44. " II Cor. 12. ,8 Psal. 112. 83. 19Psal. 41. B0Gen.8. '' Job. 39. " Ovid. II. De Pont. el. 6 0, I. S 16 Isai. 6fr\ " Luc. 1. Psal. !'* Dig. L xm, nt. " Uom. 15. ' H7 EPISTOLiE.—EPIST. XXXVIIf. «3 suus P. Biesensis, modicus domini Canluariensis A sagiret necessitates viduae et pupilli, praeparatiocancellarius, salutem in vero salutari. nem cordis eorum beneficiis aniecurrens. Cnin de Si Joquarad dominum meum, cum sim cinis el pul- Job legatur ss, quia erat simplex, et recius, ac tivis ~", quasi edicti venia impetrala; rogo, ut ejus- mens Deum, domino meo justo el timorato sua simdem oflicii participalio, sicut ad audaciam me com- plicilas impulalur* ad culpam. Sane Christus Jesus pellit, sic ad indulgenliam vos infleclat. Gratias Petrum, et Andream, et alios, per quos operams est salulem in medio lerrae, non de foro Justiniani, ago Deo et vobis, quia in spiritu mansueludinis mihi more vestro blande, et quasi socialiler teti- sed de simplicilate piscatoria legitur asstimpsisse. lnflat enim sapientia hujus mttndis 6, et legum yengistis ea, quae in domino meo notabilia videbantur. Scio, quia spiriluatis homo omnia dijudicat; ipse tosa ioquacilas, nec plus sapere quam oportet saauiem a nemine judicatur ". Undeet increpationem pere, sed sapere ad sobrietaiem. Si dominus meus vestram, sive me, sive dominum meum tangal. cum humiliter sentit, si alia non sapit, si non ambulat gratiarum actione recipio. Scriptum est enim : Ego, in magnis et mirabilibus supra se, si praesligia verE quqs amo, arguo el casligo ~~~. t utinam corripiat suii juris ignorat, erudilus lamen in lege Domini, me juslus in mhericordia, el increpet me; oleum au- et in ea, quse desursum esl sapientia, ambulat tem peccaioris non impinguet caput meum **. Non " super semiias justiliae, nihil in causarum decisiodico dominum meum (90), talem esse, qui pccca- nibus siatuens, quod in commune audilorium, et tum non fecerii, nec inventum sii in ore ejus men- publicam hominum noliliam non deducat. Educit dacium; meatirer enim. Nam si dixerimus, quia enim quasi lumen jusiiiiam suani, et judicium suum peccamm non habemus, nosmeiipsos seducimus, et tanquam meridiem ". verilas in nobis non est !9. Neque vos ctim austeNovi autem quosdain, quorum os maledictione et ritate moveri oporiet, si quandoque ad veiiemenlem amariiudine plenum est, innocenliam domini mei leniationis irapulsum cadit humana fragilitas. Ecce delraclionibus altenlasse; ei nolam avaritiae inuqui Deo serviunt, non sunt siabiles, el in angelis rentes, quia bona pauperum, et pairimonium crusuis reperit pravitalem ''. Verumtamen ex quo cifixi venaloribus non effundit. Talium gratiam non placuil ei, qui vocat ea quw non sunl, tanquam ea vcnalur, quorum laiidem viluperium putal: ncqne quw suni '', segregare dominum meum, ul in ec- gloriam mendicat ex alienae vocis otficio, cujus clesia patriarchali sibi sacerdoiio fungeretur ; non gloria Itwc est, teslimonium conscienliw sttm ss. enim sumpsit sibi honorem, sed vocalus esl a Do- Ipsum sanpe monui, ut esset propitius faniae suac, et mino tanquam Aaron "; non exuit monachum, n donis obstrueret os loqucnlium iniqua, et erat factus vilula Ephraim docta diligere triluram 3S, ejus responsio ; Si lalibus, dicebat, placerem, Cltrinec fuit dominator in clero, sed forma gregis in sti servus non essem ,89. Si expedit placere hominipopulo, vas suttm in sanciificalione custodiens, et bus, laus mea sit in Domino apud mansttelos et labia consecrala ad vaniloquia non relaxans. Vic- jusios; ac si diceret ciim Proplieta : In Domino lum vero et habitum, omnesque aclus suos suh ar- laudabitur anima mea, audiant mansueti et Imientur 40. Non enim, qui se ipsiim commendat, vel qui clioris censurae nodo cohibuit; ut qui a primitivis adolescenliae moiibus, in castris monasiicaj reli- ab hominibus comiiieiidalur, ille probaltts est, sed gionis Deo miliiaverat, jam non monachum, sed quem Deus commendat **. Imponunt ei alii, quod angelum in homine fateretur. Si ejus humilitatem circa suae parentelae promotionem riimis anxie verattendilis, nemo est in oculis suis dejeclior, e!, selur, et quod non spirilus Patris, sed caro et sansicut*de Moyse legilurS 4, mitissiraus omnium, qui guis revelat hoc ei. Porro si suis parenlibus pietamorantnr super lerram, libenler inlelligens super tis affeclus impendit, non est lioc extra ordinem egenum et pauperem, pressuras pauperum in vi- charilatis: cum Apostolus dical: Qui suorum et sceribus misericordiae suas faciens.; et quasi prae- maxime domeslicorum curam non habel, fidem negaPETRI DE GUSSANVILLANOTJE.' curandum terras sanctac snbsidium applicuil : com- D fit, Chrislianorum ipsorum peccaiis exigentibus, perio enim qnod Saladinus jEgypli sullanus civi- tol taniaque mala conligerant, jejunium quinquentaiem Jerusalem cuin sepulcro et cruce Domini nale loti orbi Chrisliano, sibi vero et cardinalibtts magna Chrislianoruni sirage edita occupasset, et asperius eiiam poenilentiaegenus indixit. Scripiam puto hanc epislolain circa ann. 1175. •> praedecessor suus ex taritaecladis quod Urbanus 111 mcerore decessissei. ipse piissiinus ponlifex, ul se» (90) Bichardum successorem S. Thoinaj in arriis sic et doloris successor, conliiiuo classicum chiepiscopaiu Cantpariensi, cujus sciliceieral coaiinloniiit, litterasque per universum orbem riirexit mensalis et canceliarius. ad conimoveiidos principum el Chiisiiaiiorum oniScripia circa.an. 1176, quo tempore Pclrus erat ninm animos, quo vires omnes ad repellcndos domesticus Richardi. Christi hostes impenderent. Etquia, ut plerutnque ss Gen. 18. "ICor, 2. •' " I Joaii 1. 80Job 4. s« Rom. 4. "Ilebr. 5. Apoc. 5. s6" Psal. 140. 830>e. 10. '' Nnni. 12. » Cap. 1. 1 Cor, 8. 37Psal. 5B. 3Sil Cor. 1. " Gal. 1. 40 Psa!. 53. " II Coi 10. 120 PETBl BLESENSIS 119 vit et est infideli deterior *'. Verumlamen non adeo A impensior, eas impalienlius ferunt, et pjertimqiie sanguini se indulget, quin etiam extraneis, si ho- animanliirin perniciem deiraclorum. Joannes aponesti sunt, munifice et magnifice provideat, eosque slolus delractorem suum garrientem redarguens, propinquioribus consanguineis anteponal. Proces- dicit : Is qui amat principalum gerere, Diolrephes, serunt in sua maliiia deiraciores, sicul Apostoltis garriens in nos , non recipil nos : propler hoc, si vedicii: Deo odibiles *', vestraeque sereniiatem gratiae nero, commonebo opera ejus ". Ex quo nolalur linmeo domino turbaverunt, elonganies ab eo amicum guam prurientem eiiam sanciis et perfectis in Doet proximum. Doleo, doleo : et ex quo posuislis eum mino displicere. Isliusmodi bomincs sciniphes sttnt contrarium vobis, faclus sum mihimeiipsi gravis 44. mordenies et pungentes occtille, dumque bona alioScio enim, quod extra suorum exigenliam meriio- rum detraclionibus seruginant el corrumpunl, comrum vcs'ram ei graliam subtraxistis. Appones ta- parantur aerugini et serpenli. Ideo Salomon dicit: men, Domine, ul complacilior sisadhuc 4li,el iiatus Si serpens mordeat in silentio, nihil eo minus habel, misericordiae recordaberis. Revelabil enim Dominus qui detrahil in occullo 48.Et idem : Susurro ei bititulos virtutum, el gra iarum dotes, quas planlavit tiuguis maledictus : iurbat enim pacificos *'. Filii in eo; confundelque labia dolosa, ei mendaces honiinum, denies eorumarmael sagiiim *~.Os eorum " "' ostendel, qui maculaverunt innoxium 4S.Vestraeau- repletum esl amariludine et doto : ipsorumque tem inlererit sanelitatis, ut Domiiium iueum, qui detractiones apud Deum et bomines feient; quia in omni veiilate et sinceritale vos diligil, foveaiis sepulcrum paiens el fetens est gullur eorum; venein Christi visceribus, et meam supplendo .insufli- num aspidum sub labiis eorum "~. Ideo^Apostolus ad cienliam, negolia ejus, quibus aequitas assislit et Coriiilhios scribens : His, inquit,<;»t hujusmodi ratio, benigne et eflicaciler proponere et promovere sunt, denunliamus et obsecramus in Domino, ui sine veliiis. Yaleie, querela et sine rumusculis operanles pacem invicem habeant "3. Verba siquidem, quibus vila principum EPISTOLA XXXIX. ADAMICUM QCEMDAM. depravatur, occultari non possunt, alque in publieuin deducla magnatum susciianl indignaliohem, PETRUS les. Balh. archid., E. amicoctsociosuo, B et aucloribus suis convertuntur in malum. Salosalutem et ad meliora processuih. Praefationibus eoloraiis, el picluralo fastu ver- mon dicit: Ne delraxeris principi in occulto : aves borum, sincera non egel affeclio; unde et cerlissi- enim cceli portabunt verbum : el qui habel pennas mus de mutua inter nos unione affecluum compeu- annunliabit senlenliam •*. Et de principuni indignadiosaeoralioni deservio, alque ab epislola praesenti, Q lione non tacens, Indignalio, inquit, regis, nuntius et veuativas adulationum blandilias, et omne lae- est moriis "". Sed et in lege Domini, Filius est tnordium prolixitatis abscindo. Refero vobis grates quia lis, qui principi maledicit". Cerle absurdum est niservientes veslri nos non permiserunt ignorare mis. in praelato, scurrilitali operam dare, et labia quid in vcslris prompluariis haberetur. IHudnove- Christi Evangelio consecrata, immunda et damnaritis, quod Bomana ciria more suo me mullipliciier bili verborum procacitale polluere. Quod si vobis debitis obligavit: sed si Scyllam seiriel evasero, lanta, et tam effrenis detrahendi libido est, sallem in bomiiiibus mediaemanus maliliam linguae pruper Dei gratiam non reciriam in Charybdin. rienlis exercere sufficiai. Non ponalis os vestrum EPISTOLA XL. in ccelum, et in terram lingua vestra non transADPR.ELATUM AM1CUM QUEMDAM SUUM. — Invehitur in H. prmlalum delracio- eal"' : cum juxla aposlolura, Regi lanquam prwARGUMENTUM. rem principum. cellenii reverentia debeaiur S8: cum et vos ei vinCharissimo amico suo II., suus P. Blesensis Ba- culo fidelilalis asiriuxeritis, cauiius, quacso, vobis thon. archid., salulem et circumsiautiam lahio- prospicile, nec habealis spirilum in naribus, aut rum. linguam in lubrico : sed sicut veslrae professionis Gauderem plurimum, si esset modeslior et cor- D ordinem decel, sic apponalis linguae custodiam, ut rectior sermo vesler, si iingua veslra in lubrico non se in liberiatem maliliae non relaxet. Nam, lesie sederet. Muliorum si juidem conlra vos odiuiii pro- Jacobo : Si quis pulat se religiosumesse, non refrevocatis, dum non cohibclis spirilum, dum iabia in- nans iinguam suam, liujus vana esi reltgio "'. Vir cucumcisa in susurrium et delractioiiem illicite linguosus non dirigetur in terra 60.Lingua siquidem re|axatis. Ut autem de caeleris taceam, quae insania modicum membruin est, totiusque corporis graiiam est doinino regi detrahere, famamque ipsius vene- pierumque contaminat ". Nec sperandum cst, quod nosisserrnojiibuslacessere?Saiieoriine turpiloqumin ab ulla lurpitudine se cohibeat, qui immundiiiam inboiiestuiu est in pra.iato, et plerumque damno- lingiiae non refrenat. Nam lestimonio Salomonis, sum. Nam cumdetraclionum injurias nullus aequa- Sicwlurbs palens, et absque murorutn ambitu : sic niiniler ferat; priucipes, quibus reverentia debetur vir, qui non potest coltibere spirilum \n loquendo~*. *'ITItn. 5. 4SBom. 1. " Job 7 4S Psal. 76. 46S.p. 10. 4'1II Joan. 9. 10. 48Eccle. 10. «Eccli. S3I Cor. 7. 11Thess. 5. ,4 Eccle. 10' «« Prov. 16. "~Exod. 22. 28. so Psal. 56."' Psal. 13. "Psal.5 87 Psal.72. 5S1 Peir. 2. "~ Jac. 1. ~" Psal, 139. 61Jae. 3. "" Prov. 25. EPISTOLJE.—EPIST. XLH. 122 121 Sic et in lege Domini ", vas quod cooperculum non A praeterea in magno comilatti nunlii rcgnm Hispaniae (92), deferentes ad vos illam aiitiqnam, et utihabct, repulatur immundura. nam antiquatam regnorum conlroversiam, quse lot EPISTOLA XLI. civilalum populos traxit in exlermininm et ruinam. ANGLORUM. II. ADHENRJCUM REGEM Benedicltis auiern Deus; nam sicut rcgina Auslri D. 1177.] [A. venil a finihus lerrae audiresapientiam Salomonists; ARGUMENTUM.— Queritnr regem Anglimincertis va- sic hodie remolissimi reges in hac querela gravi gari sedibus : legalos ejus Romam mhsos rever- el inexplicahili veslro judicio se siibmitlunl, poslulisse; adesse quoque legatos regum Hhpaniw commenioral. lanles instaniius ul quacsliolam noiosa sub vestrae B Domino regi Angliae, suus PETRUS lesens. Bath. discretionis examine rcsolvalur. Bene valeat cbarissiinus dominns meus, diuqne ac felicitervivat ct archid., salutera in eo qui daisaluiem regibus. Diu quaesivi, et non inveni quem desiderat ani- regnet. ma mea; diu vos insecutus, sed non assecutus sum. EPISTOLA XLII. Vanae namque vocespopuli, de viis vestris varie ADROBERTUM CAMERACENSEM (93). ELECTUM sentienles, dtim pesmeus slarel in via recia, mein [A. D. 1173?] — Arguit R, prwposilum Areensem, inviuni relorserunl. Salomon equidem dicil: Tria ARGUMENTUM. cjttod.eleclus in Canteracensem ephcopttm officio invesiigabiliaesse, et quarlum , penitus inveniri non episcopi notv fungaiur, negoliis smcularibus se : viam aquilwin cmlo, viam navis in mari, viam posse implicet, cattsas sanguinh agal, lyrannice siibdilut colubri super lerram, viam viri in adolescenlia stta6*. spoliel, nec moveri se a quoquam sinai. Beverendo Pairi ac domino B. praeposito Areensi Ego quinlum possu.m adjicere : Viam regis in Anglia. Cncurri, domine, hactenus in incertum; et et Cameracensi elecio, stitis P. Blesens. Baiih. adhuc ignoro, quo veniam, aul quo vadam. Fali- archid., salulem ei salutis selernaemcmoriam. ln litieiis quas libi milto, antefertur electo prsegatus enim ab itinere, insuper et arrepius apud Neuporlura (91) dysenteria gravi, cursores diversos positus, quoniam apud reges lerrae, et maxinie in vestrorum exploratoresiliuerum anie faciem meam ore populi celebrius esi Arcensis praeposili nomeii, circumqiiaque praemisi. Mandelis igiiur, ubi etqua quarn Camcracen.-is elecli : ncc niiruin. Nam et die inveniri possitis, benignissime princeps, ut aptid te adeo viluit divina vocatio, quod el nomen curram in via mandatorum veslrorum, et sit lucerna et oflicium abhorre.s episcopi, et ingralus Aliissinio pedibus meis verbum tuum. Cum cnim reipiiblicse oblatam tibi gratiam erubescis. Elegil te sibi Cainlersitinjuncla.milii per vos negotia tempeslivius C meracensis ecclesia in pastorem et episcopum aniexpediri, non parcam corpori miseroet niilieio, marum; lu veroepiseopaiusemolumeniapercipiens, donecdesideralissimam faciem vesiram conspiciam; adhuc praeposiliim eleclo pra'ponis, aique pastorala tn verodirigeinconspeciu ttto,Domine, viammeam". minisieriuin dedignanter accipiens episcopales reNuntii veslri a Romana curia redierunl, exonerali ditus. ad usus extraorriinarios usurpare contenriis. quidem argento, onerati plumbo: non mulium in- Doleo quidem, quia luae consecralionis graliam didumcntis aul eveclionibus honoraii. Appliciierunt latio lam longa ei lam periculosa suspendil. EpiscoPETIU DE GUSSANVILLANOT^. (91) Est Neuportus in Flandria, lertio ad Osten- censis episcopus eleclus esl : cumqtie Cameracum da nrbe lnuniiissima milliari, urhs maritima. pergeret, a Jacobo de Avesnis, quem olim graviter (92) Beges isti eraut Adelfonsus Castellae, et offenderat, occisus est anno 1174. De eo sic.AibeSahcius Navarrae ejus avunculus : qui cum vche- ricus in Cltronicoms. : < Roberiiis praeposilus de meiiier interse dissirierent, jainque a praeriiset ra- Area in Flandria episcopalus duos regebat, Alrebapinis ad arma proxime venluri essent, vix landein lensem etCamcraceiisem, (ilius fabri rustici Camoamicorum consilio negoiium ad llenrici Anglorum tensis, qui, ut aiunt, familiari daemone ulebatur, per quem ad lanios honores venerat. » Annales regis arbitrium detulerunl. liaque missis uirinque legalis Henricus, convocatis Lundoniae archicpi- anlem Flandriae rie eo sic loqiiuiitur, lib. vi, an. scopis, episcopis, proceribusque regni sui, reqtte I) 1174 : < Apud Cameracenses in Pelri locum atleginiature perperisa, solemne judicium proltilil, quod lur Robertus f autisies Ariensis («), plenus vir Sict iilrique regi graiissimum fuil, populisque paceiii monia, et ambitione nimis infamis, Philippo Fianet iranquilliialeni opiatissimani aliuiii. Rem loiam driae comiti valde charus. Hic cum gravern exsrcum seiiientia ab Henrico pronmiliala fuse rcfe- ceret simuliaiem cum Jacobo Avesniensi polentisrunt Badulfus, Bromton elGervasius in suis Chro- siino equile, non austts est proficisci Cameracuni. nich. Quapropier a Pelro Biesensi liltcralissimo, ut tucc Scripia est haecepistola anno Chrisii 1177, quo eranl lillerae, ^iro per epistoiain objurgatur quod landiu cpiscopi obire nuinia' distulerit. Tandena haec gesta sunl. (95) Hic esi Bpbertus, quem Philippus Flandrise fide publica, ducloreque iliueris Ludovico.Fraxineo comiie accepto, conies S. Donaiiani Brugis et S. Pelri Ariaeprappo- nobili equite a Balduino Haunor-.iae silum , ac Flaudriae cancellarium, episcopatuiim Cameracum peliii: sed struxil illi insidias AvesTornacciisis et Alrebalensis vacaniiuin administra- niensis, venieutemquc Condatum in ponle Scaldis lorem fecit. Postea Pelro comilis fralre.Carneraper satelliles quosdain suos iiilerfecil. > censi episcopaiui reiiunliarne, Robertus Camerauuiiuinuraijiobiius. \(.j jci-ai. Num. 19. " Prov. 50. cs Psal. 5. co 111Reg. 10, 124 palis sane promotio semper cum onere iuipartiiur , i sui ipsius factus est interfector; successit Neroni Iionorem. Sed tu, impatiens oneris el laboris, in Galba : quem inlerfecit Glho : qui eliam postea inleremplus est a seipso. Successit ei Yilellius, qui opere laborioso praecipuam appetis voluplaiem. Scriplum est, quia indignum Chrislo se facit, qui morle occistis turpissima, humana caruil sepulttira. Cbristi ministeiium erubescil. Qui me, inquit Do- Domilianus ei proximus, qui B. Joannem evangeliminus, confessusfuerit coram hominibus, confiiebor stam. in Palhmos insulam relegavit, damnalus est a el ego eum coram Patre meoB'. Utinam minus esses senaluet inpalatioinlerfectus. AureliusCommodus, sollicitus circa prurieiiiiam bujus niundi, quw ini- Helvius Perlinax, Julianus quoque Hclvii interfentica est Deo '' : scientiam vero viarum Domini, et clor, Aurelius eliam Antoninus, Macer, Macrinus, Marcus Anioninus, Alexander Romanus, Maximinus disciplinae ejus diligenler inquireres. Vereor enim ne in proximo libi dicatur a Do- Julius, Gordianus, Philippus el Decius, Gallus praelerea et filius ejus Volusianus, Quinlilius, Aureliamiuo : Quia scienliam repulhii u le, ecce repello tr, ne sacerdoiio fungaris inihi ". Tuae daimiaiionis nus, Probus, omnes bi el alii, quos lam de genlibus, senteiuia jam in ore omnium plebescit. Noiuii, quara de Juriaeis alibi recensemus, quia praesumiiiqiiiiinl, benediciionem, et elongabitur ab eo'°. Tui pitiose el inique gladii exercueruiit ofliciuni, in ore opinionem nominis enormiier gravat, quod causas ]$ gladii corrueruiit'9\Quia, sicutpoelacommemorat: Ad generum Ccrerh sine cwde et vulnere pauci sanguinis agis, quod abjecia Ecclesiarum solliciDescendunl reges, et sicca morte lyranni 80. tudine negotiis saccularibus te lolum occupas el involvis. Verttmlamen lui professio ordinis, nec de- Verbum enim Prophelae est: Viri sanguinum el dogeneres sseculi curas, nec saevitiam gladii maie- tosi non dimidiabuni dies snos ''. Sane inler eos, rialis admitlit. Aposlolus dicit : Swcularia negolia quos modo nolavimus gladio animas exhalasse, fuesi habuerilis, eos, qui canlempiibiliores sunt inler runt plerique, qui non ulebaniur gladio, nisiad fruvos, ad judicandum etigile'''. Non decel ordinem etum juslitiae, vel ad rebellionem geniis barbarse professionis ttioe in alea lanli discriminis diutius expugnandam : et hi, completo debilo vilae cursu, ludere, et salute animae spreia te adco damnabililer naturali res.oluiione corporis iributum condilionis saecularibus involvcre, monlemque Seir vertiginoso Imiiianacsolverunt. Nerva enini 8S,qui beatum Joanspirilu circuire. Vidc, quid Prophela talibus im- nem ab exsiiio revocavit: jElitis Adrianus ss, qui precetur : Deus meus, pone illos ul rotam, et sicut Jcrusalem reaedificavii, el eam suo nomine ^Eliam 8S* eiAntoninus stipulam anie faciem venli'". Istos percussit Domi- designavit: Antoniiius eliam Pius nus in posleriora, quorum Jinis interitus, qui fun- philosopbus gladiorum saeviliam evaserunt. Aurelius dunt semen in terram, qtii manna el gomor in pu- J autem, et Julianus Apostata Cbrisiiani nominis pertredinem verlunl' 3, quorum flumina mulanlur in seculores pessimi ab ipso Chrislo ccelesii judicio sanguinem'», scientia in errorem, quorum gloria sanipercuss/. Yereor, nevelis suqui vesligia Juliani, transit in confusioiiem, et vita aelernaiur in mor- qui cum esset vocalus in Domini sorlem, ui fieret tem. Salomon in Parabolis dicit: Ventilalor malo- imperator, fecil se Christianaj professionisexsorlem. rum rex sapiens immiltet eis rolam malorum'". Haec* Quid commodi libi conferl magnae in geniibus est rota, qua volveris incessanter, dum publicis et nominationis ambitio? Recole verba Chrisli, si le laicis actionibus ambitiose le ingerens, Christi ejus discipulum profiieris : Principes gcnlium dominanlur eorum,el qui poleslatem habenl supereos, sacramenla profanas. Eleclus in pontificem sanguinolenia conscienlia exerces gladii poteslatem. benefici vo&xnlur: vos aulem non sic : sed qui vull Gladium materialem exerceat, qui accepit gladii inler vos major fieri, sil minisier vesier 8l. Si accepotestaiem : potesiales equidem a Deo consliiuiae pias minisleriuiu Chrisli, si jngum Chrisii non desuut' 6, ui accipianl gladium ad vindiclam inate- irectas, permane in ea yocaiione, in qua vocatus es factorum, laudem vero bonorum". De his aulem ", dimitlasque laicis populi principatum. Certe qui sibi usurpanl usum glariii, scripliirn esi: Quia Philippus de Merlaico canoniciisCariiotensis jtiguni omnis qui accipil gladium, gladio peribit'«. Nam et Doinini abjiciens, sicut scis, ad arma se iranslulit : iili qui poleslatem gladii ex officio acceperunt, cumqtie magnis populis nuper praeesset, in praelio sagitia percussus interiii. Lex enim coelestis est, ct quia tamen sibi commissa abusi suut poleslate, gladio perierunl. Certe si Roniauoriim principum regula divini judicii, quod exitus hujus vitae infelifata seriatim consideres, nulltnn eorum invenies ces habebil, qui mundanae dominalioiiis obieiitu sanguinis effusorem, cujus sanguis effusus non fue- Chrisli mililiam derelinquit. Mors Philippi, et.alioril. Julius Caesar " a Brulo et Cassio, Anlonius rum plurimum deterrere le polest. Dedit libi poiiiicremptus est a seipso, Claudius Caesar a Caio rniiius in eis significationem, ul fugias afacie arcus. Caligula; Caius a prafaloiianis niilitibus esi oc.cisus; Scriptum quippe est: //Ht.j muldalo pestilenie, sapiens aslulior erit *~,justusquelavabil manussuasin Nero, beatorum aposlolorum Pelri et Pauli occisor 425 PETRI BLESENSIS ~> " I Cor. 6, '° Psal.108. Ose. i. "Psal. 82. ,sExod.lO. 6'Malih. 10. e«Jac. i. " " I Pelr. 2. " Mailh. 26. " Dion. " Tracl. de iiinere Hie'* Exori. 7. '• Prov. 20. Rom. 13. " Juv. ta(. 10. s'Psal. 54. slDion. 83*Etiseb. 1. i'n Hisl. c. 15 el in chron. Victor. Thcod. rosol. 1. iii Uhi. c. 20. 84Matth. 20. "JCor. 7. 86Prov.21. m EPISTOL^E.—EPIST. XLHl. m EPISTOLA XLIH. sanguinepeccatoris ". Dicitur tamen, quod sic ra- 1 M ADPETRUMHICUM EDICUM. A peris ad vanilates, ct insanias falsas, et quod abjecla htdicat gralia divinae vocalionis, adeo ardenler affectas po« ARGUMENTCM.—- Petro medivinw perito seest ilinere myrum nobiiem virum invishse, et mediiitenliam, ut sulijeclos spolies, ut per oppressionem nam illi fecisse; ralionem morbiel medicinw expode spoliis pauperum tibi iram et Jurolyrannicam nii, ac de cwiero wgrum illius curm commiltit. reni Domini thes3urizes. Scriptum quippe esl: PoCharissiiiio amico suo PETUO,magisler P. Bltjtenles polenlertormenla palienlur ". Plane, exactio- sensis, saiutem in vero salutari. nes, quas sub practexlu comilis crebro facis, mulNuper ingrediebar Ambaziam (94), ubi vir nobilis toi-um, quos amicos et domeslicos luos exislimas, Geldewinus graviier aegrotabal : occuritque mibi tibi susciiaverunt invidiam, ut sinl, sictit scriptnm dominus castri, rogans humililer et obnixe, ut diesi, inimicihominh domeslici illitts ". Detcstabilis veiierem ad infirmum. quidem rapina est in clerico : Rapinas, inquil ProAsserebal enim, quod et si manum curationis ei phela '", nolite concuphcere. Cerle aclum rapiendi non apponerem, haberet lamen ex visiiatione mea prohibuit ille, qui projecil avaritiam ex calumnia, qualecunque solatium. Ad iiistanliam itaque madum rapinse concupisceniiam interdixit. Gryplius, gnalum,qui pro infirmo devolissime suppiicabant, milvus et vultur, quia rapaces R triduum ibi feci-Et quia propter occupationcs nicas, haliaetus, accipiter, aves sunt, reprobanlur in lege Domini, el a sacrifi- qnas ipse novislis, moram non poieram ibi facere cio prohibenlur ". Si ergo vis leipsum offerre sa- longiorem, consilium meum fuil, ul vocareni vos: crificium Deo acceplabile, nec rapinis inhies, nec pinguique relributione vestram circa infirmum diliaffectes potentiam, nec munus acceples 9J. Nam, gentiam excitarent. Licet autem sitis circuinspetcsle Prophela : In quorum manibus iniquitaiessunl, ctus in his, tanquam similia frequenter expertus; dextera eorum replela esi muneribus ". Job eliain quia tamen teslimonio Hippocratis est experimendicit, quia ignis devorabil corpora eorum, qui mu- lum fallax, eiquandoque uni revelaiDominus.quod nera libenier accipiunt 94.Miror cquidem, nec ad abscondit ab aliis : non lacdeat vos audiie btijus plenum mirari suflic.io,unde haec ambitio malcdicla segritudinis modum : symptomata eliain, quae pleadeo ardenter libi obrepserit. Tribus enim episca- niusvos instruent: elquibus auxiiiis in asgriiudine pis abundanter suflicerel, quod libi soli usurpas de sti ulendum. Coinmune quiriem meriicorum vitium palrimonio crucifixi. Vereor auteni ne te reprobaest, semper circa aegrituriincs variare : unde si trcs veril-Dominus, et abjeceril a facie sua, quia cru- aut qualuor ad infirnium veniunt, nunquam in asbuisti ministerium ejus, eijtiguin ejuscontumaciier C signatione causae, vel exbibilione curae conveniunt. abjecisli. Resipiscas igitur, et iram Domini praeve- Porro, sicut nos duo sumus conformes in voiis, nias lempestive. Nain, si acuerit ut fulgur gladitmn sic et decet, ut identitas sit in nostiis operibus et suum ,s, si arripueril manus ejus judicium, vereor in verbis. Ego siquidem primitias curalionis adhine tunc poenitere desideres, cum non possis. Cum bui : cerlusqne sum, quod assequeiur de facili saenim exarseril in brevi ira ejus ", succendentur nilalem, si sil, qui prudenter conlinuel nianuin inexsiinguibiles flamraae, qu.as lamen cum matiira suam. Noveritis aulem cerlissime, quia medium correctione, et paucis Jacrymis poenitenlialibus po- hemilritacum patitur : cum enim patiatur conlinue teras exstinxisse. de lertio in tertium, magis affligilur. Scitis autem Quod asperius solilo libi scribo; quod numevi quod si minor hemilrilaeus esset, cum habeat genepluralis adulatione non blandior, periinacia lua (a- rari ex phlegmale puirefaclo in vasis, et extra, cit. Nam et exhortaiorias, quas per abbalem Cla- suos nunqttam tertiaret asstillus. Quod si major rimarisci nuper libi porrexeram, antequam easdem hemitritaeus esscl, propier putrefactionem melanperlegeres, combussisii, el hominemDei, qui verba choliae inius et exlra in molu malcrise intcrioris, vitae altuleral, contumeliis affecisli : curaque tepro aeger eliam motnm et aptiludinem membrorum posse suo a via mortis averleret, lu sanclissimam B amiiierel: denles etiam ipsius ad se inviceih claucxhorlalionem ipsius canino latralui, sicut dicilur, dereniur. Quaeoinnia qttia in hac febre minime accomparasli. Dominus auferat cor lapideum de me- cidunl, conslal medium esse hemitrilaeuin provedio iui, et te in observantia mandalorum luorum nieniem ex cholcra in vasis et stoinacho putrestabiliat, ut ejus minisler esse desideres, qui venit facta. Nam si in hepale puirefaclio esset, quod iniiisirare pro nobis. quandoque solet accidere, urina rubea el tenuis PETRI DE GUSSANVILLANOT^E. ut (9.4) Sic resiilui ex omnibus mss. nostris. Esl bujus regni certare audeai; na ait miriim non sit Merula in Cosauiem Ambazia vel Ambasia Gregorio Turonensi reges ibi saepe degere solilos, Aiiibocia, oppidum in provincia Turoniae ad Lige- mographia. Addam ct caslello inexpugnabili et in rjm, loco lam amoeno silum, ut cum omnibus aliis praeexcelsa rupe siio csse munilum. " Psal. 57. 88 Sap. 6. •' Maltb. 10. "JoblS. 9SDeul. 32. 9SPsal 2. 90~Psal.Ci. 91Levil. U. 9' Isa 53. » Psal. 28. 123 PETRI BLESENSIS 127 minaretur aduslipncm et ad nigredinem pertine- A lempora mulccnniur. Propler ingruenliam siiis , ret: quod , qnia non accidit, videtis materiam in lingua lavetur, sicul scitis, cum persilio, lignoque vasis el stomacho residere. Ex quo igitur veni, quia radatur. Ad insomnitates, papaveris nigri, malvae, ipsa die eum febris invaseral, feci ei venam bepa- violae, hyoscyami decoctio pedibus, herbaeque delicam aperiri. Et qtiia, dum morbus in augmento coclae capiii apponanlur. Conlra inobedientiam esl (quod ex eo liquet, quia adhuc est urina rubea ventris fiai suppositorium , mit clystrae. naec ideo el lenuis) nondum est purgaiione utendum, usus scribo vobis, non ul indigealis inslrui, sed ut vobis sum repressivis, oleumque violaceum super cor et securior, et scgrolo accepiior sil medicina, qnaede hepar, ac fronli ejtis apposui. Reslal igilur, ut nostra communi deliberalione procedil. Frequenter cum urina spissior plenae digeslionis tempus nun- enim ex aptiiudine medici gratiosa, et ex quadam tiaverit, detis ei frigidum cahonis, quod dare lulitis confidenlia, qtiara aegrotus inde concipit, nalura est, quam oximel, vel aliud : nam in illo toia ma- jam deficiens convalescit. Oportet igiltir vos cirea lilia scammoneae beneficio decoclionis evanuit. hunc circumspectuni esse ac strenuum , de ctijus Opiima eiiam ei essel decoctio cassiae fislulaemy- convalescentia, el magni lilulus bonoris vobis acrobalanorum citrinorum cum capillis Veneris el i crescel, et uiilitasrespondebit ad votum. seminibus citroli, el cucurbitae, et melonis: si ta- * EPISTOLA XLIV. men infirmi vires haec viderilispossepali. Diaeiam, ADARNOLPIIUM LEXOVIENSEM EPISCOPUM (95). ' sicut scitis, oporlet esse perlenuem: piisanam [c. A. D. U08.] — Consulit A. Lexoviensi episcopo,ne scilicel, et micam panis ter in aquis, aut qualer ARGUMENTUM. ob moleslias a principe vel capilulo, vel ab aliis abliitauv, fomenlationcsque de malvis, el violis, et injusie illalas episcopalu cedat, sed tantitm, si per non deficiant circa pedes : nam ibi calor papavere, ambilionis humanw suffragia ad eum pervenerit. plurimum iuvalescit. Si vero vehemens calor arcem Dei Beverendo Palri ac domino ARNULPHO gratia capilis, sicul evenire solet, invaseiit, radatur caLexoviensi episeopo, P. Blesensis, saliitem, spiriput, alque aqtia rosacea, et succosolalri, acsemper vivae, crassulae etiam, el vermicularis, alque plan- lumque consilli et fortitudinis Cum silis vir alli consilii et prudeuliae approtaginis, pannorum iminclione, caput, frons et PETRI DE GUSSANVILLANOTJE. (95) Ftni hic Arnulftis a primis pueriliae stiaean- (} tiilum dixerit; et lamen plures rie rebus Henrici II nis liberaliler, sed Chrisliaiie educaius, nimirum ei satis libere iocnti suut, ut Mallhaetis Paris. Malapud canonicos regulares, quos ex celeberrima do- mesburiensis, Polydortis Virgilius, Gervasius, Bamo S. Yicloris Paris. in calhedralem suam Joannes dulfus, Bromton, canonicus Leyceslrensis, et alii. Sagiensis episcopus ipsius fraier accersiveral. Ar- Apud quos omnes mirum de hoc odio silcntium, ciim lameri aliqui de libera ipsius secessione et chidiaconus illius Ecclesiaealiqnanriiu fuit, quousque morliio Joanne Lexoviorum episcopo avunculo episcopalus dimissione locuti sint. Certe Bobertus suo, communi omniirm suffragio ejusdem loci epi- de Monle horum lemporum scriptor Rogerio antiscopus electus esl. C.i eleciioni Jicel Andegaven- quior, aut saltem eequalis niillam aliam profert sis comes obsisiere eonarelur, lameri, iiilerce.denie causam, imo absohite scribil Arnulfmn LexovienPetro venerabili abhale Cltiniacensi, ab Iiinocenlio sem episcopum, cum XLaiinos eamdem rexisset II S. P. confirmatus est, saneiae serii apostolicae Ecciesiam, rcnunliavisse episcopalui, et perrexisse impense addicius fuii. Unde et contra scbismaiicos Parisius, suos dies dimidialurus apud S. Yiclorem, ipse inter primos sians pro Alexanriro III summo in domibus pulcherriinis, quas ibi ad opus sttum pontifice, Henrictim etiam II Anglorum regem ad erexeral. Adde el Necrologium ejusdem S. Victoris fovendas Alexandri panes pertraxil. Qua de re quod sic habel: « Aniiiversariuin solemne Pairis cum ad sunimum pontif. perscripsissel, quam ac- nosiri l>iaerecordationis Arniilfi Lexoviensis epiceplae sibi essent Arnulfi litierae ui palam tesiare- scopi, qui niagnae devolionis.affeciu, quem a niullur Alexander, eas in consessu cardinaliuin publice lis reiro annis erga noslram Ecclesiam habiierat, recitari jussit, ut ipsemet ad Arnullum rescripsii. ]) de suo episcopalu ad nos veniens, canonicus noster Porro quanto posl in prelio eum hahuerit Alexan- effectus, quietis sibi ac sepuliurac locum eaindem Ecciesiam inter omnes alias praeelegit, multis et der, hiiic palet, quod ssepissimead eum fainiliariler scriberet, ejusque opera in variis ecclesiasiicis niagnis beneficiis dignum, et perpeluum sui nominegoiiis uleretur. Necmirum, cum et inter doe- nis el ainoris memoriale posieris derefiqnit, » eic. tissimos et sapientissimos sui saeculi viros babere- Taceo quod de hac re in epistola Blesensis ne veriur, ul lesiaiittir ipsius opera, quae doclorum om- biiiviquidem, smo et aliam lacile causam subolfanitiii) niaiiibus lerunlur. Vixit aulem in episcopalu cii, non lamen asseveral. Deinde lanium abesl ut XLannis : quem petito ab amicis consiJio, et maxi- in Ilenrici odium incurrcrii, quin poiitis apud scriuie a Peiro Blesensi (ul ex prajsenti epistola liquet) ptores omnes consiat Ariiulfuin summa apud Hencum diiuisisset soliiudinis ergo, ad coenobium S. ricuui regem aucioritate et gratia seinper valuisse: Vir.ioris Parisiensis, sanciitatis et innocentiae do- tum ubi Henricum ad partes Alexandri legitiiiii micilium, se contuiil, ubi et posl annum obiil, id pontilicis inclinavil, ut palel ex his, quae ipsemet esl an. 1181 sepultusqtte esi in veteri basilica a se Alexander ad Arnulfum leslilicandi aniini sui gracondita, lum ann. 1S50 iranslalus csl ad majorem, lia rescripsit : < Persolvimus gratias oiiuiitiin Conubi quiescit. diiori, lauduin praeconia referentes, quod niagniliDe causa aulem ipsius secessus salis sinistre lo- cum illum el sereiiissimum orbis priiicipeui Henriquitur posl Bogeriuin Baronius, iibi ail eum ob cum regem Anglorum audiviinus lirmuiii 6l stabiodiuin regis Anglia?, quod incurrerat, episco|ialum leiri in catholicae unitate Ecclesiae piiinjaiiere, et suum reliquisse. Primo eniin quodnam iliud odiuin qtlod per luam praeserlim induclionein ideiri in fuerit, el cur incurreril Arnulliis, nemo cst scriplo- sancto proposilo iininium solidavil. itogamus sane, runt ejus aevi, cxcepto soio Rogerio, qui verbum ui iia vigii seniper circa eum ei sollicilus pcrse- EPISTOLJE. — EPIST. XLV. 130 batae, miror, quod a me cl caeteris minoribus in re A honorcm, qui ntiuc onerosus esl vobis, olisequiis periculosa et ardiia cohsilium postulatis, nisi qiiia atque intercessionibus et aliis ambitionis humanae et hoc ipsum prudentiaesl, in arduis rebus miho- suffragiis aspirare. Currite ergo ad conscienliae rum expiorare consilium. Frequenter enim minbri vestrae testimonium, et si invenerilis vos minus canbnicum iiabuisse ingressum, sitis sollicitus de revelat Dominus, quae a majoribus absconduntur. Ilabetis in desideriis episcopali administratione ce- egressu. Nam hic resigualio habet locum: beato dere,et ad sanctum olium vos lransferre, si super enim Gregorio ' teste, qui in ovilc ovium, non per hoc amicoriim vestrorum babeaiis consilium et osiium, sed aliunde ascendit, ad seternoe salutis assensum. Temerarium esset mibi in re tam peri- bravium in vanum se fatigat, nisi honorem, in quo culosa et arrfba praecipitare senleiiliam, nisi prius deliquit, peniliis derelinquat. Sancla ergo et saltiomnes veslri slaius circiimslantias cognovissem. bris est cogiiaiib, facta episcopatus cessione, priScio, quia jam declinalis ih seneclam et senitim, valain eligere viiam, si recolitis conscienliam cbrpusque confraclum laboribus ct selaie, suum vestramjam diclae promolionis obtenlu fuisse vel pracnunlial imperfectum.Habet equidem sanclorum in modico vulheralam. Si meaeparvilalis acceptatis Palrum inslitutio, ut episcopis iufirmis et senibus consilium, nihil omnino relinebitis penes vbs, quod " coadjutor adriatur. Nam el Valerio Hipponcnsi acquisieriiis per peccatum. Jam advesperascit vobis, episcopo adjunctus est Auguslinus 97. Sic Arimi- et vitaeveslraeinclinali sunt dics: observat etiam nensi episcopo, auctbrilaie Gregorii: sic Bonifacio inimicus calcaneum vestrum; et ad Iiictam vos exMaguntinoarchiepiscopo attctoritate Zachariae papae speclal exlremam. Dissolvile colligationes iniquas, cbrporis iiicommodiiaie laborantibus, dalus est eljugum exactoris abjicite. Deponite sarcinas amcoadjutor. Quod si piincipis indignatioucm, aiit bitiosac supelleciilis, ne vos luclator occulttis invecapituli veslri vexaliones, aut alias hujus vilaemo- Biat oneraium. Nurius aihleta foriius diniiCal.Natalestias formidatis, et ideo pacem eligitis el quie- tor exuitur, ut ffumen transeat. Yiaior exOneratur lem, hominem degeneriset dejecti aniini decet haec a sarcinis, ut expedilius currat. In liac via torrenfacere, non vos; quem constat prae caeteris cor ma- tem morlis nalaturuS estis, in proximo, pngnalurus gnificum et munificum habuisse. Sahe in hac requie cum eo, cum quo semper csl anceps cbngressusj non inveniretis requiem, et ecce in pace vesira periculosus casus, diflicilis reparaiio, rara el nunesset amaritudo amarissima "; dum recolerelis, quam secura vicioria. Nihil, quaeso, in vobis repecum anguslia spiriius gementes, vos ibi defecisse, riat suum : sed qui vos in annis fortioribus quaniibi fortius erat standum ; abjecloque Spiritu con- -, doque devicil, ipse vos victorem inveniai, licet de* silii et fortiiudiiiis viaeretis vos a pusillanimitate crepitum el ihfirmum. Vale. EPISTOLA XLV. spiritus el modica lempestaie subversum. Ad resiADANONVMCM QUEMDAlt. griaiionem episcopatus nulla, si mihi crediiis, vexatio vos induCef. Nam haec omnia forlasse operalur — [C.A.D. H74.J ARGUBENTUM. Negai RegincdUumBallioiiienseni Dominus, ul del vobis vexatio intellecluin. friluephcopum fuisse aul persecutorem atil occisoreui S. Thomw Canluar. archiepiscopi; si qiiid verd ralur granura, ut reponaiur iri hbrreo; quadralhr vel verbo vel faclo in eum deliqueril, id ex ignout sine sonitu mallei inleinpli aedificiocolloJapis, ranlia accidisse, vel certe eleemosynisj lacrymis, ceiur : movetur lurbo, ui Elias rapialur in ccelum "'*. pwnisquesponle suscepiisexpiaium esse. Si vero vesiri principis graliam affectalis, eam Arguiiis el damnalis B. Bathoiiiensem eieciunt potesiis obtinere levissime; dummodo vos ha- (96), lanquarn B. Thomae marlyris persecutor fuebeatis circa eum humiliter et devote: Ipse homo rit el occisor. Scitis equiricm; quam peficulosturi est, qui rebellionem et contumaciam in episcopis sit homini innocenli notam tanti criminis inurere,super omnia deieslatur. Ipse esl, qui sola humililate et adversus innoxium delestabilem suscitare infavincil el vincitur. Porro aliunde subesse potest le- miam : quam cum abolere Volueritis, ipsius excurgitima rcsignationis occasio. Cum enim scriptum D sum non poteritis cohibere. Scio, quia martyrem sil '"', quia proni sunt sensus hominis ab ado- dilexit ex corde, et inier desiderabilia hujiis mundi lescenlia in malum; dicitur, quod ab adolescentia fuil in volis ejus quandOque praecipuum familiaricoepistis ecclesiaslicos honores olfacere, et ad hunc lali et obsequio marlyris adhajrere. Beatus siqui129 PETRI DE GUSSANVILLA NOTJi. siola 15'S apud Pelr. Bles.* quam uterqiie legalus veresj » elc. Tum etiam chm saspesaepius ab Henrico missus est ad Thomam Cantuariensem arscribit ad Henricum. Porfo scripia videtur circa annum 1108, quovel chiepiscopum pro impedienda excommunicatione, quain Thonias in eum fulminafe proponebal. Tum patilo posi Arnulfus renunliavit episcopatui. denique quod Henricus in angusliis posilus pro im- f- (96) Quia ReginalduS perseculioiiis et caedis Sy hiani illa rebellioiie el conjuratione filiorum suo- ThOma?infamatus fuerat, coiisecrafionem ejiis ad iuin adversum se, Arnulfum cum Roirodo, Rotho- episcopatum Batiioniensem quiriam imperiire moliObaiiiur. Unde eum in hac epistola Petrus a tanttf mageusi archiepiscopo, legatum miserit ad Francorum regem pro reconciliatione, ut liquet ex epi- facinore purgare niiitun *~Possid. in Vita August. c. 8. PiTROt, C€V1I, ss Isa. 58. ,'• IV Reg. 2. "° Gen. 5.- *'Lib ix, episl. 40; 8 PETBl BLESENSiS 151 132 . dem marlyr suspenderat pairem suum episcopttm A me pcenitentiam qui agunl humilem el devoiani. Sarisberiensem (97). Nec mirum eo lempore vide- Scio autem, qiianlum exterioribus signis perpcnbatur, si filius afflicto patri compaliens, quandoqtte dere potest humana fragilitas, quod si"praefatus durius, attt minus consulte de sancto marlyre lo- electus aliquid altentaveril in contumeliam martyquebalur..Nam et nos inscitsali vilam ipsius pula- ris, illud expiavit asperitate cilicii, largioiibtis eleebamus iiuaniam, el finem illius sine honore : sed mosynis, lacr.ymis profusioribus, et ausierioribus computalus est inler filios Dei el sors illius inler diseiplinis. Res esl plena periculi, sinisira de hoeteclos s. Quidquid faeiebat, charilalis oblenlu et mine innoxio suspicari. ldeo Apostolus ad Romanos zelo jusliiiae, iu crimen odii et invidiae vertebaiur. scfibens, ail: Infirmum aulem in fide assumite, non Sed e conlra, quidquid machinabalur ad ejus infa- in suspicaiionibus cogitationum ls. Nulli aul pauci miam liumanamaliiia, eidem converte.bat Dominus hodie sunl, qui conscienlias alienas inspicianl, qui ad coronam. De ipso capile noslro Jesu Clirislo, ciim Elisaeodicani ad Giezi : Nonne cor meum in dicit Isaias : Nos pulavimus ettm leprosum, et per- prwsenli erat, quando accephli argentum el vesles " cussum a Deo, et liumilialum 3. El nos quidem prea.Naaman? Temerarium esl, si luum delictum tiosissimum Chrisli membrum lepiosum reputavi- dissimulas et judicas alienum. Verhum Saiirici mus et abjeclum. Haec est lepra, quae in sanctos Best: Domini scdiffundit. De hac lepra in Levitico 4 meUt nemo in sese iental descendere, nemo ls : Sed prwcedenli speciatur manlica lergo. mini me legisse : Si effloruerit lepra dhcurrens in Nolile ergo hominem criminose arguere, noliie cute, sacerdos lepram mundhsimam judicabil. Cum omnis lepra immunda sil, lepra infamiae, quae san- judicare servum Domini : suo enim domino slat clorum afflcit iiinoceiitiam, munda esl; nam cum aut cadil. Ejus est judicium, qui scrutalur corda et cxlerius excurrat sinistra opinio, cum exterius renes ie, qui scrutaiur Jerusalem in lucernis ", cui menlialur iniquilas sibi, sanctorum animw in mann cogilalio liominh confitetur 18.Pro minimo mihi est, Dei sunt ",_ justique verba exterioris contumeliae dicil Aposlolus, ul ab homine judicer, aut ab liumano die 1S.Cui concordat, quod per Isaiam dicil Domiconlemnentes, de thesauro conscieniiaesuni securi. Nota in Cbristo hujus leprae vesiigia, quaea capite nus : Nolite, inquit, Itinere opprofcrium liominum, et E in membra, a palre in filios derivalur. Curabat blaspltemias eorum ne limeatis %~. i soli relinquaDominus languenies et violalor Sabbati dicebalur. tur judicium, cni omne judicium dedil Paler ". Non esl, dicebanl, hic ftomoa Deo, qui Sabbalum Ipse Jicet ntinc mulla sustineat patienler, judicaiunon cusiodit °. Ejiciebal damiones, elboc maleficiis r rus esl tamen tempore suo. Cum accepero, inquii, ascribebant. In Beelzebub principe dwmoniorum, tempus, egojuslitias judicabo ". Tunc boni disccrnenlur a malis as. Deus enim deerum Dominus loinquiunt, ejicit dmmonia ', Nunc Samariianum, nunc filium fabri eum vocabant 8. Ideo describit quetur, et vocabitlcrram "* : habensque venlilavtum eum Zacharias sordidis vestibus indulum 9, quod in manu sua 2S,veniet ul discernal populutn suum *6. ei, et imitatoribus ejus convenit, ut in vesle sordida Inlerim aulem cum Hierosolymilis habilal Jebusit decor meulis, et in cute leprosa sit nuinditia saeus ". Inleriiij in horlo palrisfamiJias simul sunt cordis, et inter conlumelias detractorum pura et saliunca ei ahies, uriica et myrtus 5S. In grcge Jamunda consciemia sit in sanctis. Proplerea sponsa cob animalia alba el nigra, agni el hcedi s9. ln reli in Canticis 10dicit : Nigra sum, sed formosa. Si Petri pisces boni et maliso. In arca Noe animalia ergo Balhoniensis eleclus, sictit et nos omnes, vi- munda et immunda sl. In agro Domini lilia inler tam martyris quandoqtiebabuit in derisum, si pa- spinas ~~,cl zizania inler spicas 33. In arca Domini tri suo beneficium relaxalionis obtinere curavit, granum cum palea. ln cella Chrisii vinum cum acinon esl quod ei debeat imputari ad crimen. Se.d,et nis 3*, oleum cum amurca. Non est noslrum alisi adversus eum deliquil.in aliquo, eum excusabi- quem judicare ss : novit enim Dominus, qtti sunt lem ignoranlia facit. EcclesiamDei persecutiis sum, D ejus 36. Consulo igilur, frater, elexhqrior in Chridicit Apostolus, sed misericordiam conseculus sum, sto, ul cessemus a verbis eliain ad rem non pertiquia ignorans^ feci ''. Credo, quod si sanguis Abel nenlibus : cumque luluri siut primi novhsimi, et clamat de terra ultionem ", sanguis miiissimi mar- novissimi primi 37,credo, quod vos praeccdel ad vityris ciamat remissionem peccalorum, in his maxi- tam, quem novissimum reputatis. NOTyE. PETRI DE GUSSANYTLLA , (97) Jocelinum nempe, quem Thomas Canluar. archiepiscopus excommunicaverat, pro eo quod Junjpris regis coronationi contra jus Ecclesiae Canloariensis faclae interfuerat. Scripta est haec epistola circa annum 1174, qui} elecius esl Reginaldus. ' Sap. 5. sIsa. 53. * Sap. 5. GJoan. 9. » Matih. 19. s Maltb. 15. 9 Zach. 3. Cap. 3. '13 '' 10 Cap. 1. .» 1 Tim. 1. " Gen. 4. Rom. 14. 141Y Beg. 5. 1S Pers. sat. i. Rom. 8. 1SPsal. 75. " I Cor. i. ." Isa. 51. 81Joan. 5. ~' Psal. 74. S3 Malth. 25. '> "iSoPsal. phon. 1. » Matih. 5. 26 Psal. 49. " Josne 15. !S Isa. 55. " Gen. 50. so Maith. 13. 31Gen. 7. 49. " Cani. 2. « Mallh. 13. 3t Num. 6. 3S Maiih.7. se II Tim. 2. 3' Matth. 20. _, EPISTOL.E. — EPIST. XLVl. 134 A in forlitudine manus suae 38. Cumque vix aul iiuuEPISTOLA SLVI. ADRICARDUM SYRACCSASUM EPISCOPUM (08). quam permittatur egressus his, qui semel ingressi sunt: nolo ingredi; t [A. D. 1173?] quia me vesligia lerrent — Causam Rihcardo episcoporeddii, ARGOMESTDM, nulla reirorsum^. Omnia, le adversum ciir in Siciliam reverli nolit, videlicet prppler aeris Contraxit ab acre suospeciantia, Sicilia (1); coniraxit et a inclemenliam: tum excurril in laudes B. marlyris Tltomm Canluariensis;' ac denique ephcopum, ad malitia inhabitantiuin in ea^ ut mihi odibilis, et qnem scribtt, lioriatur ui in Anglia, patrio solo, quasi inhabitabiliscenseatur. Ipsam abominabilem reliqunm vilw cohficiat. mihi i'eddunt aeris distemperaniia, ef venebi diDei Charissimo Palri ac domiho RICARDO, graiia steinperatio frequens, cujus immanissima crudeliSyracusano episcopo, P. Blesens.; sahitbm in vero tate ibi periclitaiur assidue noslratum ihcauta simsalulari. plicitas. Quis, quaeso, ibi securus inhabitat, ubi Quod me in Siciliam redire cupilis, et eslis de praeler caeleras passiones, monles ignem infernaihea revocalione solliciti, gratiarum acliones vbbis lem semper evomuiit, el fetorem sulphureum evarefero, qriantas possum ; verumtamen non sum adeo . porant? Nani ibi procul dubio est poria inieri, de prodigus vitae meae, ut velim requiem pro labore, B qua dictum est : A porta inferi erue, Domiiic, anisecuritalem pro periculis, pro ae.griludinesahiiamam riieam. Porlae, inqiiam, moriis et inferi sunt tem, pro peregriuatione palriam, vitam pro morte, montes Trinacriae (2), ubi absorbentur a terra hodelicias pro angusliis permutare. Terra siqbidem niines, et descendunt in infernum viventes. Dulceveslra devorat liabilatores suos nec parcil aclati, diriem nativi aeris vestri Ahglici, bmhemqile escafn riec sexui deferl, nec personam considerat, hec terrae nostrae abomiuala est anima veslra, et a*vfavorem cbndilionis, nec graliam dignitalis acce- propinquavil usque ad poitas mbrlis. Omhis qiianpiat. Triginta et septem animae cum domino Sie- tuscunque cibus fuerit, sive potiis apud ribs, saluphano (99) Siciiiam suht ingressae, Omriesque in laris est et acceplus. In ienuibiis diaetis peccant nioiie conclusi sunt, praeter me et magistrum Ro- vestrates : cumque vivant apio taiilum et feniculo, in quibus fere est tolus victus vesler; ex liis tamen gerium Nortbmannum (100), virum litleratum, ihduslrium et modeslum. Nos solos eduxit Dbminus generalur bumor, qui semper in causahi morbi per niisericordiam suani de medib umbraj mortis acutissimi, et mortia matefiam computrescii. Illud 155 PETRI DE GUSSANVILLANOTJi. (98) Eral liic Richardus nalione Anglus, nobili- C concitata , dignitatibus cedere Siciiiamque cito delate generis, experientia, erudiiione, eloquemia, serere coactus, in Syriam transfrelavit, ubi paulo caeterisque virlutibus insignis, propterea.ulriiisqiie posl obiit. Plura vide apud Fazellum. Guillelmi palris et filii Sicilfce regum familiaris, (100) Hic Rogerius postquam e Siciiia cum Petro imo et ex primoribus regni adminislris. Cum enim Blesensi reversus Juisset, Parisiis theologiae operani Guillelmus I esset in exlremis, Margaritam uxorem dedil : qui cum post mortem S. ThomaeCanluariensuam regni ariministram, Ricliarduinque consiiio- sis archiepiscopi de| ipsius sanctitate a multis in rum participem constiluii, doriec filius ejus adiiuc ulramque partem disputaretur, ipse acriler stctit infaus per actaiem moderando regno aptus esset. cbnira magistrum Petrum cantbrem, inler theololnde Guillelmo II regnum adminislrante, ab iniiinis gos iiinc terjiporis celeberrimum, quiThomam sanejus consiliis fuil; alque magnus regni cancellarius. ctum appellandum esse conlendebat. Rem pluribus Conlinha regis familiariias invidiam illi, ut mcris naiiat horum temporum ferme aequalis scriptor esi, apud omiies concilavit, adeo ut Joannes carrii- Caesarius Heislerbakensis, lib. vm Dialogorum, nalis cum in Sicilia legalione fungerettir, primo- c. 69. Fuit is BogeriusposteadecanusRothomagenrum regni stiggesiione, Richardum cogeret adconsis anno Chrisli 1198. Unde et anno 1199, de eo Jit sccrationis munus suscipiendum. Tandem anuo rhenlio in chartulario capiiuli, et in veteri obituario 1169 consecyilus est. Ecclesiaj Bothomagensis: nominaltir etiam in cbarJuncius eiiam fuil amicilia ThoniseCanluariensi lulario prioraius Bellilbci an. 1200, el in donalione archiepiscopo, qui multos ex consamguineis sui qiiadam Margarilae,uxoris Henrici Junioris, in charcausa relegatos in Siciliatn transmisil, sub prote- j) tulario capiiuii Rothomagensis. ctione Margariiae reginae, et Richardi episcopi, ut (1) Ferlilissimaiij, uberriinani et amcenissimani palet ex liiteris S. Thomae, quibus grati animi si- esse Siciliam geographi el historici pfiiie omr.es legiiilicaiionem lestalur ipsi Richardo, apud Baron., stanlur, et maxiine Fazellus, illius regionis indigena; tdin. Xll, ad an. 1164. propterea diceudurn esi Bleseiisem paulo durius liic (99) Erat hic Perlicensis comitis filius , el Mar- in Siciliatn excandescerc; ni:i forle dicamuscum in garitfe; Siciliaereginae,malrisGuillelmi infaiitis, con- mores polius Siculorunj quam in coelumet solum sobrinus , quera iila e Francia accersilum, licet invehi, cnin scilicet e Siciiia j in qua per annum aetale adhuc adolescentem, regni cancellariiini in- lionorificeniissime degeral, exire coactus fuisset, ob slilueral;. Panormilani quoque canonici, habila a sedilionem, quae in Francos excitata iuerat, in qua regina libera pasioris sibi deJigendi poteslate, in eorum maxiina ntultiludo inaudila crudelitale op«Hindem Sie|(bahum unanimes archiepiscopatus suf- pressa est. Rem hanc lusius vide apud Fazellum fragia, populo el Guiilelmo eardinali Papiensi fa- Decad. 2, iib. vn.cap. 5. ctum probantibus, contulerunt. Sicque duas regni (2) Cur Sicilia dicla sil Trinacria explical Fazelniaximas dignitales adepius lotius curiaepost^regi- lus Dec. I, lib. i, c. 2, ex scriptoribus Graecis, scinam onus et honorem suscepit, inquit Falcandus. licet a tribus promontoiiis, quae fcrmam ejus eiliVeruiii, anno vixelapso, ob innalura in Francos ciunt. odium Siciliensium, seditione in eum a proceribus 38Psal. 106. 39Horat. lib. epist.l. i, 135 PETill BLESENSIS 155 autem adjicio, quod assidue legiltir ih librb expe- A Domini, perculiens episcopum in furore Dqmirii, rienliac; quia, cum scriplum sit *°, quod omnes cum populo ei universa civitate subverlit. Patet insulares populi sint generaliter infideles, Siciliae itaque, quia beatissimse Agatlies offensam suis exihabitatores sopliislici amici sunl, et occulti alque geniibus peccatis incurrerant. Non sic, quaeso, irascnluf nobis be*nignissiimis perdilissimi prodilores. Vobis isia non scriberem, «isi vos haeceadem cerlo et frequenti experimenlo mariyr noster B. Thomas. Si exarserit in brevi ira didicisse novissem. Inde est, quod cum alios fide- Nunquam tibi exbibuil se dominum, sive regem, sed cipue aulem, el prse omnibus amor domini regis quasi procuralorem regni lui, ct in rerum tuarum Anglorum, qui vos bracbiis sincerae charilalis am- :•* administratione fidelissimum servienlem. Tibi.et plecliiur. Et uisi graliam respuerilis obialam yobis non sibi vivit. Tuum esl, quidquid polesl, quidquid in terra naliviiaiis vestrae, incomparabiiiler prae- scit, quidquid facil, quidquid congregat, qtiidquid paravit gloriam et honorem. Veslrae, quaeso, nali- hahet. Ubi est filialis affeclio? ubi est reverentia yitaii sepultnra respondeal : velilis apponi patribus patris? ubi est lex naluroe?ubi est iimor Dei? ubi veslris, et Anglia cineres veslros, quos produxil, sunt sacramenla illa, qtiaj palrituo coram nobis excipiat. Duice est in amicorum amplexibus mori, corporaliler praeslitisti? Ubi est intercessio illa, qua charorurn lacrymis excipi, cum suis progenitoribtis nos et alios episcopos lerra palri luo pro te fidesepeliri. Iu cujus rei observanliam, sicut Icgitis, jussionis vinculo obligasti? puias ila Deo illudere? sancii palriarchai plurimunj fuere sollicili. Fugile, Ipse esl rex regtim , terribilis apud reges terrae, et Pater, a monlibus flammivomis, suspecla sit vobis qui aufert spiriluiii principum. Dilige el honora, fili ^Einae vicinilas, nec vos morienieiii videat regio charissime, patrcm tuum, «t, pro honore exhibito iufernalis. patri, tibi sil longilttdo dierum. Ronora patrem EPISTOLA XLVII. tuum el matrem tuam, dicit Dominus, ut sis longmADHESMCCM AKGLORCM III REGEM. vus super terram is. Fiiius qui maledicit palri atit matri, in lege Doinini Iapidalur". Cum ergo mala fA. D. 1174.] /licfcardiisCanluariensis archiepisco- agere sit longe gravius, quam maledicere, merito ARCCMENTOM.— pus Henficum, Henrici II regis Anglorumfilium, pcenae subjacet graviori, qui palreni aut matrem horlaiur ut a bello , quod in parenlem suum moverat, absislal; el, ni faciat, excommunicationemmi- contumeliis aflicit; et moleslal injuriis. Teste Salomone *8: Gloria palris est filius sapiens; Deo vero yalur. HEKKICO iertio, Dei gralia regi Angliae, et domini abomiiisbilis esl qui contumeliam facit patri, regis filio, RicuAnuusCanluar. EcclesiaeIiumrlis mU Quam grala, quam favorabilis, quajn suavis, quam amabilis, quam Deo accepta sit erga parenies afiiisler, spirilum consilii cum salute. PETBI DE GUSSANYILLA NOT& (6) Brebaniiones, Brebensones.Brabanti, ita dicti tienlur. > Pravos aulem eofum mores eiTeralamqiie rabiem aple describil Guilielmus Britlo, iib. i Ptii-. S,iint,quod ex Brabanlia ortum ducerenl. Eranl autem isii homines sceleralissimi, qui vel sua sponie, lipp., de iis subnomiiie Cotarellorum ila loqtiens :. vel alioruni stipendiis. conducti omnia late depopuNecmora, Biluricas exercilus ibalin oras, labantur. Aiiter etiam dicebaiiiur Cotarelli et Bup- D Ui Coiarellorum vim smvitiamquerelundat, Personhve sacris, rebusve, locisvesucralis, larii, et boc noinine vocabatur liinc lemporis uniNullus prwsiabalur honor, rcverenlia nulta, versa praedonum et lalronum publicoruin colltivies. Eos scilicet quia et ipsi, et qui eos. cit,et Richarrio Caiiiuariensi archiepiscopo mandaconducebaiit, in concil. Lateran. sub Alexandro III, vii, ut qiiictinque pacem Domiui regis iurbareiu, ann. 1179, anaihemale percussi fuerant. Concilii appellalione omni renjota, excomniunicaiionis vin-. yerba sunt, cap. 27 : < De Brabantionibus et Cota- culo asiringerenlur, inquit Bleseusis nosier episl. rellis, el qui tantam in Chrislianos immanitatem ex- 69 ad episc. Andegavehsem. Qui el haec addit: < Hac auctorilale fretus dominus Cantuarieiisis ercehi.ui nec ecclesiis, nec monasieriis deferant, i.6n vjduis ei pupiliis, non senibus et pueris , nec omnes domini regis impugnalores apnd Gadomuni cuilibe.l ajtaii parcant aut sexui, scd more pagano- nuper excomrniniicavit, nec regi Juniori, nec alii runi omnia perdant ac vaslenl. Siinililer consiilui- exceptionis gratiam fecit. » irius ut quj eos conduxerinl vel lenuerint, vel foveScripia est hacc epist. ann. Cbristi 1174, quo surinl per regiones in quibus laliler debacchanlur, in perius relaia gesta suiil. Ex Rogerio in Aiiuaiibus pominicisei aliis solemnibus diebus publice denun- Anglicis. 137 *«. oaii, 14. «Deut. 5, Exod. 21. J « Matili. 15. '*' Prov. 17. ' > 159 PETRIBLESENSIS W feciio filialis; quam vero exsecrabilis el danmala, A Avelle a sole solis radium , et non lncet; rivuni a atque poonalibus exterminanda suppliciis irreve- fonle, et arescit; ramum ab arbore, et siccatur; rentia in parentes, multis docemur exemplis. Mulia membrum a corpore.et putrcscit. Separa filium a legimus , quae le et alios ad paternae reverenlise ob- devotione paterna , el jam non esl filius, sed fratef servanliam eflicaciter exhorlantur. Piiilippus intcr el collega eorum, quibus dicitur : Vos expalre dia~ Romanos principes primus fuit fidei Christianae pro- bolo estis st. In principio Isaiaelegilur"": Filios enttfessor. Philippum filiuin habuit; qui cum cssei, patre trivi el exaltavi: ipsi aulem spreverunl me. Ullimum vivenle el consentiente, in imperialem apicem subli- autem verbum ejnsdem prophelae esl: Vermis eorum non morielur, el ignh eorum non exslinguelur". malus, suminae sibi gloriae ascribebal, quodpalrem liaberet supersliieiii, cujus imperio non minus hu- Probilalem tuam, pmdenliam , liberalitatem, coniniiilcr obediebat imperalor, quam iniles devoius, slanliam , pulchriludincm , alque alias gratiarum vivens in omnibus, quae habebat, ad palrem, non doles, quibus le natura multipliciter ilhistravit, ut iniperalor, sed ut filius. Hermes, Agaihoclsei re- mundus praedical universus. Veruniiamen , si erga gis filius, cum pater ejus ageret in exlremis, el a palrem tuum humilitatem el dilectionem in verittiie populo ppstularetur in regem, respondit, se regni noii exhibes, qiianlo celebrior est laus tua, tanlo iu oflieium non debere praesumere, quandiu paler ejus niajus et cummunius opprobrium convertetur. vivcre speraretur; eujus prudenlia erat in adminiNovisti quia pater luus, homo est, qui sola bumi-, stratione rcipublicae approbala. Decius imperator litatesibi exhibita mansuescil. Sisergo ei subjeclus, cum Decium filium suum imperiali diademate pro- et ipse suam tibi per omnia subjiciet voluntatem. poneret insignire, renuit minor Decius, dicens : Exhibe te patri in vera humilitale filium, et ipse Vereor, ne si fiam imperator. dediscam esse filius. libi se non solum palrem exhibebit, sed famulum. Malo tamen non esse imperalor, et humilis filius, Eris rex regis, el dominus domini lui, qui ad hoc qtiam esse imperalor, et filius indevotus. Imperet libi vivil, et sibi morilur, ut post mortem ipsius pater meus : meum imperium sit parere huriiililer maguifice vivas, regnumque et solium tuum cum jmperanii. Volusianus imperator, Galli imp. filius, mtiltis laboribus et expensis corroborat et confirlicet cum paire suo imperarel, nihil tamen se com- mal, ut ipsum fuluris temporibus barbarae hosliiiujiine habere cum patre proposuit; nisi quod cum tatis persecutio non subvertat. Haeres lui patris es, pater ejus oceideretur ab hosiibus, se pro eo et cunt et successor in regno; de haeredilaria successione co perrnisil occidi. Valerianus imperator **',de cu- securus et certus, sustine, non fesiines ; quia, teste jus tyrannidc bcati martyres Sixlus et Laui'eniius C Salomone : Hwredilas, ad quam in principio festinaielici triunjphavere maiiyrio, quia patrem suum lur, in novhsimh beiiediclionecqrebit ''. Nimis damquadam die atrociler verberavii, a Sapore rege Per- nabiliter te seducit adulalorum suggestio, qui tibi sartini caplus, apud eum adeo ignominiosa servitule submurmurant et suadent, ut cerlam in regno libi consenuit, quod quoties rex erat ascensurus in vindices porlionent; porro isti non tanlum honorem equum, Valerianus liumi acclinis eum in sellam libi, quanlum sibi honorum et bonorum distribudorso,non manibus attollebat, vitamque in hac tionem desideranl, etut in populum miserum suum. probrosa servitute finivit. De Absalon taceo ", quia exerceant dominatum. Nonne consultius tibi esset historia nota est universis. Adramelech et Sarasar, per prudenliam fidelissimi patris in pace populuni fllii Sennacherib"~, quia perseculi sunt patrcm conservare, quam per adulatores infidos quielem ct 1suum, a regno expulsi dali sunt in captivitatem, et pacem commissflibi populi^conturbare? Sane cum in opprpbrium, et in morlem s~. Demetrius, filius multis violentiis et peccalis non posset de regno Demetrii regis, patrem suuin crudelissime persecu- Francorum summa illa pecunise exlorqueri, quam tus, vajjus et profugus super lerram vitam miseram nunc sine labore et crimine tuo tibi liberalilas pa-> exsilip et opprobrio terminavii. AristobulusS3, quia lerna largitur. Ulinam scires quam dulce, quam malrem suam praegnaulem yinculis carceralibus D jucundum sit habere, et babitos venerari parenles. Hsec suavissima jucunditas et frequenter, dum pamancipavit, in morte et sanguine fralris sui Antigoni, quem super omnia diligebal, miserabiliter ex- rentes vivunt, ignoratur, el ex sola parentum amis-, sione cognoscitur. Adhuc, amanlissime fili, devote spirayil. His et aliis innumerabilibus exemplis inlelligere potes, fili charissime, quanlum sit apud elhumililer supplicamus, qualenus facias, elloquaDeum elhomines commendabilis exbibila palri reris pacem in plebem tuam ; et derelicta societate vercnlia, quantum sit exsecrabilis, et infauslis dam- tillius excommunicatae et perditae gefttis, quae te in devium maliliae trahit, reverlaris ad patrem. Nos nala evenlib.us injuria parentibus irrogata. Porro mihi videtur degenerare filius, cujus yoluntas a pa- aulein ita honori et commodilati luae sludebimus terna voluntaie dissentil. Nam ejus caro et sanguis providere, quod amplius obtinebis pacis bcneficio, cst, et dc patris essentia suam essentiam muluavit. quam ppssis per ignem et gladium extor^uere. Quod 49Aur. Victor. in Valer. u II Reg. 18. 8. 6l,Cap. 1. ssIsa. 66. S7Prov. 20. "' IV Rcg. 19. ««Isa. 37. "3 Joseph. 1. xui, c, 18. **Joan„, EPISTOLiE."—EPIST. XLVIII i 142 141 si nosiro et suffraganeorum nostrorum consilio, qui j^ cum errarent in invio el non invia, ille qui impesuper hoc generaliter libi scribunt, acquiescere et rai venlis el mari, imperavit iraperatori; qui, cum consentire detrectes, scias nos recepisse a summo nuper in Ecclesiam Dei efferala rabie desaeviret, pontifice in mandalis, ut te et omnes, qui pacem bodie per gratiam Chrisli decrudescit in eo severilas, ct iracuiidia ejus mansuescit in gratiam. Hodie domini tui lurbanl, sublaio appellationis remedio , excommunicationis vinculo innodemus, nosque per gratiam Beriemploris, qui vos ad hoc specialimandatuni nobis injunctum, licel invili ct dolentes, ler fecerat gratiosura in verbis, persecutorEcclesiae pgjmplo effeclu , cl debita reverenlia, nisi infra faclus est filius, de lupo faclus est agnus, de hoste quindecim dies resipueris, plenissime proseque- amicus, de superbo devolus; hurailiavit eum, qul est anle saecttla, qui humilial omnem altiludinem mur. exlolleniem se adversus scientiam Dei 5S. Nimis opEPISTOLA XLVIII. AD'VyiLLEI.MUM PAPIENSEM CARDINALEM. presseranl, et in conculcaiionem dederanl Chrisli (") Ecclesiani saeculares; sed hodic erecla est in su. (A. D. 1178] — ARCCMESTUM.Gratttlatur diuiurnum sctiisma in perbiam saeculorum, et amodo superborum el suAlexandrum lertium excitatum, prttdentia et elo- biimitim colla calcabit, sicut dicit Dominus per quentia Willelmi Papiensis cardin. apud imperalo- B propheiam : Ponam te in superbiam swculorum, non rem Fridericum landem exslinctum. DeindeOclavianttm scltismalis auclorem, ejusque eleclores, vocaberis ultra derelicta, sed civitas sancla "'. Octavianus ille auctor schismalis (8) toto lempore vilae acriler perstringit. suae congregaverat opes el divilias, ut quieteni Reverendo Palri ac domino WILLELMO Papiensi, Ecclesias perturbaret. Suis igilur largitionibus ita sacrosanctae Bomanae Ecclesiae presbytero cardinali, infascinaveral sapientes hujus saeculi, qttod magtiaB PETHCS lesensis devolissimus ejus Jilius, salulem tuni sibi conciliaverai favorem et gratiam, maet sincerae dileclionis affectum. | Benedictus Deus et Paler Domini nostri Jesu gnatiiqtie parlem curiae secum traxerat in errorem. Christi, qui landem respicicns in faciem tesiamemi Sed juxia. verbunt Jeremiae °° prophetae : Perdix sui vos clegil et pracelegil, ut per gratiam priiden- fovil, qum non peperil, fecii divilias, elnon injudicio, liae et facundiae vobis divinitus dalac scissui'a in novhsimo lempore derelinqueiit eum, et in fine jschismalis consuerelur ad unitalem, el Ecclesia suo apparebit slullus. Erectus fueral Octavianus in ,Dei de variis laboribus respiraret ad pacem. Petri contumeliam Ecclesiae Chrisli, et cecidil. Salanas quippe navicula diuiissime tempestuosis fluctibus enim Salanam expuiit, el ahsiulit cum primogcnita sestnavil; cumque mirabiles essenl elationes maris, mors, sicut dicit Job C superbia namque primitiva 1; inirabilior in altis Doniinus slaluil procellam in monis generaiio est. Post hunc exaltatus est Guido :auram. Effusa enim coiilenlione super priucipcs, Cremanus (9), et corruit. Posl ipsum elevatus est PETBI DE GUSSANVILLANOT^. stimmum Ecclesiae Catholicae pontificem reciperet. (7) Ita dictus est ab urbe Papia, unde ortus eral, ex ordine Cisterciensi assumplus, facius cst primo Ipse eiiam ab eodem Alexandro legaius missus est ad Fridericum, quando lum primum pacis menlio archidiaconus Papiensis, luin ab Adriano lVcrealus est.diacoints cardinalis, demum presbyter : a quo facia esi; lanlumque eloqiientia sua valuil, ut etiam cuni aliis tribus cardinalibus missus esl ad Fridericus, abjectis antipapis , quos conlra legiiiFririericum imperatorem, ad diriinendum dissidium, mttin poiiiificeiiierexerat;, ad pedes Alexandri cor! quod de juribus stimtni ponlificis inler eos exorlum rtiens ipsi sempilernam juraverit obedientiam. fuerai, de quo fuseBaionius ad annum Chrisli 1159. (8) Eral hic Bomanus ex nobili Tusculanorum !Adriano mortuo, cutn pro eleclione summi ponlificis comiium progenie oriundus. Creaius est primo grave ortum essel schisma , a partibus Alexandri diaconus cardinalis ab Innoceiitio II; lum ab Euicontra Ociaviantim stetit, licet se paulo frigiditts genio 111 S. Caeciliae presbyter cardinalis. Pcrverinilio gessisset, ex Baronio ad annum 1160. N.ini sam ejus indolem paucis ila describit Baronius fld an. 1155: PsaJ, PETRIBLESENSIS 147 145 InduWlanier «citis, quod si paler meus fttisset lit- t meam , et quia odio babuerunt me gratis. Ttt sch A teris imbtHus, prudenlia el sancta ejus conversaiio improperium meum el confusionem meam el reverencopiosissime suffecisset ad regimen eminentissimae tiam meam. Jn conspectu aulem tuo sunt omncs, qui digniiaiis. Confidenter extollo et praedico palrem tribulant animam meam 80.Avertanlur, quaeso, remeum, ctijus me malo filium exslilisse, quam illius trorsum , et erubescant, qui persecuti sunt me, nobilis proditoris, a quo noster aemulus, sicut scitis, hominem inopem, et mendicum, et animam afllijaclilal se fuissc progenitum. Nihil equidem mihi ctam saturaverunt opprobriis. Proposueram cerie conscius sum 76, nec vos apud vos aiiquid invenire in ecclesia el obsequio Bealae Virginis el morari et possetis, unde posset esse notabilis paler meus, mori. Desiderium mihi erat ecclesiae necessitales nisi quia non fuil de dilioribus regionis. Certe in rae suscipere, meisquepro ea militare stipendiis, virtus in diviliis non consisiit; nam eccepeccaiores, vivere omnibus, alque labore el iiicommodiiaie ct abundanles in swculo oblinuerunt divilias ". Eum proprii corporis commodilates onjnium procurare. tanien salis judico divitein exslilisse, cui et suis et Nunquid reddilur pro bono malum? quia foderunt paupcribus Chrisii, quoruni se minislrum devolis- roihi amici mei foveam in praecipitium atque in simum semper exbibuil, suse facullales sufflcerenl necessilaie mea proximi mei adversum me steleabiindanier. Satis commendabiiiler dives fuii, qui B runl. Alienus faclus sum fralribus meis, el peregrinus in aedificiis, in terris, in pratis et vineis ahundavit. filiis matris mem 81. Domus nalivitalis mem, juxla Sane, etsi pauperrimus exsiitisset, nobiliialis ta- verbuiii alterius propheiae, facia esi mihi sicut camen litulos panperlas non adimit. Sicut publice verna lemnm, el sicul habitalio strulhionum "'. Quia noium est, pater mcus el maler mea' de optimatibus vero nemo acceplus est prophela in patria sua 8S, lmiioris Briiannia? iraxerunt originem. Nec islud Dominus in exsilio mihi palriam faciat, et qui dead jaciantiam dico, sed ul obslruatur os loqiiejuium duxit mc veJul ovem Josepli, ipse in loco peregriiniqua, qui de sua nobililate saiis degenere delra- naiionis meae, per semilss niisericordiae suae me hendi sumunl audaciam. Yeram quidem et com- deducal. Bonus es, Domine, speraniibus in le, animm mendabilem rcptito nobililalem, cum generis clari- qumrenii te u. Machinati sunl hostes mei domeslici lale- virtuiem : cujus omnino exorles sunt, qui supplanlare me, et a praposilura Carnotensi ompalri meoobjieiunt sui cxsilii pauperiatem. Nonne nino averlere. Sed ne averteretur humilis factus exsulavit Brulus? Nonne exsulavil jEneas? in eo- confusus, repulsam et opprobrium meum majore rum tamen exsilio non degeneravit Trojana nobi- et uberiore beneficio (15) redemisiL.Sic Jacob pro Ijlas. lllud pro certo comperi: quod si quid lurpi- /_ Rachele dala est Lia fecundior 8S. Sic David pro luriinis, vel in me, vel in patre meo cognovisset Merob, quae. data esl Hadrieli Malaihiiae, data est acmulus, libeniissime illud in pubiicum deduxissel. Michol dilectior 86.Ego aulem donum Dei altissimi, Ego autem bene conscius mihi, et nihil talium su- et quidquid circa me benigne disposuit, gratanter accepto, volis meis reptttans plcnissime satisfaclum, spicalus, si eos humiliel, quorum superbia semper ascendii, Non exspectato vulnus ab hosle luli ' 8. et mendaces ostendai, qui macuiaverunl innoxiu.m. ln domo Dei, in ecclesia Bealae Virgiuis CarnolenVos autem, charissimi domini el amici, si nostras canonicus eram, amicus illius esse cresis, cujus non poleslis injurias vindicare, paiienii saltem erant conlra me omnes cogitationes aninto debar, cujus affeclum compassionis impendite. in maliim, qui sub lingua blandienli, venenum EPISTOLA L. nulricbal. Quod si inimicus homo malediaspidum ADH. BAlOCENSEM EP1SCOPUM (16). xissei mihi, suslinuissem ulique : lu vero homo una' D. 1170.] — Ilenrico Bajoceiisi ephcopo persuanimis, dux meus el notus meus, qui mectim dulces ABGOMENTCM. [A. dere conalur ut G. Camerario abbalis, qui sui capiebas cibos, ei in domo Dei ambulavimus cttm defendendi causa cwdem fecerat, saihfaciionem consensu ' 9, dilexisii nie in ore tuo, et in Iirigua ~ Chrhlus lua menliLus es mihi, magnificans super me sup- [) offerenfi, ignoscal; lum quia diligendi pwnilentes recipit; iwn quia prwceptum proximum et proditoriis adinvenlionibus comiia poslulet. planlaiionern , maculans innocenlem. Vide, Domine, et considera; . Reverendo Palri ac domino H. Dei graiia Baioaudi voces adversariorum meorum, et judica cau- censi episcopo, suus P. Bles. Baih. archid., salulem sam meam. Tu omnia] scis, tu nosii innoccnliam et visceribus pielaiis affluerc. PETRl DE GUSSANVILLA NOT^E. (15) Yidetur loqui de archidiaconatu Bathoniensi,: gaudeo, quod pro merito vobis universa succedunl: Nullum enim uberius habuisse eum beneficium etqiii decaiioriiin iiomen et ordinem, durri licnit; coristat. lionoraslis, nunc :veslrarmn splendore viriutum in lerra aliena usquead miiliorum iiividiain poiilificis (16) Fuit hic primum decanus Sarisbericnsis. Ex quo conjicio cum luisse Anglum; quin eiiam illustratis olficium, > elc: Ex.quibns appirel.qiianex epistola 201 Joannis Sarisberiensis, qua ipsi lus vir a quauto viro laudetun Fuit certevir prujlenrico promolionem suam ad episcopaluni Baio- dens, gregis sui ctistos vigilaiilissimus, et iri reriocensem gralulalur his vcibis : inquil Processus, 1. n , cap. 29. Obiit autem Henricus ex Chronico Cadomensi, credidit, arriebat desiderio : unde conligil ut eum anno 1205, postquam XLferme annis Ecclesiam Ba- sola lunc virierel, quae remanserat ut quacreret, iocensem sutnma cum laude gnbemaveral. quia nimirum virtus boni operis perseverantis esl<». Et infra : < Ecce humani generis culpa ibi abscon(17) Aucior id vere pronuniiat posl Scripluras ct Patres. Marc. xvi : <"Surgens antem mane dilur, unde proccssil. Quia enim in paradiso niuprima Sabbati apparuit primo Mariae Magdalena».» lier viro propinavit mortem, a sepulcro rnulier vilis annuntiat vitam, el dicta sui. vivificaloris nar-. Ambrosius, serm. 54 : t Maria veroMagrialena.quod arclius diligebat Jesum, quia juxia sepulcrum per- rat, quae morliferi serpentis veiiia narraverat: Ac severavil, Dominum prima omnium viriit, et apo- si hiimano generi non verbis Dominus, sed rebus slolis nunliavit. » Auguslinus concione 2, de n dical: De qua manu vobis illalus cst polus mortis, : parte psalmi LXVIII < Usque arieo conlrislati suiit de illa suscipite poculum vitai. i Si B. Virgo prima (riiscipnli) tii illa Maria Magdalena, quae primo redivivum filiunj' suum inluita fuissel a sepulcro, eum vidit, gaudens iiigenlihus liuntiarel quid vide- D tanquam secunda Eva viiain viris annuntiassci. ril. > Cyrillus Alcxandr- lib. xii in Joann. cap. 1, Beda, in c. xvi Marci: < Quae ergo a septem daemonibus curata, hoc est, ah universis eral liberala ad haec verba : < Vadeautem ad ffalres meos, » elc. Ovx iainai Biysiv Tn; iuVToiiaa.pxb;, -/.UITOI afbSpu sceleribus, prima resurgenlem a morluis Doiiiinum ix uusi- vidit, ne quisquam digne pcenilens de admissorum St^nauauv TOVTOV TU^EW fi).odsiu; TnvWLuptuu, ve)iia desperaret, videns eam qute lol ac lamis fisTui5i Trt; ^poasBpsiu;uvrnv, xui Tn; OVTO>; EXTOVOU uMov, ovy. quondam eral subdila viliis, in lanium culminis TtiaTia;, r.ui uyuitngot7rlouv atrivstps TOV Toi; iairiTnWsvavaiv r.o\\siv.vv; u Tnvsi; iuvTov subiio nierito fidei ac dileclionis esse promotam, uxupizdv TOUTOOV %up.i:pbTspov; KOTTJ ut ipsis evangelistis atque apostolis Christi prima iv EGTI sOo-tSsiav;' -/.uiToys Svi, yup y.uiirpitTn, *iui Tn Mupiuu avp.nuv o>;hitsiv illa miraculum patralae resurreclionis evangeliza-; To Briltiovysvo; S/TTIJcTSfuvouTui c Tiuy, xui TO>V up- ret. > Alcuinus lib. vn in Joan. c. U, el Anselinus, sxvuiWsxoTnv $iu~\vatv.TrpwTj seu quis alius auctor Enarrationum in Mallhwum, Xuioiv uppcMTTnpLaTutv. TJIV yup OUT« Bpnynauau,y.ui TWV SaxpOwv npofuaiv idem iisriemque verbis habent quod Gregorius modo. IUSOVGU TO p.s8itrTti. nsvQo;si; Bvpnriiuv.Hoc relalus. Suffraganlur nosirce senlentiae MarlyroloXpiaTQV est: Haccsi Busseus paulo de restirreclione Domini habuit. atientius perpenriere etiravissel, intellexissel pror feclo, quo fundamenlo nixtts aucior nosler scriMelaplirastes , ut recte Bellarminus 1. De Scrip. pserit, Christuin prius apparuisse primo Mariae eccles. observal, scribendo historias Yitasvc sanMagrialenaequam Marise matri suae benediclaj. Ve- ctoruni, multa arididil ex proprio ingenio, non rtiin quo fiindamento nixus iriem Busaeus posl ali- ut res gestae fueriiiil, sed ut geri potuerunt. Tam quot neotericos scribal, Chrislum prius appa- yerum esl atileii) quod scribil, Mariam virginem ruisse Mariaematri suie quam Marine Magdalenae, priniam vidisse resiirgentem filiuin, quainverum est non saiis inlelligo. Evangelista absolme asse- inimediate quod ante scripserateam perpeluo asseril Christtim apparuisse primo Marine Magda- B disse sepulcro, ac inde coniigisse ut prima eum lenaj, Quid ad lioc Busaeus? < Iiislituium , in- videret. Anselmi objicilur aucloritas petita e libro De quit, evangelisiarum fuit non omnes apparitiones, sed eas tanliim referre, qnae valuissent ad confir- excelleniia Vfrginis. Yerum liber isle, vel Beliarmandos incrediilos el riubitanles, inter quos non niino suhscribeiite, non esl Anselmi: < Opusculum, erat annumeranria D. Virgo. i At ego qitaero quo inquil ille, de excellentia B. Yirginis, non videlur fiinriajnento nixtis iri asseral ? Certe invalidq. Sed Anselmi, non solum quia ejus non meminit Edmeesio evarigelislae-, non omnes appariliones Christi rus, sed eiiam quia non habet siyluin et gravitalem rcliileriiii. Esio Christus Dominus apparuerit malri Anselmi. i suae. Ah ex eo conseculurum esi apparuisse ci Biipertus dtibitanter, non a^serlive, ut aiuiit, pjinjo,* rontra Scripluram quaj docet apparuisse loquiiur : < Cum redivivus hlius, inquit, illi anie prinio Matiae Magdalenae? Age vero , Bitsaeum omnes forlasse niorlales, maiernp Vjrginem non aiidiamus profereniem menta quibus opinionem defraudans honore, victoriam suam amiuntiasuam stabilit. < Si vcro, inquil, tradilionem velevit, i eic. Conjicere possumus id accidisse, ne fiim, ipsamque verilalem consulamus, dicendum filius iriairem suam inhonorare videretur, si ei est, prius malri suae benediclae, quam Mariae pec- mox ut resurrexit non apparuisset; quaj pfofeclo, .calrici Ciirislum apparuisse. lta enim docet Bn- ralio esl levissimn : Nam qui morluus esl propler perlus Tui:iensis ahbas, lib. vm, (scribere debuii delicla nosira, et restirrexii propter jijsiilicaiionem yn.) De div. offic, c, 25. B. Hilriefonsus serm. 5. noslram , debttil redivivus primo apparere iis, De Assumpt. B. Virginis. Simeon Meiaphrastes, in r; qiiorum fides vacillabal, quiqtie tesies luiuri erant oral. de viia et riormilione B. Yirginis. B. Ansel- irionei restirrcclionis. At Virgo rieipara firmissiina el incojicussa firie pollehal, et propter riignilatenj inus, I. De excellentia Virginis, c, 6; B. Brigilia, I. vi Revel. c. 9-i, et in sermone angelico de excell. maiefnain haud satis idonea tcstis e\s-itisse.t reB. Yirginis, c. 19. i 0 pracclaram aiiliqiiorum Pa- surrectionis filii sui apud iulideles. ln his qua> Patrum tratiiiionem, verilalem bene funriatam, qnaj tris sui erant, oportebat Clirislum esse, niairis verbo Dei, quae sahclprum Palrum Ambrosii, Au- poslposila consideralione. El si mulieres in inanguslini, Cyrilii Alexandrini, caileroruinque aucio- daiis ab angelo babuere, ut annuntiarenl nominafilali verhisque re.piignal; quae denique a nonp lim Peiro, quiaChrislus resurrexil a moiiuis, iion riiiniaxat saeculo exordium diicerc fcrlur, sed te- est exislimandum honoris laiilum causa id esse mere ac falso dicilur iiiiiium sumere ab eo saacnlo. faclum , eo qnod ille primalum esse conseeuttillildefonsiis, serm'. 5, de Assumpf." non ail Chri- rus, sed iiecessitaiis, eo quod ler Dominum negafilum apparuisse prius maifi suae quani Magrialenae. verat. Uride Greg. hqm. 21 iu Evangel., et post Jlaec (aiiitim habet: < Circa sepulluram vero Domi- eum Beda in c. xyi Marci: < Quaerenduin nobis jiicam iniilio magis quam mulieres illas' sancias est cur nominatis discipulis Petrus designatur ex qtiiriam dicunl fuisse sollicitam: quorum opiuio- homine? Sed si hunc angelus nominaiim non exiiem, nisi fallor, astruere videliir Sedulius poeta primerel, qui. inagistrum" ncgaverat, venire inler pvangelictis, oralor facundus, scriplor Catholicus.»' discipulos noii auderel. Vocafttr ergo ex nomine, jiefert Hilriefonsus seriienliam aliorum, non suam. lie desperaret ex negaiione. i Et Cajelanus : < NeNeque hpec seiileniia cujus meminil, aslruit Chri- ^ gavefat Petrus Jesum : et propierea angelus nemi^ stum prius niatri suae, quam aliis muiieribus nera iioihinat, nisi Peifr.ra, luni ut niagnam Dei Visum fuisse. Sic a Seriulio Carm. v libro explierga peccatores gratiam commendel, lum ul Pelrus auriita ex ore'mulierum angelica voce animaeqiiior paiur; fiat.i Absil ut reclamsntibus sjcriptura ei tradiiione Hoc luminis ortu laetuni a Christo dicainus, quidquid' h.orioris causa Virgo parens, aliwque simul cum munere malres sic ab illo decnisse lieri mens sibi hiiinahaleviOriMessis aromaiicw, nolum venere gemenies btis ducta raiiunculis persuadel. De fevelatione Ad lumttlum. aulem B. facla nihil "aptitis dici polesi ex verbis hcc unum, vel ipso falente Bu- quam quodBrigiltae Quibus Cajelanus tractatu De conceptione B. stco, inferri polest, quod maler sanclissinia filium Virginh, c. 5, ait: « Novae revelatiohes cqnlra tol noii prius, sed simul cum caeteris mulieribus vi- sanclos et antiquos doctores angelum iucls iii afit licrii. Adde quod Sedulius adjunxit Mariam caete- gelum Satanae iransformatum, aut piiahtasias, ris mulieribus per errorem, quo existimavit eam vel etiam ligmenta sapiehlibus irigefere vitlenesse, quae Matth. xxvin diciiur altera Maria, Deni- ttir, » etc. que hacc ejus verba: Caelerum nolandum est Busseuriiin sua e.dilibtae. Venere gementes posl illa verba, < sed.Mariaepeccatrici, > adjecisse haec duo, n promissam exspecto graliam, reservaiur; in quibus gemina nolalur dileciio, UL foriasse sicul Arturum Britannia (19), sicut Jtidacanec proximus sine Deo, nec Deus sine proximo di- Messiam. Donatia quidem graluila ]irins fuit el iiligatur. Si ergo diligilis, imo quia diligitis Deum, beralis; *ed quia in promissioiie Scriplurae vincuium odium quod concepisiis erga prxfalum G. transfeinlercessil, ut aiintuim fieret beiicficium, graliam in necessilatem debiti convertislis. Ulinara ininratis in dileclionem et gratiam propler Deum. PETRI DE GUSSANVTLLANOT^: rici Junioris coronalioni, conlra jns Ecclesiae Cande Christi appariiione B. Virgini senlenliam, arretiiariensis faclae, interfuisset, proptereaqtie ab ipso pta scilicel occasione unius tanlum ms. codicis Herbipoleiisis vitiosi. Verum ea meriio expiiiiximus, Thoina exconimunicatus est. Post moriem tanieiv cum desint in omnibus tam edilis quam mss. no- S. Thomae, intercerienie Henricorege, ab excommunicalione soltutis esi, daiis super hac re ab Alestris codicibus, quorum 16 saltem evolvimus, sicut et in sex aliis quibus ipse Btisaeusustts esl. , xand. III ari Biiuricensem et Nivernensem episcoposlitleris, quae icferuniur apud Bromtoneui el Baro-' (18) Jocelinus, pairia Longobardus, ex archidianium ex Bogerio ad ann. 1172. Scripseraleiiaui in cono Winioiiiensi facius est episcopus Sarisbcriensb anno Clirisii 1159, ex Simeone Dunelmensi ejus gratiain Arnulfus Lexoviensis episcopus ad in Ilistoria Anglicana. Uic inilio perseciilionis con- D Alexand. III, eumque a caluuiuiis, quibus ob S. Tlio-> tra S. Thomam exoriae, pro eo forliier sletit : Unde mani impciebaiiir, purgaverat, asserens eiun virum apud Harpfeldium in Hhloria Ecclesiw Anglic. et lioneslum, prurientem, ac pium, mi ! riiiserere tui, miserere et nostri. Omnes enim Caeterum dissidium inter eos non lam ex corona-ho.lie perimus odio capiiis iui. Exiit namque ecli- tione junioris regis processisse videlur, quam ex ciitin a rege, ut qui ainplius cum Cantuariensi eo quod Reginaldiis archidiaconus, filius ipsius Joslaret, puldicus hostis judicaretur , in capite pu- celini, ab Henrico paire ad siiiiimum poiiiificenr iiiendus. Dic.tumest ctiam quod Jocelinus Sarisbe- conira S. Thomam missiis fueiai, undevir sanciusriensis episcopus, et Wjllelmus Noivicensis episco- in Reginaldum vehemenler excandueral, ut patet pus, quia adhtic restiterant, Iralierenliir statim ad ex ipsius Epistola apud Baronium toui. XII, ad aiu supplicium in membris muliiandis; qui et ipsi pro 1168. saiutesua Caniuariensem rogabant. > Verum poslea (19) De eo vide qtiaediximus ad Epislolam 34. iaS. Thoinaeolleiisam graviter iiicurrit, quodllenM TGor.43. »• IJoan..4. _*' Exod27. 9MVReg,2. _89 \h\eMagia mami, p. 1139. ••• Psal. 5». PETBI BLESENSIS 156 Ditatto magna rumci est; quam fuissel haccpecunia, ciijus exspeclaiio landiu A Ei mora donandi non leve crimen httbel. animuiii meuni torsit;. in cujus spe ego diffusiores expensas faciens me debitis usurariis cneravi. Si Nedicas amico luo, dicil Salomon*- Vade et cras reverlere, el dabo libi, cum slalim possis dare. simplex promissio praecessisset, circumspectius expendissem, et usus fuissem leviier levi verbo. Nunc Cras.cras, vox corvina esl; nec Deo, nec bominiin libro experieniiae lego, quam saiieta et efficax sit bus graia esl promissionis iteralio frequens. Et boe erudiiio evangelicae vefitatis. Sii, inquit, sermo ve- ipsum credo Salomonem sensisse, cum dicil : Fili, neiteres verbttm in ore luo 5. Dale igilur, reverende sler, Est, Est, Non, Non; nam quod amplius esl, a tiialo est.'. Hoc maJum nunc seiilio, cui charta epiPater; voei vestrae vocem viriuiis, et affectus liberales effectus adimpleat, ne labia Evangelio consescopi, et vehemens ipsius assertio causam dedit. crata possit arguere meudacii charla concepla jn Verba tamen episcoporum, qui aposlolorum sunt tesiimonium veritalis. lilii et haeredes, vim juraloriam in se habent, ut in Illud auteiu vehemenlissime reprehendo, quod eis jusjurandum sil, quod est verbum simplex in nepoles vestros^ qui se in caslris scholaribus exeralns; et quod in aliis est simplex mendacium, perjurium aul sacrilegiuut sit in iilis. Altendile quid cere debuerant, foveiis in deliciis, palpalis blandicat Doclor Ecclesias : Nunquid, iuquit, levilaie B diiiis; scialisque quod haec Omnia exinanitio sunt usus suni, aul quw cotjilo, secundum carnem cogilo, viriulum, eisubversio honestaiis. Adhuc viiaeorum vl sint apud me, Est et Non * ? Promitienlibus et in incerio esl, quia bivium Pylbagoricae litlerae liofi solventibus convenit vox illa Isaiae propheise nondum transierunt (20); ideo magis expedire.l diceiilis : Ecce vos ex nihilo, et opus veslrum ex eo eos corripi quam palpari.Scriplum est: Qui parcit virgm, odit filium 6.Heli eum filiis suis percussusest a guod non esl'. Magna debet esse in proinissione discrelio; inaiiis enim promissio mullolies de fa- Domino, eo quod filios suos miuimecorrexisset: Diniiliaribus amicis sibi comparat inimicos. Porro lexisti, dixilDomiiius, magis filios litos quam me '. Hodie pro filiis quosabslulitpraelatis Ecclesiae Deus, si cogitatis vestris promissiouibus slare, nec mihi habere ncpoles in dissipalionem palrimonii Ghrisli, accepta, nec vobis hohesla esl ista dilaiio, teslimoel in suae saluiis dispendium pcrmiliantur (Sl).Pernio poeiae: PETBI DE GUSSANYILLA NOTA. (20) Pytbagoras vitam iiumanam litterae GrecaeV C Dei suni, consanguineis donent, sed si pauperes similein esse aiebat, primamque aitalem incertam sint, iis ut pauperibus distribuant nec dissipent ilJorum causa; imoquam maximepotest, eossaucia esse, ul quac nondum seviiiis aut virtutibus dedat, et hoc significari per imaiu litlerae partem. Biviuin synodtts monel, ul omnem humanum huiic erga aulem liuerae a juveniute incipere , quo lempore fraires, nepoies , propinquosque carnis affectum, htimihes aut vilia, id est sinistram parlein, atil virunde muitorum malorum iri Ecclesia seminariuni ttiles, id est, dexleram sequuriiur. De hoc recie exstat, penitus deponant. Anibrosius, 1. i Offic. c; 30 : < Neque enim propterea ie Deo dicasli, ut tuos Virgilius aui quis alhis in opnsculo de litlera V. JJltera Pylhagorw dhcrimine secla bicorni divites lacias sed ut vitam libi porpetuam fi.uclu boni operis acquiras, et prelio miseraiionis peccata Humanm vilw speciem prwferre videlur : NaiK via virlulh dexlrum pelil ar.dua callein, redimas lua. Putant se paruni poscere? Prelium Difficilemqueadilum primum speclanlibus offert. luum quscrunt, vitae tuaefruclum adimere contenSecl requiem prwbel fessis in vertice summo. duni, ei se jnsie facere putant. Et accusat quod Molle oslentat iter via tata, sed ultima meia euin divitem non feceris, cum le ille velit .•Eiernae vitae fraudare mercede; i Bernard. tract. De viia et Prwcipilal caplos, volvilque per ardua saxa. Unde et mythologi fiuxerunt Herculem, cum moribus ctericorunti c. 7 : < Nou extollat de faculexacla puerilia ad puberlatis annos pcrvenisset, el laiibus Ecclesiae cousanguineos suos,- aul neptcs duas vias cemerel, unam voluplatis, alteram vir(ue filias dixerim) nuplui tradat. Res paupernm non pauperibus dare par sacrilegii crimen es'se dituiis, diu muitumque dubiiasse, uiram ingrederetur, tandem rejecta .voluplate arduam et asperam D giioscilu:'. Sane palrimonia pauperum faculiales vtriuiis viam ingressum esse. Legendus Xenoplioii Ecciesiarum, et sacrilega crudelitaie eis subripilur 1. n 'JTtop.vnpu.Tav, ex eo Tullius, Hb. 5 De offi- quidquid silii ministri et dispensaiores, non uiique ei ctis. Ad illud eliam alhidit Persius, Satir. 3. domiui vel possessores, ukra viclum accipiunt et Ei tibi qnw Samios diduxii"lillera ramos, vesliluin. i Peirus Cantor Verbi abbrev.,c. 47 : < Da nalurae, quia homo, si indiget seilicet. Natiirain Surgenlem dexiro monstrabil limiie caltein. Ncc non el Saiir. 5. autem quandoqtte cariialitateni et sanguiuem vocamus : et consanguincis dabis rie proprio, de patriGumque iler ambiguum est, el vilw nescius error, Diducil trepidas rctmosa incompitantenles, monio itiOj uoii Gliristi sanguine acquisiio, ciijus Videndi Casaubonus et aJii commeniatores in illa dispensaiio credita esl viris ecclesiasticis, ut illud loca Persii. pauperihus disiribuant. Ob hoc eniiu praeceijit Do(21) Caulutn esl sacris canonibus clericis et epi- miiius in lege, ul talis eligeretur sacerdos et Jevita, scppis ditare de bonis Ecclesiae suos coiisanguineos. qui dicereni palri et matri, noii novi vos, Sed can. apostolorum 40, Antiocheni concilii 25, Paris. iiunquid coiisanguineo meobono et probo npn dabo de pairimoiiioCrucifixi? Non,ut erigas eum coluin6, c. 16 : Capiiul. 1. v c. 171. Ac denique in conc. TriUent. sess. 25, De reform. c. 1, omnino vero eis nam in Ecclesia, propterperniciem exenjpli.' Non interdicil, ne ex reddiiibus Ecclesiae consanguineos eitini consideralur quodboiiodedefis,sedquod corifamiliaresve suos augere studeant, cum et apostosanguineo, ul trahant in exemplum. Graiiae da et lorurn canones prohibeaiH ne res ecclesiaslicas quaa praocipue de palrimonio Crucifixi: Gratis euini conl&J • Matih. 5. » 11Cor. 1. 3 Isa. i\. *J'rov. 3. » Eccli. 7. • Prov. 15. ' I Reg. 4. EPISTOLJE. — EPIST. LH. 157 158 niciosa esl minoribus blanda majorum rcmissio. A in mari sit perpessus; indicat ob beiieficiqub eo accepta se nulltim defugere laborem. Denique petit ldco dicit Sapiens 8 : Fitiw libi sunt, vultum hiiaorari pro se, ul negoiia commhsa prospere apud rem ne ostendas eis. Veslra benignitaseisad omnes regem transigat. cuslodise relaxavit. Ideoque veillecebras frenum Charissimo domino suo R. Dei gratia Canluane vita corum in primo flore degenerel, sicut Teor, in Job legitur 9: Lwdetur quasivinea in primo flore riensi archiepiscopo, totius Angliae primali, et botrus ejtis, el qnasi oliva projiciens florem sunm. aposlolicaesedis Jegalo, P. Biesens. Bathon. archi-< Porro enormiter peccal, seque vitae -alienae reum diac, salutem in eo sine quo non est salus. Menuperad obedienliam vestrae jussionis accinconstituit, qui pueros in aelale leuera nimia famixeram, jamque liceniialus, el accepta vcslrae beneliariiale el suavibus verbis emollit. Cyrus Persicus, de quo ducenlis cl dccem annis prius praedixerat dietionis gralia recedebam, cum propter negotia Isaias, Chrislo meo Cyro, cujus appreliendi dexle- quaedamcasualitertunc emergentia revocaslis me, ac firmiler injunxisiis, ut vos frequenlioribus minram, ul subjiciam anie faciem ejus gentes ~°et regna, Croesum juxla Halym fluvium vicerat : cumque liis certiorarem de stalu meo, et de liis, qtiae mihi in via contingerent. Descenderam ad mare, et navem multae illum fecissent victoriae gloriosum, quia tamen gentem Lydorum prius bellicosissimam fecil B ascenderam, cumquejamexposuissemus vela ventis,vacare comessaliouibus, ludis alque amplexibus, ut el vitam'periculis; ecce nix, grando, imber ac spi~ rilus proeeliarum ccelos obduxerunt caligine, atque sicgentem evirai-et acerrimam, a regina Massagetaruih Tomyri viclus et occisus est : quae cum il- in terrihiles aquarum roonles maris deformavere tnaris ls, fluctus planiliem. Mirabites erant elaiioTtes lius caput in utrem sanguine plenum misisset: < Bibe, inquil, sanguinem, quem silisii.» Appre- enim ascendebant in ccelos, et descclidebant in hendile, inquil David propheia, disciplinam, ne- ahyssos, et aninta mea in ipsis labescebat. Omnes quando irascalur Dominus ". Arguile et docele dili- qui in navi erant, moli sunl et lurbali sunt sicut gentius nepoles veslros, ne causam insolentiae prae- ebrius, el omnis sapienlia eorum devorata est '". llle, qui gubernaculo praeerat, et sedebal in puppi, stet nimis blanda elfamiiiaris affeclio. Informenlur, abjecla arte, et derelicla sede, navem fortuito quaeso.ad opera honestatis, ne sciant experienlia commisit evenlui. Universa paliebanlur spiritum qnid sit peccalnm, omnisque turpitudinis occasio praecidalur. Judas*el Simon, sicut in libro Judi- vertiginis, spirimm abominalionis et nauseae. Non cum Jegiiur,-regi Bezec, sive Adonibezec, qui eos erat qui manus, aut oculos in ccelum erigeret; non infeslabat, summitales manuum absciderunt' 2; sic crat qui porrigerel Deo preces, qui saiisfactioui cl nos molus puherlatis prxvenire oportel, atque 'C aul pcenitentiae se offerret. Jacebant omnes desiiiniquarum praseindere primitias aclionura. Isii tuli oflicio membrorum, aut animo consternaii, et sunl parvuli Babylonis, quos ad pelram, quae Chri- facti sunt velui morlui. Licel autem lunc aestivale slus est, oporlet allidi. Bealus enim, qui tenebil el solstitium ad incrementum diei plurimtim de noctis allidet parvulos suos, scilicet Bahylonis, ad pelram spatio recidissel; nunquam tamen nox aliqua adeo ". Scriplum esl enim; quia proni sunl sensus ho- Jonga visa est niihi. Nam a meridie nox ista inminh ab adolescentia sua in malum ". Ampuleiis cepit, quae lempus alienum silii quadam tyrannide igilur pruriehlem in lenera aelale maliliam : nam procellosa usurpans in suas tenebras lucem vertil. el spinarum plantaria facilius evellunlur, anlequam 0 nox damnaiissima, nec in toto armi circulo comcoalescant. pulauda, nox turbinis, nox irae, nox horroris ct ' EPISTOLA LII. njortis. Tola, nocte hac pessima fuimus in corde A» R. (22) CANTCAR. ARCHIEFISCOPCM. maris, el quasi in ventre inferni: donec desideraD. 1178.] [A. — Exponit Caniuar. archiephcopo, a tissimus solis ortus nobis clementioris aurae graARGCMENTCM. quo erai ablegalus ad regem, quanlatn tempestaiem liam nunliavit, placavit mare, oui imperat venlis PETBI DE GUSSANVILLANOTiE. ferlur. Unde et polius graliae, imo soli gratiae debet I) non sanguini. i Legimus de Benediclo XII apudBerconferri, non nalurae, id est carnalitaii. Unde in nardum Guidonis, quod cum mercalor quidam ToVitis Palrttm : addunlurhi aliis praeposiiissent. Si pbjicis quia modo aliud lem- duo versus: pus esl, quidem est. Sednos tamen sicnt ilii eorura Cumque Sator rerum privasset semine clerum, Ad Satanw voluin successit lurba nepolum.. quae pfojiciuntur anle pedes apostolorum, dispensaiores sumus, non domini. Neccssilati ergo des, (22j Ricliardo. De eo yide ep. 5., . 8 Eccli. 17. 9 1. Cap. 15. 10 Isa. 45. •' Psal.2. " Judic. "''•" " Psal. 136. u Gen. 8. " '« Psal. '92. PsaJ. 106. 160 PETRI BLESENSIS 159 et mari, gtaiuilquo procellaiii ejus in auram, et j { ordinationh sihant ephcopatia obire mtinera, excommuiiicaiosquedenunlieni, qui pontificis summi fluctus ejus ". Et lactali sumus, quia si~ silueruut builutn, vel ephcoporum sigiila adullernnl. in porlum luerniil, el quia deduxisset uos Dominus RICUARDUS gratia Caniuar. archiep: totins Dei aulera quasi resurgens a voluniatis nosirae. Ego Angliae primas, venerabilibus fralribiis et coepimorluis die illa cibuni noh leligi; omnem escam scopis in Caniiiariensi provincia constitiitis, salulem abominala est aniraa nieaj ideo perendinavi se- in verb salulari. quenli die; lurbalus naiiique prae confusiohe sbLicet fulura oihnino viiare seahdaia hoh posside nitus niaris et flucluum iioh pottti ad plenum mus .(nccesse esi enim, sicut legiiur '", ul veniant his similia, quibus prb facili respirare. Haec et siandala); oJHciotamen nobis el vobis injunctae advobis vehemenier affligimur, solliciia deberelis co- iiiinistialionis incumbit, qttanluin possuinus, scangilaiionerevolvere, et pro qifiete vestra durissimos dalorum maleriam praseinriere,atque riJalurioreconlabores palieulibus affectiim cbmpassibnis impen- silio periculis imuiinenlibus obviare. Diu est, quod dere. Verumlaineii, sicut publice diciiur, illi, qui angeltts Satanae transfigurare se novil in angevos lorpent, et qui dies snbs in desi- luin iii otioapud lucis, et in vestimentis ovium, atque sub Heiiis et voluptaiilms ducuiit, hi a'pud vos frucluiii i adumbiata simplicitale desaevit a'b antiquo lupina uberioris iiiveiiiuut, atque in labores eorum. graiiae diei et aeslus pro veslris rapacitas. irigfeiliuniur, qui pondus Sed et diebus istis quidam pseudoepiscopi HdPorro ego absens et iiecessitatibus portaverunt, bcruicnses, aul Scolicae linguae simulanies barbavestram semper inveni praesens, iiiunificenliaiii; cum a nullo impositiohem manus acceperint, mea prae- riem, magnificam vosque lanquam desirieria adminislranl. Teste quidem el supra episcopalia populis sagiretis, citra omnem posiulationem, Apostolo : Nemo sumit sibi hoiiorem, sed qui vocalur me in vestris benedictio- a Deo onine meritum meum tanquam Aaron 19; Hli vero fton per oslium, assidue praevenistis. Eapropter, nibus quoiies sed aliuiide intranles Ecclesiam Christi co>nmacumeam inviiavcrit operam vestrae necessiiatis artilanl, el, ul vituperelur iiiiuisteriuin noslrum, praevestro honore paculiis, non recuso laborem, pro emisumptione sacrilega dehoneslant ire in carcerem et in moriein. Dominus nemiae sacrameiiium. Crim enimepiscopalis raiissimus graiiam sacrae rex in Gasconiam tendit, ego auiemdiplomale utens unctionis nunquam acceperint,celebrant ordines, eum evesiigio sequor (23) : ulinam sic possim cur- ecclesias dedicant, aliar.ia consecranl, benedicunt ut comprehendam ! Yos vero, Pater, orelis rere, el sic victum ef vesnium misere mendine- r_ abbates, Allissimum, ul graliam in oculis ejus inveniens cantes, sacramenta riostrae redeniptionis miserabiad goliis vestris prospere et propere consummalis, lem et lacrymabilem converlunt in quaestuni. Quovos cum exsullatione regrediar. niam igilur ex lalium adraiiiistfatioiie in Eeclesia valeanl magni rustici nostri, magisler G. Bene occasio scandali jam emefsit et Anglicaha muliiplex (24) et archidiaconus Baiocensis : bene valeant ordinaiio dubia sum lotus, et so,eosque quorum universitali esl,- sacricanone» alii socii nostri, quorum singulorum non admiilunl ",» vestrae mandaiuiis omniurn. aique praecipimus, quatenus per vestras dioeceses EPISTOLA LIIl. generalifer prohibere curelis, ne lales minislrare ANGLI.* . ADEPJSCOPOS permittaniur episcopalia , qui barbarae nationis [A. D.H78?] -—Richardns archiepisc. Cantuar* suis suni, alque ordinatioiiis inceriae (25). Sieut enim ARGCMENTUM. coephcopis mandut ne exieros ephcopos incertw non inlelligilur praecessisse dedicalio vel baptismus, PETRI DE GUSSANVILLA NOT.E. « Ad duplomaio r, vel in (23) Similis est loqnendi ratio epist. 59: uiens D quisque pervenerit. • Giossa, id esl doplo vado qiiain alius, 2, vel, vos in eadem tempestaiis insania diplotnaie duplicato iliremeavil, lege duplomale, i ex. omnibus mss, no- nere, 3, vel, iri est, celeritate. Scripla videtur haecepist. circa ann. 1178-. slris. Quid vero ritiplonia liic? Diiplum iier, seu iii(2i) Forle Gerardus PueJla , qui cum Petro Bleneris fesliuaiio, cuin per dies singiilos duo iiinp.ra scnsi erai domeslicus Cantiiarieusis archiepiscopi. conficiiuitur. i Radulfus de Diceto in Imag. Hhior. Sed deeo aJias opportunius locuturi suiuus. ad ann. 1172: < Tanquam dnploniale venit ad (25) Similis prohibitio Iegitur in conc. Vernensi^ Porcestre. i Ideni ad ann. 1179:« Rex Anglorum De vaganiibus, paler llenricus subiittin jus sttbiio praenoscens ad- c. 13 :- «nec episcopisordiiialionemqui parochias iion' scimus eorum qualiier habent, veniiun progressurus cum incessissel duplomate, egredienti, regi Francoruni navem apud Doveram »Rex in in- fuit, placuit juxia instituta sanciorum Patruiii iiiTn aherius parochia minisirare, itec ullam ordioatiofeslinanier occurrit. « El ad an. 1184 : siauiia lemporis incedens fere lanquai» duplomate iiein facere debeant, sine jussione episcopi, cujus venit Canluariam. i Sic ea vox accipitur L. couii- parochia esl.-Et si. Iioc facere prajsuinpserint, ab fiuus De verborum obligationibus. .El postea : < Quod si duplo- itineris causa, etc. i Et in Vermeriensi, c. 14«: t Ut iiiate usus, aul felici navigalione maturius quani ab episeopis ambulanlibus per palrias oidiualic " Psid. iOU. '* Malih. 18. •' II Gor. 11. «»'Hebr. 5. ." Dist. 9» e. Si qui episeopu 161 EPISTOLiE. -EPIST. LIV. j/ja uhi dc lalibus dubitatur (26); ita nec eos reputa- A P. Bles. Balhon. salutem et inlimae dinius episcopos, quorura consecratio ignoraltir. Jeclionis affectum. archid., Praelerea, quoniara in his partibus publica falsaLamenlabililer conqueritur, et causatur Adelitia riorum pestis obrepsit, qui bullis adultcrinis, et Jitteris calumnias innocemibus movent, cl slattim nepiis vestra, quod eam in monasteriuni detrudere, jusie possidenlium subvertere moliunlur, providen- et claustrali vuliis invitam et renitentem custodiae liaevestrae districte praecipimus, quatenus solemni- mancipare. Cogitabat equidem conjugaliesamplexus, ter denunliari faciatis excommunicatos singulis fruclumque posterilaiis de carnis operibus exspefesiivis diebus eos, qui domini papae btillam, vel clabal; nunc atilem compellilur, sicul dicit, abjunostra et vestra sigilla falsare pncsumuni (27), rare malris oflicium, et a primo limirie salutatis eisque conseiilienles, ul quos a sua maligniiate deliciis vitae et desiderabilibus hujus mundi, se deiioii cohibet propriae jndicium conscientiae, saltem ploral incurrere perpetu* sierilitaiis opprobrium. Sane miror plurimum de prudentia et modestia frequens denuntiaiionis iteratio valeai deterrere. Bene valealis in Chrisio. vestra. Nam cum praefata Adelitia jam setatem haEPISTOLA LIV. beat, et ad annos discrelionis evaserit, non est, AI)L. PICTAVIINSEM ARCHIDIACONUM. B sicut mihi videtur, ad religionis proposilum vio— Suadet archid. Piciaviensi ne Ade- lenler urgenda, maxime cum Scripiura leslelur ARGCMENTCM. litiam neplem suam invitam compellat ad mo- Deo grata non esse coacta servitia.Sedet canonum ul mairimonii, ita monustices slalum naslicen, clamat auctoritas, quia monacbuin, sive monacham liberam exposcere animi facultatetn. facit propria professio , vel paterna devotio (28). Charissimo amico suo L. Piciaviensi arcbidiac, PETBI DE GUSSANVILLA ~SO~tM. presbyterorum non fiat. Si aiitem boni sunt ilii (27) De falsariis bullariim aposlolicarum habes preshyieri, ilerum consecrentur. i El antea in can.30 concil. Tribtir.:< Si vero (quod non decet), conc. Suession., cap. 5 : < Ut supervenienies epi- quilibet sive sil presbyter, sive diaconus,, aliquam periurbalionem machinaiido, et nostro ministerio scopi vel presbyleri de aliis regionibus non susciinsidiando redarguaiur falsam ab Apostoiico dettipiantur in ministerium Ecclesiae, nisi prius fueriut probati ab episcopo, ciijus parochia est. i Et panlo lisse epistolam, vel aliud qniri quod inde non conanle in conc. Liplinensi, c. 4 : < Ul sccimiium ca- venerit salva fide, et inlegra circa Apostolicum hunonicam cauielam omnes undecunqtie venientes militale, penes episcopum sit poiestas ntriiin eum ignoii episcopi vel presbyleri ante probationen) in carcerem, aul in aliam detrudal cuslodiam, synorialein in ecclesiasticum ministerium nou ad- usquequo per epistolam ant per idoneos suae pariis -mitlantur. i Et in capitul. adriit. 3, c. 37 : < Sunt legaios apostolicam inierpellet sublimitaiem, ut in quibusdam locis Scoli, qui se dictinl episcopos r. polissimum sua sancta legatioue digneiur decernere esse, el mulios negligentcs, absque licenlia domi- quid de lalibus justo ordine lex Bomana slatuat r.oruni suornni, sive niagisirorum, preshyteros et' definire, ut et is corrigatur, el eacleris modus imdiaconos oiriinaiil, qiiorum orriiualionein, quia ple- ponalur. i El cap. Ad falsarios, De crimine falsi, i'umqiie in Simoiiiacam incidit haeresim, et multis quori est Iiiiiocenlii III eoriem til, c. Licei, qiiotl est erroribus subjacet, ino.Iis omnibus irrilam lieri ejusrieii) papae, referuntur novein modi quibus debere omnes iino consensu decrevimus. i llluri falsari possinii. Videndus et Barouius, ioni. XII ad ipsiim in Ec.clesia Anglicana nono saeculo celebra- aiiiiIIiii1195. tnm conciliiim Celichyth slaiiierat contra Scotos, (28) Aurelian. i, c. 19. Tolct. iv, c. 49 ct 55 ; .c. 5 : < Ut iiullus peimitlatur de genere Scotorum Tolel x, c. 6 ; Greg II, episl. 9. Erat in more poin alicujus dicecesi sacrum sihi iuiiiisleriuni ustir- siliiin, ut parentes offerreut Deo in monasterio fipare, neque ei consentire liceat ex sacro ordinc lios suos conslitiitos in minori aeiate sub ritu certo aliquid attingere, vel ab eisaccipere in bapiisrao et deierminato, de quo S. Benedictus iu Begtila sua, aul in celebratione missarum vel etiam euchari- c. 59: < Siqnis fori.e de nobililius offert liliuni sliam populo praebere, quia incertuni est nobis unde suum Deo in inonasterio, el ipse puer minoi- aelale H an ab aliqno ordinenlur. » Neque vero salis fuil est, parenles ejus faciant peiitioneiti, quam supra Richardo Cantiiarieiisi prohibere, qiioniinus epi- dixinius, elcum oblalione ipsam pelitionem , et mascopi illi barbarae naiiouis atque orriinalionis in- nuin pueri involvaiit in palla aliaris, et sic eiim ofceriae, per uuiversani provinciam episcopalia iniinia ferant. De rehus atilem suis, aul in praesenli petiobire sinerenliir; prohibendum qiioque 1'uii, ne ad rj tioue promilianl sub jurejuraiido, quia ntinqiiam eosdein ordinandi commeareiil. Can.ti conc. YVesl- per se, nuiiquain per siifleclam personam, nec quoiJion., sub eodem Richardo celebrali anno 1175 : Jibel niodo ei aliquando aliquid dent, aui iribtiaiit < Quia quidam clerici desperaules ab episcopis oecasionem haberidi; vel cerie si hoc facere noluesuis ordinari, vel propter imperiliam, vel propier rint, el aliquid offerrc vcfueriiil in eleemosynam vitae iiicontineniiam, vel naiivitalis coiiditionem, inonaslcrio pro mercede sna, faciaut ex rebusquas aiit lituli defeclum, aut aetalem niinorem, exlra dare volunt nionaslerio rionalionem, reservato sibi, si ita voltierint, usufruciuario. Atque ita oinnia obproviiiciam suaiti, interduni eiiain a transmariuis striianiur, ni nulla suspicio remaneat puero, per cpiscopis ordiiiaiiiur, vellrdinatos se inentiuniiir, qnam decepius perire possil (quod absit!) quod exignola sigilla episcopis deferenles, statuinius talium ordinalionem irrilam esse habenriain, > etc. perimento didicimus. Similiter aulein et paupeVid. conc. Tfid. sess. 0, De reformatione, c. 5, et riores. Qui vero ex loio nihil habeiii, simpliciler sess. 14, c. 2. petilionein faciant, et cum oblatione offeraut liiium (26) Ita conc. Carlhag. v, c. 6, Africanum c. 39; suum corain teslibus. i Apud Gralianum 20. q. 3, Felix IV, ep. 2; c. 2. speciaiiinquc de haptismo c. _Prwsens qnod dicitur esse Nicolai 1, ubi agitur Leo inagnus ep. 57, c. 1; ep. 92, c. 16; Gregor. 1, de Lamherlo de cujus statu monachaji controversia lib. xn, ep. 31." Troiauus Sanlonensis episcopus niovebatiir : Neque ego paier palla atiaris indutum ipislola ad Eiiineiium Naniielenseui. Greg. U, ep. obluti. Lanfraiicus Decretorum c. 17 : < Offereiidus 9, Gregor. III, ep. 1. pucr lacla sibi prius corona, inauibus portans hu6 PATBOI..CCVII. PETBI BLESENSIS 164 Propriae vero profcssionis vinculo non ligatur (29), A quia huic professioni, quantnm potest, renililur et PETRI DE GUSSANVILLANOTJE. stiam el calicem cum vino, sicul mos est, posl aperlius? cap. Prwsens apud Graliannm supra evangelinm sacerdoti, qui missain celebrat, a paren-" Laniheiiiis dicilur non esse iiionaclius, eo qnod lihus offeratur. Qua oblatione a sacerdoiesuscepta, paierejus illuin pallio indulum non ohtulerit. Qnae iiivolvanl praedicli parenles mannm pueii in palla ratio nulla essei, si oblatus infans a patre posset qua aliare cooperium esl, et cnjus pars anicriiis descrere monasteritim. Bernarrius quoque nisi lioc pendet, et tnnc suscipial eum abbas. Quo facto, siipposueiit, respoririere debuit objectioni Cluniapraefaii parenles coram Deo cl sanctis ejus slaliin censium et moiiacboriim S. Berlini alio modo quam prouiillaiit, quod per se aula se suppositaih perso- responriit, unoque verbo opponere Robeiium quinain, susceptiun ordinenVpner iuinqtiam relinquai, dem impiiberem Cluniacensi moiiasierio , el Thorieqiie se ei scienier aliquid daturos, unde puer, lnaii) Beiiinensi fuisse oblatos, sed ulrumque (quod absil!) perire possil. Hanc promissionem iransivisse ad Claisevallenses, quia qui devolione prius scriptani coram lesiibus verbis ihi prius erii- pateina monachi facti sunl, non ita sunt alligaii, cani, el poslea super allare ponant. » Seri ei Ber- quin liimc vitte slatum adiilli valeant repttdiare, nardiis epist. 1, loquens de Boberlo cotisaiigiiinco adeoque magis transire ad alium ordineni, in quo suo, qui defectiunis suae a Cisierciensihus ad Clu- vigeai legularisobservantia. Caeleruii)si puerpubes niacenses inter aiias rationes hanc afferebat, quori faclus liber sil ad reinanendiim vel egrediendum, bblalus fueral de parenlibiis mouasterio Clunia- qnare paier secundum Regulam ct ilecreta Lancpnsi : < Quanqiiam dubium non sit promissum frauci julieiur de rebus omnibiis disponere, ablaia 3 iHiiin fuisse, non donatum : nec eniin peiilio, quam B lilio suo omni omnino haeredilaiis pane? Quare id Jlegula pracipil, pro eo facla fuiia parenlibus, ncc spondei ? Quare sponsiouem suam jiirainenio conniaiuis illius ciim ipsa pelilione invoJula pallio alla- lirinai? Quid ista ablatio haeretlitaiis palernae nisi ris, iu sic offeneturcoram tcsiibus. i El epist. 324, oiiex, qui pouittir, et vis quaedamquae infertiir houbi docei non csse proliibcudiiniTlioinain deS. Au- niini lihero, ut siipponitur,' ne ingenita sibi, atque riomaro ai GlaraevaileiisesaBeii.edictinis iransire-vo- per canones siabilita libertaie malurad desyrenlejiteiii. < Voiiim, inqiiil, pareniuiniiitegruin manel, dinn monasterium? Quid autein esi eadem spoliaiio ct oblalio eorum non estexinaniia, sed cumulata. ». ha:reriiialis, si Jilius iiequeal reverti ad saeculareni Jure veieri iinpuberes qiti a parenlibus offere- habiiiim, nisi aclus eximiaj pieiaiis, quo pater nuiia in re filii sui Iiberlati nocel, vim nullani facit. Dico haniur Deo in monasierio, inde exire non poleranl neque ante neque post puberiaiem. ld colligilur ex aixiplius: Quare dicilur iii eadem Reguia et in decan. 49 conc. Tolel. IV: « Monaclmm aul palerna creiis eisdem, patri hoc facienduni, ut oninia o!>devolio aut propria professio facit. Quidquid lioruni struaniur, aique ul uulla suspicio remaiieat puero, ftte-rit, alligatuin lenebil. Proinde his ad niunduni per qiiam deceplus perire possit? An periturus ille jeverti intercludiinus, et omuem ad saeculum in- est, quia gentis vilae repudiavil ad quod sectanduni uuilo vinctilo obstriclus esl? Netiliqiiani. Periturus terdicimus ingressuni. i Canou est de impuberibus, quos paterna devolio non propria professio, et de vcro dubio procul est, si alligatus Jiierti perputuo puberibus qnos sola propria professio inoiiachos per oblationem faclam a palre. Denique conlraria sentenlia nullo fulcilur ftinriafacil, proiiuntialque utrosqtie alligalos esse, nec iiabere facultaiem revertendi ad sseculuin. Can. C meutq. Nititur capiie, lllud 20, q. 1, quod diciiur ; 55 : < Quicunqueex saeeularibus accipiemes poeni- esse Marcelli papae, scd falso. Setienie Marcello i.ifantes iioii oflerebanlur Deo iu iuouasieriis. Niiitentiam tolondertini se, cl rursus pncvaiicaiiies laici cffecti sunt, comprehensi ab episcopo suo, ad tur, c. Sicui ibidem, et c. Pueliw, ibidein. Sed iis ])03iiiteniiam,ex qua recesserunl, revoccntur. Quod iocis agiiur de puellis in pubertale, non agitnr de si aliqui per peenitenliam irrevoeabiles sunt, nec impuberibusper parentesoblaiis Deo in mouasterio. Aiunt propugnatores ejus opiuionis dtuum videri admoniti reverienlur, vere ul aposiatae coraiu Ecclesia atiathemaiis seiiieniia coiideiniientur. Non nioiiachuin lieri non voleiiiem. bed diiiiiin jion cenaliier, el hi qui detonsi a parenlibus fuerunl, aut suere paires puernm aliena vohinlaier Deo niancisponie sua amissis parenlibus, se ipsosreligioni rie- pari, qui aliena voluulaie facms esl filitis Dei in voverunl, et poslea habituiu saeeuiarein sumpse- tiaplismale. Si paler Jilium siiniii inipubereui dorunt, » eie. Canon vult aiiaihemaii subdi deionsos i:are, si vendere poitiit, cur noii potuil Domiiio a pareniibus, qui poslea habiliini saeculareiii suni- consecrare? At, itiquiunl, repugnat jus novum, ut pseruul. Siaiuil iiaque perpeiuo asiringi inonacha- niotio riictnri suinus. Qtiid inde? Jure novo possunt exire e nionasterio, cum ad tui devolione paierna. Tolei. x, c.6:« Si inqualibet niinori aetate vel religionis loiisurain, vel religioni annos discretionis pervenerint, si nolint ratam badebiiam vesiem, in utroque sexu Jiliis, aui uiuis, aut bere palernam oblaiionem. lia Clemens III, c. Gui» amho parenies dederint, ccrle aut nolentibus vel tiiram, De regular. et Ccelesi. m, c. Cum simus, iiescieiiiibtis se, suscepiam non mox visam in liliis eorieni til. his «verbis : « Si diclus puer ad annos abdicaveriiit, sed vel coram se vel corani Ecclesia, D discretionis perveucrii, ei liabituin relinere noiue) in convenlu eosdein Jilios talia habere rit inonaclialem, si ad hoc inriuci uequiverii, non palamque periniseiirii, ud saecularem rcverli habitiiin ipsis esl ullatenus conipelleiidiis, quia tunc- libeiuni siin iiliis quandoque penilus non licebii, scd convicli erit eum diuiitlere, el bona paierna, quae iusi e.\ provenium, poslulare. » quod lonsurara aut religiosam vesicm aiiqiiaudo succes^iione (29) Leo magnus epist. 92, c. 15. Cohcil. Mogum. Jiabuefint, iriox ad religionis culium kabitumque reyoceniur, et sub aeiema dislriciione liujusceiiiodi sub Leone III, c. 35 ; < JJi nullus tondeatur sine observantiae inservire cogantur. » Eo canone dici- legiiima aeiate et spouianea voluniaie. » Nicolaus I ttir lilios in liiinoii a.iale oblalos liionaslerio a pa- ad consulia Buigarorum, c. 87 : < Moiiachicuin auremibus non posse ad saeculumreverli. Gregor. II lem habiium iudueie, ac vitam reiuoi-.im ducerc, uon nisi a spondenie diviuiius exigiiiiiur, Uiide ad Boiiifaciuin : < Arididisli adhuc, quod si paler, vel niater filiuii), vel fiiiain inira septa moiiaslerii quisqiiis vim intuleril ylicui, ul inoiiasiicuiiiiiabiin infaiuiae annis sub regulari irauiderint diaci- lum ci viiam reiaotiorem, quam uou opiavit, ucc plina, ulrum liceal eis postquam puberialis imple- clegii, assuinai, hic lauquaii) violentiis peccatuni veiiiil arinos, cgredi el iiiairimoiiio copitlari? Hoc evariere non valel. Et quoniain quoj agi.ur ex acomnino dbvitanius, quia ncfas esi ut oblaiis a pa- cipieniis voto nou venii, nec accipiens reiigiosuni reiilibus Deo filiis volupiatis frena laxemur. > Quid habituin iiule merceJCiii habet, uec iufcrcns crurie- 163 EPISTOL^E. — EPIST. LV. 166 165 filitim. Desisle itaque ab iucceptis, ei si ne)itis reclamat. Nec astringil ipsam paterna devotio (30), A I quia non est in laribus palris, sed quasi enianci- veslra jngtim religionis abhorret, alque Deo imniorlali desponsari detreclat, moriali honiiiii dei pala per palris mortem, et in alienam potestalem non recidens liberam animi sui adepta esi faculia- i sponselur : et quae in monle salvari non potesl, leni. Uiriusque juris beneficio matrimonia libera saliem in Segor s6 modica civilate salvelur. Quia suni: ideoque si matrimonium carnale gaudel litamen plurimum lilterata est, ego ipsam adhuc et bertate indulta, spirilnale matrimonium privilegia- litieris, ei viva voce aggrediar, volens in ea expetuin est pleniore graiia libertalis; nam ubi spiritus, riri quid in talibus post gratiam Dei possil bumana . ibi .liberlas ". Si nepieiu vestram lilio Aliissjmi facundia. Humana enira persuasio sine gralia Dei dcsponsare disponitis, scitis quod sponsus sibi nihil aliud esi, quam aes sonans, aut cymbalum exhiberl desideral menlera sanclam, spontaneam, tinniens ". llle solus donat os et sapientiain, qui iioii coactam. Nam in Genesi 23 legiiis de despon-. dicit: Sine me niltil polesih facere ". Tu igilur, saiione Reheecae, quia ejus voluntas diligenler in- Domine, benignus aspira, et qui de lapiditus susciquiri praecipilur. Sed et Josue 24 in optione populi las filios Abrahae, lu auferas ab ea cor lapideum, lsrael ponit, servire diis Mesopotamiac, aut diis atque in spiriiu timoris Domini immiltasei converAniorrhaeorum, aut Domino Deo; iiisinuans servi- " sionis et sanctae.conversationis affectum. liuin non esse nieriloriuni apud Deum, qtiod praeter EPISTOLA LY. liberam arbitrii benevolenliam est extortum. Porro nepiis vesira publice protesl.ilur, quod eam inutiAD ADELITIAM MONIALEM. liter faligaiis, et ad ipsius conversionem laboratis — Gratulalur Adelitim, quod aspirel in vacuum. Esset enim, sicut asserit, ex ipsa con- ARGUMENTOM. ad vitam moiiasticam, el occulte voto se ad ingresversione perversior, ct si. inillies clatiderelur ih sum monasterii obslrinxeril. Laitdat virginilatem. clauslris, ipsa lamen in vestrinn dedecus el con- , Horiaiur ut perseverel , el perfecte smculo renttnliel. tempium lempeslivum sihi procurarel egressuni. Dileclac-et praeriileclaein Christo ADELITIJ5,M.ITenent igilur vos, sicut milii videiur, labor inutilis, et cura superflua : vereorque ne vobis adapiel ali- gister P. Blesen., salulent in Domino Deo saluiari quis verbum illud Domini : Vm vobis, qui circuitis l)OSl)'0. mare el aridam, ul unum proselylum facictlis, et Gaudent omnes qui le diligunl, sed et gaudium ciim reperlus fuerii, facilis etim ~*duplo gehennae esl angeUs Dei, qtiia in desideriis habes sanctioris PETRI DE GUSSANYILLANOT^E. lilalis suae judicio carebit. i Apud Gralianum 20, C palris moriein, et in alienam potestatem non rec'q. 5, c. Prmsens, declaralur Lambertus qiiidant dens, » etc- Ex quo daiur intelligi non licere lutolioii esse motiachtis, adeoque nec haeredilale paribus, affinibus, et consanguineis addicere mona" terna el maierna privandus, quia cnm non fuisset sterio in perpetuum impnberes orhalos palre el in lenera aetaie"oblatus a patre , invitiis inonacha- matre nolentes. Concil. Aurel. v, Tolet. ix et x > Jem habiium induil. Yide Conc. Trid. sess, 25, De ipsique SS. Benedictus, Laufrancus, et Bernardus utuniur voce Parentes, quia proprie palrem et maregularibus, c. 17, 18 et 19. (50) Duae sunt raiiones, propter quas Adeliiia irem significai, uon allines, non consangui.iieos, non poterai aslringi ad vilain inonachalem. Prior noii lutores. Ei quod Toletan. IV exprimit per hos ab aetaie, posierior ab emancipaiione peliia. Prioterminos, paierna devotio, Tolet. x explical per. rcin aliingii Blesensis paulo anlea scribens : < Nam patreui el nialrein, aul unus attt ambo parentes de. ciuii praelaia Adeliiia jam aetatem habeat, et ad derini. Sed quid, si paier velii offerre filium aut annos discretionis evaserit, nou est, sicul mihi vi- liliam, inalru l-eluclanie? Offcret solus. Qui.l si deiur, ad religionis proposiium violenler iirgenda. i inater invilo paire? Non poieril : morttio autein Qtiod si quaeras quo ;eiatis anno ceiisealur quis- patre lioc eril in ejus arbilrio posilum. Gregorius aiitem II, saiisindicalparentum nomine hic intelligi piam csse per aetatem, quoad hoc, exlra paiernain potestatem, respondebo ciini conc. Toiel. x, c. 6: palreni el inalrem, noii alios. « Si paler vel maiei< Paieniibus sane filios suos religioni couirariere lilium vel filiam, i eic. Al si inipubes inonachus noii amplius quam usque ari riecimum aelaiis eoruni vel monacha fieret parenlibus aui nolentibus, aut ainium licentia poteril esse. Poslea vero an ctim JJ nescieiitibus, adeoque iiiininie coiiseiilieiilibus? Exvohiniate parenium, an suae devotionis sil solila- conc. Tolei. x revocanda . esset qiiamprimum a lium votum, erit liiiis liciiuiu rtiigionis assuinere parentibus, aul cerle jure suo penitus exciderent, i-ulium. > Hinccorrigas lvoneniCarnoi-,qui paii. vn ex conc. qtiod dicilur Triburiense. Sed ex c. Pueldecreti, c. 27, pro decimum legit duodectmum; et la, 20, q. 2, parentes faclum irrilare polerant inlra Gratianuiii, qui 20, q. 2, c. Si in qualibel, decirnuin aniiuni et diem; posl quod tempus, ut ipse sic ihquttriuni scripsii; forte quia uterque caitonetii gressiis egredi amplius uon poierat, ita nec illi iiptaiij voluii praxi sni saoctili. Et cuin vu saeculo, cum repetere. quo habiluii) esi concilium, ad usque aiiiium rieciQttid auiein juris lutorihus erga impuberes? niuni duniaxai lilii possent offerri, saeculo duorie- llos quamvis olferre non possent offerri noleiiies, ciuio, quo lvo Iloruil, ad aiiiiuni xn, el sequenli, poterant tamen e iiionasterio reducere eliam inviquo Gratianus, ad decimum quaiiuni, eranl sub tos intra annuni el biem, quo in illud propria pairia polesiaie. sponte ingressi fuerant. Conc. Triburiense, c. 24, Posteriorem-rationeni explicat Pelrus nosler hoc per^picue riocet nulla menlione facta parenluiii, ad pacio : < Nec astringii illam paterna rievolio, qttia qtios lamen Graiianus visus est voluisse canonem iioii est iu sacris palris, sed quasi einancipaia.per extendere, cap. cilal. Puella. ~~ "UCor. 5. !5Cap. 24. " Ibid. Malth. 23. a6Gen. 19. " 1 Cor. 13. !8 Joan. 15. " PETBI BLESENSIS 167 m viiac propositum. Nam, sicut dicilur, renunliasii, A 'condilio, qtii se caslraverunl propler regnum coeloocculte lamei), fallaci huic saeculo, mundumque i rum, quorum Jaus esl in Evangelio, qnibus dulcior est relinquere decrevisti prudenler, antequam relin- < amor Chrisli quam numerosilas filioruin 37 ! Audi qnid dical de talibns Isaias 3S: Non dicat, inquaris ab eo. Beata es, quae spreiis filiis homi- i num, Filium Aliissimi libi elegisti in spoiisum. Rex i quil, eunuckus: Ecce ego lignttm aridum, quia haec dicit Dominus cunuchis : Dabo eis in domo mea, ei regum, el Dominus dominamiiim, ipse esl, qui i in concupivii decorem tuum, ad ctijus copulam Pro- i muris meis locum el nomen melius a filiis et filiabus phela te invilat. Audi, inquil, filia el vide, ei inclina i ". Eos vocat ennuchos lam prophelicus, quam aurem luam, el oblivhcere populum tuum, et domum i evangeiicus sermo, qui se pro amore Ghristi voio caslimoniae aslrinxerunl. Olim diclum cst: Crescite patris lui ". Decor luus, non in corpore est, sed i in mente : Onmts enim gloria filiw regis ab intus 30. i multiplicamini, el replete terram 40. El : Malediel Tanlo eris accepiior sponso luo Christo, quanto . ctus, qtti non reliqueril semen super lerram 41. Ideo fueris in vesle vilior , in cultu corporis lui ab- i filia Jcplitetanquam maledicio Iegis obnoxia,exsorjectior, in sermone raiior,»in vullu dejeciior, in lem posteritalis suse pudiciiiam deplorabal* 8. Veaspectu verecnndior, in inccssu mainrior. Non est rumlamen ex quo venit Dominus legis legem adimsanctus, ul esl Dominus 31,quoniam ipse csl Sanclus g \ plens, nonsolvens, ex quo vox lurttiris audita est 43, sanctorum, qui a le nihil aliud posluiat, nisi pudsi- et praeco pudicitiae Paulus consilium de virgiuitate citiae sanclitatem. Scriptum est enim : Gralia super dedit, impleverunt nnpliae terram, et pudicitia qraliam mulier sancia et pudorata ". paradisum. Prudenler egisli, quia pro amore Chrisli Utinam ei, qui le per propheiam filiam vocat, divilias hujus vilae fallaces, et opes prodilorias didicas, sicul scriptum est : Paler virginitatis mem misisti. Ipse autem zelalor et custos casli cordis et tu es ", el ipse tibi illud rcspondeat, quod alibi te et angelicae puri: Palrem vocabis me "*, el post me ingredi corporis sanciam, impolluiam, legilur tatis sociam conservabit 44. Optime iuccepisii : venon cessabis : ingrediens post virginem matrem rumtamen non principium, sed finem alteiidil, qtii sponsi: ipsa esl eriim virgo virgiimm, quaepraecedil. jtidicat fines lerrae. Sic igiiur curre, ut comprehenAdducentur regi virgines posl eam, proximw ejus das. Gloria enim virginum csl in fnnbriis aureis 4B, et adducenlur in lemplum regis ~". afferentur libi, el se usque in oram vestimcnii unguenium beneFiliae hujus saeculi filiae Babylonis, quae de carnis diclionis inliindii. Nihil, quaeso, saeculare in corde iminundiiia sibi desiinant successores, in peccato luo resideal, scd le tolam offeras, nl sis coram concipiunt, in dolore pariunt, in timore nulriiinl, Ananias et Saphira i!e vivenlibus semper sollicilae sunl, de inorienlibus . Doinino placabile holocaustum. inconsolabililer aflliguntur. Si vis parere , vis pc- Q in interitiim daii sunl 46, quia quaedain de oblatis Domino recidere voluerunl. Rcnunlia omnino saerire; partus enim in modum viperae maternosartus oneral et disrumpit, mirumque esl quod fetus ille culo, et ingredcre clauslrum. Uiere habilu, quem non laceratur et rumpiiur : prodiens aulem in vai- famiiiariler suscepisti, et cnjus susccptionem jam lem ploraiionis et miseriDe hujus, a ploratione in- dissimulare non potes. Vota omnium jam libi praecipit, et usqne in finem hujus brevis et miserae deslinantabbaliam (31), el aelemae felicitati diviliae vitae continuaf in doloribus dies suos. temporales accrescunl. Maluriusigilur perfice quod Sicul beatus Job 36commemorai dicens : Homo ccepisti : nam.si Cbrisio illusevis, et irritam feceris nalus de muliere, brevi vivens tempore, repletur mul- primam fidem, cum filiabus Babylonis habilnra es th mheriis. 0 quanlo beatior esl eorum earumve sorlem, el infamia tua non delebilur i" aeieriiiiin. PETRI DE GUSSANVILLANOTJE. (31) Forte quia plurimum liilerata erat, ut verbis D ut primimi saeculo valedixerunt (par est ratio virPetri noslri utar epist. praec. Verum -longe alia et ginum) fitinl abbalissae : < Aliler, inquil, quam disancliora posluial abbalissae muniis, quae non modo vina auctoritas et religio Chrisiiana docet, agiiur, in aspiranle ad vilam monaslicam, sed eliam ,in quando feminae amissis viris, ealenus carnaliler plurimis sanctimonialibus eruditis ct probis deside- viventes, repeute et sine probaiionis examine ad ranlur, desiderabuiiiiirqiie. lmo quando spes fuisset regimen animarum peiirahimiur, praeficiiinlurque abbalissam iis dotibus animi, et ea mofum sanRanctiiiionialibus, uipole matres spiritales, quas ciimonia aljquando exornandam fore, non esset ei nunquam contigil ejusdem propositi discipulas spes abbaliae oslendenda, ut hoiiorum divitiarumexstiiisse, fitque ut quae forle fcliciter incedebant, que iiituiiu iucilareiiir ad capessendam religiosam earnni pravis exemplis miserabiliter ruant. i Dum vilam, vel superbiendi el exiollendi se occasio voio liis igitur aul cerie mundanarum diviiiarnm causa religionis astriclae praeberetur. Quare excidit hoc. liujusccmodi praelaiiouis honor conimiilitur, veBlesensi incogitanli. El quidein (ilia prius sil opor- reiiriuiu esl ne animarum illarum fovea ruinae tet quam maler, discipuia quam magisira. Audi piaepaietur. .quid senserit conc. Paris. vi, c. "54, de viduis, quae " Psal. 44.' ' 30 Ibid. 311 Beg. 2. 32 Eccli. 26. 33Jer. 3. 34lbid. 3S Psal. U. 3C' Cap. 14. " Maiih. 19. 38 Cap. 56. '~ Ibid. 40 Gen. 1. 4l Exod. 23. 42 Jud. 10. "Canl. 2. 44lCor. 7. '*• Psal. 44. 46Act. 5'. EPISTOL^E. — EPIST. LIV. 170 EPISTOLA LVI. A archas, accedile ad duces, descendite ad judices, L vitam sanciorum regum et prophetarum alque saEHSCOPUM. ADWALTERUM ROFFENSEM (32) — ARGUMENTUM.Dehorlatur Walierum episcopum cerdoiun: inspicile, nullumque eoruin invenieiis oclogenarium a venandi sludio, mutlis ralionibus ; venaiioni studium impendisse. Piscalorem sanctum ei incilat ad imilandam venalionem spiriluulem, legi, dicit Hieronymus, venatorem non iegi. Nam si quam aposloti exercuere. Eustachius legitur quaiidoquefuisse venaior, Dei Reverendo Palri ac domino YVALTERO graiia bealus sed et Mallhaeus quandoque teloneariiis fuil 48, el Roffcnsi episcopo, P. Blcsen., salutem et palicuiiam. Paulus Ecclesiac perseculor* 9. Nemi'od robusliis lnier aiigusiias consiitutus, nescio quo mevertam. venator ipse est, qui in terra Sennaar aediGcavit Si enim vobis dixero quoe dici oporiet, incurrere vcreor veslrae indignationis offensam; si autem ta- Babel, ubi linguarum scbisma factnm esl, et coufusio lahiorum"'. Esau, dum oflicium venaiionis cuero, ut verbis Job " nlar, os meum condemnabit el beneme, maxime cum taciturnitas mea sit vobis ciu- exsequitur, gratia priinogeniturae paterna bescentiae materia, et suhversionis occasio. Malo dictione fraudatusesl"'. Si ciirralur ad iiiventioneni tamen vos offendere, vestraa opinioni consulendo, et initia venalicae artis,» Mogun- quae asseril veiiiam esse eliam non clamosam, quae liaco, cap. 14 : < Canes et aves sequi ad venatidum recrealionis, imo et volupiaiis causa, modo rarisin omnibus quibuslibel sil, i etc. Regiaticino, c. 4 : sinie fiat, scilicel ne quid magis dicam, disliuguuut « Et non canibus aut accipitribus, vcl capis, qttod ilii tibi lex minime riislinguit. De eodeui arguinenio vulgus falcones vocat, perseipsum venationes exer- Peirus noster epist. 61. Videiur scriptacirca ann. 1176, cum esselRoniffi ceat. i ln conciliis Gallise, Turonensi m, cap. 8 : « Venaliones quoque ferarum vel avium miiiime Peirus Blesensis pro negoliis archiepiscopi Cantuasectentur. » Et Capitular. I. v c. 12 : « Ut presbyriensis, de quibus in ejus Vita. *7Cap. 9. "Malth. 9. 49Acl. 9. " Gen. 10. 81Gen. 27 " Yirg., Mneid. vi. 172 FETBl BLESENSiS " pnesidenlis. Dicil enim Doniinus per prophelain : A conqtiestione deploras, te in ip-o religionis inEcce ego miltqm venatores, et venabunlur in omni gressu longe miseriiis quam prins tenlaiioiiibus monie. Praelali siquidem Ecclesiae venantur in omni circumseplum, tuamque carnem ex ipsa sui servinionte, dum atiimas aberrantes qttasi in praeriam ad lule legi spirituali coiilumacius repugnare. Noone obsequium Christi rapiunt in emineniia scientiae et legeras, quia vita Itominis tenialio esl, el mililia doctrinse. Aposloli missi in orbem lerrarum incre- super terramsl ? Sapientia dicil : Fili, accedens ad pabani feras arundinis"1*, dum ad instar magistri servilulem Dei, sla in juslilia el limore el prwpara sui Pharisaeorum hypocrisin, et figuraiivam caere- animam tuam ad tenlaiionemm. Muridus adversus monialium observanliam reprobanles, una die inulia desertores suos fortius pugnat, el egredienles vilae niiilia honiiniim venabaniur ad fidem. Utinam liuic saecularis iilecebras gravior congressus exspectat; venationi velilis operam riare, longique lemporis nam et in exitu Israel de ^Egypio Pharao vehemenjacluram, quod in vanitales evanuii, fructn vitae lius excaiidescit 69,ei Satanas egrediens ab homine, melioris et erudilione populi compeusare ! Agite, qitem ab infantia lenueraf, ipsum gravius affligendo quaeso, ut advenium legati casligalior in vobis viia discerpit~~. Turbo moveltir, ut Elias rapiatur in praeveniat : veniel enim in spiritu. veheineiuiS 5, coslum"1; nec adversus Benjamin praevalet Israel, Don. ut aedificet, aul planiet, sed ut deslrual et donec multoium niillium occisione purgetur. Comevellat 56. Noveritis autem quod in Ramis palma- muiiis cursus vilae praesentis esl lentationibus aprum accepi licenliam a domiuo papa el frairibus prehendi. Nam ad virlutis exercitium Hierosolymitis ejus, atqueseqtienti die iter arripui veniendi. Lega- reliclus est Jebusaeus ~'; ei Aposiolo spirilus Saiatus auiem ea, quae viae el legaiioni suaeerantnecesnae dalus esl.ne revelationibus extollaiur 63. Aresaria cum onnii instamia proctirabat. Festino ad nam ptignae ancipilis ingressus es, in qua hon apdominum regem post bujus viae pericula ei labores, prehendes bravium, nisi curras, non coronabeiis, magnas apud ipsum fatigaliones exspectans. Bene nisi pugnes 64. Doiiiiiiiis autem forliiudo plebis suae, valeaiis. Dominus viriuliim, Dominus fortis et potens in EPISTOLA LVH. prmlio ~s, ipse doceat maiius luas ad praclium, et G ADAMICUM. DE ALNETO (34). digiios tuos ad bellum. Ipse, si leiitari te permiltet, ARGUMENTUM. —Amico suo; existimanli se posi mo- faciel cuin lentatione provenltira 66; pressune luae, naslerii ittgressum a tentalionibus fore libervm , quasi aquarum, quw prwterierunl, non recordaberis : oslendit monachos magis esse tentationibus vbnoxios cuinquete consumplum pulaverh, orieris ul Lucifer' 1, qnam swctitares, sed forliler conlra eas cerlandum. ac de infirmiiale proficies ad coronam, de piisillaDeinde canlilenam illi transtniliit graphice luclam C cai-nis et spirittis exprimentem, ut ea Imdium nimilale spirilus ad iriuinpbuiii. Quod aulem amafallal. loria jiivenlulis, et adolescemiae vesirae ludicra poCharissimo socio et amico G, de Alneto , PETRUS stulas adsolatium lajdiorum, consiliorum non arbiBlesensis Batlion. arehiriiaconus, salulein et in Do- iror, cum lalia tenlaliones excilare soleant, et rtiino conforlari. fovere. Oinissis ergo lascivioribus cantiienis, pauca Ea inter nos ab adolescentia coaluit riileclionis quae maluriore siylo cecini tibi mitlo, si te forte affectio, qtiam in cognaiioiiibus nec vinceret sanrelevent a taedio, el aedificenlad salutem. CARNIS SPJRJTUS. ET DE guis, nec nalura iranscenderet. Hoc in niagno reruin CANTILENA LUCTA discrimine frequenter expertus sum -,qui si corporis Olim militaveram, etc. [Vide inter carmina Petri invaleludine, aul aliis hujiis vitae molesliis laboraBlesensis, infra.] rem, aslilistis mihi arijutor fidelissiiiras, et oflicioQui habel aures audiai, etc. [Vide ibid.j sissimus consolator. Ego eliam lua semper inforEPISTOLA LVlII. luiiia mea feci, alque inter casuales eventus sorlem EP1SC0PUM. ADREGINALDUM BATHONIENSEM (55) meam tuo slatui amica vicissitudine te communi[A. D. 1180.] Dicis le sanclioris viiae D catione gratissima coaptavi. Gratnter exposlulal cum Baihon. ideo specialiler elegisse, ut hujus sse- ARGUMENTCM.— propositum ephcopo, quod conlra ordinem.juris vicearchidiaculi tentationes evaderes; nunc autem lameniabili conum suum ab officio suspenderh ; omnesque 171 PETRI DE GUSSANYILLANOTJE. randum : quem contra Petrus laie ostendit mona(34) Alnettim vtilgo Aulnay, est abbatia in Norroannia ordinis Cisterciensis, in dioecesi Bajocensi chos magis esse lentaiionibus obnoxios, quam saesila. Fnndaia est anno 1131 ab Aicharrio Francia* culares, sed nihilominus eis forlius resistere. » comeslabulo, posica ejiisdem loci niouacho. H.-ec Scripta esl luec epistola anno Chrisii 1193, nemJongelinus in nofitia Cisterciensi, ei Manriquez, pe paulo poslquain Bichardus Angliae rex captus toino II Hislor. Cisierc. Qui et de hac epistola sic est ab Austriae duce. loquilur : t Exslai epislola Petri Blesensis admo(35) l)e boc Reginaldo vide quaj diximus ad riachum de Alneto recensconversum, putanlemque epist. 30. post ingressum inonaslerii a lentaiiotiibus fore libe"Jer.16. 54Psal.67. ""Act.2. 66Jer.l. 6'Job7. cs Eccli.S. 69Exod.l4. 1 63Jos. 15. 63IlCor. 12. "IITim. 2. 66Psal. 23. 661 Cor. 10. 67Jobll 60Mare.9. "IVReg. 174 LVIII. EPISTOL^.—EPIST. 173 occasiones quwrat sibi nocendi ob ms alienum A si juste judicaslis, qui judicatis orbem terrae : rei. non dhsoluium. colentes, quia et judices judicaiurus est, qui judica* Dilecto et praedileclo domino et Patri suo R. fines terraj. Non ita in Lateranerisi conciliodidicislis : ubi in omrii senl.eiitia cxconimunicationis, Dei graiia Balhon. episcopo, P. Bles. Balh. araut suspensionis ferenria, prima et secunda; et terchiri. suus, cttm saiute obedientiam devolissilia erat admonilio prasniiuenda. llla cliam privilegiainam. lis Ecclesiae Romanar protectio, qttam sub legtnirie Veslrae inriignaiionis lilleras, imo lonitruum legi, in quibus anima mca lurbaia e&t valde, ct alarum veslrariim impetravi, ei quae tempore concor meum dereliquit rae. Verumiainen, ut verbo cilii Lateranensis ™ longe plenius et solemnius propbetae niar 68, invenit servus tuus cor suum, ut niihi roborala esl, a vcstrae beiiigniiatis menjoria orarei te. Oro liaque, quod quasi impetraia edi- non dchueral exciriisse : in qua inihi specialiler est cii venia dimittas me prius ut gluliam salivam -indullum, ui nec archiepiscopus, nec episcopns, nie nieatn, ei plangam paululum dolorem meum, non aut meos excommunicei, aut suspendai, nisi publice superhe arguens, sed devole respondens, inlerdum convicios, "aut in jttre confessos. Ut lanien verhis Job utar : st habuero quidpiam jnsliliw, non respontainei) ex vehemciitia doloris aliqiiiri durius inter• Si ergo ex abtindaniia eordis verba mea B debo, sed Dominum el judicem dcprecabor 74,etiamsi ponens. occiderit me, sperabo in eo ~s. Illud mihi ad ctuntiqu.iudoque cursum devolae humilitalis excesserint, Itim doloris accedit, quod pro viginti solidis, quos inritilgeai inihi Iiberalitas veslra ; quia, sicul savobis debebam, suscitata est isla dissensio, qui piens dicit 69 , Fervor iiwundiae, et indignationis impetiis non esl in hominis poteslate. Ignoscite lamen solvendo eram per gratiam Dei, si diicenlas misericorditer suum agnoscenli excessum, quia marcas vel amplius debuissem. Nunquid, qtiaeso, inter primiiiva legum cunabula didicislis, qtiod fuisset isla pecunia, quae a me elongavii amicunj f-anctitas episcopo derelinquit gloriam ignoscendi. et proxintum ? accuso atitem polius adulalorum Scio quia quaerilis occasioues adversum me, alque iualiliam, quorum venenosa suggesiio gratiam doneini mei pervertere inihi poluitin odiuin ei rauproriiloria stiggeslione induclus conlenlionis materiam sttscilatis. Amanlissinte Paler, ut verbo corem. lllud autem pro ccrlo noveritis, me dedisse Job nlar, nolo mulla forliludine contendas inecinn, iu mandatis Arnoldo Bathoniensi, ei Azoni de Pa ;sul magniiuriinis tuaj mole me premas '°. Prolerne, ctijus promoiioni toto corde congratulor, ut pouas conlra me aequitaiem, et appendanlur in vobis vice mea de debito responderenl. Sane, si stalera ihiquilas mea, et maluin quod patior. Si Q me vinciilo fidei aut obligatione chirographi super I aperires oculos luos ad jtistiiiain advefsus eum hoc debilo asirinxisseni, suffecissel quod fecer-im. cujus delictum arguis, doleres te graviier deli- Nam ex auctorilaie Clialcedonensis concilii, et qnisse juxia teslimonium Salomonis : Non est ia Geiasii papae, alque Augustini, fidei suae aut proliligjo dehonesiandus amicus 71 : nam ejus deho- missionis non incurrit pcriculum, qui ab eo quod nestatio facile resarciri non potest. Frequenler dehuit, ut Jiberaretur, effecii. Yerumlamen, ut legisiis in Jibro experienli3>, quot pericula, qttot verbo regis SamariaJ ular, quwritis adversum me labores pro vobis luleriin, quam sollicilam, et bccasiones ' 6. Occasiones auiem in promptu sunt. quam efiicacem proiROlioiii vestrae operam dede- Ego qui reliqui, ne vos offenderem, quod preiiorim (36). Si consilia nosira secretiora recolilis, sius et gloriosius habebam imer omnia quae lnihi scitis certissinie quod neque mors neque gladius, contuleral fortuna clememior, ameqiiam grayjter neque ufla lurbaiionis occasio a vesira dileclione offendainini mihi, paratus sum Angliara, etoiniiia separare me debuil. Veruiiilamen, cum fortis sil beneficia Anglicana relinquere, atque oinnes amdilectio ut mors '*, forlior dileciiorie adulaiio m.ihi bilionis nexus, qnaj ufinain nec in me, nec in vos abslulil : si lamen eum mihi poiuil auferi'e, vobis regnarel, abruinpere. Non abhorreo pauperD quem paiel, sicut ex praesenli eveniu constat, me I tateni, in qua diiior fui et felicior, quam in divimillo lempore habuisse. ln absentia mea cilra liis malediclis. Si me perdideriiis semel, me peromnem solemnitatem juris prohibitiones vestras didisse forsilan dolebiiis, et gravius fereiis illius conira me fecislis mintis synodales in synodo, quae absentiam, cujus nune praesenli obsequjo uli, vej in eo dunlaxal mihi uioleslae fueriinl, quia vesirae de.iignamini, vel nescitis. Apud vos omnia iu coniracundiae impetum, el episcopalis eminenliae in- trarium mihi cedunt : dum enim honorificentiaeet temperanliam monslraveruul. Vicearchiriiaconum promolioui vestrae loius insudo, totus immorior, vos super dolorem vulnerum meorum addere nou meum, cum omui satisfaclioni eljustiliae seofferret, in mei noininis coniumeliam susperidisiis. Videte eessalis. Ego autem oninia aequanimiter susiinebo, PETBI DE GUSSANVILLA NOT^E. ex epist. 24 el 30. (56) Quid proReginaldo egeril noster Petrus manifesle patet *8 I Par. 17. "Seneca., \. i, flc ira c. 7et 8. ." Job 23. "Prov. 25 " Cant. 8. sub Alexand. III, p. i, c. 6. r4 Job 9. '6Job 13. '6 IV Reg. 5. « Conc. Laleu 175 PETBI BLESENSIS 176 nec ponam os meum tn coelum, nec loquar ad- A Si magislcr Henricus ex motu animi minus cir-^ versus Doininum meuin, nec adversus Chrislum cumspecte, aut durius Ibrle locutus est, scitis quod ejus : sed, ut in humilitate Job " uuiversa con- motus animi non sunt in hominis poiesiaie : quoricluriam, qui flagellat, pccidat me semel; qni cce- que fit, vel dicitur ex calore iracundiae, non prius pil, ipse me conterat: solvat manum suam, et suc- debelis revocare adanimum, quam conslileritvobis cidat me, et haec sit consolalio mea, ut afiligens ex animi judicio processisse. Ponatur, virum appro.aie dolore non parcat." Vaie. balae opinionis aliquid dixisse intemperanlius, aut EPISTOLA HX lubrico linguae, aut facilitale consilii, aut calore ADn. BATHONIENSEM ELECTUM. iracundiaj, sive aiio quolibet moiu aniini, vestra — Muttis rationibus et exemplh indu- intereratomniajaequaniihiter dissimulare et pati. Sic ARGUMENTUM. cere conaiur R. Bathoniensemelectum, ui M. Hen- enim juxla Aposloli doctrinam bis, quw~ptilamus ricum dese aiias oplimemerilum, ingratiam aqua exciderat recipiat, el Simonem adulalorem et ca- ignobiliora membra corporh abundanliorem honorem lumnialorem pessimuma sua socielale arceal. circumdamus *'. Sic mater infirmiorem liliuin leneReverendo domino et amico Re. Balhoniensi ele- rius diligit. Sic patcrfamilias filium prodigum becto, suus P. Blesensis, salulem et lemperanliam. nignius recepil 8i. Sic oleum cbaritalis, sic amor Rogalus vos rogare compellor. Verumtamen, elsi Dei plenius et extiberantius in vasa misericordiaese mille preccs meam instantiam prsevenissenl, teneor diffundil. Sacra imperalorum conslituiiu nihil dupro amico meo apud vos humiliter supplicare : cu- rum aut asperum in lalibus constiiuil: nam si hoc jus merila si recoleretis, nec mea nec alienae in- ex Ievitale processit, conlemiiendujn ; si ex insania, tercessionis debuerai suffragia menclicasse. Ipse miseralione est dignissimiim ; si ex injuria, remilest, qui se pro vestris necessiiaiibus loliespericulis tendum. Julius Caesar 8' primus el potenlissiinus maris exposuii, qui quandoque, cum montes Cylle- imperalor, cum iniquissimc ferrel calvitium, ac denii clausi esseni, pedesque noslros apud terminium ficientem capillum a cervice revocarei ad frontem, acris iiitemperies defixisset, elslraia montium mor- ah iralo milile dicltim eslei : < Faciliusest, Caesar, tuorum cadaveribus plena essenl, ipse quasi inier te calvum non esse, qiiam me in acie quidquain morluos liber 'a in Italiam pro niandato nostro cgissevel acturumesselimidius: » quod cl imperatransalpinare non horruit, expletisque negotiis ve- tor patienler admisil ". Cum Auguslo Cacsari slris cum comite Maurianensi, ad vos in eadem tem- fuisset objectum quod adopiiouem avunculi sui pestalis insarria diplomate utens remeavit. Tanti Julii Caesaris ignominiosa corporissui prosliiutioiie obsequii memoriam, nec diulurnitas lemporis, nec fj meruerat, animi sui motum converiii in risum "*. offensae grandis enormitas exsufflasse debuerat, ne- Eidein cuin objpcium esset a quodam ob sui brevidtim proriiioria suggesiio veslri Simonis, cujus prae- laiem corporis, quod nanuserat; ipse vero, grancipua est intenlio, ut vos sibi lolum singulariler diusculis esse calceameniis uiendum, cum animi ~" Aristippus a quodani vinriicel, et auferat universis. Miror qualiter ad tranquillitaie respondit. verbum vilis adulatoris poluislis iia excandcscere sibi maledicenle recedens : < Ut tu, inquit, iingua? adversus hominem gnatissimoe opiniouis, et fidei luae, sic ego aurium mearum sum dominiis. >Anapprobatae, nisi quia lingua adulaloris turbare om- tislhenes etiam cujusdam improperia vilipendens : nia polesl, cujus contagio semper esl malum, verba < Audilus, inquit, debet esse lingua robustior, cuin autem orh ejus*iniquiiaset dolus ". Ille olei vendi- singulis hominibus una sillingua, sed aures binae.t tor, qui capul vestrum impingual adulationibus ac Si ergo fidelissiinus vesler ex confideiilia amiciiiae, deinulcet, magislro Henrico non minus impudenler aul forte corrcctionisiniuitu vobis spiritu liberiore quam imprudenter objecit, quod consilia veslra loculiisest, tolum, quaeso,aequanimiter supporteiis, dolose publicaveral. Magisler.yero HenVicus men- recolenies quia tesiimonio sapienlis " : < Lubridacii eum rcdnrgueiis, verbuin siuiiii pugno in ejus cum liiiguaenon eslfacile iralieudum in pcenam. » denlibus conlirmassel, nisi veslrae, qui praesentia- " El quis, quajso, in Graecia fuit polenlior aul emiliier aderatis, reverentia? delulisset, zelo etiam jus- neiuiorAlexandroTEi lamen Antigonusfregilcitlialiliae polius qtiam iracundiaeprovocalus in vos quae- ram, abjecilque dicens :"« jEtali luae jam regnare dam amaritudinis vorba protulil, qui horaiiiem re- convenii, pudealque in corpore regio volupiatem probalae opinionis in ignominiam veslrae domus, el luxuriae dominari. i Scipio 8' Africanus in armis communem omnium injuriam fovebaiis. Ideo abje- potenlissimus, cum quidam eum ininus pugnacem cistis eum a facie vesira, longique nierila lempo- argueret: « Imperalorem, inquit, genuil rae mater ris, et debitum retribuiionis fructtira momenlanea mea, non bellatorem. » Nonne magister Henricus delevit offensa. Non sic decuit facere virum, quem juslissime adversus infamem illum motus esi, cum elegit Deus in sacerdolein sibi, quem oporlel ex ei nolam proditionis inurerei ? vix crederem homioflicii debito patientiam et misericordiam polliceri. nem tam integri sensus ad hanc inepiiam fuisse ." Cap. 9, "Psal. 87. " Psal. 35. 801 Cor. 12. 81Luc. 15. 8SLegeJoan. Sarisb: Polycral., I.m, c. 14. " Cic. in ep. ad Odavium. "4Sueton. in Avgusto. " Diog. Laeii. 1. u. *'Joan. Sarisb., /; eil. •'Sex. Jul. Fronlin.l.iiv, c. 7. 178 EPlSTOLiE. — EPJST. LX. ul secrela sib| commissa detegerel, teste A suaj jam multos eliminavil a vbbis ; el sicut puhlice delapsum, dicitur, quibusdam non solum exitum, sed exilium Ovidio 8S: procuravit. Cerie figmenta ipsius non debuerant Eximia esi virtus prwslare silenlia rebus, vos movisse : sed nescio qua depravalione naturaj Al conlra gravis est culpa lacenda loqui. delicaue aures divitum gratius acceplanl mendacis Verumlamen secrela divitum occultari non pos- el nieretricanlis linguae blandilias, quam aperluni sunt. Avis euim cceli, sictil Salomon dicil 89, porlestimonium veritatis. Namjuxla Salyricum nravus labil ve.rbuin; el qtti habet pennas, annunliabil aduiator, senieiiliam. Ideoqne res discriminis esi divilum Cum facilem stillavil in aurem communicare consiliis, Si quid enim per incuriam Exiguum de naturm palriwque veneno, evolaverit, secreti conseio iniponelur, et quod le Continuo cunclos adigil, qui vera loqunnlur ". solum scirecredideras per mercaloria et labernas Fitii hominum, dentes eorum arma el sagiitm, el circumquaque plebescet. Audi lestiinonium Aqui- linguw eorum gladius acutus a"; linguis suh dolose hatis poeue: agebant; judica illos, Deus ". Isti sunl ranaein penetralibus regum ipsorum "°, id est garruli el loqua0 CorRdon,Corydon, secretum divilis ullum B ces in domibus magnalum. Isti sunl ccenomyiae, Essepulas?serviul laceant, jumenla loquenlur, Et canis, et posles, el marmora; claude feneslras. et sciniphes, qui occulte punguni. Video quod iinVela legaiitrimas,jitiige osiia, lollilo lumen gua dolosa cor vestrum pessime dcpravavii. Sed E medio, ctamenl omnes, prope nemo recumbat. ulinam ad dolosam linguam apponanlur sagiitw Quod icnnentad canium guili facil ille secundi, Proximus anle diem caupo sciet ~". polenih acutw ', id esl judicia Domini, ut linguas Si tonsor Midaelerrae secretmn suum lateiiter in- veslrorum prohibealis a malo , ei labia eorum , ne loquanlur dolutn '. Judicium siquidem juslissimum succreseet arundo ; quae cantando deducet fodiat, Dei fuit, nl primus homo exsularel a paradiso, quia i» publicuiii, quia divina jussione conlempla inimico adulanli conAuriculds asini Mida rex habel ". sensit. Recolentes igilur, domine el amice charislesiimonio Salomonis, Meliora sunt ainici Pallas Ericliilionium " suum occultare non po- sime, quia dUigentis verbera, quam blanditiae adulanlis verba tuit, quin ipsum cornicis garrulitas publicarel. Cur seu verbera ', magislri Henrici referalis ad graigilur suggeslione delracloris Deo odibilis praesumieruditionis evangelicae, sic tis adversus hominem innocenlem, cujus fidem et liam; et juxla formam iiiduslriam lolics in libro experientiae didicislis ? r in vestra palienlia possideaiis animam vestram *, ut ntillam in animo veslro de praeterilis foveatis Probabilius esl illuin delalorenj .veslrum maiiliose offensam. divulgasse consilium, ul sic magistro Henrico, qui Nam vidua est virtus, quam non palienlia firmat. arcarii conscius eral, crimen impingeret, el inler Promitto aulcm vobis quod in magistro Henrico vos zizania, atque scandalorum materiam seminaret. Oinni igitur rancore deposilo, magislrum Hen- invenietis fideie obsequium , integram amiciiiam, obedienliam promptam , et salubre consilium. Bene ricum in vesiram graliam revocelis. Scitis enim valeat domintts meus,elomnes qui diligunt eiim quod juciinda est ejus socielas, vitacommendabilis, familiariias frucliiosa. Jam alii domino adhaesissei, ex affeeiu et in veritate ! EPISTOLA LX. el uberiore manu suis erat mequi lempestivius, ADMAGISTRUM It. AMICUM SOCIUM. ET riiis rcsponsiirtis; sed eum blando sermone deiinui, — Amico conquerenti ab episcopis eoARGUMENTUM. donec videam, ulrum reprobala illorum familiarirum nepoles ex palrimonio Chrisli dilari, el non tale, qui dicunl bonum malum, et malum bonum pauperes virlulis sludiosos , declarat velerem hanc ", eos socialius ve,Iitis admiltere, quorum Ddes inesse querelam , pauperlatem auiem diviliis longe prmferendam. tegra non vacillat. Scripttim quippe est: Qui tangit picem, inquinabilur ab ea 94 : corrumpunlque prava D Charissimo socio et amico magistro R., P. Bles., saluiem et spiriium fortiorem. consorlia bonos mores ". Josaphal, qui de transacta Causaris et arguis episcoporum nequitiam , qui vita multis praeconiis commendatur, de societale Achab iniqui regis graviter a Domino iucrepatur : circaparentum prouioiioiiem sunt adeo singulariter Impio, inquit Propbela '~, prmbes auxilium, et,inioctupali, ut nihil aliud affectent, aul somnient,. quo amiciiih conjungerh : ideoque iram Domini me- aique indigenliam scbolarinm vel in modiea visirtbaris, sed bona opera invenla sunl in te, eo quod lalione hon relevenl. Purpurata incedit parenteU lucos de terra Juda succideris. Id ipsum objicitur ponlificum et elala de.patrinionio crucifixi in suvobis; qui in veslraj familiaritatis sacrarium homiperbia et in abusione * ad omnes vitae saecularis illenem admisistis, cujus os maledictione el amaritucebras se effundil. Non aliendutit quid deceat, dumdine plenum est, ct qui veneno et malitia linguae inodo quid piaceat assequanlur; cumque eis ad 177 ,9 Lib. i Deart. amor. " Eccle. 10. " Juv. sal. 9 9I Persius, sal.l "~ De Ericth. lege Nal. Comileni I. ix. Mqihol. c. 6. 83Isa. 5. 9l Eccli. 13. ~" 1 Cor. 16. " II Par. 19. 8' Juv. sal. 3. ,s Psal. 56. 89 Psai. 5. >»Psal. 104. Psal. 119. » Psai. 33., ' Prov. 27. * Luc. 21. « Psa). 30. 180 PETBI BLESENSIS 179 voium omnia siiccedaht, et in contrarium succe- A David et Job mulliplicem divitum gloriam recendani omnia his quisoli mililani boneslali, divinam senles , et momentaneae feiicitatis infelicissimum in lcmporalibns providentiam desipere, aui dormi- finem. Unde et beatior in sua miseria reputandus tare conqnereris. Amice, veius querela est: et haec esl pauper, quam dives in opibus sophislicis, et regis ac prophelae Dayid animtim quandoque con- glor.ia seduclrice: cumulus enim deliciarum in cumulum misefiarum transiturus est, quarum crucussii. Gum enim pressuras justorum aspiceret, virieretque iniquos ad oinnes hiijtis vitae concupi- cialus ille impalieniius sustinebit, qtiitiiulius et scenlias licenlius evagari, quaerebal si uiique esset delicatius hujus vitae desiderabilibus assuevit. llli fructus justo, et si esset Deus dijudicans iniquos in evangelico diviii, qui ad refrigerium linguae ardenlerra *; prius duhilat et vacillat, et recurrens ad lis digilum Lazari postulabat, dictuni est : Reocculla judicia Dei, landem nodum quacstionis im- cordare, fili, quia recepisli bqna in vita lua , et Laplicitae diligenter evolvit. Mei-, inqtiil, pene moli zartis similiier mala ''. Nonne putas eum tunc sunt pedes, pene effusi sunl gressus mei, quia zetavi habuisse in riesitleriis mulla sustinuisse aspera, ut super iniquos pacem peccnlorum videns. ln labore vel in modico reinissius ei fieretgehennale incenhominttm non sunl, el cum hominibus non flagella- dinm ? veriiniianien post exiiiim hujus vitae doior bunttir. Ideo t-enuiteos snperbia. Ecce eniiii pecca- aeternus cum pcena temporali non iransibit: nam tores ipsi, ct abundanles in swcttlo oblinuerunt divi- in inferno nulla esl redempiio. Ctuiiqtie locus iile tins. El dixi: Ergo sine causa jusiificavi cor mettm, viam praecludat ad meriium, compensationis etiam el lavi inter innocenlesmanus meas ? Et fui flacjetla- beneficium non admitiil. Noii, qtiaeso, affeclarc itts toia die , el casligalio mea in malutinis. Exhliriivilias, qnae te fugiunl, et, ubi affJtiunt pltis qloes, quam mellis habent ", mabam, ul cognosceremhoc, labor est anle me, donec inirem in sanrlitarinm Dei, et intelligam in et in fine ad infinibilem moiiem diictiiu. Sit tibi novissimis eorum. Verumtameit propler dolos posui- pattpertas ipsa solatio, quae el vivenlem liberrimum sli eis, dejecisli eos dum atlevarenlur. Quoniam facii, el securissimum niorieniem. Pauci diviies facli sunt in desolalionem, subito defecerunt , perie- n.oriuniur , qui in exilu htijus vilae non desiriercnt ruitt propler iniquitalem stiam '. Singula possemus fuisse pauperrimi. Ideoque et pleriqtie provitlenlise prosciiui diffusiore iractaiu , sed puiriicae exposi- oculum dirigunt in fuluium, spirilualem duccniestioni liltera se exponii : insinuans qualiler divitiae in divitiis paupeiialem. David in regali solio sedens, prodiloriae ei fallaces dccipiinii amalores suos, qaos inquil: Domine, inclina aurem luam et exaudi me, dolose erigunt, ut cum dolore proslernani. lsli r quoniam inops et pauper sum ego 1!. Et alibi : Pausunl, qui fines suos in iiifinitum producunl, quo- per sum ego, et in laboribus a juventule mea ''. Eierum finis inleritus siiie line. Beatus Job eadem gans el praeclarum Dei donum est paupeiias , si dubilalione niolus varios divitum successus eimnie- tamen hanc inter Dei dona compulare digneitir im rai, et in his alti consilii judicium el justitiam di- paiiens ei ambiliosa lemerilas. Hiijus doui graliani vinae dispensalionis assignans , omiiem scrupulum jntellexerat ille Senecae nepos Lucanus rcferens diibitalionis elaqueat. Quare, inqtiit, impii vivunt, securitaleiij animae pauperis iiiter bella civilia : sublcvali sunl, confortatique divitiis ? Semen eorum O viiw lula faculias, permanel coram eis, propinquorttm lurba el nepotiim Pauperh angusiiqne lares, o mitnera nondtim in conspeclu eorum domus securw sunt el pucatw , et Inletlecta Deum : quibus Itoc coniingeremurh, non esl virga Dei super eos. Bos corum concepil, et Aul templispoluit, nullo trepidare lumultu non abortivil: vacca peperil , et non est privata felu Cwsarea pulsanle manii. suo. Egrediuntur quasi gregesparvuli eorum, et inNabuzardan in subversione Jerusalem cunctis fanles eorum exsullant lusibus. Tenent lympanum el pauperibus in pace dimissis , solos divites capiiciiharam, et gaudent ad sonilum organi '. Ducunl in vavit "*. Ghrislus domiim reguli rogatus inbonis dies suos et in puncto ad inferna descen- D Irare noluit, ne viderelur divitias honorare !*. Tu dunt. Ecce quomodo daii sunt in desolaiionem, el qui in episcopos IIUHC desaevis, cito episcopaberis •dejecileos consilinm Allissimi, dum allevareniu-r. danle Domino, erisque, si bene le novi, scholaribus Datae sunt eis divitiae in laqtteum , et deliciae in illius lemporis publicae delractionis occasio. Nam capltiram. Enormiier periculosum est transitoriae ei illi, qui duice lignitm jam adepti sunt, quandovolupiaiis, et mortis aeterna; commercium, lesiique dum scholariier niilitarent, iinguas procaces iiionio ethnici: acuerunl in episcopos, et lelam , quam horiie ordinocel empla dolore voluplas '. ris , longo lempore lexuerunl. Certissime autem Verumlamen plus qtiam nocere esl, vitam ;'n scio quod ex quo rapieris ad calhedram, rapietur a morie, et mortem in doloribus aeternare. Audis corde luo scholaris vilaj memoria ; subiio nepolum * Psal. 57. ' Psal. 72. 8 Job 21. »Iloral. lib. i ep. ad Lvll. » Luc. 16. 8S, )8PsaI. 87.- '* ier.SZ. '» Joan. 4. " Juven. sat. 6. " Psal. ' EPISTOLJE. — EPIST. LXI. 181 182 tuorum pulltilaiiii affectio (37), de niaritandis nep- A supplicatione vos moimi; deinde liileris, ut parcius tibus anxie cogiiabis : nec in beiieficiis attendes indiilgerelis avium curialium vanilali. Scio quia, iiierituin, nec in malrimoniis parilatem (38), aique lesle Aposlolo, omnis creatura subjecta esl vaniiati in hac insania singulariier-aesntiiabis pleiiiiudinem non volens ". Unde el Prophela conquerendo, exvoli lui, si niulierctilartim riegenerum vililate titti- clamat: Filii hominum, usquequo gravi corde? nt los alienaenobilitaiis inficias, et personis infamibus qttid diligitis vanitalem, el quwriiis mendacium li ? conlamines domum Dei. Vaie. verumi.amen vos, qui jam induistis arma pcenitenEPISTOLA LXI. tise, et arripuislis.proposilum sanctitalis, affectare ADE. (39) SAUESBEMENS. AnCHlDJAC. non decet vanitales et insattias falsas ". Non bene — Deliortatur R. archidiaconum a coijveiiiunl cilicium et accipiier, affliclio carnis et ARGUSIEIS-TUM. vanitale ancupii; tum quia ralione officii non, exercitium voluplalis. Beges geniium, et qui donvium, sed ovium curam susceperit; tum quia liiiiianiiir eorum, quia liiieralis scientiae solalio uli, brevi sil ad episcopalus dignitalem evehendus. Charissimo domino suo R. Saresber. arcliiri., P. aul nesciunt, aut non possunl, per avium solatium de immanium solliciiudinuni mole sibi aliquid Blesen., saluiem in Deo salutari nostro. Quia, leste Hierouymo '*, nescio quid latenlis g quandoque ftiranlur : nam lesiimonio Prophelae", energise viva vox habel, prius viva voce, et devoia hi stint, qui in avibus caeli ludiinl. Juxla veteres PETBI DE GUSSANYILLA NOTJE. (57) Suggillal Pelrus noster carnalcm affe- 70 aureorum aniitii reditus contulisset, vacasselque clurn praesiilum erga . prdpinquos, per quem post aliud, cujus provenlus panlo piiiguiores essent, vix ponuni illis quanlumvis indignis viros bene me- adduci poluii dare illuri, soliius dicere cupere se ritos et ulilissinios Ecclesiae futuros. De qua re homines beueliciis dare, non beueficia hominibus. concil. Tolel. 10, c. 3 : < Agnovimus quosdam Laudat Baronitis ad aiinum 1187, ntim. 2G,Leoncm poniifices praecepii pfincipis aposlolorum, qui XI, eo quori aegrotaus aririuci non poluerii. suasioaii : < Pascilequi in vobis eslgregem, » eic. (I Peir. nibus carriinalittm regiorumque iegatoruni, ut nevj ila esse im.neniores, ul quibusdaui nionastcriis potem suum niodeslissimum adolesceiilem, quem parocliialibusque ecclesiis, aut snae consaiiguinilatis penes se educaveral, ei unicc diiigebal, sacro carpersonas, aut stti favoris* parlicipes iniquum saepe dinaliiiin collegio ascriberet. Observat quoque emisiatuaiil in prailatum,elc. Proin.le decenler omnibiis iienlissimus annalisia coiifessariiiin suttm isia ingeplacet, etiii pracsenli tale rescindere factnm,et uon reiueii) expulisse, et ad beampliiis.accedere veiuisse, esse de caelerofaciendum. Nam quisquis pontificum ul quem magis indulgere affeclui conjunctoruin deinceps aut sanguine propinquis atu favore sibi quam aiiimaestue saluli constilere agnovtssel. prins quibuscunque devinclis lalia commodata fa(58) Non iia Cleniens IV, qui vix ponlifex reimncere leulaverii, ausu nefaiidao praesuiiiplionis, el C iiatus in haec verba scripsit Peiro Grosso nepoii quod visum fueril devoceiur in irriium, et qui OJ-- suo : < Scire le voluimus quod huniilior soliio riinavii, annuae exeommunicaiionis ferat exciriiuiu. debes esse. Neque enim quod nos vcheinenlcr huBernardus iraet. De vita ei moribus clericorum, c. 3, iniliat, riebel nostros extollere, niaxiine cum liouor recensens vias pravas, quibus intratur in clerum : hiijus sseculi inoinenlaueus sil, et sicul ros transea.l < llle, inquii, dignus arcbidiaconatu, utpote filius inalulintis. Nec ad nos te, velfratrem iiiuni, vel ex aliis nosiris aliquem venire volumus siuo noslro priucipis, magis auiem si sit episcopi consobrinus, in quo niiriirum lola est episcopata progeuies. » speciali mandato, quia spe sua frustratus, si secus venire pracsitnieret, oporteret redire confusum. Scd Et tract. De moribus et officio episcop.: < Cum priinos honoruni grarius nierueiiiil in licclesia ; me- nec in sororis itiae nupliis gradum quaeras propter ruerinl aulem vcl vitae merilo, vel peeuniae, stiaj nos aliiorem ; nec enini nos habeies propitios, nec eiiam carnis el sanguinis, quaj regnum Dei non in aliquo adjulores. Si tamen eam (ilio iuilitis simpussidebuni,, praerogativa, » elc. Peirus Canior, plicis desponsaveris, in ler cenitini libris TuronenVerbi abbreviuli c. 43 : < Cuin de inlraiitibus in sibns iibi proponinius subveiiire. El si altiora quaeEcclesiam per osiium dicatur: < Qtii non ex san- siveris, nec a nobis denarium speres unum. » De < gtiinibus, ueque ex voluniaie caniis ; sed ex Deo duabus vero filiabus, quas.de lcgitiino matriinonio < nati sunl (Joan. l) ; » de inlraniibiis per car- suseeperal, siibjtingil : < Illud eliam scias quod nem et saiiguinein dici polest, qui ex sangtiiuibus nulliim nullamque de sanguine nostro sub nostrae el ex voluntate carnis, non ex Deo nati siinl, in sublimaiiouis obientu insiare volumiis, scti tam ordintim et beneficiorum ecclesiaslicoruin perce- Nobiliaiiiqii;)ii)Caj.ciliam iilosviros habere volumus, piione. » ClemeiislV fratris Jiliuin clericuni Ires ca- quos habereiii si esseinus in simpiici ciericatu. > iiouicatus ohtinentem jussit, riuobusdimissis, quem Eadem niens fuerat magisiri Anseinii de nepotibus mallei, unicum reiinere, ralus dignum non esse suis, refereme Pelro Canlore Verbi abbr. c. 47. Peiri successorem, qui plus cognalioni quani pie- Ctijus uepotes cuin veilet Siephanus scncschallus tati el Chrislo iribuerei. Benedictuni Xll referl Al- Franciae promovere et mililes facere, nobilibusque hertiis Argeiilinensis agnatos el consanguineos suos D puellis in iiiairimoiiium coliocare, aii: < Ahsit, doJinxisse sibi ignolos esse, el asseruisse pontilicem inine, ut hanc rem facias : polius niaiicaui in caRoiiianuiii consangiiineos non habere. Cum vcro detn conditione et vocaiione, in qua voc.-,viteos multi urgerentut eos promoveret, subintulisse illud Dominus, iieexlolianlur in superbiam. De pauperiDavidicuin, qtiod Symboluii) ejus eral : < Si mei bus et rusticauis viris naii sunt, lalcs er»o, rogo, non fueriru dominaii, tunc imniacuiatus ero (Psal. pcrmaueanl. Mallem cnim me nunquai» sacruui xvm), » unicoque excepio nepote suo quein Arela- Scripturain legisse, quam eos sic promotos buiniiileiisem poiilificem insiilui voluit, cousanguineuu) laiem i-eliquisse. » vel agiiaium neminem agnovisse. De Adriano VI ie(o9) De hoc Beginaldo. qui fuil postea Barlhoniensis episcopus, vide notas ad episloiam 50. gitur quod cum cardinalis nepoli suo sacerdotiutn 16 Jbpisi. 3 ad Paulin. '~ Rom. 8. !8 Psal. i. ''~ Psal. 59. " Baruc. 3. PETBI BLESENSIS 183 184 hisiori.ts Ulysscs aves armalas inlulii Graeciaead A, ireinenda computandus in sinislra cum jhrcdis, et eorum snlaiiuni, quorum parentes in acie Trojana exlra gregem Domini faciendus, si non oves avibns ceciderant; noliiil lamen vir prudeiis hac vanilale anleferlis. Licet ad episcopalis eminentiae sedem hiium sunm Telemachum occupari. Qua igilur au- nondum ascenderilis, qnod Domino danie in proxidacia hoc in se praesumet Ghristi discipulus et mo fiel; aniraahus lamen, quartim in vos sttsceprofessor quod in filio suo geutilis abhorruit" ? A pislis pericultitn, officium pasloraie debetis, qnaqtiibusdam dicilur Machabteus domeslicasse accipi- rum curam rcquirel a vobis exnctissimus judex, tres in avitim capluram; sed hac vanitate omnino taleiitumque vobis crediium exiget, etiam cum alijecta, se bellis ct morli exposuit, ul palernas usuris, vos supra multa constiluens, si fidelis supra leges erigeret, caeremoniasque innovaret, et mun- pauca fueriiis. Abjecta itaqne aviuni vaniiate, vedaret sancta, debiliiin lemplo honorem redderet, et sirum ad lihros sludium convertatis, ne vos Dominiis ignanim suae legis invenial: ignorans enim decorem suae genti, et amissam restituerei libertatem. Ilujus equidem aucupii genus Jaboriosissimum ignorobilar ~s. Paslorcs eranl, dicit Dominus, et esl, siimpiusque quos exigit, suorum succcssum inielligenliain, ignorabant. Nemo scientiam Dei commoditai.e non redimit". Cura Marcellus nepos peiiinacius a se poiesl repellere, quarn occupatione 1 Augusti soliicite versarelur in avibus capiendis, illiciii auioris vel aucupii volupiale. Unde, vel ab quaesivit ab eo Virgilius utrum mallel avem armari hac leineritate cessabiiis, vel vereor, ne vobis a Domino quandoque dicalur : Qtiia repulisli scienir. avium prscdstione, aul muscam in extermiuationem miiscariim. Relata ad avunculum quacslione, tiam meam a te, ecce repello te, ne sacerdotio fungaprsceiegit muscam, quae a Neapoli abigeret muscas ris mihi". Volucres cceli, sicut et pisces maris, universas, cujus peiilionem effectus implevit. Mal- iion ad voluplalem concessac sunt liomini, sed ad lem vos habere muscam Virgilii, quam has »nm- usuni. Si tainen hae volncres depraedatoriae el raptuosas aves, qtiae in lege Domini ab ejus sacrificio paces aves coeli merito censeantur, quarum exerciprohibeiitur " : et quae ex quadam degeneris ua- tio cajliini clauditur, aperilur infernus. Quia ergo turae corruplela boc habcnl, ut fortior sit in eis juxia coinraunem cleri el populi aestimaticiiem in sexus muiiebris, quain masculinus (40). Si igitur proximo est dies vesirac visilaiionis, praparaie vos es Cliristi discipulus et professor, desinite, quaeso, ad suscipiendum et ferenrium juguin Domini, currere et clamare post voluptuosas aves. Currite aviuinqtie temeritatem , et malitiara Iiujiis vitae et clamate post eum qui bene curreiues dirigii, convertatis in Christi militiam, et exerciliura hoqui devote clamantes exaudit; sine cujus gratia c neslalis. EPISTOLA LXH. propositum religionis, quantiimcuiique gravis et ADMAGISTRUMBLONDUM. R. asperac vilae, merilum non habebit. Video quosdam, — qnorum mentes avinm deleciatio lolas occtipando ARGUMENTUM. Gaufridus Lincolniensis eleclus clericum quemdam suum inobedieniiwargttit, qttod coiisumil. Nonne isti imaginem gerunt Titii, cujus se relicio cuidam abbaii adhwserit: moneique "* referunt jugiler ab avihus devorari? jecur poelaj ne nomine abbalis se archiephcopo Cnnluariensi Nam salis tlevoraniur ab avibus, qui hac avium opponat. curiosilate lorquenlur. Sane cum bcneliciis eccleG. (41) Dei gralia Lincolniensis electus, doiiiim saluiem et siasticis, quibus ampliavil vos Dorainus vehementer, regis Angliae filius, magistro R. BLONDO, curam non avium, sed ovium suscepistis, in die humiiius sapere. PETRI DE GUSSANVILLANOTJE. (40) Hoc notum esl' apud omnes qni naluram D laurieadministravit, id esl per oclo annos : palre vero avium exploraverunt, feminam in accipilribus esse , morluo el fratre, in melropolitanara Eboracensem inasculis fortiorem, quod non reperimr in aliis. evectus est a Richardo rege, queni lamen (postea (41) Gaufridus, vel, ttt alii, Galfridus (quod idem pauiimit. \Terebalur forle, ne quid dissenlionis inel cst) llenrici II regis Anglorum filius naturalis, pri- ter CIIIIJ Guillelmuin Eliensem cpiscopum regni iiin archiriiacoiius Liucoliiiensis, tunc ejusdein Ec- canceilarium orirelur : Quod et accidii; nani CIIID clcsiac posl septemdecim aiinorum vacatioriem epi- Richardtts ad expediiioueni Jerosolymitanam perreciurus vetuissel ne Gaufridus lum agens in Norscopus elecius esl, nempe ann. 1180, consecralioiiem lamen stiam per seplenniuin riislulil, amplis- thmannia, anie Irienuium ad setlem suam proficisimis illius Ecclesiae redilibus conlenlus, ul vitiis scerelur, ipse niliiloiniiius, ex praescripio summi Jibcrius vacarel, inquil.Neiibrigensis, 1. n, c. 22. pontificis a Turonensi archiepiscopo consecralionis Qiioiis,qtiesummo ponliftcc Alexandro III ei per lil- niunere susceptb, in Angliam transfretare voluil; teras signilicanle, ut aut eleclioni renuuliarel, aut veruni a cancellario, luiic regni jn absentia regis sacros ordines susciperet, ipse episcopaiui renuuariiniiiisiro, per insidias captus, et ignominiose in tiavit, conseiiiienie scilicei lienrico palre, qui ju- carcerem detrusus esl. Postea tamcn Joanne regis venem delicaium, et lanli iionoris apici, aut poiius Richardi, et ipsitts Iralre mediaiiie, liberatus est, oneri minus idoneum videbat; propterea ipsum et cancellarius expulsus. Thoinas Stubs in Actibus caiicellariiiin suum insliiuit, quod niiinus nd palris archiepiscoporum Eboracensium laudat ettm ut niausque obiliiin, uon sine ajquiiaiis et prudenliae gnae absiineuiiaj ei puritalis viruin ; Goduinus ut " Joan. Sansb. m 1. i, c. i. " Isai. 56. a6 Ose. i.Polycr. ~~ Ibid. " Lev. 11. s* Tibu). I. i. el 13; Virg. ^ncta. vi i86 EPISTOL^: -EPIST. LXIII. Cum proponas in lilleris tuis quod meeum velis A e moneo, ul pro menriico et mendace abbaie, >icut dicilur, le domino Caniiiariensi in suis nedispiitare de pari, fines pacli transgrederis : el »otiis non opponas. Cum cnim meoruin numero uiinam mecum de pari iantum, non de superiori conlenderes! In eo enim superiorem me, aut mihi iscriplus sis, euni per te impugnare viderer; ideoque si ejus negotiis inleresse, eique ariesse, n eic.. Deinde quomodo inieiiectus sil iiaiial necessaria prajpararenl, supervenil prascipilauter his verbis : < Cum lliciiardus nnie discessum suuiu qui.lam niiles de faniilia regis Richarrii, naiioiie per legaios inarcliisuin vocarel, quem regeui JeroNeuster, ci more sttaegenlis ebulliens stultUia cuin r, solymoruin elegerant, aulequain veniret ad regem, jaclnniia, asserebal se majus jus in illo hospiiio cuui coiiiedisset die quadani cuin episcopo Belvahnbere qtinin aliquis alius; cuin prius illuc auve- censi, a dttobus assassinis rediens est occisus. » niens sibi suisque sociis'illud assignassei, mulii- Tum quod injusle de liac caerieaccusareiur Richarplicaiis conviciis utrobique, clamor ad aares regis dus, sic effatur : < Ab hac lamen niorle princeps pervenil. Bex aiitcm ninns causaeNorlliinaniii favo- Hassasseiiorum, a qtiibus, ul supra patuii, inierrabilis el creduius, in irain excauduit conlra iaiui- ^. ieoius est marciiisus, regem Richarduni per littcras liani riucis; ei rion perpendens civdiier nioticrauieii hiijiiscemodi excusavii:< LiinpolUoduciAtisiiiaeVe'Lioiiiiiiicuni, scilicei < descenduiii et videbo, t prae- < tus de monle saluleni. Cuui plurimi reges, » etc. cepii praicipiiauter, et secus qtiam deceret, ut ve- Qu;e quia iisdem omniiio verbis habeulur aputl xilliiin in codem hospiiio pro signo alUxumin cloa- YVnlsiiighamuin, breviiatis cattsa omiuiuius. Nihilocniu dfijicereiur. Quod faciuiu cuin dux hospitio niiiius Leopoldus regeui Richardiiin ..aliquaudni privatus, el lurpiier a Noiihiiiamiis garrulis laces- sub areta cusioriia deteuium, linperatori Henrico Yl silus cognovissel, regem qucrulus ailiii; sed inhil reddidit, queni illc per duosierme an.ios in vinculis nisi saiiiias"reporiavii, unde dux a rege spreius, ad ileLiniiii; et.licei summus poniifex cxcouiiniiiiicaBcgeui reguin se conveiiens,, DoiiiinuinDeuin invO- tionis lulniiiia sivpius niinitaretur, cum tameii nisi cavii in uiiioiieiii cum lacrymis, ut quemqiie super- ningiia pecuniae sutnnia persoluia liberum abue buiii frarigcns Inniam passum injurumi con-olarc- noii peniiisil. 190 EPISTOL^E. — EPIST. LXV. vetera detestanlur? Exeral beati Petri glaiiuin, quod capialur, aul ad redemplionem aliqua- A quam dium manus vestra, clemeiilissime pater; qui.l et tenus compellattir, vel in eundo, vel in reditu, quantiim lanlo filio debealis, exhibeaiis in opcre, Hierosolymiianae peregrinalionis prosequicunque ut experientia medianle addiscant minores el infectilor exisiil. Becolimns, quod illius viae sanclique riores filii, quaiiluin a vobis auxilium in suis n^cessignacuii professores Ecclesia Romana in sua custodia et miiione suscepit. Nec dubium esl re- sitaiibus debeanl exspeclare. Valete. EPISTOLA LXV. dundare in totius Ecclesiae capui, qnidquid contra ADSOCIUM AMJCUM. ET ejusticm Ecclesiae aucloritalem in ejus filios allen— Docel amicum, licilum tatiir. Clirisiianissiiiius princeps, rex Angliae iilu- ARGUMENTUM. visionibus, non esse foriuilh evenlibtis, auguriis, somnih, doniinus nosler, el devotissimus Ecclesirissimus . vel alih modis vetitis", fulurorum explorare notiiiam. siae Romanse filius, quem specialiter in sna proleclione sttscepefat in sua peregriiiatione post Petro charissimo socio et amico, stius Petrus suilores el pericula, posl anguslias et discrimina Blesensis, saiulera et si quid melius csl salute. Ciim ntiper de bospitio suo egredienli magislro vitae, quac pro amore el honore Dei diu sustinuerat , reverlendo captus est, et injusle delenius. G. pulchro, magister Wilelmus Blesensis monaPlangimus dolores el anguslias noslras, quas uti- chus fraler meus occurrissel, egredientem moniiit nain nobiscum communicare velletis palerno com- regredi, et instanlissiine, ne progrerierelur, inhibuit, niagiium eadem diesibi reimntians imminere pnssionis aflecut, el ostenderelis per experietiliain in nosiris augtisiiis, quanlum vobis leueri debeat periculum, si praesumeret proficisci. Mngister vero affeciio filialis ! Docet publictis experienliae liber G. in Christo perfectus, vaniloquium repuians uberiorem esse chariiatis affcciuin pareiilibtis ad quidquid non esset in fidei radice fundalum, securus iter ingressus est, se comilivaedoinini Cnntuafiiios, quam filiis ad parenies : ideoqne pensala (lcvoiione quam hacleniis habiieruiit regcs Angiiaj riensis adjungens, de cujus famiiia censebaiur. crga Bomanam Eeclesiam, speramus in eo, qui Profecius itaqne paululum in fossalam profunspes noslra esl, quod non deficiel in hac angiisiia dissimam, et aquis coiicurreiitibus exuberaiitein, nostra illa exuberans el inexliausia graliae pleui- cum equo ininus cauie incidit : cumqtie e.quus tudo, quae se impertilur afflictis, Iapsos erigii, el ascensor in profundo subniersi paipiiarcnt in laesos reparat : et, ut quod mullum est claudatur aquis vehementibus, landem niagister VVillelin modico, se communical universis : qui univer- mus convenientibns et subvenienlibus mullis vix soriim el singulorum lotus est, qui se servum ser- C evasil. Haec vidisli, el universi, qni luncj arvorum publice profileiur (44). Qtiid faciai pro cliiepiscopi consorlio adhaerehant. Ccepisii ergo lanlo filio, pro lanlo principe; cujus injuslissimam scrupiilose inquirere, et a me prae caeteris explocaptionem provinciae lameniaiilur, dolent populi, rare, utrum his fidem adhiberem, et quid seniirem ploranlEcclesiae , et oninia jura lam moiJerna, de ejusmodi ominosis occursibus (45), de soniniis, PETBI DE GUSSANYILLANOTJE. (441 Gregorius Magnus praenolavil aliquoi e suis presbyleris, ul eonslat ex epist. 55 abbalibus, cx epislolis in hunc -modum : < Gregorius servus ser- ep. 85 ei 84, abbaiissis, epist. 38, regibus, cpist. voruin Dei,» ut palefex -epist. 1 I. IX, quae esl In- 49, inter Bonifacinnas. < Sig*ebaldus rex indignus nocenlio Africae praefecto; epist. 1 1. x Dominico cl ullinnis famiiloiiim Dei Jannilus. » Affinessuui Cnrihag. cpiscopo; ep. 1, I. xn, Maiiniano Baven- et isiae formulae apud Au^ttst. '< Servus Clirisii et iiaii; et 31 Felici episcopo Siciliae. Fornuilam hanc Ecclesiai » ejus cpist. 89:.« Plehis Dei famultis, » caeleri ponlificesposlea servarunt, Bonifacio Y in- apttd Danielem episcopttin inter Bonifacianas episl. chcanie, qui seriil an. 618. De lioc Joannes diaco- CGei 67. Apttri Hiiicmarun) cpisi. 15, 17, 23, 25, nus, 1.II Yitas Gregorii, c. 12. Prinins omniuin se 29, 52, 38, 59, 40, 50, 52 et,53. in principio suariim episiolarum servum scrvorum De niorte autein Rithardi, et mirabili ipsius poeDei scribi salis humiliier definivii, cunciisqiie suis nileniia videurii Anylicarum reruin Scriplores. siiccessoribus docuineiiiiim stiae humiliiaiis lain in Scripta esi haecepislola anno 1195, scilicel pau'o hoc quam in mediocribus poiiliJicalibusindumentis, posl capiuni Richaidum ; nam an. 1192, 2 Deceniquod videlicel hacienusiii sancia Boinana Ecclesia bris captus est. coiiscrvalur, hacreditarium reliquil. Eumdeni litu(45} Vox omen, a qua ominosus, non esi eccleliim ad Gregorii exejijplum bene intilti episcopi siaslica, sed profana. Atigusi. J. i Reiraci. c. 1 : usurpaverunt. Desiderius Cadurcensis epist. 4, 5, « Oinen quippe me legisse non recolo, sive in sa10 ct 12, Eligius Novioiiiensis epist. 6, inier di- cris lilieris nostris, sive in sermonc cujttsquani ecversas poniilicuni seriplas Desiderio. Bonifacius D clesinslici dispulntoris, quamvis abomiiiatio inrie Moguiuinusepislolis 2, 5, 8, 9, eic. Daniel episiol. s'i dicla, quae in litteris divinis assiriue rcperiinr. » 53, inler Bonilacianas. Toithelmus episl. 43, Gu- De ejiisniodi occursibiis' Glirysostoiiuis lioniil. 52 ill Epist. ad Ephes. 'O Ssivu uoi npo>Ta;iviTV/Jv, ilibertinusep. 70,'etalier episcopiisinnominaiusep. b7 ei94. Coena epist. 99, Bergonoinus episi. 105, fnaiv, i\\'ovTi n; oh.iu;, ITUVTO; T uvpiu 5sf xu/.u avu109 et 111, Hiuciiiarus episi. 45, D,e- nsaslv,,i'd est : < Ilic ntit ille priuius uiilii occnrLullusepisi. riericns Melensis apud Gerbeiium episl. 51, Augu- rii domo exeunti, oninino coiiiingere opoiiet u.aia siimis eamdem loquendi fonnatn jaui ante usurpa- iiiiiumerabilia. > El liomil. 21 nd pop. Aulioch. verai, epist. 107: < Servus Christi, et per ipstiiii UbuiznSi auTuvv/.niari QiuTpu, -/.ui iirizoSpouiui xui , servus servoruin ipsius.» El episi. 121 : « Seryus nuau uuupTix, xui KupuTnpnai; usp£>v, xi.nSovs;, v.ui n Chrisii.» Et initio libii De xui avutilu' v.ai T; itOTiiaTi avpAol.!/. Christi, servorumque foai. IIo),X«xt bono viduilath : < Servns servoruni Christi. » Cae- s~\ClBo>v TIJV oixiuvTrjviuvnv siSsv uvfjpontov TI; STS isruui eadeiu loquendi formula usurpata csl a n rtounn oofBu/.p.ovyj^.svovTu, r.ui oioiviauToTOVTO ; lg9 192 PETBI BLESENSIS 191 de volalilibus (47), de A Suggeslione siquidem diaboli quaedam mulieres et lemuribus, (46), slemulainenlis (48). Ea siquidem vice pro ca- cereas sive lutcas formant imagines (49), ut sic ei incendanl, juxta pacitale mei ingenii respondissem : nisi, quia liostes vel amasios torqueanl tunc, sicut ipse recolis, miitebar ad dominum illud Virgiliaiium : regejn, atque de his quae erant ilineri meo exLimus ut hic durescil, et hwc ttl cera liquescit, " elc. pedicntia solliciie cogitabam. Veruniiameii, quae Quaedam habent oculos fascinanles, juxta illud tunc viva voce non potui, nunc scriplis expeVirgilii :' diam, verbique defectum redimet diligentior expla". natio per scripinram. Cum in sacro eloquio legas, Nescio quis teneros oculus mihi fascinal agnos Quiriam in volaiu avium futura coujiciunt, unde hwc est victoria, quw vincit mundum, fides quod illud : nostta", ut firiem noslram humani generis inimicus expugnet, maliliam suam ad miiliiformes asluQuod nhi me quacunque novas incidere tiles Anle sinislra cava monitissel ab illice cornix, tias circiimdiicit : multae enim sunl astutiae ejus, Nec luus hic Mwris, nec viverel ipse Mehalcas 'T. : Non ignoramus, inquil, aslulias tesle Aposlolo Saianw'''. Meniihus ilaque hoihinum phanlasiicas Legiiur etiam 3"quod in clypeo Hieronis profiiilusiones iinmittens, nunc in avium volatu, -nunc " ciscenlis ad bellum aquila resedil, signilicans eum occursu hominum, nunc ferarum, somniisque et esse viclorem fulurum et regem. Quidam genealiis modis promiltil sciemiam fulurorum, et sic thliaeos, quidam'malhemaiicos, quidatn ariolos, rerum evenius laetos infaustosve denunliat, ul quidain pylhonicos consulunl. El quia divinaiiuni quielem cordium vana curiosilale sollicilel, atque eorum quandoque respondel evenlus, eis litles a lemerariis exhihelnr. Nainjnendaeii paler verilaleni ul aliquid paulatim de fidei sinceritale incruslet PATBI DE GUSSANVILLE NOT^. tzov ov auTKVixn' yua *n uiruvTntn; TOO uvBpi> Tzovr/puv vel si aliqua vox reclamaniis fiat, aut qualis avis T iroisf TJJV nuipuv ysviaBui, uKl.a. Oiv uuapTiut; Jjjv. cantus garriat , vel quid eliam porlaiilem viHoc est : <' Pompa Satanica sinit thealra, Circendeat, qnia qui hoc observai, ex parle paganus dises et omne peccatum, et dierum observaiio, et gnoscitur. > (46) Lemures proprie sunt larvae nocturnoe, et prajsagia, et omina. Et quid tanriem sunl omina? lerriDcaliones imaginum et besliarum ex Nonio. Sajpe domiim quis sunm egressus hominem vidil naoculum, vel cl.audicantem, ei ominaltts esi. Haec Horalins 1. n, epist. 2, Nociurnos Lcmures porienlaque Thessala ridet. est pompa salanica. Non eniin hoiiiiiiis occursus maA Persio sal. 5, dicuntur Nigri Lemures. Aug. 1. Ium fncit esse diera, sed in peccntis vivere. > Et xa\ ulax^voput IX De civii. Dei, c. 11 referens seiuenliam Plotini xuTuysl.uaTOTspov! poslea : EVT™ sTSpov vusrspuv ila loquiiur : < Dicil quiriem el- aniinas hominum [isvxxi ipvBptu, uvuyxu&uui§i bpo>; Siu TWV izupBsvo;, ati»T7ipiuvsiirsiv.~EuvuiTUVTnan fnaiv,3.irpuxTo; daemones esse, et ex-l)0>ninibusfieri Lares, si mennpspu yivsTut, i&vulruyTnannbpvn, Sc\iuxui XpnaTn, C rili boni sunt; Leinures seu Larvas, si mali; Manes xui noDn; iuitopiu; yipovau. lioc est : < Dicamne aulein deos dici, cnm incertum esl bouorum eos el aliud ridiculosius ? Confuiidor nempe el eru- seu malorum esse inerilorum. » Et poslea : < Larvas quippe dicit esse noxios daemones ex bomiiiibesco, sed cogor propter saluiem vcstram riicere. Si virgo, inquii, occurrerit, slerilis dies eril; si bus faclos. t vero meretrix, dexlra el bona el niulia mercatione (47) Uoc esl de avibns, ex quoiitm volalu, canplena. > Augusliiius lib. u De docir. Cltrisl., c. 20 : lu, vel pasiu res futurae pracsignificanlur, quae au< His adjungunlur millia inanissimarum observa- guria scu auspicia dicuntur. In For. Ful. Dom. Bec. eiliaul. habetur, votatibus. lionum ; si membrum aliquod salierit, si junciim ambiilamibus amicis lapis aut canis, aut puer, me(48) Ex quibus omen caplabant, unde siemuiadius iiiierveneril; atque illud quod lapidem cal- meiita felicia vel infelicia. Ambros. serin. 35: < Qui cant, lanquam diremplorem amicitiae minus mole- coluul augures vel sacrilegos, vel aruspices, divinos sltfm est, quam quod innocentem puerum colapbo ei praecantaiores, el qui eoiifiduni in phyiacteriis et.characteribus, aut slernuiaiionibiis, avibus canpercutiuni, si pariter ambulanlibus iniercurrerit. Sed bellttm esl, quod aliquando pueri vindicaniur larilibus, divinaiLoiiibus, aul maihemaiicis, aui.aliis a canibus : nam plerumque lam superstitiosi suut quibuscuuque malis artibus, daninnbtinlur. > Clirysost. bomil. 12 ad Ephes. K«V ovor uvav.pUWn, xuv quidam, ui eiiam canem, qui medius iniervenerii, xuv lerire audeanl, non impune, namque a vano reme- u).sxTp'oi>v, KTupriTi;, id esl: < El si asiiuis exdio cito inlerdum ille percussorem suum ad verum clnmavcrii, et si gnllus, ei si qui sieriiuiaverit; » mediciiin miitit. Hinc sum eiiara illa : Limen cal- p etc. Aug. I. n De docir. Chrisi. c. 21 : < Si quis care cum anle domum suam trausil ; redire ad le- cuiii se cnlcial slernulaveril. » Eligius Novioin. i cium, si quis dum se calcial, siemulaverii; redire orai. exhort. ad pop. < Ster)>uialia>«esiolile obserdomuin, si procedens offenderil; cuin veslis a so- vare. » Joan. Snrisb. 1. xix, Poljc. c. 1: < Quid ricihus roriitur, plus limere suspicionem fuluri niali . cniui refeii ad consequemiam reruin, si quis seiuel aui amplius slernuiaverit ?.» qunm praeseiisdaninuni dolere. Unde illnd eleganlcr riiciuni cst Caionis, qui, cum esset consulius a .49) Anifices bujus nugatpriae vel noxiae siipefstitionis vtiltivoli liuncupaiiiur. Safisb. c. 12, 1. qaodam, qui sibi a soricibuserosas caligas diceret, rcspciidil iioii esse illud moiistrura, sed vere inon- I Polycral : t Vullivoli sunt, qui ad affecius honiinuin iinmuiaiidos, in molliori iiiateria, ccra forle siruin habendum fuisse, si soriccs s;\ caligis rodevel limo, eoruni, quos pejfy.ertere iiitiintuf, eillgles renlur. I Eligius Novioniensis cpiscopus exboiiatione ad populuin siiura : < Nttiius observei egreexpriniuiit. > dieus, vei ingrediens doniuni quid Jiibi occurrat, "iJoan. 5. "'HCor. 2. " Yirgil.'Eclog. 8. 36ld. ibid. 5. 3'Id. ibid. 9. ~*Jusl. lib. xxui EP1ST0L.E. — EPIST. LXV. 194 193 exhibel freqiienler umbraiiiem (50), donec infule- A quio admirabiles reddidil eieganlia visionum. Jam liiatis Glios secum praecipilet in gehennam. Sic vero. in visionibus sperare supersliliosum est et Saul, duin Pythonissam consulit, cum filiis suis in saiuti contrarium : plerique lamen qui talibus asmonlibus Gelboemeretur inlerfici 39.Sic Ochozias, sueverunt, ab iis avelli non possunt: Unde quidam qui ceciderat per cancellos, dum de vilaj diultirni- ad negolia profecluri, si quo progreriiuntur intertate scrulalur, vita ejus lanquam iela lexenda suc- roges, reverluntur, verbum Judilh forsiian adverci.lilur *°. Oraculo Apollinis circumventus est Ale- tentes, quae cum egrederelur de Belhulia civitate, xandcr *"'.Croesus Halym iransgressus in aequivo- quam obsederal Holofernes, sperans in manu Docatione, perdendi, evenlu deteriore percussus esl. mini liberationem patriae, ei vicloriam de lyraimo, Sit igitur sentenlia Cbrisliani, nihil de fuluris in- ne quis eam quo proficisceretur inlerrogaret, inquirere, sed illius disposilioni humililer obedire, hibtiit 4S. Conjiciunl igiturinterrogalionem aliqttid qui disponit omnia sunviler, cujus consiliarius ominis babuisse, quod itineris successum polerat nemo fuit. Non enim possumus ei dicere, cur ila impedire. Bealus eiiam Marcus evangelista evangefacis **?Domiiius est: quod bonum esl in oculis lizandi causa navigio Alexandriam petenies, cum suis, faciat. Non laboremus nosse tempora vel mo- navem egrederelur, calceum rupil, atque Deo giamcnta, quaePaicr posuit in sua polesiale 43. Fulu- lias agens iter suum expeditumesse perhibuil Quidrorum Cnim explorare noiiliam auguriis, vel aliis quid lamcn alii credant, ego indubitanler credo Hlicitis modis diabolica lenlalio esl, el aelernae sanclum evangelistam hoc non ex superslitiosa cudamnniionis occasio. Os enini Domini loculum est riositale dixisse : cui etsi nunqtiam calceus riipltis populum Isracl instruenlis. Cum ingressus fueris, esset, ei lamen sui expeditionem itineris el succcsinquit, lerram, qttam Dominus Deus tuus dalurus sum per Spiritum sanctum Dominus revelassei. esl tibi, cavene imiterh abominaliones geniium; non Sane hiijusmodi praesligiosa prognostica, se pleinveniatur in te, qui luslret filium suum, aut fiiiam rumque in varios, aut forte contrarios evenius suam, ducendo per ignem : non sit, qui ariolos sckci- effigiant. Unde et Julius Caesar, qui, iiunquam ulla letur, el observelsomnia ei auguria: non sil malefi- supersiilione, aut augurio delerreri potuit ab incecus vel incantalor : nemo per pythones aul dhinos plis, dum in Africam proficisceretur, in egressu qumrat a morluh verilatem : omnia hwc abominalur navis prolapsus est: sed ad meliora omine commtiDomimts**.Si surrexertt, inquit, in medio tui pro- tato : < Teneo te, inquit, Africa, eamque obtinuit phela, aul qui dicil se somnium viclhse, el prwdixe- *9.»Rex eiiam Willelnius, Angiiaeacquisilor, piimo ril signttmalque portenlunt, et evenent, quod tocu- C lerrae ingressu equum quem ascenderat excitavit ttts esl, verba somniatorh, aul prophetw non uudias ad cursum, qui cum equo lapstis et proslralus in ". Et frequenter evenit, amice cbarissime, rerum lerram "° : < Terra, inquit, mea esl; quod evenlus prodigia ccrtos exitus oblinere : eis lamen nulla implevit (51). » Dc visionibus ct somniis propheia fides adhibcatur. Licel enira saepe vera pronuntient, lcstatur, ei dicit : Senes vestri somnia somniabunl, sajpius lainen et periculosius meniiuntur: nec te et juvenes veslri visioncsvidebunl"'. Si recenseamviniovcat, quod quandoque ex dispensalione divina siones et somnia antiquorum, episiolam oncrabo talia personae commendabiles acceptasse legunlur. exemplis. Joseph enim sponsus beata? Virginis sacNain el sanctus Dauiel regem Nabuchodonosor vi- pius in somniis ab angelo erudilur •*. Magis intersioue iniaginis consternalum, peccata sua fecit diciiur, ne redeant ad llerodeiii". Doceiur Petrtis elecmosynis redimere, et ad fempus divinaeenimad- in linteamine replilium plenitudi-nem genlium co!versionis senientiam dcclinare *6. Joseph iu jEgyligendam "'*.Coiisianlinus ab aposlolis visilalusesl, plo magnificavii interprelatio somniorum 4T. Eze- orbisque majestas publice professa esl regnum ct chieleni, aique Joannern Evangelislam in sacro elo- imperium Christi esseB11.Visio Africani "", ApocaPETKl DE GUSSANVILLA NOTJL (50) lllud eslquod Aug. /. cil., c. 25, his verbis D roris. » "exprcssit: < Ilinc enim fit, ut occullo quodnm ju(51) De hac hisloria sic MaithajiisParis. adann. dicio divino, cupidi malarum rerum homines tra- 1060 : < Dux Willelmtis in ingressu navis pcde lap(latitur illuriendiet decipiendi pro meriiis malarum sus est. Casum in melius commuinvii miles, qui vblniitatiim suariim, illudentibus eos alque deci- prope siabal dicens : 0 dux, inquit, Angliam lepieiilibus praevaiicaloribus angelis, quibus ista pars nes, rex futurus. > Paulo fusius Knyghton lib. n, munrii infimasecunrium pulclierrimum ordinem re- De eventibus Anglw, cap. 1 : t Post Jesluni S, rum divinae provideniiaelegi subjecla est. Qtiihus Michaelis anno graliae 1066, dura Willelmus saiillusioiiibus et deceplionibiis evenit, ul islis supertiiassei de navicula fesiinans in lerrain, cespilans suiiosis et pernjciosis divinalioiitim generibusmulia uno pede cecidil in sabuhim, ita ul os ejus sapracicrita etfulufa dicanlur, nec aliler accidam bulo implereuir. Deus, inquil Willelmus, arijuqiiam dicuniur, liiullaque observaniibus secun- tor meiis, terra esl mea. Acclamat slalira sibi diirii observationes suas eveniat , quibiis impli- similiier quidam miles : Dothine comes, jam lecaii.-.ciiripsiofes fianl, et sese inagis niagisque nes ierrain Angliac, in proximo rex futurus. > iriseronl lnulliplicibus lnqueis perniciosissimi er•» IReg. 28. *» IV 11. *'»Act. 1. Reg. 1. *• Justin 1. xi : Cic. 1. n De Divin. "Rom. s~ "Deut.T8. *«Deut. 13. *6Dan. 4. t7Gen. 41. *3Ju.iic. 8. 49S:ieton. in Caesarc. Poiyri. lib. viu, Hhi. Anglic. " Joel. 2. "Malili. 1. "~ Matth. 2. "' Aci. 10. "" In Actis S. Silveslr. " Cicer. iii Somnio Scip. PATBOL. CCVII. 7 PETRI BLESENSIS m lypsis aposloli, Danielis el Ezechielis oracula, som- A chiepiscopo, P. Biesen., saluttm et continuos ad voia nia Pharaonis et Joseph legenlibus freqiienicr oc- successus. currunt ". His et aliis modis aperit suis, prout Benediclus Dominus Deus Israel, qui visitavit et vullsuam DomJnus revelare voluniatem. Yerurala- fecil miseiicordiam suam vobiscum, de pulvere mcn, ut fidern habeam somniis, nulla somnia me egenum vos erigens, ut sedeatis cum principibus, et iiiducenl. Non inficior, quin anima frequenter ex solium gloriaj tenealis. Terribilisesl Dominusin jureliquiis cogilationis, aut ex innalasibi perspicacia riiciissiiis, el in suis miserationibus magnus esl, et quasdam ftiturorum praefiguret irangines, sed cre- laudabilis nimis : nam miseraliones ejus super omnia bro decipiiur. Nam, sicui per experiemiam didici, opera ejus "~.Miserationum ilaque, quas magnificaex ea visione, quse rnihi gatidium quandoque nun- vil in vobis, jugem habealis firiiianjque memoriam, ijaveral, poslea contfarium reportavi. Somnia igi- nec ilhid Judaicum opprobrium notelur in vobis : tur ire cnres, amice charissime, nec le illorum er- Non fucrunt, inquil, memons beneficiorumejus et rore iuvolvas, qui occursum leporis timenl, qui mirabilium qttm oslendii eis 60.Nihil est, quod adco muliercm sparsis crinibus, qui hominem orbalum provoccl indignatioiieniAltissimi.sicut ingratitudo; oculis, aul mulilatum pede, aul cucullatum habere ipsa est malorum provocatio, beneficiorum exinaobvinm detestantur: qui de jucundo gloriantur B nitio, exterminatio meriiorum. Ob reverentiam bospitio, si eis lupus -occursaverit, aul columba : illius, qui de contempiibili paupeiiate vosextuiii, si a sinislra in dexleram avis sancii Mnrlini vola- plenioris exhibeatis hunianitalis officiumpauperibus vc.ril: si -in egressu stio remotum audieriul toni- cisalpinis, illos enim qui eunt, aul redeunl a lerra, iruum, si homineni gibbosum obviam habuerint, in qua stelerunt pedes Domini, polestis affligere nut leprosum'68. Opinio aulem mea est magislrum mullipliciier, poteslis et, sicul decessores vestri, G. siibmersionis illius incurrisse periculum, etsi necessiiates eorum humaniorisgraliae solatiorelevare. Illud noveritis.quod paier orplianorum et pauiiullus ei monachus occurrissel. perum ipse est, qui cxaltat humilcs, et potentes huEPISTOLA LXVI. ADWAETERUM AliCHJEPlSC PA2.0RMITAOTM. milial: ipse pro suis pauperibus peregrinantilius vos (52) exerit, utapud vos auxilium consueiaj beniguitatis (A. D. 1077.) — Gralulalur Panorm. archiepiscopo, inveniam.ldeoque limcndumest vobis, ne clamor et AKGUMENTUM. -tjiiodex huinili loco aci lanlam dignilalem sit eve- querela eorum ad aures illius ascendat, qui est lercitts. Henrici secundi reyis Anglorum staturam, causam paupebreviter describit, et cwdis S. Thomm ribilisapud reges terrac, qui judicat -moresque Cantuariensis archiephcopi et niarlyris minime C rum, et arguit pro mansueiis lerra?. De zona aurea, et lumbari serico, et samito, cl aliis"xeniis, quaeper Buclorcmfatsse demonslrat. •Quondamsocio, nunc domino, el amico in Chrislo latorem.praesenlium dcvesira largilione suscepi uon fciiarissimo WAiiTERio graiia Panormiiano arDei quanlas volo, sed quauta^ valeo refero vobis grates. PETRI DE GUSSANVILLANOT^E. clam aufugere, el dignilalibus lam ecclesiasticis (52) Eral liic Gualterius natione Anglus, ex Pitsa'0, vir insignis lUleraiura?, et maxinie in lilie- quam saccularibus cedere compulsus fueral. < Post ris huirianioribus versatus. Quod autem ail idem paucos dies, iiiquil Falcandus, Gualterius AgriPiisaeus Guallerium abflenrico II, Anglorum rege, geiuinus, conducia plehis multiiudine, meiuque praemissum esse in Siciliam, ad imbuenrium nic- compulsis canonicis, consemiente curia, n«n lairi: elecius quam violenter inirusus, Panormitanaereiioribus disciplinis Willelmuui regem adliuc juniorem, cui Joannain Jiliam suam nuplum dare giinen suscepil Ecclesiae.i Quamvis aulem regina, consliluerat; unde hoc sunipseril nescio, cum in et alii, qui pro Siepliano adhuc revocando labonullo scriptorura hiijus teniporis legaiur, imo et rnbanl, hujusmodi eleclionein a suramo pontifice Fazello genlili scriplori adversetur, qui Gualteriuin non fore confirmandam sperasseni, quod Siepharegiorum pueroruin prajceptorem facil, etiain vi- nus non lam dignilaiem deposuisse, quam spolialus esse vi ac niinis viderelur; urgenle lamen vente Guillelino seniore islius Guillelmi paire. Adrie quod Falcandus scribit reginam malrem D Guillelmo rege apud Alexandrum III, cujus graGuiilelmi junioris ab avunculo suo Rolrorio Ro- liam plurimis Tjromeruerat beneficiis, pro Gualthomagensi archiepiscopo petiisse, ut aliquem de terio ponlifex diploma scripsil^ imo ut regis voconsanguineis sttis sibi iransiiiitteret, Slephanum- luiilati obsecundarel postulamis, ne Romani adire que Peiiicensis comilis filiuin advenisse, cum quo ad consecrationem ilie compellerelur, id eliain in triginla ticx alii e Gallia in Siciliam profecli stint, diplomale indulsit. Fuit quoque hic Gualterius liiquil Baroniiis, inler quos erat Petrus BlesenSis, fegni Siciliaj cancellnrius; ei qttia unus ex pri•fuiurus pra;ceplor junioris regis, quem hactenus moribus adniinisiris, ad maxinia quacque reipu.liumanioribiis liileris imbuerat Gunlierius, ut i^es- blicae negotia adhibitus. Caeterum Panormitanam Ecclesiam 25 annis met Blesensis in praesenli epislola tcsiatur his •verbis : •< Seiiis quod Dominus rex Siciliae .per summa cum laude admiiiislravil, ipsiquc niulta aiiiium discipulus meus fuit qui et a vobis versi- bona contulit, ut viriere est apud Rocchum Pyrficatoriae aiqtie lilteratoriaj artis priniilias babue- rhutn in notilia prima EcclesiaePaiiorniitanae. ral. >Fuil autem GuaJierius primuin vivente GuilOpuscula quaeriam sciipsit, quas jid memoriam lelmo seniore archidiaconus Cephalceriensis, lum nostram non perveiierunt, vei homine inter exdecanus Agrigenlinus, poslniorium sub GuiUelmo teros vivente, perieruni : ita ul nec-tiluli qiiideni juniore afchiepiscopus Panorniitaiius, post Stepha- iiivcnianlur, praeier de Laiinae linguaj ludiuieiil.» jium Peiiiceiisein, qui, conjurnlione in eum exoiia, libruin unum, iuquit PihaJus. " Geu. 41. 6SJoau., Sarisb. iu Policrai. lib. i ct n. " Psal. 144. ~~Psal. 77. 195 197 EPISTOLiE. — EPIST. LXYI. 198 Ex hoc enim palel anliqua liberalitalis veslrae ime- A niens, aries eorum frequenler inopinata subilagrilas, quam nec intervalla temporum, nec locorum tione deludil, Ocreis sine plica, pileis sino fastu, spatia, nechonoris assumplio, nec caelera amicitiae el veslibus ulitur expedilis. Yehemens amalor nedeslrucliva subverlere poluerunl. morum ; dum cessat a praeliis, in avibus el canibus se exercet. Caro siquidem ejus se mole pinguedinis Quod auteni a me cum omni instanlia poslulastis, ut formam et rnores domini regis Angliaevo- eiiorniiter onerasset, nisi quod venlris insolenliam bis sub cerla descriptione transmitlam (55), meas , jejuniis el exercitio domat: atque in ascendenrio quidem facttltates excedit, ad hoc eniin salis in- equum, et in excurrerido leviiatem adolescentiae sufiiciens videretur Manluahi vena ingenii. Ego servans poleiilissimos ad Iaborem singulis fero lamen, quod scio, vobis sine invidia et delraelioue diebus iiinerando fatigat. Non enim, sicnt alii communico. DeDavid|legitur61ad coinniendaiionem reges, in palalio suo jacel, sed per provincias curdecoris ejus, quoniain rufus eral; vos autem do- rens explorat facta omnitim illbs, polissime judiminum regem subrufum hactenus exstilisse nove- cans, quos constiluii judices aliorum. Nemo est ritis, iiisi quod colorem luinc venerabilis seneclus, arguiior in consiliis, in eloquio lorrentior, securior et superveniens canities aliqitantulum alteravit. in pericuiis, in prosperis timidior, constantior in Siatura ejus mediocris esl, ul nec inter parvos adversis. Quem semel dilexil, vix dediligil; quem iiiagnus appareat, nec inter majores minimus vi- vero semel exosum habuit, vix in gratiam familiarieatnr. Capufejussphacrieum est, lanquam sapientiae ritalis admiliit. Semper in manihus ejtts sunl, ars iMSgnae edes , et alli consilii speciale sacrarium. cus, enses, venabula et sagiitae ; nisi sit in consilia vero est capilis quanlilas, ul collo el loli cor- liis aut in iibris. Quoties enim polcst a curis et pori propoiiionali moderatione respondeat. Oculi soliicitudinihus respirare, secreta se occupat leejus orbicuiati suut, dum pacati es.l animi, colum- clione, aut in cuneo clericorum aiiquera nodura bini et simplices; sed in ira et liirbaiione cordis quajsiionis laborat evolvere. Nam cum rex vesler behe litteras noverit, rex nosler longe litteralior quasi scinlillnnies-ignem et in iriipelu fulminantes. Caesaries ejus damna calviiii non verelur, superest. Ego enim in litierali scienlia facullates utriusvenienie tamen artifici capillorum tousura. Leoquecognovi. Scilis, quod dominus rex Siciliaj per nina facies quasi in quadrangulum se dilatat. Emi- aiinum discipulus meus fuit, et qui a yobis versifinenlia naris ad tolius corporis venuslaiem nalurali catoriac alqtie liileratoriaj artis primitias habuerai, est moderatione propensa, arcuali pedes, equesires per induslriam et sollicitudinem meam beneficium libiae, ihorax exlensior, lacerii pugiles virum for-•„ scieniiae plenioris oblinuit. Quam cilo aulem egreslem, agilem et audacem deiiuntiant; in quoriam sus sttm regnum, ipse iibris abjeclis ad olitim se lamen arliculo pedis ejus pars unguis innascitur conlulil palaiinum. Verunjlamen apud doininiim carni, atque in coiitumeliam tolius pedis vehe- rcgem Anglonun quolidiana ejus schola est lilteranteiiter increscit. Manus ejus quadam grossilie sua lissiinorum conversalio jugis et discussio quaestiohominis incuriam prolesiantur ; earum enim cul- num. Nullus rege nostro est honeslior inioquendo, lum prorsus negligit; nec unquam nisi aves defc- in comedendo urbanior, moderalior in bibendo; rai, uiitur chirothecis. Singulis diebns in missis, in nuilus magnifieeniior in donis, nullus munificeiitior cbnsiliis et aliis publicis actionibus regni semper in eleemosynis : ideoque quasi unguentum effusum a mane usque ad vesperam stat in pedes. Et, licet est nomen ejus, et eleemosynas illins enarrat libias habeat frequenti percussione calciirantium omnis ecclesia sanclorum (54). Rex nosler pacificquorum eiionniier vulneralas el lividas, nisi la- cus, vicloriosus in bellis, gloriosus in pace ; super iiicii cquitel vel comeriat, nunqiinm sedel. llna omnia desiderabilia hujus mundi zelatur etprocurat dic, si opus fuerit, quatuor atit quinque di;etas pacem populi sui (55). Ari pacem populi perlinet cxcurril. el sic iiiimicornm machinamcnla praevc- quidqtiid cogitai (56), quhlquid loqniiur, quidquid PETBI DE GUSSANVJLLA NOT^. (ad) Descnptionem Henrici I! regis Anghae si- D leniporis parebant impeno, ex quibns nonnijII;e niilen) huic hahes apttd Syiveslrum Girahlum au- vaiiis in libris maxime vero in monasiico Anglclorem Synchronum, lib. i Hiberniw expugnalm, cano excusae sunl, quasdam auteiu nbndum editas in calce vliujnsoperis edidirius. cap. 45, et Guilleliniim Gemeticensem. ibid : < Fuii in illo regni fnsligio (54) De benignitale ei eleemosynis Henrici pau(55) cis iia Neubrigensis 1. m, c. 26 : < Pnpilloriiin, tuendaeNeubrig. et Jovendae pacis publicae siiidiosissimus.» viduarum, pauperum, in snis piaeceptionibus miil- El paulo post: < Discriinen sanguiiiis, el mortes lain curam habuit, el locis pluribus insignes eleehoiiiinum exhorreseens, armis. qu.ideiii, ctim niiler non poiuit, sed liheiitius pecuniis, cuin poiuit, niosynas larga maiiti iuipenriil, » auiem fuerint iliius eleemosynae le- pacem quaerere siuduit. > Quaiiiae siantiir innuinerabilia ipsius don.V, fundaliones, (56) Ilaec paulo aliler in' mss. nostris habenlur, coiilirmaiiones, quibtis plenae sunt Anglia, NorthEl quidem in Ful. Bec. et Lnun. eodem modo niannia, Andegavia, Cenomania, Aqiiilnnia, Pilegilur : sed haec postea adduntur ; < Ad paeem |io« ciavia, cajlerajque provincix, quae ipsius linic pttli sp,eciar, quod concilia vocat, quori linnat "l.Reg. 16. PETRI BLESENSIS 20ft agii; ut quiescat populus stius, labores anxios et A quam congregat, quam dispergit. ln niuris,* i» enormes incessamer assumil. Ad pacem populi sui propugnactilis, in iniinilioiiibiis, in fossatis, m -spectal quod conciiia vocat, quod firmat fcedera, clausuris ferarum et piscium, et ia palaiiofunv aedificiis ntillus sublilior, nullusque magnificenlior *quod amicilias jungh, quod superbos bumilial, inveniiur. squod pfajlia niinauif, *quod principibus lerrores •immiuii. Ad pacem quoque populi speciat immen- . Pater ejus polentissimus et nobilissirous comes (57) fines suos amplissime dilalavil; sei iste silas illa.pecuniarum,'quam donat, quam recipii, *4 In Dom. speciosos, et ab avorum probitate non riegene~176; Malth. Paris. ad ann. 1157, 1173. 1175. Mattli. Paris. ad ann. 1151. f (65) Quibus modis Hiberniam acqtiisiveril Hen(59) Quia Henricus Eleonoram sive Alienoram Guillelmi Aquiianorum dttcis filiam uxoremduxerat, ricus narrant litijus aevi scriptores Gervasius, Aquitaniam el Pictaviam ex parle uxorissuae pos- Bromlon , Neiibrigensis, MatthaeiisParis. Badiilfus, sidebat. Vide Chronica Northmanniw ad ann. 1153, Knyhton, Hoveden, el maxime Giraldus indigena, Badulphum 1159, Bromton 1160, Mallh. Paris. C qui et omnibus inlerfiiil. „ 1159. (64) Henricus anno primo regni sui Walliam (60) Certe dux Brilanniae nunquam fuit Henricus, expugnavit. Wallenses auiem suni reliquiae JBritlosed (filius ejus Gaufridus, juxla Neubrigensem lJiim, qui htijus insulae, qttae nunc Anglia,. olim Britannia appellabalur, incolie primi fuere; snnl1. ii, Rerum Anglic,, c. 5 : < Henricus Briianniam non armis acquisivit, sed filiam hajredem Conani que ejusdem. nationis et linguae, cujus et Britiones Britanniae ducis Gaufrido filio suo copulavit. > Lege cismarini. Cum atitern gens Briltonum a superveChronica Northmannim, ad anu. 1157, 1163, 1165, nientibiis Anglorum -populis expellerelur, qui evadere potueruiit, refugerunl in wallias contra ir1166, 1167, et Bromlon ad an.1163. (61) Slephanus Blesensis Henrici prirai Anglorum ruptionem hosliinn naturaebeneficio tutas, etc, inregis ex sorore nepos, quia Henricus prolem viri- quit Neubrigensis lib. n, c. 5. Hi genti Anglorum lem iioii reliquerat, regnum ejus tanquam haeredi- - naluraliler infesti juguraque Henrici detreclanles tario jure- sibi debiiura occupaverat, Mathilde filia aliquandiu restiierunl; verum exercitu maguo comHenrici legilimaque haerede ipsi resistere non vaparato, Henrictts eos tnndem ad dedilionem coegifc. lenle, et impubere adhuc Henrico ejus lilio. Yerum Narranlur ista in Chronich Northman. ad an. 1156, cuin adolevisset Henricus, jamque in Angliara cum 1162, apttd Joannem Bromlon ad ann. 1.158,1165,, armala manu inlrasset, urbesque et castella quae- Malth. Paris ad an. 1157. dam vi cepisset, interposiiis amicis pacem cura (65) Ab impia et scelerata nece-S:. Thomae Can-. ipso iniit Stephanus, licet invito ac niultum repu- - tuariensis arcbiepiscopi immunem esse Henricum gnante : < Dolebat enim, inquit Gervasius, tantos regenr non Blesensis solum,.el cum eo omnes hirjus belli apparatus debere prorsus evanescere, el ne- D aevi scriplores, sed ipsa sedes apostolica cujus est, quibal juvenilis pecloris in bella furenlis fervorem de hujusmodi rebus judicium ferre, palam' et sociiius temperare. >Pac-is autem conditio haec fuit, Icmniter deelaravit. Rem autem. qiiae apud omnes ul Stephanus dum viverei regno poliretur, post fusissime describilur, paucis, et in quanlum rei nemoiiem ipsius ad Henricum legiiimum. liaereriem ccssilas exiget, absolvemus. Guilielmus Neubri' reversuro. Quod ila factum esl : nam defitncto geusis, qui universa aut suis aut alienis viditocupost annos circiter duos Siephano, Henricus regni lis, aul saltem a. viris firie- dignis accepit, lib. u possessionem adeptus esl anno Chrisii 1155. Le- De rebus Anglich, cap. 25, ait Alberium el Theo-;: genria Chronica Northmannim ad nn. 1150, 1152, ninum eardinales ab apostolica sede ad inquirendum de nece S. Tlioniae legalos missos esse. < Qui 1153, 1154; Radulfus ad an. 1152, 1155, 1175; Bromlon ad an. 1153; Gervasius 1152, 1153,1154, faclo, inquit, in lerra regis Anglorum celebri convenlu ecclesiasiicorum virorum atque nobiliiii», 1155; Knyghton ad ann. 1154; Matlhaeus Paris. ann. 1152,1154; Rogerius Hoveden ad ami. 1152, ejusdeni principis humililer ibidem appareniis, et conslanter assercniis, quod sua neque votuulate,. 1153, 1155, 1156. 203 PETR3 BLESENSIS 204 Jpsum hujus rei culpabilem exslilisse; hujusque A cancellarius], qni propler hoc in parlibus nostris fidem plenissimn.ni vobis facienl dominus Theorii- > Jegatione fungeiites exploraverunt, ei innocentiam nus Porluensis episcopus, et dominus Albertus viri cognoverunt: ataue sub umbra illius boc a PETRI DE GUSSANYILLANOT^E. neqtie jussione illud quo faiua ejus gravabatur, sajpius iierans, hcu! hcu! accidisse sic. » Et cap„ contigerit, et quori de nulla re unquam niagis do- 7, de solemni pceniientia regis post absohuionis luerit, purgalionem solemniier snsceperunt. Sane sentenliam a legalis daiain, ita sciiplum est: < Rex non negavil homicidas illos ex aliquibus foiie ver- aiuequam civiiatem intrarel, et ipsam metropolibis ejus in cautius prolatis occasionem ausnmqtte ianain Ecclesiam, in qtia martyr requiescit, mox lanti furoris suscepisse, cum suspensione episco- incredibiliter hinniliiatus et devolus se exinanivit; porum acceplo ntiiitio, minus sobrie loqueretur; et potestas tanta pauperis servi formam induil, et propter hoc, inquit, disciplinam non refugio niidis periibus, et lolo eliam nudato corpore, praeChrisiiaiiain. Decernite quod placuerii, devole am- lerquam vili quadam itinica super nudo nmjctus, plectar, exsequarque decretum. Qtiodicto, el veste sic palam in omiiium conspectu civiiatem intravll, abjecla, juxta morem publice pcenilentium, nudum et pervivos et plateas civilalis luleas lanquam de se ecclesiasticaesubmisit disciplinae.Hac lami prin- plebeis vilissimorum unus abjecte sic incessit. Ecce cipis humilitate deleclati, el praj gaudio lacry- David alter, qui lam dileclo filio stio quasi Absamanles cardinales, collacrymanlibus el Deum lau- lone aliero ob peccalum ipsum perseqiiente, nudis dantibus pluriniis, coriforiata ejusdem principis B planiis, sicut primus David civitalem exiyit, iste conscientia, et fama minus laboranie, solverunt secundus ingredilur. Et iia in suspiriis et gemiiibus conventum. » Radulfus de Dicelo in imaginibus lotgentibus et nationibus prius tremendus, ipse liHisioriarum ad ann. 1172, pag. 560. < Poslquam, mens et tremens marlyris adiit septilluram, ubi inquit, rex Anglorumappttlsus estin Northmamiiam, \filstilla arivenlus sui die ac nocte sequenle jejunus siniim cuni fesiinalione accessil ad dominiim Al- ac pervigil anie marlyrem pernociavit. Ni fallor, bertum el Theodinum, cardinales et apostolicae (nec enim dtibilo) sicut gemebunrias el pias anle sedis legaios, ad partes illas a domino papa trans- marlyrem quem arieo riilexerat, et a quo lamum missos. Post Jongos landem et immensos iracialus dileclus fuerat, orationes effundens, ejus, nec duprimo hahilos apud Saviniacum, post apud Abrin- biuni merilis, oralionibus et palrociniis affecluose cas in praesenlia legntoruni juravit dominus rex se coinmendaris, quori cilo post rerum exitns comjnoriem gloriosissimi mariyris Thomfcnec volun- probavil. Ibidem eiiam coram martyris sepultura, tatesua, nec conscientia perpelralam fuisse, nec quasi coram ipso martyre, sancto illo et venerabili suo ariilicio perquisitam. Sed quoniam malefactores, fralrum coetu convocaio, a singulis fratrum virg;« ex verbis quae iracundiae calore succensus minus disciplinae percussiones singulas, velut quasdam cnute protulerai, oicasionetn sumpseranl virum secundas quadragenas aposlolicas, imo regias annosanctum interficiendi, cum omni humililale peiiil nas, et, sicut arbilror, usque lunc inauditas acceabsolulioiiem ab eis : petiit el impelravil. In facie pit, > etc. Incredibilem hanc Henrici regis pcenitentiam eoigilur EccJesiaesolemniter absoltiius, jtixta volttnlatem et mandaltim cardinalium promisit, » etc. Q dem modo narrant omnes luijus lemporis hislorici, Dodem fere moiio rem enarranl Gervasius, Brom- Neubrigensis, Radulpbus, Gervnsius, Bromion, lon el MailliaDiis Parisiensis in Hht. Angt. ad eum- Eduardus in Yila S. Thomaeapud Surium, Chrcnidem ann. 1172.Plura qui volet adeal caeterosscri- cum nis. Rodulphi monachi Cogliessaiensis in-Anptores cosetaneos, apud quos eliam legei diploma glia, quod habelur apud S. Victorem Parisiensem, siiinmi pontilicis, el litleras lcgatorum sedis aposlo- Chronicum etiam ms. Joannis Frasqueii ibidem, licje pro Henrici regis absoliuione. et alii passim. Sed qnamvis Henrictis innocens ab, Ecclesia juAridam et in laudem piissimi isiius regis qnod dicatus et solemnilcr absolutus fuissel, quia tamen de Theodosii iinperatoris pceniientia dixil S. Anijngens de hac re scandalum loli orhi Chrisiiano brosius in oratione qunm habuii in obiiu Theodooliortum fuerat, publicum .de hoc crimine non sii: < Slravit quo utebaiur omne insigne rcgium. prorsus suo pceriitenliam agere conslituit. Noverat Deflevit in ecclesia publice peccatum suum, quotl ei aliorum fraude obrepseral. Gemiiu et lacrymis quippe Christianissimus princeps scriplum esse: i De propitiato peccaio noli esse sine meiu (Ec- oravit veniam. Quod privali erubescunl, non erucli. ni). » Exemplo igitur David regis sanctissinii, buit imperalor publice agere pcenileniiam. » Diqui, licet cx ore prophctae a Deo missi audisset carn et ego cum eodem sanclo doclore in Apologia rcniissuin sibi esse peccaluin, tameii per singulas pro David: < Peccavil Davicl, quod solenl reges ; jioctes lacrymis slralum suum rigabat. Mira cerle pajniientiam gessit, flevii, ingemuit, quod non sosunl quae de Henrici pcenilentia ab historicis nar- Jenireges. Coiifessns csi culpam, obsecravii indulrantui-, imo ab iis qui ipsi infeiisissimi fuisse vi- ~ genliam, humi slratus deploravit aJrumnam; jejudenlur. Taceo eorum nomina; de iis leclor ipse. navii, oravit, confessionis suae lesiinioiiium in juriicabit. Primus leslis de quo nemo polest ambi- perpeiua saecula vulgaio dolore iransmisit. Quod gcre eril processtis S. Thomoe, sive Historia quu- erubesciint acere privati, rex nou erubuit condriparlita ex quatuor historicis non solum ejus ajvi, fileri. > scd et sociis et famiiiaribus S. Thomaj composita. Quid ad Itajc respondcbunl, qui Henricum iniquisSic ergo legilttr lib. iv, c. 5 : < Divulgnio lam le- siiuiim regem nppellarunt? Si enim serrao sit de tbalifacio untlique, mox ul ad regein Angliaeperve- legibus iliis, quibns lam acriter obstiiit S. Thoiiil, alllictus est alfJiclione magna, et per XL dies mas, cerie ab Henrico condius non fuisse Constat^ seriil, moerensque lolo illo pceiiiienliali dierum nu- sed eraiu nvitaj consuetutiines, qu.is ipse-a majoinero, ncerbiorein mulio plus qiiam mortuorum ltt- ribus et antecessoribus regibus velul pef riianuni ctuni fecil; higenlitim cibos comedil, equui» non acceperai, quasque universi prresules, et regni op aseendit, nulla jurganlium causa, nulla agendortuii liniaies, toia denique Anglia, solo Thoma exceconsulialio, nulla pulsamium qiianela ingrediebaliir pio, susceperal. Si de pietate erga Deum agitur, ari eum, niilla tol terraruni regendarum sibi causa piissimum principem, divini numijiisobservaniissiproppnebaiur, oninia tunc quasi posipohenii prae liunn, blasplieinaiortini et impiorum severissimum dolorc ; cedebai quippe solilarius, super hoc quod exaclorem el vindicem noruiiiomnes, qui hislorias accirierat, iiigemisccns semper el dolens, et saepe hujiis teniporis evolveruiit. 3i de zelo et obsep-an- 206 EPISTOLJE.— EPIST. LXYL quibusdam atlenlalum fuisse, tolamque hanc ,\ sum marlyrem in omnibus angusliis suis patronum iniquitaiem a sanetuario processisse (66). Accepta babere pra>cipuum (68). Eadem siquidem die, qua siquidem ab eis canonica purgalione illius, illi de primo tumuJum marlyris visitavil (69); regem Scotiaj persecutorem, el impugnatorem forlissimnm mandato summi poniificis publice sentenliaveruni (67), eum ab hoc crimine coram Deo el hominibus captum vinculis carceralibus mancipavit. Conliesse innoxium, el in quosdam magnates, quorum nualoquedcinceps favore successuum ope martyris de universis hostibus gloriosissime triumphavil. maliiiam in hac parte manifeste convicerant, nolani infamiae relorserunU Sciatis igilur cerlissime quod charilalem illam, lllud quoque noverilis, dominum regem, glorioaua se olim rex el ntarlyr muluo dilexerunt (70), 205 PETRI DE GUSSANVILLA NOTiE. tia erga Eeclesiam : Quis eum Ecclesiae ftliufn de- dignum majestate dijndicans, a lyrannide semper volissimum semper exstitisse ambigal, ulpote qui oculos deflcxit alque aninjum. » An denique iniprimus post regem Franciae Alexandrum III, sum- quiis fuit erga S. Thomam, quem lanlopere in vila, munipontificem agnovit, fovit, seque contra scbi- et post mortem fovit et dilexit, ut infra declaraluri. smaticos prolegiiimo Ecclesiae pastore murum op- sumus? posuit: ut ipsemet Alexander non semel palam et Nolat Rogerum Eboracensem archiepiscoB (66)Jocelinum Sarisberiensein, et Gilberlum Lunpublice lestatus esl, qui Henricum modo pium prinpum, cipem, modo Calholicum, modo Christianissimum doniensem episcopos, qui Henricuni adversus Thoappellat.Taceo ingens etopporlunumauxiliumquod mam exacerbaverunl. ikquidem pacem cum Thoma Ilenricus prsebuil Lucio III summo ponlifici conlra fecerat Henricus, el viro sanclo quaecunque pelieuthabel ex Bogerio Baronius ad rat, concesserat, ut ad Ecclesiam suam rediret, ut, rebellesBomanos, an. 1183. Porro munificentiam et profundissimam ipsi suisque ablata omnia resiiiuerentur, et ut exJiberaJitaiem ipsius erga Ecclesiam, ecclesiaslicos, communicationem in episcopos. ob coroiiatioiiern. etpauperes, si laceam, Joquentur quae adhuc super- filii sui a summo poniifice lalam fulmiiiarel; ia sunt el Jlorent infinita propemodum templa, monagratiam denique regis Thomas omniuo redierat : sieria, xenodochia ab ipso fundala ; ila ut vix ul- unde Henricus. id filio suo regi, ipse Thomas sumlus alius reperialur, qui toi ac lanla in Ecelesiam, moponlifici per lilterfls declararant : verum cum. bona conlulerit. Ad haec ccclesiasticos et religiosos episcopi a.bsolulionem a Thoma impetrare non posila semper coiuit, ut eos apud familiariler baberet, denuo in sanclum virum seni, ex iisque viros quosque ceJebres, et pietate insignes unde regem verba protulit, exquibuscommoyerunt, morlis ejus aspera variis regni sui Ecclesiis praeficiendos curarel. Ut occasio processit. Legenda Quadripariita Ithtoria 1. cacieros laceam, S. Hugonem de quo ita Nicolaus III, c. 8; Radulfus el alii. Trevet in hisioria ms. quae esl apud V. C. Dominum Bigot : < Hugonis Carlhusierisis manachi reli(67) Refeflur instrumenium hoc absolulionis reproieslalio giosae sanctilaiis fama ad aures regis HBBrici II gis apud Rogerium Hoveden, in quo < allapsa, ipsum in amorem ejus vehementer accen- G Henrici in hajc verha inseiia legilur : Quia nialefactores illos, >etc. dit. Qui vix multis precibus, ul in domoquadam ejusdem ordihis in Anglia, quam idem rex in dice(68) SicBadulfus ad an. 1174,, 1175, 1181rG.eecesiBatlionieiisi mullis ditatam praediis, et privivasius, ad an. 1274; Kny.gblon et Paris. ad ann. legiis fundaverat, curatoris admiileret offieium, 1174, 1176,1179; e! llovedeu, ad ann. 1174. •potuit obtinere. Quem dum saepius visilaret, ver(69) bis et virlutibus ejus deleclalus, vacante sede Lin- feciibusMira sunl quaa de pcenitenliae Henrici 1! efnarranini' ab historicis, scilicel ea ipsamet colniensi, suasit Ecclesiaj canonicis, ut priorem die qua rex S. Thomae tumulum adi|t, lamqne liudomus suae Hugonem in episcopum eligererit, ct milem et inaiiditam. hacientis pceniienliam prajficerent in pastorem, » etc. Quid dicani de sin- egit, eadem hora, qua missam de Marlyre publice coram gulari ipsius erga subdilos, humanitate pioque afde rebellibus audivit, fectu, cum omnes pene hislorici loquanlur. <,Nul- marly.re prostratus hostibus, insignem infensissimus filiis aiiisque suis quorum lum, inquit Neubrig. I. m, c. 26, grave regno An- Scotorum rex Guillelnms capius est, victoriam gioglorum, vel lerris snis ti-ansmarinis onus unquara riose et contra.spem onjnium divino favore et preimposuit, usque ad illam novissimam decimaiionem cibus sanctissimi arcbiepiscopi reporlavit. Legendi causa expediiionis Jerosoiymitanae, quaj nimirum scriptores, decimatio in aliis aeque fiebal regioriibus. » Sed omneshujus temporisan. 1174 et qui rem lotam fusissime 1175; proferam maxime quam benignus el misericors erga paupe- solum narranl, ad habet Rodulphiis Goghessalensis qtiaj res, infirmos el calamitosos exstiteril, lestis est in Chronico paucis e.dito: < Bex nonduni Anglorura Ilenidem Neubrigensis eod. loco : t Anliqttam inhu- J nese manafli circa naufragos consueiudinem in ipsis re- ricus 11, ut in Cliroiii.cis..AngliseIegiiur, dehumir S. Thoraae Cantuariensis se gni sui initiis eximia pietate correx.it, atque hujus- liler excusav.it, ne lamen, si per iuramenlum ejus iii aliquo fuissei modi hpminibus ab ajquoreo. discrimine liberatis htimaiiiiaiis officium ex.hiberi prajcipiens, graves necis occasio, et auimse ejus posset nocere, devoie iii eos pcenas sanxii, qui forte iilis in aliqtio mole- pojnilens. satisfacijonem, ut poiuit, adiiuplere stuEcclesiam, sli esse, vcf de. relius eorum quippiam usurpare duit. Veniens. eteniiri ad Caniuarieoseiuiciu.s discia singnlis Ecclesiae.frairibus singulo^ prajsumereflt, » Cum etiam ipsius filii adjuti ac pliuae libenter accepit; postquam saiisfaciiooem, freii regisFraiiciaj et comiiis Flandriae copiis eum de filiis eum persequentibus el de aiiis triuinphum bello irripeierent oraniaqne late depopularentur, < ipse, ut.ait Radulfus, a discursu per patriam, ab oblLnuil gloriosum. » iiiceiidib populari,pauperum a rapinis, ab injuriis (70) Quod Henricus S. Thoinam in Vita el posl viriuarum,; ab orphauorum pressuris, a vincttlis moriem plurimum dilexeril, hinc apparel quod capiivoruni, a virginuin raptu, sed et a sanguinis eum ex satis humili loco ari tanias dignitales eve(.'Jliisiohequain maxime revocare subjecios regia- xit, cancellarium suum inslituii, opibus ctinmlavit, 207 PETBI BLESENSIS 208 neque mors, neque gladius abolevil : Fortis, enim A chariias nunquam excidil '*. Haecesl porla speciosa, esl dileclib ut mors "; et cum onuiia transeant, quae in subversione Hierusalem inlegra et intacla PETRI DE GUSSANVILLANOT^E. majora et secretiora regni negotia ei couimisit., in miti prjesule tantae severilatis ratio solius est Dei Franciani, ul ei reconciliareiur, pacemqiie cum judicium ferre, nos de ea quidquaiu lemere senlire illo firmam iniret, profectus est, bis ei equtim nec possumus, nec debemus. Hac de re sic Guillelascendenti stratoris oflieio funclus strepam tenuil, lJius Neubrigensis lib. n, cap. £5 : < Rege ergo in eum ad Ecclesiam suam pacilice remisil, quidquid iransmarinis parlibus consistente, idem archiepijpsi exsilii tempore fuerat ablaium benigne resliscopus crim licenlia et graiia regia ad Ecclesiam luit, ad filium regem de pace cura eo facta rescri- propriam remeabat. Habebal autem penes se, rege ingcio, lilteras domini papae, conira Eboracensem psii. Audita voro nefaria illius nece vehemenler indoluil, poenitens tmmilnm adiit, illtimque insi- et alios episcopos, qui illi infausiissimae coronationi interfuerant, impelralas, faciae jam concordiaj irrignibus ornamentis plurimisque donariis exornavit, latrices, et majoris irae provocalrices fuluras. Ilas parentibus ejus lacullates liberlalemque restituit, sororem denique sancti, nomine Mariam, mo- iii Angliam ad suspensionem episcoporum praemisnasierio Berkingensi abbalissarn praefecit. sas ipse sequebatur zelo justitiae lervidus , uirum autem plene secundum scientiam, novit Deus. NoQuaijta aulem eharilale Henricuni proseculus sit S. Thornas, manifesium est ex eo quod ei in vita slrae enim parviiati nequaquam concediturde lanli fideliier adhaesii, saliitique ipsius sedulo invigila- viri actibus lemerejudicare. Pulo tamen quod beavit. Post mortem vero gloriosum ei de hostibus lissimus papa Gregorius in molli adhuc leneraque iTiumphum ohtinuit, eique in omiiibus angustiis regis concordia mitius egissei, el ea qttaesine fidei conlinuus adjutor fuit, ut historici omnes una- B Chrisfiaiiae periculo tolerari potuissent, ralione nimiter narranl, et ipse rex saepissime fassus esl. lemporis et composiiione pacis dissimulanda duCur ergo, inquies, tam acris inler eos contentio xissel, juxla illud [propheticum; Prudens in lemexarsit? Cur lam animose inler se altercati sunt? pore illo laccbit (Prov. xi), quia tempus malum est. ltaque quod a venerabili ponlifice iunc facium nempe quia nlerque jura sua, Henricus regni, Thomas Ecclesiae suae tuebatur. Henricus avilas esi, nec Jaudandum esse judico, nec viiuperare coiisuetudines , scilicet ab Henrico avo , et aliis praesiimo ; sed dico si vel moriice in hujusmodi u snncio viro per zeli laudabilis paulo immoderalioantecessoiibus suis slatutas observari volebat, Tiiomas Deo et Ecclesiaa contrarias esse quereba- rein iiiipetuin esi excessura , hoc ipsum est satur. Verum, post longam inter eos disceplationem, crae , quaj consecuta noscitur, igne passionis exet septenne archiepiscopi exsiliiiin , Henricus pro cociuijj. > bono pacis, medianlibus Alexandro 111, summo Neque lamen idcirco immunem a peccato dixeponlfice, et Ludovico Juniore Francorum rege, rim Henricum regem. Licet enim reipsa non occiderit S. Thomam; gladio tamen linguae oceidere archiepiscopo reconcilialus fueral, el de reconciliaiione Henricus ad filium regein juniorem , Tho- visus est, cum asperioribus verbis in sanciuin vimas ad Alexanrirum III rescripserant, quaruin lit- ruin irae fervore prolalis, ejus occidendi occasiolerarum exempla sunt apud Radulfuin ad ann. 1170 nem dedit : unde et peccavit, el ipsemel se pecet 1172, Bromtori, ad an. 1171, 1172; Gerva- casse fassus est, et se a Deo ob peccata puniium fuisse 'scripta epistola ad Alex. 111,S. P. quas est siumadan. 1172; Mailh.Paris. ad an. 1170,1171 ctll74. C 156 inler epistolas Blesensis. Nec sine causa; nam Seri ecce nova dissensionis occasio ex improviso eiiamsi peccalum ei remissum sil, quia irigeinuit, oria. Querebatur Thomas de coronalione regis juet pcenitentiam egii, exemplo David , quia lainen iiiotis ab Ehoracensi archiepiscopo contra jus Ec- blasphemare fecit inimicos Dei, non recessit glaclesiae Caniuariensis faeta , et oblenia a summo diusde domo ejus. Filius ejus priniogenilus lleuricus, el jam rex coronaius , immaiura nfprle erepoiuifice clam et inscio rege excommunicalionis senleniia, Eboracensem et alios episcopos, qui ptus est. Richardus secundus, regriique non diu coroiiatioui interfueranl, excommunicaios denun- haeres, infeliciler obiit. Tertius Joannes, et ipse liaverat. At vero episcopi, cum a Thoma absolu- rex, Northmanniam, Aquitaniam, Pictaviam , Antionem non potuissent iinpetrare, confeslini ad degaviain, aliasque provincias, et pene loium Anregem coiifugeiuiii, ejusque animum jam multoiies gliae regnum amisit. Ipse vero Henricus ab uxore, exacerbaium, el ad irai» paulo natura procliviorem, liliis, el procerihus regni sui impeiitus, inrerore iiovoboc el insperato nuntio usque adeo conciiaveconlabuil ei morluus est. ruiit, ui in duriora verba proruperil, quae morlis Quomodo auiem obieril Henricus convenit inter Thomae occasionem pi'aebueruiit. omnes hujus temporis historicos , ei prajseriim Ceiie videtur vir sanclus, aliquanlo mitius po- inier eos qui de rebus Anglicis scripserunt. Sic tuisseagere, et injuriam haiic Ecclesiaj suae illatain auiem habent. Cum Uenricus se a rege Fraucoliissiiiiularc ad lempus, vel saltem obtinere ab rum bello peii, et a filiis Richardo et Joanne cum Henrico , ul a se rursus rex junior coronaretur, • maxima exercitus sui parte derelictum videret, sicut postea factum esl a Rotrodo archiepiscopo D inilio quidem resislere cooalus est; veruin cum mullas urbes jam caplas, seque praelio iinpareui Rothomagensi, qui, petonte jjLudovico Francorum rege, Heiiricum illum Juniorem cura Margareta agnoscerel, pacem cum Franco, iniquis tanien uxore sua ejusdera Ludovici filia denuo coronavit, condilionibus inire compulsus est, atque paiilo post iil est apud Bromlon. Poieral etiam in Iioc imiiari nimio dolore niaxime ob Jiliorum perfidiairi absorS. Anseliiuini suum iu illa sede praedecessorem, ptus, in febrem iucidil, et apud Chiiibnem pliiitTestamentum auiem cpiulidii, quo jiissit corpus qui licel exsilii sui lempore Henricus 1, jiibeme Uuillelmo 11 rege ab episcopo Lundoiiiensi corona- suum in monasterio Foiuis-Ebraldi sepelifi. < Qtipd ius fuissel, reversus lainen ab exsilio non reclamaquidem celeberrimaj rcligionis titulo incliiuin spevii, sed coroiiaiionem faciam pro bono pacis coii- cialiter vivus coluerat, et laniis prajveherat benelirniavil, ul habeiit Radulftts, Gervasius, el Rny- ficiis, ul in eo potissimum juxta ineritriiri votumgliton. que proprium corpori suo locum requielioijis sub Verum qtiajnanj fuerit in Iam benigno ianique exspectalione futurae resurrectioiiis deberel acti^ *~Cam, S. 651Cor. 15. 210 EPISTOL^E. — EPIST. LXYII. pcrmansit; cunique omnia'evacuenltir in morie, A judicio et lcge fatali sancitum cst, ul quicunque de consanguinilale illius bellis ipsum impugnare dilectio in morte non morilur, cujus forlitudini prajsumpserint, non dimidiet dies suos. Hoc aumors succumbil. . lcm in libro experienliae jam de mullis legimus, Regnum quidem Angliae, quod adversus regem Stcphanum armrs sirenuissiinum sudoribus obli- et fide oeulata cognovimns.LXVII. EPiSTOLA nuerat bellicis (71), licel adolescentulus el conREGEM ANGLI^. ADHENIUCUM tenipliis, filii ejus (72) consilio et auxilio reguin et [c. A. D. 1161.] ARGUMENTUM.— ArcltiepiscopusRbtltomagensis Henprincipum circuinjaceiitium gravi sedilione lurbarico II Angtorum regi mullis ralionibtis , exemverant. Ipse auiem destilutus suis, et ab extraneis ,.plisqueregumtam profanis,quant sacris persuadere in cujus virtuie impngnatus, illo succurrente, I conatur Henricum filium regni hairedem liileris esse imbuendum. unus (ugnt decem millia, praevaiuil universis, deillustris. AnDomiuo suo dileciissimo HEKRICO ditque in manus ej.us liostes suos Dominus, ad altigandos reges eorum in compedibus, el nobiles eo- glorum regi, duci Norlliinaniiiaj et Aquiianiae, et rum in manicis [erreis 64. llle ergo , qui conveiiit comitiAndegaviae, suusROTHRODUS divina per(72*) corda filiorum ad palrem, ipse in filris nostri regis missione Rothomagensis archiepiscopus, salutem iu suscital ac miltat filiales et devolos affeclus;; ipse eo per quem reges regnanl. Licet prudenlia vcslra sibi sufliciat et erudilioseriem palris in lempora Ionga stabiliat, el faciat nis alienae suffragia non mendicel, qttod tanien vopacem. Scio eniin qnod si bella iterum suscilaverinl in parentem, succidel eos Dominus. Nam Dei bis ad ulililalem ccdere credimus et honorein, 209 PETRI DE GUSSANVILLA NOTiE. pere. > Haec Neubrigensis lestis awxpovo;, lib. m, De rebus Angticis, cap. 25. Similia legere habes sipnd Rogerum Hovedenum, Mallhajtim Paris., Radulfum , Westmonasteriensem, Walsinghamum, Giraldum, Bromion, Nangiacum, et alios. Unde apparet quam inepte Chronicum nescio quod Flandricum anonymum nullo leste aut auctore nixum, retulerit, Henricum, cum ab exercitu Franco ve- C hementius urgereiur, in cubiculum inlerius confugisse, ubi et < mililes eiim insequentes habena equi ulferunt, inquil, slrangulatum repererunt. > Quam fabulam miror scriptorem recentem, celebrem tamen, in historia Francica referre voluisse, eique poliiis fideni adhibuisse, qiiam innumeris pliis histoficis omni excepiione majoribus. i inipbnet coronidem laudibus piissimi prineipis elogiuin, qnod in Necrologio sanclimonialium Fonte-Braldensium legitur, quodque nuper ad me pro siia summa benigniiate transmisit clarissimus ac siudiosissiirius Dominus Pavillon , qui hisloriam celeberfiirii istius monasterii propediem daturus est : ex qua multa ad Henrici nostri miinificenliam ac pielatem manifestandam, perlinenlia praeler ea quae superius adduxi, leclor depromere poterit. Est autem elogium ejusmodi. HENBICUS SECUNDUS rex Anglorum. p < Non. Julii 1189, migravit a saeculo feliciler Henricus, vir bonae memoriae, illustris rex Anglorum, el dux Northmannoruiii, et Aquitanorum, conies Andegavoruin, pius pater, defensor sireiiiiiis, benefacior iriagniiicus EcclesiaeFontis-Ebratidi.Hunc itaquePalrem nostrum charissimuni summus et aelernus rerum condilor prae caeteris prin-cipibus: et regibus terraj probitatis benelicio, et nobili thesauio dilavit scienliae, ut secundus probitaie Alexander, alter Saloiuon scientia puiareiiir. Ipse quidem in subditorum regimine proyidusyvpfaecipuus in injuriis defensor, juxia diviiiam senlentiain, superborum conlumaciam confundebat el arroganliam; pauperes et humiles, pupilioset viduas pielatis gremio confovebat. Erat adeb iste nosler jpiissimus pater morum honestaie iit niillum duris sermoriibus - prbvidus, amabilein exliiberet. A diebusexasperans cunctis se juventuiis .'* Luc.^2. suaeamoreDei et intervenlii matorterae suae Maibildis felicis meinoriae venerabilis abbatiss;e nosirae ecclesiam nostram nimia pauperlnte depressam manulenendam el protegendam, confovendam, ampliand.iin bene suscepit, et iste semper fuil provisor linicus ac patronus; inenarrabilia siquidem et ineffabilia sunt ejus beneficia, ut nec mente coinprehendi, nec lingua valeant explicari. Non hoc utique silendum dnxiinus, quod non soluin circa nos pietatis suae viscera senlire consuevimus, imo etiam conventus nosiros per caeteras naliones dispersos suortim largitale beneficiorum et rauneruui ampliavit. Interea offlciuas nostras valde angusias plurimum ampliare curavit, insuper sancli Lazari siructuras renovavit, et bealae Mariae Magdalenaj aediliciacasura reajdificavil. Nec noc eliam praeterniitiendum est, qualiier lempore praevalidae famis nobis subvenit; ila ut vix aliquae apud FontemEbraudi remansissent, nisi Deus solila pietate per mauum ejus nobis auxilium praebuissct. Ad e\tremum itaque quod sine cordis dolofeet lacrymaruin inundaiiiiefliisibne dicendum nonesl, sicul Chrisius suos, sic in fine ipse maximedilexitnos; iin scilicet ut nobis sincerae veriialem dileciionis, quam circa nos babebat, exhiberct, sic nobis coniuiil et eoncessit, et reliclis propriis ecclesiis per diversa terraj suae spalia consliiuiis, licet majoris dignitalis sint et aucioritaiis, iri ecclesia noslra, inter pauperes Chrisli virgines et ancillas, sicut disposuerat, corpus ipsius traditur sepnlturaj. Quapropter summi Dei immensam clemeiiliam multis singullibus exoramus, ut aniinara islius charissimi patris noslri, beaiissima virgine Maria dtilci et siuguiari mediairice nostra, in cujus ecclesia ejus corpus requiescil, imercedenle cum omnibus sanclis et eleciis suis, requiescere facial, > etc. (71) Ex supradictis constat, non armis Henrici, qui admodum juvenis et militiaj tiro erat, sed Gaufridi patris malrisque Malhildis inriustria regnuin Angliaj acquisilum. (72) Ita Rariulfus ad ann. 1174 el 1175 ; Bromton ad an. 1174; Gervasius el Malih. Paris. ad euiiideiii et sequenteii), et Hoverien, npud qtiem legiiur ihsiruineriliiiu (72*) Dc boc mulla diximus ad epist. 28. 211 PETBI BLESENSIS 212 disstmulare non possumus, nec debemus. Experi-A et plurima in hunc modum. Procedant aulem cura mento siquidem didicimus, quanlum commoditaiis Daviri alii reges, Ezechias, Josias, et alii sanctisaccesserit lerrae vestroe in eo, quori liberalibus di- simi regcs, qui cuslodiebant tesiamenttim Domini, et praecepiuni, quod dedit illis. De Josia rege legisciplinis vestrae primilias adolcscenliae inibuislis. Cum enim aliis regibus fit rude ei informe ingelur'°, quori cum in ejus prsesentia Deuleronomium leclum esscl, Iiumiliavit se, et flevil coram Dominium, veslrum, quod exerciiatum est in lilleris, in magnarum rerum administratione estprovidum, no, eo qnod legem Dominiiion servasset; percussubiile in judiciis, cauluiii in praecepiis, in consilio sitque fcedus cum Doniino, quod ambularei in viis circumspeclum. Ideoque omniura episcoporum ve- ejus de caclero : quod et fecit. Procedant eliam de strorum uiianimiter in lioc vola concurrunl, ut schola Evangelii, Consianlinus , Theodosius, JuHenricus filius vesler et liaereslitieris applicelur, slinianus et Lco, atque alii Chrislianissimi princiul quem vestrun; exspectamus Iiaeredem, habeamus pes, qui poptilum rexerunl in lege Domini, in fortam regni qitam priidcntiae successorem. Scilis, liludine armorum , nec minus militia lilterarum. qttod lolius prudenliaj cowpendium in liileris con- Non video qualiler princeps perseveret in regno, lineitir, si respublica regenda est, si praelia com- „ aul jttdicet populos in ajquitale, nisi consilio littemiiteiida siim, si caslra metanria, si machiiise eriralis prudenliaj munialur; Sapientia eiiim dicit: gendae, si reiiovandi aggeres, si propugnacula fa- Judex sapiens judicabil populum suum, el princicienda :iii;nique, si quies Iibertalis, si justitiaj cul- palus sensali stabilis erit »'. El ibidem : Rex, qui lns, si reverentia legum, si finitimarum gentium judicat in mquilate populos, el sapienlim pauperes, nmiciti;e siint firmandac, libri baec omnia erudiunt ihronus ejus in mternnm manebit ". Quia David ad perfeclum. poslulat a Domino, ul sapientiam cl scientiam doRex equidem sine liileris, navis esl sine re- ccaiur, irieo se Dominus in eo virum secundum niige, et volucris sine pennis. Recensenl historiae cor suum invenisse teslatur ' 3; cumque eum posl6B,quanlum Jttlio Caesari eonlulerit litteras didi- modum in regale solium sublimasset, conlinua cisse. In littcrali sludio lanlus fuil, ut quaternas lemporum successione regnum ei perpetuum pollisimtil diclaret epistolas. Quanlus in juris civilis celur. De fiuclu venlrh lui , dicil, ponam super peritia fuerit, leges Romanorum indicanl. Viriutem sedem tuam ' 4. Ilteni : Ei ponam in swculum smpotentis ingenii, quam jugiter in philosophia exerculi semen ejus,*et [ihromim ejus sicul dies cwti. cuit, praedicat sublilitas bissexiilis. Doctrina ArN Si custodierinl filii lui mandala mea , el leslimosloielis, et continuum sub eo viriulis exercilium C nia mea hwc quw docebo eos , ipsi el filii eorum sedebunl super sedem tuam. Si auiem deretiquemagnum magnificavit et exlulit Alexaiidrurn 6B. int filii ejus legem meam, elc, visiiabo in virga Adde, quod ingenuas didichse fideliter artcs Emollil mores, uec sinil esse feros (73). tniquilates eorum, el in verberibus peccala eorum '*-. Tesle Salomone : Melior esi sapieniia cunctis Ex prajdictis manifeste conjicjo, quod per iiiipruopibus pretiosis et omne desiderabile non potesl ei deniiarn filiorum regna foriiuin transferuntur adcomparari ". Rex idera pncificus se illam super exleros. Nam, juxta Sapienliae verbum : Regniima salutem et omnem pulchriiudinem dilexisse faie- genle in gentem iransferlur propler injustiiias ei lur, et cum ca bona sibi pariter evenisse omuia injurias, et conlumelias, et diversos dolos '\ Pcrglorialur. Rex, cni omne judicium in pppulo da- curre a primo rege in Israel, et vide quomodo vila luui est, quomodo judicabil populnm suum in lege Saul et Jonathae, el omnium succedeniium quasi Domini, si legem Domini iion cognovit? de rege tela araneaj in brevi succisa est, et quanlo am~ scriplum est in lege Doniini in hunc modum : plius iniumuerunt adversus scieiitiam Dei, tanto Postquam sederil rex in solio regni sui describet sibi gravius dejecit eos, dum allevarenlur. Non esl conDeuieronomium legis in volumine *'. In quo mani- silium adversus snpientiam Dei. Frtistra currilur leslissime liqtiet quod in rege scientia Jiiterarum " ad munitioneset cuneos armalorum. Dominus esl, exigitur, ut sil in lege Domiiii voluntas ejus , el qui judicat reges lerrae; qui aufert spiriium prinmedilelur iu ea die ac nocle. Meditalio el exerci- cipum 11, et non est qui demanu sua possit eruere. uuio tota erat in Icge Domini, in jiisiificalionibtts Loquitur Dominus per Prophelam : Erudimini, el niaiidaiis. In lege, inquil, tita mediiatus sum, qui judicatis ierram "". Haec esi vox, ad cujus auel lex tua medilatio mea est. Exercebar in justi- diiuin beaius Job 79 comminando reges iiivitai. Si ficationibus tuis, el in mandaiis luis exercebar ~', audierinl, inquil, reges vocem Domini, comple' PETRl DE GUSSAN.Y1LLA Wi1&. siiiimcntuiii pacis. Legeetiam quod scribil ad an. (75) Hi duo versus ex Ovidio deprompli. Scripta 1185. est hajc episiola circa ann. 1161, cum Henriais Haecepistola scripla videlurcirca an. 1177, posi- lilius rpgis essei fere septennis. quani filii Henrici regis in graiiampatris redieruni. 65 PIular. in Cwsar. ~~Plutnr. in Alexand. <" Sap. 7. ~*Deul. 17. ~~Psal. 118. '» II Rcg. 22. " Eccli. 10. ~- Piov. 29. " I Rce. 13. '» Psal. 151. '» Psal. 88. " Eccli. 10. " Psal. 75. " Psal. 2. »»Cnp. 56. 2IS EPiSTOLjE. — EPIST. LXIX. 214 biint dies suos in bono, el annos sitos in gloria. Si A EPISTOLA LXIX. auiem non audierinl, transibunl per gladium el conADRADULPHUM ANDEGAVENSEM EPISCOPUM. (74) sumeniur in slultilia. [A. D. 1182 ?j — Ecce quam lcrribilis esl finis regum, qni erudi- ARGUMENTCM. Deploral lapsum popnli Andcgavensis, qui Henricnm II Anglorum regem belluni tionem Domini non admillunl. Ecce qualiier siulgerenlem contra rebetleni filium Henricum lurpi sive illillcralura regum cedit eis in pernitilia, fuga deserueral ; hortalurque episcopum, til eum ciein ; ipsortimqtie praesidenlium temeritas frevel in fidem sui principh revocet, vel spirituuti gladio compescat. quenler subjeclospraecipitat in ruinam. Temcraria Beverendo Patri ac domino RADULPHO gratia Dei David 80prajsnmptio in populi niimeratione, fuit illius niagnaj peslis occasio, quae septnaginia mil- Andfigavensi episcopo, suus P. Bles. Balh. arch., lia de populo inlereihil. Pro peccalo Saul populus salulem nnimae, el corporis sanitaiem. Sicul de invaleiudine veslra turbaia est anima in rnoiite Gelboe ceciriil 81. Culpn Jeroboam in populum redundavit *~. Religiosorum communis esl mea.sic de convalescenlia vestra veliemenlius cxopinio, quod de lumbis vestris super soliuai non sullal. Benedicius amem Domiiius, qui casiigans sedebil fiiius, nisi primiiietur in Jitleris, et lege casiigavit vos, et morli non tradidit vos, miseriDomiiii diligentius insirualur. Potenlia Domini non " corditer reservans ad dandam seienliam salutis miiior est in poieniissimo regno iransferendo, plebi ejus. Tempus equidem est accingi glatlio et quam in lugurio pauperis everlendo. Quis in Gr;c- arripere judicium ad faciendam vindiclam -in naiiocia potenlior fuit Alexandro 83, et tamen ei suc- nibus, iiicrepatioites in populis. Eiiormiter peccnvit cessisse legilur, non suus, sed saliatricis filius. populus vesier, cujus maliliam, nisi digna el lemSuccpssorem Julio Caesari fecii adoplio, 11011 na- pesliva animadversione contuderitis, verendum est ttira '*. Caesareae domus totum relege et rcvolve ne vobis et populo Dominus irascatur, el ne iu caprogressum, et invenies quia in brevi periit me- put veslrun) aliena transgressio refundatur. Ei unde nioria eoruht, et ad inferos desceiiderunt, quoniam haec proditoriaj factionis iniquitas, ul Andegavensis a se scientiam Dei repulurunt et ipsi repulsi sunl, exercitus, tanquam transfuga et desertof domieisque aut hosles, aut ignoti viri ei exiranei sitc- num suum in acie hostilibtis cuneis fugiendo expocesserunt: Date igitur opernm, ainantissime prin- neret ? Excusabilior esset fuga , si deessent victualia, si arnia deficerent, si fprtiorhoslis insisieret, ceps, ut lilius vesier pueriiiae cursitm liiieralibus disciplinis impendal, quatenus sic et nialitiam de- si princeps ducereiur caplus, aut in acie ceciriio-discat innalam beneficio litterarum, ct laudabilium r set. Nunc autem sine timore, sine vulnere, sine. periculo, sine hoste fugit exercilus, ut hosliuvn exemplis operum assuescat. Bene valete. gratiam ex sui principis desolalione captaret. Sane, EPISTOLA LXVIH. quia benignilas regiaemajestaiis semper eos blando ADALEXANDKUM III PArAM. . rexerai et mansuele Iractaveral, prodiil quasi ex [A.D. 1180?] — R. ARGUMENTUM. archiepiscopus Caniuar. accusal adipe iniquitas eortim , alque beneficio induliae abbalem Matmesburiensem, quod se ab obedieniia maiisueiuriinis abuienies se iu insolenliam coniiisui ephcopi sublraxeril. Deindeftisedeplorat qttanta maciter erexerunt. Scio quia dominatiouem filii mala secula sinl ex exemplionibus ubbaltim per ut poetae verbo ponlifices Romanos ob episcoporum quorumdam malitiose desiderant, tanlumcjue, ular '", lyrannidem indullis. A principe vulgtts Sanctissimo Patri et doniino ALEXANDRO graDei lia summo pontifici, B. Ecclesiae Cantuariensis luiDhsidel, et qui mos populis venturus amalur: milis minisler, devolissimum subjectionis ob- Et sicut habcl eorum communis opinio, sequium. Regnorum sub rege novo mitissiina sors esl. Sicnl eminentiam apostolicaj sedis, etc. Videinler Miliies quoque, qui contra prastitumpatrijuramenvariorum ad Alexandrum ephiotas, posl ipsius Rege- ^ lum in pariem filii conjuraiione clandesiina transsta, Palrologiw, t. CC. ierunt, non minus essent puiiiendi quam populus, quoniam Facinus qtios inquinal wqual. PETBI DE GUSSANVILLANOIJE. (74) Fuithic Radulfus ex illustri familia comilum de BeHomoriie progenitus, Richardi ex filia nalurali Hcnricil Aiiglorum regis filius. Assumpltis est ad episcopaliiincirca anniiin 1178, et paulo post, scilicel anno 1179, imerfuit concilio Laieraneiisi, prxsidenle Alexand. III. Quo aulem aunoscripla sit haec epislola incerlum esl. Nam quod ad an. 1173 eam refert Baronius, "HReg. lib. vjti. 24. 8IReg. 31. non convenit cum cbronologia episcoporum Andcgavensium : cum ex anlediciis paieat eiiin hoc anno nondum fuisse episcopum, sed l.intiim an. 1178, aut secuiidum Sigibertum, an. 1179..Sed.qtioniam mulioties contra Ilenriciim lilii bella gesserunl, inlelligi potesl liaccepislola scriptalempore belli, quod iiuer Henricum ct filios gesium est paulo anle morlem Henrici Junioris, qui obiit au. 1183. 3SIUBeg. 14. 83 Quinl. Curt. lib. ull. e* Suet. in Auguslo. 85Lucan. • PETBl BLESENSIS 216 , Quia in filio vita diuturnior, et terribilior dominatio A bius Rullus consul cx duabus legionibus, quae loco cesserant, vicenos sorle duclos in conspectti omexspectatur, nitim securi percussil ". Q. Fabitis Maximus transDegenerestrepidant animi, pejoraqne versant. Verumtamen sicul Moyses ob vilulum conflalilem liigarum dexleras praecidit*'. Marcns Cato comzelo sticcensus excanduil, atque viginli tria millia prehensis in furlo commiliionibus idem fecil. Nibil honiinura occidendo muliorum culpam 8a, tesie detestabilius est nota proditoris in railile. Licet Auguslino 8', vindicavit in paucis; sicut Julius Joab omnia forliier fecerit, non computalur tamen Cajsar mililarem lumultum, quem adversus eum in calalogo forlium David, quia forliiudincm ejns prodilio in Abneret Amasa denigravit **.Non dico, excitaverant mulii, paucorum aniniadversioiie cohibuil 88; sic expediret domino regi non dissimu- ut veslro consilio vel horiatii Dominus rex in populare, aut negligere hunc excessum, sed ila pauco- lum vestrum rigorem gladii materialis exerceal; rum insolenliam ferro ultionis abscindere, nt, ter- scio enim quod in hac parte vices exacti judicis rore deiivato ad posteros, facinus non redeat in cxsequelur, sed qtiod veslruni est agite. Manus exemplum. Dominus loquitur per prophetam :" Si dissolulas, genua debilia, meutesque trcpidas roboDominus, inquit, sum, ubi limor ? si paler sum, ubi rale, atque infideles animos, aul revocelis ad fidem amor " ? Nobilissimus siquidem rex, qui rigorem B sui principis, aut spirituali eos gladio compescalis. dominationis paterna temperaveral lenilale in po- Novum siquidem a domino papa noveritis emanasse mandalum, ut quicunque pacem domini regis turpulo infidcli nec amorem reperit, nec limorem. In slratcigemalibus Julii legitur Clearchurii Lacedae- hant, appellatione remota,excommunicalionis vinmoniorura ducera dixisse, principem exerciiui ma- culo aslringanlur (75). Hac auctorilale fretus dogis esse limendum quam hoslem 90.Faciat, quaeso, minns Canluariensis omnes domini regis impugnalimor humiles, quos fccil mansuetudo principis tu- tores apud Cadomum nuper excouimunicavil, nec midos et rebelles. Leges equidem imperiales in Tegijuniori, nec alii exceptionisgratiam fecit (76). eum qui deserlor est, vel transfuga, vel emnnsor, lllud auiem certissime tencaiis ipsum nunquam poenam ordinariam, ad furcani, scilicet, vel ad aliquem excommunicasse, qtti aul non morerelur heslias dictaverunt. Appius Claudius eorum, qui a in proximo, aut cujus non operiret faciem subila miilari siatione cesserant, decimum quemque miel ignomihiosa confusio (77). litem sorte ductum fusle legilur occidisse ". FaExeratis itaque gladium Pelri, ut ad debiiaefidePETRI DE GUSSANVILLA NOT^E. (75) Id esl quod Bles. scripseral episl. 47 ad fj; sem, rege inscio, adverstis Willelnium Ainefordke ' Heiiiicum regem filium Henrici II, nomine Richardi dominum : < Archiepiscopus eum excommunicavil. Caniuar, his verbis : ejus excommuiiicetur, nec alicujus terraj eorum sub Petrusnoster pronunliat regera Juniorem non fuisse inlerdiclo ponanlur, uisi prius dominus rex; si in exceplum ab hac senlenlia excommunicationis; regno fuerit, convenialur ; vel justitia ejus, si fuRogerus contra vult exceptum fuisse. Videntur pj erit extra regnnm, ut reclum de eo faciat; el ita, hajc duo conirariictoria, nisi praestet ea conciliare, ul quod perlinebit ad regis curiam, ibi lerminelur; dicendo Henricum juniorein non 1'uisse nominalim et de eo qttod spectat 'ad curiam ecelesiasticara, ad exceplum in senlenlia cxcomniunicalioiiis, el hoc eamdem miilatur, el ibidem terminetur. » Exstant volnisse Blesensem, lamen non fuisse in ea involu- definiliones synodi hujus apud Gervasitim, ad annum 1164. Exslant quoque apud Mallb. Paris., sed tum, adeoque aliquo sensu exceplum fuisse; qualenus scilicei proceres Angliae, inconsulto rege, non depravatae. Et quidem hisloricorum nemo scripsit excommunicantur. Nam, referenle Eadmero, Guil- Ilenriciim Juniorem analhemaie fuisse percussum, lelmus I, nulii episcoporum suorum concessum iri neque ipse Peirus noster, epist. 2, in qua dum permiiiebai, nt aliquem de baroni.bussuis, seu mi- solalur Henricum II de ejus mortemaxime mcerennistris, sive incesto, sive adulierio, sive aliquo tem, lapsum anteaclaj vitae,et poeiiitentiam finalem capitali criinine denoialuiii, publice, nisi cjus prae- ejus memorat. cepio, implicitarei, aul excommunicaret, aul ulla (77) Si Henricus Junior non fuit exceplus ab ecclesiastici rigorispoena consiringerel. Et Radul- eori*m numero, qttos Richardus Canluariensis fus de Diceto, ad ann. 1163, Jaquens rie excominu- anaihtmale percussit, est quod dicaiur quoque de eorum numero fuisse, qui post senleiitiara excouinicaiione quadam Jata per B. Thomam Caiituarien215 86 Exod, 52. 87 In Frontin. lib. iv.c. 5. qumsl.V el N. Teslum. c. 102. 88 Jul.»3 ~~ lbiri. n II Rcg. 5. Front. Strat. lib. IV, c, "1. sl J. Frou:. ib. c. 1. ibiri. 8SNal. I. n i. . EPIST0L.4E — EPIST.LXX. 218 iiialis observantiam compellaiilur invili, qui spon- & dicuiit boiiitm malum, et malum bonnm, elongant L tanea volunlale pro salute principis se rnorti et a vobis amicum et proximum, et de linguae veheno carceri debuerant objecisse. Sola fideliias est, quae confisi, eum a visceribus veslris nituniur avellere, exlermiiianles adulalione seriucloria legem nalurse, dilatat gloriam populi, quae pacem firmal, et terrorem inculit iniraicis. Adhuc in Aiinalibus re- necessitalem sanguinis, beneficium nutriturae. Necensentur fideles populi et vivenl nomina corttm poti veslro, dum honeslus esl, el ecclesiasiicis in ajternum. Refcrt Fronlinus " Casilinos, obsi- idoneus beneficiis, minus aplum aut deteriorcm, dente eos Hannibale, tantam fidem servasse Ro- quaeso, non praeferalisextraneum, nec ab eo vcstrae manis, ul eos ad deditionem, neque fames, ncque liberalilaiis gratiam averialis, in quo ista duo gladius inclinaret : lanlaque illos afllictos fuisse concurrunt, natura et meiitiim. Sane in omni facullale forlius esl, quod ex nalura procedil, quam inedia , quod mus cenlum denariis venderelur; venditorcmque muris periisse fame, el emplorem quod accedit exlrinsecus; semperque sincerior erga 6. niorlis periculum evasisse S Pclilini a Pcenis ob- vos erit nepolis affectio, quac naturaj obsequitur, sessi parenles el liberos oh inopiam ejecerunt, ipsi quam quaj sequitur ex fortunae iuconstantia. ' recolilis, quia omne quod coriis madefaclis el igne siccalis, foliisque Aristolelem dixisse auiem, arborum vilam trahentes , obsidionem undecim " nalura tale esl, magis laie est eo quod non nalura merisibus contempserunt. Cyzicum in contumeliam tale. Quid eslquod in jure civili paclum slipulatioRomanorum obsederal Miibridates, urbisque ca- nem tollit, et a siipulalione noii lollilur? nisi quia paclum vinculum naiurale esl, slipulatio vero civilis piivosproduxil, et oslendit obsessis, arbiiratus fu- est obligalio; jus aulem civile naturale eorrumpere turum, ul miseratione suorum ad dediiionem comnon potesl, cum jus civile a nalnrali aliquando pelleret oppidanos »'. Al illi exhorlati eos ad mortem forliler excipiendam, fidem servavere Romanis. tollaiur. Durum quidem, et nimis austerum est vos eis non esse propilios, quos vobis natura conciliat. Vestri aulem Andegavenses, quorum prae -caueris Nam el Aposlolo leste, qui suorum, el maxime docral in aclis hcllicis fama celebrior, tanpopulis mesticorum curam non habet, fidem negavit, et est quam filii Ephrem inlendentes el mitlentes arcum , deterior '. Brula feius suos nutriunl, ei eos, conversi sunl in die belli ">; el qttasi degeneres ct infideli cum fuerinl grandiusculi, derelinquunl. Non decet ubi fortius et fidelius principi suo adesse jnibelles, hoc honiinem, qnem ralio, qtiem inteiligentia in fugani ignominiosissiniam stini condcbuerant, faciunt caeteris pr.xeminentem. Caveie, quaeso, ab versi. Verumlamen speramus in eo qui spes nosira hominibus piaccnt, confusi sunt qui omnia converlil mare in aridam, quod convertei C iis, qui ari esl, qui riicuiii voliipiaiem, ad verilaiem nihil. Adulalio in proximo corda filiorum ad palrein, elhanc disquidem pestis improbissima esi, qiiai cum statim sensioriis amariludinem dulcorabit. Ipse quoque, deprehendaiur a paupere, apud divites lalenler trjiiiiudical lincs terrae, dabit vicloriam regi nostro, obiepens etiam circumspecium circumveniet et ct sublimabit cornua Chrisli sui. Vale. prudeiilein. Aut enim sub dilcdionis imagine, aut EPISTOLA LXX. devotionis obtenlu, aut alicnjus simulatione oflicii • ADJO. CARNOTENSEM EPISCOPUM (78). se adulaiio prodigiosa pallial.ul gralius accepielur: D. 1175?] [A. ; — Conatur persuadere Carnotensi epi- venena enim non danlur, nisi nielle circumlila. ARGUMENTUM. Gioriosum vobis csl, dit-it callidus adulalor, quod in scopo, reciius eum faciurum, si nepoles poiius, beneficiorum collaiione pauperes honestos veslris pauperes lamen ei honesws, quam exlernos ad i ecclesiasiica beneficiapromoveat. nepotibus antefertis : opus Dei est hoc : caro et Dilecto, el prae omnibus diligendo domino suo . sanguisnon reveiat hoc vobis. Et quis in hac exJo. Dei gralia Carnolensi episcopo, suus canonicus j hortalione maliliam non deprehendal? sic adversus PETRUS lesensis, salutem, et in ira misericordiae , B eiim, in quo dolus non est, qunndoque dolosus reminisci. tentator Pharisxus et Ileroriianus accessit : Magip>. Eam speravimus in vobis el de vobis maiurilalis . sler, scimtts quia verax es, el viam Dei in veritate ct prudentiae gratiam, ul vos adulaiio fallax facile , doces, et non esl libi cura de aliquo, neque accipis non seducat. Proverbialilei- enim dicilur, quod i personam hominum : licei censum dare Cwsari an Stultum esl vas incrusture sincerum ". j non'l Prajcedtiiit blanditiaj, sed venenum est in Et leslimonio Saloraonis : Frusira jacilur rete < sermone. Verumtameii omnes laquei malitiaj dissolante ocutos pennatorum "°. Scilis, qnod Robertus vuntur, dum produclo numismale census, Deo, Salebere caro el sanguis vesler est : illi tamen , quod eral Dci, ct Caesari, quod eral Caesaris, as»iquorum os amariludine cl dolo plenum est, qui < gnatur. Vestra etiam discreiio non ignorat quod PETBI DE GUSSANVILLANOTJE ninnicalioiiis lalam ab eo ponlifice, in proximo Diceio, Bromlon, Gervasius, Matth. Paris., etc. iiioiiui siint, quia eodem nnno e vivis ahiil, vide(78].]s est Joannes Sarisberiensis : de quo vide licet 1183, ut bistorici observant, de Hoveden, dc ad episl. 22. 217 »»Lib. IVSlrat. c. 5. ,.»« lbid. " Front.lib. iv, c. 5. 100Prov. 1. ." Lib. H.Top. c. 1. »11 Tiin. 5. a Malth. 22. ' »8 Psal. 77. 89 Horat. Sal. i sat. 3. PETRl BLESENSiS 220 2)9 exlranei elhonesli admiileiidi et beueficiandi sunt, A eo de prelio, et eos apud venditorem dimittcns, ei sed nunquam honeslis nepoiibus praeferendi (79). prelium numeravi : superveniens vero C. SaxeburSurama naturae injuria est nepotem pauperum et gensis praeposilus, sicut audivi, plus oblulit, et honesium abjicere, carnemque el sanguinem suum licitatiQn^ vincens libros de domo vendiloris per opprobrio publicae mendicilaiis exponere. Ursa et violentiam asporiavii. Qnoniam jgitur ad cum, qui leaena riiligunl felus snos, alienos quoque, si eis me misil, redire maturius me oporlel, vosque moimpenrierint beneficium ntitriturae. Sed ci lamim, ram faclurus eslis Parisiis, plenissimam babens in juxla prophelarii, nudaverunl mammas, el lactave- veslra discrelione fiduciam vobis prailicti procurarunt caiulos suos *. Homo' aulera adeo efferalae lionem negotii commitlo : aul, si moram Parisiis inhunianilaiis erit, ut, quem docuit, negligat, el aliqua vobis necessilas interdicit, magislro Htigoni abjiciai quem nutrivit? Qui hoc vobis, reverende Genttensi sub lilieraruin mearum lestimonio committatis. Cura eiiim ratione civili alienis negoiiis Pater, suggerunt, parielem oedificant, et dealbant. Verumlamen Dominus dedil vobis cor et sapienliam, exactissima diligemia debeamr : scio quod si praeut non seducanl vos spirilus mendacii specie el senli causae, cui plurimum assislit aequiias, sollicite impenderilis procuralionis oflicium, inlenlio adulaiionis, ul adulalores depreheiidalis in asimia sua, debitumque nalurae in vobis non exstingual B veslra cum honore et fructu veniet ad effectum. dolosilas aliena. Porro Joannes evangelista, licel Nam, licet rei vendilaj, aut donaiaj, aut ex causa consaiigiiineus Domini, prae caeteris tamen esl di- relicti debilae non soleat sine tradiiione iransferri Jeclus a Domino, alterumque filium Zebedaji, et domiiiiiim, hic tnmen habeo ulilem aclionem in Jacobum miuorem, Joseph eiiam justuin, Judam et rem, per quam conlendo libros mihi exhiberi et Simonem, linea consangtiinilatis a Christi consortio traili. Et ad hoc facit lex illa digestorum ad munino» abscidit. Si nepos vcster honeslus est el prucipalem, dejure oninium incolarum, et lex terlia dens, iu viro prudenie n3luram, in consanguineo digeslorum de liberis exhibendis. Sed et liberlum diligite honeslatem. Si ei apud vos beneficium Hieum, cujus possessionem nunquam habui, sic nalurae non sufficil, ei saliem honeslas el lillcrnlura peto : iicm cl filiuin meum adjecla causa ex jure sufficiat, ui vos inveniat benignum et placabilem; quirilum. Item civis, ant civitas decurionem suum, apud quem circumscripla omni linea parenielae ul in institutionibus, de aclionibus, praejudiciales, de suoriim exigenlia lneriiorum gratiam viridical et digeslis, de rei vendicalione, lege prima, paraet favorem. grapho, per hanc. Codice de agricolis et censilis, et iege oinnes, Ex habel de colouis EPISTOLA LXXl. r lege quisquis AD M. ERNALDUM BLESENSEM. Palaestinis, et codice de colonis Thracensibus, co— ABGUMENTUM. Emerat Blesensis Parisiis libros dice de fugiiivis colonis, de agricolis etiam et manlegum, pretio numerato, sed non abstulerat : quos cipiis lege secunda et lerlia. In his omnibus mihi alius, majori numeralo pretio, abslulit. Conlendit vindico rem, cujus possessionem nunquam nactiis ergo Blensensis lioros illos, licet sibi tradili non sum. Sed nec in omnibus his iradiiionis aui possinl, ab alio emi non potuhse. Charissimo socio et amico magislro ERNALDOsessionis fit mentio. Nam et libertum petam non Blesens. Balhon. archidiac, sa- tradiium aut possessum. Alioquin, qtiid fiel, si Blesensi, PETRUS stalira posl manumissioncm se contendai ingenuuiu? lulem. Cum dominus rex Anglorum me nuper ad domi- Aut si jus patronalus emerim a patrono, etsi non num regem Francorum nunlium destinasset, libri possederim, lamen ago. Nam eisi paler mihi assilegum venales Parisius oblati sunt mihi ab illo B. gnaverit Jiberlutn, citra omnem tradilionem et publico mangone libror.um : qui cum ad opus cu- possessionem patre mortuo ipsum peto. Ilem, si jusdam mei nepoiis idonei viderentur, conveni cuin debitor paralus erat solvere, deinde convenit, ut PETBI DE GUSSANVJLLANOT^E. (79) Tria cerla sunt. Primo nepotem dignum D affeclus apud ajquos reruni aesiimatores suspicione commaculel. Apposite Pelrus Canlor., c. 43 : * Thrcii. 4 ' £22 EPISTOLJS. - EPIST. LXXH. 221 reiineret pecuuiam in causam crediii, contrahitur A Pmna qttidem veltemens,ac multo smviorillis, Quas etCxdilitts gravis invenil,aut Rhadamanth.us muiuum, quia «redilor intelligitur recepisse, et illi Nocle dieque suum geslare in peclore teslem '. De rebus creditis, lege singularia. dedisse, ulDigest. Invidia est qua insligante Cain fratricidium comExpressa similitudinis forma videor iibros ab Aniasam interfecit, Saul perseculus est el in cnusam deposili dimisisse. misil, Joab emptore recepisse, Judaei Christum Pilato tradiderunl, lilii JaPraelerea traditio alia est vera, quae fit inlerve- David, cob Joseph Ismaelitis vendiderunl. Nunquam sane nienie corporali 3cln : unde diciiur; tradilionibus invidisses pauperi, si qna libi inessel generis menet usurpaiionibus quibus rerum dominia acquiruniit coriice De paciis, legc iraditionibus. Alia fit tisve nobililas, quia testimonio poetae, lur, Livor, iners viiium, mores non exit in altos, per ficlionem juris, quae triplex esl; fit enim per Ulque laiens ima vipera serpil humo '. consliiutionem, ul codice De donalionibus lege quisquis, et Dig. De rei vendiiione, lege mulier. Et Jam uoii repulabo me miserum, cui polest aiius inDigesl. De acguirenda possessione, lege inlerdum. videre. Yulgo enim dicilur, quia sola miseria caret Alia fit per celebrilaiem unius actus, qui aliura invidia. Usque in diem moriis non judicabo me a occuliat, ut Dig. De donationib. inler virum et morsu invidiae. liberum el immunem. Nam, juxta vxorem, Iege hwc ration. § Sciendum, in medio pa- " Eihicuin, ill.e qui monstra domuil ei eyasii, rngrapbi. Alia fil ex appositione cuslodis, ul Dig. Compeyilinvidiam supremo fine domarii 0. De acquirend. pcsses. lege quarumdam. Hac brevi si inimicus meus maledixisset aul nocuisset usus sum, non ut vos inslruam, qui Cerie, deliberalione mihi, sustinuissem utique : sed nnnc estis in jure civili praeciputts, sed ul ad subiiliora Non exspeclalo vnlnus ab Itosteluli ". vos excilem. Informe principiuni vos iiiformabii ad optima : scriptum est enim : Da sapiemi occasio- Ideoque et ipsum impaiientius fero. Nam leste Nanem, et sapientior eril " : nam et rivulus ex cursu sone, comiiiiio in magnum plerumqiie slagnuin exuberai, Leniler, ex merilo quidquidpaliare, ferendum est. el sciniilla incenriii ventorum sufliagio se porrigit Qum venil indigne, pmna, dolenda venit ". ia immensum. Yale. lllud plitrimum adauxil injuriam et iguem indignaEPISTOLA LXXH. lionis accendit, quia innocentiam meam tantae maADAMICUM SOCIUM. ET jeslaii reddidisii exosam, quae solo nutu meam — Acriter invehiiur in quemdam olim potest damnare el ARGUBENTUM. opprimere parviiatein. Legilur1* socium el amicttm, qui per invidiam attclor fueral, ul Blesensis in familiam archiepiscopi Senonensis C qtiod Augusius in Poliioncm scripserat Fescenni«0)i asciscerelur, aliisque beneficih ecclesiaslicis nos : cumque respondere Augusto Pollio monereexcideret. Ephlola erudila est abuhdans versibus lur : < At ego, inqtiit Pollio, taceo, non est leve in poetarum. etim scribere, qui de ievi potest proscribere. > M. PETRUS Bleseusis, G. quondam amico el socio Longe, quaeso faciat, a me dominus archiepiscopus suo, salulem quam merttil. niaiium sunm, nec ejns foriitudo me lerreat. Senoneiisis (80) me vocasset a Cum dominus A Jove percussus non leve vulnus habet. scholari mililia, el sub cerla Gxspectatioue (emIpse suas quamvis vires inhiberet Achilies, Mhsa graves icius Pelias hasla dabai '*. pestivi heneficii suae familiae ascripsissel, frequenti snggesiione Uia proposilura revocavit, et sicut pu- Mole,quaeso, magniiudinissuae nie nonpremat. Nam hlice jnctilasli, nie illuso in spem meam alium in- satis aequanimiler fero dispendium, quod mihi hoslis iroduxit. Benediclus autem Deus, qui spem niilii occulttts. el rem contulit, tuamque conscientiam procuravit nbstiilit, Flagranlior mquo,, c.rucialu prenitudiuis aflligere poslea non cessavit. Non debel dolor esse viri; nec vulnere major ". Nain juxla ethicum, Adliuc relineo spei magnaj solalitim : D Exemplo quodcunque malo commiltilur, ipsi Nec sic mea fata premuntur, Displicel auctori : prima esl hwc uitio, quod se Vt neqiteam relevare capul: sors wqua merentes Jttdice uemo nocens absolvitur '. Respicit 16. Ulud autem mihi ad votum gratanler accedit, omnia desiderabilia mea erat praecipuum, ut publice scitur, hoc non ex culpa mea, sed ex Super quod tua invidia processisse, mihique solalio est luaj in lerra naiiviialis meae aliquod beneficium obtinerem : quia conscieiitiaj cruciaius. Iniidia Siculi non invenere lyranni Nescio, qua natale solum dulcedine cunct^s Majtis tormeiuuni'. Tangil, et immemoresnon sinit esse sui ". PETBI DE GUSSANYILLANOTJE. (80) Guillelmus esl, ad quem Blesensis scripsil epist. 128 de hoc argumenlo. 8 Prov. 9. 6 Juven. sat. 15. ' Horal. lib. i, ep. ad LolHum. ' Jnven. sat. 13. 9 Oviri. lib. m. De '' 5. " Plauius in Truc. Horat. I. it.ep. I. '" Ovid. ex Hyps. " Mncrob. 1. n. Saitun. pont. eh-g. c. 4. u Ovid. 1. i. De pont, cleg 8. 16Juv. sai.15. "' Lucan. I. vm. " Ovid. De pont. cieg. 4. 22V PETUI BLESENSIS Nung aulem culpis meis exigenlibus, vagus el pro- A Mibi sufflcil ad vindiciam qnod processu temporiv in me promovendo misericordia Abissimi fugus super lerram, Quo me cunque rapil lempestas deferor hospes ,8 Videas, inlabescusque videndo. Verum quia innocenlia inea per maliliam subversa Me quidem non procuranle in promptu esl subversio tua, quia lestimonio poeise, est, liabeo consolalionem in Christo, ul sapienlia vincal maliiiam, ei disponat omnia suaviler, quoe Omnia sunl hominum tenui pendentia filo, El subilo casu, qua; valuere. ruunt. graviter suslinere compellor sub exspectalione miseTa quoque fac timeas, el qua; libi grata videntur, ricordise suse. Dum loqueris, fieri trislia posse pula **. Omne solum forli palria est, ut piscibus mquor; Plulas te milii exitialiter nocuisse, quia usus conVt volucri vacuo quidquid in orbe palel **. Si me forluna dejecisset in angiporlum, ul ita lo- silio Jannes elMambres, atque.consilio Acbiiopbel, adbuc l»a;redes onines fere curias obsedequar, arclioris angustiae, non timerem. Poelse nam- quorum me runt, a dominum, amicum et proximum elonlestimonio, que gasti. Recolo quanlas insidias aemulorum in palalio Fortuna mherrima luta esi: Nam timor evenlus deterioris abest ". B regis Siculi Willclmi sccundi (81) quandoque expertus sum : qui cum multipliciler me a regis Nunc aulem de paupertale causari non possum : latere sluduissent, et non possent amovere, prius Pauper enim non est, cui rerum suppelit usus. ad unum episcopatum et allerum, demum ad Neaesl cui contingit,-nihil amplius oplel. Quod satis politanam metropolim postulari el soleniniler eligi Si venlri bene, si laieri est, pedibusque tuis, nil me fecerunl. Ego autem ad hoc nullo potui fraudis Divitia: poterunl regales addere majus ". arlificio inclinari : sciebam enim, quod ad boc et Ecce, qui in domibus regum sunt mollibus vestiuntur. Ego lamen nec sanioribus cibis, nec indumen- c'irca boc lola eorum versulia versabaiur, ut ab Us ornalioribus uterer, si in regum palaliis liabila- aulica conversatione remotum apena persecuiione obruerent. Tu e conlrario post unam et alteram rem. praebendam, quibus me fraudulenter emunxeras, Sil mihi, quod nuncest,etiam minus, ulmihivivam, mibi in prseposiiura etiam supplantasti. Porro terQuod superest wvi, si quid superest mihi vitte. ribilis in judiciis Deus inter me Siculos prodilores Nam neque divitibus conlingunt gaudia solis, Nec v ixit male, qui natus moriensque fefellit". terribiliter judicavit. Ipse parcat libi, ego enim nullam de te cxspeclo ultionem. Nihil prorsus habeo prseler palrimonium meura, EPISTOLA LXXIII. illudque toluin largior el distribuo in parenles; C ADTBESUPISCOFOS AKGLI.-E. avarior forte futurus, aut largior, si forluna cle— snentior arrideret. Arridebit equidem, Domin» ARGUMENTOM. R. archiepiscopus Canluariensis hortalur episcopos ad lollendum e medio abusum, dante, et in caput tuum ignominiose refundclur, qui in Anglia invaluerat, ut scilicet inierfectores curialis scbolaram, versulus simplicein supquod swcularium capilali pama, clericorum vero et episcoporum tamum excommunicationis pcenapltcleplantasli. Jamque tibi debita? ultionis vicissitudirentur. . nem rependissem, sed pro minimo mibi esi, licel RICARDUS ei gratia Canluar. arcbiepiscopus D magnus sis in oculis luis, adversus vilem el ablotius Anglise primas, et apostolicse sedis legatus jectum expelere ultionem. venerabilibus et dileclis in Cbristo fratribus R. minuti Quippe Wintoniensi, G. Eliensi, Jo. Norwicensi episcopis Semper el infirmi est animi, exiguique voluplas Ullio ".. (82), salulem et salubre consilium. £25 PETRI DE GLSSANVILLA NOTiE. (81) Pelrns nosler prseceptor fuit Guillelmi II re- Wme in arcbiepiscopum eligerel, et per majores capiluli, ordinalionem meam communidecretoetvoto gis Sicilisepost Gualterum archiepiscopum Panorinilanum, ul ipse testalur episl. 66 : < Scilis quod unanimi postularet. Vocatus autem non ivi, rogatus dominus rex Siciliaeper annum discipulus meus el traclus mullipliciter non consensi. Episcopalus fuii, etqui a vobis versilicatoriaj alque lilteraloriae quoque Roffensis bis mibi oblalus est, oblatumque artis primitias habuerat, per industriam et sollici- renui.et bonorem ex onere meliens, molus ambiludineir. mcam beneflcium scientise plenioris obli- tiosos ad sobrios mediocritatis terminos limitavi. > iiuit. J lnde sigillifer regius, et omnium regni con- Tandem vero Siciliam deseruit.ui patet ex epist. 90. siliorum pariiceps, icinulos babuil: qua de re ipse (82) Eranl isti tres episcopi plurimum polentes ail, epistol. 131 : i Cum in Sicilia essem sigillarius apud regem llenricum 11 : unde Canluariensis arctdoctor regis Guillelini II, lunc pueri atque post chiepiscopus eos rogat ut a rege procurenl aboleri damnabilem illam consuetudinem qu;e in Anglia regiiiam^ i etc. < Panormitanum electumdisposilio regni satis ad meum penderet arbitrium, quidam invaluerat, et in enorme cleri dispendium excreveinei teniuli machinantes me a familiaritate regis rat, ut si quis sacerdolem, etc. t>uaefuse babcntur excludcre, procuraverunl ut Ecclesia Neapolilaua in hac epislola. " Horat. 1. i. ep. i. ,9 Ovid. 2 fast. " Ovid.l. H. De ponl. eleg. 2. " Horat. 1. l, ep. 12 et 2. " Horal. i, J., ep. li), et 18. " Juvcn. sat. 13. " Ovid. 1. iv. De pom. cleg. 5. EPISTOL.E. — EPIST. LXXIII 22« 2J5 In Ecclesia Anglicana damnosa omnibus, el A omnino indebitam ambitione temeraria usurpamus. omnino damnanda consueludo invaluit (83), quse Nam et in corpore decretorum, et in Epistola ad nisi per industriam vestram fuerit omnino sublata Romanos " baec verba nos Iegisse meminimus. de medio, in enorme totius cleri dispendium vehe- Sunl qusedam enormia flagitia, quoe polius per menler excrescet. Si Judaeus aut laicorum vilissi- mundi judices, quam per reclores et judices Ecclemus occiditur, slatim supplicio morlis addicitur siarum judicantur. Sicut est, cum quis interflcit interfeclor; si quis vero sacerdolem vel clericum pontificem apostolicum, presbylerum, sive diacominoris aut majoris status occideril, ecclesia sola num, bujusmodi reos reges el principes mundi damnanl. Omnis equidem justitia ideo exercetur, I excommunicatione contcnta, aut, ut verius loquar, ut debita quiete gaudeat innocentia, et malignancontempla, malerialisopemgladii non requiret(84). tium lemeritas refrenelur. Verumlamen in hac juScilis quidem quod a Domino. diclum est Moysi: Maleficos non patieris vivere ". Et Apostolo leste : risdiclione maledicta, quam ambitiose et superbe Princeps gladium habet ad vindiclam malefactorum, prsesuminius, Deum offendimus, et dominum regem, laudem vero bonorum ". Sed et Dominus dicit : viamque in clericos malignandi tutissimam laicis Qui vos tangil, me langit ". Et per propheliam : aperimus. Nuper apud Wintoniam sacerdos IilteraNolite, inquit, tangere christos meos ". Ubi igitur B lurae commendabilis el ccnversationis honestae maposset malelicium immanius et exsecrabilius inve- litiose occisns est a Willelmo Frechel, et uxore niri, quam grassari in cliristos Domini, et in popu- ejus (86), nec illi malelicium diffucnlur. Prompli lum acquisitionis libera impuniialis audacia gladium sunt ergo curiam adire Romanam : nam confidit exercere? Accepta mihi csset senlentia excommur in ca cor viri sui, alque in specie et pulchritudine nicationis in talibus, si limorem homicidis inciite- sua intendit prospere procedere, et de lenocinio uxoris in via praeter absolutionis beneficium fructus ret. Sed culpis nostris cxigentibus gladius Petri rubigine obductus est, el quia non polest incidere, uberioris manipulos reportare. Vos ergo, dilectisdalus est in contemptum. Si capra, si ovicula furto simi fratres, Iiuic publicoepesti, dum in suo cursu sublata sit vel occisa, in bujus rei auctorem, si est, maturiore consilio studealis occurrere : nam si liberius aliquantulum et licentius evaserit, perilateat, sententia excommunicationis emitlitur; convictus vero ant confessus furcarum patibulo culum quod inter pauperes nunc versalur nostris depulatur. Porro clerici vel episcopi occisores in proximo cervicibus imminebit. Ecclesia jurisRomam miltuntur (85), eunlesque in deliciis cum dictionem suam prius exerceat; et si jlla non sufficit, ejus imperfectum suppleat gladius saecularis. pleniludine aposlolicaegratiae, et majoredelinquendi audacia revertuntur. Talium vindictam exccssuum Hujus rei auctoriias e synodo Urbani papasj et dedominus rex sibi vindicat, sed nos eam nobis creto Gregorii, ex Epistola Nicolai ad episcopos damnabiliter reseTvamus, alqueliberam proebenles Galliarum, ex concilio etiam Martini papae, et ex impunitalis maleriam, in fauees nostras laicoruin concilio Carlhagin. 111, et ex muliis sanctoruni gladios provocamus. Ignominiosum est quod pro Patrum institulionibus emanavit. Nec dicalur capra vel ovicula gravior, pro sacerdote occiso quod aliquis puniatur propter lioc bis in idipsum; pcena remissior irrogatur. Sed his et deterioribus necenim iteralum videtur, quod ab uno incipitur, digni sumus, qui jurisdictionem alienam, et nobis et ab allero consummatur. Duo sunt gladii. qui PETRI DE GUSSANVILLANOTM. ipsum; sic impune quodammodo clerici occideban(83) Inlerfecloresclericorum clerici suntvellaici. Clericos episcopi exauctorabant, exaucloralos ob tur; quippe cum censurae ecclesiasticse ab iis conleinnerentur. UndeRicliardus ibi : episcopo loci reddendos decreveial, ut quod epi(84) Id est impedit ne exeratur, ut colligitur ex scopus invenirel obnoxios, pra;seiiie justitiario sequentibus. traderet pu(85) Absolulionis causa, juxta c. Si quis, suadente regis, exauciorarcr, et post curiae niendos. ln conirarium senliebant episcopi : quos diabolo, 17, q. 4, quod cst Innoc. II conciliuin enim exauctorarent, a manu laicali contendebanl Luudon. celebratum aimo H43, pneside Rogero prolegere, alioquin bis judicarelur in idipsum,> etc. Wintoniensi legato ejusdeni Rom. poiiiiflcis, ex ldem Mallh. Paris. ad eumdem annum et Joannes R. de Hoveden et Joan. Bromton ad liunc ahBromlon et Gervasius ad prsecedentem, quando num. autein clericum laicus inlerfecerat, episcopi homi(86) Hinc patet episcopos Anglicanos voluisse' cidam excommunicabanlsecundum canones, etex- . bomicidas clericorum laicos el poslquam cxcomcommiinicalionis istius vim eain esse volebant ul municati fuissent eadem immunilale gaudere, qua komicidas immunes redderent a severitate legum clerici homicidae exauclorali. civilium latarum adversus eosdem, ne bis in id "Exod. 31. "Rom. 11. PATOCL. CCVII, "Zach. 2. !S Psal. 104. " Cap. 13. 8 227 PETRI BLESENSIS 2-2-g mutuiim a ge mendicant auxilium, atque ad invi- A. Qui post naufragium modo ttagna lacusque limebat, cem sibi vires impartiunlur allernas, sacerdolium Mquoreas ilerum remige tenlat aquas ". regibus, el sacerdotibus regnum. ldeoque si ab Penitus despero de correctione illins, qui forie alterp supplelur alterius .insufiiciemia, non videtur emendabilior eril, si usque ad salietalera suo arbiduplex contrilio, aut punilio combinata. Nam et trio relinquatur. Curando fieri qumdam majora videmus illi, qni ad mprlis palibulum sunt damnandi, juxla Vulnera, qum melius non tetigisse fuil. Moguntinense concilium, antequam ad tormenta I Vulneris hoc genus est, quod cum sanabile non sit, cordis conlritionem et poenitenliam Non conlrectari tulius esse puto ". ^ducanlur, per spirilualiier puniuntur, nec duplicitatem contritio- Videlur aulem mihi pater ejus longe damnabilior nis inducil, sed quaedam prseparalioesl ad mortem in hac parte : nam cum filiuin suum in pueritia poeniienlia el satisfactio quaepracedit. Reddenles sua sanctis et honestis moribus informare debuerit, igilur Deo quse Dei sunt, el Ca:sari quae sunt Cae- ingenium illius exercilavit in alea, variaque Ienocisaris, juxta petitionem domini regis, ei laniorum niorum lurpitudine depravavil (88). Tunc equidem vihdictam excessuum r.elinquamus : reis aulem in erudiendus erat, el ad omnem forraam suscipienmortis arliculo constitul.is, quia sententiam lati dam idoneus, lanquam canonis incurrerunt, si absolulionem postulaverint, B Udum et molle lutum nunc nunc properanaut, et et in hoc, et in aliis, quanlum possumus, sine [acri " : scandalo et periculo eeclesite, liumanitatis consiFingendus sine fine rota lium misericorditer impendamus. Publice namqiia nam interesl, ut materiali gladk) cohibeaniur, qui ncc Fingit equum lenera docilemcervicemagister, Deum liment, nec deferunt ecclcsise, «ecutensuram lre viam qua monslrat cques ". canonum revereniur. Bene valeie. Qui si in aeiaieinvenaedurioris evaseril, ad molliEPISTOLA.LXXIV. tiem anibulatorii gressus non poterit erudiri. MoADG.ABCHLDlACONU.M. rum siquidem qualitas liahitur a convictu : Et qui — Archidiacono suadel, ut Guidonem AnGUMENTDM. " corrumpunlque suum in crimen adullerii relapsum, ac picem tangil, inquinabitur ab ea hospitem secundo puniat, sed prava consorlia bonos mores, teste satyrico,. proinde incorrigibilem, 71011 Velociusel ciiius nos palrem ejus, qui enm «b ineunte mlale ad lusum alcw, omniutu malorum seminarium, assuefecerit. Corrumpunt vitiorum exempla domeslica, magnit Cnm subeunt animos aucloribus3S. Dilecio amico suo G. ,arcbidiac. ;P. Blesen. Batbon. arcbid., salulem ct conlinuos ad vota suc- Q Quid faclel filius, nisi quod videril palrem faciencessus . tem (89) ? Preces vpbis affectuosas poirigerem pro Guidone S'rdamnosa senem juvat alea, ludit elhaires Bu.lalus , purvoque eadem movet arma frihospile meo, sed' nec precandi afiectum invenio, [lillo ".. nec preces oblalae merentur efleclum. Non excuso aptid vos hominem, qui enormi dehoneslatione Juvenem vitiosum esse non miror, cnjus pueritiam paleralea? dedicaviL Alea siquidem mendacii, pervilaepublicese accusat, nani ut verbo Nasonis utar, jurii, furti, sacrilegii maler esr. Ideo lilium instruNon esl confessi causa luenda rei ". dicit Calo. Ludnm tesserarum ei Sperabam quod esset ex vestroe novissimoe ani- ens, fuge aleani., 88Attalus Asiaticus invenisse, queui madversionis flagcllo correctior (87), et quod ci aleas legitur vexatio dedissel iutclleclum" ; scd et nunc reversus louge melius esl ignorare, quam scire. Cbilon Laest ad vomilum ; clpoenae, quam passus est, iinnie- cedoemoniuscausa ineunUaesocielatis ct amicitiai niissus ad Corinlhum duces el seniores populi lumor, adulteram quam abjeceral ad extraordinarios dentes invonil in alea ". Infecto itaque negotio redrevocavit amplexus. iit, dicens gloriam Sparianorum, quorum virtus Saucius evilal, dicit pnela, pugnas gladiator,elidem e noviter constructoByzantio clarescebat, 11011sse lmmemor aniiqui vulnens arma capit. PETRl DE GUSSANYILLANOf^E. (quos angelus Domini malus (87) Ex hoc loco inferlur adultcrii crimen lum D lubrica et tenebrosa ex facili. Utinam cadunt negligerc temporis fuisse fori ecclesiaslici, quainvis perpe- prosequitur) Ponuntur ante oculos stios talium eos . solum esset. Ppe: iratum fuissei a laico. (88) Quasi verb solius aleae legibus subdi debe- rum, ductorumque ne/andorum exeinplaria, iino ret, sicut Hunni de quibus Anibros. 1. De Tob., et picturarum ignoininiosarum et scripluraruin c. 2 : < Et cum sine legibus vivaut, solent aleae lascivarum simulacra, ad quaeaspicientes quid nonsplius legibus obedire. > Adversns parentes tam nisi praviter operanlur? Audi Satyricum.» Velociuset citius nos perverse filios suos educantes Joann. Gerson in Corrumpunl exenipla domestica, magnis opere, De parvuiis trahendis ad Chrjslum, his verbis Cum subeant animos aucioribus. insurgit : . Arisloleles CallislhePlangunlur mtmnii, quam funera M. nem auditorcm suum ad Alcxandrum millens, horDuos igitiir in uno lucrilacite : alque dispendio lalus est, ul cum eo aul nunquam, aul jucundisfilium ad honeslalis compendium revocantes patris sime loquerelur, quo apud regias aures, vel silenlio in dolore palris vagam et effrenem liiii pelulanliam lutior vel sermone acceptior u. At ille, dttm cohibete. Filium enim illius hac vice corrigere ni- essel l*i aliud esset, quam stimulare insanum, quani oleum Alexandrum Pcrsica salutalione exsultanlem objur1 " gat, dum vitam ejus corripil et componit, vitapriadhibere camino, et venlis incendia excitare. valus est k". Scio quid afferas, atque ex parte mar EPISTOLA LXXV. xima injunctum libi jam explevi negotium : ideo AD ROGERIliJI DECANUM. circumspeclius libi cave, ne ex importuno accessu, ABGUMENTOM.— Itogerio decano ut, quoniam aut ex inconsulto sermone res quae ex voto proceSuadel dura qumdam regi denuntianda haberet, tempus dil, in periculum incidat, aul defectum. Totum sicum placatioris.erit animi. opportunum exspectet, Dcinde addit consecralionemeleclionisLincolnien- quidem negotium brevibus verbis poleris interversis a papa in triennium prorogalam. tere, quod inslanti vigilantia, et propensiore cauB PETBUS lesens. fiathon. arehidiac, ROGERR> de- tela studui promovere. Scis quia Lincolniensis epicano, salutem el salubre consilium. scopatus, pro quo specialiter missi sumus, quindeNullus magister fldelior, aut efBcacior est quam cim annis, aut amplius, jam vacavit (92) : domiqui probavit per experienliam, quod imperlitur aliis nusque Canluariensis recepit a summo ponlifice in per doctrinam. Nuper ad doininurn regem missus, mandatis, ut compellal eleclum consecrationis muut Ganluariensisecclesiaenegoiiaprocurarem, more mis el oflicium episcopale suscipere, aut ibi alium solito Iaetabundus accessi. Verumtamen legens et (95), omni occasione et appellalione remola, nou diffeiat ordinare. Res aulem in conlrarium vefsa inlelligeus in ipsius facie lurbationem animi sui, PETRI DE GU3SANV1LLA NOTJE. ^90) lndecolligo patrem Guidonis fuisse cleri-D >qui, teste R. de Diceto, migravit ad Dominum anno 1167. Liccl aulem GaufriJus Henrici filius spurius cnm. (91) Consilium dat Blesensis archidiacono, ad electus fneiit anno 1173 in cpiscopum ejusdem ecqnem scribit, ut filii incorrigibilis adullerium pu- lesiae, cujus eral archidiaconus, atque hujus eleniat, patrem ejus muliando inulia pecuniaria. Inde ctionis praetextu per septem annos episcopii fruclus perceperit; quia lameu consecrari noluit in episcoconsequens est : Primo, Ecciesiam posse punire parenles ob crimina filiorum, quando eos in pue- piim per totuin illud tempus, scripsit Petrus noster calhedram Lincolniensem quindecim aul amplius ritia sanctis et honesiis moribus informare neJ secundo mullam pecuniariam infligi cle- annis vacasse. glexerunt; ricis a judice ecclesiaStico; imo laicis olim iidem (93) ldem habel Rog. de Hoveden ad annum 1181, bis verbis : Et infra : (94) Impleta esl volunlas regis, quojubente ac quam adolescenteni proponentem , sibi Jovem ad prscsente, Gaufridus electioni de se factae renun- exeinpluin slupri, dtim speclal tabulam quamdam tiavit ann. 1182. Episto/a ejus renuiiliaioria ad piclaiu in pariete ubi inerani pictura haec, Jovem, Richardum Cantuar. exslat apud Rogerium de quo pacto Danaae misisse aiunt in gremium quonHoveden loco citalo : < Die Domiuica qua canlatur dam iiiibrem aureum, fucum factum mulieri. Et Jubiiare, W.Iierus de Constantiis eleclus est a vide quemadmodum se concitat ad libidinem, quasi capitulo, et postea consecralus Andegavi in Eccle- ccelesti magisterio. Al quem Deum. inquit, qui sia Sancti l.audi per arcliiepiscopum Canluarien- lcmpla coeli sununo sonitu concutil. Ego liomuncio •scm.» Radulliis de Diceio. id non facerem? Ego vero illud feci ac lubens. Non (95) Fuit hic canonicus Carnolensis, dequo vide oinnino per hanc liirpitudinem vcrba isla commo'infra ad epist. 114. dius discuiilur, sed per hoec verba lurpitudo ista (96) Aug., I. i Confess., c. 16 : < Nonne ergo in confidentius peroelratur.i 231 46Act. 20. ,4' Senec. ep. 27. *• Num. 25. s° Exod. 32. " I Reg. 1?. " IV Philipp. 5. 4»66 B1Acl.S. Joann. 2. '< Gen. 4. « iftisn. 2. »8 Jer. 48. »»Cap. 20. " 1 P«cg.1. "lMacli.2. Reg. 15. B1Psal. 118. V Ibid. 6SJoan. 14. °4 Psal. 118. " Psal. 18. 66Psal. 56. EPISTOLJE. — EPIST. LXXVI. 2Si tuenmt, inquit, peccatores laqueum mihi, et deman- A usuris. Homo auslcrus est. Metit, ubi non seminadatis tuis non erravi ". Qitomodo non errasti ? quia vit '". Thesaurum siqtiidem, quem habes, in vase hwreditate acquisivi testimonia tua 68, ut non pec- fictili hactenus quasi subeventu aleaeposuisli. Yide, cem "tibi. Me exspectaverunt, inquit, peccatores; ut si tangit te sermo ille Domini per prophetam : Arperderent me, sed non prmvaluerunt, quia teslimonia gentum luum versum est in scoriam OT; et ibidem: lua intellexi 69. In fabulis paganorum, in pbiloso- Dedi eis aurum ei argenlum meum, ipsi tero de phorum sludiis (97), tandem in jure civili (98) dies auro el argento meo operali sunt Baal '. Quid tibi luos usque in senium expendisti, el contra omnium ad Jovem, et ad Herculem ? conlra legis prohibifiote diligcntium voluiitaiem sacram Theologiae pagi- ncm nemus idololairise juxta altare Domini plantare nam damnabiliter horruisli. Audi prophetam : Re- prasumis. Heu, heu, princeps hujtts mundi ejespexisti ad ma]as,etecce factum est minus; intulisti ctus fuerat foras8', et nos eum reducimussyrenum laborem tuum, et dixisli : Ecce de labore meo, et canlibus, el rhyihmorum deliramenlis. ^,Te introducente venerunt genles in haereditaiem ego exsufflaviiliud, dicit Dominus exercituum '". Jam canis respersus es, et adhuc puerilibusle im- Domini. lngressoe sunt gentes, id esl gentilium mores in sancluarium Dei, de qui-bus praeceperal, ne pendis. Sapieniia clamilat in plateis, usqiiequo parvuli diligitis itifantiam, el stulli, ea qum sibi noxia " ' (100) Hxc cltai ex Aposlolo secunduin sensum, non secundum verba. (1) Peccatum hic suum auctor accusat, et mtsericordiain Dci erga se commendal. "Psal. H8. 68 Ibid. 6S Ibid. '» Agg. 1. " Prov. 1. " Apoc. 22. '» Jsa. 5. '4Ose. * " Cai 31. '"Ilerodotus. " Ephcs. 5. '8Cap, 3. '» Matih. 25. <"> 1. 81 Osc. 2. «»Joau 12 8aExod 7 '• IV lleg. 2. « Cau.3. 86Sap. 8. "' Exod. 5*. es Gcn. 27. Isa. 8»Col. 2. PETHI BLESENSIS 835 2?8 secundnm doclrlnas hominum, sed non acdiflcanlad A magisler, prae omnibus coaelaneis tuis saeculari salulem. Illud nohile ingenium frairis mei magislri scientia bactenus floruisli; sed hodie et in prover"Willelmi, quandoque in scribendis coinoediiset tra- bium populi et in opprobrium tunm versus est sergcediis quadam pccupatione servili degenerans (2) mo prophetac, qni dicit : Ante messemtotus effloruit, sulularibus monitis ab illa peremptoria vanitate re- et inutiles grossos immalura perfeclio germinabit9S. Sane non solum arbor, quac malos fruclus facit, sed traxi; qui in brevi proeeminens in exercitio doctrinae cceleslis fructuosa proedicalionis instanlia per- illa quoqtie quse bonos fruclus non facil sententiam diti jacturam temporis plenissime restauravit. Re- excisionis exspeelat; tibi ergo lanquam inutili arcedant itaque velera de ore luo, quia Deus scien- bori imminenl securis et ignis 9S.Sed si le transliarum Dominus est, et ipsi pracparantur cogitalio- plantaveris super aquas refectionis, id est studium nes. Ipse novit cogitationes tuas, quoniam vanae sacroe lectionis, florebis in atriis domus Domini, sunt. Illi, quorum janitor esse contendis, enm fnictumque facies, desiderabilem et manentem. cognovissent Deum, non sicut Dominum glorifi- Bealas vir, dicit qnidam " 0, qui in lege Dominimeeaverunl, sed evonuerunl in cogitalionibus suis, et dilatur die ac notle, fructum suum dabit in tempore obscuratum est insipiens cor eorum. Dicenles enim se r, suo. Fruclus autem spiriluales, tesle Aposlolo *, esse sapientes, slulli facti sunti 0. Porro sapientia Dei sunl: chariias, pa%,palieniia, longanimitas, etc. Et justificala est a filiis suis " reprobanlibus sapien- quem nunc habes fruclum in his, in qnibus nunc liam hujus mundi. Filii aulem hujus saeculi pruden- erubesceres et doleres, si theologicae suavilatis detiores sunt filiis hicis in generatione sua, repuiantes licias degustares? Exi, quccso, de foeiiitate porcostultitiam prudenliam prsedicationis, per quam Deus rum, ul pascaris in deliciis domus Dei; mensa enim disposuitsalvos facere credentes. Sapienliam hu- sacrae Scriplurae contra omnes spirituales nequijus mundi, quae inimica est Deo, et mors anima- tias tibi parata est. Ideo mensa labernaculi ad rum, cum sapienlia Dei simul habere non poteris. aquilonem posita memoratur s. Proplerea seriptum Diiabus viis ingredi, aut duobus dominis servire est: Parasti in conspectu meo mensam adversus eos, lion potes '*; pallium quidem breve est, duos operire qui tribulant me 3. non poiestn. Usquequo igitur claudicas in duas Porro illa luarum clausula litterarum graviter parles? Unum precor ut, sicut exhibuisti cor ct me lurbavit, in qua sermonem evangelicum vocas linguam luam servire immunditia), et iniquitali ad dumm, insipidum, infanlilem (3). Singulis tribus Iniquitatem, ila el nunc eadem membra exhibeas snb paucitate verborum respondeo. Non est durus servire juslitioe in sanctiflcationem. Hora libi jam C sernio Domini, sed tu durus es, lerrenus homo, sexta est; quare sias lola die oliosus, cum ad ope- c»rnalis, animalis. Terrenus, et carnalis ca^ci randum Dominus le invitet? Verbum Sapientis est: sunt. Animulis homo, judicio Apostoli 4, non perciQuidquid potest manus tua, instanter operare, quia pil ea, qum sunt spiritus Dei, quia slultilia esl ei, neque ratio, neque scienlia, neque consilium apud in- et non polest intetligere. Cum Dominus loqueretur feros, quo tu properas 94. Erit in proximo Sabba- de sacramento corporis et sanguinis sui, quidam lum, quando non erit libi licitum colligere gomor, relro abierunt apostatanles, et dicenles : Durus est aut alias operari '"•. In sludio el labore perdito, hic sermo ". Dum sermonem Domini durum vocas, subtiliter quidem, sed inuliliter le exerees. Uli- istorum apostasise deformiler te conformes. Adamas nam Dei obsequio impendisses, quod in capluram elhyaointhus, el caeterae gemrnae, lapides quidem humani favoris et gralise Iaborasli! Paulus se nihil duri sunt, sed nihilominus pretiosi". Non Domini scire arbilralus praeter Jesum Christum, el hunc sermo (4), sed lu potius durus es, qui terram crucifixum, dicebat 9°; sive menle excedimus, Deo; aeneam et coelum ferreum, juxla prophelae verhum, five sobrii sumus, vobis "'. Omne sludium sunm Deo id -«slduriliem rationis et intelligenliae Dominns iraattribuit; in ejus obsequium omnem inlelleclum tus immisisse videlur. ln eo aulem, quod verbum suum captivare non desiil. Et tu quidem,venerande Evanaelii insipidum vocas, mullum dislas ab eo, qui PETRI DE GUSSANVILLA NOTJE. (2) De bis epist. 93: niore mempria cominendabilc reddirnt tragoedia inquit idem S. doctor, 1. De moribus Eccl. calh., vcstra de Flaura el Marco; versus de pulice et c. 25, « reprehendunt qui non inielligunl, et soli, ' niusca; comcedia veslra deAlda; sermones veslri, intelligere nequeunt, qui reprebeiidunt.i et caelera theologicae facultatis opera,> etc. De ejus (4) Aug., Enar. in Psal. LIV: < Quaedam enim in etiam eruditione vide epist. 77. Monachoruin fuisse Scripluris dtira viclebanlur cum pbscura essent, patet ex epist. 63; abbalein, ex epist. 90, Mania- exposita mollila sunt. Nam et prima haeresis in dicensis monasterii in Sicilia, qua se' abdicavit ex scipulis Christi velul ad duritiem ipsius serrnonis consilio Petri noslri, cp. 93. facta est,> etc. Elinfra : et nondnm intellectus esi, durus sit impio; libi aulem pietale molliatur, quia, quandoquesolvelur, inqiiit Aug., I. l De Gen. conlra Manich., c. 1, < Scriptura esl, quae non apud cos qui illam non et fiet tibi oleuin, ei usque ad ossa penelrabil.> 9» Eccli. 9. SBExod. 16. 98ICor. 1. •' II €or. s»Rom. 1. » Matth. 11 9»Matlh. 6. "Isa.28. »«Matlli. 5. 1!M) S. "Isa.18. Psal. 1. Gal.S. » Exod. 26. 3 1'sal. 22. 41 Cor. % * Joann. 6. 6 Deui. 28. 258 237 EPISTOLJE. — EPIST. LXXVII. dicit: Quamdukiafaucibus meis eloquia tua, superme A sens. Batb. archidiac, salutem el in amiciliae sinori meo T. Desiderubilia sunl super aurum el lapi- ceritate constanliam dcm preiiosum multum, et dulciora super mel el faiEquivocationi veslroe toto corde congralulor; tum *. Infantilia vero et simplicia verba veritalis nec reor hoc accidisse sine dispensatione divina, non inficior; nam semper amica est veritati sim- ut nobis essel uniformilas nominum, quos a puepiicitas (5). Hic est vomer aratoritis Samgar, in ritia fecerat uniformis identilas voluntatum. Quod quo sexcentos Philisthaeos occidil '. Haesunt salivae si homo segnioris vitae aul famae liumilioris huic defliienles per barbam Davirt". Quod enim stnllius nomini commuiiicaret, lantum honoris supereroesl Deo, sapientins esl hominibus li. Verbum atitem gare teneretur, quanlum ille derogaret communibus Aposloli est : Si vis esse sapiens in hoc smculo fitis tilulis, nuncautemquantum laudis addo communi vocabulo.vel aequisitione reddituum vel magnatum stultut, ul sis sapiens ,*. Nam per stuliitiam pradicationis operatus est Dominns saluiem in medio familiarilale, vel populi favore, vel scriptis,lantum rerrae. Renovare igitur spiritu menlis tuoe, ui, sic- iisdem niodisauiforle elegnntioribus ipsius ex parte irt portasti imaginem terreni hominis, portes ima- vestra notiliam dilalatis. Jam in omnem lerram et ginem cceleslis. Omitle penitiis cantus inutiles, el in fines orbis lerrm illtid noinen exivit 16.Nostra eliam aniles fabulas, el noenias pueriles (6). Illud mihi " scripta , quae se diffuiidunl et publicant circumquaniaxime vertitur in stuporem; nnde libi materia que, nec inundalio, nec incendium, nec rnina, ncc multiplex sseculorum excursus polerit abolere. rantandi possit erumpere, quem inter anxielaies inmimeras video conslilulum. Sagitlm Dominiin le Sola scripta sunt, quae mortales quadam famaj immorlalitale perpetuant, et actibus velerum, quos sunt, quarum indignatio ebibil spirilum luum la; traducunl ad posteros, nullam permittunt obrepere <]iiomodoergo poles vacare jocosis, cujus spiriluin loium oecupal vis doloris? Tempus ridendi, et tem- velustatem. Ore legar populi, perque omnia smcula fama pus plangendi 14. A corde luo non debuerat exciSi quid habenl veri vatum prmsagia, vivam, disse plaga illa lam crudelis, et recens mors Joannis primogeniti fratris tui. Majoris tamen doloris dicit Ovidius". Cum Anionius linguam Ciceronis memoriam renovat mors Gerardi; qui, licet fuerit abscinderet, quae in ipsum dictaverat invectivas, diciiur ei Cicero respondisse: minoris selali», majores lamen in visceribus tuis Nil agis , Anloni, scripta diserta manentla. vindicarat affectus. Nepotem tuum Nicolaum gloriosoe indoiis agentem primilias transeo, quem de Quis hodic Lucilium cognovisset, nisi eum Seneca manibus luis repenle mors amara prasripuii. Claudo p suis epislolis illuslrasset? Plus Caesarislaudibus adsub silenlio fratris tui Ammonis carcerales angu- diderunt scripla Virgilii et Lucani, quam- omnes divitiae, quas de diversis mundi provinciis adunavit. stias, quas summo desiderio affectaret mortis lerPrudeulia Ithaci, et Pelidae virtus sub lenebris minare compendio. Qnomodo in tanlis liictibus cantandi maleriam invcnisli? Musica in tuctu, im- ignoranliae usque hodie laluissent, nisi eas divina Ideo in prinportuna narratio ". Iloc tinum precor ut,. omissis Homeri 18menscarminepublicassel. inanibuscantilenis, scribasquae thcologicam sapiant cipibus terrae, ct his qui res arduas mundi quoegravitatem; quaead honeslatem frucliflcenl el aedi- riint vel gerunt nibil ad laudis aequisilionem posset flcent ad salutem. commodius inveniri, quam eos familiares et amicos EPISTOLA LXXVH. habere, qui scribendo seirent et possent res gestas ADM. PETRUM BLESENSEM. ad posleros derivare. Verumtamen, sicul nuper ARGUUENTUM.— Gratulatur M. Pelro Blese.nsi de eleganlissime cecinislis, eliminat a palatiis adulatlo eommunione nominis, utpote jum\tolo orbe per verilalem. lHi soli in magnalum gratiam admiltunscripta sua noli; deinde ostendit scriplis homines 'fieri immorlales. Adulatores aulicos inseclalur, el tnr, qui eos palpanl blandiliis , et aures famae bilibrum snum De prmsiigik ejus censurm subjicit. bulas caliee Babylonis inebrianU Ampliant eos Dileclissimo magislro suo PETRO Blesensi, P. Ble- D beneflciis, quos torquere debuerant, etapraesumPETRI DE GUSSANVILLA NOTJl. men illa erat quaecresceret cum parvulis; sed ego (S) Talis erat Aug. sensus de Scripluris sanclis, ut ipse de se teslatur lib. in Conf., c. S : < Ei ecce dedignabar esse parvulus, el turgidus fastu mihi video rem nou compertam superbis, neque nudagrandis videbar. ,> lam pueris, sed incessu humilem, successu excel(6) Aug., lib. De vera relig., c. 81 : < Omissi* sam, el velalam mysieriis: el non eram ego lalis igilur et repudiatis nugis theairicis el poeticis, diul intrare in eam possem, aul ihclinare cervices vinarum Scripturarum consideralione et (ractatione ad ejus gressus. Non enim, sicut modo loqnor, iia pascamus animnm atque polemus, vanae curipsitajiis, sensi, cum atiendi ad iUam' scripturam, sed visa fame ac siti fessum et aestuantem , et inanibus est mihi indigna quam Tullianre dignitali comparaphaniasmatibus lanquam piclis epulis, fruslra refici rem. Tumor enini meusrefugiebat modum ejus, et satiarique cupienlem> acies mea non penclrabal imeriora cjus. Verumla' Psiil. 118. "Psal. 18. • Jud. 5. 1. " I Cor. 3. '» Joh 6. 14 Eccle. 3. "IRcg. 21. "iCor. " Eccli. 22. lePsal. 18. " Met. 1. xv iu finc. )8Euphorb. tii epiiaplu Vicer, " In Odiss. et llmd.. PETRI BLESENSIS 240 plione adulandi suppliciis deterrere. Legitur", A EPISTOLA LXXVIII. quod Alhenienses Timagoram inler oflicia saluiaADR. DECANUM CAPITULUM ET SALVATORIS. tionis Dario adulantem capitali supplicio affecerunt. — Congralulatur decano et capitulo Lacedaemoniorum eiiam Senatus Carislolum inlerimi ARGUMENTUM. Btesensi de resliluia per nobilem quemdam Gaueo quod maluit viris detrabere occulle quam jmssit, fridum Ecclesia, eosque ad unionem et concordiam publice et constanter arguere, alque in his tam animorum, ac quotidianam divini officii celebralionem hortaiur. adulatoribus quam delractoribus silenlium indixerunt. Porro laudalur hodie peccalor in desideriis Dilectis dominis et amicis magistro R. decano et animm sum, et iniquus benedicitur ". Mordacissimus capilulo S. Salvaloris Blesensis, P. Blesensis Baib. detractor in absenlia , nihil praesenlialiter proponit, archid., salutem , el cum temporalium multiplicanisi quod placere exislimat : verba oris ejus ini- iio»e incrementa virtutum. quitas et dolus". Nam se sentenliac Gnatbonis adGralias ago gratiaealargilori, quod secundum dixit, cujus vcrba in cproico hepcsunt. multiludinem dolorum in corde veslro, consolaNegat quis, nego. Ail, aio : poslremo tiones ejus laeliflcaverunt animas nostras. Cmn Imperavi egomet mihi.omnia assenlari' 3. enim culpis nostris exigentibus, nostrates vagi et Nalio comceda esl, rides? majore cachinno 1 JJ Concutitur : flet, *i lacrymas aspexit amici, profugi super lerram reelinatorium suo capili non Nec dolet. Jgniculum brumm si lempore poscas , habcrent, ille qui in coelis babitat, et humilia Accipit Endromydem , si dixeris mstuo, sudat. et lugenlium consolator, Non sumus ergo pares (dicit Umbritius), melior respicii, pater orphanorum dispersos in gentes de regionibus congregavil. Lequi semper el omni\ Nocte dieque polest alienum sumere vuttum, gimus qnod filiis Israel servienlibus in tributosub A facie jaclare manus , laudare paratus. regibus Chusanrasathaim , Eglon , Moab et AmaSi bene ruclavil, si cmtera fecit amicuss4. lech, suscitavit Dominus Othoniel, et Aiod qui Ul qui conducli plorant in funere, dicunt Et faciunt prope plura doleniibus ex animo ; tic jugum exactoris auferrent» 6. Expressa siquidem Derisor vero plus taudalore placebil»". pietatis imagine dominum Joannem episcopum Carnotenscm misil Dominus pro salule nostra, ut Bene cum magnatibus ageretur, si scirent inter adulationem laudemque distinguere; sed coecalau- reaedificenlur muri lerrenae nostrae Hierusalem, dis ambilio, plus credens aliis de seipso quam sibi, qualenus ecclesia Blesensis ruinis deformala ve?3» utrumque recipit indislincte. Hlud etiam apud pa- ribus in optatam redeat novilaiem. Yos tolus orbia latinos plurimum promovet condilionis adulaloriae expuerat, et abjeceral a faciesua; non movebat sorlem, quia elsi non omnes laudem appetant, Q veslra deploranda captivitas episcopos vel abbotes ad compassionis afleclum , ut vos ad aliquam ecnemo tamen renuit autconlemnitoblalam. Nesciosi quem principum nostrorum vobis in laudis malc- clesiolam, qualem qualem etiam cum quanlolibet riam elegistis. Ego in libro De prmstigiis fortunm onere servitutis admillerent.Porro Gaufridusmiles, (quem vestro commiltocorrigendum examini) actus facultatibus quidem lenuis, sed ci sanguinis et domini regis Angliae Henrici secundi pro mea par- animi generositate praeclarus, evangelici Samarivitate magnifico, confldens iu Domino, quod lector, lani" fidelissimus imitalor, misericordiam fecit in si non fuerit invidus, gratanter hoc opusculum clerum Blesensem; cujus dolores sacerdos et levita acceptabit. Votum siquidem meum est, ut dominus transeuntes conlempserant. Eapropler memoriale rex moriendo non moriatur, sed per laudem morluus erit nomen ejus in generalionem et generalionem , vivat, cumque omnes adulantium linguoe evanue- ipsiusque domus benediclionem haeredilabit aeterrint, beneficio scriplurae memorialis ejus gloria nam. Argumentum hujus rei trahimus ab exemplo. ajlernelur. Vos, quaeso, aliquid semper scribite, Nam in libro Rcgum legimus quod benedixit Domiquod leclores erudiat, quodque nomen veslrum in nusdomui Obededom, eo quod recepilapud se arcatn memoriam sanctorum et odorem suavilalis effun- Domini»8. Convenienler ab eo arca Domini accipidat. Libri mei siquidem prima pars a magislro D lur, apud quem pauperibus Chrisli in dispersionem datis stabilis mansio providetur. Revixit spiritus Willclmo fralre meo correcta est; sed quia timeo, ne sit indulgentior mihi, si quid in eo viliosum mens in hac miseratione Allissimi, qui diu fucrat invenerit, precor, ut.ab initio totum diligentiore dolore et mcerore confeclus. Videntur mihi prophetarum lempora rediisse. Occurrit animo meo comcura recurralis , quatenus nihil ibi resideat, munis el celebris illa exsullatio populorum, cum ^uod Iectorem oflendat, quod inducal errorem, qupd virlulem non exerceat, quod non aedificet subDario rege per Zorobabelreaedifiealur templum", lldem, qUod vilam non instruat, quod non sapiat cum sub Arlaxerxe bibliothecam Esdras reparat, honestatem. Nebemias muros reocdiflcal, ignemque abscondi- £39 »°Valer. Max. I. vi, c. 3. »»'Psal. 10. »s Psai. 35. »3 Terent. in Eunuclw. »4Juv. Sat.Z. "H©rat. De art. poet. »« Judic. 3. "Ltic. 10. " II Reg. 6. »»Esdr.5. 242 241 EPISTOLA. — EPIST. LXXVIII. tum sepluaginla annis eruderans et effodiens in A duo vel tres congregati sunlinnomine meo, ibi ego in crassitudine aquse perficit holocaustum S Quadam medio eorum sum ". Testimonio Prophelae, bonum 9. imaginalione gratissima depingit in se animus til el jucundum habilare fralresin unum3*. Sednon fratres suos re- est in unum habitalio veslra, nisi sit in vobis commeus, qualiter Machabaei,_dispersos vocant, leges lapsas erigunt, renovant caeremonias, muniier unio voluntatum. Vos, quibus unicum et mundant sancta, coronis aureis ornant templum, praecipuum votum est initialse Ecclesiae videre prodamna longae desolalioniseximiae virtutiscompendio feclum, cerlissime. noverilis, quod non nisi per uniredimenles ". Bene recolitis quod olim plures Ec- tatem babilura esl incrementum. RecolamusEccIeclesiai clericales et praebendariae Blesis erant, sed sioe nascentis infanliam, el videbimus qualiter ab antecessores nostri propler enormitatem vitae de- unilale orlum habuerit el progressum; et in unitate etiam complebilur. Nam in cubito uno conjecti sunt, alque innumeras terroe Ecclesias traxerunt in parlem proacipitii el ruinae. Patres noslri summata est arca 39, unus spiritus.una fldes, unum comederunt uvam acerbum, el denles filiorum obstu- baplisma, ha)c tria Ecclesiam fundaverunt in eo, pescunt". Sed jam non erit boc proverbium in de quo scriplum est: Audi, lsrael, Deus tuus unus Israel, nec in vobis. Chrislus enim primitiae dor- est 40.Profecit etiam in melius beneflcio unitatis. mientium resurgentium post illam clericorum rtti- B Legilur enim quod multiludinis credenlium eralcor nam publicam resurgendi primitias circa vos ordiunum, et anima una, et eranl eis omnia communia navit, erigens lapsos, fraclos consolidans, liberans 41. Hanc unilalis gratiam Paulus in se et in aliis servos, pauperes dilans, magnificans humiles, va- nulriebat. Omnibus, inquit, omnia faclus sum, ut gos congregans, revocans aberrantes. Cumque satis omnes inChristo lucrifaciam*'. El iterum : B.ogo adbuc novella planlatio veslra sil Ecclesia, paci el vos,rfratres, ul idipsum sentiatis, et non sint in voquieti veslroe vigilantius provideri oportet. Nam bis schismala*3. Petrus aposlolus eadem affectione et sollicitudine ductus : Antea omnia, inquit, muplanlae, quae nondum lerrae radicitus adhaeserunl, suspeclam habent borealem tyrannidem, et venlo- tuam invobis charilalem liabeatis 44. Paeem, ait rum fortioresexcursus. Habetisaemulos, qui vestros Paulus, habele vobiscum et sanclimoniam, sine qua ortus impedire conati sunt, qui Chrisli graliam de- nemo videbit Deum 45.Habeatis igitur unitalem spiritus in vinculo pacis. Nec enim inveniri polest pravantes in vobis veslris profectibusintabescunt. Sane congregatio haac nova, Christi opus esi, sicut forma expressior conversationis angelicae, quam ipse-locutus est per prophctam : Opus, inquil, ma- unitas socialis. Ulud etiam precibus devotis adjicio, nuum mearum hwreditas mea, Israel 33.Non ergo r ut in ecclesia vestra quotidie et solemniter celein vos desaevit invidorum malitia, sed in Chrislum, brelur obsequium debitUi servilutis. Sit in cantu, sicut Moyses dicit ad populum incredulum et rebel- sit in psalmis observanlia jugis : hoc est enim saJem : Nos enim quid sumtts, uiquil, nec enim conlra criliciura laudis, quo Dominus postulat honorari. nos est murmur vestmm, sed conlra Dominum *'*? Sacrificium, inquil, laudis honorificabitme**. knsica Jebusaeo Israel, Abel a Cain, Jacob ab Esau, geli psalmodias lilienter intersunt, si ordinala sit, justus ab injusto, innocens a nocente vexatur. Pro- etex devotione procedal. Prmvenerunt, inquit Proficil aulem lilium inter spinas : et, dum supra dor- pheta, principes conjuncti psallentibus in medio jusum justi fabricant peccatores, dilalalur Ecclesia. vencularum iympanislriarum 4'. Et illud : In conInomnem jam conlra vos armatur maliliam iuiqui- speclu angelorum psallam libi; Deus meus 4S. Si autas superborum. Vos aulem erga eos, qui pacem tem murmuralis in choro ; si serpentina consilia vestram lurbanl, cor habeatis paeificum, sicul Pro- sibilalis ad invicem, si paiinoe animuin a devotione pbela de seipso commemorat: Cum his, qui oderunl subtrahunt et furantur, si obrepunl cogitatiPnes pacem, eram pacificus 3S Vincite in bono malum : immundae psallendo, non est hic psalmus jucunda nam et sapienlia vincit maliliam , confringetque decoraque laudatio ; huic psalmodioe angelus irii— Dominus cedros Libani : levabit inanus suas in su- D micus assistit, elongalur autem amieus et proxiperbias eorum, et bumiliabit omnem altitudinem mus. Sic igilur in psalmis, in canlicis, et in sa~ extollentem seadversus scientiam Dei. Adhuc pauci cramenlo altaris, in eleemosynis etiam veslraexerestis, et vos multiludo expugnat. Nolite tamen ti- ceatur devolio, ut videanl homines opera vestra bona,. mere, pusillus grex. Dominusenim Sabaoth venit, et glorificent Patrem vestrum, qui in cmlisett 4S.Sic non in muliitudine, sed iir paucis. Et vos quidem enim plurimi societatis veslrae desiderio accendeii!crescereoportet, illos autcm minui :quieliamjam tur, et inilialae facultates Ecclesiae conlinuum in declinant manifeslissime in defeclum. Ille qui vo- redditibus suscipienl incrementum. Ergopiimus incat illa, quaa non sunt tanquam eaquoe sunt: ille, ter primos, qui Blesensem resliluerunt Ecclesiam^ mibi satisfactum fuisse crederem usqne ad plenituqui infirma eligil, ut confundat forlia 86,ipse ul redinem voli mei, si viderem fabricam ecclesiae veprimeret superbiam Moab, vos in suo nomine benediclo congregavit. Verbum autem ejus cst : Ubi slree eonsurgere ad perfeclum, domos claustrale» •MIEsdr. 2. 31II Mach. 1. 3»Ezech. 18, aj Isa. 19. 34 Exod. 16. 3B Psal. 119. "> I Cor. 1. 3' Mattli. 18. 3SPsal. 132. 39 Gen. 6. 40Deut. 6. 41Act. 4. 4a l Cor. 9. *3 1 Cor. 10. 441 Pelr.. i. '*" Hebr. 12. 46 Psal. 49. " Psal. 67. 48 Psal, 157, « Maltb. 5. Sii PETRI BLESENSIS disponi et crigi,utensnia el ornamcnla multiplicari, A uxor. Leonlio atitem quoeronli causam, respondit : < Sciunt lioc omncs marili. > Tesle IliBronynio •", numerum canonicorum iisque ad octogenarium Aurelius Theophraslus in libro De nupliis quaerit crescere, et ordinabililer in ecclesia ministrari. Haec, antequam moriar, videanl oculi mei, ut ma- an vir sapiens ducat uxorem ; et cum definissct, si gnificel anima mea Dominum, claudamque diem pulchra essel, si bene morata , si honestis parentinovissimum cum exsultatione, et in Canlico Si- bus, si ipse sanus ac dives, sic sapienlem posse meonls : Nuncdimitlis seroum tuum, Domine, se- ducere, statim infert: < Haecaulem innupliis rarissime concurrunl universa. Non aniictim habere^ cap.11. M. PETRUS lesensis Bath. archid., dileclo amico possumus, non sodalem. Alterius amorem suuin B suo R., salutem et cautius negoiiari. odium suspicalur. Pauperem alerediflicileesi, divitern ferre tormentum. Cum Marius filiam suain Quis ccelumterris non misccal, el niare coelo? Credendum est de levi posse contingere, quidquid dote divilem,forma nobilem, famacelebrem, geneie communis HSUSbhorret quidquid natura prohibuit? a illuslrem Melello in conjugium obtulissct, responIs, qui muliebrem sexum a pueritia delestaius esl, dens Metellus : CuiMarius: < Imo ipsa lua erit. — Virum, armavit, nunc in foveam, quam semper evitarat, inquit Metellus, oporlel esse uxoris. >.Nam ralione cecidit; el qui in superbia etin abusione quondam logicoe: Talia sunt subjecta, qualia praedicaln essc mulieribus insultabat, sponte sua jtigulum laqueis permiserinl °3. Sie nrbanitate verborum dherlit ab muliebribus illigavii. Gatideant itaque muliercs, oneribus dorsum "4 suum. Adde quod nulla cst uxoris electio : qualiscunqiie obveneril habenda quia de perseculore suo triumphavere feliciter. Captus cst lupus ab ovibus, et a gallina simplici de- csl; si iracunda, si felida, si superba. si fatua, si prehensa esl vulpis aslutia. Perdilissime hominum, Q deformis. Equus, asinus, bos, canis, el vilissima quae te incantavit Hecale, quaecerebruin luum ex- mancipia, sedile ligneum, urceoli et lebetes proturbavil Erinnys, ut gutluri luo laqueum inextribantur prius, el sic emuntur : sola uxor non ostencabilem injiceres, elabjecla jucundissima libertale ditur, ne ante displiceat, quam ducatur. Quoscunignoniiniosam eligeres servitutem? In eo siquidem que dilexerit illa, licet ingrati siul, libi lanien in quo deliquisli, justissime punivil le Deus : nam amandi et colendi sunt. Si lolam domum ei regenliodie obslruunt mulieres os loquenlium iniqua, dam commiseris, serviendum est. Si quid luae dispoquaetoties a (esustinueranl linguaeprocacis injurias, sitioni reservaveris, fidem te sibi non hobere pulaut verbo B. Auguslini utar. Navigasli, uxorem du- bit, sed vertelur in odium, el tibi, si polest, veneno xisti; salius libi fuerat in exsilium duci, qnam sic exiiium cogilabil. Anus, aruspices, ariolos, instiloducere; nam et hoec ipsa ductio nihil aliud est res gemmarum el sericarum vestium si intromiseris, quam a bono famaa, et a tranquillitate animi lon- periculum pudiciliaeest; si prohibueris, suspicionw gius exsulare. Non esl sine plurima incommoditate injuria. Livia virum suum interfecit, quem nimis copula conjugalis, vixque posse oblineri creJilur habebat exosum. Lucilia suum, quem vehemeniispax aniini cuin uxore. Refert Valerius Maximus sime diiigebat: haecpoculo amalorio, illa veneno"4*. *', quod Socrates rogatus aquodam adolescenlulo, D Dejanira monstrorum domitorem veneno domuit ulrum uxorem duceret, an a nupliis abslineret, monsiruoso, dum in sanguine Nessi, qitem occiderat respondit eum quodcunque eorum faceret pce- Hercules sanguinem et vitam occisoris appetiil ". nilere. nihil sibi defuisse ad plenaro felicitalem, si defuissel Porroliberorum causa uxorem ducere,-ut vel nomen «243 "Liic. 2. " Lacrt.in vit. " Lib. I in Jovin. «3Hieron. I. i in Jovin. «4Psal. 80. ,v* Jovin.Dion. jn aiigusl.; Cic. Tusc. 2. " Ovid. IX Mctam. 56Bruson. 1. i, De abslin. 240 £45 EPISTOL.E. — EPIST. LXXIX. noslrum non intereat, vel ul habeamus prassidia A eras in studiis, et nominatissimus pllilosophiseprofessor. > Legimus quod, cum Cicero rogarelur ul senectulis, certisque ulamur haeredibus, stolidissimum esl. Et qtiac sunl. boec senectulis auxilia : gitse post repudium Tereniice, sororem Hirtii duceret, namque dementia esl nutrire domi eum, qui aut prorsus omne malrimoniiim renuil, dicenssephiprior te forte moriatur, aut perditis nioribus sit, losophiae et uxori pariler vacare non posse. Scribit aut, cum ad maturam aeiatcm perveneris, ei nimis bealus Hieroiiymus 63, quod totae Euripidis tragoevivere videaris? Haeredes meliores, et certiores dise, in mulieres maledicta sint : et quod Epicurus, cum Melrodorus discipulus ejus Leontion suiit, quos arbitrio tuo eligas, amici et proximi, duxisset uxorem, dixit: < Sapienli rarissime ineunquam quos invitus babere cogaris. Mulier, quantumcunque honesta sit et pudica, quam citius po- da conjugia, co quod plura et gravissima incomtest deponere vestem , solet abjicere Iionestatcm. moda brevibus nuptiarum deliciis sint admista. > Unde et Heroilolus " ita scribil : Mulier cum veste Pacuvius flens ait vicino suo 64 : < Amice, arborem habeo in borto meo infelicissimam a qua suspendit deponit verecundiam *s. Si iilam satyram Jnvenase prima uxormea, quamhabui; abeadcm secunda lis" 9, Credopudicitiam, elc, fraquenlius relogisscs, nulla 4e proditoria mulierum malignilas in hanc uxor mea elegit suspendium. Ab eadem suspendit miseriam dejecissel. Canius, poela 60lenis facunilise se et lertia. > Cui respondit amicus : c Miror te in et jucundae, reprehensus est a Livio Poeno gravi et tantis successibus laciynias invenisse. > Et ideni : nioralo, quod multarum feminarum gauderel amo- < Dii boni, arbor illa, a quot dispendiis le suspenribus: < Noslram, inquilLivius.philosophiam partidit, da mihi surculos de arbore lua, ut in moriem cipare non poleris, dum a lot parliciparis; uon uxoris meaevivificetur et crescat. > Haecarbor libi enim Junonem eo jecore amat Tityus, quod multi necessaria csset. Noveris auiem conturbernium vuIluresinmuIladivelluiH. > CuiCanius 81: < Siquanistud, ne dicam matrimonium, infaustos habiturum doque labor, resurgo cautior; si opprimor, aerem eventus. Quidquid enim in eo facluni est, contra resumoalacrior, vices noclium dics cxhilarant, scd Deum et aposlolicas prsesumplum est sanctiones. Eras equidem eleclus in sorlem Domini atquein tenebrarumperpetuilasinsiar inferni est.Nonarguo niiptias, in quibus magnum esl Chiisli et Ecclesise ordinem diaconus ascenderas (7), eoque forsitan sacramenium •», sed le nupiias contraxisse, el quod praetextu ad vota malrimonialia convolasti, ut cum mirabilius est, le nunc esse uxoralum, inaestimabi- appelitnni novse libidinis satiasses, ratione conjunliler miror, eoque maxime, quia vchementissimus ctioiiis illicitae divorlium celebrares. Porro praeler PETUI DE GUSSANVILLA NOTJE. (7) Diacono elenim transire ad nuptias velilum C lornm ex obilu Patris Anselmi non moilicum exliierat nuperrime in concilio Weslnionasleriensi sub larati, promiserunl sibi eo de iriedio sublatn, liciRichardo Canluariensi archiep., an 1175, c. 1 : tum fore, quod ipso snperstile, sibi illicitum fuisse Sed in conirarium res lapsa esi: rex nia conlraxerinl, ab uxoribus suis, nisi de commnni enim, qui plus Deo a mnltis limebalur, sua lege eos consensu ad religionem iransire voltierint, el ibi in constrinxil, qtialenus vellenl nollenl, concilii LunDei servitio vigilanler permanere, nullatenus sepa- doniensis, quod supra notavimus, saltem oeulis hoTenlur. Sed cum uxoribus vivenles ccclesiastica minmn fierent exsecutores. beneficia nullo modo percipianl. Qui autem in subEt in alio ejusdem loci sub Anselmo, an. 1108 : Exsiant canonesinconalienas, ul ncc illae in domos eorum, nec ipsi in liiiualoreFlorentii Wigorniensis. Et an. 1125, in domos eliam earuin ingrediaiitur,> etc. Exslanl alio concilio ibidem congregalo, praeside Joanne de Q decreta in Rogerio de Uoveden ad huiic aiinum. Crema legato aposlolico : < Presbyteris.diaconibus, El in Eadmero lib. iv Novorum qui observal siibdiaeotiibiis, canonicis, uxorum, concubinarum, synodum hanc celebratam fuisse, promoveiHu el ei omnino omuium feminarum conlubernia aucto- precanle Henrico 1 rege, cuiii presbyteri comemritaie apostolica prohibemns, > etc. Coniinuator neules statuta concilii Liindonieiisis prius habiti Florentii. suas, femi-nas retinerent, aul ducerenl eas quas Poslobitum Anselmi Cantuariensis regio edkto prius non habebant, quod incoiiliiieniiae crimen rex coacti sunt clerici Angliae parere stalulis concilio- cupiebat subvertere. Conc. isttid Liindoniense cclerum Lundoniunsium sub eodem ponlifice celebrabratum est anno 1102. Stalulum autem, de quo agitoruin. Qua de reEadmeius Novorum, 1. iv : < Pcr tur, est cjusmodi : < Ul nullus arcliidiaconus, idem tenipus acia cst causa presbyterorum Angliae, presbyter, diaconus, canonicus uxorem ducat, aut el dislrictius leinpoie palris Anselmi a consurtio duciam relineat,> etc. Exslat apud Willelm. Malmulierum coerciti sunt: quamplurimo namque ilmesburiensem lib. i De geslis poniificum Anglice " Lib. i. "liieroii. 1.i in Jovin. inJovin. 6*Valcr. iiiei). ad Riiffin. "° Sat. 6, 60L. m, cp. 20. " Lib. ni, ep. 20. e»Ephcs. 5. 89Lib. I 247 PETRl BLESENSIS 2i8 animae discrimen periculosum esl tibi ita parenti- A agitassel. Joseph non imperasset ^Egypto ", nisi lius luae uxoris illudere, qui sui generis titulos ni- ipsum fralrum invidia vendidisset. Scriplum quippe mis bumiliasse frequenter conquesli sunl, eo quod est, Abel esse non polesl, quem Cain invidia zion te.in suae parentelae participium admiserunt. Video exercet. Invidebat forle libi aliquis,rsed banebas le inevilabilibus angustiis circumseptum, quia, vindicem luuin. Et qui adversus innocentiam luam siye in matrimonio perseveres, sive abtixore diver- erigebat lormenta invidiae, stiurn gerebat in menie tas, vitae a;ul famae periculum non evades. Yaleas, lortorem. Nam juxla verbum etliici : et negotiare consultius. Justius invidia niliil esl, qum protinus tpsum Auctorem torquel, discrucians animum? EPISTOLA LXXX. Nonne lormenta sunl, ex bonis aliorum marcescere, AB G. AMICUM SUUM. —^Monet G. amicum suum, ne ob in- segrescere, deperire ? Audi poetain 6': ARCUMENTUM. vidiam vel malevolentiamfalsorum fralrum deserat Invidus alterius macrescil rebus opimis. illam ad virlutem multis profuisse; Audi alium monaslerium; proprielalem invidiae assignantem : deinde videat ne prwlextu malevoienlim alienm Insullare malis, rebusque mgrescereImtis es. fiiam palliel maliliam: PETRCS BlesensisBatb. archid, charissimo amico Atidi eliam Job 69 : Siullum, inquil, inlerficit iracundia, ei parvulum occidit invidia; pusillaiiiniilas suo G., salulem et immarceseibiles palientiae fruenim invidiam parit. ln eo enim, quod alio inleriocius. rem et minorein se reputat, malitia in ipso ignem Fama est, quod velis interdiclum ponere de milivoris inflammat. Susline ergo quod invidi et grando, alque salulata a primo limine congregalione sanctorum, dicis, quod invidiam luoe domus, aemuli tui se ipsos occidant, ut gladius eorum intret in corda ipsoruui. Sane Goliatb imerfectus est glaet periculum in falsis fratribus sustinere non poles. dio, quo David exitium iulentabai' 0, Aman suspeaVel nulla, vel frustratoria est lui recessus occasio, cui cedere debuisset ad gloriam, habere unde aemu- sus est in patibulo, in quo suppliciuni destinavcrat Mardochseo". Verbuin Salomonis est : Qui mittit lus invideret, Nam solos miseros ignoral invidia; la, idem in altum, super capul ejus cadel'». verumlamen virum fortem excitat ad virtutis exercitium alieni livoris aculeus, nec mentis oculos Nec enim tex wquior ulla est, Quam uecis ariifices arte perire sua. lorpere penriiitil invidia detraclorum. Jacob 6S, qui in baculo suo Jordanem transierat, non red- Cum hoec pestis tolerabilior sii invidioso , quam iisset cum duabus lurmis, nisi eum invidia Esau invido : nimis delicalus cs, si lui oemuli crucialum PETRI DE GUSSANVILLA NOT^E. in Anse.Imo. El in Eadmero, I. III Novorum, De co C, presbyieri, diaconi, subdiaconiaul casle viverenl, Anselmus, lib. in, epist. 62. El anle Anselmum ant ecclesias ouas lencbant, dimiiterent. Ita Osberconc. jEnhamense ex Anglia universa, snb Jilfeago jiuspraecenior Cantu&r. in Vita S. Dunstani apud Canluar., cap.'2: < Omnes ministros Dci praeser- Surium die 19 Maii. El Acla sancti Oswakli apud tim sacerdotes obsecramus et docemus, ul Deo eunidem die. 15 Oclobris. Si creditiir Mag^deburobedientes castiialem colant, et conlra iram Do- gensibus, cenl. 8,cap. 9, celebraliim fuit concilium mini se boc modo munianl el tueanlur. Certius Lundoniense anno Domir.i 712, sub Bonifacio leenim norinl qtiod non babeanl debite, ob aliquam galo aposlolico et Bertualdo Canluariensi, qnod coilus causam uxoris. consorlium, > etc. El anle edidil dccrelum de abdicandis sacerdottim uxori•Lanfraiicus Canluar., epist. 17 ad Joan. Rothomag.: bus. Denique anno Christi 601, Gregorius Magnus < Veslro venerabiliunique Patrtnn exemplo provo- Auguslino interroganli : An clerici continere non valentes possint conirahere; et si conlraxerint an calus per lotani terram Angliaepastorali aucloritate prohibui, ne cujuslibet ordinis quisquam canoni- debeant ad soeculumredire?In hunc modum respondit: < Si qui vero sunt clerici extra sacros ordines ctis uxorcm accipiat, ncc sortito antea, si presbyler aul diaconus esl, nisi prsebenda carere velil, conslituli, qtii se conlinere non possunt, sorliri habere ulierius liceai.>lierunique idem Lanfrancus, uxores -debent.i Eadem quoque vigebal disciplina in Galliis, ut ep. 21 ad Heifraslum, De diacono per satlum ordinalo loquens : < Inlerrogatus, inquit, a ine si uxo- patel ex Itinocentio 1ad Victoricum Roihomageiis., rcm haberel, uxorem se liabere, nec eam se velle c. 9; Leone Magno ad Rtisiicum Narbonensem, diinittere respondil. Proplerea tali paclo consulen- Di cap. 92, respons. ad 9 inquisilionein; conc. Tuduin ei divina fultus auctoritate decerno, diacona- ron., cap. 2; Agalhense, cap. 9; Arvern., cap. 13; lnm ei auferre, ad caeleros minores ordines con- Aurelian. IV, cap. 17; Lugdun. m, c. 1; Zacharia gruis eum temporibus promovere; diaconatus vero papa, episl. 9. ordinem nunquam recipiat, nisi casle vivat,..nisi Eadem erat disciplina Ecclesiarum Hispaniae: de reliquo se caste victurum canonica altestatione quod liquidum evadil ex concilio Eliberitano, cap. 57; Siricio, ex Iniioc. I ad Exuperium Tolelanum; promittat. S\ vcro coelibemvilam egeril, cl aclurum se o.inni tempoie respbndere voluerit, non Toletan. l, c. 1; u, c. 5; m, c. 5; vin, cap. 5. Eadem Ecclesiae Africanoeex Siricio, epist. i; ad quidem eum ad ordinem diaconalus iterum ordinaliilis, sed ipsum oflicium per textum S. Evangelii, Afric, cap. 9; cone. Cartb. n, cap. 2, etc. vel in synodo, vel in niulloruin clericorum conveniu Eadem in Ecclesia oriemali ex Ancyrano, can. reddetis. > Goncilium generale Aiiglicanum sub 10: Epipban. baeresi 59. Lege Jiieronymuiii advcrDuuslaiio Canluar. anni 969, ut canonici omnes, . sus Vigilantium, c. 1. 68Gcn. 32. «6Gen. 57. •' Horat. 1.1, ep. 2. °8 Slal. n Thebaid. w Cap. 5. Yoi.Reg. 17. ''Estner. 7."" Eccli. 27. EPISTOLJE. — EPIST. LXXXI. 219 253 fcrre non poles. Detraclores Deo odibiles, sicut A qui fines pueritiae jam excedis. Spes equidem agriAposlolusdicil", quanto malignius tuam depravant colse vehemeiitius exhilarescit, si planlam, quam innocenliam, lanto se probant inferiores, el ma- excolit, florere conspicial, fructumquepromittere gnificenlius tuae virtutis tilulos exlolluni, teste tempeslivum. E diverso graviter animo conslernatur, si planta nunquam turgescil in florem, si se poeta '4 : lanium diffundit in ramos, et in degenerem folioSumma peiil livor, perflant aliissima venti. Quorum vila favorabilior esl ad gloriam, acriores rum luxuriat ubertatem. Sane tempus esl, ut honeslioribus sludiis le impendas, atque prurientis invidiaesentiunt morsus. Urit enim fulgore suo, qui prwgravat arles primitias pubertalis, sub arctiore nodo cuslodiae, Infra se positas ". etprudentia vigilanliore cohibeas. Obrepunt equidcm desideria camis, quoe latenter extermiiiant Legitur quod, cum Plaloni ejus socii inviderent, quaesivit a Socrale magislro suo, qualiter eorum gratiam studiorum, et sub quadam retatis indulgenlia miliianlin dispendium honestatis. Si modicum, invidiam declinaret. Cui Socrales : < Esto, inquit, ul Tliersiles : in quo manifestissime declaravil, ibi delibasses de amore sapientim et dulcedine sludeesse invidiam, ubi virlulum gratia iion adesset. > _ diorum, spesvirlulis in te mihi securior arrideret. lnnocentia Chrisli stimulos invidiee non evasit. Nam cum hactcnus sub virga disciplinaael sub jugo Unde et Pilalus quandoqueagnovit, quod per invi- fueris magistrali, te doctoris instaniia quasi quaediam tradidissenl : eum ' 6. Nonne hic esl fabri fi- dam sigilli violenla impressio informavit ad molius ".' dicebanl. Non esl hic homo a Deo, qui Sab- res. Sed certissima.exhiberes virtutum indicia, si batumnoncitslodW^.hiBeelzebub principe dmmonio- timorem in amorem, si necessitalem in desiderium rum ejicit dmmonia ". Qiiem non urerent verba eonimutasses. Cum studium Sil vehemens animi haec, quae de fornace invidise procedebanl? sicut applicatio ad faciendum, meditandumve aliquid : senex in Andria docet : Si velles humilitali et pa- sludiosus esse non polest, ctijus animum voluntaria discendi affeclio non accendil. Qui autem in lalibus licntue militare, invenireslaudem sine invidia el amicos pares 80. negligens est, aut remissus, non multum dissimilis Lcgitur 81, quod Julius Coesar, audila inorle Ca- estab eo, qui, languenie appetitu atque insipienle tonis, compassus esl ejus morti, et egregium ci- palalo, cibum recipit, cibosque contradictoriosguloe vcm ademptum de inedio, el ablatum reipublicae fasiidienti slomacho violenter intrudil. Si scmcl deploravit; professus esl lamen, quod Cato actibtis suavitatem sapienlise deguslasses, omnia preeler ejus, et quod ipse gloriae Catonis invideral. Nihil C illam in faslidium libi verterentur. Habel enini incomparabiles ibesauros deliciarum, alque omin te gloriosius video, quam quod habes.invidos, quod odientes te affligis et uris, alque in deliciis niumbonorum gratiam largitur ad plentnn; et ad tuis crucias inimicos. Vereor tamen ne aliud, haec forte verba illa Salomonis respiciunt : Super quam invidia fralrum, le excludat a clauslro; novi salulem, inqtiit, el omnem pulchritudinem ditexi enim tui animi Ievitatem; et si publicaevoci credi- sapienliam, et proposui pro luce habere eam. Venetur, non invidiam clauslraliuin fugis, sed soecula- runt, inquil, omnia bona pariler mihi cum iila 8». rium sequeris voluptatem. Yide ne sub praetexlu Amor disccndi admissus aegre amitiilur, atquc in malevoleiiliaealienae tuam velis palliare malitiam, desidcrium transiens sua se volupiate perpeluat, et ct egrediendo claustrum, ingressum tibi proeparare cum vila bominis limilalur. Lcgilur 83, quod Solon tcmporibus suis apud Alhenienses prudentiae gloria ad gehennam. singularis, cum in ullimis laboraret, assidentibus EPISTOLA LXXXI. suis amicis, et invicem conferentibus caputerexit; ADSIM0NEUARNOTENSEM C CANONICUSI. et interrogaius, cur hoc fecisset, respomlit: < Ut, — Simonem canonicum deserlo Itltc- cum istud, quidquid id est de quo dispulalis, perARGUMENTUM. rarum sludio opibus congerendis vacanlem, horla- " cepero, moriar. > Carneades pbilosopluis *4, labo-. lur utsludium lillerarum, cupiditaleopnm rescissa, riostis sapientiae miles, nonaginta annoscoiHinuavit mullorum philosophorum, prosequalur. exemplo et consummavit in- sludiis. Tu vcro vix in scbolis M. PETMJSBlesensis Bathon.archidiac, SJMONI quadriennium compievisti, et abjectis studiis, lemCarnntensi canonico, cuni salule menlis et corpoporalium rerum sollicitudini te immisces. Rem ris desiderium honestatis. luam affectas disponere, quoe proctil dubio pericliAnimam meam, quam lua invaletudo pltirimum tabitur in manibus luis, et insuper evolabit in vencontristaveral, lua convalescentia jucundavit.Nunc los, quidquid hactenus didicisli. Scio quia, ut fiautem me in plcnam exsultationem animi reforma- liussoeculi silienter appetisdivitias, sed consultius etfortius ageres, si cum Salomone sapientiam_ dires, si rcliclis puerilibus, maturioribus inlenderes, "Rom. 1. '4 Ovid. 1., l, De rem amor. '» Horal., 1. ii, ep. 1. " Maiih. 27, "Mallh. 13. "Joan, «»Tercni., acl. I.scen. i 81Plul.in 9. "Luc.ll. Apopltleg. 8» Sap. 7. 88Val. Max., lib. vn, c. 7; Plato in 7 De republ. 84 Cic, 1 Acad. PETRI BLESENSIS £51 .: _52 L vitiis anlelerres. Studiis c _uidcm ct diviliis pariter A EPISTOLA LXXXII. vacare non polcs. Nec animam illam dignatur inADABBATEM CONVEKTUM ET CISTERCIENSEM habitare prudentia, quam videtinfectam desideriis, ARGUMENTDM. — Richardus Cantuar. archiepiscopus et curis temporalibus involutam. Scriptum est "•" posl taudes magnas ordinis Cislerciensis, ostendit eum uno hoc nmvo plurimum obscurari, quod conquia in malevolam animam non introibit sapientia, suetas decimas clericis et monachis sublrahant. nec habitabit in corpore subdilo peccatis. Quondam Deinde excommunicalionem, el brachii smcularit vim comminatur, tiisi eas persolvant. philosophiaeprofessores exsecrabantur divilias, nec RICHARBUS gralia Cantuar. archiepiscopus, Dei putabant ciun earum sollicitudine aliquam possc tolius Angliae primas, el apostolicoescdis legatus, oblineri prudenliam, aul digne in castris disciplidileclis in Christo fratribus et amicis, abbati el connalibus niilitare. Yerbum poelae esl m : venlui Cislerciensi, salutem et consilium salutare. Quis locus ingenio, nisi cum se carmine solo Licet vos diligamus in.Chrisli visceribus, et ii> Vexant, et dominis Cyrrhm, Nysmque ferunlur, Peclora nostra duas non admitlentia curas ? charitate non ficla, gravem tamen et publicam ad menlis opus, nec de lodice paranda Magnm vos et de vobis querelam deferre compeilimur. Nam Altoniim, currus, el equos, faciesque deorum cum per graliam Dei domus veslra nominalissima Aspicere, et qualis Bululum confundat Erynnts. ' cum paler Demelrii" filio suo tanlas re- sit in observantia ordinis (8), et pevseveranlia sanldeoque liquisset divitias, quibus exercitum regis Xerxis po- clitatis, periculosum esl pro re modica lituluni ct terat uno die procurare, Democrilus palrimonium gloriam tanlae opinionis perdere alque converlerc suum donavil patriae : et Athenis in discendo el in famae dispendium compendium lemporale. Intcr docendo dies suos conlinuans studiorum malitiam universas ordinum varietales, quibus decorala est consummavil in aurea pauperlate. Crates ille The- sponsa Chrisli, nullus ordo virlutc fragrantior, nulbanus projeclo in mare non parvo pondcre auri : lus sancti nominis odore suavior cst in Cbristo < Abite, inquil, pessum divitiae pessimoe; ego vos quam vesler; si rem unicam amoveriiis de medio, submergam, ne submergar avobis. > Anaxagoras, per qnam hostis bumani generis sinceritatem vecum post longa lempora studiorum in patriam red- stram altentare praesumit. Seitis quod omnium maiisset, propriasque possessiones ex longa absenlia lorum radix esl cupidilas 91; pubiice tamen diciwr, sua invenissetenormilcr dissipalas : < Non esscm, et nos id ipsiim cum lacrymis rccensemus, qiiod inquit, salvus, nisi istoe periissent. >Verbum So- usquc ad congregationes veslras ausa est irrumpcre cratis fuisse dicilur 8e; neminem studiosum fieri illa transgressionis maler, magislra nocendi, priminisi se mediocriter pauperem opinetur. Nam sicul r 'pilaria iniquitatis et auriga mali:ia?, sicaria virlu- supervacuas opes rejici, sic pauperlatem, si lole- tiim , sedilionis origo, fovea scandalorum. Renuntiaslis mundo el cupiditalibus ejus, atque cum Josue rabilis el munda non sil, studiumnon admittit. Haec i cnim urit animtim, liae subvertunt, sicul eibicus vestram in vobis spiritualem Jericho subvertislis. Senleiitiam maledictionis incurrit, qui reaedilkai I dicit "• : Jericho, et cum Achan filio Charmi lapidibus obruiCni non convenietstta res, ul catceus otitn, 1 qui de anatlieniaie Jericho rapuisse couvincitur, Si pede major erit, subvertet; si minor, urel. 'tur 9S.Verbum Tobiae est "3 : Videte ne funivus sit. libi copiose eonlulil Deus, ut scboQuoniam igilur larem possis conlinuare militiam, rogo, moneo, Furltim siquidem commiitilur, quoties res aliena \ invito domino contreclatur. Sed el rapJnje «finien consulo, ut laudabile tuoe indolis inilium pleniore 'in \ jurc civili furtum improbius definiiurB*.Neminem studio proseqnaris, et ad tempus divitiarum acquisitione suspensa, lolum te impendas amori sapien- 'praedouem vocamus, aut furem, sed veremur, ne vestrani suggillel opinionem, si rem concupiscitis, tiae, cujus accessoria et subsecutiva erunt leslimo- : aul rapitis alienam. Una omnium vox est, quia Cinio Salomonis 90bona tcmporalia pariter et aeterna. sterueusis ordinis professores, lanto differemius 'Va!e. PETRI DE GUSSANVILLANOT^ (8) Ideni habet in laudem Cislercii, epist. 8 ct I I illa veljubet ad litteram, vel admonet, perseve9t!, Stephanus Tornacensis, cp. 1: < Evangelium ini- rent: existimantes quod illam ad unguem aliter non plentes, monaslicam regulam, qtiam supcrerogavit tenerenl, nisi lam in parvis quam in niajoribus Benediclus Paler (idelis Samaritani slabularius, ul summam diligentiam adhiberenl. De hoc autem nec unum ex eo iota praeterire videanlur. > Joannes ccenobio quod Cislercium nominalur, in quo uosuis Sarisb. Polycrat. lib. vn, c. 21 : < Cislercicnses B. lemporibus Regula Benedictina ad verilatem litterae Benedictum, quem omniuin justorum spiritu ple- revocalur,! etc. Guillelmus Malmesburiensis, lib. nuni fuisse conslal, praecepta ct vestigia sequuiitiir lv De gesiis regum Angloriim : < lla rcgulae incuad ungiiem.> Philippus abbas Uona: Spei, libro De bantcs, ut nec iota unuin, nec apicem pranereaiicontinentia ctcricorum, cap. 125: < Benedicti sub dum puieni. > qua; dcgtint rcgula, sic adhaereiH, in omnibus quae •' Val., 1. vm, c. 7. 8SCic, Pm:o. 89Horat., 1. i, episl. 10. 9! Sap.7. " Sap.i I. «• Juv., Sat. 7. 91 1 Tiin., 6. "I Jos. 7. __" Cap. 2. •* Dig. quod metus cauw, § <7tti vim. EPISTOL^:. — EPIST. LXXXH. 254 k prae caeleris Iriumphales sanctilalis tilulos refereni, A doque privilegiavit vos, dum ordo vesler in pauperquanto expressius religionis aposlolicae vesligiis in- tale gaudebat, dum in usus egenlium stioetenuitatis viscera liberaliier effundebal, poluil lolerari ad liaeserunl; eum in tenuitate ciborum, in asperilate veslium, in vigiliis, in confessionibus, in disciplinis, tempus, licet in communem redundaret injuriam, in psalmis, in humilitate, hospitalilate, obedientia, quod causa neccssitalis fuerat introduclum. Nunc cbarilale el caeleris, quibus fructus vitse seminalur aulem, quando vestrae possessiones mulliplicatae in terris, deprimatis carnem, spirilnm erigatis. An- sunt, eliam in immensum;. privilegia haec potius ambilionis, quam religionis instrumenla censenlur. gelicae vilae sincerilali vos homines compararent ubique, cum vobis in favorem plenissimum laus ho- Quidquid indulgeant privilegia Romanae Ecclesioe, niinum communis assislat, unum, nisi, clamal in vobis expedire non credo, conlra conscientiam vecontrarium, tantamque vestrae gloriosae opinionis stranr, quod alienum est, usurpare. Qnid si a sede faciem decolorat. Et quoe est isla maledicla con- illa publicum emanassel edictum , quod ubicunque junctio, nisi, quae a Chrisli graiia, et favore homi- inveneritis clericos, aut alterius habitus monachos num vos disjungit? Inviti et dolentes hoc dicimus, equitanles, vobis liceret eos de suis evcclionibns sed ad dicendum lnurmnr universale et communis dejicere, el equos in usus proprios relinere? quid ' nos compellunt. Votael lingua?omnium interest, equos rapiatis , an decimas? nisi quia dequerimonia in vestrae sanclilalis praeconium laxarenlur, nisi ra- cima r«s spiritualis esl, el ideo enormius sacrileperetis quo.d alienum est, nisi monachis et clericis gium in decimis committitur, quam in equis? Cum decimas auferretis. Hsecesl conjunclio quaedam, et Dominus prsecipiat decimas solvi •", quis conlra ejus diclio satis modica, sed quae vilam vestram non praeceplum potuil dispensare? ubi divina et humana inodice dehonestat. Testimonio sacraa paginae, de- jussio sibi invicem conlradicunt 99, obedicndum est cimae tribula sunl egentium animarum. Et quse est Deo magis, qtiam bominibus 10°. Cumque sinl duoe leges, exlerior el interior; inlerior semper prat-juhaec injuriosa immunilas, ut exempti silis a decimarum solutionc, quibus obnoxise terrac eranl, an- dicat: quodque puritas conscienliae dictat mihi, exteriori praecepto fortius est, el omnem indulgentiam tequam veslrae essent, et quaesolulae sunl haclenus alienae dispensationis evacuat. Si filii Israel de mauecclesiis, non personarum obtentu, sed lerritorii ratione? Si in veslram possessionem terroe devo- dato Domini, et in retributionem longi obsequii, lutae sunt, quare in hoc periclitatur alienum jus? quod ^Egyptiis impenderant, eis vasa argentea et nain ad vos lerrae juxta communem opinionein cum aurea abslulerunl 1; non expedit vos hoecad corsuo onere transierunt. Ulquid inalienam injuriam C sequentiam trahere nisi consiet Doniinum hoecmanterras et nulrimcnta vestra privilegiari facilis, ut dasse, et vos nobis lanquam iEgyptiis longoeservilulis obsequium impendisse. Consuhius ergo et moauferatis quod alientim cst ? Nunquid Abel de nutrideslius agentes, date operam, ut procdictceambitiomentis -suis Dominum non respexil •"? nunquid junis nota, quae veslrae sanctitatis liiulos dehoiiesiat, stiores eslis primo omnium juslo? ul vos conlra Dei jusliliam erigalis? Per prophelam ,e praecepil abscindatur a vobis , nec pro rebus periluris coinDominus decimas inferri in horreum suum; vos ab mune in vos scandaium excitelis. Vm illis per quos scandalum venil". In restilutione alicuae rei noi) ejus horreo jubelis auferri. Habet justitia divinae ; 'credatis conscientiam vestram in aliqtio laedi; nam, Levitarum sortem cedant decimae9'; legis.ulin undeetjustitiae Dei manifeste resislil, qui minislris si quid ulililalibus vestris deperil in hac parle, deecclesise nititur jus decimalionis auferre. Sane ct votio populorum, quoenunc erga vos pliiriinum turbaia est, totum hoc pleniore muirificentia restauraex his, et consimilibus satis liquet, quod si virlus '' bit. i Quod si pertinaces vos, el inflexibiles exhibctis, obedientiaeesl in solulione reddituum, aut exhibivinculo anathematis innodabimus universos, qui tione decimarum aut juris alieui, facile detreclaretis obedieiilioejtigum. Miliies Galliarum sibi jus de- j, : aliquid vobis dederinl, aut vendiderint, unde jus cimationis usurpant, nec vestris privilegiis defe- 'decimationis obvenial, atque in eoelum clamabimus el renles, eas a vobis potenter cxlorquent. Adversus i ad thronum summi judicis appellabimus, ne quis eos deberetis insurgere, non adversus clericos, aut I htijus vinculum excommiinicationis absolvat. Prinecclesias clericorum; deberetis recolere vos quan- < cipum eliam favorem in hoc plenissime oblinebinius, ut gladio spiriluali manus civilis assislat, ct doque fuisse clericos , alque sacramenla salutis in 1 corum ecclesiis percepisse. Sed el Christiame pro- 'quldquid contra principale oraculum, venditura atit fessionis vinculum, et devotio filialis afieclus privi- 'doiiatum vobis fueril, conflscetur. Antequam ergo res gnales induit, et sub religionis praetextu transiit in > in deleriorem vergat exilum, vestrae famae maluriiis providentes, velilis assucscere solutioiii decontemptum. Non ponimus os nostrum in ccelum , I nec de facto summi pontificis disputamus. Sed si < cimarum, iHarum maxime, quas cum majore om- dominus papa quadam iiululgentia speciali quannium rancore et odio usurpalis, et quas clerici i 233 27. 9Sibid. . " Mallh. 22. m Acl. 5. ' Exod. 12. •MaltlulS; "Gen. 4. "Mal. 5.\?'Lev. 256 PETRI BLESENSIS _5S de sive monachi haclenus pefceperunt. Nam si de no- A niensi episcopo, WALTERUS Constantiis (10) Oxevalibus taniuro, sicut beatae recordationis Adrianus neforden. archidiaconus, salutem in eo_qui judicat papa oonslituit, decimas relinetis, nobis in ea re iines terrae. Cum plurima Iilteralura, ususque el experientia damnum eril lelerabilius, cujus emolumenla non sensimus. Vertim juxta pbilosophi senienliam , non -negotiorum, prudenlemetcircumspectuin vos fecesinfe dolore amittitur, quod delectabililer el com- rint in decisione causarum; miror, et mirantur coeleri, qui suntin ulroque jure periti, quare intcr mode possidelur. Valete. Robertum et Ismenem consanguineam suam celeEPISTOLA LXXXIH. brare divortium lanto lemporedistulistis (H): maEPISCOPUM ADB. EXONIENSEM (9). xime cum mandatum domini papee super hoc ha~ [A. D. 1167-1175.] bealis expressum, et cum sacri canones delestabile Walierus archid.monet Exoniensem reputenl cohabitalionem talium suslinerc. Testes ARGUMENTUM.— episcopttm, uti judicem ecclesiasticum, ut matri- equidem legilimi, nullique exceplioni obnoxii promonium inter consanguineos itlegitime celebraium ducti sunt, qui si in causa hac vobis fidem non feex mandalo Romani ponlificis dissolvat., Charissimo domino et amico B. Dei gralia Exo- cerint ad plenum, juxta clausulam illam 'itterarum PETRI DE GUSSANVILLA NOTJE. (9) Barlliolomaeus Exoniensis episcopus, vir fuit B adbuc illos neopbytos existentes saepissime eos scientia el litterarum nobiliiate clarus, Joannis Sa- prinS illicita docere vitare, et verbis et exemplis risberiensis familiaris, aquoad eum plures exslant inslrnere, et quae post de talibus egerint rationaepislolae.Consecratus est anno 1167, obiitque 1175. biliter et fideliler excltidere oportet. > Et posiea : (10) Fuit hic episcopus Lincolniensis, poslea < Sane in bis secus quam debuirnus aliquid egiarchiepiscopus Rothomagensis, de quo plura alias mtis, non propler ipsain, sed commiserando actum esse cognoscas. > Et adhuc : < Nam si deslrueopportunius dicturi sunius. (11) ;Quo gradu consanpuinilalis Roberlus et rem, quae anlecessores nostri slatuerunt, non conIsmenes sese atlingerent, non liquet ex textu. siruclor, sed eversor esse juste comprobarer. > Ex Cerlum tanien est, quod malrimoniurn ab eis con- qtiibus verbis poslremis patet non primo per Gretractum nullum fuit, si consanguinei erant usque gorium, sed per Gregorii antecessores prohibila ad septimum gradum inclusive. Hsecenim erat di- fuisse malrimonia inler consanguineos in 3 et i sciplina Ecclesiarum Brilainiicaruin eo tempore, gradu. Sed an primo ille prohibuerit in 5, 6 et 7? quod liquidum evadit ex verbis islis conc Lun- Probabile id videtur. Cerlum vero est et indubiladin. celebrali ann. 1125: Yideetiam conc ejusdem loci, ann. 1102; /Enharali matrimonia prohibita lueriint, ex quo aliis mense, cap. 8; legein ecclesiasticam Canuli regis; r nubendi facullas fnit, propagalo, quantum satis erat, humano generc. Aug. lib. xv De civit. Dei, quinquagesiuiam secundam legem 7presbyterorum Odonis Cau- cap. 16 : < Cum igitur humanum genus post priNortumbrensium ; conslituiionem Itiar. elc.; cap. 15, concilii Cakhulensis. ,Ex mam copulam viri facli ex pulvere, marium fequibus locis colliges etiam anterioribus saecfi- minarumque conjunclione opus haberet, ut giglis inlra seplcm coiisangiiiiiiiaiis gradus matrimo- nendo multiplicaretur, nec essent ulli homines, nia inlerdicta fuisse in Anglia. Non sic initio vn nisi qui ex illis secundo nati fiiissenl, viri sorores saeculi : nam Greg. Magn. ad interrogationem 7 suas conjuges acceperunt : quod profecto, quanto Auguslini :respondens permitlit eis conjtigia in 3 est antiquius, compellenle necessilate, tantoposlet 4 gradu : < Quoedam, inquit, terrena lex in Ro- ea factum est damnabiiius, religione prohibenle.i inana republica, perniittil ul sive frater ct soror, El postea : < Quod humano geuere crescente et sive duorum fralrum germanoruin, vel duarum multiplicato, etiam inter impios deorum multorum sororuin filius et fllia misceantur. Sed experi- falsoruinque cullores sic observari ccrniinus ut, nienio didicimus, ex tali conjugio sobolem noit etianisi perversis legibus permiliantur fraterna posse succrescere, et sacra lex probibet cognatioconjtigia, melior lanien consuetudo ipsam maluit nis lurpimdiuem revelare. Lnde necesse est ut exhorrere licentiam : et cum sorores accipere in matriinonium priinis liumani generis lemporibus jam 3 vel el i generaiio fldelium licenler sibj jungi debeat; nam sectinda quain dixiintis, a se oiniii oinnino liceret, " sic aversetur, quasi nunquam licere poluerit. » ; niodo debet abstinure. > Quod si quis scisciletur quid cattsae fuerit cur Gregorius non proliibuerit p Postea connubium inter consobrinos anle bominum moribus, quam legibus bumanis improbalum conjugia inter censanguineos in 5 ct 4 gradu, cum lunc temporis velita esseul Roir.ae, audiat est. Undc Atigust. ibidem : < Experti autem suquid responderil idem pontifex, ep. 51, lib. xn, nius in counubiis consobiinarum, etiam nostris Felici episcopo Siciliae de ep iuterroganti: < Qood temporibus, propter graduui propinquiOlis Iraaiilem scripsi Augustino Aiiglorum genlis episcopo, terno gradui proxiiiium, quam raro per mores fiealumno videlicet, ul recordatus es, iuo, de consan- bat, quod lieii per legem licebat; quia nec id divina prohibuit, at nondiim prohibuerai lex liumaguinilalis conjunctione, ipsi et Anglorum genli, quaenuper ad fidem venerat, ne a bono quod cce- na. Verunitamen faclum etiam licilum proptef vicinilatem horrebatur illiciti; et quod fiebal cum peral, metuendo ausleriora recederet, specialiter, el noii gcneraliter caelcris me scripsisse cognoscas. consobrina, jiene cum sorore fieri videbaiur; quia Uude el inilii omnis Romaua civitas exstitil testis. et ipsi inter.se, propter lam propinquam cousanNec ea inlenlioiie haec illis scriptis mandavi, ut guinitatem fratres vocaiilur, et pene germani suiil. > poslquam tirina radice in fide fuerint solidali, si Ex Ambros., episl. 48, liabemus Theodosium leinlra propriam fueiint consanguinitaiera inveuli, gcm lulisse de improbandis uupliis consobrinorum. i Tlieodosius imperator, inquit, patrueies fralrcs non separeiitur; aut iiifra aflinilatis lineam, id esii usque ad 7 generationem conjunganlur. Scd et consobrinos vettiii iuter sc coiijugii convenire 2E8 EP1ST0L.E. — EPIST. LXXXIII. 257 domini papre.uhi dicilur; et aliorum pltiriiun ; au- A judicis non vacillei. Nihil hic dissimulariter agere ctoritate eliam Fabiani et Cceleslini, atque aliorum judici licet, ubi verlitur periculum aniiiiarum.Idro* sanctorum Patrnm, qni posl eos propinquiores et que amicorum parcite fatigationibus et expensis, sanioris lestimonii erant, admiltendi sunt, ul sit qni jam alterutram debuerant reportassc seateiirlucerna pedibus vestris ad converlendam justiliam liam, qui etiam libenter secundaeet lertiic produin judicium, diligens inquisitio veritalis. Quanlo clioni renuiitianl; si secundum lestificala aliorum cnim flagiiiosiiiseiimmanius peccalum est inccstus, velilis expedirc negolium.Si ad plcniorem notitiam lanlo scrupulosius .certitudinem consanguinitatis rei alia productione opus est, ipsi judicio et productioni secundae se offerunt; ttlrum velilis, eligite, exquiri oportel, ul in cclebrando divortio senlentia PETRl DE GUSSANVILLANOT^. Leonem IV in Galliis ; sed postquam ,'ille ad episc. nomine. > Exstat lex isla in cod. Theod. De inceslis nupliis. Verum prohibilio vcl nniversalis non Brilaimiae, cap. 5, ila sanxil : < Ul definilum esi fuii, vcl mox correcla est. Nam consobrinorum a Palribus, nullus de propria cognatjone sibi auconjtigia permilltinlnr lege Celebrandis, quae est B deat copul.ire, alioqui anaiheina sit. > Unde beati Arcadii et Honorii, c. De nuptiis. Et Jiislinianns, Junioris Gregorii decreta cximie lenenda sunt : De nupiiis in insiit. idem concedit. Ecclesia nihilo- tunc ccepta est exlendi prohibilio dirimens usque ininus a lege Theodosii non duxit esse reccden- ad 7 gradum. Ila eniin legimus in capilulis Herardi diiiu. Turon., cap. 36 : < Ne in 5 vel 6 gcneratione coNeque veltiil dunlaxat jitngi ma.lrimoriioconso- puleiur conjugio, et usque, ad 7 gcnerationem brinos, sed etiam sobrinos, hoc esl, procreatos ex progenies observettir. > El capit. 7 c, 335. Decreta citala edita sunt ann. 721 in conc. consobrinis : qnod genus prohibitionis Gallicanae Rom. i sub Greg. II. Est autem c 9 ejusmodi : synoili fecerunl. Nonlaudo can. 61 conc. Agatlien,: loquitur enim indefinite : < Aut qui cx propria con- < Si qiiis ds propria cognatione, vel quam cognas.itigiiinitate aliquam. > Laudo aulem Epaon., cap. tus habuil, duxerit uxorem, aiiathema sil. > Et eliicidaiur per ejusdem Gregorii responsionem ad 50 : Si quis consobrinae, sobrinaevc se societ; Avern., cap. 12 : Consobrinam, sobrinamve; Au- 1 interrogalionem Boiiifacii iis conceplam lermircl. iv, c. 27; Tur. n, cap. 21 et Lugdun. m, c. nis : < ln quola progenie propinquorum matrimo4, quia pixciiatarum syiioiiorum definitiones am- nium cop.ulatiir. > Sic enim Greg. ep. 9 : < Diciplcctiiniiir. Laudo Aniiss., c. 31 : < Non licel con- mus quod oportueral qiiidem, qiiandiu se agnosobrinam, hoc est, quaede duobus fralribus, aut scunt affinitaie propinquos, a Ac denique Paris. v, c. 14 : < Conso- (_ quam districtio censurae, concedendum est, ut post 4 generationem jungantur. > Ne quis vero brinam, sobrinam. > . Nondum lune teiiiporis usn rocepta erat apud haereat in verbis istis < quandiu sn agnoscuni afGallos conslilutio Greg. M. de 7 gradibus consan- finitate propinquos : > qttae etiam suut Zachariae, gitinitalis dirimentibiis matriinoiiium. Quod si episl. 7 ad Pipinum regem et episc. Francioe in non satis perspicuum foret ex locis illis, in quibus, cap. 22, < ul dum tisque se se generalio cognovedum eiiuineraiitur gradus ejusmodi, sistitur in ter- rit > memineril Greg. III decessorem Greg. II et lio : at evidentissiiimm evaderet ex c. i conc Ver- prae^ece.ssoreni Zachariae epist. 1 ad eumdem Boiner., ubi fermo esl de 3 gradu, tanquam.de impe- nifacium declarasse, non transcendere islum gradum 7. Sic e.nim illa ad quinlam Bouifacii interrodimento dirimente, ct de 4 lanqiiam non dirimente: < ln lertio gradu conjuncli separanlur, et post gationem : < Progeniem vero suam unumquemqtie poeniieniiam actam, si iia voluerint, licentiam lia- usque ad 7 generalioiiein observare decrevimus. > lieht aliis se conjungere. Li 4 autem conjnnclione Nicolaum primum quoque sic respondisse ad consi inventi fuerint, eos non separamus, sed poeni- sulla Bulgar., lit. 19, n. 6 : < De consanguiuitaie iciitiam eis indicamus : atiamen , si factum non sua uxorem inullus ducal, usque posl gcneratiofueril, nuliam facultatem conjungendi in 4 genera- nem seplimam, vel quousque parenlela cognosci lione daintis. > poterit. > Paulo posi ccepil quarius gradus aliquo modo Quie non Galliarum duntaxat sed eliam universae baberi dirimens, in quanlum scilicet voluit conju- Ecciesiae fuil consueludo de dirimendis mairimoges ex 3 et4 mistos "separari. Nam juxia regulain niis conlractis inlra 7 gradum consangiiinitalis, qnae habetur c. Quod dilectio, et cap. Viri, de D viguit usque ad conc. Lat. sub. Innoceiiiin III, cap. consang. in linea transversa, seu collaterali, quan- 50, quo sic statuium est : < Prohibitio quoque do personae disianl inoequaliler a cominuni stipite, copulu! coiijugalis'4 consanguinilatii: el afJiuitatis eo gradu distant inter se, quo illariim remotior gradiiin de coetcro non excedal. > Observa tria : Primum esi, Romanos pontifices distal a communi stipite. Dixi, aliquo modo, quia distantes in 4 gradu a communi stipite, nolebanl olim dispensavisse ciim Cousanguineisut iicite nuCoinpendiensis synodi Patres scparari. Caput est bcrenl. Sic dispensavit Grego.ius 11 in 5 gradu cjusniodi: < Si in 4 progenie reperti fnerint con- et inferioribus al.is duobtis cum gennanis pcr jiincli, non separamus; in tertia vero s'i reperti Bonifacium, et Gregorius M. in 3 ct 4 gradu. Secundum est, episcopos Galliae dispensavisse fuerinl, separentur. Et eos, qui unus in quarta, alins.in leriia sibi peitiuent, el conjuncti iaveniun- in 2 et 5 ciini iis qui per ignorantiam matrimoiiio tur, separamus. > conjuncli fuerant. Ita enim conc Aurel. m, c. 10 Sed conc. Mogunt. congregatum sub Carolo el Aurcl iv, c. 27, etc. Tertium denique conc Agalhense et Epaorieiise Magiioan. 813, apertissime 4 gradum recensel inler dirimentes c. 54 : < GoiilradiCiiiHisquoque ut locis citatis sanxissc mairiinonia a sobriitis, conin 4 generalione nullus amplius conjugio copuletur; sobriuis, aliisque commemoratis ibidem tonlracta ubi autem post iiHerdictum factum iiiventum ante conciliorum islorum defiuilioiics, non esse dissolveuda.. fueril, separelur. > Referlur c.ipil. 1. v, c. 99. ulicriorlbus silentium anle Aliiiinde gradibus PAIROL. CVII. C 9 *a» PETRJ BLESENSIS ___ duiiimodoulterius non velitis, in eorum injuriam A ficiorum, qnoe magnanimitas lui decessoris exstrufruslratorias dilationes innectere. Porro unum in xit?dummodo aedificesvenlrem mum, hoc negotioest, quod praecipue nos moleslal. Nam Nugaris cum libi, Calve, cum ille Robertus sii primogeniius primogeniti exstal °; fratris mei, el ab ipso ratione palris quasia capite Pinguis aquaticulus propenso sesquipede Sed venlrosi parietesprobibenlur exstare', quormri series parentelae nostrae lota dependeat, veremur ne conjunctionis inccslae vitium transfundalur ad altitudinem et robur humiiiat venlorum liberexcursus el injuria pluviarum. In domibus ruinosis non enim tota successio corrupteposleros. Concipiet velustatem, sed tuam universi causanltir inertiam ; lam, sia capile membra, si a fotile rivuli, si rami dum te videnl ad carriis delicias resolulum in cute a slipite legilime non procedant. Sacra equidem curanda plus aequo sollicitum. testante 3, filii incesluosorUm abominabiScriplura Et rident omnes Epicuride grege porcum *. les sunt Deo. El sicut beatus Gregorius asseril 4, in te spiriluale fuerat, totum evacuat et ex incestuoso concubilu proles legilima non suc- Quidquid carnalis ista curiositas, quoe nec te dies crescit. Faciatis igitur, prudenlissime paler, ver- pervertit bum abbreviatum et mandatum domini papae, quod luosdimidiarepermiltet, nec illud niodicum vit* tibi superesl, cum jucundilate transigere; baclenus suspendistis , sine moraloria dilalione B quod Nam iii tanla mole corporis anima quasi lenebris effectui, aut recurrentibus litleris nos obsessa mancipetis carceralibus in spiriluale lumen respirare velitis inslruere, quare in Causa ista procedere non non potest. Membra vero suis desliluta officiis Valete possitis. ex longa desidia el lorpore soniicas passiones exEPISTOLA LXXXIV. speclant. Multi enim ex nimia gnlositate morbesA» ALEXANDRUM ROMANUM. PAPAM vomitu remedianlur, lurB. archiepiscopus Canluar. no- cunt, suamque crapuiam ARGIJMENTIJM.—^ men episcoporum in aitla regia degenlium a ca- piter egerentes, quod lurpiler ingesserunt. Galenus equidem fidelissimus Ilippocratis interlumniis tuetur, ac oslendil exemplo veierum, quatilo , cum fruclU regtii in ea versentur. pres, lesle Hieronymo 9, referl athletas, quoruiri Dei ALEXANDRO gratia summo pontificijRicnARDCS vila el ars sagina esl, diu vivere, aut sanos esse Cantuarieiisis Ecclesiaehumilis minisler, devolum non posse, animasque eorum nimio sanguiue et humililalis et obedienlioe famulalum. adipibiis quasi lulo involulas, niliil tenue autcoaleDelraclores Deoodibiles ", Ctc. Videinter variorum sle sapere, sed se.mper de ructu et ingluvie cogiu crassa et obesa ad Alexandrum epistolas, ppst ipsius Begesla, Palrolare. Teslimonio Hippocratis C corpora necessariam habent crebram sanguinis logim t. CC. EPISTOLA LXXXV. demplionem, et alios attenuationis modos ; alioADR. SARISBERIENSEM. quin paralysis, podagra, el alii mprbi pestilen'es Graviler reprehendit tn R. Sarisbe- erumpent. Ideo Galenus. semper die decima vitae ARGUMENTUM.— riensiventris ingluviem, quanlaque mala ex ea na- medicinalis auxilii legilur sibi abslinentiam indiicantur, veteruiiique exemplis declaral, quanli faxisse : nec faclle aliquem infirmari, qui frequenler cienda sit sobrietas. Blesensis Batn. archid., R. Sarisb., abstineat, aul regulam diaetaemodeslioris observei, M. PETRUS salutem in Deo salutari noslro. Legimusquosdam morbo arliculari ", aul podafra" Si tibi increpatoria et solito duriora propon», fa- laborantes, proscriptione bonorum, el simpliciore cit hocinsolentia iua,et iniquitasexadipe prodiens, mensa membrorum oflicio restitutos. Referl Pompeius Trogus ", quod lelerrimus iile lyranrius Siquse cum mullis exborlalionibus meis amicabiliter el blande sollicitata sit, correclionis tamen benefl- ciliae Dionysius, dum guhc el edacilali vacaret; lueium non admisit. Si de saiute animae tuae, aut sal- men oculorum perdidit. Nihilenim magis praedaiur lem de incoltimilaie corporis cogitares, plusanimoe oculos, quam ingluvies venlris,*et, ut ait Pontiniael minus-corpori, minus ventri et plus spiritui de- r, nus, cdacitas cibos frangit, et oculosvoral. Ideo servires. In anima? tuae perniciein conjurasti, alque Lucius Sylla, Lepidus consul et alii plerique legunin ipsius gravamen ventris imploras auxilium ; cif- lur 13lulisse leges cibarias, quas alibi Cato censojtis ingluvies, dum omnia devorando vivere appelit, rius vocat sumpluarias ,4, in quibus vivendi niodus sua voracilate mortilicat animam, et interioris ho- et sufficienlia naturae depingilur. Nam quidquid minis lumen obtenebrat. Enorme tui ventris increepularum sumilur proeter usum necessilatis, non menlum patienlius sustinerem, nisi ex eo gravissi- estdebitnm naluroe, sed vitium voluplalis. Sumtnum immineret tnis possessionibus detrimentum. ptuariislegibus sePaulus alligaverat, cum dicebat: Porro possessorem possessio lua imitatur et scqui- . Habenles alimenla, et quibus legamur, his contenli tur;iqiiia dum venirem facis, ventrem faciunt do- sumus a. ^Emilianus Scipio cunl amicis ambiilans mus tuae.Non inlelligis miser ruinam nobilium owli- pane vcsci solilus eral, rie aliquam flfel partem per2 •Lev. 18. 4L. wxReg.ep. 31. «Rom.l. 6 Pers. Sai. 1. ' Dig. 1. 18. 8Hor, lib. i, ep. 4 ,.L-"" n, Ageil. i. Jbvin. ,0 ln Aphor. -' ilieron. I. n in Jovin. " Jus.in. I. n. '3 Plut. t> iy«'U C. .24. " ITiiu. ti. 261 EPlSTOLiE. — EPIST. LXXXVl. 262 derel oliosam ; id ipsum dicilur Alexander magnus . el charitate non ficta, dicebat: Humerus tneus a A in consueludinem duxisse ,6.Augustus cibo vulgari junctura sua cadat, el brachium meum cum ossibus et modico vescebatur, qui pro deliciis repuiabat avellatur, si negavi pauperibus, quod volebant; si secundarium panein, et minulos pisciculos, case- ocnlos vidum exspeclare feci; si comedi bucceiiam meam solus, et non comedil pupitlus ex ea; si oslium umque bnbulum, manu pressum ; ficus atilem biferas virides vehemenler appetebat ". Socralesdimeum vialori non paluil ; si prcslereunlem despexi, eo quod non haberet indumentum, et sine operimento cebat, quosdam vivercnt comederent et biberent; se aulem comedere el bibere, ul nalurae satisfaee- pauperem ; si tton benedixarinl mihi lalera ejus, et si de velleribus ovium mearum non fuerit calefaclus ret, el excursum vitoe fr.igilis suslentaret 18.Ethi". 0 quam melior, et pcr omnia commendabilior cus dicil: esl modesla, el sobria haec liberalitas, quae ad Summum crede nefas animam prmferrepudori, vitam aclcrnam fructiflcat, quam illa, quae subverlit Et propter vitam vivendi perdere causas 19. Non est equidem regnum Dei esca et polus '". Esca animum, rationem hebelal, corpusdestruit, et aediventri, el venler escis. Deus autem et hunc et has ficat ad gehennam ! Si te jejuniis aflligeres, sijejunia et afflicliores patiperum snblevasses, provideslruet ". Quidam nutem loti sinit in guliure, meriio gurgulionibus comparandi, quorum cogita- B disses tibi consultius, nec barathrum lenlris aut gulae Scyllaea vorago domos luas in praecipitium tio tota de venlre, in ventre, el snb venlre est: devolvisset. Nunc vero post dispendium animae quibus satisfieri omnino non potest, donec venlre luae, specialitcr illud plango, quod ventos et pluvias dcspumanle iri venerem deleclatio gulae lumborum circumqnaqiie admittunl, quod vcsperlilionibussutit excitel voluptatem. Abjecta siquidem reverentia et pcrviae,quod in horrorem soliludinis redactae sunt, limore tremendi judicri, relaxantur ad omnes illequod in praecipitium pendent, quod nec sedilia, nec cebras, et in cunctis extraordinariis voltiplalibus alia ulensiliaibi sunt, nec serae, nec ostia, nec fese volulant. neslrae. Adbuc tamen gloria fledificiorum anliqua Sid cvm lapidosa cldragrd resurgeret, si voraginem gulae, etexilialem ventris Fregerifarliculos velQrh ramalia fagi, Titm crassos transisse i/ies, lucemque paluslrem, ingluviem cohiberes. Et sibijamseri vilam in$?muere retictam ". EPISTOLA LXXXVI ADMAGISTRUM Ita convertettir dnlcedo in ama.rUudinem,in aspeAEXANDRUM M0NACHUM. — Mullis rationibus persuadere conarilatem suavilas , deleclaiio in dolorem, eriique ARGUHENTUM. lur Alexandro monacho Carlhusiann, ne ordinem insiar inferni, aut pcenae infernalis iuUium, dolo- Q suum id ! lemporis celeberrimum, vet quod qitotidie rum continuatio, et desiderium moriendi. HlHdquoin eo rem divinam facere non possil, vel aliis eliam de causis, deserat, el ad laxiorem transeai. q«e ad cuinulum doloris accedil, quod ex. intenM.PETRUS Blesensis Balh. archid., magistro ALEperantia gulae quidain sibi nomen inane venantur, et gloriam siue fructu, putantes ex crapula ct XANDKO monacho, salulem el in salutari desiderio. ebrielate bominum sibi titulos gloriosae opinionis constantiam. Si conceptseindignalionis spirilum possem dissiacquirere, cum viros honeslos, quibns viscera sua muiare silentio, mallem tacere, qiiam scriberc' claudunt, omui defectui vilae humanoe subjacere videant, et publice mendicare. In lalibus liberali- Sed, ut verbo Job ular : Pienus sum sermonibus, et tatem proecipuamrepulanl ; in quibus libertas qui- coarclat me spirilus uteri mei; ego quati muslum dem peccandi esl, sed animae servilus ad corporis absque spiraculo, quod novas disrumpit lagunculas volnptalem. Sane, sicut Cicero !3 etApuleius, et *'. Me licet invilum, lua invilat el urget lemeritas quod majtis est, Auguslinus S4el Hieronymus le- scribere invectivam. Nam, sicul cervus desiderat stantur, plns est anitna quam corpns *": isli aulem umbram, et mercenarius finem laboris sui !% sic in damntim animae non curantes devotissimam carni volis habebam proecipuum cessare a verbis, quibus 1 niiserae impcndunt serviiulem, sicut scripluin esl : D amicitia vulncralur. Verumlamen jacturam luae Sterilem pavit, et viduae nou benefecit. Porro bea- opinionis aequanimiler tolerare non possum : factus lus ille Job ae plenissime nomen el ofliciuni lsbera- enim es fabula in clero et in plebe ludibrium, prurientium desaevit in te linguarum procacilas; el lilatisimplebat, qui nihil indulgens ebrietati aut crapulae, nec sequens hujus vitae vanitates el insa- qui le comedunt, non dormiunlao. Si te iaveris nitro, nias falsas se totum pauperum necessilatibus im- et mulliplicaveris tibi herbam borith '', non auferelur a te macul9 praevaricationis luae. "Verumtamen pendebal. Non alebat leones, ursos aui simias. non repulas injuriam damnum famse, qui bibis Npii cprtfluebanl ad eum histriones, duicorarii, fabulariiin aut nugarum inanium concentores ; scd quasi aquam subsannationem; el, ut verbo proex purae liberalilatis conscienlia, ex corde siacero, phetico utar, frotu merelricis facta esl tibi, noluisti ; 16Jronl... iv, c. 5. ", suet. tit Atigust.'ls Laert. I. n De Vit. " Juven. Sal. 8. " Rom. 14 philos. " Pers.;S«f.5. ^Deolfic. '* Inpsal.Uo. !SMatth.6 . "s" Cap. 24. s'.Job31. as Joh 32 "lCor.6. -.'* S9Job. 7. soJob 30. '81 Jcr. 2. jfr-. PETRI BLESENSIS 264 erubescercss. Dereliquisli fonlem aquae vivae,el fo- A consimilium vilam sub lypo Hierusalem propheta disli libi cislernam dissipatam, quoc aquas conli- redarguens : Peccalum, inquit, peccavit Hierusalem, nere non potesl as. El nunc quid tibi vis in via propterea inslabilis facla est 41.In libro Sapienlise jEgypli, et quid tibi in via Assyriorum, ut bibas scriptum est quia stultus ul luna mutalur 4I. El in aquam lurbidam ? Cogilas de migrando, atque in eodem legis, quod prwcordia fatui sicut rota plauconfusionem et in scandalum Jratrum luorum suc- slri, et quasi axts versalilis cogitalus illius 4S.Ml:\s cingis te ad exitum. Mullum ei dissimilis es, qui proveclior animum tuum maluritate aliqua debuecupiebal anathemaesse a Cbrislo pro fratribussuis rat stabilisse. Porro si mulare potesl Aiihiops pel3V. Ccepisti spiritu, came consummandus 3", alque, letn suam, aut pardus varietales suas; et aninius sicul Isaias dicit, concepisii ardorem, et slipulam luus poteril gravilatem vitae maturioris induere 4*. peperislim. Juxta verbum alterius Sapientis, abslulit Ideo et verba mea dolore sunt pleria. Cur sanctum ventus desiderium tuum, el velui nubes pertransiit „ et gloriosse opinionis ordinem Carlhusiensem praefides lua ". Primam enim fidem irrham faciens, varicando depravas? Nunquid resina non est in sanctooconversationis novitale conlempta, perquam Galaad, aut medicus non est ibi 4°? Ibi sane invcneveterem in te bominem reformare debucras, sub ras locum pcenitentiee, secrelum soliludinis, pacem quodam religionis colore divitias appetis, el semi- animoe,ccntemplalionis arcanum gaudium in Spirilu nas inler spinas, cum scriptum sit : Novate vobis sanclo, munus salutis, et eflicax.beneficiummedinovaie, et nolite serere tuper spinas 38.Jam senuisti, cinoe.Verum manna cceleste fastidiens, el suspirans rugoequetuoelestimoniuiu dicunt contra le. Unde ergo ad olias carnium, domum illam appelis, quaedesicbrepsit tibi haecinconstantia in aetale provecta, ut derio tuo satisfaciet, quae iibi delicalius et indulsemper sit apud le : Esl, et non; semperque dissideas gentius minislrabil. ldeoque lumuhum fieqneiiliae ateipso? sed Dei judicio, qui Chrislonon convenil, popularis, silentio, el solitudini anteponis sollicilu* sibi convenire non pnlest. Posuisii me, inqtiit, con- dinem, licel noveris scriplum esse, quia qui jugum trarium tibi,et factus sum mihimelipsigravis S9.Slalus Domini accipit, sedere debei solilarius el tacere 48. animi ttii, sicul aurae incerliludo esl, sicut aestus Hoc in ordine Carlhusiensi causaris et arguis, maris, fumusque pertransiens. Sane Dominus in qiiod singulis dicbus missas non faciunl (12), atque populo gravi laudari desiderat 40. Unde luam, et hujus religionis aut potius superstitionis obtentu PETRl DE GUSSANVILLANOTJE. 12) Ut eos cuipa non eximerem, qui nimio an C rem de qua agitur ab boc anctore proponi. Nemini tiquiialis sludio quidquid hacaHale leniporum ra- quippe dubium est, quin ille sil in sublimiori virtio in Ecclesiaorilus et disciplinam invexit, quan- tiilum gradu conslilulus, qui quolidie summo quotumvis leve ct minime periculosum, continuo dam- dam charitalis ardore ad eucliaristiam accederet, nanl et repudianl; sic non sunl ferendi, qui ho- quam qui solo timore, non amore, aut illo tenui, se duci senliens, raro se divinaemensae sislcrel : sed dierna consueludine ila omnia riictiunlur, ut , hoc agitur, an duorum qui sint in charilate pares, quod nunc iil, fieri semper debuisse contendant, el quse ab antiquis sanctissimc el sapientissime humilis unius reverentia illum a frequenliori com-« instiiuia et frequentata. sint, si jam in desuetudi- munionis usu d.isterrens, alterius saepe communinein abie.rint, aspernari ac contemnere non ve- cantis zelo postponi debeat. Non longe petcnila rentur. Atqui ii, quam non pauci! unica jain fcre quacslionis hujus solutio; plena quippe et integra regula invaiescens usus. Exemplo sil auctor qui- ex sancto Augustino, suppetil loco ab ipsomet Bu dam jElliiopjcae historiaa, qui inter Abyssinorum soeolaudato. errorcs recensendos morem illum jejunii ad vespeAugustinus, qni Zachaetim, licet domi Chrisium ram usque producendi annttmerat, cum lamen haec exceperit, centiirioni praefercndum negat, qui se lam divino bospite indignum pronunliavit : < Amjejunandi ratio sanctissima, a sanctis Palribus trabo, inqiiil, Salvalorem lioiiorificanles diverso fit dila, et servala miillis in Ecclesia saeculis viguerit; ea vero quae nunc usu recepla esl, quam solam D quasi contrario modo, ambo peccalis miseri, auctor ille velut ab Ecclesia receptain agnoscit, anibo misericordiam consecuti. Valet etiani ad remissum plauc el infractum visjorem aiiliquum hauc simililudinem, quod in primo populo uniprae se ferat. cuique manna secundum propriam voluntalem in £x eodem fonle fluit, quod cum nunc sil in more ore sapiebat; sic in ore uniuscujusque Chrisliani posilum, utqui Christianam pietalem majori studio quomodo sumalur aestimandurnest : nam et ille hoprofilenlur, iremendorum altaris niysleriorum fre- norarulo nori audel quolidie sumere, el ille bonoqucniiiis participes sint, alienum a pietale videatur rando non audet ullo die praelermittere. Contemaliam viam insislere. Hanc esse Busaei menlem plum solum non vtilt cibus ille, sicut manna fastihaud dubium est, ei qui boec illius verba leget, dium. > Certa ergo et conslans regula est perfequibus aniiqiiain Carlhusianoruin consuetudinem clionis gradum ex amore, limore, reverentia erga Christum censendum esse : et si qui sint in his vircensura perslririgere videlur. < Communis, inquit, theol.ogoruin sententia est, rectius laudabiliusque tutibus pares, invicem praeferri non debere, non facere pios sacerifoies, qui ex amore Dei quotidie. unum prae ailioad perfectioneii!potius pervdnlurum missae sacra faciunt, quam qui ex reverentia ab dici posse stve Irequentius, sive rarius ad sacrain iisdem absiinenl, > etc. Antequam expendalur haec mensam adeat, modo absit divini iilius cibi fastl quaestio, aiiimadveriendum est, non sincera fide, dium. Ita sanc animaiam esse Ecclesiam dubitar> 3*Job 7. "Psal 34Rom. 9. ss Gal. 3. 3« Isa. 33. « Job 30. "Jer.4. "Jer. 3. "Jer2. 34. 41Thren. 1. " Eccli. 27,; Eccli. 53. *' Jer. 13. 44 Jer. 8. 40Threu. 3. 46ficcli. 19. 2f,6 EPIST0LJ5. — EPIST. LXXXVI, _e5 tuum maehinaris egressum. Tuae lilleroe faciunt le ,A, quam qui abwidat sensti, el transgreditur legem Doinsanum. Sed juxta verbum Sapienliae : Metior esl mini ". Scis, quia moiiachonim Patcr. et sacri homo tninoralus sapieniia el sensu deficiens in timore, ordinis insiitutor, nec cliam sacerdoli" gradum PETRI DE GUSSANVILLA NOTJE. ut quoiidie commnnices; at si saluti consnlcre vis, non potest, cum lol sanctos monacbos, qni rarisita te juhel quotidie vivere Christus, ul quotidie sime communicabant, nunquam eo nomine reprecommunicare dignus sis; si ergo co aninic communec corum pietaii vnlgi consuetiidinem hcnderil; pcr bona inlcrim opera paraliorcm saepius allaris roysleria frequentanlis anleponere in nionem differs, vitam inslituere dcbes, ut .quidquid le exhibeas, ita inentem ipsi venerit, ut nec, hujus temporis Caragis. quidquid oras, quidquid tolo vita: lc.norc conthusianns, quacunque demtim pietate polleant, anliqgil, digniorem lc in dies proesiare qticai. tiquis ejcsdem ordinis Pairibus, qui infrequenlius Conlra vero trcmcndum cst iis, qui soepius ad offerebant, sancliores quispiam judicaverit. eucharistiam accedunt, ne consucludiiic nucaniur, Scio eommnnionem corporis Chrisli remedium ne perfunctorie, ct non ca qna dccel aninii atlcnesse necessarium, qno noslra adjuveiur, et sustenlione lam sanr.tis mysteriis parlicipcnl : ne magis letur infirmitas, el cor ardore charitalis ignescat. communicare quani digne comniunicare saiaganl; Quid enim aliud sine illo, quam terra siue aqua deiiique ne minus sancti rem omnium saiiclissiinani sumiis? Sed si illud ea qua par esl pia animi disMeminerint quaiilmnvis frcq-iicnler ad positione receperiinus, una communio instar plti- - peragant. Deum accedalur, in spiritu et vcrilate, ?l pcrpc: non enini in hujusfrequi'iHalione mysterium.eril tua cordis novitale semper accedendum esse. rii perfectionem noslram sitam esse arbitrandum in via a Christo sibi Quod si csi, certior ad eam est via, si ejus, quo Ecclesia iuni fieri ulrique progredi salaganl,parata, quanlametsi in potesl, regitur, spirilus legibus et nulu vivimus; ab eo eumdem in Chrislo spiriratione quippe lotus communionuin noslrarum fructus ex- agendi eamdeni dispares ium, gratiam, eamiiem niisericordiam est, qui tametsi raro communicemus, spectandus conseqiieritur. Sed hoec sapientioribiis discuiicnda quidquid inde gratiae sperare possumus, nobis relinquo, unusquisque in suo scr.su abundet, abunde lirgiri potesl. Verum quidem est religioQuod autem ad historiam spectat, cerluni.esl CarMiinaliquem, qui communi sui ccenobii instituio et tliusianos, quos Joannes Sarisberiensis in Polijcraloge ad frequeiilioreni commuiiioneiii impelleretur, in culpa fore, si morem ab aliis usilaluni sequi re- lico vocal accuralumElabsolutm religionis exemplcr, raiius sacrilicasse. quidein quod in priinordiis cusarel; id enim, si peculiaris aliqua et gravis ralio islins ordinis hoc in more posiium fucrit man;fenon obstel, indicinm esl animi proprio nutu vivere stant ipsamet statuia; quod el ipse Busaeus adet aliam ab ea quain cuni atiis utilitersevolenlis, miliit. qui poterat, viam affectainis. Guiberlus abbas de Nongcnlo, qui floruit tcmSed paii ralione laudandi non essenl alii, qui lib. coniraiiaiii allerius monasierii consuetudinem aegre pore S. Brunonis, moresi De Vita sua, cap. II, ubi et inslilula prosequiiiir, Carihusiensium ferentes, seepius sibi quam caeteris, eticharisliam alia boec scribil : < Missas, nisi fallor, Domi-. dari veileiit, quod nonnisi ex zelo praepostero el r inter el solemnibus audiunt. > fallaci pieiate, aut occulta superbia proficisci pos- nica Pelrtis Cluniacensis S. Brunone paulo reccivsel, et poena dignam leineritaiein argueret. Ergo lior, lib. i. l)e miraculis, c. 28, ubi in sanctissimi quod iii alia reseripsit Paulus : Qui manducut, non ordinis laudes excurrit, ita ioquilur : < Festivis tnanducaniem 11041 spernal; ct qui non tnandueal tanlum diebus anliquorum ercmitarum oemulaiione, manducanlem non judicei (Bom. xiv). Tam solemni legea Chrislo jubemur ad commu- ne ab aliis sacris operibus iicet dignilale infcrioriDeo pro nioiiem accedere, ut qui non obsequitur, reus sit bus impediantur, saluiarc omnipolenti > salute sua ac sacrilicium offerunt. etpostprocul dubio violatf prsecepii, et immensam illam ea : < Sacrismundi, a charitatem, qua», divinum iiiud praeparavit alinien- Domino vel ejusdiebus, qui singulari privilegio resurrectione Dominici dicunttir, tum, conienmere convincatur. Coeterum sacpius an ac ipsius vel sanctorum ejus solemnitatibus niissas. rarius lam sancta mysieria sumendi ratio ab Ec- celebrant. > Pelrus Camor qui centum fere annis clesioe usu el discipiina peti debet, quae illain ex liaS. Brunonem scripsil, eadem inajori iilioruiu suorum uliliiate praescribit. No- poslcapite 28 Verbi aboreviati: etc. clesiae normam s>iquamur, et cominuiiioiiuni fre- ^ peccator sacerdos audes, consueiudinem apud CarNeque est quod hanc ex eo quod profitemur religiosae vitae in- tbtisianos non amplius in usu csse conlcndal Buqueniiar.i slitulo, aut praelatorum qui iiHimam anim; nostri saeus, ciiin cliamnum apud ipsos in solcmnioribus arbitrio pendere sinamus. disposilioneni iiorunl, festis unka tantuin missa celebretur, iu qua omut qui coinmunioneni difScipposse conlingere, nes etiam sacerdotes communicanl. ferl, talem se praesiare negligat, qualem, ut divina Verum nequehoc solummodo apud Carlhusianos, inysieiia digne suscipiantur, esse decet : vix est sed et apud oinnes lere reiigiosos, qui antc 401) eiiim, ut, qui raro ad Chrislum accedil, sit in Chriannos, iu Ecclcsia floruertinl, hanc camdem constum ut decet animatus. llinc minor sui custodia; itietudinem rarius aacrificandi viguisse nolum esi. liberior et ininus circonspecta conversalio, dum apud omnes. Uniciini proferam S. Francisci exein nulla coininunicandi uecessitas nos ad eam sine plum ex liueris, quas ipse scripsil ad sacerdotes conscieiitia tam sancla mysleria usurpare non qua ^rdinis sui, quae vulgo Testamentum S. Frqncisci sineret, caulelain adigit: nempe hoc in prtiuis caet habcnlur tomo XIII BiblioihccoF vendum esl, iis qui infrcqueiuius ad altare acce- iiuiictipautur,edilionis Coloniensis. Sic aulem loquiSS. Palviini dunt. Fateor sane, nou id poscunl Ecclcsia3 lcges, tttr: < Moucoet exhorlor in Domiuo, ut iu locis " S. Benedicius. PETRI BLESENSIS 2C3 L alligit, expersque missarum multo lempore, etiam A itaque et prudens vitam declinas, el feslinas in iu die Paschae, ulrum paschalis esset solemnitas mortem, atque ad excusandas excusationes in pecignoravit. Paulus primus erernila, el Antonius, calis ", nullam de cselero poleris praetendere ratioPetrus el Paulus aposloli, atque caeteri, quorum nem. Si allendas domum Carlhusiensem, quam reJaus esl in Evangelio, non legtinlur singulis diebus linquere desideras, consideres unde venias, aut salutis Iiosliam immolasse 48.Frequenlia contem- quo vadas. Hierusalem pro Babylone, terram proptum parit, et ex ipsa rarilale crescil reverentia missionis pro JSgypto, pro exsiiio patriam, coclum sacramenti. Peccamus quidem assidue, et ubi con- pro inferno, quietem et pacem pro labore et miseria liniiantur peccata, continuum oportet esse peccati derelinquis. Domus siquidem Garlbusiensis el locus remedium ; verumtamen mundi pretium impreria- habitalionis illius situs esl in montibus et scopulis, bile, communemque humanac salutis hostiam, nisi el in pelris, ut sit politis babitatio angelorum, in spirilu humilitatis, et corde conlrito immolare quam hominum, ad dandam AHissimovocem connon licet. tlors in olla esl 49, nisi Elisei farinula fessionis et laudis, sicul scriptum est : Super en condialur. Olim anima, quaecerlis temporibus affli- volueres cceli habilabunt, el de medio pelrarum da3. cta non eral, exterminabatur de populo suo "°; nec bunt voces* Sed t\.tolumba nidiflcat inforaminibus celebrabatur agni paschalis sacrificium, nisi in 11 petrm 64: el vir prudens xdiflcat domum suam supra amaritudine agrestium lactucarum ". Magnum est I petram, ubi nec maris fluclus, nec v»ntus lurbinis, sacramentum, et nunquam nisi corde contrito et 'nec pluviarum inundatio, nec alluvio formidatur ". humili est celebrandum. Magnum est, dicit Apo- Vere lerribilis esl locus isle, nec est hic aliud, nisi stolus, sacramenium hoc pielatis , manifestatum qui- 'domus Dei, et porla cmli6G.Et licel domtis illa sit dem in carne, juslificalum in spirilu, apparuil an- 'in lerra horroris el vaslm soliludinis 6', nominatissima tameu esl in observantia religionis el ordinis. gelis, prmdicalum esl genlibus, credilum est mundo, '• In nssumptum in gloria ". Teste Ambrosio ", nunquam 1 oranem lcrram per gratiam D.eiexivit fama ejus, el nisi puro corde et mundis manibus et conlriiione < in fines orbis terrae suae odorem suavitalis effudil68-.Plantatip enim Dei est, et vinea Domini Sadevola offerendaest hostia, in qua est salus mundi. < baolh. Ideoque jam excrevitin immensum, et mulTua vero sentenlia esl. ut libi Christum incorpores I si operuerit monlet singulis diebtis, non dijudicans corpus Domini "*. 'liplices fructus fecil. "Vide, jam 11011 umbra ejus; si non extendit paltniles suos usque ad Propler hoc multi sunl imbecilleset dormiunt multiin l mare, el usqiie. in Angiiam propagines ejus 69. Tu peccatis 84\ Verbum Sapienlisest: Citm sederis ad » vero docuisti lingu.am tuam meiidacium, ul inique mensam diviiis, appone cultrum gulluri luo "", ut C ^ inler ccelestes cibos et laicos sive communes devola £ ageres, sanclaeque domus ordinehi depravares. veneralione discernas. Vide, ne Dominus dicat de 'Scriptum est, quia spirilvalis hotnoomnia dijudical, el ipse a nemine judicatur'°. Tu vero, cum sis carte : Ecce manus tradenlisme mecum est in mensa ". { naiis homo, et venundatus sub peccato spirituales El illud : Dederunt in escam meam fel ". Prohibet i viros judicas, et in animcc tuse dispendium doraum siquidem Dominus, ne de agno paschali comedat i advena vel immundtis "*.Nec ponendus esl Chrislus £ sanclissi.raam scandalizas. Ad exemplar. siquidem nisi in sindone munda, et in monumenlonovo"; quia < domus iJlius, de qua scriplum cst : In dqmp Patris panis vitae non est recipiendus, nisi conscientia i; mansipnesmullmsunl ", babel bic unusquisque tnei munda et corde sincero. Hostia enim indigne acce- c cellulam et mansiunculam suain, ul contemplationi pta suscipientem daronal, non salvat; inquinat, non c orationi lib.erius vacel. Sic enim in schola pvanet eniundat. Propheta eniin dicil : Quid est quod rfi- j gelica Verilas nos informat dicens : Tu aulem, cum leclus meus fecil scelera mulld in domo mea ? nun- c oraveris,inlra in cubiculum luum; et, clausooslio, quid carnes sanclm auferent malitias ejus, in quibus i ora Patrem luum ". Soliludinem hujus cclluloe glorialus estM? et alibi : Tu qui credis mundari I Propheta elegerat, qui, sicut ipse commemoral, situiiis factus est pelicano soliludinis, et sicut passer per hostias, scilp quod non mundaberis, sed amplius D 4 solilarius in tecto'' 3. Elongavi, inquit, fugiens, el pollueris. Tamen, ne in domo lua fieres scandali 5 mansi in soliludine ' 4. Qui Rachelis ainplexus, et generalis occasio, ql pbslrueretur os loqueniium t delicias contemplationis affectat, juxla verbum Job, iniqua ", libi fralerna charilas singulis diebus of- t ferre hosliam speciali devotione indulsit. Sciens c contemnit multitudinem civitatis, et vocem exacloris PETEJ DE GUSSANYILLANOTyE. jn quibus moranlur fralres, una tanluro celebrelur lebrationem sacerdotis alterius, quia absenles et missa in die, secundum formani sanctae Romarile pricsentes replet, qui eo digni sunt, Dominusnosier Ecclesiae. Si vero in loco plures fuerint sacerdotes, Jesus Chrisius, > etc. sic sit amore charitatis aller contentus audire ce207 48Greg. Dialog.. I. n, c. 1. 49IV Reg. i. u Levit. 25. »'B1Exod. 12. " I Tim. 3. >3In orat.-ante mhi. "* I Cor. 11. 84*lbid. «« Prov. 23. »8 Luc. 22. 8. Psal. 68. S Exod. 12. 89 Malih. 27. ei Pial. 62. " PsaL 140. 6SPsal. 103. 64 Cant. 2. CB 60Jerem. 11. Matth. 7. 68 Gen. 28. 6'Deul. " Matlh. 6. "Psal. 101. '4 Psal. U. 32. esPsal. 18. 68Psal. 79. " I Cor. 2. "Joan.U. 359 EPISTOLJE. — EPIST. LXXXVI. 27!) son audit ". Unde et Jercmias : Quis dabtt me in A Carthusiensibiis eras?Incremen!um uon exigit quod V toliludinem?-aul m diversorium vialorum-'"? si af- satis est; opem exlrinsecam sufficienlia non menfectares vacare libi, et appeleres scribere, orare, dical^et adjectione non indiget pleni.tudo.Nunquid, lcgere, medilari et psallere, nunquam civitatem dicil Job, rugiel onager, cum habuerit herbam, aut eremo, nunquam sollicitudinem soliludini praelu- mtigiet bos (non enim volo mortem peccaloris, scd lisses. Nunc manifestissime liquet quid mullis die- ut converlatur et vivat "') cum ante plenum prwsepe bus in corde luo nutrieris; diu dissimulasli, ac sub sleterit"? Brutorum animalium nalura te damnat, taciturnitate suspecta concepisli dolorem, et pepe- quia cura eis pabulnm commune sufliciat quieristi iniquitatem ". Jnxta verbum Prophetoe .' Ova scunl. Ex adipe prodiit iniquitas lua, quem post aspidum eruperunl; qui comederit de ovis morietur; labores studiorum et scholares angustias otiositas et quod confotum est, erumpel in regulum. Nocuit instabilem fecit, el suflicienlia conlumacem. Nam et priori tuo quod te nimis familiariter et blande tra- poelae testiinonio : Luxuriant animi rebus plerumque secundis. etaverat, atque deipsitis humiliiate superbiam conNec facilc est mquaconimoda men.tepati*?. cepisli. Egissetprudenlius, si cervicem onerasset iiisolenlcm, el se in multis erga le auslerius ha- Ferrem patienlius, si ad Cisterciensis ordinis obbuisset. Scriptum est in libro Sapienliae, quia mali- _j servanliam le iransferres. Si enim in proposito rcj Jiam otiositas di,cet '*, servumque inclinant opera- ligionem habes, ibi probalissima religionis sctiola liones assiduae'?. Et item : Servo maievolo debentur est, summus ibi modestiae usus, morum regularitas, compedet, ei 'orlura, ne vacet ">: Adhuc replico, fralernilatis affectio, pax animi, omnium commuquia scienler et prudenler in interitum animae, el nicatio, mulua obsequela, disciplinae vigor, amor famaeparicnlum, te devolvis. Scripium quippeesl : obedientiae, vinculum cliaritatis, carnis servitus, Qui amat periculum, in illo peribit 81. Non est reli- hospitalilaiis exhibitio, lugcndi libertas, noclurnse giosorum sapientia, ubi eam venaris elquaeris : non excubiae, quies medilalionis, devotio psa.lmodioe. enim invenitur in lerra suaviler vivenliura. Viam . Quid, quoeso, dulcedinis aul devotiuuis invenies vitae perfeclioris aggressus es, sed ciio emarcuit apud eos, quibus versa est in nauseam murmurosa religio tua, quasi vinea in primo flore, el quasi bo- alque confusa iteratio et farsura psalmorum. P«utrus projiciens. flores, stios, 8!, Vix adhiic mustum lus dicil : Psallamus spiritu, psallamus el mente *. Si psallentibus 11011dsit devolio, licet eumdem a eras, quando corruptus es in acetum. Si per longam experientiam didicisses ordinis psalmum millies repetant, non est hic psalinus juiilius dulcedinem, sapientius cogilasses. Nam lesti- cunda decoraque laudatio 91. Dnctrina Saloinonis inonio SapientiaP, vir in muttis experlus cogitabit ^ ' est : Fili, ne iteres verbum in orc luo V. Ciimque prudenliam, et qui mulla didicit, proferet inlellcctum alibi dical: Omnis Iq.bor hpntinis in ore ipsius **r ". Possum libi dicere, qnod Appstolus Timoiheo : vereor ne hoc ei.s nimis p.ericulosc aptetur, labur Ab infanlia sacras lilleras npzti, quw le poleranl ad lubiorum ipsqrum operiel eos**. Ephraim pucr delisalulem inslruere *•*.Sed, sicut idem loquitur ad catus estos; s.cioqnequod carnis Eccli. 8i 1 Tim. 3. 8» Hebr. 5. 86 Job 12. 8' Ezech. 33. 35. Job «8 54. 6. " Ovid De arl. amun. so 1 Cor. 14. » Psal. 146. »" Eccli. 7. " Eccli. 6. »vPsal. 139. J> Jer. 31. 98Psal.2. " Hebr. 12, " Mattb. 18. *• Psai. 55. ,0° Exod. 13, »71 PETRl BLESENSIS 272 divina animadversio inlenlalur, si pigriliam vel de- A Apostolus : Operam, inqtiit, detis, ul qw.elisitis, et feclum boni operis animi simplicitate non redimat. vestrum negolium peragaiis 6. Et in prima ad CoQuid expediat libi, lu videris. Sed, ulverbum Apo- rinlbios : Fralres mei dilecti, stabiles estote el imstoli exborlationi noslrae accommodem, si qua tibi mobites, abundanUs in opere Dei '. Sempcr asconsolatio esl in Chrislo, si quod solaiiuni charilasuesce, qtiajso, jugo Domini: injice sicut, ca-.pisti, lis, si qu.r^ocielas spirilus, si qua viscera miserapedem tuum in conipcdes illius, el ne acedieris lionis *, imple gaudium meum, imple pollicilum vinculis ejus 9. Si quid grave, aul amarum in ordine Carlliusiensi est, totum levigabil amor, lotum chaquod fecisti, nedesanimum luum in exterminium, * el in opprobrium famam tuam. Foedus amicitioe rilas dulcorabit. Charilas omnia sufferl, omnia susconlraximus ab aniiquo, tuaeque saliitem animse tinet*. Nihil diflicile esl amanli. Vides, quod oniiiis ielo et silio in visceribus Christi, el in charitaie crealura vanilati subjecla est10.1-n imagine.periransnon ficta ' : prcpterea libi consulo, quod arbitror il ftosio ". Dies ejus sicut utnbra prwlereunt " : expediens et honeslum. Novi, reccnlesque vencrunt, toluraque quod appetis, cilo ad uihilum deveniet qui le sollicitanl ad egressum. Vereor autem ne lanquam aqua decurrens ,3. Declina crgo vagos exapud te praevaleant in consilio rationi voluntas, et cursus, quos dcsideras, et antiquae consuetudiuis in amicitia novitas velustati. Sapieiitia dicit, si la- B liberlatem, ne in domo laxioris vila1.cuin enormi ni.en verbum Sapienliae digneris audire : Amicum famae dispendio domum libi aedifices gebeniialtni. non dereiinquas anliquum, novus enhn non eril siEPISTOLA LXXXVIl. mitis illi. Vinum novum, amiciis novus: veierascet, ADWILLELMUM ELIENSEM EPISCOrUTH. (15) ei cum suavilale bibes ilhid 3. >Considera, quoeso, [C. A. D. 1191.] — Consolalur G. Eliensem episcopum juxla verbum propheloe 4 semitas Themam, itinera ARGUMENTCM. prodilione quorumdam titrpissime dejecium admiSaba, el exspecta paulisper, ul habito maturiore nistralione regni Angliw, el gruviier in perfidos consiliarios rcgum invehitur. consilio, superflucluanle animi lui statu fluxa vivendi reniissio te colligationibus impietalis non Reverendo Patri, et domino WJLLELMO gratia Dei occupel ad lerrena. Sis quietus apud le, et in ea Eliensi episcopo, rcgis Angliae cancellario el upoBlesensis Bathon. arvocatione, qtia vocatus es ", negolio lune salulis stolicae sedis legalo, PETRUS constanler insistas. Sic ad Pbilippenses scribcns clii.d., salulem, el in adversitate coiistanliam. PETRl DE GUSSANVILLA NOTJE. (13) Appellabalur hic Willelmus a Longo-Campo, C fieret onerosus, > eic. Eadem fere habenl Radulfus et Joaiines Bromton ad anu. 1190 et eralque regni eancellarius a Richardo rege posl de Diceto,oinnes narrant qua ratione canceilarius niortem Henrici patris conslilutus, tum Eliensis 1191. Qui episcopns consecratus. Et quoniam plurimum apud Gaufridum Eboraeeiisem arcbiepiscopum (-011113 regis prohibitionem regem auctoritate et gralia valebat, ab ipso Ri- in carcerem detrudi in Angliam venire conantem curaveril, ipseque postea "a chardo ad expedilioiiem Jerosolymitanam proficiscenti, supremus regni administer relictus est; vir malevolis et.regno ignoininiose pulsus fuerii. Vcrum haec ab invidis auentaliim fuisse manifeste sane magnus', sed non ab omnibus approbatus. post Neubrigensis lib. IV, Hist. Aug., cap. 11, vocat elucet, cum ipse Willelmuslatere reditum Ricbardi 11011 > regis (quem ipsius gesta eum < hominem ferpcis aninii, el gloriaecupidum. poterant) in dignitaii Quippe qui ut regni, ila et Ecclesiae summus mo- pristinam ejus faniiliaritatem redierit, ad derator exisleret, < et cum essel audaciae aslutiae restitutus, omniumque regis consiliorum supremum usque halitum particeps effeclus sil. Credaque singularis, inquit idem, cap. 14, grayi summa mus Romam lransmissa, vices quoque apostolicoe sedis potius Blesensi noslro, qui virmn apprime ad Hugonem episcopum petiil, et lali intercessione facile impetravit. > Mal- noverat, in epistola 89 ne dicam invidum et matbeeus Paris. ad ann. H90, de eo ita loquilur : Willelmo parum oequtim, < Erat idem cancellarius magnus inter omnes oc- levolum, ubi Willelmum appelal < episcopum dieidenlaies, rex et sacerdos in Anglia : qui omnia lecluni Deo et bominibus; virum sapientem, amapro nihilo ducebal, cum episcopali lantum digni- bilem, generosum, benigiium, el mitem, et in omtale non contentus, nimis alta se sperare denota- D nes liberalitiiles effusum, > etc. Nec praelerieundum quod Ccelestinus III, summus vil; in prima namque lilterarura suarum fronte vanitatem et elationem expressit, cum dixit : Wil- pontifex, audila ipsius innoceniia, injuriisque gralelmus Dei gratia Eliensis episcopus, doniini regis vissimis, quas in illuin adversarii conjecerant, litcancellarius, lofius Angliae justiliarius, et aposto- leras iii ejus graliam ad universos AngliaecpiscoJicse sedis legatus salutem, > elc. < Has autem di- pos rescripscrilj qnae habeniur aoud Baronium, ad gniiales, quas pretio obtinuerat, immoderate ex- annumHyi. Caeteruni cum a Richardo legalus ad summum cessu excrcuit, volens locellos, quos in earum inipelratione evacuaverat, reficere; pecuniam suam pontificem cuin episcopo Duneliiiensi missus esset, iu linibus Piciavorum aegiitudine correplus tiieiu distribuit ad mcnsain, ut iterum rediens cum usuris ulique exlorquerei illam. Narii legalionis ofli- obiit exlremuni, sepultusque est in inonasterio de Pinu, ordinis Cislerciensis nou lpnge ab urbePi cium, quod mille fusis argenti libris acquisierat adeo immoderate peregit, ul omnibus Anglioe ec- ctavia anno 1197. clesiis, taiu coiiventuatibus quam catbedtalibus 1 Philip. 2, • I Cor. 6. 3 Eccli. 9. «lCor. 13. ,0Rom. 7. » Psal. 38. * Job 6. s II Thess. 1. 6 Philip 9. 12Psal. 143. >3Psal. 57. ' I Cor 15, • Eccli.6, EPISTOL/E. — EPIST. LXXXVII. 274 Snper leclum doloris mci in inlinmiale versabar, A ficavit super te tttpplantattonem ,4. Sicut homo bocum doloribus dolores accumulans inlermeaiiiium num vinum primiim ponil: cum autem inebriati crebra relalio nuntiavit quam proditoric, etquanr fuerint, lunc id quod dele.rius esl"", sic supplanlamaligne vestram snpplantaverat innocentiam fa- lores impii post vinum adulalorioe Ienilalis propictiosa conjtiralio invidorum. Ab ea die sagittm Do- naverunt libi vinum de suburbanis Gomorrboe, vemini in me sunl, quarum indignalio ebibil spiritum nenum aspidum insanabile. Et le quidem, Pater, meum ,4. Idcirco cgo gemens, et oculus meus de- usu et conviclu novisse credideram illud semen ducens aquam, nnllam invenil requiem cpmpatieniis Chanaan , genimen viperarum : generatio cnim affecius. Nam, ut verbo beaii Job ular :Si dormiero, prava esl, et exasperans, el quae nunquam direxit dico, quando resurgam : cl, rursus exspectabo vespe- cor suum, nec est.recius cum Deo spiriiiis ejus !6. ram, repleborque doloribus ttsque ad tenebras l". Si potest JElhiops mutare petiem suatn, aul pardus Sane antequam ctim domino rege Anglia exivissem, varietates suas ", ei isti, qui quasi aquam biberuut praesens eram, vobisque praedixeram , qualiter iniqtiilatem ab adolescentia sua, poterunl oblivisci semuli vestri jam conira vos arma iniqiiitalis in maliliae, quam a parentibus contraxeruni. Yerbum mvidiac fornace conflabanl. Invidia est, quae Chri- Salomonis esl : Si impium conluderis in pila quasi stum in mortem tradidit. Invidia Cain armavil in ptisanas ferienle desuper pilo , non auferetur ab eo fratreni, Saul in David, Joab in Abner et Amasam. nequitia ejus! 8. Heu, hen, ubi est limor Dei? Ubi Per invidiam, dicit Salomon, mors iniravil in or- memoria mo.rtis? Ubi geliennae terror? cl horribilis bem terrarum ,6. Hoecest bestia saltus, quae devo- illa exspeclatio tremendi judicii? Quomodo filium ravil exercilum Absalon ". De illa Sapicns dicit: illum plorationis aeternaenon revocavit a tanto sceNe ambules, et ne comedas cum homine invido. Co- lere vinculum fldei, tot beneficiorum mernoria, tanta mede el bibe, dicel libi, el mens ejusnon erit lecttm 1". foederis promissio el obligatip jurainenti? Sane In octilis !uis, dicil Ecclesiaslicus, lacrymabitur, et juxta Jeremiae verbum, frons meretricis facla est quasi adjuvans suffodiet plantas tuas,8". Filius ille ei, noluit erubescere !9, obduruil in malilia cor perdilionis (14), qui nunquam posuit Deum adjulo- illius, et adbuc manus ejus exlenla. Domine Jesu rem suum, sed conQsus esl in verbis mendacii, mel Christe, qui es amator veritatis aut polius amor et et lac habebat in ore, caudam vero scorpionis abs- veritas, quomodo diminutoe sunt verilales a fiiiis condebal in corde. Ipse et complices ejus, quorum hominum 30? Corruerunl in plateis, dicit Isaias, veos amarilndine plenum eral, qui os suum semper ritus el justitia ,1. Et Osee : Non esl veritas, non est docuerunl loqui mendacium, linguis suis dolose C misericordia in lerra : Malediclnm et mendacium agebant. Syrcnes, usque in exliium. dulces, eo- inunduverunt, et sanguis sanguinem tetigil ", ideo rumque nequissiniam simultalem prudentia ve- malediclus,qui confidil in homine J3 : pravum eiiirii stra deprehendere poluii, sed inler amicum et est cor hominis et inscrutabile, et quis coguoscet hoslem prosperitas non disiinguit. Vidi, vidi, illud? Sophisticae dilectionis faciem libi proeienderevcrendissime praesul , quando illi delractores hat aemulus, et de ccenosissimo lacu conscieutiae Deo odibiles, illi vendilores olei dicebant tibi : jam scalebant exhalaiiones inferni, venltis tirens, Euge, euge, humilianles se nequiter, et in luum exi- aer pestilens, el aura corrumpens. Porro tesiimonio, iium cxeubanl.es. Est enim 17111 nequiler se humiliat, Job, si ascenderit in coelum iniqui superbia 34,quasi. dicil Ecclesiasticus, et inierioraejus plena sunt sierquiliniuiri in fine.perdelur : transibil enim sicut doto ". Eosquidem domesticos et unanimes libi fe- visio noclurna,et inveiiienl eum mala quoe fecit, cerat linguaemeretricantis astutia; nunc autem est Verbum Salomonis esl: Semper jurgia qumril homo, gtadius in labiis eorum '". Et in Iibrp experientiae perversus,angetus autem tnalus conlra eum milletur'". legis, qtiia inimici hominis domesiici ejus !1, sicut Habe igitur, Paler, sustinenliam, et in opus fortituignis in sinu, serpens in gremio, mus in pera suos dinis te accinge. Si enim in spirilu mansueludinis remunerant Iiospiles. Quam cito malignandi occasio hoecsustineres, propter mansueiudinem el justiiiaui se oblulit, ut verbo Isai* utar : Ova aspidum erupe- luam, liberabil etexallabit le, qui arguit pro mansuelis terrae, el exigit mansuelos in salutem. Qui runl, el quod confotum esl in eis ernpil in regulum ". Si iniraicus tuus maledixisset tibi, suslinuisses affliclus et humilialus est, dicil Job, erit in gloria 36. nunc autem bomo pacis luoe,qtii edebal pa- 1Et tu quoqtie frequentius psallas et dicas : Bonum utique, nes luos tecura ambulans cum consensu ' 3, magni- tniki, Domine,quia humiliasti me 3'. Tanquam aurum PETRI DE GUSSANVILLA NOT^E. 14) Yidetur esse Hugo Conventrensis episcopus, glia, absente rege fralre, turoantis stelerai. De eo ad quem sciibit episl. 89, qui nempe contra can- plenius infra ad episl. 89. eellarium a paVlibus tomitis Morilonii res in An27J, 14 Job 6.. '« Job. 7. Prov. 23, 18*Eccli. 12. " " Eccli. 19. !0 Psal 16Sap. 2. " II !4 Rcg. 18. " !" 58. !1 Mich. 7. !* Isa. 59. S3Psal. 59. Jer. 13. "Prov. 27. Psal. 40. Joan. 27. !0 Psal. 77. " Jer. 3. 3» Psal. 11. 31 Isa. 49. 3! Ose. 4. 33 3BProv. 17. 30 Job 2§. Jer. 17. 34 Job. 20. "? Psal. 118 276 PETRl BLESENSIS 273 in [ornaee probavit te Dominus ". Non est enim Ja- A parationem illius ponderatio argenti el auri. — Caucob, quem Esau non persequilur: nec est Abel sam tuam, dieirSalonion, tracta cum amico tuo, et quem Cain malilia noii exercet. Juslus seplies cadil consilium tuum extraneo ne reveles". Et Ecclesiain die, fortiorque resurgit"'. Muilm enim sunt tribu- stictis 58 : Non credas inimico tuo in mternum, quia lationcs justorum*". ln sex tribulalionibus,dicil Job, sicut aramenlum semper mruginabit nequitia illius. liberabit te Dominus, et in seplima non tanget te ma- Bene el diu valeas, benignissime Paler. Et pax lum 41. Non deseras, quaeso, patienliam : palienlia Dei, qum exsuperal omnem sensum, cuslodial cor et enim justorum non peribit in finem 41.Non le mo- inlelligenliara vestram **, ut serviatis in sanciitate veant opprobria exprobrantium libi *', quia testimo- el juslitia coram ipso omnibus diebus tuis. Ego aunio Scrip.urae, non conlrislabit justum quidquid tem ad dominam reginam (15) me conluli, donec accideril ei 44.Docent nos exempla raajorum, quia videam ultionem de inimicis luis, et in statum priviri magnanimi fortitudo gravioribus injuriis laces- stintim cum gloriaet honore reverlaris. sita grandescit. Nihil arduum, nihil magnum est EPISTOLA LXXXVIII. ADABBATEM THEOKESBERIENSEM (16). niagno viro: nec timendum est ei quidquam esse — R. archiepiscopus Canluariensis difficile, cum soleat difficulias ex solo limore pro- ARGUMENTUM. Theokesberiensem abbatem rogat, monet, multisqne cedere. Si rei famiiiaris dispendia, jacluramque et ralionibtis impellil, ul monachum ordinis desertopressuram tuorum aegre sustines, recole verbum rem, ted jam resipiscenlem,in ordinem recipiat. Dei gratia Canluar. archiepiscopus, tolius Anglioe Aposioli ad Hebroeos: Speciaculum, inquit, opprobriis^el tribulationibus facli 4"rapinam bonorum 110- primas, et apostolicae sedis legalus, diiecto filio strorum recepimus cum gaudio, cognoscerites nos THEOKESBERIENSI salutcm in visceribus miseabbaii, habere meliorem et manenlem substantiam. Erit, ricordiae et spiritu pietatis. Miserabilis ac deploranda conquestio P. latoris erit, quando Erit, quando respondebis exprpbranlibus libi verbum. Erit, quando praesentium coraraovit viscera noslra, el ad lioc efcuin graliarum aclionc cantabis el dices : Ostendisti ficaciter nos induxit, ut de ejus salule sollicili simihi, Dnmine, tribulaiiones mullas et tnalas, el con- mus ac perditionem illius nobis impuiemus de cxversus vivificastinos 48.Secundum multiludinem dolo- tero, nisi salutem ipsius cum exacta diligenlia prorum meorum in corde meo, consolationes lum imlifi- curemus. Verura est, nec inflciari vull, aut potest, caverunt animam meam*'. Lampas, ail Job, conlempta quod in ecclesia veslra religionis babilum sumeris apud cogilationes divitum, parata eril ad lempus sla- tandem volum professionis erniserit; sed a stabilitutum *'. Haecomnia peccalor videbit et irascelur*1; C tale, quam promiserat damnabili levitale resiliens, te enim oporlel cresccre, ipsum autem minui. Prinde cibo ad vomilum, de ccelo in coenum, de parac (16) Theokesbenense monasterium in Anglia, in. " Sap. 3. 39 Prov. 24. 40 Psal. 33. 41 Job 5. 4! Psal. 9. 4a Psal.68. 44Prov. 12. 4" Hebr. 10. 46 Psal. 70. 47 Psal. 93. 4» Cap. 12. "Psal. 111. " Isa. 51- 61 Job. 35. " Job. 56. «» Psal. 118. "3*Job. 19. "4 I Ueg. 17. "» Eslber. 7. " Cap. 6. »' Prov. 25. "8 Eccli. 12. " Phil. 4. " Luc. IJ^ 41 Lcv. 3. " Ose. 6. c3Ezech. 18. 2°7 EPISTOLJE. - EPIST. LXXXIX. S78 scendit Altissimi Filius in hanc vallem ploralionis, A yobis :, quod si non dimiseritis, ex corde, nec Pater, el condilionis humana? miseriam, ut oveni centesi- roeus ccel.eslis dimittet vobis ". Paulus ad Ephesios mam reportaret ad caulas. Cum pauperes in neces- scribens, dicil: Omnis amarilu.dq et indignalio lolsilatibus suis adire soleant divitem ac polentem; latur a vobis, ut sitis tnisericordes, donanles comvenit omnipotens ad infirmos, dives ad pauperes, missa invicem,*'.. Yerbum Salomonis est : Homo bealus ad miseros. Non exspectavit, tit ad eum ve- homini reservat irant, et in homine simili sibi non niremus; quos praevenit in benedictipnibus dulce- servat misericordjam ". Jacobus.' 1 vero dicit: Judinis suae. Si ejus imilalor, aul filius esses, ovis dicium sine misericordia illi erit, qui non fecil mierrabundae regressum, et pcenilenliam non opor- serico.rdiam. Dicit Dominus per prophetara : Miselueral exspectare ; sed eam sollicitudine pastorali ricordiam volo, et non sacrificium ,!. Lege mi&ertquaerere, ac salutaribus moni.tis ab errore el incordiam Joseph in fralres sups ' 3, Moysi in popuvio ad vitae semita.ra revocare ; salus enim illius et lum incredulum ac rebellem, David in,-Saulem, '* mors de luis manib.us a. districto et terribili Judice el Absalon el Semei, el aliorum^ qui fuerunt viri requiretur. Ad laboris itaque compendium tibi ces- misericordes, et nullum eorum, aut aliorum, qui sil, quod regrcssus est, quod januam pulsal, quod misericordiam fecerunl, iavenies periisse '". Si desuum confitetur excessum, quod devote et humili- liquit monachus luus, human.uro est delinquere; ler misericordiam petii, quod omni satisfaclioni sed inhumanum. atque.diabolicum est, nec a peccasecundum usum el Regulam B. Benedicii se of- to rccedere,. nec pcenitenti misericorditerindulgere. ferl 64, quod judicium a misericordia non excludit. Culpa est totam persequi culpam. Erubesce Sidon, Misericordiam quam monastici ordinis institulor ait mare '*. Andi el erubesce, Ch.risliane, facta ad lernarium numerum coarclavit, evangelicte gentilium, qui in exbibilion.e misericordise celemansuetudo gratiae sepluagies septies ampliavit. berrimi eranl. Audi et poelam " : Tu piger. ad poinam princeps, ad prmmia velox, Ideoqne s.anclorum iestimonio satius est, ut pro Quique doles, quolies cogeris esse ferox. exuberanti misericordia, quam pro exacto rigore justitice judicemur. Si cecidil, Domino dante, adji- Memor esto misericordiae, quam filio prodigo re'8 impendisse, ciet ut resurgat. Si peccavit, et nos omnes pecca- verlenli pater evangelicus legilur vimus, et egemus gralia Dei. Blasphemus fui, dieit regressum fllii gratanter admitlas in visceribus Apostolus, sed misericordiam conseculus sum ; ubi pietatis. Nam si, quod absit! in hac parte te duabundavit deliclum, superabundavil et gralia 6". Quis rum et inexorabilem exbibueris; nos jusliliara in in soeculopeccavit enormitts Paulo? quis in reli- Q judicium, et misericordiam in necessitatem, nou gipne gravius Pelro? illi tnmen per pcenitentiam • sine tuo forlasse dispendio, convertemus. Yale. EPISTOLA LXXXIX. meruerunt assequi non solum peccalorum veniam, ADHUGOSEM EPlSCOrUM. non solum minislerium fidei, s.ed magislerium san(17) * ciitalis. Dominus in Evangelio dicit: Servenequam, [A.D. 1192.1 omne debitutn diinisi tibi, quia rogasti me; ttonne Acriter in II. episcopttm invehitnr, quod prwcipuns auctor fueril, ut Willelmus episcopusEliensis, per et le misereri conservi lui, sicut et ego tui oporluil tummam ignominiam officio administrandi regni 66? Ubi esl vinculum Dominicaeorasum miserius Anglim privaretur. lionis, aut polius obligalionis, qua dichnus : DiQuondam domino et amico H. Covent. et Cemille nobis debila noslra, sicut et nos dimiliimus de- strensi dicto episcopo, Dei memoriam et timobitoribus nostris 67? dimitlite, inquit, et dimiltetur rem. PETRl DE GUSSANVILLA NOTJE. (17) Hugo de Nunant, ex illuslri Norlhmannise D latus sit probavit evenlus. Neque solus Blesensis familia ortus : unde apparel errorem esse in Baro- pessimos ejus mores insectalur, sed et alii qui res nio ad ann, 1171, ubi appellatur Romanus pro Anglicas hujtis temporis scripserunt. De eo sic GerNorthmanno. Fuit autem Hugo primum academiat-. vasius Dorobernensis, ad ann. 1187 : < Erat in neOxoniensis aluninus, lum ejusdem loci ecclesiae ar- gotiis agendis acer ingenio, captiosus in verbo, chidiaconus, licet apud Rog.'de Hoveden dicatur promplus ad maledicendum ut timidos faceret, mollibus utens ut firmos subverferet. > Ilenricus Lexoviensis, corrupte pro Oxoniensis archidiacode Knyghlon lib. n. De eventibus Angliw, ad au. nus, si Quadripariitae S. Thomae historiae credimus, 1189 : < Hugo callidus homo et inverecundus, auquoe eum inter familiares S. Thomae Cant. arch. annumerando, haec habet : < Post Girardum Hugo dax ad ausus improbos, litteraiura audaciaque incognomenlo Dalinant (corrupte pro de Nunanl) nastructus, armata manu nioiiachos Couventrenses tione Northmannus lune archilevila .Qxoniensis, expulit. > Habenlur eadem ipsis omnino verbis pro juverilutis suaeannis in consiliis discretus.et in apudJoan. Bromlon ad an, 1191. Ad hsec referunt omnes Hugonem, dum Richaragendis providus et strenutts in exsequendis, Girardo decrelam uriiversaecarni vjam ingresso, ad dus rex in vinculis imperatoris ageret, Joannis ConventreDsem sedem poniilicalem evectus esi. > regis fratri res novas in Anglia molienli et regnum Yerum quam male sancli sui magislri mores imi- occupare conanli adhaesisse, ejusque consilio, et ,! 64Reg.2i. Ose 6. v Luc. 45. »Cap. 2. "I'Tim. 1. 65Malth. 18. " Malth. 6. C9Ibid. "Ephes. 4. '°Eccli.28. " Gen. 42. '*'! Reg. 24. '* II Reg. 16. ,8lsa. 23. _" Ovid. De pont. eleg. 3. 280 PETRI BLESENSIS 279 Livor quo lendat, invidia quo feralur, prodilo-A hanc linguam dolosam? Ulinam apponantur sagitlise faclionis hodie patefecit iminanitas. Dileclns tte, quae eam transfodianl; et carbones desolaloiit hanc incendanl! Utinam tu serapbin, qui ccelesti Deo el hominibus episcopus Eliensis, vir sapiens, amabilis, generosus, benignus et mitis, et in om- carbone propbelae labia emundasli, gehennali flanines liberalilates effusus, juxta divinae dispensatio- ma tolum os el linguam ejus emundando destrue- ' nem gratioe, et sttorum exigentiam meriiorum reires **, el possimus canlare et dicere : Deslruxisti publictc adminisirationem, et snmmam rerum fue- eum ab emundalione 8S.Labta Evangelio consecrata rat assecutus. Vidisli et ihvidisli; ex lunc ira tua. nunquam desinunt effundere ventum in verba menIbi inviua concepit dolorem et peperit iniquitatem, dacii. Totum vanilati dalur, quod eral debilum Ipse autem ambulans simpliciter, te in suoe fanii- veritali. Porro, vir linguosus non dirigelur in terra". liaritalis sacrarium, alque in unanimiiulem amici- Ergo qui stat, videat ne caikt. Anie ruinam enim lioe, et viuculum foederis accersivit. Totus requiesexaltatur cor 8'.. Exsultas infelix et jaclilas, quod cebat super le spiritus ejus, et erant adversus eum supplantaveris innocenlem; sed cerie positus est orones cogitallones luae in malum. Vm, dicil Ec- in ruinam resurrectionemque mullorum in suam clesiastictis '*, duplici corde, atque iabiis scelestis, scilicet et suorum restitulionem. In tuam vero el pcccaiori ingredienti duabus viis. lnterioris con- B luorumque ruinam complicum, faba haec recudetnr scienliae malum quondain prsctextu amicitiae facics in caput luum. Omnis enim fraus in se reversa bypociia palliabal, e.t lu cxercebas occulle in ho- collidilur. De dolo hon colliges, nisi fructum doloininem innoceiHeru linguae sedilionariae el procacis ris, et ordilus es telam, ul diploide vestiaris. Ver-. injurias. Maledictus. inquit Salomon, susurro et bi- hum Isaioe est! 8: Qui ordimini telam, in umbra linguis in populis, lurbal enim pacificos *°. Omnem iEgypii conflditis,. diem aniaritudinis exspeciate, conscientiam suam effundebat in sinu tuo; te enim Publice gloriaris et jactas, quod hanc lurbara moquasi se alierinn repuiabat; lu vero eum in occa- veris, quod incautam deceperis et induxeris plesionem praecipilii prodiloriis adulationibus impin- bem, ut armis inermem, ei insidiis appeterent ingebas. 0 detestanda proditio! Judas osculo Filiutn nocenlem Quid gloriaris in malilia qui potens es in hominis tradiditR 1, et tu verbo exhibebas exterius iniquitale *9? Quid praedicas malitiam tuam, qtiae diligentis ofiicium, el lingua lua concinnabal dolos. in pluribus provinciis tua discurrenle infamia jam Sedens adversus fralrem luum loquebaris, et ad- plebescil ? Sed d.e le, el consimilibus tuis dici poversus filium matris inaj ponebas scandaliim. Vm lest : Lmlantur, cum male fecerint, et exsullanl in homini illi, per quem scandalum venit 8!. Hoc equi- rebus pessimis 90. Porro verbum Sapienlis esl : Qui dem facinns iinemvnabilem libi maculam sinistrae ^1 tmiaiur in ruina alierius, punietur 91. Salomon : opinionis inussit; et si quid commendabile de be- Cum ceciderit, eliam dicit alibi, inimiens luus, ne neficio nal^rae perceperas,'culpa hoc perenniter gaudeas, ne videat Deus, et in le iracundiam suaiii abolevit. Nimirum Joab multa forliter fecerat, sed vertal9!. Sane sempcr familiare, et proprium stioe prosapiae fuit, dissensionum materiam seminare, prodilio in Amasam et Abner omnes in eo virlutum tiiulos denigravit ". 0 labia detracloria, o lingua ramusque peslilens malitiain suam de malae arboniaied.ca et dolosa! Quid apponeiur, Domine, ad ris radice contraxil. 0 generatio prava, o domus PETRl DE GUSSANVILLANOT^E. niacbinalionibus Eliensem episcopum, rcgni can- de caHero inservire euravit. > Caelerum vitam perverse aclam laudabili fine cellarium deposilum fuisse ei ex Anglia expulsuin. Hugonem conclusisse ex auctoribus compertum Legitnr apud Rog. de Hoveden epistola Hugonisde esl. Cum enini Romam pergens, in Nortbmannia dejectione cancellarii quae incipit: Qum liuerarum npicibus adnoianlur, elc. In qua lolam tragcediam gravi morbo esscl correptus, convocalis quos dcjeclionis illius prolixe et satis malitiose descri- potuit ex Nortbmannia episcopis, abbalibus el viris bit. Habetureiiam apud eumdem Hoveden episiola rcligiosis, fusis ubertim lacryinis pceniientiam ab haec ap"ologeticaPetri Bles. pro cancellario. Quam jpsis poposcil : quod cnin ipsi prae sua erga illum reverentia iinpeiium recusarcnl, peliil ul sibi Joco perverse auiem se gesserit llugo inde apparet, quod reverso in Angliam Richardo, in exsiliuui _) pcenitenliae in remissioneni peccatorum siiornm pulsus sit : quod lamen paulo post numerata pecu- purgatorii poenas usque ad extremum judicii diem nia redcniit. Sic enini babel liovederi, ad aimum iiijungerent. Et quia iu iiionachos Coiiventrciises, 1195 : Eodem fere modo Neubrigensis, lib. v. De rebus genloin gemmis, vasisquepretiosishabebat.ecclesiis Angticis, cap. 5: i Hugo Novanlinus Cestrensis pauperibusque erogavil, sicque sanclo fine quievii epistopus, vir inconstans in omnibus viis suis, qui in monasterio Beccensi amio 1198. Haec pluribus a facie regis Anglorum, pungenle mala conscieniia, Malthoeus Paris. ad huncaniium, licel Baroiiius ea in Franciam .fugerat, uumdem regem non niodica reff.rat ex Bogerio. Vidc et Gervasiuiii ad aimum summa placavil, elepiscopatu recepto, regiis ma- 1197 el Knyghloii ad annuni 1189. gis negoliis quam sollicitudinis pasloralis offlciis ,T» Gap. 2. 80 Eccli. 28. 81Luc. 22. 8J Matth. 18. *311 Reg. 3, 20. 8i Isa. 6. 8B Psal. 88. * Psal. m. "Prov. 16. 88Cap. 30. " Psal. SI. s0 Prpv. 2. »' Prov. 17. j" Prov. 24. 282 EPISTOL^. - EPIST. XC. B o genimen viperarum! Quis le doctiit A Matinensi (18), PETRUS lesensis, salulem"et Trinaexasperans, et criam salularein. fugere a ventura ira? Pu.tas quod non videat imQnam alrociter conjuraverinl in exilium domini requirat haec Dominus? Propter hoc irritavit re- Stepbani Panormilani electi *', et regii cancellarii pius Deum : Dixit enim in corde suo : Non quirei 93. Sed cerie requiret Dominus. Requiret Siculi proditores, relatione non indiget (19). Ilis etiam ille, ei de cujus nunc angustiis gloria- enim et aliis durioribus, qtiaefrequenter audilis , linnierunt, aures veslroe. Ego autem.cum in illa ris, quandoque danle Domino respirabil. Saet lurbatione et egressu domini mci medio hemitritoeo pientia enim juslum venditum non derelinquet, in lempore erit respecltis illius 94. Decebal ordinis laborem, de mandato domini regis curae el cusiodiae lui gravitalem, pacem conciliare in populis, sedare Salernilani archiepiscopi commissus sum, qui non sediiiones, niaxime in Anglia; qure te satis paiipe- niinorem circa me diligentiam exhibuit, qtiam si rem suscipiens, magnilicis honoribus ampliavil. dominus, aul filius ejus essem. Ex quo autem conJeremias loquens ad eos, qui in iransmigration.. valui, accessi ad dominum regem, pelcns ab eo et magnaiihus curiae licentiam recedendi. Rex autem Babylonica erant:- Qumrite, inquil, pacem civilalis, ad quam migrare fecil vos Dominus, quia hi pace illiut per Dominum Salernitanum , ct per R. eleclum Sy* erii pax vestra 9". Vice alia tibi scripsi, et ut cessa- racusanum me sollicitari multipliciler fecit, ut in res a lalibus, inoiiitis saltitaribus supplicavi. Verum- curia ejtis, et in sigilli officio reinanerem; scd non lamen cilhara David nunquam Sauli vesaniam seda- poltii ad lioc precibus, aul proniissis, aut munerivit ad plenum 96; el adhuc manus ejus cxleuta esl. bus inclinari. Terra siquidem illa devorat habitaiores suos, limensquc a malilia inhabitantium in ea, Memento igiiur homo, si tamen homo; memento, in hoc redegeram meorum desideriorum sunimam , itiquam, luoe condilionis; memenlo hujus vitoe brevis. Memor eslo dislricli et horrendi Judicis. Memor ni haberem licentiam, et cum securitaie recessum. Quia igitur exire Siciliam in equis, el proficisci per esto pcenaeterribilis, horribilis, intolerabilis, inlermmabilis, qnae libi in «lernum paraia est, si a tali Calabriam mibi, et omnibus qui inccuni erant smp'clissimum videbatur; ibi quamdam Geniiensiuin malcficio non desistis. navem, quam ceperanl S.iculipiratae, cum baminibus EPISTOLA XC. el mercibus dedil mihi dominus rex, iiiuiiilam ABM. VPILLELMUM BLESENSEM ABBATEM omni genere victiialium ctun mailis, cum culcilris, [C. A. D. 1169.] Priiiio exponit qua de causa Siciliam ctim conseusu cum tapetis. Proeslilo ilaque a Genuensibus juraregis Siculi deseruerit. Deinde fratri suo nbbali mento de exhibenda mibi fldelilale , ac lutela mei persttadere otnnino conatur, m insignia pontificalia, p corporis, el ineorum qui circiter quadraginla poteul tnitram, annuluin, sandalia a pupa accepta resi rant ocstimari, ut evaderem mortem terrae, me morgnet, vel adminislrationi abbaliw renuntiel. Charissimo fratri suo M. WILLELMO Bles. abbat ti maris exposni. Porro blandieiiie suavitate ver_g_ PETRJ DE GUSSANVILLANOTiE. monaslerio Maniacensi sunm sibi deligendi ahba(18) Busaetis,Maniacensi,licet in nullo ms. ita scriad pium repererit, sed vel Malhirensi, vel Malhincnsi. tem in diplomate directo > Timolheum abbatem Ex qnibus apparet nulQuod el in omnibus nosiris mss. liabelnr, scilicel vel S. Mariae de Maniachio. luin fuisse abbatem monaslerii Maniacensisan.1168 Malhinensi, vel ut plurimum' Malhin per abbreviavel 1169, quoSiciliae valedixit GuillelmusBlesensis: lionem, quod ideni significaf; in nullo autem prorc.um apud eiimdem Rocchum Pyrrhum primns Mnsns legitur Maniacensi. Conjecluram auiem sumpsil Busoeusex Fazello, ih quo legiltir haberi mo- niaci abbas dirniur Timotheus anno 1178. Qui autem alleule legeril hanc epistolam etep. 93, maninaslerium Maniacense in Sicilia. Yerum sicretlimus doctissimo Bulteo academiae Parisiensis pridem re- fesie deprehendet Guillelmuni Blcsencem noii multo clori, lomo 11, suaeHistorim, Gtiillelmus Blesensis lenipore in Sicilia remausisse post Petrum fralrem factus est abbas in Sicilia eo lempore, quo Pelrus siiuin, qtt! ex ea an. 1168 egressus est. Blesensis fraler ipsius erat sigillifer et doctor regis (19). Fuiiestam hanc Fr.incis hisloriam, aut poSiciliae, scilicet anno 1167, ex Roccho Pyrrho post ^. lius nefandam Siculorum perfidiam referunt omnes Baronium. At vero Maniacense monasterium ex- pene hujiis aevi scriptores; maxime vero qtii rem oculis suis iniuiius est Hugo Falcundus, et post structum est a Margareta regina Guillemi matre Solummodoanno 1174 ex eodem Rocco Pyrrho, qui Pum Fazellus. Sed et Giiillelniiis Nangiactis in hiin notitia 3, Ecclesiae Monleregalensis haec habet : sloria nondum edita paucis ita. complectiiur ad an. • Anno 1174, regina Margareta Guillelmi II mater, 1168 : < In Sicilia ttinc eral quidam Francigena in Maniacensi oppido exstruere ccepil monasterum (SlephanusPerticensis comiiis fllius) regisGuillelmi ordinisS. Beriedicti in Messanensi dicecesi. Sed vocancellarius, quem quidam polentes Siculi odienluit regina Monteregalensi monasierio esse subdites, in odiumipsius lilieras per Apuliam et Calalum. E raoriasterio aulem Gavensi monachos atque briani direxertint, ut quotquot Franci invenirenlur, Tlieobaldumabbatem excivil Guillelmus, eisquehoc capitaliler punirenlur, quod et factuni esl. Sed rex coenob Laldus episcopus Monleregalensis facultatem lecit Scripta est heec episl.circa an. 1169. 83 Psa). 9 94 Sap. 10. 9" Jer. 29. »" HReg. 16. " Lege Fazellum. 1. vn; c. 5 De reb. siculis. PETRI BLESENSIS 283 284 naii et langueiitibus venlis facta est slationaria na- ^ Lprohibilus est ab eo, ne in via comederet, suggevis noslra nec mense integro potuimns viam per- rente alio propheta ul comederel, et dicenle seproagere, quam quinque dierum spalio melioris venli pter hoc missum a Domino comedit. Sed licet aubencflcio debueramus percurrisse. Yeniens itaque ctoritate alterius propbetce lioc fecissel, propter inGenuain, et a magnatibus lerrae, el maxime ab his, obedienliam tamen a leone devoralus interiit. Cura qni aptid Siculos in palatina magnificenlia me vide- enim speciale mandatum Domini suscepisset, ad ranl, cum honore suscepius sum, qui quanlum ob- suggeslionem hominis non eral in pracepio Dotnino sequium et honOrem impeuderini mihi, facile verbis dispensatio admilienda. Si Romanus pontifex a jurisdiclione vesiri epiexplicare non possem. Britannicoasservan- scopi vos exemii, nolite, quaeso, uti privilegio, [ln codicibusmss., qui in Musmo tur [Reg. 14. c. iv. et Arund. 227] limcepistola in duas qnod malcriam rebellionis inducat. Oza percussus divisaest. Quwhinc sequunlur,separata epistolaesl, prmfixa inseriplione,Chariss.fratrl suo magislro W. Mathi- est a Domino, eo quod in arcam Domini manus tenensi abbati P. Bles. salutem.J meritatis erexit 3. Maria percussa estlepra, quia Relulil mihi quidam nuntius vester, qualiler do- contra Moysen objurgavit 4. Terra Dathan et Ahiron absorbuit vivos, quia contra Moysen et Aaron iftinuspapa vos mitra proprii rapitis, et aliisornainentis episcopalibus insignivit. De benedictione B se in superbiam erexerunt *. Complices etiain eogaudeo; sed insignia episcopalis eminentise in ab- rum pcenalis flamma combussil; exarsit enim ignis bale, necapprobo, nec acceplo» Milra enim et an- in synagoga eorum, flamma combussit peccatores. linlus.alquesandalia in alio, quain episcopo, quaedam Cum deteslabilis sil tibique superbia, detcsiabilior est in professore humililatis. Quod enim rubigo est superba elatio esl (20), et pracsumptuosa ostentatio libertatis. Talium usus esl in ecclesiis dedicandis, in in ferro, quod in vesle tinea, quod fel in lacte, quod venenum in melle, hoc est superbia in habitu moconsecrandis virginibus, in ordinibus celebrandis. Quare igitur his ulitur, aut potitis abulilur, qui uti nachali. Putatis in susceplione milroe, sandaliortim lalibus prohibelur ? Homini haechabenti et non tilen- et annuli vestri monaslerii dignitalem plurimum ti, sunt polius oneri el ludibrio, qnam honori. Am- promovisse; in his tanien nihil video, nisi inobedibigenae non generanl, leste Hippocrate ", quod igi- entise malum, seminarium odii, lumorem ela.ionis, lur genitalia in mulo faciunt, hoc sandalia in ab- et snperbiae ventum. Superbia nalione coelestis est, hate. Nunquid emanavil htec abusio episcopalium a scmpcr in allum nilittir, ut gravius cadat. Hodie au89 lem in claustris iniilatores ac sequaces suos invenit Regula B. Benedieli, ? nunquid praecipiuntur emancipationes istoe in Evangclio el prophelis? nolite, primus filitis superbiae, ille Lucifer, aut potius lenequoeso, cbarissime frater, detrectare obedienliae ju- C brifer, qui sibi sedem deslinabat in latcribus aquigum; nam per inobedienliam mors inlravit; quoe Ionis, alque sibi siinililudiuera Allissimi usurpabal 6. adhuc seminare non cessal inter episcopos el abba- Ubi, el in quo laboraverat miser, qui jam sedere, tes jurgiorum fomilem et materiam scandalorum. et quiescere disponebal? Omnes alii miltebantur in Adam per inobedientiam periit; Saul per inobedien- ministerium, devoti et humiles ad imperium Creatiam regnum perdidit 10°.Nec blandiatur sibi aliquis, toris. Millia millium, testimonio Scrjpturae, atsistequod per privilegium Romanse Ecclesiae ab inobe- banl ei, et decies millics cenlena millia ministrabant dieniia excusetur. Detis eniin, apntl quem melior ei'. Iste aulem erigebat sibi sedem, antequam laborarel. Ponam, inquil, sedem meam ad Aquilonem, csl obedienlia quam victimae, quidquid emancipet, aul privilegiel homo, inobedienliam deteslatiir. Si et ero similis Attissimo 8. Appeliit aequalitatem Alunum praecipit Deus, el aliud indulget, atil proecipit tissimi, meruitque quod suum erat perdere, dum homo, obediendum est Deo potius quam homini *. rapuil alienum. Solus Filius Dei non rapinam arbiScitis quod Abdon missus ad Jeroboam a Domino *, tratus est esse se wquaiem Deo 9, cui ex natura conPETRI DE GUSSANYILLA WTM. (20) Bernardiis episl. 42 ad Henricum Senonen- D usurpare. > Hugoni Cluniacensi ejusqne successoribus idem Urbantis milrae, dalmalicae,cbirolecarum sem, cap. 9 : < Sane si altendiiur rerum dignitas, el sandaliorum usum indtilsit, bibliotlieca Cltiniahanc monachi abhorret professio ; si monasierium, solis liquet congruere pontificibus. > Proeclarum censiscol. 514, et sequentibus. Egelsirib abbati S. cerle factum heali Petri Cavensis abbalis apud Su- Auguslini Cantuariensis Alexanderll eamdem graliaui conlulerat, a cujus usu abbales abstiiiendum rium in ejus Yita, lomo II: < ln synodo ei more suo nudo capite residenti, sanctae memoriae papa esse duxeruut usque ad Rogerum, qui ut habet Radulfus de Diceto ad ann. 1179, < in abbaiem Urbanus pontificalem infulam misit, quani iuique vir Doroini, etpro summi pontificis reverenlia veassuinpltis abAIexandro papa (III) v.IJal. Februarii nerabiliter recepit, el olliciosissime saliitavil, et Tusculani beiiedictioneni, et in signuin emaiicipalionis indultse, milram, aniiiiliim, - cliiiotbecas sutamen ejusdem sacerdotalis milrae usum etiam, rogante papa, contempsil. Quod npn ob aliud fecisse scepit. > Postcrioribus sicculis petenlibus fere iibiqiiemoiiasleriorum, Benedictini praeseniin instiluii crediiiir, nisiul qiioruiiidamarrogaiiliam humiliialis abbatibus concessus est. Lege caput Ul aposlolicw, exemplo damnarel, qui dum se inaniler exlolluiit, De privilegiis, in.G. indebitos sibi sanctae Ecclesiaebonores nou metuunt 98 Lib i. De raiione viclus. 99 Alb. M. I. xvm De anima. Tracl. 2, c. 5. ,0° 1 Rcg. 15. ! Act. 5. •HIRear. 13. 3 H Reg. 16. 4 Num. 12. * Nuiii. 16. ° lsa. 14. ' Dan. 7. 8 lsa. 14. 9 Phil. 2. 235 EP1ST0L,-E. — EPIST. CXI. 286 venit sedere non sub pedibus, sea a dexlris. Picrci- j*, qui lerra es, el in terram reverlaris ie. Lcva, qu«pitelur ergo ille filius superbiee, el cathedra pesli- so, oculos luos, el vide, el suspice lumen coeli; colenliaesubverlatur. Auferatur ei slola juctinditatis, gita,'quia de lerra exempti sunl amici Dei, quoqua ipsum maritis Crealoris induerat, spolialusqiie rnm conversalioin cmlis esl ". In hac habilatione lerrena nibil esl nisi labor el dolor, et qusedam gratuitis detrudatur in exteriores tenebras, el intermipabiles flammas, quibus el illi pariler depuiati imago miserioe infernalis. ln vita et operibus tuis, sunt, qtii in superbia et abusione detrectant obedi- tota fere facies inferni depingitur. Nec enim deest cniiam praelatorum. Quid enim aliud est positio se- libi unda Tantali, Tilyi jecur;, rola IxionJs, urna dis in Aquilone, et usurpatio similitudinis Aliissimi, Belidum, saxum Sisyplii ,8, dum iriter divilias esuquam emancipationis, el insignium episcopalinm ris, dum solliciltidinibtis anxiaris^ dnm cupiditate acquisitio in abbate? Per saiulem ilaque Patris qui torqueris, dum ad illicita raperis. dtim in saccum nos genuit, el per ubera quoe suximus in eadem ma- pertusum ,9 congrcgas, dum congregando diviiias v tre, frater unice>, os adjuro et deprecor , ul in si- labore conlintio et siipeivacuo le alfligis. Quia num plenaeliumilitalis, pontificalia resignelis insi- oegre audis hislorias, fabulosa intersero; sed el de gnia; aut, si hoc sine scandalo fleri nequit, renun- , fabularum genlilium moraiiia.e quan .'oque forma lieiis in manu domini papacmonaslerii administra- eruditionis elici:ur (22) quoniani f.is est et ab hoste tionem, et substiluto ibi ad inslantiam vestram dcceri. Non enim Veretur Aposloliis ab elhnicis vepastore idoneo, vos ad claustrale ntium et salubrem ritalem mutuari, quoniam a quocUnque diialur : A Spiritu sanclo est, el quando eam ex libris immilitiam convertatis. Yale. piorum accipimus, non aliena rapimus, sed quoe EPISTOLA XCI. stinl nostra, ab iirjnslis posscssoribus nobis vindi^ ADRADUXPHUM LEXOVIELV. EPISC. (21) camus. Dominus cliam populum stium peculi^reni D. 1181-93. [A. — Vehemchier'invehilur in eptscopnm auro et argenio et omni supclleclili ^gypiioruau ARGUMENTCM. Lexoviensemob ucariliam el fmncrandi studium, honorari voluit el ornaii !*. Posuit te Dominus, tit ac inprimis quod annonm lemporehorrea non ape- sis sal lerrae;limeo ne fias sal-infattKtmil, quia ruerit pauperibus. jam ab hoslibus conculcaris. Conditionem episco* Charissimo domino el amico suo RADULPHO Lexo- porum enormilcr laedis, atque ministerium Clir.sii viensi episcnpo, suus PETRUS lesensis Balhon. ar- das in opprohrium el contempliim. tltinam nou B fuisset haec pecunia, quse te a via honestatis et sa chid., veram in Chrisii resurreclione salutem. Si resurrectionis aeternoe gloriam fidupaiiter et n lutis abducit! Nam in hujus mortalitaiis cxcursu indubitabLliter exspcclares, modo non ageres, quod nunquam obtinebis Vitoebravium sine divitiarum agis; nec sic te terrenorum foecibus immergeres, contemptu, et vialico charilatis. Scis, quia Hippcdaroia !1, quandiu cursum proqui in immundis avaritiae et ambitionis nexibus lc lolum implicas et involvis; cum scriplum sil, quia cortim concerlanlium, projecto auro retardabat, gloria eorutn in confusione, qui lerrena sapiunt ,0; praevolabat ad palmam; cumque virgo triumphos tu nihil nisi lerrenum vis sapere aul amare. Qui obtinuisset muliiplices, tandem contemplor auri de delerra est, de terra loquilur "; terrain vides, ler- viigine triumphavit. Dominus quidem expedilissiram diligis, ac sicut talpa capta oculis, liberioris mam tibi viam salulis aperuii; famcs enim valida aeris heneficium non admittis. Mundi lumen esse desaevit in pauperes, in quibus regnum siuini libi debueras, sed si lumen luum tenebroe faclaesunt, Dominus venale cxposuil. Regnum Dei lanti est, luae lenebraequantae erunt? lumen cceli videre non quantum ex affectu compassionis pauperibtis ejus potes; quia infixut es in limo profundi", et congtu- exhibes. Pauper Christi vicarius est; el sicul se in linalus est in terra venler luus ". Scriplum esl quia eo rejici dolet, conlemni erubescrt, ila se in eo reocn/i sapienlis in capite ejus ,4 semper, ocuti autem cipi delectalur. Quandiu, inquit, uni istorum fecislis, stulli in finibus terrm '". Terram sapis, terram lo- ^ mihi fecistis ". Apcrias itaque publice mendicaniiqneris, lerram lingis. Non ab liac terrenorum faece hus viscera et horrea lua, ne senteniiain illius dapoteris exui, donec fodiatur peccatori fovea, donec, mnalionis incurras : Matedictus, qui abscondil fru'• . PETRI DE GUSSANYILLANOTJl. (21) Appellalur hic a Roberto de Monle Radulfus magnorum reftdiiuum, > lnquiTidemRooertiis Monde Vannevilla , aliis de Varnevilla; successiique tensis. Nominatur a Rogerio de Hoveden , ann. Arnulfo anno 1181. Eratprius archidiaconus Roto1183, inier episcopos qui interfuerunl Cadomi exmagensis, et regis Angliae cancetlarius*. Sic eniin communicalioni lalae in omnes qui pacem et couliabet Roberlus ad ann. 1181 : < Radulfusde Yan- cordiam inter regem Henricum el filios suos faiievilla arcliidiaconus Rothomagensis, qui fuerat ciendam impedireut. Obiit autem Radulfus circa an. cancellarius regis, eleclus esl ad praedictum epi- Domiui 1193. scopalum, > scilicel Lexoviensera. Renuntiaverat (22) Vide qnae ad epist. 8 diximus de ulililate prius cancellariae, < pro qua rex-ei dederal terras .. lcctionis librorum gentilium. '* Phil. 3." " Joan. 3. ,! Psal. 68. ,3 Psal. 43. ,4 Ecce, 2. '"Prov. 17. ,e Gen, 3. 3. ,8'Ovid. 1.ir Metam. " Agg. 1. " Exod. 12. !' Ovid. I. iv Meiam. " Matth. 25. "PliiU PETRl BLESENSIS 287 288 mcnta in populis (25). Seinina in benediclionibus, A bnm prophelae est : Sicut ovesin inferno positi suni mors depascet eos "'. ut.de benedictionibiis et melas !3. Effunde largiter, Sic inconsumptumTittji, semperque renasrens quod cupide congregasli. Nam qui parce seminat, Non perit, ul possil sa-pe perire, jecur 33. et metet. Hilarem enim datorem diligit Deus'*. parce Noli, quoeso, ullcrus lemporale fenus amplecti, Dicit Dominus per Amos prophelaro : Deficere siniquod gravissime deteslalur qui omriia quae habes lis egenos terrm, dicentes : Quoniam transibit opulenlihi commoiiavit et nunc in pauperibus suis sibi po- lia, et venundabimusfrumentum, ttl possideamus in slulal commodari. Beatus liomo qui miseretur et argento egenos, el quisqnilias frumenli vendamus. commodal '" : non enim miseretur, qtii lucrum se- Sed tenebrescere vos fucam in die lumiiiis, et festitiiates vestras converlam in litclum, dicil Dominus: quitur lemporale. Qui anlem miserelur pauperi, Dotnino feneraiur™. Sibi vero apud Deum pieialis commovebunturcardines el superluminaria '*. Avajanuam claudil, qtii viscera misericordia; proximo rilia enim in capite omnium, et usque ad novissimum mcndicanti non aperit. Apud eos, quibus in Chrisli percutiam eos gladio. Gladius equidem Domini his ininisterio successisli, eranl omnia communia, di- aculus lc, praesul, exspcctat, ut sine misericordia le medium secet, qui cum Christo et ejus pauperibus videbanlque singulis, proul unicuique opus erat ". Omnes sub uno capite unum corpus sumus, in uno " misericordiam non fecisti. Cur non erubescis, percorpore alier alterius mernbra. Si ergo inanus, pe- ditissime hoininum, quod nomen luum felel in podes, aul oculi, vel liujusmodi membra alterius mesi- pulis, quod avariliam luam provinciae damnanl, bri laesioni compaliuniur, tti erga pauperes, viduas quod mi.ssamtuam n;iIltisau Syniinachus et Tlieodolio pro, axtvix^ leguilt, e -/JWWOV, prohibet. Idem habet originale Hebraiqui cum 1'JID ptohibenti sive non cotnmunicanli. 53 II Cor. 9. !iIbid. » Psal. 111. s0 Prov. 19. " Acl. 2. !! Luc. 19. "PsaKH9. 3*Isa. 53. 31 Job 20. 3! Psal. 48. 33Ovid. De pont. eleg., 2. 3» Amos 8,9. 3* Matlh. G,- 3e Honl. Sat. I 37Psal. 140. «90 EPISTOLJE. - EPIST. XCIL §89 A Utinam experialur invidus mcus Ingenii sui vircs, Audi quid de tc, et consiniiiibus canat poeia : ac de flosculis sacri eloquii compilatis, simile coniMunera quod senibus,viduisqueingenlia miltis, ponat opusctilum I Si tamen hoc alienlaverit, quod Viste inuni(icum,Gargiliane, vocem? modo levissimum pulat, vereor, nc niultum sudcl, Sordidius niltil est, riihil est te spurcius uno, Qui pdles imidias dona voeare tuds ? . frustraque laboret Sic avidis fallaxindulgei piscibus Iiamus : Cutiida sic stuttas decipil esca feras. Infelix operis stimma, quia ponere tolum Nesciel *l. Qtiid sit targiri, quid sit donare, docebo, Si nescit, dorid, Gargiliam, nihil3'*. Incipcre quidem poteril, sed si novi hominis faculBecessor eqtiidem tuus (24) gralia hospitalilalis tatem, ignominioseet infeliciier consummabit. Qttidrounificas,et eiiusaeliberaJilatis niagniflceiitia cele- quid canes oblalrent, qnidquid grunniant sucs, ego berrimos fariisatilulos acquisivit; sed quanium nie- semper aemulaborscripia veterum : in hi.serit occurrforiaillius asceridil In gloriam, tantum damnatis- palip mea; nec me, si polero, sol unquam inveniet simurii liiuril riomen iri eorifusionem et oppfobrium otiosum. Nos, quasi nani siiper giganlum humeros te dejecit. sumus, quorum beneficrolongitis, quam ipsi, speculamur, duin antiquorum traclatibus inhaerenles eleEPISTOLAXCll. ganliores eorum seuienlias, quas vetustas aboleveADREGINALDCH EPISCOPUM. BATUONlENS. ral, homiiiumve neglecttis, quasi jam mortuas in in Zoilttm scripiorum suo- quamdam noviiatem essentiae suscitamus. In libro AiiCuMENTtisi.—Itiveliilur rum obtreclatorem. Saturnalium legimus 4a,quod Afranius togatarum DominbsuoR. Ba.thon.episcopo, P. suus archid., scriptor in ea togata, quoeCompitalia inscribitur, suis respondens aemulis, qui eum mulla de libro satatem, ct devotse subjeciionis aflecluiii. Audio, quod apudvos deiractor occtiltiis opuscula Menandri depilando sumpsisse dicebant ; < Fateor, uiea lacessere clandestiiia depravatioiie praesumii; inquii, sunjpsi.sedea quoe raelius nie posse invenire in quo tanlo feliciorem me repulo, qtianto gravius non credidi.> Et in eadem :< Quis fraudi Virgilio vertorquetur invidus ftieus, et miserius intabescil. Om- tat.si adsuiornatum carminis, quaedamab Homero, nia bpera mea fundavi in lapide adjuiorii, in quo vel aliis mutuelur ? imo gratia in hoc habenda est oJyslrtieiuros loquenlium iniqiia3S, et dentes liibr- ei, quod in opus perpetuo mansurum dicta eorum dacis hividiaecontiindeniur. Me compilatorem aemu- translulit, quosjam negleclui et risui habebamus. >Et liis vocat, eo quod onuiia, quaa iii cpistoUs aut posl pauca:< Denique et judicie Iraiisferendi, et inodo serriionibusmeis scribo, liistoriarum cxemplfe, aut imitandi consecuius est, ut quod apud eum alienum sacrae Seripturaeaiictoritalibus firmo. Ilunc cquidem _ legimus, melius ibi, quam, ubi nalum est, sonare niodum a sanclis Palribus riuiluavi, qui in universis mirsmur.» Scimus apostolos a propbetis, doclores ©peribiis suis Novi ac Yeteris Tesiamenii verba ab apustolis, et a doctoribus alios dbclores , sicut frcquenier interserunt, ut eoriirri artifici jiihclura Hieronymum de libris Origenis, Augustinum et Bediclis suis robur adjicianietornatum. Et quae invi- dam de libris Ambroiii, Ambrosium vero de scriplis dia est, si, quod ex mulliplici librorum lecliohe Ciceronis et Senecae,Gregorium quoque tle scriplis tlecerpsi, ftrventiore studio digererile, in materiam Auguslini et Hieronyriii non solum senienlias, sed vtrtutis et exercitium pruderitiae coalescit ? Nam, verba ipsa in causam mutui accepisse. Confidenter sicut in libro Satiirnalium, et in libris Senecae ad etsub lestimonio plurium dico, me semper diclare Lucilium IegimtisM, apes imilari debemus, quae iittcras solitum citius quam posset aliquis exarare. colligunt flores, quibus divisis, el )n faviim dispo- Ipsa certe fcslinatio vitium et suspicionem compisilis, varios succos iri uriuriisaporem arlifici mistura, lalionis excludit. Ad verilatem, non ad jactanlium in quadam stii spiritus prbprietate iransftinduni. dico. Yidit quandoquc dominus Cantuariensis, et et temeritati ascribii, quod lilteras vos Arguit aemulus, ipse cum eo, multique alii me de.diversis mate: et -BTeas."passim varie dispersas m urium colligo riis tribus diclare scriploribus, et uniuscujusque caquodiformam dictandi praescribo simplicibus, quod JJ lamo1festinanli satisfacere; mequc quod de solo publicac iilililati munus devoti laboris et ofllcium Julio Caesare scribilur 43,quariam epislolam dictare charilaiis imperidb. Cesset acmulus a verborum in- et scribere. Quod si alicui res ista in dubium vejuriis : uam si pergit dicere quae vult, audiet quae nerit, facli, qtiaeso, expericnlia facial dicti fidem. non yull. Plerius surii rimarum, Scio, unde spirilum ela.tionis conceperit, el quare hac aiqueillac perfiuo *'. vestcr Comificius inlumescat. Yerum sicut plena Qtiime commo'rii,meiiusrion tahgere cianio, vento vesicula delumescit.si acu modica perforetun, et insignis tota cdnliibitur urbe *".' Flebit, PETRI DE GUSSANYILLANOTiE." ii . Inlelligit Arnulfum de quo vide quae diximus ad epistolam (24) 39 Ter. ™h«nue. *' Mart. 1. i. epig. 156. 38 Psal. G2. ss*Macrob. I. i.in princip Senec. ep. 33 4* Horat. 1. !i Serm. sat. I. " Hpral. De art. voet. 4a Macrob. 1. vt. 4J Plin.I. v.i, c. 2o, Plut. 1, 2. ~ ' * in ejusVila exOppio. i 9' PATROL.ccyii. PEf RI BLESENSIS 29-1 29.2 sic imo verbulo de follibus imperiti gutluris venlum A poslquani de paucis pnuiLns quinqtie niillia honiiloquacilatis exculiam. Implebo faciem ejus ignomi- num refecerat, lurbae considcranies in miracirfo nia ; nam in eo ad plenum maleria ignominiosae Doinini majestatem testinionio evangelisiae voluerunt eum in regem eligere, ipse vero aufugit in confusionis.exuberal: moiilem 47. Cum in manu Gedeon Dominus lsrael Cum sit Socraticis notissima fossa cinwdis44. liberasset, dicchant ci : Dominare tu nostri, et filius sinislro Si opuscula mea in manit aemuli quandoque litus, el filii filiorum tuorum, quia liberasti nos de haec essenl, si manu Madianiiarum. Quibus ille ait: Non dominadevolvantur evenlu ; bona, inquit, auctoritates, quas ipse adaptat, sederent cpmpeten- bor vestri, nec dominabilur filius meus in vos, sed lius, aut maleriae responderent. Si in scriptis vete- Dominus 4S.Referl Yalerius Maximus *', quod cum ruro plerumque describitur invidia et venenosa viro cuidam approbalae virlulis veslis imperialis malitia detraiclor-um. cum diadematefuisseloblala, ille vestem rcspiciens : < 0 pannum, inquil, nobilem potius quam feliceni; Felix et nalo, felix el conjuge Peleus, Et cui, si demas juqulaii crimina Plwci, qucm si quis atlendal, quanlis solliciiudinibiis ct 40. Omnia contigerant periculis, et miseriis sit refertus, nec in luiojacenEt illtid : Julium Fortunatum fateor virum forlem, B lem tollet! > lsle anxia el occulla divitun. lormenia qualiter tamen judicium repetundarum evaserit, cognoveral. Nisi enim divitiae el honores variis miror. Publius Antonius elegantissime postularel, anxielatum aculeis pungerent, «unqiiam spinis eas ni.si quia proevaricalus est in causa Lucilii. Eccc Dominus comparasset 50. Mirabililer elusa cst saquomodo invidia mel intoxicat, et dum aliena vir- ptenlia liujus mundi; filiis hujus saeculi assidue conluie torqiielur, bonum quod apud se non invcnit vertuntur eorum divilioe in miseriam et torunewmalitiose depravat. Opinionis eniiii alienae dispen- lum ; filii vero lncis experiunlur jugiter, quod cadium, suoe famae reputal lucrtim, totumque sibi o medicorum instru- Ecclcsiam non veretur, iste hodie in cceiu militiini menta frusirala sunt, tandemqne in sancta Dei ei- forlior el nominatior repulatur. Tolerabilius mihi vilate inler brachia regis et in coetu principum cir- esset, si alii, quam nepotes vestri in hanc superrunisXanlium et plangenlium spiritum exhalavil. bioe et abnsionis audaciam prorupissent : maxime Yeridica etiam commeaniium relalione cognovi, cum illi a pueriliae cunabulis solam in vobis moquod in ullionero domini Stephani Calanensis ci- destiam noverint, solam a vobis didiccrint-honesiavilas terraemotu concussa est, et subversa (26) ; in tem. Yerumtamen, cum omnis ceias prona sit ab qua filius ille superbiae frater Matthsai notarii, qui adolescentia in malum, ex quo suis adbaeserunt \Qbis episcopatum supplanlaverat frauduienter, et commililonibus.abeis mores perditos conlraxerunt. adversus innocentes prodiloriam suscitaverat fa- Namet rheioricisargumenlum-tr.ihllur a conviciu : ctionem, inlerceplus et obrutus animam ministram et, Qni langil picem, inquinabitur ab ea ": " iniquitalis et apcillam Satanse ruclavit. Sumus, Uvaqtie.conspecla tivorem ducil ab uva", fraier; in dulci Francia, quae sola, teste Hieronymo Militarishodie disciplina, quam Vegetius Renatua ac *", monslra non habet. Bonum esl nos hic esse™\ Yi- plerique alii docuerunt, prorsus cvanuil, el sa in vanlinSicilia, qui proditiones et venena procurant quamdam delinquendi libertatem, et scurrilitatis adtilationis olTiciarij, et qui aures magnalum venlo specicm deformavit. Olim se juramenti vinculo miinanis gloriae prurienles venenosa suavitale de- lites obligabanl, quod starent. pro reiptiblicac inulceiit. slatu, quod in acie non fugerent, et quod vitae Vivanl Artutius illic, proprisa utilitatera publicam praebaberenl. Sed et EtCalulus; maneant qui nigra in candida ver- hodie lirones enses suos reeipiuni de allari, ut [tuni "°. proflleantur se filios Ecclesiae, atque ad honorem Miiii suflicit, si illic vivam et rooriar, ubi nalus sum sacerdotii, ad tiiilionem pauperum, ad vindictam el nutrilus. Yila circularis mihi accepta esl, ul malefactorum et patriae liberalionem gladium accum nasccndi exordio vitac meae limilelur e.vcursus. cepisse. Porro rcs in contrariuni versa esl; nam Yale. ex quo hodie militari cingulo deiorantur, statiin * C insurgunl in christos Domini, cl desaeviunt in paEPISTOLA XCIV. trimonium Crucilixi. Spoliant et prsedanlur sttbjeADI. AR.CHIDIAC0NUM. ctos Chrisli pauperes, et miserabiliter, aiqueimmi— Queritur apud archidiaconum de sericorditer aflligunt miseros, utin doloribus alieais ARGUWENTCM. insolentia nepotum ejus miliinm, quod sacrum cle- illicitos appetitus et extraordinarias impieant vorieorum ordinem impie proscindanl, otittm seclenRefert Lucas quod milites accedenles ad tur,et avirlute veterum mililttm, quorum laudes luptates. depingit, longissime, ut et alii sui smcttli, disces- Joannem Baptistam, inlerrogaverunt enm dicenles: serint. Magister, qnid faciemus et nos?— Neminem, inCharissimo domino suo JOAN. rchidiac, PETHUS quit, concusserilis, neque calumniam facialis, sed a contenli eslolestipendiisveslris"d.Qii\ contra iniBlesensis, salutem in auctore salutis. Nepotum vestrorum mililum fastuosam gloriam micos crucis Christi yires suas exercere debuetolerare non possum, qui viiae mililaris eminentiam ranl, polibus et ebrielaiiluis pugnanl, vacant otio marcent crapula, vitamque degenerem in immtinjaclilantes clericorum sortem multiplici detraciione depravant; vitam et opera eorum ducenles in op- ditiis transigenles noir.enjet oflhium militiee dehoprobrium et coiitempium. Sane in depravatione nestant.Nihil damnabilius tisl in miliie quam oliuiii, ordinis nostri non raultum eorum excellenlia pro- D per quod usus armorum dediscitur, nutrilur pusilmovetur; qui si essenl mililes, aut quae militum lanimitas, vires fatiscunt, obrepil inerlia, et ad immunditioe aclus animus occupatur. Ideo P. Naprofessio esset, cognoscerent, deferrent clericis; et sea scurrililate verborum quadam puellari mo- sica 60cum exercitum in hibernis regeret, licet usu PETRI DE GUSSANVILLANOT^E. (25) Ille est Stephanns comiiis Perlicensis filius, R (26) De subversione illa Calanaeurbis fuse locuii quem Margareta Guillelmi II regis Siciliie maler ad sumus ad epist. 46. Hanc epistolam circaannum 1170 scriptam coniiioderandum secum regnum lempore pubertatis filii sui eFranciaadvpcaverat, cancellarium regni jicio, scilicetpaulb posl subversionem Calanenseni, quae contigit anno 1169. Erat aulem Pelrus in insliliierat, et atl archiepiscopalum Pauormilanum eligeiiduin curaverai. Verum; Is paulo post odio Francia, ut ipsemel ait in fine hujus epistoloc : quorumilam procerum e Sicilia exirc compulsus < Sumus, fraler, in dulci Francia. > Nondum enim Hierosolymam profeclus esl, ubi et paulo post eral in Anglia. obiit. •» Contra Vigilanl.'"' Matlh. 17. 56 Juvcn. Sal. 3. 57Eccli. 15. B8Juven. Sal. 2. "' Luc. 3. tin. Stratag., 1.iv. "Frotl- 298 PETRl BLESENSIS 29.5' classiuin non egeret, nelamen miles comimperetur A in deiiciis nulritiir t et toia ad carnis delicias sts relaxat pbilosymbola nostra sidia, seu crapula, velperotii libertaiem superbi61 Trajanus In culecuranda plus mquo operosa juventus". ret, navcs aedificari insliluit. Legitur imperalor mililes stios, quoties vacabaiu a praeliis, Quod si milites noslros ire in expeditionem quancxercuisse in cursu,in saltu , in usu natandi, iti doque oporteat, summarii eorum non ferro, sed sludio coesim vel punclim feriendi, miltendique vino, non lanceis, sed caseis, non ensibus, sed utrilapides manuvel funda, et niissiJia jaciendi'; eos ad bus, non haslis, sed verubus oneranlur. Credas eos -omnes modos erudiens, qu'bus bellmn suslineri ire ad domum convivii, non ad bellum. Clypeos debeal, aut iriferri. De magno Pompeio rcferl Sal- deferunt oplime deauralos, praedam potius hoslium lustius **vqtiod cum alacribus sallu, cum velocibns cupienles, quam certamen ab hoslibus, ct eos refccursu, cum validis vecle certabat. Yerumtamen, cx runt, ul ita loquar, virgines et intaclos. Bella lamen quo ipse, et senalus, ac populus 'Romanus otio et et confliclus equestres depingi faciunt in sellis ct quieti vacare cceper.unt, qui quandoque in remo- clypeis, ut se quadam imaginaria visione deleclciit -lissimis nationibus bostiles insullus modico agmine in pugnis, quas aclualiler ingredi, aul videre iion propulsabant, superveniente Gtesarea paucitalc re- B andcnl. Eieganler Scipio Africanus, sicul in libro liqueruni praesidia fortissimae urbis, et in sola fuga Slralagemalum Julius Fronlinus refertcs, cum scusibi fiduciam posuertinl. Sed el hoc praecipue Cae- lum cnjusdam vidisset auro et gemmis multipliciler saris excitabai audaciam, quia res ei eral adversus ornatum, dixit se non mirari quod tanta calumniaiorem tollensque virgam , peccaiortim ad bellum expeditiores duntaxal elegit, qui in sili desuper sortem justorum, arguel pro mansuetis sua velut canes lamberent, et festinanlius aquam ad terrae ", et obstruel os loqiientiuni iniqua , dejicietos mitlerent: illis prorsus abjectis, qui se ad biben- que omnem exlolleiHiam superborum. Cnm autem diim flexo poplite inclinabanl. In treccntis itaqtie dicat Doniinus sacerdolibus suis: Qui vos spernii, me spemit ' 2; et Qni tqhgit vos, idngit pupiilam faclaest liberatio populi,quos non crcdiderini inter delicatiores epuliis , et exquisita convivia didicisse oculi nxei' 3; si nepotes Veslros diligitiset zclatisad n aquam lambere. Quos ideo praeelegit Dominus, quia Y.iia-m, e pereant cum Oza, dumad arcam-Dbriiini JiecessiUHisatisfecerunl in humilitate naturae. Hodie manum lemerariam porrigit?*;; ipsos ad reyeren61Dion. in Yila. •' Fl. Veget 1, i De re mililari,cap. 9. 63Just. 1.1, 64Lib. l De re mitUari.c. 3. •5 Ovid. 15 Metam. « Jndic. 7. °'Horal. 1. 1, ep. 2. 6SLib. IV, cap. 1. 69 Virg. JEn. vn. " Ovid. '3 Ltic. 10. '3/acb. 2. '4llReg. 6. iti PeiUel. "Jisa.il. 293 297 EPISTOLiE. — EPIST. XCV. liam Ecciesiae el ofiicialium Christi salutarihus mo- A simo Anglorum rcgi, ditei Nbrthinan. etAquilan. nitis informatc. Nam, cum eos receperitis in sorlem comili Andegan., suus P. Blesen. Balh. archid., familiarilalis el participium mensae vestroe, non salutem, in. regno temporali regni coslestis memoestis omnino Vnimunis a culpa, si commensales riam et amorem. vestros permittilis passim.garrire in eJericos, et in Loqni vereor, el tacere non expediti: mihi tamen Ecclesiam prolcrvire. m luiius videretur cesiuaiUisaiVimi oium dissimulare Yerum est, quia nepos vesler S. in brachio et silenlio : sed, imminct animoe meoe magnum ex foiiiludine advocali Bcthuniae qnandoque , forsitan mea taciturnilate perictilum. Loqnar ergo, quia, semeli splemnes mjliliaelitulos acquisivit; sed non ul verbo Job utar, si lacuero, os meum condemnapropter hoc adversus Ecclesiam Dei superliiaeven- bit tne ss. Loquar quod vobis ad: honorem et salulum debueral concepisse. Nihil enrni esl, quod ma- lem ccdere debeal, veslris vero subdilis ad quietem. gis. iaudis imminuai pretium, quam suos assidue Licet prae cunctis regibus terroesubjectorum mores, jaciiiare successus,. eisingulis diebus anni vendere vestr.iqiie regni statum noveriiis : quia tatrien htidiem uitum. Legitur de Mario ' 3, quod cuin plurima manum transcendil ingenium omnium habere notifecisset egregie, una sui jaclilaiione gloriam famoe R tiam, qnoe in tol et lani diflusis provinciis fltint , perdidil; ei quia: sibi prajstnnpsit astribere, qtiod au.lite pauca, quce nec ego sine peccalo possum ex ore alieno captare debuerat, publicac commcn- silentio lenere, nec vos sine periculo ignorare. dationis vota demeruit. Ul ad clomestica jactantiae Mulla siquidem Dominum quandoque laleiit, qtite ct osteniationis veriiamus exempla: rex Ezeehjas '*, subdilis iiinotescunt. Nam testimonio Aquinalis, qucm Dominusimumbra horologii, in appositione Dedecus ille domus sciel uiiimus ". annorum, ct fuga Seniiacheribproe universis regibus Cum mnlta fianl in domibus privalorum, qtioe dolionoraverat,, qtiia nuntiis Merodach filii Baladan minorum notilioe subducanlui', non est vestroe ncregis Bahylonis: pigmenla, unguenta quoqtie, el aul incurioe ascribendum, si in. tam> spadomunvv.asorum, cllasque aromatum, et omne quod gligentiae c tiosis el diffusis regionibus , quibtis Dominus vos erat in lliesauris suis ad ostenlalionem el jactantiam demonslravit, juxla verbum Isaioe filii Amos, praefecit, singulorum exccssus non novistis ad plenum. Ipsos enim justitiarios, quos vulgariler errauIhcsauri ejus abiati, et in Babylonein.lranslaii stinl; vel ilinerantes dicimus, dum errala hominum filiique.ejus captivati, cl in palatio regis Babylonis tes, errare coniingii. facti suni,: eunuclii. Tripiex quoque optio divinoe diligenter explorant, frequeiiter aiiimad.versionis proposita est David, eo quod ad C Excessus namque hominum abseondiiiHur.aulamorc,. numerav.it". Sed Nabuclio- attt timore, aut lege consanguinilatis, aui pietatis jaclanliam.Dei pnpulum donosor 's, qttia.se magnificavil in forliludine et ofllcio, aut occultis muneribus redimttnlur. Admit84 dccore el gJoria reguisui, humiliatus in animal littir enim vox redemptae miserationis, el in inbrutuin comparatus esl jumenlis insipieniibus, el jtiriam senatusconsulti Turpiliani abolitio impetratimilis faclus esl illis'". Otinam non intumescant lur. Forestariorum siquidem ac vicecomitum inadversusGliristuni el cbristos ejus; sed humililer numeri ofliciales, dum avariiiae el cupidilati suae ac devole rccolant. qualiter per gratiain Dei, aut saiisfacere sludent, depraedantur pauperes, simplicibus insidianlur, fovent impios, opprimunt innopotiusveslram, de pulvere paupertalis, ct de stercores.unterecti! Nam ei Abrahaui eleclus et voca- cenles, exsultant in rebus pessimis , twlantur cum male fecerinl™, peccala populi comeduiit, ltixtttus a^Domino, memor lamen suoe conditionis: el in fame Loquar, inquit, ad. Dominum, cum sim, pulvis et riaiitur in lacrymis viduarum, afllictione pupillosimplicinisi3". ln Levitico 81 etiam de saerificio avium rum, in pauperum nudilate, in inlibro Sapienliae,quia venalioleonis.prsecipitur, ut plumae el vesicula pulmonis depo- cium. Legilur "6 naniur in pulverc, quatenus is quem Dominusexul- onager in eremo : sic et pauperes , vicecomitum lal, humilietur, et inter divinaegratiae magnificen- D aut iiemoralium judicum, et aliorum collaleralium sunt esca et potus, ac publica deproedationisoccalias se pulverein rccognoscal. Bene valealis. sio. Devorat justum impius, rusticum curialis ,. EPISTOLAXCV. cxactor iunocentem , simplicem fraudulentus. Mi-. ADH, ANCLORUM KEGEM. nisierialium siquidem tanta esl multiludo, qtianta — Qiioniam rex Angliw consciusesse est locustarunij.ut istis recedentibus illi succedant,, ARGUMENTUM. noh.pole.ralomniuni, quw in amplissimisprovinciis el quod ex parle fueral devoratum, alii devorenl agereniur, monel eumde variisvicecomilumct alio- exitialiter et consumant : impleturque in eis iilud rum inferiorum prwfectorumabusibus, modumque aperit,qud emendari possint. prophelicum : Besiduum erucw comedit tocusta, et< Charissimo domino suo II. Dei gralia illuslris- residuum locuslwcomedit brucltus, el residuutn bru" Plut. iit C. Mario. " Isa. 39, IV «' Cap. 1. s» Job. 9. 8SJuv. Reg. 20. *8. Sul, 10. Eccli. 15. 80 Gcii,. " II Reu. 24. '8 Dan. 4. 's Psal. i8. « Cod. 1. x., til. 45,.l../s demum. »»Prov. 2. ,a-' PETRI BLESENSIS 301) cfii comedit mrugo 8'. Isti snnt merguli, rapina A < dices exstilerunt, el ego ignorabam '*, Potestas piscium suam urgenles ingluviem, quos heatus < equidem judicialis, et oequiiatis nirnisterium nou Marlinus abigens dicebat : Haecforma dsemonura < caniis dilectione, scd ex sola debet dilectionc ex est. lsti sunt sanguisugae principuni, sitientes as- 1 hominum aut Dei cerla dispensatione proeedere. Certe cum Moyses dubitaret de filiabus Salphaad sidue, el bibentes sanguinem alienum 88. De Sa- < inuele quidem scriplunl est, quia judicabal populum j judicio Domino ad paiernee licereditalis beneficiuni sunl admissae"". Successio siquidem sangumis Iiaelsrael, circuiens Bethel et Galgala , et Masphat, redem facit, electio judicem. Sane illi consliluendi reverteb-aiurque inRamalha, ubi erat nativitas et i habilatio ejus 8'. In quo manifeslissimeprocsumilur, i sunt judices populorum, quos irita purior, et emi-' nenlior prudenlia prae cxleris illuslravit : nam re-: quod ncc esculentum , nee poculenlum ex sua ju- ! rsdictione caplabat. VJndeloquens ad omnes filios verenlia et auctwilate praesidentium vilia lcmpeIsracl, libera conscicnlia et sccura dicebal : Ego ab rantur in subditis. Scipionem Africanum tanta adotescenlia mea vobiscum conversatus sum. Loqui- morum gravilas, et austerae maluriias pudicili» mini de me coram Domino, el coram christo ejus, commendavit, ut solo suaecastitatis exempIapnbJiutrum bovemalicujus tulerim, aut asinum : si quem- cum votum contincnliae firmarel in popuiis. Isle, piam calumnialus sum, si oppressi aliquem, si de sicut Titus Livius •* referl, cum a Pyrenaeis moBtnanu cujusquam munus accepi, el conlemnam illud tibus usqtie ad coliimnas Herculis, et usque ad kodie , restituamque vobis 9°. Consimile csl, quod Oceanum devicto Annibale , el aliis Romanorum bcalus Job dieit 30" : Si clamat adversum me lerra hostibus provincias subjugasset, pneros caplivos mea , quasi diceret : Subjectus meus conlra me 'et puellas egrcgioe pulchritudinis resliiuit barbaris,' nec passus est eas in suum venire conspecium, ne super aliquo gravamine, aul oppressione non clamat. Accusalur hodie simplex et innocens, quod vel oculusejus aliqtiid de inlegrilate pudicilioe dcsilvam inciderit, quod ferarum captioni consenserii, libaret. Legitur Fronto tanlam gravilatem vitae quod jura coronoe tacuerit, quod puhlicoe funclionis operibus el facie praetendisse , ut non solumniodo tributum non solverit, quod hundredo et alimoto actus, sed affecius quoque illicitos in hominibus (27) defuerit, quod regios ministeriales honorifice cohilieret. De seipso Job dicil : Quando procedebam non exhibueril : qui tamen nec.habebat, unde sibi ad porlam civitalis, in plalea calhedram parabanl mihi. Videbant mejuvenes, el abscondebantur, seiKs el uxori minisirarel ac flliis. Et hoc tamen tolerabilius esset, si eis respondere liceret, ac suam alle- «ssurgenles aslabant mihi. Principescessabanl loqni, gare inopiam. Porro. apud lales verba pauperum Q ei superponebanl digitum ori suo s'. Indignaiilur viri leviora sunl venlo, et quantumlibet firma juramenta nobiles el discreti, quia eorum jurisdiclioni subvilescunt, quia juxla verbum cthinci, jecti sunt, quos sciunl esse plebeios, el qui nullos prudentias aut virtulis tiinlos prseferuiil; nisi quod conlemnere fulmina pauper familiaribus vestris parentela vel aflinitate, obseCreditttr, atque deos, diis ignoscentibusipsis. Qtiantum quisque sua nummorum servat in arca, quio aul rouncribus adhaeserunt. Tantum habet et fidei M. Haecin vestram noiiliam , aiuaiuissime princeps,. Ctnn scriplum sil: Beali qui esuriunt et sitiunl jusii- facile venire non possunt. Licet enim clamores tiam ". Hi qui jtulicant pauperes vestros, justiiiam panperurn benigne el misericordilcr cxaudire veet prtidentiam ignoranles solam esuriunt el sitiunl lilis, pauper tamen verclur aperire malitiam cxpecuniam. Majores enim vestri ofliciales tales dun- actorum , ne graviora moliantur in eum, et fiant taxat sibi subsliluunt, quos exspeciaiio lucr.i, vel posteriora hominis pejora prioribus. Quod si aliquis aflinitas, aut nalura, aut nulrilura commendat. < compassione et misericordia dticlus vobis pauperum Ideoque sapientia miserabili lainentatione conquepressuras , el lyrannicas ministrorura exactiones ritur : Tenentes, inquif, legem nescierunl me",jurevelare attenlet, Domini eortim graviler movePETRI I)E GUSSANVILLANOTJE. (27) Hundrcduni sive bimdredus tribus modis D hundredarii. Tertio denique pro priestationibus seu tributis debitis domino hundredi. Halimoium yero sumitur. Primo pro comilatus seu provinciae parte est convenlus auloecuriie dominicalis manerii vej continente ceiilum villas, vel in qua habitarenl centum pacts regioe fidejtissores, dicebaturque ali- baronis in villis et dominiis; seu iribuuiii, wardater cantreda, hoc est cenlena, scilicel a iidejusso- rmii et societatum in burgis cl iirbibus. Quare hundredum hic in secundo significaiii. usurpaliir, rum nuniero centenario. Quarc hundredi dominus idem erat ac centenarius. Hundredum etiam dice- ila ut deesse hundredo et halimolo, niliil aliud sit, balur wapenlacbium a wapen, hoc est arni-S ; quia, quam abesse a placitis seri ctiria quibus interesse quoties riovus esset hundredi doniinus, illi qui debebant Imiidredarii, id esl qui subjecti erani dosubcrant, in subjectionis signum ea reddere tene- mino bundredi. Vide de bis vocibns pltiriiiia apud banlur. Sectiiido sumitur pro curia seu placitis Spelmannum , Somnerum et Willelinuin Wats (nos assisias appellamus) auctoritale domini hun- in Glossariis , el Vossium in lib. De viliis scrdrcdi convocatis, quibus adesse teiiebaiitur omnes morits. 87 Joel. 1. 88S. Suip. episl, 2 ad Bassalam. 8' I Reg. 7. 901Rcg. 12. 90' Cap. 31. sl Juven. Sat. 3. »»Matth. 5. " Jer. 2. 9t Osc. 8. °6 Num. 27. !6 Dcc. 3 Gell. 6 c. 8 ; Valer. 4, cap. 5. »' Job 29. 299 EPISTOLJE. — EPIST. SCVI. 502 {.pairis ', Ne dicas, dicil Sapiiins, ln. mullitudine buntur, alque in odium illius, qui causam paupe- A rum ad vos deiulerit, omnes alios aulicos ex- munerum meorum rcspiciet Deus, el offerenle me citabunt. Licel aulem in plcrisque curialibus si- tnunera placabilur Allissimus s. Certe bonorum multates et invidiae praecipue regnenl, ubi tamen noslrorum non indiget Deus. Et qui darregibus occasione talium aliquis diffaroalur, etiam hosles divitias lerree ab eis aurum non postulal, vel argensuos invenit defensores. Ctimque in omnibus fere tum, sedutaudiant catisam viduaa et pupilli, et ul voluplates eorum dissideant, in excusalione tamen arguant pro mansuelis terrot 3. Expedit vobis, ac defensione mulua socialis graliae vincttlum ser» illuslrissime princeps, isla diligenler ailendere, vanl, elspirilum unitatis. Hi namquc suntsquammoe lalesque minislros pubiici juris instiltierc, qui Behemotb, dequibus in Job legilttr, quia una uni vestro, vestraequejuslilia1. principalis exemplo Deum coiijuiigitur, et spiraculum vilae non inccdil per limeant, qtvi non sequanlur retribuiiones, qui pereas ,s: Si in auditorio veslrae celsitudinis, aut in sonarurn gratiam non acceptent, qui devestrorum praesenlia veslrae jusliliae principalis causarum ne- familiarium parenlela flduciam impunitatis, et aiigotia veniilanlur, ibi nec aura munerum locum daciam saeviendi non habeatit. Apud antiquos,. invenit, nec acceptio personarum. lbi omnia pro- teste Cicerone4, proverbialiter dicebatur : < Exuit cedtint in judicib et jtistilia, nec excedunt slalula personam judicis, quisquis amicum induil. > iEquiv.eslra vel iu modico limites ajquitalis. Porrosi ad las eniin, cui judex obsequilur, sinislram odii velPedaneos et minores judices pauperuni negotia de- amoris dexteram nescit. Talis debetesse minisler volvantnr, juslificatur impius pro riiuneribus, alque juris, ut in ejus manu nullius aucloritate personoe in. subversionem judicii, el caplionem pauperis, et lilubet aul vacillel libra justilite ". Magni quidcni syllabarum aucupalioncs, et verborum tendiculae Alexandri causa in castrensi judicio a commilitopropontinlur. Quidam sunt, qui super exhibilione, nibus ejus abjecto lerrore damnala est. Nominalisaul exsecutione justiliae litleras non indulgenl, nisi simus eloquenliae doctor Pythagoras in causa, sub certa promissione pecunioe. Sed sciat, quisquis quam habebal erga discipulum suum, sententiam litrjusmodi litteras vendidit, quod Dei justitiam , posttilabat instanler, ejus tamen petitio audita non cujus dcbilor est, el quam graiis exhibere lenetur» est. Nec terror Alexandri, iiec auctoritas Pylbagovenalem exponit. Sanclorum enim Patrum auclo- rae justitiae lancem ab aequitale poluit dcclinare. ritale, qui unum vendit, sine quo reliquum non Nihil adeo gloriose lucet in principe, sicularaare provenil, neulrum invendilum derclinquit. el exhibere jusliliam sine omni acceptionc pcrso Certe acceptior est apud Dcum justitia, quam C nac. Zaleucus 6, cum in urbe Locrensitim filius ejus prabenda; iilcoqiie cum in ulroque possit Simonia. in adullerio deprehensus secundum legcm civiiatis,. commitli, damnabilior lamen est apud eum omnis quam ipse condideral, privandus esscl uiroquevenalitas in exhibilione justitioe, quam in vendi- oculo; atque ob hoiiorem patris pnenam ei dcbitanitione decimae aut proebendae. Haec vos, justissime populus remilteret universus, ille aliquaiidiu ropuprinceps, oporlel diligenter inquirere, et inquisita gnavil. Tandem prece el insianlia populi viclus, corrigere, ne minorum excessus de vestris mani- sibi prius unum, et postea filio altcrum eruit ocubus a Donino requiranlur. Freqtienier euini Ium, et sic relicto uirique usu videndi, mirabili;culpa populi redundat in principero, quasi de roa- aeqtiilatis temperamenlo jusCilis:;] iii p?.!re, el mijoriim negligentia obvenianl errata minorum. Le- sericordiam servavit in principe. Quod si ferregitur in libro Numeroruin" quod fornicante po- vultis manipulos justiliae in conspectti inagni ct dis/'pulo Israel cum Madianilis, Phiriees pugione perfo- stricti Judtcis, oportet, quod vcstri regni judices dilZambri ct Madianitidem coeuntes; quieviique dislriclissime judicetis, ut terror et revereiilia rcira Doinini, faclusque est Seimo Domini ad Moygise majcslaiis*eos ad salularia excilel, quos gesen : Tolle, inqtiil, cunctos principes populi, el hennale incendium, el poana infinibilis pravis depu-. suspende eos conlra solem in palibulis. Principes tata judicibus non deterrel. Yale. noii peccaverant, sed populus; principes iamen pro peccalo populi puiiiunlur. Heli pro peecato filiorum EPISTOLAXCVI._ siiorum punilus esl 100.Sustiriete patientur, invic— lissime princeps, quod vobis ex sincera devotione ARGUUEKTUM. litcaraus e moiutcho Cislcrciensi. ad archiepiscopalum Canluuriensem eveclus compropono. Zelo enim el sitio salutem vestram armendalse orationibus Pairum-Cistercii congregalodcniissimo chariialis affectu. Non esl ludus in rum. oppressionibus. pauperum , quae non expianlur Veuerabilibus et sanctis Palribus in Gislercicnsi iiiiineribus, nec eleemosynis redimuntur. Nam qui capitulo congregatis, R.. Dei permissione Canluar.. offert sacrificiuin de stibslanlia pauperis, teste SaloEcclesix minisler. saluiein in anctore salutis. inone, facil siculqui victimat llium anle ocuios 501 Eccli. 34. 5 Eccli. 7. "Job '41. 99cap. 25. 10°I* Reg.. i. loan. Sarisb. 1. v, Polycrat. c. 12. 6 jElianus in Vatu. 3 lsa. 11. " Lib. 5 Offic. " Lcg. 304 PETRI BLESENSIS: 503 liitcr desiderabilia Tiujus mundi, proccipimm A rias judicans : Obsecro, inquiJ, vos per Dominum Jesum Christum et per cltarilaiem Spirilus sancti, apud nie versabaiur in. voiis, vestrae sanctitalis convenlui praeseriijali.ter intercs.se, sed novae voca- til adjuvctis meoralionibns vestris apnd"Dominnm". tionis occupa.lio, et incumbens^ iiegotioriim proli- Nos igitur. infirmi et fragiles, devote et huiiiiliior xilas fructuni optsttaeJucttiidiiatis invidel mihi, nee supplicamus, ul per pias affectienes vestras circa me castris felicibus ad leiupus intcresse per.mittit. nos excitel vinculum fraternalis professionis, com0 castra. opiabilia! o congregatio veneranda! o munio eliaritalis, debitum sub_ectorum, necessitas Cisiercium, qua.m.magiia esl dpmus l.ua, quam et devotio siipplicantis. EPISTOLA XCVII. fecunda.in fi.fiis, qjinnn magn.iftca.in Jingtiis, quam DEEVE3HAM ADABBATEM (28). gloribsa in nopulis! Leya oculosluos et vide om— Oslendit monaslicorum ordimim tranes isli cpngregali sunt, veneruiU libi, linguarum ARGTMENTUM. rielalem esse landandam, nec fqcile ab uno ail apud tediyersilales innuil unius viloe.professio, et aliuni transeundum;1abpremantem manuutn in iit ex omni genere religio congregala miraculum Pennec tdudanddm nec improbandum tecostes in eniissione sancli Spirilus repracsental, Reverendo Patri el domino abbati de Evesham, ut utar verbo Aposlpli' : Tesijs est mihi Deus, M. PETRUS Bfesens. Batii. archid , salulem iit auquomodo. cupiam yos in visceribus Jesu Cbrisli B ctore saiiitis. fovens affectionem invicem in viseeribus charitatis, lnvidiae proprium est laudeni aherius suam renon deserens collectioneiri vestrani, quam per praeputare injuriam; sed prpbata in vobis religio, et scniiam spiritus amplecior in Chrislp, memqr com- naiivoe benignitaiis interpres, morum jucunda sualnunionis vestroe, cujus obliyisci noii possum. Yos vitas sibi ad ccniumeliam non ascribet, quod Cieuim cslis glpria mea Cl gaudium honor capitis mei slerciensium autCarthusiensiiimordinem visus sum et corona. llle, qfij, juxta veibum Jpb 8, ponil humi- prae coeleris commendasse. Niliil vobis in eorun» les in SHblimi; ille, 7111 vocat ea quce sunt', ipse ad commendalione deiraxi. lllos approbo, et vos laudo; onus mihi imporlabile me vocavil 10. Ego auiem ipsorumque lilulos in vestrae' famae proejtidiciuro vir videns patipertatem ineam ". el insuflicieiitiam noii erexi. Ghristus divisns non esl; sive in alba, meam, considerans etiain qualiter ex simili causa sive in pulla yesie, in orani professipne et ordine, gemant giganles sub aquis 19, et curvantur qui in onini genle quicunque operalur vpluntalem Doportant orbem, a pusillanimilale spiritus el lem- mini accepius est itli ls. Inter album et nigrum peslate snbverterer, nisi in lapide adjuiorii, et ora- habitum non disiinguit ille, apud quem non est tionum vcstrarnm suffragio iiduciam concepissem. £ dislinctiq Judwi el Grmci ".. Atlendit Dom.iniis.menNam, juxta verbum Job 13,qum est fortiittdo mear teni iion vestcm, meriiaj non colorem. In nionte ut suslineam. Ecce non esl auxiiium mihi in me, Cassino scbema monasticimi, quo B. Beiiedictiis sed infirmitas et defeetiis. V.ereor, ne offensus est usus, usque hodie, sicul dicitur, perseverat. lr.ilii Dominus banc injun.xcril milii solliciindinem Quis audeat taiiii Patris iiabilum bl.ispheniare ii» HHillorum, qui non sufficiebam propriae salutis filiis? nam si tlclibatio sancla, e.t massa; si radix proeurare negotium. Sed.posuit mihi Dominus in sancta , et rami. Sive cum Nazaracis caiididior vobis verbnm reconeilialioiiis, ui si offcnsus mihi nive sit aliquis l9, sive cum B. Job super carbonem denigrala sit eutis ejus 19, uterqne.salulem est, se propitium vestra oratione milii exhibeat, in domo Domini operatur. Sane in ovili Jacob sunl menmque suppleat imperfeclum. Nam potens esl omnia facere Miperabundanlius, quam petitnus et agni albi et nigri Ifr. In vinea Sorec siint uvacalbae inlelligimus. Si qua ergo vobis consolatio est in etnigrae 81. Scd el sponsa, quae liliis convallium Chrislo, si quod solatitim chiiritatis, si qtia societas praealbescit, ipsa eadem dicit: Nigra sum, sed forspiritus, si quw. viscera miserationis,*implete gan- mosa ". Apud sponsam Christi non csl absurda ditim meum1'*.Gaudii namqtie mci plcnitudinem cum ipsa circumamicta varietatibus de1varietas, post Deum in orationibus vestris pono, ut vestra- " scribaiur i 3. Ipsa varielas uniformitatis causa est. ruiii beneficio prccum in hac adminislralione mihi. Nam in citbaraex diversilaie cbordarum fil uniforcommissa velil misericordia Doiiiini meum suppormis modulatioad cpncenluro. Porro,juxta Aposiptare defectum. Nam Aposlolus, licct vas eleclionis ium '*, divisionesgraliarum, el divisiones minisiraliofactus, el virlule indulus ex alto, saiiciorum tanutn, el divisiones operaiionum stmt, idem verp est men orationes sibi ad doelriiiain gentium necessa- Deus, qui operalur omnia in omnibus. Lcgitur enini PETUI DE GUSSANVILLANOTJE. (28) Ex Guillelmo Malmcsburicnsi lib. IV De niensi situm a beato Egwino lertio, Wigoriiiciisi episcopo, fundatum fuit. Idem babelu.r.apiid Monaijeslis poniificum Atigtorum, inonaslerium Evesbasiicum Anglicanum lomo I, p. 144. manse brdinis S. Benedieii in provincia Wigor' Rom. 1. 8 Cap. 5. s Rom. 4. ,0 Malih. 23. " Thrnn. 5. " Job. 2f>. £3cap. 0. 14Pbil. 2. " Rom. 15. " Act. 10. « lbitl. '« Threu. 4. ls Job. 30. ao Gcn. 50. " Isa. S. .-" Canl. 1. ^Psal. 44. I4lCar. 12. » 306 305 EPISTOL^. - EPIST. XCVIII. in Ii.bjpNuineri'?, quajLiterdiversa oflicia Dominus A oportuit, evagari. Fatepr qttod. psalmodioeprojixiin mjnistcriujn, lahernaculi.vplueril prdinari, ut es- tas, si ex devptione prpcedit, saluberrima csl : si senl; alii Leyilae, alii_Mer.aii.ltE alii Ca,aihilo?,.alii acediam habet spciam, occupaiio lamen esthpnesta; Gerspniiae, alii Aaroniiae. Appstplp. ajtilcm. tesle, ei si vagos excursus mentis omnino non repriinit, quosdqm dedil Dominust qppslolos, alios prophelas, per eam saltcra homp.sludiis honesiipribus assueseit. alios evangelislas, alios pastores, el docjtpres a6. Non Labpres aulem manuales, in mpnacho, nec arguere, eniiii omniti/corpons membra eumdeni «ciijfii habent nec laudarepraesunio. Nam cu.m Appslpius. ad Co*"•,ul ex mu.Ita.nim. erspnis facierum, ejus quee in linihips dicat;: Laboramus manibus nostris " : et ad p nobis esl donalionis per. mullos gratiae Deo agan.tur. Ephesios :.M-.agis aulem laborel manibus suis 3'; et Sponsae deeoreia videas. in varietafe a.etuum, prp- ad Tliessa.lpnicenses ; JVocie et die laborantes, ne fessionum, morum, opinionum. et or.dinum. ldeoque quemquam graparemus *B. Idem lamen a.d Tirnodescribitur in sacro eloqtiio quasi. cedrus, quasi cy-. thcum scribens. ait,: Exerce te ad pielatem, nam pressus, qnasi pahna, quasi planialio rosae, quasi corporalis exerpitalip ad modicum ulilis ett ". De oliva, quasi; platanus, sicut cinnamomum.el balsa- istisdicit Appstolus : Qui nonlaboral, non mqnducet 40.lllis aulem perlsaiam4^ mandat Dominus : Stamum, quasimyrrha electa, quasi siqraxet.gnJbanus, cl ungula, quasi.lerebyjill.us, qnasi libanus non in- bunt alieni, et-pascent pecora sua : filii eorum agricisus.*?. llanc varielaiem per Isaiam insinuans, colw, el vinitores vestrierunt. Vos autem sancti Dodicit Dominus : Ecce ego sternam lapides tnos per mini vocabimini, ministri Dei. Istis per Ecclesiara ordinetn, fundabo le in sapphiris, et jaspide, el lapi- d.icitur:.iVoHoderis laboriosa opera, el rusticationem dibus sculpiis M. Tesle Aposlolo, in domo Domini a Deo creatam *'. Illis autem e conlrario dicilur : sunt vasa aurea et argenlea, lignea et ficlilia apta Sapienliam scribe in olio, el.quiminoralur aelu, inin ministerium : 30. ed et o.mnia membra corporis, s veniel.eam *3. In hac.diversitaie novil Dominus qui cum sinl multa, unum corpus sunl 31.Universaenim suni ejus**. Sed et juxta verburii Job, Deus in manu qpera, sjudia el consilia rediguiUur. ad.unum, Nam omnium hoiuinum posttit signiim, ul noverint sinfinis legis Chrislus ad jusliliam omni credenli 3S. guli opera sua 4" : ejusdemque leslimonio, scriptus Sanctus est ordo Cluniacensium, sanclusqne Cister- eslliber Monumenii coram eo limentibus Deum, el ciensium, etin utroqne posuil Dorninus miiiisteriuni recogitantibusnomen ejus *h Ilcm intcr diversosorreconcil ationis. et negotium salutis. Ne.no graviier. dines ille splus judicio meo prudenler el feliciler feral diversitalem ordinum in hominibus; nam el modum vita? suaedispensat, de cujus cordc ct manu in stellis ordo est. Luna etiam, lesteHabacuc, sletil Q Doaiiuus servitutis obsequium.graianter acceplat. in ordiue suo: el diversi angelorum ordines disEPISTOLA XCVIIL ECCLES. All SUFFRAGAN. CANTUAR. tiiiguiiiilur 33. Videte itaqtie vocalionem veslram33'; unusquisque in ea qua vpcatus estvocalione per[A. D. 1185.] — Archiepiscopus Canluar. suffragar maneat. Quitlam iiiconsulta levitate animi cum ARGUMENTUM. neis suis episcopis declaral, quanta necessitas sil enormi scaridajp de domiluis religipsjs cxeuiil, et succurretidi lerrm. llierosblymiiaiue, monelque ut ir. alieiia rpgula gloriantes, eam.contemptui.babent, ^ sedulo pecuniam secundum formulam prwscriplain cui se professionis vinculo aslrinxerunt: nec advera subditis suis in eani rem colliganl. lunt verbum illud Apo.;toli : non gloriantes in reB. (29) Dei gralia Gantuar. archiepiscopus, Angula aliena 34. Propler hoc adversus magislrum gliaeprimas, venerabilibiis et in Cbrislo dileclis sufAlexandrum in epistola quadain 3" nuper excandui, fraganeis Ecclesia?-Canluar», salutem in auclore saetverbaqiiae ipsum specialiter. coiuingebani, pas- luiis. sus sum in quorumdam offensam licenlius, quamUbi.pubtica jaclura est, el conimune dispendium, PETRI DE GUSSANVILLANOT^i. (29) Baldiiinus, primtim abbas Fordcnsis, Cisler- 1 quisquam ex. ordine Cislerciensi Anglicanoe prae} ordinjs in Anglia. tum Wigoruiensis epi- fuisset Ecclesioe, inqnit Geryasiils Dorobern., tracl. cieiisis.. scopus creaitis an 1181:, poslmoduin defunctp Ri- De discordiis.iuiler monaclios Qanluariens. el archichardo, Cantuariensis archiepiscopus a irionacliis episcopum Balduinum. Pacilice quideni aliqiiandiu Cajiluariensibus anno 1183 elecius est. Primo quicum Balduinus. VejumgraVis iiile.r eos dem Sb episcppis Cantiiariensis Ecclesiae s.uffraga- exortaeis.egii, est discordia bccasioiie cujusdam ecclcsioe, ii.eiseiectus ftieial; verum. cuih iiidiiaclii de hac quaiii ipse Baldiiiiius iii deirimefuiiui Caniuariensis Ecnlesiae aedificare moliebatiir, De hac .discbrdia eleclipne.^ntra jus ;suum faciaad sedem apbsloiicai^ap.pellat^ deereyissciu iex ilenricus H, qui videndi hislprici, et.iriax.ii.ne Geryasj.us, qiii rein. Balduiiiuni. diJigebai. interposilis precibus, iiionaloiani Tusissime refert. Hic in bcllp conlra Saladichisqiie Iibera, e'igcndi queiii velleiii potestate re- niim cum aliis multis episcppis ei iiiagjiaiibus.cruce licta, eps ad;eligeiitiiim Balduinum adhoriaitis est. se signavii, bbiiiqiie anno 1191 in.obs!}d_ipri.e,ciyita-. Qiiod ct fecCruiit,,licei^gie ferreni, quod nonduni lis Aceoi.i iu .lerrajsaiicjta. "C>p. S. "Ephes. 4. "Rom. 12. a8Eccli. 2i. » Isa. S4. 30II Tim. 2. " I Cor. 12. " Rom 10. 33llabac. 3. »*lCor. I. 34II Cor. 10. 3B'8.6.36I Cor. 10. 3' Ephes. 4. *8JITliess. 3. "STim.'4. " JI Thcss. 10, 4,Cap. 61. 4'Eccli,7. 4S Malach 3. 43EccIi. 38. 4i 11Tiut. 2. «Job.37. PETRl BLESENSfS 307 SOff sicnt dolor in universilatem se porrigil, ita com- A; siirpe David recta liriea duxit originem, regnum n iini consilio el anxilio esl ulcndum, ul verbis Jesuum et filii sui requiril de manibus noslris, et ad remiae ulamur : Vox lamenlalionis audita esl de defelisionem illius fidelitatem, quani promisimus in Sion, et pianclus de llierusalem* 1. Facti sunl hostes baptismo, sine dissimulatione postulal exbibeii. cjus in capite, et inimici ejus locupletali sunt. Pec- Propler' hoc missi sunt ad illuslrissimum regem; catiscnim nostris cxigentibtis inimici crticis Chri- noslrum palriarcha Hierosolymitanus (30*)>et alii; sti adeo invaluerunt (30), quod terram sanclam, magnatcs, quos nihil ad tanti iaborem itineris, in qua steterunl pedes Domini, lucreditatem el pa- nisi praegrandis el urgenlissima terrae necessilas; liimouium Cruciflxi, hi superma el in abusiorre de- hiduxissel. Sed el benignissimus princeps noster moliri conantur, atque, juxia querelam ejusdem (31), quoe digna sunt principe cogitavil. Videns lamentaloris prophelae48, iion est qui sustenlet earo enim sanclae civitali lainenlabile periculum imniiex omnibus iiliis, quosgenuit, et non est, qui snp- nere, ad thesauros proprios magniCcam el munifiponal manum ex omnibus filiis quos nutrivil. Clamat cam manum inisit, alque communi episcoporum itaque ad vos Jerusalem mater nostra : suas nobis terrae, comitumque el baronum consilio collectum cxp*oiiit ngtislias, ct in remedium sui doloris pos- inslituil, quam juxla formam, quae subscripta est,a ttilat filiales affeclus. Quia ergo filii estis, dolores. per singulas parochias episcopalus vestri faciatisdiligeitter et efficaciter observari, ut mater noslra maternosexcipile, el, siculdicitlsaias 49, liisuimini cumJernsulein; et dolele cumea omnes qui diligitis Hierusalero, quae gravissimo mcerore confecta est, eam. Yeniunl enim gentes in baeredilatein Domini, sub officiosa filiorum visitatione respiret. Yalele. EPISTOLA XCIX. ui polluant templum ejus. Qui oderunl Dominum, ADUltBANUM extuleruiil capul, el gloriati sttnl " oniiies, qui odePAPAM ROBANUM." • [A. D. 1185-86.] runl Sion ". Dixerunt cnim in corde suo cognalio — Balduinus archiepisc. Canluar. gracorum simul : Quiesccre faciamus nomen Cliristi a ARGUMENTUM. lutalur Urbano papw, quod posl Lucium III, lerra : tollaiiiiisiocum el genlem. Yenite et disperunanimi consensu eleclorum fuerit in poniificem dainus iu ir.ultiludine gravi Chrisliani populi paucisubrogalus, eique.propallio recepto gratias agil. ta!em. Speramus lanien in eo, qui spes noslra est, Sanctissimo Patri.UnBANo gratia summo ponDei Canluar. Ecclesiaeminisler humilis, quoniaro respiciet in fxiem leslamenti sui; quia lifici, BALDUINUS urbs \oniludinis nostrm Sion, Salvator poneiur in salulem et debitum devolionis obsequium. Domus Dei, elc. Videinter variorum ad Urbanum ea, mitrus el antemurale"; licet multa malignetur inimicus in sancta, non est lamen abbreviau ma- <_papam epistolas, posi ipsius Regesta, Palrologim nus Domini, ul salvare non possil; sed probalnos, t. CCU. ui appareal, si diligamus domiim Jacob ellocumbaEPISTOLA C. bitaiionis gloriaesuae,quam acquisivit sanguine suo, ABU. AMICCM SUUM. [A. D. 1176.] quam sna nativiiale, conversalione, praedicatione, — Tueinr famam cujusdam arcliiepimorle et resurreclione multipliciter illustravii. Juxla ARGUMENTUM. scopi novi, qui de nimia lenilale accusabalur : ac civilis observanliam, rei prodilionis publicam juris fuse oslendit, qum lenilas lattde, qum reprehensione apud Filium Dei erimus, si in lerram, quam ex digna sit in episcopo. Charissimo domino et amico R. suus P. Blesensis. patris aclerna donalione, el inalris hoereditaria successione oblinet, gens apostata violenler irruat, Bath. archid., salulem et patientiae fructum. Innocenlem arguis, virumque fortem vocas tepipopulusque redemptus ab eo se ad luitionem haereditatis Dominicae non apponat. Cum enim pater dum et Vemissum; et utens verbo illo Levitici": gentes in hacredilalem et possessionem terminos nibil mcllis adolebis in sacrificio Domini, hominem. terrae dedcrit, maler e>us, quae de tribu Juda et probatoe relis?ionisnerhibes a divinis sacriQciis aliePETRI DE GUSSANVILLANOTJE. (30) De hac terroe sanctae invasione legendi om- D referi. Idem eliam habel Radulfus de Dicelo in nes liiijus"temporis hislorici, el ex illis Baronius Imaginibus historiarum, Gervasius in Chronicis, ad an. 1185 et seqq. el Knyghlon De evenlibus Angliw ad eumdem (30*) Her.iclius, qui cum suminis Hospilalis et an. 1185. Tcmpli magistris a Chrislianis lerroe saneiae incolis (31) Quam benigne ab Henrico suscepli sint ad nges et principes Chrislianos pro bello inimi- terrae sanclae legati narrant omnes historici. Scd Ct cis Christi inferendo niissi sunt. El primum quidem ipse Henricus non modicam pecuniae stimmam prp subsidio lerrae sanclae pollicitus est. decimamque, Ronm'9i ad summum pontificem Lucium 111 perveiieruni; a quo, liiieras«ad reges Christianos acce- quae Saladina appellala esl, per universas doniinapcrunl, et in primis ad Heiiricum regein Anglorum, tionis suae provincias colligi imperavil. elcuin litteris ipsi vexilliim regium, claves sepulcri Ex supradictis palel hanc epislolam scriplam esse circa finem anni 1185 vel iniiiiim 1186, qiiia Domini, claves eliam lurris David, et civitalis Jerusalem obtulerunt. Haec Rogerius .Turpe quidem et absurdum est lemperetur. Verumtameii remissio, quae os proelati in praelalo cum ira el austeritale corripere, sictit bbstruit, quae menlem ejus dejicit, qnoe adulatorein Apostolus ad Timotheum scribens, ait ; Servum, et vendilorem olei facit, diiin sibi quielem et boinquit, Domini ncn oportet litigare, sed mansueliiin iiorificenliam venatur in favore principum, lucc esse et paiientemad omnes, et cum lenilate corripere miseros prxcipitat in foveam scandalorum. In hac cos, qui resisiunl verilali "7. Legilur 38, quoniam fovea, sicut propliela tlicil6', cubavit lamia, el inaquaeSiloes cum silenlio currunt, aquac vero Rasin venit sibi requiem. In hac, teste B. Job 68 bcsiia transeunl cum tiimullu. Cumque sponsa in Canli- suum ingredilur latibulum, el in anlro suo morabiiur. cis *9dicat: Amicus meus bibit vinum cum lac.e, id Hoecesi remissio, per quam iinus acdilicalparictcm, esl rigorcm exercet cum lenitate; ipse conversus ^ et alius linil; per quam laudautr pcccator in desiad sponsam, et sevcritati mansuetudinem praefc- deriis unimw sum, el iniquus benedicitur 6'. Per rens : Meliora sunt, inquit, ubera tua lino 60. Cum hanc canes muii non valentcs, imo non volentes, PETRI DE GUSSANVILLANOTyE. ' acrius (31") Inielligil Richardtiin Canluariensero archiobjurgandi demonslral Pctrus nosler epiepiscopuih, cujus Crat fainiliaris et cancellarius slola 10. Pelrus Bleserisis. . De quo vide quoe dixi ad Scripta est hoec cpislola circa an. 1176, scilicet epist- 5. paulo post consecrationcm Ricbardj in arcbiepisco(32) Qiipd priiicipcs non sint exasperandi, et ptiin Cantuaricnseni. »' II Tim. 2. «4Rom.l4. MRom. 15. 86EccIi.4S. *sIsa.8. «»Cap. 3. • Cant. I cl VI Reg, 19. 6,lsa.38. c3Cap 25. 64Cap. 54. 6»Cap. 1, 66Ibid. »'lsa. 34. 6S Cap. 57. 6»Psal. 10. 511 312 PETRI BLESENSIS latrare'"', per consensus uiiiformilalcm, faciem et A Duos e ncpolibus tuis milii erudiendos Huditisterlius couimisisii; altenim pueritiae annos agenleiii, l similitudinem peccatoris assumiint, sicut scriplum alterum plena iiilegrum puberta.le. Nunc aulein per. esl,: UsquequpjitdicaPs iniquilalem, et faciem pecca- i lilteras luas vehemenier cvcbis et commendas maipris sumitis. 71.'-Pcr hai.c praelati miseri. bontim I pceniieiiliae, qupd in principjbus, videiil, palpando, j joris ingenium, el asseris te- nunquam yenae subtiel usque ad. canos uberiorem Chrisii misericor- I lioris homiiiem,inveiijs.se; ideo supplicas el hpr.laris, (iiam promiiiendo evaciiant. De quibus subspecie i circa eum tempeslivius vigilantia magistralis aput Ephraim prpphcla irascens,: Comederunl, inqtiil, ] pareat,; levc. namque apstimas i111aediflcio manum ajieni roburejus, et. neschil; sed el cani effusi sunt i supremae consummalionis apponi, cui alicna solliciin ep, et ignoravil '". Hic est venlus aduIa.tion.is_, ludo.contulit iiicrementum, Verumtamen res in.cp.nyenlus. pessimus, venlus urens, mul.tos erigens in trarium versa est. Melius eniin spero de illius erusuperbiani, atque a. prqpqsito et desi.derio. sancii(iilione, qui ad me r.udis et. ipformis accessit, quam talis. avellens, sicul in eorunrpersona Jbb dicit 73: de allerius, cujus jam ex parte induruit vena, sibiAbslnlisii sicttt venlus desiderium meum; elevasti que q.uasi efligiem alieni. doctpris impressil. A.rgilla tne, et super. ventutn ppnens elisisti me. Sane cerlus et cera, alq.ne Iiiijusmpdiquae susceptioni formae ct cs, quod in Dominum meuin nulla cadi.t adulationis impressioni.se: o.fferuni, fac:lius; et fidelius efligian3iil remissipnis dissplulae suspicip; cujus vita est tur ad impriroentis arbitrium, si nulla prius in se pmni cxceplipnc superipr; cnjiis.vprha, nt testi- susceperint lineamenia, forma.rum. Refert equidem rnonio Jeremiae' 4 utamur, quasi ignis, et quasi mal- Quinlilianus in libro. De. instilulione. oratoris' 3 Tiletts conterenspetram.. Verumlamen ralip esl, quare niotlieum quemdam celebrem.in arte libiaruin spli»,01); .abeat; in pre suo; redarguiipiies ad temptis. tmuduplas ab liis mercedes exigere, quos alios h Adhtic recens et npvitius est injunctae sibi admi- docuisset. Dnplex enim in lalibus labor csl: a.Iter, iristralionis oflicip; scitisque, qupd npn aratur in in eluenda doclrina miiiiis commendahili qtia irobutiprimogeniio bovis, nec spicoe virentes in oblatio- fueranl, a]ter in exbibeiitla scieniia, quae lucrum iiein.veniunl, donec ignibu.s lorreanlur '». Tpla ita- pariter generaret el famaiii,; oegre namque dedisci^ que inientip ejus nuncest, ut. plantet episcopps,. ut tur.quod didicit aelas lencrior; quia, habeal, sidjutqriiim^similesibi: vwenim soli ' 6. Nani Quo semel est hnbula recets servabii odorem Testa din ei. non suflicit solus pner.i, sub qup; curvanlnr, qui poriant orbem. Si inlerim a.quibusdam. sub pra:- In jure eliam civili ex.aedilitio edicto velcrana.mantexiu, amoris, sieut dicuiit, arguilur.; ips.e da sua C; cipia, quoe ad ajienps mores iiiforniala sunl, reprp,aptid Deum iiiteniione securus cum. B, Jpb " re_- liantur; el quandoque dubitabile fuit, utrum venisppndebil, et dicef: Verbosi amici mei, ad. Detim reni in causam r.edhib.itionis. Nova euim mancipia $l]llatoc.ultisn\etis.l]\n<\ cquidein mpris esi, ut sc in favorabilia visa sunl, eo quod sinl magis perceptipraplulos linguoe p.ru.rientes. exerceanl; ei. ad lipc bilia disciplinoe, et ad ministeriuin aptiora. Willelmum proedicas sublilioris venae.el acutioris ingenii, praelali constituti sunt, uilingtia.mereiricaiuis.iiijurias mndosle cl patietiler ferant. Sicnl Pauliis eo quod grainmaticae, et auctorum studio practerinler blasp.lie.mps:.Vo.s, inqu.it, scitis, quia ad hoc misso volavil ad versulias logicorum; ubi non in positi sttmiis. ' 8. Si ad; caput noslrtini Christmn libris, sicut.fieri solet, dialeclicam didicit, sed in respicitiSj nullius inn.ocentiani;maledicus, aut de- schedulis el qiiatcrnis. Non est in talibus fuiidamentuin scientiae littcralis, multisque pernjciosa est ista traclor acer.bius inipugnavit; qiicinJu.daica superstilio, ntinc fabri filiiim,79, nunc vinosnm, nunc suluiliias, quam extoljis. Ail enim Seneca.8B: Odivoralorem carnium 80, nunc ministrum Beelze- biiius nih.il est subtilitaie, ubi esl sola subtilitas. Quid enim prodcst illis expendere dies sups inhis, bub 81,nunc socium ellinicpruni, ntinc destruclorem Sabbali 8a vocans multipliciter in e.um.virus supe qtiaenec dpmj, nec militioe, nec in, fpro, nec in. "3 clatislro, uec in curia, nec in ecclesia, nec alicui maligiiilalis effudit. EPISTOLA Cl. prosinl alicubi, uisi duniaxal.iii scholis? Seneca scribcns ad Lucilium : < Quid est, inquit, acutius AD II. AltCIIIDIAC. NANNET. — Judicium sunm archidiitcono exponil arista, et in quo est uiilis? Tale esl, inquil, iiigeARGUMKNTUM. dn ingenio nepolum duorum sum institutioni com- nium, quod sola stihtilitate lasciviens nulla iii se missortim , simitlque docel nonnisi jactis. pro.be residet gravilate. > Icarus 80dum elevatus juyciiiii adsubtimiora sludia profundamentis grammatices lcvitate fcrtur in ccelum, fluctibus marinis immersilicndutn. Charissimp domino et aniico suo R. arcliidiacono gitur. Tales etiam:dum se inarlibus lemcreelevant,. Nannetensi, P. Blcsens., salutcm et si quid iuelius alliduniur. Quidam anlequam. disciplinis elenienlaribus imbuaiilur, docenlur inquirere de puncto, estsalulc. '» Lev. 2. » Eccle. 4. "lsa.56. "Psal. 81. » Ose. 7. » Cap. 30. '4Cap.25. lThcss.3. "Matlh. 15, .»• Mailh. 11. 81 Ma.lth.12. »"'Joan. 9. 83 Lib. n , cap. o. cpist. 1. "Epist. 88. 880vid. 1. \ De trist. cleg. 1. ' Cap. 16. 8*Horat. I. i.^ 3!3 EPISTOLJE. — EPIST. CII. 514 delinea, dt»superficie, de qtiantitate animae , de A jactaial se rclcgisse Homcrum , "falo, de prpHilate haiurae, de casu et libero aibilrio, Qui, quid sil pulclirum, qiiid turpe, quid ulile, qtiid de iiiaieiia et iiioiu, de principiis coiporom, de [non, Pienhis ac melius Chrysippo et Crantore.dicit. progressii multitudinis, el magnitudinis sectione, Scio mibi plurimum profuisse, quod cum in arti -qmd sit tenipus, quid inane, quid locus, de eoilem et de diverso, de divisb, et de dividub versificatoria parvulus erudirer, praecipiente riiaet individuo, tie subsiaulia el forma vods, de gislro mihi maicriam non de fabulis, sed de histo csseiitia nriiversalium, de ortu , iisuqtie et fme vir- riarnm veritate sumebam, Profuit mihi, quod epiluium, ascenditur, dignilali. Deinde quereim respondet, nioneique ut diPrelegantur.GIorialur Hieronymus90-91sescriptis dtiigenter considerei, riuin expedial iili reniintiitre. Reverendo Palfi, ac doritiiiPH. Dci gratia Radiiig. Origenis operosius insiilisse. Horatius 1" quoque PETRI DE GUSSANVILLAN0TJ3. (55) Litlera haec solitaria H. forte denolat Ilu- D pro indicta sibi pcetiitentia. restaurare intendens, gonein, cujus babetur cbarta quaedam in Monastico tluo olim diruta moiiasieiiaXefminstre C^lCelsi adAnglicano pro monaslerio suo Radingensi, ubi lit julixil, coiTSlituiiqui! illud iiritef iliio fliiriiiiiaLciiemeutio H. Wallerii, scilicet Iluberti Walteri Sa- tum et Tameiisem, in honorem Malris Domini et risberieusis episcopi, in cujus diceeesi situni est Joaunis evangelistae, loco ubi ad populosiores urbis Jtadiiigense mouasterium. Angliae omniiim pene itineranliuni possel esse D'e t.o riae virginis: undeetpassim iiunctipatur cosnobittm, etiain sic habet ms. in bibliolheca Colioniana ap.ud ycl eCclesiaS: MariaedeRadiiigens.De eo iialoquiitir Monqslitum Anglicanum, lom. I : < Anno 1126, rex Wilielnitis Malmesburiensis, lib. n. De gestis ponti- Angliae Henricus prae gaudio manus B. Jacobi apoficum Angloriim : < In Berkensi pago sunl moiiaste- stoli Jiindavil nobileiii abbaiiain de Reddinges, et fia diio, Abcndoniense et Radingense, > elc. < Ra- eam bonis mtiltis tiitavii, el in eam inanum I". Jacobi aposloli posuit. > ibidem : lhi etiam habelur charla furidalionis istiiis monasterii ab eodeni llenrico primo factoe, el confifmalionis cjusdem ab Hcnrico II. De qua re eliamita legitur apud Roberlum de Monle : < Anno 1165, circa oclavas Paschae rex Henricus fecil aedificari ecclesiam B. Mariae de Radinges, et per tres " Eccli. 24. ' Maith. 16. 94 Phil. 3. ss lbid. ?6 I Tim.-i. dies regaliter procuravit eonvenlum monachoriim el hospites, data eliam doie non miiiima eidem ecclesioe. > Quod autem in eodem nionasterio a ise fundato et regali munificentia ingeniibus reditibus ornalo sepeliri voluerit Henricus I IraduiH Malmesburiensis, Joannes et Richardus, priores.Uagustaidensis et Neubrigensis ad ann. 1155. B' M.llh. 11. •» Job20. " Cap. 6. ,00Job7. 318 EPiSTOLiE. — EP!ST. CII. gIoiia,quam homines ab invicem petunt, el acci- A viiasfructiis salutis et paradisi deiicias colligcbatpiiuit, et gloriam qua? a solo Deo est non quaerunt. Nunc aulcm omncm escam abominata est aninia Vere vana, quia vani lilii hominum. Monachus, si mca, et appropinquavit nsque ad porlas moriis. aliis Ynli praeferri, nonne collega esl illius, qui di- Defecit caro tnea 1!et cor meum coniurbaum est ,3. cil: Ponam sedem meatn ad aquilonem, el ero similis Defccit gaudium cordis mei. Cor tneumcontttrbntiim Altissitno'? Sed cujns ascendit calhedram, ejusdein tst : dcretiquit me virlus mea, et Inmen ocuioriim timeat praecipilium el ruinam. Mulii per honorcs meorum, ei ipsum non esl mecum 13' Facla est, Doiransilorios clongaveruni a Christo dicentes ana- mine, anima mea, sicul lerra sine aquu tibi 14.Aut theroa Jesu 3. Csrte, qut proeesse aliis volunt, cor enim obduralur ad lacrymas, aul irruenlium sollieorum yanuin est, dum a virliite vacui, spiritu ela- cimdinum turbiiie quasi iu venlos dispcrgilur ad tionis el vento glorite volatilis iiUiimescunl. Elege- vanitales et insanias falsas. Aperiaulur, qmcso, ram abjeclus esse in domo Dei 4, cratque mihi pro calaractae capitis mei, el cordis mei disrnmpanliir summo honore abjectio et contcmpins; niinc autem abyssi, ut super facicm liiijus lerrae innndet diluin ira Dei elalus in catbedram pastoralem, cujtts vium aquarum mullarum. Dedisli milii, Domine, assumptipnem elsi non procuraverim, eam lamen ccelum ferreum, et lerram seneam, ut super hiinc iion sinc anibitiosa voluntale recepi. Suflicieb.it mihi B monlem Gelboe, qni perelalionem honoris intumut. panpcrlas mea. Sufliciebal mibi praeesse tanltim nec ros, nec pluvia cadat. Tempus ilaquc mctiiu corpori meo, ut non regftaret in me peccalum. perdidi. DefeceruiU in vanitate dies mei, et anni SulDciebal mihi servare thesaunim Domini in hoc mei cum festinalione ; dives factus suin ut fierem vase fictili: animam meain dico: pro qua ille ma- miser. Honores adeptus sum, ut perderem Deiim, gnns mercaior sauguinem siiniii fadit. Video in bonoris enim se;]nela perditio est. Sanc honores et claustris ccelestes lioniines, atit potius angelos ler- divitioe sibi habeant annexam, vilae securiiatem, restres, quorum conversalio est in ccelis ', qni qna- vinum et pingtiia, olium el saturilatem, conlemptuin dam nobili snperbia despiciunl honores el divitias Dei et dispeudium sui. Inler horiorem el pauperlatem evang-jlicus sermo manifesle distingnit; dum liujus mundi. Nosautem peccatores et abundanles in saeculoobiinuimus divilias, quas Verilas inEvan- Lazarum bealificai in sinu Abrahae, et divitcm gelio 6 damnat, cum quibtis ventilator impiormn sepelit in inferno 14\ Qui debueram plangere dies rex sapiensmihi rolam malorum immisil. Haesunt meos quos perdidi, quia perdile vixi, favorabilis aquae de pulco Samariae, quae plus poiaeplus accen- facltis auroe venator, sequor curiam, intersum madunl concupiscentiaesiiim t. Sed bcatus vir, cnjus „ gnaluni consiliis, inferiores judico, majoresinagis esl Dominus spes ejus, cui nibil deficit, quia Chri- quam meae salutis auciorem veneror et adoro. ln slus ei suflicit. Hacsunt muscac, quoe extemninaiH his palrimonium Chrisli dilapidans et profligans snavilalem uiignenli 8; aves, quas abigebal Abra- falsae largitionis obteniu me lotum in capturam liam 9 ; mufes, qn.i de lerra, id est affectione lerinanis gloriae, cl magnificentiam pompae soecurena eblilliunt, qui exlales, id est interiora eorum laris eviscero. Quid enim confert jlla superflua corrodunt, qui afcam Domini poiiunl juxta Dagon, numerositas evectionum, quas circumduco, et qui scilicet sacrae Scripturae 10scientiam mtindanae multiplicilas clienlelae? Quid de hospitalitate disojlicitudinis abusione confundtint. Pro])ter hoc cam ? quae merilo hostilitas potius, quam hoDominusdicit il : Dedi eis aurum meum et argen- spitalitas censetur. Christus enim causani ei non • lum meum, ipsi vero de auro et argenio meo opepraestai, sed inanis gloriae oblentus; divitibus qitirali sunl Baal. Antequam bnnc honoreni, aut potius dem in hospiiio cuin honore el reverenlia susceplis. hoc onus mihi imposuisset ccelestis indignatio, ad in omni opulentia deliciae apponuiitur de patrimohoc enim in ira Dei vocalus sum, senliebam de Do- nio Crucifixi; Chrislus aulem semel olim crucifixus mino in bonilalc el simplicitate conlis mei, atque in ligno foris in pauperibus suis crucifigilur el in memoria liuiiiaiiae suavitatis jugiter exsultabam. __) lorquetur in luto. In quibus aul nudtis oinnino, aut Frequeiiler in oralionibtis ineis inler ignitas com- in semicincliis labescens fame, et frigore tremens puncliones, inler jubilationcs arcanas, inter pia de bis quae iuteritis dantur canibus solalium angususpiria, inler devola susurria, quadaro dcsiderii stioe suae postulat, cl non est, qui moveatur supcr velieineiuia in Denm, mcae devoiionis ferebantur conlrilione Joseph. Ecce hospilalitas hodierna, in affectus. Ubi modo sunt illi divinae inspiraiionis qua diviles ad gloriam dacmoniim splendide epuaestus?illae supernae suavitatis experientiee, et qnae- lanlur :' et Christus, qui charitas est, conlemplii dam dciibalioiies fruitionis aeternaefsed illos cce- inedia et nudilate aflicitur; ego autein oblitus lerlesiis gratiae iriplus, mea perdila, mea infelix anima ribilium judiciornm Dei, et immemor animae me:e jain noii sentil.fluos in die Domini bona, et in hora sedeo tanquam Ballhasar in medio convivarum, beneplaciii ejtis, de Chrisli aniore tanqtiam de ligno vasis Domini abulens et pairimouio pauperuni ad S!7 * Isa. 14. 3 I Cor. 12. * Psal. S5. '"'Phil.3. 6 Malth. 13. ' Joan. 4. s Eccli. 10. ' Gcn. 15. "I '" Ezech. 16. » Psal. 72. '3 ,PsaI. 54. ,3'Psal. 57. »4 Psal. 142. 14'Luc. 16. Reg. 5. 320 PETBI BLESENSIS Sig conlumeliam Chrisli. Interirii exennt de domibiis A et coeteris improbis extorsionibus loquar? Audio hospitum garsiones cibariis onusli et ebrii, ut de Dominumper Isaiam "lamentabililer conquererilem: siiperfluilate illbrum panperibus ingeratur Cumula- Poputum, inquil, meum exactpres sni spoliaverunt. tior doloris ct tormenli materia. Sub hujus falsse Quare aiieriiis populum meum, el facies egenorum confundilis? Yos eniin cum auslcrilale et potenlia hospitalitatis praetextu vicecomitibus, forcstariis, el cactcris ofllcialibus, aut potius officiperdis homi- iniperaiis, in domibus vcstris rapina panperum inveniltir. Delestabile quippe est in monacho, ut nibus, lanquam dominis et magistris omne humaiiitalis officium exhibemus. Proponetur tamen qnc- sub quocunque honoris colore, aul titulo potestatis rela de inoflicioso, tolainque hospitalitatis gratiam habeat feuda, servos' el ancillas, homagia ei fideingratitudo perverlel, nisi archiiriclinus usque ad lilates, atque liganlias, ut hominibus angarias et nauseam el vertiginem capilis cnm hospitibus snis parangarias, caHeraque onera publicae funclionis bibendi bella continuet. Hoecomnia judicabit, cujus iniponat, ul ila in extraordinarios usus, aut polius judicia occulia sunt, et ideo plus timenda. Sumplus abusus, sicut eleganter proposuistis patrimonium lam deleslahiles et enormes non de labore aiit Chrisli dilapidet el proQiget, damnabile esl, ul sit patrimonio nostro fiunt. sed de eleemosynis fide- depilator pauperum, exaclor improbtis, lorvtisque lium, de oblationibus atquc ilecimis, el de tribulis Procrustes. Audi Hieronymura a4 : Monache, s; egentium animarum,'de exactionibus etoppressioeges, et accipis, das potitis quam accipias; si autera nibiis patiperum, de obvenlionibus etiam placilc- iion eges, el accipis,rapis : porronon indiget monarum. Quique in sudore viiltus pane nostro vesci chus, si habeal quod naturae suflicil, el hanc suflidebuimus, labores miserorum nobis usurpamus ad cienliam Aposlolus cerla definitione praescribil. delicias, alque in crapula el ebiielate sudorem Habenles, iriquit, alimenta, et qttibus legamur, his bibimus alienum. Scriptum esl : Judicia ejus abys- conlenti simus '". Quae ergo insania est, thesaurisus multa ". Ille, qui inluelur abyssos, et sedet zare in laboribus pauperum, el in sanguine slieno super cherubim, terribilis in consiliis super filios mihi et meis delicias procurare? Nunquid me apud dislriclum Judicem poterunt cxcusare pareiilum hoininum, judicabit causam patiperum, quando slabunt in mugna constantia adversus eos, qui se suslenlaiio, falsae hospitalitalis fama, numerositas angusliaveruni ',. Vindicabil hoec omnia paler oreveclionum, el multiplicitas clienlelae? Nunquid phanorum, ct judex viduarum ; patienlia vero pau- propler hoc me oportuil bona pauperum rapere? perum non peribil in linem. Lbi csl ergo, quaes», Rapio enim, elsi non manu propria, sed aliena, et verbum illud Propheiae: Dispersit, dedil pauperi- <_quasi longa roanu. Scriptum est autem : Mamts in bus " ? Porro nec divitibus dare, ncc nos ligna ferre manu non erit innocens malus *". Non excusalur in silvam, ncc aquas in roare eflundere cporlebal. Saul a morte David, nec a Cbristi morte Judaei, Yerbum B, Hieronymi " est, sacrilegium esse, res quamvis malitiam stiam aliena manu sluduerunt pauperum non pauperibus dare. Et idem : < Paria adimplere. Et si longa sit roamis, qua rapio : sed sunt, peccaloribus dare, el daemonibus immolare : non est abbreviala manus Domini, quominus judinec minus turpe esl conferre lurpibus quam ob cet in justitia paupcres, et arguat in tcquilale pro turpia dare. > Ecclesiasticus '• Si hoc de clerico staluiiur, quid de rum, ct firmamenlum in plaga eorum. Sed quae nmnacbo fiel? qui si habeat aliquid propririm, conventio mihi ad rapinara : qui omne quod baberiibil habet conimune ad Christum. Plerium est D bam proprium abdicavi. Certe nec milvus, nec discrimine superbani far.iiliam de patiperum spoliis accipiler, nec vultur, sive lierodius, autaliarapax avis acceptalur iii Dei sacrificium ,s. Avaritiam exhibere; tiuiusqiie hiiiii esset hiimilidti Mmritiiienim ex calumnia, et obtafioriemde fapina Domibus, quatn divideie spolid curit sttperbis ". Nonne rius detestalur ". Contfa edictiim ccelestis impesunt bblatiories et decimae, quas paiiperum spolia raioris est non solum cbncupiscere aul raperealieper ecclesiasticai seriienliae riieium a paijperibus na, sed sua eliam cimi Iite repetere. Aposlolus ad viclenter extofqiieb ? Scriptuiii esl: Sumite psal- Timolheurii dicit: Servurn Dei tion oppriel litigare. el date tympanurit ". Qua Ironte lemporalia Et idem : Hoc mum, ipsum delicluin est ih vobis, quod recipio, qui spiritalia non impendo? Quid de talliis judicia habetis, el rion politts fraudem paiimini". et cxactionibus, quid de obventionibus placitorum, Nuriquid accepi damnahiles istas divitias, ut carni "Psal.35. '«Sap. 5. " »Psal. 111. 18Epist. 26 ad Pammach. de.abil. Paulinm, c. 4. 19 Cap. «»Hoin. in pSal. 145. « 1 Tim. 12; " Episl, 2 ad Nepol. Prov. 16. " Psal.80. " Cap 5. 30 1 Cor. 6. 6. "Prov. 11. "Job31. !8lsa. 53. » Levit.fll. 321 EPJSTOL^E. — EPIST. CII. 322 rneae laulius indulgefem? Seiebam sane, quam ter- A |positus est ', plenus periculis', plenus Iaqucis, ribiliter Aposlolus comminetur his qui curam carplenus scandalis, plenus colloquiis pravis, et exemnis in dcsideriis agunt. Testimonio Chrisli caro non |plis malis, proditoriis verbis, et iniquis consiliis. Sed quid differo, quid exspecto ? Torte hac nocte prodest quidqnam ". Nec regnum Dei caro, leste ! Aposlolo, possidebit ". Haec est slerilis terra et i repetent animam riieam. Quaniulacunque jactura proxima maledicto, quae non generat nisi spinas l lemporis, dispendium est salulis. Extremae insanioe et tribulos : quam Dominus veniet percutere spi- » negotium animae in necessilatis differre articuest ritu pris sui. Si sterilem pasco, et viduae non be- 1 lum, donec desidiam suam falsa exspeclatione foventem tonilruum divinoe iridignationis absterreat. nefacio, leslimonio Job sententiam divinoe animadversionis incurro S Contra animain, quoe se ad 3. Vm, inqa\t,prwgnantibuselnulrieniibus inilladie''. mundanas vohiptates effundit, Dominus graviter Heu ntihi! quia incolatus meus prolongatus est *". excandescil, sui judicii exseculoribus dicens : ! Quis ergo dabil niihi pennas situl columbm,et volaQuantnm exaltavit se in deliciis, tanlum date ei lorbo, et requiescatn 41?Tu aulem Domine Deus Samenti et luclus3*. Ceiie sapienlia non habilal in baoth, Pater misericordiarum, et Deus loiitis conlerra suaviter viventium : nec esl regnum Dei esca ! solalionis, quaiulo consolaberis me? quando replebis el potus, sed jusiilia, el pax, et gatidium in Spiritu 'in bonis desiderium meum? Tibi, dixi, cor meum, sancto "". Empli sumus prelio magno, ut glorifice- < getnilus meus a le non est abscondilus *'. Quid et enim mihi esl in cmto, et a te quid votui super lerram ? mus, et portemus Christum in corpore nostro, ne < circa curam corporis indulgenlius nos habenles, Deus cordis mei, et pars mea Deus in wternum *'. . audiamus quod Domintis delicatis improperat per Imperfectum meuni viderunt oculi tui **, et cui propbetain : ALjecistisme, inquit, post corpus ve- 'affectum suggeris, da cffectum, qui omnia poles. strum ". Nunquid immolabo carnem meam mensoe i quia sine te nihil possumus. daemoniorum, quam offcrrc debueram hosliam viRESPOHSIO. vam, sanclam, Deo placentem, rationabile obseTuse conqueslionts seriem, Pater, sicut aestimo, fida recordalione collegi, colleclamque recensuii I quium meum? Si accepi divitias , ut parenlum meorum indigenlia relevctur , lerrel me B. Hiero- < Quia vero consilinm petis, audi cuui oequanimitate, nymus s' dicens, quod cum propinquilales corpo- i quod in charilate non iicla tibi consulil filialis afrum respicimus, corppris et animac creatorem l fcclio, et amica sitnpliciias. Yideo, quia faciem offendimus. Et adjungit : Multi dum parenlibus habes euntis in Hierusalem, sed vide, ne in vanum .' miserentur, animas perdunt. Hi sunt, qui judicio „ accipias animam tuam , et ne te circumveniat, qui meo animas suas pro amicis suis crudeliter et frequenter se in angelum lucis tfansfigurat ,4S. damnabiliter pomiot. Legi epistolam Hieronymi ad Mullaesunt, leste Apostolo, asluliae Salanoe 4*cave, ne te a consilib justoruin et ccngregatione supHeliodorurn, et inveni quam gravi et austero rigore abscindenda sit iii his qui conrertuntur ad cor ] plantet. Sed si spiritus poiesialetii haberis super le omiiis affectio parenlelse. Yaccoe fetae, quae deferet irruerit, locum tuum ne deseras 4'. Peficulosa est bant arcam Domini in Bethsames ad vilulos suos 1 locorum mulatio, ct signum animae aegroiantis. colla miiiime refleclebant : nec in domo Domini 'Qui locum mulat, quasi qui fugit uiubram corporis sacerdos aut Levita eligilur, riisi dixerit patri et i sui, seipsum fugiendo circumfert. Begnum Dei inroalri : Nescio vos. Mortuus eram mundo, et mun- travosest *' : intraleest, unde possis placere dus mihi. Amor autem ssceuli, qui in Corde meo Altissimo. .Uberioris graliae est, inter saeculares aruerat, sub quodam falsoe pietatis oblenlu per ar- esse religiosum, inler impios esse justum. David fectiones sanguinis revirescit. Infelices autem, qtii cum his qui odefuiit pacem eral pacificus 49; Lot parentibus erogant, tinde post illorum gaudeant juslus habitavii in Sodomis ^0; Joseph in iEgvpto i cum Pharaone " ; Daniel in Babylone cum "Nabuobiltpn, cinn vana vivorum gaudia saepe transeant in supplicia morluorum. Destruat igitur in me D < chodonosor n ; Tobias in Ninive *3; Chusia in conDominus omnerii altitudinem extollentem se adversiliis Absalon " ; Abdias cum Achab et Jezabel " ; sus scienliam Dci, et in captiviialem redigat omnem i nihil tamen de illorum merito minuit aliena mali. iritellectum meum in obsequium Chrisli. Sane nuiic tia : inio eorum adauxit meritum societas impiodenium sentio quam frusluosus sit iiomini, et quam i rum. Quod autem omnia affectas relinquere pro gloriosus apud Deum litulus paupertaiis. Nescil l Christo, donum Dei perfectum est descenden»a Pahomo pretium ejus. Paupertas enim sola esl via i luminum. Pro Christo siquidem omnia relintre secura ei expedila ad vitam, caeterae vioe malignis < queiuibus judiciaria sedes in regeneratione promitlatronibus plena; sunt. Mundus cnim in maligno i liturS 6 : nec judices cum Christp sedebunt, qui " Joan.6. "I Gor. 15. »'»Job 24. sv Apoc^ 18.*> " Rom. 14. »'•'Ezcch. 23. »' Epist. 12S, ad F.abiolam. »» I Joan. 5. 39Matlh. 24. 40Psal. 149, Psal. 54. 4»Psal. .37. 4J Psal. 72. 44-Psal. 158. 4« II. Cor. 11. 46II Cor. 2. 4' Eccle. 10. 48 Luc. 17. 49PsaI. 119. <"'Geri. 29. °l Gen. 41. »3Tob. 1. »4 II ,"_Dan. 2. Reg..l6. '** III Reg. 18. "> Malth. 19. PATBOI. CCVII, 11 324 PETRI BLESENSIS pro .eo omnia nbn relinquunl. Bonum est tamen A animalis sum, lerrenus el carnaiis, loquor (amen fratribus praecsse ; liam cl bis qui bene praesunt, vobis, quanlum praevaleo in doclrina spirilus spi" : di- ritualibus spiritualia comparando : vos autem qtii duplex corona , lesle Apostolo, promiliitur versae siquidem vioesunl ad salutem, et divisiones spirituales estis, scilis quae sil volunlas Dei bona, grsliarum sunl : unicuique autem datur manifesla- beneplacens et perfecla 69. Nec sermo meus praetio spirilusad uiilitatem "*. Noe , Daniel et Job di- judicium vobis facil. Spirilualis quidem homo omversis professionibus vitae oeternae denarium me- nia dijudical, ipse autem a nemine judicalur '". Ubi ruerurit. Si pro utililatibus fralrum laboribus te enhn spiritus Dei ibi liberlas 71. Qui vero spirilu exponis, curis te oneras, bonuin est; sed melius Dei aguntur, hi snnl filii Dei. Ego quidem exerciforte est, si juxta consilium Aposloli, le ipsum ad tium spirituale praefero corporalP, sicul spirilum pielalem exerceas 59. Ipsius enim testimonio cor- carni : nee eniin vir propler nmlierem, sed mulier ad modicuni valel; pietas vero facta est propter virtim '2 : ipsa est, cui a Domino poralisexcrcitatio ad omnia : babens promissionem vilae, qnoenunc dicitur : Et ad virum luum eril conversio lua ' 3, ut est, pariter et fulurae. Bonum est sollicilari ctim animalilas ex se omnino nibil proesumat, sed spiMartha, sed quielius sedere ad pedes Domirii cum ritui lanquam viro subjecta sine murmuratione Maria 60.Dulcius esl, providere Dominum in con- " obediat. Habes prae oculis, Pater sanclissime, chaspectu suo scmper, vacare et Videre quam suavis ritatis ascensorios gradus, scalam Jacob ' 4, el exemest Dominus. Mulli salntem fralrum saluti propriae plar, quod Ezechieli oslensum est in monte visioanteponunt; ego cum islis non senlio : nemo enim num Dei ". Nec jam te moneo ad currcndum in me ipso mihi germanior esl : pro fralribus meis viam mandalorum Dei : eges enim freno polius libenter corpus expono periculis, sed non animam, quam calcari. Te ad boc ountaxat exhprtor, nt in nisi nomine animae voces vitam. Nam etsi Moyses vigiliis, jejuniis, disciplinis, et caeleris exerciliis stans in confraclione in conspectu Domini orat, spiritualibus ita modcsliae regulam leneas, ne in ul dimittat populo noxam , aut dcleal cum de li- jacturam ministerii Deo debiti langueat corpus, deficiat virtus, subtrab'alur affecius spirilui , effebro qttem scripsil 61; si Job radicatus in cbaritate clus operi, ne tollatur tibi conscieniiae luoe gloria, non dubitat esse frater draconum , et socius slrune sis libi domeslicus homicida. Ego autcm, hone Ihionum 6!; si Panlus vull analhema esse aChristo pro fratribus suis " : isli quidem abundabanl oleo Jesu , a quo omnis gratia, libi actiones refero gratiarum , quia tantum el lam venerabilem virum et frttmenlo : at ego pauperculus non habeo , nisi modicum olfti, quo unganiur ulcera mea. Illi prai Q sic afficis, sic inspiras. Scio tamen quod nuilaiio baec, quae sine dubio est mutatio dexterae Excelsi, participibus suis uncli erant; vinoenim, frumenlo, et oleo *4,spirilualibus scilicet divitiis, prm coeteris mullis, et maxime lerrae magnatibus displicebit ct abundabant. Yis audire eorum divitias ? Audi Do- erit scandali communis occasio. Transibil eorum amor in odium, familiaritas in contemplum, Sed minum loquenlcm de Moyse. et diccnlem : Silocutus fuero servis meis prophelis, toquar eis in visione, lesiimonio B. Job, lampas conlempla apud cogilaliovel per somnium, sed non sicul servo meo Moysi, nes divitum parata esl ad tempus stalutum ' 6. Satjui fidelis esl in told dpmo tnea : ei enim loquar fa- tius esl placere Deo, quam horaini. Si hominibus cie ad faciem C!.De B; Job ail ad Satan : Nunquid placerem, dicil Apostolus, Chrisii servus non esvidisli servutn tneum Job, quod non sit ei similis sem. Qui enim hominibus placent, confusi sunl, inlerra, vir simplex et rectus, el limens Deum , et quoniam Deus sprevit eos ". Si facies lua confundarecedens a tnalo 66? Aposlolus vero tolus oleo mi- tur ad tempus, confusio haec adducet gloriam , atsericordiae affluebat, cum dicerct : Certus sum quod que pro confusione hac et rubore in lerra lua duneque mors , tieque gladius, neque vila, neque an- plicia possidebis. Scio quod offendentur principes, geli , ncque principalus, neque altiludo, neque pro- nec le, quoeso, illorum offensio scandalizei. Certe fundum , neque inslantia, neque futura , neque D discipulis Cbrislo dicenlibus : Scis, quia Pharismi creatura alia poterunl me separare a charilatc, qtim scandalizati sunl in sermone isto, respondit dicens : Sinite illos, cmci sunt, duces cmcorumJa. Qui ergo est inChrislo Jesu 67. Qui ad terlium ccelum raplus, inter cailera Dei arcana didiceral quod nonpoterat prohibet scandalizari unum ex pusillis credentibus a Chrislo separari, de magna cpnfidentia et certi- in eum, suaviter porlat scandalizari Pbarisoeos et tudine, vult prp salntc fratrum esse ad lempus pnncipes sacerdotum. Gloriosum est apnd gloriae anathema a Christo cs. Ego autem virvidens pau- Dominum se ipsum abnegare, poliusque alienaevopertatem meam, habeo animam meam in manibus luntalis arbitrio subesse quam proeesse : et est meis semper, ipsam illi commiliens, qui polens est majoris meriti roinori vel compari exhibere obedepositum riieum servareLin illum diero. Etsi ego dieniiam, quam"majori; hanc enim obedienliam 5f5 »'lTim.5. 68ICor. 12. "s ITim.4. coLuc. 10. 61Exod. 31. fs Job 50. 63Rom. 9. c4Psal. 4. •» Num. 12. C6 Job. 1. " Rom. 8. °8 Rom. 9. 69 I Cor. 2. " II Cor. 5. " I Cor. 11. » Geu. 3 juxta LXX. " Gen. 28. '4 Ezech. 40. " Job 12. «Gal. 1. " Psal. 52. '8 Maiih. 15 EPISTOL^. — EPIST. CIV. 325 326 inrormat charilas; illam vero exiorquet imperiosa A nunquam excidk 91))vix finem potuil invenire scrinecessitas. Yerum esl lamen, quod in adininislrahendi. Evasit ilaqiie breyitas in immensura , schclione honoris vix unquaro potest plena perlectio dula crcvit in pellcm, elepislola transivilin iibrum. inveniri. Certe B. Martinus '9 celebrior in miracu- Yale. lis fuit, anlequam caihedram ascendisset eminenEPISTOLA CIII. tiae pasloralis Legimus, qtiod Gaufridus PerronenADH.. ABBATEM IUDING. sis, Clarevallis prior, electus in episcopum Torna- ARGUMENTUM. —Excusat se ob prwcedentisepislola. prolixilatem. censem, electioni nullaienus aequievit. Qui postca Reverendo Patri et domino II.Dei gralia abbati defunctus et apparens cuidam fratri inquireiui quaB liter ei esset, respondit : < Revelavit mihi Triniias Radingensi.suus PETRUS lesen. Bathon., archidiac. sancia, quod si suscepissem episcopalum , fuissem spiritum consilii cnm salute. Breve vobis scribere incojperam; sed breve crede nnmero reproborum. > Quid ergo facicnl infc-lices, qui teniporalium solliciiudinum fluctibus se vit in longum. Exuberanle enim dictandi matesponie et gratanter immergunt, qui splendide epu- ria, slylus licentius debilo evagalus est in immenlando, dormiendo, bibendo , sedendo ad lelonium, simi. fiscalem calculum dispensando, quaerendo quae sua B Scriptus elin tergoest, netdum finitus Orestes *». Sane dictando et scribendo videbar mihi vosunt, aut potius quae sunt Coesaris, el non Dei 80, vitam siiam in vanitatibus iransigunl ; se lamen biscum praeseniialiler loqui; et sic decrescebat arbitrantur esse perfcctos, quia furla , aul rapi- prolixilas ex afleciu, loluroqtie scribendi laborem nas, aut homicidia non commillunt? A fruclibus milii devotio furabatur. Si igilur aures veslras-cceeorum cognoscetiseos 81.Isli dum in incentivo cu- Iestibus exercitiis occupatas sermo produciior onepidiiatis exaesiuant, dum trabiinlur inanis gloriae rat, dilectio, quae me trahit ad culparo, ad veniam appetiiu, omnes miseriae, quas suslinent, eis in intercedat. Cum atitem rottili proecedeniis primam delicias convertuntur. De talibus dicit Job *« : faciem legcndo transieritis, volvatis in lergum, et Bsse sttb senlibus delicias compuidbant. Isli sunt gi- demum excurratis a primo rolulo in secumlum. gantes, de quibus idem Job dicil 83: Gigantes sunt Hanc vero exhorlaliunculam meam habuissetis, qui portant orbem, gemunl sub aquis, et qui cum transacti sunt mulii dies, nisi me lurba negotioeis stint. His, quibus voluplatem Tacit cupidilas in rum multipliciter ingruentium retardasset, lormeniis Oscc S4propheta sub spccie Ephraim inEPISTOLA CIV. stillal, et dicit : Vitula Ephraim docla diligere tri- ADBECANUM CAPITULUM ET SARISBERIENS. ECCLESI^. luram. Sic enim auxielatcs eorum , aul cupidilas ARGUMENTUM. — Congrolulalur canonicis Sarisberiensibus, quod cogitenl Ecclesiam suam e monle in levigal, autinanis gloriae quacstus, quod eis a laliylanitiem.deducere, bus cessare non libet, etiam qtiando licet. Nimirum Dileclis dominis et amicis, decano et capitulo Sacalice Babylonis incbriali sunt, nec terribilia , cl subila Dei judicia, quoe eis de proximo iiHeiHanlur, risberiensis Ecclesiae, PETRUSBlesen. Bathbn. araltendunl. Propter quod in Evangelio Dominus di- chidiac, salutem in vero salutari. La-latus sum in his qum dicta sunt mihi9S, quod cit : Atiendite vobis, ne gruventur corpora vestrain crapula, et ebrielale, el in cttris liujus vitw, el venial sedem Ecclesiae Sarisberiensis transferre disponisuper vos repentina dies illa **. Cum enim dixerini; lis. Ego autem huic prbposiio lota devotione conpax et secttritas, tunc repentinvs superveniet tnte- gratulor. Erat enim locus ille ventis exposilus, .rittis, et dolor, sicul in ulero habenlis , et non sterilis, aridtis, desertus, angustus. Eral ibi lurris effugient 8C; prosperilas siquidem stultorum perdet quasi in Siloe 93, quaehabilatores loci onere Ioneos.»'.. Ctimque dedtixcrinl in bonis lemporalibus gae servitutis oppressit; sed qui suscilavit spirilum dies suos-, testimonio Job 8S,in momento ad infer- Othoniel 94, nt a populo Dei jugum lyrannicee opna descendeni. Sane maguae arbores diu crescunt^ Q pressionis excuteret, ipse ad opus memoriale vestri et in modico tempore suocidunlur. Conteronunt praesulis excitavit affeclum. Sic olim filii prophe'" de loco itaque miseri habere unde spiritualiter gaudeant, larura consilio Elisaci angusto et slerili et per lemporales acquirunt anguslias unde tem- descenderunt ad fluenla Jordanis, ut ibi spatiosius poraliler et eeternalitcr gemanl. Intelligenles ergo, aidificarent, aplioresque sibi facerent roansiones. in novissimis eorum compaliamur his, qui igno- Captiva erat in monie illo Sarisberiensis Ecclesia, sed et olim captn et captivata erat arca Domini ab rant et errant. Eis enim securis posita esl ad radieem, et tanquam infructuosae arbores , sententiam aliophylis in monle Gelboe 9e, jtixta quam lurris cxcisionis et combuslionis exspectant 89. Hanc ex- illa quasi alter Dagon in superbia, et in abusione boriaiiuriculam meam stylo recisiore exarare de- erecla esi; qnae utinam cum praediclo. idolo concreverain, sed amor qni finem nescit lcliaritasenim fractionisct dejectionis sententiam excepisset! Cerle T»Sulpit., dial. 2 De virtut. S. Mart. c. 7. 80Phil. 2. 8>Mallb. 7. 8aCap. 30. 8S Cap. 26. »' Cap. 10. "Luc. 21. 86 1 Thess. 5. 8'Prov. 1. 88 Cap. 21. SB Matih. 5. 901 Cor. 15. 91 Juven. Sau 1. " Psal. 121. 93 Luc. 13. 94 Jud. 3. 9« IYReg. 6. 96 1 Reg. 4. 327 PETRI BLESENSIS 528 arca Noe ", quae. gencris humani residuum quan-A fiilura pariatdics. Mundus inmaligno posilus esl ', doque saivaveral, postquam inler monles Armeniae et diabolus inaestimabileni iranslalionis hiijus resedit, nullis usibus apta fuit. Descendamus ergo iructum praesentiens ad omnes impediendi.aries suas felici auspicio ad complana, ubi valles abundairant versutias circumducil. Opns itaque quod instanfrumento, ubi cainpi speciosa pinguescenl, ubi co- tius et matttrius urgeri oporlel nulla dilatione frumedet quisque sub vile sua, et sub ficulnea sua, stretur, ne vobis eveniat quod popnlo infideli proeiiiqtie meliordiesuna in alriis illis super millia .»». pheta improperans ait.: Populus hic dicit : NonDnm, sollicitus considero et perpendo episcopi dum tempus esl mdificandi domum Domini ». Ego veslri cor prudens, et magnificam manum, honoautem praecipuum habebam in votis huic distribufem ipsius', quielem etiam clericorum, alque relioni mansionum proesenlialiter inleresse, setl niacordalionem futuri lemporis, et memoriale perpe- joris proeceptio, et lex obedientiae, invilumet renitiium, prae desiderio hujus lemporis anima mea lenlem a proposito me reducuni. deficit, el liquescit. Qtiadam enim grala imaginaEPISTOLA CV. tione depingit animus meus mihi quod faclum est ADwtiortEM CONVENTUM ET DEFONTAMS (3i). a diebus anliquis, quando dividebal Allissimus ARGCMENTUH. — Consolatur monachos ob messis defeclum desolatos. genles, quando separabat/filios Adam, consjiluens Venerabilibus dominis et amicis priori et conventerminos mansionum juxta numerum filiorum IsBlesen. Baihon. archirael; quomodo sub Josue 9S, et Caleb duodecim lui de Fontanis, M. PETRUS tribubus data est in sortem terra Chanaan in funi- diac, salutem, et si quid melius aut frucluosius est culum distributionis. Revixit ilaque spirilus mcus, salute. Cum licentia veslra et bcnedictione rccedo ah ei refloruisse mihi visa est caro rcea, quia diebus liostris video prophelarum lempora rediisse. Oc- Eboracensi provincia, et vado ad eum qui me currit animo meo comnumis et celebris illa ex- misit. Quod autem circa vos in obscquiis et visilasultatio populorum , cum sttb Dario rege aedifi- tionibus minus frequens exsliti, fecil doiriini abbacalur templum, sub Arlaxerxe muros reparat Ne- lis absentia, circa Ecclesiam noslram jugis occubemias, 100,ignemque multis annis in puteo abs- patio, sludiosa lectio, quae dispendium lemporis condiium eruderans et educcns in crassitudine oliosi cum patienlia non adiniltit, et proecipue aquae perficit holocaustum. Recolo virum in Eze- veslrae domus desolalio, cui tolns quadam compachiel >, cujtts species quasi species mris, et funicu- tiendi, imo commoriendi aflectione. coanxior. Elsi lus linetis in manu ejus, et calamus mensurm in Q ad tempus praesenlialiler vos non video, praesens mauu ipsius, el mensus est longitudinem, latiludilamen spiritu vos in interioribns meis circumfero. nem et altiludinem mdificii, parieles, portas, vesti- Quanlo enim praecellit anima corpori, tanlo vobis bnla , siiperliminaria, altaria, mensas, et Sancta stim vicinior in visceribus Chrisli, jacluramque tanctorum, gazpphylaciq ei feneslras. Yidere niihi absenlia) corporalis anima longe ditior in suis videor Salomonem sollicile aiihelantem circa tem- affectibus recompensal. Sane citra spem hominum pli aedificium, Uiram minislranlem ligna, ope.ro- yobis alimenla hoc lempore defecerunt, el haecest sius aedificio insisleiues lalomos', caemenlarios, proefalaedesolalionis occasio; sed qui in deserlo biblios et onerum porlalores. Ex quo igitur node paucis panibus quinque millia hominuro pavit *, ster Darius, dominus rex huic mulalioni, quae qui tempore siccitatis Eliam pascendum vidnae procul dubio muUilio dexterse Excelsi cst, prompto corvoque commisit";. ille potens est exhibere ubefavoro consensit, operetur, quoesp; manus vestra riorem clementiam cceli. Et si de illo modico, quod inslantius quidquid polest; nescimus enim quid habetis, fecerilis indigentibus misericordiam, nec PETRI DE GUSSANVILLANOTJE. (34) Ex Neubrigensi discimus monaslerium Fon- D lanense sive deFonlanis aut de Fontibus fundatum iuisse in agro Eboracensi a roonachis de ccenobio Eboracensi ordinis Cislereiensis illuc ab archiepiscopo Turstino conductis. Ita dicturo est ex JongeJino in Notiiia Cisierciensi, lib. VHI: < Quod quia fontibus abiindaljai, felici oinine nomen traxii: vere enim vivae lolius pielatis et ccelestis desiderii aquae abund.e manabant, qnae in vitam aeternam s'aliebanl. Ex, Co enim multi episcopi, > elc. Hanc porro frugum penuriam qua supra modurii aflliclum esl mnnasterium Fontanense, et de qua inonachos consolatur Petrus nosler in hac epislola, conligissc *' Gen. 8. 5S PsaL 83. *MaUh. 14. .UU Reg.7, »» Cap. 13 anno 1163, auclor est Manriqilez, lom. C Annalium Cislerciens. ad hnnc ann. Quod si ita est, corrigCndus est litulus ubi Pelrus diciiur Bathdniensis archidiaconus : nondum enira fn Angliam iverat hoc anno; sed lanlum circa ann. 1170, post reditum e Sicilia. Neque eliam cum his concordat, quod ait idem Manriquez, Blesensem scilicet hanc consolaloriam epistolam scripsisse, cum .in Angliam ab Alexandro papa missus, peracto jam negotio, reverterelur : nusquam eniin legiltir quod ab Alexandro missus fueril Blesensis in Angliam, sed iib Henrico 11evocatus sit, ut ipsemel alicubi dicil, et nos alias dcinonslravimiis. ' Cap. 40. »Uoan. 5. '»Agg. 1. "» 11 Mach. 1. 33$ EPISTOLiE. —EPIST. C.VIL bydriam farurae, nec leeylhum olei iargitio minofa- A planclu et gemitu, et in cilicii asperitale dectibit, Fons misericordiae, fons sapienliae, fons et nent1B! Utinam plorent sacerdoles inler vestibulum et' allare dicentes : Parce, Domine,.parce, popula abyssus exsuliaiionis seterntc, mihi et fratribus Fontaneis uberiores ri.vos suae miseralionis infun- luo 16! Utinam sit, qui suppleal Moysi vices, ut dat, u.t -a torrente voluptatis illius inebriemur, et popttlus Dei contra Amalec in' maiiuum suaruia erectione praevalcat " ! Porro jam non solum hauriamus cum gaudio de foiuibtis Salvatoris. EPISTOLA CVI. Amalecitaetimendi sunt, ncc jam solum ab aquilone SARESBERIENSEM. ADR. SOBDECANUM paiiditur omiie malum 18, sed ab Africa prorumDocet culamitates a Deo immitti, pentes vaslant Hispaniam duae caudae litionum ABGUMENTUM. -i— non sotum ob principum, ul itle subdecanus puta- fumigantium ".. Respiciat Dominus in faciem bat, sed etiam ob populi peccata. lestamenti sui, et excitet nostrorum principuni socio Blesensis Bath. archid , dilecto M. PETRUS fidem (fidesenim est victoria qum vincil mundum '"),. salulem in vero et amico R. subdecano Sarisberieusi, qui si infideliter, aut dissimulanter egerint negosaluiari. liuro Christi, Christus contra eos qui blasphemant Constanter asseris, quasi spirilum habeas pro- sanctum Israel causam propriam agal, eligat de plieliae, et Dei arcana praenoveris, ex delicto nostri humilem, ut yincal in niimiliiale supersibi provineias " plebesua principis evenisse, quod commissas biarii. Ipse enim est, dc cujus berieplacito pelanlae hoslililatis lurbo concusserit. Ille, qui aufert diles expugnaverunt forlissiinttm regem Syrioe !1, sicut terribilis est in judiciis spiriturri principum, Holofernem vidua ", culiees Pharaoiieiu 23. Bene suis, ita inscrutahilis est in consiliis suis super. filios vale. homirium. Quis enim novit sensum Domini', aul qtiis' EPISTOLA CVII. consiliarius ejus fuit °_?Non minus delicla populoADAMICUM MONACHUM. B. rum quara principis, materiani malorum praesen- ARGUHENTUM. — Repreliendit B. riionachum, quod lium arbilror exstitisse. Legimus' saepe 'populos; aulicam vilam, ejusque viiia,. delraclionem vt adutationem sectetur. stepe reges, nunc pro aliis, nunc pro se, divinae Magisler P. Blesen. Bath. , arcbidiac, dilecto animadversionis senlenliam incurrisse. Comedit princepsuvam acerbam, et dentes populi obsltipe- amico suoB. monacbo, salutem, el de medio Babyscunl. De rhamno igiiis egredilur, et cedri Libani lonis exire. Dedisti professioni apostolicae manum, et le devorantur. Peccavit David populum numerando,ct sepluaginia riiillia virbrum de populo divina specialiter ejus servitio deputasti, cui servire " sunt. Frequenier propter f_ fegiiare est; nunc aulem exctfsso servttutis iliius indignatione percussi mcmbrorum immoderantiam caput aflligitur, et jugo, qttae te perducebat in libertatem filiorum Dei, le undis immersisti curialibus, opprobrium .ignopropter iniquilaiein plebis prena principibus irrogatur. Uni°; et qui potcntes poienter caudis, socitts corum, quorum os plenum est amapunif, frequenter in eos qui praesuntf durius ex- riludine et dolo. Sed et caudae eorum caudoe candescit. Fornicatur Israel.( cum Madianilis, et vulpitiro, quibtis Sanison alligavit incendium ", principes ejus contra solem in patibulis stispendtin- quorura finis interiius, qviorum poena ignis et vcrlur ». Moyses et Aaron, qui in populo Dei merite mis. Qui os tuum Evangelio coiisecraveras, riuric illud venenis detraclionum, et adulaliorium spurciet oflicio praeeminebant, propler multiludinis impetuin deroeruerunt'apud. aquas, contradiciioiiis terrae'D tiis dehoriestas.' Nimiruin praeelegisli habitare 611111 proraissionis introilum ". Heli pro peccalo Uliorum ranis, quac sunt in penelralibus regum, e't inter sella eversa, fraclisque cervicibus exspiravit 13. aulicos simulacrum religionis aduinbralae praelendens magnalum graliam in magnodiscrimine animae Quis huic malo causam praesliterit, ego nescio. "Utinam tam princeps,quam'popiilus, se larilircum tuae, et proprii corporis afllictionc venaris.-Quod autem conquereris in le prorsus assuelae devotionis discriminis arbilretur! Ulinam cum rege David rex lacrymas aruisse, non mireris, si Dbminus coelura npster bumilielur, et dicat angelo percussori : In 'rite converte gladium, ego enitn sum qui peccavi 14! suum tibi clauserit, si terram aeneam tibi dederit, Ulinam subjecti cum populo Ninivitarum se pec- si super monles Gelboe non pluit, Ctim. enim sis casse-proclament,;alquc cceleslis irae vindiclam in favorabilis. aurae, et 'ciirialis gfatiaa appetilor, 529 " I Reg. " Num. 25. " Num. 20. • Rom. 11. ' Jer. 31. 8 Jos. 7. 9 Jos. 22. ,0 Ezecti. 9. "° " 111Reg. 4. - » II Reg. 24. '•" Jon. 5. 16Joel. 2. •" Exod. 17. 18Jer. 1. !9 lsa. 7. . " l.Joan. 5. ; 20. » Judic. 13. " Exod. 8. '* Joan. 8. >3Apoc.9. 5GJud. 7. 332 331 PETRl BLESENSIS B appelilus hic tanquam venlus ureris rorem ccelestis A Angliae cancellario, PETRUS lesensis Balh. archid.., misericordiaeetgratioe fluenla siccavil. Quid lamen, salutem, et regale sacerdolium salubriter exercere. si Jacrymis alfluas? Lacryma: in multis Jeviter QuiaYicul oleum effusum est nomen vestrum , profluuhl, el eadem levitate arescunt. Sunt fornica- alque innata vobis largiias se in orbem lerrarum tores, et adulteri, ambiliosi et avari, caeteriqno magnificaeliberalilatisexhibilione diifudit, curro ego •vilaenequioris homines, qui Deb suam eis gratiam cum cacteris ad oleum, ad fonlem benigniiatis et offerente torrentibus exuheranl Iacrymarum. Ve- muniflcentiaeinexhauslum. Offero el ego cum caerumlamen in diluvio aquarum mullarum ad Deum leris vas vacuum a6, nl ei de vestro ofeo infunnon approximabunt ". Conipiingunlur ad tempus, et datur. Oleunienim slabit, nisi vasa frequenlius ofin lempo.re tentationis recedunt. De talibus aulem feranlur; vobis ex imp.endio nihil deperit. Sicut scripluni est: Misericordia eorum quasi nubes mniu- enim charitas ex infirniiiale est fortior, sic exinatina, el sicut ros mane pertransiens*>. Commissa nila plus cresc.it, non sentit ex dislribulione diplorant, el ploranda conlinuant. Porro, etsi utrum- spendium, ex largilione recipit vires , transitque que irriguura Axae flliae Caleph obtinebanl ", bae ejus exinanitio in augmenlum. Non aurum a vobis, tamen lacrymoeperdilae sunl, nisi a pravis operibus non pecuniam peto, sed gratiam inlercessionis ad resipiscant. Graviter_ergo decipiuntur, putanles se B rcgem. Yosenim consliluit Dominusinter columnas aliquid esse, cum nihil sint, et de oblata sibi gra- regni, inter cardines cccli, inler gigantes qui portia praesumentes, dicunt cum uxore Manue : Si tant orbem, uteorum onera, quos injurialrix caDominus voluissetnos occidere, von recepisselsacri- liinini_apremii, blando compassionis huroero supficium de manibus nosiris 30. Ilaque non superbiat porteiis, et tyrannjdem vicecomitis de Staffort, qua servus, si de gratia Dei ad mensam filiorum admit- in meos homines pemiciose grassatur, juxla vestrae litur. De similibus enim scriptum est : Cibavit eos promissionis verbum polestale regia compriinatis. ex adipe frumenti, et d.e petra melle saluravit eos »>. Justitiam pauperum ad vos clamantium, quoeso, Jpsi autem se inter amicos Dei mendaciter oeslima- advertile, ul suum judicium nobis converlat in mihant, sicut notatur in versiculo, qui praecedit: sericordiam, qui judicat fines lerrae. Oppressi sunt Jnimici Domini menliti sunt ei, et erit tempus eorum praedicti homines contra antiqua privilegia Ecclcsiae in smcula. Vereor autem, ne sicut abjecisti a te noslraede Wolverharoplon, jugo.gravissimae servitimorem Dei, et terribilium judiciorum ejus, ita le lulis. Sed juxta Isaite verbum, jugum illud puabjiciat Deus. Cum sancto sanctus esl, et cum per- trescal a facie olei»', et de vultu vestro judicium verso pervertilur. ". Super omnia, quaeso, illud ,, prodiens ab oppressis pauperibus virgam exacloris verbum Salomonis, aut polius divinae animadveraverlal. Vale. sionis toiiilrimm perlimescas. Considera, inquit, EPISTOLA CIX. ARCniEPISCOPUM. AD H. CANTUAR. opera Dei, quia non est qui possit eum corrigere, — Morboimpediri se indicatquo minus quem ille abjeceril 33.Cain vocem Domini audivit, • .ARGUMENTLM. ad aulam redire possit. sed quia abjecerat ipsum Deus, correctionis graReverendo palri ac domino H, Dei gralia Cantiam non suseepit3'*. Et ut in verbo poelae epistola 1 tuariensi archiepisco (56), lolitis Angliae primati, claudatur, suusP. Blesen. Bath. arTecumhabita, etnoris quam sii tibicurla supetlex *". et aposlolicaesedislegalo, 'chid., salutem el sincerum obedientiae filialis alVale. 'fectum. EPISTOLA CVIH. Habebam in votis post peregrinalicnem, quam AD.G. (35) ELIEN9EM EFISCOPUM. |feci, venire ad vos, et mandaluro vestruro obedienARGUMENTUM . —Implorat attxilium cancellarii regii 1 teramplecti, quidquid suslincre posset filialis afconlra tyrannidem vicecomitis. „ jfectio. Verunnamen quarlanae insidiantis et immiReverendo Patri ac domino W. DeigraliaEliensi D inentis praeambulos aestus jam pracsensi; et quia episcopo, apostolicae sedis legato, et domini regis idunc hiennio conlinuai.o expertus sum ejus nialiPETRI DE GUSSANVILLANOT^E. (55) De hoc GuilJelmo vide quaj dicta sunl ad cancellarium el summum Angiiacjusiiliarium institueril. Caeteruminter ipstim ei monachos Canluaepist. 87. (56) Huberlus ille ex decano Eboracensi factus ricnses lis diu agilata est ob ecclesiam quamdam est episcopus Sarisberiensis anno prinio Richardi a Balduino jam anlea inchoatam in praejudicinm regis, cnm quo cxpeditionem Jerosolymiianam sus- Ecclesiae Cantuariensis. •Verum post longam discecepit, ibique tam strenne se gessit, ut ipsius gra- plalionem ex mandato Ccelesiini 111primum, lum liam promeritus sit: undc mortuo in expeditione Jnnocenlii III ecclesia illa diruta esl, el concordia Jerosolymitana Balduino, ann. 1191, eum ad ar Jereroiam w : Sla, inquit, in alrio domus Domini, lege Dei pugiiae discrimen inire non limuil. Melius et loquere ad omnes civilales Juda sermonet quos esl inciderc in manus hominum, quam derelinquere loculus sum tibi. Et sermones illos exprimendo, Q legem Dei. Si regis Francorum faciem reverens, adhibetibi de coepiscopis luis,qui Spiritu Dei agunsubjungit : Vade et clama: Revertere adversatrix Israel, dicit Dominus, el non averlath (aciem meam lur, ut tanta verborum mpderatione ularis, ut si »te *". In eodem spiritu clamal Ezechiel1', dicens : forlis est sermo, nihilominus sil suavis. Nam et saSi speeulalor videril gladium venienlem, et non in- pientia, quae attingil afine usque adfinem fortiter, sonuerit buccina, veneriiqtie hostis, et tulerit animatn suaviler universa disponit 60. Super omnia, quoeso, unam de populo, sanguinem ejus de manu specula- nolaro adulatoris, et ollicium palpouis evites. Mel toris requiram. Noli ergo otiari in lalento Domini, enim adulalionis a sacrificio Domini relegalur ••. sed evangelicara Domini negoliationem exerceas, iit Frequenter in palatiis conversantur, qui mollibus talentum tibi crediliimDominus cutn fenoris acces- el delicatis auribus principum, eliam in lurpibus sione recipiat. Insia erijo opporiune, importune 4S, blando lenocinanlur applausu, ponenles cervicalia opus fac evangelislae, ministerium luum imple. Noli sub capite et pulvinaria sub omni cubito maims. mmuldri in malignanlibus **, episcopis dico, qui reVix invenilur in curiis, qui non veridat oleum, qui PETRI DE GUSSANYILLA miM. (38) llacc littera singularis R. habetur in mss. D Deinde quia ibi fit meniio expeditionis Jerosolynostris Sorb. 1, Maz. 1, Vict. 1 Ct % Ut cl iu Mer- mitanae, quae contigit sub hoc praesule, scilicel anlin. edito. Iu aliis aulem, scilicet Yall. Vict. 5, et no 1190. Hoecdesumpla sunl ex antiquiiaiibus AuHard. in quibus habetur hoec epistola (nam in ctcle- relianensilms Gallice editis in historia De vita ponris deest) ntillus est titulus. Existimant auiem qui- lificutn Aurelianensium, auctoreFranciscoLe Maire, dam errorem esse amantiensium, qui loco P. po- Aurelianensi. Nominatur et Henricus ille a Demosuerunt R.,nempe quia lunc tempqris eral quidam chare in lib. De sacrificio missw. Cacierum anno Pelrus Aurelianensis episeopus. Ego vero errorem 1198, Hcnricus Romam profectus pro liberalione quidem esse consentio, verum non P. sed H. scri- fratris sui Philippi, Bellovacensium episcopi, qui a bendam essc puto, quae propins ad lilleram R. rege Anglioe in vinculis deliiiebatur, in ilinere obiil, accedit: hcc enim modb habetur scriptum in anliut notat Chronicum canouici Laudunensif, el Seiiis qiiis mss. Denotat aulem Henricum filium Roberti in Tuscia sepultns est. JDrocarum comitis, qui quidem RobCrlus eratfrater (59)lntelligil S.iladini irruptionem in lerramsanlilius LudoViCiGfossi, Ffancorum regis ;. sicque ctam, miiltoriimque Christiaiiorum slragem, dequa Henricus iile erat consanguineus Philippi Atigusti. legendi hislorici hujus lemporis. Undeapparet ad eum scriplani essehanc epistolam. " Eccle. 5. ' *" Cap. 26. . l6 Jer. 3. « 1 Psal. 56. ™ Isa. 56. »»9 Reg. i. Cap. 53. *3II Tim. i. " «' " II Cor. 5. "3 Matth. 14. «»Isa. 62. 8BNum. 25. B61 «8 Act. 15. Act. 5. 111 15. Reg. <"> 61 Lcv. 2. - Reg. 20. 8. Sap. 535 EPISTOLJE.—EPIST. CXIL 338 caput peccalorisoleo nonimpinguel ".Laudalnr enim A spolia prosperum Iiabuerunt cventus aiispicium. peccalor in desideriis animm sum, el iniquus benedici- Iileo in ultima peregrinatione effusa est contenlio tur *3. Sed limeat quod per Jeremiam 6*dicilur Se- super principes, et errare fecit eos Dominus in invio, et non in via 69. Fuerunt conlritio et infeliciias in dechiae:Ab exhortatione, quaeso, libro etiam Numeri " ad figuram perpetuac libertatis non cesses, Jicet ille suorum consilio assessorum praecipit Dominus Leviticam tribiim ab omni publica ad luam inslanliam se obduret. Scio enim quod functione Iiberam esse,. summique, ponlificis dunadbuc Jannes ct Mambres apud Pharaonem Moysi taxat arhitrio subjacere. Quid sliud a pontificibus, resisttint.6,,.et. successores Achilophel justorum •> vel a clero potest vel debet princeps exigere, quam ut incessanler fial oralio ab Ecclesia ad Deum consilia malitiose pervertunt. Circa meretricantium linguarum maliiiam patet campus orationis lalissi- pro eo? Omnis ppntifex ab hominibus assumptus, mus; sed ad alia festinaiilcs bsec pmnia sub dissi- pro hpminibus conslituitur in his qum. sunt ad miilaiioiie iransiiiius. Quid, expedial luaefamae, tu Deuiri, ut offerat dona el sacrificia pro rege et videris. Tu vero diligenliam adhibe studiosam , ut populo *»; et si iratuS est eis Dominus, sacerdos niedius interccdat, el intempore iracundioe fiat consanguineus tuus tanquam primipilarius Ecclesiae vexillum fidei ferat ante reges et principes reconcilialpr. Iraltis Dominus populuin suum lslerrae, ut sicut vigilantior fuil in bellicis aclibus, rael {delere decrevprat '*; stetitque Moyses in raodo non sil iri Christianae fidei defensione retro- confractione in conspectu ejus, motumque ,divinae indignationis oralionc placavit. FJamma divinac gradus. Si autem proposuit iteruin iter hujus pereanimadversionis desaeviebal in populum, el Aaron grinationis arripere, non de spoliis eeclesiaruni, non de sudoribus pauperum vialicum sibi el suis arrepto.ihuribulo medius inler viventes et morluos exhiheat, sed de redilibus propriis, aut de praeda se flammae objecit, ccssavitque quassaiio" 1. Item hOStilibellaCIirisli conficiat.Nonestenimabbreviata „ cootra Amalech lsrael praevalebat Moyse orante et manus Domini, ul qui magna fecit in Israel, eliam erigente manus suas ad Domimtnv *". Et poslea in populo acquisiiionis brachium suoemagnificeiiiiae temporibus Josue, " sacerdotibus minislrantibus non exallet. Certc iri exitu Israel de JEgyplo 06- muri Jericho corruerurit. Scio quod si rex luus minus de spoliis jEgypliorum ditavit Hebraeos ". angariis, parangariis, exaclionibus, capitalionibiis, Ingressus autem popnlus terram Chanaan de proedis coeterisque sordidis el extraordinariis muneribtis hoslilibus inuumerabiles sibi divilias aggregavit. " Ecclesiam decreyeril proegravare , q.uamplures Imo bellorum lex publica est, ut munificenlia episcopos hujus rei faulores inveniet (40). Ipsienim principalis suis commilitonibus de caslrensi ob- evangelicae liberlatis obliti, quae non solum fllios ventione stipendia Iargiatur. Quae ratio est ut qui Dei, sed amicos facit, in ignominiam servituiis perpro Ecclesia pugnant, Ecclesiaih spoiient, quam petuae sibi. permitlent aurem subula perforari'». Sic olim rege Antiocho '9 jura leinpli et sacerdolii inimicorum spoliis el donis triumphalibus ampliare debueranl? Putantne insipienles, et miseri, quod stibverlenle, niulli de Israel egrcssi sunt, qui solius Christus, qui summa justilia est, velit sibi de adulalionis, aul vani timoris inluilu in consensum. injuriis et sacrilegio exhiberi sacrificium, aut susti- illius tyrannidis transierunt. Tu vero, reverendisneat commissa ex his spolia prosperari? Si eriim D sime Pater, pro domo lsrael ex adverso ascendas, lestimonio verilatis in ignem aelernum miltilur, qui et pro Tesiainento Dei murum inexpngnabilem le et sna pauperibus non dedit; ubi, quaeso, miltendus opporias. Enorme namque 1'amoe animaediscrimen cst, qui bona pauperum vel Ecclesiae rapuit,- aut incurres si hanc injuriam Chrisli silentio aut nefraudavil?'Pro liis et corisimilibus' (ilii Ephrem glcctu dissimules. Dociriria iel exhoriaiione tua inlendentes et miltenles arcum, conversi sttnt in die recolat dominus rex se non ad oppressionem paubelli 68. Nuuquam pauperum, nunquam Ecclesioe perum, sed ad tuilionem Ecclesiae potestatem gladii PETRI DE GUSSANVILLA WTJE. anScripia est haec epistola circa aii. H£0, quo Sa(40) Loqnitur de Philippo Augusto, qui ad belImn sacruni peragendiim contra Saladin.urii*terrae no siiscepta est expeditio Jefosblymilana contra sanctae invasoreni, ab \omnibus suis subditis lam ladinum. laicis quam ecclesiaslicis decimas exegit. •» Psal. 140. .." Psal. 10. :•" Cap. 58. • -«»Jnsiin: \\. ,n; Hcrod., lib. vii Hislor. •« IITim. 3. " Exod. 12. "Psal. 77. " Psal. 106. " Psal. 15. 71Gen. i~.- .'? Cap. 18. " Hebr. 5. ...u-.Psai. 105. "Nuin. 16. '« Exod. 17. " Cap. 6. '8 Exod. 21. " I Mach. 2. 337 PETRIBLESENSIS 359 310 -ab Ecclesia suscepisse. Et qui nunc vivens Ecclesiae A num Deus 80,juslos ab impiis, plures a pauciorihtis suflragia jugiter experilur, etiam post morlem superari permisit; el ceciderunt ea die viginli duo ejusdem beneficiis longe amplius indigebit. Morie- millia de lsrael. Iterum ad confliclnm veiiiuiii ex - tur enim, et utinam incertos mortis eventns attenproecepto Domini, et succumbunt, decemqug et octo deret, ac novissima sua memorans per praesentes millia de lsrael occisi sunt; nimirum qtiia de sua divitias futuram miseriam compensaret! Ecclesia- forliludine et multitudine proesumebant.primo et slicus dicil 80: Bex hodie est, et cras morietttr: cum secundo victi et humiliati sunt, ut per humilitatem autem fuerit mortuus, hmrediiabit serpentes, beslias denuo vincerent, qui per superbiam victi eranl. et vermes. — Spiritus perlransibit inillo, et nonsubFides autem eoritm ex prima et secunda fruslrasistel , el non cognoscet amplius locum suum 8I. tione iion torpuit, sed ex geminato discrimine Agnoscat ilaque locum suum et oflicium, in quo crescens .denuo ad confliclum, quanto humilius, posuil eum Dominus, nec de thesauris Ecclesiaequi tanto forlius se accinxit. Tertio autem congressi solis debenttir pauperibus, sed de fiscali aerario sunl, et lanla sanguinis effusione purgati fere bella Domini praelielur, neque confidal in fortitutolam tribum Benjamin deleverunt. Seias quod dine aul niullitudiiie armalorum, sed in Domirio. secundum populi fidem secundae peregrinationis Qtiia tesiimonio Salomonis, Nomen Doniini plu- » ' lnetiemur evenlus. lnslrue ergo in fide el timore rima foriiludo8'. Dominus forliludo plebis suae Dei populum, el populi ducem ; et ul mulla paucis cst 83. Quod aperlissime liquel in praeliis antiquo- includam, reverendissirae et dilectissime Pater mi, rum. Quomodo eniin pcrsequebalur untis roille, et tuae discreiioni commilto religiosorum quielem, tluo fugabant decem millia 84?nonne idco , quia pacem simplicium, causara Chrisli ct EcclesioeliDeus vendidil eos, et Dominus conclusit illos? nec berlai.em. enitn in gladio suo possederunt lerram, el brachium EPISTOLA CXHI. eorum non salvabil eos, sed dexlera tua et brachium ADG. EBORACENSEM ARCUIEPISCOPUM (41). luum, Domine, el illuminatio vujlus tui, quoniam — Hortatur archiepiscopum, ut resislal ARGUMENTUM. compldcuisii in eis*". Sibi autem complacebit Dohmreticis, eosque ex communi consensu cleri, tatn niiiiiisii) eis, qui fidelos fuerint in teslamenlo ejus. gravi multel pxna, ut cmteri ab hmresi absterreanlur. Sine fide autem hnpossibile est placere Aliissimo 86. Reverendo Palri el domino G, Dei gralia Eboliaic est enim vicloria, qum vincil tnuntlum, ftdes nostra 8'. Et quia fere universos regni magnales racensi archiepiscopo, suus P. Blesen. Bath. arvideo in via Domini quodam (aedio laboris et ptisil- ^ ' chid. senlire de Domino in bouilale, et impuguatoJanimiiale lenlescere; vos, quocso jugi praedicatio- res catholicae fidei expugnare. Dum in rebus humanis ageret pater vesler, r.is iiislarilia manus remissas, ct genua debilia duin ei fallax mundi gloria et proditoria hujus roborale. Plane, quia eis in praecedenti peregriiiavitaj prosperitas arrideret; diu fuislis dubius lione non successit ad votum, credunt abbreviatam essemanum Domini, el inexliauslum fontein gratiae quid expedirel aut deceret vos agere, clericale ccelestis aruisse. Porro tunc iri superbia et in oflicium prosequi , aut exerciliis scholarihus abusione profecti sunt, nec ex defeclu suae fidei, militares lilulos anteferre. Yidimus, et praesed ab eventu duntaxat divinae dispensationis judi- sentes fuimus ubi regnum Paleslinac (42), reciurti meiiuntur. Fides quidein eorum seniei pro- gnum etiam Ilalioe patri veslro, aut uci filiohata esl, el inveiila esl ininus habens. Adhuc expe- rum suorura, quem ad hoc eligerel, ab utriusrielur eam Dominus ; nam ex eorum fide et humi- que regni magnalibus et populis esl oblatum. litale vicloriae calculus pendet, ac de his speciali- Quidam vero aitendentes probitalem el induslriam veslram, vobis muliiplicium Jionorum emiler exspeclaridus est praeliorumtriumphaliseveinus. Peccaverat tribiis Benjamiu in uxore Levitae, et se nentiam communi desiderio deslinabanl. Porro, i reliquae tribus in _uliionem sceleris accinxerunl 88. D cum rex junior, duxque Britanniae, fratres veslri, Erat causa eoriim justior, el exercitus longe nume- qui lemporibus suis prae caeteris mortalibus oblirosior atque foiiior. El cum eis:ducem pradii Do- nuerunt gloriam niilitiae triumphalem, sublati esminus assignassel, ipsiusque nalu in proelium de- sent de medio, landemque genilor vester bealajmescendissenl, terribilis in consiliis super filios homi- moriae rex Henricus tributum morlis nalurae solPETRl DE GUSSANVILLA NOTiE. (41) Illeest Gaitfridus, llenriei II, Anglorum re- randi auxilii contra infidcles. Cunique in Anguani gis, naluralis filiusj de quo atl epist. 62. appulissel, Hcnrico regi, ex parlc Christianorum lerram sanciam incole.niium, regnum Jerosolymila(42) Arino 1185, cum Saladinns lerram sanciam occupassel, Heraclius Jerosolymorum patriarcha ad. num obtulit, ut babenl Radulfus de Diceto, Knyr; principes Chrislianos profeclus est causa implo- gthon et MatthacusParis. ad eumdem arinum. 80 Cap. 10. 81 Psal.102. 8a Prov. 15. »' I Joan. 5. 88 Jud. 20. 89 Psal.'65. S3 Psal, 66, **' Deut. 55. " PsaL 45. ' ss Hcbr. 1. ".•'' EPISTOL^,—EPIST. CXIV. 542 visset, vidistis quia universa vanitas omnis homo A Blesensem cognominem sttnm promoverit, qttod Vitam D. Tltomm tnartyris eleganti slylo scrivivens. Nam in imagine pertransit homo 60: ideoqne pserit. reliquistis vanitales et insanias falsas, usique maDileclissimo domino suo et Patri J. Dei gratia turiore.consilio iJIiusservitium elegislis,cui servire Carnotensi episcopo, P. Bles. Bath. archid.,salutem, regnare est. Quia ergo niulta est messis quae vobis commissa est, "suosque palmites latius exlendit et si qtiid mclius est salute. Benedictus Dominus, qui erexit vos in tilulum, vinea Domini Sabaoth, cujus vos ipse cuslodem constiluit, circumspectius providere el agere vos et gloriam suae laudis, plantans vos quasi olivam frncliferara in domo Domini,ad dandam scieniiam oporlet, ne degenerenl propagines vineaein labru- • saltitis plebi ejus, ad redimcndum , juxla verbuin scam, frumenta in lolium, aurum in scoriam,oleum in amurcam. Surrexerunt enini temporibus veslris prophetae ", dispcrsos in genlibus, et reducendum falsorum dogmatum proedicalores, doclores roen-- filios de longinquo.CIerus Blesensis, ccelestis arbitrii dispensalione proscriptus, vagus erat et profudacii, hosles veriialis et fidei subversores. Blandi et simplices sunl ut agni, sed nt vulpes astuti gus super terram, donec eis dalus est episcopus sunt, et rapaces ul lupi. Isli stint boereiici, qui in animarum suarum, qui posset compati patienlibus vestimenlis. ovium veniunt. Isti sunt Iupi, quos el ex longa experientia exsulandi sciret quam humercenarius fugit ". Isli sunt vulpes, quae demo- roanum sit exsulibus misereri. Vocalus"ergo a Doliuntur vineas. Quia igitur eslis successor el vica- mino lanquam Aaron, non acquievisti statim carni rius Pelri (45), qui oves Domini custodiendas et el sanguini, non episcopalis munificentiae gratiam a paremibus inchoastis, non aedificastis Sion in pascendas accepil; plurimum veslra interest proevidefe, et praecayere illorum versutias, qui legem sanguinibus, sed primitias bencficiorum vcslrorum Doinini praevaricantur occulte, qui laqueos et pedi- consecrastis in eo (45), qnem me alteruro senlio, cas lendttnl in capluram simplicium , seque cum qui ine lotum ^erit aniino, vultti, nomine, cognoaliis in praecipitium damnationis aelernacdevolvunt. mine et slatura. Ille juxla suorum exigenliam meZelus itaque domus Domiui accendatur in vobis. rilorum, si ad vilam, si ad mores, si ad lilieraluAscendite ex adverso, et opponenles vos murum ram respicias, dignus est ut ei plenioris gratioe conlra inimicos crncis Christi, reddite lesiimoiiium oletim infundatur. Manus vestrae myrrham primam fidei veslrae, et pro teslamento Dei virililer el efli- distillaverunt, spero fulurum [iri quod balsamum caciter state. Accile clerum, congregate pcpulum, uberioris gratiae redundabuni9S. Recole autcm, quid ut ex eorum communi deliberatione qui Spiritum Q de promolione nostratum auribus meis instillaverit Dei habent, terribilis constitulioin veslra provincia secretins os illud veritali et Evangelio consecralum. Secretum meum mihi, secretum meum mihi "*. promulgetur, qualenus tara gravi animadversionc Dabilis voci vestroe vocem virlutis; nec invenietur plecianlur, qui hac pcste laborant, ut exj corum apud vos, esl, et non : sed in campis Geth, et in caeteri terreantur. Vale. poena compilis Ascalonis nominis veslri gloria praedicabiEPISTOLA CXIV. tur;fibi nuperignoniinia exsiliivestri infamiae publiAD (44) CARNOTENSEM J. EPISCOPOM. cae palpebris versabatur. Bene valete. Hlud aulera noverilis, quod dc mandato domini mei archiepi[C. A. D. 1179.] ARGUMENTUM. Grntulalur Joanni Sarisberiensi scopi scrlbere triumphum B. Thomae marlyris at:— tentassem, nisi aliud mihi scriptum forluitus obtuquod in episcopum assumplus sit, quod Pelrum PETRI DE GUSSANVILLANOTiE. (43) Similis loquendi ratio reperitur apud S. Hi- D el paslores sunt omnes; sed grex unus ostenditur, larium in Fragineniis, ubi dicit episcopos esse< suc- qui ab aposlolis omnibus nec nimis consensione ccssores Pelri et Pauli. i Apud Lucifer Caralit, I. pascatur. » Sic et Hincmarus in capitnlis anni 874. De non parcendo in Deum delinquent. Ubi seribit Quorum illud primum est : < Beatus Petrus aposto< cos qui successores exstitisse inveniunltir B. Pe- lus, cujus vice in Ecclesia funguntur episcopi,» etc. tro. » Apud Gaudenl. Brixiensem, Serm. in die or(44) Ille est Joannes Sarisberiensis, qui, procudinat.suw, ubi Ambrosium nnncupal < Pelri apo- rante Ludovico Juniorjs, unanimi Carnolensium castoli successoreni.» Cujus rei rationem reddil Cyp., nonicorum consensu.in episcopum eleclusest. VMde 1. De tinit. Ecclesim, quia scilicel episcopalus unus quae de eo dicla stmt ad epist. 22. cst, et una calhedra, cnjtis unilatis origo inccepit (45) Is dequo hic loquitur esf alter Pelrus Blea Pelro, cui primalus a Ghristo concessus est. < Ut sensis, ad quem Petrus nosler scribil epistolas 76 et 77 ; et quem etiam EcclesioeCarnotensis canunitatem, inquit, manifesiarel, tinam cathedram constiluit, el unilalis ejusdem originein ab uno in- cellarium fuisse habct vetus cbdex ms. V. C. domini Hoyau canonici Carnotensis his verbis : ab unitaie proficiscilur. Primatus Petro dalur, et Psalmos, » ctc. una Christi Ecclesia et cathedra una moiislralur, . . »'»Psal. 38. 9I Joan. 10. «3Jcr. ,50. >>Cant. 5. 9*Isa. U. 3-41 344 PETRIBLESENSIS 343 Jissel evenlus, in quo clegantia slyli. ingenium ma- A nis copuiam mulat genus, el non gradum (47). Et lingnam hujus definilionis oblenlii malrimonium relictae gistri JoannisSarisbertensis.exprimebalet (46). Admirans ergo graliam, quae dilTusa est in, Joannis inilum cum Elia lerlium genus aflinilalis manifeste confecit. Roberlus ergo Eliae filius , et labiis vestris, substiti, ne laudes, quas lingua erudita dictaverat, iridoctis huriianae sapicntiae ver- filia Andreae Adelitia in secundo gradu terlii generis affinitaie cqnjuncti sunt. Gradus enim inler bis, et stylo degeneri delurparem, et injurius fierem martyfi, qui per insuflicientiam rudis iiige- affines, non secundum matrimoniale vinculum.sed nii tarilae magnificentiaepraeconia decurtassem. Va- secundum consangiiinitatis gradus computare solete. lemus, juxla tenorem illius regulae doclrinalis : < Persona adjuncta personae per carnis propagatioEPISTOLA CXV. ' nem mulalgradum, etnon gentts.» Ego aulem, ul AD ARBATEM MESSENDER. H. DE summalim luae inquisilioni respondeam, si tales ARCCMENTUM;— Qumstioriem propositam de gradibits affinitalis , quando conjugium vitient, ex- invenirem in tam dispari ,et remolo aflinitatis geponit. nere conjugalos, vinculum inler eos matrimoniale Charissimo domino sito, et amico II. Dei gratia non solverem. Disciplinalia quidem sunt haec, el ahbati de Messender, PETRDS BJesens. Bathon. ar- B quodam exercitio scholaris militiae ad caulelam cbid., salutemin aucloresalutis. majoris ohservantiae introducta. Dominus equidem Acute moveris el quaeris instantius ulrum ma- in lege Moysis 9" circiter duodecim duntaxal persotrimonium slare possit, quod inter Robertum et nas excepit, inler quas conjugium cum domeslica Adelitiam contractum est, eo quod quodam alDiii- carnis suae, el illegilima revelatio turpiludinis intatis genere se conlingant. Sicut autem memoria hibetur. De secundo autem , aut tertio geriere afli.fideli recenseo, processum aftinitaiis illius lali jserie nitatis testamenti yeteris serie, autEvangelio eilra •et computaiione disponis.Joannes, fraler Mariae exceptiones illas duodecim personamm nihil meuxorisAndreae, duxit Agnelem. Agnes vero, morluo mi.ni me legisse. Quod enim Joannes Baplisla dixit Herodi : Non licel tibi habere uxoreni fralris tui s°, Joanne, nupsit Eliae; pfocessil ex his Robertus.qui sibi Andreae filiam Adclitiam desponsavit. Si bene viventis subinlellige, primum genus aflinitalis inrecolo quid super hacquaesiione canonum censura sinuat. Publieo siquidem legis edicto 9' praecipiedelinial, Joannes, fraler Mariae uxoris Andreee, et batur frater semen fratri suo, non vivemi, scd Andreas in primo aflinitatis genere conveneruni. morluostiscilare, si lamen sine liberis decessisselB8. Nos auiera hunc legis arliculum spiritualitcr inAgnes vero uxorJoannis fralris MariaectAndreas 'G aflinitalem secUndi gehcfis contraxerunt. Jus enim' teHigimus, et lcnemus. Christo enim, qui primogeregulafe esl, qubd persona addila personaeper car- nilus est in mtillis ftatiibus, qui pro salute noslra . PETRI DE GUSSANYILLA NOTiE. . "' dicla lex 15. Et mu.lo m nus veiitae sunt iin ierlio (46) Indical librum De vila S. thomm marlyris, quein scripsit Joanries Sarisberiensis , -quiqtie hagenere affinitaiis, qnod consistit, ut id etiam expobetur iu qtiadrilogio, sive.historia quadripariita, a nam, inler me et uxorcm secundam qtiondam gequaiiior e familiaribus S. Thomae cotnposita. [Yide neri mean uxoris. » ldem Cujacius ad capul illud ': Pairoiog.. t. CXC!, EDIT.] -,.. pennltimum : < Hoc capile allinitalis genera sepaScripiarii censeo hanc epislolam circa ann. 1180, rantttr a gradibus affinitatis.' Et iu priroo genere aflinilatis nuptiae prohibentur usque ad quarlum paulo post, promotionem' -Jqaririis Sarisberiensis. Nani ann. 1177 eleclus est episcopns Cafnotehsis. gradurri,'in secundo et tertio genere aflinitatis nbn item. Quod et Petrus Blesensis explicat el confir(47) Recie Cujacius ad tii. 14 : De consanguinitale et ajfinitaie : < Noiandum est differenliam etiam mat epist. 115. Filia uxoris meae cx alio marito, id canones facere inter gradus alTinitatis..cl.geiiera es.t.pr.ivigna, est mihi primo gradu aflinis/Mariius affiiiitaiis, quod sic demonstro : Nuplias prohibilse D ejus, qui uxoris meaeest gener,- iixori quidem est sunt hodiensque adquartura gradum affinilaiis et alfinis primo genere, at mihi non nisi secundo. gecognationis etiam, inciuso etiam quarlo,gradu, ut _nere; uxor atitem secunda~ ejusdem generi meoe dicamjysius in capite penultimo. Non stini etiam uxoris, mihi es.l affinis lerlio generc, qiiod meinini liodin. prohibi.tae nupliae , nisi in primo genere alfl- jam.supra roe exponere in praefat. ad Iuinc tii. : nitatis, in secundo. et tertio gcnere permjssaa suni, etsic soror meae uxoris esl mihi aflinis primo gediclo cap. penull. Ergo differeniia est inier gradus jiere, maritus ejus , qui uxori meae est sororius, el gener.a afllnitaiis. Ac primo;.quidem genere a.ffi- mihi esl aflinis tertio genere; uxor atitem secunda nkalis marito; sunt ailines coguaii uxoris, el vicis- ejusdem sororii uxoris meae mihi esl allinis tcrlio sim uxori cognati iriariti; hi sunt proprieaflines, .gencre. Al similiter uxor fralris inei, quae dicitur elc. Se.cundo autem geiiere, affines sunt marito fratria, mihi est aflinis in primo genere; iixor auafllnes uxoris ex prioribus nuptiis, el vicissim lein ejus secundae in leriio._» Quia videlicet seniieuxori affines. marili ex aliis impiiis : qui lamen bat canones, quibus probibenlur conjugia inter afnoii sunt proprie aflines, sed affiiiium locp; ut in fines, in sectmdo et lertio genere], non sic Csse inlib. v De ritu nuptiar.um , ntirus uxoris est marito lerprctandos, ut matrimoiiium ab alliuibus Imjusnurus loco, et gener jnarrii uxori gencri loco, mpdi conlraciumsilnullum.sed solummodp iil pecetc. Aii.hodie ex diclocap. penult. sive cpncil. ceniqui contrahuiil, quamvis coiilracluin yaleat"et Innocenlio i lencal. • Later. habilosub. vetitae non 111,n secundp genere allinitaiis litiptise sunt, et abrogata est ."Levil. 18. •« Maitli.,14. " Joseph., Antiquh. 1. xvui.c. 9. S8Dcut. 2(5. ?45 EPISTOLiE.—EPIST. CXVII. 546 morluus est, et pnmogcnitus morluortim, qui dicil. A yos redeat cum aliis opusculis meis, ex quibus eleMariae : Vade ad fralres meos "', perverbum prae-. ganlior stylus, maleria gratiqr, fructusque Suavior dicationis se.raen fidei suscitamus , el nihilominus etuberior inveiiilur. Rogo autem, qualenus tractadivinae legis oraculum lam in vivo qttam in mortuo tum, quem de statu, aut potius de casu veslro in fralre de non ducenda illiusuxore generaliter ob- Sicilia descripsislis, communicetis mihi, si (icri poservamus. lnveniunlur aulem canones, ex quprum. lest: ul cqrliiia cortiriam trahat, uiius cherubiu inlelligentia triplex aflinitalis genus, et in eis di- alterum respiciat, et inler veteres ariiicos mutua versqrum distinclionem graduum induslria scho- scriptorum missio grala vicissitudine intercurrat. Iaris explicuit. Sed, juxla conscientiae meae judi- Novi veslras augustias , novi crttces, novi rapinam cium, nova ha?c adinvenlio et traditio magistralis honorum vcslrorum, audivi regiac comminalionis matrimonio non praejudicat,cui cenos limiles, sic- tonilrnuin; atqiie praesenlialiler aderam , ubi veul praenotavimus, lex divina praescribit, Sane in slros doineslicos excitabat coiilra.vpsin tumullum. primorum pareiilum conjngio duae lantum personae Positus eslis in conflalorio Domini, sed magnauipro raritatc hominum, pater et mater vidclicet, a mitatem veslram •, quse se in tam arclis rebus.fre, Jege conjugali exemplae sunt, ubi dicilur : Propter j: quenter exercuit, finalis .patienlia declarabit. Ob hoc relinquet homo patrem et matrent, et adhmrebit immensas pecunias pfomiltit vobis pacem, et vulpiuxori sum 100,id est nec patri filia, nec matri filius, nae reconciiiationis osculum , qui atires stias pertimatrimonialiler adhaerebit. Processu temporis ex- naciier obturaverat ad preces.summi pontificis, et cepit legislalor malrem. novercam, sorrirem, ne- ad comprovincialitim episcoporum el abbalum inptem, amilam.materteram, uxorem patrui, nurum, slanliam, ad clamorem sacrarum viiginum, ad lauxorem fratris, snbaudi yiventis, privignam privi- crymas monachorum. Fceda e.st confoederatio liaec, gni, privignaeque filiam, el uxoris sororem '. Ex venalis, el. gratia haec mercalis Deo et bominibus quo aulem vox lurturis audila est in lerra nostra, est ingrala. Honesliorem pacem vobis provideat, ct his.qui.se caslraveruiu pro regno Dei ', bealiludo qui auferl spirilura priiicipura , ac sublimium colla promissa esl, multa salubriterintroduxit ad obserpropria virtule conculcat. Mullis eqttidein. simulata yanliam continenliae ratio publicoe hoiieslatis, quae pace melior ftiit persecutio manifesla. Iniit quauversuum paucitate conclusi: . , doque rex Israel cum Benadab pacem,», sed in scandalum versa esl ei, et populo in ruiiiam. Sint Voliim, conditio, violenlia, spiritualis Proximiias, error, dissimilisque fidcs, ., . er-go-oculi vestrisemper ad Dominum :. ponite cor jElas, turpescelus, sangnis, conjunciio, tempus, C vestrum supcr vias veslras ul eas acceptet DomiH*c si canonico vis consenlire rigori, nus, ct faciat pacem. Scriptum esl enim in Provcrbiis : Curri placuerint Domino viw liomihis,inimico3 Te de jure vetant jnra subire lori. Vale. ejus convertet ad pacem ; et iPax Dei, quw exsuperat EPISTOLA CXVI. omnem sensum, cuslodiat cor, et intelligemiam ve-. ADII. (48) ABBATEM DIONYSII. S. stram*, alque hunc agonem vobis consuriimet adglo• — Miltil II. abbaii iibrum quemdam a riam el triumphum. Vale. ARGUMENTCM. se eomposilumexaminandum, et simul eum consoEPISTOLA CXVIL • latur in afjlwlionequam habebal a rege. ABBATEM MAJORIS MONASTERII,' AD_G..(49) Charissimo. domino suo et amico H. Dei gralia ARGUMENTUM. — Beprehendit G. abbatem, quod prioM. PETRUS les. Bath. arcbid., abbali S. Dionysii, B rem S. Cosmwoccasionecujusdam terrm et pascuosalulem et primitias novi fructus. rum traxerit ad judicium. Mitlo vobis opus novum, sed imperfeclum, eipeDilectissirao domino suo et amico G. Dei gratia Blenitiis incorrectum. Placeat itaque vobis, cum ipsum abbali Majoris Monasterii, magisler PETRUS sens. Ballion. archidiac., quielfem animi pro salule. lcgeritis, lectum ad arlificis sui limam remiltere, ut si id vestra dignalio acceplaverit, emendatius ad D Prior Sancti Cosmoe lacrymabililer causatur et PETRI DE GUSSANYILLANOT.E. (48) Habetur haec littera solilaria H. in omnibus exemplaribus praeterquam in Maz. 1, ubi habetur llenrico. Sed male : nam ex serie abbaluni S. Dionysii constat llugonem Fulcaldi fuisse eleclum ann. 1185, et obiisse an. 1197. llle est qui Philippum Auguslum ab cxpedilioue Jerosolymitana revertenlem, et orationis causa SS. niartyrum corpqra _ inviseiHem , cum suo conventu excepit , •3Joan. 20. 10° Gen. 2. \ Levit. 18. ann. 1191, tesle Rigordo De gesiis Phitippi Augusti. (49) Erat ille Gaufridus natione Britannus, nobili prosapia ortus, clericali scieiuia eruditus, sialura vultuque decorus], ex aiiclore anonymo in Gallia Christiana, tom. IV. Hic electus est anno 1187 usque ad annum 1202, quo adminislrationem sponle dimisit. » Matlh. 19. » III Reg. 15. * Phil. 4. PETRI BLESENSIS 548 conqnerilur quod eum occasione cnjusdam terrae A medium, lorqucbas oculos, dislrahebas labia, et el pascuortim ad Ecclesiam stiam longo praescri- pauperi priori quodam vultuoso fasttt ei probris inplionis litulo, sicut asserit, peiiineiHium in judi- sullans, cerebroso spiriiu et clamore nautico inlocium irahis, el eum modis omnilms, quibus potes, nabas. Porro ille, qui in ccelis habilat, el humilia infestare praesumis. Verumiamen, si votum profesrespicil, ipse liberavit pauperem a polente, et insionis illius, cui obligaltts es, diligenter atlcnderes, opcm a diripientibus eum, quia in odiuni dissoluti quae sursum sunt, non quse supcr terram, prnpen- el inquietissimi status lui prior ea die ab inslanlia siore sludio procurares juxla doclrinam Aposloli : lilis absolutus esi, et quantum ad prasenlcm conServum Dei non' oporlel liiigare * : ctim ipse troversiae illius articulum conlrarium sententiae alilii dical : Hoc ipsum delictum esl in vobis quod calculum reportasli. Tibi tamen imminet judicium causas habetis, el non polius fraudem palimini 6. Ipse gravius, et suspeclior dies, qui finem impoucl litibonorum suorum rapinam cum gaudio suslinet, ut bus luis, quas nunc in omni praetorio notus ad inad similem aeqnanimitalem verbo et opere le invi- juriam, et scandalum monasticae professionis exertct. Non dccebat lanti ordinis virum litigare pro ces. Quia igilur contra inopeni et mendicum, tanterra, cujus convcrsatio jam erat in ccelis, sicut se tam membrorum dissolulionem, lantam cxcrcuisti opinio conimuiiis habebal. Absil, absit, ut spirilualinguaeprocacis injuriam, dies morlis, quicanocalis horoo sic terram appetal, quod famoedispenditim, pili tuo imminel, debitam istorum exigct uilionem. aut animae suats discrimen incurral, sed hoc sug- Caro congelascel, crura rigescent, manus et bra- • gerii libi ille Iriplex Geryon, ille triformis et mon- cbia decident, pectus anhelabit, cervix languescet, slrosns homo, tprrenus, carnalis, aninialis, cujus spumabunt labia, oblenebrabunlur oculi, facies ut contra le sunt omnes cogilalibnes in maliiro , qui lesla pallescei. Sic in modico terrao fodietur pecuiinam ila crucifigatur in vobis, ut desiruatur cor- calori fovea M, et erit sepulcrum domus ejus in ptis peccali, el jam non serviamus peccalo. Quique aetenium "", donec veniat dies ille lerribilis, qui lerrigenae et filii hominum, ut quid liligatis pro unicuique relribuet juxla suorum exigentiam melerra, quibus prope est, ut Dominus de terra vos ritorum. Cessa igHur, imo cessenl omnes religiosi perdal, ul lerra vos absorbeat, ct consumat? De a talibus, quibus conscienliac Sanclorum vulneranvobis scriptum est: Fruclumeorumde terra perdes, tur, denigralur bonorum opinio, scandalizatur et semen eorum a filiis hominnm'. Filii hominum ordo, animaejugnlanlur. Qni enim pro tcrra litiusqiiequogravi corde, tit quid diligilis vanilalem et ganl, aut pro pascuis, indigni stint in lerra vivenqnwrilis meiidiiciums'!Mendax enim est, et trans-Q littm, aut loco pascuae collocari. Vale. i;oria ppssessio hujus mundi : ubi 11011 nisi conest EPISTOLA CXYIII. cupiscenlia oculorum, concupiscentia carnis, et suADG.ARCHJDHCONOM EBORACENSESt. — Beprehendit archidiaconum qui de perbia vitoe. Yerbum Propheiae est: 0 lerra, terra, ARGUMENTUM. sua innocenlia gloriatur, _cum lamen mulla in eo terra, audi sermones meos .». Terra esl homo , qtra essent reprehensionedigna. de lerra'sumitur, in terra conversalur , in lerram Charissimo socio el amico G. archid. Eborac., revenilnr : lerram sapit, terram lingit, lerram siBlesensis Balhon. archid., salutem, et temlit. Conglutinalus esl in lerra venler ejus i0, descen- PETRUS dil in inferiora lerrae, et coelestium oblitus, pro perantiam labiorum. Audivi le nuper inler abbates et afchidiaconos, terra liligat, pro lerra pugnal: nec cessabita laliatque alios magnae honeslaiis viros de puritate luoe bus, doncc in terram, qui de terra est, reverlatur. Tunc ei seplem vel oclo pedes terroe sufficient, cui conscientiae gloriantcro, ccepique mirari unde lanlie innocenlioe securitas obvenisset. B. Job veretnr niodo non sufficit camporum laiitudo, et vastilas omnia opera sua ", et lsaias propheta omnes jusiiregionum. lbi, o homo, gleba corporis tui qnae est tias suas panno coniparat menstriiatae '*. Si in tui.s lerra , de terra ad id, unde sumpta esl reducelur. Hic est funiculus haerediialis luae, qui nuiic pro *) iiifirmilalibus gloriaris, non eris insipiens '". Si le ipsum commendas, non esl commendatio haec seterra liligas, quasi haercdilate possideas terram, cura : no» enim qui seipsum commendatille probatus qtii in proximo futurus es poliuncula lerrae, serpenltim possessio, et vermium cibus. ln auditorio esl, sed quem Deus cotnmendat. Illa autem perfccla Turonensis archiepiscopi nuper le pro hac teira ct el consummala commendatio judicanda esl, quando eril unicuique laus a Deo is. Utinam de le sentires pascuis litigare vidi, et doleo me vidisse, ila lolins religionis et honeslalis oblitum , ul qui vtillu, ge- humilius 17,et, si quid boni habes, illud non habere slu ei habitu monaslicam exbibere debueras gfa- le crederes! Nemo hominum novit qtiaesunt in bovita.em, omnia in abtisum veneres, et omnibus mine, nisi spiritus hominis, qui in ipso esl 18,sed iieres in derisum. Jaclabas manus, prosiliebas in nec ipse ad plenum sua inleriora cognovit. Cor enim 547 « II Tim. 2. ' I Cor. 6. ' Psal. 20. 8 Psal. 4'. 9 Jer. 22. 10 Psal. 45. » Psal. 95. "Job 9. 4Msa 6i. "IlCor. 12. ." II Cor. 10. " JCqr. i. 18 1 Cor. 2. 12 Psal. 48. '" 550 EPISTOL^E.—EPIST. CXIX. . 519 irominis pravum est el inscrutabile 19. Job quem A snlem de medio ejus in spiritu judicii, el spiritu arDominus prie caeteris commendabat, quod non esset doris sl. Si iniquilates observaveris, Ddmine, Domici similis in lerra, vir simplex, et rectus, ac limens ne, quis sustinebit3a ? 0 quam pericttlosum est insa' Cum exarserit in Deum, ipse poterat dicere : Non reprehendit me cpc cidere in manus Dei viventis meum in vila mea *". Et Paulus, quem Christus sibi brevi ira ejus n, be.alus cujus opus non ardehit. vas eleclionis effecerat ", Iicel diceret : A*i/iifmihi Felix, qtii aedificaveril aurum et argentum, et laconscius sum " , non lamen arbilrabatur se justift- pides pretiosos. Suiflcit mihi servoinutili, si, crecatum. Et quis confldat se haberecor mundum, qni malis lignis, feno, stipula, qtiae mibi cbacervavi ad deimmundo conceplus est semine,et]qui conversalur gehennam, de illo igiie semiuslus evadam. Jam undecima mihi hora, esl, el inclinata est dies, et in mundo pleno spurciliis peccatorum ? Qui stat, adhuc lamen ad operandttm Dominus me invilai. videat ne cadat, aut potius, ne jam ceciderit.Pelrus de sua stabilitate praesumens, ubi stare fortius con- Delicatus, infirmus, impatiens, perfectam haclenus fidebat, infirmius cecidil 23.Si dixerimus quia pec- pcenilenliam distuli. Consiliosum mihi est, iit frucatum innobis. non est, dicit Joannes, nosmelipsos ctus poeniieniiee,qui exigitttr a me, perditi jacturam seducimus, et verilas in nobis non est **.Hoc ipsum B lemporis recompcnsel. Huniiliabor ergosub potenli manu Dei, observaho me ab iuiquitate mea, ponam grave peccatum esl, et obslinalae menlis signuni, quod nullopeccaio intelligis te gravatum. Memhrum in pulvere os meum, si forte sit spes. Cur timcbo enim.quod ita slupuit, ul sentire non possit longe in die mala? nonne melius esl limere in die bona? est a salute. Toius insensibilis faclus es, si non co- Ecce nunc lempus acceptabile, in quo possum operari et fugere de medio Babylonis, ne fiat in horgitas limorem Dei, si te eruditis cogitaiionibns nen rendo discrimine, in jhieme, vel in Sabbalo, fuga exercet exspeclalio futuri judicii. Sane vix unum mea.Tu, quiambulasin magniselmirabilibus super transigimus diem, in quo non offendamus Deum aut te, securusesdedivinoepraedeslinaiionis afcano, cerproximum, ifascendo, delrahendo, murmurando , lus quod neque mors, nequegladius, neque aliud le invidendo, scandalizando, cupiendo, garriendo, secerlasti, poierilseparareaCbrislo.Bonumcerlamen qnendo gulam, obsequendq cami, conlradicend* cursum consummasli, qui pe.r delicias adeplus es spirilui, appelendo quoe sunt ^aeculi, contemnendo regnum Dei. Sed vido quid ei respondeas, qui de quae sunt Dei, obliviscendo quam enormia fecimus, amni verbo otioso exacltirus cst rationem 3", qui quam dura mernimus, quam misericorditer Deus (ton solum peccaia, sed juslilias judicabit. Video nos ad pcenilenliam dissimulando exspeclat, quam terribilia comminelur, quam incerta mors, quara c juod caecus es, el te ipsum non vides; claudus es, lecambulas in via recla 36.Time, quseso, vetus illtid intolerabilis et inlerminabilis poena nobis immineai. Novit autem Dominus qui sunt ejus'"; el eos Apoiroverbium, quia cmcus el claudus non inlrabunl in sloluscerfa definilione declarat, dicens: Qui Christi emplum ". sunt, crucifixerunt carnem suam cum viliis el coneuEPISTOLA CXIX. piscenliis »6. Tu videris, cujusroodi crucem feras, ADR.CANONICUM. verba Iabiorum ejus enslodiens vias duras. proplcr I-RGUMENTUM. —;Arguit R. canonicum,quod conluNeminem judico, sed, sicul asserunt plurimi, suameliis affecerit eos ad quos millebalur, delratlio vius est libi jjugum mammonae jugo Christi. Stint, nesque eorumdem in bonam interpretatur pariem, idque mullorum exemplo facere oslendit. qui se justissimos arbitranlur, eo quod crimina Blesens. Balhon. archidiac, R. damnabiliora non commiltunt, sed cor eorum vaMagisler PETRCS anonico, salulem et circumstaiitiam Iabioruin. num est: Non enim justificabilur in conspectu ejus < Defacundiael discrelione lua magna conjiciens, omnis vivens". Yide ne solvas Jesum. Jesum solvit, i ibi negoliamea mandaveram apud pfincipem perqui verbis eum confueiur, operibus auiem negat. Verbum autem Joannis esl: Omnis spiriius, qui solvii i igenda : ea enim pro maxirna parte expedieram ; Jesum, cx Deo nqn eslS8. Video le ad negotia mun- D i ed eadem enormiler impedisli. Cumqtte jam vota dana circumspectum et anxium, circa salutem vero inea navigarent in portu, me lua temerilate in peanimaedesidem et remissum. Tua opinione es san- 1agus rejecisli. Excessisli mandali limites, quia i oniniotiis ad modicum unius hominis verbum et clus, innocens, impollutus ; sed suppellex varia, < :alore iracundiae duclus, temperantiae frenum in delicalior cibus, vestilus cullior, uberes rediius, erba conlumelioe relaxasti. Offendisti omries qui amhilio ad majora, aedificiaampla, mulliplices clienlelae, circa desideria camis cura impensior, tuae : deranl, et ut aitritae fronlis homo, el verecundiae opinioni multipliciter obloquunlur. Porro ignisopus ] irodigus, nec pepercisli ordini tuo, sed nec episcopis uniuscujusque probabii ,!),cum sederil Dominus qunsi ; ssidcntibus, nec ipsi principi detulisli. Porro etsi ignis coriflans et emundans argenlum 30, cum Domi- i liquis eorttin contra te, aut etiam contra me, i ictit asseris, aliquod verbtim amariludinis prottinus laveril sordes filiarum Sion, et sanauinem Hieru" I Cor. 4. s3 Mallb. 26. "IJoan. 1. "IITim. 2. 56 Gnlat. "Jer. 17. 80Job 1. 21Act. 9. 5. »'Psal. 142. ssIJoan. 4. 291Cor.5." 30Malach. 5. 31Jsa. 4. 3SPsal. 129. 83Hcbr. 10. 3*P»al. 2. 3« Mattb. 12. 36Psal. 9. 37II Reg. 5. PETRIBLESENSIS 5152 lisset, nonsic tamen excandnisse debueras, ut luae A suum, hujus vana est religio u. Tu ergo, qui relimentis inipelum in puhlicam eorum conlumeliam gionis habilum praetcndis, religiosius le habeas, retorqtieres. In secundo libro Valerii Maximi legi- loquaris parcius.et modestius movearis. Egoautem, inus»», quod legati Romanaereipublicaemiss' a senatu qui le afguo, polius arguendus sum. Calicem, quem nunc bibo, milii miscui, quia nolui audire SalomoTarentiim,cumgravesinjuriasaccepissenl,itautuntis eorum respergefetur urina, legationem tamen suam ncm dicentcm :'Claudus est pedibus, qui verbamiltit pergenies de illatis injuriis nihil conquesti sunt, per nuntium imprudenlem *". ne ultra quam mandalum eis fuerat loquerentur. EPISTOLA CXX. Sane illi, quos asseris mihi publice detraxisse, et ADR. DE6ANUM TURONENSEM. ideo le contra cos fuisse commotum, amici mei ARGUMENTUM. — Rogal decanum, ui nepolem suum Simoniacemulta Ecclesimbeneficiavenantem,maxisunt. de quibus nulla mihi suspicio est, quod promoquewre alieno obslrictum, corrigat. posito delrahendi hoc dixerinl; nam niultiplici exCharissimo domino et amico R. decano Turonens 1 perientiac argtimerito probavi quod affecluose ms B diligant; nec oeslimare debeo, neque possum, quod M. PETRUS lesensis Balhon. archidiac, salutem in eorum dicla vel facta mibi cedere debeant in adauclore salutis. versum. Dilectio ergo, quae vicissitudine alterna " Nepolem veslrum P. Iibenter vivae vocis olficio saepiusprobata est, notam siispicionis aliquam non convenirem , nisi ipsius et vestram praesentiam admiltit. Quidam asserebat Platoni, sicut Yalerius milii localis distantia invideret. Mihi autein ei litMax. scribil 39, Xenocratem discipulum ejus eidem teras destinare non expedit, quia cum fere sil non mullipliciler detraxisse, et dum hoc ipsum oflere- litteratus, litteras aut non legeret, aut non intellihat juramento firmare, subjecit Plato : < Non est gendo negligeret. Nam icslimonio sapientis, Legere credibile quod me non amet fidelilef, queni lani el non inlelligere negligere esl *». Vos, quaeso, lecflicaciler amo. J Cumquecriminator instaret, Plalo merilatem ipsius, quaenimis publica et noloriaest, adjecit: Utinam posuisses ori luo cu- *8delusisse : < Magntim,inquit, ostentum anno Vaslodiam, nec roisisset incum negotium in discrimen tinii faclum est, quod illo consule, nec hruma, ncc jnconsulla loquacilas! Scriplum est: Vir linguosus ver, nec aesias, nec aulumnus fuil. » Quaerenli non dirigeijLir»» lerra *'. Ideo B. Serapion dicere deinde Yatinio quare ad eum Cicero non venisset, consuevil: nonest memhrum in meo corpore, quod respondil: < Yolui in cousulatu tuo venire, sed timeam sicut linguam.. Pro levi et modico verbo D nbx me comprehendit. » Nepos vester in diversis ad injurias blasphemiae convolasti, nec famae, nec ecclesiis diversos adeptus est turpi coinmercio anima? tuaeparcens, ncc ccetui proesulum, aul ma- ] personatus. Non enini intravil per ostium ; quandoque auditurus verbum illud terribile : Quomodo gnatum deferens, sed nec regioe majestali *». Sic < olim Callislbencs Aristolejis audilor missus ad huc inlrasii, non habens vestemnuplialem *' ? Scitis quia Alexandrum, quia praescriplos sibi fines obedienliae < vestis nuptialis est cbaritas, humililas el honestas. llunc autem non promovet lionestas, sed non servavit, fructum injunctae lcgalionis perdidit, cupidiias ; non moralitas, sed venaiitas ; non scienet seipsum. Graviler de lua legatione otfensus, cpi- < lia, stolam claudo, recolens verbuin B. Jacobi verum i sed pecnnia ; nori electic, sed ambilio; non esse, ciicetilis : Siquisputat se religiosumesse, non imeiituiii, sed pretium ; non virtus aut sanctilas, sed conlractus. Yerbum prpphetae est» 0: Vathis, refrenans liuguam suam a malc, sed seducenscor , i »» Val.2, c 2; Liv. 1. xn; Flor. I. i, c. 2. 39Lib. IV, c. 2. *° Id. 1. m, c. 8. **Suet. m ^«3. c. 4. *s Psal. 159. *3Plat. in Alex.; Q. Curt. I. vm; Just. 15 ; Yale.r. 1. v, c. 2. *'* Jac. 1. *" Prov. 26. *6Calo. *' IV Reg. 5! *8Macrob.,!.n Satuin., c. 2 ; Cic, 1.vin ep. ad Curion. *' Matlb. 22, »»Mich..3; Hab.2. 351 EPISTOLJE.-^-EPIST. CXXI. 353 354 qui aedificarilSion in tdhguMbus ! vae qUi cohgfe- A Deum antfe conspecturti suum, riec venealUf judicia gaiil rioii stia, usquequo aggravarit contfa se deri- Dei, nec illud saltem toiiilruuai divina? iildignatiosum liititm! Guirisit pefsoria, vel potius bellua roul- riis attendat: Stuite, hac nocie repbtent mimam tofum capitiim, hydrath taiiien et Briareiim, caele- tuamyet qum parasii ctijus vrttrit? "Tnfelix, ob iharaque mohslfuosa prodigia muliarum facierum riii- nis gloriae ventum suam animam |ugulat, et insiiper se hiCro ; aiit poiius pefsoharum niUltiplifcitateIfaiiS- ! infinitis et insolubilibus debitis bbligare noii ceridil. Detestanda quiderii pr&suriiplib est ; quod cessat. Certe publica omnium aestimatibne tota irisiiflicienliam suairi rion corisidefat, quod vires Turonensis archiepiscopatus subventio vixsuflicesuas. et digniiatuiri, quas iisufpat, tJriera non com- ret eum ab tere alieno eximere. Miror, nec aid plepensal. Cum DomiriusmiHefel Mojsen ih iEgypttim num mirari snfficio, si vel ad unius liorae dimipfo Jiberationc populi: Quis ihqttjt, ego sitm iit vd- 'dium possit ei soriinus obreperesub lanto pondere dnm ad Phdraonein Viberarepopiilumde Mgijptb sl ? debitorum, inlef lot fenorum cruces, quibus a Licet eum elegisset Doriiirius tanquam digniiiri, Judseis lorqueiur, inter tam multiplices et rirgenies ipsteiameri tania legatione se humiliter repiHabat 'molestias Creditorum. Cicero in fibro TuscMunarum Sridighuhi.Qua froiiie. quaiso, praeesse pfaesuiiiil, refeft »8, quod Augustus Caesar audiens quemdarii h qtii prodesse nori ribvit ? Teste tiierOiiymb »»•, ofi Romanum equitem decessisse, qui sesterlia dutourns degener, scd qili eoeteros foiiitudiiie supe- centa aeris alieni vivendo celaverat, culcitram bifat, praccedil afmentuhi *h Elephariloruril etiam cubha!em> quae it\ honis defuncli reperta est, peCxCClsiOr ariteCedit et liit. Quaefenlibus quafe hoc agerel: < Culcitra haec, fest gfegem ilie qui oiWiwbus iluciti Noiirietibi Videtui' insanus,- qiii onusino iia- inquitj ad somnum haberida esl, in qua Jpoluit vigationis ignarus in discfihiihe lempestatls peri- dormife, quem tanla debiti inoles pgiter debuerSt tissinios hautas coniemnerel, ipse autem iri suaiii anxtasse.» Credo auterri, quqd nepos vester suoruui ei aliofum pefniciem teirierilaie sua navis riiagi- angustias debitorum solatietur^ et relevet ilio ">episierium usufparei ? In Matihaeo"* scripium est: > grariimate Marlialis *' Sexle nihil debes^ nii xlebesSeitte fatemur. Cum videriiis aborriiriaiionemHesoldtionis sederitern < Debel enim si quid solvere Sexte potest. intemptd; xuntvw prmgnanlibuS et nulriehtibus '! ac Debita ejus sunt utique poma illa in Sodomis si dicerel: Ctfm videfiUs in JEeClesiaamiiitiosum ei faiuurri melioribus pioeemineniem : vae bis, qiii quae sicut B. Auguslinus libro vicesimo primo l>e 'civitale Dei refert, speciosa quandoque sunt et mapefpraelali prudentis iridusifiam a spiritu timoris Domini concepefant; et cum ccepissent faeeie vitse£ lura, sed attentala morsu in llimum et favillam fructum, per malitiam successoris fecundilas vefsa subilo evanescun.t. Vana equidem et inanis est contra eum actio credilorum, quam evacuat inopia est in aborsum. Ideo couquerituf Ecclesiastes •', et dicil: Vidi malurh, -quodesl sub sole, stultum debitoris. EPISTOLA CXXI. in dignilate stiblimi, et sapierites SetteH posilum ADJ. (50) BOTHOMAG. DECANUM. deorsum.O negoiiatio deteslanda, prohonore fransRclhomag.decanumneoccailorio animam pcrdere, tantumque pecuiiiae nu- AIIGUMENTCM.—Hortaiur ecclesias sione Hierosolymitwii beili sinrit merare pro reditu, quanlum de obventionibus ejus exactionibus ; ai iie profeciio, ut Miat, opprimi diuiius nciri possitpef quinquenniuni obvenire. De animae differatur. Charissimo Domino et amico J. Rothomagensi pefditione aut salute laceri; nam de anima ultinia iBlesensis archid., etc. Ohiil auiem episcopuiri Wigorriiehsem elccius est an. 1196. De ejus electibrie ita scfibit Richafdus fex Afi- Joanhes anno Ghrisli !lfc8. Porro ille est. cujiis gliae ad Huherium. CariVuafieiisem afchiepiscopiim, griuia PeiruS noStef scripsit iraclaiiim De ihsiituapud Raduffiiin de Diceio in liriag.liistor. ail iinri. ttorie ephcopi, sive canoncm episcopalem, sicui 1196: < Nbvefitis quod dilectus hbster (ieCanus. palet cx iiiscriptione, el ex tdto coniextu tractatus, Roihomagensis, vif heriigrius, fhodestus, discretus, uhi Walterum taiiquamperfecii episcbpi exemplar et secundum Deum aiiibulans, in praesentia nostra, i[)si Joahni imilaiidum proponit. " Exod. 3. "Incap. xxxiv Ezech. «aSenec.ep.^^90. «* Cap. 24. 12! »» Macrob. 1. ii Saiar. c. 4. " Lib. 11, epig. 3.c. 5. PwaoL. CCVH. »»Cap. 10; " Psal. 65. 12 "Luc. PEThl BLESENSIS g.gmi posse struni avunculum vos praefecit (51). Geratis ergo salubrilermagnasres agere , si eat posl impctuii! vices JUolh-forlissimi judicis Israel amhidexlri 60, cordis sui, si non omnia ejus negotia depingat ame qni eral lam in dextra quam in sinislra expeditus. rei adventum malurioris causa consilii. Ununi rogo El vos sic eum per lemporalia deducatis, ut non et consulo, ne opus Dei, sicut alia vice, frusiraioamiltat aetcrna. Yerbum Salomonis est : Da parles riis dilationibus protrahatur. Scriptum cst: Maseptem, necnonet octo (52); nam non solum oportet ledictus, qui facit optts Dei negligenter 6B.Caesar e' ct agere ca quaeexpediunt, ad proesenlem hujns audila rebellione Poniicse regionis, illuc armalas seplenarii vitam, sed ea quaerespiciiinl ad octavam. acies sine dilalione direxit, fuitque tanta festinatio Jnsta ergo, el instantius eum mone, ut in limore victoriae , ut in pompa triumpbaji tria haec verba -cl huniililate se per omnia divinae subjiciat volun- dieeret : « Veni, vidi , vici '». > Assyriorum tati; nam vita in voluntate ejus *'. Sil sollicitudo regina Semiramis erat circa cultum cajvitis sui ocvestra, ne transeat in affectum cordis, ne sequatur cupala ; el iiuntialum est ei Babyloniani rebellare. -concupiscemias mundi, ne in vano accipiens ani- Ipsa vero adhtic soluta una parle crinium ad bella mam suam, pro ratione volunlatem habeat, et cucurrit; nec prius composuit incultam capitis paromisso vcnerandae maturilatis consilio impfuden- lem. quam urbem elcives illius in suam redigeret tioribus acquiescat. Gerte regnum Roboam filii polestalem e9. Inducere possemus exempla multoBalomonis divisum est, quia sprelis senioribus ju- ruin, sed sufliciat pro excmplo biennalis illa ditio niorum consilium praeelegit 6a. Jn primis viriliter novissimaeperegrinalionis, quae toti Clirislianitaii «lale pro domo Domini, ne per vestram incuriam versa est in singultum. Iliud eliam, quod viam suam •huinilielur stalus ecclesiasticae dignitatis. Ecclesia ab exactionibus incceperunt, et viaticum sibi de quidema diebus antiquis libera est, et filii ejus, rapinis pauperum ct ecclesiarum spoliis confecequa libertaleChristusnos liberavit, dicens in Evan- rnnt. Fuit proptcrea liaec via illorum scandalum ipsis. Yerbum quidem Salomonis esl: lnitium vim •»_elio", quia filii liberi tunt. Si autem angariatur exactionibus et oppressionibus potentium, cogituf bonm facere jusla , 0. Inter juslorum auiem et imancillari; jam ipsa est Agar, quae servil cum filiis piorum vias senlenlia divina distinguit. Quoniam snis. Sed quid dicit Scriptura ? Ejice ancillam et Q novit Dominus viam justorum, el ilerimpiorum peribit ". Vale. filium ejus '*: si, principes vestri novaeperegrinationis oblenlu volunt orbem describere, et Ecclesiae EPISTOLA CXXII. Christi tribulariis funclioriibus characterem serviADWILLELMIj.M HHEMENSEM ARCBIEPISCOPCV (55); —II. tulis inurere; qui filius Ecclesiae est ex adverso ARGUMENTUM. Cantuar. archiepiscoput Rhemensemarchiepiscopumlaudat a charilale prmslila ascendat, mori potius eligal quam servire. Arguun-. S. Thomm marlyri, cum in exsilio esset, euniqiie Uir a Seneca, Gatiliria el L. Sylla, quia paxeorum rogal utsum famm detractoribus non facite credal, sibi populum fuix bello deterior e1, subjectumque el veieremerga se amorem conservel. Venerabili Palri et domino WILLELMO gralia Dei pltis cxaclionibus tyrannicis , quam hostes praeliis afflixerunt.De collectis rgitur faciendis, et de du< Rbemensi archiepiscopo/ apostolic% sedis lcgaio, cendo exerciui pfinceps vester noii suum sequatur HuDERTUsdivina miseratione Cantuar. archiep.(54), PETRI DE GUSSANYILLA NOT;E. (31) Eral enim vicarms generalis Rothomagen-. partes dabantur singulis convivis, et millebantur sis archiepiscopalus in absentia Walleri archipauperibus. Scripla esthaecepisiolacircaaiin.HSI, erat in comitaiu Ricliardi regis quo tempore Wallerus Joannis avunculus perrexeepiscopi, qui Augliae ad peregrinalioncm Jerosolymiianam pro- p rat cuni Richardo rege Angliaead expeditionem Jefecti. rosolymitanam. ila legilur.t5oj jupiS» Totf (52) Apud Septuaginta (55) De eo jam alias loculi sumus, maxime ad «J:T«,x«t ys Totf oxriiv,hoc eslba partem tpsis se- episi. 15. ptem,tt quidemipsis oclo. Quam lectionem duplici(54) Fuit hic primum Eboraceiisis dccaniis, lum ter intelligunt lnlerpreles, vel pro tempore, vel pro episcopus Sarisbcriensis ann. 1189. posimodum personis. Pro lempore quidem, ui semper dandum uiorluo in expeditione Jerosolymitana Balduino, esse significel : Quasj dicerel : < Benigne facien- et cleclo in archiepiscopiim Ganiuariensein Regidum est per seplem dies, qui cum praoterierint, et naldo episcopo Bathoniensi, qui etiam paulo. post oclavus appelieril, rursus iiicipienilum est, nec e vivis est sublatus, Hubertus ad pelitionem Ridandi iinis faciendus. » lta Clarius. Pro personis chardi regis, qui quideni adliuc in vinculis impevcro , til omnibus vel quamplurimis dettir : quod ratoris detmebalur, a monachis Canluariensibns per teplem et vcio designaiur, scilicel inquil Pagniiius. tindeciin et ainplius aimis. Obiilque ann. 1205. Sumpltim aulcm est a conviviisveterum, in qtiibus. 355 •» Jnd. 3. "Psal. 24. "III Reg. 12. «» Maltli. 17. 84Gal. 4. e»Lib..v. De benef. c. 16. ee Jer. 48. •••' Snelon.Nin VUa, c. 37. 6S Plut. in Viia Poliwn. 1. vm. 69 Anni 1188, vide Tractat. De itin, lliercs. "Prov. 7. " Psal. 1. EPISTOLJE.— EPIST. CXXIII. 358 357 totius Angliaeprimas ct aposi, sedis legatus, salu- A mo esl, ut ab illo homine judicemur ". Novimus siioemenlis impeium, et vos quandoque a fructibus tcm in auctore salulis. Regi gloriaeel gratiae largilori gratiarum refun- ejtis cognoscetis eum. Novil scrutalorcordium Deus, dimus aetiones, quia jtixta verbum Job ,s pacem nos vexalionibus, quas stistinet in praesenti fralernae faciens in sublimibus suis, in terris etiam priucipes compali charilatis affectu; promptumque apud nos noslros ad pacem veslro Jabore, vestra mediante invenissct de sua iribulatione solalium, si se dirigi, induslria reformavit (55). Propterea el apud Iiomi- si consuli sibi pcrmilteret, si modesliam praescrines publiciNfavoris graliam oblinelis , et in terra beret actionibus suis, si denique ullum dedisset ei sancloruni, pacem Dei, qum exsuperat omnem sen- vexatio intellectum. Claudemus epistolam , et ut sum". fiducialiter exspeclalis. Ab eo siquidem die , ejus prolixitasad conipendium redigatur.in Chrisii quo me in sinu veslrae dileclionis et gratiie susce- visceribus, in recordatione marlyris, et in ea chapislis, jugiler in praecordiis mcis erga vos devotio ritate, qua nos muttio dilexistis, nos et Ecclesiam sincera coaluit; iiludque inter desiderabilia nostra nostram devote et humiliter vobis ad gratiam comrepulavimus praecipuum , si oblala occasione quod lneiidamus. EPISTOLA CXXIII. habcmus in votis, possemus operibus exbibere. Ad EP1SCOPUM. AI).R. (57) LONDONENSEM omne lamen dilectionis el obsequii debitum nos B — Declarat se ad sacerdotalis emineneminenliae vestrae fortius obligavil, quod ainici ARGUMENTUM. lim gradum ex diaconatu progredi nolle, non e.t nostri, scilicet B. Thomae martyris , vices nobis, contemptu; sed ex reverentia. Deinde ostendit nelicet iion suflicientibus , dispensatio divina commiminem cogendum ad sacerdolium. sil. Non excidit a communi memoria, quantis et Reverendo Patri et domino Dei gratia Londoquam piis humanitalis ofliciis vobis innata libcra- niensi episcopo, suus PETBUSBles. Bath. arcliid., litas relevavit ejus exsilium (56); el adhuc eleemo- salutem in eo sine quo non esl salus. Scio quia cx intima dileclione, el charitate IIOII synas vestras enarral omnis Ecclesia sanclorum. ficla procedit quod vultis et pelitis me induci, aul, Proposuerat aulem vobis ad merilum respondere , sed viiam el proposilum ejus niors intempestiva si opoiiucril, allrahi et compelli ad ulteriorcm diproescidi!. ProQtemur vero nos gralioe martyri vini mysleriigradum. lnprimis sanctitatem vestram exhibitae perpeluo debilores , tanquaro successores indubitanler scire desidero quod inocsiimabiliter me illius; et utinaro cjus, quam habuislis ad ipsnm, delerrel sacerdolalis eminenlioegradus ; et quod dileclionis haaredcs 1 Sane audivimus quod fratcr illum diflero, vel rectiso, facit reverenlia, non conille vester, de quo mihi quandoque scripsislis, in r , tcmptus. Magna esl, et stipereminens coelesiis disuggillationem noslrae opinionis eminentiie vesirac gnilas sacramenti »et quis polerit adcam! Scio quaedam de nobis sinislra suggessil; verumtamen quia hoslia boec singulariter animas ab aeterno innon est credendum omni spirilui, sed probandi siinl teritu salvat, dum Unigeniii Dei mortem salubre spiritus , ulrum ex Deo sinl '*. Illud eliam quod.im mysterium repraesentat. Sane Chrislus, qui surrexit jure nalurae iii contraclum aroicitiae venit, ne ad a tnortuis jam non moritur : mors illi ullra nondodelatorum suggestiones adversus amicum alicujus minabilur ' 6, et lamen in seipso immorlaliler et innota suspicionis obrepat, donec eum evidenlia facli corruplibililer vivens pro nobis in mysterio altaris deliquisse convincat. Scilis equidem , quod odio quotidie immolaiur. Scjoque et aperle prolileor, quodam quasi haereditario decessores illius a die- lempore immolalionis iri ipsa hora incensi, ccelnsad hus anliquis conlra Ecclesiam noslram conlenliose vocem sacerdotis aperiri, angelos praesenles assiegerunt. Iste eliam a primordio suaepromotionis in stere, unum et idem ex visibilibus ct invisibilibus contumeliam noslram omnes conatus suos studuit lieri, el operalione sancli Spiriltis lerrena ccelesliexperiri. Quod si nobis detrahil, si nos apud ho- hus jungi ". Magnum itaque boc est sacraracnium niines judicat, ut verbo utamttr Apostoli, pro mini- snpra omnem aestimationero, supra omnem intelliPETRI DE GUSSANVILLANOTJE. (55) Quod Guillelrous Remensis archiepiscopus D niensem paulo p"osl obilum Henrici II, regis Anmedialor fuerit pacis inler Philippum Augustum, gliae, cujus fuerai thesaurarius. Dispensatione taet Richardum Anglum lestanlur omnes pene scri- inen prius habita super defeciu natalium ab Alenlores. xandro III, cujus diploma exstat Radulfum de a Guillelmo Remensi S. Thoniae Diceto in Imaginibus hisloriarum apud ad ann.1189. Hic (56) De impensis in exsilio beneflciis legendi roaxime qui Vitain S. in eeclesiae suae, el ccdiliciorumad sedem suam Tliomoescripserunt. speclaiuium struclura magnain impendit pecu(57) Haeclittera R. habetur in omnibus exem- niaro , inquit Godwinus. Obiil an. 1198. De ejus plaribus tam mss. quam .edilis, Designat autem ohilu sic Radulfus ad hunc annuin : < Richardus Richardum Eliensem Nigelli Eliensis episcopi fi- bonocmemoiiaeLundoiiicnsis episcopiis lertius cuui lium naturalem. Qtii cum essel canonicus Lundo- scdisset annis ocio, mcnsibus oclo, diebus decem, diem clausit exiremtini. > niensis, Ecclesiae Lincolniensis dccanus , et arehidiacocus Eliensis, electus est in cpiscopiim Liindo" Cap. 25. '» Phil. 4> '4 Joan. 4. '»1 Cor. 4. 'e Rom. 6. ." Greg. 1. iv. Dialoy. c. 58. PETRl BLESENSiS VfJO 359 gciuiafri, supra oniiiem eminerilianl, in qtio salus A lulum dricit, m ujtio sanciifiCaii sufrius, cl spiritiii est nninai, jJretiuhi saeculi, pretium sirie pretio, gratiac conluineliam facil *6. Sacefdoiibus diciiuf, pretiuiriimpretis.bife. De ipso Apostolus Ioqberis : per proplietam : Vos sancti Domini vocabiinini,miJjf^iiufiiesi, iriquit, sticrhinehtuinhoe pieldiiS, ma- nistriDoriiirii, diceiui vobis »'. Et subjtmgii: Omnis, i riifeSiaiuritih carrie;jusiificatumiii$piriiu, appiiruit qui viderhil eos, cogrioscenl libs, quia isti sitrilseiingelis, prmdicaiuih geiitibus, crediium inurido; as- rrien, cui benedixil Dominus s*. Video auleiri hbdie, suriiphitmirigloiiit'»; Verbum projiliciae esl : Mnii- quod etfleris dico, irinumeros illitteratcs, aiii pbiius 'duWthi,ijui feYlis vaia Dbmihi", quahfb hiriifdib- idiotas, el niliiloriiiiius cafrialiier conversantes, fes esse bpoflet; qui iii rriariibuS, et in corpore UsUrpafe iahli oflicii gradum : iia qtibd Sacfaih:eiili poftant Chrisiuiri ? Quibiis Apbstolus dicii: Eiripti dignitas CXiiidigna nuihbrosilale vilescit, el eiseiiil esiis prilio niagrio : giorificale ei pbrtaie Clirrsium qriod Osee pfopbeta cohquerendo deplorat, et dicii: in corpHrevestro **. Sacerdoterii hoc seiitire. opiif- Mulliplicavii poptilus dltaria ad peccahduin, facim " ei Iri GhHslOJeSii; iiori sbluiri, iii se per siml eis arm ih deticttliri89. Ided fafd sacrific.it •teli qiibd liumililalem exinaniat, sed ul crucifixionem Domiiti Cariliusiensis ordo (58). Sicut enini solel gciierafi •repraeseiitans siighiata ejusporlei in corpore suo, Cx assiduiiale Conieinptus, sic acceriditur ex ipsa «t in ara cbrdis seipsum Dbriiiiiocfiicifigai. Verbum B farilate devotio. Sane non liaberit priiesiatem eiiefe Salbmonis est: Sedisti ad merisam diviiis, sciib qtiia tie cceiesti altarij qtii laberhaculb cafnis desfefeadem te prmpardre oportet 81. Nam el in Levitico viuril*'. lilis enViii, qiii cafrialibuS desideriis iiisacerdos pellem hosllae reiinel rt : quia ordo sa- suriiuhtuf, calix Dominivertiluf ih fel dracoiitim, cerdCtalis expostulat ut, diirn iii inensa altaris ho- angelorum jpariis aufertuf et eis riianna coelestc stiafn immolat salutaierii, quadam coiUfiiiohis putresciti pTuiiqhestiper eos Domhiussietit pulverem cruce hostiae se Crihfofhiet; Oliiri paschalis agiitis carnes ". Ndiaiiduta autem quod eodeiri sole cafiies lion comedebatur, fiisi cum lacUicis agfesiibos et iiidufaiitiir, ei iriahna Jiqiiescii, quia jiixla diversbiiiiiafis; praecirigeuantor eliiiiri fehes : iri qn'0 et ftirri exigehtiairi Tiieritoruiri quosdam Deris iii siia amarituilo pcenitenliae, et coriHiieiiiiSe inuiiditia nialiiia bhxlurafi pfermittit, alibs ad salubfes lacfy.'esignalur. Ih utfoque eliam pbsle sarigiiis -ajgrii iha-spia 'devbtione resblvit. Cnmque ille quasilanponebatuf, u't saeefdos sacfaiiientuiii Dorhihvcae gitehie bl fasiidicnle stbriiacho tahquarii fiirfur et passionis noh stolum ore ad fedemplioriem, sed corticem sacrariienii fecipiat; aniiria isliusexccecorde ad imitatiohehi susniciat : qnia iune de- lesti adipe; ex divirii Ifilici mediilla pinguescit. mum ei hostia prodCrit, si, seipsUm hostiam fa- Spifittis illius 6SI, 'sicut mbns Gelboe, super qiiem ciens , velit lirimiliter el efluJacirer imitari qiiod nec fos nec pliivia cadit; isti Vero quasi liaefeditaii agit. Verbum Apostbli est .* Probet autein se iptim sua? Deus pluviam voltiritafiam siegregavii*»'.Ex hoirio,. et sic ife phne itib edat, el de 'caiice iriordinaia et iridistipiiriata miiltitudine sacerdo-tum iibat B». 0 quarii lelix, qui pfobatiis lnverilus hodiie daluf osterittiiiioslraefedempiioriisvciiefabile Cst! Prdbu iiie; Doinine, etteritd mt .: ut'e fehes. sacranieilfum. Nam :qui debueraiii esse vicafii apomeos', 0t cor nteum ">, ut tanto !sacrainenib digiiUs' stolofuiri', et filii Pelri, facii suiil socii Juclae,et jnVehiar! Terribile enim est, qhbd Sequiiiif : Qui pToeaiiibiili AiUiclirisii. Yermihi qtiippe Gregorii maridtteat mccm tarttem-,. el bibit sanguintm meiim est : < Qui Chfisii c'orpus iiidighe conficil, Chrisiura indlgne, judicium sibi manducat et bibit '*". Ddmihe tradit, rii Chlislus, durii 'iradhuf, dicat: Ecce maJesu Chfistev sacrameiitiim 'Cdfpofis Ci saiigoiriis riiis "traderiiisme mectirheil in rrierisa*3. » Augustitui, qiiasi pignus ei bbsidein cpelestis giatioe diini- itus supef illuifi Vefsictilum, Dederiint in escam Sisti, et in co coristituisii hobis, lion morlem;, sed meariifel "*: i Gravius, iriqtiil, jpeccaiil, offerentes vitam; noh ^uiliciuin, SCdsiilUleiri. Qriaifiperditus iridighe GliVisturii fCgnaritem iri cbeirs, quam qtii cuiri cfucifixefuin ambuianterii ;in ierris. spiritum meuni, si lavero me nitro, el muitiplic:.Dominum tan.gere *°°. Joan.nes etiani Baptisla, quo " yerp mihi herbam borith ", sordibus intingit nie major inier natos imilieruin, testimonio Chfisii, D.omjnus(59). Sic a mortuo pefit lavalio, sic lavo nori surrexit, veriici Salyatoris angelicis potestati- laterem, et dum plus sordes excutio, plures excesbus tremendo niaiiuiii vereiur apponere *: et fiiius sus inyeniens, qups nondum plene, sicut debui, ploratipnis oeiernoe, nianu sacrilega, et ore polluto planxi,milii ex iusa criminum recordationesordesco. sacramentum, in quoyitaaeterna est, recipit, ipsum- Ideo tanti sacraraenti majeslale deterritus, insulfique sibi d.amnabiliter incorporare, aut potius in- cienliam sa.nciita.lis, quam ille, gradus exigit, mekicarcerare praesum.il. Prius per pcenitemiam, et culosus allego. Cerfe Moyses jam clectus In ducem bngum usum. erat expiarida omnis iniquilas, ut populi, et ad Pharapnem millendtis : Jeremias ** perveniretur ad cornu allaris, jd est, ad tanli gra- etiam vocatus a Dorain.o, ut populum rebellem erutiam sacraincnti. Lavqbo, inqui.t, Prppheta, manus diat, humililcr se excusant. Nec dubium est, quin PETRI DE GUSSANVILLA NOT^. (59) Diflerthaeclectioab origjnali sacrae Scriplurae, Syriaca versio sic habel: < Etianisi nitro. te dealVulgata sic habet: Mdcutdta eHhiiniquitatetua, cordm bes, et plurimum sulphuris adhilieas tibi, cicatrices me,dicit Dominus JO««s.EiLXXiiiierp,retes,nisiquod taraen impresserupt in te peccata ttia cpram roe, proifiiniqtytaielegunt i«.iniquilqfibustuis:iv txSixiairD dicit Dominus Deus. » Arabica : < Quanivis,le nit'i'o crov.lriHebraeoautemiffib Tj"nvCT)^,sigiiqia esi ini- absterseris, et mullttm sm.eghiatisadiiibiierisiibi, niliilominus coiuamiiiabb ie cofarii riie luu cqrqm^^me,etc.IlaiPagiihius.He.braeiautemsic tibtis liiis, >aiiDominus Deus tuus. » perversitaqnitas Lyranus in lua descripia esl, vei inipressa. hunc locuiii : < Nitrum species est lerroe, exponunt; Iniquitas qua Et ut tloctus inter ipsos cxponil: < Ita estmaniulunlur purgatores vestium : et deducilur a niteo, festa, ul illam negare non possis. > Quasi diceret: lEliamsi conerisdissimulareluam idplolatriain, non quia facit ves.les nitidas. Boriih autem signilicat siniililer h.abet yim purgatiyam. Per me.» Sic Vaiablus. Paraphrasis Chaldaica : sappnem, qui muitiplicaiio sacriticiprum ycteris IJalles isla Legendu$ yalent Hieronymus in niaculoe, quae non mundatur, sic niultiplicaja siint illuinip.cpiu.peccata vestra, coram mc, dixil Dbminiis Deus. » "ICor. 6. »'Mallh. 27. ««Ps.tl. 105. •» Judic. 13. "• Joan. 20. ' Matlh. 3. * Psal. 25. » Psal. 42. *Levit 1. » Exod. 5. • Josue 5. ' Eccli.J. 8 Levit. i. ».Pastor. adm. 5. u Eccl. 9. " Psal. 18. " Jer. 17. "C.->p.2. 563 PETRI BLESENSIS 561 tantura praeemineat sacerdolalis dignitas ofiicio ve- A mpdernorum sanctlias tanta esset, ut semulandte . leriim Palrtim, quantum res spei, subslanlia um- virtulis exemplo nobis desiderabilem appetitum sacerdotalis gradus immitlerel. Praeterea Leviticus hrn>, quanlum promissionibus exhibilio veritatis. Isaias vero, Domino quaerenti quem mitleret, mi- ordo non oranino immunis est ab onere, nam dinisterio praedicalionis se olferens, prius calculo stricle ad exaclissimam lenetur observanliam hor purgaitir altaris ".Nemoenim aptns esl minisieriis neslalis. Unde Aposlolus in Epistola ad Timotheum s spiritualibtis,donecsancti Spiritusardore purgetur. Diaconos, inquil, oportet esse pndicos, ul episcopos, Obreverendam hujus ministeriiemineniiam.B. Mar- non bilinguts, nonmutiovino dedilos, nonturpelucrum cus, cujus cor et linguam Dominus sancti Spirittis sectantes ". Ex quibus aperle colligitur, quod conigne purgaverat, quasi tameii adhuc imperfectum tinentia, quod sobrielas, et circumspectoe vilae siitim seniiens pollicem sibi abscidit, ne ad sacerdo- custodia diaconis indicta sit; quod praecidenda est tium cogerelur. Legimus, quod cum B. Ammonius ab eis omnis ambitio, et omnia, in quibus lempoad regimen populi traherelur invitus, aurem si- ralis lucri turpiludo versatur. Loquitur Dominus nislram ferro sibi radicilus secuit, dicens : >Lex ad Moysen, dicens : Non eligalur sacerdos, aul Ledivina neminem praecisa aure permitiit fieri sacer- vila, nisi qui dixerit patri suo el matrisuw: Nescio dotem. > Reversi sunl ergo clerus et populi ad 1t verbum Dei: magnum mibi est, et super conalus et sic tandem sibi relictus esi. Ad haec Patilus meos sufficienter implere diaconum. Saepe a juEremita, Antonius . Apollonius, Mutiiis, Hilarion, ventute mea me domini mei Cantuarienses archiPaplirjutius, et ulerque Macharius, et Arsenius, episcopi monuerunt inslanlius, ut promoveri ad bcalus e iam Benedictus, coeterique viri nominatis- sacerdolium coiiseniirem. Ego autera sollicitus simae reljgionis, quorum memoria in benedictione exspectabam, ui vel opportuna exsilii vel martyrii cst, nunquam gradum sacerdotii attigerunl; in sua occasio se pfferret, qualenus exemplo B, Thomae in lamen simpliciiatc salvati sunt. Sicul enim " B. r arena hujus mundi pugnanlibus devotus assisteOdilo Cluniaccnsis abbas in exhnrialionibus scribit, rem; beatique Laurenlii vesligia humiliteradorans, istorum siiiguii tina hora diei, Dominicaepassionis, Levilici gradus officium publice profiterer, et dicenostraequ.e redemptionis beneficia quasi in fasci- rem domino ac patri, si forte ad pugnam sine me culum memoriae devote ac fideliter, colligeb.ini, et festinaret: Quo progrederis sine iilio, paler? quo sic in tiniore et humilitate, Iirecad fruendum sua- sacerdos sine ministro properas? experiere certe viter, firmiler in sna conscienlia recondenles, cor- uirum idoneum ministrum elegeris, cui commiseris pus Domini spiritualiter manducabant. Sic Dominus Dominici corporis et sanguinis consecrationem (60). piaecipit apostols dicens : Hoc facite in meam Nobis enim diaconis consecratio illius salvalrlcis hosliae committilur, non ut conficiamus, sed ut commemorationem1*. Et adjungii abbas: iSicut enim sacramenium quandoque indignus, sic rem conficientibus humililer assislamus. Et quae absursacramenti non recipit, nisi dignus. > Voce hu- ditas est, si diaconi, et maxime arcbidiaconi in suo mana explicari non potest, curn quanta devolione ordine perseverent? Nam hunc ordinem archidiacoufici, cum quanta cautela dispensari, cum quanta conatus canonica censura praescribit; et sicut epirevereuiia sustipi debel corpus Christi. Conficere scopalui presbyleratus annexus esl, sic el archi1 vereor, quod aiTectosuscipere; nam cum utrobique D diaconis diaconatus ordo quadam consequentia inseparabili counilur. Ideo simplices diaconi, urpura conscienlia exigatur, lanien vita perfectior, et couversalio eroinentior propler varias illius orgente necessitalis vel ulilitalis inslantia juxia dinis circumslantias a sacerdote requirilur. Utinam Carthaginense concilium ad eminentiores ordincs PETRl DE GUSSANVILLANOT^i. (60) Sic etiam legunt Maz. 1; Vall. Vici. 2 et 3 ; maxime in qualuor sancti Ambrosii mss. antiquisDom etMerl. Soltnn Sorb. 1, habet minislraiionem; simisel optimae noiae, quos evolvimus, quorum duo sed male, propter ea qnaesequunlur in hac episl. : sunt in hihliotheca Sancti Germaui a pratis, alii duo in Yiclorina. lla etiam habebatur in primis edi Eodein etiam modolegilur in maiitiscriptis sancti Ambrosii, iib. i Domini 1492. De offtciis, cap. 41, Undehic locus desumptus est, " Isa. 6, »« Act, 6. " Trithem. De viris illust. " Luc. 18. " I Tim. 3. '» Exod. 55. l9 Psal. 54« EPlSTOLiE-EPlST. CXXIII. 366 possunt cogi; sed quod ad hoc de jure arctari possit A lime obtinuit, nisi gravi culpa inlervenienle, amilarchidiaconiis, nunquam legi. lmo e diverso B. tat. Ilic vero qtiaedam honoris amissio cst; nam, si Gregorius *' preecipiendo decrevit Nalalem episco- diligentius attendatur archidiaconorum praeemiV pum Saloniiana1 Ecclesiae, et usu, et honore pallii nentia, et depressio simpiicium sacerdoluni, quoedam degradationis species est in archidiaconis ista deslilui, quia IJonoralum ejusdcm Ecclesiae archidiaconum invitum fecerat in presliyterum ordinafi. promolio. Ut aulem dejure civili quaedam ad proInter eactera vero, quae circa similem casum scribil posilum a similibus inducaraus, Ulpianus »*disputans de curatore bonis dando, refert Cassiura serU Simplicius papa Joanni Ravennali archiepiscopo. haec verba leguntur ": < Privilegium dignitatis me- bere, nemihem invilum cogendum fieri curatorem;; et subjungil : voluiuarius ergo qua-rendus esl. reluramittere.qui permissa sibi abuliturpoteslaie. ldeoque denuntiamus, quod si postbac aliquid tale Credo autem, quodsacerdotes animarum curalores praesumpseris, et aliquein, seu episcopum, seu suiit. Unde et Ambrosiiis dieit: < Necesse est ut presbylerum, vel diaconum invitum facere posse munda sil sacerdolis manus, quac salutero animae credideris, ordinalioncs Ravennatis Ecclesiae, vel curat. > El Salomon : Maxima peccata cessare fajEmilia; libi noveris auferendas. > Salva vero pace ., ciel curalio *'. llem compellere aliquem ad lirociet revereniia Gelasii papoe, hi qui in sacro eloquio nium, Juslinianus '* inter lurpitudinis causas enu.exercilaios habent sensus, vel non approbant, vel merat; nam el hoc ipsuro.'crimen concussionis rcverentialiliali se excusant, quod ab eo scrptuin imporlat. Quae ergo ratio est, ut archidiaconus sub lanto discrimine animoesic ascendere aut poest, ul videlicet illis, qui sacerdolium dilferunt, aut a susceptione illius ordinis se cxcusant, minores lius descendere coarclelur? Aposlolus quidem mohonoribus el stipendiis praeferantur, ut honorem, net, ut unusquisque in sua «o<;atio"i« permaneat". quem fugerant, appetere niiantur, et quaestum. Et ad Ephesios "loquensjuxtadistributionemsancti Sane 11011 Iionor, .aut quaestus debel esse ordiiv.s Spiritus, in Ecclesia Dei oflicia diversaeprofessionis eccasio, sed Christi charitas, et animae salus. Gre- assignat, ut regina slans a dexlris Sponsi multigorius in Regislro *3quemdam episcopum commi- plici varietate ordinum sil ornala. ln figura hujus nando redarguit, eo quod archidiaconum suum rei Dominus in libro Numeri"' circa labernaculi reclamanlem ad sacerdotium promovissct. llli vero minislerium diversa dislinguit ollicia, ut sint alii cpistolae quaedaminterserit, dicens: < Sicut justum Levitae, alii Merarilae, alii Gersonitae, alii Caaesl, ti'. nemo credere (61) compellatur invilus, ita thilae, alii vero Aaronilae.-Nec erat ibi ordinum ceriiiendum puto, ne quis a sui ordinis gradu de- C alteratio, ut uniis ordo ad allerum transiret, nisi hoc urgcnlissima ratio dispensationis -exigeret. sisterecompellatiir.i Porro dignitatis lurbalo ordine, archidiaconi hodie sacerdotibus praeeminenl, el in Postreino iiullus sibi honorem, sed qui vocalur eos vim et polestatem suae juridictionis exercenl. a Domino tanquam Aaron *'; el ideo forle adhuc Eapropler arcbidiaconuni in presbyterum promo- inier Levilas, et noii inter Aaronilas sors et condiveri non est honorem ejus augeri, sed minui. Licet tio vestra esset, nisiDominus dixissel vobis : Amice, enim in adeptione potioris gradus possil in quibus- ascende superius, **, et sic vos pontificalibus infulis dam; sicut tetigiinus, locum habere coactio, tamen induissel. Benediclus autem Dominus, qui elegit quod quis a superiori slalu descendere compella- vos in sacerdotem sibi, sullicienlem el idoneum ad tur, cxpresso scimus contraire decrelo. Sicut aper- dandara scientiam salulisplebi ejus , ad praedican— lissime liquet ex epislola Gregorii papa; »*ad Joan- dum annum placabilem Domino, ad benedicendum ncm Syracusanum episcopum, quae sic incipit: populis in monte Garisim, cflicacem converlere in< Quorumdam ad nos relatione pervenit. > El ex credulos ad prudenliam juslorum, el parareDoillo noio et solemni capilulo Augustini»»: < Displi- mino plebem perfeclam. Vidimus quamplures iu cet tibi. > Quomodo ergo desliluetur quis a gradn, Ecclesia Romana in ordine; diaconalus usqtie ad •, quem canonice adeplus esl, maxime cuin ex ipsa aetalem decrepitam, el exhalalionem extremi spiritus destitulione decrescal? Nam in Cabilonensi concilio minislrasse. Certe doininus Cteleslinus,. qui hodiejure communi soneitum est ne quod aliquis legi- sedel, sicut ex ipsius ore frequenter; acccpi, jn offi.r PETRI DE GUSSANVILLANOT^. (61) Esl hic error : nam pro credere debet legi Quo anno; scripta sit haecepistola certo deuniri erescere. Sic cnim habetur in omnibus Gregorii exnon potesl; quia tamen Cielestinus III,S.P. dequo emplaribus lam edilis quam mss. Sic eliam apud hic fil menlio, electus esl anri. 1191-. Richardus Ivonem Carnot., parl. vi, c. 279. lta ct iu mss. auiem Lundoniensis . obiit anii. 1198 ; inler haec noslris Va!l. Dom. et Maz. 1, Sorb. 1 legit con- duo, lempora scriplam essc-conjicereippssuiiius. scendere. »' Lib. n Reg. ep. 15. «« Disl. 74, c. Ubi ista. " Lib. n, ep. 19. D. 74, c. Gesta. nLib. " xi, ep. S4 , D. 74 . c. Quorumdam. '" 25 q. 4, c. 34. Aug. ep. 204. " L. iv, c. 7, 1. 2. Eccle.» D. 1. XLIX,16, 1. iv. " lCor. 7. " »» Cap. 3. »» Hebr.. 5. Luc.14. »»Luc Lk. 10. Cap. 4. 365 PETRl BLESENSiS 568 56,7. cio levitae sexa.gin.l_a quinque annps expleverat, an- Ailipn. arc.hidiac., sa,!uteiiiel inter adversa constantequam ipsum Domintis in summi ppntificafus api- tiam, cem subliniassel, Quare invitaniur ad sacerdolium Duni inter principes noslros grassaretur immanis inviti?Certe Jpsue 3*ppnit in pplione pppuli lsrael ho.stililas (63), vos tanqtiam mediator, lanquam servire diis Mesppotamiai,siye Dep. Et"nos quidem ai.igelus pacis, varios inter mealtis ei . laboriosos liberi sumus; non enini accepimus spiritum servi-.. rrequentissime fecistis excursus. Eo lempore depace tuiis, sed spirii.um, ui ex Deo est, in quo clamamus: au.t lurb.ali.on.e eslrae Ecclesiae, nec eliam tenuisq v — (Jbi autemspirilus Dei, ibiliber- stimis sermo erat. Abba, Pater '". Triumpbastis landem de prppotas'», Si in hoc spiritu Deus Paler est, et nos ergp sito, ct per industriam v.estram in tempore iralilii. Si aulem filii sumus, et liberi lestimonip, Chri- cund.ioe fuistis .recoheiliaiio. Tunc primum rumor sti vocati pe.rChristum. in libertaiem glpritc.filiprum inspnuit, quod adhuc Ecclesia vestra tempes.tatis filii Dei, ul simu.s filii et Iieoredes.»», quidem Dei per antiquae lurbinibus vexaretur. Supervenerunt alii Cliristum, haeredes auteni Chrisli per Detim.Nemo firmiter assereiHes, qupd dpminus rex ad omnem igitur, quqeso, arehidiaconos invitos ordinare prae- uiiguem dissensionis illius scrupul.umcomplanasset. siimat; coacla enimservilia Dpminus non acceplat. Euerunt etiam, qui diceren.t: vos de provincia RoNimirum obsequia, quae Dep impendimus, non. ex 8 tliomagensi egressum in Alemaniam transmigrasse ppere sed p.otiusex voluntale pensantur. Scioautem (64), Ppstremo retuleruiit niihi secrelius quidara qu.isdixerii : Voluntarie sacrifi.cabq libi 3S. Et ego de familiaribus veslris,, quod dominus rex vos de qtiidem hpnip. sum, non asinus, Ut spont,aneus in- parlibus il.li.srevocarat, et ad veslrai voluntatis arbiviterad onera, non corapellar invitus. Solelquidem triu.m pacpm Deo,ei vobishonorabilem devoiissimus gentilium tyra,n,np.ruiri rofa.na et efferata crude- offerebat. Taiila rumoruro varietale suspensus inter p lilas sacrificandi neces.sitaiero Viole.nierindicere Cyeptusambiguos. a.rixius oestiiabani. S.criptum est Chrislianis, Egp yerp C.b.rjsijanu.s ad sa.cerdotiuin. enim.fumoribus credi oporlere.elnpn oportere.Quidr. fo,r,tecpgi pptero, sed. ci.tra liberae ac devoioevolun- quid. autem cce.les.tisdispensaiiodevestraperegrinalatis arbitrium nullis nnquam altaribus immolabo, tion.edecrevil.m.ihiaccessissei.ad volonumplenitndi-. ' " '" ""'' '"' Vale. . iliaere ie n.emsi solatiuuivo.bis ho.cyestrae4esola,tiojiis EPISTOLA CXXIV. pfaestiiissero. Scip quam meritorium et caramenItOTHOMAG. AJ>YfALTERUM ABCHIEPISCOPUM (021. dabile sit apud Beum et. homines, co.mitivamprat> D. 1195.] ". [A. ut — W. Rothomag. archiepiscopum, ex- „ Slare amicis afflictis, et roaxime. d.oroii»s, quiABGTJMENTUM. compatiaiuur snlanlem ab Ecclesia sua consolatur, ejusque fu- vI bus in prosperis co.mmunicavim,ivs, a.b_ et in duris. Pcregrinante Noemi, Ruth Mo*»hitis tuelur. gqmjustqni ftds.secontra obtrect.alores Dei Reyereinio Palri et dproino WAITEIU> gratia . cjus Itttere no.n.recessit M. QuoeritHieronynnis % RJesen,.Ba^ quid propter hoc relribuerit ei Deus? et suhjungit: R £**ch.epi.^copp pihpmag,, suus P«TI\CS, PETRI DE GUSSANVILLANOTM. pulso conspiraiione primorUm regni cancellario , _ (62) ls est qui ab omnibus historicis appellalur \Yallerus deConslantiis, natione Anghis, qui primo ipse YValterus a regina matre et coroile Moritor-ii regni admifiierat canoiucus Rpllip.magensis, tum. Oxenefo.r- regis ffatre canceliarius, supre.mu.sqne itinere Jeexindeepiscopus Lincoln.i.ensis nister insiiiu.tus est. Verum reverso ex in (i.ensisa.r.cbi.diacon.us, pri.siiann. 1183, postremo ppsl RoiTodum Rothomagensis rosolymilano Richardo rege, et. restiluto soi arcbiepiscopus ahn. 1185, vir sarie inagnus, et ob id nam dignitatem Eliensi episcopo, Walierus adest: admi.nisirationem archiepiscopatus. reversns lUfique regi Angliae Henrico 11et Rlcbardo gratisr simus. El primo quidem cum esset canpnicus Rp- quo per annos xxiu sa.pienler adthinistrato, obiit ihbmagensis, vices cajocellarii egil apud Ilcnricum anno1208. Nctandum lije occurrit in pjuribus exemplaribus II ex Radulfo de Dicelo in Imaginibus hisior. ad annura 1173, his verbis : < Adtilfusde Varn.evilla Ro- legi Willeloijuin, vei WiUerntum pro Waltero, sed corrupte, cum nullus hoc temporc legatur architlio.mageiisis sa.crista, ih.esaurarius Eboracensis, consiitutus est Angliaecaricellarius. Qui modum vi- episcopus Rothomagensis Willelmus nomine; sed vendi parum a privato dissimilem.quem prius sem- est error amanuensium, qui bisloriarum ignari dear•per habuerat, non immutavit, malens Waltero de jy cepli siint Iitlera W. quam WiUelmum denotare Constantiis canonico Rolhomagensi vices in curia bitrati sunt. (63) Loquitur de bello inter Philippum Augustum, regis committere quam circa laliis principis hiililantes expensis profttsioribus, laulioribus mensis, et Richardum, quod acriter in Northmannia hoc ad sui nominis g\pria,n.ip.ropagandanj per dies sinlempore gestum est, scilicet po.stqu.amutcrqu.e ab h.ocbellp gul.os ipvi.lare. >.Richafdo auiem quain fuerit cha^ expeditione Jerosoiymilana redibise.t. Deautero hic rus hinc elucet, quod ctin>iii expediiione Jeroso- omnes historici passim lo.quuiUur.Quod ail Blesensis, Walterum luisse medialprem i.ntef lymilana jniin i,n Stci.li.am perveuiss.et, lilterasque ambos. reges, idem lesiantur s.criptores Angii ct a"b"EleoJioramaire et a prinioribus regui contra Guillelmum Eliensem cancellariurii, et regni admi- maxime Rogerius ad annum 1194, qui inter a.rbi!nistrum querimoniis plenas accepisset, Walterum tros pacis cum regibus conciliandae Walleruin noarchiepiscopum in Angliam remisit, ut una cum niinat. cancellario. rcgnuin adminisirarel. Postmodum ex(64) Non in Aiemaiiniam, sed Cameracum sese s>cap.2i, ssRom. 8. 36HCor5. »' Rcm. 8. 3S Psal. 55 »» Ruth. 1. *" Ep. 25 ad Paulam. " 569 EPISTOLJ",— EPIST. CXXIV. 370 « Chrislus ex ea. nascitur. > Experimentq noveriiiU A dpminp rege, vel cum alip sum, anima mea vobisT Ecclesiacnpslrae.nunlii missi.fre.quenterad dpminam cum pst. Sane Jonaihas cum patre sup Saul corporeguiam, penes quam eq te.mppre conyers.abar. Vos raliierversabaiur, el eral aiiima ejus cum David"''. eliam scire. cred.ideram quanto. zelp, quantaque in- Cpm autem Chusi Arachites David fugienli a facie dustria ycstrprum saepiussemulprura niachinanicnlji Absalo.n*', yellet praeslare comitivae solatiuiri, refrustrassem. Tesle Pctro csmeU.aupejus et co.nca- ni.isit eum cum Sadpch ei Abiatliar sacerdotibus, npnico upstro, quia vps et causam yeslram niulti- sciens qupd residentia eprurn circa Absalon fruplici ratipne tuebar, ila quandoque cxcanduit in ctupsior esset sibi, sicut postea rei exitus declaraine, Ut vcrecu*i,ditemulie.b.rispblita in spirilu He- vit, Viderilprudeutja vestra, qpid expedial vobis, ca.tes vel Tisiphpnes conlra me prpbris el cpnliime- et mihi. Ego in vespera vitaj meae sum. Votiyum mihi est, novissimps dies meos oflerre Aliissimo, lijs intpnarel. Nunc etiam dominps Canluariensis segre fert abs.en.tiammeam, gratanter acceptat con- qui dtes a.hiiquosperdidi,quia perdiie yixi. Ulinam sortium rapum, eique videlur honesla etulil.is mea sic curratis, n.on quasi in incerlum; sic pugnelis, conyersalipcjrca eum. Sive cum ep. s.um, sive cum non quasi aera verberans; sic cpr vestrum slahiPETRI DE GUSSANVILLANOTiK. rec.ep.eratGuaUeros, scilicet.qnia regi Francorum B scriplo proesenli cum apposilione sigillorum tam Piiilippo et Richardo' regi Anglioeinier se dissidenti- noslri quain Ecclesioenostfae capituli protestamur.» bns conditiones qiiasdam, qnoe ipsi parum aequae ln aliis tamen lilteris, quas sciipsit ad ami.cum videbaniur. admittere nolebal. Ppstea vero ab suum Raduifura decannm Lundonjertsem, quae bai.isdem regibus rejeciis illis condiiiouibus, pacifice benlur itpud eumdem Radulfum, anri. 1196, signi^ revpcatus esl, daninaque WaHero, et Roihomagen- ficat ex fege composilionis inter Franciae et Angliae sis Ecclesiae patrimonio illata resarcita sunt. Et reges inilae, Rolhomagensem Ecclesiam < in da.niquidem ex parte regis Francorum, qui ad eum re- nprum sttprum re.compensaiionem annu.o e,t per.per tu.oquingentarum Iibrarum redditu fuisse dilatam.) vacgndum decaiiiim Tirpncnscm et canierarittm Credibile tamen est has quingenlas Vibras aiinui snura misil Cameracuiii cum his_litleris, quap refereddiius datas esse a rege Franciie, ciun consiei runlura Uariulfoad ann. 1196 : strorum, et successprum, et prp. aniiiyersario noQuid aiiteni d.ederit Philippus pro co.mpeiisatipne slro, etpro restauratione amissoiuni et damnoriim, damnorum Ecc'esiae Rotlioniagensi illatorum, non quae dominus nosler Philippus rex Franciac fecit conslat apnd scriptores. Certum larnen estpleneab archiepiscopo et EcclesiiBRothomagensi, tempore eo satisfacium, ul inuicat charta illa Walteri, quain guerrae i.nler n.o.set praefalum regem,, trecenios moe charlpphylacip regis asservalp in papella regia tiios yini. percipiendps siitguiis annis i.n mpdiatioiie noslra Rollioniagerisi, pef iniegra dolia, sicut ea Parisiensi producinius: < Charissinio domino PIIILLIPPO ei gratia illust.ri recipere solemus, et talis vini quale recipere sole-r D Francorum regiW. dignalioiiediviiia Rolhomageri- l.nusin mttdiatipue nps.tra; i.ta yidelicpi qupd arSJsEcciesiaeinin.ist.er, alulem, gratiain, ei omnipor chiepiscppus a.d ugus p.rop.rios hab.eb.it de epdem s lentis D,ei bejned.iciipnem. vino cenlum niodios siiigulis annis, el canonici ad < Npverit exceiientia vestra sa.iisfaclumesse no- usus suos el communiaui suam habebunt reliquos bis, canonicis noslris, et caeteris ecclesiasticis per- ducentos modi.osvini. Si vero praefata nipdiaiio soni.spmni.busde provincia ripstra plenarie ad ho- iipsiranbii pp.lerit suiiiceread perliciendos vre.cft\i.ps npreih Uej, et Ecciesioenpstrae, et, iipsvruni, super p ' inodios vini, praefatus.archicpiscopus et canonici universis damuis per vos, et veslrbs, el e.os,qui ad percipieni pro singulis hiodiis vini qui defuerint, vos perlinent, nobis illatis. El quod nos el praedi- viginii solidos Andegavenses a nobis et haeredibus clae p.erson* oinnes tam Andel. quam omnium red- nosiris, doiiec ir.,tegrepcrliciantur irecenti modii di.iiiuuiel aliarum rerum noslrarum plenani ha.be- vini, El illps denarips percipienl tle reddilu nostro mus restiluiippem.. Et idep interdictuiii sub quo Rbthomagerisi. Daiuni Rblhomagis annb regni terram vesiram iii provincia nostra concluseramus, sexto. > Appensa sunt aulem huic inslrumento duo relaxavimus, et quietamus in perpetuum vos, et sigilbi, ip quprura alterp Jegitur scri.p,tumnpmen vestrps, el uniyersps, qui ad vps pertinent, de uni- integruin ^Vy.i.iterus. Veruh.i. pn d|u perdii.rayitcpnn versis rebus illis, quas de rebits npslris et Ecclesia cbrdia illa inier Ricliardum et Waiierum :_ paulo de terfa domini regis Angtiae in jirovincia nostra post eriiiriigravis inter eos exorta est dissensio pio» cepistis anle vigiliam S. Nicolai anni Dominicae pter villam Andeliam, quae erat patrimonium EccleIncarnationismillesimi centesimi nonagesimiquinti; siae Rothomagensis; sed de hac refusius loauar in . nec propter ho.cali.quid vobis, auta vestris exige- fra ad epistolam 1.38. > a liiqs, nec in quodam vos miitemus super hoc, nec Seripta est haec epi%tolaann. 1195, quo scilicet vexari a subtliiis nos perinittcmus. Hpc atttcni Camcracum sese receperal Wallerus. *' 1 Reg. 16. 4SII Reg. 15. 372 PETRI BLESENSIS 571 lialis in Domino, ut silis inter iilios excussorum 4». J! c.ausalur egrcssum : docet enim Dominus de una \ Diligenter deliberale vobiscum , el juxla evange- civitate in aliam fugefe "*. Ipse quandoque a Judaeo-. licam parabolam44sedenles, prius compulate sum- rum facie se abscondil", et ejus iroilalor Aposloptus, el videte, si ei possitis cum dccem millibus lus perseculores suos in sporla demissus evasit'*. occurrere, qui cum viginli millibus venit ad vos. Sancla vero est ei Deo accepta elatio, cotitra malitiam superbiae,divilias el honores, aiqtte principum Quiergoarripuistisopusfortiludinis,fiindateinlenlionem veslrain in Iapide adjutorii, stabilite vosin fun- familiarilalem propter jusliliam conlemnere; noilamenlis Sion, ei animum vestrum adversus omncs bilis superbia est, nobilissima vero, si ipsa confusio contemnalur inconfusibiliter propter Christum, qui perseciiliones et iiijurias ad solidum conquadretis. Videte quod solus Christus, qui summa juslilia sicul Apostolus scribit", proposilo sibi gaudio suest, sit in causa tanti propositi. Verbum eiiiin B. siinuil crucem confusione contempta. Aposlolis et Petri est: Si pro Chrislo palimini, bcati *". Et ad- aposlolicis viris a Dominodictum est : Fortitudinem jungil : Nemo ex vobis paliatur, ul fur, aul alieno- gentium comedelis, et in gloria eorum superbietis"• rum appeiitor *". Moiiem siquiiJem pretiosam facit Sapientia eliam in libro sui nominis dicil : Apui in confessoribus vila, in martyribus causa. In om- me sunt opes superbw, el gloria 6i. Yos autem liana nibus ergo vexillum Cliristi, et titulum iunocentiae ' habere superbiam quibusdam viva voce respondi, praefcratis. Novi magnanimiuiem veslram; et scio, ct quia in transitu festinabaut, ego eos persecutus quia vestro inagno cordi nihil cst magniim , nihil sum litteris, quae adhuc cxstant, in qiiibu.s animi grave vel arduum. Ecclesia quidem, quae esl mater vestri doies aperle descripsi, et qualiter vobis olira noslra, libera esi, sed hodie cogitur ancillari cum lenocinante dignilatis fasligio, et prosperitatis aura Agar ". Ideoque migralis , ne videatis Ecclesiae statum conscientiac veslroe ventosae laudis exlolvestrae mala, sicut prophela 48lamentalur, et di- lentia movere non potuil; sed eraiis, sicut Pelrus cit : Migravit Judas propler afflictionemet mullilu- aposlolus docet6», forma gregis in populo, vesirisdinem servituiis. Sed cum Dathan el Abiron turbae que subdiiis secure cum Paulo dicere poteralis: populares absorbeanlur a terra *', el. descendaiii in Non, quia dominamur fidei veslrw, sed adjutores infernum vivente?, qui irrilare praesumttnt Aaron sumus' gaudii vestri"; non ambulelis ia magnis et. sanctum Domini, qui insurgunt adversus Dominum, mirabilibus super vos; quodam enim eleganti artiel adversus Christum ejus. Jam per ipsos operaltir ficio minislrandi in divitiis el honoribus sensislia AiHichrisliis mysterium iniquilatis. Vos autem vi- humililer, et omnerii in potestate gloriam represi-yiter agile, et confortamini, fecolenles, qtiod in C sisiis. Si ergo detractores, sieut Apostolus dicil 6\ j Proverbiis legitur, quia nomen Domini maxima Deoodibilesvos depravanl, recolite vcrbum lsaiae6", forlitudo " ; jusius aulem de anguslia liberabilur, diccntis : Opprobria et blasphemias eorum ne liet Iradenlur impii pro eo ". Ipsi nunc jaciitanl se mucritis, in proximo esl, ul obstruatur os loquenpracvaluisse in vanilale sua, quorum gaudium, ut tiiun iniqua. Adbuc respondebitis exprobrantibiis verbo Job utar, est ad inslar puncli "», quorum finis vobis verbum: Non esl servus tnajor dominosuo6S. interilus **,quorum sepullura sepullura asini "*,quo- Chrislus pro nobis opprobria non erubuit; nec vobis i uiii retributio igniset verrais. Inaudiium est qiiod ernbescenda suut pro Chrislo. Si perversa maligniEcclesioeperseculores ullriccm illius mantim eva- tas subvertere cogitat Ecclesiaedignitalem, c-ogltat serinl, qui potenles potenter punit, qui semper su- e contrario Deus eam jn stalum erigere meliorern; perborum et sublimium colla propria virlule calca- nec dubium esl quin cogitatio divina praevaleat. vit. Nam si ad tempus supra dorsum justi fabricare f-*ravit enim, Dominus exerciluum dicens : Si non, peccatores permitlit, ei coronam gloriae ex ipsa ut cogilavi, ila erit, el quomodo mente traclavi sic impiorum malleatione componit. De his autem , qui eveniet"; si lolum mare hujus soeculiconlra Ecclesacerdotibus Domini sunt rebelles scribit Anios siam fervens ebulliat et feratur in impelu, Chrislus propheta "", et dicil : Uxor lua in civitate fornicabi- ") ambulatsuperaqiias;ventiqueet mariobediunfei6S. tiir, filii ac filiai tum in gladio cadent, terra lua in Quod si Chrislus in navi dormiai, exciletur oratiofuniculo metietur. In terra pollula morieris, el nibus clamantium : Exsurge, quare obdormis, popu'us luus de terra sua caplivitale migrabil. Qni- Domine? Tcmpore diluvii concussa inundationibus ] atd 4).ppidum Ligprin) Ipcp nalus, qui scieutia et yifesi apud S. Viclorem' in esl. iiiiiliiiij s^d liaiijp^digniiaiem feve'6iiiis: De ep sic sis iiiulta deiiit. Septiltus mofte canonicus effectus ilionachus Antissibdorensis in Chronico : airiicitioefortitis convalescai; ritalis,etcohtractum Sitis quaeso successbf iet cbnlrriuatof iMrtis gfatist?; siorieredhihuit; et quia siipef parica fidelis fuerat, "eum siipfaiiiuita cbnstiiuii. Qui ergo, sicui lignurii D' quairi pfoxirrii et iritinii yestfi mihi siiper bir.rieni PETRl DE GUSSANVILLA NOT^E. (67) De Odbiiisvitheifebusgestis vide intef PaprovifiCiam Iegatum fhstiiiiTt. Obiil a'u'teffi "arino iro/oijitTioihbsmoxfederidos, ad aririum 1208. EDIT. 1199 ex ItigPrdo ei ex tiiVohymoaticiore 'Historidi PiTR. addidil: "arcliiepiscoporuiiiBttuiicensiiim, qiii pt' _li«e'c (67*) Hicbsi Hbnricus de Soliaco pririiuni nioha- 'tClaruit a'b o/iino1185a'd ahiium '1199, pfaeiiiVlefichus et abbaS Cafbli-lbci pfdinis Cistefciensis, iiim tibus Roiiiae Lucio lll, Ci^bahoWl, Gfegbfio VHJ, post Guafinum elbcius afciiiepiscopu^ "et pafriafCha Clomente III, CdelesiiiiP111et iriftb'c'enti0III; ihipe' Bituricensis, arino 1185. tjbi consepfatiis fest a rantibus Ffiderfco 1 Pt Heiiribo VI, nec hon rpghi Lanibeflb cafdinali archiepisCPpo MediolahCtisi FratiCPfrim'luPdefaihiiVastfeiitie 'felicitbfque guber'qubndam Riluricehsis Ecclesiae afcliidiacoiio, qiii Sante'PhiiTppb Augusib jiujus hbiiiiliis securidP.» (68) Quaenaiii fiiefit iila. fainiliJtfiiaS, 'quam hapostea fuit sunihnis ponlifex Urbaniis III. Qui "euifi iri qupdam diplomaie vOcat prPviduril, discreihrft, hiiit ^Peiriis iiostef eiiih Orlche clarius expiicat epilitofibus et genefe simiiem. 'Propxefea illuin S. R1. stol.1 pffefedenii.' E. cardinalem et aDOStolicacedis perBituriceiiseril s 377 Psal. 118. PETRI BLESENSIS 580 V7Q meritorum meorurn exigenliam consueli sunl exhi- A glpriosa nepotum, el evanescenlibus amicis veteribus novorum progenies aduliiores et duiciores frubere. Rex Angliacllenricus ll.consanguineus vester, me primus in Ahgliam traxit, cujus munificam et ctus amicitiae coalescunt. Quia igitur secundum nomagniflcam manum frequeuler pxperlus ex ipsius men magnorum, qui suntin terra, niagnifieavit voamissione didici quanta mihi bbvenisset commo- hiscum Deus misericordiam suaro, qui fuistis magnus in minimis, sitis major in magnis; nunquam dilas ex diulurnitate vlventisl Surrexit auiem vestra nobilitas ab avila magnaniroiiate degeneret. novus Pharao, qui non cognovil Joseph; et uiinam Cordi magno niliil esl magnum. Quaeritanon datum, in lam longa peregrinatione mea nullus me homimim cognovisset! Eram quandoqtie de morle illu- sed fructum; nec vobis vos, sed omnibus vivere cc* slrissimi rcgis consternalus aniirio, et mcerore con- gitelis. Testimonio Pauli, Christus heri d hodie, fectus, alque Anglia salutata prae laedio animaealias ipse et in mternum ». Qui vos ad magna provexit, transmigrassein, nisi domini Wigorniensis (69), et ad majora servavit. Expedit lamen, ut sitis indedomini Dunelmensis (70), et archidiaconorum ejus fessus exhibitor gratiarum, ut Deo deteslabilis ingraliludo, nec etiam iri modico circa vos prassumal tunc viventium grata et ampleclenda familiaritas me ab illa et omnium desolationum molestia rele- irrumpere, sed ei semper vos offeralis obnoxium, " cujus beneficiis eliam angeli se impares recognovassent. scunt. Vale. Quae enim pressura iia gravis el iinportabilis EPISTOLA CXXYIII. esse possel, quam suo colloquio, auxilio, consilio ADGCILLELMUM AHCHIEPISCOPUM SENONENSEM (71), et solatio tanli viri non levigarenl; qui mihi tran— Querilur promissa ab archiepiscopo ABGUMENTUM. oninesiiiforiiiiiii molus, et in terra pereqnillabant Senonensi mquo lardius prmslari. Promiserat aumeac palriam faciebant? Sed praecisaf iem se eum in famitiam suam recepturum, et benegrinalionis cst velut a texente vita eorum, et crudelis sicaria ficio ecclesiastico ornalurum. Venerabili Pairi et doniino GUILLELMO gratia Dei mors me perimere credidit, in eis mihi surripiens vivendi soIaiiumT Gralias autem ago Deo, qui ad- Senonensi archicpiscopo, PETRUS Rlesensis, saluversus necessariae falalilalis urgenlias benigne pro tem, et se lotum ad pedes. alllictis excipiens suscitat, juxla; verhum Amos, de Exspeclans exspectavi dominum meum diu, nec intendit mihi. Sperabam quod darel effectui verbum filiis prophetas, et de juveiiibus Nazaraos'. Pro patribus nascuntur filii», pullulatque de novo seges suum, et gratiam, quam mihi M. Gerardus (72) ex PETRl DE GUSSANVILLA NOTJE. '(69) IfenriCi ne.mpe, qui ex abhale Glasloniensi C faclus esl episcopus Wigorn. ann. 1192 et obiit ann. 1195. (70) Erat hic Hugo cognomento Pusar, vel de Puieaco, Stephani regis Angli* ex sorore nepos, ideoqiie Odonis consanguineus. Cuni esset Eboraet archidiacorius censis Ecclesiae thesaurarius, YViiiioiiiensis, electus esl in episcopum Duneimensem ann. 1152, reclamanle elcontradicenie afchiepiscopo Eboracensi Henrico, inquit Neubrigensis. Uiide Romani ad consecrationis munus suscipienduin ire compulsus, ab Anastasip siimmo potitifice anno 1153 consecralus est. Annps totos xLiiEcclesiam Dunelmensem rexit, ubi muJta praeclaie gessit. De eo fuse Neubrigens., lib. v De rebus Anglicis, cap. 10. Obiit aiuem aim. 119i. Scripta est haec epistola an. 1197, id est circa initia pontiOcatus Odonis. (71) De eo vide ad episl. 15. ; (72) Est hic Gerardus cognoiiiento Puella, na- j) tione Anglus, Pelro Rlesensi valde familiaris, ut qui Luletiae ambo docuerani, et postea in Anglia Ricbardo Cantuariensi archiepiscopo adhacserant, el in ejus familiam cooptati liieranl. Lego lamen in Quadrilogio S. Thoinae Canluariensis archiepiscopi eiiin inter faniiliares viri sancti animmeiatum his vcrhis : EEISTOLJE— EPIST. CXXIX. 582 parte ipsius nuiiliaverat operibus exhiberet. Eram A libi Deus; licel sls major me, et eminenlior digniin amariludiiie mulla, sed magister G. mihi grata tate, fraier iamen nieus es. Nolo ut vox fratemi et dtilcia nunliavil, ita quod seciindum iniiliitudi- sauguinis clainei ad Dominum contra me. ln lerlip nem dolorum in corde meo consolationes ejus laiti- Regiim dicit Dominus ad liliiim prophetae : Quia ficaverunt animam meam. Morosa quidem et in- dimisisli virum dignum morle, erit anima lua pro anima illius'. Ad omnes etiam se porrigil verbum ccrta voti roei completio me quasi in frixoriodecoquebat, et si diulius sic mecum viverctur, et in islud Jeremiae dicentis : Maledictus qui prohibet talibus esset vita spiritus mei, longe dulcius essel gladium suum a sanyuine 10, id esl ab inleffectione roihi inori quam morte conlinua vivendo torqueri. peccati. Solebas libi consuere perizomatai de foliis, Verumtamen si non es oblilus misereri, si cogilas, id esl de lenitate adolesccnliae luae, et aelalis ltibriul complacilior sis adhuc, assigna tuis obseqttiis cum allegare ad excusandas excusationes in peccameae residuum senectutis. Recordare quia venit lis, sed jam in cetalis virilis pletiiiudiiiem evasisii. tempus miserendi, quia venit lempus. Jam adve- Afuerunt folia, quoe vilae turpitudinero ohtegebant, imo (quod deterius est) in palpebris famae cortimusperascit mihi, el vitae meae inclinali sunldies": ul verbis Job ular, rugoe meae testimonium dicunt nls luos enormes actus publice et patenter exponis, contra me, et canities amuinlial senectiuem *. Me tit libi conveniat, quod scriptum esl : Peccatum ad ohsequium suum plerique magnates promissio- tuum sicut Sodoma prmdicaverunt ". Verbum autem pfophetae est : Nolite ascendere in Galgala, el nibus suis cl donis alliciunt, sed vestra promissio, et nativi dulcedo aeris irie fortius trahunt, el maxitie ascendatis in Bethaven" : in quo prohihemur me praehendaeCarnotensis desiderium, in quo mihi iiostruni publicare peccatum, ne simus aliis ruinae • spem dedislis.et idco uberes et cerlos redditus veslrie occasio, et perditionis exemplum. Osee propbcta nudae polliciiaiioni poslbabui. Nain, ut verbo Ge- sub typo Israel alloquilur ad animam publice dedeonis utar, melior cst mibi racemus Ephraim, linquenlem, dicens : Si d. tiquisti Israel, non delinsuper vindemiis Abiezer '. Melior est mibi dies una quat saltem Juda ". Utinam leetioni assuesceres! in atriistuis tuper millia*. Melior est mihi et ac- frequens eiiim leclio mores eliminaret incultos, et ceplior apud vos mediocrilas, quam apud alios divi- regulam debiiae correctionis induceret. Certe Josias tiarum effusa inflnilas. Quoniam igitur impendistis rex Juda, cum in ejus praesentia Deuterohomium hactenus aniraam meam, nec ullain per nunlium legeretiir, licet puer essel, audiens comminationes meum de vestra voluntale cerliludinem reporlavi, legis, limore percussus est, scissisque veslibus sene cor meum ullerius fluctuet in incerto, ibo et dit, el flevit cora.ui Domino, eo quod non observasvisitabo quem diligit anima iuea. Dominus autein set praecp.ptaipsius ". Percussit itaqtie fceduscorani qni pascit me a juvenlule mea prosperum faciat Domino quod ambularet in omnibus praeceptis iter meum, et adiropleal me loeiitia cuiri vullu tuo, ejus, ejecilque omnia vasa iromunda de domo DomLhi, altaria etiam lucosque destruxit. Tu vero quia vullum tuura, domine, requiram. Vale. EPISTOLA CXXIX. sordes avarilioe, et imraundilias Simoniae ab EcclcARCHID. ADR. ACRELIANENSEM sia Dei non ejicis, sed iriducis : cuiii scias Dominum — Graviler invehitur in R. Aurelianens. adversus venalilates ARGUMENTCM. hujusmodi graviler excanSimpniacam in Ecclesiam inarchid.quod pestem duxerit, eamque multis exemplis osiendit esse exse- iluisse, et tanquam abhorrendas aboroinaliones in jnimulibus ejecisse flagellis. Et nunc acuit, ul fulcrabilem. Charissimo domino el amico R. archid. Aurelian., jur, gladium suum, ut carnes devoret gladius cjtis, Blesensis, salulem in auclore saignisquc consumat usque ad inferni novissima. magisler PETRUS Tetendil arcum suum, et in eo paravit vasa mortis Iulis. idvcrsus eos quos posuit capita el cardines alioIn te, dum esses parvulus, gcnerosae indolis rum. Verbum Amos prophetae cst : Vidi Dominum primitias admirabar; verumlamen in agro, quera cxaclissima diligenlia colueram, inimicus homo D itanlem super altare, et-dixil: Percule cardinem et movealur subliminare ejus. Avaritia enim in cqpile superseminavit zizania, tiiitlc et injecla semina diimnium : el ego interficiam eos gladio ". Avaritia ligentia. doclrinalis, de quibus incrementa frugum iaec Simoniaca ipsa esl vermis, el inlerficiens, jusiiiioefiducialiterexspectabara, in lolium tribulosirucbus pessimus, aerugo et linea cordis, quae bons qne degenerant. Hahc, quaeso, exhoriatiunculam imnia aeruginat ct consumit. meam, amice charissime, cum aequanimilate suslineas. Moneo enini ie, si forle exaudias, si forte Nobilis ecclesiw" quondarr. venerabitenomen Prosiat, et in quwslu pro merelrice sedel. velis avellere iniquas plantationes, radicesque vipe_t unde libi, amice charissime, obrepsit haecpestis? rcas, quas non plantavil Pater meus coelestis, ideoJuis te fecit discipuluiri Simonis, et Giezi succesque lanlo fortius explanlandac sunl, quanto enoripfem? Qtiis te cpiislituit emptorem leprae et spimius sunt planlalae. Non parcam tibi, ut pafcat 581 'Judic. 8. » Psal.83. » Gap. 20. " Id. c. 48. »Luc. 24. «Jobl6. 18 Ovid habet: Illud dmicitim. "IVReg. 22. "Aroos, 9. "Isa. 3. " Ose. 4. " Ibid. f-ETRl BLESENSIS 384 585 fitualis blei vehtiitbferii ? Nbri potefarit libi sufficere A quia vbs Altissimi miseHcbfdia votis meis qiiahfedijitus caiiohice acquisiii', et eCClesiasticaefacul- doque facilehi et heriigmim exlribuit. siiiiili, imb tates, hisi aedilicares Sion iri sanguiriibus, aiqiie Vc- longe , dissimili facilitate vos coiitra hie possint ad iialiiaie exsecfabili, et damnabili quajstu divitias oditlm iriciiBafe (n). Arisus estsusiifrb et bilinguis 'Crihgregafes? Usii' et experiehtia qiiotidiana Cogrio- liiihi turpitudinehi hegoliatihriis ihipbnere, exisliviinus spifitiialium veridilbfes. tjiianto , niahs iriique quod esserii sui sifliilis. Si eiiilri iri Pitires opes accuinularit, tarilo febus ecclesiasticis cognbvi negoiiaiionem, hori iiiIfoibo Iri potentias Dbfiiini riieihbfeiurqlie ilijustitiae majori sempef egeslale eonfuhdi» Nori habet everitusSordida prmda bohos. rheae soliris et hon niisbficofdiae Suae.Iri coelisGliriEt ideo qiiahdoque sturri, iri lerris liabeo Coiisciehtiam ihnoceniia. iiieae Quwcunqiie iiialigne testes, iit iri Pfe duorum aut tfitfm restium stet Traxil avaritia Itixu pejore refundit ". omue vefbhiri. A praeposiie domiiio Robetto nepote Acban de anathemate Jericho lulil, et lapidatus veslro, pfaetef ciijus coriscieriliam nihil facttihi '•e&v, est". Core SpiritUale ofDcium usurpavit. et igne vefitaterri diliigeritissime ihquiratis, cujus testimoctelitus misso consumptus esl".' Jason ab Anliocho iiiiim CPritfa riie invoco, quia tsicut publice dici^sacerdPlium em.ii-"\- ct exstinetus est ignis quem jj, tur, citfa taineri iriefitPVum hieorum exigenliarii. accendef al Jeremias ". Saul munera detulil ad pro- giavissifhie oiTerisusesl mihi. Nomterieriirii rneiim phetam , el in, ira Dei consiilutris eslas. Jeroboam multipliciier Stlentavit lirigua dolosa et ClPiigaViia omnibus. qui manusei implebant, sacerdoliuni con- me ariiicuin et pioxiriiubi. Verunitamen saivufri faferebat, el doiiius ejus subversa est "*, Ballhasar, ciei Dbhniius fiiiuhi pauperis, et humiliiabil cilu.iV•juia vasis tabernactili abutebatur, eaptus et occisus riiatofeiii, Ct inehdaces osiendet_ qui iiiaculavefilihl cst1*. Dathan ct Abifon a terra absorpti sunt, qtiia iiihOxium.lllud iii siiipbreiii riiilii vertilur. elSriper oflicio sunt a1_usi". Deterreai le, qtiaeso, oiriiiiairi dolofefb, tjtiod cTrcuriisrieciissiiria. spirituali pfildehlapidatio Acban^ incendium Core, lepra Giezi ", et liae vesirae poiuit pefiuadefe humaha vcrsiitia j iire pecunia; Simpnis "; reprobalio Saulis ", subversio vel cbiiifa boiitesiaiehi aliqtiod boritraxisse eoilimefdonms Jeroboam, ruina Dathan et Abiron, exstinctio ciuiii vel cbriifa vb's a Rbfriaha Chfialittef as iiii_i'e<, ignis sub Jasone. llle ignis est Spiritus sanclus, qui tftfsSfe.Nunqiiid gtiriabittCr securis eoiitid eum qUi per malitiam in vobis exstinguitur; ideoque scri- iricidit ?n 'ed ? etiam praecedcre quadam seimilalionc lemcraria oculis habens, nullis arctata limitibus se currenli malignanies.Ila cor tuum pauiatim iiegligeiuioesub- dcsiderio in lalitudiiiem charitatis infundat. Quod verlcruiit. Mens, enim paulatim defluii, el animiis si pradatus iujungat, quoesaluti auimae obviant, ct usu continuato ad deteriora prolabilur. Navis equi- praeccptoDomini adversenlur, consilium in expedito tleiii, in senliiia"m ejus aqua. guitatim influente, est, ut B. Petri sententia observetur. Deo, inqtiit, laleiiter et repente submergilur. Novimus autein magis obedire -oportet, quatn hominibus". El hoc quod in lerra lua multi sunt pervcrsorcs simpli- " ex verbo Samuelis elicilur : Si peccavcrit, inqiiii, cinm : unde el a malitia habiiantium in ea niulii- vir in virum, polerit illi propilius esse Deus : si plicem morum scoriam contraxisti. Eral aulem to- quis autem in Deumpeccaverit, quis orabil pro eo **. lerabilius non arripuisse proposituin pteniienliae, Quidquid ergo tibi praelalusinjiinxerit, quodanimae quam poslpcenileiiliani retro ire. Res magni discri- saltiti non obviet, sic illtid aroplecii debes, ac si miriis esl ignoininiam saeculi sub rcligionis habilu Deus ipse praeceperit. Nam elsi etiam inipossibilia circumfcrre, impietalem sttb pietatis umbraculo, et iiijungaiitur, juxta llegulae tenorem, confidens de Anticlirislum sub Christi veslibus occullare. Uiinaro adjulorio Dei, ex charitate obedias ". Ad praelalos vero gustasses qnanisiiavis esl Dominus, et mise^ loquens Doininus dicit : Qui vosspemit, me tpefnit: ricordiasejus experienlia didicisses! Nam si Veriias, ei qui vos audil, me audil ". Beatusque Benedictus •' protestatur Deo impendi obedientiara, quaemaimo, qtiia Vcritas verum dicil, jugum ejus siiave 387 "Joan. 5. "Jnan. 8. " Psal, U. " Jer. 58. " Psal. 140. " Thren. 3. "Malth. 11. «' Cor. 12. " S. Bene.l. in lieg., C. 5. " Petr. 2. "Acl. 5. " I Ueg. 2. " S. Bened. in Reg., c. 68. *'Luc. 10. " Reg. c. 5. EPISTOL/E.— EPIST. CXXXI. 390 V joribus exbibelur. Perniciosuni esl suum qualitcr- A mililas pieniienlise compcnsetur. Mihi ergo ad volorum pienituilinem ccdit, quod elalionis fasius et ctinque scandalizare praelatum. Naiii si super scandalo pusillortim lerribilem poenam staXuit Dcus, ambiiionis liiauis sub mbdeslioecensura coliibueris. quid erit de scandalo proelalorum? Sanc, in omrii- Recolo enini le olim causari et arguefe Deum quoil hus, quae a praclato jubenlur, generaliler damnabilis nulluin dc liibu lioslra crigebat in cathedrani seest conlemptus. Et sictil charilas commendat obc- niorum. Quidquid aulem nunc desideres, Deus dienlioe meritum, iia rebcll.o accumulat inobedien- omnem intellectum meuro et tuum in stiaeohsequium lioe maluiii. Species contumnciae est de modo niaii- servitutis htimiliel et Captivet. Tu vcro frequenter dali inquirere, haesilare, discernere, aut differre. exipsius papie, qtii nunc sedct, ac plerorumquc In contractu enim obedientioc non habel disputa- cardin iliiim <*j EPISTOLA CXXXII. s. LAU.NOMAKl. D. 1202.] ADE. ABBATEM C 'disiinxcrunt labia lua. In lcgibus luis 80, quarum [C. A. — Prmclara docunlenla novo abbati qnandoque fuisti auditor, verbum iroperatoris est: ARGUMENTUM. tradil, ub omnibusaliorum superioribus diligenler 'Etsi legibus soltiti simus, legibus tamen vivcre vonolanda. lumus. Et illud Codicis 81: Digna vox majestate ] Dilcclo nepoti stio E. Dci gralia abbati Launo- 1 rcgnantis, se legibus alligalum principem profiteri. Blesen. Baihon. arclii- 'Te honor assumptus a professione non exemil, mari (75) Magister PETRUS sed i ad ejus observantiam fortius alligavit. Qui satis diaconus salutem. eras luis excessibus oneralus, juxta vcrbum SaloLicet, teslimotiio Uieronymi ", nescio quid la- t monis alligasti libi peccala duplicia ". Subditi le lenlis energioe viva vox habeat, et efficacior sit i vox viva, quam scripla; illi lamen, qui virtutem 1 honorant, sed plus onerant. Prius ergo custodi charilatis experiuntur, cerli suni, quod praestantior t teipsum, ut securius procures custodiara aliorum. Commissa est libi villicatio gravis. Villicationis < esl prtesentia spirilus quaro corporis, et quanlo spi- > ritus est pars diligenlis potior, tanto praesenlia 1 hujtis rationem exaclissime requiret terribilis in judiciis suis Deus. Teste autem Gregorio prselatus ejus dignior est corporali. Nam si copula carnis j tot efficit, ut sint duo in came una '", quanlo fortius t coronas sibi multiplicat, quol Deo aniinas lucrifacit. Proelati eliam scire debent, qtiodsiperversa duos unil amoris compago, et unilas spiritus in D c vinculo pacis? Anima csl polior pars mei. Si anima \ pcrpetrant, tol mortibus digni suiit, quolad snbdilos tua non dissidet, niliil duarum animarum idem t suae perditionis exempla traiismiitunt. A le igilttr prius, et deinceps a subjectis explantare volentiumpracjudicatunitali. In hac tamen unione, i; sludeas dissolutionum propagines velernosas, quas non solum animae, sed corpora fcederantur, cum s insolenliaemaler longa impunitas radicare permisit. possim de nepote meo dicere : Os meum et caro i inea. Glorior de tua gloria, loetorde tttorum laetitia. ( Omni diligentia custodi cor luum, ul exeroplo sis Utrum tamen expedial tibi laetari, lu videris. Ob- a aliis, et liberius auferas scandala de regno Dei, secro le per viscera misericordiae Chrisii, ulatteiiquod intra vos est; nec in animae luae discrimen q das periculum hujus sedis, recolens illud verbum r reserves hoc officitim augelis messoribus, qiiibus hoc h minislerium in die tremenda ccelestisdispensaSalomonis, quia horrende et cito judicitim hisqui PETRI DE GUSSANVILLANOT.4E. (75) De eo vide quoe diximus ad epistolam pra'cedeiuem. " Sap.6. "Eccli.30. '"Ltic. 12. " Eccli. 3, "IV Reg. 4. " Epist. 105, ad Paulinum. "Gen.2. " Malth. 23. '6 Eocli. 52. " Matth. 25. '8 Reg. Bened. c. 2. " Mallh. 5. 80D. 1. xxxn, 1.1, I. 25. " tom. xiv, 1.i. " Eccli. 7. — 394 EP'.ST0L_4L EPIST. CXXXII. 595 tione debelur ". Pone igilur in animo tuo quod lui A alienae linguac commiitcre, ct ad arbitrium palpanmonasierii novns fundator acccdas, sciens, quia tis, aut blandienlis laudem oblinere, vel perdere. laiidabilius esl informare corrupta, quam formare In Dominolaudetur anima tua, audianl mansueti, informia, ideoque luorum aiilecessorum laxiores et Iwtenlnr ". Sit laus lua in exilu tuo, ul te lauhabenas non cogites. ln omnibus enim tibi malti- denl in porlis opera lua, quando erit unicuiqtte laus riore consilio utenduni est, et vigilanliore cantcla. a Deo". Omnia cum consilio fac. Castorum enim Eorum simplicilas, aut polius negligentia el ruina consiliorum mater Sapieniia in libro sui nominis quorumdam, circumspeciiorem te faciat. Miilas dicit : Ego in consiliis habilo, el intersum cogilaliomanum ad fortia, et scias, quia dissoluta esl omnis nibus eruditis '*. Probatosaulem in religione tecum domtis, in qua non imperal disciplina. Teste beat» babeas in consilio, in obsequio, in conlubernio, ttiaj Gregorio, Ars arlium est regimen animarum **. cuslodes honeslalis el testes. Sicut auiem alios diAnimas aulem non poles rcgere, nisi disciplina gnitate praecellis, sic vitte meritis antecedas. Et medianle, ut sit juslitia et judicium proeparalio quia minus forlasse ponderis apud te habel cphorsedis lua_. Flagella filios tuos, et Sapientis lesli- talio mea, circa inslruendi abbalis oflicium, pono nionio, eorum animas liberabis **. In orani tamen ipsa beati Gregorii verba n : Tanlo, inquil, debet exercitio disciplinsemisericordia primas partes ob- B transcendere opera subdilorum actio praelali, quanlineat, ut quod rigor exasperavit verbo aut verbere, tum dislare solet a grege vita pastoris. El subjunpia mansuetudo mulceat. Non sis pronus ad ira- git: Sit ergo cogitalione mundus, actione praecicundiam, non impeluosus ad coniumeliain , non puus, discretus in consilio, fructiiosiis in verbo, praecepsad senteniiani, non vebemensadvindictam, singulis compassione proximus, prae cunctis co.nvcrba etopera tua pnedictet charitas, et informct lemplatione suspensus, bene ageniibus per humiliaffectio; nec attendas quid libi sit utile, scd quid tatem socius, per justitioe vero zelum contra delinniullis. Chatilas cnim, qutc sua sunt, non quaerit36: quentes ereclus, inleriorum curam exteriorum solnec tuilitales tuas procurabis eOicacius, quam si liciiudine non minuens, dispensationem exierioruin commoditali et saluti fraternoe lua diligentia im- interiorum providentia non relinquens. Denique pendatur. Non sis fasliiosus in vultu, non vulluosus abbas, dicit idem Gregorius, in omnibus Chrisii in verbis, non minis exasperans, non stiperfluus in vilam studeat imitari. Apostolo enim lesle : Qui viclu, non in equis, vel familia elalior, non nola- dicil se manere in Christo, sicut Christus ambulavit, bilisin vestitu. DilectusDeo eris et hominibus, si debel et ipse ambulare **. Proplerea idem Aposlolus conscientiam tuam et actus tuos omni cautela ser- r> de se dicit: Imilalores tnei estote, sicut el ego Chrivaveris. iEmuIare cbarisniala nieliora, non fami- sliS6. Etiil forma regulae spiritualis expriinalur, liaritalem principum, non popularis aura. graliam, jugiter in corde habeat verbum illud Aposloli: Apnoii laudis alienai stipendia, sed thesaurum con- paruit gratia Salvatoris noslriDei omnibushominibus scientiaebonaein abjectione tui, etChrisli charitate erudiens nos, ut abnegantes impietaiem, et swcularia ftindalae. Non poles aulem vere esse humilis, si desideria, sobrie, et pie el juste vivamus in hoc swcredis palponibus, si propriam excelleiiliam non culo ". Praccedat abnegatio impielalis el desiderii. contemnis. Si vero altiof, quam melior esse appe- soecularis, ut vivas pie, sobrie, et juste : pie ad tis, non praemium, sed proecipiiium exspectabis. Dettm, jusle ad proximuro, sobrie ad teipsuni. Disperdaf Dominus universa labia dolosa, etlinguam Pielns quidem testimonio B. Augusiiiii consistit in eorum magniloquam,qui dicunt tibi, Euge ! Euge" ! fide, et spe, et charilale. Justilia vero nattiralis Teipsttm de le consule, respue blandimenta, adulaesi, ut non velis aliis facere, quod tibi fieri nolis : tionihus aures claude, Qui te heatificant, in erroet aliis facias, quod tibi fieri velis. Ad sobrielatem rein iiiducunl. Si noveris te esse, qualem laus rerum lemporalium moderalior usus pertinct, nealiena depingil, non libi, setl Deo ascribe, cum cessitati satisfaciens, non serviens voluptali. Te Apostolo dicens : Gratia Dei sum id quod sum ". D honor assumplus ad suhditorum custodiam obligaQuid enim habes, quod non accepisti? si autem acce- vit.-Audi Salomonem : i<'i/i mi, spopondisti amico pisti, quare gloriaris quasi non acceperis " ? ac si tuo,defixisti apud exlraneum manum tuam, illaqueaAposlolus dicat: omnia qua_ habes, a Deo acce- tus es verbis oris tui, et caplus es sermonibus tuis. pisti. De his ergo non in te, sed in Domino glorie- Fac ergo, quod dico libi, fili mi, decurre, feslina, ris. Consilio autera ejusdem Aposloli proba opus snscita amicum tuum,ne dederis sommim oculis tuis, luiim, et sic babebis gloriam in teipso, et non in et tuw palpebrm ne dorniitenl '*. Juxta expositioaltero ", aut quod securius est, nec in le, nec in nem Gregorii •», apud extraneum manum suam dealtefo, sed in Deo. ligere, esl, curam animae alienae, quain prius noii Nimis quidem periculosum csl gloriam suam habueras, in periculura luaeconversalionis accipeie. 84pas'-P '- c- 1- "* Prnv.23.' «^ i13!1''' ,5 Psal" 53 "lCor. 4. »*I'rov. 8. ., fe J' .. p,ov. 6. " " fit. 2. '* Past. p. ni, adm. 5, »•.i:o>r. 13. 8'Psal. H. »8I Cor. 15. " i Cor. i. »*PaUor. p. n, c. 2. " I Joai:. 2- »6L€or,4. 590 595 PETIU BLESEiNSlS Commissos itaque tibi salutaribtis monilis excitare A obligalione ahsolvit. Pojiiam siqui.lem, non impojuberis, ut a ptrcati lorpore surgentes, in sanctis leiitia vel, defectus, sed solius conlumaciae odium cogitaiionibiis el operibus exciibanies, de brevi et inlroduxit. Noslroruni praesulum Osmundi, el Jotransitorio labore maupulos refefant exsulialionis celini conslitiitio in ebs qui praebendashabent diviiciernae. Ille auteni, qui le ad hoc olBcium vocari tcs (77), intorquetiir, qui de ohvenlionibus earum permisit, sic te vocavevit, ut non repellat: sic le possunl domos aedificare Saresberienses (78),etca, liori&raverit,ut non humiliel; sic exaltaveril, ut quae ad residenliam necessaria sunt, de facili procurare. Sicut lamen decretuni Telesphori papae de rior. cdufundat, non dejicial, vel alliilat. Vale. adjeclione septimx septimanae usus contrarius aboEPISTOLA CXXXllI. levit (79), sic, imo forlius constituiionem praediAI> R. BIXAMUM CAPITULBM ET EC- ctorum ponlificum consueludo utentium in contraSARISRENIEN. CLESI^;. rium penilus abrogavit. Cum itaque iuihi praecisa — ARGUMESTUM. Probat, ob tentiilatem beneficii, sit residendi faculias : quoe mihi culpa iiifligithanc non recie se cogi ad facicndam resideuliam in Sa- pcenam, ut quia non facio, quod mibi impossibile risberiensi ecclesia. est, debeam praebendae meae perdere quintam parDileeiis dominis fratribus et amicis It. decano, et B lein ? Tolerabilius esl consiilulione hac Pbaraonis capilulo Sarisber. Ecclesiae, PETRUSBlesen. Ba- imperium : nam ctim loia jEgyplus lisco applicare tlion. arcbidiac, salutem, el in judicando nruden- quinlam parlein suarum possessionum regis ediclo tiam. publico urgeretur, sacerdoles ct levilae legis illius Miror quod pro prasbenda quinque marcarum onera non senscriinl. Nunquid vtiltis, quod aliarum (76) me urgotis ad residcnliam faciendam,scierites Ecclesiarum redditus liic expendam ? Hocniihi Ganquod pro vialico usque Saresberiam lota mihi prae- grense conciiium interdicit, cnjus auctorilate, ubi benda non sulficcret: quae si insuflicicns cst ad potiora hona recipio, conversatio mea debet esse viaiii, multo magis ad residenliain, sed captatis po- frequentior, et pauperum quotidiana subventio. lius quoesium ex absenlia mea, quam ex praesenlia Parcite ergo, domini mci et amici, fralri vestro, niea fructum. Ubique terrarum in omni Ecclesia qtiem a necessilate residentite ipsa impossibililas parciliir debiiibus el infirmis, vel, qui alias faculla- eximit. Quod enim non possum, non debeo, quod lem rosidendi non habcnl, vos autem pcenam in indebitum est, injfusteexigor, ct idco ah Imc injusta eos staluitis, qucs ipsa impossibililas a pcenali Q exaclione legalum appello. Valctc. PETRl DE GUSSANVILLANOT.E. , (76)iMarcaestnummusAnglicusxinsoi.etivsler^ intra dicecesim siias nulla pensione gravi emungeaut dcnariis pro marca qualibet computatis. iuqttit re- i Henricus de Knyghlon, lib. n De eventibtis Matih. Paris.ad an.1135, t ut et Willelmus Thorn., Anglim, de eo sic scribil : < An. 1072 Hermannus pag. 2107; Spelmanus in Glossario : < Marca est episcopus primus Sarisberiensis obiit, cui successit pecuniae numeralio, qtiae hodic continel apud nos Osmundtis regis cancellarius xxiv annis, qui ecclexn solirios et iv denarios. >Est autera marca au- siam novam ibi conslruxit, clericos insignes tam ri et marca argenli : marca auri conlinet xv mar- litleris quam cantu aggregavil; ila ul ipseque epicas argenti. scopus libros scribere, ligare el illnmiuare noli (77) Quoenamsit tlla episcoporum conslilulio-non fasiidirei. Uic quoqtie composiiit librum ortlinaiem reperi apud auclores Anglicos. Videiur tamen ecclesiaslici oilicii, quem Consueludinarium vocanl, fuisse pro Residenlia caiioiiicorum Sarisberienquo fere nunc tola Anglia, Wallia ulilur et llibersiiiro. Osmundus natione Norlliniannns et Sagiensis nia. > Eadem habet et Bromlori, ad ann. 1076, nisi nibis gubernator in Aiigliam cum Gutllelmo lAnquod ait eum coiisecfalum esse an. Cbristi 1075, gloruni rege trajecil: a quo Dorsetia?comes faclus, qtiod verisimilius est. Nam ex Matlhaeo Parisieusi, ct propier sumtnam prudentiam cancellarius et ex obiil Osmundus anno 1099. De Jocelino auiem Sarisberiensi episcojio dixi ad prinioiihiis regni consitiariis faclus. De eo sic Wilielnius Malmesburieiisis, auctor contemporaneus, episl. 51. Obiit autein ann. 1184 ex Maltli. Paris. ad lib. n De gestis pontificum Anglorurit, ubi loculus ^. bunc annum. csl de Ileriuaniio Sarisb. episc. qui ecclesiam stiain (78) Nempe quia de novo translata fueral sedes jain inchoatam morie praevenliisperficere nequive- episcopalis, nempe Sberbonensis Sarisberiam,' iu rat, ita proscquilur : < Succedenle sibi Osmundo qua canonicorum el aliorum aedcs eranl aedifiviro probatissimo ccclesia ad siimmam deducta, el. candae. civtcra qux compelebanl atljuncta. Clerici uiidecun(79) Ila censenl canonislae, cum arcbidiaconOj et que litteris insignes venientes non solum libenter Turrecremata, in illuni locum, qui relerlur, disl. iv, ictenii, sed et liberaliter coacli ul remaiiefeiit. De- c. Staiuimus. ln quibus sic babetur : < lloc verniqiie emicabat ibi magis quam alias canonicorum bum, Siatuimus, bodie est tantuin consilii. > Sic claritas cantibus et littcraiura jnxta nobilium libro- auiein legitur in epistola Telespbori ad omiies ruiii copia conquisiia, cum episcopus-ipse nec scriuniversaliter fideles, cap. i : < Cognoscile a nobis bere uec scriptos ligare fastidiret; caslitate prseemi- et a cunclis episcopis in hac sancta el appstplica nens. De cujus virtutc nieuliri erubescerel famae sede congregatis, stalulum esse, ul septem hebdovolubilitas : uude liebat ut pcenitentibus asperior madas plenas anle sancium Pascha pnines clerici a aequo viderelur, dnni quod in se non inveniret, in carne jejuneiu. Quia sicut discreta esse deiiet vita niiir, durius viudicarct. Ambitionis immunis sua clericoruru a Iaicorum conversatione, ita et in jefctulienoii'perdere, aiiena non quaerere, abbalias junio debel fieri discietio.i EPlSTOLiE.—EPIST. CXXXIV. 598 EPISTOLA CXXXIV. A antem spiritus sunt: charitas, gaudium, pax.patieir \ ADWILLELMUM ELECTUM MARLS. S. tia, longaniinilas, fides, modestia, mansueludo, conD. 4196.) (A. tinentia, castitas*. Boniim est sollicilari cum MarARCCMKNTCM.— V.Abbatem recenter electnm eqregie llia, sed quietius csl sedere ad pedes Jesti cum Mainstruit in omnibut' ad officium ejus pertinentibtts. ria : providere Dominum in conspeclu suo scmper, Reverendo Palri el domino WILLELMO gratia Dei vacare et videre quam suavis est Dominiis *. Posteleclo S. MarioeBlesensis (80), suus PETRCS Bles, Bath. archid., salulem in eo qui in elcclis suis quam ergo disposueris ca, quae necessitas fralerna deposcil, descende in hortos aromaium, ul pascaris mitiit radices. Eleclus cstis a vestris fratribus in abbatcin : deliciis spiritualibus, et gralissiraa coliigas lilia gaudiorum. Cum vero aiiimam luam resolveris ad quiepropterea in vobis niagnifico misericordiam Salvaloris, si tamen misericordia esl, el non potius quae- tem, nullus, quoeso, dileclam excitet, donec ipsa dnm probatio, ut qmesliis honoris quandoque Irans- veiit. Nec sustincas, tit quis le proepropere ab ameat in querelam. Eral longe securius subcssc quam plexibus Rachelis, el ab nberibus sanctae voluplatis avellat. Scis, quia sanctae Regulaeprofessores, si so praeesse : merilorium tamen valde est.si sic praesis, saccularibus negoliis curiose involvunt, magria spiutprosis. Charissime mi Pajer, dum in minore olfi- JJ cio minislrabas, saepe fuisii libi ipsi scandalo, fre- riliialis exercitii dispendia paiitinlur, Navis enim, inler procellosos turbiiies statim non pereat, quentcr laedio, semperque periculo : nunc antcm licet rerum lamen suarum jacluram suslinet, ut in porsuper candelahrum conslitutus iiiirasii arcnara lum vacua inanisque perveniat. evcnlns ancipitis. Nam si possessionum sollicitudines, si animaruni Elcgefunl le fratres tui, esto in illis qttasi unus ex illis 10.jEdifica eos verbo , aclu , vultu, habilu et discrimina penses, foris sunt pugnae, intus timores. Juxta vefhum Salomonis ",0, immisisii le in incessu. Sic le amabilem exbibeas el imitabilem, ut tnrbam, el alligasli libi peccala duplicia. Ideo ple- tota conversatio lua aediliccl alios ad salutem. Age. rique volunt latere sub niodio, el intra conscieniiae quod non solum libiexpedit, sed quod muliis. Nunfines claudunt interioris gloriae bonum foventes in quam singulariter vivas. Non habeas, ul vulpes, fb«inu memoriaeverbum illud proplielicum : Secrelum veam, non ul volucres nidum, non loculos sicut meum milti, secretum meum milii'. Et nunc, Pater Judas. A primitivis molibus adolescentiaeinete novi, ..manlissiine, invaria dislrahi te oporlet, pro aliis Paler venerabilis, mores luos redolenles mansuetumolere, sollicitari cum Martha , postponere unuui dinem , sociales ad convictuin, humilitate conditos '. illud necessarium, el transire de Mariee otio ad *- et ad omnem compositos hoiieslaiem. Vulgareest, quemdam animae labyrinthiim '. Porro non sic cx- quod honores mutaiu, aut polius monslrant mores. terior le solliciiudo rapiat, ul animam luam , pro Administralio, quaeso, praesens nuiiqiiaiii ab illa qua Christus morluus est, curarum saecularium moriim nobilitate degeneret, riulla elaiioiiis, uulla abyssiis absorbeat. Quamdam itaqtie interiorem so- gloriae litillatio de lua promplione obrepat. Si gloliltitlinemsemper libi circumferas, til in se colleclus riari opoiiet, de tuis infirmilatibus glorieris, ut iuanimus ad exleriora non defluat, nec atlendal, quod habitel in te virlus Cluisli. Si enini ad onus inlirmuiii, si minus idoneum, raiiiusque dignum te appareat foris, aul quod exlerius sonat. lnler mnltos eris lecum, factus de illorum numero, qups bea- repuies, ipsa lui abjeciio convalescet adgratiam, lus Joh3insinuat dicens : Ili siint, qui oeJific.int < exuberabit ad fruclum, accumulabiiiir ad coronam. sibi soliiudines, ut vbcem exacloris non audiant. 1 Domirms gloriae dicil : Si ego quwro gloriam Ipse Sic ergo ministres, ul non vituperelur minislerium i meam,gloriamea niliilesl ". G/oriam. iiiqui-t,ub invicem Itium; ut servum singulorum le reputes, cum sis < qtiwrilis, el gloriam,quw a solo Deb esi, nohvtildoininus omnium. Sic in le contemplativa et acliva I ". Non nobis, Doinine, nou nobis, sed nomini luo lis vices suas alternent, ut nullura tempus babea$ < n dagloriam 13. Tu vercfe;'Pater,si in Deo gloriaris, noii feriatura. Melior est spirilus, quam corpus, et cor- < insipiens, ul ijfiiigloriatur, in Dominoglorieiur ". eris lllam vero gloriam , qua; esl teslhnoninm cou- ' poyis exercitalio ad modicum prodest. Pietas autein I valet ad omnia, habens promissionemviiw, quw nunc 'tcienliw inse ", Deo et noh libi .ascribe. Nam, ut ' domos : nequiliae enim in habitaculis eorum : nec auslrum, sivead aquilonem cecideril, ibi eril **.Ju- Deus in domibus eorum cognoscetur. Dicas igilur dicabit eniin Dominus fines terrae el hominein in < dini Prophela : Odivi ecclesiam malignanlium, el. suis operibns comprehcndei. Dum fuisiis in sacculo, cum impiis non sedebo *". Iiiler scorpiones habitas ; nullain contra vos invidiam hostis antiqtius exer- < ergo juxta doclrinara Hieronymi ", sis honestus. cuit: non enim eos impngnat, quos esse suos ex ; domo, sis rarus in populo sive in pnblieo. Si. in operum teslimonio putat. Nunc auiem, quia videt i aegrolaverit, aul obierit aliquis de parenlibus luis,. idola sua in Christi templa immutari, posl amis- i non sil libi eorum aegritudo, vel mors, egressioiiis; sam prsedam quasi leo rugicns circuit, et ad oiiines < occasio. Sine mortuos sepclire mortuos suos; fallax nocendi arles anxius explorator suas versuli.as.cir- < proditoria csl affectio pareiueiac. Carnalis amor et cumducit. Quem vero de stalu coiiscientiae bonae t extra Dei amorein cilo te capiet, el affeciio mundi, subito praecipitare non potest, quibusdam tinngiiia- < quaejam in te aruerat, in perniciem aniini revirelionibus phantasticis latenler obrepentibus paula- s scel. Mortuus es mundo, et parenlibus tuis, atquo tim sollicitat. Nam, juxla verbum beali Job, lapides ( complantatus es simililudini mortis Cliristi, el vita excavant aquae, et inons cadens defluii, saxumque t abscondita est cum Chrislo in Dco. Noli ileruiu tua transfcrlur de loco suo, et alluvione paulatiro lerra D j saeculo vivere, et arma victoriae reddere inimico.. in consiimitur "°, quia forlitudinem menlis emolliunt, ^ Verhum Hieronymi esl" : Tenel hostis gladium, ut - et subveriuiit lenialiones occuitae. Aniina vero a i me perimal, el ego de parentum lacrymis cogilabo? fundamenlo virlulis avulsa, corruil in peccatuni. I de parenlum. sepullura sollicilus, quem solliEro t citari oportet, ne sepeliar in inferno?Noli, quaeso, Apponens itaque iniquilatem super iniquitatcm, niuliiplicat immissiones per angelos malos, el sic t exire, quia niors in exitu cst, et in liminelcexde arce deposita tanquam de loco emineniiore, s spectans. Quara cito egrederis ostium, mors per c oculorum fcnestras ingredilur. Nullum precorhaconfligendo insurgehs de misero et decepto triumphum reportat ignobilein : sic per illecebras bnjiis L beas cumhomine soeculari coinmercitiiu. Qui cnim vitae, miseri elongantur a Deo, dicentes anaihema t tangit picem, inquinabilur ab ea "9. bonosque mo'esu, et landem conversos in arcum pravum, el in r prava colloquia corrumpunt, et vila reproba res 401 "1 Cor. 3. "Hebr. 12. " Eccli. 22. *» Matth. 3. » Ecele. 41." " Job. 44. " Job. 7. " Psal. " Ge". 34. " Gen. 27. « Gen. 23. ">. Psal. '25'. . 8' Hier. ep. ad Eust. Dt cuslod. virg. c. 11. i'^ " Episl. i ad •Miod. 59 Eccli. 13. PETRI BLESENSIS 401 403 trahittir a conviclu. Seneca ad Lucilium scribens A priinas, ct aposlolicac sedis legatus, dilectis in djcit " : Socrati, Loelio et Catohi possel honos Christo filiis decano et capitulo Sarisber. Ecclesiae, mOres excutere lurpiiim conversalio frequens, et salulem, graliam et benedictiouem. dissimilium muliitutlo. Verburo Aposloli est : JVOH Cum ubique lerrarum majoribus reverentia deignoramus asttilias Satanm ", ciii ex hoc ipso datur bcatur, et maxiroe regi tanquam praecellenli, eos opportuna et muliiplex malignandi occasio, quia qui negotia regis aut regui procurant, liscalis rai.io ihcircuincisi obsederuni vos, el habitalis quasi seu publicae rei necessitas a lege communi cximit, in medio Cbananaci. Inler clauslriiin veslrum, cl ctiin in omnium hominunl slalu vices suas sufliforiim, n odica prolendilur intercapedo parietum. cicnter impleat, quamvis absens, qui omiiiuro Habiialis quasi in medip Babylonis : el mirum, coromoditatibus se impendit. Quia igitur magistii imo rniraculum est, si sabbalum quietisvestrae non Thomoede Esseben fides et induslri.i mullipliciier turbat lumultuatio popularis. Ila estis saecula- prohala est in publieis regni ncgoliis, quandiu in linm importuniiale obsessi, ul cum lamenlatore pro- talibus se excrcel, nolumus, ut ipsum ad residenpheta deplprare possitis : uEdificavit hostis in gyro liam compellalis. Scitis proelerea quod de singulis meo, et circumdedil me felle et labore. Conclusii vias catbedralibus ecclesiis regni possumus eos pro meas lapidibus quadris : ursus insidinns facttts esl arbitrio nostro vocare in partem soliicitndinis mihi, leo in abscondilo, semitas meas stibvenit, el iiohis iiijuiictoe,quos ad lioc magis expedire novepvsuit me desoJalam". Habitatis in medio populi rimus. Nec absurdum videlur, si nobis suflfagapolluia labia liabehtis, qiii vobis verbum illud tle- neoruro nosirorum canonici, si membra capiii obrisorie frequenter adaplant: Commisii sunt iitter scquantiir. Cerlum est quod quidam domino rcgi sunt negenles, et didicerunt opera eorum '*. Ulinam a;Ivolct unusde seraphim, et surnpto calculo de altari cessarii, quidam nobis, quidiiro infirmantur, quiin eis rubiginem cordium, et scoiiam purifi..ei la- dam in scbolis mililant, quidam in pcregrinationc bioruin 64.Vos aulem circumspecte agatis, provi- sunt, quorumdam prsebeiidae ad rcsidentiam uon denles bona, noh solum coram Deo, sed corain Itomi- siiiTiciuiil(81). ln omuibus hishabendiiin esl disnibus6S, et uegoiio salulis vestrae vigilantius in- crelionis et cautelic judicium, quatenus in singulis sistatis. Sit jugiter ante octtlos cordis vestritimor circa rcsidenliaeobservanliam habealur considcratio liei, ignis gehannae, rccPrdaiio passionum Christi, propriae facultatis. Si ergo pro aliquo lalium scrivestrornni memo:ia excessuum, dics mortis, el ex- bimus, aut scripsimus vobis, ita preces nostrae apud speclalio Iremendi judicii. Audite Ilieroiiymum di-c vos elficacetn obtineant locum, ut et peiitioiics cenlem : L::udet populus, luxiirienl homines, ru- vesine apud nos oppoiiuno tempore desiderabiicin inorcs excurranl, et dicas : Milti adhmrere Deo soiiianiur elfecltim. Euin enim erga vos gerinms bontimesl, et ponere in DominoDeo nieo spem meam. palernae benignilaiis alfeclum, ut nihil vobis veli— Quid enim tnihi est in cmlo, el a te qnid volui stipcr niiis praecipere aut petere, quod in veslri honoris lerram? Deus cordis mei, et pars mea Deus in wter- redundarc debeal delrimentum. EPISTOLA CXXXVI. num "i Prope est, ul aroatores socculi, el saneii AD ALEXANDRUM PAFAM. ordinis iransgressoies ab aeternae vitae radice pra> cisi in exteriores lencbras delrudanlur, ei ab Ec[A. D. 1177?] —Henricus II, Angliw rex, queriiur clcsia saneloruiii pcrpetua excoramunicatione se- ARGUMENTUM. de rebellione llenrici, reliquorumquefitiorum conclusi melianliir cx intolerabili doloris angustia, Ira se, et anxitium Alex. 111 papw implorat. quaro perniciose illos deceperit: appetilus transDei Sanctissimo doraino suo ALEXANDRO, gratia iloriie voluptatis. VQSergo De| limor in via Domini caiholiceeEcclesia. summo pontifici H. rex Angliae, lenlescere non perniittal, scd corda veslra excitet dux Ndrihmanniae el Aquitaniae,-comes Andegaven. ad meliora iiicessanter, vita brcvis, tlnis dubius, et Cenoman., salutein et devotae subjeclionis obscr " judex terribilis, flamma inexstinguibilis, vermisque quium. noii inoriens, et poena, cujus non csl inicriiiissio ln magnorum discriminum angtisiiis, etc. Vide neque finis. Valele ] inter variorum ad Alexandrum epistolas posi ipsius EPISTOLA CXXXV. Begesta, Patrologiw t. CC. GANT. ARCHIEP. DECAHUM, CAPITCLUM AI) ET EPISTOLA CXXXVH. ;JIUBERTl SAItlSBElllEMSE.] ADM. ALEXAND. DES. ALBANO. — Gratulatur M. Alexandro novitioi [A. D. 4189—1200. ] ArtGUMENTUM. —Cantuariensis archiepiscopus eximii de ingressu in religionem; horlutur til forliter ferrit AHGUMENTUM. novum obedienliwjugum, et insolilitm rigorem dicanoniciim quemduma lege residenlim el mullis de cansis clericos ab ea eximi posse docel. sciplinm: mundo perfecte moiialur et sibi. Dilecto et praedilecio socio et amico M. ALEXAHDRO H. Dei gralia Canluar. archiepisc. tolius Atigliae PETRI DE GUSSANVILLANOT.4E. (81) Vhielur boc dictum propter Petrnni Blesen- beriensis, cujtis erat canomcus, ob teiiuitatem redse.n, qtii sc excusaral a rcsidcnlia Ecclesiae Sarisditus, ul scribil epist. 433. 60 Ep.7. •' II Cor. 2. " Tliren. o. " Psal 105. _*»Isai. 6. J° Rom.42, 66 Psal. 72. 405 EPISTOLiE. — EPIST. CXXXVI. 406 de S. Albano, M'. PETRUS Bles. Balb. architl., sa-hi- A bioruni luorum, ego cttstodivi vias durds'". Expedit i tem, et de mundo iriumpliuni. lolerari dura, ne veniant duriora. Quod si murnuiTotis medullis animaecoriversioni et conversaiioni raveris, sTdeirectaverls ODedienlise jugum, in vano vestrae congratulor. A priraa eqira vestri notilia accepisti animara tuam. Insuper, et quod libi dudilcxi vos, non ad faciem, Jion ad quseslum, sed rum est, nec inobedieritia, nec murmuralione mollescet. Si pro regno ccelorum nunc sustines gravia, pro virtutibus veslris in Domino virtutuiii. Lilieratura siquidem vcstra, el famoe commendabilioris scias graviora fuisse quae niiper pro quaestu-transiceleberrimus odor mullos vobis conCiliavit ad ami- lorio, nec sine discrimine animae suslinehas. Quia citiara, salva Tullii sententia, qui in libro De ami- ergo teslimonio B. Pelri filii obedientiae caslificant citia scribii, vix a pluribus saeculis qttaluor amico- corda sua ", vince per oliedientiam bestialium morura paria exstilisse. Hodie vero amici multiplicati tus alTcctuum, quia, juxta verbuin Salomonis, vir sunt super numerum. Charilas enim diiftisa esl in obediens loquilur victorias '*. Vincit enim miindum, cordibus noslris, quae sola est verae amicitiae condi- diabolum et seipsum. Obedientia, quae Filium Dei mentum. A diebus ilaque nascenlis Ecclesiae ccepit decuit, hon sil libi, quaeso, dedecori : non est enim dileclio raultiplices affectionum propagines in uni- servus tiiajor domino suo '*. Hoc igilur in tc sentatem mentiuni dilatare, ut jara tunc muttitudinis °' tias, quod et in Christo Jesu, qui ciim in forma Dei credentium esset cor unum, et anima ttna ". Gralias esset, formam servi accepit, et usque ad poenam et igitur ago Dco, qui vos de medio pravae ac per- igiiominiam crucis cursum obedienlioe limitavit'°. versse nalionis eduxit, ut odio habealis ecclesiam Tu vero cohtimiliatus el conpaiiperatus Domino malignaiilium, et lavelis intcr innocentes mantis majestaiis vagum et liberum luae voluntatis arbivcstras, qua. dc fd.dilate stcculi mullipiices maculas trium subjice pro eo gratuita: servituti. Si recolas coiUraxeriint. Gaudeo plane quia mirabile et imitaquanta sustinuorit pro le, elsi millies le pro e« bile omnibus pracmisistis religionis anspicium. Diu dare posses ad moriem, non sufliceres tamen ad cniin aiile conversionem vestram desidcrabili multis paria respondere. Magna libi fccit, qui potens est, reditu abjeclo, abjeclus esse iii domo Domiui ele- et aeslimalio tanli beiieficii compensalionis vicem gistis. Honorem magisierii, laudemque Iiominum, non recipit. Faliscant igitur membra vigiliis, exleret inanem hujus steculilaetiliam exspuisti, ad laetan- minentur jejuiiiis, labore frangantur, liquescaul in dum in laalitia gentis, qtiam Chrislus haereditavit, lacrymas oculi, imo si tolum cerebrum- el medulta. til Iaudetur cum hxredilale sua. corporis in iletum etflnaiit, non sunt lameii conPosuisti, araicc charissime, pedera ttium in via Q dignaepassioncs hujus saeculi ad gloriam, quae quirecla, imo pedes luos sapienliae compedibus inje- dem acquiri polesl "; aoslimari autcm aut comcisli **. Vide ne. acedieris a vinculis ejus. Manum pensari non polest. Quid enim relribuet pulvis et luam misisti ad fortia, ut regno ccelorum vim in- vermis Domino gloriae, qtti pro eo aiiiinani suam iu feras, et in haeredilatem sanclorum violenter in- morte conclusil, ut beatitudine fruerelur, quam nec trudas, nimirum, pcr adoptionem factus es Dci oculus vidit, nec auris audivil? '8 Atlende igitur solliciius, quanlum Domino tuo filius, et cobacresChristi. Quienim spirilu Deiaguntur, hi sunt filii Dei". Secuie jam dicas : Dominus debes, et dum in profectu es, nunqiiam le perpars hwrediialis mem: tu es, qui restitues hwredita- foctuin exisliines. Nori quod jatn apprehenderim, aut tem meam m»7ii.Propterea funes ceeiderunt [libi perfeclus sim, dicil Apostolus; sequor aulem, si in prwclaris : etenim hmredilas lua prwclaru est, 0. forle comprehendam, in quo comprehensus sum. Unum autem, qum retro sunt obliius, ad ea, quie Beatus es ergn, cujus porlio et haereditas Deus est. Adhuc taiiicn, dum novitius, dum parvulus es, non ; priora sunt, me extendo, sequens ad bravium sndilfers a servo, cum sis dominus omnium, sed es i pernm vocalionis in Christo "\ Attende igitur luoa sub tutoribus, et curaloribus, usque ad tempus prae- vocationis inilia, ut scias, quse a Deo dohala sunl finitum a Patre ", tempeslive mitiendus in plena- D libi. Gloriosum donuin Dei esi, divitias et dclicias riam possessionem oeternoehaereditatis. Moneo igi- 1 hujus soeculi abdicasse. Quis sapiens coguoscet liaec? et intelliget misericordias Domini; qui pcrI tur iu visceribus Jesu Chrisli, ul te non delerreant versos lam pie convertit, el pro subslantiola bujtis conversionis primiliae, novum obedicntiae jugum, * inconsuelus ordinis rigor, el auslerilas disciplinae. vilae, divikias salutis tclernae relribuit. Ita ergo mundum evomas, ut non fevertaris ad vomilnm. Quidquid asperum nunc videiur, obedienlia sibi con- J Ita vertel ad lucrura; et quae nunc amariora suut, usu 1 libi saeculi morialur affectus, ul iiunquam libi liiedianle dulcesccnt. His enim, qui de tenebris < deinceps ad desideriura recidivet: lcque ita configures, et complanles similitudini mortis Christi, pro.srediunliir ad lumen, lux in primis molesta est, I ut sis mortuus riiundo, morltius a corde tuo, et vita dpnec oculi lumini assuescanl. liiter dura et aspera tibi solatio sit illud prophcticum : Propter verba la- tua feliciler abscondatur in Cbristo. Conversionem. "Act.*4. ,8Eccli6, "Psal. 16. «Rom. 8. « Psal. 15. " Gai. i. " Matth. 20. ,6 Philipp. 2. " Rom. 8. '»! Cor. 2, " Pbilipp. 3. 21. " I Petr. 1. ''• Prov. 408 407 PETIU BLESE.NSIS eorum-damnabilcm reputa, qui pro claustro saecu- A 'sed in Christo, unus cum eo spiritus existens. solo< hujtismorialilalis ohstaculo diffcrens a Sanctis Iiimdesernnt, etinclaustrummorcssaeculideferunt; que sanclorum, quadam ineffabili sed momenlanea suapro Christo roodicas facultates despiciunl, et conlra i Cbristum spem majorcm concipiunt. Sub tempora- i vitale fruilionis exsultat, et in gultula deliciarum liuin conieniptucupiditas inlensior Iatet: ignisenira ccelcstium experiiur, quam inaeslimabilis sit eornm t dum tegitur, vehementius ardet. I beatitudo, quorum dcsideriis torrens aelernaevoltiParum ilaque tibi sit renunliare diviliis, nisi ] plalis inundat. Qtiia ergo vocavit le Deus, ul cnrrenuntietur et viliis, quia minus periculosum est i ras in odorem ungnentorum suoruni 8V: Ego vir videns pauperlalem meam 85, clamo ad te : Trahe me esse divitein Christi, quam pauperem Antichrisli. i Omnes ilaque angulos cordis lui revolve, scrutare, posl le 86 : infixus sum in limo profundi, sed ora, ns j absorbeat me profundum, ne me demergal tempestas, et ab eis rejice quod a sacculo contraxisli. Vetus < ne bomo crucifigalur in le cum actibus suis, ut de- * urgeat super me puteus os suum 8'. 0 dulcedo corstruatur corpus peccali, et in quamdam novilaiis < dium, Deus animarum, suavilas et gloria le diligeninfantiam renascaris. Dedit libi Dominus exercitai tium, spes mea a juvenlule mea; aufer a roe cor los sensus, etgratiam scientiae praeeminenlis. Cre- i iucircumcisum, cor coagulatum, cor lapideum : da do aiuein quod et spiritum Dei habeas. Nemo au- B; ; mibi cor carneum, cor novum, cor humile el contritum : inspira mihi amorem tui, conlemptum lem dicit anatbema soeculo, nisi in spiritu Dei. : Quanlo igitur melior es, lanto vigilanlius caveas 'muntii, peccati odium, et perseverantiam poenitenastutias Satanae, qui non magni facit, si devoret i quam nec proerumpat mors, nec raorbus anticitiae, simplices : cibus enim ejus clectus **, nec miratur, pet ] douec eum miseratio conlinuet ad profeclum. si absorheal IJuvium, sed habel fiduciam quod in- Vale. EPISTOLA CXXXVIII. fluat Jordanis in os cjus. Accedem igitur ad serviiuWALTERUM ROTUOMAG. ARCIIIEPISCOFCM lem Dei prmpares animam tuam ad tentationem 81, [AD (82)]. [A. D. 4197.] recolens qualilervocaverilDominus populumlsracl, Congralulatur W. Archiepiscopode prius per blandimenia signorum in ^_Egypto, deinde ARGUMENTCM.— reditu ak> exsilio, et pace Rothotnag. Ecclesia; redlentationum in deserlo, posiea in per patienliam dita. Causam reddit eur jnsti affliganlur, monetque ul pacem Deo auclori adscribat. subjectione populorum, et pace implela est eis divina promissio. Sic hodie offert Deus quaedam dulDileclo et praedilcclo domino suo GUALTERO De.i cia et blanda sanclae conversionis initia, poslea gralia Rothomagensi archiepiscopo, suus PETIUIS certamina tenlationum, demum securam in Christo „, Blescns. Bathon. archidiac. salutem, et si qniddul' cius aul desiderabilius esl el pacem, qum exsuperat omnemsensum ". salute. quietcm Levasti te supra te, ut videas quam suavis est Cujusdam novi operis occupatione sollicitus, vix Dominus. u.l in die bona Domini, cum audicris ad scribendum epistolara slylum moveo; movel tavocem spiritus lanquam susurrium, et sibilum le- rocn et excitat obedientia lentescentem, invitat nuis aurae quodairt defaecati cordis affeclu, quasi amor, et compellil imperiosa devotio. Devolo side ligno vitoespiritualescolligas fruclus. Sunt aulem quidem el anxio compassionis affectu revolvo frefrucius, leste Apostolo, charilas, gaudium, patien- quenter, quam virililerpro lestamenlo Dei vestrasn tia, longanimhas, bonitas, benignilas, inansuetudo, animam posuistis, et expostiislis discriinini, vestros fides, modeslia. conlinentia, caslilas *3. In his fructiparentes exterminio, familiares proscriptioni, posbus recepisii, Cbrisli miles, arrham coelestis gloriae sessiones rapinoe, famam ludibrio. Quidam vero, habentem promissionem vitae, quaenunc est, et fu- qui vobis el ecclesiae vcstrae profcssionis vinculo lurae. ln his delibando pracgusla quasdaro experien- tenebantur astricli, jacluram mundana. supellectiijas hnjus sseculi, felicesque primitias visionis ae- lis pusillanimiter exhorrenies, pro compendio temlernae. Quibusdani ilaque desideriorum pennis ad- porali libertatis ecclesiasticoe titulum disiraxerunl, volat, el usque in jubilaeas amcenilaies, usque in D subjicienles te ullroneae serviluli. Naro si aiinus re3 faciem dilecli per excursus conlemplationis excurmissionis eis miliies offeratur, praeeligeiusuas aures rit. Sic subilo a se rapilur, ul jam vivat, non iu se, subula perforari 8S. Sic adversilatis irrueiile proPETfil DE GUSSANVILLANOTJS. (82) De eo vide quoe dicta sunt ad epist. 424. siaedamna plene resarcirentur. Habentur de hac Quibus addendnm esi, quod cilm Waltertts in Ale- excommunicatione instrumenta Cnelestini III papjj mannia pro negoiio Richardi regis versaretur, in fine Appendicis ad nolas. Quibus eiiam adjunxigravis discordia inter canonicos et poptilum Rotbo- mus quasdam alias chartas ejusdem Walteri, sicutel concilium Rothomagense, quod initio pontificalus magensem exorta est, ila ut plurimis injuriis damnisque affecti sinl clerici, ecclesite spoliala?, mnltae ipsius habiinro esl. Quoeomnia quoniam tardius in oedeseanonicorum dirulae. Unde a tribus suffraga- noslras maniis venerunt, ad huuc Iocum rejiccre neis Rothomagensis Ecclesiae episcopis aucloritale coacli sumus, cum proprie pertineant ad epistoet consenstt Wulteriexcomumunicali suntcives Ro- lam 124. ihomagenses, nec ante absoluli, quam illata Ecde- . "Habac. 1. 81 Eccli. 2. " Gal. 5. « PhiIIpp.4. " Canl. 1. 8!(Thren.3. 86Cant. 1. 87 Psal.68. 68 Exod. 21. 409 EPISTOL£. — EPIST. CXXXVHI. 410 cella subornata simulatio dileciionis hypoctitoe ap- A cedat. Uiiclionc vero magislra, qiisedocebat vosde \ parens, el nun exislens invenia est. Melienlcs enim omnibus, Deus a primo percgriuatioiiis exordiovos ex forluna personam conversi sunl in arcum prainstruxit, et in lapide adjutorii cor vestrum stabivum pariter cum cis, qui supra dorsum iiinocenliae liens, vos ad omnium injuriarum tolerantiam confabricabant. Sed juxta verbum beali Job 89, lampas quadravil. Tulius equidcm excipil contiimelias, eontempta apud cogilationes divilum parala esl ad qui sculo patientiae se praearmat. Hnjtis virtut s lempus stalutuni, atque lucerna diu prcssa el ob- ellicacia est, ul si quid durum accesserit, fortiler tenebrata sub modio totum occidoniem sercnius et illud suscipiat; quod non acoesseril, lucrum sestigloriosius illuslravit. Sane, si esset in eis, quae mel, et inler dura se durioribns dignum putet. omni Chrisliano debetur affectio, reverenliae impenSunt ergo.plurimi, qui hanc regni et Ecclesiae sioris oflicium paslori debebalur affJicto. Quanlo pacem vestris ascribunt merilis, propler verbuin indigniora innocens tolerabat, tanto uburioribus illud Salomonis: Cum placuerint Domino viwhomiobsequiis et honoribus dignus eral. Beatus equidem nis, inimicos etiam illius convertel ad pacem '*. Vos Job ,0 gloriosior .erat in sterqtiilinio jacens, quam autem caulius et vigilanlius providcle, ne abrogel circumsedente exercitu in solio sedens. Reputabant ingratiludo, quod gratia praerogavit. Omnia, quae vos sua subjeclione indignum, qui ex ipsa persecuvobiscum misericorditer operatus est Deus, ei retione vesiram pcnsare dchuerant dignitalera. In feratis ad gloriam, et non vobis. Absit cnim ut omni cnim dignitate nibil est dignius quam pro sorlem habcatis cum bis, qui quandoque dicebant: ecclesiastica lihertale honoris ahjeclio et con- Manus noslra excelsa ; el non Dominus fecil hmc omnia ! " Non ergo in arcu vestro spereiis, quia lemplns. Solus itaque ascendistis ex adverso, et opposui- gladius vester non salvabit vos, sed Dei dextera ct slis vos murum pro domo Isracl. Clamasiis, el non brachium suum, et illuminatio vultus sui '". Opttimum esl ei, qui in alto posilus esl, non allum erai, qui exautlirel; circumspexislis, et non erat, qui adjuvaret. Sic imitator fortissimi Aod judicis sapere, sed limere. Beatus enim, qui semper est Israel ambidextri ", per prospera et adversa, per pdvidtts ". Ubique vero periculosa est securilas ; iiifauiiam et bonam famain, a dextris et a sinislris ideo sanctus Job "8 omnia opera sua verebatur ; qui, cura esset dedilus sacrificiis, huinililali, hospiprotectus scuto bonae volunlatis a Domino vestros lalilali et eleeniosyuis; justus.rectus, timensDeum, labores consummastis ad fruclum. Vere luriis forlissima nomen Domini; quis enim spcravil in licet eumdem ad pleuum Domini flagella purgasDomino, et confusus est? permansit in roandalis C sent, suum tamen recogitans imperfeclum diccbat: ejus, et derelictus est? Sperent in te, qui noverunt A facie Domini turbatus sum, et timore sollicilor 89, nomen tuum, quoniam non derelinquis quaerentes Sane securitatis filiae sunt, ncgligentia, ingratiludo, elaiio. Haeinduxerunl regem David "00, ut te, Domine. Tu cnim consiliarius in duris, adjulor in opporlunitaiibus, in liibulatione, inprosperis cu- numeraret populum suum, conversunique est ei, el stos, consolator in adversis. In prima siquidem universo populo Uracl in singullum. Hae regem peregrinatione vestra, sicut saepius vobis scripsi, EzechiamSquem honoraverat Dominus regressione praessgiebat animus meus fclicioris evenlus auspi- solis el fuga Sennacherili, snbverterunt, ut nunliis Merodach Baladan filii Baladan regis Babylonis ', cium, fixum liabens, quod perseverantia veslra continuarel opus assumplae forlitudiiiis ad trium- ad inanem gloriam oslenlaret tlomos aromalum, aurtim et argentum , pigmentaiia et unguenla , et phum. Sic animos electorum Dominus flagellis in- i audivit in continenti divinae animadversionis loniterrogat;sic relinquunlur a Domino Chanana_us, i truum. Terrcat vos exemplum filiorum Job s, quos el cacterae gentcs, ut Israelem in eis erudiat. Duo i in enim nos affligunt, vitia et flagella. Per illa cogno- i domo fratris sui majoris convivaiites elloetaiites Satan intcrfecit: quod hodie spirilualiter impletur scimus quid de nobis simus; per isla, quid de ! niundo sperare possimus. Flagellat autem Domi- in liis, qui praelali sunl aliis ad custodiam discinus justum, flagellat el impium. Nain de flagello ] plinae, si hostis occnllus eos inani Iaetiliaevacare cognoverii. Nulla ergo vobis obrepat securilas, sed impii, dicil Dominus per prophelam : Plaga impii < servite Domino in limore, vestrosque cogitatus percussi te, et castigatione crudeli ". Et rursum : i jaclate in eum , cui adhmrere bonum esl *, ponere Quid clamas super conlritione tua ? insanabilis est } in plaga tua ". Jusium vero ideo flagellat Deus, et tam i Doroino Deo spem suam, et borrcre abominaI hililer, qiiidquid ad poinpam pcrlinel soecularem. prospera quam adversa circa euro paterna moderaStabilite crgo cor vestrum in exercitio spirituali, lione dispcnsat, ut homo se cognoscat, ut suos ex- ! in cessus corrigat, ut alios suo exemplo deterreat, ut i obsequio ejus, qui nubiluro perseculionis , qiio virlus horoinisinnotescat, ulvexatio det inlellecltim < denigrata, sed formosa erat Ecclesia, serenavit; ad cauielam, cautela vero ad coronam et gloriam c interpressuras eidem exipsis injuriarum malleis qui "Cap. 42.»88I> Cap. 2 "el 29. "Jud. 5. " Jer. 30. " Ibid. *'* Prov. 46.' •• Boul. 52. Eadem prorsus habet Thomas de Walsinel Ebroiccnsis («) coiura ipsuui, ut caiisam ejus ad gliani in Hipodigmale Neustriae.lta fere Rogerius, nihilum perduccreiu si possent, sed spe sua et MatthaeusParis., BronUon ct alii.Forma auiem pacis voluiuaie fruslrati sunt.i Sed el tres episcopi Elien- ol compositionis inter Richardtim regem et Waltesis regni caiicellarius, Lexoviensis, et Duneluiensis rum arcbiepiscopum oninino babetur apud Raduieleclus a Richardo ad summum ponlilicem pro fura de Diceto, ut et confirmatio ejusdem excambii tiienda causu sua niissi surit. Quoruin primus iri facla ab Iniiocentio III summo poulifice. ilinere obiit, ut dixi ad epistolam 87. Qua dere leCoetertimde possessionibus ilJis quaepro Andeleia Raduifus de Dicero ad an. 4498, ubi e.t lia- datae suni EcclesiaeRothomagensi, Walterus dcci«endus benlur liiterae Walteri ad eumdero Radulfum ami- mani assignavil capilulo Roihomagensi, ut babei cum suum, quibus loiain peregrinalionis suse cau- Chronicnm ms. Northmanniae, his verbis : < Annu sam ipsi exponii. Referunt auiera Neubrigensis lib. 4499, Wallerusarchiepiscopusdedilcapiiulo Rothov De rebus Anglicis, cap, 27; Hoveden parle ,n mageusi deciniam de Diepa. i Hujus dunalionis Annal. et alii. Ccelesiinuiu papam pensatis utrininsliuiiieiiluin infra legitur in Appendice cltartariwi. que raiionum momenlis, lioilaiumluisseWalierum, ul regi suo reconciliarciur, et de Audeleia cum eo Ex omuibus supradiclis apparet, hanc epistolam transigerei. Unde Walterus hrevi in Norlhmanniam scriplam csscaiuio Christi 4197, quo excauibiuni revcrsus, cum Richardo pacera iuiit, villam Andeillud faclum esl. (i) Error amanuensis; nam apud omnes historicos habetur Eliensis. * Lib, VII De Trin. * Gcn. T IRec. 5. 8. "Psal. 75. » Matili. 5. " Psal. Ii7. • I Cor.iO. '* Kzcch. 13. u Isa. 38. " Rora. 414 EPISTOLJ:. — EPIST. CXXXIX. . Sponsi coelestis amplexihus, ohliia suae originis, A mundi, angelonim panem? ubi, quanto dignior et < eminentior esl hujus minisierii gradus , lanto graGIillius, cujus imago cst ", ad mechanicos rapiavius immiiiel ex ipsius tlignilatc discrimcn. Misetur affectus. Frequenlius igitur exeatis in agrum • ricordiac Domini roultae, quia non siiro consumptus. i cum Isaac ad mcditandum u, descendite in hoiios Ulqtiid igitur contra prohibilionem sapicntis mitaromatum, ut gusietis spiriluales delicias, et gralissima colligalis lilia gaudiorum. De ligno viloe taih me in peccala populi,. el aggregabo mihi pec" Huc accedat innocens manibus et percipite spirilualcs fructus, qui, tesle Apostolo , 'cata duplicia? sunt : charilas, gaudium, pax, palientia, longanimi- niundo corde; vocatus a Domino tanquam Aaron, tas, bonitas, benigniias, mansueludo, fides, modestia, quem elegit ipsum. Nairi, elsi a corpore mco procpntinenlia, castitas". Istorum fruciuum snnt qtiasi hibcantur actus illiciti, dc spttrcissimo lamen conle, accessio et scqucla , reverentia Dcum diligentis , 'quosi de senlina scatcnle cogitalioniim fceJitas diligenlia eum quacrentis, sapicntia eum invenien- velut anra corrumpens exhalat. Denique vetis, devolio lenenlis, gaudium perfruenlis. Quics- reor, ne ciim debeara aliis in tempore iracundiae ficri reconciliatio, prurienlis conscieniiae cite igilur inter medias sorles , inler praeamabiles < Pachelis amplexus 18, ibi vacate, et videte, quam „ impostura mihi, et aliis obnubilet serenissimam Cliristi faciem, et usurpali ausus oflicii, nobis satuavis est Dominus ", et ab uberibus desiileraloe „. crificiuni in sacrilegium, el vitam convertat in quictis nullus negoliosae vitae strepilus vos avellat. morlem. Thcsaurum conscienliae bonaccautius abscondatis, Tu igitur, gloriose et semper glorifican !e Jesn, praefigentes eidem titulum , hoc impressiore sigillo signaliim : Secretum meum tnihi, secrelum meum non secundum miseriam meam, sed secundum mitnihi ". Et pax Dei, qum exsuperat omnem sensum, 'sericortliam luam operare in me velle et perficere, custodiat cor vestrum , el inlelligentiam vestra.n < quod beneplacitum sil in oculis tuis, nec de ineis excessibus tua judicia aequilibres. Si cnim iniquita'', ul sil animae veslrae forma pulcliriliidinis el < let signaculum sanclitatis , ul repleat in bonis deside- < obscrvaveris, Domine, Domine, qttis sustinebit" 1 rium veslrum Deus cordis veslii, ei pars vestra Volens ilaque redimere dies meos, quos pcrdidi, i Deus in mterntim**. quia perniciose el perdite vixi, disposui jugo Do'mini cervicem supponere, laxiores vitae saluiare EPISTOLA CXXXIX, licenlias, et cum essem liber, in omnibus omniiim ADR. ABBATEM CONVENTUM ET CICESTBENSEM. servus esse. Tu vero, Domine, clemenler aspir.i, , — AncuMENTUM. Implorat monactiorum preces, til Q , confirma quod in me trepidaf, quod frgescit acdigne xacerdotio initiari possit, cattsasque reddit, cende, quod nutat consolida, doce quod desipit, cur hactenus illud refugerit. i erige quod desper.it, alliga quod vagalur, quod Revcrendo Patri et domino R. Dei gratia abbaii , superbit humilia, excita quod rentesc.il, illuiniiia Cicestrensi, tolique conventui ejusdem ecclesiae , ( quod caligaL Vos eliam, dilecti domini el amici PETRUS Blescnsis Balli. arcliid., salulem in auclore mei, in quibus posuit Deus verbum reconciliatiosalntis. nis, ut ordinetis lesiamenluni ejus, super sacrificia, Diu pulsalus suni prccibus, consiliis et monitis , Deo ul placabiles lipstias immolelis, quos ipse ainicorum, ut in sortem sacerdolii lransiens, ei, cui : fons charismatum copiosius irrigavit, ut jain in •servire regnare est, impenderem debitae obsequiuni vobis virtutum flores erumpaht in frucluin; vos, «ervittilis. Reluciatus lamen haclenus saccrdotium , qtios sibi consliliiit genus elcctum. rcgale sacerdodistuli; in eo enim consideravi opera mea, et ex- , tium, ul silis corona gloriae in manu Domini, et pavi. Quis enim etiam perfectissimus non formidet , diadema in manu Dei noslri; vos, inquam, obsese divinis immiscere arcanis, se illius ineffabilis sa- , cro per misericordiam Chrisli, succurritc mihi cramenli exhibere ministrum, quod Spiritiissanclus , precibus, adjnvale me volis, ne sub mole importaconficit, cui angeli humili famulatu assislunt, quo D bilis sarcinae sttccumbat infirraitas vacillanlis. Exidivinis terrena jungunttir, el quod in assumpli cor- gilur a rae conscienlia pnra, vita immaculala, poris uiiionem recipit divinoe praesenlia majestatis? fama integra, ut sim Cliristi bonus pdpr in omni Reverendo vertici Cbristi mantim imposilurus loco. Ilaec aulem non merila hominis, sed illius Baptista contremuil *3, princeps apostolorum mi- sunt munera, qui vocat ea quw non sunt, lanquam raculosa piscium caplione perlerrilus : Recede, in- , qum sunt '*, cujus larga et efiusa benignitas ea quit, a me, Domine, quia homo peccator sttm '*, i dives est omnibus invocantibus eum. Tribuit eiiiin seque inlroitu Christi ccnturio putabat indignum ". ahundanter, et non improperat, justificans impium •Qua igitur liducia meritorum, qua menlis audacia gratis ", ut ubi superabundavit peccalum, superacontrectare pnrsumani vitam animarum, pretium bundet et gratia **. Oninium siquidem liierijoruni 413 "Gen, 4. "Matth. 3. •» Gcn. 24. " Gal. 5. ls Gen. 29. " Psal. 45. •• Isa. 24. 56 EcclL7. "PsaL 129. "Rom.4. •••Luc. 5. •VMattli. 8. « Phil 4 te\*Sli?lv~*l " Itom, S&bJi^jL*/ 416 PETRl BLESENSIS sufifagio desliliuiis post Detim, in vobis jeci et 1 ex illa fruitione heala, sed brevissima obtinetur. His indignum mejudicans, totus a vobis pendco, locavi meae fiduciae fundamenium; certissime sciens quanlum etiam in merilis lides , vcl oralio totus vobis innitor. Rogate Dominum unciionis, proficial aliena, cum ejus eflicaciam in lilia Cbana- ut ungat me oleo niisericordiae suae; unctio enim docet de omnibus "; ipsa me doceal facere nseoe", in Lazaro ", in puero centurionis et reguli »*, caeterisque quampluribus frequenter evange- volunlatem Dei , captivare tolum inlcllectum lizet Ecclesia. Sane in Chrisio omnes unum siimus, meum in obsequium Cbrisli, fungi sacerdotio, el ex uniformi connexione membrorum ecclesiae,, el offerre illi inccnsum dignum iu odorem suaviconsisleiis integrilas indicit omnibus mulua. com- tatis. EPISTOLA CXL. munionis regulam, et indivisos charilalis aflectus. CLERICUM ANGL1.E. KEGIS Adjuro itaque vos in unitate fidei, in sanctorum AD PETRUM —communione, et in unius confessione baptismi, ut ARGUMENTUM.Hortatur Pelrum diaconum, ul repudiulo siudio jurisprudeniim, qtiod midtis pemiiniperfectum meum videant oculi charitatis vestroe ciem affert, tolum se tradat theologiw sacrm et et oralionibus veslris supporlelis inflrmum, quem divinarum litlerarum tectioni, vilamqiie c.onveoneris magnitudo deterret. Apud Chrislum nunnienter ordini suo instituat. Habes hic luculenltim * dogma de S. Eucliaristia. quam alicui deficil, quod per eum alii proficit; M. PETRUSBles. Bathon. archidiac. dileclo socrescil enim gratia ex impendio, et lecylhus olei tanto plenius exuberat, quanto copiosius ex ipso cio el amico suo magistro PETRO clcrico domini roater virtutum cbaritas, vasis quae oflerunlur in- regis Angliae salulem in eo, sine quo non est salus. fundit. Veslra igllur oralio nunquam in lerram Divisus es, et cor tuuni in diversa distraliitur; vacua cadit; quia, elsi non prosperatur ei pro quo varia enim delibcralionum fluctualioiie raplus, riiittiiur, saltem in sinum revertilur supplicantis. Noverilis autem, quod ab ineunle aeiale semper in hxsitas , iilrum ad scienliam legnm vel ad scboiis aut curiis mililavi. Scholaslicus vero labor cxercilium sacroe paginoe le conveiias. In hac licet sil incflicax ad salulem, quaedam lamcn in perplexitate dislinguil finis intenlio; tendis enim eo mundana honestas est, el innocentia saecularis. ad unum propter vanitatcm soeculi, ad alterum At, quidqtiid in curiis agilur, fere peremptorium propter verilatem Dei. Jfimulare ergo consilio est salulis, anibitiosum, adulaiorium ,. fictiim , aposloli cbarismata meliora •', et in corde luo detractorium, subdolum, invidum, crudele et im- devorel draco Moysi draconem Pharaonis ", id eet pium, el generaliter lemporalis quaeslus, el inanis " veritatis scientia scienliam vanitalis. Non eniin ascendel in montem Domhti, neque siabil in loco gloriae venativum, Hmc recordatus sum,. el efftidi in me animam sxncto ejus, qui in vano accepit animam suam **. meam, qnoniam transibo in locum labernaculi admi- Scitis quia lex Domini lex immaculata est, converrabilis **.Ecce enim tabernaculum Dei cum homi- \ens animas *'. Jiisiiniaiia vero perverlit multos, el jehennae filios facit. Quod sub quodani aenigmate nibus, instar illius quod Moysi in monte ostensum est. Hic primum altare est aeneum, cor sciprophela insinuans : Vocavit, iiiqnil, judicium ad licet contriium el hiimiliatum, in quo bestiales ignem, el devoravil abyssum multam **.Quod tunc animi motus, et aclus irrationales prenitendo ma- evenit, cum judices de profundiiaie civilis scicntiae iraesumentes conlra se provocant Dei judiciutii, et '.laiilur. Secundum altare ab orrini aeris rubigine ram divinae animadversionis incurrunl. Vides, alienum, auro rulilal charitaiis. Nihil in eo carjiiam imperscrulabilis abyssus.quara dumosa silva, nale offertur, cum jam offerentis conversalio stt in luain immeabile pelagus sil Pandecla, in qua civile ccelis 3", cnjus hoslia est mens sancta, devota us conlinelur : cui tola aelas hominis non sullicit, oralio, gratiarum aclio et vox laudis. Ad altare :ujus fructus tolus in elatione et ambilione consistit. teriium, quod potitis cst propitiatoriuin, quam altare, et non sOlummodo sanctum est, sed etiam D Verbum autem abbreviatum fecit Dominus super erram, ut propler scientiam salutis et vitae, jam te Sancta saiictoruni, dulci affectu pura et defaecata inteiitione inlrat sacerdos cum sanguine, jam ransalpinare non oporleat, aut maria transmeare., verum sanguinem Agni immaculati oflerens, et Varo,sicut in Deuteronoroio legilur, Prope est vermm in ore tuo, et in corde tuo *". El Appslolo leste: coimnunicans passionibus Christi. Unde frequenter legnumDei inlra nos esl **; quod non in sermone, quatlam beata exstasi exiens a se, et transiens in ed in virtule Dei consistit. Duo sane sunt/quae dilectum , iiiiusque spiriius faclus cum co inira lominera ad legum scientiam vehementer impelquasdam divime suavitalis experientias oflicium unt, ambilio dignitatis, et inauis gloriae appeiitus. propitiatoris exseqnitur, duin per eum quasi per li sunl Rechab el Baana, quac Isboseth dormienqueindam medialorem Dei et liominum 3C,his pro em perculientes in inguine occiderunt *'. Lege inlercedit, fruclus propilialiouis qiii!Jiis*id5*Ijteum ' '" ''-r'V »..'7.-'. «5 "Joan. 11.' "Mattb. 8. "Joan.V "Roiii 1& MExod. 7. '•»Psal. 23. " Phil. 3. "I Joan. 2. "1 Tiro. II. 34Psal. 41. *1Psal. 18. *' Amos. 7. *» Dcm. 50. *»Luc. 45. ** liReg, 4. EPISTOLiE.—EPIST. CXL. 418 ^ plecli fide, spe clamore le, Deus? Scriptum est : fergb qtiod Prdini, quod professioni iuae convenial; A I ' Scire te, Dcus, sensus est consummalus". Eminenquod ab ambitionis aestibus animum luiim revocet, tiam liujus scientiae Verilas inanifesle irisinuat diquod-vanilates et insanias falsas procul a Cordis i cens : Hmc est atiiem vila mterna, ul cognoscant le; liii affeclione releget. ut in timore Domini, qui est < inilium sapientiae, ad spiritualem intelligentiam, in i Paler^ et quem misisti Jesum Christum *3. Illi Jerusalem aedificant iu sanguiiiibus "*, quorum flumina qua esl animae salus, diligehs el devolus assurgas. s cPnvert.uhlur in sanguinem; scientia enim eorum Arripe, quaeso, arma spiritualia, quae, leste Apo- < «t slolo, captivant lolum*inlellecliim hominis in obse- * facundia tota Veplitur in peecalum, et impletur quefela, quam proponit Deus per propbelam : Dedi quium Cbrisii 46.Assume gtadium spiritus, quod est « iierbum Dei *". Haec suiil arma David, quibus cxpu- < inquit, auruni et argenlum meum; ipsi vero de eis, gnaturus Goliath, afma Saulis graviora rejecit. Haec 'auro et argento nieo operati suiil Baal ". De aUro eslSapienlia, quae, tesle B. Jacobo *s, desursum esti 'riimirum el argento Domiiii faciunt idolurfi qUi saEt pninum quidem pudica est, deinde vero pacifica ; I pientiyni et eloquenliam suain redigunt in opus < pudica est qiiani incorrupta professio despondetuni cupidilatis et.avariiiae, quae est servilus idolofura. viro virginem caslam exbibere Cbrisio; pacifica. 1 Istis conveniunt verba biasphemiae : Labia riostra a cst, quae rogal quaead pacem sunt, et cum his, qui 'nobis sunl; quis hosler Dominus est "6? Propler hoti oderunt pacem , jubet. esse pacificum. Legum vero 'dal eis Deus ccelura aeneum. et terram ferfeam, ut Bcientia impudica est, quia meretricio more quae- ! sint sine affectione, sine devotione, ut sint lerra stuaria est, et mercalis; et quidquid sludendo s sine. aqua, quasi montes Gelboe_super qiios nPc ros. 'nec plhvia descendit "i Verba quidem"lepida plecongregavit ad nundinas vanilatis, vili conlractu veBaliter et impudenter exponit. HaeCvix uriquain rumque habet censura civilis, sed suht foiia sinC . pacifica est, quaesemper litigat de contraclibus; vel 'frrictu, nugae canorae, el Syrenes usque iri exitiuiri dulces. Menlior, si unquam videris illius scienlial quasi de maleficiis, vel quasi de variis figuris cau- < sarum, de aclionibus et obTigalionibus. de judiciis, pfofessofcm in ipsitts exercitio feliceS exitus haI de senteniiis, de appellationibus, et aliis, quae cum 'buisse. Beatus Hieronymus fere usque ad intefne'cionem flagellalus est ab angelo, qriia rhetorici sopire liies debeant, semper cineres lilium excitant jam sopilos. Conlra hanc sapientiam Dominus in 1 lepore sermonis illectus vanitati opefam dabal "*; Evangelib palani-loquiiur, et proverbium nullum • Casligans autem casligavit eum Dominus et morti dicit: Sifie causa, inquil, colunl me docenles doclri- 'n6n tradidit. Sane lex Domini sapientiatn prmslai nas et mandata hominum *'. El in propheta : Com- C 'parvulis *". Ipsa aedificat, ipsa vivilicat, ipsa illu2 prehendam sapienies iit astulia sua, el prudeniiam 'minat. Est enim praeceptum Domini Jticidum illu'minans oculos : ut anima, quae ad imaginem Dei phidenlum reprobabo "". Denique pro parte maxima leges ab eihnicis in- 'facla est, juxta pfomissum Apostoli, revelala facii stituiae sunt: Deus aulem dedit legem vitae et disci- ! speculetur gloriam Dei, el in eanulem imaginem replinae. Deus enihi deorum Dominus loculus esl., et 'formetur a ctarilale in claritatem tanquam a Domihi ' vocavii terram ", ut bomo. qui terra erai, fieret spiriiu **. Audi virtutem sacrae" Scripiiirae. et efflcaciam ccelum,et beneficio legisignese, quam Dominus altulil de Seir, caro transiret in spiritum. Sapienlia ^ verbi Dei. ad cujus intelligenliam lemoneo in limore, 'el treroore accingi. Verilas in Evangelio loquitur. quidem mundi slultiiia est apud Deum, et sapientia carhis mors est. Apostolus enim damnat ea quee 'djcens : Beali qui audiunl verbuih Dei, el custodiuht sunt formam quidem scientiae babentia, secundum 'iiiud «. Princeps etiam apostolorum, inteffoganlP doctrinam hominuin, si non aedificant ad salutem. Jesu discipulos, ulrum abife vellenl, Domine, inHumana itaque lex inflat, divina aedificat. Profes- < quit, ad quem ibimus ? verba vitm mlernw habes 6ii sores illius sapienles sunt, ut faciant mala^ bene 1 ltefo vefba_ quibus idCm Cliristum Dei vivi Filiiinl autem facere nesciunl. Discipuli ejus mites sunl et " ] profiletur, non revelat ei caro et sanguis, sed humiles corde, eosque custodit pax Dei, quae exsu- < Spirilus Dei Palris es. Verba denique Dei ila i perat omnem sensum. Illi gunt qui semper circumspiritualia et vivifica sunl, ut sinl Spiritus et vila. eunt monlem Seir, nec unquam lerram promissio- i ipso atiestanle, qui dicit: Verba, qtim ego loquof nis introeunt. lsti cum Aposloio niliil afbitrantes se- 'vobis, spiritus et vila sunt 6*. Sicut Apostolus discire, nisi Cbristum Jesum, et hnnc crucifixum, cit : Sermo Dei vivus esi et efficax, et penelrabiliof viam vitae quodani compendio scientiaesalularis an« < omhi gladio ancipiti, perlingens usque ad divisionem animm et spiritus, compagum quoque et melicipant, et quadam spiriluali experientia, quam '• suavis sil Dominus, jain pragustant. El quid sua- < dullarum "° : obtinet enim vicem validissimte vius, quid jucundius ad exsultalionem, quid ffu- ] pactionis, per .qiiam eliminantur ab humano spicluosius ad salutem, quam coniprebendere et am- 'ritu et purgantur uniyersi noxiales affectus. Et< "II COT.10. *" Ephes. 6. ** Cap. 3. *9 Matth. 45. «• Job. 8. " Psal. 49. "Sap. 6. " Joani 47. ** Mich. 5. ** Ezech. 16. 66Psal. 44. .«' U*Reg. 4. -" Hieron. epist. 22 ad Eusloch. *" Psal. m «• Joan, 6. " Matih. 16. °* Joan. 6. «Hebr. 4. «"HCor. 3 "Luc44. * 14 P4X80L. CGYIL M ' '' • . PETRI BLESENSI9 -420' 419 ut experienlia luijus rei libi facial lidem : si tepi- A sionis inlroitum ". Sic hodie apud multos carngs dus es, sacram Scripturam Iege instantius, et scias, Agni immaculali, conlra prohibitionem legis, eiiquia eloquium Domini inflammabit te : Ignitum est xantnr aqua, vel membratim discerpunlur saevitia eniin eloquium ejus vehementer 66.Si ambulas in besliali: igne siquidem assari debuerant, et si quidtenebris, audies quid loquatur in le Dominus Deus quam residuum essetj igne, id est Spiritu sanclo, in Evangelio et prophetis : Eiiique lucerna pedibus fueral combureudum.'Non igitur de corde luo vatuis verbum ejus, et lumen semilis tuis ". Si ali- licinari praesumas, sed juxla sacri eloquii doctrinam universa discas et doceas, orens cum Propheta, et cujus imriiunditiae maculam CQntraxisti, mundabit te sermo Cbrisli. Jam vos, inquit, mundi estis, pro- dicens : Juxla eloquium luum, Domine, da mihi inpler sermonem quem locutus sum vobis 6S.Si le lam lelieclum* 3, non supra, non exlra, non conlra. Stiiil enim, qui lemere sciulaniur alla Dei. Sed, gravis tentatio apprebendat, ut pene moli sintpe9, des, pene effusi sint grcssus tui G verbum Dei teslimonio Salomonis, mel nimis comedenti non firmahit te, ut non cadas. Quod enim amplius est, est bonnm, et scrutator majestaiis opprimetur a , Verbo Domini cmli firmaii sunt, et spiriiu oris ejus gtoria *'*.Et Ecclesiastes dicil: Sapiens efficiar, et recessit a me 8". Accedet enim homo sapienlia \omnis virlus eorum ". Si es in morlali peccato, ad cor longe allum, et exaltabilur Deus 86. Mirabilis sane .quod est mors animae, sacra lectio vivificabit te, et facta est scientia Dei, et non poletis ad eam 8T. implebitur, quod Dominus in Evangelio dicit: Venil hora, el nunc est, quando morlui audienl vocem Proinde doetor Ecclesiae Paiilus cum obsecraticme 1. Filii Dei, et qui audierinl, vivenl T Isludque indu- nos admonet dicens : Dico per graliam Dei, quce bitibililer scias, quod Spiritus sancttis utrumque duta esl omnibus, qiii sunl inler tios, non ptus sapere, Testamentuni edidit et exposuit, unumque alteri quam oportel sapere, sed sapere ad sobrietatem *". ineffabili sapientiae artificio coaplavit : ideoque Alta nimirum sapere mors est, et facile pericliiaEzecbieli propbetae rota in rola apparuit, simulque lur, qui se in eminenti considerans obslupescit. elevabanlur et incedebant rolae, eratque spiritus Denique loquens angelus ad Tobiam : Sacramenvitae in rotis ''. Et quis, quaeso, spiritus hodie in lum, inquit, regis abscondere bonum esl: opera ve^o legum professoribus dominatur? spiritus elationis, ejus revelare honorificum ". Distingue ergo iuler spiritus cupiditalis et jactanliae, spirilus vertiginis sacramenta et opera. Nam et in Deuteronomio cceli el erroris. Rejecta ergo scientia, quae in perniciem caligabaiit rore 90. Et-in Psalmo : Tenebrosa est irahit, apprehende scienliam, quee sedificat ad sa- aqua in nubibtts aeris " : id esl obscura csl inlellilutera. Disce, ut doceas, ut cortina coiiinam trahal; _ gentia in sacramenlis cceleslibus scriptisque proEt qui audit, dical : Veni x*. Sis imitator illius, qui pheticis. In his vero quibus operatus esl Deus sadicit: Sine fictionedidici, el sine invidia coinmimicor*. lulem in medio lerrae, ul exinanitio in formam Absit omnis iictio, quia Spiritus sanctus semper servi, miraculorum coruscatio, passio, resurrectio, disciplinaeeflugiet fictitm ". Gralis accipias, gratis ascensio, quod fidem insliluit, quod orare nos dodoce ". Qui enim sic fecerit, et docueril bomines, cuit, quod ad humilitatem, ad mansuetudinem, ad lestimonio Cbristi, magnuserilinregno coelorum". paenilentiam et ad misericordiam nos verbo et Audi, quaeso, super hoc testiraonium Danielis : evemplo.instruxil, vult honorificari Deus, et illic Qui docit suni, inquit, fulgebunl quasi splendor fir- iler esl quo ostenditur salutare Dei. Sacramenlomumenli, el qui ad jusiitiam erudinnl mullos, quasi rum autem ratio et inquisitio cesset, claudalur pustellw in perpeiuas mlernilates,s. Noli aulem scru- leus, ne bos in eum aut asinus cadat, ne periculose nimis ossa regis Idumaeae lari quse supra le sunl, nec inanes cogita theorias; redigantur in cinerem ^1*, non dlspntationum arguliis, nec verborum calum- el beslia, quae montem tetigerit, lapidetur ". Maniis te disiendas. Talia enim Aposlolus interdicit gna in sacramentis est eminenlia, intelligenlia quoscribens in prima Epistola ad Timotheum : Si quis, rum fide potius expedienda est quam adinventione iuqtiit, alitef doeel, nec acquiescit sanis sermonibus D humana. El ut, gralia excmpli, in uno sacramenDomini nosiri Jesu Christi, et ejus, qum secundum torum videas abyssurn profundissimam, et humaiio pietaiem est doctrinw, superbus et languens circa sensui iinperceplibilem, pane et vino transsubslantiatis virlute vcrborum coelestium in corpus etsanqumstioriesel pugnas verborum ; hujus grave est judicium ". Audi, quaeso, quid super hoc Sapientia guinem Christi, accidentia, qtiae prius ibi fneraiu, Dei ih libro sui nominis dicat : Senlile, inquit, de sine subjecto remanent, et apparent. Ctimque corDomino in bonitate; et in simplicilale cordis quwrite pus Christi caro sit, el non spiritus, spirilum laillum *'. Hodie varia est inler multos senlenliarum men el non corpus reficit, spiritualiler pascens coiuentio : faciasque suni aqua, Siloes, quae cum atque vivificans. Corpus idem apud nos est in disilentio currebant ", aquae contradictionis, apud versis locis, quia in divcrsis altaribus conlra natuquas demeruerunt Moyses et Aaron terrae promis- ram corporis; idem tamen corpus eodem lempore '«Psal. 118. " ibid. ^8 Joan. 13. 6»Psal. 72. "> Psal. 32. '' Joan.-J. " EZHCII1. '3 Apoc. 22. « Sap. 7. " Sap. 4. '« Matib. 10. " Malth. 5. " Dan. 12. '»1 Tira. 6. 8,Sap. 1. 81 Isa. 8. " Num. 20. 8'Psal.448. 8*Prov. 25. *" Eccie. 7. 8«Psal. 63. 8'Psal. 158 " Rom. 12. 89 Tcb. 42. 80 Deut. 33. " Psal. 47. "* Amos 2. »• Hebr. 42. ' • EPISTOLJE. — EPIST. CXLI. m m dicas '*. Paulus in prima Epistola ad Timolhenm : esl in ccelis. Licet enim ex nalura corporali et cir- A < i cumscriplibili sit uno duntaxat in loco, lamen in JDiaconos, nquil, oportel esse pudicos"; inielligas, mente et corpore, ut vas stium in sanctificaiionc et pluribus locis est virtuali potentia, et spiriltiali i honore custodianl, ut se in illa exerceant sapientia, modo. Tanta enim est unio divinitatis et carnis, 1 quae lota divina et gloriosa facta est, ut ex plenitu- i quac pudica esl et pacifica, non in illa, quoe stulla esl dine divinilatis, quae, tesle Aposlolo, corporaruer i apud Deura '*, et inimica Deo, qua_ liiiguam ibi habital 9a, illud corpus, Iicel in uno loco sit hominis, seu polius animam, pro qua Christus morcorporaliter et naturaliler, in pluribus tamen est luus esl, vili comniercio meretricia venalitate proet <3.vina spirituali virlute. Et, sicut ipse Deus, slituil. Proplerea ibidem subjungit Aposlolus, diquamvis in pluribus, inio in omnibus locis sil vir- ccns : Non bilhtgues, nec lurpe litcrum sectantes '*. tualiler ct essentialiler, tamen secundum aliqoem In quo suggillantur aperte, qui lingua pra_varicalomodum exislendi, id esl personaliter esl in iino ria el duplici sibi causas creditas produnt, et aniloco, id esl in ipso homine assumpto per gratiam; mas, in quarum pretium Christus innocenlissimum ita quod divinitatis est retribuit ineffabiliter cor- sanguinem suum dedit contractu damnabili suppori suo, iit ex unionis virtute, el in uno homine plicio aeternae damnalionis addicunt. Denique Lesplrilualiler sit verbum, et in pluribus locis sit il- vilici ordinis gradus non soium extraordinarias abdicat vanitates, sed exterminat etiam naturales lias corporis et sanguinis incomprehensibile sacramentum. Gregorius in homilia Paschali 9*: Eodem affeclus, ut lion praesumat quis in eo minislrare, moraento et in ccelum rapitur mlnislerio angelo- nisi prius in ipso prorsus exstincta sit affectio parum consecTatum corpus Christi, et ante oculos retuelae. Loculus est onim Dominus ad Moysen, sacerdotis in altari videfur. Sicut aulem divinitas diccns : Non seniat mihi sacerdos, aut levita, nisi Verbi tolum implet mundum, ila corpus illud in prius dixeril palri suo et malri: Non tiovi vos 10°. locis pluribus cousecralur; nec sunl multa corpo- Qua igitui; conscientia se praesumat lucris immerra, sed unum corpus, et unus sanguis. Ideoque gere damnabilibus, el inexlricabili solliciiudinum sive plus, sive minus quis inde percipiat, omnes labyriniho, qui a carnalium parentum cura divini•equaliler Chrisli corpus iniegerrime sumunt. Iri lus prohibetur? his el similibus ralio prorstis deficit; non deficit Rogo igitur el moneo le, frater, per virlutem sacramentorum ccelesiium, quibus in proximo daturus tamen fides, sed altingit quod non proesumit ratio; el quod mirabilius esl, ex ralionis defectu virtus es professionis roanum, sic le proepara, sic Jege, Dei convalescil. Apprchendil fides per gratiam, rj sic stude, sic vive, sic loquere et exbortare, ut voquod non potuit ratio capcreper seipsam ; infirma- ceris a Domino tanquam Aaron, quem elegit ipsum, tur ratio, utsit Torlior fides ; ralio succumbit, ut nl ad iaudem Ipsius fungaris sacerdotio, dignttmlides amplius mereatur; nec iuvidei ralio uierilo que offeras in odorem suavitatis incensum. Vale. " EPISTOLA CXLL, fidei, sed libenler et humiliter acquiescit. Quod ADW. ROTHOMAG. ARCHIEPISCOPUM. enim fides meretur, non sibi ipsi merelur, sed polius ralioni. Sane fides evacuabitur, el ralio per[A. D. 4197?J — manebit. Fides nimirum rion est, nisi in via, ralio ARGUMENTUM.Conquerilur reddilus sui beneficii per quinquennium ab Elia quodam detentos, roautem erilin patria perfecla et plena. Ibi ratio seu galque arcltiepiscopum,ut pro sua auctoritate eum scienlia metet quod nunc seminat fides; dignumcompellal ad faciendam restitulionem. Reverendo Palri el domino W. Dei graiia Roque esl ut ratio ibi fruclum percipiat de merito lidei quam adjuvat, dum se prorsus abnegans a thomag. archiepisc, suus PETKCS les. Batbon. B seipsa hic deficit, ul quandoque fidei beueficio in archid., salutem, et in omni humilitate, si quid se crescal. Fidei igitur sine contradictione consen- dulcius atu desiderabilius cst salute. licns graliae Dei tota innilitur, et dat gloriam Deo, Certificatus de incoliimitaie vestra gratias ago sciens ipsum posse facere, quod non polcsl ralio. ^* graliarum auclori. Nam, ut verbo Apostoli utar • : humana percipere. Vivo, si vos statis in Domino: haec est enim gloria Pauca haec libi stylo recisiore perstriuxi, eo el gaudium meum, et corona capitis mei. In eo quod sis diaconus, et ad sacerdotii gradum in hrevi vero, quod aliquid novi operis dignalio vestra pees, aspiranie Domino,ascensurus. Scis aulem, quod liil a me, licel excusalio mea praecesserit, adhuc diaconalui annexa sunt, mensae minislerium, ct an- lamen ad pleniorem excusationem mihi polest sufnunliatio verbi Dei. Ad hoc enim,aposloli diaconos ficere, quod illa scribendi urbanitas, qute olim floelegerunt ">, ut mensis ministrarent et nihilominus rebat in jnvene, nuric marcescil in sene. Vix enim verbum vitte populo praedicarent. Audi ergo, qua- gratia viroris reperitur in arbore, cujjus radix exlem te esse oporteat, anlequam ascendas in mon- aruil. Praeterea exasperata injuriis mens huraana, tem Garizim, ut ibi cum filiis Aaron populo bene- potius in verbis sequitur lurbationis impelum quam '• Coloss. 2. '* Greg. in 4 Dialog. c. 58. 8«Act. 6. 3. ""Deul. 35. • Phil. 4. 96Deul, 27. •' I Tim. 3. s8 Jac. 3. »»I Tim, PETRl BLESENSIS 423 . 424 ' SeririPiiisornalum : ex ammilanlia siquidem cordis }. januis est, dicente Apostolo : Omne quod amiquatur : loqitor. Cor autem hominis quasi vas plenum est, et senescit, prope inleritum esl ". Ambo sentimus • etMpiid inlra se conlineat, ex effusione ostendit. praeambulos morlis, defeclus videlicet sensuum et Domino Eliaecapellano curam et custodiam prae- molestias seneclutis. Quanto recessimus longius a hendae meaetanquam homini fideli ct vcraci com- die naliviialis nostrae, lanto propinqninres mortis miseram; nunc autem cum Propheta querulari termino facti sumus. Testimonjo enim Salomonis, compellor, quoniam diminutm sunt veritales a ftliis Netcil hotno finem suum, sed sicut pisces capiuntur hominum'. Possuiii etiam inlerrogare cum Christo hamo, et aves laqueo, itu homines tempore malo ". et dicere : Cum Filius hominis venerit, puias inve- Utrique nostrum modfcum vitae restat, et illud non niet fidem in terra'1 Nihil equidem dico in sugil- slal. In proximo dicemns saeculo :Vale; el relinlationem illius, licet famam ipsius plurimum deni- quemus inviti, quee nunc peiiinacissime retinemus. grare videatur, quod quinque annis et amplius de Domina enim avarilia, quae majorero in senibtis praebenda mea nihil reddidit, fideique et modesliae solet exercere tyrannidem, leslimonio Zachariae, sacerdoialis oblilus, non solum irrogat mihi dam- ipsa esl oculus eorum in universa lerra **.El eonum, sed hanc ipsam injuriam mihi cedere facit dem tesle, A majore usque ad minimum omnes avairi opprobrium et contemptum. Frequemer illnc ritim studeniil. Haec procul dubio est hydria Samitto nnntios, eosque semper remittit vacuos el maritanoe, de qua, qui biberil, tiiiel iterum te. Quidinanes. Bene eis loquilur, sed ex voce nulltim se- quid enim desiderari polest, saliare non posset quiluropus, quia vox cjus vox Jacob, manus autem humanaecupiditatis hiaium. manus Esau *; leviusque profecto exlorquercm Quanto gloriosius senes ita juste el honeslc viveclavam de manu Herculis, quam denarium de manu rent, et requiescerent in senecta uberi, ut essent ipsius. Non rapinam arbitratur raea rapere, vcrbis- aliis odor vilaein vitam, juslitiae forma, et erudilio que conlumeliosis me afficere, suum enim cxcessum ad salulem. Scriplum namque est: Coronajustiiix hac sola excusalione colorat, quod magnis aliunde esl senectus, qum in viis justitim reperilur ". Video abundo redditibus, quasi damni dati injuria non valeiudinarios senes, quorum consumplis carnibus, possil infligi diviiibus, aut in usus honeslos erogari pellibus os adhaesit,eisque solum videlur superesse non possint, qute a Incuplelioribus possidentur. sepulcrum ; membra frigescunt, cupiditas fervet, Sanemulti aestimanlur divites, qui vere sunl pau- caro senectute opprimitur, el ambilio juvenescit, peres : licet enim eis divilia. affluant, ipsi tamen vix itnponet avariliae fincmvitae finis; ardebit ineis cor suum diviliis aflluenlibns non apponunt. Deni- £ quidam poenalis infernus, donec fodialur peccatori que David in regali solio cbnstitutus : Inclina, in- fovea, donec in op.eribus manuum suaruro comprequit, Domine, aurem tuam, el exaudi me, quoniam hendantur peccalores, cl descendant in inferntim vivenles. Subito enim anima, quae tota temporainops el pauper sum ego ". Credo divitias esse commendabiles ex honesla lium desideriorum fcrvoribus aisluabat, in divortio pccasione quaesilas, si sine luxu expendanlur, in ipsius el carnis exiens, nuda et misera, onerata pecquanlum exigil moderata necessitas. Abraham ui- calis, et ab Ecclesia beatorum perpelua 'cxcommuvitias possedit ad usus licilos, multique sanctorum nicalione praecisa in oeternaenoctis horrorem, et in Palrum in lemporalium largiiione effusi sibi the- chaos terribile detrudelur. In illa die peribunt omsaurizaveruntln ccelo. Ileu I heu ! cum illc, qtii sua nes cogilaiiones illius, et cognoscelurDominus judinon largitur pauperibus, damnelur a Christo • : cia fuciens ls, cujus monita intelligere nolueruut. quid de illo fiet qui rem fratfis sui retinel, el vivil [Juia igilur horrendum est incidere in manus Dei ex raplo? Qua praesumplione sacrificium offerct in iwentis" adjuro vos per illum districiissimum jualtari, quandiu frater ejus adversus- eum aliquid Jicein, qui eliam justitias judicabit, ut justitiam liabel' ? Non polesl bibere cuitcem Domini, et cati- meani in judicium converlatis, ut vestra onlinarii cem dmmoniorum8. Quomodoverbum illud vulgare jurisdictione ex pfficiojudicis rogare velilis, quoe evadet: Non dimiltiiur peccatum, nisi resliiualur ad pacem sunt. Dedit enim vobis Dominus linguam ablatum »? Qualiter juxia doclrinam Apostoli leva- eruditam, ut corrigatis erranles, sed et lingua vehil manus puras sine disceplatiohe ad Dcum 10,qui slra clavis cceli facta est. Denique constituit vos me ad materiam disceplationis invitat? Iiabeo si- Dominus inier messorcs angelos, ut omnia scanquidem littefas sunimi pontificis contra ipsttm. Jala tollatis de regno Dei, quae esl Ecclesia, quaMihi tamen sCriividetur absurdum coritra sencm et enus secundum regulas jusliliae, quae reddit unifratrem meum occasionem scandali suscilafe. Nam, ;uique quod suum esl, mea mihi resiituantur. Nihil ut vefbo Aposloli ular, ego jani delibor, et in me ;nini deperit utilitatibus ecclesiaslicis, si quaesunt iliena reddanlur. tespohsum moriii accepi " : et nihiloiriinus mors in • Psal. 41. 'Luc. 48. *Gen. 27. » Psal. 44. 6 Mallb. 25. ' Malih. 5. « I Cor. 10. • August. epist. 54, 9. 6, c. 1. "ITim. 2. " II Tim. 4. » llebr 12. la EccJe. 9. '* Zach. 4. " Jer. fr. " Joau,. 4. " Prov. 16. 18 Psal. 9. " Hebr. 10» EPISTQL^E. — EPIST. CXLH.. 426EPISTOLA CXLU. A, salutem. Dejicit enihi ut erigat, vulneralnl- sanet, ADP. PRIOREM CONVENTUM ET DEEVESHAM (84). ' ut pressura verlatur in-gratiam, 6t afflictio ineoroARGUMENTCM.— Consolatur monachosvehementer af- nam, ut qui prius flageVIatusfiicrat, cum propbela flictos : horlulurque eos, ut patienter afflictionem decanlel : Confilebor libi; Domirie, quoniam iralus ferant, el instruit quomodo gerete se debeanl. esmihi,conversusesl furortuus,et consolalus esme". Dileclis fralribus et amicis P. priori et conventui Christus itaque ptirgationem peccatorum faciens de Evesham, P. Biesens. Londoniens. archid., sa- purgat quos diligit salufaribus monitis, tentationilutem, et si quid dulcius, aiil desiderabilius cst bus et flagellis. Quod enim Dominus per Sal-anam salute. colaphizar.i permisit Aposlolum, fecit eum audire : Aflliclioni veslrae lolis an.imaepraecordiis, et in- . Quia virtus in inftrmilaie perficilur **. Qui et de selensa cbarilale compaliens epistolam vobis conso- ipso dicit: Quando infirnior, tunc fortis sum et poTaioriam sub aliqua styli urbanitatc decrevcram is«sS9.Utinam sicnos corrigat, etemendando emunscribere, sed quia lurba negoliorum mihi jugiler dei, ut noii deslruat : nec sera poenitentia nos lumuituosc incumbit, toius fere absorptus ab eis, oporteat querulaii et dicere : Destruxisii nos ab aut non sum mecum, aul divisus el distractus sum, „ emundatione3"'. El illud : Jlf«/(osudore sudatum est, et sic dissipatae sunt cogilationes meae torquentes el non exivit de ea rubigo ". Et rursus : Percussipor meum,titvix, non dicam epislolam possim scri- eos, et non doluerunt3*. Dolete igitur et plangite bere, scd breve brevissimum. Vos aulem, qui spi- sallem dispendia spiritualis exercitii. Ex hac enim rituales estis, quorttm unicuique data est manifesta- turbalione perdilis quieiissiinos Rachelis amplextis, tio spiritus ad uiilitalem"', in hujus tempeslalis divinae suavitatis experienlias, et bealae eontemsestuante malitia,novislis qualiter vos oportealconplalionis excessus. Quomodo namque mens homiversari, et luclari cum mundo. Mundus cnim in nis perplcxa et arixia, et humanis solliciludinibus maligno positus est ", plenus laqueis, plenus scan- intricata spiritualibus inbaerebil, aul cogilabit aclerdalis el pcccsuis, circumseptus periculis, pravis col- na ? Sunt aulem hujus mali occasio quidara inler loquiis, iniquis consiliis, exemplis pessimis, et mor- conversos perversi, inter columbas corvi, angues tibus animae infinitis. Proinde redimamus lempus, interanguillas, susurrones, detraclores Deo.odibiles. quia dies maii sunt ",_nec poteril vobis deesse so- Hi ul habeant materiam equilandi, superscminant latiiim, si volueritis ferventer inslare orationi, sa- zjzania inter fratres, concinnaiil dolos, faslidiunt craeque Seripturae. Porro necesse esl ut veniant manna, sanguincas dapes appelunt, mensuramque scandala, et probentur corda hoininum, atque inter C Gomor in ollas carnium , alqtie in allia et pepones flagella Domini praebeat improvidis vexatio intelle- jffigypti convertunt. Sic abominanles claustralis clum. Omnes equidem filii irae suinus'» et si Domi- paradisi delicias exeunt, et poslse tralientes saecunus nobis iratus appa.reat, nos amorem ejus non luni, quod reliquerant, forensibtts se ingerunl coiir pdium aestimantes,ipsius flagellum cum sequanimi- sistoriis, atque in viarum discttrsibus, el in liinmltale porlemus. Verbum prophelaeesl: Iram Domini libus curiarum, quidquid in clanstro meruerant, portabo, quia peccavi ei **. .Flagellat nimirum Do- damnabili commercio, pro aeterna perditione comminus quem corripit, e( in suis verberibus nobis miitant. Denique facii traiisfuga>, et emansores a memoriam abundantise suae suavitatis abscondit, claustro effrenes, vagi, etSarabaitae (85) dantur in ut quos facit humiles, sibi conservet araabiles. Vult repfobum sensuni, ul jam ncc animacdiscrimen atenim ut de patientia noslra qtiasi de ligno vilae fru- . lendant, necvereantur iufamiam, nec IremendaDci ctus spirituales, el juslilioe manipulos colligamus. judicia timeant, donec fodialur peccatoribus fovea Sunt autem fructus spirilus, leste Aposlolo, charitas, et pcenilendi facullateprorsusablala.a Deoperpetua gqudium, pax, patientia, longanimilas, bonitas, fce- excommunicalioiie proecisi corruant in gehennam. nigniias, mansueludo, fides, modestia, conlinentia, " In lanlae igit.ur necessitalis arliculo, psallite sapiencastitus'". Omnibus his privatur, qui sustinentia ter, orate ferventer, instale vigiliis, ignitis compuncarel. Propter quod Salomon dicit : Vw his quisuctionibus, jubilationibus, arcanis lacrymis, gemilistinenlium perdiderunlaD. Susiinenda ergo sunt pa- hus, discipiinis. Sicenim Doiniiius hanc procellam' ticnier flagella D.omini Dci, quibtis nos erudit ad converieiin auraro, el. absque dubip divinum seir-* PETRI DE GUSSANVILLANOT^E. . (84) Ubi sit mouasterium islud de Evesham dixi plumbi natura molliii, adhuc operibus servanles saeculi fidem, meuliri Deo per mensuram noscimtur. jani ad epist. 97. (85) Qualuor genera monachorum describens S. Qui bini aut tcrni.aut certe singuli sine pastore. Benedicius in piincipio suaeRegulae, hoe ail cleSa- non Dominicis, sed s,uis inclusi oviiibus, pro lege rabailis : < Tertium monachoruin leterrimum gentis eis est desideriorum voluptas, cum quidquid putaesl Sarabaitarum, qtii nulla regula approbati exverint vel elegerint, hoc dicant sanctum, et quod noluerint putent non licitum. ». perienlia inaoistri sicul aurum forjiacis, sed. in 42$ '•-ICor. i%. " I Joan. 5. «» Ephcs. 2. '3 Ephes. %. '* Mich.7. **11Cor. 12. "Ibid. 30 Psal. 88. 31Ezecb. 24. 3a Jer. 5. 2SGal.5. »»Eccli. 2. " Isa. 42. 428 PETRI BLESENSIS 427 iietis auxilium, quibus denegatur humanum. Jura- A.invenislis. Solet eniiii quandoque desperalas Jiles tvit Dominus, et non pmnilebit eum 33, nec menlietur compescere, cl inexorahiles magnatum discordias 'Veritas, quae sub jurejufando firmavit, dicens : in graliam reformare. Utinam vero nullam habelAmen,amen dico vobis, si quid pelieritis Palreni in relis fiduciam in Romanis ! Nam, ul aliqua quae in mominemeo dabitvobis *'*.Quis ergo negligat pacem libro experientiae legi, sub silentio claudam.illud pclere, nisi quid eamoenuit impetrare ? Corrigile, possura vobis ad mcmoriam revocare, quod Machafluaeso, et in Deum dirigite vias veslras, quia testi- baeorum principes, quandiu in Domiuo confisi sunl, iliionio Salomonis, cum placuerinl vim Iwminis Deo, de bosiibus suis rcporiavere tilulos triumphales ; *luncinimicos ejus converlet ad pacem 3*. Obsecro at ex quo inicrunt fcedera cum Romanis misera,autenl vos per misericordiam Dei ut erga paslorem bililer in proelio corruerunt. Vos aulem confidite vestrum, qui pro communi liberlate lam periculosae in Domino. Qui enim confidil in co, non corifundetur. Turris forlisshna nomen ejus *», Christus heri, viaediscrimini se exposuit, fidelem et sinecrum atque indivisibilem habeaiis affectum. Sitis etiam et hodie, el in wlernum *»,. nec abbrev.iata est mar inter vosunanimes, el unius morisin domo **; nec nus ejus, ut salvare non possil. Petile tantummodo sint in vebis schismala »', sed unitas spiritus in vin- in noniine Salvatoris, promillo enim quod nullam culo pdcis 3S.Ubi enim est pax, ibi est Deus. Nam apud euro paliemiiii repulsam, si salutaria postu,ifi pace factus esl locus ejus ss. Omnis equidem con- letis. EPISTOLA CXLIH. gregalio vel convenlus debet esse cithara David, uhi ADCQNRADUM ARCBIErlSCOPUM MOGUNTINUM. multae el diversoe chordse quadam regulari moderatione, quasi quodam pleclro, de composilione [A. D. 1192.], — diversaruro mentiuro dulcissiroaefaciunf harmonia. ARGUMENTUM.Moguntinum archiepiscopum per velerem in scholis olim inilam amiciliam obsecrat, concentum, Sisitibi chorda, qiiaerauce sonet, aut ut omni ope cum aliis imperii principibus nitatur ne inducat discordiam, proni studio ad constrepai, vincutis eximere regem Anglorum Ricardum ab sonantiam reducatur. Auslrim dttce et imperalore cuptum. Miror autem, et conqueror, quod apud Dominum Reverendo Palri et domino C; Dei gratia MognnCanluariensem virum magnae prudenliae et consiiii lino archiepiscopo (86), PETUUS les. Balb. archid.,. B praecellenlis nullum super hac turbatione remedium salutem in auclore salulis. PETRI DE GUSSANVILLA NOT^E. (86) Conradus hic erat e Bavaria ortus, Friderici 1 C Conradum Saltzburgensem archiepiscopum impeimperatoris consangtiineus, qui Arnoldo Moguntino ratoris recuperata gralia reformant, ita ut ipse imarchiepiscopo a sediliosis civibus interfecto, in ejus perator eumdem arcbiepiscopum Conradum ad Malocum sufiiciiur, air. 4462,unanimi canonicorum guntinensem Ecclesiam redirepostularet; quod ipse corisensu et petitione ipsius Friderici. Vefum quia dominus Conradus maximo desiderio aflectabat. a parlibus Alexandri legitimi pontificis stabat con- Suscipitur ergo dominus Conradus in Ecclesia Molra Octavianuin anlipapam, cui favebat Fridericus guntinensi lanquam fuisset angelus Dei. >Similia etiam dc eo narranl et alii ejusdem aevi scripiores. imperator, biennio post eleclionem suam, id est anno 4464 ex GaspareBruschio, Romam ad Alexan- Romualdus Salernilanus arcliiepiscopus in Chronico drum papam confugit. Dodechinus in Appendice ad apud Baronium ad an. 1177 ; < Tempore concilii Marianum Scotum ad an. 1164, ai(, Conradum Mo- Turonensis Conradus nobilis clericus Alemanniae.et guntinum eleclum ab imperatore Ffiderico pulsum imperaloris consanguineus, qui in Moguntina Ecclesia eral electus, nolens Octaviano et imperalori esse episcopatu, quod Alexandro papae ftde el jurajueiiio corifoederaiusesset. < Tunc imperator, inschismatico consentire, Ecclesiam suam deserens, quii Conradus episcopus in Chronico Moguntino, . ignorante imperalore, ad Alexandrura papara in jnstituit dominum Christiaiuim, suae quidem curioe Franciam festinus advenil. Quem papa satis benicancellarium, loeo domini Conradi Bavari, virum gne recipiens, postmodum secuni Romam usque utiquemiraeprudentia., in rebus ambiguisel arduis adduxif; dehinc in cardinalem episcopum Sahinen.subtilissimi consilii et velocissimi inveuiorem. Eral sem promovit; postrcmo in Moguntinum archiepietiam vir mirae patienliae in adversis. Nulla in pro- D scopum sublimavit. Quo audilo impe.ralor ira comsperis superbia extollebalur; vultusbenignilate om- molus, Christiauum nomiiie cancellarium suum in nibus graliosus, et alias honesiis moribus adornaMogunlina Ecclesia eligi fecit, et a suis suffragatus. Tiiinc ergo, quia lam ecclesiaslicarum quam neis consecrari. » Joannes Sarisberiensis eadem soeculariura personarum favorem cognovit habere, fere scribit S. Thomae Canl.archiep. in litleris quoe . conslituit episcopum Moguntinensem; duravit hoc habentur apud Baronium ibidem : < Electus Mognnschisma annis octodecim. Taiidem dominus Cbri- tinus, qui uuper recessit a domino papa, el a curia, stio.nus se inlerponens inlerpapam et imperatorem, nunliuin Guidonis (scilicet antipapae Callisti III), ad ambos adconcordiam revocavit. Actuinque esl de se venieiitem de lerra sua ejecit, et comininatus esl ei, quod si ipse, vel alius nuntius ex parle scbisepiscopatu Moguntinensi, ut dominus Chrisiiaiius archiepiscopalura Moguniineiiseni obiinerei pacifice maticorum ad se ulterius pervenerit, oculos sibi et quiete, et dominus Conradus Sallzburgensem erui faceret. Nomen domini papaemanifeste praediarchiepiscopatum aceipiens gubernaret. Erat enim cat. Hoc novil imperator, el multum dolet.» Joanin ipsaEcclefeia a puero enuiiiius. » Tum de morle nes Bromtom in Chronico, pag. 4150, poslquam de Christiani disserit, et ad C.onradum reversus, ita pace inter Fridericum imperalorem et Alexandruiu prosequitur : < Post heec principes quidam dominum papatn Venetiis facla locutus est, ila prosequitur : 3SPsal. 409. »*Joan. 15. 18. "Hebr. 13. 3! Prov. 46. 3SPsal. 67. " 3' I Cor. 1. 3SEphes. i l " Psal. 75. *° Pro;x EPISTOL.E,- EPJST. CXLIII. 43» 42»: Quia quandoque in scholaribus-caslris militavi- A anxios tolerassct, exbaustis bellicis sudoribus et exliitis sub eodem doctore, et ex diulina ejusdem ho- pensis ad propria remeabat, ul deiiuo.majtis teslimonium fidei redditurus prudenliore consilio, et spilii cohabilalione socialis amicitiae jura contraximus, fiducialius vobis scribo. Excursus enim fclicioribtis auspiciis viam secundae peregrihationis modici lemporis nostro non pracscribit amori; nec inslrueret. Et nunc, reges, intelligite, reminiscimini,qui judiapud me mulationem vestri stalus agnoscit affectio. S.;ne'poslquam desideratissimam faciem vestram catis terram **, si ttnquam ab infanlia nascenlis novissime vidi, vos in archiepiscopalis eminentiae Ecclesiae aliquis rex pacificus, fidelis, innocens, gradum dispensatio divina promovit. Sed, si bene peregrinus, tam subdole caplus, lam maliliose derecolo, quam solida semper apud me fuerit fidei tentus, tam crudeliler est vendittis, Jam indigne vestrae el amoris integritas, certus sum quod bo- afllictus, et cum populis suis tam cupida et detestauoris assumptio circa stalum amiciliae vestrae inil- bili exactione gravaius. Ubi est lex naturae? ubi lum praejudicium mihi facit. Cttm ilaque hinc amor est aequitas? ubi peregrinorum reverenlia, quos audaciara loquendi mihi pariat, inde vero ad eliam Christi crucifixorcs venerali snnt, dum in plancluni et geraitura dolor singultuosus urgeat agrum figuli ob peregrinorum sepulturam Cluisti violenler, indulgete mibi, si in afiquo verbo so- »* venditi pretium translulerunt**1 Porro cum Abrabiielatem modestiae, el limites lioneslatis excedo : ham peregrinaretur in lerra Chanaan, rex Abimeex abundanlia enim cordis os loquilur **. Nam in lec ei gratiam plenoehumanilatis exhibuit *".Jacob amariludine est aniroa roea, quae tolum liujus apud Laban »», Moyses apud Jelhro *', David apud eprstolaecursum mihide doloris airamentario sttb- regem Acbis *8, et caeleri Palres antiqui nondum mmistrat. . acceplis repromissionibus, sed longe eas aspicientes, Quis vero inter communes lacrymas dolorem et confitenles quia essenl peregrini el hospiles super riissimulet, aut supprimat planclus, ubi clerus dolet, terram *', apud barbariem gentium mulliplex suae lamentalur religio, gemit popnlus, nobililas anxiapercgrinalionis solatium invenerunt. Et qui eum t«r ? Non potest omnium mcerore non plangi, qui vendidit, el qui emit, in sortem Judae Iscariolis, et colitur el fovetur amore communi. Decidil corona in maledictione fraudis Judaicae repulentur, ut sit cum eis ipsorum pecunia in perditionem ; cum capitis nostri, et in luclum versusestchorus noster. Rex nosler in frixorio est, et occasione ijlius in Datban et Abiron lerra eos tiventes absorbeat, quamplures provincias hujus malitiae sartago desa?- successores Judac, filios avariliae, servos mamraonae, vit. Suo domino patienti coniabescii et commoritur r semenChananaei, genimina viperarum,membra dialiiiiversitas, et per compassionem afffictio capitis boli, ministros Satanae, praeambulos Anlichristi. in membra discurrit. Vir sanguinum et cruenlae Saeviente in populos istorum lyrannide publica conscientiae dux Austriae (87) non est veritus in morlaliias invalescit, urbes evacuantur pestilentia chrislum Domini sacriiegas raaiius injicere, etpedes el fame, quae superveniunl universo orbi. calceatos in Evangelio"pacis ferreis hurniliare comNec dissimulare possumus , aut tacere, quod, pedibus. Terribilis in judiciis Detis destruat illum juxla verbum Aposloli, jam minisleriuin iniquitatis in finem, et evellat de tabernaculo suo, el radicem Anlichristus operatur , ut reveletur in lempore suo co: abundat enim iniquilas, et refrigescit chaejus.de lerra vivenlium, pro,eo, quod non est recordalus facere misericordiam, sed perseculus est rilas multorum S1. Qptimus est, qui non est nimis hominem innocentem el peregrinum adhuc in ob- maltis. In argumentum advenlus illius filii perdisequio crucifixi et in procuratione reipublicac con- tionis generaliler mundus in malignopositus est"', stitutum. Cum enim pro leslamenlo Dei labores desaevit morbus peslilens, et edulitas invalescit. LePETRI DE GUSSANVILLANOT/E. bericus monachus Trium-Fontium mChronico ms. Sed pattlo posl denuo in carcerem detrusa est, in haec babet, quaedesumpsit ex Elinando : El infra : < Ann. 4489, Piclaviensis comitis et Aquitaniae ducis. Quae cinii Alienora rcgina post morlem Henricj regis per mahregi Franciae duas filias peperisset, Mariam comi-C dalum filii sui Richardi educla fuit de custodia, in tissam Trecensem, et Eleitlem comitissam Blesen- qua fuerat circiier per x atinos. > Radulfus de Disem, postea praediclo regi Henrico quatuor peperit celo, atlan.4189 : Siginam suam, proplerea quod diffamala est de adul- militer el MallhaeusParis., ad an. 4488 : < Mater lerio etiam cuni infideli, el qui de genere fiiit dia- Richardi rcgina Alienora, qu* per arinos xvi aioro l_oli._Erantenimconsanguinei in 4 gradu. > Eadem patris separata, sub arcta custodia lenebalur , siafere habet Bromtoii," pag. 40i0, et Gervasius iri luendi quaj^vellel a filio potestatem accepit. DalumChronico, pag. 4570 : Scilicel apud i lus jEmilius lib. v Histor. Francorum : i Rever- monasterium Fontebraldense, ad quod sub finem sus e'x Syria in Franciam Ludovicus, nitiil anliquitis vitac pcenitentiae causa se receperat, habitumque habuit quam ut Leonprae matriinoniuni dirimeret. sanctimonialis indueral, ut liabenl labulae FonteBaugenciaci concilium habitum, Remorum, Seno- braldenses. Sepulta est in eadem Ecclesia Fontisiiuin, Rolhomagensium , Burdegalensium archiepi- Ebraldi prope sepulcra Henrici niariti el Richardi filii, ul legitur in Necrologio hujus monaslerii ad scopi consedere. Interrogali testes; fides propinquitatis lacla, conslitulum constare conjugium pia diem 50 Marlii, ann. 1204. iion posse.lta non sine adiniratioue terrarum di(89) Est hic Rpbertus Salopiensis, qui consemissa Leonora, quam per toi annos uxorem babucr cralus esl episcopus Bangorensis anno 1197. Hic. anno 1210 capttis est a Joanne rege Angliae in ecrat, unde duas lilias procrearal.N> Quidquid sit, repudiata a Ludovipo rege Alienora, reliclis ipsi clesia stia calhedrali, qui pro lytro dedil regi accicouimuiiibus liberis ocius Aquitaniam repetiil, et piires ducentos, inquit Matth. Westmonastcriensis. paulo post Henrico Norlhmanniae dtici et Andega- Obiit an. Cliristi 1215, et moriens corpus suum iu vensium comili, Angliaeregi mox futuro niipsil, ex medio fori Salopiensis iiihumari inandavit. Ex eoquo quatuor filios el tres lilias genuit. Verum cum detn Matth. Westmou. iiissideuics a rege patre filios ipsa iuceudprel, rcli- PETRI BLESENSIS 436 435 . In die ordinationis veslra. debuistis veterem ho- A habuit. Veslri officii est, vivere de Evangelio, sicut niinem cuni suis actibus exuisse, et induisse no- constituit vobisDominus, non ineedere pompatice in viini, qui secundum Deum crealus est. Sic enim veslium cultu, in equorum fastn, in mullitudine David a die unclionis suae mutatus esl in virum al- clientelee. Decet vos, tanquam sacerdolalis et epiterum, et Spirilus Doraini direclus est in eum>". scopalissanctimonia.professorem, praecidere omnino Vos autem incipientes ab injuriis, turbastis mihi in vestigia conversationis anliquae. Quitl vobis de ceetero, el habitationi Wolverhamtun ? Omnes, ipsa ordinatione vestra domiimm archiepiscopum et ad iracundiam provocaslis. Ecce sacerdos bonus, quseso, pravae opinionis occasiones abscindite, et qui in die suoe sanctificaiionis placere Deo et ho- jjuxta consilium Aposloli 66: Abstinete vos ab omni ininibus debuil, et in die iracuridise fieri reconci- specie mali, et bona non solum coram Deo, sed coliatio. Vos aulem pfimitias vestras discordiae con- ram hominibus providete. Plurimum quidem veslri secrastis, el in tempore amicitiae facti eslis rixae et honoris interest, ne vel.modica praeteritae leviiaiis seditionis occasio. Testimonio Salomonis ": Sex nola repuIluJet, aut assumploe innocentiae novitatem sinislra opinio vel minimo flatu contaminet. Ut ausunt, qum odit Dominus, et seplimum deleslatur anima ejus. Enumeralis vero sex odibilibus, sepli- tem verbo Aposloli ular 6': Sic vos exislimet homo, mum ponit, scilicet, inter amicos discordiam semi- ' ul ministrum Christi. Sic. vos modeste habere velinare. Si accepislis, imo quia accepislis non spirilis, ut modestia vestra nola sil omnibus boroinibus; tum hujus mundi, sed Spiritum qui ex Deo est, quo orauesque motus animi sic ad lenrperantiam rediagtihttir bi, qui sunt filii Dei, si'vos eliam graviter gantur, ut vos talem dies consecrationis futurae offendissem, debueratis esse promptiores ignoscere inveniat, qnalem discipulo suo describit Apostolus, quam ulcisci. Sola inler vos dissensionis occasio dicens : Oportel episcopum esse sine crimine, sicut est, quod beneficium alii jam collalum vobis non Dei dispensatorem , non iracundum, non litigiosum, cohfero, contra forn.am canonum , eonlra meam non turpe lucrum secianiem **-. Parcite ergo pauperi conscientiam, conlra veslram animam, conlra clerico, ne ipsura ad aposlolieam sedem pporleat Deum. Aperte i'os langit parabola illa, quam regi laborare. Si enim haec ad auressummi pontiflcis David Nathan propheta proposuit de divile, qui illius querela detuleril, sedes illa, qtiitlquid de hoc mtiltas oves habuit, et pauperi unicam abstulit, misero redilu vel de aliis, quos bactenus babuistis, quam habebai 63. Pauper ille cleiicus, cui praeben- fuerit factum, sineomniretractionedamnabil.Pardnlam illam donavi (90), jam ad sedem apostolicam cite vobis, amice charissime, parcile et mihi; et appcllavit. Creditisne quod aequilas Romaua adeo r qui in hac praebendula meus quandoquefuislis (91), degeneret, utbominem inopera et mendicum, litleme nunc vobis in ipsa ad perpeluoe dilectionis obratum et bonestum , in eeclesiasticis alquescholasequium obligare velitis. Vale. sticis erttditum opprimi sustincat apotente?Non EPISTOLA CXLVIII. vos sic abhorrere ecclesiae vestra? pauperoportet ADSAVARICUM BATHONIENSEM EPISCOPUM. in alienum gravamen lota die coram tatciii, quam [C. Ar D. 1195.] hominibus allegatis. Titulus paupertatis gloriosus — Horialur episcopum, ul ad stiam esl apud Christum ; et quae Filiuin Dei decuil, vos ARGUMENTUM. dimcesim revertatur, nec deseral Ecclesiam suam dcdecere non debuit. Princeps apostolorum et priepropler peregrinalionem. sulum dicit: Aurum el argenlum non est mihi6*. Reverendo Palri ac domino S. D.eigratia Balbon. Magnus etiam Angustinus 6" itleo leslamentum nul- episcopo (92), PETRUS Bles. archid. suus, salutem lum fecit, quia, tinde faceret, pauper Christi non in eo sine quonon est salus. PETRl DE GUSSANVILLANOT^E. (W) i_,rai,nta prceuenaa m uecanatu Vulruneha- D monachis, Vellensibus ciencis recfamantibus, elevim, ctijus erat decanus Petrus noster, ut ipsemet ctus esl in episcopuin. Walierus Rothomagensis loquilur epist. 452 ad Iiinocentium paparo. Ex qua afchiepiscopus, justiliarius regni praebuit regis asapparet ad ipsuiii spectasse collationem islarura sensuin. Savaricus Romam veuiens, maudaio sumpraebeiidarum. mi pomifieis ortl.inaius est presbyter in patriarchio (91) Probabile est Robcrtum anle episcopalum Lalerancnsi. Maiiuni consecrationis apposuit Albafuisse canonicum in ecclesia illa, cujus erat decaiius Albaniensis episcopus in Kal. Octobris. > Cum nus Petrus Blesensis. autem Richardus rex Savarico abbatiam GlastoScripsil hanc. epistolam circa anrrtim il97, quo niensem dedissel, ipse ad eam voluil trar.sferre seelectus est RobertuSi dein episcopalem, unde et se Glaslonensem episco(92) Savaricus ille ex archidiacono Norlhamioniae pum sivpius vociiabal. Erathic imperatoris.Heiirici factus est episcopus Balhoniensis ad peiilionei» consanguineus, fuilque obses apud euni pro.IiberaRichardi regis Angliae agenlis in peregrji.atione Jelione regis Ricbardi cum Wallero Roihomagcrisi anno Chrisli 1192. Deeo ila RadulUis archiepiscopo et aliis, ut babel Rogerius ad an. rosolymilana m Imag. hisi., ad ann. 4192 : < Dumrex Richardus irei, quiet eum facit Burgundioe cancellarium ad pcregrinaretur in Syria, dum vacaret sedes Can- ann. 1197, his verbis : < Henricns Romanorum tuaiicnsis, Savaricus NortliauUonieiisis archidiacoccepit aegrolaie, et misil Savaricum Batboniensem nus et lliesaurarius Sarisberiensis a Bathonicnsibus episcopuiii, coiisanguiiieum, et cancelJarium suuni 61 Reg. 46. «Prov. 6. cs II Ree. 12. 5tAcl. 3. *s Tossid. in Vita. u 1 Thess. 5. 67II Cor. 4. 681 Tiui. 5. 43* EPISTOLiE. — CXLVIII. _. Super laboribiis el faligationibus vestris mea A repente vos raperel, quae lucra animaruro, qnas viscera conculiuntur assidue devoto compassionis accessiones de taleulis spirilualibus vobis creditis affeclu. Quis enim aequoanimo ferat, ut nobilis illa referretis ad Dominum?Non sustineal Dominus, anima vestra scholaribtis exercitata miliiiis, spiri- quod de illorum numero silis, de quibus Dominus dicit ' 3: Dedi eis aurum et argentum roeum ; ipsi tnalibus imbula doctrinis,tot et tantarum gratiarum autem de auro et argento meo operati sunt Baal. dotibu§ pollens ila degeneret, ut sui obliviscalur, suorum sit immemorjnec desponsatae sibi ecclesiac, Aurum sapienliae et argenlum eloquenlia. copiose nec animarum curam, quas non sine magno discri- corilulit vobis Deus. Absit ul ista de caetero in vamine custodiendas accepit, nec judiciorum Dei ter- nitates et in insanias falsas hujus saeculi convertantur I Absil quod dominus meus tonitruum illius ribilium recordetur ? Miserere, benignissime Paler, auimaetuae, pro qua Christus animam suam posuit, sententiae terribilis audiat, quam servo inutili, et ct quam quasi sub jactu aleae posuisti. Tibi, reve- ideo nequam, qui lalenlum Domini involvit sudario, et in lerra abscondit, indignatio cceleslis inlenlat. rendeponlifex, me chariias compati et timerecompcllit: ulinam el lu liineasl Beatus enim homo, qui Servus daranalus est eliam, qui talenliim Domini semper est pavidus *'. Quis eteniin de Domino et custodivit, quia non eslex talcnlo lucratus '*. Nec 5 amico suo non limeat in tam longo incolatu, inter B trbor tantura quae malos fructus facit, sed et quce fructus bonos non Jacit,~excidetur-et in ignemmittot viarum discrimina, inter tot vagos, elvarios.et incertos excursus? Quse ulilitas, quoe hoiieslas, tetur''*. Oquanta est eorum confusio, qui vos dilLquae necessilas ad tam longae peregririationis exsi- gunt ex affcctu, dum vident, et dolcnt ecclesiam. lium vos coegit ? Veritas aposlolis dieif: Si vos vestram lanto lempore desolatam, el vos quasi perseculi fuerint in una civilale, fugite in aliam '"*. avem, quae avolavil a nido suo, et reliquerit pullos. Non in leropore pacis, sed persecutionis ftigam suis suos, quasi vialorein in solitudine, hominero sine diseipulis Salvator indulsit; eam lamen credo ve- causa exsulem et peregriqum , spontc vagum et strae mentis constantiam, quod si vobis persecutio proliigum super teriani. Abseniiam vestram planr immirieret, nonleviter adfugaro hostilitatis impetus guiit laici, clerici geniunl, feligiosi lameiilanlur, et urgere vos posset. Nunc autem conditione merce- ad vestrum reditum pendent desideria omnium, nari.i vestra fuga longe periculosior censelur a mul- totisque medullis animoe suspirant ad suaruin patis.IIle fugit, qui luporum terrelur incursu, vos non slorera el episcopum animarttm. Cum multis magnis et sapicntibus viris negotio lupos, sed veslras oves fugitis, qui beneficio praesentiae vestrae Jupos in oves mulafe possetis. Quod <__ ; vestro Glasloniensi loculus sum (94) ; omnium enim in tolo regno posset adeo vobis esse difiicile, sentenlia esl rem vestram circa impossibile verquod ille communis omninm favor erga vos, illa sari, regnum el sacerdotium in hoc pariter conveingenii vestri nativa subtililas, et multipliciter exer- nirc, ut mitra una nullo modo corona regis aut Cancilata induslria non posset ad vestrum libilum i:n- iuariensis Ecclesiae mutiletur (95). Si ergovidetis, routare? i ... ... __ qtiod veslri conatus-voiivos effecius non habeanl, non sit Recolite, Pater, quia beati Petri vicarius eslis i vobis confusio redire adpropria. Sciiis, quia est (93). Vobis in eo quandoque dictum esl: Si ditigis confusio adducens peccatum, el esl confusio addutne, pasce oves meas ". Quid est oves pascere, nisi 'cens gloriam '*. Non confundatur, nec erubescat dominus meus, si non polest pro libitu oblinere evangelizare subjectis ? reddere Deo populum ac- < ceptabilem, verbo, opere et exemplo dirigere vias < quod caeterorum pontificum nullus posset. Quod si Domini, et parare Domino plebem perfeclara ? ', ascribilis confusioni et erubescentiae, scialis hoc < Sciatis, quod seinper exsulare, et pcregriiiari sumquod pro confusione hac etrubore dabitur vobis in ma est miseria, atque leslimonio Salomonis 7S: Ire lerra veslra cum honore etgloriaduplicia possidcre. i de hospitio in bospittum vita pessima. Si bodie, ! Reverlimini, quaeso, ne viluperelur ulterius ihinl' slerium qnod Deus averlat, mors, quae omnibus insidiatur, ® ; vestrum; et ad rediiuni vos invitent breviPETRI DE GUSSANVILLA NOTiE. de Burgundia, ad Richardum regem Angliae, ei ob- . ejus obiium monachi Glaslonienses abbatiam suam inlit ei recompensaiionem pecunioe, quam de eocea rege Joanne recuperarunl, sibique abbatem praefecerunl anno 1205, qtio obiil Savaricus. perat pro redemptione sua. > Sedit auiem Savariannis xui. cus (95)..Savaricus quippe Baihoniensis sedis suoein Glasconiense monasterium translatione rcgnum An(95) Vide qtiaede hac re diximus ad cpist. 413. (94) Inlcllig.il translationem Bathoniensis. sedis gliaeel Caniuarieiisera Ecclesiam uua mitra, nimiad GJastoniensem Ecclesiain, de qna superius. Ubi runi abbatiali, truncarc conabatur. et nolandum est quod, etsi loto episcopalus sui Ex supradictis conjicere possumus hanc cpistor lempore ibi sederii Savaricus, lajnen siatim post Jaro scriptam esse circa aniiuni Douiini 1195. 457 "Prov. 28. *' Eccl. i. «Matlli. 5. '• Joan. 21. 's Eceli. 29. _, . r '" Ezech. 16. "•*Mallb. 23. '6 Mallh. 3. PETRI BLESENSIS 440 Blesens.Balhon.arcliidiac, tashiijus vitae, pcrcgrinatipnis pericula, Dei limor, A dpmini regis, M.PETRUS memorja morlis, amici fugentes et animae desolalae, salulem in auctorc salulis. In anguslia corporis et mortis perkulo consli-. , qtiia, qui roullu.mperegrinanlur, raro sanctificanlur. ttilus scripsi vobis epislolam, in qua visus sum vitse Vale. EPISTOLA CXLIX. curjalis militiam, ne dicam malitiam vehemenlius AD J. Ef P. AMICOS. dehorlari.Eoenim tempore gravi a_gritudiuejacius, el ideo gravi pceniicnlia duclus, non solum curiam, [C. A. D. 1200 ?] — Conqueritur se jam senem el etrieri- sed mundiim, etomnia quae mundi sunt, immunda ARGUMENTUM. tum, malevqlorum falsa criminalione dejici honore et damnabilia reputabam. Sicut per experientiam archidiacoriatns, duorumque aulicpruin ea in re didicislis, inlirmitas expressa esl imago naufragii; anxilium implorat. nam, dum navis illidiiur .saxis aut veniorum fluPETRusBles. Baih.arcbid.,J. etP.,saliuemetmoCluumque rabie procellosa concutilur, universa Yeri super contritione Joseph. Ab amaritudine animae meaeet ab inconsolabiji doT roiindi pretiosa vilescunl, et in pcenitudinem translore cordis mei lotus absorbeor, el niinara omnes il, quidqttid ftierai occasio voluplalis. Si ergo de catafaclai capitis mei fluant in fletum I Uiinam ma- g cprde conlrilo et bumiliato ad vos exborlatoria maxima pars cerebri, atque maxillarum tolius niiseri navit epistola, quempiam yestrumpropter hoc scancorporis meiiiquescat in Iacrjmas, ut possim flere daJizari non dectijl, Diligo enimvos in Chrisli visceribus, et quidqtiid et plangere, quod videre non possum ! A rege Henrico vocalus in Angliam, et ab eo, ad a.dificalionem vestroim in ea scr-iplum esl, non de pdio curialium, sed de sincera cbaritale procesalque filiis ejus ditatus largitionibtls effttsis, nec noii ab archiepiscopis, et episcopis, etluiiivcrsis magnar sit. Sane periculosum esl in curia mori, neclevUcr ascendei ad emineiuiam perfectorum, qu| se castibus lerrae omni veneratione usque ad maliliam Ireiisibus alligayit vincnlis, ct curialem incidit lahttjus lemporis exallatus, nunc occasione quarumhyrintlium. Sed. nec vilam curiaiium danmo; qui, dam lillerarum,q.tiae et per lacilurnilatem-veritatis, Ucel oraiiotii et conlemplaiioni non vacent, rei et per expressionem falsilalis oblenlae sunl a domino papa, crudelissime circumvento tolo populo . tamen publicae iitilitaiibus pccupantur et frequeriter et clero tantae civitatis, qiioruni cura el ctislodia opcra saluiis exercent.Necpossunl, omnes viam.yitoe mihi cpmroissa cst: senex et emcritus a juvene, sim- arclioris arripere ; angust^ eiiim et ardua esl via plex et valeludinarius ab ambitjoso, mansuelus et Do.iiini; sed magnuro est, si hi, qui in mpnlis emiinnocens a versuto : et ul lemperalius loquar, lurpi C nenliam non ascenderiint, comitentur Lot, et salveuiur in Segor modica civitaie ' 8. Scio, quia hi, Cfimine diffamatus ab omhi honore arcbidiaconatus qui jn regiae, faniiliaiilatis sacrarium admitlunlur, mei Violenter expellor. Porpo lator praesentihm tragcediam istam vobis aperlius explanabit; siiigul- i»<.iJtafacere possint, et dicere,. quibus pauperum itiosns eiiim dolor os nieuin syncopis el liiKoQvpdf necessilassublevelur, loveatttr religio, fial aequilas, Ecclesia dilatetur. In bis el consimilibus misericorimpediens, me loqui aul scribere non permiltit. Datussum per astutiam malignamis in opprobrium dioe operibus possunt sibi curiaies aedilicare ad pt contemptum, nisi miseria mea vestram excitet vilam, si lamen non detrahant, si non invideant, si roisericofdiam, et passiones meae vesinc compas- manus suas excutianl a inuneribus, si malum pro nialo relribuere non affeclfciit. Vitium enim curiasionis affeclum provocaverinl,.Miseremini mei saltemvos amici mei'6*, qtios, etsi meritorum meorum lium cpmmune esl hoc, quod pro levissimo alteritis exigentia mihi amicos non fecit, lamen iuiserum excessu graviler excandescunl, alque simpliciter litinc ariiafe compellat pia compassio, qute venire dclinqiientis errorcm impatieniissime ferunt.nec ad frequenterin conlractum amicitiae consuevit. Nu!Ji, libram meiiuiilur injtirias, quarum expelilut ultionisi vobis duobus, in ctiria scribo : nnicani enim D nem. Faleor quidem, quod sanctum cst domino regi post- Deum in vobis spei meae anchoram fixi ; r.ec assistere; sanctus enim et chrislus Domini est: nec sum immemor verbi quod Veritas.5n Evangeiio " dicit : Super quacunque re duo ex vobisconsenserint in vacuum accepil unclionis regiae sacramentum, cujus efficaeia, si. nescilur, aut in dubium venii, super terram, fiet illis. Ethnicus etiamdicil: fidem ejus plenissimam faciel defectus inguinariDe iVon caret effectu auod vpluere dup. Valete. pestis, et ctiratio scropbularum. Christo meo Cyro, EPISTOLA CL. cujus appreliendi dexleram, subjiciam civitates el reADCLERICOS RECIJE. AULJE giia ", dicit Domiiius per prophciam. Ibi Cyrum — Miligal qtim in ABGUMENTUM. epist. M asperhis i.j regem,cbristum suum Dominus vocat. Unde et adonulicath vilam dixerat, faleturque cdnveniens esse ul clerici aliqui, alque etiam episcopi in uulis re- lescenli, qui ad preces Saulis eumdem occiderat, 0, gnm versenlur, niodo gregem suum ncn deserani, noluit David parcere R co quod in chrisluni Doet aulm vitia non imilentnr. mini manus temerarias injecisset. Mihi non videtur Charissimis dominis el amicis clericis de curia absurdum, si domiuo rcgi, jttxla aposlolum, l«a-. .'* J.ob, 19, " Slalth. 22. '8 Gen, 19. " Isai. 45,ao II Reg. \. 459 EPISTOL^. — EPIST. CLI, . 442 gnom prmcellenti, honorem el obsequium exhibelis A quam in alio qiiotiam libtrsrum vehenieiuissime 81. Regibus enim non solum bonis et modeslis, sed commendabal. Sanc, cum Salomon verlia istapenilus coiitinucl: Respontle stiitto juxla sluliitiam suam eiiam dyscolis in omni humilitate et reverentia sentio serviendum "'. Nam et Hebrai pra-eipiuntur 89,et: Non respondeas siitlie juxla slulliliam suatri orare pro Bahyloniis ", quia in pace principum -", si in proverbiis et epistolis verba benignius exquics est populorum. Sed et ipse Cbrislus solvi a ponaulur, nec in vestfo Ecclesiaslc, nec in vefidelibus Caesari tribula dec.revil8i. Non solum ergo stro Blescnsi dicla sibi aliqua repugnabunt. toleranda, sed desideranda esl plerumque cnm prinEPISTOLA CLJ. cipibus conversatio clericoruin. Lcgimus quidem ADINSOGENTIUM 111PAPAM. faniiliaritasacerdotes el prdpbetas freqtientiam et [C.A. D. 1199.] tem cum regibus habuisse. Tunc eniin salubriter — ARGUMENTUM.Obsecrat el tidjurat sUmmum pondisponitur vitaregum, cum religiosortim hoiialificcm, ttt archidiaconotum Londiniensem sibijam menla sectantur, et ducuritur consilio sapientum. seni oblalum amplioribus curet ornari redilicet episcopos et alios, qui cnram in Verumlamen, libus. se gregis Dominici susceperunl, regum consiliis Domino papae INNOCENTIO P. BLESENSIS, Lon(96), frequenter expedialinleresse, sua tameu inleresl, doniensis arcbidiac, salutem, et se totum ad pedes ne ministerium vigilantiae pastoralis evacueiil, sed cjus. sinl in conspeclu regum suae conditionis memores, Si ex abundantia cordis aliquid ore incircumciso et Pelri naviculam, cui praesunt inler lempestuosos impriideniius scribo, vos, qui spiriluales esiis, sufluclus curiaenon reliiiqnani. Nam el vecles, quibus slincle hujiismo^i in spiritu leuitaiis. Dedit enini arca Domini deferebatur, licet moveri et trahi in vobis Dominns linguam eruditam, ut sciaiis eum varias partes possent, extrahi tamen, aul avelli om- suslentare qui lapsnrus est verbo, sed et lingua nino non poleraiit **. Jn quo manifcstissimc ligura- veslra clavis cceli facia esl, et poteslas, in cujus Ecclesioepraelali, elsi ad varias reipublicae pleniludinem vocati estis, non ab homir.e, sed a lur, quod necessilates dislrahuniur ad lempus, a sponsae Deo est. Audite ergo paiienter, si plangam pauluampiexibus, et a populi sibi cretliti sollicitudine lum dolorem meum, qui elevatus sum super ventum,< minimc separentur. Ab anliquo desiderabile fuit ut turpius cadairi, et fiam cacteris iu tlicalrum et in oculis principum gratiain invenire: nam et ethico derisum. Quando mibi offerebainr Londinensis arlesle, chidiaconaius, ipsuro renucbam; illudque verbuni Isaiae fr.quenler coram episcopo inculcabam : Non Ptincipibus placttisse viris non ultima laus est **. Non soliiro crgo laudabile, sed gloiiosum reputo sum medictts; et ctiam, In domP niea non esl panis domino fegi assistere, procurare rempublicam, sui attt vestimenlum : hleonolite meconstituerepr.ncipem esse immeraorem, et omniuni totnin essc. Per me multitudinis hujus fi. Patriarcha Jacob, qui cuni lanieii ntillus implicabilur, per mc nuilus explica- Domino frequenler habebal lamiliare verbi combilur a vinculo curiali. Scquatur et leneai unus- mercium, omnes dies vilae suae parvos et pessimos quisque propriac voluntalis arbitrium. Nam et Josue reputabat ". Ego vcro nsque ad hunc archidiacoin optione populi Israel ponil, servire diis Mesopo- natiiin omiies dies meos meliore Iapillo, felicique tamiac aut diis Amorrhaeorum, aul Domino Deo, trausactos auspicio compulabam : nunc autem rannlli volcns imponere citra liberam voluntaiem alie- giitae Domini in mesunt.quarum indignatio ebibit iiaeservitutis angariam ". Ego siquidem in hac ct spiritum meum. In vespera vilae meae sum, si taalia, quam praemisi vobis epistola, varia, et fortasse men, quod vivo, vita esl. Oppressus eniin morbis^ contraria scripsisse redarguar, sicul el Didymusin variisque incommoditatibus seneciulis obsessns .quodani librormn. suoruni 8S, quos innumerabiles . praecipuura habeo in volis, Yale soeculo dicere. feceral, quamdani legilur reprobasse hisloriam, Jamque per Dci graiiam delibor, et morlis respon. PETRl DE GUSSANVILLA NOT.E: (96) Eratbic ex illustri Hernicorum comiium fa- D moriensconvocatis cardinalibus persuaserit ut ntiU lum alium eligerent quain Lolharium diaconum milia in Campania lialia. ortus; qui primum EeclesiaeAnagninae canonicus, mox Lateranensis Eccle- cardinalem SS. Sergii etBacchi, docirina et moribus iusignem. Quod el faclum est. Quanta aiilem siae canonicus regnlaris fuil. Tum Luteliam Pariegerit in pontilicalu Ihnoceniiiis III fuse narrant siorum, sludiorum causa, se conlulit, ubi in.omni oinnes historici, sed et ipsius scripta, maxinie indisciplinarum genere peritissimus evasit; adeo ut sacras iilteras publice sttmma cum laude ei adnii- numerabiles epistoloe decrelales praclaras viri doles abunde declarant. Sedit auiem anuis xvm et ratione docueril. Dehinc a Clemenie 111cardinalis facius, et tandem post moriem Cceieslini 111ad mcnsibus sex. summum pontif. evectus est anno 4198, licet xxx Scripta esi haec epistola snb fincm viiaeP. Blelaiitum annos haberel ex Ciaconio. Illud autem de sensis, id esl circa aun. 1499. ejus promolione notandum, quod Ceelesliiius 111 Ul " 1Petr. 2. **Ibid. 83Jer. 29. 8i Matth. 22. 8» Exod. 37. 8« Horat. i. i. ep. 48. _«' Jos. 2*, " Geu. 47. 48. Hieroii. in Calal. •» Prov. 26. ^ Jbid. 81 Isai. 3. MEpist. PETRI BLESENSIS 443 «4 sum in membris meis recepi, ejusqne meialores A pontifici, P. Blesen. London. archid , salutem, et se nilunlur ingerere corpusculo tabescenti. 0 quam devott» buniilitatis obsequium. Eram deconus Ecclesiae tie Wolverbamplon in quietius el tutius milii esset, semper Iatuisse sub modio quam in archidiaconaUim Londinensem in- dicecesi Ceslrensi, qnae lamcn nnlli erat obnoxia, consultius ascendisse. Vere super ventum ascendj. vel subjecla pontifici, nisi arcbiepiseopo CantuaKam arehidiaconatus Hle draco est, non habens riensi et regi. De aiuiquissima enim consuetudine, unde possil vivere, nisi vento. Ille siquidem honor quoe apud multos pro jure habelnr, reges Angliae est in solis ct nudis, et puris intelleclibus. Nam semper illum donavere decanalum. Ad decanum cum sint in illa civitate quadraginla millia homi- vero spectabal donatio et inslitulio proebendarum. num, alqiieceutum etviginti Ecclesiae; nec a laicis Porro, qnia clerus ille omnino indisciplinalus erat,decimas, vel primitias, vel oblaliones, quamvis sa- sicut .Wallenses ,el Scoli, lanta in eis obrepserat cerdolio fungar, accipio, nec ah aliqua Ecclesiarum vitae dissolutio, ut vilitim evaderet in Bei conlem-ptum , in animarum perniciem , alque in infamiam synodalia, vel calhedraticum, sive procurationes vcl auxilia, scu hospiiia, nec aliquas consueludines cleri, et intolius populi sibilum el derisum. Et, ut verba Scripturae iranssumam, cantabaiilur eorum dcbitas archidiaconis possum elicere a subjectis. Ego tamen supra vires meas correctioni et erudi- lurpiludines in triviis Gelh, et in compitis Ascalolioni taro cleri quam populi anxia et indefessa nis 3B. requenter eis ad memoriam reducebani illud F Osee : Si fornicaris tu, Israel, non delinquat saltein sollicitudine me impendo. Nunquid magnum esset, si spiritualia seminantes temporalia meteremus? Juda *>-. vero publice el aperte fornicantes praeIpsi Ubi est: Sumite psalmum, et daie tympamm 83?Ubi dicabant sicui Sodoma peccatum suum, et in palest: Dignus est mercenariuS mercede sua H?Novit pebris popularis infamiae ducebant uxores, alter alterius filiam, sive nepleni; tantaque erat cognaDeus, et novit tota regio, quod archidiaconus Londoniensis, nisi haberet aliunde subsidium vitae, lionis connexio inter eos, ut colligaliones impietatis non possel se per mensem de universis illius hono- eoruni nemo dissoivere praevalerel. Erant enim ris obventionibusexhibere. Quia igitur vocavit vos quasi squamae Behemoth 97, quarum una uni conDeus in pleniludiuem potcstalis, et inter angelos jiingitur.el spiraculum vilac non incedit per eas. suos, ut auferatis scandala de regno ejus, quod est Terra proinde clamabal adversus eos, et coeli reveEcclesia, obsecro et adjuro gloriam sanclitalis ve- labant iniquitates eorum. Exaclissima diligentia strae, quatenus hoc malum, hoc scandalum abscin- laborabam vitiorum in eis propagines venenosas dalis, et quod a diebus anliquis inorditale faclum _, excidere, sed facilius converlerem lupos in oves, et est, reducere vobis placeaf, antequam moriaf, ad feras in homines. Non enim mutahit __Ethiopspellem gloriam horieslatis. Si enim ex hoc patior, magis suam, aut pardus varielales suas 98. Quoiies aliqcos tamen successofibus riieis compatior. Nescient enim etmim in ecclesia poteram congregare, ul mibi liceret cum eisdem sermonis habere cpmmercium, fodere, erubescetu egere, el ex neccssilate cogenlur ipsi more aspidis oblurabant aures suas, nolehant turpiter et publice mendicare. eiiim inlelligere ul bene agerent ", imo quasi monEliensi et Wintonensi episcoPraecipile, quaeso, tes Gelboe, super quos nec ros, nec pluvia cadil 10°, ul ad locum accedaut, et secunduni slaluro pis, salularibus monitis adversanles de suis criminibus aliorum archidiaconaluum islum ordinent; et quod aut discriminibus non curabant. Miseri quippe profacianl inviolabiliter obserstattierint apud regem intima sua , alque in reprobum sensiim vari. Sanctissime et potentissime Innocens, cum jecerant dati currebant effrenes, quasi equi emissarii in omsis nocentium malleus, et innocentiura consolator, ninm praccipilia viliorum. aut ab hoc archidiaconalti apostolica benignitale Inslabam correclioni eorum lotis merlullis animse, a Deo _. me liberes, aut secundum graliam tihi datam lolo charilalis affectu ; erat enim dolor conliiiuus lua per aliquos bonos viros cordi sic ipsum sola jussione meo, sed odertmt corripientem in porta, et ac disponas, qualenus apud posleros graliae D salutem ordines loquenlem abominati sunt. Incumbebam et gloriae tuoe menioria super omnem memoriam orationi, et ponebam in pulvere os meum, si forle perseveret. esset spes, loquebar in amaritudine.animee meae gemens : et ne adeps deesset compassionis sacriEPISTOLA Ci.ll. ficio, amariludinem contriti cordis lacrymis conADEUMDEM. diebam. Terribiles comminatorias scribebanl eis ARGCMENTUM. —Supplicat summo ponlifici, ui ec- rex et arcbiepiscopus: ego autem constanlissime clesia de Wolverhampton, cujus ipse erat decanus, promiltebam quod pontifex Romanus tolleret locum propter incorrigibiles mores cleri commulelur in et gentem, et ejicerentur de babitalionibus suis ; cmnobiumListerciensis ordinis. sed de comminatione crescehat eorum contumacia, Revcrendo Palri et domiho I. Dei gratia summo et. de commonilionercontemplus. Paucieranl, sed «3Psal. 80. -* Luc. 40. -" II Reg. 4,. »8 Ose. 4. " Job 41. 9SJer. 13. ." Psal. 35. J<>-H Reg. 4. EPISTOLJE. — EPIST. CLHl. 445 448 l> feorum iuiquilas in multitudinem plebescebat, mul- A apostolicae misericorditer indulgere Velltis; Porcoliplicabanlur genimina viperarum. Ova aspidum rum slabulum, Salanaeque prosiibulum convertiie Spiritus sancti. Auerumpebanl in regulos, et de radicibus venenosis in templumDei, el in oOQcinam spuria vitulamina pullulabant. De semine Canaan ferantur impudicitiae, atque Iatrocinia perditortun, progrediebalur generatio prava et exasperans, filii et aedificelur his, qui quaerunl faciem Dei Jacob, Belial, filii scelerati. Qui volentes hacreditate possi- paradisus voluptatis, ubi fruanlur contemplationis dere sancluarium Dei, quoties aliquo canonico de- deliciis, Rachelis amplexibus ; ubi sit pracsepium cedenle substituebatur aliquis virhoneslus, defuncli Christi, fossa cubiti uriius, quam vidit Ezechiel in nepos aut filius, palrimonium suum esse dicebat, altari ». Exstirpate malitiam et seminale innocenquod erat patrimonium Crucifixi. Fugiens ergo in tiain, sanclissime Innocenti. Suscitate de lapidihus silvam, factusque socius furum, et spolianlium ho- filios Abrahae. Arripite, quaeso, zelum Phinees, ut mines ferro et flammis, in substituti canonici per- cancerosa haec pestis, quaedecorem domus Domiui nicienfgrassabalur. Videns ilaque, quod jam miseri enormiler decolorat, proecidatur in istis; similcsrjue appropinquabanl ad porlas morlis, meumque con- aposlolici rigoris terreantur exemplo. Cedet equisiderans iroperfeclum cupiebam anathema esse a dera ad glpriam , si per vos Christi gloria dilalelur, fratribus lantae maliliae, cui finem imponere non et de merilo hujus boni obtinebitisaeternaliterdies polerat etiam finis vitae. Eral dolor conlinuus cordi bonos. EPISTOLA CLIII. meo, quod lemerarius ego curam eorum suscepeADHENRICUMREGEM II ANGL. ram, quorum iniquilales irrunipere ncn valebam Intelligebam Judicem districtuni rationem villica [C. A. D. 1473.] — Rotltomagen. et Lexov. episcopi letionis meoe, et eorum perditionem de manu mea ARGCMENTUM. gationis sum ad Francim regetn stimmam libere. terribiliter exacturum, majusque esse omni Iheexponunl, cattsns belli ab eo in exitium regni regiscerlo discrimini exponebam. Odivi sauro, quod que' Ariglim"indicli produnl : monentque ul suis ecclesiam malignantium, mihique facla esl cohabialiorumque precibus Deum sibi propitium reddat. talio eorum, sicul speltinca leaenae; sic dimisi eos HENRICO gratia illuslri regi Anglortim , etc, "Dei secundum desideria cordis corum , ul eant post R. Rothomag. arehiepisc.. ARNULFBS Lexoviensis eoncupiscenlias suas. Non est enim Deus in con- episcopus, salulem in eo per quem reges regnant. Tanto lempestivius ac diligentius injunclam nobis spectu eorum; nec esl inter eos, qui terribilia Dei judicia timere velil, aut credere, donec fodialur legalionem duximus prosequendam (97), quanlo peccalori fovea, quousque Deus cognoscatur judicia C periculosior in tanto discrimine dilalio videbatur. faciens; el quilaetaturel exsultat in rebuspessimis, Accincti itaque ad laborem siiscepii itineris, rcgcm snbilo ad inferna descendal. Proinde accessi ad Francorum adivimus, blandissimaque salutatione dominum Canltiarienscm, rogans humiliter et ob- praemissaipsiuspraevenienies offensam, ntilla cautela nixe, quatenus. auxilio ejus et assensu domini regis poluimus veslraesalutationis cxtorquere responsum. spurcitiaa iilitis abominatione sublala, Cisterticnsis Singulos nostrae lcgationis articulos explicavimus ordinis ibidem religioplantarelur. Adhocplurimum serialim, commoda pacis, el incommoda dissensionis favorisaddebat, quod locus iile abundal silvis, atque frequentius inculcantes. Ipse vero verbuni nostrum pascuis et irriguis aquis, alque reddilibus, qtii pcr iu omnibus, sola salutatione excepta, patienter industriam cauli viri magnuni cilo caperent incre- admisit. Expedito itaque diligenler nostrae legationis mentum. Sub exspectatione ergo istius mutalionis, excursu, spatio modici temporis inlerjecto contuqua_ vere est dexterae Excelsi, decanatum in manu meliose eoepit nobis fraudes et versutias exprobrare, cjus solemniter resignavi. Ipse autem, tanquam quibus se conquerebatur saepissime circumventum. praecipuus religionis amator invigilal el insudat Dicebat, quod fidem inler vos mutuocompromissam operi, el jam quosdam de Cislerciensi ordine intro- frequenter occasione levissima vjolastis, vosque duxil, qui locum ecclesiae, et officinarum Hmilent, in oranibus adeo exhibuislis inslabilem, quod non el disponanl. adhibehit de caetero vobis fidem. Non sit vobis, rex Propterea vos, sanclissime Paler, quera consliltiit illustrissime, onerosum, si, quod audivimus, loquiDeus inter messores angelos, ul pervos de regno mur. Haec est enim nunlioruin conditio, ul de inipsius scandala colliganlur, noslrum, quaeso, confir- junclo sibi mandato nil subliceanl, nil rescindaut mate proposilum, et monaslerio, quod archiepisco- vel diminuant de responso. Addebal etiam, se firmissiroum habuisse proposipus in exsultatione universaeterrae de assensu regis acdificare inlendit, favorem el graliam henignitalis tum expttgnandi vos, antequam Carnotum filius ' PETRI DE GUSSANVILLA NOT.E. (97) De hac.Rotrodi et Arnulfi legatione legendi passim hislorici hujus lemporis ad ann. circiter 4473. -l Eiech. 43. 448 PETRI BLESENSIS Ul vester atlvehtassel; islasqttc occasiones dissensionis. A junt, repoflet ih virlule Altissimi gloriamei trium* et odii proponebat, quod filiam suam ad virum phum. EPISTOLA CLIV. suum redire non sinitis , quod ei dotem ejus non AD REGINAM ANGLORUM. reddilis, quod subditos snce dilioni populos a montibUsAlverniaeusque ad Rhodanum, in ipsius odium [A. D. 1175.] concitastis, quod in coronoe sua. dispentlium comi- ARGUMENTUM.— Monetur regina Anglortim'Aleonora, hominem recepistis. Taniem S. jEgidii in ligium ttt itna cum filiis in palrem Henricum cohspiranlibus viro reconcitietur. dem_etiam juramenlo firmavil, se nunquam de caetero vobiscum foedusaut concordiam habiturum, Reginae Anglorum (98); Rothomagcnsis archiepinisi de veslrae uxoris et filiorum vestrorum assensu. scopus, et suffraganei sui, salutem, el quaead.pacem Nunc igilur in custodiendis niuniiionibus veslris , sunl quserere. et polissime in corporis vestri lutela saniore conIn publicam notitiam venit, nec alicui Christiano silio est utendum. Communi enim voto in exilium licitum esl ignorare , quam firma el indissolubilis vestrum lola Francia conspiravit. Nec satis esl ei sil copula conjugalis. Malrimonia semel inita sepaexterminare lerrae faciem igne el gladio; sed in ve- rari non posse sanxit Veritas, qiiae meiiliri non stram personam , quod absit! scelus exsecrabile potest: Qtiod Deus, inquil, conjttnxit, homo non semacbinalur. Consulimus sane , si qua abstulisti, si paret'. Sicul autem divini mandati se transgressoleesisti aliquem, ablala resliluere, et odia reformare . rem constituil, qui separat conjugatos, ita culpabilis in gratiam. Hoc enim inimicos Yestros potissime conjugala est, quae se a Viro suo separat, fidemque invitat ad pugnam, quod inlestinos hosles sentiunl socialis vinculi iton observat. Cum una caro conjuvos habere; et qui vobiscum dulces capiunl cibos ges efliciantur, necesse est ut unionem corporum data opporlunilate roagnificabuiu^ super vos sup- comiteiur spiriluum unitas et parilas in consenso: plantationem. Malediclus qui confidit in homine, et JNaturae conditionem, apostoli mandatum, el Evanponit" carmm fortitudinem brachii sui *. Quid est gelii legem mulier-illa evacuat, quoe viro non est amabilius filiis ? quid uxore familiarius ? recessit subdila. Capttt enim mulieris vir est 8, de viro sumlamen uxor a latere vestro, et filii insurgunl in pta esl, viro est unila, viri subdila potestali.Omnes palreni. Ideo non fruslralorie loquebatur homo ille itaque communi et lamentabili quoerimonia deplohominum prudenlissimus, qui dicebat: Amico ne ramus, quod, cum sis mulier prudenlissiina, divercredas. Ab ea quw dormit in sinu luo cuslodi clau- tis a viro, recedii laius a latere , memhrum capiii stra oris tui. Filius enim conlumeham facit palri; el < non deservit, imo, quod enormius est, viscera inimici hominis domeslici ejus 3. Sane suffragia illius domini regis, el tria pateris insurgere conlfa paimploranda censeraus , in cujus manu sunt corda trem, ut merito cum prophela dical: Filios enulrivi regum *.In ejus nomine parvitati David Goliae.sub- et exaltavi; ipsi autem spreverunt me *. Utinam, sictit jacuil magnitudo". In ejus nomine Samaria adeo alius prophcta commemorat, praevenisset hora nolame confecla obsidente Benadab *, quod triginla vissima dies nostros, et operuisset terra facient argenteis caput asini vendebatur, sub ictu oculi nostram , ne videremus haec mala ! Scimus quia, liberata esl, exuberanlique victualium aCQtieniia nisi reverlaris ad virum luum, eris generalis ruinac redundavit. In eo siquidem spefans non iiifirmabi- occasio; et quod singulariter nunc delinquis, in tur. Si exsurgat adversus vos praelium, in hoc spe- comniune dispendium convertelur. Revertere itarale. Si cxsurganl adversus vos castra, non timebit qtie, regina illustris, ad vir.uni tuum et dominum cor vestrum ; ipse enim docebit manus veslras ad noslrum; iit in tua reconciliatione reformetur lapraeliura. Accipile vobis in auxiliura preces Eccle- horantibus quies, el in tuo redilu loeiiiia redeat sice ; quam, si in aliquo offendislis, debita satisfa- universis. Si te ad hoc non promovent preces noclione impensa et de caetero omnem revorentiarii slrae, le saltem affliciio populorum, imminens prescxhibete. Sponsa enim Chrisli esl, et ii.jurias spon- sura Ecclesiae el desolalio regni sollicilet. Aul enim sae Cbristus reputat suas; nec est, quod magis menlilur Veritas, aut omne regnum in se divisum dehosies veslros incitel ad conflictum, quam qtiod ar- solabitur 10.Sane hoec desolalio in dominum regem bilrantur vos Ecclesiae Dei minus exs.itisse devo- converti non polest, sed in filios ejus et successolum. Benc valeat cbarissimus dorainus nosler, et de res ipsorum; contra manum femineam, el consilium his, qui se conlra eum in superbia et abusione eripuerile provocatis oflensam domini regis, cui etiam PETRI DE GUSSANVILLANOT.E. (98) Ea esl AliehOra, de qua et de iis quee in Scripla esl haec epistola sicui et superior ariri. hac epistola aguntur, vide quae superius diximus 4173, quo Henrico palri bellum inferebant ejus ad episl. 444. -.dilii. ..*'Je["1»7*, "Wlch- '• Matlh. 10. 4Prov. 21. *lsa, 4 10Luc. II. «1 Reg. 47. 6 Reg* 6. „•' Malth. 49. » Epbes. 8. .. 450 EPISTOL^. - "EPIST. CLVII. domini regis Anglorum, el junioris r<38's"'''snforlissimi reges colla subjiciuiu. Eapropter, ante- A d< emincnliae lenemur obnoxii et devoti. Si pacis recum ei qnain res in detcrief em exitum vergat, redeas f< formalores esse non possumiis, Deum saltem rofiliis ad maritum, cni parere et cohabitare leneris; gabimus quoe ad pacem sunl. Vices agemus epite converte, nec libi aut inis filiis sil suspeclus. g: scopi, vivis condolebimtis, el commoriemur morCertissimi euim sumus quod omnimodam exhibebit s< luis, et iiitiluo compassionis participio pressuram vobis di!ectionCmel securitalis plenissimam firmi- l' publicam, et commune discrimen proprium faciclalem. Mone, quEesp, filios luos, ut patri suo sub- P mus. Ulinam nostro sanguine possel haec strages diti et devoli exisianl, pro qtiibus tot passus esl n redimi et compensari morte nostra cnm generali T anguslias , lot discriniina , tol labores. Unde ne dispendio; soli enim paleremur, qtiod passuri sunt inconsulta facilitas dilapitlei ac disperdat quod d universi. Orale igitur, dilectissimi fratres, Domilantis est sudoribus acquisilum , bacc tibi piissima u n num nostrum, ut respicial in faciem testamenti sui, regina, et zelo Dei dicimus et sincerae charitalis el aflectn ; parochiaria eniiu noslra es , sicut et vir e luroulinm praesentis discordiae tranquillet ad pacem. Si enim spes pacis nobis afriderel, boc luiis. Non possumus deesse justiiiae. Vel redibis ad F unum habemus in votis vobiscum illnd lanlilliim virum luum , vel jure canonico constringemur et . t ' 'vitae expendere, quod noslrte residuum est seneleiiebiiriur in te censuram ecclesiasticam exercere. ctuti. Valele. Qnod quidem .invili dicimns, el quod, nisi resipue- c EPISTOLA CLVI. ris, cuni dolore et lacrymis faciemtis. Valete. Ah G. ELIENSEM EPISCOPUM. EPISTOLA CLV. ^ ARGUMENTUM. —lmplorat auxilium episcopi, ut /i6eADPRIOREM DE ETCONVESTOMCHiRITATE (99_|. rel se mre alieno, [1474?] Charissimo domino suo G. Dei gratia Eiicnsi ep,— Roilirodus prchiepisc. Rothomag., , ARGUSIENTUM. suus P. Bles. Bath. arebid., salutem et roibeili invilatus a monachis ad quielem, scopo tempore purgal se, quod a grege sine .scandalo abesse non sericordiae visceribus abundare. Necessitale urgentissima tr.rclus vado Cantuariam possil; rogatque ut, si pax componi inler regem patrem et filium ac regem Francorum non possit, , crucifigeiidus a perfidis Judaiis, qui in gravi paprecibus suis retn Dominocommendent. tibulo dcbilorura rae lorqucnt et aflligiint tisuris. R. Dei gralia Rothomagensis archiepiscopus cba- , Eanidem crucem exspecto Londoniis, nisi miseririssimis amicis suis E. prioii de Cliaritate, el unicordiler me Iiberaveritis; apud quem misericorverso conventui saltitero in eo, qui salus esl om, dia et'copiosa redemplio exspeclatur. Auferatis uium. C * et amice cbarissime, crucem istam, et Cum super impensis olim obsequiis vobis tenca- igilur, pater mur multipliciter obligali, cumulatius tamen rc- sex libras, quas debed Samsoni Judseo, in vos susin hac liberalione mea obligadundat ad meritum, quod de tribulaiione nostra cipiatis, qualenus vocalis nos in quietem, quod ad omne obsequium tioneni in obsequium et debilum in graliam conliberalitef vos offeriis. El quidem, si nulla dissensio vertatis. Valete. EPISTOLA CLVII. Nnrmanniam liirbasset, si plena pace frueremnr, AD G. VICARIUM SBUM. ad vos anima noslra lolis nisibtis anhelarct: ne— Monet vicarhtm suum, ut pro grege ARGCMENTUM. dum hac tempeslate, cum apud vos conversari sibi commissosedtdam curam geral, el vitwexemheatiiudinero reputemus, et imaginera alterius paplo prweat eos quos docel. radisi. Nihii cst quod noslras angustias hodie M. PETRIISBles. Baih. archid. G. vicario suo gravius exacerbet, quam et recordatio, et amissio salutera in eo, qui salus est animarum. qtiielis illius, quam vobiscum duximus inler vos Licet circa debiluro ecclesiasticae administratanquam exlra saeculum, tanquam inter angelos tionis sis inslructus ad pleimm ; quia lamen vices "conversanles. Nunc itaque ad noslrorum votorum meas exsequeris in hac parle, plurimum interest pleniludinem accederel, facere qnae rogatis, si mea tanto consideratius le sollicitudinem animasine praegrandi et enormi scandalo posset fieri. rum gerere, quanto certius est hujus officii neSed in IiaC slrage puhlica desolatas oves reliii- gligenliam in commune saluiis nostrac dispendium esset roercenarii qiiam pasloris : redundare. Salus quidem animarum, qtiarum cuqtiere, polius non dicimus quod hostibus velimus occurrere, qni stodiam suscepisli, de tuis manibus in dislriclo et hostes non videmus, qui dominos nostros aspici- summo exainine requiretur; nec materiam excumus ulrobioue, qui domini regis Francorum, et sationis habebo Jegitimam, qui, elsi curam anilyv PETRIDE GUSSANVILLANOTJE. (99) Prioraius hic qui primum est Clnniacensis 754:Tum everso a Wandalis ann. 741 monaslcrio, abbiuioemembrum, situs est ad Ligerim in dicecesi aliud de uovo a Gaufrido episcopo Antissiodorcnsi, Antissiodorensi. Diclus esl aulem de Charitate, ob el a palre ejus IJiigone et fralre Guillefmo Niveringenles eleeinosynas quas ibi omnibus undequaque nensihus comitilius aedificatumfuit anhp 10Sf>,ct vcniehtihus largiebanlur monachi. Dicilur fnridatus' sanclo IJiigoni abbati Cluniacensi datmn. primo a Pippino rege Franciae, circa annura Christi PATROt. CCVII. 15 *54 PETIU BLESENSIS 452 marUm fion babuerim, ei" l.iimen idoneum debui A lionesacerdoiis labiaet mantis Domino conserr.iniur.. i Labia eniin sacerdotis cusiodhinl justitiam iS. Mamis providisse pastorem. Eapropter nvo.neote, fraier, "et exhprlor in Chrislo, vineam Domini Sabaotb, vero mundi.s'masesse oporlet, quae mundissimam cujus tutela provideiuia, ttiae commissa est, vigi- carncmet sanguiiiem Chrisli tractant. Sintcrgoverba lanler et circumspecle cuslodias. Suntenim vulpes, tua subjectis ad frucium ; sint opera ad excmpluni, quae demoliuntur latenier hanc vineam, occulti leste Gregorio 16: Si perverse agis, tol moiiibus le vidclicet iniroici verstitiae, qui non solum subje- digmim consliluis, quot ad subtlitos luos perdilionis ctorum pernicie delectantiir, sed eleclorum obser- exempla transmiltis. Sane vilani sihgulorum, qui vanl calcanetim, et praelatos sibi delicatius acce- de tuo grcge ccnsentur, diligenter explora ; si qnid ptant in cibum, sicut Scriptura testatur, quia ci- inyeneris corrigendnm, primum illud conipias in bus Behemotb cibus electus. 0 perdilos homines, '• spirilu lenilalis ; si te non audierit, dic Ecclesiw " ; ijui non aitendentes, quanlum eis ex animarum cl si plaga incurabilis adbuc adhortationum fomenla cura discrimen immineat, sic se ad suseeplionem non senserit, ferrum abscissiouis appone. Argue, honoris cum avidilate praecipitant. Et cnm Apo- insla, obsecra opporlune, importune ls. Si qnod liium siolus dicat, nemo sibi suritit honorem,' sed qui 'est feccris, et increpalio tua id non fecerit, ad quod " vocattir a Deo tanquam Aaron "; ipsi 11011 "11 ' J elecli, missa est, sed vacua revertatur tanquam jaculum 11011 vocati, periculosae adiniuistratioiii se ingerunt 'feriens el rcsiliens, non esl quod tibj de caelero imet imporlani. Infelicissimus sacerdos ad aiiimne I putetur ad ctilpam. Ille enim te excusat, qui dicit: stiae providentiam omnino non suflicit, et mulla- Nolunt audire te, quia nolunt audire me ,9. El: Qui ros rum animarum curam attentare praesiimii; procul 1 spernit, me sperritt". Si exbortatio tua fructism qui con- exemhlaribus reperiiiiiiur. secratus est episcopus ann. 4196. 453 "Mallh. 26. *• I Cor. 10; " II Cor. 2. " Psal. 152. " Canl. 4. '«»Psal. 419. "Ose. "IIlReg.19. 40. *• Ovid. De Pont. i, elcg. 4. »' Exod. 16 »» Ovid. Her. ep.. 16. "I Cor. 42. **Isai. 4. EPISTOL.E. — EPIST. CLXIV 453 iiibus, ad qtiorum aemulationem suae viiae statum A mihi juxla Aposlolum so, in coelo, lestis in terra. eaeteri debueranl conformare. Me equidem ih tuae Jpsa dunlaxat Deo et conseientiae meae patet, quam familiaritatis sacrario reposilum opinabar, tesolum rcplicare ideo supervacuura censeo, quia vcrba et judicabam me alterum. Tu versuliae toxicum fc- adulationem sapefcnt et probabilitatem excederent vens, vulpinae machinam fraudis sopbisticae dile- in immensum. Salutateomnes amicos noslros. Cerctjonis involucro palliabas.Verum pictae liberalilalis tiludinem adventus meivobis designarenoiipossiim, elusus eloquio, rerum experientia tandem edoctus, quoniam inopini labores viarum el fluctuationes ambiguam amoris effigiemdeprehendi, dum vene- implicant curiales. Latori praesenlium facile praenosomurmure me corrodis, dum absenti derogas, stari comitivam usqiie Londonias. dum innoxium non cessas impetere malediclis. EPISTOLA CLXIII. ELECTUM. ADREGINALDUM BATHONIENSEM Vel igilur eloquiorum turpitudini silenlium indicas, vel aceto respersus salyrico, £A. D. 4477?] Flebis et insignis tota canlaberis urbe **. — Congratulalur Reginaldo, a quo ARGUMENTUM. Ab integritate dileclionis amor degenerat, quem magnis beneficiisaffectus (uerat, quod in Baiho* claudicare cogit adulaiio, quem occasio facilis in- n niensem episcopumelectussit. Charissimo dominosiio R. Dei gratia Bathoniensi qnietat : me siquidem mentis adeo sibi counivit P. Blesensis salutem in eo, qui salus est eleidentitas, ul eadera conimunicarenius anima, ut il- electo lum me alterum judicarem. Verum susurro Jivoris ctoruni. Magnificatanhna mea Dominum ", quia magnifice aculeo instigams discordiae toxicum seminavit, et et niirifice misericordiam suam exallavit in eo, jiinctosdispergens hostemmihi peperit in amicum. qui mecuro raisericorditer egeral; et cum ego ad Quoniam igilur excelJeniiam praelatorum Mlustrat, contumelias mitigare, resarcire discordias, veslris suscepli beneficii relributionein non suflicerem, advolutus genibus majestatem vestram efflagito, Christus, pauperum fidejussor, pro me exuberantissime respondit ad meritum, eum in cathedram qualenus me et magistrum G. inter quos nubeculam odii seminavit adulatio, velilis ad concordiam erigens pra_sularem, qui me de lacu pauperlatis erexil5*. Ad nieorum plenitudinem gaudiorum nemo revocare. quidquam posset apponere, cum illiim in porlu EPISTOLA CLXII. securissirao videam navigare, pro quo solo ludibria AD E. AMICUM SGUM. fortunae ancipitis, el casuales verebar eventus, pro se ideo ARGCMENTBM.—Ait in extera regione versari, r quo solo inter spem et metum anxius fluctuabam. quod parum acceplussit popularibus suis in patria : ^ 0 quam glorilicanda sunt opera Domini, et miserael gralius agit E. qmico, quid pene solusse amicum liones ejus super omnia opera ejtts! **Cura in omniel tanquam frairem demonsiraril. meis ejus misericordias sim ldem K. amico suo iiitimo, salutem, el utinam bus necessitatibus expertus, desiderio nieo longe nunc benignius aspicorporaJiter semetipsum. ravit, quia quod incessanter suspiraveram ab antiMihiad voium frequenter occurrit terram nativifelici tamen consummavit effectu. Deuin et talis meae revisere, cum tamen illuc nulla alia me quo, meam testes induco; non ideo eletrahat affeclio, quam desiderium vos videndi. Non conscientiam ctioni vestrae congratulor, ut in ea jam spem prosum acceptus in patria roea *6; el, sicut Propheta molionis raeaeconcipiam, sed quia votis meis video succinit: Non cognoverunt riie fralres mei *7; utsatisfactum. Securejamposiuro, el mori, et vivere; *8 conqueritur : Domus nativiquealius propheta hoc solum cum desiderioexspectabani, ut esset, mcaefacla est inihi spelunca aspiduro et habi- quia tatis vestrae liberalitati, qui vestrae magnificentiae, tatio scorpionum. Gremium roisericordiae mihi, et qui qui vestris laboribus responderei. Adhuc lanlillum aliis concaptivis roeis regio naliva proeclusit, quos mihivitte Dominus indulgeal, ul in emiuentia paexspuensalibi facere patriam nos coegil. Interami- i slorali vos videam, quem Deus elegit in sacerdolem cos et fratres le solum cxperientia mihi fralrem sibi. exhibuit et amicum, cujus beneficio respondere EPISTOLACLXIV. non sufficerem, si totus auro effulgerem et argento. PUILIPPUM. ADMAGISTRUM Mendaces enim sunt filii hominum in slateris*', — quidam qni Canlualibenter accipiunt, nec accepla re- ARGUMENTUM. Increpalut nimia mansueludine arquia obsequia riensem arcliiepiscopumde iiibulionibus prosequunlur. Dominus retribual pro guebat. Dilecto socio et amico magisiro PHILIPPO me; et quod mea? exiguitalis impotentia non pra_magisumit, exuberans munificeritia illius exsolvat, qui ster PETRUSBlesensis perseveraiuiam salulis, et de tbesauris suae gratiae multiformiter erogat uni- liiigute modestiam. versis. Devolionis, quam erga vos babeo, leslis est Dure arguis dorainum meum Cantuariensem ar.4S7 " Horat. 1. n, Serm. sat. 4. »• Luc 4. *? Psal. 94. *8Jei\ 7.4S Psal. 61. " I Thess. 2. " PsaL 39. " fsal. 144. ei JLtlC t*. PETRl BLESENSIS 460 chiepiscopum, cujus consilia ct judicia depravando, A quandoque in his et simiiibus ac majoribus multiformiler dispensasse. Noli ergo in domino meo desipiciitia- ac Ievilati ascribis quidquid loquitur, quidquid slaluit aut disponit. Omnium apud le detestabiliter accusare quod quotidiana in hominireus faclus est, quia in eo solo.deliquisse videtur. bus.benignitas consuevit. Quod si opera modernoMinus acuie videlur alienos actus decernere qui in rum sequi, aut communem usum trahere ad cpnseunojudical universos. Utinam taceres, aul si assu- quenlias dignaris, audi, quaeso, et le moveat mis judicaiilis oflicium, le el non alium judicares! inauditae, sed diligenter audiendee benignitatis Job ad amicos suos loquens : Ulinam, inquit, tace- exempjum. Eusebio diclante in Ecclesiastica historia retis el videremini snpienies.** ! ulinam et lu, amice, legi quod, cum beaius Gregorius Caesariensis episcoapponas ori tuo cuslodiam, ut silentio sallem pus, urgente lemporis procella et angustia, in Alpipallies aut dissimules inconsultos, ne dicam cere- bus inlerceplus divertissel in fanum Apollinis, et a brosos animi tui mptus! Si dominus meus Radul- sacerdote loci ethnico Pt profano, ofticiosissimo phum ab ea qua fungebatur administralione suspen- fuisset susceptus hospilio, memor obsequii et boilil, si justitiam converlit in judicium , senteutia spitii, Apollinem quem suspenderat a responsis ct liaec juxta exigenliam culparum Radulphi de pruludilicationibus animaruro, ad sacerdotis inslandenlium virorum consilio ac deliberatione processit. liam relaxavij. Sacerdos igitur admiralus illius Nam super feneratilio censu, lapsu etiam carnis et majestatem cnjus bumiles servi possenl ita magnivaria vilae lurpittidine in jure conviclus multos fice diis gentium iniperare, atque ipsos verbo susexcmplo pravae operalionis et liberae impunilatis pendere aul torquere, contempto el relicto Apollicentia traxissel in culpam, nisi segelem succres- line, Gregorium el in eo Cliristum secutus est, ct centium vitiorum et fructificanlem in eo malitiam sic Gregorius Apollinis sacerdotem quem babuit m animadversio canonica succidisset. Porrb ille con- fide Christi discipulum, liabuit poslmodum in versus ad cor studuit ineuiictaiiler exlraordinarios Neocaesariensis Ecclesiae regimine successorem. carnis motus cingulo sobrietalis accingere, longi- Cum igitur videas quod homo ad hominis preces daeinonem quem Iigaverat reiaxavit, non mireris si que jacluram lemporis pcenitenliae auslerioris dominus meus, qui communi omniuro judicio mancomperidio et honesta conversatione fedimere. Sollicilavil in dpmino meo pieiatis affectus deje- suetissimus omnium est babi.tanlium super lerram, ctissima ejus pcenitentia, qiia. dominum ipsurri ad inslantiam doniini regis et magnatum lerra>, movisse ad roisericordiam publice credebatur. apud hominem humililer ac veraciter pcenilenlenj, Cumque dominus rex ei supplicalorias deslinasset Q veteri amiciliae salisfecit. ut praefalum R. in antiquae administralionis ofliEPISTOLA CLXV. cium ct suae serenitalem graliae renovarel, habita GDIDONIS ARCHIEP. AD PAPAM. SENON. GREGORIUM cum prudentioribus deliberatione imitatiis est eum [A. D. 1487.] — Purgaturepiscopus Laudunensis de qui iralus misericordiae recordatur, et qtii in schola ARGUMENTUM. imposilis sibi criminibus. .Evangelii Pelrum alque in Petro nos docet non Sanctissimo Palri ac domino G. Dei gralta summo semel, non seplies taniuin, sed septuagies septies indulgere "". Dominuni meum arguis levitatis quod ponlifici G. divina permissione Senonensis Ecclesiae pcenitenti compassus est, quod cum proximo suo et minisler lmmilis ejusqiie suffraganei qtiorum sigilla amicoveteri et probalo niisericordiam fecit; c.um praesentibus lilteris sunt appensa, devolissima petanien scias esse securius in die tremenda de exhi- dum oscula bealorum. Cum paternitatis vestrae prudenliam, etc. Vide bita misericordia respondere, quam de exacta justilia et dislriclo rigore. Domino meo levilati ascriin Gregorio papa VIII, ad an.. 4487, post ipsivs Rehisquod posl seiUenliam suspensionis abeolalam, gesla. domini regis precibus, cni, juxla Aposlolum »<,-1"»_ EPISTOLA CLXVI, lanquam praecellenli praecipuus honor exhibendus D ADPAPAM. est, quasi sententioe suse contradicens liberaliter — Intercedunt quidam pr.o abbale ARGUMENTBM. Salmurii. acquievit. Novisli quia eminentite regalis obleniu Summo ponlifict. quandoque rigor lemperatur ecclesiasticus et canonum severilas mansuescii. Legimus magrium GreGum ex vicinilate locoruin el bonorum relalione gorium et alios reverendos Ecclesia, Palres, non didicerimusfralremM. (S) venerabilem abbatem Salsolum ratipne huniiiis ppenitentiaeaut supplicatione murii, et ante promolionem suam vitae laudabilis principum, sed ob simplicem amicorura gratiam exstilisse, et post promotionem suam ascensioiies 459 PETRI DE QUSSANVILLA NOT^. (») Denotal Mainerium, qui undecimus S. Florentii prope Salniurium abbas fuit, et creatus est •*Job. 45. B* Matlh. 48. SV 00 I Pelr. 2, an. 4476. Quod monastcrium per xxvi annoselsex, menses adminislravii. 46.4 EPISTOL__E.— EPIST, CLXVII. 4G2 in corde suoascendisse, el de virtute iu virtulem ; A omnibus, nunc sicut flos decidcns ante frucliim, et abbatiam siiam benc per qttaluordecim aiinos sicut fructus decerplus, statu lemporis iinmaturi vel amplius laudabiliter rexisse in paCe et ordinis juste lugelur et deploralur ab omnibus qui pf>steiiobservanlia: ila quod coenobium illud in spiri-> latem lalium diligunl, el generis sui immorialia culualihus et lemporalibiis.inler alias abbatias Turopiunt incrementa. Magna igitur uhdiqtie dolendi . nensis provinciae praefulgebat; miramur plufimum materia, sed non desunt consolalionis antidoia, si audito quod quidam sinistro, ut dicilur, ducli con- rationem vis doloris admitteret, si non carnalis silio pacificum ipsius abbatioe statum concutere non sensus sequereniur voliintaiem. Sed cum prudenverenlur; licel abbas etanle appellaiionem et post liam et regum exempla revolvimus antiquoruin,' eisobtulerii secundum monastici ordinisinslitula; sane rex ille inclyius et Spirilu Dei pleniis, licet in accitisvicinis abbatibns etbonis viris, paratus erat morbo nali lugeret graviter, et lucluosos deduceslareeprum consilio; et si quid emendandum fuerat ret dies, tarrien in funere nati non solum se, sed et emendare. Pro pace Tgitur et trahquillilate ipsius alios consolatione niulliplici a doloris pelago releEcclesiaevel abbatiae vobis, Pater sanclissime, supvavit . dum se ilurinn ad filium de cietero non redplicamus, ut per malorum repulsam, et eorum qui R ilurum ad eum, nec flelus alicujus subsidio reverrectosiinlcordeapprobationem, tranquillilali ipsius surum lam prophelico spirilu, qnani humanee fuit Ecclesiae clementius iniendalis. Bene et diu va- rationis perspicacilateprofessus^-^.Memeiilote, inleatis. clyla domina, vos filiiim genuisse niortalem, hec ullam momeiitaiieaemortalilalis celsiludinem acccEPISTOLA CLXVII. ADALEONORAM REGINAM pisse, nec satis diulumam doloris haberemateriam, ANGLIJ3. in unius subtraclione filii, quam Dominus larita do[A. D.1185.] — Consotanlur Aleonoram Angliw re- tavit sobole, tanta deniqueprosperitateditavii. Quis ARGUMENTIIM. ginam Chrisliani e terra sancta, ob intempestivum scit, si Spirilus sanctus idcirco liuinaiiic gencraobiinm filii Henrici 111, Anglorum regis, indicant- tionis hovacula, vitae telam in nato regio, qtiaiii que se exsequias ejus, prcesenle s.edis apostolicm nondum perfecle texuerat, lempestive praeciderit, iegato, celebrasse. ne fascinatio nugacilalis in posierum averterel senRumor flebilis et trislis adventus in terra nostra nuper insonuit, amariludine plenus el plenitudine sum ejus, et mundanae fictionis dolosilas deciperet doloris non vacuus, acdiri novitale vtilneris corda animam illius? Etideo, quia placitaeral Deo anima nostrorum saucians, cunctis qnidem dolendtis fide- ejus, ideo faclus dilectus de tenebris ad lucem, de lihus, ciinctisqueChrisiicolis deplorandus; sed no- C carcere ad regnum, de morlalilate ad vitam, de exsilio deniqtie ad palriam est iranslalus. Sed quid bis eo lerendus moleslius,eo acerbius molestandus, agamus, nunquid non indigne reprehensioni patequo inter luciiiosi pericula et anxietates funebres constiiuli, untle subveiilionis exspectavimus auxi- himus, cumpolum fonli,cibnm pani, consolationem consolatrici omnium praesentamus? Scinius equilium; unde tranquillitatis portum de lot fluctibus conlidimus oblinere; unde denique terraesancloc per dem, inclyta domina, quod in totum orbem per Dei incrementa lemporum a piimaevis lemporibus be- gratiam fama regalis nominis est diffusa : quod etsi ex naturali affeclu malerna viscefa super funere neficia conlinuala provenerunt, et. grata remedia tanli nati, et raptu lalis liberi sint commota, lase effundunt, illuc, proh dolor! refundere anlidotum consolalionis compellimur, illuc compassionis inen ex ccelestis cliarismalis unctioiie, qua vos prae affectum expanderecogimur; illuc denique miliga- caeteris praedecessoribus vestris omnipoiens copiose. lionis miguentum el curationis solatium minislrare perunxil, ad exempluni virtuiis et palieiuisc tanta in vobis consolalio redundavil, quod rcfusa in a!>;os„ afctamur. Sed qiti ad vcslris luclibus desislendum, et nostris repellendum periculis nequaqtiam suffi- aliis refrigerium proesiiiit, aliis exsultationem recimus,quomodo ad lemperamentum lam acerbi do- j- fudit, alios ad exemplum virlulis ct patieiilioe proloris vestrae celsitudinis suflicienles poterimiis re- vocavit. Praelerea, excellentissima et specialis do-= periri?Qui nostris miiigandis vulneribus vel cu- mina, verbis consolatoriis, velul mirius suflieienies. randis omnino defecimus, qualiter malerno vulneri el idouei, desistentes, magni,iudini vestrae cotnpasmeilicaiuis manum el medicinae reinedium appone- sionis prxcordia; et devolionis insignia inliraamus? Scimus quidem animum vestrum ex acerbo mtis, quibus lotus.populus Acconensis audita morle raptu filii dolentem non n.odicum, et intimis prae- charissimi filii tui in plenre subjeclionis et affectionis ostensionem eflluxil. Nam universis praelatis et cordiis saucialum : nec immerito; quia lurbato recloribus Ecclesiarum, regnique Uierosolyinilaiii falalitatis ordiue maler pro fili.o lacrymas offert, qu.asmalri filiusreseivabal. Juvenemnecdum firme baronibtis, ac universopopulo advocalisin ecclesia S. Crucis, celebratisque ex niore exsequiis, ac in puberem prius conspicil inlempeslivae moriis subsedis' crasliniim missarum solemniis per lc__.al.uro. isse judicium, quam senectutisjudiciumadvenisse. I_t qui successor lalis dignitatis exspectabalur ab apostolicae celebratis, maguaque , data indulgenlia. «'«JJReg. 12. PETRI BLESEISSIS 433 464 ex parle legali et aliorum pradatorum, praedictus A eontinget requiri providenliam, ne quis ind.gnus irruai in patiiinoiiium Crucifixi. Cum aulem fclix legalus nobis sibi assislenlibus pro reqiiie morlui i speciales oraliones injunxit poptilo universo. Sed et 'terra, felicis redemplionis origine, conversatione ac sangiiiiie Chrisli consecrata, quam Chrisliana devopro vita regis, reginae, et filiorum et fratrumcouscrvanda per tempora longiora specialius et am- lio praecipue venerari lenetur, lanlis, sicul oculata plius orare mandavit. Regnum el regeirr cum con- fide novislis.periurbalur nalionum incursibus, abosorte, ct liberis Bethlehemitana. puerperae devolius roinationibus polluilur, desiderio desideramus quod recommendans, sicut semper in suis sermonibus ad ipsius liberationem vestrae solliciludinis vires acconsuevil. cingatis. lllud autem olim illustre imperium Constantinopoliianum nunc graviter desolalura , quis EPISTOLA CLXYIH. affcctare non debeat, ul, vestra provideiue prudenADN. P0NT1FICEMOMANUSI. R tia, consolalionein recipiat opportunam? Siquidem — Rex quidam sibi iolique Occidenti el honoris vestrae consideraiionis, el commoditatis ARGUMENTUH. gralulatiir, quod N. ex ipsius terra ad summum commuiiis a.mulatione affectare debemus, ut qui poniificalttmperveneril, entnque horlatur, ul dignos proiiiotione divina universali praesidelis Ecclesiae, iantttm ad dignhales ecclesiasticas promoveal. B circa omninm Ecclesiarum informationem ac relorTali papm lalis rex. lnutionem assidue vigiletis. Conlidimusauleni iu l>oAures nostras aura dulcis afflavit, quia, sicut niino, et speramusquod sicul de virtute in viriutem, accepimus, creationis vestrae novilas tanquam au- et de honore in honorefn divinilus subliroati secunroia-ruiilans desolalionis Romanae Ecclesiae tene- dum ipsorum exigenliam lucere curastis, sic ad apohras propulsavit. Gaiidet sedes apostolica viduita- stolicaesublimitalis apicem evocali subjectas Ecclelis suae solaliumconsecuta. Gaudentomnes Ecclesioe sias illustrare ac iiiflammare curabitis, ut non sit, lucem novain oriri videntes, et ipsam usquc ad per- qui se abseondat a vestro lumine et calore, relicturi feclam diem crescere praeslolantes. Sed gaudetprae- talia posl decessura vesirum vestigia sanctitatis, cipue noster Occidens, quod velut Oriens novum quod lerra nativilalis vestrae, quae de folici jucunlumen influerepromeruit orbi lerrae, et solem Chri- datur origine, de felici fine polerit felicius in Doslianitalis, qui versus Orieiileni nuper occubuit, di- minogloriari. Denium paiernitaiem vestrain ex spevino munereOccideiis reslauravil. Nos itaque, Pater ciali confidentia requiriiiius et rogamus , qualcnus sancte, bonori veslro magnifice colbetanles, el divi- nos etfamiliares nostros, et slalum regni noslri nae majestaiis magnificeiUiamdevotis inde laudibus p in sermonibus et orationibus vestris specialiter hapersequentes paternitali vestrae, de cujtis fervore fi- here dignemini comniendatos. lialidevotioneconfidimus.volaiioslrafamiliariusapeEPISTOLA CLXIX. rimus. Si euim carnalis filius carnales affeclus pairi ADREGINAM QUAMDAM. fidenlius spiritualisspiritualia fldenieraperit.quaiuo — Consol-aiur reginanf lugentem de ARGUMENTUM. morte filiorum. potesldesideriareserare?Saneiiilercaelerasaffecliones nostras non mediocriter affeclatus, quod cura Salutem et felicem dierum longiludinem cum vodivina dexlera reverendissimam personam ves.ram, livae salutis et gaudii incremenlo. A praesentis roundi exordio rerum Creator 0111lanquamlignumvivificuininniedipparadisispiriiualiter planlandum duxeril, et de lerra nostra in nium, licet rebus ipsis naluras indidit varias, in .iac suum pomceriuin iransplaniandtim, summopere slu- lainen condilione concludi voluit universas, ut el modeatis fructtiosis operibus et doctrinis Ecclesias bilitati el corruptioni subsislerenl.el landem defcctui oinnes ila reficere, quod healam dicant omncs gene- subjacerent, sicque reducerenturcuncta in nibilum, raliones vestrae beatiludinis nationem. lllud quo- qtiae de nihilo primordialiter processerunt. llinc est, que sincerocorde sitimus.quod spiritus procellarum, quod ipsi amoeiieeluci diei noctis succedil tenebroqui digniiatum culmiua vebemenlius cousuevit per- ^ siias, prpsperitati annexa esl tribulaiio, stabilitatem liare, nunquam a sanclitalis studio vos avellal, ne variat mutabililas , illudit felicilati adversitas , gau(quod absil!) altius diguitalis fastigium, graviusprae- dium doloris aculeus vulnerat, et mors demuin de cipilium subsequatur. Sed ct illudinlimeaffectahius praesenli reportai vita triumphum. Haec quippe reUl, cum universarum Ecclesiarum ordinationd vos gula, quoe nullam excepiionem recipit : baec cst perlineat, tales ordinare cufetis sine dilationis di^s- summi condiloris voluntas immobilis. Haec esi, quae nec summas dignilates, nec immensos potentalus pendio cardinalcs.qui onusvestrumsciant.etvelinl, el valeant supportare, non respicienles ad patriae excipil, sed propinquitatem , generis qualitatem, aut potenliae Sceptra ligonibuswquans, quantiialem, sed quod Deum timeant, avaritiam omnibus oequa, ouines in hoc eflicit coaoquales.Feodiant,justitiam siliant. et zelo ferveant animaruin. renda est igitur aequanimiter lex communis, et illius I Nec modicum nostium movet affectum ut, cum depositioni parendum humiliter, cujus consiliarius Ecclesiis supra moduin olficiat indignitas ministronemo fuit, qui eliam ul hanc nobis non parcendam rum, summa sollicitudine vigilare curetis, cum su- ostenderet, ipsam proprio FiLio non pcpercit. Quid p.er dignitatum yel prabendarumcollalkmeveslram est ergo quod de inultorum lalium transitu glorioso EP1ST0L.E. - EPJST. CLXXI. 485 466 doloris irremediabiliter singultuosos gemilus, trislia A ] L pressit, sicul praemissum esl, continue beneficia memorans Creatoris, et Iiuiniliter divinae obsequens lamenta, dolorosas voces, et amaras lacrymas, prout i inlellesimus, emiltitis incessanler? Equidem animus voluntati: Si i'o««, inquit, suscepimus de manu Do> magnilicuSjjiobilifalis liiulus.prudeniise modus lalia mini, mala quare non suscipiamus "1 Et lu, qui _nec approbanl, nec admitlunt. Rogamus itaque stib- 'mulla bona de manu Domini etiara largiflue suscelimitatem veslram precibus quantis possuraus, el in * 1 pisli, cur igitur indignaris, si dulcja lot amaritudo Doniiuo Jesu obsecraraus, quatenuspraedictas anxie- 'respersil? an ignoras, quod peregrinatio est vita I hominis super lerram ? Et, sicut in longo peregrilates, pnsillanimiialis filias, penitus deponenles.ad i nationis itinere, nunc est pulvis, nunc Iuium, nunc ipsuro Dominum corporeos et mentales oculos dirigatis, ipsum in omnibus operibus suis lolo menlis 'screnum, nunc piuvia ; ita modo spes, modo limor, ardore lolpque studio collaudando. Nam elsi dolelis i modo dolor, modo gaudium in hac vita ". Denique, carnaliter,- quia tanlos, lam sublimes, lam magnificos < poles dolore supervacuo proficere, nisi affliquid amisislis, regraiiari poiius debetis Altissimo, et jus i gere teinetipsam, et subditorum tuorum aniraos clemenliam collaudare, quia ipso pra_stanle, habere < consternare ? Ecce David regis tibi referimus tales, ut proediclum est, meruislis. Attendalis eliam „ ( exemplum, ut regina regem prudenter iroiteris; < servientibus suis admirantibus, quod ciiin filius diligenter, quod quidquid habemus, a Deo muluum qui suus adhuc viveret, jejunabat et flebat ; postquara est, non donum; deposuit enim, non dedit, quaecun- f autem fuit iiiortuiis, comedit.lola facie, et responque sub ipso beneficia possidemus. Agamus ergo de '• ( usu gralias, etreddamus, cum repetierit, non indit, inquiens : Dum adhuc viveret, jejunabam el flet bam, si forle donaret Dominus illum mihi; nunc grati, sed ut ad gratias vos obnoxios recognoscatis iterum pro felici copia liberorum, in quibus, si bene /autem quia mortuus est, cur jejunem ? nunquid poadverlitis ei gaudiorum vobis. adest materia, el 'tero eum amplius revocare? Ego ibo ad eum, ipse 'vero ad me non redibit, consolatusque esl " rex facto iuuka insuper reslitulio amissorum. et < verbo hujusmodi se ct suos. Et lu ergo, filia EPISTOLA CLXX. ( ADREGINAMUAMDAM. charissima, consolari le ac tuos incipias his exeniQ ARGUME.NTUM,— Hortatur reginam ne plus wquolugeat I plis, non deficiens, sed proficiens, cum a David ob morlem regis Arragonim. t corriperis, ne sic dejiciaris praeteritorum memoria, Tibi forsitan profuit hactenus ignorasse mortem c quod proesentium jucunditalem amittas, sed in le regis Arragoniae, et tantum temporis subripuisse • fiduciam potius erigas futurorum, pensans quam -f dolori, sed nobis quidem obfuil inanifeste, quia do- c , t transitoria sit et caduca gloria temporalis, utillam, lorisgladium, qui noslram iri ipsius morte sauciavit < quae fiiiem non habet, sollicila sludeas nromeanimam, tecum sentire coginiur. Ilerato etiam vul- r reri, nus, quod ipsa temporis diuturnitate obduxefal ciEPISTOLA CLXXI. catricem, redivivis bians suspiriis reviviscit. Quid j — Quemdam consolaiur moerentem ob ARGUMENTUM. enimprodesset hortari, ne lam acerbo vulnere saumortetn multorun ciata non doIeas,cum dolore non careatplaga recens, Contra casus mundi, lam varios quain amaros, autsuadere,ne fleasin funere lam deflendo, cum ipsi c contra insultus pesliferos, quibus Iniinaiia conditio nostras in ipsa doloris recentia nullalenus potueria affligiiur incessanter, cujus ciihara in luctum conmus, el adhuc in hujus memoria vix possimus lacryi veiiilur, quam morlis insidioe lacerant, quam erromas continere? Habet quippe dolor, sicut affeclus i anguslanl, et quam respirare non sinunt, arma res caeteri, leges suas, quae nullius imperium palitinpatientiae oportel assumere, lot adversa mansuete: •_: tur; et quemadmodum quemlibet viventeni pallore s sufferre, et beneplacilum Dei, adcujus nuncnulum. timor, el verecundia rubore perfundil, ita vis dolo- c orbis concuiitur, et universa tremiscunl, non soris iiuimis inclusa praecordiis ad exteriora nullius 1 patienter, sed cum graliarum aclionibus tolum ' imperio relardata prorurnpens se ipsam per lacry- 1 lerare. Sane, elsi rumor amarus, rumor anxius et mas erumpentes effundit. Sicpatriarcha Jacob cre- a absynlbio plenus supercasu*, nec non occasu talium dens filium saum Joseph a bestia devoralum dies c circumq.uaque diffusus maleriam "ploratus accumuinultos cOBlintiaviiin Juctu *8. Sic Job 49 exeniplum J lent, et cordis interiora compungant, tamen aggrapatienlioe singularis iii natorum acerba morte ex- v vatam manum Domini prudenlis est aniini cum modeslia lolerare , ne desiderando contrarium , i pressit scissione veslium vim doloris. Nunc igitur c persuadere intendimus, ut quasi fortior in supracoiivincalur nolle, quod AJlissimo placuit, cl quod dictis in lanta dolendi materia dolorem prorsus Dei judicium ordinavit. Prudenliam igitur cordis I excludas; quia le modum babere voluinus in do- vestri, quam circumspectam scimus, quam. in prolendo, ac ipsum Job, de quo jam praecessit mentio, s speris non elatam, quain in adversis non depresimitari; qui, postquam doloris vehemenliam ex- s sam pro certo cognovimus, duximus exorandam , *8Gen..37. '*' Cap. 4. " Job_2. 81Aug,/senu. 2. De consol morl.: " 1 Reg. 42. 137 PETRI BLESENSIS 468 quatcnus occasum talitim, qtios de mtutdi miseria A tam irrecnperabili damno fere inconsolabiTiler est transtulit gratia Creatoris ad regnum, tam fofti ani- dolenduni; mullorum mcnies ila sunt in dubio pomo toleretis , quod patienliee rounus muneretur in sitae, quod incertum est eis de facto guerrarum et vobis. pacis quid fieri debeat in futurum , cym dominl EPISTOLA CLXXII. imperatoris haeredibns existat non impotens adversator, qni lotis, til creditur, viribus nitiiur contra [A. D. 1189.] , — ARGUMENTPM. Acerbissime deplorat infattsiam eos mala malis quolidie , si praevalel. cumulare. nioriem Friderici imperaloris, dicli Barbarossm. Hinc esl quod dilectionem vestram , de qua plene Rnmor terribilis, et horribilis , et nefandus no- confidimus, exoramus , quatenus vos , ad ciijus stris et aliorum auribus riUper inculcatus, omni i.otitiam curiau secreta perveniunt, et aliquorum bicipiti gladio penetrabilior nostri cordis vitalia consilia revelantur, si quid potestis conjicere de sic acerbe, sic medullitus, sic letlialiler sauciavit, futuris, quod jucundum esse debeat, aut damnoquod vix speratur antidolum, vix reslat vivendi sum, nobis vestris litteris enodetis, ut juxla Uducia, vix spes aliqua snbsisiendi. Audivimus quod nobis possibile fuerit, securiorem' viam in enim.et iu ipso pene auditu defeciraus pree dolore, dubiis eligamus. Nam jacula , quoe ab hoslibus quod illa imperii columna immobilis et regni Apu- jaciunlur, si praevisa fuerint, minus inferunt laeliae slabile firmamenlum, ille Lucifer matutinus sionis. omni micanti stella miranlior; ille, inquaro, ingens EPISTOLA CLXXIU. chrysoliibus omni jaspide et lapide pfeliosior, FreET ABBATES. SCFFRAGANEOS ADEPISC0P0S dericus videlicet noster serenissimus imperaior — Archiepitcopus Bothomag, auxilium ARGUMENTUM. sui fali dieui, proh dolor! clausit extremum. Ad episcoporum et abbalum implorat, ut pontificit. Romani inopim subveniant. cujus ohitum universis ejus fidelibus, et pr«sertim regnicolis, qtti tuo praesidio defeusanie inconcussae Rolhomagensis archiepiscopus suffraganeis 'et" ' pacis quiete vigebant, quasi sol et ltina , et uni- abbatibns saluteih. versa cceli luminaria icnebrescunt, dum illud luNovistis, et in fines terrae credimus exivisse, men lucidissimum obturatur , quo ubilibcl coruquanlis turbationibus et pressuris Romana. Ecclesia scanle, hactenus nullius erroris vel horroris offen- dititissime sit vexala. Credirous in communem nodiculum timebatur. Heu ! quid agimus , ad qtiem litiam devenisse, qualiicrdominus papa pro luiticne • confugimus, cujus praesidia proestolamur? Quis fiet ecclesiasticae libertatis se ad omne discrimen objeamodo grande praesidium? Quis regnicolis mite le- C cerit, EcclesiacqueDei persecutionibus commoriens vamen? Quis gentis Apuliae tula defensio? Qccu- incessanter sit affliciione proprioe personoe, et debuit enim leo fortissimus, cujus facies inclyta, cn- bitorum onere prapgravatus. Claniat itaque ad vos jus praepolens dextera feroces terrae bestias de- vestra mater Ecclesia sumplibus imporluBis exterrebat, et rebellinm colla sibi subjiciens ubiqne hausla, ple.namque reportans de veslra largitione terrarum monslra placabal. Plangile ighnr, regni fiduciam, postulat ut in vestra consolatione respifideles lanti principis pracsidiodesiiluti; ululale, ju- ret, pro quibus desolaiam se senlit et mcerore convenes; plorale senes, nnptse ac virgines cum eplie- feciam. Sane schismaticae potesialis procella jam bis. Nam vitae vestrae dux et regimen, vita et sa- proparle deiumuit; jam portum securiorem navilus, lnx et defensio, lulela el virtus , ancora spei, ciilaePei.ri promittit aura clemenlior, si pacis opreftigium et auxilinm, heu ! mortis imperio subju- portunitati, quarn Deus obtulit, obsequia vestraeligaluf. Heu I heu ! imporluna. moriis protervilas beralilalis aspirenl. Efferalam siquidem Romanorum effrenala, et effrenis praesumptio sororum tripli- malitiam, et inexplebilem pecuniae silim domini citim vitae hominum fila trahentium , quae sumptis papae munificenlia et consilio tolies expugnatam a parcendi vocabulo suis nomiiiibus antiphraslice succubnisse certa relalione comperimus. Nec ad poniintur, cur sallem in lanto principe vera sibi ' omnimodam pacis et securitalis pleniludinem quidliomina non asciscunt, ut illius capitis saluti pra_- quam deest, nisi uldominuspapa sumptibus exinaessent, quod mille damnandis capilibus jam pe- nllus immensis, sibi et suis victualiura sufiicientiam percit? 0 mortalium niiraiida conditio, et, si fas de veslra largitione restauret. Bene valete. est dicere, conditio deploranda , dum mortis imEPISTOLA CLXXIV. curvantur imperia, et cjus jugo colla riobiperio SEAP0LITAN.E. A D0CT0RES CADEM. AD lium subjugantur, quorum dominio pauperum ac — Lamenlatur de obitu M. Walteri. divilum, debilium et potemum capila snpponun- ARGUMENTUM. professoris grammatices. lur. Hoc tamen divina credilur providentia definituin , ut sicut csl simiiis cunctorum nascendi Sedentibus super aqnas amaritudinis in salicibus conditio, ila similis finis ct interiltis universis et organa suspendenlibus Neapolitani studii doctdribus singulis subsequatur. Quia igilur de tanlo et de universis magisler P. solamen sancli Spirilus, et 470 EPiSTOLiE. — EPIST. CLXXVI. illam. quaeomnem sensum exsuperat, pacem Domini A perturbatione narrari; non miremiiii, si anxietate ^ nostri Jesn Chrisli. qnadam el oralione singultuosa vobis scholaribus, De saectilonequam, el valle miseriae ad scbolas qni habitatis orbem, a mari usque ad mare, proeflorenlis patriae, uhi garrulitatis improbae nullus Ciptiefiliis, quos in dolore peperit mater ars gramnuditur tumullus, illius vocalione, cujus imperium matica, dura nimis et amara praesenlibus nuntiain cceloet in terris et in omnibus exiendilur crea- mus. Esl enim quod non sine dolorum aculeo ditnris, grammalicorum eximius consocius noster et cimus, grammaticae artisnoviter exstincia lucerna, fraler, M. Walterus noviter evocatus, ab ocnlis no- et desiccatus esl fons irriguus, frugifer Euphrates stris perlransiit velut umbra, imo evanuit; ad cu- magistri N. qui non ab infiroo positivi, sed ad sujus transittim studii Parthenopes obscuralus est peiiativi nomine meruit derivari, cum super se sol, et luna versa esl in eclipsin. Nam ars grain- ntillum habuerit ascendenlem; imo siciit aqtiila maticae.quaelunae vocabulo designatur, privata de-- transcendit omnia genera pennaiorum, vir polens coris radiis tristis sedel in lenebris, et habel, unde in opere et sermone; rara in terris avis, quoe sine suuni possit reilerare dolorem, duobus maritis lam pluralitalis consortio meruit dici singularis. Ad modico tempore viduala. Nondum praecetlenlis et cujus transittim, velut sole pelciiie occasum, tenerecentis doloris sanata sunt vulnera, et sic calami- broe faclaesunt super universam faciem terrae. Nani lati calamilas, el lempestas additur tempeslali, ipse solus de tenebrosis et confusis Prisciani traclalibus educens lucem purgavit tenebras; ipsius dolor doloribus, et vulneribus vulnera inferunlur. Mirum in modum hic esl ordo praeposterus et tnrba- velerem et antiquum Doiiatistam conipescuit, et tus; quia naluraliter magistnim sequilur discipu- apostatam reforroavit, et quasi de caligine monlis Sinai aller Moyses legifer, a Deo el non ab homine Ins;hic atilem magister est discipulum subseculus, et hoc ideo, quia moriis irregularitas de suo morc sibi scriplam grammalicam hominibus reporlavit, in qua sublali el tanlo arlilice, non solum prima, perverso perverlil ordinem ; quae praeponenda erant posiponit; praeponil e conlrariopostponenda. Proh sed artes quoque caeteraepariuntur. Unde quid fadolor! vilis frondosa quam subito aruit, cujus fru- cienl parietes, cum corruit fundamenliim ? Quid clus exuberarat ad plemim. Nam in multiludine fi- infelix grammatica orba parenle suo? de quo comliorum, quos genuit indefessus ille ulerus magistra- plettun esl illud propheticum: Vox in Rnma, hoc lis, cunclis praevaluit, el lanquam cedrus Libani est inexcelsis, audiia est,ploratuset utulatus multns: superexcrevit, cui non stint adaeqiiaioevirgnltae de Rachel plorat maritum suum, et non est, qui condeserfo. Ipse quidem fuit alter Joseph in terra Q soletur eam ex omuibus cbaris suis •*. Nam quis •iEgypli"3, cui omnes inviderunt potentes, quem similis sibi, ut suscitaret Dominus spiriliim suum saeva bestia devoravit, videlicet inors, qua_ per per aliquam pylbonissam, ut loqueretur vobis ad aphaeresim cunclis anfert morlalibus caput, et a lempus magister magistrorum ille doctissiratis , qui membris dividit et scindit; in cujus decisione vos, ducebat alios in slnporem ? Verum, quia omnes qui florelis in calbedris, laiiquam multorum capila morimur, et sicut aquoe quae non revertuntur, diplena oeulis relro respicite, et diligcnter attendile labimur, ac teslante plfilosopho "', crudelilalem fali aequalitas consolalur, mcerore deposilo, qui quanlum sit lemiis et fragilis gloria singularis; quaeest quasi quidam vapor ad modicum durans, talem el lanlum dilexisli auctorem, ad ejus obsefenumque qnod mane florescit, vespere decidit et quia concurratis, oranles proillo doctore mirabili; arescit. Ad lutelam igitur bene vivendi, doclores qui et a mane usque ad vesperam clamavit, sicut inclyli, subtracli magislri, per illam syncopen a pullus hirundinis, el meditatus esl, ut columba, quanullus grammalicus excusatur, staltim et transponendo animam pro scholaribus docendo desiit, ilum reciprocantes in vobis , unom eflicax per lo- i docuit desineudo. et cum a simili colligite argumentum, similiter isttid EPISTOLA CLXXVI. iter currere, quod vesler socius praecucurril; cum D ADJURISCIVILISROFESSORES. P de similibus idem judicium habealur. — ARGUMENTUM.Deplorat obiittm eximii cujusdam EPISTOLA CLXXV. professoris juris civilis. ADAUDITORES GRAMMATICES. Juris civilis professoribus universis P. salutem, Ejusdem esl argumenii cutn superiori episiola, deel altendere ullimum ante priraurn. plorat enim mortem professoris grammalices. Amaritudo amarissima "*, et maleria concrela Vagiemibus in cunis adhuc artis grammaticae, i doloribus humanis noviler mentibus occurrerunt.' nalisque rccens discipulis, quilibet homo, qtiiscquitur veritatem, vitam bonam et exitum melio- Nam unicus et singularis homo, in quo, velul in rem. suo proprio, leges convenerant et vivebant, elo-. ; i Quia maleriaila se habet, quod ab amariludine qiienlioe tuba, consilii pleniludo, vox populi, ad sumat exordium ; nec dolorosa possunt sineanimi l finem et in fine optimus persttasor omnium excel469 •5Gen. 57. "Jer. 31, Matlh. 2, »«Sen., ltb. De consot. ad Potyb. c 2. »eIsa. 58. PETRI BLESENSIS 471 472 lciitissimus Jacobus do Regione t6), Jcsu Clnisio A i latis, qiiod perire non polest, et aeternum estsine vilalem spiritum resignavit, et altrita est nimium fine vivens. Uude sancti viri Job coiisolatioiiein memoiitc commendate, poslrerum et filioruin amisrepente gloria vullus ejus. In .cujus occasu non i sionein dicentis : Dominus dedit, Dominus abstulii : solum Lombardia sole privata suo, veiuni etiani i jnaxima pars viventium conlinuis Iacrymis inge- sicul Domino placv.il, iia factutn est : sit nomen inisrit et doloris gladius multorum viscera perfora- Domini benedictum*'. EPISTOLA CLXXVlil. vit ". Neciinmerito, cum ipse quasi legifer et sti— Consolatio super morte. ARGUMENTUM. premus doctor, de praescriptis juris codicibtis Si omnis caro fenum ", et omnis gloria ejus qttasi sensus inforinaril informes, et quasi adhuc vivens jnformare non desinit, quia licet, ut homo, desierit, flot agri e*; si lunam pallescere, si solem videmus non tamen desinit ut magisier; quia mortuus ipse aliquando eclypsari, qtiid est homo quod ingemidocet, quantum sil appellatio mortis diflicilis et scis lacrymis, mortuo fratre tuo? cur non tacct puViolenla, quia resisienlia nulla ei fieri potest, quia pilla oculi lui dolorisamaritudinem transfundendo? ex modo necessitatis omnem superat syllogismum, Nescis quod omne composilum, attestante philosoexcepliones non recipil, dilationes aliquas non_ pho, dissolvitur, et praeler angelos omnis occidit altendit. Verum, quia mirabilis est isla regula mor- crealura? Unde illud proplielicuni : Homo vanitaii talium, nunquam fallitur, et omnes fallit, fallacia similis faclusest, el diesejus, sicul umbra, prwiereunt **; el quasi vas figuli confringetur 6". Humavidelicel veridica, quaj in cfedentia non habetur. num quidera est flere, sed conlinuare flelus, penitus Ipsa quidern est laelitiae nebula, trislitiae genitrix, dilatatio lacrymarum, universae carnis exlermiinhumanum; cum dical Apostolus : Nolite connium, et singularium destructiva. Ideoque, viri trislari, sicul el cwteri qui de resurrecliont spem non habenl ". Unde Augustintis " : < Non ilios amiprudentes, in doctore mortuo prudenter addiscite quidquid possit, et quantum fdrlior exslat angelis; simus, sed praemisimus, qui de hoc saeculoreceset diligenler attendile, quod legum facundia raor- serunt. > Est et solatiumaliud, quod a mortis regula nullus excipitur : tisimperio non resistit. JEqual eriitn sceptra ligonibus. EPISTOLA CLXXVH. 68Nam parisentenlia scnes et juvenes, fortes et — Monet quemdam ne Mla ARGUMENTUM. defunclum immoderate deplorel. debiles, potentes et infirmos, diviles et egenos inProprio Filio suo Dominus non pepereii'*, ne, volvit. Onine namque quod nascitur, moritur, et jus causae communis glofia el huniana natura ex- Q nibil est perpeiuum sub sole. Magnus est enim Dominus qui inortificat el vivifical, elraagna viftus ceptionem haberet, quoe a mortalilate primoe corfuptionis egressa moriendi necessitatem incurrit, ejus ut possit exlollere quod decrescit el sanare, el ideo nalurae debilum reddere Iicet et decet, qiiia etc. Cum igilur fraler luus ad regionem sanctorum scriplum est: Fili, in mortuum produc lacrymas ". Sed vestrae non debent a Salvatoris lacrymis dis- spiriluum transmigrarit, utpote, qui partem habuit crepare, si estis Salvaloris amici, qui non pro in resurrectione priina, desine flere, ne nomeu morle Lazari, sed pro ipsius revocatione ad mise- Domini exacerbes, si velis, licet incassum, senrias lemporales planxisse dicitur 60el luxissc. Qui tentiam mutare. Dominus namque est qui mortifienim ultra debilum naluram impugnat, non natu- cal el vivificai, deducil ad inferos et reducil ", cujus ram, sed naturae impugnat auctorem ; necest tutum nutu dispominiur omnia, cl suos in tribulalioiiibus illi inferre injuriam, qui nemini novil inferre eam. coiisolatur. Videte igitur et cavele, ne terreno aflectui, et posiEPISTOLA CLXXIX. modum perituro cedataeternus elsalutaris affeclus. Argumenli ejusdem. Ideoque sinceritatem vestram monemus et hortaVox andiia esl, ploratus et ululalus mulius T0in mur allente, per aposlolica scripta mandanles, D obitu viii egregii fratris veslri, qui tanlo majoris > qualenus ob reverentiam Dei et vestram, omnem tristitiae reliquit materiam, quaiilo majori dote natristitiam deponentes, gaudealis in illo, qui ccele- tura privilegiavit eumdem, el pracrogativo moruui slis profundilale consilii disponit el ordinat, vocat spiritualium lilulo nisignivit. 0 mors invida, roors et revocat subjeclas suae prOvidentiae creaturas; aroara, quae in eo telam vitae succidit, duin adhuc qui affectibus palemis et palriis filios corrigil, et ordiretur, pulcherrima vile praecisa, palmite non ad vilam disponit aeternam; attenlius provisuri, et relicto. Scimus quidem causam adesse doloris; in sacramenlorum suffragiis, aliisque operibus pie- modtts lanien debet esse dolenlis, quia Dominus, PETRI DJ<_ IISSANVILLANOTJE. G (6) Hic fuil unus e qualuor primis qui studiura Videndus Bulaeuslom. II Historim Universiiatis Pajuris civilis Bononiaerepararuui, ibique docueruni. risiensis, pag. 548. *'Luc. 1. S8Rom. 8. » Eccli. 58. "Joan. 41. 61Job. 4. " Eccli. 44. "lsa. 40. "1'sa!. 145» 101. <•» Psal. 2. 66 1 Tbess. 4. " Ep. 6, ad ItaHcam. e8'Aug. serm. %. De consoi mort. " 1 Rfg. i." '•• Matlh. 2, Jcr. Z\. 474 EPIBTOLiE. — EPIST. CLXXXI. " : in cnjns manibus mors A lius de commereio tam felici, ubi pro lerrenis deiil,Dom\nus abslulil dantur ccelesiia, pro transiloriis sempilcrna. Sed ctvila. Qiii eninf dedil originem, dedit et obitum, elsi consolationein velimus lemporalem admil ere, et sic communis esl lex lam vilse quam mortis, nec muiatur imperio vel favore. Cum ergo usus non poteslis totaliter quasi vidua plangere, vel jus sil Dominus jure suo, non fecil injuriam, licet vi- quasi desolala desolalioiiis incommoda deplorare. Ditavil enim vos Allissimi clemenlia piole mullidealur manus ejus ad prsesens plena fuisse rigore. Citerum, quia decet, ulvolunlatiejus nostros con- plici, ut jncunda liberorum iiumerositale lolerabilior sil uniiis sublatio, el viri carcnliam residua formemus affeclus, consulimus el pro gralia peiisuppleat ntuliiludo. 0 si malcr veslra tanlo fuisset mus speciali, ut temperato dolore, et fluxu lacrymarum restricto, jam vobis parcaiis, consangiiineis tempore poiiia conjugio, si lot liberornm oplaio' et amicis existentes consolationis speculum, et usa solaiio, si tot filioiumsepta consorlio, cessisset profecto doloris maieiia gaudiis liberorum. Ilsec coiiforlalionis exeinplar, ilaque diligenter sublimilas veslra considerel, et EPISTOLA CLXXX. inuiilibns ftnem ponens lacrymis, ulieiius dolore ADREGINA.M QUAMDAM. — Consolatur reginam lugeniem mor- j, iiocuo non adjicial damna damnis. ABGUMENTUM. EPISTOLA CLXXXI. tem viri el filii. In mnndi rota volubili constiiuli, si sucCessus vaArgumenli ejnsdem, Salis credimns, el sine dubilalione leriemus,qtiod rios senliant, et ex lemporis mulabililate iiislabili audita morie talis, mulli doloris, mullseqiie ama?diversas vicissiludines patianlur, non niirantur, nec stnpent, qiii reclo reguntur judicio composiise riludinis calicem suscepisti; sed nec prima, nec sola ; qtioniam anlequam scire debuiinus, et priusratiouis. Norunt enim quod nil poiest consistere solidum, cujus cst sub motu perpeluo fundamen- quam ad te dolor ille perveniret, pernos tiaissitttm tum. Ideoque feJici quadam providentia casus vo- babuit; fecilque in nobis, quanuim seeundiim Deum licuil rationi. Eqtiidem satis in vivo monstravimus, lentes prsevenire ambiguos, el accidemia fulura contemnere, sic disposilioni nobili virtuosse conquaivtum in morte doleremus, et notavit affeclus slanlise suos animos slaluerunl, ut spqitanimiler _ iii amico, qusesequerctur liistilia de amisso. Meriomnia stipporlatites, nec minantem forlunam per- toque inler alios prineipes ssecuiures, quos diletimeant, nec congaudeant in prosperis. Haec est ximus, illum speciali quadam prserogativa prsevulilaudanda magnanimitas, quae prosperis non extol- mus in eo quod contra Saracence gentis perfidiam, litur, nec frangitur adversis, sed in omni eventu C tanquam singularis Cbristianitalis atblela qunsi permanens eadem suiBcil ipsa sibi. Sane de lulibus proprium proprii Cbrisliani commune prosecutus parlibus, secundum varietalem ipsius, vos rumores est inleresse. Porronon est verisiaiile quod sunimi audisse credimus plurimos, et inler alios jucundum liberaliias largitoris non respondeat ejus laboiiCbristiani exercitus processum, per vestrorum i.n- bus recompensalione conrligua , cum non sit in clyt* recordatiouis domini regis consorlis et do- retributione difficilis, qni de sola gratia nieriia mini Joannisfilii, ne dicamus obilum, sed glorio- supplicum excedit el vota suse abundaniia pieiatis. sum transitum ad superna, muliipliciter desolalum. Sane nullam fecit injuriam, si usus plenitudine sui Ei, licet serenitatem veslram sic pradiclse magna- juris, spiriium, quein cominisit corpori ad tempus, nimitaiis virtuie possimus dotala prasumere, ac suo lempore revocavil. Quis enim homo, qui vipil, tanto uii judicio rationis, ut liac adversitale irreel non videbit mortem " ? Nonne pulvis in pulverem vocabili ultra naiurse debitum non frangatur ; reverlitur '*? Nonne quasi flos egressus bomo cbarilas tamen, qua vos sincere diligimus, nos conterilur, el fugit velut umbra, el nunquam in eocogil credere quod vis doloris virlulem nescial et dem slalu permanet7i ? Habet quippe bumanse contrisiilise motus itiodum debiluni non perniittal. 0 ditionis fragilitas debila solvere cerla morli. Hinc utinam non sic agilemini superflui doloris fluclibus! nescil importunse mortis exactio qtiidquam de denon sic absorfeeamini immoderata3 trislilise faucibus, bito liumanae relinquere sorti sine diflerenlia disquin attendaiis sollicite quod mors nil aliud est cretionis illud extorquens. Cseterum libi non omnir.o qttam peregrinaiionis mors quid sil terminus, flnis ifecessisse videatur, post se illiislris imlolis filium iriiserise, laborum meta, exsilii limes, janua pa- derelinqucns, qui suuni pro lempore poleril repr.ctrise, nalivitalis vila3, principium beatiludiiiis, prisentare parenlem, ut propago respondeat pro raiDilise praemiorum omnibus, qui in Domino mo- dice. Reslat igitur ul in eo spirilum consolatonis riunlur! assumas, qui surmnus est in tribulalione consolaCum igitur prsedicli Christi pugiles, fidei zelalotor, memor, quod magnus ille rex David aniare res pro agone suorum regnorum, prout speramus, filium suum flevit sogrotum , sed morluum non stipendia percipiant seternorum, laetandum est po- ploravit, ne divinseviderelur conlrarius voluntati '•*. m " Job. 1. " Psal. 88. " Gen. 5. '* Job 14. " II Reg.12. 473 PETRl BLESENSTS i75 Ut igilur hon aceibes Domihiim Deum , quse A turas, nobilitalem luam rogamus in Doniino, moposila es ad regimen alioruni, eonsoleris alios in nemus quoque et bortamur altenle, quatenus conteipsa existens pra?sentibus ih exemplum, et po- ceptam de subiractione dicli G. excludas a corde steris in doctrinam. Adhuc illud considerare te nioestitiam, et lngere jam desinas, quem reddere volumus, quod quanto plus tuorum Visa es destituia nequit vobis singultus lugubris , vel quantalibet pVsesehlia, tanto majorem divina clemenlia tibi lacrymarum pielas ; sed super. boc Dominicse poteslalis flagello animi consolalionem recipfas, et fiiciel ih prosecutiohe provenlum. EPISTOLA CLXXXII. Deo, cui sic placuit, benedicens, bsec circa ipsnm fralerni amoris ostendas indicia, ulspiriiu Argumenti ejusdem. Cuhi amarae rao.-lis imperium nullus praesenlis diligas, quem in carne amasli, animam G. juvitse bosp.es valeat evitare, et bomo sil corruplivando qttibuslibet virtulis remediis et suffragiis bilis et mortalis, debetis, si placet, vestram trisli- charitatis. tiam moderari, quam in niente vestra concepislis, EPISTOLA CLXXXIV COMITEM. de vestri Iratris Nicolai obitu. Deus enim nolens ADTHEOBALDUH B, DUCISSJE GLIBIGEOTI Domino et fratri suo comiti THEOB.,senescallq ipsiim in hoc saxulo prsesentis vilse corruptionibus uherius agilari, revocavil eumdem ad ejus nomini quondam uxor, saFiancise, B. ducissa GLIBIGEOTI, confitcndum. Prseterea cum eeclesiaslica et divina lutem, '• sumpseril sacramenla , vivit in Domino : Nam Principatus nomen amitlere promeretur qni a beati morlui, qui in Domino moriuntur '*. Quare justo judicii declinat tramile, praesertim cum idamicilise vestrse duxi prsesentibus consulendum, circo Deus posueril in terra principes, ut recto quaienus altendentes diclum propheticum : Consti- definiant et decidant examine quod ad eos pervettiisti terminos ejus qui prateriri non poterunt ", nerit qusestionum. Sicul niihi- nuper auditum est, quod fraler vester lerminum mortis non potttit Guido de Bonavalle fidelem lnenm Jo. de Alludia prselerire, veslro dolori fiiiein ihiponere debeaiis, de bomicidii reatu inipetil et intendit convincere, si qua via possit. Quocm a fraternilatem imploro ne, quoda Domino faclum jest, videamini reprobare. prsesenlibus ul prsedictus Joannes propilium in bac EPISTOLA CLXXXHI. causa vos habcal: adeo ne qneratur indcbite se traclalum. Argumenli ejusdem. Inler cseteros flebiles humanse conditionis defeEPISTOLA CLXXXV. cttis, iiicerlus et labilis slauis hoininis amortalibus Q Responsioquwdam exseculoria. esl polissime dcplorandus ; in quo dum quisque Non esl leve defendere reatum bominis, qusm de conceptu matrum procedit ad partum, et in conwnunis opinionis auctoritas infama!, et impetii, lucem apertam ex obtruso ventris cubili prodil, el incusat. Charitatis veslrse recepi lilteras, ut fideinnumeris offerlur miseriis, et angusliarum vallo lem vestrum Jo. nomine sic in sha juslitia conlovenimiiim angiistanle circumdatur. Sicque in illo, rem, ne adversus eum iiaqnitas et injuslilia prsedum vivit variis nioitis expositus casibus, flos valeret. Petilioni veslrse consensi quod polui, sed factus a djfe exitus matris suse raro posl florem prsefalus ille destiluil sequilalem, et audire judicium recusavit, qui se nbvit judicio cundemnandum. Jnfrondescit, rariusque-plenam crescit in arborem posl frondium venustalem. Nunquid homo et dies teriorem siquidem babebat judicem, et illius jufjus sicul fentim, et ut flos agri, sicut legilur, ef- •licio secessil a causa, nec bumanum judicium exflorebit '" ? \idetur, inquam, ul fenum, quod est speclavil. EPISTOLA CLXXXVI. bodie, et cras in clibanum mittilur ' 9, et ul flos Commendalio tutelm. agri ; cujus deleclabilis pretiosilas, el amoaniias florida niinia venti vel sestus percussa uredine ad Conservare fideliter amici deposilum, seqtiilalis modicum evanescit balitum. Scio quod ntiptr D aucloriias et amoris ratio nos compellit. Cum a veacerbce morlis G. noslri luique consangninei, lu- siris exirem finibus, et se mihi lnullorum offerrent ctuosum nuulium omnium nostrum dolore grandi sttidia, loiam rerum mearum cuslodiani cbarilati luse commitlere prseelegi. Unde dilectionem luam plurimum exaeerbavit animum. Dumque casum necis consideramus, qua periit, animsemagis in eo deprecor et exhortor prsesenlibns ut in reruin quam carnis exitum deploramus, incerti. el dubii mearum custodia le lidelem velis ealenus exhibere valde, si in stalu salulis ipsum tam rapida rapuit quod niultorum gralia dignum te facias el famors, quse tam absorbuit repentina. Verum, quia vore. EPlSTOi,A CLXXXVII. baec sunt occulta Dei omnipotentis judicia, qui, Responsio. juxta suum beneplacilum, quando et quomodo vult •raiionales ab lioc sseculo nequam revocat creaCum amicis noslris promissio nos aslringit, justa " Job. 14. " Psal. 102. " Mallh. 6. " Apoc. U. 478 EPISTOLJE. —EPIST. CXCV «77 confundimur erubcscentia, si promissa non ducimus A omnibus observanda. Contumacis regis Anglorum ad eventum. Cum luarum rerum recepi cusiodiam, audacia regnum nosirum aggressa est; el de nopromisisse libi me fateor et.jecprdor universa mihi siris quosdam incltisil in oppido nibil minusquam commissa fideliter et in bona custodia serVatu- lale quid exspeclantes. Improvisus quidem intlusit rum. Non recedam a paclo quod lecum habui, nec improvidos, el ut nobis illorum apertiil litiera, prores tuse, si potero, sustinebunt ih aliquo detrimen- videri sibi desideranl feslinanler. Cujus audaciae tum. proponentes occurrere fidelitatem luain praeseniibus admonemus, ut collecta militia nobis Parisios EPISTOLA CLXXXVISI. In ministros [)ei. ssevitiatn exercentes, el in suis offerri festines. Euni enim retundere multam sceleribus obsiiuaii, suprenii judicis iram exacuunt nobis accedet ad gloriam et perennis eum sequeet in suam exasperant ullionem. Offendislis autem lur conftisio, si conalus sui se viderit inipotentein* in summo pontifice tutorem pontificum el summum EPISTOLA CXCIH. vindicem ; qui ad (empus sustinet excessus liomiResponsio. num el offensas non. prseteril impunilas. Scitis auSaluteiii el obsequium. lem quod prsesumens offendere minislrum cnjusli" Quos communis injuria irrilare non metuit, exbet, offendit el domiuum, et si nostra cnralis ad- citari debent communiter ad vindiclam. Ex quomiltere consilia, malurate deponere Pliaraoiiem.- . riimdain relaiu didiceram, et relalui nolebam fidem EPISTOLA CLXXXIX. apponere, quod de vesiris munitionibus unam rcx Om.niexcessui feneslram aperit, qui quod vovet Anglicus obsedissel, seddebere me credere non creinjurise licere permiLit. Appellalur simplicitas in debi.ni quod bic esset audacia prscsiimptionis. Si rege remissio, ctim sit ejtis excessum corrigere, non prscscissem id antea, quod et modo scirc non aubabenas excessui rclaxare. Alexander ille quem deo, qui ducalurus in tenipore locus fuit, novum pa.pani dicitis, in pcrsonam noslram admisit inde- iuibiis in baitieuminlroissci» bila, quaj plectcnda censuimus ex regni consilio, non EPISTOLA CXCIV. remissse simplicitatis modestia sustinenda. Nobis De amore de levi amisso. tamen consulitis ul. a tali vindicla de csetero deQui resibi dilccla careresuslinet, et ab ea brevi elsi mnjus eo vellelis consulcre credesistamus, se jungilur intervallo, se indignum conslituit amorcmus. ris nomine qttod menlilur. In amoris nostri prinEPISTOLA CXC. cipio procellosa maria solebas ingredi, cum et fluResponsio. (j clus maris el ventorum ssevitia nimis tibi minaciNon est noslra juslilia quse potenlis personam ter intonarent. Dessevisse consideras elementa ; consideral el ul votis ejus deserviat inclinatur. Si sed eortun duritiem induxisse le sentio ; quod adfurorem exercuit in Romanam tyrannus imperatoris miror,. meretricum, ut video, le decepii asiutia, et furoris gladium in eam exercuit, Ecclesiam, amor blandilias interjecit, el le nimis iviei nocere necesse est; ut a sua desistat novus nunquid eventum nullo crediderani ssevitia? Nunquid esl dignius ul qui scelus prsesu- venit volubilem, quem iuit admitlere, suppiicantem se praebeal, quam ab* immulandum.Salis mibicontrariajprotniiieb:nn,sed eo qui patitur admitlendi de venia supplicetur. incassum sibi promillil quispiam, qnod esl in sortis alea conslitutum. et ralio poslularet ut qui sanctam vEquilatis vigor EPISTOLA CXCV. lacessere prsesumpsit Ecclesiam, ipse quoque de fA. D. 1219] vcnia supplicarel. Yerum sicut tuse testaniur litDe caplione Damiula;. terse, pcenilentem animum impcrator induit et conSanclissimo Pairi ac doinino H. Dci gralia stimtritum : sic poeuilentia perorat ad veniam quod excessus prscleritos ei rcmitlimus, et amoris sinum el 'mo ponlifici, A. palriarcba, Jo. rex Jerusalem, _ D bucon. Nicbol. arcb. p. Alban. J. Acconen gremium aperimus. epi. hospital. Sancli Joannis, templi. hospilal. AlaEPISTOLA CXCI. mannicorum magr. de eeucado commertar. Savari Amicus amico salutem et lioc totum quod ipse est. Parum confert vcnuslas eloquii, quse petenlem 'de Maloleone de Jovis villa. E de Castro consules non provebit ad peliia, nisi preces sinl prelio co- comitaluum, salutem et subjectionis cum reverenloralse, super luse petilionis sollicitus implemenlo lia famulatum. laboravi quod potui; sed roganli parum Iicere perExaudivil Dominus de excelso sancto suo voces servorum stiorum, non perniiitens lot expensas inillilur, si pro eo donorum atictoritas.el inierven- i lio non peroral. Et quid plura ? Repulsam susli- : apud Damialam a Chrislianis lacias ita inulililer nni, quia manus agelal vacua, cui nil concedittir i lieri, el lantam Chrislianorum stragem relinqui. ! oblinere. Sed in his nobis misericorditer providens ac clementer in parte magna noslrum desiderium adimi EPISTOLA CXCII. "Virispotenlibus in arclo posilis ut fideles sui |plevii. Cum eniin propter mulliplicem sui defensionem nec per terram nec per aquam possel manisubvenianl,ad eoruin contraria propulsanda, sacra- s nienti prsecipit et horlalur religio, rebus senipcr in i feste capi civitas Damialse nec virtule nec probi- PETRI BLESENSIS 479 480 . taie alieujus; sed solius Dei dextera pugnanie A Exsuliet in Domino stionim lurba fidelium et in voceni bencdictionis gratinrum el laudis laetabunda pro noi.is, impiigna.nlibus omnibus de exercilu prseler illum, qui qiianlum ad sliidium communis prorumpens, cum Aposlolo dicat : Benediitus negolii pertinet procuravit, Non. Febr. intempesise Deus, etc., qui nos in omni iribuialione consolanoclis silentio furtive, imo potius miraculose capta tur 80. Nimis quidein nalus est sibi soli, njmis inest civiias Damiatse : ita quod nullus de nostris in tentus esl propriis, nimis negligil communem caucaptione illa exstitit inlerfeclus, nec eliarh leviter sam populi Chrisliani, qui diebus istis in mentis vulneratus. De Sarracenis vero tot ceciderant in angustia el tribulalione non fuit : cum sciret Chriore gladii, quod etiam nobis displicuit admirari. stianum exercilum civitatem Damielse magnam et T.unen ei alii Sarraceni majores ad quamdam mti- muniiissimam obsedisse, in ipso quasi medio paganitissimam lurrim confitgerant usque meridiem, nismi, ubi a fidelibus aliis tanlo lerrarum maris nec reddere voluerunt, sperantes quod soldani el vallis intervallo divisus, et ab infldelibus ex omni fere parte circumdalus non tam obsidehs dici Babylonis el Damasci in castra nosira insultum facerent; el si contingeret Christianos succumbere, poterat quain obsessus. Cujus veslrtim animus ad dubium non pendebal et pavebat evcntum, non ipsi per turrim illam civiiatem reciperent, ut sperabani. Sed lotus exercilus noster prseler paucos tain pro singulorum salule sollicilus quam pro universo exercitu spe ac limore alternanle suspensus, qui civitatem invaserant adeo plene cucurrerunt ad lilias et fossata quse inier nos et Sarracenos imo quis ipsitis non obliviscebatur exercilus , quis facla fuerant ad muiiilionem castrorum nostrorum, ejus recordabalur periculi pensans sub quar.lo slaret di.scrimine, quamve tenui filo penderet honor quod Sarraceni nullalenus in castra nostra irruere ausi fucraul. Facto autem mane in die Martis : totius populi Chrisiiani ? Profeclo in eo erat statu cum tunc primum intellexissent soldani quod ci- res posila, ut idem exerciius de viribus suis jam vitas capla essel, laniatis veslibus et injeclis un- omnino diffiderel : et memor magnalium quse dignibus in capillos, amarissime flentes nec de suc- vina potenlia pro fidelibus suis lacere consuevil de cursu civilalis, sed de fuga post cogitarunl, ti- .ipsius sola miseratione sperarel. Unde ipse qui de inenies ne exercitus nosler faceret insulluin in sua sperantes misericordia non relinqiiil, qui prope eos. Nunc aulein ex quo Dominus aperuil nobis esl omnibus in veritale invocantibus nomen ejus, portain jEgypti, sanctitaii vestrse flexis genibus qui suos in tribulatione dilalal, ul cum se constimplos ptilaverini velul Lucifer oriantur Ecclesiae, stipplicamus et peiimus, el per effusionem sanguinisChrisli obsecramus, quatenus maluralum con- Q, ecce in eorum manibus tam mirabiliter quam misilium tam bominum quam pecunise transmiitere serieordiler antediclam tradidit civilalem non solum thesauris, sed eliam viclualibus lohge plus studeatis, scitur.i pro certo quod populus Christianus in mulliludine veniet expugnaiurus ciyilalem spe et opinione repletam. El ut hujus rei gloriam Cairi : facile satis erit partein JEgypli. residuam evidenier nomini suo daret, nullus Chrislianoobtinere, et per consequcntiam regnum Hierosolyrnm in ejus captione inieriit, aut etiam leibale milanum, quod ad prsesens per ./Egypli subsidium vulnus accepit , sicut venerabiliun. fralrum noretiiient, ul gravius periculum evitetur, et ad in- slrorum , P. Albanensis episcopi et apostolicse sedis legati, cujus ministerio Detis poiissimum quisilionem iEgypti securius procedalur; imperalorem venire compellaiis ; proul nobis saepissime uti voluit in boc facto, necnon patriarcbse Hiepromisisiis; et alii cruce signati similiter compel- rosolymitani et regis et frairum Hospiia'is et lantur exsequi vola sua, votorum redemplione ces- Templi ac domtts Teutonicorum Hierosolymis sante de quo nullum scnlimus commodum ; sed litterae nobis mjssse liquide ihanifuslaiit. El ut de redemplione honiinum susliuemus evidenlis- manifesto divini favoris laetarentur et conforlarensimum deirimentum. Uirum autem vicesimam, lur indicio, cum timerent ne ipsis civitaiem in> quse ex generalis cuncilii consensu ad lerrse san- D lraiuibus circumstans Sarracenorum exerciius ctsc subsidium specialiter fuerat deputata, licuerit castra invaderet, eorumilem fluyius divino nuiu vcl decuerit quod non expedil ad alios usus con- adeo inundavit subilo, ut inaccessibilia reddiderit verti vos ipsi videte. Dalum Damiaisc 111Idus No- caslra ipsa ; et manifeste patuerit qiiod pro Cbrivembris. sticolis contra insensatos ipsa elementa pugnarent8', EPISTOLA CXCVI. pluribus miraciilis aliis ibi faclis, quse longum esset per singula enarrare. Psallite igilur Deo SUPER DAMIETTJE. vCONGIUTULATIO CAPTIONE noslro, psallite regi noslro , psaltite**. Psailiie qui[A. D. 1219.] dem, sed ulinue sapienter, non elatione ttimidi, HONOBIUS sed bumiliiate devoti, recognoscenles prudenepiscopus, servus servorum Dei, universisCbristifidelibus perTuronensium provinciam ter et humiliier eonfiienies quod. i:on maiius consiitulis, salutem, elc. humana, sed Dominus fccil hscc omnia, ut qui MIICor. 1. "Sapient. §. "Psal. 146, 432 EPISTOL^E. — EPIST. CXCVHI. glorialur in Domino glorietur'si, eique laudes ct A prosummo poniifice eligcndo; et quod nondum gratias faclis per singula opportuna loca processio- potuimus uiianiiniler concordare, sed in quanluin nibus solemniler exsolventes. Porrocum Dominus per praeterila conjicere possumus dc futuris, imo fecerit nobiscum sigimm in bonuni, cnm lanlum in quantum nos docentea, quae singulis diebus nobis ostimn aperueril, nunqtiid deerimus gralise traclamus prseseutialiler el videmiis, visibiliter stiain nobis dextram porrigenlis, qui nieinor est timcrepossumus quod tracialus inEcclesiaRomaaa improperiorum snorum qtiae fiunt a Sarracenis in- non modicum periculum in longi tempoiis spatium sipienlibiis, tota die exsurgens judicare ceepit transeat, ac in ejusdem Eeclesiae mullartim regiocausam siiam et inimiros suos terribililer dissipare. num, ne totius dicamus Clirislianae religiouis deNiinc certe, nunc lempus esl de somno corporis trimeiitum , electio summi pontificis differaiur. 0 exsuigere8*, nunc necesse esl albletis noslris exi- quot per diversa mundi climaia nova insurgunt sieniibus ibi succurrere festinanter et idololatris a sca::supportare, ad terrae vestrae muliarumque aliartim de quibus fuerint corde contriti et ore confessi, tranquilliiateni et pacem in regali solio velitis reveniam indulgemus : et in relributione justorum nianere; sic equidem terrse veslrae iriullarumque aeterni prsemiipollicemuraugmenlum. Hnjns quoque aliarum et Ecclesiae Roinaiiseuliliiatibus muliipllreniissionis volumus et concedimus esse parlicipes ciier consulelis. Qttare bas utilitates suademus . juxta quanlilaiem subsidii el devolionis affeclum , ct credimus aliis praeferendas, sed si placet, paromnes qui ad subvenlionem piaedicli negolii de caiisnobis, quia sic loquimur; urgens enini uebonis suis congrue minislrabunl; aul impendenl cessitas el evidens ulililas, ac insuper affectus siiiceiilatis quo vos diligimus tanta animi puritaie consiliuin vel atlxilium opporlunum. ad hoc specialiier nos inducunt. EPISTOLA CXCVH. Jnducliva. EPISTOLA CXCVIH. Tenet de magnificentia vestra considerationis Sublimitati veslrse credimus notum esse qubd tandiu cum cseleris cardinalibus inclusi stelimus nostrse judiciuin, quod de conliiieiilia staltis nostri 481 "II Cor. 10. " Rom. 13. *> I Machab. 2. PATHOL.CCVH. *83 PETRl BLESENS13 m et l-Tis curse processibns vos delectat atidirc ru- iL Non oene pondils in se eontineht, si diligcirter niores, qtios felices in Doinino vos novimus con- attendis, vcrba quae sciibimus, cum ex gravi m*tinue affectare. Quapropter ul super his exspectatio teria prodeant adniiralionein non modicain nostris veslra cerlitudine digna non careat; cui de his ingerenle mentibus, et quasi novum genus dUsilam nuntioriim quam frequens liltcrarum nostra- inililudiiiisjudicante; cujus negotii qualiias et farli minus congrui noviias evidenter causam insiiiuanl rum narralio veritalem potuit baclenus attulisse, celsiiudini vestrae deferimus quod, divina nos pro- qua de te tuisque processil us, quos circumspeseqircntc clemenlia , voiiva satis nobis affluunl be- ctionis gravitas, quos verilatis pricvidenlia, quosnefrcia corporeae sanitatis, quanquam de reforma- que juslitiae rectitudo praevenire merito debuerunl, tione lalis Ecclesiae, cui cum aliis talibus inces- mirari compellimur et lurbari: sic se rebus ha.santer insistimus , nos privat anxiae sollicitudinis bentibtis sicul sunl ad noslrum audiioritim inlrocogitalio curiosa. Tandem speramus in Domino qiii ducise. Hic siqnidcm aocepimus contigisse, quod pietaiis suaedonacontinere non novit,.quod ad id sic cum ad audilum tuum pervenisse praetenderis, vesalutaris semitam prseparabil et faciel traciaiorttm nerabilem fratrem nostrum, A. liuili Sancli Praxementes unanimi volunlate concordes, qtiod eidem dis presbylerum cardinalem, fuisse viam universae Ecclesiaede lam bono et ulili pastore in proximo ' carnis ingressum , lu non ex picto quod de siatu providebilur, et ipsi Deo cedet ad laitdcm; el lali lanlscque personse certior babereris ; quinimo C-brislianse professioni copiosse salulis provenient jiroprise volunlatis arbilritim aequiiaii pracfereus, incrementa, et de ipso Domini talis vestro ac vestra et quod exigeba! in hac parte justitise"debitnm vota polerttnl tranquilla suavilate Iselari. Ut atitem prselermiiiens, ad donittm, in qua stii archidiacode processibusconlincnliae vesirac quam prosperam natus Parisiensis curse tenebalur, quamque veneaffeclamus, f lacitis nobis utinam runioribtis satis- rabilis fraler noster, R. Sancti Angeli diaconus carliat! Rogamus qualenus, quibus vobis propiliel dinalis ad se specianlem sibi ad tempus duxerat beneficiis -benignitas Salvaloris, veslra nobis si concedendam, baillivura ei quosdam alios tuos placet insinuet responsiva ; per quam nobis etiam nunlios deslinasti. Officiumdicti A. cardinalis pcr si placct intimeiis , si qua uos vobis veliiis eflicerc cos districlius inbibens ne jurisdielionem aliquam exerceret; ejus sigillifero nihilominus injungcndo, placilura. quod sigilla diclaecuriae resignarel frangenda, sient EPISTOLACXCIX. fieri pro tempore obeunte Parisiensi arcbidiacono •Qnia Qpnvenit ut talem super gravi lalis obitu , consucvit. El licel idem sigillifer, saisilis iisiieKJ " 'coiisoleniur, opporlunum tibi duximus conimittere, sigillis et in.quadam bursa reconditis, per baillivun» ul talempersonam sinedilationepersonaliteradeas, et nuntios supradictos ad te snper bis recursnra Klterasque de credentia quas sibi dirigemus exbi- fiducialilcr babuisset; ei ut bic revocares cmn inbeas ; eas enim lator prsesenlium tibi tradei. Ordi- slanter postulassei, asserens dominum siinm vivere, nabis itaque consolalionis apud eam sermonem ex ad quaestionislilteras quas ab co de novo receperal, -parte nostra sicut opportunum videbis; compas- et in qtiibus specialiler babebaiur quod sospiia'e -sionem noslram quam ad tolius cbrislianilalis et vigebal, libi palenler ostendeiis, eum non soltini Ecclesise Romanse statum, necnon personis ipsius quod non desislens a gravaminibus sic incoeptis; et lurbatam animi sui tranquillilalem pensalo talis iierum etiam respondens eidem sigillifero expnspriiicipis damiioso defeclu dirigimus; ordine con- sitis praecepisti quod, cum demorte praefati cardignienli exponens, et consolationis subjtingens re- nalis tibi plene conslaret, prsedictissigillis penitus medium, quotl in siiperslile prole tamlaudabiliter resignatis, de ipsoruin emolumenio percepto a lemdisposita, et potentise ac amicorum, nec minus pore quoeumdem archidiaconum decessisseditebas graiise divinse robore suffulta ipsa poiesl assumere et redderet rationem; finaliier aulem ofliciiiinet Dei beneplacilis ascribcndo humanse fragililalis p sigillifero loco graliacquse manifesta potius et enordebitum quod subire erit necessarium omni carni. mis apparel. injnria diceris concessisse; et in exerPosiremo vero le nullalenus omitlere volumus , ut cenda jurisdictione officii conjudicem ei sigillifero ei bonam volunlalem vestrain, et promptam sol- consigillatorem adjungens, ac enioliimeiituniex silicitudinein in omnibus negoliis suis et suorum gillis proveniens in sequestro quotidie poneretur. offeras ex parte noslra, rogans et instans ul bene- Profectolali convenienler loctimapnd lalem prsesuplaciiortim suorum promolionem fiducialiter nobis lem habere non debnit multiplici, qtiam ponlificalis commillal-, quia tideleset voluiilarioi omnium effi- modesiise prsevidere decuit oculis incongruilate cacia nos reperiet; et etiam magis allentos quam pensata. Erat enim de continentia cardinalis, etiani bacteniis fuerimus, quoniain sibi de cseiero magis si minori dignitate vel ollicio fungerctiir, priusnovimus expedire. His itaque et aliis quae videris quam laliler procedens contra ipsum diligcntius opporluna et digna altenle pensatis, ad ePrum prae- veritas inquircnda; potniique curialibus prscfalo K. sentiani tc conferas sine mora. cardinali dcferri, ne laliler iii ilomo sua dicti ar^ EPISTOLACC. cbidiaconatus possesiio lurbarelur, el ne sibilocuni Talis cardinalis venerabili. fratri episcopo Pari- iljidem talis in jure vindicaret. Eral etiain per lc siensi sa.ulem in Domino. ipsum propriae famse protendendus, ne tuo pro- *S5 EPlSTOLiE. -=•EPIST. CGHI. 4S_ lntjus mundi figura prxleril; quodque abierunt et CCSSH lsederent alierius; et ne in posterum A I jus esinde noxium sunierelur exemplum. Inier csetera adhuc abeunt reges el princ:pes, cseierique corrunullo qnod siib sole nasc-tur ha beie iieqiiiiuus, nobis non placel incohimoditatibus stum gerens in luis yisccrjbusfiguratiiiii, sua bcne- coiiipaii; ad alios recUiTemusininusque favoris __•• placHaprosequi (lelecteris, et pensahs proimie qnod bcbimus apud noslros. " Mallb. 6. PETRIBLESENSIS 48J EIMSTOLA CCIV. A teras mihi consolationis remediiim assignastis; et induciiva quwdam. consolari non valeo, quia dolori meo similis non est Praeclara dileciionis indicia, quae ad talem in dolor. EPISTOLA CCVI. sinceritatis plenituditie haclenus cxpandislis, dalur De eo qui credilur morluus. nobis aperte inlelligi, quod ipsius reposilam in peDictu res borribiiis et amara ac mea pervertens ctore noslro memoriam in talibus eo uberibri beiieficiorum munificeiiliacxcilare, quo ipsorum statum gaudia in moerorem, nuper meis auribtis jam perprosperiorem aselare credimini; et de honore ac venit quod magisler Nicolans, unicus frater.meus, commodo eorumdem dicunlur materna diligenler qui erat spes vitae meae, refugium et tutela, inorte sludia nos hortari. Praeterea cum potius spei suae carnis vitam finivit, ad quam ulteritis non redibit. in vobis pendeal pleniludo, nec aliud quam vestrum De quo tantum sunt mea viscera conturbata, ac post Deum iis videatur adesse praesidium, qtio res replelus sum doloribus inlinitis, quod a planta peipsorum dirigalur utiliier et negoliuin feliciler fo- dis usque ad verticem capilis non est membrum veaiur, vos affectuose rogamus, quatenus cum de quod non sit posilum in dolore. Et merilo ; qtiosuccessione lalis hscreditaiis tali viro diebus islis niam ipsum sine spe recuperaiionis amisi, qui fuit graviter infirmante tam per aliquos ex parle talium os de ossibus meis el caro de carne mea, ac boua discrlmen, quam talis non sine lurbalioiie succes- quaebabeo ipso mediante percepi; necnon el in fusuri dissidii jain videatur suscilari pruritus, qui turo sperabam consequi meliora. Verumiamen qnia lalibus (quod absit!) non modicum afferre posset, hoc ad menon aliunde nisi faina referente perveuit, timetur si iis ad quos ipsius hsereditalis digne de- de vita dubito, nec de morte conslo firmissima ravolvi debet successio, sicut ad illos qui de virili lione. Veslram igitur amicitiam duxi praesentibus fruinen linea soli supersunl adesse velint, prout ex- rogiiandam quatenus, sive verum sit vel conlrapedire videritis; el hic dubietatis articulo el pro- rium rationi, mihi vestris liiteris intimetis, ul de *less_ : quod ipsorum debilo statui uliliter cavea- morte doleam, el mibi condoleant consanguinei palur; nec inde incurrere possinl aliqjicxl detriinen- riter et amici velut humana conditio exigit el retum super hoc ad euradem talem, si placeat, nun- quirit, ei de vita valeain more solilo exsultare, et lios el lilteras veslras miltentes; per quas date qui de lali relalione trislanlur mibi congaudeanl sibi intelligi, quod statui el tranquillitati ipsius sicut solent ad ipsam. loci expedial, de comniodo el quiete lalium sibi EPISTOLA CCVH. Cohsolaiiode morte amici. suggereme consilio sic siatual, ordiuel et disponat; Q Nimis dira sorle conslringimur; nec miiiiis dira quod si de ipso (quod absit!) aliquid sinisirum succederel, eorum gaudere possilis commodis prove- cordis angusiia cruciamur. Nain lacrymarum fonnisse, ac in eorum felici slalu vestra desideria de- lem producil dolor inlrinsecus ex oculis subductus animus amaritudinis lenebris, laesa viscera lela peieclenlur. EPISTOLA CCV. nelralibus maeslilise interius commovetur, el sc quod menie concipimus, nec verbis exprimere, nec Retponsio ad praedicta. Versaest in luclum cilhara mea, el organum meum conlinere possuraus serie litterali. Doioris enim in vocesjlenlium»': infirmata ett doloribus virlus mea, immensilas et profuhda luclus infusia dicendi fael ossa mea in gemilibus cenlurbantur *", cum ipse cultatem excludunl; compendiosa tamen lilierula veslise lenor epistolse inopinatum fatum el calami- imo potius dolorosa vobis intimare compellimur : Uiem niihi perpeluam nunliaret. Suul ergo lucrymm quod pater ille noster, lap"isproinoiionis nostrseprimew panes die ac nocte *', qui ulinam inlra venlris marius, universalis Ecclesisc membrum praecipuuni, sepla consumptus essem, ne talia oculus meus vi- columna jusliliae, basis itnmobilis, amicorum lida deret, vel diem clausissem extremum, ne laiilorum defensio, securum generis sive gentis confugium, periculorum gustator miserabilis exstilissem. llcu D lulus palrise clypeus, el firinus paleruae baculus me dixeriin, iili mi, ulquid me nialer peperit filium senectutis, consilio clarus, maturitale conspicuus, amaritudinis et doloris? Cur exceplus genibus, cur scientia rutilans, el supremus conslaniia , G. paler laclatus uberibus, cur doloribus dediius, cur tribula- vester el filius diversis respeciibus, sicut Domino tionibus circumvenlusT el ulinam morluus fuissem placuit, die post Annunlialionein beatse Virginis, in ulero inatris, et fuissem qimsi non essem de prob dolor! fati munus implevii, in cujus obilu ulero translatus ad tamulum! Heu me miserum! paler et palernae quamvis cohabilalionem naluras perdidi filium animae meae individuum, vitae inese lugere dolentem et dolere lugentem vos deceal, solatium, oculorum meorum lumeh el meaebaculum cum dolores vestros et luctus rectae coiisiderationis senectulis. Qu:d plura ? propter Sion non tacebo et arbilrio, cousolationis multiplici juxla caiisa sttbdupropter Jerusatem non quiescam *», sed continuabo cil. Nam ejus solliciludiiiis onera sive vicem devodies meos.in lacrymis et dolore, doncq deliciam )a- tione inlegra, charitaie plena et obsequio filiali crymando. Yoltis lamen grales refero, quia per lit- circa paterniiaiem vestrain stt|>plere volumus et 187 MJob50. »• Psal. JO. Thrcn. 1 »»P>al. 41.'' »• lsa. 62. EPISTOLiE. — EPIST. CCIX. .9. babcre, ei eo beneplacilis vestris in anlea parere A ordinis slaiuit, et postea omnes episcopps prbis ad (tevoiius, quo avidius implere partes ejus iniendi- " coiisensum induxit, ut eorum^ofliciumel offlcii niemus in vestris desideriis obsequendis, et sic sesli- moriam in perpetuum delerenl. Omni enim auctomari iion debet amissus qni vivere vicaria subsli- rilate carebant, et tanlo vilius abjecti sunl, quanto ttilione snncitur. Praeterea reverenda scneclus et magis ambitiose et superbe circa sacra spirilualiter anhosa prndenlia incommodo senili compntiens , praesumebant; et subjungit quod in comiliva Chriprole superstite grate respirel in Domino a principe sli duo tantum sunt genera minislrantiuin statuta , quem exigeiilibus merilis, cl sumini ponlificis am- scilicel aposloli et diacones, et alii discipuli qui pleciitnr gratia, et proseqtiilur benevolenlia domi- sub iis in suo minislerio servierunl, et posl mulla noruin. Temperat ctiam flelus nosiros pia miseraconcludit quia quod ralione et auctoritale caret lio pii patris, qua lum in domino nostro bsec me exstirpare neccsse esi. In hoc differentia est quod fralre nosiro, luin in filio vola vestra complevit, de coepiseopi sacerdoles eranl el tum minislrare sacra ciijus judicio si rcvocare voluit quod concessit et debiia episcopis non praesumebant; nunc autem tollere quod creavit, conqueri nou debelis, quia si acolyti et amplius subdiaconi episcopale officium de mauu Domini bona suscepimns, molesle contra- contra Deum el canontnn scripta iisurpare praesuria non fcramus. Esl et solatium aliud quod el a munt; nomen coepiscopi, a sede Romana judicatum morlis regula nullus cxcipitur : et damnatum el exlerminalum anernaliter quodam JEqual enim sceplra ligonibus. nominis adveniitii subornalu denuo laienier obreNam pari seniemia senes et juvenes,fortes etde- psit. Resuscitanltir cineres jam sopiti, et ova aspibiles, potenles et infirmos, diviles et egenos in- dis diu in occulto basilisci confota palibulo in revolvit. Omne namque quod nascitur moritur et ni- gulum eruperunt. Hi sunt viperae offieiales iniquiluhil est perpetiium sub sole. Magnus est enim Domi- tis omnem malitiam aspidis atque basilisci transnus qui moitifical et vivificat •', et magna virtus cende.utes. Vadit hodie solus ad synodum vel cum est ul possit extollere quod depressit, et sanare paucissimis arcbidiaconus. Olflcialis autem cuni quod vulneravil. Horlamur igitur et rogatnus al- dracone, qui i tcstium iii posierum niUMiaiiiur. activus fuil, ut arcliidiaconus essel oQicialis boininum et peccata bominum per archidiacoiium inquiEPiSTOLA CCIX. ABGUSENTIISI.— Archidinconiquerela conlra o/ficiules sila, quse per ipsum corrigi non poterant, ad epiepiscoporum. scopos referrenlur. Erilne hic officialis iiiolficiosus In H. el E. concilio stalulum cst quod unaquse- aut episcopus aut coepiscopus, cujus nouien alq\ie que diguiias suo privilegio gaudeat, et episcopus, niemoria ct oflicium ad tolius Ecclesiae catbclicse qui solus beneficiuiii dare potesi, honorcm datum materculaedetrimeiiitiin est. Dabilur forsan episcopo miuuere atil auferre prxsiiniat. Damasius papa archidiaconus ad quem appellanl omues ab archiconsilio beati Hieronymi cum omni senatu Romani diaconp qui profanas el sacrilegas causas babent. 489 »'IRog. 2. " Phil. 2 m 432 PETRI BLESENSTS Qaandoque nos arcliidiaconi diximus ei : Quis le A Ex eorum qui vos yFderunt relalione miiltipliei ronsliluet judicem iuper nos "? Omnes enim arcbi- vestri corporis staturam virllumque et liheamenta «fiaconi dissecuerint et appellant. uiiaiiimrier ad cognovr; honeslissimosciiam moresvestros,malur_ Ibronuni snseinnoceniia:. lnnocenti, molernis tcm- eloquia, ct quosdam bene compositae menlis afporibus cssavit in Ecclesia pffieittm et nomen ar- fectus, in libro publicae opinionis adhtic assidtie cbidiaeoni, provide qtiia imilli coiilra Deum hoc lego, el phira quaenunquatn oculus vidit, hee auiisofficio abniuntur, i:omen ol officium hoc diebus in audivil, in anima mea mihi quadam imaginaria perpe'iiuni delealur. Ceiie minqti:'.mhune arcbidia- repraeseniaiione depingo. Jacturam siqttidem cor»:onatum, ad quem inviius non traberer el coaclus, poralis absenlise charilas mirabili artificio-rccomaiqueposi multas indireias, quas pelebarma sanclis pensat; quos videre carnaliter prohibemur, deleet religiosis vrris, potins onus qnam honorcm su- etabilitis intuemur el ampleciimur pculis animseet brachiischariiaiis. Redimal ergo visus dispendia scipere, snm expulsus el gloriae vesirae esi, Pater sancle, nt iinpmianiur bonirnes super capila noslra- et abscntisecarnalis dilectio quae foriis est ut mors el qui beri sedebai ad pedes mees hodie sine meo •*. Separaniur enim morte praesentes amici el per el aliormn archidiaeonorum assensu assnmnlis indivisos dileclionis affectus uniunlur abserites, R novis cormibtts ventilel toiam Ecclesiatn i:os!ram, aique in prsecordiis animae el in visceribus Christi nieque prxser.le suspendat et excommimicei sacerqtiodam dulcissimo commeatu affectio media interdoics nieos, atque excommunicationis senientiam curril. Amor enim cltarilas quae non agit, sed si niicnians, antequam ad eos Iitterae istaepervenianl, charitas nunquam excidit »*, haec est communicalio iudiilta sibi hac tenebrarum poteslaie in b's el Spiriius sancti, quaedivcrsos conjnngii animos, qna» gravioribus conlra me abulatur : bodie unuscsl et vere diligenti amicum reprsesental absentcm. Nec cras alius, et sic dc septimana in septimanam vices enim ulla lempora, nulla loca, nulla spaiia, nullae eoriim episcoptis ablabat. Scio et inficiari npn pos- aquae possunl exstinguere cbarilalem. ln ea igilur s_m quod R. Eb. episcoptts qui m diebtis nec in charitaie-, qtiam de veslra sanclissima opiuionc Anglia nec in Normannia justiiiarius domini regis coiicepi, vobisoffero, si quidsum, si quid, scio, si fuil cl prorsus lilleraluras ignarus, potius ssecularis quid habeo, si quid valeo, si quid possum. Quidam qtiae tus occasioriem quarn Deipresbyteros officiales posl-recessum vesirum ex parie vesira rogaveeonslkuil. Cujus opusin bac vel in aliis nimquaiii runt me ut epislolas meas, quas comniendaveram alicui calbolico ad exemplum vel corisequentiam aliis, eidcm facerem ccinmendari. Qusesivi eis debet Irahi. Ileus, beus, appellat oppressus a.d g exemplar correclissimum, quacsierunt scriplorem, jusliliam el niisericordiam apostolicae sedis. Offi- el datis omnibus quae neeessaria illi erani, ille, cialis autem appeilalione dissinutfaia negotium sui>ni dttobus aul tribus quaternis mendose el turpiier agit et abusione superba opprobriis et e.oiiimin.:- sciiptis, remolus est ab opere illo, nec poslca invctionibus os- appellationis violenier conclusil.. Nun- nire potuimus nisi.falsarios et operarios iniquitatis» quid iliiiteratraui polius laici lemeritas autcupidilas Dabo lamen, Domino dan(e,.operam cum indigenis imilalor.es babere debtiil? Ad hujus igitur ciipidi- vesiris ut illas epislolas corrcctas habere possitis.. tatis exterminium sufficere polest qtied qtiaestus in Noverilis aulem quod quolies se mibi offerl opporcausa fiiil quod bujtis siiigularilalis aticloritatem luna milii scribendi occasio libenlissime scribo,. ab apostolica sede vel ab anliquorum canonum ba- quod aliis ad sedificationem, mihi cedere debeat _»il Lincoln. Eliensis et cseleri suos archidiaconos ad salulein, et, ul utar Ovidii verbo, fovent. Anl serve-iurIiic slaltis aul in perpeluum Non emendo tamen; labor esl quam scribere nomen ejus dcleatur. Ego aulem sacerdos Domini [major, atque senior ei conteslis miserationum Christi plane quia magna esl apml nos scriptorum raritas ct quodam zelo rerpiitalis indigjior quod hoc olEcium falsilas. Ad solaiium exspeclalionis vestrsegraiis et sic vilescil et plebescit in Eeclesia Dei, lil bonor *^ de inliuio timoris affectu mitlo vobis quaedam de archidiaconorum, qtti » bealo Slephano incoepit, aliis opusculis meis, processu lemporis, Doinino atque in bealis Lattreniio et Vincentio caeierisque dante, meliore el accepliora missurus. martyribus usque ad sanclitalis perfectionem gloEPISTOLA(CXI. riosse profecit, liodiesupcrveiiieuiibus novis officiaAD Eriscorusi ET \BBATES. s. dalus est in cojiieiupiiiin, in opprobrjom, ii> libus, ARGUMF.NTUM.— Assrgnatio rationum quw induxeruiH thealrtim, in derisum. ISnldewinnmarckiepiscopum Cantuariensem Ecilesiam conslilnere clerjcorum el de quibusdum EPISTOLACCX. qum cirea hac miraculose acciderunt. [ u> r. EPiscoputt.] Reverendis Patiibus et amicis N. S. cpiscopo cl ~r AKGU-ENTUH. Excusalio et querelm ejusdcnt de abbatibus de N. et E., P. B. devotissimus eorum, samendacioel fatsitate scripiorum. Reverendo Patri ac dom. Dei gralia P. ep,, P. hiiem ineosiue quo non esl salus. Sollicite quscrilis qtiae ratio induxcrit Baldwinuift B., salulem et si quid dulcius est salute,» Luc, 12. »'*Cant. 8. " I Cor. i$. -*9* EPISTOLJE.-EPIST. CCXL solum veri jlonosse recordalionis, Canluariensem archiepisco- A in virlule reputans regnum Dci-.,M,non bis sed faclis inlra se jugiler omiubus mirabireni, pum, clericorum Eeclesiam ad Lameheya constituere in conlumeliam Cantuariensis Ecclesiac, sicut amabilem, immutabilem exbibebat, ut redirent praevaricationes ad cor, ct quidam limore, qnidam quidam garriunl, quasi altare contra aliare erigere aut potius Dagon " conlra arcam sedens exaliare: amore, sui palris arbitrio consentirem. Remansit inonet nos quod archidiaconus, qui approbalissimse tamen apud aliquos circa medullas animse plaga interior, quam dissimulatio palliabat ad tempus, religionis crat, et inier cseteras columnas C[isterdonecoccasio rebellioiiis erumperet, quod el reruru ciensis] ordinis, sanctitate, dignitate , sapientu praeeminebal, ecclesiam ssecularium, quam quidain postea indicavit eventus. Elapso enim modici temnionachi prostibuluni Veneris et synagogam Satanse porisinierjectu.quidam eorum suscilaverunl aquas conlradictionis, aquas Siloe: qui silebanl yerlevocant, saiis ssneulariier quadam perttirbatione ;iniini conscendcbal, ul quidquid vox funesla suc- runt in aquas Rasin l, et emiltentes aquas facli sunt capila jurgiorum. Qui ergo suspirabant ad olccnseal, Eedesia lamen esl sanctorum mariyrum las jEgypti * redeunles ad firmas firmaveruni sibi Stephani et Thomae, mariyris primi martyrisque primatis.Vos euim vidislis magni nominis umbram, ' sermonein nequam % ut ad sedem apostolicam apquse banc Ecclesiam martyrum, adhuc infaniise cu- pellarent, ut jugum sui pontificis et abbatis a sua nabnlis vagientem, a fundamenlis subvertil. Sed cervice dejicerent, obedientiam abnegarent, el cuin inlra brevissimum leiiipus in fcslo beatissimi Ste- eo de propriis conlenderenl.Profecti ergo ad sumpbani morluus, et in feslo sancli Thomse sepulius mum pontificcin nil aut mmlicuin proficcrunt, nisi est, ac si unus peremisset eum el alitts tumulo in- quod eumdetn adversus Canluaricnsem usque ad fodiiisel. Pensandum est quam fuerit in opcribtis inexorabile oditim turbaverunt. Proiesior vobis iu stiis, qui in oiniii lempore vilae susc vas suum in eo qui summa vila esl, quae audivi ct vidi. Urbano sanctilicatione el bonore custodivil F quia prlma 7, papa Veronani egresso el' prolicisccnte Ferrariam, lanugiue pubertalis pars inter cathedrales prseci- equitabam cum eo, et coepi pro archiepiscopo depuuin obtinuit eminentise prir.cipauim. Qui eliam voliuset inslanlius supplicare. Coinniendabam ei Oxoniensis arcbidiacouus factus esl, el non acqui- virum Dei tanquam vas a Domino elecium, vas fide evit carni et sanguini 98, sed relietis omnibus se in solidum, humililate, prudentia, fortitudine, cliariChristi obsequium cingulo mililiae Cisterciensis actate quadralum. Ipse vero graviter excandescens, cinxit. Cons.-quenler inviius el traetus promotus i Nuiiquam, inquil, placeal Domino quod descencst in abhatein, deinceps in episcopum,demum in Q dam de lioc equo et ascendam in ipsutn vel alium, archiepiscopuin et primatem. Tolus experlus el si eum ab arcbiepiscopatu infra modicum temptis probattis in lantis aliqnitl noverat idem nionachiis noii depouo. >Vix veibum entiseral, et cruxraurea, 'quae ante faciem ejus a subdiacono ferebalur, anie etpoiitifex, clericos in Clirisli obsequium congregabal, et ul proposilum apcriius expediam , paulo |pedes nosiros fracla corruit.Cumque omnes lurbati remoiius atque seininarium dissenlionis inter euin 1 borrereni, quidam frater Templi, R. ejus. canieraet nionachos succincia oratione excurram. Prsefecit riits, accepla pallii sui fibula, eamdeni sicut potuit emn Doiiiiniis ad dandam scienliam salulis plebi 'crucem baculo alligavil. Ipsa vero die Sutoro.veniejus ". Ipse vero spiritualibus exercitiis assueins, lnus, ubi arreptusgravi dysenleria de navigio usque ferri fecil, nec unquaih poslea ascen.dens in equum I provinciam indisciplinatam inveniens, correclionis sarculum generaliter exorcere dispostiit. lnccepil i alium brevi tractu lemporis exspirav.it. Quae scimus itaquea sanciiiario Domini, acapite regni, ul, sicul 1 loquimur, el qttae vidimus lestam.ur, atque ipsiim, Ecclesia Canluariensis fuerat quandoque primipi- < cujus lesiimonia credibilia etjudicia terribilia faclu laria fidei et est melropolis prnvincise, ila cajleris suut nimis, hujus assertionis leslem el judicem ini Ecclesiis raaleria fierel disciplinse. Suos itaque vocamus. Si quseritis quse me illuc traxit occasio, filios cohibebal a firmis in casibus quarum occa- D 'dico amor amborum, nam in scholis Urbani socius sione qiiidam pauci lamen cum corporibus suis 'el disciptilus. fueram maldyebyrig, tunc vero cjuslnrpe foe.lus inierant et sinislra opinione scholam > dem arcbiepiscopi commensalis. Yolens ergo uni clauslralis innocenlis prsegravabaiil. Verba igitur i subvenire- per alierum,iiPn siae gravi discrimine vitse selernaeliabeiis, has el aliorum vitiorum provitse injtci me in illius cpntroversiPnis labyrinpagines, quas abusione longa nutrieral mater disi ibtiur. Scicbam quod magisler oinnium graiiariim, soluta impuniias, radicitus exstirpabal summnm verbi divini praeco, luba Evaugelii, sal terrse, pacapiiis genus asserens vagam excurrendi licenliaui l triaelumen, religiosorum gloria, deliciseDei, moruiu et sub jugoDomiiiicae servitutis plenam esse anims fama, schola virtuiuni monarchorum quieiem et liberiatem. Cumque super crediium sibi gregem publicuni regni coinmodum procurabal. Bonaruin paslorales continuarei excubias, oves in lupos. nitt- 'eniin nienliuni instiltitor Spirilus sanctussic adaplaiae sunt et filii obedienliae conversi sui.it iii arlayeratetapiaverat sibi ut Deo lotus inhaerens uiuis cuiu pravum. Porro vir Dei, noii in seiicone sed ciini co spirittts esset,ucc agens atil loquens quod 193 »»lUeg..S. " I Thess. 4.. "6 Gal. 1. '» Luc. i. ">»I Cor. 4. ' Isa. 8. ' Exod. 16. * Psal. 63. 495 PETRI BLESENSIS 496 eharitas non rediret,et nl campum hujos cursus A Reverendo Pairi et domino IjtNOCEfiTio graDei pede inoffensocurrat expeditior intelleclus. Ad ple- ti.i siimmo ponlifici, SIHISP. B., sahjlciu et inler niorein evideiHiam proposili quaedam, qliaeoppor- afflictionum prcssuras esse judicem et ullorem. Solilusolim scribere dominis meis ex abundantia luna mihi offert occasio, stimmalini interserendo decrevi ad hoe viveiiliiim memoria scriplisque pro- cordis, alqne spirituales aquas et haustus de fpobata auihenticis. Quod enim beaius Anselmus ab tilius Salvatoris derivare in plaleas, nunc de doloris Angliaerege VYillelmosecundo proscriplus iri Gal- atramento scribere aique llelu et gemitu crebroqne liorum partibus exsularet, snli clerici ejus cum eo singiiltu verba interrumpere potius quam proferre in suis tentationibus permanserunt, nec a suffra- compellor. Indignatio enim tolum cbibit spirituni gaiieis aut monachis suis ullum babuil in tam longa meuin et inter moleslias seneclutis veteranus et desolatione solaiium. Morte igitur praedicia regis, cmerilus invitor ad bellum , ut aperirentur calaeadem die, qtia in Angtia perempttis est, vir Dei ractae miseri capitis mei, ut cerebrum meum osapnd Litgdunum coelilus revoltita sanctus ad pro- sinmque medullse Iiquescendo effluerent in fletum. pria rediil, et receptiis in exstiltalione universse Qttidam nunlius domini L episcopi, vestram cirterrse in honore beati Slephani ecclesiam clerico- R cnmveniens sanctitatcm, ex parle domiui sui vobis rum Cantuariensium juxla niuros civitatis de- flebile suggessit prsedictutn episcopum habere in s ruxil, cumque ibi ptabendas de parocbialibus votis novam canlariam in ecclesia L. staiuerc, ecclesiis ad suam donalionem periinentibus or- veslramque stiper hoc indulgentiam pnstiilavil. In dinaret, vocatus esl a Doriiino raptusque in coe- primo verbo meniita est iniquitat tibi *, G. vero lum, quo mundns non cral dignus, ejus desiderium bonse memorise terlio ante islum esl [sk] filitii* non implevit effeclum. Processu vero temporis bea- viri. praeclarissirai Ecclesiae praediclse canonicuin tissimns inariyr, sicut publice scitur, toto exsilii insiituit et canlorem. Iste auiem factus esl cantor sni septennio suffraganeis suis el monachis suis fa- dc nihilo. Rex aulem donavit liuic episcopo pauetus esl tanquam morlutis a corde *, nisi quod plu- perem ecclesiolam parocbialem sub ea forma, ut rimi illoruin, a quibus remedia meliora sperabat, duo eapeilani inde invenirentur, quorum unns addiderunt dolorem super dolore ejus. Soli vero servirel illi ecclesiolae,alier in ecclesia Londoni.eitsi elerici cum eo ei pro eo proscripii eidem in agone singulis diebtts pro attima domini regis atqne antesuo fideliler et iilialiter astilerunt. Propietea, re- cessorum et successorum celebrarenl missam quostilula ei simulaloria pace, regressus in Angliam, tidie pro defunclis. Non est reditus ibi de quo duo sicut verba et scripta suoruin publice perhibent, ad C sacerdoles possunt tenuissime sustentari. U»de instaurationem ecclesiseBeati Stephani, quam san- ergo surget ftindamenlum et materia cantoriae, non etus Anselmus ineoeperat.fervenliori studio vota sua esl dala cantandi, sed flendi occasio, nisi de anticircumtulit. Sed marlyrio consummalus in brevi quisrediiibus noslris ipsi reditus et honoris dignilas in noslram contumeliain assignetur. Indulsistis affectum non mandavii. Yidimus successorem niarlyris Ricardum bonse cpiscopo el jura quse alii cantores habent in stallis, memorise, licet de gremio Caniuariensis Ecclesise in processionibus et aliis in ecclesiis Anglicanis. fuisset, ejusdem proposili desiderio aestuantem : in lslarum praetexlu litterarum pelil iste cantor slalhoc tamen diversus a suis decessoribtis erat, quod lum et alia jtira L. arcbid. qui majorem in ecclesia aprnl M. non propler varias loci coaimoditates posl decanum et a singulis personis ecclesiie de transferre situm ecclesiae disponebat; verumtamen sttis dignitalibus aliquid auferri sibique conferri , homo simplex el mansuelus et valde tractabilis ad quod expresse contrarium osl illi clausulae lilteraurgentissimam sui prioris atque convenlus iiistan- rtnn vestrarum, ubi indulgelis cpiscopo, nt b;cc liam suspendil. Negotium autem affeclionis ex dila- fianl sine alicujtis laesione vcl damno. Sub generali lione corruii el cecidit ad defectum. petilione sua et simplici peiit ille, qtii. omniiiin Huic saecedens beatse recordatioiiis Baldewinns ^ 1novissimus est et quasi aboriivus.uthabeaipriinain archiepiscopus opus antecessorum quod mors in- vocem in eleclione deeani et secundam in eleclione vida bonorum operum pervertrix , quasi lelam a episcopi, et alia multa quae a primis fundameniis tcxente succiderat, reformare stndebat, et ecce ecclesiae iiosciintnr arcliidiaconi illius quiete el iuimicus homo superseminavit sizania, vertens in honorabiliicr hacienus babuisse. Ergo ssevas spemateriam scandali qtiidquid ad commune compen,- clante cruces et pio compassionis affecm viro jam -ium charilasordijiabat; penea memoriaemeaesinti velerano el emerito benigne condeseendalis, abevolverat quiddam, quod sinc conscieniise scrupulo surdissimum enim essel, quod lanli noininis virum jtivenis ambiliose et superbia siiperduclus aiitiqua silentio claudere aut dissimulare-non possem. el debila dignilaie ita crudeliler spoliarel, cnin EPISTOLA CCXII. eniin loiius civitalis clerus el populus posl cum ADI-SNOCEN.T1UM PAPAM. — Rogat i*. B. Londoniensis archi- cpiscopiun soli arcliidiacono teneaniiir dileclionem ARGUMENTBM. diacpnus Innocenlium pnpam ul libereteum a ne- exbibere, quis videre siccis ocnlis poieiit ignomi^ quissima et versulissima vexalione B. cantoris. niam et deieclionein arcbidiaconi et omncm archi*Psal. 30. * Psal. 20. 497 EPISTOLjE. — EPIST. eCXW. 498 diaconalus boriorem coram clero et popttlo a jti- A raler, S. praesidi Saraccnoruni, quondam viro illtivene, qui nondttm plcnc creatus esl el jam garrit, slri, Jerusalem fugere exeriiplo Pharaonis nondnm est el jani accessit, lam crudeiiier ustirDcvotionis luae litteras, miillis ad nos retroactis pari? intolerabile est apud bonos el graves quod lemporibiis destinatas, sup.er ardnis negoliis, libi sine jndicio, sine pecrato, dileclo Deoel bomiiiilnis qnidcm, si fides verbis fuissel consona, profiituras; cxcitalur ita enormiter, nec esl qui moveatttr stiper majeslalis nostrae ul-decuil inagnificenliaih, susceconlritione Joseph. Provide respicialis ad irino- pimus. Episiolarum nostrarum alloquiismagniludini ceutiam ejus, iniiocenlissime Innocenii. Convertiie luse consulere digiinm duximus; nunc autem qttia jiisi-liam ejus in judicium, sollicile, diligenler in- terramsanclam profanasti, nosqui peraeterni Regis quiriie si litterae primse quas indulsislis, ei si se- imperamus iinperium, in pra-side Jtidaeac,Samarise cunilae quas C. episcopo misislis, vera vel falsa el PaliPSlinoruni, in lanti sceleris praesumpuiosam suggestione fuerant impelratae, placeat vobisul locum et plectibilem audaciani, debita animadversione dehabeal illa iiidulgenlia? veslrae clausttra , nt digni- cernere, sollicitudo imperialis officii nos admonel. tates quas petit habeat sine allerius laesione.Sane Quamobrem, nisi occupalam terram ante oninia recum Ecclesiam Metropolitanam debeant subjectse stiluas, adjuncta sairsfacliOne, sacrisinstittitionibus dioeceses sequi, auferelur ab ecclesia vestra uni- " pro lam nefariis excessibus taxala, ne mihime legiversae uirbalionis occasio, ul secundum jura el limifln videamur gerere bellum, a capite Kal. Nodigniiaies canloris cantor ecclesiae sustineret sttae vembriuin, evolulo anni spatio, termintim pra;sliambilionis insaniam lentari. Yariae quiJem sunl tuimus ad experiendam beili forlunam in Campolaconsuetuilinesin ecclesiis Anglicanis; quacdam ha- neo, et in virlule sancite crucis, ct in nomine vcri bent dccantim.quaedam non, quaedam thesaiirarium, Joseph. Vix cnim credere possumus hoc te laiere, qusedam non. In quibusdam cantor est minor, in et ex scripturis veterum, et ex historiis antiquis quibusdam thesaurarius esl major ; absil autcm ut nostri temporiset faclinoviiaiem ignorare. Ntinqitid Sponsa Christi amicla varielatibtis, clericali, mo» sciredissimulas ambas ^Elbiopias, llauriilmniaiiMii, nicali, albi el nigri, linei aut Ianei,.pro unius am- Parihiam, Syriam, Persiam, ul Marci Crassi diclabitione sustinerel pallium Joseph aul Chrisli luni- toris nostri facta sunl prima lurrila; Judaeam, Sacam ila scindi! mariam, Mauritaniam,Arabiam, Chaldaeam, ipsamDominus L., providens turbationem hanc ex que iEgyptum. Ubi, proh pudor! civis Romantts litleris sibi missaeindulgentiae securalam,siippressit Anionius, vir insigni virtule prsedilus, citra nilorem eas triennio, nec eis unquam voluit uti. Porro saepe r lemperaniise elsecus quam deccbal mililem a (anlo dicttis B., liiteras indultrices clandestina subrc- culmine rcrtim emissum, niinus sobritts Cleopatrae ptione adeplus. fecit eas denuo revocari et mitli inservivil amoribus : haec quidem eliam scire dissidoimno G. quadam inextricabili prolixitate armamtilas Armeniam et alias innumerabiles lerras nomur. Ut enim buic malo conscniire atit conlradi* slrae dilioni subdilas? Nortinl hoc reges, quorum ccre nos oporlel, consenlienles omni quod habemus cruore gladii Romani crebrius sunt incbriati. Et jure spoliamur, conlradicenles auctoritale illarum quidem in ipsa rerum experienlia, Deo auclore, inlilterarum censura Eeclesise percelliinur. Sed, vo- (elliges, quid possint nostrae viclrices aquilaeac colenle Dco, inde procedent injurise unde jura su- hortes diversarum nationum; quid furor Teulonicus munlur. Exploravii bostis occulLii&Jnfiriuilalemet in pace arma capessans, defectum corporis mei, nec a persecutione cessabit Quid capul indomitum Rheni; quod vindicus Hister, donec vitam extorqueat mibi, et eveniat quod Hister qni ftigam nunquam novit; quid Bavaria, Achab idololairaediclum esldevita elmorleNabolb : quiil Suevus astutus; quid Franconia circumspecLi, Oecidhii insuper et possediiti *. Unde arcbid. Lon. quid ingladio ludens Saxonia; quid Thnringia, ante creationem cl in crealionem illins canlaloris quid Weslphalia, quid agilisBrabanlia.quid nescia cum omnibus personis ecclesiaeconlra eum solem- ^ pacis Lotbaringia, quid inquieta Biirgttndia, quid. nitcr appellavii. Audivit enim et adhuc inenioriicr Alpini salaces.qttid Fresoniain armenlo praovalens,, lenet illud Sapienlia? verbum : Fiii, si spirilus po- qnid Bobemia ullromori gaudens,quid Poloniasuistestatem habens super le veneril, locum luum non fcris ferior, quid Anchonilana Marchia, qtiid partesdeserat '. ln hac forma verbomm commendat in Illyricae, quid Lombardia , qiiid Tuscia , quid' Dei et vestris nianibus sortcs suas. Venelia, quid Pisanus nauclerus; denique qualiler dextra noslra, quam senio arguis effelam, gladiums EPISTOLACCXIII. vibrare didicerit, dies illa plena reverenlisa el juFRIDERICI IMPEB. ADSALADINUM. — Fridericus imperntor pelit reslilu- cundilatis tritimpbo Christi le docebit. ARGUMF.NTUM. EPISTOLA CCXIV. lionem quorumdam locorum a Saracenorum prwside S. alioquin ipsi grave bellum minilatur. ARCHIEP. ADWALTERUM BOTHOM. FRIDEBICUS gralia Romanorum imperalor, — Consolaiio in exsilio. , Dei ARGUMENTUM. semper auguslus, et hostium imperii magnificus D. Rev. Patri et domino WALTERO G. Rothon». • triunipbalor, lotiusque monarchise formatus mode- arch., P. B., sal. in eo sine quo non esl salus. •III Reg. 21. "Eccle. 10. 409 500 PETRI BLESENSIS Audivi et dolui.quod quidam de familiaribus A esl ad instarpuncti", quorumfinis inlerilus"', quorum i. veslris quaerentcs polius qnw sua sunl, non quw sepuliuraasiiii ", quorum relributio ignis el vermis. Sesu Chrisli 8, frequenli liltcr.irum instantia vobis Inaudilum esi quod Ecclesise persecutores impuiie suadere non cessant ut redeaiis ad allia ei pepones unquam evaserinlultricem illiusmanum qui potenles jEgypii, el ecclesiasiicaelibertalis auctoritate rejecla potenler punit ^1*, ui semper superborum el subliq paiiamini vobis aures in perpetuae serviiulis oppro- mium colla propria virtuie calcavit. Nam si adlembriuni subula perforari». Ecclesia quiclem veslra, pus supra dorsum jusii Dominuspeccatores fabricare qiiie eslmater noslra, libera erat, sed bodie cogilur permiltit, ei coronam gloriaeetaelernaepukbriludinis aniillari cum Agar '». Ideoqne migraslis ne videatis ex ipsa impiorum malleatione componit. SaepelegiEtdesiae veslrse mala, sieul propheia lamenlalur et tnus et vidimus quod in quo modo quisjudicavit ", dicil: Migravit Judqs propter afflictionem multitu- judicatur, el mensuram recipit pro mensura. Sapiel diws servitutis ". Ulinamque sic curralis non quasi eiilisc spiritus eslqui dicit: Per qum peccavii tjuis, iiicerlum sit elpngneiisnon quasi aera verberaus *», per limcet punielur "*. Pharao, submcrsus est quia sed ila cor vestrtim slabiliatis in Domino, ul ipse submcrseral infantesTIebraeos83.Golias occistts est tandem vosannumerei inierfiliosexciissoris. Dilige»- gladio quo appelieral David "'. Ainan in cruce sttsler in primis deliberaie vobiscum, et, juxlaevangeli- pensus esl, quam paraverat Mardoehsco'*. Caveant igitur sibi qtioruni rebellio de provincia veslra vos cainparaboIain,3,scdeinespriuscomputatesumpius, et vidcte si possilisei cumdeccm niillibusoccurrere, exire coegit; dehis enim qui suis praelalis el sacerqui cum viginti millibus venil. Videte qtiod solus dotibusconlumaciier suiii rebelles, scrihitOsea proChristus qui stimma jusiilia esl, sil in causa tanti phela et dicil: Vxor tua in civitaie fomicabilur, filii proposiii; verbum enim beaii Petri esl: Sipro Chri- ac filiw lum in gladio cudenl; terratua in funicnlo sln patimini, beati " ; et adjungit: Nemo ex vobis melielur, in lerra pollula morieris, el populus luus palialur ul fur aut homicida, autut alienorum appeti- de lerrasuacaptivitale migrabil "4*.In proniptu eslut toi-"; sed si pro jnslilia sustinetis, hwc esl gralia ". judicel Deus causam veslram el vercor ne tempesiiFacil equidem mortem honiinis pretiosam in confes- viusetgravius quam velitis. Scio euim quod magnisorii.us vila, in manyribus causa. ln bac ergo pres- ficenliam cordisvestri nunquainsic potuitabsorbere sttra vexillum Christi et innocentise tilulum per tristitia, ut circuni filios veslros affectio paterna deomnia praeferatis. Aliter sane affligiiur impitis et generel. Rcripliim est in libroJob 88: Non tesicsupaliier justus; cumqiie pari modo agilenlur un- primal ira ul aliqueia opprimas. Paslor" equidem ; guentiim el cceutim, ex ono fragrat suavitas et ex C pius subdiiis suis dttra comminando denuntiai, quse alio fetorexhalat; in eodeit) igne aurnm rutilat et tamen ab iis pieconatur averlere, cumque zelo chapalea fiiinal. Sunt plerique qui Domimini in pro- ' ritatis conlra delinqttenles ssevial, pro iis tamen si speris benedicunt juxta illud : Confitebilurlibi cum oponuerit mori desideral. Simila quitlem quae ofbeuefecerisei,6*; sed deficiuul in tia precum vehemen- ., coiidolentium per passionem derivelur. Vcrum "Prov. 16. 3,Mallb.i5 ,kJoan.ll. ' "Matth. 8. "Joan. 4. "Aet. 12. '"Rom.15. x 506 EPISTOL^E. — EPIST. CCXVIH. 555 _ vicem supplebil solatii si nostrorum inforluniorum A enim lnunilica petilionem praeveniebat amici, lanacerbitatem tantse aeslimalionis apud vos esse no- quam necessiialem prsesagiens rogaii. Quam diffuse verimus ut atfictiiin miseralionis possit ab omnibus vero in eleemosyriarumlargilione affeclus universos laxavii, continua pauperuin lamenta lestaiiliir, qui extorqueri. Cur aulem habent dolendi principatuin praecaelerisitigenlibusambiainiis.nullussi nostrortini . sicut nos de paslore: sublaio inconsolabiliter confleiuum causain cognoverit mirabilur, sed avaram la- qneruntur. Qttam sollicitus in suscepiiorie hospitum exstiterit, quam libcralem, quam devotum crymarum et pene insensibilem veslri cordis duriiiam causabilur, non salis lacrymis indulgere. De- erga susceptos se exhibuerit, ipsa melius ailestatur experientia, qtiam sufliciat sermo nosler exprimere, cessiienim.decessit.elcorporemortisbujiisliheratus est, Paler eipasiornoster bonse niemoriae, dominus etiam si refloreal duplicata in nobis gralia Tuliiani G. Blesensis abbas.Cujus vilaemeritum si ad plenum eloquii. Non enim querulus sed sedulus, non saspisiyli oflicio prosequamur, pene blandientibus erimtis ciosus, sed ofliciosus ceconomus, omnia, quae imnflines, ncc invidiam mendacii polerimus declinare. pendebat hiiiuanitalis obsequia, quadam jucunda et solemui vultus hilaritale quse omni preliosior est Nam, sieut vila ejus supra bominem pene exstilit, ita supra lidem esl quanta virtulum fuerit in eo, obsequio serenabat. Noveratenim in hospite Chridura viveret, plebescens infinitas. Caeterum, si slum sttscipi el in fine diclurum : Hospes eram et mores ejus ad ungiiem compositos lcniler et tepide collegislis me **. Qnam solerli vigilantia rebus sibi delibemus, sibi simuiacruin delraclionis inducet commissis excubaverit, lide perhibet oculafa domi remissior in commendaiione sedulilas; proptiis exuberans viclualium pleniludo. In. exigenilis qnidem aedificiis perspicax rcdintcgralioni .diruioriim non derogare esl paucas ipsorum virluies atlingere, dum pars eartun • elegantior sepulta silenlio elficaciter insudabai, quod apiissiuieconfitettir lam cousiruclio novorum quam corum reparaiio quse praelermilliiur, et ad lucem publicae cogniliouis videiur erumpere. Sanioris enim censuimus esse consnmpserat edax invidia veluslaiis. Et quod faconsilii prosequi castigalius, et infra verilaiem sui mHiarius ad cumulum emendaliouis accedit, libertalem remissius agendi quae caeleris abbalibus clemeriti rertringere titulos.ut nos potius leclor parcos verilatis el verae laudis avaros inveniat, quani menliiis indulgetur, iia suos monachos Intr.i vitae prodigos faisitaiis. llle etenim fuil, qui sic praefuit, arctioris terminos coarclavil, ut uon haberel vila ut plus prodesse appelens quam praeesse, nunquam subjectorum districtior quid de abbatis laxiore licoesse dedisceret, nec singularitatem praelationis, ccntia murmuraret. Ulaulem sub expediiiore comsed condiiionis qualiiaiem atlendens omnibus se C pendiodiffiisam snse laudis materiam concludaimis, ] socium exhibuit vel minislrum. Legeral enini : Qui vita ejus nil aliud quani quidam lionorum convenmajor esl vesirum, fiat sicut junior, vel qui prwcedit lus el quaedam virtulum congerics, formam morum sicul qui minisirai ". Magistrum ilaque nullus linnc et exemplar vivendi praebuit universis. Licet ausensit, nisi cujus perversilas magistrattis virga lem lam mulliplici virliilum eminentia scalain sibi fuerai reprimenda, Quippe quamdain in eo suavem erexerit ad sclerna, sciensse non Iiabere hicinaiieiitem civitatem, sed fiiturtim inquirens, tum quod et deleclabilempietatisetjiistitiae misluram lemperaveralmater virtutum discrelio, ut nec magistrum praesenlis viise iler sine aliqua terrenae conversadifliteretur in palre nec palrem in magistro desci- lionis macula uequaquam exsliterit, veslrae graliam ret. Sic utrumque servavit in altero, ut in eo nec fraternilaiis exoramus in Chrislo, qtialenus vestrarum orationum instanlia praetaxati patris noslri iudignalionem prselati palema benignitas deseresuppleat imperfectum; vesirae eliam supplicamus rel, nec inler palernos affectus dormirel magislra„s sevcritas disciplinae. Sic in arca discreti pecto- cbarilati, ul ila pracsenlittm lalori miiiiificcntise ris virgam el manna repositum servavit; sic oieum vestrae suffragentur beneficia, ne viatici officii camisericordise vino dislrictionis commisltim; ul in rentia injunclum sibi retardeiur oflicium. sanandis viliorum vuhieribus Samaritani nostri i EPI5TOLA CCXVHI. diligeiitiam reformaret et quod scriplum est el noveral: Os quod mentiiur occidit animam^, non ^ ARGUHENTUM. Graiulalio pro Cdrnolensi epiniinus mendacium quam hoinicidium abhorrebat. scopo eleclo, el impedientibus responsio. Sic misericordiae visceribus aflluebat, ut quodam Charissimo domino et Palri, Dei gralia Carnocompassionis participio velul approprialum suis lensi electo, suns P. B., salutem in auctore saadnumeraret incommodis quidquid proximum in- Iiuis. feslabat. Semiebat enim cum Apostolo dicenle : Diu anleqnam desideratissimam nobis veslram Quis infirmalur el ego non infirmor? quis scandali- faciem videremus, sicut iingiieiilum effusum fueral zalur et ego non uror *•? Caelerum lanla virtute nomen veslrum. Nec enim abscondi pplerat lucerna largilalis enituit, ut probrose venditum reputaret sirb modio", super Ecclesiae candclabrum exalobsequium, quod amicus precibtts exlorsisset. Manu landa. Ubi autem placuil ei qui vos segregavil, ut "Luc. 22. "Sap. 1. » HCor. II. » Maiih. 2S, " Malth. 5. ' '503 ei in ecclesia Bealse Virginis Malris sttse residuum A auram, moius quoque tempestuosos el inconstiltos . vilae vestrae offerretis sacrificium vespertinttm; ve- blandior et prudenlior oraiio temperavit. Ad Banimus -sicul regina Austri videre sapicntiam et thoniensem itaque episcopuni qui, sicul mihi per honeslaterii **, quam in vobis fama pubiica praedi- suas significavit fitteras, desiderio desiderat vos cabaf. Yenientcs itaqne, sicul audivimus, sic vidi- videre, festinanler excurro, vesler cum eram vobisctim, nunc autem veslrior, vcstrissimus cum mus, nisi quod minor cral fama qtiam vcritas; famseque decursus aut per invidiam, aul per insuf- redibo.Rogo atilcin vos in ea humilitate, in qua ficienliam multa de siibslantia rei taccndo retar- Dominttm Orare quis potesl, ttt detis voci vestraa dal. Gratias autem ago opifici graiiarum qui lalem vocetn virtuiis, et me ad obseqtiium Virginis glonobis contulit in pastorem et episcopum animarum riosae de dimidio inlegrare velilis. Unam petii a nostrarum, qtialem ecclesiae nostrae necessitas Domino, hanc requiram ul inhabiiem in domo exigebat. Necessarius equidein nobis eral, qui alie- Dotniuaemeai ". In omnibus enim requicm quacsivi, nata revocaret, consolidarci fracta, lapsa erigeret, el in baTeditate ipsius niorabor, a:que in donio ejtts vilatr. meam dnccre et finire proposui, in qna congregaret dispersa, errata puniret, probiberel iliicita, inordinata componeret, roboraret infirma ' omnia fidei Chrislianae sacramenla percepi. Et licet et perdiia restauraret. Nil esl qttod in vobis causari alibi niihi niajores divilise offerrenltir, dico (ameii possit semulus, prseter habilus vilitatem. Porro cum Gedeone, qnod inelior esl rncemus Epliraini Jcsus sacerdos magnus in sordidis veslibus appa- vindemiis Abiezer; nie/iorque est mihi dus una in ruit Zacharise. Qnidam praelerea insiiflicieiuiam airiis istis super millia". Qnia igitur in inanibus selatis vestrae submurmurant. Verumtamen, sicut Dei et vestris esl, ul inveuiain reajuiem aut vagus frequenter dico, si juxla fatalitalis excursus tribu- sim el profugus snper tcrram "*, cnm ex migraliouc mea _iil.il erga alios de vestra largiiicne deperiai, liiin seneclulis solvilis, iiihilominus homo inierior, qui secundum Deum creattts est, de die in diem el me oinnino vindiceiis in veslrum, in inanibus Dei renovatur in vobis. Memiuique legisse in Job *", ct vestris conslilno sorles meas. Bene valeal cbarissimus meus dominus, el cmnes qnod in antiquis est sapientia, ei in multo tempore est prudenlia. Sunt aliqtti forte, qtti in spir.ilu scis- qui cum diligunl ex affectu. sttrse adbuc habilantes murmuranl in eleclione, EPiSTOLA CCXIX. machinali sunl in regalium ablatione, sed in lerlio AD HENRICUM REGEM ANGLLE. in consecratione videlicel, nocere non polerunl. Audivimus quomodo Jerusalem destrutla est, et Proslralus est Golias in lerlio lapide el magi in r lertio signo defecerunt ". Quod aulem importabi- quomodo crux, in qua Chiislus nos redemit, cnpla lins esi, hi qui bodic vobis porrigunl libellum re- est. Rex Jernsalem in Babylonem ductus est; ompudii, jactant se in postcrum vestram.gratiam ple- nes civilates et muniliones, pra'ler Ascalonem et nius babiluros, eo qttod jus regale, et vestras vobis Tripolim , captse sunt, et adbuc ulrtim JerusaleiH segetes ailemerunl. Faclurn Absalon possttnt isii poteril canibus immundis resislere, dubitatiir. Dotrahere in exemplum ; qtti ul Joab sibi gratiam sui minus rex Siciliae, audilis his ruinoribus. slalim se. cilicio iinluit, el per qualuor dies plangens el a palris acquircret, scgetes illius legitur incendisse ". Yte lamen liomini per quem scandalum venit 48. facie hominum se abscondens, iili lerrae succurrere Vos autcm, si quis advcrsum vos spirilum suse pro posse suo anxie et constanti devolione promitcmeritatis insibilat,- cttm patientia susiinele. In. sil. Cardinales aulcm, de assensu domini papae, paticntia enim vesira possidebitis-animam ve- inter se firmiter promiserttnt quod, abjectis oinnistram. Scio quod juxia verbum prophetae *» Domi- bus divitiis el deliciis, prsedicabuni crucem Christi IIIISaperuit vobis aurem ut sciatis stislinere oblo- non solitm verbo, sed opere cl cxcmplo, et cunles qtienlis injuiias. Dcdil vobis eliain linguam erudi- mendicando accipicnt crucem Christi, et prsedical lam ut sciatis quando oporlcal vobis proferre ser- D bunt et prsecedent alios in lerratn Jertisalem. Sianionetn. Dissimulale igitur qtiia habelis in Domino tuerunt etiani, de assensu domini papse, fmnissihtijusmodi dissimulationis exemplum, sicut in lsaia mas treugas inter omnes principes Christianos legiliir *° : Meniita es, inquit, et non es mei recor- usque ad septennium, ita quod quicunque guerram dala, ncque cogilasti in corde.luo, quia ego lacens, conlra Chrislianum medio lempore moverii, malcet quasi non videns. Exemplo eliam illius qui dor- diciioni Dei et domini papae aique excoremunicasuin posuit ad flagella, sustinele, ut supra dorsum lioni oinnium praelalorum uuiversalisEcclesise stibjusti fabricent peccatores. Tanto minoris apud vos jacebit. Firrailer eliaui inicr se proniiserunl, quod debet essc veslrorum aemiiloruni detractio, quanto de caelero iiulla munera recipient ab aliqup qui viliores inier caeieros reputantur. Sane majores el causam habeal in curia, sed ea tantum recipere ineliores atl inslanliant illorum qui vos diligunt ex poteruut, quae fuerint pro eoruin necessitate doaffectu, rediertint aidcor. Conversa est procella in uata vel missa et non ascendent in equum, quaitdiii »* IIIRf-g. 20. "Cap. 12. "IReg. Tsal. 26 " Psal. 85. " Gcn. 4. 17, " II Reg. 14. " Mallh. 18. *' Isa. 50.. »• Cap. 57. '« 507 PETRl BLESENblS EPISTOL^. — EPIST. CCXXI. 510 509 terra. in qua steterunl pcdes Domini, fuerit sub j_ causain Dei alleget populo devianti oliva non 7cltis domus ejus nos comcdit 60, qui nobis. immeritis pcdibus inimici. Valeie. concessit in eminenti spccula residere, volumusEPISTOLA CCXX. Excursus saeculi, tendentis ad exilum incessan- que cum infirmantibiis infirmari et apponere pater, hiiinanse conditionis iniseriam tot errorum la- terna consilia, quibus exhibeaiur vpilneribtis medicina : et curain, qtiantum in nobis fueril, recipiat queis irrelivit, tot adversionuni contagiis maculavit, quod multi, despectis Sion .faribus, excelsa eliam plaga tnmens d. t. p. a. s. m, qu. juris Samarise conscendenles suas liniunl preces biluprobalis quos ad id videris idoneos exsequend. qui mine dogmatum hsereticse pravilalis, et sub quadam panpertatem Christi pauperis imitando, in despecto habilu et ardenli spiritu non perlimescanl accehuroilitalis specie suse elaiiouem animae pallianles, dere ad despeclos, in remissionem sludeas injunctijus luinoribus ultra .niodtim inlerius efferuntiir, habitalores Jerusalem non metuunl aspernari, el gere peccatoriiin, ul ad eosdem bsereticos fesliiianin se ipsis suum adipem condudenles, non veren- les per exemplmn operis el documenlum sermonis iur illud incurrere nialcdiclum, quod qui despicitini eos , Doinino concedente, sic revocenl ab errore, Sion et confidunt in monleni Samariae, dicehlcs : quod nisi froniem eorum alleral impudenlia culpa Nen esl nobis par.s in David, nec hmredilas in filio freqnens, et de his mcrito possil dici : Frous mulieris merelricis facta est vobis; ervbesccre nolui/srii"*, quibtis possel Dominus merito comminari: Miltiim famem in terram, non famem panis,- nec stis 81, per spem illud Evangelii se gaudeani consiiim aqum, sed audiendi polius verbum Dei", quia seculos : Ne iimeasfc grex pusille, quia Pairi meo ipse vull neminem perire; imo in aniplexus occur- in le complacuii"*: ac id religiosi asseqncnies Salil revertenlium filiorum.Opuscceleslis seminis suis lomonis, videlicet qui arguil hominis vias g. mag. adliuc commiitii fidelibus dispensandiim. Yerum, quani his qtii loquitur q. deieclanl, rcdcundo CUIH licet in oinncm terrarn iiisonueril sermo Dei, cum exsuliatione, de sparso semine manipulos vnleant coeliejtis gloriam enarrareiit, et adhuc per locorum reportare. aniistiles qui a setle apostolica in pariem soilicituEPISTOLA CCXXI. diuis sunt vocati, effundaiur imber evangelicae veEpiscopo Vacien., spirittitn consilji sanioris. Sal infaliiaitim esse diceris, non habens sapieariiaiis, sic laiiien velut in orlu cresceniis Ecclesise Doclor egregius profiletur. Oportet hwreses esse ut liae condiinentum. Sed inlerrogamus te, siunqiiam qui prnbati eranl, manifesli fierenl "6. Ad praesens legendi sludium ad illum Levitici locum leadiluxil, pluriini dc peccaloium pondere depiimuniur, et Q ubi sal in omni sacrilicio jubelur apponi e3. Porro ob.curatiir insipiens cor eoruin, ul ad reciiludisi affinnando responderis, argui poteris de coniiein anlraclus nou revocent quo sequuntur, nec lemptu, cum non sint opera tua discretione cou. vocitenl cum Prophela : Libera me de sanguinibus, dita. Sed ul banc objectioneni effugias,in umbram Deus, Deus salutis mem!7.' sed velut domus exaspe- excusaiionis allegabis mandalum illud vagum ocurans el praevaricans legem Chrisli, ad amariludilum prscteriisse, veriinguam prsecipiiem non exnem doclriiise prosiliunt insensale; pabula ccelesiis spectasse, lenium ingenium vel saltem . in_delem eloquii coiiicmiientes et animas simplicium occultis memoriam paratam dispersisse, si quid ei circa tendiculis captivantes. Sane inter caeleros, sicut lalem materiam imaginalio commendavit, et ne in nostris esl attribus inliinaliiiii, tanla in Narbou. his deesse libi probationis copiam conqueratis, provincia excrevil copia pcrfidorum quod deficiente actus cui perbibeant tesiinioniuni necessilati el ille maieriali gladio," spiritualis contemplui habealur, processus iniquus adverstts dilecltim filium Vaeien. i'l obrepat iu catholicas propagines corrtiptio prseposilum evidenter oslendit quod laleni in le lambrtiscarum, dum ad liiilionem illoruin qui jurisdiclio habere debel effecltim, qualem gladiug noiidiiin tanquam plumbum in peslilentiae pelagus bis acuttts in manibus furiosi. Posltilaveias siqiiid-tn siinl demersi "", el erectToiiem eoruin, si polesl P absolutionis beneficium ab eodeni, quia sacerdoicm lieri, qui jacenl in lalibulis csecitatis, iiulltis ibi quondam non luae jurisdi.ciioni subjeclum pro injuniuriim pro domo Doiniui se opponat nec ascendere ria, quam idem libi inluleral, ut diccbas, dum iu audeat ex adverso. Licel atitein rumor bujusmodi Albensi Ecclesia prsepositurae fungebaris oflicio, liuuuin fatuaruin ad audientiam quorumdam reli- nudum ad velle tuum, ul quarumdcm lillerarum tuarum verbis ulamur, in lua fecisii praesentia. giosorum ascenderit, el ipsorum animos ad fonles suse scientise derivandos foras commoveril conlra fustigari. Cumque se praeposilus per litteras exipso.s et aquas dividendas cum fervore, ipsis in cusaret, proponens quod hoc non licebat eidcm sine mandaio sedis aposlolicaespiriluali, tu paraplaieis, quia lamen si non inittuntur, auctoritate propria non sunt ausi assumere oflicium praedi- las habens ad omnein iinpelum luum exeommunicandi, ne cum Dalhan et Abiron quos terra vivos calionis seiileniibs, adversus ipsum verba salis absorbuit acciperent porlionein *», non est qui exprimentia excommunicaiionis affeclum lemere ">II Par. 10. »«Amos 8. »' I Cor. M. Jer,3. "Ltic. 12. "Lcvit. 2. ' " Psal. 50. *» Exod. 15. '•» Psal. 105. «• Psal. 68. *' 512 PETRI BLESENSIS EPISTCLA CCXXll. prolulisti, et quasi illud non stifncerel ad offensam, A CAPITULI VIGORNl/E PAPAM AD INNOCENTIUM. ciimdcm prseposilura Vacien. Ecclesiae spoliasli, INNOCENTIO capitulum Vigornise. licel ad exsequenduin crncis negotium, non a quopapse Evangelicum rete, propitianle Doniino, sanciit.li cmique, sed. a sede fnisscl aposlolica dcpnialits. Ex boc ilaqne terhate lales libi elicias quaesliones: vestrae commissuin, sic maxime vestris in manibus prosperabiltir ad quscslum, si discrelionis clavo ibi primo si odium in prsepositura concepiiiin in epi- ] scopalu porlare debuisli, sic retinendo rancoreni: appensius trajiciatur in fluclibus, ubi uberior piscium . iit mora praelcr morem plus indignationis adjiceret copia confliial in capturam..Hoc in dexlra navigii enni factus polenlior potenlius. vindicaberis : qui 'ex voceDoniiniexpediiiusprov-enielcum excellentia iu minori oflicio fo.rte quia possibilitas deluil prae- apostolatus vc.stri in consueia mansuetiidinesusceleiisii. Secundo, si ordo sacerdotalis vel saltem pcrit vola supplicanliuin, promoverit ad graliani illjus reverentia, qui per sacerdotale ministerium qtiod universalis Ecclesim procurat incremenluin. iu alt.ui DeoPatri pro salule bumani generis vicli- Sedit in diebus antiquis in calhcdra Wigorniensi nictur, lanii libi esse debneril, ut non exponeres Wulstantts ponlifex, rexil cam directus a Domino, nuduni sacerdolein liidibrio exacuens in ipsius ampliavit religionem, dotibus cumulavit, Virgini conlumeliis el verberibus velle luum. Quarto, si " virginum consecravil; quomodo ad vilam vir simad Chrislum et sedem apostolicam respectum lan- plex, et rectus, ac limens Deum; quomodo ad morlum habere debucris, ut hominem lam honesli te- lcm conscius ccelesiiitinel domesticus Dei, quam in slimonii uon aniequam injunctum sibi exsequeretur vita venerabilis el in morte exsliicrit gloriosus documenta signorum, quae nobis rcliquit antiquitas, crucis negolium excommunicares, et pnepositura et rebus aliis contra justitiam spoliares. Collige argumenlis perspicuis prob nl. Qiiorumeosubsislil igitur sequelam hujusmodi quseslionum, ul ex fitles flrmior, quo atlbuc non desinit nobiscum miprima diligens dicaris odii conservator, sccttnda racula operari, magnifice qtiMem quia ad gloriam vero affccluosus sacrilegus; lertia salis insipiens, nostram, quia temporibus nostris salubriter, quia quaiia prsesuuiptuosus nimium et inimicus justiiise ad proventum suhditorum, quatenus novis supervecensearis : unde aperias oculos luos et videas nieniibus renovenlurvctcra, recaleanl frigidi, tit qui si super his praecesscrunl palpebrae gressus tuos non crediderunl verbo signi prioris, credanl vel et factum deliberationis judicium exspeclavit. Ve- vcrbo signi sequenlis. Ul auiem sanctae palernitati riim cum sedes aposlolica et frenum opprirnentium vestrae liqueal qu« hobiscum operatur Deus prodigia et reftigium debeat esse oppressorum, nos lam luis „ stiper lerram, misimus de gremio Ecclesite nosirse qiiam Vacien. Ecclesiae capituli lilleris diligenter viros Me dignos, qui fidem fidcliter faciant eo:um audilis, promulgatam a te in eumdem prscposituniex quae viderunt modo, quem iis discretionis vestrae causa praedicta excommumcalioiiis senteutiam, si prutlenlia praefixerit ad fldem. Paternitaiis itaque lamen senltntia dici debeat, decernentespcnilus esse vesirae pedibus advoluti poslulamus et obsecmmus in Domino qtiatenus auclorilas sedis apostolicaedeniillam, ipsi pramosiiuram restituimus, sic sublractain sive adliuc illam in manibus luis retineas, sive votioni liliorum assislal, annual petilioni, ul anntilneretur in calalogo sanctorum in lerris, qiiem ul alinm iiilruseris in eamdcm, mandanles ilitim qualenus ipsum iti illitts pracposiiurse corporalem pos- creilimus ascripsil Deus ntimero civium suorum in sessionem iriducatit et lueanlur inducltim; deten- coelis. Confidimtts enim quod in hoc incoltimitas loreni si quis forsitan apparueril post mandatum sedis veslrae prosperabiturin Domino.si promoveancorum infra 10 dies plenaria sibi reslituiione pro- lur vota fidelium, si diebus veslris atigealur honor yideril, omni beneficio ecclesiastico ei officii ex- sanctorum. Sanclitalis vestraeincolumitatern, quam sectitione privantes, cbnlradiclores alios per cen- ut decel in Doinino tam devote quam debile desistiram ecclesiaslicani compesecndo : super aliis dcramus, in tempora diuturna conscrvel Aliissiniliiloininus snbslanliis eidein salis ficri faciant p mus! EPISTOLA CCXXIII. coiiipetenler. Tibi quoque districlc priccipiinus, ut FRATRUM HAJ.MON. EPISCNANNETEIJSEM. AD non solum stiper his pracfalo praeposilo nibil difliculiaiis opponas, verum ctiam expensas et ablata Episcopo Naiineteiisi fralres Majoris Mo.iastcrii Cmn dominus Malihseus de Lire, pro horrendo reslituas universa, leque nostro conspectui repraesentes, iit supcr promissis el etiam siguo crucis et borribili faclo, quod in nostrae et to.ius E. clcsiie abjecto, sicul acccpimiis, apttd aposiolicam sedein iiijiiriam perpctravit, in senleuliain excoinmunicaaddiscas quid modcsliain deceat pasioralem : cse- lionis incideiit, qui audiuiil mirantitr quod occalertim, quia quales sinl tuae scntentiae, saiis tu ipse sione mandali apostolici a vobis sub geuerali forma recepli, prxtermissa vel peuitus diminuta illa quapoles agnpscere, nisi religaveris impeiu ralionein, nt puniaris in eo in quo dignosceris dcliquisse, licunque salisfaclione, qtiam ante iiiipelratioiiem prsesenlium auclorilalc slaiuimus, ut nullam de cjtisdem lnandaii pro illo delicto nobis promiseral, caeleroin saepe dicium praeposilum scnlenliam ferre ad ejus absolulionem procedere (quod Deus averprscsumas, ncc cum communi consilio lolius capi- lat!) intentlaiis. Licel enim ill.i qua: satisfactio dici tuli Vacien, alioquin robur non obtincat firmilatis. non debet, ad quantitatem delicti suflicere non de5H EPIST0L„3.— EPIST. CCXXV. 515 514 beret, nos tamen ea qnsepacis sunt qtrarentes eam A appensa praesenlibtts, qitse anlc consccrationis vel paraii sumus recipere, sicut ad ejusdem Mallhsei benedictionis noslrje solemnia transmiltuntur. hi qui fuerunl in Romanprum elecli peiilionem de bonorum fnit cOnsilio prolocuta et ab C ulraque parte concessa. Unde paternitatem veslram poniifices consueverunt in bullatis lilteris inde exoramus et pelimus qualenus, ne pcenaefacililas suse consecrationis munuo modum hujusmodi obalios ad consimile factum invitel, vos intuitu Dei servare. et amore beali Marlini in hac parte erga nos et EcEPISTOLA CCXXV. clesiamnoslram taliter habeatis, ncEcclesia noslra, AD ARCHIDIACONUM SARESBtJllIENSESI. quse sc vobis in bonorum spjritualium el lemporalium participalione devotam exhibet, in iilius pau— Deprecatoria. ARGUMENTUM. perculaesalisfacltonis diminulione sential se gravaReverendo domino suo . . . . archidiaconu S.itam : imo vos murum pro domo Dei Israel laiiter suus B., salulem et visccribus «pponalis ulpoenaeformidine alii ab excessu consi- resberiensi, PETRUS mili relardenltir, nosque vobis adgrates uberrimas abundare in me. * Loquar ad dominum meum, cum sim cinis et teneamur. u ptilvis. Namque de naiiva ejus benignitale prsesuEPISTOLA CCXXIV. mcns, eumdem, licet ecclesiaslicjs occiipationibus Intra palernaeclauslrum memoriae residel devo- implicilum, confidenlius inlerpello. Si enim aliquid lionis regiaemagniludine promerenle, boninn mate- minus circumspccie dixero, quod liberalem domini ria et requeti excilata digis ut supernsebenediclionis roei frontem possit in rugam conirahere, scio tarore perfusa sospitalis gralia vigeas, et tandem ad men cum legisse illud propheticum : Dominusmihi beaiaelucis gaudia pervenire merearis. Hoc ulique dedit linguam erudilam ut sciam suslentare eum desiderium ab olim in nostro pectore fervebat, eo- qui lassus est verbo»*. Recolere potest reverentia vestra, benignissime quo potius suscepit incrementa fervoris, quo, licet immeriti sedis aposlolicae resideutes, et pasloralis Patcr, quam devote et quam diu in niinisierio Ecgerentes onera oflicii, pro lua et cunctorum salutc clesise veslrse militaverim, qnam exiles fructns retenemur amplius vigilare. Principalis ergo exhor- porlaverim ex labore. Oporiet siquidem , juxta latio meaquaeril et pelitinslaniius utinlenlae consi- Apostolum, agricolam laboranlem defruciibus suis deralionis oculoshabeas ad redemplorem Dominum -percipere. Quis enim unquam suis miliiat slipennostrum Jesum Chrisltim, gerens in tuis visceribus diis6"? aul quis non est iransgressor legis, si figtiraium, sua beneplacita prosequi delecteris, et C! mercenarii sui denarium usque in noclem penes se pensar.s proinde quod hujus mundi figiiraprselerit, ^iecreverit retinere. Beata es, Isaia lestanie, filia Sion, in relributionibus luis, quja pascunlur in te quodque abierunt el abcunl regesel principescacterique subjecti corruptioni; nulloquequod nascitur agnijuxta ordinemsuutn**. ElGregorio alteslanle, sub sole habenle slabile lirmamenlum, in divini ecclesiaslicis utilitatibus desudanles, ecclesiasiica noniinis amore persislas, sedificans prudenler in dignum est remuneralione gaudere. Post varias et supernis, inferioribus veluli transiloriis et caducis enormes forlunse prcssuras, tandem per gratiam sua vilitate conteroplis.utin regnum coelestis glorise Jesti Christi de tempestate respirans ad portuni, perenne, quse non deliciet nec peribit, libi consti- vestram misericordiam imploro, qualcnus inluitii tuasmansionem.Cseterum cogiiantes non sine magno misericordise et obtenlu Doinini clemenliores super compassionis affectu circa delaias oppressiones et ine ocnlos reducatis, et in nssignalione priino vaangustias lerrae sanclse.quas vidimns el propria manu cantis prsebendae mihi servo vestro inaiuim mttnipalpamus, in minori officio consUtuti, ac deside- ficeniise porrigatis. Yeslrae siqui.dem celsiiutlini rantesde csetcronetotalilerpereatsi sibisubsidiotali modicum, meaevero parvitaii pennagnum esl qttod provideri possit.mentem meam super boc.aperirc ile- _» imploro. Ex eo lamen el misericordiam Dei et gr.v crevinms perlitterasspeciales, quas per talesvobis et liam Romanaecnrisc, el favorem bominum vindicafralribusveslris suarmn dono virlulum earum multi- tis. Ut enim verbis Apostoli utar, quod in prmsenti plicietacceptumeiduximus dirigendas. Ideoqtte re- esl momenlaneum, wtemm viim glorim pondus Operainr in nobis, non coniemplantibus qum videntur, galeiiniiagnificeniiamcumpaiernafiduciarogamiiset 1 hoflainur altente, quare apud eumdera ad id preces sed qum non videniur*" . Et Auguslino lestanle intuas officialibus studiis interponas, ita quod exinde enarrabiliter reddii Deus quae misericordiier conrelributionis aeternae pcrcipias incremenlum; Ut ferun;lur. Ppssem siqtiidem ad vos coactivas lilteras nutem libi nostra plenius inlentio paleat, credimus domini regis Anglor.um et cx parte dom.inipapae quod indubitanter sic ab ore nostro prolata quse cogenlius babere mandatum, sed crga dominiim talia super passis omnibus ex parle nostra tua metim humiliter ct modeste incedo, volens potius duesl excellentiae referendam. Nec mireris quod id.obtinere per misericordiam.quam per violentiam bnlla noslra non exprimens nomen nostrura est extorquere. Sic eniih gloriabilur securis erga eum *' Isai 50. '•» I Cor. 9. **Isai 5. *'II Cor. 4. PATKOJ..CCVll. & PETRl BLESENSIS 516 L qui incidit In eam, aut exallabilur serra erga etim A ralur. Scripltim esl auiem : Inimici hominis domestici ejus '*, nuiltis enim perniciosa es( affeclio paa quo irahilur. Vobis oflierro et dono me loium'; veslrum est renlelae, frequenier enim dum studel propitius essa parentibus, sibi crudelis efficitur. Chrislus pro siquid sum, si quid valeo, si quid pOssum. amicis suis aninvam suam misericordiler postiii. EPISTOLACCXXVI. AbRIANI ADHENRICUM PAPiE II REGEMNGLI^E. Solliciltts amor pareiitum animam suam crudeliter A ADRIANUS servus servorum Dei, charissimo in pro amicis suis ponil; nunc anxius et toius sesluans salulem in parentibus promovendis. Sed cum diera exlreChristo filio illustri regi Angloram HENRICO, mum clauserit, ntilla est animae suse consolatio dc et aposlolicam benedictibnero. Latitlabililer el salis fructitose, elc. Vide in prosperilale viventium. Imo vereor ne peccala, qusc Adriano papa post ipsius] Regesla, Palrologiw l. divitiarum occasione commiserint, cedant mortuis in singullum selernumque supplicium. Unde enim CLXXXVHI. EPISTOLA CCXXVII. parentibus suis prsestitit maieriam delinqucndi, — Consolaloria episcoposuo. rclevasse potuit multorum indigentias suaeque aniARGUMENTUM. Desolalioni yeslrse filiali devolione compaliens , mse salubvius in posterum providisse. Veruin blanquanlum scivi et pottii, salularibus monitis vobis dissima seductrix esl parentum affeclio; nemoenim studueram suadere , ut ab bujtis mundi sarcinulis carnem suam odio habuil7", verba tamen haeccirexcussus sicut locusia in viani mandatorum Domini cumspectum exigunl inlellectum , nam cum idem currerelis'; cumque alii plure.s ex dilaiionibus Aposiolus alibi dicat: Qui suorum etmaxime domeamicorum a consimilibus injuriis et pressuris et siicorum curam non habet, fidem negavit et est infianimi sui pacilica tranquillitate respirent, vos a deti delerior »•, a se ipso dissenlire videtur. Sed iribulatione maloruni et dolorum quasi abysso de- sciendumqtiod buic amori, quose vel suos parensperationis absorplus, ad omnem consolalioncm tes boiniiies diligunt, nalura originem modumque veslrum animum induralis, et rapinam bonorum praescribil : facit nalura ut gallina super pulios vestrorum , quam alii jugum Domini suave el onus suos infirmetur, ursa et lesena felibus blande imleve 6Sreputant, vos iram Domini crucielem et murmurel. Lamia ctiam nudat mammas suas ai inexorabilem sestimatis. Proiude quod aliis est odor catulos alat. In his el in omnibus animantibuj minOrtis, sic et quod aliis ad gaudium, atl supplicium tura quosdam dulces amoris operalur affecius . vobis cedit: sic iiimirum eoslemsole carnes indu- amat uiique homo naluraliler se, amat et parentes raiitur et manna liquescit. C] suos : sicut aulem utrumque htinc aflectum non Porro Dominus Deus Sabaotb; qui aperit et nenio admitiere iinpossibile esl, sic eum non sequi maxiclaudil ••; qui aperit manum suam et implei omne mse virlulis est. Quia igitur bic naturalis affecius animal benediclione ", qui dives esl in omnibus el pronior ct indulgentior et latn suis quam animse qui invocant eum ", qui dal omnibus affluenlcr et saluti expediat, oporlet ut frenum raiionis liabe.it non improperat"; ipse qui surdos facit audire et cujus moderatione ducatur. Vult iiaqtie Aposiolns mulos loqui ", nunc inihi graiiam coelcstis eru- ul domesticorum amore, ralione dispensanie, quseditionis inspiret, vesiruihqiie coremolliat, ut sit ralur aut eormn necessilas aut aestimatio meritolisec exhortaliuncula mea capax consolationis et rnni. Quid autemnatiiralisaffeclusquandoquetranspcrceplibilis disciplinae. Qttid est hoc quod in ore grediatur fines lcgitimos rationis, quodque nos hominum plebescit ? vos inconsolabiliter veslra et Dei el nostrum faciat oblivisci, experientiae magiparenlum veslrorum damna plangere , cum ista el slerio doceinur assidue, dum quidam mollisetdukis illa teneamini constanler et scquanimiier sustine- affectio carnis noslrae ad suavia et illicila suis nos re. Compassio, quam ad parentes babelis non ad blandimentis incliual. Hos indiscretos amoris afnummorum oblalionem, sed ad morum correctio- ieclus, quibus homines diligunt se atit suos, Apo1 nem porrigi exigebat. Erantcnim divites antequam D stolus ad Timollieum scribens inordinalos insintiat eis aliquem redilum conferreiis ; veriim huius lem- dicens: Scio quod in novissimis diebus instabunt peslatis episcopi, reprobalis viris prudentibus ct temporapericutosa ei erunt hominesseipsosamantes, honcslis,«cor suum, et quidquid cutn corde babent cupidi, elaii,sine pace, criminalores, inconiinenles, parentibus reprobahdis insana prodigalitate infun- lumidi, el prolervi, voluptatum amatores magis quam diiiit, nec implent vasa vacua, sed plenis et ad Dei ". Uirumque anioris motuni secundum,ratiosuihmum exuberantibus inensuram confertam et nem et secundum effectum Chrislus brevi sermone toagitatam supereffluenier accumulant, pium quippe dislinguil: Qui amal, inqtiit, animam suam perdet est proximo compati ne egeal, sed major est mise- eam '". Nolal amorem qui cx irralionabili affeclione ricordia compati proximo ne pcreat. Bonum est procedil. llem : Qui odii animamsuamin hoc mundo condolere malis quae proximus palilur, sed Deo in vitam mternam custodil eam '». Odium quippe accepiius est condolere liialis quss proxiinus ope- viiaepraesentis quse per animam hic notamr sequi518 " Jac. 1. "Matth. 11. •• Apoc. 5. '• Psal. 144. " Itom. 10. "Ephes. 5. "ITim. 5. " II Tim. 3. 78Jean.l2. " Ibid. " Marc. 7. '* Mallh. 10. EPISTOfvE.--EPIST. CCXXVH. 518 Sn Xurrationem el ideo in selernum cusloditur. Quod A 'lam plena vento qn.am nibilo, quomodo ludis ct illudis magnatibtis , quos adulatorie beatificans in exponens Augustinus : < Si male, inquit, amaveris, i errorem inducis! Aliter senliebat Apostolus diid est exaffeclu nonex ralione, tu odisti; si bene, < cens : Non nosmetipsos comraendantes, charissiid est propler Cbristum el sic ex ratione, si vitam < mi tuam oderis, tunc amasti.t Nimirum qui diligit ini- i 8', et de se ipso : Si quidsum, graiia Dei sum id quod siun s\ Ipse miuimum aposloloriim el qtiasi quilalem, odil animam suam 80. Irregularis auiem ct < abortivnm se repulat; praelalus aulcm eeclesiastici iniquus esl anior quo suavia ct dulcia diligimus. ; bonoris instifficiens el inutilis usnrpator , se ipsum Amor vero quo diligimus dura et aspera propler ! magnificans et extollens , assentasores ailulalores Chrisluni, animse prsevius est ad salutem; proiude i si ex parentum locupletatione videmus aniniabtis habci, qni prodiioria laude auriculas ejus palpant, nostris imminere discrimen attt scandalum farase, cique persuadent de se ipso credere niulta et magna, pium et sanctum est eos a nimia noslri amoris quorum conscientia niiseri penitus est ignara. Faaffeclione prsecidere. Sic equidcm pietalis auctor luuin enim ore glorilicant et corJe condemnant, et Sanctusque sanclorum sub quadam membrorum quandoque retrorsum faciem averienles in derisionoslrorum imagine nos inforriiat. Si oculus, inquit, nem ipsius caiiis Apuli linguam seu rostnim cicoluus, aut pes luus scandalizel te, erue el abscide eum niaevel auriculas asini manu mobili reprscsentanl. a le »l, nec ab hujus'abscisionis seu odii sententia Si Terentii comici recordaris, manifesie ibi poieris excipiunlur paler el maler, quos ex legali decreto Thrasonis personam exprimere el generationis ; tenebamur accuralius honorare. Quocirca longe licet aulem sacerdos Domini debeal habere lestisatius est mihi aroorem, qui ex affectu el non ex nionium ab his qtii forissunl, gloria tamen ejus ratione esi, patri et matri vitseque mesosubtrahere hoc esse debet , tesiimonium conscieulim suse 6*. quod cujusdam odii speciem in se habet, quam me Vera qtiidem laus csl, de qua dicitnr: In Domino ct ipsos sic diligcre irrationabiliter ut sim Christo laudabitur anima meaS6. Ei sicul bealns Pelriu indignus et merear incendium,. gehennale. Quid aposlolus dicit: Conscienliw bonm interrogaiio in 7. agimus? Quid verba in venlum jacimus? lavamiis Dominum S Campus bujus materiae lalissime palaierem et aerem in vacuum verberamus ! vide- tet; scd ul sermo succingalur ad compendinm, musnamque illos , qui rerum suarum danina diu illntl tolum curiositali mundanae impendilur quod - fleverant: sibi exigebal Dei cultus el necessitas animarum. Pelro el omnibus prselatis in eo diclum est : Pasce Flelur enim lacrymis amissa pecunia veris, videmus, inquarn, quod in suis doloribus consepul- c ovesmeas ss; non prsecepil ut clauderenl et pasccli, quasi a mortuis resurrexerunt. Cumque esset in rent in vivario pisces et in indagine feras. Lingua iis exstinctus amor proprius el parentum, resestuat mea pruricns prosequi gesliebat hoc verbmn, sed et anliquus amoris affectus in cineribus jam so- ne videar gravis bis qtii oderunt corripienteni in pitus. Sua nimirum et parentum ducli affeclione poria, digilo compescam labelluiii : vidi, Paler, et manibus et pedibus repunt iterum ad divilias ct doleo me vidisse quando eras cor ct anima princihonores, el nunc eos insanius exagitat spirilus pis, summus inter aulicos, deusque el tlominns hujus mundi, spiritus vertiginis el erroris , solilo Pbaraonis. Sane familiarilas illa diu stare non ambiliosius ab hominibus quaerunl gloriam hujus potuii, caduca est enim dileclio curialis, nec ad imindi, et non gloriam quse a Deo est ; sed confusi illam pertinei charitatem, qum nunquam excidit *». sunt, quoniam Deus sprevit eos 8>; indicant enim Putastis veslris implere largitionibus cupidital;s quptidiani evenlus quod eorum fama el memoria , abyssum in his qui sequtiniur mtinera et relribuquae venluin saecularis glorise captant, citius vento liones? Sed apud eos auri et argenti fames insatransil; eorum laus, quam crediderant perpetuo tiabilioresl inferno. Dona ergo, quibus exaclionuni duraturam, sepelitur oblivione damnabili, et pec- ., fiscalium angarias cnpiebalis evadere, niisistis tn cala eorum, quaenulli fuisse revelala existimabant, saccum perlusum 90.Omnia eteniin perdidistis : in infamiaemaculam ct commune opprobrium puSic, ul non perdal, non cessat perdere lusor, El revocal cupidas alea blanda manus. blice lesidimant; nunc aulem apparet. quod habebant oleum sed amurca infectum , babebanl scieu- ContrUus et afflictus mendicabal in suis pauperibus liam sed inflaniem, intelleclum, sed praesiigiose Cbrislus, nec eral qui moverelur super coiitritionc versulum , meinoriam sed injuriarum, facundiam , Joseph. Sed, sicut quibiisdam improperat Augused in malum, el ut brevius loquar, omnia qiiae slinus : « Tollit Jiscus quod non recepit Chrislus, sibi J ascribebant ad magnificentiam et gloriam, postremo effudit in vos aptid regem venenum linnunc eis cedunt in opprobrium lurpe el, quod graguae detracloriae malilia viperarum, pacemque vevius est! in gehennam. 0 doxa, doxa, o fallax glo- slram turbavil in occulto omni serpente crudelior ria! o venius urens, |o aer pestilens, o aura cor- invidia delraclorum. » Nimirum Acbilophel hi uniruuipeiis, o inflatio .iiiriuin, o vcsica inlumescens versis fere curiis magnatum mullos reliquit hoere=;» PsaLlO." '«.*Sap. 5, Malih. 18. »'Psal. 52. «»II Cor. 5. 8M Cor. 1S. " HCor. 1. «• Psal. 53. "Petr.5. s«Joan. 21. 8»I Cor. 13. »• Agg. 1. PETM BLESENSiS 520 , des; adhttc ibi sunl Jamnes el Mambre qui resislunt A gnatur. Proinde se uhra se porngit, nec volens Moysi sanctoqtie Spirilui conlradiciint •'. Quia igi- aliquid singulariler possidere, bonum proprium lur experinienio novistis quanta sit amariludo di- . eiiam in comniune deducit; quodque mirabilius viliarum et bonortim hujus saeculi,quam fallax et esl, quodam ineflabiliarlificio charitatis ssepequod sophistica sil gloria hujus mundi, guslatc el videle bomo iion habet in se, diligit in alio, ncc solum •" quani suavis esl Dominus el de maximis obventio- bona quse censenlur, sed necessitates et angustias nibus reddiluum quos babetis, id quod quolidianis alienas compassionis beneficio suas facit. Nimirum usibus superest per manus pauperum thesaurizaie sicul gaudenli cohgaudet, ita flel crihi flente, et alin coelo.Fideiis enim esl Deus quia veritas esi» 3, terius scaridala vel onera communi iiiimero pornec in ore ejus aut in corde invenlus esl dolus •», tans, quamvis singularilatem rion diligal, tameti riihil enim vobis poterit fur sttbripere -aut raptor ul proximi affiiclio relevetur, se singulariter praeoauferre, seu praepolentum violenlia extorquere. ptat affligi. Duo in chariiate holat aposlolus Petrus, quod Tunc denique cum Apostolo plena conscicnlisesecuritale dicere et cantare poleris : Scio cui credidi sil niutiia el conlinua. Ante omnia, inquil, muiuani et cerlus sum quia polis est depositum meum servare in vobismeiipsisconlinuam chariiatem habenies »». Mulua est, qiise a me in te el a le trahsit in me; in illum diem justus judex "e. hsechon verbo et lingua diligil, sed opere et vcriEPISTOLA CCXXVIII. ARGUMENTUM.—Supiilicatio pro EcclesiaRothomagensi. tate. Continua vero est; quse nullis suspicionibus Illata ovili affliclio iii ignominiam negligentiae inierrumpTtur, nec simulalionibus adiimbraiiir. ln pastoris, et subjectorum injuria reiorquelur in op- libro ciiara experienliae legimus quod lex amoris probiium praesidentis. Regalis niinistrationis ad- mului in meriibris meis scripla est. Si iiha inantis jacet exercitio pauperes Christi refovere, el iis in- laediiur, alieia iiianus eidem cohipatiens patienii dilatae proteclionis propinare munimenlum. Rex blaiide ou'seq'uitur..Pedi aitl tibiae dolenti non dedijttslissime, depressionis nostrse singulare remedium, gnaiur Caput aut tfcultts liumiliter iuclinari; venanostrse naviculsesalutare subsidium, ad vos muliis ruraqiie et iiervorum coinpagmes sic amoiis unfjne affliela conlumeliis iioslra conclamal Ecclesio, diu- coristrinxit quscdam naiurac benignitas, ul loia illa lurnse adversilatis passura naufragium, nisi veslra operalio inlerior etiam ii\ hobis imitalionis exeriimiseralio noslrse anguslisc prsetendat rcmedule p!o ad fructum socialis amicilise coalescai. PaVer fulc.imeiitum.Prsesumptuosa eniiri malignilas de die misericordiarum ei.Deus tolius consolaiionis pater in diem nostram exacerbal innocentiam, el posses- fj est miserorum. Proinde el si videar consoiatoriis sionibus nostris dilaceraiis conventum noslrum eo- indigere, renuil lamen consolari anima inca. Nam " git mendieare. Ad vestrae igiuir prolectionis auxi- ul verbo Job utar : Etsi me occiderit Deus, spelitim confugimus, ul nobis de injuria illala salisfa- rabo in eum. Rapinam bonorum roeorum seqtiauiciionetn el dc rapina condignam restauralionem miter fero, ncc plango supellectilis terrense jaclufacialis exhiberi. Dignum cnim cst ut eleemosynas, ram. Qnid enim mibi est prseter te, Deus, et a te vestro nobis coliaias beneficio, a luporum cir- quid volui siiper lerram? Tesle Apostolo : Divitise cuinslnnlium sludeaiis obsilare. liujus sxculi sunt impediiriema salutis, qusc faciuut EPISTOL.Accxxix. miseros, nec solum impedimenta sunt, setl quasi AD DECANUMCAPIT. ET CARNOT aurei compedes ct catense, msi qnod aurum ferro Viris venerabilibus domino G. decanoet capiltilo est ponderositis et gravius ad ferendum. Dominus Carnotensi, sutts P. Bles. Londonicnsis archidiaco- dedit, Dominus abilulit ,oil: si ad dala respicio, niis salutem in eo sine quo non esl salus. minor sum cunclis miseraiionibus ejus; si ablata Habebam in volis praecipuum ad Ecclesiam ve- considero, excussus sum sicul locusta '*, ei abjtcia strain ante diem Dominicse ascensiouis asccndere, sarcina gravi ad currendum in via Domihi expescd a desiderabili proposito me revocarunl quidam ditior suih eflectus. Ule se miserum fateatur, cui nunliantes leinpesiivuri) doinini Caniuarieiisis ad- conscientisevermes interius scatent, qui cum morle ventum. Scribo itaque vobis ul officio scriplurae el ineunt foedtis et pactum faciunt curii inferno. lbi deVoiiotiescribeniis iiiter hds quoquOriiodb jactiira vcre est miseria, ibi nulla est consolalio, ibi d.ives corporalis ab.ehtise rediihaliir. Ainor equidem Dei, guiiam aqrisede digito leprosi_poslulat et accipere qui adhserere ei rios facii, est qiioddam ineflabile hon mereiur. Vse iiis qtti nec exemplo alienx nec viriculuin uriiohis. Tesle namque Aposlolo: Qui propriae damiiaiionis exspeciatione terrentur, et ut ttdhmrelDeo, uniis spifiius est cum itlo '», servans moneaniur lerribiliter gehennalis horrore supplicii, cum l)eo el proximo uniiatem spiritus in vinculo alque in iis coriipleatur quod scriptum est, qaia pacis' 1. Ab Aposlolo argwintur homines se ipsos. territi purgabuniur*. Sane de loco voluptaiis painnaiiles. Si cnini charitas est, esse sblilaria dedi- reiiles aut polius peremptores nostros ejecit Donii519 » II Tim. 3. »»Psal. 53.'»» II Cor. 1. " Joan. 1. »*II Tim. I. Pclr. 4. •' Cap. 15. »•• Job. 1. ' P.sal. 108. »Job 11 8e 1 Cor. 6. ••' Ephes. 4. <*i ' * EPISTOL_E. — EPIST. CCXXIX. 622 5_i nus in vallem pjorationis, ubi nemo postea*natus A menta projiciamus, eiiam si non sin( onerosa. Sanest nisi in ejulaln et planclu, excepto solo Zoroa- ctum Josepb aduhera lenebal cblamydis apprehensa ste, qui in sua nativitaie risisse legilur, prodigipso lacinia; sed reliclo paliio manibus adulierse libeet detesiabili auspicio. Ipse enim primus artem ralus evasit *°. Diu vqs tenuit adulterina cupiditas: niagicam invenisse et docuisse narralur. Yerum non beati qui relinquunt chlamydem, magnsequeet moideo paradisum nobis abslulit Dominus, ut tempo- dicae supelleciilis Cbristi proferunt nudilalem. Nunraletn paradisum nobis in sseculo faceremus. Res qtiam a diviliis el deliciis hujus mundi venitur ad niagni discririiinis est quod spiritus bominis vadens delicias coeli; nulliisque sanctorum appetit florere el non rediens ila venlo glorise sonorahilis el am- in mundo el in selernum regnare cum Cliristo. Qui bitione dncaiur, ul intima sua nusquam abjicial, ut divitias habent, babeant, quseso, ut Abrabam exad diripiendas hnjus mundi sarcinulas currens et jusiis causis ad ususlicitos, ad bospitaliiatis grasestnans obliviscatur sui et judiciorum Dei, nec in tiam, non ad tbesaurirandum, sed ad distribuenChristo qni vita est, sed in morte obdormiat. Vae dIIni pauperibus : suslenlalio enim pauperum' misero, cnjus fides mortiia, cujtis opus mors, cnjus subsiantia est et redemptio locuplelum. Denique hserediias vermis, cujus habilatio est gebenna! 0 « pauperlas potius ex liumilitaie animi, quam ex qtiam Iwrrendumesl incidere in manus Dei vivenlit », censu lenui aesli.matnr. E| notandum quod diyes aiite cujus tribunal omnes nos adstare oporlet, ut sui sollicilus est; Deus auteni paiiperis jitxla ilumisquisque recipiat prout gessc.rit in corpore, sive lud : Ego autem mendicus suin et pauper: Dominut bonum sive malum 4. Ibi omnia eruiit nuda ct sotlicitus est mei n ; Parcet Pater Deus inopi et aperta; ibi imlla tergivcrsatio proderil; nulla ibi pauperi et animas pauperum salvas faciet '*; dicit locum babcbit exceptio, sed sicut distinguil Domi- aulem divilibus : Vw vobis, divites, qui habeiis hic iins inter Lazarum et divilem epulouem, qui ma- consolalionemvestram '».' Sane Ululus pauperlatis, luin hic sustinei cunt Lazaro rccipiet bonum "; elsi despicabilis sil apud bomines, amabilis (amen qui autem hic deducil iii bonis dies suos, in nio- et honorabilis est aptid Deuni. Regnum ccelorum inento descendet ad illud inlerminabile malum, ubi pauperum est, non solum ad habendum sibi, sed ad de volupluoso dicetur : Quantum exaliavit se in comniuiiicandiim aliis ut eos recipiant in aeterna deliciis, lantum date itli lormenla el luctum 6. Slerlabernacula : jam ccelestts vitae primi.tias praenelur linea subler eum et operimentum ejus erit guslanies potantur, non de torrente sed rivu.ovemiis. Porrobona est negoliaiio, per quam lr*asqiiodam voluplalis iiiiernse. Sciunt aulem quod iloria subirahuniur et conleruntur aelerna, ut qui C quidquid iii saeculoafflnil defluil; ideo ejus affluenemaucipatus est a serviiute peccali mittalur in tiam dedignanlur. Cum istis et de istis dicit Aposioplenariam possessionem haereditatis aelernae.Vere lus : Tanquam trisies semper autem gaudemes, tanvero miseri sunt, qtti litulum sacrae paupertatis quam nihil habenies el omnia possidentes ; sicut. abhorrent, et ut sibi damriabiJes accumulent divi- egenies multum aulem locuplelantes, sicut morienles tias quasi sub jaclu alese animas suas ponunt. 0 el eccevivimus 1V.Caeteri quidani, abundanles diviqusm magna multitudo dulcedinis luas, Deus ', dum liis el vitiis, imitatores suii.t Naaman divitis sed circa servos tuos adversa el prospera salubri mo- leprosi, nonne diviles illi merito leprosi censenlur, dcratione dispensas, nunc lanquam sapiens medi- qtii sunl diversitaie et imiliitutline criminum, velut cus ulens cauierio, nunc fomenlis! leslimonio Saquadam leprae varielate respersi? Isti passionum lomonis niedicinam dabil Deus hominibiu et stulli suggeslione putanlesse inelius sustenlare pauperes despiciiint eam 8; flageliiim Domini medicina est, de exuberantia hujits nitindi quam in paupertaie baec hominis insoientiam reprimit, vitium curat; Chrisli sequi : prseierebal Naaman Damasci fltivios per hanc innot.escit boininis virtus el in fruclum Abbana etPharphar Jordani ls, qui inlerpreiatnr gloriae convalescit. Utilitcr ergo adversiiatc cor- humilitas vel descensus, el qui lcprae spjritualis ripitur qui prosperilate corrumpiiur. Verbum Pro- " curationemsuavius et efficaciusoperalur. Porro non phetse esl: Increpaliones Domini suslinebo, quia solis pauperibus beneficiorum humilitas exhibenda peccavi»: hoc speculum quasi mare est spatiosum, BSI, licet enim scriptiim sit: Dispersit, dedii pauubi tanquam diluvio inundantesurgunl elationes ma- peribus ie, lanien usu et experienlia docenie cognoris,sseviunl turbines procellosi, circumfluunt torren- vimus aliqups diviles nalurae subsidiis in.digere,. tes iracundi;*, ebulliunt abyssi cupiditatis el avari- juxta iHud : Divites eguerunt el esurievunl ", et lise : collidunliir invicem lumores superbiae, luxuriae item : i Qui mnlla possidenl, niullis egenl.) Sic impetus, et voracilas gulae. Laboraniibus in bujus etiam justos et injustos sagena charilalis includil;; naufraj»iolempestalis patienl.er pauperiasporlus esl nam quamvis legamus : Desudet eleemosynain munu et^poria viiae; nimirum quia si voluerimus slrenue tua, donec invenias justum cui des; et ilem : Dn luciari seu natare, vel viatpres expediti fieri, vesll- misericordi et ne suspicias peccglorem l«, tamen et ' Hebr. 10. * II Cor. 5. » Lucl6. « Apoc. 18. ' Psal. 30. 8 Eccli. 38. ' Micli. 7. "Gcn. 39. " Psal. 39. »» Psal. 71.. » Luc.6. >»11Cor. 6. '« IV Reg. 5. '«Psal. 111. " Psal. 35. "Eccli.12. PETRl BLESENSIS 524 Adevole serviunl el eam bumililer venerantur, for'njustis et peccatoribus affeclum pielalis, si egeanl, A exhibere debemus : unde Auguslinus : i Sunt qui mam diligendi Deuni ac proximum in suae cbari. sestimant eleemosynas justis lantummodo confereri- tatis ordinatione pracscribit. Rex enim qui eam das, peccatoribus auiemnibil.Setl debemus in raalis inlrdduxil in cellam vinariam »v, ipsam poculo coinm iniqhitalem persequi, et in iisdem communi amatorio inebrianssuam in illa ordinatione sluduit subvenire conditioni.i ltem Joannes Chrysostomus : charitatem. 0 pulcherrima mulierum, quse vulneQuiescamus ab hac absurda curiosilate diabolica rala charilale quandoque dicebas : Fitiw Jerusdc.l peremploria, Si quis enini in clero eleclum se lem, dicile dilecto quod amore langueo '"? nunquid dicit, si vero pro nutrimento postulal, in his ne adbuc langues: iuinquid cbaritaS languor est? cerle examiaes. Si Abrabam scrulator ftiisset advenlan- polius deberel mcdicina censcri. Cbaritas.enini opetium, nunquam forlassis angelos in suo bospitio ril multitudinem peccatorum quse manifeste liquet , recepisset. Sed qtii reeipiebal omnes recepit el an- in eo de quo Yeritas dicil: Dimissa sunl ei peccala gelos, tesie-beato Ambrosio. Ordo cbarilaiis est multa, quoniam dilexil mullum"; peccalum enim 01 prius parentibus sociisque et fratribits, si boni animae morbus est et cbariias medicina. Charitas siint sive a suis divitiis exciderunt, sive carnales lamen quandoque languor est, dum aniina anxio sive sptriluales sini, benignse conipassionis affectio sesiuat et suspirat affectu, dum desideralnr et impcndalur. Beneficia hujus dislinguit el dictal vo- differlur amplius. Proinde aliter habelur amorin delunlas, non necessitas, consilium non praeceplum, siderio utendi et aliter in usu desiderii: ille desinemo enim in necessiialibus liberalis existit. Unde dcral et nondum uliltir, iste ulilur desiderato nec Apostolus ad Corinlhios scribit in bsec verba : Non tamen desiderium minoratur. Sicul scripinm est, qiiasi imperans dico, sed per aliorum sqllicitudinemet Qui enim edunt me, adhuc esurienl, et qui bibunt tliam noslrw charitatis ingenium bonum probans : me adhuc silienl " : babel utendi desiderium vialor: scitis enim graliam Domini noslri Jesu Chrisli, babet usum desiderii comprehensor. Illud esl viae, quoniam propler vos egenus factus est, cuin esset di- islud esl patrise : illud Jaborem Lise et Marthae; ves, ut illius inopia vos divites esselis, el consilium in istud fruiiionem alque qnielcm Racbel cxprimit et lioc do : hoc enim vobis ulile est ". Ecce enim non Mari*. Sed quid libi, o dilecta, ad lilias Jerusalem, imperat sed approbat; dat consilium, non prae- id esi angelicas potesiales, ut de languore tuo alicepitim; uiile dieit, non necessarium; hsec aulem quid ei nunlient, qui te vocat unicam suam columulilitas ex voluntale pensatur. Unde idem Aposto- bam, suam sororem et sponsam »8? Nonne ipse est lus ad Corintliios, Si voluntas prompla est, accepia _; cujus lseva suh capiie tuo, cujus dcxira amplexatur cst Dominos0,quaerit enim non satnm sedfrucium, te s9? Quis poterit ei de le familiarius Ioqui quam 11011 quaeslum sed pietatem. Ul vcro prophelse verbo lu ipsa, quse es mater illius et qusespeciali prserotitar : Ego vir videns paupertatem meam ", miseri- I galiva dicere potes : Ego dilecto meo et dilectus cordiam Domini in silenlio exspeclabo, quia silen- meus mihi 30, quae favore privilegialo petis el imtium justitise custos est, eritqtie in silentio et spc 1 petras, ut osculetur te osculo oris sui »'. Quid est, o consolalio mea. Quare crgo tristis es, anima mea, < beala, til conquerendo vel congralulando dicis, et quare conturbas me »», quare cogitaliones mese I lulisse pallittm luum cuslodes civiiaiis? Quid est hoc dissipatse sunt, torquentes cor meum ? Nunquid I paliium, nisi hoc corpits tuum, quod tres in resina non est in Galaad, aut medicusnon est ibi »3? < Christo naluras, scilicel divinitalem, carnem et animam, pallvJbal? Hoc es.t illud aromaiicum, de hunquid abbreviala esl manusDomini, ul te sal- : vare non possit et collocare in luto atque in pul- < quo Spiritus sanctus ex iribus speciebus, id est chritudine pacis? Ettu, Domine, forma pulchrilu- iribus praedictis naturis, illud tbumiama confecit. 1 dinis ac si(iiaculiim sanciilalis. Signa luo amore ( Qtiod Christus assislens ppnlifex Deo Palri sacricor meum, Deus cordis mei, et pars mea Deus in ( ficium oblulit vespertinum ". Custodes civitatis, id seiernum. Tu etiam, o bone Jesu, o benigne, o D i angeli, hoc pallium, id cst luum corpus, condiest tum virlulum omni balsamo,, lulerunf in ccehim. amabilis, 'o suavis, o dulcis amor! o Dcus, o cha- t ritas ! Deus, pro me Carnolensi decano responiJerg i Sane qualitercunque pallium luum tulerunt, scimus digneris ad meritum, qui mihi nec volenli nec pe- e qttia tuam camisiam uon tnlerunt reliqnisse eam tenti sui medielatem redditus gralis obtulit, atque r nobisqnasi arrham, et pignus cbarilalis illius, quam ad misericordiam quosdam alios assislentes exem- 1 babebal in passione sua. Christus ad nos el tu ad Chrislum, dolenti condolens et commoriens moplo suaelibcralilalis ir.duxit. De promisso ejus non ( hiinus teneor quam de dono, et licet cerluin et r rienti. Credunt aliqui quod sectmdum Salvaloris fmim babeam, nec ab eo vel ab alio in hac per- c charilateinerat in eo cbarilas ordinata. Transflgesecutione recipiendi proposilum, suum lamen con- 1: bantur maiius et pedes (llii lui clavis ferreis; riteo.'' esse si quid sum, si quid habeo, vel habere t transfigebatur etiam anlma lua, quod acerbius est, potero in futtii<,m.Viigo virginum omnibus, qui ei c quando latus ipsius jam moriui lancea perfora523 19 H Cor. 8. '»• Ibid. *' Tbren. 3. " Psal. 41. s» Jer. 5. " Cant. 2. "Cant. 2. »«Luc. 7. »' Eccli. 2t. "8 Cant. 3. " Caut. 2. »• Cam. 8. 31Cant. 1. "Psal.140. EPIST.OL/E. — EPIST. CCXXX. .26 ^ab bat»', nihil sentiebat ille, sed tuam ipsius animam A> boc periculo relcvare ; Deus enim conliilit vobis gladius pertransibat .»*. 0 vere anima lua erat ingenium perspicax el sublile, capacem et tenacem ipsius, non eo dunlaxat modo quo filius lutis dicit: memoriam, linguam expeditam, ei indagacem cceOmnes animse mese sunl, et in Job 3", Omnem leslium raiionem. Facite ergo ut cum Apostolo diflaltim, id est omnern animam, ego feci,'"sed tuam calis : Gratia Dei sum id quod sum, el gratia ejus ipsius animam, sanctus Simeon dicil : < Quia in in me vacua non erit **. Evacuabilur enim gralia omni sanctificatione et gloria illam cunclis praelulit ccelestis in vobis, nisi talentum divin.aegratiae cum creaturis.i Redeamus igilur ad camisiam virginis, ustirariis accessionibus ad Dominumreportetis. Nisub cujus proleclionc in omoi necessilate conftigi- mirtitn Iamentabililer conqueriltir Dominus per mus, o veslis deifica! propbelam : Non feneravi, inquit.nee feneravit mihi EPISTOLA CCXXX. qitisquam et omnes maledicunl milii 41. Maledictio- * ncm repulat Dominus praelaii silenlium, qui pecuDomino suo se lolum. Viva voce vos et adhuc snpplicatione liileraria niam Dominicam dare dcbuerat in causam crediti exbortor, ut qui pontificalem sttscepistis honorem, el Sjiiritnales exercere usur.is. Ipse enim lalentum honoris onera diligenler acstimare velitis. Animse, Domini lerrse infodit vel abscondit in stidaiio 4", pro quibus Filius Dei niorti se obtulit, solliciludini ltimeiique piod omnibus lucere debuerat, sub moveslrse commissae sunl; veslrum, quaeso, pensale dio claudil 4S. Deus est liberalis, Deus nunc in paucisvosprobat, ul probatum super mulla conpericulum. Teste namque Gregorio : Ars atiium est regimen animarum, nec minus attendatis officii stituat de his qui sapienliam et eloquentiam haveslri fructum ; princeps enim apostolorum et te- bent, eamqne non impendunl sedificationi proximi, stis passionum Chrisii sic ad coepiscopossuos scri- sed ad degeneres usus mundi ipsam adulterari bil : < Quando apparuerit, inquit, Princeps paslo- permittiini, Dominus per prophetam graviter que*4 rum, accipietis immarcescibilem aelernae gloriae rebatur el dicit : Dedi iis aurum meiim et arcoronam. Gravissimum quidem animoe discrimen genlum meum^ ipsr aulem de auro et argenlo est, quod quis prsesil et non 'pi-osit, quod cathc- meo operati snnl BaaL' Per aurum et argenlum sadram docloris ascendat, subjeclosqtie non doceat. pientiam et eloqtientiam insinuat; per Baal vero Cum sleteritis ante tribunal surnmi jitdicis redditu- mundi hnjus spttrcitiam nolat. Pbilislhsei olim verri rationem villicationis vestrae, dulcius el glorio- stite proeuraverant ne in toio lsrael inveniretur sius vobis erit verbo aedificalionis convertisse ali- ferrarius faber, qui faceret arma vel acueret *».; quot animas a suis iniquitalibus ad salulcm, qttam C Hsec autem parabola prselatis praesentis temporis omnes diviiias et triumphos Alexandri Magni et satis congruit, quia inler oinnes collegas vestros Jnlii Csesaris habuisse. i Doctrina Hieronymi ad vix hodie aliquis invenilur qui nonsil prseco mulectionis instantiam vos exhorlans : i Vita, inquit, tus, et si dicere liccal, canis mutuset Iairare non hominis sine Iectione sacra vivi esl hominis sepul- valens 46. Quia ergo dies mali sitnt, redimalis lein- ; tura. > Paulus ad Timotbeum discipulum suum pus 47, aut pro amore Dei el salule vestra populidicit : Teslificorte coram Deo ei Chrislo Jesu ptr que vobis commissi qualibet tlie saltem horiilani advenlum et regnnmejus, prwdica verbum^ insla op- unam leciioni sacrse Scripturae indiilgere velitis, porlune, inopportune; opus fac evangelislm,ministe- sancto Spirilui committile ausus veslros, dabilurrinm tuum imple 3«. Idem etiam Apostolus de se que vobis manifeslalio spirilus ad uiililatem. Nunscribens : Vw, inquit, mihi si non evangelizavero! quam vobis deficiet quod per vos aliis proficiet, Si autem egero diligenler, mercedem salutis acci- sicul Salomon 4S asserit se fecisse : Sine ficlione piam »7.fVerbumbeati Gregorii est : Paslor prae- discite et sine invidia communicate. Donum enim dicationis nescius, praeco est muius. < Exactis- Dei ex largitione magis exuberal et omnis scienlia sime pelit Dominus panem vilae, id csl verbum _ ex impendio crescit. Erit de die in diem memoria Dei simplicibus solliciludine indefessa dislribui. * vesira capacior el lingua erudiiior; libenter enim Proinde lamenlans propbeta conqueritur dicens : requiescet Spirilus sanclus s.uper sapientise amaloParvuli pelierunl panem el non erat qui frangerel rem seque desideriis ejus gratanier aspirat **. iis'«. Sane nulla ignorantia potest super hoc ex- Nam Sapientia Dei in libro sui nominis dicil de se : eusare prselalum, niaxime' si exercilatos habeat Fili, concupisce sapientiam, et eam Dominus libi snnsns. Hi eniiii qui sunt oblusioris ingenii lubricae- dabil. Opporlunissima bujus rei vobis offertur ocque memoriseel linguseimpeditioris eorum graviori casio;. varia scripla poleslis habere, qusede magnis se condemnalroni injecerunt, quia cum insuflicien- voluminibus excerpsit antiquilas, et quasi de lates essent, in suam et suorum perniciem ontts tissimis pralis flores ad mellilicandum colligens, ut .imporlabile suis humeris imponere praesumpse- singula quando vellet haberet ad manum, in aliquo sermone aliove brevi traetalu, diligenii studio et nint»». Verum nullus excusationis color poleslvos 825 I »3Joan. 19. »4Luc. 1. 3«Cap. 34. 3t II Tim. 4. »' I Cor. 9. 3STlncn. 4. »»Mattb.23. *•*' Cor.. 15. 41 Jer. 15. » Luc. 19. 4" Marc. 4. " Ose. 2. * I Reg 13. *• Isa. 56. *7Ephes. 5. Sap. 7. mp/rdi. *...'-" 528 PETRI BLESENSIS 527 mili labore compegit. Cseterum , scitis scribere A cipiunt, fructum seternaemercedis amillunt. De quibtis et paulo post dicet: Reu, consolabor superkoquod maxime cooperari polest, til hunc hanc auclorilalem nunc illam post vel ante ponatis, el secunstibus meis el vindicabor super inimicis meis "*. Filii dum quod vulgariler aul Laline loquendum esl plane Samuelis nulliim aliud crimen habuisse nosingula verba loco suo diligentius et secretiiis scuntur, nisi quia munera dilexerunt. Et quia paordinetis. Hltid pro certo rioveritis quod licet iuitia ternae niunditise non sequebahtur exemplum, irrevobis diliicilia videantur, brevis lamen usus oir.iiia cuperabiliter aniiserunt plebis Israelilicae principalaevigabii, et legetis in libro experientise quanta tuni. El notaiidum quia ctim de illis Scriptura dicit: niessis uberias de sludii veslri labore proveniat, Declinaverunt posl dvarilidm, dcceperunt munera ; cum de animarum acquisilione justitiae manipulos protinus iutulil: Perverterunt judicium"". Viciuum offerelis. Absit, quaeso, a vobis illud pigri pasioris qtiippe est alque coniiguuni, ut post munus acceopprobriuin! Noluit inlelligere ut beue ageret ••, piuin pervertalur etiam corrupto censore judicium. et ignorans ignorabilur et qui noluit lucere aliis 0 quam mundam Saiiniel frontem habebat a munein exieriores lenebras detrudeiur. Ego autem me- ribus cuin dicebat: Conversatus coram vobis ab adolius abse.ns fortasse quam prsesens tolum honori el lescenlia mea usque ad diem,Itanc. Ecce prwslo smn: utililati veslrse gratanter impciidam, si quid sum, loquxminide me coram Domino et coram Chrislo ejus, si quid scio, si quid valeo, si qiiid habeo, si quid uirum bovem cujnsquam tulerim aut asinum; si possum! quempiam cdlumniatus sum, si oppressi aliquem, si EPISTOLA CCXXXI. , de manu cujusquam iniinus accepi, el contemnam Cardinalibusepiscopis apostolicaesedis,P. peccator itlud liodie' resiituamqne voiis »*. Unde el inlege monachus, salutem in Domino. praecipitur : Ne accipias munera, quw excwcanl Sicut verba prsesentibus indicia sensuum, sic in- eiiam prudentes el subvertunl vefba juslorum "7. Et ter absentes lilterse sunt instrumenia verborum. in Deuteronomio "8 non dissimile : iVon accipies, lieilatorise ariis industria, sietti in bello discitur, ut inquit, personam necmunera, quia munera excmcant in pace postmodum docealur, sic aliquando duni oculos sapienlium el mulant verba juslorum. Quam docetur in oiio, cautius exercetur in bello. In con- aversus a suscipiendis niuneribtis erat Abrabam flictu sedis apostolicae, in quo vos adhuc unanimiter cum regi Sodomorum MelchisCdecliobsistebat didesudaiis, concertator et ipse pugnavi. Sed cum ex cens : Levo inanum meam ad Dominum menm exceliniliiari cingulo sim solutus, el in municipii pace sum, possessorem ccetiet terrm,quod d filo sublemins compositus, libel jam docere quod didici. Ilaque ( usque ad cofrigiam caligw non accipiam ex omnibus jnler omnes vitiorum circunifrementium acies, in- quw tua sunl "9. Quam rhuridus a susceptis muheriter densissimas.jaculorum ingruentium more gran- bus Moyses eral, qui scienlem orniiia Dominum in dintim lempestates, adversus avaritiam vobis est lestinioniurii deducebal: Tu, inquii, scis quod non allenlius vigilandum, ejusque sagitlis fidei opponen- asellum quidem unquam acceperim ab iis, nec afflixedus est clypeus. Quae nimirum ad hoc prsecipiianler rim quempiam eorum 60. Nam ubi muneribus inhiaanhelat ul lelhale miseris vulnus infligal, praecipue tur, consequens est nt, sicut judex bunc accepta cum obtulum fronlis non cordis exslinguat. Uude mercede jusiificai, sic illttin qui nil dedit affligat. vir sapiens ait: Encwnia et dona excmcant ocutos Uride per Isaiam dicilur : Vm qui juslificalis impium judicum et quasi mutus in ore avertit correptiones pro muneribus et justiliam justi auferlis ab eo 61. Quieorum ". Armat enira muneribus adventanles et per bus illico vindiclam quse illis debeiur inlentat, c,um eos expugnat ac csecat corda quse suggerendi locum subdil: Propler liwc, sicul devoral stipulam lingua apud aures obtinent principalem. De quibus per ignis el flammw calor cxuril, sic radix eorum quasi Isaiam "» Dominus conquerilur dicens : Principes favilla eril, et gernien eorum ut pulvis ascendel«». De iui infideles, socii furum, omnes diligunt munera, quibtis idem propbeta alibi conqueritnr dicens: ' Omnes in viam suam declinaverunt, unusquisque ad sequuntur relribuliones. Dical aliquis: Ego quidem niliil qusero; sed si quid gratis offertur, accipere avaritiam suam a summo usque ad novissimum6*. non recuso. Ecce hic nOn notantur lii qui munera Avarilia plane Dei omnipolenlis adversum se iraqiiserunt,sed qui tanlummodo diligunt ". Qui eliam cundiam provocat et cor quod possidet variis semsocii furum nou immerilo dicuntur, quia duhi per cogitatioiiibus vexat. Unde esl quod de avaro furiiva dona suscipiunt, etiani a conimiiiislris et conqueiltur propbeta dicens : Propter iniquitaiem avarilim ejus, iralus sum el percussi eum, et abscondi eodalibus deprehendi velut in furti crimine perborrescuiit. El nolandum quod dicitur: Sequuntur re- et indignaius sum; et abiil vagus in via cordis sui •*. tributiones. Quia, quanivis muniflcis suis auxilium Nulla sane pulredo vulneris in Dei naribus intolequod postulant impendunt, realus tamen maculas rabilius fetet quam slercus avariiiae. Et cupidus iion evadunt. Quia dum, beneficii sui lalionem re- quisque dum sordenlis pecuniae qusesius accumulat, >°Psal. 35,' ^1 Eccli.20. «s Cap. 1. »5 lsa. I. »4 Ibid. »" I Reg. 8. 3SI Reg. 12. *« Cap.16. »9 Gen.14. 60 Num. 16. " Isa. 5. 6! lbid. «3 Isa. 56. «* Isa. 57. " Exod. 23. 530 EP1ST0L.C. — EPIST. CCXXXII. 529 V verlet cathedramin lairinam, quasi niolem slerco- A momento ad inferna descendunt; meta prsefixa est omni carni et ad eam, voluraus noluratis, trabunlur ris coacerval. Hinc est quod per Ezcchielem dicilur: Argentum eorum foras ejicietur el aurum eorum in universi. Dies mei, dicit Job ' 7, transeunl, et per slerquilinium eril. Argentum eorum el aurum non va- viam, qua ingredior, non reverlar. Non revertetur lebit itberare eos in die furoris Domini6J; et alibi ocutus hoininis ut videat bona 78. Spiritus periransscriplum est: Vw iili qui muUipiical non sua, usque ibit in illo, et non snbshut el non cognoscel amplius quo et aggraval conlra se densum lutum •«. Avaro iocum suum 79. Mors oequo pulsat pede labernas sane conlra se densum lutum aggravare esl terrena pauperum 80» el solia regum; nam, sictil Ecclesialucri cum peccali pondere cumulare. Habacuc etiam sticus dicit: Rex Iwdie est et cras morietur. Cum propbela : Vm, inquit, qui congregat avaritiam ma- autem morielur homo, hmreditabil serpentes, besiias lam domni suw, ut sit in excelso nidus ejus, et libe- etvermes «l. Sancla ergo et salubris e.sl cogilatio rari se putat in die mali ". Porro sicul ignem ligna novissima sua semper habere prse oculis cordis; non satiant, sic seslum avariliae pecunia cumulata mprte quasiquodam beneficio uli et inevilabiles non sedat. Sed sicul flamma fomentis exlollilur, ita necessitates illius convertere in virlutem. Consiliihilominus avaritia, dum lucra cumulantur, auge- lium est vilam suam in eo abscondere qui potens est liir. Atiarus, inquit, non replebitur pecunia, el qui "' depositum munus servare iu illum diem. lpse est amal dhiitias frucius non capiet ex iis °8. Fruclus ex eniro fidelis cuslos et sapiens, defensor poiens, reil!Is quippe caperet, si eas bene spargere non amando tributor aflhtcns; securus in eum jacta cogitatum votuissel; quia vero retinendo diligii, bic utiqtte lnnm el sollicitudinem tuam, cujus non potest sasiue fruclu derelinquit. Ubi et sequitur : Ubi sunt pieiitia falli, nec vinci potentia, nec benev.olentia famultw opes, mulii sunt qtii comedunl eas : et quid tigari. In libro vilae jam scripli sunt qui se ad lianc prodest possessori nisi qnod cernit diviiias oculis peregrinationem pro Christi nomine accinxerunt. suis 69? de quibus idem Salomon ail: Diviltw con- Nam, lestimonio Malacbise 8S: Audivil Dominus et servatm in malum domini sui pereunl et in affticlione atlendit, et scriptus est liber monumenii coram Dopessima generabil fitium qui in summa egeslale eril 70. mino limentibus Deum el cogitanlibus nomen ejus. Et ut ostendat quam infideles sunt divitiai possi- Eosatitem scriptos et proscriptos in libro mortis denli, mox subjicil: Sicut egressus esl nudus de exislimo, qui lentescunt in omnia sancti propositi, tiiero svm matris,' sic reverlelur et nihil auferet se- el habentes manna ccelesle conteroplui praeeligmil remanere et sedere ad ollas carnium, converienies cum de labore suo "„ c in olium negolium Domini et mensiira.m.Gomo.rJn EPISTOLA CCXXXII. moderanliam voltiplalum s«. Sane non. tepide sed — Exhorlalio ad eos qui nec accipiunt fervenler et cum omni cordis exsullalione illuc ire ARGIJMENTUM. nec prmdicant crucem. debucrant, ubi de lapidibus vivis fundatur mons Dicite, ptisillanimes, dicite pavidi et imbecilles; Sion in exsuliatione universse terrae "*. Hi ergo, quid timetis mortem momenianeam, quse viam vitse qui sic detrectant jtigum Domini et seminant scanaperil et ostiaria facta esl in regnura filiorum Dei ? dalum crucis, fortassis existimant flagellum Domini Quid limelis, modicm fidei" ? timenda essel polius removendo evadere, In quorum persona loquens mors selerna, cum qua foedusel pactura, sicut video, Isaias : Flagellum, inquit, inundans cum transierit, pepigislis; ut illud vobis merilo convenial quod non veniel super nos ; mendacio protecti sunl"". Nundicilur per prophetam : Percussimus fmdus cum quid credunt civitates in quibus babitanl a divina morte et cum inferno fecimus pactum '». Procul du- indignaiione immunes, cum Dominum videant in bio moriiuri estis, mortemque temporalem evadere sanctam civitalem et in terram quam sua praesennon potestis; scriptum est aulem : Memenlote quia tia consecravii ita terribiliier' dessevire? quomodo mors non lardat'"'; omnis siquidem creatura vani- parcet peregrinis civitatibus qui proprise non petati snbjecla est; omnesque sumus debitores na- D percil? a sanctttario suo incepit Dominus, et nisi turae : omnes ei vectigal roorlis leneniur exsol- a-versus fuerit furor ejus", calicem irae suse propivere. nabil his qni longe sunt; eosqiie, qtti desidiam sibi Qiiis autem de die prsesenli securus est ? quis refiigiuni consliluunt, eodem aut graviori turbine scit si eum mors ignominiosa, mors turpis, mors tempestatis involvet. De calice indignalibnis ipsius subitanea improvidum rapiat, et non silqui eripiat? in Jeremia «6 sic legilur : Hmc dicit Dominus : Cum dulcior el jucundior est ho.iiini vita sua, lunc Bibentes bibelis, quia ecce in civitale in qua invocatum estnomen meum, ego incipiam eot afp.igefe; vos separat amara mors : Cum dixerinl, inquil, pax et , autem qui innocentes immunes eritis. Seitole qnia securitas, tunc repenlinus superveniet interilus et , immunes non eritis. Cum Doniinus olim palribus dolor, ticul in utero habenles ei non effugienl'". Nam, i teste Job 7« : Qui deducunl in bonis dies suos in bffenderetur anliquis, hi qui gladios sludebanl «•Ezecli. 7. «s Ilab. 2. «'Ibid. «8 Eccle. 5. «9 Ibid. '• Tbid. . 71 lbid. 7» Maith. 8. " Isa. 28. " Eccli. 14 " I Thess. 5. 7« Cap. 21. 77 Cap. 16. 78Job. 7. 7»Psal. 102. 80 Hor. Od. 3. 81 Eccli. 12. «• Cap. o. 83Exod. 16. »4 Psal 47. «" Isa. 28. •• Cap. 25. PETRI BLESENSIS B3. 532 evadere, frequenter fame periclitabaiitur attt pesie. A opus fac Evangelislw, ministertum tuum tmple '*. Uiide etJeremias : Metius, inqtiit, erat occisis gla- Speculatorem dedit te Doininus domus Israel, audi dio quani inlerfeclis fanie "'. Jam vcro qni fidetn ergo quid de te el consirailibus per Ezechielem »» Chrisli confessi sunt non solum gladium, quacso, Dominus comminelur : Si speculatorviderit gladium aul pestem limeanlj sed infcrnum. Cogitentinfitleles venientem et. non insonueril buccina, venerilque glahorrendum diem judicii, terribile tribunal, iraium dius ei tuleril animam unam de populo, sanguinem jndicem, ardentem fluvium, venhes qui non mo- ejus de manu speculatoris requiram. Nobis Dominus riunlur flammas inexstinguibilcs 8S,fetorem mor- sacramentum reconciliationis et fiduciam salutis in tificantem, dentium slridorem, umbram moriis et cruce conslituit; tum vero, venerabilis Paler, vide, dolorem cuinon polerit cogilari similis aulaequalis; si luae famae consulas, dum crucem nec accipis nec hsec omnia sibi thesaurizant qui excil.int scandalum praedicas, et injurias Cbristi lurpi silenlio et pericrucis sedificanles excelsa Tophet 89, nec atten- cttloso negleclu dissimulas. Si nunc inter moledentes quod Christus purgationem peccalorum fa- stias ct labores saluberrimae peregrinationis evadis, ciens minislerium crucis pcenitenliae nobis consti- scias quod Dei judicium non evadis. Si non credis liiil ad salulem. Cur, quseso, sic abhorrent, sic ve- mihi, crede Apostolo ad Hebrseos scribenii : rentur infelices accipere Christi crucem ? Nisi la- ' Quomodo, inquit, nos effugiemus, si tantam netrones essent, crucem non limerent. Vis videre glexerimus salulem 10'. Noveris, amanlissirae Pater, latrones? Chrislus de Ecclesia loquens : Vos, in- quod idera vocavit, elegil le Dominus in sacerdoquit, fecislis eam speluncam latronum '«, sed hodie tem sibi, ut sis in populo ejus doctor et ductor, facla est fo.vea bericii el spelunca hysense; setl rc- exemplum pcenitentiae, forma sanctilalisad dandam spondes et dicis : Quid facerem inier miliies cle- scientiam salulis plebi ejus, sollicilus facerc popuricus inermis, inter arraatos, inter bellicosos im- lum accepiabilem Dornino, seclatorem bonorum bellis? Miles Chrisii es, nectedebes reputare iner- operum, viam Chrisii diligcre et parare Domino mem, cum audias Apostolum scribenlem Corinibiis plebem perfeclam ; sapientiam dedit libi Deus, ut et dicenlem : Arma, inquit, militim noslrw non eam in usus publicse ulililatis expendas, et in incarnalia, sed potentia Deo ad destruclionemmunitio- tellectibus manuum luarum deducens alios dicas : num, deslruenles omnem alliludinem exlollentem se Sine fictione didici et sine invidia communicavi'. adversus scientiam Dei, captivantes omnem intelle- Graliam quani conlulit tibi Deus libi ipsi obesse ctum in obsequiumChristi ". Nota uliqueeris inter non dubiles, si per eam aliis prodesse non slumilites oliosus nisi otium el alligalum in ore tuo C des. Dicis aulem : Sufficit mihi illis prodesse qui; verbum Dei. Audi quid Aposiolus "ad Timotbeiim bns voluerii Dominus me prseesse. Nunquid ila alscribat : Ab infantia Scripiuras sacras nosti qum ligalum aut potius dectiriatum esl verbum Domini, - possunt instruere ad salulem ". Oronis er.im Scri- ut ad unius parochiae limitcs angusletttr? Debitor plura divinitus inspiraia, utilis est ad docendum, erat Aposlolus sapienlibus el insipientibus, Graecis ad arguendum, ad erudiendum in juslitia. Docet et barbaris s. Cumque olim in Judaea lanium esset cxperientiae liber quod tubae seneae et cymbala ne- Deus, vcnire tandem voluit ad cognilionein sui eessaria sunl in bellis. Non solum enim corda ho- noroinis omnes genles. Ideo dilalalur Abrahse noininum sed eliam equorum ad pugnam aniraant ad men : ideo egreditur de lerra et cognatione sua, conflictum. Clangore lubarum subversa esl Jeri- ut iu geniibus crescat. lile eliara qui non eral miscbo93; quanlum, obsecro,potest viva vox ubi lanium sus nisi atl oves quseperierant domus Israel», omnes polesl ms sonans et cymbalum tinniens 94? Vcrbuin gentes in invocalione sanclae Trinitatis praecipit Hieronymi est : Nescio quid lalentis energioe viva baplizari *. Ipsitts teslimonio, messis quidem multa, vox habet. Si sonus lubse raanus remissas et genua operarii vero pauci"; si de hac paucitaic le subtradissolula erigil in statum audacise el virltilis, quid n his, negligentise aut infidelitatis argui poles, quia faciel sernto Domini vivusei efficax, et penelrabitior quanlum in le est, provenlum Dominicae roessis omni gladio ancipiti, pertingens usque ad divisionem imminuis; constituerunt le custodem in viuea. animw et spirilus ". Nihil esl quod militibus Cbristi Tua ergo interest ul vinea Doniim Sabaotb latius fortius ad virtulis exerciiium ct laborum solatium extendat palmites suos, ul oleaslris inseratur bliva cedat, quam si exhorlationem assidue tuba inlonet el labrusce in vineam propagetur. Tua interest ut salularis. Tuba hsec in die tremenda, in moroento, qui ignoranl et erranl, luis saltitaribus monilis in novissima tuba audiiores suos liberabit ab au- exeant ab errore, el qui ad coelestes nuplias venire dilione inala *• et a verbo aspero ". llanc lnbaro coniemnunt, tuo minislerio compellantur intrare. discipulq suo Aposloltis committebal, cum diceret : Sed dicis : Qui infidelcs occidit, homicida est. Nolo Prwdica verbum : insla opportune, iiwpporlune , bomicidii crimen incurrere viros; nam sanguiargue,obsecra, increpa el in omnipalientiael doclrina neum aboniinabilur Dominus : unde et David a '»* Thren. 4. »» Isa. 66. »9Jer.7. 80 Marc. 11. *' II Cor. 10. " II Tim. 5. °3 Jud. 7. s41 Cor. '•• Hebr. 2., 1 Sap. 7. » Rora. 1. 13. 8»Hebr.4. "Psnl. 111. 97Psal. 90. 9» II Tim. 4. ssCap.53. 'Matih. 15. *Mallh. 28. » Matih. 9, EPISTOL.E. — EPIST. CCXXXIII. 534 A lempli cedificatione repeHilur : amice, plurimum i J minus ul moreremur in solitudine ,7. Sic ille populus 'tetert qualiler quis occidat. Nam si praeeepto legis infidelis ob aquae peniniam quondam lugebat in haec facit, eum ab Iiomicidii crimine lex excusat. Mara 18. Sic pro defeclu panis murmurabant in Et quae major lex excusat, quam communis Eccle- Elim". Sic in Raphidiin , ubi non erat aqua, sise corislitulio, praecepium summi pontificis, zelus contra Moysen jurgali suntso. Imiiatores islorum Doroini, amor Cbrisli ? Cedit equidem Chrislianis hodie surrexerunt vel conlemnenies vel portantes ad merilum, si zelo charitalis accehsi eos impu- in angaria crucem Christi, et gratiam Dei a se gnant virililer, qui Cbristum blasphemant, qui murmuraiionibus elongantes. Ideovereor ne dicat saiicluarium Domini polluttnt, atque in superbia Dominus quod quandoque dixisse legitur de populo el abusione sua gloriam nostri Redemptoris bumi- murmurante: Non esl anima mea cum poputo isto*'. liant. Verbum Domini est : Blasphemos occidestet Et Jeremias : Nunquam visitabo super his , dicit mateficos non patieris vivere *. Credo accepiissimum Dominus, et in gente terrse non ulciscetur anima Deo esse si de terra sancla canes immundissimi mea forlissime"? magne potens Dominus exerci.extrahentur : hujus rei minislerium penes hornines titum nomen libi, lu omnia potes facere superest, penes Dominum vero auctoritas et poteslas. abundantius quam petimus aut intelligimus. VoZelus enim Domini exercituum faciet hoc. Nun- " lunlaria oris mei beneplacita facias in auribus quid sanciiorem te repulas quam fuit Moyses, quam hominiim, ad quos loquor, el emollias duriliam Samitel, quam Phineas, quam Elias aut Petrus. cordis' eorum. Teste enim propheta , Verba mea Nonne Moyses xxm millia de populo sno inlerfiquasi ignis el quasi malleus conlerens petram". ciens peccatum idololairiae ipsorum mortibus exQui mihi aperis os tuum, serino meus aperiet osliuin volnnlatis; homines enim teneri et delicali piavit' ? Samuel Agag regem in frnsta concidit"; Phinseas Judseum cura Madianitide coetintem pu- et voluplatum ligali consuetudine, necin sublimitaie sermonis, nec in persuasibilibus humanm sapiengione coufodit 9. Helias quinquagenos cuin cenluro viris cceleslis ignis iinmissione consumpsit 10. Petim verbis, sed in virlule Deis 4 convertuntur ad cor irus Ananiam ct Saphiram lerribiliter interfecil 11, ttt relinquani vanitates et insanias falsas, atque nt Josne et aliorum judicum, David qnoque et alio- renuntiantes vilse deliciis propter verba labiorum rum anliquoriim regum prcalia faceamus. Maclia- inorum custodiuni vias duras !". 0 via, verilas et vila! 0 sapienlia, quse allingis a fine usque ad bsei, quia pro palriis Iegibus pugnaverunl, vivunt; iiomina eorum in seternum acceperunt in coelo, finem !«! Deus meus, misericordia mea ! libi dixit _ iriumphales coronas et laiules ipsorum enarrat p cormeum, Tu scis omne desideiium meum, et geoinnis Ecclesia sanclorum. Nuncautem luse pusil- initus meus a le non est absconditus." : lu secundum ineffabilem abundantiam suavitalis luse et in lanimilalis exemplo corda . multorum dissoluta sunt el hi usqne in foveam diffideniise corrueruiii. forliludine manus luse, Dens exercituum, congrega ln Ecclesiastico aulem legis : Vw dissolulis corde, . et custodi el dirige Christianos exercitus. Ego au^ qui non credunl Domino ! vm his qui perdiderunt tem confido in tuis miseralionibus magnis non sustinenliam, gui dereliquerunl viain rectam ls. Con- visurum me morlem donec terra promissionis ab Htentur eqnidem se nosse Deum , faclis autem ne- oppressione infidelium liberaia respiret, donec gant ". Procul dubio Domino increduli sunl, Do- videam meum Josepb, imo Jesummeum regnantem minumque negare videnlur qui se hujus vise labore in lerra jEgypli dominari Jacob et finium terrse. EPISTOLA CCXXXIII. pro uecessilale Cliristianse iidei non impendunt. Paulus siqttidem ad Timotheum scribens ail : Si AD CONVENTUM CANTCARIENSEM. Cliarissitno domino et amico GALIRIDOpriori pro Chrislo, inquil, suslinemus, eliam conregnabimus. Ecclesiae Christi Cantuariensis, suus PETRUS BleSi negaverimus eum , et ipse negabil nos '*. Jam sensis, Balhoniensis archidiaconus , salutem et se quosdam andio murmuratues, quos plane non du-'D promptissiimim a'd verum obsequittm et Iionorem. D bitaverim dicere inimicos crucis Cluisli, quorum Rex, qui semper voIuilBaldwinuin Canluariensem finis interitus •", qui nondum viam ingressi stint et archiepiscopum graves et inexorabiles discordias el conlinuas habere sollicitudines, ut sic semper jam devise periculis conqtierunlur et murmuraut, ctim de lalibus scriplum sil : Murmuraverunl et a eum haberel humilialnni el obnoxium sibi, comserpenlibus perierunl: refrigescit siquidem cbarilas puiil e.l coegit me pro ipso contra vos , imo Deum niulloriiri) et abundat iniquitas 16, unde el jara el coiitra me, octo inensibns in expensis meis el inihi'audire videor btasphemias antiqui etinlidelis in contimio viise periculo in Romana curia labopopuli, quolies provocaverunt Dominum in deserlo rare. Perdidi autem operam et impensas, meisque et sanctum Israel exacerbando dicebant : Forsitan peccatis exigentibus permisit me Dominus occanon erant sepullurm in Mgypto, ideo lulit nos Do- sione illius archicpiscopi damnose deludi, qui pro 5:S «Exod.2-2. 7Exod. 52. 8 I Res. 15. 9 Num. 25. "IIlReg. 18. " Acl. 5. ,s Eccli 2. la Tit. 1. 142Tim. 2. '» Plniip. 3. J«Cor/lO. 17Matlli. 24. 18Exod. 14. 19 Exod. 15. •• Ibtd.j »' Exod. 17. »s Jer. 5. " Jer. 25. «*Cor. 2." Psal. 16. !« Sap. 8. " Psal. 37. - PETRl BLESEXSIS «36 cum peccatis populi pcrmiltit regnare hypocrilam. Be- A < charitatej"'! Grata siquidem est Chrrslo nuptianediclus auteni Deus, quod fruclum non retuli de 1 fecunditas, sed gratior est ei virginitas, quia lis Iabore illicito. Hoc autem faciat et addal mihi Do- l nuptise replenl terram, virginilas paradisum; atque beneficio virginilaiis reforroanturin homine vita et I iiiinus, ut qtia; commisi redimam, et contumelias, conversalio angelorum. Bona siquidem lestimonio qtias alieno inslinclu dominis meis irrogavi, ex- < f liibitione honoris et obsequii recompensein. ProScripturarum fecundilas conjugalis, sed melior est niillo aulem et teslilicor anle Deum et in eo qui 'vidnalis conlinenlia ; optima est virginalis inlegrispes et vita mea est, qtiod vobis atit veslrse Eccle- l tas, sed superoptima et superexcellentissima est sise aut honori veslro adversarium non videbit me 1 fecundilas virginalis. Verumtainen haecin nulla muhomo et vivet. Inleliigo flagellum Domini;' nam 1 licre esl invenla, nisi in illa quse esl sola sine sicul oclo mensibus conlra vos steti, iia Dominus 'exemplo. octo roensibus me supplicio gravissimse infirmilaiis Gaudia malris liabens cum virginitatis honore. Nec primam similem visa est nec habere sequenafflixii. Mihiergo indulgete et oraie pro filio vestro [tem. pceniienti, promiilente satisfactioncm seque ad 'isla apud Christum buroilitale sua hancpraerogaiidefensionem dignilalum ac libertalum vestrantm ad omne obseqiiium iropendendiim humiliter et ex ' 1 vam, hoc privilegium acquisivit, hoc, inquam, pritotis animi visceribus offerenii. Bene valealis et vilegium qnod nunquaro auferelur. Yide qiianlum bene valeant domini universi et singuli. placueril humilitas Virginis ei qui in coelis habilat cl humilia respicit in crelo el in lerra. Non ejus saEPISTOLA CCXXXIV. — Moniales ad sanctimoniam el casti- 'pientiam, non pulcbritudinem, non nobilitalem, sed ARGUMENTUM. humililalem ancillse suae respexit ". Vos itaque, lalem montl. Obsecro vos per .misericordiam Dei, ut exhibeatis 'quse arripuislis viam humililatis, quae abjecistis corpora veslra hostiam vivenlem, sanclam, Deo pla- miiiiilum ei elegislis esse abjectae in domo Domini, ceniem !", charissimae filiaeet sorores. Patilus apo- inagis quani babiiare in tabernaculis peccatoriiniS7, stolus borlaltir, ad observandain conlinentiam quara coufidile in Christo qui visilabil vos et requiescit Vovistis. Periculosum cst enim vovcre et non sol- in vobis. Sic ipse per prophelam commemorat divere. Vovete, inquit Propheta, et reddite »9. Exigit cens : Super quem requiescit spirilus meus, nisi super enim districtissime Chrislus. casiilalem oblatam, humilem et mansuetum et trementem ad verba mea , qui non exegerat offerendam, Factse estis hodie *«bsec requies mea in sseculuin, hic habilabo quoniam sponsseCliristi; sponsa dicitur a spondendo, quia r, elegi eam 89. Ipse in judicio lerribiliter dicet : Veni, hodie votuni conlinenliaej spopondistis , horlie per elccla mea, et aroica mea, ponam le in ihronum. misericordiam suam dignatns esi vossibi filitts Al- Hanc gloriam, htinc honorem reservatDominus virlissimi desponsare. Sicut propheia dicit : Despon- giuilius illis quse meniem sanctam Deo devolam et sabo le, inquit, in misericordia et tniseralionibus , et puram conscientiam Domino assidue imniolant, in desponsabo temihi in fide so , hoc cst quod Aposto- hac devolione flnaliter perseveranl. Omnis enim lus di.cil : Despondi vos uni viro virginem castam gloria filias regis ab intus, in fimbriis aufeis *• quia exhibere Christo ". Cbiislus eas solas sponsalitii ab inttis gloria noslra est testimonium conscientise amore fcederai, quas sseculum non fcedavit. Amaior nostrae ; ut aposlolus dicil : Etjiene in fimhriisauest enim virginitalis et pudicitise. Praecessil ergo reis in quibus notatur perseverantia et iinis ; nam Virgo virginum, virgo in thalamum stimmi Regis, fimbrise sunt exiremitates vestiroenti. Unde elProut postea aliae virgines adducaulttr. Addttcenlur, pbeia, finalera jttsti viri indicans charilaiem : Et inquil, regi virginespost eam et proximm ejus offe- posteriora, inquil, ejus in pallore auri 41. Gaudcaul rentur in tmlilia el exsuliatione, adduceniur in tem- igilur virgines quas sibi desponsavit altissimus plunt regis ,s. Hoc est templum de quo dicit Apo- Altissiini Filitis. collocaturus eas in aelhereo Iha) slolns : Qui violaveril lemplum Domini, deslrueteum D laino, cum benedictissima malre sua, cum Domina Dominus3S.Hodie vobis, filise cbarissirose, graiiam angelorum. Viduse vero et aliae quae fuerunt pecel gloriamdedit Dominus, gratiam quia despurcitia calrices, si non possunl virginilalis assequi digniliujiis sseculi vos eduxit; gloriam, quia bodie mise- talem.gaudeant tamen se hujus mundi pelagus evaricorditerdesponsavit. Vuteteigitur, sicut Aposloliis sisse. Cedat viduis ad solatium, vidua Sareptana, dicit, ne in vacuum graihm Dei recipialis **, gra- quse meruil Eliam prophetam sttscipere *s. Ceiiat tiam siquidcm recepisiis in vacauni etlampades de- iis ad solalium beata Anna vidua, quae non solum fertis vacuas, si non habeiis oleum charilaiis, si propbetavit de Chrislo , sed ipsum Salvatorem . Chrislttm sponsum veslrum ex lolis animse vestrae niundi videre meruitlet lenere *3. Erigat in spem visceribus non amatis. Nec enim placet Domino vel et exciletad confidenliam peccalrices, Chananaeae pulcbra esl ei castitas sine charitale. Sicul Sapieus devotio, iEgyptix pcenitenlia, Magdalenaedileciio, cominemorat : 0 quam pulchra est casta generatio quae non solum mundari ab omnibus iniquilatibus »8Rom. 12. »9Psal. 75. so Osc. 2. 31H Cor. U »»Psal. 44. •» 1 Cor. 3. 34II Cor. 6. " 4. 37Psal. 83. 38 Isai. 60. ss Psal. 131. *• Psal. 44. 41lbid. *»III *s Luc.Sap. "Luc. 1. 2. Reg. 17. 535 EPISTOLJE. — EPIST. CCXXXVI. 538 suis; sed Irairem suum jam triduanum, lacrymis A latur a vobis ut sitis misericordes invicem , commissa suis nieruit susciiaii**. Procul dubio ex magna de- donantesk". Paler, si non audis Apostolum, at:eude volione procedebanl lacrymse, quse Chrislum ad quidde principe gentili poeia coinmemoral: Tu piger ad pcenas,princeps ad prmmia velox lacrymas compulerunt. Quse ergo fuerat in civilate Quique doles quolies cogeris esse ferox. peccatrix,di!ectione el lacrymis, non solum libeDominica oralio, imo lotius fere Evangelii texlus rarimeruil a peccatis, sed fieri aposlola etevangenos ad debilum misericordiae obligat. Non remiiielista, iroo (quod majus esl), apostolorum apostola, tnr tibi, Paler, si non remiseris. Si non leceris mifeslinans ad annunliahduro aposlolis resurrectionera Domini, el currens in odore ungiicnlorum sericordiam, sine misericordia punieris. Ulere ergo ipsius. 0 immensa, o indeficiens, o inexhansia mi- Chrisii et aposlolorumconsilio, nec Prosperi verbum sericordia Salvaioris ! Ad se et post se virgines tra- contemptibile putes : Del peccaiori veniam peccalor, ul mqua Iiit, viduas respicit, peccalriees admiltil. In peccaConciliel Dominum condilione sibi, trice consiituil sibi hostiam viventem.in vidua hosliam sanclam, in virgine hostiam Deo placenlem. Famse, qiitcso, atque honori et utililati domus luae Peccalrici dat misericordiam, viduae graliam, virgini consule maltirius, innocenlissime Pater. Magisler gloriam. Sic in peccalrice, in vidua, in virgine, nos Alexander nolus et dileclus a mitllis, vir mnltarum ad illud gaudium patriaeccaleslis invital, quod dili- litlerarum et odoriferae opinionis tua negoiia progeniibus se Domiiius repronnsit, qui esl henedictus movere aul inipedire per se, vel peralios, muliipliciter polesl. Hsec tibi, charissime Pater, dileciione in sscculasaeculorum. Arnen ! sincera snccincie prselibare decrevi, ut tuo nutritio EPISTOLA CCXXXV. Reverendo Patri el domino A. Gloceslrensi ab- et fideli liberaliter parcas, Et sibi si non vis parcere, parce tibi. bali, P. Bles. Londonierisis archidiaconus, saluiem et cum mansuetudinis observantia iracundiae obliEPISTOLA CCXXXVI. visci. Vereor ne coram apostolicae magnificenlia majeMiror miranturque mecum quamplurimi, quod slalis imprudenter, aut potitts impudenter, censear cum magister Alexander deGIoceslria, vir boneslae quaidam deliramenla proponcre, dum sub modio opinionis et comroendabilis lillcraturse, a primiliis funiigans, lucernse super candelabrum posilae, imo adolescentise suse vobis et domui vestrse fideliter et serenissimo luminari, quod Ecclesise prseradiat servieni, iiune etiin quasi universae, lenebras meas compellor inferre. Omnia uliliteralqiie'lionesle abdicando el avellendo a sinu gratiae vestrsenio- ~ quippe inleriora mea exsesluanl ad scribendum, et, leslare iniendilis, Vosque illi durum el inexoraut verbo Job ular, spirittts meus esl quasi miistum bilem atque ingratum, sicut publice dicilur, exhi- quod novas dirumpit lagunculas 48, et quia ex abunbetis. Sane inler omnia mala quae a primis parendaniia cordis os loquiiur *7, si segnius vel incautius libusvel polius peremptoribus noslris, qiiasi suc- scripsero, vos qui spirituales estis, corripite boc in cessoriojureconlraximus, nihil apud Dfcumet ho- spirilu lenitatis *8. Dedit nobis Dominus linguam mines gravius ingraliludine rcprobalur. Ingratiludo eruditam, ul scialis sustentare eum, qui lassus ett enim alumna turpiludinis et noverca esl honestatis. verbo *9. Forte consiliosins esset mihi si concepta Ipsa leslimonio sacri eloquii est venlus urens, sic- scribendi praesumpiio lalerel in sinu scienliae mea', cans fontem pietatis, rivulos dilectionis obturans et et intra silentii cardines clauderelur. Da mihi veexsiccans fluenta gralise et benefickim saiieialis niam seni, qui super senes inlelligis; mibi enim humanse. Si deliquit aut in aliquo vos offendil, hu- jam advesperascil et accelerO ad vitae transeuntis manum cst delinquere, iiihumanum vero se veniam occasum; quod mihi manifesle declarat memoria poslulanli .perlinaciier obdurare. Paratus est bo- laiisccns, caeculiens oculus, crassior iulnitus ralionorum Virorum consilio saiisfacere , el uberiore nis el ingenium qtiondam aculioris vense imnc inobsequiorum fcenore ciilpam negligenlise aul igno- «^ commodo seneclulis rationis obtusum. Viroris ranliae suae huniililer compescere. Non ergo sit -*equidem gralia raro solet procedcre de stipile ira veslra vehemenlior ad vindictam quam ipsius velernoso cujus radix exaruit. Ego autem jam delinegleclus ad cnlpam. Culpae siquidem sunt in qui- bor et responsum morlis accepi in mcmbris meis : bus ctilpa est totam persequi culpam, veslramque raodicum de tempore vitse raeae reslat et illud non stat - sed antequam mundanse conversationi dicam religionem praecipue decet restringere et cobibere freno modestise conceplae iinpelum ultionis. Si ce- ullimum Vale., summo desiderio -vellem daiam a cidit, Dominus adjiciet ut resurgat. Forte alicujus Deo nobis sapienliam consulere et scrupttlum delractoris unqaam suggestio vbs turbavit, veslripericulosse dubitalionis, quae mullorum mentibns que amoris dulcedinem amaricavil in odium : sed allius: infixa est, et quse totum ebibit spiritum absit ut aiicujus rancoris aroariltido dominelur in meum, falce apostolica? aucloritatis auferre. Maprsclatum, flat potius quod Apostolus scribens ad gnus quidem slupor el horror" rncnlitnr ministranEpbesios dicit: Omnis amariludo el indignatio tol- libus in aitari, cum inier verba vilse, inlcr sacra$57 **Joan. H. *»Ephes. 4. *«Job. 32. « Mallh. 12. *» Gal. 6. ** Isa. 50. 540 PETRI BLESENSIS 539 mcnta salutis aelernaeverba quidem aliena Christo A mehsura est immensitas? Pater et Dominus nosier ascribunlur, qtiaesuspectarn faciuiit veritatem, quae ipse est miscricordiarum paler, el dominus toiitis non coiitinuantiir sibi, nec Chrisli surit, nec in consolaiionis, dnlcis et maitsueius et miiis et praeEvangelio legunlur; etenim in conseeralione san- slabilis stiper roalilia, cui proprium est niisereri et guinis Christi sic habeiur : Simili modo poslquam parcere. Nunquid in aeternttm projiciet Deus el non cwtiaium est, eic. apponel ut complacitior sil adluic? Nunquid oblivisciiur misereri Deus, aut coniinebit in ira miseEPISTOLA CCXXXVIL — ARGUMENTUM.Cflsus servide hmreditate habenda ricordias suas? Non auferes ei quod suuni est, quia traclalnr. et iralus misericordise recordaiur. Confiteor siquidem qttia diflileri non possum, quod bomo se venIn nomine Patris et Filii ct Spirilus sancli. Quidam in lestamenlo suo servum suum el libe- didit subpeccalo. Sed nec vendiiio tennit de j_re, rum el bseredem instituerat, ita tamen si boc me- nec in prsejudiciiiin hominis potuil reduudare : quod rerelur apttd quaiuor filias quas habebat. Duae et rationibus etlegibus manifeslissimeconvincemus. islarum filiarum gralanlcr ad hoc impartiuntur as- Nam et jure civili partes babemus roaximas ct sensttm, ul et libertatem assequalurelhaerediialeat. ipsius rigorem frequentissime temperamus. Honio Duaealise penilus conlradicunt- lslse qnaliior filiae, attt lapsus est dolo et calliditale adversarii, aut fralres charissimi, sunl liliae Regis niagni, miseri- lubrico et facilitale cohsiiii. Ulrolibet istorum mocordia scilicel, veritas, justilia et pax. Testalor est dorum sit Iapsus, restitulionis beneficiitm ei indtilDominus, qui in sanguinesacrificioruni Vetus Testa- getur. Si tamen adversarii cailidilaie laesusesi, menitim primo constiluit; postea Novuin Tcsia- eliam si sil roajor viginli annis, ei reslitulionem roentum sanguine proprio confirmavit. Servus vero imparlilur lex illa Codicis de dolo : Si major. Ad est homo qui cum creatus essel in plena arbiirii plurimuro imparlilur lex illa Digesiorum de empltone libertale, seipsum vendidit sub peccato, el facitts apud Celsum et dicta lege : Si tnajor, ubi dicitur, est servus pcense. Huic voluitinisericordia elpax quod si dolo uxoris inducUis quis repudiel hserediliberlaiis el haerediiaiis beneficinm impartiri, se.l talem, licet sit major viginli quinque annis, poterit lamen actione de dolo eonvenire uxorem. Ad hoc jtislitia et veritas e conlrario asserunt hunc utraque prorsus esse indignttm. Erat magmim inter sorores etiam el eflicacissime suffragaiur lex illa Codicis de liiigitim et crescebat conteriiio in imroensum, nisi rcscindenda venditione : Si dolo el lege Dolus, ubi quia pax interponebat partes suas et rogabat ea dicitur : « Quod si dolis adversarii induclus est qttae ad pacem sunt. Non probris, inquit, aul con- C quis ut venderet, venditionem praeses provinciae lenlionibus, o sorores, sed ratione etlegibus dispu- revocabit. > Dolus enim ex qualitate facti, non ex lelur; adeamus judiccm et coram eo lex noslra quanlitate pecunise sesiimatur. Si conlraclus est discurrat, peiamusjudiciumSalomonis viri pacilici, bonse fidei, quae in istis contraciibus exiiberanier qui facil tilraque unum id esl Cbristi. Oinne enim exigilur, ad idem probandum, regulam juris produxit iti inediuni, legem Consilii.el legem Convsntio; jiidicimn dedit Pater Filid «», sicut scriptnra est: Deus, judicium iuuin regi da, etjusliliam tuam filio ubi dicitur, qtiod consilii fraudulenli nulla est obliregis "-. Plactiit consilium in conimuni, veniunt anie . galio, nec mereltir cffectum qttod a fraude incepit. judicem et resumpto aliquantum spiritu misericor- Quod si consilii fallacisfacilitatesillapsus, ei reslidia ut sic niajore Irabatur affeclu, assuroit assesso- ttilionis auxilium non negatur argumento Codicis ris oflieium : eo enim tempore forte nondum fuerat de in integrum reslitulione minorum, lege Minoriilla constilutio promulgata de assertione lollenda. bus, ubi dicilur, minores viginli quinque annis Mnlia igiiur in primis allegans de roiseria hominis, resiiliiuiiliir, in bis in quibus se capios acslimanl ul ad pietalem judicem iucJinaret : Homo, inqiiii, licet dolus adversarii probari rion possit, el de CDper se non cecidit, sicul diabolus, sed impulsus _ dice, de liberali causa, lege Non ideo; „bi dicitur, eversus est ut caderet, et ideo miseralione est quod femina major viginli anuis, eliamsi a fisco sit dignissimus. Miseremini Jgitnr^ Pater, quia venit vendila, nisi gralia parlicipandi prctium se ipsani tempus miserendi ejus, quia venit tempus ss. Et vendi permiseral, non praejudicatur sibi. Et Diconversa ad jtistiliam, Quare, inquil, soror, vis geslis, de liberali causa, lege Liberis, t si quicunaddere super dolorem viilnernm istius miseri?Quare que sciens lantum... qui dolum allegai, ex perspiPatrem nostrum ad iracundiam provocas conlra cuis indiciis probet dolum; > per uxorem enim islum? Contra foliiim quod vento rapilur, oslendis dolo inductus est ut se venundarel sub peccato, et potentiain, et stipulam siccam persequeris; scribis allegal legem illam Digeslorum de dolo: Qui enirh, enim et inscribis contraistum amariludines, elconet Icgem Quisquis; excusat prseterea factum homisumere vis inisericordias pairis noslri qiiae perma- nis per ignorantiam et errorem, ul in Instilulis de nenl in aetemuro "3 et in sseciilumsseculi. ' hseredum qualilale, paragrapbo Sciendum et DiNunquid vis praescribcre cerlos firies misericorgcstis de jurisdictione omnium judicum, lege Super dise, ctijus misericordise non estfinis; cujiis pietaiis errorem, ubi dicilur, quia reslilutio datur, sicut "'Joan. 5. "Psal. 71. •* Psal. 101. «3Psa).60_ EPISTOL^E. - EPIST. CCXXXVIH 542 illis, qtii alium prselorcm pro alio adierunt; nihil A i indignalionis sagiUa dirigitur, nulli prseliis oiTensse irritaii stimulis; nec rerum provocati dispentliis, enim fecisse intelligunlur, nam qui errant nullo i aul modo consentiunt. Ultra adliuc procedimus, dicit '< verborum contumelia lacessiti, dum coronationis i instarent solemnia, ul infausto funere festutn •nisericordia. Regulareesteiordiiiattim.uldolussuus nemini debeaf protrocinari, ut Digeslis, prosocio, prsecurrerenl el bonorum luclu lsetitise organa prseJ * lege Verum est, paragrapho, Tetiipus, et est sen- venirent, fcadissimo conspiranles fcedere, adversus. 'regiam majeslatem eorum custodiae parum cauio lentia legis quia neinini subvenil doltts suus. 'commissam, in adversaria urbe triste noraen infeliEPISTOLA CCXXXVIII. citatis nomine comprobanle, intempesto nociis, Quis daret capili nteo fontem, ul roehs raceroris < s obruta caligine, suspiriorumque lurbine concitaia silentio, quod aniniantibiis ad quielem disposuit pro regiae severitatis immanilale, confuse lamenio 'nalura provida dispensatrix , de thalarai abdito, tittissimo saltilis humanse refugio, in morlis victi• velut imbrem incessanter educerel profluvia lacrymarum ? Quis serroones meos maledicae objttrgalio. 'raam prodilionaliler seduxerunt. Ad cujus sceleranis amarioraret absinlhio seu fellica conviciorum tum minislcrium exsecrabiliter consummandniii, acredine venenarel? Qtiis horrendae materise impa- I prout famse secretorum conscise rumor insinual, res inveclivas ironicse feritalis armarel aculco? " I posl funis laqueuro innoxii collo clandestine ac Quis linguse cuspidem ad deteslationis ictus acue- 'nocenter injectum, qtiem pro pleciendis latronibus, 'non aulem pro regibus suflocandis, legalis induxit rei, sicul fulgtir, ul invasor idoneus polenler transseveritas, et quod sine pudore non refero, ur.us ex figerem sceleste flagitium, nuper in deplorandae s memoriae dominum Andream, Jerusalem et Sicilise 'iis impias manus impudenler ingessit ad invasi regem, nefandis auxiliis perpelralum? Ifoc nimirum 'Domini scminarii vasa crudeliter perslringentla : s non salis audacter aggredior, metuens probabiliier sicque inlolerabili (ormenlorum angusiia vitalem ne tam gravis tamque airocis magnitudo nequitiae 'expngnare vigorem mortiferis crnciaiibus viia cesper mundi climala remotis populis divulganda 'sit. Posl hsec caninac ferocitatis terroino hon conforsan audientium crudelitalem excedat, mei mo- 'tenli, quse snpervacuaj inquietationis moleslia prscdam nesc.it vexare peremptam, exsiincttim dulum ingenii prsegravescat, et debilis eloquii su- ( corpus, ( peret facultatem : cum hoc feiale monsirum ct quod paulo prius allse spei magnanimus vegetabat s monstruosum spectaculum interior visus aspernespiritus, in ruinam pracipitii dejecerunt. Insuper lur impaliens, altonilus audilus refugial et irepidus 'nescio cujus prserabidi ftiroris exagitali vesania, iniraus horrescat. Sed qualiter potest quantumlibet C 'prout amici relatio paiefecit, ejusdem principis C perpense modestise freno compasci? quomodo laci- 'fuiieri omnem coniitivaro procerum, cunctam seturnitalis conclavi patilur oblirmari doloris impe- * quelani nobilium perfide sublraxerunt : illa pieial jura erga Dominum violando, qitse lis lus, ex publica co:isurgcns injuria, in personam frequenlijr 'in capilalibus «einulis imitatione. digiia servavit unius fldelibus universis sed prseserlim regali eminentia praedilisdalmnabililer irrogaia ? Heu quautum s antiquitas, ut si supremo concertalionis exitu allcr ' nialris Ecclesiae deirahilur slatui! quantum suo in alierum pra^valens sibi necis auctor exstitissei, derogalur honori, quod unice diligendtts filius pari- I post inleritiini non acerbitalis odio privataro acciter et alumntts velut inter ejus brachia trucidalur! piendo personam, sed humanitalis officio o.tnnem I Heu quam sordidis ignominiai;notis, quaro notabili- I pensando naiuram ejus exsequiis Iibere indulgerei. bus infamiae maculis hanc respergit aelatem et * jubar unionis! 0 sidus irradians, quod a turbitise 0 Italise mierum solum iirmandum, aequitatis solio ac praesenlia tempbra labefaclal hoc novura facinus, I insolita rabie iruculentum, incognitum barbaris et I pacis radio perlustraiidtim Clare diffudit Hungariam, praeleritis saeculisinauditum ! Dicite, qtiseso, quos f quot fueris obumbratum opprobriis, quaiitis denipriscorum voluminum stndiosa cura sollicitat, ubi f que suppliciis eclypsatum, nec scriplurali slylo 0 disserere nec produclae lamenlationis lenore sulTilongaevae referunt cornices aut antiquae iragceiliae D c cio declamant, ubi aliqua recensel historia seu veternm ( mediocriter explicare! Nain nunc ad laerymaanualium recolunt monumcnta , qttod priucipem 1 bilem casum per singulii seriosius prosequeriduro, dulcore clemenlise placidum, prosapiae splendore i utinam doctorem exitniutii facundae sapientise ac praefulgidum, sincero innocentise niteniem candore, s sapientis facttndiae pletiitudihe redundantem Hieroac primaevo adolescentise flore virentem, cujus i nymum, qui etiam de Hungarise partibus Iraxil indoles in parva setale gesia spondebai magnifica c orturri, sine suse gloriae detrimerito de sepulcri greet sub teneris adhuc annis dispositissimum regimen i mio poteiitia suscitaluni divina stti (errigense consideratio revocaret! Quid- si modo causae meritis praetendebal, sic inclemenler oppresserint, suppres- s serinl viliter, perfide supplanlaverint el succiderinl diserli oratoris eloquio sufliciehler'iiistructi; praeci( prsemalure, non hoslium patentes manipuli, non ex i pitati Andreseafliiclissimse genitrici acillustrisiiiiiae professo vel palam rebellatiliura cunei, sed curiaipsius consorti tam miserabiliter viduaiae, conira i; lium iino scurrarum cohorles et subdolse subdilodetestabiles criroinis auclores sententiam juataia d rnm catervae dolosis mtinilac fraudibus el conviciis d decemerei, vivificanle Doniino, reviviscens famofallacibus'stibornala?. lsti quidem, in qtios divinse s sissirous quondam Minos Cretx re.x inclytus prajciKli PETRIBLESENSIS 5« piiali ultor el genitor Androgei avus, ut legitur, A conculcari quam cxculi fecit, ul duorum jactura Athicos occisores e]usdem legis duranle censura me afficeret, quia restilulionem mihi humiliter fieri teterrimus labyrinthus implicuil, ct vorax absor- postuIabam,-non convenlum nec vocalum a se nec buit Minolaurus. Quid si Hungaricus Attilas ad ab alio, prius appellatorem, sine omni causa, sine vilales attras emergens, permisso sibi fiagello, quo omni judiciario ordine me suspendit. ln omnibus sui teraporis altrivit malitiam, nunc pro nalionis his autem non suflicit quod cito ovicula lua, suaeparticipe, sed saevitiae non consorle pielalis lissi.inepastor, rapla dirius affligiltir et torqueiur. auctore jubcnte pie desseviat ad vindiclam? 0 atvxii Cum enim expersus episcopos el omnes aliosque doloris vehemenliam, qnam ad morluorum praesidia potentissimos sui nec sufliciunt nec snffragio indimemoranda reflectil praesidenlium tarditas ad exbi- gent alieno. Respice senem debilem incessanter bendse jttsiilise metam interpellalis passibus gra- affliclum, nee enim aliud quaerit, nisi ul cum dolore diens, et in ipso processus exordio, si dici licet, canos meos deducat ad mortem »6. Proinde ne luus pelerequasi timide non cessabil! Sed lugeniis affe- Nabolh pro vinea vel pro Ecclesia sua potius occicttis hoc saltem solamine refovetur, quod etiam dalur, dura, inquil, sed sera est qtterela dicenlis minisiris cessantibus superni principis vigilanlia ad Acbab : Occidistiinswper et possedisii »7. Romani non cessabit, et eis quantacunque gravilale detenlis " principes olim solo verbo suosemnncipabant, quos se promptus accinget Deus zelotes et aget libere domini sui maliiiose vexabant. Emancipe buuc miserum et intolerabili servilute oppressum, ponDeus ullionum. lifex urbis Romanse, qui solus habes super omnes EPISTOLA CCXXXIX. poniifices pleuiiudinem poteslatis. Si vero magni — Querela anxia contra prmlalum. ARGUMENTUM. Diulissime hoc cruciattis fui, et adhuc in inlerio- einancipare sitnpliciter eximalur, sallem usque ad hoc terri- qtiinqiiennium; jam enim in membris meis responribus mei cordis hsec perlago dessevil stim quod excussa misene bilis in judiciis Deus longanimitcr mala le dissimu- sumaccepi; certusque vilae culi, Deus aliquid gralise vitalis adjicial lans fore destruet eum in finem quia persecutus hujtts exlra translimilabit untun animam. Poteritne Innoet devotumcorde magnificans loius eslhomines cenlius ita esse crudelis, ut oviculoesuse discrimen ul pecunias accnmulet infinilas, rapinis inhiat, enorme dissimulet nec eam faucibns irrtienlis eruat filius avaritise, idololalra pecuiiiae, servtts mammo- leonis aui lupi? Aul mibi pacem providere velilis, nse; ibi legit ubi studet, ibi cor ej'us quia thesaurtts aul quidquid habeo in manu veslra promitto et sine : quemque porlal gladium Petri, obtunderi ejus ulla conlradiclione resigno. Prsecepistis E. epo. cl elidcri jusliliam emollire, arcum Domini et rigorem C 1. decano, ut snper ablatis mihi justiiiam exbibeevacuare; inquisilionem quae facla est renl : jusliiiarium ego autem lerribiles ejus minas et ad cena semper vocaslis negolium vestrum; absiluldcgeet in negoliaiione opprobrium : clamal discrimina vilae meae consilio amicorum coactus neret in labella cpmpesco, el facit a magistris suis clamanl scripia, el voces digilo clerus,_clamal populus; eorum qui de insufficicnliaet inulilitate ipsius sub- puerili cogendum lacrymam ab oculo prorumpenmurrourando lestificali sunt nos quse ipsorutn est lcm iterum oculo resorbere. Vulgo dicitur eutn infeliciler qui conqueri de flageilo non aanunc nunquid Ecclesia parcet ci qui tolam Eccle- flagellari del. Audite, coeli, et auribus percipe, terra, masiam profanavil? Diebus fere singulis me pugnare roala quae patior et graviora qtiae limeo et ad besliam : eo sic pttgno quasi aerem gna oportct Si..... apud eum, qui prae omnibus anienec repugnans impugnor, sed eibici exspeclo. verberans, cessoribus suis terribilis est apud reges lerra? *" lestimonio, mihi testes quod liberare me potest et de •* ; ul silis Non ptigna est, ubi tu pulsas, ego vapulo tantum faucibus bestiaecrudelis eripere uno verbo, 0 unum frtiges abstulit, domos combussit. Supplicam et verbum, sis mea. 0 solatio, sis honor; o gloria damna haecmihi parel ipsi nfflicli etmagnatumplus D ejus, qui liberat pauperem a potente ac senem el subsannans.insuliabat gravius mihi damnum, dam- debilein cui non esl adjulor "9 : Infelix ego homo, numqtic et confusionem meam in tbcalrtim publicsc qnisme liberabit de carcere mortis /nijus 6,?Quam derisionispublicavit; in omnibus his, et nonest conver- infelice auspicio de dttlci Francia ubi natus el nuirisus furor ejus, sed adhuc manus ejus extenla "", ntin- lus et editus fueratn, in hanc servilem barbaram sum translatus, sed Innocenlio loquar, e.l cerquainbeneficiiim mihidabit nec in aliquobenefaeiel; maiificia vero ejos a posttempore siiaepromoiiouis tus sum quod de roalilia sua polest innocentia projtigiter iu libro experienliselcge : Quousqtie, Dotnine pulsare. ul quid lerram occnpal Jesu, durabit iniquitas, EPJSTOLACCXL. labor inulilis. Securis ad radicem posita est, nec — Dehortatio a vinculiscurialibus. ARCUMENTUM. esiqui eain succidere velit, sed qni malefactorem Dileclo et prsedileclo doiniuo el amico G. decano non corripil cum possil, oronia mala opera ejus facil, alia vice fruges violenter ablalas, luto polius Sancii Martini el Archid. Norwici, suus P. B. Lond. 543 "* Jiivcn. 5. »»Isa__5. »• Gei^.U. " III Reg. 21. »' Psal. 75. «• Psal. 71. «»Rom. #. EPIST0L„3. - EPIST. CCXL 546 arcbld., salutcm et si quid dulcius aut desiderabi- i dimiseritis,. linguam meam, pro cujusgloria ct s >lius Cslsalute. nore me trahitis, abscidam dentibus, el sic bonoGralias raagnas rcfero gratiarum magnifico el rem cujus pericula verebatur evasit. Galfridns inuniQco largitori, qui vos de fornace citrarum cu- Peronensis, quem in scbolis Parisiis vidi, postea rialium, qtiasi de gravi Jabyrintho aut potius de prior Claiwvallensis cleclus est in episcopuiu venlre inferi revocavil in tranquillam animae liber-, Tornacensem, qui episcopaturo respuit, ctlicetab tatem. Ubi quidem spiritns ibi libertas, ui anima illius ordinis abbatibus multipliciter coactus fuerit, hominis dc multiplici tnmuliualione respirans se- millatenus lamen episcopatum recipere acquievii; cum habilet, sibi vacet ac videal quam suavis est qtii postea dcfunetus cuidnm socio siio et /amiliari Domimts, qua libcrlate dolayit vos Chrislus. Ctim apparens, ct quserenti qtialiter scciim esset; rescniiiimundi gloria favorqiie magnalum vobis dtil- pondii ci : i Oftime, el scias nie a Domino certificius arridebal, ambitionem eirrise qttae multiplki catum, quod si episcopaluinsescepissem fuisscm de bonorum lenociniis vos palpabat, curo Joseph cujtts numero reproborum. » laciniam apprehenderat adullcra reliclo pailio atiProcul dubio prius probandi essenl, nam Petro fugisiis •'. Sane cordi magno nil est magnum : eliam apostolo non sunt commissae claves rcgni ideoquequod alii per discriroina corporis anintseque ctelorum •*, donec ter interrogalus in confessione vcnantur, vos qnodam faslu nobiii animaedespcxis- dilectionis et fitlei probarelur. Conquerittir Eccletis. Enimvero nobilis superbia cst praeferre sapien- siasles •* super lioc dicens : Vide malum quod est tiam diviiiis, honoribus bonestatem. Nam et sapicn- sub sole: stultum posilum in dignitate stiblitni el salia divilias et delicias suas babet, sicut ipsa in lioc pientes sedere deorsum. Vae homiui si praesit et sui nominis dicit: Apud me sunt opes superbwel glo- non prosit, si prscsideal hominibus el non prsesideat ria «*. Proinde toiis in boc medullis animae vobis ei Dominns ! In electionibtis olim divinum imploracongratulor; nam in contrarinm verae amiciiise ve- balur anxilium; bodie nulla oratione pramiss>, niunt omnia quaeamicis cedere credimus ad liono- nulla praticedenle inquisiiione de viia, de scientia rem et pacem cordis animaeqtie saiutem : currant illitts qui ordinandus est, cseterisqne meritorum caeleri ad diripiendum sareinas hujus saeculi, cireumstanliis, quorum longttm Apostolus calaloponentes animas suas, pro quibtis morluus Cst, _ gum lexit scienter; hodie seqiiuiilur homines conquasi sub jaclu aleae, dum circa anibiliosos tionores tra proprise cohscientise senieniiam magnalum faspiritu dsemoniaco agilantur non sine periculo vorem et vagse opinionis incerium. Princeps popu'1 6" perdilionis aelernae. Hi sunl quos exagilal spirilus £ Israei Moysesin libro Numeri pro successore sibi btijus mundi, spiritns verliginis et erroris; qui substituendo Dominum deprecatur. Proviitcat, iueriguntur snper venlum ul gravius cadant, qui mil- quil, Dominus virum qui sil super mulliludinem lunl se in lurbain populi el peccata duplicia sibi hanc, el mcretur audirc responsuro : Totle, Josue, accumulant. Sancttts Eusebius scribit quod sicut filium Nuni, virum in quo Spirilus Domini esl, et gemma in luto, sic ponlificalis auctorilas si collata pone manum luam super cum, ul ingrediaiur et egresit inbonesto. Prosequimur verbnra Saloraonis : Qui diatur anle populum metim. Ideo Moyscs dum mitdal honorem insipienti, sieut qtti miltit lapidem in liltir ul liberet populnm Israel de _Egyp'lose faclum acervum Mercurii. Super his non lacel Hierouymus; impeditioris lingusc ab heri ct ntidiustertiiis proli67 eliam, qttamvis sanciificatus cujus ad Pammachium verba haec sunt : « Clarus tetur 60.Jeremias bonos vilescit in turpl. » Et ut bestiarum cxeniplo ab ulero, cum ei Domiimsoflicium legati et doctsiconfundatur ambitio humana, snbjungit : i lnler ris injungeret, limens iiisufficientiam suani, quasi elemenlarius puer esset, excusavil se dicens : A, a, animalia non degener laurtts prsecedit armentuii; sed corpuleniia viribusque prsestantior : in elephan- a, Domine Dcus, nescio loqui, quia puer ego sum. tis eiiani robnstior el eleganlior stalura qnadam Quis bodie suum imperfectum allegat? quis impepraerogativa omnes alios anteccdit : hodie auiein D riliam suam detegil? qnis indignum se repulai? obrepunt pedibus et manibtis ad honorem, qui, qttis renitilur? quis reclamal? qnis aufugit? quss s; jtixla merilorum suorum exigentiam, locum in Ec- hodie facit sicul plcrique fecere sanctoruro, qui clcsia lenere novissimum non deberent. i 0 qnam in cavernis foveisqtte, ne poniificarentur, absconfacit hac lempelonge estcor corum a proposilo beati Ammonii, de deruni? Indigna talium prselatura state ul ecclcsia, qttae olim libera erat, cum Agitr quo sanctus Hierotiymus refert, quod cum propter litteraturam et honesialem suam a clero et populo cohlemptibililer ancillari cogatur "8. Et esl parain episcopnm raperclur, diu renilcns et prsevalens bola instaniis temporis quae olim dictum est ", labernactisibi, ne promoveretur, aiiriculam radicitus ampu- quia repulit Dotninus laberuaculum Silo, dicetavii, faclaque relatione ad melropolilanum re- lum suum, ubi habitavii cum hominibtis.Olim cum bat Deus Ecclesiae : Ponam le in superbiam swculoscripsit eiim ntinc episcopatu dignuin. Sed iieruiii ad catliedram traherelur : Nisi me, inquit, rum; gandium in generaiionem et generationem. •' Prov. 8. «»Matth. 16. " Cap. 10. " Cap.27. eeExod. •' Cap. 1. *8Gal. i. »'Gen. 59. 69Psal. 77'. 18 PATROL.CCVO. 545 PETRI BLESENSIS ' Sis Suges iae gentium el mamilla regum lactaberisT0. A non redealis ad vanilates et insanias falsas, setl Nunc autem non solum ablactata sed abdicala et anima vestra tot el tanlis elegantibus disciplinis imabjecia csi, el non est qui consoletur eam ex om- btita, ei serviat, cui servire regnare esl. Vacate, nibus charis cjus. Facit sunt hoslcs ejns in capite ", quseso, leclioni, el descendat frequenier aniinus filiique ipsius aveilerunl se et non servaverunt pa- coniemplator in hortps aromalum; ut ibi pascatur .(«•ii, conversi sunt in arcum pravum 7S.Uli enim, deliciis spirilualibus et gralissima sibi colligat lilia -jqui sedent in catbedra Moysi7a, suslinent Eccle- gaudiorum. Verbum quidem Hieronymi est: « Oiium •siam exaclionibusopprimi, et in prsejudiciumecclc- sine lilteris mors est et vivi hominis sepuliura. » «iaslic.se libeuatis, signumque servilutis perpctuse, Testimonio uutein Salomonis : Oiiositas amica est spbnle permillunt sibi auriculassubula perforari7*; animae.Est lamen olium quod aedificalad salutem. sihi lamen videntur poniifieis implevissc oflicium Nam vacare a curis et sollicitudimbus hujiis mundi, si de patrimonio Crucifixi, de pauperiim sudore, de el legere ac sludere, oiium quidem negoliosum esl extorsionibus subjeclorum, palalia conslruunt, si et negoiium oliosum. De hoc otio Salomon dicit : vivaria piscium ct ferarum indagiries amplissimas Sapienliam scribein olio, el qui minoralur actu, percircnindncunl, el oblili pr.roissionum quas in con- cipiet eam •*. In litijus rci figuram discipuli Domiui secratione sua dislinxerunt labiis suis, de commis- Sabbalo, id est die olii iranseuntes per sata fricasariim sibi aniniarum cura non cuvant. Liceret bant spicas et vescebaniur iis 8k. Nam in lempore cis de licile acquisilis vivaria el cselera construere vacaiionis subliliores sentcniias, quibtis reficiunlur ct nihilominus circa salutem animarum vigilan- animse trabimus de occullis; denique porla in Ezetius et diligentius excubare. Possunl illa facere chiele s", quaerespiciebal ad Orientem, non aperieet ista non omillere 7«. Utinam saperent et in- balur,"nisi in Sabbalo, id esl in oiio sancto. Proplelligerent ac novissima providerenl '•/ licet enim lerea quaeiile vobis soliiudinem a slrepittt bujus ntinc liumanum judicium videantur evaderc, sacrse mundi. Nam de his qui volunt vacare el videre Scriplurae lestimonio : Cito et horrende grave.Mdi- quam suavis est Dominus86, loquens bcaltts Job *7: ciunvfiethtsquiprmsunt, etpolenles polenter tormenla Hi, inquit, sunt, qui adificanl sibi soliludines, palienlur •". Judex ille terribilis dicit: Ega ipse re- ne vocem audiant exactoris. Exactor est spiriiia qnitam ovesmeas 78.A quibus requisiturus est oves neqtiam, qui velut insirumentis vocum mansuelis suas nisi ab his quibus commissaesuni, qui cartim princifnim graliam turbat veneno linguamm pro•laclc et lana el camiibus abutentes potius exhibeni caciiun. Nonne voces seu liuguaeipsitis sunt adtilamercenarii quam pastoris oflicium? Propler hoc ir- g lores subdoli el detraclores, sicut dicil aposlolus ritavil ipsius paslor Deum; dixit enim in corde suo : Paultis 8* : Deo odibiles bi sunt, ranse in penetranon requirel 79.Cujtis istorum assertio prsevalebil? libus regum ipsorum. Nec desunt hodie in curiis Juravil Dominus exerciluum, dicens : Si non, ut lamnes etMambreqni apud Pharaonem Moysi adpulavi, ita erit, el quomodo menie tractavi sic eve- versantur 89. Acbitophel quoque mulios in curiis reniet 80. Neminem sane judico : esl qui quwrat et liquil haeredes, qui consilia magnaium infatuani. judicet 81; ncc niibi succenseat aliquis quod os Multi Aman hodie sunl, qui regem Assuerum in iiiciimin ccelttmpono aul quod ovis ego pastores jdiumet exitiuminnocentisMardochaeisollicitani", accttso. Stiflicit mihi, si cum aliis ovibus liceat me Pleniludo voti mei et summa exhorlaiionis hsec balare, pastorumque negligentiam, qtise vertilur in 3St, ut accingaiis vos ad opus forlitudinis, ne prsecotnmune discrimen, flere el plangere. Circuit lupus ;larae primitise spirilus in vobis degenerent, sed per ul oves rapial, et non sil qui eripial. Nam inlerest -brisli amorem mundique contemplura in fruclunt suramtiin excitare pasiorem ut oves miseralus eruslitiae el salulis seiemse manipulos coalescanl; ranics congregel in ovile, et circa gregem suum iiullamque ordinis observanliam suadeo vobis, sed curara sollicitet pasloralem. Praesidcnlium siqui- iic obsecro vivatis in sseculo, ul allior sseculosilis, deni gloria summa est converlere incredulos ad D it habeaiis sub pedibus veslris mundum, et juxia prudentiam justorum, et parare Domino plebem 1'erbumApostoli: Quserendoel sapiendo quae sur91 perfectam. Utinam, juxta verbum Evangelii8S, glo- mm sunt veslra conversaliosit in ccelis". EPISTOLA CCXLI. riam, quae a Deo est, quserereiii, et non eam quse esl ab hominibus! Ipsa enim cst venlus urens et \RGUME»TUM.— ConsolaloriaP. B. direda, episcopo suo, graviler in adversis afjliclo. pestilens aer et corrumpens. 0 doxa ! doxa ! o gloReverendo Patri el domino H. Dei gratia Sar. ria fallax ! o inflalio auriuin ! o vesica lumens, vacua tara pleno vento quain nihilo ! Sicul ergo < ipiscopoP. B. Lond. arch., salulem et conslantianV n advcrsis. inccepistis, cor vestrum stabilite in Domino et in Qui prius de vestra gloria gloriabar, de vestra. lapide adjulorii. Vestrum lirmale proposiium, ut U7 7SPsal. 77. 73Mallh._5. n.£xod.H. 7»Malih. 2o. '• sa. 60. "Threnl. .lenl. 52. " Sap. .6. !*Ezcch. 54. " Psal. 10. 80Isa. 14. 81Jos. 2-2. 8SJoan. S. »• Eccli. 58. "Malth. 12. «• Uap. 8 iO. 8' Psal. 45. «7 Cap. 3. •B Rorii. 1. *•' 11Tim. »• Esthen 5. »' Col. 3. 9SPliil. 3. EPISTOL^E. — EPIST. CCXLI. 549 850 nunc affllctione aflligor; nec enim fidelis amicus est A iransibit •, sicul fumus deficiet.et sicut somnium A qui pressuras amici sui dissiroulal, qui eas condo- avolabit. Dives nimirum cum interierit non stimet lcntis affeclu suas non ellicil, qui casus adversitalis omnia, neque descendet cum eo gloria domus ejus *. illius commiiniralo compassionis liuroero non sup- Dormierunt, inquit, somnum suum, et niliil invenepori3t. Proindc^proposuiquod valeo et debco facere, runl omnes viri diviliarum in manibus suis *; pro(Jevoisescilicct scrvitutis obsequium vobis exhibere, plerea viri sublimcs ei in eminentia poniificalis lanqtiam dnmino, affcclusquc lideles el filiales ut speculsc cor.stiluli divitias abliorrere debereht, sicut pairi, nc in hac sapicntia bonorum vestrorum mens cfleminalriccs aquas Salmacis; nam Apostolus vocat eas impedimcnta Iiujus ssecttli eo quod salulem insiicia talibus absorbcalur in tristilia, cl salularibus moniiis delinita in prscscnli iiagello graiiam noslram impediuni, enervanl animos forles, emoldivinse dilectionis agnoscal. Uiinam me et dominos liunt conslanlissimos charitaiis affcclus, a divinis mcos corripiat jusins in misericordia •«, ncn in fu- bcncficiis nos elonganl, iino auferiint nobis DomiTore suo, iic vehcmcntia verborum patienliam cor- num, et quid prodest liomini, si habcal divilias dis frangat! Visilat cquidem elcclos suos oricns ex Crsesi, glorias Salomonis. quidqiiid ct Julius Caesar nlio ", nunc visionibus, nunc scriptis, nunc bene- snt niagnus Alexander caeierique potentes in terris, 3 iiciis, nunc flagellis ccclcslis mcdicus, nunc ulens B in thcsatiris ac deliciis possederunt, si sum animm caittcrio, nunc fomcniis; nunc adversa, nunc pro- paiiatur detfimentum *\ Porro sunl qui divitias spcra, circa nos salubcrrima moderalione dispensat. Congregant, ut se per eas redimant a damnalione Propterea in spiritu huinililalis amplectenda est terribili. Sed Eliphas in libro Job dicit * : Non divina correciio, eiiain si fiat immissio ejus per credat tjuis in errore deccplus quod aliquo prelio sit angelos malos; nam cl Apostolus-9", nisi eum Sa- redimendus'; non enim corruptibilibus auro vel artanas colaphizassel, non audivissct a Domino : genio se redimere homo polesl, sed per mundi Sufficil tibi gratia mea, nam virlus in infirmitate conlemptum, per.sui abjeclionem, per hurailiialem, perficilur; pccna quippe transitoria Iransigit cum t per fidem, per spera, per amorem et compassioneni aeterna, piusque judex babitc pro fttstibus qusestione proximi, per morlem Christi, et per eam qua Deum furem acerbc flagellal, ul abscisioncm capitis aut lenemur diligere cbarilalem. Amor divitiarum sic furcarum discrimcr. evadal. Quocirca solerter scsti- hominem frequenter absorbet, ul neemedilari, nec manda sunl Dei judicia, quibiis nos examinat; ho- audire ucc annnniiare ipsi liceal verbum Dei. Iu minem cr.iai quem diligit visitat diluculo et subilo forma eruditionis noslrae mulier Saraaritana prius probal illum, mortificat el vivificai, deductl ad infe- „ , dereliquit hydriam 6, per qtiam cupidilas bujus ros el redueil; pauperem facit et ditat, humilial et saeculidesignatur et cucurrii praedicare populo versublevat •«, bominisque salutem misericorditer in bum Dci. Sequamur, quaeso, Prophcta? coiisilitim lanla vicissiludinum varietate procurat. Quod si dicentis : Divilim si affluant, noliie cor apponerc 7. Deijs converlit in auram incumbeniis procellse di- Non divitiae, sed cordis cupidiias probibelur. Unde scrimen, continuo concurrunl ad diripiendam hujus Aposioius : Non qtti habenl divitias, inquii, sed qui sseculi prsedam. Ponunt animassuas quasi subjacm volunt habere divitias, incidunt in tentalionem et slese, nec habito respectu ad Dei judicia vcl ad laquettm diaboli 8. Possunt ergo liaberi divitiac, pericula hujus vitse curis ssecularibus se immer- sicul cas Abraham habuit ex justis catisis ad ustis gtint, seque atilumant obtinere Deum et mundum. liritos, ad gratiam hospitalitalis, ad sustenlationem Scd vae homini incedenti duabus viis, quia nemo patipcrum, ul nos in stta tabernacula reeipiani. polest duobus dominis-tervire»7; diversus est enim, Ipsorum cnim est regnum cxlorum ', ila quod non nam amori mundano non communicai amor Dei; solum sibi babere, sed coinmunicare aliis illuil posaudi poetam: stint. Consolamini, filii paupcris Crucifixi, discipuli Serla bipertilo cum mens discurrit ulrinque, Pelri, qui non habetis argentum el aurum, sine Allerius vires sublrahit aller anior *8. ,-. argento redimcndi. Froperate, emile etcomedile: I Denique liis quos cupidilas excsecavil immittit Dcus regnuni enim boc facilins sumunl nihil babciites rotam malorum; dum enim in avaritiae labyriiilbo qnam omnia possidenles. In sancta paupertate est circumvolant cl aestuanl importabilibus curis, Sam- rei tam preliosse commercium conferique paupersonis exprimunl miseriam privali oculis et ligati ad las, quod divitiae conferre non possunl. Vide hec molam. Expcrienlia vero quotidiana docemur quod quara lucrosum sit non babere partem in ruina quidquid homo laborat sub sole !9, quidquid in ssc- liiijus saeculi, ul partem habcas in Christi resnrreculo molilur, ambil, congregat, quidquid per solli- clione, ut recipias pro transiioriis bona quse lilii citudines et aniraarura discrimina suis usibus prse- mansura sunt sine tine. Scripiuro esl euim : Diviies parat aut conservat, tolum.ad nihilum deveniet eguerunt el esurierunt 10. ldeoque dives indigere lanquam aqna decurrens 10°,tanquam visio noclurna non credens semper sollicilus est sui. Sed bcatus *' Psal. 140 9i Lnc. 1. 9«II Cor 12. »• I Reg. 2. " Malth. 6. »aOvid.R. A. 445. »» Eccle. 1. » Cap. 15. • Joan. 4. 7 Psal. 61. 10,Psai. 57. »Joh. 20. * Psal. 48. 3 Psal. 75. 'Mallh.16. • 1Tim. 6. » Maiih. 5. " Psal. 13 ' PETRI BLESENSIS : 55_ -qiit dicere potest: ^go aulem mendtciissum et pau- A filios Josepirut ei siiiistra roanus impoiiatiir qui L per: Dominus solliciius esl mei". Sic dives sui, dexteram exspeclabat '». Per sihisifanV advcrsitas, Dominus autem solliciiutlinem pauperuiri gerit; per dexicfarii pibsperiias desigriatnr. Rccolite ergo Doniiiiiisparcit pauperi et inopi ct animas paupe- inier prospera et adversa suffereniiam Job et pali" rtim salvas faciet. David scicns qiiam prctiosus et enliam Clnisii edFuihqiVeonsiantiam, qni rapinam c nobilis sil apud Deurn lilulus pauperlaiis, licel sit bonorurii stiortnh-ciirii gaudib peifcrelxini. Prnimie despicabilis apud mundum , inler divitias regaies et iiiilius vesfrae paleTiliiaii;siibrepat dilfidenlias nnw in throno fegio sedens.qtiia paitper crat spirilti, liis,nec Cnimiibbreviala'esi maniisDohiini, nl ablata _ecure dicebal : lnclina, Domitte, aurem itiatn et rcslatirare non possit. Dominns qtti dedii ipso absexaudi nle, qnia pauper et iriops sum ego ls. Paii- tulit, sicut ei placuil, ita faclum estss; et benepertas enini aesiimaiur apud Deuiri magis ex humi- dicendo nomini ejtis dicite cmn propheta: Jr«m lilaie ahimi quani tenuitalc patrimonii. Proiude Dominiporlabo, quia peccaviS Eram filitts irse et 3. Saloihori dicit : Substanlia botninis secuhdum cor iram Doinini meriii. Scio lameti; Domine, qtmd e •cjns, nudi beneficia paupertatis. A se. omries curas cumiralus fueris, misericoidimrecordabetis*i; lcnni mordaces eliminai, Isaia cantabo: Confilebor tibi, Domine, quoniam ' iralus es mihi: conversus esl fuiorluusel consoluct tn proprio purgata camino lusesme *"*'. Absii, dulcissime Pater, omnis nitirignero piirgalorium non formidal. iPauper cerlum rouratio apnd Deiini velpfoxiinnm, quia teslinionio .pignwsfuturse'joctindiiatis babel in se,jantque primilias salutis seternse degtistal, el quasi de ligno prnplieta;: Bonum esiprwslolaricum siknlio salutare viiuj colligens desiderabiles fructus, qni lesiimonio Dcum %".Erit chim in siletilio forliiuilo veslr.i; vobis videniur amara, Apostoli sunl: juslitia, gaudiumel pax in Spiriiu flagella, qtiaeso,Domini, quse sanclo »3. Ejtis csl quod Domiims in brevi eum in iri ipsiiis dileciione dulcescant; diligcnlibusauiem hsereditalis perpetuae in- omiiia cOoperaniur in bonutn", ncc permitlet voi plenariam possessionetn trodticet et canlabit exsullans : Dominuspars liwre- tentarisupra id quod poteslis, sed faciel eliam cum ditatis measet calicismei: lu es qui reslitueshwredi- leiiialione proventum ,s. tatcm meammihi u. Dives moriens dolet a se suas EPISTOLA CCXLH. AD G. ELECTUM 5IARI/E. divitias separari. Pauper, !)ltitudinem lnijtts niundi S. caieans pedibus, ad concupiscenliam vilis praedae Reverendo Palri et dominoG. Dei, gratia eleclo suos octtlos inclinarc dedignalur. Repulat enim di- Sanclae MarisePETRUS, elc, salulem in eo qui in viiias ccenuro. Nam, dnm fiducialiter aspirat incoe- C elcctis suis miiiit radicem. Cum bonae tnemoriae al>bas, Pliilippus noinine, litin, abborrel divitiarum nomen, dum ipsum ad deIicias coelestes festivus exercitus ccelortim exspc- iributuminortisexsolverit, —lesliir.onio enim procial. Dives valedicens sseculiaflluenlisepauperexil. pheise fceduscum morie percussiinus omnes, quia Quidqtiid cnim in mmido affluit, defluil, suumque responsum morlis habemus iri nobis s9, — electus amatorem perefliuere faeit. Audi, quseso, Aposlo- es, Palercharissime, a luis fralribns in abbaleni. luin de stiis compauperibtts disseretiicm : Tanquam Sic nsmque a diebus anliquis Ecclesiaepropairibus ifistes, inqtiit, el temper gaudenles, et tanquam nihil nali stint filii, et juxla verburo Oseae,Suscitdt DoItabenleset omnia possidentes,lanquam morientesel tninus de filiis prophetarum, ct de juvenibus Nuzaeccevivimus". Insinuat Aposlolus per hoc adver- rwos ao, sic veteribus aniicis evartesceniibus novse bium lanquam, quod mala quse. pauperes paliuntiir propagines ad ulteriores et dulciores fructiis amiiii hoc saeculo,vera inala non sunt, sicttt nec bona citise coalesctint. De vestra gloria glorior, quia divilum vera bona. Quorootlo vera bona csse pos- sunt Domininomine maghoruni qui suht ih tena in- veslra: magnificavit Doininttsvobiscum misericorsmii, quse iranseunt ad momcntuin?Z)erfMCMn(, quil, iu bonisdies suos, in momento autem ad in- diam suatn, si famen miscricordia est, et rion Exislimat dives inter divilias D polius quaedamprobalio, ut quaeslus honoris quan[srnaMleseendunt»«. doqtte transeat in quefelam. Sera vero qtterela esi, ct delicias suas se ccelo sequalem.Sed Cum dixerit: Pax est et securitas, lunc repenlinus ei superveniet Etevans allisisti me *', eral longe securius coesse interilus ", eiimque ciim divile purpurato subilo qtiam pfseesse: meritorium lamen valde esl si sic absorbebit infernus. Qtiod Veriias iii Evangelio no- pra'sis ul prbsis. Cbarissiine mibi Paler, diim iu tans:'£( lu, inquii, Gapharnaum, usque in cmluin minore oflicio niinistrabas, ssepc fuisli libi ipsi exaltaberis et usquead infernum delraheris ls. Sic scandalo, frequenler laedio, semperqtte periculo; prwlerit figura hujus mundi 19.Sicdives epnlo acer- iiunc aiilcm snper candelabrum cohsiiititiis inlr.isli bissime crucialur, et Lazarus in sinu Abrabse re- arenam eventus ancipiiis. Naiii si possessionem quicscils 0. Sic Jacob canccllai mantts suas supcr solliciludinis cl animafuni discriinen penses, foris Eol " Ps-tl 59 "Psal 85. »*Rom. 14. *4Psal. 15. 13HCor. 6. »«Job.21. »71Thess. 5. »8Ltic. 10.' '» ICor. 7. *»L'uc.16. !I Gcn. 48. *sJob. 1. *• Mich.-7. s,Habac. 5. s" Isa. 12. " Thren. 5. "Roin. 8. 5*ICor. 10. »9HCor:l. 30Anios2. 3,Psal. 101. •553 EPISTOL.*..— EPIST. C.CXLil. 551 sunt pugnse, intits timores; juxla verbum Salomo- A veam : non ut volucres nidum, non loculos sicul nis: Iromisisli le.in lurbam, el alligasli tibi pec- Judas, a primilivis niotilms ad oleslrcnae meaemovi, cata duplicia **; id plerique noluit lalere sub Pater venerabilis, molus tuos rcdolentes mansuemodio et intra conscieniise fines claudtinl interioris tum socialem ad coinilum hurailiate conditas, et atl gloiiae bouuin, foventes in sinu memoriae verbum oranem coropositas honestalero. Vulgare esl quod iilud propbelicum : Secrelum meum tnihi, secretum honores vel mutani aut polius monslranl : adminitneum mihi **. Pater amanlissimc, in vana distrahi stratio, quseso, prsesens nunquam ab illa morum ic oportet, pro aliis moiere, sollicitari cum Marlha, nobililate degeneret ; nulla elalionis,*tiulIa glorise posiponereunura illud necessarium, et transire de lilulalio de lua protectione obrepal ; si gloriari Marjaeolio ad querodam aniinae labyrinihum; porro oporteat de tuis iufirmiialibus, glorieris ut inhabijj-in sic exterior te sollicitudo rapiat ut animam tet in te.virtus Chrisli ; si enim ad hoc onus infirliiam, pro qua Chrlsitis morluus est, cnrarum saecu- mum, si tiiinus idoneum minusque dignuin le relarium abyssusabsorbeat; quamdam itaque inleputes, ips.a tui objeclio convalcscet ad gratiam, exriorem sollicjjjjdinem semper tibi iralum feras, ut uberabil ad fructum, cumulabitur ad coronam : ipse in se colleclus animus ad exleriora nou defluat, non bominus gloritc dicit: Si ego qumro gloriam meam, atlendat quod apparet foris, quotl exterjus sonat. gloria mea nihil esl 39. Gloriam , inquil, ddinvicem Inter multos eris lecum, factus de illortim nuinero quwrhis, el gloriam qum a solo Deo esl rion vultis 40. qttos beattis Job insinuat diccns : Hi siint qtti Non nobis, Dotnine, non nobis, sed nomini luo da aeilificant sibi solitudines, ut vocem exactionis gloriamil. Ttt vero, Paler, si in Deo volueris glonon audiant. Sic ergo ministres utiion viluperelur riam, novcris insipiens ut qui gloriantur "in Domuio roinisteriiim iuum,jit scrvuin siiiguloriimlerepules, glorienlur, illam vero glorise, quae est ieslimoiiium. omniuni sis dominus, omni sicin le conlemplaliva conscieiuise tttaeDoinino et non libi ascribe : nam, ct activa vices suas allernenl, ut millum tcmpus ut verbo Aposloli utar, Quid habes, quod non dcctbabeas feriatum. Melior est spiritus qiiam corptts, pislits? Si ergo le ad vocem demulcentium aures ct corpofis exercilaiio ad modicum prodest; pietas tuas aura favoris alllaverit, sit in corde el ore tuo autcm valet ad omnia, habens promissionem vitw verbumillud Aposloli, Gralia Deisum iulquodsumL'',' nihil est quod divinae majcslali ramiliafius aut conqnw nunc esi pariter el fuiurm 3V.„_mulare erg# charismala meliora a"; caroenim cl sanguisregnupi fidentius assistat, el gratius quam vera humilitas : Dei non possidebunt : Caro non prodest quidquam36; ipse auclor liumilitalis se quolidie humilein confifructus auiem spiritus sunl charitas, gatulium, pax, C tetur et tnilem ; sed non veniatpes siiperbus, sett palientia, longanimitas, fides, modestifi, mansueludo, quanio inajor es humilia le in omriibus et atlminiconiineniia, casliias " : bonum est solljcilari cttm slrationem hanc ontis repttta non honorem : 01»Ma.riba, sed qiiietius esl sedere ad pedes Domiiii nemque molum superbiae pruiientis verbo illo Saiocum Maria *s, providere Dominum in conspecttt monisexsiirpa: Polentespotenter lormenlatolerabunl, luo, semper vacare, el videre qnam suavis esi Dc- utqtie cilo ei horrende judicium fiet his qui prwsunt*''. minus : postquam ergo disposueris ea qtise ncces- Cogita semper quod requiret a le Deus de omnibtis sitas fralerna deposcit, descendc in horlos aro- suis exaclissimam rationem. Propter hoc irritavit aiatum ul pascaris dcliciis spirilualihiis, el graiisimpius Deum ; dixil enim in corde suo : Non requisima colligas lilia gaudiorum. Cum enim animani rel ". Deus aiileni per Malachiam : Ecce ego requittiara resolveris ad qnieiem, nullus, quaeso, eani. rum oves meas d.e manu pastoris *'.. Dominus dicil, excilei, donec ipsa velit; nec perlimeas ul le (jtiis Requiram,"nnpius dicit, Non requiret. Cujus putas asserlio praevalebil ?'Yerbum lsaiie proplietse est : praepropere ab amplexibus vacttet, c't ab uberibus sanctse voluplatis anbelel. '. Juravii Dominus exerciluum dicens: Siiton, ul putavi. Scjs qtiod sanctae Regulaeprofcssores, si ssecula- ita eril,el sicut mente traclavi sic eveniet". Nolile, ribus ncgotiis curiose se inv.olvcrini, inagna spiriqtiseso, wmulari in maligttanlibus ".. Sunt eniin abttialis exerciiii dispcndia' patiunlur; navis cni»), bales quaerenles quw sua snnt, non quw Jtsu Cliri*. licet inler procellosos lurbiucs statim non pcrcat, sli M: a fructibus eorum cognoscetis eos "". H', anireriini tamen suarum jacluram sustiiiei.ut iii portum inariim cura omniiio posthabila, snininam sui.oflicii vacua inanisqu.e pc.rvenia.t.EIegeruiii te rratres tui : rcputanl, si in suam et suorum perniciem possesesto in illis quasi unus ex illis : ;edilica eos breves sionetn Ecclesise suse per fas iiefasque cttlturis et acdificiis magnificent quse et dilatenl; animarum actu.ynliu, habitu etgestu :sicteamabilemexhibeas ctimiiabilem, ut lola conversaiio tua aedificetalios vcro quae a spirilu limoris coiiceperanl fruclum saa.d salnicm: agequod nori solttm libi expediat, sed ltilis quasi aborsiini perniciose procurant, ul eis merito aptetur verbum salulis propheiae-diceniis : qcwli _ quasi Filius hominis veniebat, et usque ad Anii- A raraus ergo Salvalori nostro. Saluteinus eum . Talis kleest aui ingreditur adsalvandas genles. Occur- esl qtti prse nimia benignitale sua, antequam voccS7Dan. 7. s8 Dan. 9. *9 45. »4 Isa. Cor. Ephes. 3. »» Psal. 88. " II 3S 5. 3! Psa). 17. »' Isa. 4l 19.. 35Psal. 9S. »« I Thess. i. " Psal. 1. »8 Psa). 94. Psal. 117. 40 Psal. _1. »» Psal. 141. »• Psal. 39. "° Geu. 40. *« Psal. 41. " Psal. "9. Psal. 117; 48Isa.-53. Mailh. 21.. 4»Psal. 8. 4-»Ecdi. 14. "»Jer. 13. PETfll RLESENSIS SERMONES. 5§3 tur, se ofleri; bonits est anknse qtiserenti se, ct oc-.A tela, fratres, praeparandum est bospitittm corporis currenli sibi,anieqiiam inviielur hilaris el fesliniis nostri, ne quid in eo rcperiai, quod oculos suse occurril. Non ignorabat hoc Isaias qnj.de tali oc- majeslalis oflendat. No.n.sit in eo uxor liligiosa, ctirso loqtiens : Occurrisli, iiifliiit, Iwtqntiet facienti fumus, aut stillicidium ; nam hsec tria hpspilem dt juslitiaiiij in viis luis recordabitfir tui *».,Sicut ati- domo ejiciunl, concupisceniia scilicet carnis, et tem iuvilanti sponte se offert, ita inv.iialtis hospi- •concupisceniia oculorum el superbia viiae. Quare, lium roganiis jntrare ssepe dissimul.il. Ideo violen- fralres, dedignaretur diverlere ad vps, si devole lia precum et devolse humilitalis obsequio esl traet hiimiliter tractus fuerit, qui tloinuin Zachsei u.on Jiendus. Incedens cnm dupbus uiscip.tilis, Jicet ctim vocatus inlravit? $i Zachseus dimidium suorum eis ei .a,b eis vellet in hospitio rccipi, se lamen bonorura dedil pauperibus ; si fraudal, quadruplum loneius ire finxit •". Duo etiam angeli adorante ct restituit *'•: certe multos Zacbseos bic video, qni supplicantc Lat ut inlrarent domiim ejus, dissimu- non solum qtiadruplum restitueruni , non solum labant, et dicebanl : Neqnaquam, scd manebimus dimidium bonorum pro Christo, sed omnia bona in platea "«. De.discipulis autero legilur: Ei coe- lemporalia reliquerunt. Non dedignabitui cum bogerunt eum "'.; de Lot verp scripmm est, quia an- minibus babilare, quia Filius hominis cst. Ipse ad gelos oppido coegit intrare "•'. 0 coaclio sancta! o nos veniat et mansionem npud nos faciat, ul nos tla violentia commendabilis quae Chrislum et angelos hac mansione educat ad illius seternaebeatiludinis mansionero, in Tqua est pax quse non deficit, lux hospites facit! Si crgo, fratres, ad supplicalionem noslram dis- quae non exstinguitur, el gloria qtiae non transit I . simulaiione aliqua usus fuerit, quasj velil longius Quam riobis praestare dignelur, qui cuin Patre ej ire nostrnmque declinare hospilium, violenler in- Spiritu sancto, vivit et regnal Deus, per oronia sajslcmiis. NuJla enim violenlia major polest inferri, cula sseculorum! Amen. SERMO 111. quain si eum confessiouibus, vigiliis, disciplinis, arcnnis jiibilalionibus, compunciionibus ig-nitis,:geDEEODEMDVENTC. A __iiih.tise.lsuspiriis inviiemtis. Hoc modo vincelur, Salvalorem exspeclamus Dominum nostrum Jesum el quidqtiid dissimulaverit prius, noslfis landeni Cliristtim, qui reformabil corpus humililatis ncslrw desidcriis acquiescet. Noverunt experti qualiter coiifigumlum corpori clarilaiis suw 6B. ahima con.templantis aut orantis qitando in deliciis Scriplum est, quia exspectalio justorum tmliiia cujusdam suaviiatis el glorisequo.dam healo sltipore 66. Unde et justus divinre niiseraiionis exspecfact ccelestitim desiderio tracla siispendititr, omnia i tioae suspensus dicebat : El nuncquw est exspectac hominis interiora Deo venienli assurgttnt ; et sic, tio mea, nonne Dominus ? *' 0 exspeciatio gcntiuin, juxla.doctrinam Aposloli^rapilur in nubibns obviam omnes qui ie exspectanl non confundeniur 68. Te cxChristo, et sic cum Domiiio est /"; sed lempore speclavernnt patres noslri, inle speravcrunt, etnon brevi nec hpra dimidia : cum enim exisiimat eura siint confusi ". Eranl inter anliqtios, qni increduii lcnere, sicul secrcio accessi.l, iia secreto elabitur. propbetarum oraculis, ironica illusione Isaiae et S,.iritus.enim ubi/ vult spirat, et nescis unde veniat csctcris propbetis instiltando dicebant: Manda, reatil quo vadat "7. Unile Salomon ait : Quomodotu manda; manda,. temanda .:- exspecta reexspecla ; igiiora.sriam spiriius ? "« Et Job : Semilam ic/noravit modicum ibi, modicum ibi'». Sicut talibus itleni avis "', Jias ipsitis dilationes sponsa in Cantico amo- prophela gravissime comminafur : Erit, inquit, . risMiianifeste declarai, dum Sponso pulsante ad eis ut vadanl, ei cadant relrorsum, ei illaqueentur, oslitini aniroae : Vox, inguit, dilecii mei pulsanlis : el capiantur' 11.Isli e.nim et talium consimiles inciAperi mihi, ssror mea, amica mea, coktmba tnea, dunt in tentaliones el laqueos diaboli.Laqueossiquia caput memn plenum -rore, elc. Surrexi, inqiiU, quidem el pedicaset decipulas habel. Absconderunt,. aperire dilecto meo. At ille declinaveratalque Iransie- inqiiit, peccalores taqueum mihi 7S.El Job : Absconr ral ; quiesivi el ttoninveiti illum ; vocaviet non res- u' dila esl in ierra pedica ejus, el deciptila ejus super, pondit mihi 6°.Et bealus Job : S> venerii ad me, non semititm73. De hac caplione Salomon ait: Netcit videboetim '». Ideoque cnm mnlier Clianansea diu homo finem stittm ; sed sicul pisces hamo,. et aves. vocasset enm, non respoiidil ci ; landem dedit ei laqueo, sic homines lapiunlur in tempore malo 7*. tiesidcrabile et salubre responsnm 6a : jnsinuans Exspeclemits iiaque cum fidueia, fraires, Salvaioris quod ctiin .amore el inslaijfia sil vocan Ins , cl in adveulum. Cerlus sum, \\\qu\i, quia apparebil in fine, el no» meniietur. Si moram feceril: exspectaboeum Jiospiiiuin aniinse lnniiili tlevotione foniicr altrahendlis. Sic responiielit hospes misericors .hospili sup- '*. Sed ct ille qui niandat salules Jacob, salulat piicaiai, Clianansese prefcanii: Mulier, magna esl per Oseam pr.phelam ainiearo suaro Ecclesiairii. ftdes tua ; fial )ibi sicut petisti«»_ Omni ergo cau- quam sibi desponsavil in fide, el consolalur eam : 81lsa.61. " Luc. 24. »3Gen. 19, S4Luc. 24. 6S Gen. 19. *61Tbess. 4. " Joan. 3. *8 Eccle. 1.1. •» Joii. 28. 60 Canl. 5. 6»Job 9. «*Matth. 15. «»lb'nl. cl Luc. 19. *» Pliilipp. S. 66Prov. 10, 67 Psal. 58. ««Psal. 44. 6» Psal. 21. '• Isa 28. 7» Ibid. "Psal. 141, 7» Job 18. n Eccie. ... '" llali. 2. S67 SERM. 111.— DE ADVENTU DOMINI. 559 „70 ct ulcorifidal in ea cor viri sui, docct quaiiler ettmJ . dontinalofem lerrw B*. Ei ad ciiiisolationeni populi debeat exspectare : Dies mullos, inquit, extpectabis Tivfliiis indamabat : Sy.erate in Domino, pripe est me, non fornict.beris : et non eris cum amatore Jusliis meus, egressus est Salvatormeus, nonelongaalieno'IB. Ab anliqtiis'diebus dicta sunt lio_c,frabitnr sdfus med: et non immordbiiuf ultmhoram »". tres. Unde et Isaias dicil: Nohne Dpminus venii £t in pefsona Doroini :_)._. in Sion saluiaremeum, de tonginquo ? " Nos atiiem sttmtis, in qnos fmes "eiin Jerusalem glorinmnieam 86': Jereroinseliain de swculi devenerunt 78. Ideoque in proxiino est ut lacu miserise et de compecle clamabat: _....• dies vetiiitnt, el suscitabit Dominus David semen jnst m ._riiai'-:Sponsus',ut venial rex noster, l.giler noster. Cilo eniin veniet, et non lardabit. Et nos efgo si- 87. Novum faciel super lerram, mulier circnmdabit roiles hOminibiis exspeclantibus domiiitini simrii, virum *8. Joel etiam in vocem clamofis et ...sult;!faciainus quod prseeipil, ut non forrtieemiir, nl non "lionis cfumpens : Filiw Sioii, eXsuitate, inqtiil, ei sequaihur alios amatores, Fallax aiiiator est ihtiri- Iwtttmini, quia dedil vobis Dominus doclorem justilim dus ; ahimabus proditoria deceplioiie illudit. Hic •**.Mitbseas nihiloininus cum cordis exsultalione ei est Sicbem fllius Ilemor, qui Dinain filiam Jacob vocis exaltatione dicebat: Veniet Ddminus, et egresraptam et corruplam blanditiis leriit". Misefaenim sus ejus a diebus mternitatis *•«.Si vellemus deluanima abstracla etillectaa concupiscenliis suis, " cere in inedium diversas voees, diversa oracula et diim niundo et diabolo consentiens fornicaiur a orationes propbelafuni lameiilabili desiderio el deDohiino, priinani fidein irritam facit, atque in pas- volione clamosa*, pritjs deficereiit naf randi lempora sioiie desideriorum et pefemploria voluptale seip- quam narrandi inaiefia. PorfO irniini est liecessa» sam Deo abnegai. Dolosos amatores, quia pfsesen- rium. Si Voltnnus quod Christi advcnttts sit nobis lialiter se oflerurit, sequilur ; et bominiirri glorise ad remediiiin, prseparemus nds in ejns ..dveiitiiii.. ' Clirislum Jestim spoiisum et salvalofem suum jii- Sicuv enim propbeta-iios iri pefsona Isriel docct: Pafatus, iiiquit, eslo, Mrael, in Occursnm Domiui, ste, pie et sobrie hon exspectat. NoSilajjue, juxia consilium Aposloli, sobrie, el quoniam venit "'. El vos, fratres, estole parali, quia juste, et -pie vivamus in hoc swculo, exspecldntes bea- qv.a hOra iton pulatis Filius Iromitiis veniel 9S. Piiiam spem,_el adcentum glorim tnagni Dei «• . Est nms adventus jam prseteriif. Cliristus enim inter boiiiiiies iiisus est, elcnm liomittibus conversalus esl pieias lioroinis ad Dominum, justitia ad proximum, sobrietas ad seipsuui. Perniciosus est nobis Ad- m. Chrislus venil ul legem iii sepro nol isimplirei: et quod, juxla Aposipluni, lestamenium in morle veritus Domini, nisi ipsum cum pietate et sobrielale et justilia exspeclemus. Tres sunl adventus £ cOnstimniaiur 9i: ipse lesiamenlum nostrse reJemDomini : primus in carnem secundus ad aniniam, ptionis in cruce voce spiritu ct opefe coiisuriiinavit. In secundo adveniu sumits, si tamen tales s.mus, tertius ad judicium. Primus in roedia nocte fuit, 'secundus in roane, lertius in meridie. Ut de-priuio ut atl nos venire dignetur; securi, qtiol si eiimtiiadventu verba veritatis evangelicse proscquahiur : ligimus, ad nos veniet, ac nobiscum moram facict. Medianocle ctamor faclus esl: Ecce sponsus vextil*». Isle advenlus nobis inceiius esi. Quis eniin novit Mediam noclem fuisse intelligo , cum in medio qttae in Deo suni, nisi spirilus Dei ? Nov. runl qui silentio cursum siium nox ageret. Nox apud Juqiiandoqtte in exstasi cceleslium desiderio rapiun» "daeoserat, quorum oculos obscuraverat nialitia, ttir, quando venial; nesciuiil tariien ubtle veniai, atit qtto vadal, sicut Job dicil: Si vetierit ad me, iie viderenl. Sicul ei populus gentiura, anibulabal in tenebris. Yenil Sponsns, et factus est cla- nonvidebo eum; el si abierit, non intelliqam eiint". De lertio adventu certissimuih est qnoii veniel; 111OT.. Ruptum est silentium noclis. Veiiit enira qui incerlissimum lamen quando veniel. Et quid tst iiluminat abscondila lenebraruin; abstulil noctem, certius morle? nil (amen incertius hora ntortis. et fecit diein. Nox, inquit Aposlolus, prwcessii, Sapiens dicit: Citm dixerint: Pa£ et securi.as, tunc dies aulem appropinquavil **. Et qtiid est quod me- D repeitlinus superveniel inlerllus el dolor, sicm in dia nocle clanior facius est, nisi quod in medio Ktero habetuis, el nOn effugieni9S. Nonne illi homini silenlio omnium, dum cursum suitro riox agerei, evangelico advenliis Domini lerribilis ininiinebat, c:i a Domino dictum est: Slulte, in hac nocle repetent aique omiiipotens sermo a regalibus sedibus descendere desiinasset, propbelae cognoscentes adven- animam tuam a te : qiimprmparasti cujus erunt " ! Iri hac viia de hoc solo securi esse possunins, quod itim Cbrisii, in vocera clamoris et gaudii prornpcrnnt, et mcdium silentiiun rupertinl? Magnus Si_ securi non su:_us. Modo saui surous, modo infirnraqtiidem clamor erat, ubi per se clamabani propbetse mur, modo prospera blandiunlur, niodoadxersis singiili, ct insimul universi. Ciariiabat David : aflligimur, modo siimus, modo non sumiis : niors Inclina ccelosluos, et descende83.El Isaias : Ulinam, ciiini nec a.tali nec sexui parcit. Quidqu.d conDominus,dirumperes ccelos!Emilie Agnum, Domine, gregamns, diciihits, cogilamus, a.ul facimiis, lo^ *3 Psal. 115, «Ose. 5. "Isa. 50. 78ICor. x. 79Gen.54. 8» Til. 2. 8»Maiih. 25. 8S Honi. 13. 8SJer. 31. 89 Joel. 2. 90 Micb. 5. "Amos4. »4lsa. 16. s» Isa. 51. e6 lsa. 46. S7 Jer. 25. •*Liic 12. 9» Baruch. 5. 9i llcbr. 9. !"iJob. 9. 9fiProv. 29. 97 Lue 12. 572 PETRI BLESENSIS SERMONES. 57l tum ad nibilum deveniet lanqnam aqua decurrens. A scepimus, et qtiem judicem exspectamus: Cui esl bonor el gloria in saecttla sscculorum. Quiergoverus Israel est, prseparelur in occursuin Domini; ParalKs.inquit, esto, Israet, in occur- Amen. SERMO IV. sum Domini, quoniam venit 9*. Paratos, nos esse IS FESTOS. AND_E_3. oportet, ut prscveniamus potius mortem, quam . Satve, crux preliosa, suscipe discipulum ejtts qili prseveniamur a morte. llle prudenter se prseparat, pependit in te, magister meus Christus. qui ab iniqnilaiis contagio se observat. Prophela, Homo vanilali similis esl: ideoque appeiit vaniqui non poterat se observare a morte saltem ob_ scrvabat se ab iniquilale : Observabome, inqttit, ab tates et insanias falsas. Unde et ex quadam depravainiquitate ". 0 quam beatus est, qui secure polest tione naiurae in repfobum sensiim datus, lerreua dicere : Paralum cor meum, Deus, paratum cor et coeleslia vilipendil, atque obiectamcnia corporis menm '•». El illud : Paralus sum, et non snm con- sequens, perditionis selernae laqneis se invoivii< tutbatus '. Iste de primp adventu percipil fructum Undeergo homini infelici et vcnnndato sub peccato, graiise, de secundo adventu perceplurus fructum ut possil erigere captit, carnemque reprimere, ct saltttis et gloriae. Primus enim accessorius est ad fiuctibus maris in corde stto gravitcr sestuanlibus secundtim. Secundus praeparaiorius ad exlremum. " impcrare? Non esl bec bominis, sed iliius qui bperaiiir in Piimus adventus fuit occultus el humilis ; secundus esl secrelus el amabilis; terliuseril maiiifaslus nobis e.lvelle et perficere pro botw volunlale '*. Sanc et terribilis. In primo enim venil ad nos, uf in se- Andreas homo erat similis nobis passibilis. Ipse cunilo venirel in nos; in secundo venil in nos, ne aulem quasi suse condilionis obiitus sumroopcre in lcrtio v.niret contra nos. ln primo adventu fecit prsedicabat suavitalein et dulcediiiem crucis, Cliriiiiisericordiam ; in secundodal galiam; in lerlio da- stique devolissirous aemulatof, ita in Christo crubit gloriain, quia graliam etglotiam dabit Dominus cein Christi amabat, ut omnium stiorum desiderio*, ln primo apparuil conlemptibilis, el vilis el fra- rum et affecltmin suraroam poneret in doioribus et lorroentis. Vehementer erat in eo acceifsus ignis, gilis: nain Horodes eum sprcvil, Judseus exspuil, quem venit Doniinns mitlere in terram, adeo ui in genlilis occidii. Dc secundo Apcslolus loquens: Speculanles, inquil, gloriam Domini, in eamdemima-- suppliciis exsullaret, aiqtie lormenlum damiiatissiginem Iransformamtir a gloria in qloriam, lanquam mse morlis sibi ad cumulum summse juctinditalis a Domini spiriiu 3. In primo judicatus injuste; in ascriberet. Mihi qtiidem misero et infirmo videtur secttntloper graliam nos justilicat, jusle judicaturtts n terribile et borrendum in tam horribili furcanrm, in tiliimo. Agnus in primo, lco erii in ulliroo. ami- autcrucis patibulo qHserere, aul qusesitas invenirc cus in medio. De primo per Isaiatn dicit : Tacui et delicias. Quis quseril in tormenlis qnietem, in morle non aperui ostnenm*; de ultimo dicit : Quasi parvilam, sanilatem in morbis, in doloribus voltiptaturiens loquetur ";de secundo: Et ad eum venienms, tem ? Andreas vero prse nimio ardore fidei el amoris crucem salutat, et dicit: Securus el gaudens veel mansionem apud eum faciemus 6. Qui primo venit nioad te »*'. Andreas prsecipuamreputat voiuptalera, niaiisuelus et mitis, venict judex trcmendiis et lerribilis. Qui venit in spiritti humililalis, vcniel in si dimitlalur in patibu!o, donec'in eo consuminelur; etquodomnem foriitudinem facullaiis huroaspiritu jtulicii el spirilu ardoris. Periculosum esl, fratres, incidere in mantts Dei vivenlis; nam sicul nse transcendit, quasi ]am a corpore peregrinans (luitceraa facie tgnis, sic peribunl peccalores a facie cruciatum in cruce non .sentit. Sic enim Christum Dei 7. Ignis eorum non exslinguetur. et vermiseorum diligit, sic ejtts affeclal consoriium, ul longum ei non deficiet 8. Mors cnini eorutn non morieiur : qui videalur qttod non acceleratur palibuluin, quod .ad hoc solummodo vivenl, ut aelernaliter crucien- jam non pendet, qtiod niors non ingeritur, quod lur. Justi autem epulabuniur in conspeclu Dei; *el protrahitur vita, qnod pcena differtur. Ejus itaque deleclabunttir in lnuliiiudine pacis, habentes, tesli- P passioni jara polius nos congaudere quam compali moiiio Isaise, coronam pro cinere; oleum gaudii pro decet. Quare enim ei palienli non congaudeamus, titclu, palliitm laudis pro spiritu mwroris '. Ueddtt qui convertil in gaudium passionem? 0 lignumbenedicturo ! o lignum fiuctiferum! o arbor pretioeniro Doniiiius sanctis mercedein laboruni suorum; inipios aulem damnabil sententia Babylonis. Quan- sissima, quse de prelio mtindi quod in te lulisli, ptm, inqtiil, exattavit se in deliciis, iantum date ei adbuc eliam in morte gerroiuas pacatissimum fruclum vilaj, oleum hctitise fundis, et eos qui lignum tormentum ct luctum '». De boc advenlu ipse dicit: Ecce venio cito, et merces mea mecum esl reddere viise apprehendunt facis inter crudelissimse morvnicuiqtte secuudtim opera sua »». Ipse non secun- tis angustias deguslare primilias suavilalis selerdiim opera uostra roala quse fecimus nos, sed se- nse! Crux quse olim inslrumentum damnaiionis exqtucuntluin niagnaro nisericordiam suaro salvos nos siise el viiissima. morlis exstiterat, bodie amalori. facial, Chrislus Jesus, quem Salvatorem su,s \mos 4. 9SPsal. 17. »»»Psal. 107. ' Psal. 118. a Psal. 8_. * II Cor. 3." * Isai. 42. «"Ibid. « Pbilipp. 2, '" In Vit. ap. Boll. «•Joan. 14. 7 Psal. 67. 8 lsai. 66. 9 lsai. 61. » Apoc. 18. " Apoc. 22. SERM. IV. — 1NFESTO S. ANDRE/E. 574 573 _ bus snis pro morte vitam, pro limore securitalem, A palitur ut trcpidaiio ejus mihi vcrlatur in fortilupro confusione gloriam recompensat. Vere quod dinem, trislitia in lscliliam, iscdium in alacritalem, stullum esl Dei, sapientius ._( hominibus •*; nam desolatio in consolationem, lurbalio in quietcm. suo ctim sapientia humana non invenisset in cruce, nisi Patitur servus sibi providens, "Domitio serviens. Patitur Dominus se cxinani.Mis, el servo compaamaritudinem morlis, turpiiudinem et horrorem, Pelrus el Andreas manna abscondilum in crtice liens. Suscipe, iuquit, discipulum ejusquipependit in compererunt, et ihesaurum suromse voluptatis in- te »'*".Ardenlissiroe afleclal Andreas ascendcre cruvenerunl. Ipse primogenilus niortnorum Chrisius cem, ut inde mundum et principem muiidi despicial, Jesus istafum crticis deliciarura non immemor, jara ul inde qu»si de einiiienlissiiiia lurro jacula inimici passus, jam sepullus, jam glorificalus, occurrcns securus excipiat. Quid est enim crux, nisi specula Petrb vadil Romam ilerum crucifigi. Nonne suffi- Sion, tnrris David, lurris fortudinis a facie inimif ciebai semel satialum esse' opprobrium crucis, nisi « ***,iinde laiiquani de alio el emincnli loco omnis adbuc esurirel el esuriendo appelerel crucein suis inimici roalilia confundatttf? Atlissimum posuisti, nobilioribus membris? Non miror, si Cbristus cru- Domine, refugium luttm »*_Qui ascendit in specu-. lam crucis, nil proficiet inimicus in eo, et filius inicem dilexeril, in qua exallatus omnia ad sc traxil *3*,ad se dico-, ad diligenduni, ad iiiiiiSndiim, quilatis non apponel nocere ei •'*. Cornu crucis, inad communicanduin. Per hanc illi horoini data est qniipropbela, in manibus ejus" : cnjus, ejusl nisi omnis poleslas in ccelo et in lerra »\ Per hanc da- Christi, qtti cornibus crucis ventilans ininiicum, ct turn est ei nomen quod esl supra omne nomeii ". debellans aerias polestates dicebal : Ego vici mtinPer hahc faclus esl principalus ejus super Itutnertim dum **.Non amisit crnx su:e polcstatis ollicium vel efleclum. Adhuc exallat cornua jusli, et confringit ejus "6. Sed unde hoc Andrese, viro inlirmo el fragili, quod ila glorialnr in cruce, qtioJ sic in lor- cornua peccatorum, Si crucifixum diligitis, fralrcs, menlis exsuliat, el prae gattdio sc non capil? Certe diligile crucem Cbrisli, cui vos clavis humililaiis ct Elias ad coinitiinaiioncin unius nitilierculic aniroo obcdienlise aiiixisiis. Tria crucem amabilem faciunt: conslernalus projicit se subier umbram jnniperi, limor, spes, charilas. Tiraor incipii, spes provehii, charilas perficit; nam pleniludo legis est charitas ". ei pelit animae suse ut raoriatur. Suflicit, inquit, Qui incipit' in timore, crucem Christi susiinet pamihi, tolle animam meam ". Paulus apostolus iuter tentalionum angusiias coarctalus clamare compel- lienier. Qui proficif in spe, portat eam libenter. lilur, suumque dolorem clamore teslatur : Infelix Qui consummalur in eharitaie, eam ampleclitur ego liomo! quis ine liberabil de corpore nwrlis hu- Q ardenier. Istc cttm beato Andrea dicere potest: ; ;'„«?»• Ille Job, cujus loleranlia adeo solemnilcr Amnior tuus setnper ftti, e.i desideravi amplecii le, o pracdicatur, stiam infirroiialem suumque defeclum bona crux! !'* considerans : Qu;vesl, inquit, forlitudomea ul sustiCrux in qua tantam dulcedinem beatus Andreas neaml Non esl forliludo lapidum forlitudo mea; nec invenit, quibustlam perditis araara et onerosa est. caro mea wneaest '«'.Jonas eliam a facie Dominifu- Eam enim in angariam porlanl raiserabiliores omnibus homiiiibus, quia de prsesenli cruce ad aeiergiens, et arefactione bedefse conlurbatus : lrascor, inquit, ad morlem »9. Quid mirum de Jona ? Ipse nos transiluri stint crucialus : quam infaiuati siini, etiam Chrislus limuil. Ecce plus quam Jonas hic »», i in reprobura serisum dali non percipiunt dulcect id est Cbristus qtti ccepil tsedere el turbari usque ad , dinem ligni vitse. Animalis enim homo non percipit mortem. Christus dicit : Anima mea turbala esl »'; i qum sunt Spirilus Dei; nam slulliiia csl ei, et non ea et: Pater, si fieri possit, transeal a me calix istc **• \ polest intelligere. '*. Porro si quis hoc lignum in Andreas clainat : Salve, crux speciosa! securus et < corde suo, lanquam fasciciiliim mynhaehumiliter ac devole collegerit, habebit frticlum refeciionis, balgaudens ad te venio, suscipe discipulum ejus qtti pe- • pendil in le magister meus Christus "*. Nunquid samura suaviialis, oleum unctionis. Duo ligna crumagistro major esl discipulus, aut domino ser- ^ 1cem faciunt. Ex qtto vidua duo hsec ligna collegit, vus? : apud illam et suos, nec oleiim, nec farina delecit **. Ailendite, fralres ineHabilem et insestimabilem Haecsunt illa duo ligna, quibus stib Moyse aqua; abundaniiam suavitatis, el exuberantiani cltariialis atnarse 30, sttb Eliezer '» aquse salsse dulcoralse i in Christo. Compatilur medicus et coinfirmatur in- s sunl. Et quid salsius, quid amarius lacrymis Chrisli in finno, infirmalur gallina cum pullis, ut plenum fie- i suscitalione Lazari, in fulura subversione Jerurct holocaustum, ut opus misericordise consurama- i salem? quid amaritis aqua illa quse de Crucifixi Iatae impleretur in Christo; sicut patiebatur pro no- i lere emanavii? Ul minus sapiens tlixi, judicnns ibi bis in carne, sic animse passiones voluit suslinere. < esse amaritudinem, ubi amoris summa ct gratise Mihi trepidat, mihi turbatur, mihi tsedet, mihi toii i dulcedo, et incomprehensibilis benevolenlia! plenipatiiur, et toti cotnpatitur. Ideoque compaliendo tudo consisiit. Quid enim dulcius atu aroabilius »»lCcr. 1. »**Joan. 12. »4Maith.28. »«Philipp. 2. »«Isa. 9. »' III Reg 19. '«Rom. 7. »8'Job 6. ,9Joiias4. *• Luc. 11. *» Joan. 12. ** M.iltli. 26. »»* In Vita ap. Boll. " Ibiil. *3' Psal. 00 »* Psal. 90. »* Psal. 88. *»llabac. 3. »«Joan. 16. " Roro. 13. *7*ln Vit. ap. Boll. »81 Cor. 2. *»/'- Eliseo. IV Reg. 2. «MilReg. 17. "Exod. 15. PETRI BLESENSIS SERMONES. 570 _ aqois illis quse de lalere et octilis fliiunl, quasi de A fieret hominibtis : ei ut nos reformaret ad gloriam fonlibus Salvatoris ? H;e sunt aquae in Ezechiele, immortalilaiis, non solum moi lalis corporis, sed qui sanavil aquas moiliii maris 3S: duritiam lapi- fragili el infanluli conformat aelali. Videte, fralre», dum scidit liaec aqua. Unde pltts quam Iapideus est, Dontinum immensum, redemptionem jusiorum, riiicujus cor devolione et compassione non scindilttr nam superborum, judicium impiorum, infaniuitm ad memoriam crucis Chrisii. In crtice pqsnit Do- tenerum el infirmum. Puer riattis est nobis. Non sufficeret esse nalum, miniis"mysle.itim recoiicilialionis; earo prius in se; postea in aposiolis el niariyribus commentiavil. nisi et dattis esset. In eo qnod daius est uobi<, e hm llanc nobis proposuit misericordise propi-iaiorium, omnia cum co data sunt nobis, sicui Apostoh:s dicit: virtnltim ascensorium, el scalam per virtules ad Paier qui eiim donavil, quomodo etiam oinnia non donavit ttobis cum eo i0. Hic est ptier, qtri, juata jocundiiatein cceleslium gaudiorum. Quam nobis i praestare dignetur, qui cuin Paire et Spirim sati- vcrbtim lsai;c, antequam scirel voeare pairem aut cto, vivit et regnat Deus, per omnia ssecula s;cctt- matrem siiam, auferelur foititudo Damqsci et spo^ lia i Samarim'1'. Hic csl puer de quo Erclesiasies lorum. Amen. ail : Melior est puer pauper el sapicns rege sene el SERMO V. IN NATIVITATE DOH1NI. slullo, qui nescit sibi providere in posierum **.Christus puer pauper est: pauperavit enim se, ut nos * Ptter rintus esl nobis, el filius daius esl nobis*3. Non mirctiiirii, fraires, si Christus per Isaiam ( dilaret; exinanivit se, ut nos impleret. Ideo cniui ptieri nomine designetur. Nam ct Paler de ipso 'ut oleum effusum esl nomen ejus, ut de effusa ejus plenitudine omnes acciperemus. Et quse major exiI loquens : Uic est, inquit, puef riieus quem elegi,i. Quare non dicelnr puer, qtti defeclus et miserias 'nanitio quam ut splendor glorise, figura-subsianiise puerilis impotentia. sua boniiate et rioslra necessi. 'Dei, imago divinse majestatis, Unigenitus Dei appareret in servili forma, non habens speciem neqne late suscepit ? Puer, inqtiil propheia, natus esi nobis. ] lile qui parviilum coram discipulis statuens pueri- 'decorem? Magna et plus quam magna.exinanilio est, lem, in eo innoceniiam commendavii, maluit puer 'quseinfatnat spientiam, infirraat virlutem.humiliat apparere amabilis quam lerribilis, volens provocare 'riiajestaiem, et tam in nativiiate quam in passions reddit oronino abjeclum et vileni. Iste lamen puer amorein, non inferre tiriiorem. Ei namque graiior ] adeo vilis et panper, incomparabililer melior est esl filialis affectio quam servilis, voluntaria quam i 'rege sejje ei siullo. Quis est isie rex senex et sltilcoacla. Si volumus tit reformet ct configurel n.s tus, ni_l bostis antiqutis inveleratus d.erum malosibi,. configuremur infanti, ul simus quasi inodo „ i ' geniti infantes, humiles, ralionabiles, sine dolo 3«. rum ? Ipse esl rex super. omnes filios suyerbim*3, qui Neroo ingressus esl regnum ejus, iiisi huniiliaverit ( sibi usurpans solium in laleribus aquiloi;is, sibi et se sicul parvulus isle: Ego, inquii, sum ostium. < suis male providit in posterum. Hnnc debeiiavit hic Per tne si quis inlroierit, satvdbiiur 36. Yaeillis qui 1 ptier pattper el sapiens, quem Aposlolus Dci virtutem et Dei sapieniiam vocans u : Tradu.xii, noii humiliantur, qui superbse elalionis giganleam *< inquil, prhicipalus el poteslates confidentcr, palatn in.ignitudincm noii deponunl: qnomodo sine oflen- i sione capiis ingredienlur ? proplerea conquassabil i Iriumphans eos in semelipso*". Hunc in puerilia Dominus in terra capila muliorum ". Imo htimilie- i magntis Herodcs ad mortein qusesivit: hunc in adulta sclale secundus Herodes sibi oblatum sprevit. inur sub potenli manu ejus. Maxime dum puer est, i Ad uiatnur beneficio pueritise ejus. Puer Jesus raro I vocem istihs, qui in cunabulis vagit, treinunt angelicse poleslates. Hinc Isaias ei omnes propheiae iraseitur; iratus vero dc levi placatur. Quseramus '< et conservemus nobis gratiam pueri, et non time- I perhibentes lestimonium clamanl : Hic est Deus noster; et non mslimabilttr alius ab eo4'. Hic esl bimtis in fuluro iram et furorem judicis et lerri- » Deus nosler in wlernum el in smculum smculi; ipse bilis et ireniendi. Puer natus est nobis de Judseis: i i regel nos in smcula*7. Omnes reges adorabunl parnatus nobis, non eis natus est. ldeo autero noliis D» vtiltim noslrum. Omnes genlcs servienl ei; omne natus, ul qui damnabiliter nati fueranms, per eum "< regnum quod non serviet ei, perihit. Quseruni alifeliciter renascamur. Nain (tttotquotreceperunl eum, i dedit eis potestatem htios Dei fieri per graliam 3S. i magis curiose quam stndiose qusenecessiias fnit, qui quod Chrislus nostrse niiserise neccssitaies assumQua metiianie, tesle Apostolo, stamus et gloriamur i in spe glorim filiorum Deia9. Ille qui docel hominem 1 pseril; hon atiendenies ineffabile sacraineniuiii dii spensationis iu Christo, sine quo ncc oporluii nec scienliam, qui linguas angelorum erudit et infor( decuit nos salvari. Et, ul talibus recisiore verbo mai, Dei verbuin, et Dei virttis, el Dei sapientia, infanliam simplicem et elinguem.elegil. Parum erat ) respondeam , Deus ideo factus csl beino, ui homo fieretDeus, ut is ctti quondain dicluni est : Terra es, ci qnoii csset roinoraliis ab angelis, nisi niiiior eliaro i ** Ezech 47 33 lsa. 9. 3" Isa. 42; Maiih.12. »»I P.lr. 2. 36 oan. 10. »7Psal. 109. »»Joatt. 1. *» Rom. 8. "Isa. 8. "Eccle. 4. *3Job. 41. " 1 Cur. 1. *•» Coloss. 2. »«Baruch. 5 "Roiu.-S. "P.al. 47. 573 SERM. V. — IN NATIVITA^TEDOMINI. 577 578 ei in lerxam ibis4S: amodo audial: Ccelum es, et in A utpauperes et pannosos reciperel in parlicipium et \ eoeluiii ibis. 0 admirabile commercium ! accepit hseredilaiem glorise sui regni. Audile, cceli, et aurihiunanitalem ul conferret deilalem; accepit mise- bus percipe, terra, quanlum magnificaveril Domiriam, ut darel gloriaro. Appuriiil ergo benigritlas et uns misericordiam suam nobiscurn , oinnipoiens luananitas Salvaloris nostri D.i 49; apparuit nobis sermo pro nobis a regalibus sedibus descendil in stabulum Verbum qtiod erat spirilus, faclum est hiimaniias, quia non eramus digni ut appareret nobis divinitas. Et qui cuin Palre idein erat per caro "', Verbuin quod erat invisibile, facltim est viineffabileni uiiilatein, unum cura homine faclus esl sibile et tractabile. Unile et quidam dicere pqtuerunt: El manus nostrw iraclaveruui de Verbo vitm •». Faper incogilabilem unitaiem. Ut ergo bomo asstimeretur in Detim , susrepit ctum est gnstabile el odorabile et audibile, nt sicnt hominem snsceptor noster Detts Jacob, quia Domini mors iufeceral et corruperai oinnes sensus in uobis, ita Chrisitis vita noslra omnes sensus noslros reesl assumptio twslra, elsancli Israel Regis noslri". Sic de noslra miseria ren.edium nostrse roiseriae formaret, factus oninia in nobis. Pannis involvilnr, nec sicut veltts Adaui novus Adam pellibus opericogilavit. Nara sicut qtiodam artificio charilalis lur. Video Jcsum sacerdolem roagniim sordidis veccelestis diviiias el indigentias noslras, ita bealiludinem stiam et nostram miseriam lemperavit in se stibus vesliium, sicut Zacharias pr.edixerai 86.IJnde Detts et bomo simul in tinum tlives el pauper; ui, angelus ad paslores loqtiens, dedit in pannis signioperanle ineffiibili sacramento dispensalionis, bea- ficalionem. Et hoc, inquit, vobis signutn : Invenkiis litudo niiseriam absorbeal, vila morlem degliiliat, puerum pannis involutum ". Paiini lui, Jesu, a leinet totus horoo beneficio resurreclionis in gloriam pore infantiae posili stiiit in signum ; sed in signmn vitse coeleslis assurgat. Ille qui dixit : Ccelum et cui conlradicebaut, et assidue conlradicitur. Cuni lerram ego impleo"», itl utero virgfnali toltts, in Petrus aposlolus dicat : Non in veste pretiosa "3. pamiietilis lotus claudilur in pncsepio. Erat lux Ciiro Elias etJo:innes de vesiiuni asje it;ite hu len» ' vera, ideoque ulilluniinel tenebras nostras, in nocie tur, et testimonio illitts qui jacel in prsesrpio, hi nasciltir el in miseriis, ul sit nativilatis suse illu- qui in domibus regum sunt mollibus vestiuntur •*, miriatio in deliciis nostris. De nocte nascitur cusios tamen adhtic a plerisque vestimenta molliaet deliIsrael, Samaritanus nosier, qui interpreialur custos; cata quserumur. Nimquid in solis vestibus coniractti prophela olim elama.erat: Custos, quidde nocle? dicimus Cbrislo ? Sane ex aliis pluribus causis posicuslos, qitid de nocieBi? El altende diligenler qtiod tus esl in rtiinam el resurreclionem mullorum, et in aliissimus Altissiini Filius, qui tempora habel in p' signum cui contradieetur 6". Nonne conlradicimus sua polestate, tempus suse nalivitali elegil , quod ei fere in oiunibus? Appetebat enim biimililaieni, uioieslius esse poleral parvulo lenero et filio pau- nos sublimilatem; appeiebat miseriaro, nos gloriam. peris inulieris, quae vix haberet panniculos unde Cibus ejus erat facere voltinlateni Patris sui, cilms noster est facere desideria camis nostrae, per ompuer posset involvi. Sed ipse est parvulus, ille de quo lsaias prse-. nia Patri erat obediens, quidaro juguin obedienlise dixerai quia reprobaret maluro, eligeret bonuin "3; detrectantes singulis fere horis rtniipuni vinculum 'sui voii, regulam clauslri, legem silentii. Silebat coiifundeiis in hoc mundi judicium et prudentiam puer Jcsus, silebat sermo omnipolens, Verbum Aitiscarnis quaeiniraica est Deo.lpsa estqusedicitmalura simi, el poleral dicere : Non esi sermo in lingua bonumetbonum nuilum.ampleclensvoluptalesliujus 'mea •». Ideoquesilebat, tit virluiem silentii commensseculi, et in eis reptitans stiinmum bonum. Porro parvulus noslcr ab ipso sttsc nativilalis exordio in daret in nobis. Quidara sa?pe in uniirn convenieiiies ' frigore et nuditate, in diversorio, in prsesepio, vilse et rump.nles sileiitiuin, ciim de lege Dei et sahnis suae negolio loqui debereut, narranl fabulas et (iasperitatem, vilitatem el abjectionem omnemqiie '• guienla rumoruin. Narraverunt iniqui fabulaliones, formam humilitaliset reiigionis primiliare et conse- I , craredigiialusestin seipso.lllequi eslterribilisapud £>sed non ut lex tua 6a. Sciant quia sine salulis dispendio diu loqui non possunt; nam in muliiloqnio reges lerrse, invisibilis el iiiaccessibilis, et in splennon deerit peccalum, teste Scripinra 63. ln tnaiat doribus sanclorum amiclus luroine sicul veslimenlo, linguw est iiita ei mors6i. Evolat verbum leve, imDei virius et Dci sapientia. Ideo parvulus nascitur providum et incaumm. Illud lainen lam leve veriit iios inagnilicet. Ideo in diversorio ot sciamus nos 1 esse peregrinos et hospites super terram.Ideo in prse- bum facit le boroicidam, dum vulnerataro in fraire tuo sepio reclinatur, ut ejus exeroplo novissimttm loeutn i periroit cbaritalehi. Gravissime Isesus est (raier luus, et lu propter vilitaiem etlevitatem verbi forle eligere doceamur. Ideo lacte pascitur, et pannis in- i non reputas. El quid est vilius musca morienti?(IIa i volvimr, ul habenles alimenta et quibus legamur, lainen unguentuin suavilalis exterroinat 6». Vide l his contenii simiis. Pauper el pannosus esse voluit, »sGen. 3. " Tit. 3. »»Psal. 88. " Jer. 23. *» I-a. 21. " Zachar. 3. »' Luc. 2. «« 1 Tim. 2. "Matlb. 11. 6»Luc. 2 • ::; "•P.ov. 18. 6" Eccl. 10. - ; PATHOL.CCVII. M I Joan. 1. evJo.n. i. "Tsa..7. 61Psal. 138. «*Psal. 118. «» Prov. 10. 19 .79 PETRI BLESENSIS SERMONES. E8C -,'uoinodo te invitat ad pbedientiae liumilitalem, qui A Palre, et veni in mundttm «*, ex ulero Palris anie , cum esset Filius Dei fnbro ct feminse obediens Lucilerum genitus venit intilerutn Virg'nismalris; crai. A sttmtno equidem cwlo egressio ejus«*•.Ei lestimoEterat, inquit evangelisla, subdiius illis •«. Al- nio Michscse prophetsc: Egressio ejus ab inhio a diebut tende diligenier universa, quse in Christi cliaritale mternilatis *•. De illius egressu et regressu evangelista leslirooconcurrunt; ei nisi pertinaciier volueris contradicere, videbisin omnibussignumet formam obedien- ninm fercns : A Deo, inquil, venit, el ad Deum tiae, exempltiro huinilitalis.legem vihe cl disciplinse, vadit «6. Egredilur Isa3c in agrum ut roeditettir *'. Aposlohis dicit de Chrisio, quia faclus esl nobis a Quis esl iste ager, nisi ulerus Virginis qui producit Deo jttslilia, et sanctificalio e( redemptio ". Et jam germen Domini in magnilicentia et gloria ? Hic est .ores justilise et sanctificaiionis apparenl in eo; jani ager cui benedixit Dominus , et de quo scripiiitn -Oinplelur in Christo qtiod de apostolis stiis erat csl : Pulchriludo agri mecum esl **.Et quid cogilat quandoqne dictnrus : Ego pro eis sanctificavi me- Domimis? Cogitavi, inquii, cogitationes pacis *': ipsum cs. Procul dubio jam efftoruit stiper ipstim bic esl verus Joseph, qui mittiitir a paire ut videat fratrcs suos et pecora. Nonne missus est qtti dicit: sanclilicatio noslra, quia nobis regislam sanclitaiis .biquc praescribit Salvaloris infanlia. Diligamus Spirilus Dothini super me, eo quod unxeril me? ~ad Juiiic, fratres, qui nalus el dalus esl nobis, a quo evangetizandum pauperibus misil me 9». Ipseeslqui emnes dalum oplimum, et omne donum perfeclum dicit : Dominusmisil me et Spiritus ejus ". Misstts est 6». Ipse est dilectus et unigenitus Patris, de quo esl Joseph ad fratres suos. Fratres Christi omnes dicil: Hic esl Filiits meus dilectusin quo tnihi com- sunl qui Chrisli fidem recipiunt. Quolquot enim, plactti'». Et ipse de Palre dicil: Ego qum placiia inqiiil, receperunl eum, dedil eis potestatem filios sunl ei facio semper ". Quicunque bunc non dilexe- Dei fieri, his qui credunt in nomine ejus **. Si filii rit, roeliiis essel ei si natus non fuisse homo ille, Dei sunl, ergo ei fratrcs Chrisli; hseredes quidem niaxinie cum Aposlolus dical : Qui non diligil Do- Dei, cobscredes autem Cbristi. Ut sit ipse primogeminumnosirum Jesum Chrislum, sit anathema, tna- nilus in muliis fralribus, btmc fratretn tledit nobis ranatha 7». Diligamus eum qui dilexit nos, et lavit bcnedicla Yirgo. De hoc fralre dicitSalomon : Qttis nos in sanguino suo, qui in sua dileciione cl beue- milii det le fratrem tneum sugenlem ubera matris d-Clionepraevenil nos Jesus Christtis. Cui sil bene- tnew9S? Non solum fratres, sed et pecora visiiat diclio in ssecnla sseculoruro. Aineu. Josepb noster, homines enim el jumenta salvabit Dominus. Ipse est qui dicil: Ego visiiaboovesmeas, " G sicut SERMO VI. pastor visital gregem iiiam ' . Videte, fralres, rotam in roia, alam in ala. Allendite quod mutti,. IN EADEM DOUIKI. NATIVITATE vttltibtis dtto cherubim sese respiciiini. Pastores In sole posnil labernacutum snum,el ipse lanquain erantad qtiosfigiiralivusJosepbniiiiebatur; elhodie noster vertis Joscph, noster Jesus pasioiibns revesponsus procedensde ihalamo aw 7«. A diebus seterniialis laiuerai el absconditum fue- lalur. Jestts dico, non Joseph ; Salvalor, non somratverbum Patris, sicul scriptura esl : Postiil lene- niator; Dominator cceli, non .Egypii. Ex quo semel bras tatibulttm suum '*. Et alius propheta dicit: Vere nominalus est Jesus, non curo audire Joseph : ct Dens abscottdiius tues, Rex Israel salvalor 7°. El in faslidium milii veniunt omnia noinina velustaiis. illud allerius prophelae":Rrachium Domini cui reve- Dttlcissime sapit nomen Jesu, nomen novum, nomen laium esl '*? Yenit enira de monte condenso et um- illius qui dicit : Ecce nova facio omnia *". Illud broso. Nani sacramenlum hoc, sicul'AposloIus di- liomen necessitalis est, quod Rachel imposuit; hoc cit, non est agnitum aliis generationibns". Ideo est nomen novum, quod os Domini nominavii. antiquis pairibus videbalurquia niinisessetChrisius Supervenerunt nova, et ideo vetera iransieruni. Yelusiissima velerum, dicit Doroinus per Moysen, elongatns ab eis. Unde ciim Isaias deVerbiiiicarnalione loqueretur : Verbutn, inquit, veniel de longin- D comedetis, et supervenientibus novis, velera projicieiis "s. quo 7*.Et hoc esl quod in Numeris legilur : Andilor sermonum meorum, videboeum, sed non modo; Et qnse stiiil vetera, qttae vetiislissima, vel quae intuebor eum, sed non prope 79. Concluserat Domi- nova? Tu, Doniine, doce nos, qui doees honiinein nus otnnia sub peccato, ut omoium misereretur &». scicntiani; lu cognovisli omnia novissiroa et antiOiiinespeccaveranl, et egebant gratia Dei'».Ideoque qua. Vetuslissiroa credo esse, qttod in principio eral Doroinuselongatus ab eis, quia longe a pecca- eral Verhum, quod Chrislus genitus esl a Patre, toribus salus 8».Sed egressns esl verus lsaac noster, quod Palri cosequalis,coaeternusel consubstantialis. M mcditareittr in agro, sicut ipse dicil: Exivi a Vetusiissiina eliam sunt qusc eranl ante legem, «6Luc2. «'ICor. 1. 74 Psal. 17. 7»lsa.4_. 5. 8»Psal. 118. "Joan. §9. "lsa.'6i; Luc. 4. «8Joan. 17. «9Jac.l. 7»Mallh.l7. " Joan. 8. " ICor. 16. 73PsaI. 18. " Ephes. 3. ,8 Isa. 50. 7» Num. 24. *° Hom. H. " Uom. " Isa. 53. 16. 84Psal. 18. 8*Mich. 5. 8G Joan. 15. *7 Gen. 24. 8«Psal. 49. «»Jer. •' Jsa. 48. "Joaii.l. 93Canl. 8. 9lEzecb. 54. '•» Apoc. 21. *6 Lcvil. 2.. SERM. VL — 1N NATIVITATE DOMINT. 582 583 sicut oblalio panis et vini facta a Melchisedech. A, dorc vulius sui comedebant panem doloris, jam Vetera sunt rilus sacrificiorum, cseremoniarum comedant panein vilae el jucundiluiis. Legilur quoi ob ervantiae,*'el oracula prophetariim, Nova snnl tempore legis corvus affercbal Elise panes in nianc, et carnes in vespere ». Moyses etiam dicil : Mane quod hominem in uniiale personse sibi Deus univit, . quod mulier in ulero suo virum circurridedit, quod comedeiis panes, et vesperecartitbus salurabimini'°. Hsec eqttidem ciborum dispensatio minus congrua Yirgo concepit et peperit. Novum, dicit Jeremias, faciel Dominus super lerram : Mulier circumdabit videlur, el vere corvina esl, nisi edanlur carnes virum ". Projicianlur ergo vetera, quia nova susine panibus, et panes sine carnibus. Si quid ad nos de panibus et carnibus illis est, projicialur. pervenerunl; cesset figura, qttia verilas venit; cessent promissa, quia facla est solutio promissorum. Sunt enim veleres observantiae, et jam fetent. Si Erraverunt veteres in soliiudine, in invio et in- sale noslro fuissenl conditoe, nnnqtian) forsilan aqnoso 9S: sedjlesiimoniolsaise, velus errorabiit90'. putruissent. Nunc aulem sunt qusedam rancidse, Yerilas et error simul esse non possiinl. Abiit ergo qusedam feiidse. Panes etiam duri et mticidi, ita error, quia verilas de lerra orta est *"«. Quia velera quod posseut frangere dentem maslicantis. Nonne Iransierunt Aposlolus lestatur : Si qua, inqtiit, inno- _ muciilus et durus panis ille : Ocultim pro octilo, vaiain Chrislo facta crealura esl, velera iransierunt, denlem pro denle? Nos antein carnes Agni novelli et ecce facta sttnt ei omnia ttova *. Comedamus ve- comedamus; carnes Agni immaculati, cttjus sangtiis tuslissima, ul qui adorarotis parvulum in cunabtilis, liberal Israel de _Egypto, qui prsediclus esl in lcge eumdem credantus, et adoremus Patrem coaelermim et prophetis, qui, testimonio joannis, tollit peccnta el cosequalem, universitatisCrcatorem et Dominum mundi ". Hic est cujus adveiitum desiderans majestatis. Comedamus panes Melcbisedecli; nam fsaias : Emille, inquil, DettsPaler, Agnum dominaipsi sunt vetustissimi, et ideo suavissimi; et proji- torem terrm de petra deserti»».' Deserlum est geniiciamus panes proposilionis, qtii sunt veteres, quia litas, quse in suo errore obduraverai, el i.ieo pelra siipervenit panis novus qtii de ccelo descendit. Hunc deserli. Sed convertit Domintts desertum in delipanem niulier evangelica de tribus saccis farinse cias, el solitudinem in hortum Domini, qtiia dc commiscuit». Beatissima enim Virgo tres substanpetra deserli emissus est Agntts, dominalor terrse. lias, divinitatem scilicet, carnem et animam, unilas Vos, qui estis excisi de petra, vullisvidere petraro in unius hominis persona concepH. Hsec est lunica deserii ? videie Ruth Moabilitlem. Booz siqiiidem Joseph polymita, quae nalurarum adroirabili varie- Judseus gennit Obeth ex Rnih gentili,-patrem Jesse tate prsefulgens lalarisesl, quia attingita fine usque r* patris David. Chrislus autem lilius David sccunduni ad finem, fortiter el suaviter omnia disponens 3. carnem. Christus ergo, qni veniebal qnaerere quod Panis iste quem Virgo confecit, in clibano crucis perierat, de fidelfbus et infidelibus, de juslis et pec-confeclus est, et in resurreclione divisus. Sapienlia catoribusnasci voluit. Nam el ille agntis qui immoenim abscondila, et thesaurus invisus, el panis non labatur in lege, jtixta editionem Septtiaginla, de divisus attt fracttts, qumutililas in his tribus 4? Sed ovibus el capris assumebatur. Ssd reverlamur ad fractus est panis, aperlus est liber, conscissus e.t puerum, quem dimisiraiis in cunabulis vagieniein ; saccus, et spiriius Christi descendens ad inferos eamus et videamus ciim pasloribus illuc feslinanritanquam inler morluos liber eduxil vinctosde domo bus boc verbum qtiod faclum est, quod Doinimis fecil et ostendlt nobis »3. 0 infelices divites btijus carceris, sedenles in tenebris et umbra morlis". Caro vero moriens mortem perimit, el vila homi- mundi.quoniam babetis hicconsolalionem veslrani, num ciun ea resiirgii, regenerata in spem viiae per iit in futuro sit Vobis slriilor dentiun. et fletus, ieresurrectionein Jesu Chrisli ex morluis. Sic Itaque cepturi pro deliciis tormenta ct iticluin! Ea hora qtia Chrislus nascebalur, erant inulti panis nosler qttolidianus el supersubstaiitialis ex liibus saccis farinse coropaclus est in conceplione, divites donnicntes , roiilli etiani lascivientes in coclus in passione, fractus in-resurreeiione. Hic D delicatis et mollibus slraiis. Sed qui in labore hoest panis stibcine.icius, qtii subveiiit caslra Ma- inimim non sunt, non merentur tle angelica visitadian «. Bcnedictus Deus in donis sttis, qni animam tione solalium. Erant fortasse aliqui vigilanics, et inanem et animam esurientem satiat bonis, panem solliciti circa sapienliara biijus mundi. SedChristus, el carnem dedit nobis Dominus. Nam Filitis Dei qui roundariam sapienliam infatuavit, elpersttiliipanis faclus est, El Verbum caro factum est 7. Ha- liam praetlicaiionis salvosfacere voluil credentes**, benitts panem etcarnem : panem, quem dat mundo; aspeclum angelortlm, el canlicum glorise etlaudis ; carnem, quam qui comederil, lesiimonio Vcriiatis, alque riiuitiplicem suse nalivilalis gloriain non habet vilam selernam 8. sapienlibus, nec philosophis, sed pasloribus, honiiIgitur edanl pauperes el lsetentur, ct qui in su- nibus ruslicanis, simplicibus el humilibus reveia" Jer. 51. s« Psal. 106. M Isa. 26. »»»Psal.81. 'H.Cor... 9 III Reg. 17. «Isa. 42. «Judic. 7. 7 Joan. 1. «Joan.6. "Luc. 2. '«ICor. 1. a Sap. 8. 'Eccli.^0' sMalih.l5. u Exod, 16. »'Joan. 1. '»lsa. 16. PETRI BLESENSIS SERMONES. 523 58i vit. Coufileor tibi, Paler ._?/•'el tc.rrw; qnia ubseon- A peccaluni lala' est, non facit eum sibi obnoxium disti hmc a sapienlibus et prttdenlibus, el retelasii qui immunis est a peccalo. Quod non conlraxi' ea parvulis '». Fratres, .elsi non silis pastores, peccalum probai Palris divinitas, altestalur malrif illum parvttltim lamen noslrttni, quem mulli reges integritas, quod peccatum non fecerii ipsa setas, d etprophetse desideraverunt videre, bodie videbitis divina natura confirmal. Sicut roihi videtur, pra. . in prsesepio allaris positum, non in forma glorise, propere ei prsemature, o Judaee, feslinas. Scripium sed in panniculis involulum. Sicul autem tempore cst enim: Noncoques hwdum inlacte matris suw". suae nalivitalis erat illo operimento vera, sed ab- Tu vero hoedum adhtic lacieiilem, qui fuiurus est scondita fortitudo ejus; ita adbuc abscondita est in hircus emissarius, doloris igne circumcidendo jam sacramenlo majeslas ipsius. Erit aulem quando coquis. Quod enim circumcidendo jam coquis. apparebit noii jain pannis operius, sed amicms Qitodcnim circumcidendo dolorem ingerat probant lumine sicul vestimerito, sicut Unigenilus a Patre, Emor et Sichem filitis ejus et populus civitatis: sicut rex in decore suo habens tabernaculum suum quos, lerlio die, quando vulnerum dolor solet esse in sole, in splendoribussai.ctorum, in luinine quod gravissimus, Leviet Simeon occiderunt' 8. Doinine, non deficit, in gloria quaenon transit. Quam nobis R quid est homo quod reputas euro, aul quid appopraeslar. dignelur Parvulus noster qui est benedi- nis erga euro cor tuum, ut pro homine iniquo lot cliis in saecula sseculorum. Amen. et lanla sustineas? 0 quanta erat plaga iniquitaiis SERMOVII. nosirse pro qua le oportuit tanla paii. Nonnc poteINME CIRCUHCISIONIS. ." ras camem liiam integram conservare, ei a cirMasculus, cujus prwpulii caro circumtisa non fue- cumcisione illsesam, qui uterum matris mse conservasti illaesuhiel imegrum; et posiquam moriuus rit, peribit aninta itla de populo suo »». Salis abbreviaium fuerat Verbum Domini super fueras,corpusluumcoiiservasiipeiiilusiiicorruptnni? Porro duo noianda sunt iu hoc opere, fratres : lerram, niinoraturo paulo minus ab angelis. Adhuc tamen hotlie de illa parviiate lex circumcisioiiis qtiod sicul Doiiiinus majesiaiis viro etfeminse obeimiuinuit. Absciditur de carne, quam acceperat dienler cl bumiliter se subjecit, ila Dominus lcgis Christus in fortna hominis, ut sil in eo quasi si- qui venerat legem implere, non solvere, se legi subgniim lalronis, et cauleritim transgressoris. Quid jicere non abhorruit. Circumcidilur ergo ut nobis cst enim pedis, vel auris, vel allerius membri ab- sit forma btimililaiis. Circumcidilur eliam, ut qui scisio, nisi manifeslum indicium quod quis depre- per triginla annos operatus eral salutem in medio bensus fuerit in delicto? 0 bone Jestt! o sapientia C i lerrse, jain ab ipsis cunabulis negoliuin nostrse saDei! o justitia el sanctilicatio noslra ! Nonne tu es i Iutis incipiat ab uberibus roatris sttse, deguslans in quo non esl iiiventtis dolus, nec invenia est in ] primilias passionis. Ideo ninllipliciler sanguiuem eorde tno iniqniias, nec invenlura esl in ore tuo i suum fudit et in infamia et in senecttttc pro nobis : mendaciuin? Nonne tu es verits Deus de vero i qtti matulino sacrificio decreverat superaddere veDeoPalre! Nonne lu es innocens, impolliilus ex i spertimim, ul qui de saiiguinibiis nali eranl, et innocenlise stolam peccato pollueranl, lavarent stoiiiipolluia et Virgine matre? El ln, quid facis, i benedictissima inler mulieres, quse conseia es vir- 1 suam in sanguine Agni. Circuincidilur ergo calam giniiatis tuaeelillius innocenliae? Quitlfacis, Josepb, ] ptil Ecclesiae Christus Jesus, non pro se , sed pro roembris. Sic eniro frequeuter nobis evenit, ul uni qui per angelum cognovisli quia de Spirim sancio i esl quod concepit Maria? Non oporiel Cliristum, i membro palienti per allerum medeamur. Dolent lalera, el de bracbio sangnis extrahitur. Doienl qui sine peecato esl, signari cauterio peccalorum. I Ipse cst enim, quem Pater signavit, el misil in i oculi, alque humeri stupa el incisione torquenlur. inundum. Puiatis, quaeso, vos, Maria et Joseph, I ergo pro lotius.corporis nostri corruplela capul Sic _ quod per hoc signum fial manifestior Patri suo? j) nosirtim bodic cauleriatum esl, nec dedignalur sigimo cerle , si posset Paier oblivisci Filii sui, lium accipere Circumcisionis, qui posilus esl in siaut illum ignorare, qui est ejus sapientia, aul gnuiiicontradiciionis' 9, in signum ad sagitiam*». Et si quid dubitationis possei in eum cadere, inspe- sieul pro nobis voluit circuracitli, sic pro neb.s ctionc hujus signi quod solis peccaioribus convenit, decrevit flagellari, crucifigi et roori. Hodie ilaque possel Paler de Filio dubilare. Vos, quseso, qui facius est sub lege qui legeni fecit. Misit cniin piierum vtiliis circtitncidere, cessale a lalibus : nil, Deus, ditit Aposlolus, Filium suum in mundum, natum ex muliere, factum sub lege ". Ligalitraro suscepit quseso, abscidatur de carne iila, quse loiadtbelur in usum noslrse redemplionis, quae loia servanda qui vulnus iion habuit; nec est opus sano medicina, esl in plenitudine holocausii. Nam, etsi lex Moysi sed male habentibus. Tu vero, Domine, pro injtistis dicat : Anima, citjus prwputti caro circumcisa twn venisii iraplere omiiem jnsliiiam : plena jusliiia est se subjicere minOri. Ilanc imples ; qui cuui esses fuerit, peribii de populo suo, senientia quae conlra "Maitb. 11. "Gcn.17. "Exod.23. 18Gen.54. »»Luc. 2. »» Thren. 5. ".Gal. 4. S86 SERMO VfH. — 1N CIRCUMCISIONE. 5 L'g3 octo dieruin, legis observantise te subjicis, ut cum A mintis esi ulilitaie qtiam auciorilaie. Loquiiur GaL esses trigiuta annorura.ad baptismura veniens, servi briel ad Mariam : Et vocabis, inquit, nomen ejus tui liianiitis te supponis. Sufficiunl ea nobis, Do- Jesum 28. Ad Joseph eliaro dicit: Et vocubis nomen mine, q'ise dignatus es suslinere pro nobis, mttlata ejusJesum; atque subjungens causam et eflecluiii sunt temptira ; nmtentur.quaeso, pro tempore sacranomiuis , dicit : Ipse enim salvum faciet popututn menta. Oliin misisli Abraham, poslea Moysen cum suum a peccalis eorum **.Pastoribus etiam loquens : cultello circumcisionis, ut oves luas et caiileriando Annunlio vobis gaudium tnagnum, qttia natus esl signarenl, el signando curareni. Yerumtamen, quia hodie Salvator qui est Christus Dominns 3».Magnse tu es.Domine, suavis el mitis, aufer, obsecro, durum fiduciae maleria est nomen Jesu, noraen lam desiet crudelem islum et lapideum cnltrum circiimcisio- derabile, laro aroabile, lam dulce, tam salubre. Si nis, Populo .eniro dur* cervicis et Iapideo, cul- dicerelur : Deus venil, nomen boc lerribile est apud lellus lapdeuset duritia Iegis merilo apposila esl; reges terrae: conscius iniquiiatis et malitiae mese.ad nobis vero quiluts carneum cor dare pollicitus es, lerrorem hiijus nomiuis fugerem a facie.ejus, sicut appone aqtiam regeneratioiiis. Nonne tibi durum fugiebal Adam et non effiigiebat. Ille qui respicit videtur, quod in infantulo recenter nato et lenero terram et facit eara tremere, qui tangit roonies et lanta exereeatur inhumanitas, ut ctim veneril in ' fumigabunt.quiaufert spirituro principum, qtti terrivaliem plorationis ei doloris, dolor super doloram bilis est apud reges terrse, mibi et consiniilibtts quos apponaiur? Aufer, attfer, quseso, cultellum, et alium accusal conscieniia, quos iniquilas gravat, imporlapurgationis adhibe moium. Quare cum cullello bilis et iutolerabilis viderelur, nisi terrorero suse radiiur, vel absciditur putredo vulneris originalis, majeslalis non soltim in forroa hominis, sed in salticuro per aquam baptismalem melius et suavius pos- taris nomine temperasset. Quiil jaro igilur timeasit ablui et graiise unciione sanari ? Domine, non nius? Venil Jesus, venil Salvaior quserere et salvare solum circumcisio, sed et sermo tuus sanclificat ad quod perierat. Yenit non ut judicet, setl ut salvet; einundationein.De sermone tno lu ipse lestimonium non ut perimal, sed ut rediroat. Sictil scriplum est: perhbcs dicens : El vos, inquit, mundi eslis propler Venh Fitius Itominis non ut judicet mundum, sed ut seunonem quetn toculus sum vobis 2S.De baptismo salvetur mtindus ptr ipsttm 3». Jesus ilaque est qui dic.f apostoius tuus Paulus : Abstersit Dcus corda salvat, Chrislus qui sanal. Sanat enim oleo miserinoslra a conscienlia mala , et abluil corpora aqua cortlise, et compulrescere facit jugum a faeie olei; inuitda". Fralres, non fraudavil nos Dominus a de- neque sine salule est Jesus, neqtte sine unctione est siderio cordis nostri; el qui prius per servum suum Q Christus. Gaudeant perditi, quod venil Jesus quseI prseceperal, dicens : Omnis anima cujus prwpulii rereet salvum facere qtiodperierat; respirenl segroli, ettro c.rcumcisa tton fuerit peribit de populo , post- qttia venit Jesus, quia sanat coniriios corde unctione moduni per se dicit: Nisi quis renatus fuerit ex aqua misericordiaosuse. Utrumqtie propbeta breviter coroel Spiriiu sanclo, nonliabebil parlem in regno cxlo- prehendit, dicens : Sana me, Domine, el sanabor : rum !V. Ipse lamen tanquatn utriusque legis in se salvum me fac el salvus ero 3»: quod Christus esl sasacramenta suscepil; et utraque unuro faciens.utruinnat, quod Jesus esl salval. que paiietein in se lapitle aiigulari conjunxit. Ipse Duo simtil iu Christo vitleo, carnis circumcisioutrobique dedit benediclionehi legislator, Jegem non nem et nominis iinposilionem : in camis circumsolvens, sed adimplens; et in ulraque lege nobis cisione est filius Abrahse, in nominis imposiiione, fcsereilitalembenedictionis acquirens. Cui sit bene- Filius Dei el hominum Salvator ostendiiiir. Anie dictio et clariias et gratiarum aclioin ssecula ssecu- nativitatem vocat eum angelus Salvatorem ; homo l.rum, Amen. vero vocal eum Salvalorem post nativitatem. Nam SERMO VIII. qni angelos ab inilio salvaveral, a tempore inI?i EADEM ClttCUMCiSIONE. carnationis hoininem salvat. Habemus testimonium Et vocalum csl nomen ejus Jesus, quod vocalum saiulis nostrse angelum et liominem. In ore duorum est ab angeto priusquam in ulero conciperelur '•. teslium slal omne verbum 3*. Siinul concurrunt cirLoquendum est de nomine islo, quia cum cselcra cumcidi, et nomen saluiis accipere, ul circumcidaomnia ab hominibus iinponaniur ad placiium, boc mur non carne, setl spirilu, Chrisii exemplo, quicst nomen qnod os Domini nominavit !6. Non est bus ad forinam vivendi prsesciipta est nohis Christi ahiid nomen sub coeloin qub oporteat nos salvari »'. circumcisio. Jutiaeuscircumcidilur in uno duntaxat Scribat qui volueril characteres , nomina barbara , corporis membro, in quo concupitcentise sedes esl. noroina eiiam,qua.siciitpleriq_easserunt, nominare Verumlamen quia corrupli et abominabiles factl non licet. Nomen liuini, Jesu, semper sit in corde sumus, atque a planla pedis usque ad veriicem non et ore meo, in tnemoria et in liugua : quod non esi in nobis sanilas, ex toto nos oporlel corpore 'Mnau, I .. !3 Hebr. 52; »* Joan. 3. »5 Luc. 2. " Luc. 2. 31 Jaan, 5. 3i j.r. 17. "" Mattli. 18. ' ls Isa. 62. " Act. 4. " Luc. 1. *' Matlh. i. S87 PETRI BLESENSIS SERMONES, 588 .irr.umcidi. Christus purgaiioneni peccalorum fa- _i loco myrrha offermr, secundo Ihus, leriio auruiii. ciens, alque trigioia annis operans salulem in me- Per myrrham quse amarissima esl el medi.in_lis, ilio terrse, prius in porliuncula modici roerobri cir- atque vermium mortificativa, pcenitenlia designacumcisus est; postea cuin jam triginta esset anno- lur, cum quis in ainaritudine animae suse recogitat rn;n, baptisino, qui est secuntla circumcisio, ablutus annos suos, et de peccatis suis amarissime tiolet esl; tandem sacramentum tertise circumcisionis ex- accusans se, et per confessionem dimittens adverplevit lolo corpore distenlus in cruce, jam non cir- sum se eloquium suum. Hic Doininooffertmyrrbani: cumcisus lantuinniQdo, sed oecisus. myrrba vermes mortificat, el carnes a putrefaclione conserval. Nonne vermis est libido blande ingre* SERMO IX. diens, dulciler mordens, suaviler transfodiens, et voluptuose occidens? Verrois etiara est acedia cor 1NDIEEP1PHAN1_3 DOUI..I. lioininis latenler quasi linea rodentlo corrtimpens. Verbum enim sapienlis est: Ul vertnis ligno, ita Apertis lliesqurissuis, oblulerunl Dfiiniiwaurum, tlttis el inyrrhatn *'*. ttisiitia nocet cordii". Sed ct muiiiiana desideria Bcali stini qui tbesaiiros liabeni, de qttibus pos- verines snnl. Unde et teslimoiiio Salomonis, Desidesunl proferre quse offerantur Domino. Sed nunquid B; ria rodunt pigrum 4'; non esl olium sine d.sideriis. soli tlivites hujus sseculithesauros habent, ul faciant Legilur quia in desideriis est oinnis otiosus : vulgaoblalionem Pomino ? Ecce peccatores et abundantes riter autero scilur el dicitur quia olipsilas iniinica in swculo obtinuerunt di.itids •". Nunquid acceplio- est animae. res stinl Domino qui thesaurizant in lerra? Quid Vis videre viiiulem et effieaciam myrrbae? Reli-. ('cient ergo pauperes et pannpsi discipuli Christi, giosus aliquis esl qui nuper jugo regulse se subjeiilii Petri, qijorum yox esl; Aurum et argentum non cit: buic myrrha sive myrtiise amariludo, sunl jeest mecum *8? Porro paupprlaleni suani stimmas juniorum frequenlia, labor quoiidiantis, ciborura diviiias repulanl: qui niliil habentes et oronia pos- tenuilas, somntis brevis, censura sileniii, aus'erilas siilenies, Christuin nudum nuili secutj sunt. lsti el disciplinae. De his omnibus non niyrrham. id est amariiudineni, sed myrrhse fasciculutn sibi facil pro seqttaces eoruni, licet mendici et inopes essent, licel opprobrium et abjeclio plebis essenl, erant amore illius, de quo sponsa in Canlicis dicil*:Di_amcn honorali et diviles apud Domini.m et san- leclus meus sicul fasciculus myrrhw inler ubera mea clos illius; narade illis Apostolus dicil-: Graliasagp comtnorabittir". Amara quidem sunt quse suslinet, Deo meo qnod in omnibtts divves fqcti estis justitin, sed comparalione illius araaritudinis, quam habei el in oinni _...,_. sanclitate, ita ut nihil desil vobis C de suorum peccaiorum et excessutim recordaiiona 1« u(lq gloria ". Est qui gloriatur et divitem se re- et dolore, dulcescuni. Sic aniariludinein cholerae pnlat; dives etiara abaliis reputatur propter aflluen- amariludo absyntbii vel aloes purgat, et bumores, liani subslantise temporalis. Setl propbeta snbjungii qtti ex deliciis excreverunt. Horror medicinse aboet corrigil dicens: Realus popttlus cujus Dominus niinabilis, et -urentis cauierii dolor frequentisshne Beus ejtis s«. Angelus in Appcalypsi loqttiiur ad eiim sanat. Esl myrrha incipienliuro, thusprolicieiniuin, qtti confidebal in pecunise ihesauris, el arguendo aurtim esl perfectoruro. Quod myrrba tbus prseve-t reprobal divifias ejus dicetis : Tu dicis quod dives niat babes ubi dicitur : Sicut virgula fumi ex arosittn, et nullius egeo; et tu miser es,et tniserabilis, matibus tnyrrhw el tliutisk>. Et illttd : Ibo mihi ad et pquper, e( nudus". El quis, quseso, roiserior aut montem myrrhw, et ad collem thuris u. Utrobique iniser^liilipr est quani qui raodo validtis esi, modo thus sequitur, et niyrrha prsecedit. Postqiiam qttis viyil, per contritionem el paenitenliam de suis excessibus peger, IHQ<1O modo roorilur, modo prosperaiur, modo adversa patitur, mqdo est, modo nqn est? satisfecerit, deinceps de processu virlulura solliciitis 0 divcs pauperlas, o nuditas honorabilis, quse in poslulat perseverantiatn, cunique videal se de morcoelo inseslimabiles thesauros abscondis, de quibus lls laqtteo liberaliini, reliquiae cogitationis diem D incessitnter capereet de hisnihilominus abunfestum agiinl, ubi et tunc offert thus : quse quidem potes danier offerre Hic es( thesaurus, quem qui invenil oblatio fesliva est. Sciunl qui freqtienler hsec expevadit et vendit uiiiversa quse habet: per ipsum euni, ritiniur quomodo devotaeorationisoblatio solemniper bqs t]iesauros illi decem Israelitae, quos Ismael ter in animo Iselitiam faciat, dum, sicul incensum, in arlicujo roortis concluserat, liomicidae gladium sicut virgula furoi ex aromatibus in conspectum di^ vinae majeslatis ascendunt. Qui prius offerebat saevaseru.nl. Obtulerunt reges aurum, thus el niyrrliam. Evangelisla aurum tanquam dignius tburi crificium cordis conlriti et humiliati, jam offert praeponit ci niyrrhae. Thus vero myrrha excellen- tlius devolionis; quiprius compungebatur, jam suo tius. Pensatn vero significaliqne munerum quaulura Redemptori congralulans dicere potesf: Converiisii ad processuin virtutum et sanclorum operum, priroo planclum meumin gauditim mihi; et circumdedistime 34 Matth. 2. 3» Psal. 72. 3t Act. 5. 37 I Cor. I. ••-•21. *»Cant. I.. *• Cant. 3. 44Cant. _. *8Psal. 1.5. »9 Apoc. 3. 4» Prov. 20. " Prov, INFRA EPIPIIANIAM. SERM. X. — IN DOMINICA 590 Iwlilia, ul cantem iibi gloriam, et non compungar Kv.A Josepb. Regnuni ejus quod quseritis; non est de hoc Sic reddil Dominus lugentibus' Sion, jux-ta verbum mundo. Certe manifeste vitleo quod infaluala est Isaise, coronam pro cinere, oleum gaudii pro luctu, sapientia Chaldseorum : nam o.t isti Chaldsei erant. paltium laudis pro spiriln 'm_r_ri_**. Tunc polest Sane insipienlcs facli sunt viri sapientes, ul adopsailere et canlare : Gaudens gandebo in Dotnino, el rarent parvulura despicabilera lam in sua setate exsuliubU anima mea in Deo meo, quia induil me qiiam in sua pauperiale.Porro, insipienles facli sunt, i retro sunt suscepiinus; naro niultse siini raisericordiae ejus, et miseraiionuni ejus non est ntimerus. Si reco- obliltis ad anteriora me exlendo '«. Septiina est, gitem comraunein noslra. rederoptionis processum, ctini Chrisiuin siiscipiinus in medio teropli sui, 11110 septem misericordias iiivenio. Si considerem quo- cum ipse nos suscipil in niedio leinpii sui, lunc tidianam el singularera uniuscujusque redeniptio- Cbrisli templum cfliciinur. Sicut Apostolus.dicil: "'Ltic. 2. " Psal. 29. •"Luc. 2. " Ibid. ls Cant. 1. H Psal. 7... '• Psal. 103. " Psal. SO. "Psal, 124, "Psal. 49, '» Isa. 57. »»Psal. 59. !i Fsal. 118. " Psal. 59. *» Phil. 5. 600 PETRI BLESENSIS SERMONjSS. Templum Dei sanclum est, qnod estis vos 2t. Si enim A neain stercora jubentur apponi, el culltira permiiper viliiaiero poe.sic eiiin siisceperimus in corde nostro, in medio liiur^dbiberi, tit frucitiro frwciai templi noslri, securi sumus, qtiia cum venerit nilenliae et sarculum disciplinte ". Apostolus dicil: Jndex vivoruin el mortuorum, ipse nos snscipiel in Si nos ipsos dijudicaremus, tton uiique jtidicaremur: medio lempli sui, in splendoribns sanctorum, iti cum aulem judicamur, a Domino corripimur ". Ul jucundilate quae non deficii, in gloria qiise non ergo populum siium corriperel Dominus, ul ad bttt.ansil. Quam nobis praestare dignelur qui ctim iiiiliiaieni poeiiitenlia. provocaret, permisit eum Paire ei Spirilu sanclo vivit ct regnat D.us per sepiuaginla annis sub rege Assyriorum servittile oniiiia ssecula saeculoruin. Aineii. gravissima detineri. Tempus islud septuagenariam illam serviinlem manileste designat; nam et lota SERMO XIII. vila bsec qtise per septenarium ducilur, vix seplua1MSEPTCAGESIMA. ginta annos excedit : si enim oclo'ginla aitni, ainplius Simileest regnitm cashrum homini pairifamilias, laborel dolor" : tola, inquit, vita hsec servifuii deoui exiil primo mane conducere operarios in vineam ptitata est. Sicul liberatus Job dicit : 0 quam grave suam S 3. servilulis super filios Adam a die exiius de ^ jugum Quanla audivimus et cognovhnus, ea et palres no- venlre matris eorum, usque in diem reversionis in slri annuntiaverunl nobis 2S. Quanla niandavilD.iiis malrem omnittm *4. palribns noslris noia facere ea filiis suis. Vinea Simus ilaque et nos memores serviimis nosirae, Dei est qui propier varias buiiiiliantes Dproini Sabaotb populus nosmetipsossubpoleiiti manu Dei, cainiqtiilates suas Dettm ssepe ad iracundiam provo- piivanles omnem intelleclunmoslrum in obsequium cavit. Dedit itaque in conculcationem vineamsuain, Chrisii. Filii Israel suspenderunt organa sua in sael ideo frequenter occurril nobis iu lectione divina licibus; nec enim decebat cantare canticum Doroini a quibus vastala esl vinea Domini. Nunc.eniin pre- in lerra aliena ". Nos in isiis sepiuagiiita diebtis liiilur popnlus Israelsub Pharaone jugo gravissirose Gloria in excelsis Deo, Alleluia, el cselera novitaiis servilutis ; sed multae sttnt inisericordia. Domini. canlica sttblicemus. Compleiis siquidem sepiuagiula Clamat atl Domjnum populus, cl per Moysen libera- annis, redierunl in Jerusalem sub Jesu sacerdote lur. Ccepit ileriim popultis deviare a viis Dbmini, magno: et nos posl illos sepluaginta dies resurrededitque illos Dominus in manus Cbttsan Rasa- clionem Domini nostri Jestt Cbrisii, el in ejus reibaim, et clamavertint ad Doininum, et per Olho- surrectione noslra. liberationis gratiam exspeclaniel f.alrem Caleph liberali siint". Itertim devian' mus. Tunc redibunt cantica novilaiis, quia peccati tesa. viis Domini dati sunt in manus Eglon regis velustaie per pceiiiientiam deposita, resurgemus in Moab, et AmiuonHarum : et clamaverunt ad Do- spem vitse aeiernae.Tunc de vinea Domini Sabaolh niiuum : ct stiscitavit eis Aiolh filium Gera filii Ge- dabilur nobis vinum novuin, quod in utribtis novis inini, qui liberavit eos 98.Ilem oppressi sunt a Jabin reponendum est, non in veteribus, ne ruiupaniur. rege Chanaan, ei liberavit eosper Delborani ttxo- lnvitamur ad vineam Domini, el in ea prsecipimur rein Baracii ". Ileruin erraverunt coram Domino, el laborare. Qui tingit laborem in prsecepto, mercedera tradiiiit eos Domintts in manusMadian el Amalecb, consliluil in labore. Nulla aetas excipitur, non est sed ad poenileniiam reverlentes, per Gedeonem li- personarum acceplor Dominus : et eos qui mane berali stinl a Doniino, in lampadibus, et tubis el veniunt, el eos qui larde accedunt, recipit. DenaIiytlriis **. Qitare loquerer de Jephle, de Samsone, ritts eniro, id esl viia selerna, unicnique Inboranli de David, etde cseleris per quos Domintis roagnili- reddilur". Et bcec esl merces sanclorum, qnain cavit misericordiam suam cum populo, el cum vinea Domintis fitlelibus suis a sseculo repromisii. Quam stta, quolies populus voluit reverli ad cor, et agere nobis et vobis conferre dignelur, cui est honor el pceniteniiam de commissis? Nihil esl quod ila emol- gloria in ssecula sseculoruro. Amen. liat et mitiget indignationem omnipoleniis Deisicul SERMO XIV. hiimililas poenitentis. Quid enim faciel summus Ju- , 1NQDADRAGESIMA. dex, curo viderit peccalorem in seipsuhY exercerc Vonvertimiiii ad me in loto corde vestro in jejttiiidicitim, etpunire proprium in seipso delietum t Evacuatce sinil partes judicis; nec jam exsequelur nw el flelu, el scindile corda veslra, el non vsslimenia vices judicantis, sed officium advocati : et qni pec- veslra ". canti inieniabat poenaro, poeniienti stalim accuinttScit nos esse aversos a se, qui ad se converli nos labil gratiam. ldeo miitil Dominus hodieoperatores admonel. Sed quo converlemur? quocunqtie me in yiiieam smam, ut doceatur popiilu.s'ejus dignos vertain, sive ad dexieram, sive ad sinisiroin, sive frucfus poenitenlise agere, el sic flagella Pomini de- ascendam in cceium, sive descendam ad infernum, c.iiiare. Ita iii Evanpelio circa infructuosam ficul- Domine, tu ubique es, qtti omnia iniples ; sed conhm *,v 1 Cor. 3. 2S Maiih. 20. !SPsal. 77. " Judic. 3. 2» iiiid. !,JJttdie. 4. *».udic.-7. «' I Cor. 10. 33Psal. 89. 31 Eccli. 40. 3S Psal 136. " Mallh. 20. !7 Joe). 2. ,l I.uc. 15, COi SEttM. XIV. — IN QUADRAGESIMA. 6 2 -erti prsecipiinur corde, non corpore. De bac con- A i i nam et qiiiilam suscitanttir ex.lra poriain, qiiidnm vorsione loquiliir Osea,et dicil : Convertere, Israel, in leclo, quidam in monumento, in voluniale, in ad Dominum Deum luum, quoniam corruisti in ini- i actu, ii) consuetudine, in iiltinlo Domintis jnfremit qititale lua; attfer iniquitalem, el accipe bonum 88. l spiritu, lurbat se, lacrymaiur, el clamat: Lazare, veni foras ". Qiioitiani aversi el perversi fuimus, converti prseci- i Nolite, inquit, fieri sicttt hypocrilw irisles 4S. Non pimttr et reverli. Sicnl aniroae dicitur in persona reprobal Dominus Iristiliam cordis, sed oris; non sponsi : Revertere, reverlere , Sunamilis; reverlere, i reveriere, ul intueamur te". Bonum csl converii a iristiliam poenitenlialem, sed hypocriticam el sumaliiia ad innocentiam; a gaudio peremplorio ad perficiaiera, quia, juxta verbum Salomonis: Cor saluclum salubrem, a superbia et inflatione vento-a i pieniis ubi trislitia 49.Quia nos inviial per confesad spirilum manstieltim el hurailem. Co.!t_r(im..i., sionerii, per jejuniiini, per flelum el planclum, ne absorbeamur a irisiitia, cl ne a superficiali moesiitia inqtiit, in lolo corde vestro. Ingredienli enim pceni- • leniise viaro primo neeessaria esl cordis coulriti el 'meritum jejtmii perdamus sicul hypocrilse, ad spi'rituale gaudium nos horlalur : Hilarem dutorem hinniliali devotio; qnia vero ciborum affluentiaere< xil in superbiam et lasciviam carnem noslram, nediligil Deus*0; omnisque adeps Dominiesi jure percesse est ulin jejunio convertanmr. Qtii eniro pro Ipetuo": in qtio notatur quia nulliim sacrifieiitm . Christo jejunal, reficielur a Cltrislo in illa nieiisa 'Deo acceplum est, nisi ex hilari devoiione procedat. Undc. et ungi praecipilnr capul nostrum ". coelesti, quam prseparavit Deus diligentibus se. Est < eiiam conversio faciemla in fletu, ut aquis pceuilcnti- 'Capul noslrum Christtis est; lieel boc caput uncium alibus lavelurfaciesdoformata peccalis. Qiianlseenim 'essel a Palre oleo laeliiia. prse participibus suis' 3, virtutis et eflicacise sinl iacrymse poenitentis, tie- 'Maria laroen Magtlalense illi unciioni suiim ungiioiiclarat Petri reconciliatio, Lazari restisciialio, ct 'liiiii superaddidit. Ctimque discipuli inurmurarent, 'ille qui hodie caput ttngi prsecipit, excusal et comsaiie.tificatioillins nomiiialissiinse peccalricis. Convcni eliam nos oporiel in planctu, et nos a 'mendat ungitenlum "'*.In capiie esl pleniludo spigaudib suspendamus; et in amaritudine animte 'rimalis ungueiiti descendens non solnm in barbam, sed noslrce recogilerous dies noslros , lempora qu_e i in oram vestimcnli «"; nam de pleniludine ejtis 'omnes accepimus "6. Caput ilaque ungere esl omnes perdidimus peecando, per pceiiiienliam redimamiis. affectiones noslras cum gratiarum aciione in ipsuni Naro in his tribns, jejnnio, flelu et planciu, notanturcordis contriiio, confessio et saiisfaclio. De 'relimdere; ille eiiiui jejtinal et ungit caput siiiiro, priroo dicitnr : Sacrijicium Deo spirhus contribula- p 'qtti deleclalur in affliclione corporis propler Chrilus, elc 40. De sccundo dicitttr: Dixi,Confitebor Do- 'slnm. llle auiem seipsum el non capnl stinm ungit, qui mino; et lu remisistiki. De lertio diciiur : Labo- < stecularis aurae favorem ex operibtts snis quscl qui dum jejunat et venalur jejunio sno popuravi in gemitu meo ««.^Jejunio carnis pelulanlia rit, ! refrenaiur, fletu et planctu purgatur anima se in lares jaclaniias, capttt stium oleo pec.caioris inipineis raortilicans, et quasi complanlala similitudini guat. Procedit ulteriitspropheta, et dicil : _ Scindile corda veslra, el non vesliinenta vesira. In mortis Christi, convertittir in serumna sua, et aerumna ejus verlilur in gratiam et iri gloriaro, quia ^ vesli:i:entoruin scissione Judaicse supersliiionis dugratiam el gloriam dabil Dotninus ". His modis pos- 'rilia designaiur; qtti enim scindere corda non polesurotis sanctificare jcjuiiitim, sicut Dominus adnio- i ranl, veslimenla scindebanl. Nos aulem scindere, i est divitlere corda nostra oportet, ul secnndtini nel per prophelam : Sunclificale, inquit, jejunium id < divisiones graiiarum stisceplibilia sinl divinum clia*4. Jejuiiiuth sanclificare est jejunare in sanclilate et justiiia coram Deo, non coram hominibus, sicut i rismaium.Servet unusquisque, et non scindat vestinienta sua, ne ambtilet nudiis iii via. Scrvel, obsecro, hypocrit;e trisles 4B. Formam el inodum jejunii i Doiniiius nobis aperii, dicens : Iloc esl jejunium i veslem illam quse operit miiliiludincm peccaloruui, cliarilaleni dico, per qiiaro remissae sniil iniqiiilaqitod e.legi : Dissolve colligationes impietttlis, hu- p) < inililer confileudo, solve fasciculos depriinentes, l les, et roullortim lecla suni peccaia. Sciiidainns devote saiisfaciendo ; dimitte eos qui confracti sunt, < corda nostra per misericordiam, compaiiendo aflliiiheros, misericorditer indulgendo; frange esurienii < ctis, quoniani, jtixla verbuin Aposioli, nisi compapanem tnum, et egenos vagosque indtic in domttm ilimur, non conregnabinius s7. Sciinlantur por pojluam, etc , peccata eleemosynis redimendo 46. Da i iiiienliam el confessionem, ul exciirrat pulrcdo tie panperi panem terrenum, ut habeas coelesiem; ;vttlnere cordis, et superveniens novitas auferal sacommoda lerram, ul possideas cceluro. Per hoc qiiod i niem vetustatis. Toiies corda nosira scindimus qiindicit : Solve, dissolve , disrumpe, yocat peccata I per compassionem proximo condolerous. (jnoties lies q.isedamlevia, qiiaedamgravia, qusedamgravissiroa: I elcemosynaiii ex aflectu larginiur, Est .ititein "Jocl. I. 4B' Maiilr. 6. S80se 14. s9 Cant. C. 40 Psal. 1. ** Psal. 31.«» " Psal. 6. 43Psal. 83. »* «« Psal. 44. 49Eccle. 7. »> Levil. 3. II Cor. 9. «Is* 58. "Joan. II. **Malih. 6. Mailh. C. «4 Mallh. 20. »»Psal.52. ««Joan. i. »'Rom. 8. PETRl BLESENSIS SERMONES. 604 6S plo eleemosyna et spiritnalis, el corporalis. Spiritualis, A ) Dei cum tdolis ? Si quis deploraf viiam quam perdidit, et jusiitix consenlil, jam justiliam esinit, quse proximum peccantem corrigil, odientem dili- ] jam ad Pairem rcverti proponit, jam pedem in vi.im git, et in se peccanti dimitlit. Est et corporalis j reciam posnit, elao meliorasuspiransdicit: Ulinatn cleemosyna , quae in sex operibns misericordise ] consistit. Hscc opera sunt sex bydrise nuptiales, sex i dirigtmtur viw mem ad custodiendas jtislifiealionet tuas °6. El licel desiderci,- amplius tamen appelit filii Liie, sex fralres David, sex gradus in leclulo i dicens : Concupivil anima mea desiderare juttificaSalomonis , per quos Salomon verus pacificus in • nos ascendit, utnn a noslra pravilate conversos, et tiones tuas in omni tempore ". Laboraf ad profead se reversos, ad amorein et conlemplalionem • ctum, ttt veniat ad perfectum. Videl enitn P.iter suam ascendere facit. Cui sil honor el gloria in suus a longe, quoniaro longe a peccutoribussalus c«: ssecula sscculorum. Amen. sed venienii et lsetabundus accedenti occurril. De lali cursu loquilur Isaias : Occurristi, inquil, iwtanii, SERMOXV. et facienli juslitinm, in viis tuis recordabittir tui '*', Pius si juxta lneritnm respondcrel, ocu'os — DKrAClEFJDA 1NEADEMUADRAGESIMA. POEMTENTlA.suos Pater, Q declinarelab eo, ad preecs illius obsurdesceChrisius hodie in schola erudilionis evangelicse rel, et ei ttirpitudinem praeleriiae conversationis per lilium prodiguni «* nobis competentissime pro- objiciens, ipsum graviler objurgaret. S-.-dhumililaie ponil pceniienlise ei Immililaiis exemplum. Qui filii fractus el victns, dcponit duriliam, inJtiit roictiin afficereiur gravissiroa faine, cogitavit redire sericordiam el rigorem, quem mertterat filius, :id pairem, et inter mercenarios uims esse. Qnis convertit in gratiam. Tartlius est patri misericoresl qui dilapidat omnra bona vivendo luxuriose, nisi dram impcndere filio, qtiam filiopatris misericordiam pcccator qtiilibcl, qui bona graluita et naitiralia oblinore. Prscvenil et anlicipal preces filii reverpeccando corrumpit el perdit? Sed reversus ad cor, tentis, accelerat et occurril, elcadens snpercollura el jusiitiamr incipiens esurire, hnmilial se in ocnlis filii, ettm osculatur, et dicit: Cito proferte stolam prttnam, et induite illum : et snis, et de liliall dignilale ad roercenarii sorlem devola humilitale descendit. Beati quidcm sunt, dale annulum in manum ejus , el calceamenla in ' faclus roitis el hnmilis corde ad liuiniliiatem et C quse acquirimiis, quse amittimus ; in omnibiis qtise placenl, quae displicenl, quse adjuvanl, vel qttse nopoeiiiteiiiiaro nos invitat Christus Jesus, ctii est ho- 1 'ceni; in oinnibus tenlamur et aflligimur. Denique nor et gloria in ssecula saeculorum. Ainen. I lolum lcnlalio esl, quod sumus, quod vivimus. SERMO XVI. I Sicul legitttr : Tentatio est vita Itominis super leri rain 81. Et boc esl quod beatus Job dicil : Homo IN EADEM D.E QUADRAGESIMA. LUCTU. ', nulus de muliere brevi vivens lempore replelur muliis Mwror viri humiliabii eum, el sermone bono Imli- 'miseriis «'*. Revera nntlta; sunt bominis miserise, 'qui in miseria nasciltir , in miseria nulrilur, in ficabilttr 74. 'miseria consumiftir. Miscria sumus inlus pleni, Sapiens fructurti et effeetum mceroris insinuat; sed et uberrimam merendi graliain et plangendi 'foris raiseria circurodati. materiam babeintis in nobis. Lugere possumus et Inter has lentationuin angustias, Paulus clamare debemus bona quse amisimus, el mala quse comroi- < coropellitur : Infelix ego komo! quis me tiberabii a siinus : ecce primum testimonium ; pericula qttae < corpore morlis ltujussl ? El alibi: Supra modttm grasentiraus, ecce secunduni, iribtilaiiones quibus 'vati sumtts; ita quod twdeal eliam nos vivere«**.Sed . et urgeniur, ecce lertium; lerrorem futuri judicii, ecce ~ ( Jonas dieil : lrascor usque ad morlem '*. Elias < etiara inler varias lcnlaiiones et pressuras peiivit quarlum. Isiam lugendi quadriperlitam maieriam . Psalmista distinguit dicens : Circumdederunt me aiiimse suaeul moreretur: Sttlficit, inquil, mihi; totle dolores moriis, et torrentes iniquilalis coniurbaverunt < animan meaw 83*.David quoqtie tentalionum ponme. Doloresinferni circumdederunl me, prwoccupa- i profilebatur cum lacrymis, dicens : /n increpadus jM.rM.il laqnei mortis 7S. Dolores morlis persecu- I me tionibus propler iniquilaletn corripuisti hominem. liones sunt, et pressurse quas palimur : et sunt Exaudi oralionem meam, Domine, auribus percipe qusedam prseambula niorlis. Responsiiro enim morlis i lacrymas meas 8i. Terrere nos polesi exspcctalio habeinns in nobis. Torrentes iniquiiaii- sunl iro- J futuri judicii, ubi erit in judice severa,- Squitas* peius peccalorum ; dolores inferni per se patent, in lorloribus severa el inaudila crudeliias, lii pojnis COS 'lProv. H. " Ltic. 13. " Eccli. 5. '* Prov. 12. " Psal. 22. '* Psal.39. 77 Psal. 30, '7*,Rom. U.-" 78 Psal. 87. 78*Psal. 59. ,3 Psal. 68. 79' Psal. 37. *° Psal; 50. ««'Psal. 118. "' Job l-Juxta LXt,. "* Job 14. "Rom. 7. 8a*IlCor. 1. 83Jonas4. "3* IHReg. 19. **Psal. 58. PETRI BLESENSIS SERMONES. 608 607 intolerabilis el selerna anxielas. El quis poleril A Quanta sit obedicnlise virlus prius declarat AlsKstjnere diem advenlus cjus, aut quis slabil ad tissimus in universis quseab eo creata siinl. Posiea vHlendttm eum **? Quis enini habilare polerii cum in seipso, qui universiiaiis creator esi. Ccehini igne devoranlc ? attl quis habilabil cttm afdori- et terra, mare el oinnia quse in eis stiiil, ciini aitbus sempilernis 86? Justus dicil : In me, Domine, diunt, et obcdiunt voci ejus.. Terra ad nulttm ijisius iransierunl irm luce, el terrores ttii conturbaveritnl proltilii berbam virentem , et lignum pomifertim tne". Hoc ultimum ad poenam referlur _elern..m. juxta genus suura, elc. ; quae longtim est dicere. Job eliam dicil : Sagillw Domini in me sunt; qua- Coelidiviserunt aquas ab aquis , et luminaria surtim itiJignatio ebibil spirititm nteiim, et lerrores mi- sceperunl; sed et luminaria voeata, juxla verbum tiUint contra mess. Qiiod dicil, sagiilw Domini in tne propbelsc, dixerunt : Aisunuts". El luxeriiul ei sunl; hoc est in me transiernnt ira; ttim. Quod dicil, cum jucunditale. Mure el venti obediunlei 98.Ignis, tcrrores tnili ant conlra me; hoc esl lerrores lui con- nix , glitcies, spiriius procellarum , quw faciunt ver-" turbavertini me, Siinl latncn lacrymse suaves el dul- buin ejits 1'. Yerburo cjus facii omnia , quia verbo . ces, quse de liiluii gaiidii cxspecliUione proccdunl. cjus facia siinl omnia. Omnia ol.ediunl Allissimo Unde Propbeia : Posuisli lacrymas tneas in conspectu cl coiiserviunt. Sicul scripluni est : Ordinaitone 9. luo, sicul et in promissione itta S Quanilo veniutn, ttta perseveral dies. qupniam omnia serviunl lihi"'. et apparebo ante facietn Domini ? ftiertint milii la- Solus honio qui ad hoc spiritualitcr creatus erai, crymw mem panes die ac noaeso. Hoc est viiiiim ut suo Crealori sorvirel, servire contcmnit : ergo lsetiiise, de qtio dicilur : Dale vinum mwrcntibus, et oronis crealtira merilo insurgebal pro Doiniuo in siceram his qtii amaro simt animosl. Hoc viniiin accusationem et daninalionem bominis, juxia ilind neeessariuni est nobis, ob f.eqiientcs infirmiiaies. Sapienlitc : Pugnabil pro illo orbis lerrarum con.ra insemalos *. El Ecclesiasticus : Omnis facltts tibi Tomperandinn esl lanven, ne ebrietatem indtic.i, et sprilum vertiginis, qiiem miscnit Domimis in Faciori deserviens , excanclescitin lormenlum adine.lio-Egypti9S.'Expedil ergo ut poculum nts f:nn versus injustos *. Sed Filius Dei vincens in sapioitctun fleui misceaiur, ut mceror viri euiu hiim.lioi. tia maliiiam, in liumilitate superbiain : Si howo, "Paiieniia eliam atlriin grandescit, et virtus in in- inquil, niihi sei vire dcirectal, ego ei serviam, el firmiiate perficilur. Sttiii laciymse quse de cliarilaie pro eo ut euni a servitutereiiimaiu, faciam me seihauriuntuf, qnasi de fonlibiis Salvaioris, quando vum , ut ojus onera porlem , faciam me jun.eiiaiiimus ex desidcrio Coeicstiuin, qtiodam spirituali lum. Et ad Palrem loqucns : Paralum , inqnil, gaudio resolulus, in lacrymas difflnii et liquescil, c; cor incv.m; parainm cor meum 3. Si visbominem ei recor.latlone desiderabiiium stiorum mirabiliier quidquam paii, parainm est cor iiieum pati. Si vis iiiteriiis so effiintlil, ut possit dicere : Hwc recor- horoinem flag.ilari, eccepro eo in llagelia paralus dalus sttm, el effudi in me unimam meam, quoniam suni. Hen mihi! quis non linieat, qnis non coniretransibo in locum -tabernaculi usque ad domttni roiscal, aliendens poiulus iniquiiatis nosira1, cuDeisi. Ilarum Iacrymarum dulcedinem experiniento jus redemplio tantuni preliuro exigo.bat? Vere incognoveral, qui huiguido amore dicebat : Anlma sanabilis plaga, el horrenda erat honiinis daronaiiiea liqttefacla est, ul dileclus loculus esl 94, scri- .lio, pro qua oporlebat Filium Dei mori! 0 quain plum csl enim : Emittel verbum suum et liquefaciet damnabilis eral ii.iquilas noslra, pro qua Chrisins ea; flnbil spirilus ejus et fluettl aquw 9«. Dileclo ergo lolies sanguinero suiim fudii! Fudil iu.circumcisione, futlil quando in agonia factus csl, quando loqueiitc, etSpiritu saiie!oflaiile,_!uiintaqiije,qtiibus rigatur horltis deliciarum, ul fluant aromaia illius. sudor ejus erat qtiasi gutlse sanguinis decurrentis Haesiint aquse mellifluse, qtiibus fccundatur ager, in lerram ; fudil quantlo ligatus ad stipitem dorcui benedixil Domintis; eicnim cccli disiillaverunt suin posuit ad flagella; futiit pedibus et manibus slillicitlia snper ierram, qtiibus Isetabitur germinans cruci affixus, futlit spinis in capile niultipliciter " pluviamque voluntariam scgregabil Deus haTeditaii punctus, futlit el lancea perforatus. Cliristus equisnse, ul euntes el flenles inillamus semina noslra. dera ideo sanguinem stitira multipliciter fndii, iit Vcnientes autem venienius ciini exsullaiione, por- hi, qui desanguiniliiis nnti eranl, qui slolam innot..nles roanipiilos noslros, hab.nies de lncerore cenlise peccato pollueranl, lavarcnl stolas suas in solalium, ei de dolore plcniiudinem gaudiorum, sanguine Agni. Aliler enini purgari non poteranl, prseslante Doiuiuo noslro Jestt Chrislo, cui est sicut AposloIus dicil : Quem posuil Deus propiiiahonor et gloria i:i sseciila saeciiloriim.Ainen. tionem per fidem, in sanguinem ipius 4. Sic Agniis SERMO XVII. paschalis qtiarla deciroa luna vespere iinmolabatur ". Quod dicilur luna quarla decima plenihiniiim DE II. EADEM QUADBACES.OBEDIENTIA, CRUCE, ET PAS.IONEHRISTI. C noiat.Quod dieiiur ad vesperum,occasiim solis insiGltristus factus est pro nobis obediens Patri usque niiat. Sol justitiaeChristus esl; Itnia Ecclesia. Tcnadinorlem *'. dit sol, id esl Clirislus ad morlis occasum; biria U 85 Malacb.5. s«!sa. 33. 87Psal. 87, ssJob6. 89Psal. 5S. 80Psal,-II. s1Prov. 51. s5La.l9. 9sPsal.41. 94Cant. 5. 9«Psal. 117. "• Pbilipp. II. " Baruch. 5. S8M.;llh8. "118 '««Psal. 118. 1 Sap. 5. 'Sap. 16. «Psal. 56.- '"Rom. 3. «Exotl. 12. <. 610 SERM. XVII. — IN QUADRAGESIMA. 609 estEcclesia a so.e justilia. illuniinata, consiirgit in A Maiatb, quia omnem dolorem stiavissimum facit oftum. Facius esl ergo obediens non solum usque Domini menioria passionis. Crux equidem nobis est ad beneplacilum Palris, sed usque ad mortis angu- arca (eslamenti. Hsec est nobis propitialorium exslias, et ignominiaai cnicis. Ut enirn de inferno . auditionis, vexillum salulis, lilulus sanclilalis. ascenderet homo, Christ-us de ccelo descendens Spes victorise fcedus el arca divinae gratiae, chaascendit in crucem. Et hoc est qnad in Canticis racler Christianse militise, fundaroentum fidei, subversio inimici, spoliatio inferni, scala coeli, janua sponsse quandoque prsedixerat : Ascendam in palmam, et apprehendam fruclus ejtts 6. Crux Christi, paradisi , relevatio lapsorura, clausorum apertio, sive fides;. crucis palma esl, victoria est. Hwc est consolalio afllictortim, ttilela corportirn, armatura vietoria quw vincil mundum 7, quse Iriumphat prin- spiriluum, salus vivenlinm, viia mortuorum, libecipem hujus niundi. Plarie mors desimcla est: el ratio caplivorum, hurailium consolatio el dejectio qui habebat mortis imperium, victtis et ejecjtts esl: superborum, turris David, specnla Sion, generalis Hanc palmam ascendit qui in cruce suspenstis est, nmniiim salus, unicum omniuro et comrouue refuChristus Jesus, dequo Esdras propbeta prsedixerat: giiim. Super omnia, Christe Jesu, te nobis amabiUuxerat nie, non sicut Patrem, qui liberavil nos lein facit passio tuse crucis, hic ostendisli quantum de lerra _Egypti stanles anle tribunal judicis, hu- nos dilexcris. Majorem enim chariiaiem nemo Itabei, miliasti me suspensum in ligno, et rnorli tradidisti ut animam suam ponat quis pro amicis suis s. Passio me. De hoc eodem Moyses legislalor: Erit, inquil, lua omnes evacuans passiones, propiiiata est oiavila lua pendens anle oculos lups 8. Crux cum essel nibus iniquitatibus noslris. Niliil adco, fratres, ad olim palibulura damuatorum, fruclus illius eranl morlem est, quod mors Cbr.isti non sancl. Ipse relimor, horror, ignominia et niors. Ex quo vero demit per misericordiam suam Israel ex omnibus Chrisius ascendit in pahnani, ex quo Agnus inno- iniquitatibus suis. Quonium apud Dominum misericens ascendil victoriose iu crucem, mulati sunl cordia, et copiosa apud eum redemplio ". fruclus ejus. Et ubi prius erant limor, horror, doSed quid faciel Christus inier lacrymas malris lor, ignominia et mors, ibi hodie apprehendi pos • suse, el discipulorum dolenliuni et suspirantinm. sunt pax, bonor, jttcunditas, vila et gloria. Crux, inter opprobria exprobrantium el dicenlium : Alios quse oliin fuerat extremsc vililatis et exquisitse salvos fecit, seipsum non potesl salvum facere; si damnationis suppliciuin,hodic elevata est in roagni- Filius Dei est, descendat nunc de cruce el, credificentia et gloria. Et de lormenlis lalronum Irans- mus ei "? Pelrus dicil : Propitins sis libi, Domilaia esl ad frontes imperatorum et regum; et ad ca- Q ne ". Et discipuli : iVos sperabamus quia ipxe essei pita suramorum pontiiicuin. Multiet admirabiles suut redempluriis Israel ". Judseus exsultat et insultat fruclus crucis : Venite ad eam omnes qui laboratis et ei, aique caeleris discipulis fugienlibus, Peirus onerati estis «*, qui lapsi et confracli et collisi eslis. desperat et negat. Usquequo peccalores Domine, Quidetiain ita lapsos reparal? quid ila fraclos con- usquequo peccalores gloriabunlur 14.' Tu qui respisolidal? quidita hominum morum sanclilatem et de- cis terram, et facis eam treroere, ostende potentiam -Otionemconserval? Quid lam pium, lam fidele.iaro tttam, tit sciant genles quoniam# esl nomeii libi salubre, aul medicinale sicut memorise crucis Chri- Dqrainus, lu sohis allissimiis es in oroui terra. sti? quid ita peccalum inlerficit ? qtiici ita poleniiam Porro dum vendilur et dum Iradilur, dum ligalur, hoslisevacuat? quid ilaomnemin boraine nialiliam duin flagellatur, dum consptiitur, dum damnalur. crucifigit? Nihil dulcius, nihil acccptius, nibil ama- dum cruci affigitur, dolorura el miseriarum suabilius aut suavius esl illis, Christe, qui le diligunl, rum oblilus, sed misericordiarum recordalus : Paetqui pro amore tuo morlificationem crucis in sua ter, inquit, ignosce illis, quia nescitinlquid facittnt '*. carne circumfernnt. 0 altitudo divitiarum sapien- Jesu, Jesu! volat irrevocabile verbum tuum : non lise et scienliae Dei, quam incomprebensibili et reverletur ad le vactium, sed facie( ad quod misisti ineffabili artificio cliarilatis Christus in cruce cru- D illud. 0 quam mulitis es ad ignoscendum, Dominc I ciaius seternos exstinxit! De morte et miseria hu- Judsei clamant : Crucifige 16; tu clainas : Igtwsce. inana, viia. el saluiis confecit antidolura, ut mise- 0 qttam magna esl multitudo dulcedinis tuai, Doria miseriain absorbeat, ut mors rooriero deglutial, mine! 16*0 quain confirmala est super nos misericoret lotus honio beneficio passionis Chrisli in gra- dia tua, Domine? " 0 bone Jestt, o benigne, o amaliam el gloriain imp.-ssibililatis assurgai. Haecsunt brlis, o desiderabilis, o suavis, o dulcis, o aroor mysteria : haec sunt benelicia crucis; haec esl qnae Deus, o charitas Deus! qttam dulci, quam desideeduxit filios lsrael de _Egypto, qitse nos ab selerna rabili lorrenle voluptalis poiabis eos qui te dilicaplivitate redemit. Haec esl virga quse devoravit gtint, qui sic audicnies et crucifigenles te perfundracones Pharaonis: h_ec esl quse aquas de petra dis oleo misericordise! Sane non est a saeculofacia eduxit, quse de corde lapideo pcenilentiales lacry- oralio ita opporluna, ita temperala, iia lempori ct mas cffluere facii: hsec est tiuse dulcoravil aquas necessilali accommodata. Nam in ipsa ekvaliono 'Canl. 7. MJoan. 5. « Deut. 28. «' Matlh. H. 16. " Liic. 24. ,4Psal. 93. " Luc. 23. ,6Joanl9. PATKOL. CCVII. 10Psal. 129. "Mattb. 27. '» Malth. »Joan.lS. '« Psal. 50. _" Psal. 116. 20 ' PETRI BLESENSIS SERMONES. «H 612 i manuura luarum Jcsu, cum sacrificium matutinum A Nihil adeo in nobis deformatum cst quod paenitenin vespertinum transiret, in ipsa viriute incensi lia non abluai, el reforrael. Apos(alaveral Petrus; quod coslos ascendebal, lerram operiebal, inferos sed aposlasiam ejus lacrymse delevernnt. Beala illst respcrgebai, exaudiendus pro reverenlia lua cla- peccatrix septem posscssa dseraoniis, lacryraarum mas : Pater, ignosceeis, quia nesciunl quid faciunt. beneficio liberalur ss. Lacryraae Samuelis veniam In ira plebis Judaicre ssevienlis suam Dominus impetraverunt. Lacrymseoculos Tolise aperneruni, averiit iram, et effudit gratiam. Hoc verbum gra- et ab ejtis nuru dsemonium cxpulerunt. Lacrymse liae, verbum misericordise semper habendum in universiiatis auctorem ad lacrymas compulerunt, cofde, semper liabendum in ore. Paler, ignosce alque'suscilalionera Lazari meruerunt. H:e sunt eis, elc. Anima mea liquefacta est ut dileclus locu- aquse calidse qttas invenit Ana filius Sebeon, cum ttis est "'. Nonrie~Deo subjecla eril anima mea? ab cnslodiret asinos palris sui. De quibus Propbeia ipso enim salulare meum ls. El jam sapiens et in- dicil : Exiltis aquarum deduxerunl oculi tnei, quia telligens misericordias Domini, securus sum, qttia non custodierunt legem luam 3*. Qtiia lamen non quem habebam judicem, habeo advocatiim. Paler, possumus cvilare quin de pulvere bnmai>seconinquit, ignosce. Quid, anima mca, mcerore consn- versationis aliquid contraliamus; prsecipimur pedes meris? Quare trisiis es, anima mea, el quare cotttur- abluere, ul post lempus poeniteniise jam peraclse bas me? " Nunquid consiliarius non est tibi? ISun- non solum a criminalibus, sed etiam a venialibus omnino purgetur finis, el consummfliioviisenostrse, quid resina nonest in Galaad, et medicusnonestlibi, lu qui lam pacifice Ioculus es crucifixoribus tuis : quaeper pedes signific.lur, sicut propbeta comme** Loquere, Domine, quia audit servus tuns : Lo- morat : Sordes, inquil, in pedibtts stiis, nec recorqucre pacem in plebem tuam. Da voci tuse vocem data est finis sui ". Jesus ergo ptirgationem faciens, cum jam discipulos suos graiia, el sermnne munvirtulis. Sana animam meam, quia peccavi libi ". Dic animm mem: Salus lua ego sttm 2a, lu qui es dassel, sicul ipse dicit : Mundi eslis propier sermesumme bonus, sinequo nullus bonus; qui es.sicut nem, quem loculus sum robis «*. Alibi etiam qttoAposlolus dicil, imago Patris, forn.a pulchriiudinis, niatn Judas cum eis adbuc eral, dixit: Mundi esiis, signaculum sanctitalis *3 : signa cor meuni sub sed non omnes*•*. Surgens ergo a coena, et prsecincuslodia lua, Deus cordis mei, et pars mea in scler- gens se linleo, niisil aqttani in pelvim, etc. Coena nuin. Signa omnes qtti signum crucis adorant, el hsec mensa Domini est, quse nobis apponilur ad te adorando honorani, qui es honor, virtus, et sa- custodiam et defensionem adversus malitias inipientia Dei, juslitia, et redempiio et sanclificaiio C mici. Posuisti, inquit, in conspeclu meo mensam nostra *4, Jesu Cbrisle, qui es benedictus :n sx-cula adversus eos qui tribtdant me s4. Triplex meiisa csl. Prima Moysiin deserto, de qua dictum est : Fasseculorum. Amen. cies mihi mensam de lignis setim, el inaurabis eam SERMOXVIII. auro purissimo 3«. Secunda esl Chrisli in s_cculo, A IN C0EN DOMINI. m C«m sttrrexit Jesu a cwna, misil uqtiam in pel- de qiia Aposlolus : Non polestis communicar.c ensai Chrisli, ei mensmdmmoniorum3«. Teriia esl tolias vim, etc, ". Inilio Quadragesim_enobis a Dominodatuin cst Trinitalis in ccelo, de qtta Veritas dicil : Ul edatis in inandatis, ut jejunando lavaremus facies no- el bibalis snper mensammeatn in regno Dei ". Huic •slras*6. Ilodie idem Dominus in schola evangelicae mensaenon comniunicat, nisi qui a cunctis crimi-lisciplinse verbb et exemplo nos docel invicem pe- nalibussunl abluti. Unde et Aposlolus dicit : Hades nosiros abluere. Nam cum ad imaginem suam bemusdllare de quo non habenl polesialem edere, Cfeaior nos fecerit, per primam prsevarieaiionem qui tabernaculo deserviuni 3S. Tabeniaciilufa carnis deformata estiti nobis imago coeleslis.Ideoquelacry- nostrae domus est. Tabernaculo ilaque deserviunt mis pcenilcnlialibus abluenda est, m sicul per cul- n fornicalores, adulleri, ebriosi, gulosi, et caeteri paoi terreni hominis imaginem porlavimus, ita per qui curam carnis in desideriis agunt. Summa equipoenilentiam ad coelestis -imaginem reformemur. dem catilela ulendum est, ul digne accedamus ad Aposlolus ait : Primus homo de lerra lerrenus ; se- menaam, sicut scriplum esl : Cumsederis ad mencundus Itomode cmlo cmlesiis; si autem porlavimtts sam divitis, diligenter atlende qttw libi apposila sunl, et appone cullrum gutluri luo, el scito quia te eadem imaginem lerreni, porlemus imaginem ccdestis". Terreni hominis imagiiiera Psalmisla exprimens : oportel prwparare *8. El hoc est quod propheta Homo, inquit, vanilaii similis faclus esl s8, iinago tangit, dum dicil : Pone tnensam conlemplare in prinii esi Verilas, imago secundi est vanitas; nam specula, comedenleset bibeniesM. in vaniiate lranseunt diesejus sicut umbra pereunt Discreta speculatione, et diligenli consideralionc Hebr. 1. "I Cor. i. "•Caht. 5. '« Psal. 6L ls Psal. 41. *• I Reg. 3. " Psal. 40. "30 Psal. 54. !3sl !0 Malih. 6. " 1Cor. 15. ssPsal. 143. s9 Luc. 7. " Joan. 15. Thren. 1. «sJoan. Psal. 118. 15. «3 Joan. 13. «4 Psal. 22. " Exod.2S. 3C Cor. 10. 37 Ltic. 22. «8Hebr. 13. as Eccli. 51. 1 '*'•lsa. 21. 614 SERM. XIX. — 1N COENA DOMINI. pensanda est bujtis dignitns sacramenli, de quo A stoli utar, sanguis hircorum, aut taurorum, et cinis Apostolus dicit : Magnum est sacramenlum pielatis, viiulm aspersus inquinatos sanctifical ad emuttdaliomanifestatum in carne, juslificalum in spirilu, appa- nem carnis, quanlo tnagis sanguis Christi, qui per ruil angelis, prwdicalum esl gentibus, creditum Spitilum sanclum semelipsum oblulit Deo, emunmundo, assumplum in gloria '*KNil bic simulaliim, dabil conscientiam noslram ad serviendttm Deo viiill vilificalum, nil fictuni, nihil peniltis obumbravenli! "3 Hsec vero de sacramento altaris, et de lum. Magnumest bocsacramentura -dicit Aposlolus. missa proposui, quia hodie hujtis sacramenli insliYere magnuni, quia m. giitim pretium mundi, preluiio facla esl : bodie, ut i(a dicam, missa nala tiura impreliabile.superomnemseslimaiionem, super est. Unde et qtiasi in die sui Natalis missa eleganoronem inlclligciitiam super omnem eminentiam. tiore cullu, et cum multiiudine, el diversilate sacerQuidquid in eo est, veritas est, et quidquitl in eo dotum circumstanlium celejiratur, sicul scripluiii palel, est quidquid patei. Nam snb specie visibili est : Constiluile diem sotemnem in condensis usque totiis Christus absconditus est, posuit lenebras la- ad cornu altoris 64, id esl in muliiludine sacerdoUbultim suum. Undeel ad eum propbela loquens : ttim usque ad virlutem el eflicaciam sacraraenti. Yere Deus abscondiltts, tu es Rex Israel Satvalor 4S. Qui ergo Javalis hodie pedes, facite ut lota sil faI> Prius abscondilus fuit in sinn Palris, a quo de- cies prsevaricationis antiquae. Alioquin vobis judiscendil; postea abscondilus in forma servi quam cium mortis selernaeraanducaiis et bibitis, si non snscepit; nunc abscondilus in sacramenlo, quod dijudicanies corpus el sanguineni Christi, ad etti» ipse hac eadera die insliluif. Verilatem ergo rei accedatis. Sed ncc desperetis, habclis Pelrtim , percfpimus sub quodam velamento speciei, sub habelis Paulum, habetis publicanum et-Chauaquodain corlice sacramenti. El hoc est forle quod naeam, habetis et illam nominatissimam peccatriIsaias dicit: Pulli asinorum, qui operantur in terra, cem, exempla poenilentiae: habetis Chrisium exemmisium migma comedenl 43, id est hordeuro cum plum misericordise, fonlem graiise, inexhaustum palea, verilalem scilicet sub figura. Ntinc quasi pa- fonlem positum in abluiionem peccaioris et menleis pascimur, et non saliamur, sed eril cum vide- strtiatse, qui nos ablttat, qtti nos ad jmensam suam bimus eum facie ad faciem. Sicut scriptum est: recipiat, et seipsum nobis in sua mensa eommitSatiabor, cum apparuerit glotia lua 44.Christus est nicet in hac vita viaticum et infuturo plenitudinem qui tjtiasi pignus el arrham suae dilcclionis, et obsi- desideriorum, Chrislus Jesus, cui esl honor et dem charitaiis suse sacramenlum illud saluberri- gloria in ssecula sseculoriim. Amen. mum insliluit et- reliqnit. Hoc esl, inquil, corpus C SERMOXIX. meum. Nullus, quseso, hic dubilel, atidiat quid loDEEADEM C0ENA DOMINt. quatur, credat potins Christo quam sibi, ut sil ctim Deo creditus spirilus ejus4". Abnegelsemetipsum4«*: . Spiriius oris noslri Chrislus Dominus caplus esl in 5. nec sequatur oculum ratiohis humanse, quia lippus peccatis noslris; sub umbra ejus vivemusS est. Seqttatur Christum fide cl spc qui est verilas Verba sunl Jeremise prophelse. Declaralio sermoet vita. Si oculus iuus scandalizat te, erue eum, el num luorum illuminal el intetleclum dat parvulis "«. projice abs te *«. Spirilus sanclus in simplicilate Passionem enim Chrisli quam Moyses nunc in serfidei, non in argumenlis ralionis bumanse vult nos pente seneo, nunc in agno pascbali, nunc in vilula salvos ficri, sicut scriptum est: Ei cum huuiilibus rufa typice prsesignaverat, Jeremias apenissima sermocinatio ejus *7. Prophela dicit : iVisicredi- verborum insinuatione demonstral. Spiritus oris deris, non intelliges 48; sed et fides scientiam habel, noslri, per quem speramus, per quem loquinmr, per quod manifeste habes in Job : Scio quia Redemplor quem vivimus, per quem sumtts, caplus est in pecmeus vivit, el in novissimo die de terra surreclurus catis nostris ; Nostris, ncn suis, quia quse non rasum *9. Scio dicit Martha, quia quodcunque popo- puit, exsolvil. Et hoc esl quod alius propheiadicit: sceris a Deo, dabil tibi Deus »°.Et de fratre loquens : *** Labofare me fecislis in iniquitalibus veslris ". Et in Scio, inquit, quia resurget in resurrectione in no- cruce pendens polerat dicere homini : Visetuse et vissimodie "l. Et Paulus : Scio cui credidi, et cerlus iniquitatcs tu_e fecerunt bsec mihi, ut jumentum sum quia polens esl deposilum meutn servare in factus sum apttd le «8. Si oneralus es, alleviabo te; illum diem". Passionem Chrisii evacuant, toturoque ctporlabo onus tuttm, ut in meipso inipleani legern negotium nostrse redemptionis irrident qui curo meam, sicut scriptum cst : Atter alterius onera summa huniiliiale, el diligentia non atlendunt cum porlale : el sic adimplebilis legem Chrisii "9. Ponam quanla reverentia caro el sanguis Christi debeat dorsum ad onera et flaa;ella. Si venundatus es sun eonfici, quam devole iractari, quam sancte suscipi, peccato, cgo lanquam vile mancipium , aut vile quam industrie dispensari. Sfenim, ul verbo Apo- jumentuni vendi meperrailtam, ut habeas prcliuiii 613 "ITim. 3. ** Isa. 4.. *3Isa. 50. 4t Psal. 16. *» Psal. 77. 4" Luc. 9. 4« Matih. 5. 47 Prov. Z. *«ls3. 7. 48Job. 19. «» Joan. 11. »'Ibid. " 11 Tim. 1. "3 llebr. 9. »'Psal. 117. «» Thren 4. " Psal. 1-18. «7Malach. 2. s8 Psal. 72. »9Gal. G. PETRI BLESENSIS SERMONES. 616 Vdus crucifixus est, ct vos mundo, vos, inquam, dcredemptionis tiise. Si per lignum perditus es, per A lignum le redimain. Si per peccatum perdittis es, cet, et ad professionem veslram spiritualiler speau.t damnatus, ego faeiam me peccalum, ut dam- ctai, ttihit penitus scire, nisi Jesum Christum el hune nem de peccalo peccaium. 0 quania superbia viri! crttcifixum : genlibus quidem slulliiiam : nobis auo quanta humilitas Dei! In humilitale, inquil, judi- . lent et aliis qui salvi fiunl Dei virtuiem el Dei sacium ejus sublalum esl dicil Isaias 60. Et subjungit: pieniiam ". Sicul ovis ad occisionem dtictus esi; el sicul, etc. Aliqui stinl forle qui crucem Cbrisli in habilu Sic ergo e converso modo figtiralivo, oblatttm est bajulant, sed eam in corde, vel in corpore non unum pro omnibus holocauslum. Holocauslum san- porlanl. Isli sunt qui luxuriantur in cruce Domini, clum et ratiohabile, in quo odor vilse, sapor gratise, et isli non Iiabent Thau in frontibus suis, nec cirrectitiido glorise. Ablata est ab homineomnismatecumferunl stemmata in corporibus suis. Qui autem ria ingraliludinis. Dicebat bonio crealtis el non stmt Christi, crucifixerunt carnem suam cum vitiis U redempttis : Quare serviam Creatori meo? Quid pro concupiscentiis 6a. Isli non timent advenlum angeli mefecit? Si rae creavil, creavil boves ei asinos, percitssoris. Vera scieniia et stimma bsec nobis sit ct csetera universa. Qttid pro me fecit? Dixit, et fa- scire Cltfistum crucifixuin, qui faclus est nobis a etus sum. Jam non potes bscc dicere, serve nequam. Deo non soltim sapientia, sed jusliiia, el sanctificaSiistinuil enim pro te insitlialores i.n factis, expro- lio el redemptio. Vcre redemplio, et adeo copios', bratores in verbis, sputa, flagella, lanceam, et ad ut et ipse redimat Israel ex omnibtis iniqiiitaiibiis iillimiiro morleni crucis. Jam obslructtimesl os lo- su.is. Passio enim propiliala esl omnibus iniquiiatiqueniiuminiqua 60*,nec cerliora poluitDominus ar- bus noslris. Sanguis Abel clamat ullionem, sangumcnta oslcndere charilatis. Majorcm, iuqiiil, guis Christi clamal redeinplionem. Hic est eniin cltaritqlem nemo habet, ut animttm suam ponal quk sanguis Agni irotnaculali, cum quo semelingressus pfo amtcis suis «'. Finalem ct consummalissimam est sumnius pontifex sancta, setcnia redemptimie charilatem exhibnit et Palri et nobis, et nos sal- invenia cs. Conscissus esl hodie saccus, inqtto erat Vans et mandattim Palris observans. Sicut scri- pretium rioslra. redemptionis; conscissus est sacplum est : Omnis corisummalionisvidi finem : lalum cus nosirse immorlalilatis in Chrislo, ut miseriis mandalum ittum niniis **.Idco legalia constimmai.s, circumdalus nos misericordia et Iaetitia circumdael imperium mortis terroinans dicit : Consumma- ret. Conscidisli, inquit^saccum nteum el circnmdetum esl «3. Super omnia le nobis amabilem facit, disli tne Iwtitia1'. Htiric saccum sapientia texuit Jesu Cbrisle, crucifixio lua. Si ad negoiium noslrse G novem mensibus in aula Virginis, hunc in Jordane redemptionis aliud morlis geiius elcgisset, miiuis lavil, in Passione torsit, in cruce siccavit. Et sic sufilciens videbaiur. Hic totiis' homo redimitur, do- de sacco veslem gloriosam sine macula el ruga let capul spinis spissum, dolenl manus clavis in- coraposuil. ln hoc saccclalttit Christns triginta fixse, dolel latus in ligno dure extensum et lancea dtiobus annis, ut operaretursalutem in medio terrse perforatum, doleni libia., dolenl pcdes, ut possit 71.Semper posuil lenebras Iatibulum suum, certe dicere: 0 vos omnes , qui transitis per niam atlen- non solum in laiibulo, sed etiam in patibulo, ibi dite si esl dolor sicut dotor meus «*. Mors Chrisli abscondilaestforiiiudoejus; nam stCbristumcoynoopus sine exemplo, charitas sine raodo, donum vissent, nunquam Dominum glorice crucifixissent7'. sine pretio, gratia sine merilo. Gloriatiir geniilis in Filii hominum usquequo gravi corde 73? 0 lardi! desiderio animse suae, glorielur Christianus in Do- o cseci! o omniuni bcstiarum beslialissiirii ! non iiiini stti cruce. Absil mihi gloriari, nisi in cruce fuga daemonum, non languorum sanatio, non suscitatio morluorum, non obtenebraiio solis, non Domini nostri Jesu Chrisli *".' Paulus rertira optiscissio lapidum, non prsetliclio futurorum duriiiarii mus sestimator se riihil exislimal scire, nisi Jesum Christutn et hunc crucifixum 6a. Et qttid lam pium, _ Judaeorum ad fidera convertit. Sed nec rnultornin lam salubre, tam memorise infigendum sicut cru- corda, qui Cliristum profitcntur, conlrilione ad cifixio Cbrisli ? Quid est quod sic peccatum inierfi- pcenileniiani sc.idii. Judsei crudelissimi homicidse , imo, ul It.quar excial, virtulem corroboret, el omnem malitiam crucifigal? Chrisius enim manibus propriis peccata pressius, deicidse, qui in Cbrisluin Dominum nianostra cruci aflixit : ei nt redimerel hominem mi- nus sacrilegas injeceruni, non sunl ea conlenii serum, post niultitudinem roiseriaruro seipsura sa- malilia, ut afiliganl Dominum in paiibulo crucis, crificium oblulit vespertinum. Crucifixus crucifige- nisi conlumeliis afOigatur ct salurelur opprobriis. bal vetcrein homincm cum actibus suis ; crucilige- Ipse atitein quasi hoino, sine adjutorio mmc de bat roundum in electis suis. Critcifigebal Paulum Caipha ad Pilatum, minc de Pilalo ad Herodem niundo, cl raundum Paulo. Vos autero quibus mun- duclus, el ab eo coiitempuis irridelur, conspuilur, CI3 «*Thren. 1. •« Gal. 6. «•Isa 53. «•Psal. C2. " Joan. 1S. "Psal.71118. ™Joan. 9. Psal. 75, » 1Cor. 2. 7SPsal. 4. •* lLiid. "« Cal. 5. .»' Hebr. 9. " Psal. 29. ««I Cor. 2. SERM. XX. — IN RESURRECTIONE DOMIW. 618 i flagellatur, crucifigitur, et crurifixo improperatur : A Ferrum, inquil, perlrantivil "animam ejm «*, et apYah ! qui destruis lemptum Dei, elc. Si Rex Israel propinqtiavit cor illius, ut jam videamus quia in ett, descendat nunc de cruce, el credimus ei 74. Quid corde ipsius palenl arcana cordis; per foramina polest, aut quid debet facere Cliristus? Timendum corporis patent viscera misericordim Dei nostri, in est ne descendat. Videt ex una parie mairem stiam quibus visilavit nos oriens ex alto °3. Propbeta qui llentem, cujns aniraam perlransivit gladius passio- nomlum per rimas ct fixuras clavorum inlrospexhis; videtex alia parle discipulum stantem, qttem erat, miralur et dicit : Qsis novil sensum Domini : diligcbat; videt mulieres.ilias plangentes, quse se- aut quis consiliarius ejus /.«.•*? Lancca mihi apecutse erant aGalilsea; videl el audit Petrum sugge- ruit secretum Domini, de quo prsedixerat per reuiera ei, ct dicenlem : Propilius esto 74*libi, Do- Isaiam : Secrelutn meum : secretum meum mihi 8«. mine. Audit adversarios exprobrantes et dicentes : Apcrit roihi lancea, aperit mihi clavis, quamsuavis Si Filius Dei es, descende nunc de cruce, elc 7». est Dominus. Sub umbraejus vivemus iuter genies, Quomodo non descendat, nl ostendat se esse Filium umbra Chrisli, caro est Chrisli. Urobra Chrisli, Dei, et satisfaciat universis. Propitius esto libi Do- fides Chrisli esl-, lides obumbrat niihi, caro obummine, dicitPetrus, noli te morli exponere, non de- bral Virgini malri. Sed el caro ipsa milii obunibrat cet le sicut hominem peccatorem mori cum sis Deus ** 'quodammodo, dum suscipio veritatem carnis in et Filius Dei vivi. Adversarius nosler es, Pelre. sacramenlo. Nunc in umbra ejus vivimus inler Yade retro : Non sapis qttm Dei sunt 70; non impe- gentcs; erilquando in luce ejtis vivemus inter andias beneficium ex dispensatione redemplionis htir gelicas potestales. Prius fuimus in umbra moriis ; manse. ATisi granum frumenti cadens in lerram mor- nunc sumus*inurabravitse. Sicut sponsa in Canticis luum fueril, ipsum solum manel 77. Sed et tu, bone dicit : Sub umbra iltius quem dcsideravi, sedi 80. Jesu, non acqtiiescas consilio Pelri. Desperat, et Erit quando spes transibit in rera, fides in veritanegat; ideo consulit ut crucem ascendas. Imple tis cerlitudinem, umbra vitse in lucem. Tunc pomensuram charitalis, imple debitum obedientise. terimus dicere : Si cognovimus Christum secundum Nonest plena obedientia, nisi sil usqiie ad mortem. camem, sed jam non novimus «7 : litnc enini Non esl holoc.iusium, nisi totitni incendas. Non videbimus eum non in diademale quo coronavil bene offers hosliam, nisi e*biidamhostise offeras. euin noverca, aut maler ejus 8B,sed in diademate Ubi est, Christe, quod de le legitur, quia cum di- quo coronavit eura Paler sutts in splcndoribus sanlexisses luos, usque in finem dilexisli eos 78. Si clorum, quasi Regem in decore suo, quasi Unigeniprius deponis crueern qnam animam, ttbi estcha-p , tutn a Palre, quia, in Palris Ecqualitaie ; ad cujus rilas quam prsedicasli? Majorem Itac netno habet, visionis graiiam nos perducal, qui captus est in pecetc. ". Non te movent opprobria esprobramium ; catis noslris ««*, t nos abseterna captivitate redimeret u adlroc respoiulebis exprobrantibus verbum, adhuc Cbristtis Jesus cui sil honor el gloria in ssccula videbunl in quem pupuge.runt, adhuc implebis fa- SEecuIorum. men. A cics eorum ignoniinia, el quserent le, el non inveSERMOXX. ' 1NDlERESCRRECTIO-ilS. nient. Si Rex Israel es, di.cunt impii, descende nunc de crttce, etc. Generatio baecprava signum descenNuntiaverutit fiiii Jacob Patri dicenles : Joseph siouis quaerit, el non dabitur ei, nisi signtim Jonse, Jilius luus vivil, el dotninalur in iola terra JEgypii. id est, signum resiirrectiouis. Majus signum estquia Jacob vero quasi de gravi somno evigilans : lbo, inter mortuos liber de monumealo exivit clauso, inquit, et videbo filium meum, anlequam moriar ««. Mullorum viscera ssepe concussit et cominovit ad quam si de palibulo descendisset. Imple igilnr magnuro boc sacramentum pielalis, lacrymas historia de Joseph : sed hisloria jara nisicut Aposiolus dieit, qtiod abscondilum fuil a sae- mis trila cst, et prse nimia vetustale itiuliis versa culis, 80iniple promissipnes Palrum, imple Palris esl in laedium. Tota hac Quadragesima audivimus obedientiam, iinple legem ; tton esl alius qui redi- n i de Abrabam, de Isaac, de Jacob, de Esau, el cselemal, non est qui salvum faciat "; turpe libi esset ris anliquis palribus. Unde ct aures noslrse linconsunimare : jam inccepisti, jam iiicipere el 11011 niunl; sed longe gratior est novitas quam vetuslas., emanai de fixttra clavortim, el de apertura laterum Accedal novus ut velerem redimal; noyus Tobias sanguis nvse, meracissimum musium liabens proba- ut veterem illuminet; novus Joseph, imo iiovus et tum, pretiosum de vinea Sorece lorculari passionis omnia innovans Jesus, ut velerem Joseph de _ti.gyexpressum. Jam euianal oleum misericordise, ema- ] educat. Dulcius niilii sapit Jesus quam Joseph. pto nant aqua cl sanguis, ul ex his (ial collyrium ocu- Resurgit hodie Christus a morltiis vitam in nobis lorum noslroruro. Per foramina clavorum video i siiscitans, et deslruens regnum mortis. Hic est Joqaia Dens est in Christo, mundnm reconcilians sibi. i qui a ceto absorpius, et vitsc iterum redditus nas 617 74Mal!h.27. 74*I.nr. 18. '»Ibid. 7" Mailh. 16. 77Joan. 12. 78Joan. 13. "Joan.15. " Psal. 1C4. «3 Luc. I. 84isa. 40, Rom. 11. ««Isa. 24. *6 Cant. 2. «7«"Coloss.l. «'Psal: 7. 11 Cor. 5. " " Canl. 3. ««•Tbrcn 4. •» Gen. 45. i 620 PETRI BLESENSIS SERMONES. pcenileiitibiis prsedicalionis verbum annuniial 80. A sol novtis resurgens ab inferis: Hsec est dies, quae I!ic est Nehemias qui muros Jerusalem reparalurtis non vesperascit, quia non occidct ultra sol ejus. lrocleriinas ejusvisilat91.Hie eslSarason qtti media Hic esl qui nobis dieni seternilalis reseral, qui ideo nocie surgens, portas Gazse civitatis asportal M. semel occidit, ul semel super occasum ascendat, et Hicest Eliseus quimorluus raorluum tactu resusci- ul oriatur in cordibus noslris, nec sil qui se a calat •«. Hic est Elias, qui cum de torrente in via bi- lore ejus abscondat. Calor siquidem desiderii et bisset, exsiccatus esl torrens •*, quia cum Christus amoris sui, qui sanclorum corda Christus illumide torrente in via bibisset, absorpta esl mors in nando vehcmenter accendit, eos vigilare ei excuvicloria. Ubi est, mors vicloria, lua? 9". Deo atitem bare ad imperium suiun facit; el tales stint qui ingratias, qui dcdit nobis vicloriam a peccalo et veiiiunl eum. Ego enim diligenles me diligo : el qui morte, ut sicut Christus resurgens a morluis jam mane vigilavetinl ad me, invenienl me ". Maria Mag«on morilur 9»*,ita Chrislianus a morle peccali re- dalena invenil Jesuin, quia ul inveniret excubabat surgens et peccato, ilerum non moriatur, sed sit ad monumcntum, ctim adhuc lenebrm essent '. vila ejus abscondita c.uro Christoin Deo. Nonne merito illi conveniunt verba illa prophetse : 0 quam vera, quam roagnifica comminatio illius R Anitna mea desideravil le in nocte, sed el spes et qni dicebat : Ero, mors lua, o mors 90, mortein mens in prwcordiis meis de mane vigilavit ad te 7. pro omnibus gttslans omne imperium mortis absor- El illud: Dens Deus meus, ad te de luce vigito 8. Qni -buil. Nam sicut Aposlolus dicit : Si Spiritus Chrisii vigilanter el sollicite quserunt Dominum, dum adhuc hnb.tal in nobis, qui suseitavit Chrhtum a moriuis, tenebrse sunl, invento Domino dicent in jubilo corvivificabil et morlalia corpora noslra ftropier inha- dis : Deus Dominus, et illuxit nobis°. Repleli sumus bitantetn Spiriium in nobis ". Morlttus est, inqnit, mane misericordia; exsullavitnuset deleclati sumusl<>. A; ottolus, Chrislus propler delicta nostra, el resur- Procul tltibio exsullabant et delectahanlur se inrexit propier juslificdlionem nostram 98. Resurrexil, venisse Dominum qui dicebant : Nonne cor msed semel et simpliciier, ut nos dupliciter resur- sirum ardens eral in nobis, cum loquerelur el aperigamus. Prima resurrectio noslra est a-peccato, ut rel nobis Scripluras "? Invenerat illos Christus jain peceatum non dominetur in nobis. Secunda igne iidei deslitutos; inveneral eos quasi carbones erit in corpore, cuni corpus hoe niortale, animale, desolatorios fumantci*»polius quam flammanlcs. ignobile, lerreniun et luteum configurabitur cor- Nonne fumus eral quod dicebanl : Et nos sperabapori clariiatis ChrislL De priraa resurreclione mus quia ipse esset redeinpturus lsraet ". Verumtascriplum est : Exsurge qui dormis. exsurge a mor- Q men itlequi venit iiluiii miltere inlerram, et votuis, et illuminabit te Christus ". Prima quidein de- luit ut arderet, cor ardens faciebat in istis, et siderabilis est; sed desiderabilior esl secunda, in qttasi gestans lumen in manibus suis, eis aliquanluqua dabitur dnplex slola. Ideo Propheta dicit : lum innotescere permillil, duro euni cognosciint in Siiivit in le anitna mea, quam tnullipliciler tibi caro fractione paois, et slatira ab eorum octtlis evatnea 10°/ Verbum Joannis est : Bealus el sanctus nescit. Sunt aliqui vestrum quibus frequenler acciesl qui habel parlein in resurrectione prima ". llle dit, quia, dum ad mensam altaris accedunt, ad sequi dicil: Ego sum resurrectio et vila *, bodie re- pulcrum Chrisli cum Maria Magdalena Chrisium surgens a roortuis nos erigit in spem vitse et cer- desiderio ac devolione inveniunt lenentes pedes tam exspeclalioneni glorise filiorum Dei. Exsultabo ejtis; sed quia in corde eorum nondum plcne. ifjitur, quia bseccst dies in qua exsuliare prsecipi- ascendil, eum tangere non prsesumunt. Ssepe eiiara innr. Hwc es', inqtiit, dies quam />c.J Dominus, accidit vobis, duin de loco ad locum procedebatis : exsuttemusel Imlemur in ea «. Eram nudiuslertius cor vestrum erat ardens in vobis de Jesu cum lotristiiia etmoerore confectus; el aspiciens Chrisium querelur, et aperiret vobis Scripturas. Scripturas inorltitim, eram quodam desperalionis frigore con- eniin quseprius obscurse fuerant in legendo, vobis gelatus, el quodammodo mortuus; sed recaluil cor ex inopinato ssepe Christus revelavit. Sic occurrit meum intra me. Et audito quia resurrexit Dominus, et aperit se Christus his qui diligunt eum, et qtti cor meum et caro mea exsultaveruitl in Dominum de ejus resurrectione lsetantur. Et hoc est fortasse vivttm * : quem prius plangebaro crucifixum et quod Isaias dicit: Occurristi tmlanti ei facienti jumortuutn. stitiam, in viis luis recordabuntur lui ". Ideo et non Exsultemus ergo in Deo Jesu nostro, neo obdor- ambulemus in via mandatorum Dei, et in viis jtislimianius in morte. Nimis enim morluus est somno- liae delectemur. Hodie nanique Dominus ambuque letbali sepulttis qui non vigilat orto jam sole : Iantibus in via gloriam suae resurreciionis aperuil, oculos enim peccaii sopore gravatos reverbcrat et nos hodie ambulemus, et cantemus in tiis Do619 9"*Rom. 6. 9bOsc. "Jon. 2. B1Esdr.2. 9SJud. 16. ss IV Reg. 13. 94I)IReg. 17. ««ICor.15. 13. Roni. 8. 98Rom. 4. 9' Ephes. S. 10°Psal. C2. 1Apoc.20. « Joan. II. 3 Psal. 117. h Psal. " ibid. ' isa. 9. 8 Psal. 02. 9 Psal 117. 10Psal. 89. "Luc21. 83. «f'rov.8. «Joan. 20 13Jsa, 6«. 622 SERM. XXI. — 1N RESURRECTIONEDOMINI. 621 A niijii, queniam tnagna est gloria Domini '*. Glo- _. Suse igitur resurreclionis gloriam communicabit nobis. Sicnl enim propler juslilicalionera noslram riam dico quam noliis communicare dignelur, qui hodie de mortis ignoniinia in gloriam resur- mortuus est", ila resurrexit propler noslrara glorirexit, Christus. Jesus! Cui sit benediclio et cla- ficationem. Christus semel mortuus, seniel rcsurreritas ct graliarum actio in ssecula sseculorum! xit. Nos atitem qui mortui suinus, aniina el corpors Anien. duplici indigemus resurreclione. Et bealusqmhabebit SERMO XXf. patlem in resurreclione prima'*. Prima resurreclio est partim in corpore, panim in anima : secunda I» EADEM RESURRECTIONE. Dignttsest agnus qui occisus esl aperire librum, et perfecta est in utroque. Cum autem venerit " qnod solveresepiemsignacula ejus 15. perfeciumest, lunc evacuabiturquod ex parle est.Tune Flebat Joannes in Apocalypsi, quia non invenie- enim reformabilty corpus humililatis noslrse, quod bat qui solveret seplem signacula signati libri. Cum modo deforniatum esl; lunc, inquam, reformabitur enim Joannes Baplista, qui major erat inter natos corpus claritatis suae. Prima specialiter esl animse, nrulierum '«, jam se publice judicassel indignum secunda corporis. Prophela utraroque desiderans, solvere corrigiam calceameiili 17: perinde erat ac g sed plus resurreclionem carnis quain animse (nam in si dicerel : Non sum dignus solvere signaculuiu illa est perfectio glorise), dicit : Sitivil in te anitna libri. Nibil est aliud signaculura libri quam ligatura mea quoniam mullipliciler tibi (quod mulliim plaealceameini. Unusaulem de senioribus dixit ei : cuit libi) caro tnea *6. Prima resurreclio significaNe fleveris. Dignus est Agnus, qui occisus est, ac- lur ibi: VenietIwra, et nunc ecl: quando veniet, aucipere librum, et solvere seplem signacula ejus. Hic dienl Filii Dei : et qui audierint, vivent." Quasi esl liber involutus, sicul in prophela legilur 18, diceret : Qui modo morliii sunt Christo, et vivunt scriplus digilo Dei, in pergameno uteri virginalis. inundo, audieiit verbum Evangelii;el credendoet Liber iste in quo legunt angeli delectationes seler- bene operando, suscitabuntur a morle peccati. De nas. Septem fuerunt htijus libri signacula. Deus secunila habes : Venil Iwra, quando mortui qui in enini gloriam suse majestaiis in carue abscondens, tnonumenits sunt, audient vocemFilii Dei ss. Quod pretium nostrse redempiionis quasi in sacculo con- siquidera eril in voce archangeli in novissima luba, signavit. Nonne saccus fuit carnis morlalis assum- quando Christus adjudicium veniel, dabilque voci ptio? Posuisli, inquil, vestimenlunimeum cilicium 19, suse vocem virtulis. Mali lunc resurgent in resurEt iterum : Conscidisli saccum meum et circumde- rectionem judicii. Boni veroqui per primam resurdisti melwiitia *°. In boc sacculo altulit species ^ reclionem, judicaveruni et justificaverunt se, reC pretiosas, veninm peccalorum, profectum virlutum, surgenl in resurrectionem vitse. Jusli nunc judipraemium meritorum. Hunc saccuni texuit divina cant se : et sic resurgunt a raorte animae per jusapien.ia novem roensibus : nam de illa legitur : stificaiionem. Impii non limentes terribilejudiciuro, Manutn suam misil ad foriia el digiti ejus apprehen- adhuc in imraundiiiis suis jacent, Sicut scriptitm xlerunt /U"_H..I Hunc saccuin in Jordane"Iavit, in est, quia non resurgenl impii in judicio, neque pec". passione lorsit, iu cruce siccavii. Huinanitas Chri- catores in consiliojustorum *'. Elquod est consilium sti voc.ttir Iil;er, quia in eo est scientia vilae et di- justorum? Verbum Prophelse est: Consiliummeum seiplinse. Vocalur saccns, quia in eo absconditus et justificaliones luw 80. Si nosmetipsos dijudicaresignatus tbesaurus vitae selern_e.«Fuii ergo vivum mus, twn ulique judicaremur. Cmn autem judicasignacultiin, ut non possel ejus divinilas compre- mur, a Domino corripimur". Ila ut non absque ejtts bendi, dispensaiio Virginis, corporis infirmitas, cir- cura in hoc mundo damnemur. Ex hac clausula cumcisio, fuga in._Egyp.uin, fames in deserto, hii- palet quia correclio alia cst voluntaria, alia divina. railitas crucis, sepuliura. Quse licet sil ultimura Voluntaria consistit in jejunio el iletu, et planclu, signaculum, mulluro lamen clausit el abscondit de j) in vigiliis, et disciplinis, in humililate obedientise, j gloria divinsernajeslaiis. Haecomna Christtis hodie et observanlia disciplinse. Aliam diffinirem : sed solvit.iio» rupit; nani omnibus quaeaddispensalionem hic labor eslante me. Perculit et flagellal Dominus, carnis assumpise perlinebant, obeiiienter implelis, iiuiic blandc et inisericordiler ; nunc jusle et intohotlie de miseria humanilatis resnrgit in gh.riam lcrabililer: 0 altitudo diviliarum sapienliw etscien•deitalis. Opporiebal siqtiidem Christum paii, et rc- tiw Dei, quam incomprehensibilia sunt judicia ejus, surgirt a tn r uis , el sic inltare i:t gloriitm suam ". et investigabilesviw ejus! Quis enini novit sensum Suani di o, imo cl noslram, Non eniro per aliud Domini; dttl quis consilidrius ejus fuil ? •* Judicia osliuin inlrab t caput, et peraliuJ membra. Volo, Domini abyssut mullu 33,quia in eis obscurilas et imjuil, ul ubi ego sum, illic sil cl minisler metts ", profunditas in infinita. Quis posset comprehendere Ex quo dicit, voto, securus suni, (|iit;d p:o Voluniate causam cur Jacob elegerit Doroinus, et Esau re1 b.orum ej: s non de'r u lat euin Paler. probaveril? Untle hoc quod Judseia Cbristo vocali, ,7Luc. 3. '« Ezcch. 2. 1B Psal. 08. "Psal. 29. '•Prov.31. » ,|iPs:.!;1'5'.'. ,'SAP°c. S-, ,cLne.7. '»« 20. ICor. 13. »• Psal. G2. " Joan. 5. !8 Joan. .. " Psal. I. 30nH,',* -o 1's.il. 118. ,.?.' Cor. 11. "APoc. *•?•, «Rum. 11. 311 a'Psa!. 55 PETKI BLESENSIS SERMONES. 623 6Si > eum quidcni non sunt secuti, sed persecuti? Tyrii A hsecsunt dicit: Quolquot, inqtiit, receperunt eum, auiem et Sidonii vocaii quidem non sunt, e.l tainen dedit eispotestatem filios Dei fieri ". Pugna esl inter nos el mundum : Nam sicul mundusodit Chrisium, eum secnti suni. Semen bonum jecit in terram nialam, ubi prsenoveral semen coiicnlcandum ct sic odilel eos qui Christi sunl. Nolite, ait, mirari, snffocandiim. Et e diverso de lerra sierili fruclum siodil vos mundus: scitote qttia me priorem odio ccliegit centuplum. Unus pro Cbristi amore se je- habuit 38. Confidenier ergo credendum est quod juniis, vigiliis, disciplinis a pueritia usque in sene- qui ex Deosunt nati Dei sunt.ei vincunl muiiduni. ciulcm conlinue maceravil : el subito in peccato Nara ipse dicil: Confidite, quia ego vici mundum *'. moriali deprelieusus el mortuus, sententiam per- Adoplaniur quidem a Deo, ut sit primogeniius in petuse damnaiionis incurrit. Esl alins, qui omui multis frairibus, ul sicut mundum vicit, et nos concupiscenlise satisfaciens, et se ad oinnia desi- vincamus, ut sil argumentum coeleslis generalionis deria effundens inimicus Dei el conlemptor animse victoria lentationis. Conformes facti imagini Dei sn_c, postquam in stercoresuo computruit, laiidero per adoplionem mundtim vincimus, sicul illc qui vas electionis conlicitur, aliisque sanctitaiis exem- Filius est per naiuram; Nam de sanctis scriptum plsnn el vivendi fornia proponilur. Licei jndicia R est: Sancli per fidem vicerunt regna 40. Sa«e ex Dei jusla sinl, lamen abscondita est nobis eorum fide est vita et victoria. Justus, inquit, ex fide vivit jttslilia; cl ipse lam mifabiliier quam ineffabililer, ". Pelrus pastor ovium Chrisli loquens de diabolo laiiquam circumspeclus et prudens medictis, iniir- lanquam de leone rugienle : Resisiite, inquit, ei tuitatein qnandoque vertil in medicinam. Vidimus forles in fide ". Vide quomodo sibi conciiiunt leslieniin aliqnos qui cum essent pigri el tardi in via monia Scripturarum. Paulus dicil sanclos fide vimamlalorum Dei, el quasi relrogradi, dispensanle cisse regna. Peirus principi inundi resistendum in prudentia illius magni inediei, muliiplicati sitnt in- fide. Joannes : Hwc esl, inquit, vicioria quw vincit firmilates eorum, posiea acceleraverunt3i. Qnia ergo mundutn, fides nostra. Sequilur : Quis est qui vincit viceillins cxaliaisesunla viis noslris , etcogilaiioncs mundum, nisi qui credit qttoniam Jesus est Fitius ejus a cogilaiionibiis noslris, jaclemus cogilationes Dei? Nonne mundus universuslioc credil? Nonne iiostrasin eum; til sil ineo conditusspirilus nosler. dwmones credunt et conlremiscunl " ? Sed non est Nnmqtii adhwrel Deo, unus Spirilus est cum eo 3». fides in eo qui fatelur se nosse Dominum, faclis Nemo timeat se deserere, el Cbristo comniitiere; autem negat. Fides enim sine operibus morlua est scial quia is cui credil, polens est deposilum ejus 44 : nec intelligenda estiides, nisi sil in cordibus servare, el cum atigmento restitucre. Jpse est qui C nostris per eum qui vila nostra est. De quo dicilur : recipil fractum, et rcstituit inlegrum, reformans Cum autem Chrislus apparuerit vila noslra, lunc el diminutum in plenum, huroilem in sublimem, cor- nos apparebimus cum ipso in gloria 4». Sequitur : itipium iii incorruptibilem, temporalem in seier- Hic esl qui venil per aquam el sangtdnetn Jesus inim, terrentim in ccelestem, miserum in bcatuin. Chrisius : et adbuc viam supereminentiorem oslenTimeo judicitim ejtis, et propter iniquitatem roeam dens : Spirilus est, inquit, qui teslificalur, quoniam ejus juslitiaro reforniido. Cuin sil lamen juslus el Jesus esi Filius Dei. Moyses venit in aqua, a qua et misericors, ejus misericordia superexaltalur judicio. r.omen accepit. Sed hic esl plus quam Moyses, qui Ideoque ejus roisericordiae nos universi et singuli 110nvenil in aqua tanlum, scd in aqua el sanguine. commcndemus,- oranies, ul qui pro nobis judicari Perhibet Joannes sanguineni et aquam de Chrisli suslinuil, in die tremcndi judicii nos in sinu mise- latere profluxisse 40.Tertium dat lcsliraoniuin, spirinordiae suse recipial, et participes selernsc resurrelus veritatis, in aqtia baptismatis, in sanguine marciionis efliciat Christtts Jesus, cui esl honor el glo- tyrum; in spiritu intellige cbariiaiem, quse diffusa riainssecula sseculorum. Amen. esl in cordibus noslris per Spirilum sanclum qui datus esl twbis 47.Licet quis baptismo vcl martyrio vin*° SERMO XXII. cat roundum, nisi cbarilalem habeat, nil est.. Haec tria lestimonia eredibilia facla sunl nimis "'; et bene— l»BOMiNiCA ALBIS. De iribiis testimoniis. ficio charitaiis, quse omnia ad unitatem redigit, et Omne qtcod nalum esl ex Deo, vincii mundum 30. non solura tria, sed omnia unum facit. Hwc iria, Poslquam Filius Dei factusesl filius hominis, et inquil, «num sunl, quia sicut per charitatem Chrihabitu inventus ut horao, merito praesuinil homo de stus est omnia in omnibus, ita per charitalera omdivina gcneralione, nec abhorret Dcus eorum fieri nia in Clirislo ununi sunt. Et notandura, antequam loqualur de tribus lestiPaterqnorum Cliristiis faetus esl frater. Adoptione siquidcm filii Dei sumus; sicut Joannes cujusverba moniis, quse sunl in ccelo, praemitlil et dicit: Tre* " Joan.16. " Hebr.il. 54Psal.l5. 3»ICor. 6. 301Joan. 5. 37Joanl. 38IJoan.5. 42lPetr. 5. 43Jac. 1. u Ibid. 4» Coloss. 5. 4B Joan. 19. 4TRora. 3. 47'Psal. 92. 41Hebr. 10. C25 SERM. XXII.-— 1N DOMINICA ALBIS. IN 626 sunl qui testimonium danl in lerra, Spirilus, aqua, A vcrsalus. Sicut scriptum est: El videntibus illis, elevatus est, etc. 60: Reddidit el testimoiiium sunm etsanguis : el tres unum sunt4S. Ut ergo singnla suo Ordine prosequamtir : Palcr dat tcstimonium iri Spiritus sanctus a diebus antiquis, quando fefebacoelo, qui olim loquens palribus in prophetis, novit- tur super aquas, eas ttinc sanctificans; ul nos postsime locutus esi nobisin Filio suo 48*.Pater lestinio- ca sanciificaret in eis. Testimonium reddebat nium dat, cum Filitim snum revelat nobis. De hac prophetas inspirans, futiira prsenunlians, viamque revelatione dicit Paulus : Qui me segregavit ab utero sanctorum, qusc nondum fueral propalata demonmalris mew, el vocavit per gratiam suam, ttl revelaret strans. Sed et lempore visilalibnis noslrie Deus Filium suttm in me 4". De hac ipsa revelatione lo- lestimonium perhibet, cum bealam Virginem sliperquens ad Peirum Dominus ait: Beatus es, Simon vcniens visitat et fecundat, dum linguas igneas Bar-Jona; quia caro el sanguis non revelavit libi, sed dispergit, dum in unitate fidei el in unius Dei prsePaler meus qui est in cmlis". Dat lcstimonium Pa- coniuin Iinguas unit. ter, cum, Jesu baplizato et ascendenle de aqua, Danl ergo testimonium Pater, Verbum, el Spiritus aperti suni coeli, et vox dc coelisaudita es.t dicens : sanctus. Et hi tres unum sunt e°*.Unum unius esHic esl Filius meus dilectus, in quo mihi complacui sentiae nalura uniusque conlestationis concordia. '".-Et in transfiguralione : Hic est Filius meus dile- Tresautem sunl qui testimonitimdanl in terra: spiricius , in quo mihi bene complacui ". De hac voce lus, cqua, et sanguis. Juxta opinionemacutius videnPelrns in canonica Epislola dicit:. Voce delapsa ad tium, omnis qui spirilualiler vivil. spirilus appeleuin hitjttscetnodi a magnifica gloria : Ilic esl Filius latur. Sicut Paulus in prima Epislola ad Corintbios meus dilectus in quo mihi complacui : ipsum audite. inquil: Qui adhwret Deo unus spirilus esl cum illo ". Et hanc vocemnos audhimus de cmlo allatam, cum Et Joannes in Epislola sua : Nolite omni spiritui essemuscum ipso in monte sancio »'. In Evangelio eredere; sed probale spiritus si ex Deosint, quoniam Joannis dc Patfis lestimonio Cliristus dicif: Qui me mulii pseudoprophelwexierunt in mundum. In hoc misit Pater, ipse lestimoniumperltibuit de me »4. El cognoscitur spirilus Dei. Omnis spirilus qui confitetur Joannes in canonica Epislola dicit: Si lesiimonium, Jesum Clirislutn venissein carne ex Deo est : et ominquii, hominum accipimus, leslimonium Dei majus nis spirilus qui solvil Jesum ex Deo non esl ". lHe esl. Et hocesl tesiimonittmDei quod majtis est, quo- autem solvit Jesum qui verbis confitetur el operibus niam lestificatusest de Filio suo »4*: Perhibel Filius negat ipstim. Aqua perhibet testimonium, cum quis lesdinonium, dum signis el operibus quis esset post baptisroum spirilualiter vivens, servat innoosleiid.t. Et cum dicerel: Ego sum lux mundi »», c cenliam qnam in regeneralione suscepit, vel post dicenlibus Pharisscis: Tu de ie ipso testimonium bapiismum Iapsus, aqua pceuifentiali se abluil. lste perltibes; lestimonium luum non est verum, respon- testatur et sanciificatur; quoniam Cbrislus esl vedit el dixit : El si eyo teslimonium perhibeodeme ritas. Sed et .Cliristum sanguis mariyriim pnblice ipso, leslimonium tneum verum esl, quia scio unde confiletur. Sic ergo spiritus justorum, aqua poenivenio, el quo vado »6. Et iiem : ln tege ves)ra scri- fentiura, sanguis mariyruni testiinonium dant in pium est: Quia duorttm testimoniutn verum est. Ega terra Clirislum esse veritatem, una voce et una sum qui teslimoniumperltibeo de me ipso, et tesli- confessione clamanlia. Ipsi eliam dsemones, velint monium perhibet de me, qui me misil, Paler »7. nolint, testiinoniura reddtint Christo. Clamanl enim lteni: Esl Paler meus qtn gloriftcal me, quem, vos di- in Matlhseo et dicunt: Quid nobis et libi, Jesu Fili cilis quia Deus nosler est, el non cognovistiseum ". Dei! Venisti huc ante tempus lorqnere nos 63.El iu Quod aulein dicit: Si ego lestimonium perhibeo de Marco claraant immundi spirilus: Tu esFilius Dei •*. me, iesiimonium meum non est verum, subintellige, Et vebemenlisr Dominus cominiiiabatur cis, ne niasine teslimonio Patris. Unde siatiro suhjungil : nifeslarenl illum. Et item in eodein Marco alius Atius est qui teslimoniumperhibel de me. TeslimoT dEeinon Quid miki et libi, Fiti Dei aliissimi? Adjuro : niuni dat Filius in monle verifatem non negando, " te per Deum iic me torqueas 6».Et in Luca : Extbant Dnde Paulus in priraa Epislola ad-Timotheum : dwmotua a muiiis clamant.iaei dicenlia : Quid nobis Pracipio tibi corgtn Deo, qui vivificatomnia, el C.iri-. et tibi esl, Jesu Naxarene? scimus qttia lu.es Filius sto Jesu, qui testimonium reddidil sub Ponlio Pilato Dei. El increpatus non sinebat eos loqui,.quia sciebonam confessionem,ut serves mandatum sinemabant ipsum esse Christum ". In Aclibus etiain apocula irreprehensibile ". Dat lestimpnium Filius re- slolorum cum septem filii Scevaeprincipis tenlaiido «urgendn, et post resurrectionem se iii mullis argu- iiorocn Jesu snper dsemoniacosinvocarenl, el dicementis manifeslando; perhibuil testimonium ascen- rent singuli: Adjuro vos per Jesum quem Paulttt dendo in conspectu eorum, cum quibus eral con- prwdicat, immundus spiritus dixil eis: Jesumnovi " Mallh. 17. »3IlPelr. _, 'Joan. 4MJoan.5. 48'Hebr. 1. 49GaI. 1. »° MaKh. 16 »'Mattb.5. I Tim. 6. 60Act. 1. *»* Joan. 5. "I !>. ,4*IJoan. 5. «»Joan. 8. »» Ibid. s«7 Ibid. »8 Ibid. »9 I66 63 Maitb. 8. 64Marc.5. 6» Marc. 5. Luc. 4/ Cor. 6. 6»lJoaii.4. 628 PETRl BLESESSIS SERMONES. 627 L el Paulum scio: vos autem qui estis?" Ecce dae-A spirituni. Unde el Apostolus dicit, innuens glorificationeni carnis : El si cogiwvimus Chrislum temones reddentes teslimoniura Christo, iion soltim < cundum carnem; sed jttm non novimus", quod aeris Paulum, sed Cbristum se scire profitentur. Nos < el auteni Cbristiani ncminis professores fidein qiiam i coeli Dominus per aerem libere et poteslative ascendii, qui de aere ejecerat principem hujus profiteinur verbis, operibus diffitemur. Q.ui per fi- i denrniundum vincere debebamus, per infidelitatem i muiidi, et aerias potestaies suse cruci aflixeral. a niundo vinciuiur. Et quid pulas faelurus esl Judex Nemoascendit in cmlum, nisi qui de ccelodescendit'"*^ ille terribilis in die tremeiidi judicii, cum viderit ! ldeo enim descendit ut ascenderel, el ul secum asuos qui per baptisinum ex Deo nati stimiis, dege- • cendendo nos traheret. Citm exallalus, inquit, nerantes a Paire nostro? Nonue dicturus est nobis : fuero a terra, omnia trahatn ad meipsum 79. Deus Yos ex putre diabolo eslis *"?Nonne diclurus esl: immensus erat, neque crescere, neque ascendere Iiet maledicti, in ignem mlernum, qui paralus est poterat. Ut ergo crescerct, minoratus est paulo i.iaboto et diabolis sive filiis ejus "? Caveamus minus ab angelis. Ideo aulem ascendit, ut in sua trgo, fratres, ab hac auditione mala. Vincanius ascensione angelicam traiiscenderel dignitatem. mundiim, ne.vincamur ab eo. Redearaus ad Chri-_ . . Apparuit quidem humanitas et benignitas Christi in siuin per poeniieniiam in fide et veriiale, itt qttos naiivitaie ipsius, apparuit polenlia et gloria ipsius sibi adopuvit in liios, facial parlicipes el hseredes in resurreclione ejusdein. Sed in ejus ascensione vitse aeternse Chrislus Jesus, cui esl honor et gloria prsecipue nobis .gaudendum est : in qua nobis in sseculassectiloruro.Amen. aperta est via vitse, roboraia es( fides, firraata est SERMO XXlll. fiducia nostra, ul illuc eamtts quo transiit caput IN ASCENSIONE DOSIl.M. nostrum, sine membris suis caput esse non poiest. Videntibus illis elevdtus est, et nubes suscepil eum Volo, inquil, Pater ul tibi ego sum, illic sil et minisler meus 80.Ob revereiiiiam suafti exaudilus est ab oculis eorum 70. Ilodie factum estgermeii Domini in magnificentia iilins, et volunlale labiorum suorum non fraudavit et gloiia, el fructus lerrse sublimis, fruclus lerrse eum Pater. Ubique nobis ministral, ubique salulis frucius cst uteri virginalis. Hodie implelum esl nostra. negoliura benigne procural. Vado, inquit, verbum illud quod prsedixerat Dominus per Pro- paiare vobis locum; el si abiero, iterum veniam ad phelam : Nunc exsurgam 71, et nunc sublimabor. vos, et assumam vos ad meipsttm 81. Ubi enim corExsurgam a raortuis, sublimabor in cflelum". Hodie pus, ibi aquilae congregabunlur 8».Verbum Chrisli constimmalur et perfecle claudilur lua inconsutilis C est : Nemo venil ad tne, nisi Paier meus traxerii _ lunica, Christe Jesu, id est inlegriias fidei Chri- eum 8S: sed et nemo yenit ad Palrem, nisi traxerit slianse, quia post prsedicationein,post lenlationes, eum Filitis. Resurreclionem Chrisli probat ejtts ascensio : et post miracula, posl laborein, post mortem et ignoniiniam crucis, post gloriam resurreclionis, posl- inde nobis polentissime gaudendum esl, quia per quam operatus fuisii salulem in medio terrse 7S, unam firmalur allerius fides. Quis enim crederet tandem oslendisti le Deuni et Dominum cceli, po- resurrectionem, nisi eam probassel ascensio? In ncns uubem ascensura tuttm, et ambulans super roultis argumentis apparuit posl resurrectionem : pcnnas ventoruro 74. Caro itura ad Palrcm, quse sed validissirouro arguroenlum resurrectionis fuit non erata Patre prius, per gloriam resurrcclionis ascensio. Nunqtiam caro Chrisli in ccelum ascenoinnem infirrollatem exuit. Accinxit" se jiolenlia dere potuissel, nisi eam virlus rcsurrectionis gloriamicta Iumine sicut vestimenlo 7». Decebat enim licasset, atque illara ab oinni mortalilalis onere ui Filius bominis, implela obeilientia propter quam immunem el liberam reddidissct. In resurrectione vciiii, se in ornatu plenioris glorise palernis aspe- quatuor confefuntur, subtilitas, agilitas, claritas et ciibus prsescnlaret. Hoc Daniel quandoque prsesen- ironiorlalilas. Sublililalem exhibuit Clirislus, ubi seral dicens : Aspiciebamin visione noctis, el ecce clausis januis ad discipulos intravit 84; agilitaiem, Filius hominis veniebat in nubibus cmli: usque ad ubi super aquas pedibus ambulavit s»; clariiatem, Anliquum dierum pervenit, qui dedit ei poteslatem el ubi in motite Thabor facies ejus sjcut sol resplenhonorem el regnum ejus qubd non corrumpetur 7e. duil 86; iminortalitalem, cum morluus a mortuis Caro Cbristi prius mole noslrae mortalitalis aggraresurrexil 87.Ista qualuor simul in se demonsiral, vata, postquam gloria el honore coronaia est, posi- dum ad Patrem redit, dum ad coelos adeo potestaquam decorem et foriiludinem induil, cielos po- tive ascendif. Hodie elevalus est sol, et luna slelit tentcr ascendit. Descendit in carnem, ut carnales in ordine suo, quia (.brisio bodie ascendenle, luna, ?n came doceret, ut eos de carne transferret ad id est Ecclesia secundum ordinero Dei in sanclilale '67Act. 19." 68Joari. 8. "Maith. 25. 70Act. 1. 71Psal. 107. 73Isa. 55. 73Psal. 73. "* Psal. 105. "Ibiil. 7BDan. 7. " II Cor. 5. 78Joan. 3. 79Joan. 12. *° Ibid. 81Joan. 14. " Mallb. 21. 8SJoan. 6. «l Joan. 20. 5« Matlli. H. 8SMallli. 17. 87Matlb. 28. 629 SLRM. XXIV. — IN DlE PENTECOSTES'. , 650 et religione firmala esl. Omnes aniiqui ad inferos A rum suorum corporaliler recessurus ad teroptis, descendebant, descendil Chrislus ad nos, el docuit quasdara primitias eis benediclionis selernse largiTias inriocentiseet munditiae, ul per ipsum el ad lur, sicut scriplum est : Et benedicens eis ferebatur ipsum omnes qui vixerint munde, innocenter as- in catlum , ut omnia impleret benedictionibus suis : cendant. Verbum Prophelae est: Quis ascendel in omiiia opera sua in benediclione complevil, qui est moniem Domini: autquis slabit i» loco sanclo ejusl benedictus in ssecula Christus Jesus Dominus Deus Innocens manibus el mundo corde 8S. Secundum di- noster. Amen. versiiaiem ineritorum, esl el diversitas prsemiorum SERMO XXIV. bis qui ascendunt in montem Domini, et in tabernaIN DIEPENTECOSTES. culum Dei nostri. Verbum Cbrisli est: ln domo Charilas Dei diffusa est in cordibus nostris,per Spi~ Pairis mei mansiones multw sunl 8S.Nam et m arca ritum sanclum, qui dafus esl nobis 10°. Domini mansiunculse erant et tristega. Exonere- ' FiliusDei prius legatione sua functus csl, veniens nius, quseso, fralres, corda nostra ad Deum cum ad nos, veniens quserere et salvare quod perierat. manibns, imagineraiir et formemus in cordibus Nunc aulem Spiritus sanctus fungilur ad nos leganostris celsitudinem throni, thronum Dei et Agni, lione sua, ut nos in saluie confirmet. Dalus est rainislerium assisleiilium angelorum, liominum, nobis Filius, datus cst et nobis Spirilus sanclus. patriarcharum, prophetarum cuneos, senatum Quod dalus sit Filitis, teslatur Isaias : Ptier, inquit, natus est nobis, et Filius dalus esl nobis '. Quod aposlolorura, martyrum choros, coronas virginum. Haecoronia formanles desitlerio aspiremus cum eo, datus sit nobis Spirilus sanclus, lestatur Aposloltts: qui circuibal immolans in tabernaculo Domini Gratia, inquit, diffusa esl in cordibus noslris 'per bosiam vociferationis cantans et psalmum dicens : Spirilum sanclum, qni datus est ndbis. Dedit itaque Quam dilectatabernacula lua, Domine viriuium, con- Beus nobis Filiuni, dedit et Spiritum sanclum. Et cuphcit ei deficil anima mea in alria Domini 90. Si . quid ei remansit? Si auderem dicere,- nimis et apud.Christum thesaurus noster est, sicut Aposlo- plus quam nimis prodigus est sui Dominus Deus. 0 lus dicit : Scio cui credidi et cevlus sum, quia polens qiiam magnificus et vivificus! 0 qnam rairabilis es, est deposhum.meum servdre in illum diem 91: sit ibi Deus, in donis tuis. Domine, quid esl bomo quod cor nostrum, ubi est thesaurus noster. Disponamus magniikas eum ? quid est Itomo quod memor es ascensiones in corde nostro, et si non possumus ejus, aul filius hominis quia visitas eum *' ? Vere vicorporaliler ascendere, sallem recordalione et de- sitas; nam ad ejus visilalionem el consolationewi siderio ccelestium spiriiualiter ascendamus, sicut C modo mittis Filium ; modo Spiritum sancltira , le ille qui dicit : Hwc recordotus sum et effudi iri me ipsum reservans ei ad habendum', ad possidendum, animatn meam, quoniam transibo in locutn taberna- et seiernaliter perfruendum. Misisli nobis, Domine, ,culi usque ad domum Dei ". El: Memor fui Dei et Filiuin tuura non ad dominandum, sed ad serviendeleclatus sum, exercilalus sum, et defecil spirilus dum. Veni, inquit, non ministrari, sed ministrare s, rrieus"». Quid esl quod dicit, concupiscit anima mea? sed ut salva dignilate tua et Filii lui loquar, venit Et iterum : Memor ftii Dei et deteciaius sum, el defe- Filius tuus ut sordes noslras purgaret, ul lanquam cit spirilus meus? Quia in hac vita inorlali aut po- servus abjeelus et vilis manibus suis sordcs noslras tiusin hac raorle vitali comprehendere, aut cogi- ablueret. Non abhorreal, quseso, Chrislianus lisec tare non sufficiraus gloriam illam, quam nec ocul.us verba. Nam quse slercora, quse cloacse, quae pulredo vidit, nec auris audivit, nec in cor hominis ascendit cadaverum, quis sanguis menslruatse, aut quis voquw,Deus, prwpatdsli diligenlibus le 94. Porrocum niitus canis immundior esl quam conscientia peccaroformaverit Deus corpus humiiilatis noslrw confi- loris? Isaias ail : Os meum repletum esi vomiiu guraium corpori clarilalis suw ">, lunc omnia imple- sordium '. Sane de corde impii quasi de coenoso bilin nobis, qui omnia fecit pro nobis. El hoc est lacu et scatenli pulredine immunda. cogilationes 1 quod Apostolus ail: Christus qui descendit, ipse est exhalant, et peccalorum abominaliones horrendae . qui ascendit, ut adimplerel omnia 9Bquse adiroplere scaluriunt. Nonne fetent iniquilates noslrse coram voluit: nativitatem scilicet, resurreclionem, ascen- quo immuiid_eetiam suntjustilise noslrse ? Si inihi sioneu., ut renascentes a peccalo, resurgentes a non credilis, audite Isaiain : Omnes, inqiiil, juslimorte anima. resurgaraus de virlute ad virtutem, tiw nostrm sicut pannus menstruatw, 4 Ul ego verbo donec.videatur Deus deorum in Sion. Benediclio- Aposloli utar : Chrislus purgationempeccalorum fanem dabit tegisldlor ", cura iroplebit omne animal ciens lavit nos ab immunditiis nostris in sanguine benedictione S cum dicel: Venite, benedicti Patris suo". Quia verbo Filius noslrani operalus est salu8, , »1«, percipiie regnum Lei, quod vobis paralum est ab tem in medio terrw 6, et jam ad Palrero ascenderal, origine mundi ". Christus a schola illa disciptilo- necessarium erat ttt mitterelur Spiritus sanctus ut " Psal. 83. "IITim.l. " Psal, 41. 93Psal. 7G. »4ICor. 2. 8»Philipp. e,PsaI. 23. «Joan.H. d. S6Epbes. i. " Psal. 83. 98Psal. U4. ss Malth. 25. 10°Roro, 3. • Isa. 9. l*Psal. 8. 5 Mallh. 2l>, *I?a. 28. 4 Isa. 64. 5 Hebr. I. 6 Psal. 75. 632 P.ETRI BLESENSIS SERMONES. 6:,l conlirmarel qiiod openilus ftieral a templo suo quod A Spiriius sancti roboraverat Pelrnm. Iguis islecst in jerusalem'', quia fides inde habuit initiuro et accendil, coiiiirinat, el erudil. Ignis ex communicatione non minuilur : dividens, prout vult, non processum. Erant siquidem adbuc teneri' et parvuli filii adr niinuilur : dinisiones entm gratiqrum sunl, diviopCionis, quos Chrislus in carne sua verbo vilae siones ministrationtim et divisiones operationum, genuerat, ut essent aliquod iniiium creaturm cjus*. sed hmc omnia operatur unus atque idem*' semper Ecclesia militans in lerris, adliuc tenera et.novella Jm.miitabilis apud quem non esl transmulalio, nee plantatio erat. Unde sponsa, id est Ecclesia. cce- vicissilndinis obumbratio". Ignis isle devorat et lestis in Canlicis dicebal: Soror nostra parvula est, consumit iigna, fenuro, stipulam, id est peccala in et ubera tton hqbet'. Adlii.c apostolt eranl, quibus pobi?. Aurum vero et lapides pretiosos ardore suo lacte opus erat, Ideoque, roiltitur Spirilus sanclus probat, et probaudo purificat. Hic esl ignis altaris, qui cos in fide exqua justus vivitnutriat, quousque de quo legiiur in Apocalypsi, quod cum angelus crescat in virum perfecltim , donec Chrislus former accepisset tliuribulura aureum, et implevisset illud ttir in eis'". Missus esl Spiriltis paraeleius, qui de igne altaris, et misissct in terrani, facta sunt interpretatur advocaius , lanquam parvuloruni nu» _ lonitrua, et sonilus, et voces, et fulgura". Angetrilor et tulpr, lanquam advocatus eorurn in causa lus enini magni consilii aureum Ihuribuliim immapupillari, ul in omni consislorio , in omni prsetorio culaiissimi corporis sui hoc igne complevit; assumpro illis anfe reges et tyrannos sseculi constanler et plusque in ccelum fecil quod prsedixerat: Veni eflicaciter allegaret. Sic eiiim Paler orphanofum et ignenVmillerein terram : el quid volo nisi ulardeat"? Misit itaqtie ignem jn terrani et facta sunl loniJutfex viduarum quandoqtte eis prsedixerat : Cum ttetetitis ante reges ei prwsides , nolite cogiiare quid trua in comminalionibus, ftilgiira in miraculis", eut qttaliter respondeatis. Dabilur enim vobis, elc, pluvise in doctiinis, sonitus et voces in prsedicalioAxljnngit : Non enim vos eslis , qui lcquimini, sed nibus. Sic ergo faclus est repente de ccelo sonus. Ilicesi sonus de quo scripium esl: In dtnnemlerram spirittts Palris veslri qui loquitur in vobis". , Jam sane adversus elecios Dei siiper hsereditate exivii sonus eorum**.Sed upde vehiebat jiic sonus? de citbara Doniini propier quam dicitur : Exsurge, iHoriini, quse sui Patris sanguine rubricata eis erat, ct regali privilegio confirmala , lyranhi genliles et gloria mea, exsurge, psalterium et ciihara *". Esttie ibi aliquis sonus ? imo multiplices soni. Sepiein M principes Judseoruin calumniam suscitabanl.Judseus limiles hsereditarios decurlabat dicens; quia lan^ stini. Octavus autem qui complei diapason beatorum tu.»tno(io nolus essel in Judsca: Deus1*. Gentiles C in oclava est, quando per omnesvicosJerusalem catiaulera de qtiibus Filio suo prfedixerai Deus: Poslula labilur Alleluia '». Vullis audire septem chordas ciMtne, el dabo tibi gentes limredilalem tUam , et lbar_e, sivesepiemsonosin chordis? Magisier hujus possessionem tuam terminos terrm i1',. Clirtslum Dei ccelestis niusicaeper organum sancti Spirituslsaiaw, Fiiium et hseredem, Christianos hseredes Del, CQ- omnes has septem voces una descensione continuai baeredes auiem Cbrisli 14, faciebant exhseredes. dicens: Ei requiescel super eum spiritus sapientimeiinHodie itaque venil isie legisperitus ei legislaior, et telieclns, spiritus consitiiet fortiludinis,spirirus scienin manu ejus ignea lex ". Venit in igne ei in linguis, -timel pielalis, el replebit eutn spiritus tiinoris Domini ut legem igneani linguse igneseIoquerentur. Spirilus ". Priraa chorda, id estspirilus liinoris gravem sosanctus ignis esl; amor enim igiiis esl. Sicnt autem ntim reddit, quia testiinonio aposloli: Timor pmnam ignis non polesl non ardere , sic Spifitus sancttis habet*'. Secunda chorda est spirilus pietaiis; cujus non polest hon ardere, et calefacere : Nec est qui sonus dulcissimus esl. De hoc sono dicil Sapientia : se abscondal a calore ejus1". Illemagnus artifex cui Spiritus meus super mel dulcis". Chordara iimoris ignis in Sion, el camintts ejus in Jerusalem", hoc pietas lemperal, ne dcsperet. Chorda scieniise igne probal et conlirmat vasa sua, quse composuit sequitur : quse acula esl el pietalis chordam dirigil, ad dccofem domussuse. Petrus prius erat vas molle ne aberret. Sequitur chorda fortiiudinis, quse quiet liileutn; nec reddebat soiitirn inlegrum; sonus dem robusta est, el confirmal chordain scientise, vasis minime cocti eral in Pefro, dum ad vocern ne vaciliet. El ne fortiludo aliquid ironioderaniitts • ancillse Clirisluin lerlio abnegabat 18. Postqiiam autiuteniperanlius agat, apponitur chorda consilii, vero viriute iiidutus esl ex allo, tanquam vas per- quae quidero subtilis est. Et ne consiliorum delifeciissinie coetiim reddebat sonum iniegrum et beraliones in stiis sublilitaiibus evanescant, chorda perfeelum. PToliibeiilibus enim principibus sacerinleilectus apponitur, qute plurimum discreta est. dotum ct Ronianis imperatoribus ne aiinuiitiaret septimum soniim reddit sapieiitise chorda, quse verbum Dei, pulsatus dicebal : Oporiet nos magis stabilis est el longa, suavis et fortis. Sapienlia obedire Deo quam hominibus ". Ecce quomodo ignis enim allingit a fineiisque ad finem foititer, et dispo'Psal. 65. 8Jac. 1. 9Canl. 8. ,0Gal. i. 11Matth. 10. 1!Psal. 73. 13PsaI. 2. 14Rom. 8. Deui. 5.- 16 Psal. 18. ],lsa. 31. "Maith. 26. '9Ael. S. "I Cor. 12. slJac. 1. "Apoc. 8. Luc. 12. "Psai. 18. "Psal. 56. ,6Tob. 15. "h:\ . II. "1 Joau. i. «Eccli. 24. '» *» 634 C33 SERM. XXV."— IN DIE PENTECOSTES nit omnia suaviter ". Sictil aulem Spiriius sanclus j Spiritus sanctus disciplinw effugiet ficlutn •'. Si chaA ritas Dei diffusa esset in nobis, lex Dei omni munJiabel harmoniaro sttam . et exercet psaiterium jucundum cum cilhara, sic et spirittis riialigiius dano desiderio nobis esset acceptior. Nnnc aiitem liabetsonos el voceS in Dei offensionem, et ahima. legis Dei obliti fabulosis narraiionibus occupaniur, perditionem. Yis audire pefditionem ? Vis atidirc ctirrenles atl vanilateset insanias falsas. Ndrrctvesepiem voces atit cbordas, et ociavam pcenis inter- runt, inquit,mihi fabulationes, sed non itilex lua*'. Porro ex qtto populus Jsrael coepit negligere legcm minabilibttSet lormentis aelernis? Voces in ciihafa Dei, et lentescere in observantia inandaiortun ejus, diaboli sunt confusse, discofdes Cl raucse. Prima cborda esl superbia , sccurida invidia , lertia inanis staiim datus esl in manus Chtisan Rasalbaim, in gloria , quarla trislilia, quinta avariiia, sexla Ittxu- manus Eglon, Moabet Pbilisthiim. Ex quo enim cesria, septima acedia, diabolus oliin "ciiharizarc samus ab inslanlia divini oflicii, slalim jugo graincipiens : Pottam, inquii, sedem tneam ab o.quitone, vium vitiorum atque lyrannidi spirituinn lnalignoei ero simitis Altissimo". Nitnis ab alto el abrupto rum snbjicimiir. Dina, filia Jacob, egreditur ut videat ludos alienigenarum : el staiim a Sichem filio Hemor incoepit. Ideo chordairiiptae snnt ei cithafa effracla est, et caihedra pestileniise, in qua sedere propo- concupiseitur, rapilur, opprimilur, dcfloratur 4S. B Sic et aninra, quse de domo Doroini egredilur ad sucral, eversa est. De.scendit itaque hotlie Spirilits sanctus in igne illecebras btijus mtintii, a spirittt. maligno rapta opet in tsono. In igne, ul aposioii possenl aiios iii primilur, oppressa poliuilur. Sedet Jacobdomi, et gratiam paternae benediciionis acquirit; venatar Christi amore accendere; in sono, ut in spirilu foris Esau, et ctim patris bencdictione primogenita vehemenli possent Dei riiagnalia prsedicare. Porro non esl in nobis ignis hodie , non est sontis. Ignem sua pcrdil 44.Inveniunlur hodie clerici in plateis, aliaris Dominl convertisiis in iguem alienum, id non in ecclesiis. Dispeisi sunt, inquil propheia, laesl .imorem Dei in amorem terrenum. Hic est ignis pides saiictitiirii in capite omnium plaiearum 4".ConmaJiiise. Hic esl ignis a quo devoranlur Nadab et tra proliibilionem Domini vectes, quibus arca deAbiu, filii Aaron". Ilic est ignis quO Abimelecb ferlur, ab anntilis extrahuiiiur. Vacemus ergo lesuccendebat oppidtim Tbebes 83.Hoc igne Amalecilse ctioni, roeditalioni, el orationi, sine inlercessione succendebanl Siceleg 34.Inimicus enim humani ge- oranles, dicil Apostolus 4B.Et in canlico Ezcchiae: neris apponit assidue nobis igneni et slipulas ten- Sicut pultus Itirundinis sic clamabo, et meditabor tu ". Diffundal charil..tera suani in cordibus lalipnis", ui in nobis accendat et subruat domum columba Dei. De hoc igne pessimo scripium esl : Snperce- Q nostris charitas Deus, ul serviamus in sanctitate el J coram ipso, omnibus diebus nosirse vitae". ciditignis, ei non viderunt solem". Supercecidit justitia Amen. ignis malitise , et non viderunt solera jtistitise. AdSERMO XXV. dicii eramus obsequio Christi; nnric autem lenteDEEOiJEM FESTO. scimusin via ejus: irao nugis otioque vacamus. Cerle oliosilas iniraica esl animse testellieronymo. PeccaNunqtiid potcris conjungere seplem micantes Pleiatum Sodomorum fuit oliosilas et abundanlid panis ". des? Nunquid alligabis rhinoceroia loroltto,ne franQumrilur Mgislhns quare sit factus aduller. ganl glebas vallium tttarum? 49. In vromptu causa est : desidiosuseral. Verba sunt Domini loquenlis ad bcatura Job, ei OVID. e rem. amor. 161. D quserenlis ntrumpossitsibi jiiiigere et counire dona Cernis ut ignavum corrumpunl olia corpus, Spirilus septiformis, qu_e per scpiem pleiades deEt capiunt vitium, ni moveantur, aqum. signaniur. Htinc spirilum Christus ab seterno baIbid., De Pont. eleg. 6. buit, el homo faclus eumdem sine merisura recepit, De lalibus legitnr: In labore hontiniim non sunl, ipstimque aliis secundum mensttranfdonalionis stise el cum hominibusnon flagellabunlur ": imo cittn dse- dislribiiit. Quod spiritum sepiilbrmem acceperit, nionibus. Elecii erairins insorteni Doiniiii.ul racdila- rj ostendiiur verbo Isaise qtii liidl:Apprehendenl sepiem ^ remurinlege Doniini, et delectareir.ur in ea.nlposmuiieres virum unumin die illa, etc. "; et ut nos semus dicere cum Proplieta : Quomodo dilexi tegetii declaraiio serinoniim ejtis llliiminel plenius et intuam,Domine?loladietneditalio mea es/ 38.In capile struat apertitts , de Christo loquens : Reqtiiescei, libriscripiuro esttle beaiilttdine viri qui medilatur in inquil, super eum spiritus sapienliw et inletlectus, lcge Domini ctie ac tiocte zs. Scriplum est : Malecli- spirilus consilii et fortintdinis , spiriius scienliw et cltts omnis qiii facil opns Dei negligenler *°. Vereor piclatis; et replebil eum spirilus iimofis DominiSl. nc maletliciio bsec illos respiciat, qui Deo serviunt lsli sunt septem oeuli super lapitlerii unnm; senegligenier c't ficte. Ubi enim esl fictio, non esl plemque lucernse incandclabro aiireo,sicul ZachaDetis, noii esl Spiritus sanctus. Legitur enini quia rias commemorat ". Cuni Filinssil a Paire, et Spi"Sap. 8. S1lsa. U. "Num. 3. S3 Judic. 9. 341 Reg. 50. s» Psal. 57. 3" Ezech. 16. " Psal. S9 Psal. 1. 40 Jer. 48. 41 Sap. 1. 4i Psal. 118. 4a Gen. U. 4i Gen. 27. 72. ,s Psal. H8. " Thrcn. i. 46 I Thess. 5. 47 Isa. :5S. 48 Luc. 1. 49 Job " Isa. i. *» Isa. 11. ' ~ 58, 59. " Zach. 5. 656 PETRI BLESENSIS SERMONES. 655 ritus sanctus ab utroque procedal, postquam Filius A Propler has divisiones charismatum designatur officiiim suae legationis imjpleverat, decebat ut et Spiritus sanclus, nunc per ignem, nunc per oleum, Spiritus sanclus-mitteretur. Prius siquidem dederat nunc per vinum, nunc per aquam. Ignis est, qnia Chrislus aposlolis Spiritum sanctum : quod paiensemper ad diligendum accendit, quia semel eo acter indicabal perfeclio sanitatum. Sed hodie dattts census ardere, id e»t ardenter diligere non desistit. csl ei Spiritus sanctus ad usum, ad auxilium, ad Ignem, inquit, veni mittere in terram el quid voh nisi ul ardeale* ? De hoc igne dicit Moyses : Ignis solalium, ad miraculum, ad acquisitionem genlium, ad salutem omnium populorum. Daltir Spirilus san- semper arclebil in altari6S. Et Jereniias : Fucius est clus, ad emundationem, ad innovationem, ad jusii- in corde meo quasi ignis exwstuans, claususque in ossibus meis, el defeci non sustinens 64. Spirims liam, ad exsulla(ionem. Cor mundum creainme, «nnoiia sanctus oleum est ratione diversarum similitudiDeus:ecce cordis niundaiio.SpinJMm re<;lw»i in visceribus meis : ecce animse sanclificalio. Redde ntim. Natura enim olei est quod inter onines liquotnihi Iwlitiam salularis tui: el spiritu principali con- res superiorem locum seroper tenel. Sic et graiia firma me : ecce cordis mundatio. Spirilum reclum Spiritus sancti, qui abundantia suse pictaiis merila innova in visceribus meis: ecce innovans reclitudo. supplicttm excedit el yola, excellentioresl omnibus Spiritum sanctum tuum ne auferas a me *3 : ecce donis et omnibus bonis. Oleum medicinale esl, quia animae sanctilicatio, quia templum Dei et lempliim dolores miligat, sed et Spirilus sancttts vereoleum daemoniorum siniul esse non possumus. Mundatus . esl, quia consolator est, qui consolalur nos in omni ct lotus posiulal ul ambulet vias rectas, ne ad aclns tribulatione noslra '". Olettm naturam babel imraiexiraordinarios ilerum revertalur. Innovaiur cordc scibilem : nam et Spiritns sanctus fons esl, cui non per reclitudinem, operalur Iselitia salutaris, confir- communicatalienus. Oleum aquis omnibus snperinanda spirilu principali. Cuslodi vas liitim in san- ferlur; nam el Spiritus sanclus ferebalur super aquat clificatione, et habes Spiritum. Non facias proximo •6. Anlequam Petrus accepisset Spiritum sanctum, erat caro ejus infirma, ad vocem ancillse liroens et qtiod tibi non vis fieri, et habes spiritum rectum. Exbibe le coram Deo et proximo devole httmilem, negans; sed poslquam indulus est virtute ex alto, elliabes spiritum principalem. Spiriltis reclus da- et unxii eum oleo Deus misericordi;» su_e,imittr in calechismo, Spirilus jsanctus in baptismo, mutaia esi caro propier oleum, alqtte, juxia verspirims principalis in confirniatione. Quotqtiol ergo bum Isaiae, datum est ei oleum gaudii prolucltt, baplizati sumus in Chrislo,Christum induimus »4; et et pallium laudis pro spiritu moeroris. Hoc est itiduti sumiis virtute ex allo. Christiis qui accepil C oleum lselilise, quo Cbrislus unctus esl prse parli\ Spirilurn, non ad menstiran.,tletlit dona hominibus, cipibus suis 67, abundanter et super effluemer infuet adliuc donare non cessat. Omnes de pleniiudine sum est oleum capiti nostro, id esl Christo;unguenejns accepimus »», nec est qui se abscondal a catore tuin vero quod erat in capile descendit non sohim in barbam, sed eliam in oram veslinicnti *8. H_ec ejtis »6. Cujtts ignis in Sion et caminus ejtts in Jerusaiem ". Hic eslignisquem Chrislus venit raittere cst unciio de qua Joannes in canonica Epistola in lerram. Unde ei iniinguis igneis super disci- loquens , ait : Unciio quam accepislis a Deo , tnapulos suos hodie apparuit, ul legem igneara linguse neal in vobis. El non erit vobis necesse ut quis igneae prsedicarenl. De hoc igne legitur in Apoca- vos doceal, qitia itnclio ejus docebit vos de omnilypsi : Cum complevisselanyelus tliuribulum de igne bus "_ altaris, fdcta sunl fttlgura, voces et tonitrua "8. De Habemus iiaque quia Spiritus sanctus nuiic per boc igne dicit Jeremias : De excelso misil ignem in ignem, niinc per oleum designalur. Bis enim est ossibus meis el erudivit. ln Christo siquidem Spiri- datus Spirilus sanctus apostolis : prius anle passioius sancttis plene et corporaliter habitavit.. Ipse nem, secundo post resurreclionem. Nam et David . autem de Spiriiu suo super omnes effudit. Effun- n bis uncius fuisse legitur, et in vesle sacerdolali dam, inquit, de spitilu meo super omnem carnem »", coccus bis linclus apponebatur. Vide quanta est effundit el infttdit, alii plus alii miiius. Verbum ardoris maleria in aposlolis : non suflicit oleum Aposloli est: Unicuique dalur manifestalio spiritus infundere, nisi oleum calefiat; non sufDcit ignem ad utititalem 60; et: Unusquisque proprium donum apponere, nisi ignis olei infusione accendalur. lloe habel ex Deo : alius quidem sic, alius tero sic 61. Et igne ardentes discipuli, ibant gaudentes a conspesubjungil: Divisiones gratiarum sunt, et divisiones clu concilii, in tribulationibus gloriantes 70. Unde ttdnistrationum sutit, et divisiones operationum : et vox Principis apostoloruni hsec erat : Si pro unus autem el idem spirilus,dividens singulis, prout Christo patimini, beali 71.Non sotum, inquit, rfatam est vobis ut credatis in ipsum, sed ut patiamini pro vult. " Psal. 50. - »4Gal. 5. »» Joan. 1. "Psal. 18. »7 Isa. 31. " Apoc. 8. »9 Joel 2. ' 60I Cor. 12. 61lCor. 7. "Liic. 12. 6«Levil. 6. 64Jer. 20. " 11Cor. 1. 06Gen. 8. J" Psal. 44. 68Psal. -152. " 1 Joiiii. 2. 70Act. 5. T Petr. 5. 11 657 SERM. XXVI. — 1N DIE TRINITATIS. 638 ipso '*. Ul ergo reddat Spirilus sanclus teslimonium A nescis quia ego in Palre el Pater in me ett "? Ex\ spiritui nostro, bodiernam solemnitaiem Spiritus pedit nobis Dei notiiiaro implorare, non per nos, sancti lolo spiritu veneremur. Si cnim bonor#in sedpereum qtii estDei virlusetDei sapienlia, ne impendimus sanctis, oporict sanciificalorem om- vaga et temeraria libcrlale inania meditemur. Detts nium diligentius et devotius honorare. Dulcisquse- si-qnitleiii simplex est, purus esi, integer et perfedam naiura esl in Deo Spiriius sancius, benignilas clus, cOnstans sibi, nil irahens sibi de lemporibus Dei, chariias Dei, ct ipse Dens. Charitas, inquii, aut de locis, nil babens quod in numerum transeai, Aposlolus,diffusa esl in cordibus noslris per Spiritum nibil habens qnod ab seterna immutabilitate recesanctum, qui dtilus est nobis 7S. Spirilits sanclus dal : magnus esl, et magnitudinis ejus non est finis 83. se ipsum dat nobis; nec dedignalur auclorem ran- Insestimabilis est, el incomprehensibilis esi, et inconeris seipsum conferre in.munere suo. Sane vasa gilabilis, quia non habet selerniias inilium, nec noslra mundanda el evacuanda sunt a peccato; iiiliniiasaerminuni, nec imniensilas modum. Si coalioquin, oleum slare necesse cst. Non introibit gitamtis cum, cogitamus nbnsicut est, sed ex parie, sapienlia in malevolam animam 74; nec Spirilus sictil cogilare suflicimus, qtti a cogilalione deficisariclus aliquain in se recipit ficlionem. Ntilla est . mus. lnielligendus est sine forma visibili, sine 3 conventio lucis ad lenebras, coeli ad ccenttm, bal- B specie corporali, sine composilione pariiuni, sine distinctione rnembrorum : on.ninn liber a lege sami ad venenum, Spiritus sancti ad peccalum. Spiritus sanctiis esl vitium quod Iwtificat cor homi- teniporis.ab omni mulabilitate et cotiditione quieiis. Creaiorem per creaturas quali niodo possumus nis 7', nec mitiitur hoc vinum in uires veleres. Spirilus sanctus est aqtia : Qtti silit, inquit, venial invenire. Oninia enim opera Dei snbliliier atienei bibat. Flumina de ventre ejus fltienl aquw vivm76. dantiir, quasi qusedamverba ct signa, quasi qntedaiii Spiritus sanctus super mel dulcis: oremus ergo in certa documenta sint, quse gloriam de nobis enarspiritii_humililatis Spiritum sanctum, pcr quem rant, atqucin reruin ordinatione virtulein divinse hodiecceli firmati stini, per qucm liodie coelidisiil- poleslalis annuiiiiant. Sic veniiur per noiitiarii laverunl a facie Dei Sinai, ul hodie immiltat cordi- creaturse ad nolitiam Creatoris, sicttt Aposlolus lobus noslris rorem benedictionis, stillicidia spirilua- quens ad Rotnanos djcit : Qttod notnm esl Dei, malium donorum, pluviamque volunlariani ad abltien- nifestttm est illis. Invisibilia enim ipsius a creaturq dura conscienlias nostras; inftindat oletim Isetitise mundi, per ea qum (acta stinl, inlellecla conspicitinei ignem sui amoris in cordibus nostris Jesus Cliri- iur : sempiierna quoque virtus ejus est divinitas "'. sfus, qttem unxit Paler, in quo posuit unclionis et Mens eniro huinana coiisiderans cursiira rerui.n et benediclionis pleniludinem, ut de pleniludine ejus ^' ordinem, invenit unum omnlum esse rectorem, acciperemus; cui esl honor eigloria in ssecula sse- unum esse omniuro principium. Ulud etiam princiculorum. Amen. pium nililur comprehendere, cura sit ipsuin incoaaprehensibile, priusque suum invenit defectum quain SERMOXXVI. perveniat ad perfcciuin. 1NDIE T-UN1TAT1S. Htimana ilaque ralio suiiin imperfectuin consideQtti esl, miiit me ad vos 77. rans, nec illttd principium valens coropreheiidere, Verba siinl Moysi loquCntis ad populum. Niliil inlelligit esse aliqttid snpra se quod non potest competcnlius convenit Deo quam esse, qui sol.us. apprebendere, el certissinie comprehendit ipsum vere esl, per quem solttin est qitidqnid esl. Quid esse incomprehensibile. Quaedamiiaque species est lamen sil cogitari 11011 potesl. Unde el temerarium notilise Dei, scire quod non possil sciri; qtiod non credo fari de ineffabili, de incogitabili cogilare. possit omnino Dei nolilia comprehendi. Expressa Teslimonio Salomonis: Scrutator majestcttis oppri- htijtis rei siroililudo est, quod aliquis stans in lilmelur a gloria 78.Qnanitimcunque sltideas et Iabores lorc roaris, el ejus lalitudinem videns, lati.udiuis comprehendere quid sil Deus, lanlo aroplius deficis p, tamen linero videre non potesl. Ulterius eniin se in leipso. AscendelItomo ad cor alium, et exallabi- mare difluinlit in lalum qiiain visus exleiiilalnr in tur Deus™ : buniaiia conditio semper appetit alla longuni. Scit itaquc' ille hoino ex defeclu proprii sapere. Sic fecerunt de quibus Apostolus dicit : visus aliquid maris esse ullra, el supra quarn viEvanuerunl in cogitcitionibiissuis 80.Non enim caro dere valeat, cujus comprehensioui non snfficil. Unde cum maris magnitudo appareat ex eo et sanguis potest hanc scieiiliani revelare; sed Filius Dei potest cui voltterit' revelare. Quaeramtis quod videtur, et ex parte compfehendilur; ejiis igilur ab eo dicenles : Rabbi, ubi habitas : Domine, tameii iminensitas ex eo quod otnnino vitleri i:o;i pstende ttobis Palretn 81. Ipse autein cum sil in polesi, amplius innoiescil. Est equiderii supra homincm , omnemque viiluiem humani iranscendit accubilu suo, respondebil el dicei : Veni, ei vide: . "Philipp. 1. '3Rom:5. 74 Sap. I. 7»PsaM05. 76Joan.2 «Roni. 1. «'Joaii. 1. 81 Joan. 14. 83 Psal. 144. 84Rom. 1. 77Exod.3. ,s Prov. 25. 79Psal. 6". 640 PETRl BLESENSIS SERMONES iiigcriii cori.pfeheiidere naturam Divinilatis. Doniim j , Filius a Palre? De quo Psalroista: Dixil Dominus auleni optimum,donum perfectum est, descendetts" levatum in aere dejiciendo allisit, qui claves coeli lacrymarum, verumtdmenin diluvio aquaruni mulita potcstalive accepit, ut senleniia ejus prsecedal idrum, ad eutn non approximabunl \ Quid enitn va"Psal. SL. S7Jcr. II. 8SIJoan. 2. 89Ilabac. 3. "ITiro. 1. 'Ronr. 5. "HCor. I. "Ilebr.U. •Dan. 12. s»Psal. 138, 96Psal, 26. 97Matlh. 16. 98Sap.3. "Joan. 11. 100Psal. 126. ' Ltic. 15.' ' » Psal. 31. ' 651 PETRIBLESENSIS SEKMONES. 652 leiit Iarcrymce, nist ex corde contrilo, et bomilialo A Utrumqtie irrigiium asseculaesl hsec mulier' 115:nL i proeedani. In Marisesiquidem anima magna com- feiitts irrigttum quod eam vivifical et fecundat. Irrimoiio erat, quse pcr cordis contiilionein et pceni- gunnieliam superiusquodei rorem divinseconlemplatcntiales lacrymas se diffundens, interiores motus tionis irroral. Si ergo quse pl.Tnialafueral in lerra aijimse mirabiliter exbibebat. Vocavit Domintis ler- salstiginis per Cbristi gratiani transplantaia cst super ram el audivil euin cum tremore. Cum "aiidiium •aquatn refectionis, vcre mulatio hsec mutalio est fecii dc ccelojudicitim, lerra tremuit, setl iremcndo - dexterse Excelsi. Sunt qui ad poenilenliam converli, el pcenitendo purgata qnievil. Quic prius fucrai seu- et in melitispoeniiendo mutari tlifferniil et conteattina vitiorurn, facta est Spiritus sancti sacrarium ; liunl, quibus lion convenit vox illa : Hwc esl mutaqtise eraf vorago. flagitiorum, facta est apotbeca tio dexlermExcelsi n. Non enim esl illis commuspiritualium gratiarum : ctti pnsita erat sectiris aU tatio, et non liiiiuerui.1 Denm, ul saperenl et inlelradicem, et ignis ad combustionem, nunc fructifera ligereiit,'et limendo ac poenilendo novissiroa provifacia est in domo Domini, ul possit dicere : Andile dereni. Certum est aiitem quia i»t(/t«m sapientice " ine, divini fructus, quia quasi rosa planlata super limor _5omt.it . Inilium sapientise ideni qnod iiii-r. rivos aquarum fructificavi. Reminis.ens Maria pec- tiuro vise bonse. Tesliroonio auiem Salomonis: Inicatorum suoruin, et juJiciorum Dei terribilium ve- tittm viwbonwfacere juslais. Juslitia-siquideni poeliementi dolore concussa e_t. Abyssusabyssum in- nilciitia et confes ionc acquirilur. Quid est enini vocal 3. Esl enim abyssus judiciorum Dei^ sictit justitia, nisiremissio peccaiorutn ? Dixi, inquit, scriplum esl : Judicia Del abyssus tnulta \ Est Confitebor, el lu remisisti 19.llsec esl justilia quse abyssus peccalorum de qtta scriptum esl ; Peccalor ainbulal ante Deuro, sicul scriptum esl : Jusliiia eum venerit in profundum, sive abyssum, vitiorum ante eumambiilnbii, el ponel in via gressus suos ta. eonemnii1". Abyssus ergo jndiciorum invocat abys- In hac beata peccalrice occurruiit sibi, et sese sum peccalorum, dum divini judicii lerrore coiicu- osculantiirjustiiia et pax al, jusiiiia"scilicciet pectitur, a peccalorum recordaiione lurbatur: cominota catricis punieniis se, et pax Dei indulgpnlis. In hoc osculo confirmalur foedus reconciliationis. Quid est ergo et contremiiil lerra. Ilorrendum enim est in- • cidere in manus Dei vivenlis e. A facie Domini mota • enim faciet pius et misericors judex, cum viderit est lerrci, a facie Dei Jacob. Qui converlit rupem in , conlritum et liumiliaium, spirilumque conlribucor siagna aquqrum ', id est eam quse in sua maitia ob- laluro, peccalricein pcenileniem ac flehtem, ac peduruerat,liqtie.ecil in copiam lacrymarum. Hsesunt des ejus lacrymis irrigantem ? Magnus est huniili' aquae, de quibus Propheta Ioquilur dicens : Exitus Q latis fruclus, nihil ea majus est in donis Dei, niliil preliosius in tbesatiris Altissimi, nihil sanciius inicr aquarum deduxerunt oculi mei, quia non cuslodierunt ] charishiala divinx largitionis. Vere apud le, Christe lcgem tuam 8. lstse aquse dc liroore et humilitale < liauriuiilur, quasi de foniibus Salvatoris. Maria dili- Jesu, esl fons vitae, spes indulgenlise, exspeclatio gebat Jesuiii, audiensqueab eo verba vilse el terri- 'veniae, plenitudo miserieordise,qui filiani Babylonis, lam bile judicium morlis sclernae, his qui non arripiunt I subilo facis filiamSion;,fiIiain perditionis, flliam gratisc et salniis : nec solum filiam, sed sponsam pocnitentise viaro, terrore judicii el palriie ccele'stis j el desiderid iniabescens poierat dicere : Anima mea t amicam Altissimi. Figura lnijus rei est, quod_ filius prodigus, poslqnani luxuriose vixeral, revcrliquefacla esl, ul dileclusloculus esl 9. Ad sermOnes 1 tilur ad palrem, e,t palerna lenitate suscipitur ". dilecli Iiquefacla resolvjiur in aquaruinaffltieiiliam. I Quserilur ovis ceniesima quse perierat, el ad caulas Scripium esienim : Emitlel verbumsuum ei liquefa- I reducilur 33.Evcrrit mtilier domumsuam et, accehsa ciet ea : flubit spirilus ejus el fluent aquw 10. Sermo I lucema, drachma quse eral perdita invenilur ". siquidem Domini vivus, et efficax,el penelrabilior est ] 1. Nonne eral lucerna accensa in corde Marise, per omni gladio ancipiti 1. Quanivis enini verba Domini ! sunt dulciora super mel el favuro, testiinonio la- i quam pcenitenlise lucebal exemplis, ct desiderio divini men Jeremisc sunt sicul ignis, el sicui malleus con- D > amoris ardebal. Quoiiiam ardenler aroavit, ardores sempiiernos evasil. 0 quam raclius est arterens petram la. Unde et Psalmisla dicit : Molliti \ ( dere delectabili aniore, quam igne horroris el mortis sunl sermonesejus super oleum^el ipsi sunljacula ". ardere ! Inler poenileiitiales lacrynias gehennale inDilecto.igitur loquente, et Spirilu sanclo fliinte, i cendium exslinguilur, etefficiiurfornax Babylonius « liquescit quse amat, el fluunt aquse, quibus irrigavenlus roris. Heu raihi, si fibluerit Dominus sordes tur hortus deliciaruro,qui austro perJlatur, ut fluant i aromala illius. Et hse quidem lacrymac meHifluae j filiarum Sion, el si sanguinem laverit de tnedioJeru•sunt; etenim cceli dislillaverunt slillicidia sttper i salemin spirilu jitdicii el spirilu ardoris !» I Infelix tcrram, quibus Isetabilur germinaiis, el, pluviam < ^tiis polerit Itabitare cum igne devorarite,elcum ego, volunlariani segregabil Deus liseredifali suse 14. < ardoribus sempilernis sfl? Bonum esset cuin Maria 3 Psal. 41. * Psal. 18. » Prov. 55. 6 Hcbr. 10. 7 P.-al. 113. 8 Psal. 118. 9 Cant. 3. 10Psal. 147. 11Hebr. 4. 1! Jer. 25. 13Psal. 54. 14Psal. 67. 1SJudic; 1. 16Psal. 7« 17Psal. 110. 18:Pr'ov.1S. 19Psal. 51. so Psal. 48. !1 Psnl. 84. " Luc. 15. !3 Ibid. a4Ibid. !» Isai. 4. S6Jsai. 53. SERMO XXXI. -- 1N FEST'0 S. PETRl AD VINCULA. 654 . purgari per pceiiitenliaui, el sicevadere horribilem A strtim Herotleii), nostrum carcerem , nostros qtiaciiiiierminabilero poenam. Boniini essel ardere ciiro lerniones. Nam qiiaternio tiomen est offlcii, iu>n« Maria per charilatem', el sic evadere sempiternum ntimeri, sicut centurio, quinquagenarius , dccanus,. .ardorem. Qtiid est enimcharitas, nisi quidam ardor duuinvir, Iriuiuvir. Ilabemus noslros"mililes, noignis? Ignem, inqiiit, veni mittere in terrain, et qitid stras catenas, nostrum angeltim. Herodes peiticcus volo nisi'uf ardeal " ? Accendattir in nobis, Jesu interpretatur, id esl deceptor, quia versulus cst et Chrisie, chariias liia, ut simus sinceri, et siie of- . versipellis. Unde Apostolus : Non ignoramus versufcnsione in die Dotnini, eorum panicipes effecti per ' tias Saianw ". Herotles, quandiu perigriiiamur a pceiiiien.iam, quihus repromisil.Domin.us gloriam ..Domino, quasi in quodam carcere, i.mo in carcere regni stii.ctti est honor et gloria in ssecula sseculo- mortis hujus, ut carcere corporis nos affligii. Untie rum. Anien. Psalinisla : Posuit me in obscttris sicut moriuos swculisK Et in carccre islo claususJercriiias cxclaSERMO. XXXI. roare compellitur : Circummdifieavit adversum me in gyro, m tton egrediar, aggravavil sttper me pedem INFESTO SANCTI rETItl ADVINCULA. : lehcbrosis collocavit me sicut • T_sutnn 33.Et idero jfn Referunt Hisfofise qttod secundus Tlerodcs, Ilo- morluos sempiternos **, Aposlolus senlicns ejusdem rodes Aniipas, quidecollavit bealum Joannem, de- carnis aiiguslias conquerendo exclamal: Jii/e/fa! ego portatus est a Caio Csesare Lugdunuin ctim Hero- homo! quis tne liberabit de corpore mortis fiujtts 3»? diade",et ibi roorlui sunt. Cui subslituius Ilerodes Qtiatnor sunl qualorniones n.ililum, qtiorum uuusAgrippa, filius Arisioboli, nepos magni Herotlis, et qtiisque quatuor inilites stib se habel. Priinns qttafrater Herodiadis, factus est a Caio non solum le- tefnio snperbia, secmidus malilia, ierlius luxiiria, trarcha, sed el rex toiius Judsese. llic volens gra- "quar-tus avaritia. Superbia sub se liabet inauem lifieare el piacere Judaeis, cuni occidisset Jacobnm gloriam , arroganliam , pra.sumptioiiem , singularifrairem Joannis evangelistx gladio, apposuil ut latem. Inanis gloria est, cuin qnis de borio qttod flpprehenderet^el Pelrum, ul eum faceret^speclacu- in eo esi, iniumescit, et ab ipsa gloria inani opprili.in et ludibrium populo post Pascha, el tandem niiiur, meliorem se repitlans qtiam ipse sit. De isto eum ttirpi morle afficerel; set! liberalus a vinculis dicil propheta : Superbiis esl Mgub, etelaiio cjus ptr angeluin, Herodis ei Judseorttm malifiani, licei pluscjuam fortiludo ejus^, sicut lcgilurde Eieazaro : inter duos mililes-jacerel et a qualuor qaaiernioniqui curo elephantem occidisset, oppressus cst ab bus custodireiur , evasil *•*'. Prpcessu temporis cum C eodeni ". Arroganti'a est, cum qtiis de lionore et filia ctijusdam principis Roinanorum giillurnosa divitiis bujus sseculi gioriatur,sicut Nabucliodonoesset (e.l est morbus Campania_), consilio beati Ale- sor dicit : Nonne hwc esl Babylon magna, quam Xiiiitlri papae, qtii a patre piiellae lenebatur in vin- wdiftcaviin robore forlitudinis mew, ei in gioria deculis, qusesivit vincula qnlbtis beatns Petrus olim coris tnei ss? Prsesumpiio esl, cuni dona quae ;ale,Aiigelus isteeslfirma obedienlia. Hsccest qtiam esl pro noslris, el alienis peccalis conieri : secunprsemitlit Dominns, quasi angeiuin anle faciera dum est pro Cbristo pati : tertiura ad ccelestium suam, et prseparal viara viise. Unde merito edticit desiderium contemplaiione suspendi. Nolenlur loSimonem Pelrum : Simon obediens, Peirus firmus.: corum refugii iiomina, et nominuin significaiiones, nara qui firmus est in observantia obedieniia., per el erunt concordia el consonanlia universa. Prinius obedienliara de carcere liberatur, ut }am non sit locus esl pcenitentium, secundus maiiyrum, tertius ei clauslrum carcer, sed thalamus quieiis et para- contemplativorum. Bosor interpretalur tribulatio, disus voluplatis. Transit. autem primam ct secun- seu conlriiio, quia bene convenit cordi contritio et dam ctislodiam. Prima cuslodia est consuetudo in hiimilialio. Unde et lisec civitas sita esl ih solilupeecatis; sectinda, vehementia tentalionis. Difflcile dine, qui est locus poenilentis jn tribu Ruben, quod iransennlur istge cnslodise : difficile est consueta interpretalur visio filii. Quis enim potesl videre relinquere, et difficile esl p.osl deliciashtijus sseculi Filium, quera soli mundo corde videnl, nisi qui duriliani et rigorem vitse abstinentioris aniplecti. cordis ocuios«per pcenileniiam emundavit? Rarooth Sed clieiuationes quse.incessanler insufgunl, quibus inlerprelalur tijsto moriis, yel signum txcelsum. Et daembnes animam inipugnani, sicut expitgnaverunt quod signura excelsius, quam signttm mariyrnm, ajuventtite sua, difficile est evadere nisi obediendi siguuin crucis? De quo Isaias dicil: Levaie sigitum humililas praecederet : quse facil obedienlem omnia in nationibus so. Et Chrislus : Quivult, inquit, vesine difficuliate tnansire. Humilitas bsec est, quse nire posl me, abneget semetipsum, el tollat crucetn omnes laqueos diaboli iransit. Diabolttsenim laqueos suam, et sequatur me ". Galaad sonat ucervus teslihabel de quibus legitur: In viahac qua ambula- monii : quod ad universitatem marlyrum speclat. bam , absconderunl laqueuni mt/it43.Et Job :Abscon- Martyr enim idem esi quod teslis, Est de tribu Gatl: diia esl in terra pedica' ejus, ei decipula ejus su- quod ihlerpreiatur fl-wicftis. El quid accinctius per semilam 44. Legilur qttod beatus Antonius ra- est, quam qui aceinxil fortitudine lumbos suos, a plus .a Domino in exslasim, vidit omnes laqueos Domino prsecinctus virtule ad bellum ? Si gloriaiur inimici, et erant valde inlrieati el perplexi, quia discinctus, seqtte etiam glorietur accinclus. Discinsicnl Job dicit : Perplexi sttiit nervi testiculorum clus est qui semotus a lurbiue splritualium prceLevidthan "_ Et cum viderei sanctos illos inlrans- C liorum CumMaria ad pedes Jesu paci et qtiieti animre ibileS et iriextricabiles laqueos, exclamavit : «, Do- vacat. Hic liabitaiin Gattlon tertia civitale refagii; iniiie, qiiis transibit laqueos istos ? » El facla csl hic est in Basan et in uibu Manasse. Gaulon inlervox dicens : < Humililas.i Transit humililas, ubi, pretatur iransmigratio : quod ad eos pertinel, qui de fralres, superbia ad superliminare obttinditur : eva- aihqrehujus ssectiliad amoreni cceleslium transinidil humililas, ubi in asttitia sua malitia depreben- granles, quasi in exstasi spirilualiler ascenilunt in ditur. Porta ferrea est charitas : proplerfortitudinem montem Domini, moniem divinaedulcedinis, et jtihsec alibi vocalur porta speciosa. Ista est de qua cundse refeclionis, ut possit dicere : In locopascum scriplum esl: Hwc- porla Domini, jusii intrabunl in ibi me collocavit'*. Ideo haec civitas est iu Basan, eam'lS. Hsec est porla speciosa, quse in destructione quod interpretatur phtguedo, et de tribu Manasse, Jerusaleni sola remansit; nam sive fides,siTe scien- quod iiuerpretatur obliviosus.Hoc cnira coiileniplatia evacuabuntur, charilas nunquam excidit 47, et livo spiriluaiiter convenire videlur, qui oblitus pokleo prupter stabilitatem ferrea dicilur. Hsecest quse piiiuni suuiii, et doraura Palris sui, obliius eorum iliicit atl civitatem habitationis. Non Itabemus hic quse retro sunt, ad anteriora ascendendo se porrigit: vtaneritem civilalem, sed futuram- inquirimus 48, iri cujus anima quasi ex adipe et pinguediue replela, qua est dics sihe nocte, sine labore requies, et glo- p in sinu Rachelis, et in umbra desiderii requiescil. fia sine fine, ad quam immensa Christi charitas Singuli islorum zelumsuura habent. Primus est.in rios deducat, cui est honor el gloria in ssecula sse- suorum el alienorum dolore peccatorum, secundus culorum. Amen. in loleraniia passionum, lertius in desiderio aelernorura. Primum oxhibel Apostolus', ubi se carnalem SERMO XXXII. repuians; et venundaturo sub peccato : Omnia, inquit, sustineo propter electos, ut el ipsi salulem conJI.FESTOS.I_AUKE_.Tn. sequantur °K Secundtim exprimit, ubi asserens se Separavil Moyses trans Jordanem adorienlemplaparalura alligari in Jerusalem : Non facio, inquit, gam tres civilates Hfttgii: Bosor in solitudine, in ammam meam pretiosiorem qnam meipsum "K Ter655 4!Psa.l. 106. » Psal. 141. 44 Job. 18. 4B Job. 40. 4S Psal. 117. 47 I Cor. 15. ** Deut. 4. "> Isai. 5. 51 Malth. 16. " PsaL 22. »31 Tini. 2.. »4Act. 20. 4» Hebr. 13. (.57 SERMO XXXII. — IN FESTO S._ LAURENTIl. . 658 lium manifesle declaralur, ubi ad terlium ccelum A. ; Deum vivum63.0 quain felicem tlebemus repttin raptus, et accensus desiderio stipefnoruni: Cupio, tare eum qtti sic niateriali igne ptirgatus esl, ut inquil, dissolvi, et esse cum Christo *".-Hoe irlplici ignem purgaloriuin non senlirel! Tefribilis esl exzeloimmolalhomo animam suam, hoc esi lriplex speclatio illius, quando sedebil Dominusconflans et sacrilicium similse. Offerlur ut simila jn clibano, in emiindans argenlum. Et purgabii, inquil, filios Levi craticula, in sartaginc. Quod in clibano coquitur, inspiritu judicii et 'spiritu ardoris'*\ Felix cujus occultum cst; sic et cordis conlrilio ei soli pperla' opus non ardebil! felix qui sedificaverit aurum, ar. est, cui cogilatio omnino confitetur. Quod in craligentum, et lapides preliosos **. Cum exarseril, incula coi|uiluplibere omnibus patet: in quo inarty- • . qnit, in brevi ira ejus : beati omnes-qui confidttnl in rumpersecutio manifesla signalur. Quod vero in eo6?.Per igneni transeundum est nobis: omnia opera sarlagine frigitur quandoque apparet, quandoque noslra prpbabit ignis. abscoiidilursecundum ii.olus olei bullieritis , sic et Vereor ne aurum nostrum viertalur ibi in seomeniis devotio nunc inlerius latet, niinc foris per fiam. Omnes enim jnsiitim nostrm sicut pannus vehementiam desiderii et amoris apparet. Licet tnenstmatm". Etquid roiseri facicmus cum noslras enim beatus Marlinus, licet Maria Magtlalena oleo purificabit iniquiiaies, qui eliam juslilias judica' charilatis inlus ferveanl, desideria tamen eortiro - bil? Quidqtiid modo -tlissimulamus , quidquid vel per operis exhibilioneni exteriusprotleunl, et dum in nobis vel in aliis dissimulando palpamus , ille coelumsuspiciens et suspirans cum Chrislo esse ignis vindex, et crucians flamma consumet. Ego desideral, et illa Clirislum super oronia diligendo infelicissirous, qui non possum exiguam guttam pedes osculalur, et lacrymis figat. Loqnitur ergo in suslinere candclse ardenlis, si super manum meam ciibano Paulus, in craticula Lattrentius, in sarlacecideril, quid faciam, si me circumcingi et onerarl gine Maria, vel Marlinus. Et quia B. Laureniii cra- video catenis ardentibus, prementibus, urentibus,ticula lOlum bunc diem sibi peculiariter vindicat, el noh consumentibus? Quomodo exspectabo Domide beato Laureulioet ejus cralicula prose.quamur. num majcstatis, judicem universitatis venientem in Cura de craticula offerenda esl simila, post asper- spiritu furoris et turbine tempeslatis, in igne sulgenda est oleo, ne ignis vehementia comburatur, In phuris et aeterni ardoris : Ignis enim irt conspelioc sacrificio tria exigunlur, ut sil simila absque ctu ejus exardescet,et in circuitu ejus lempestas vafermento, utcoqualur, ul craticula, ut oleo con- /Wa'68. Contra hanc fragilissimam stipulam, et conlra fo-. spergaiur. Simila esi purifas conscienliae,quse nisi oleo charilaiis conspergatur, persecutionis ignc r , lium quod venlo rapitur, accendelur ignis consuconsumitiir ;.nam sine Spirilus sancti graiia humaiia ' mens el devorans usque ad inferni novissima. 0 non.potest subsisiere infirmitas : quod inferlur. Pe- qnam felix craticula Laurentii, per quam et ignis Irus an(e infusioneni Spiritus sancti ad voccm an- ille pcenalis evaditttr, el seterni refrigerii quies, et* cillseChrisluin negaverat: indulus autero virtuleex selernaegloriae jucunditas obtinetur'.! Nonne e'tnos allo, cum a principibus sacerdoium proliibcreiur ignem aliquem sustinere possemus? possemus equiloqui in nbraiiie Jesu : Magis, inqtiit, oportel obe- dem, et igneni gravissimum ssepissime stisiincmus. dire Deo quam hominibus ". Et innuente Christo Nonne.ignis esl invidia ? nonne ignis csl cupidilas? 1 tempore passionis : Quo, inquit,. vado, tion. poies sed ignis iste allenusesl el inierficil filios Aaron_. me modo sequi:sequeris autem posiea". Sed et om- Ignis iste nori fovet, sed devorat, non illumiiiat,. nibus discipulis diclura esl: Sedeie in civitate: do- sed excxcat, ul non videamus sobim justilise. Sunec induamini virlule ex~alto "*. Absque ferinenlo percecidii ignis malitise, et non vitlerunt solem jucsl simila, cum pro Christo etjuslilia ejusquispajuslitise. llunc ignem subjicit Abimelech ut inlialur, el non pro sua malitia. Sicul scriplum esl : cendal oppiduro Thebes' 69. Hunc igiiem accenSi pro Chrislo paliamini, beati ". Beali quipersecu- dunt Aiualeciise, ut succendant Siccleg 70. Sed et lionem patiuiHurproplerjustitiam*'. Nemo veslrum, D inimicus accendit in riobis slipulas, exstinguit ) - dicil Petrus, paliatur quasi Iwtnicida, atil fur, aul ignem illum in nobis, qttem Dominusmisit in lermaleficus, aut alienorutn appetitor ". Oporlet qtiod ram, et voluit vehementer accendi. Pulalis quod. aspersa sini oleo; nam quidquid.sine cliarilate ob- beatus Laurentius sustinuissel adeo patienter raaluleris , vitae meritum non babebil. Verba Pauli (erialis ignis incendium, nisiarderct alio igne qui Sunl : Si tradidero corpus meum iia ut ardeam, cha- jDmncmmalitiam alteriiis. ignis consumerei et auritalem autem non habeam, nihilmi/ti prodest. Cha- ferrel? Nalurale et pbysicum est quod calor calo-ritas atiient omnia sufferi, omnia sustinet, quia cha- rero expellat. Ardebat ilaqtte ignis charitalis in rilas paiiens est ". Ideo gloria marlyrum erat, quod altariocordis ejus, per qtietii igiiis exlerior vincepro Christi nomine lorquebantur. Jti Itoc, inqiiit baltir. Ignis ilie de quo Moyscs dicit : Ignis semper Apostolus, laboramus, et maledicimur, quigsperamus ardebil in allari, sacerdos subjiciel ligna 71. Forte " "Philipp.l.4. II tim/ 7,Lcvii. 6. "Act. 5. ,7Joan. 13. S8Luc.2r. s' I Pelr. a. "Mallh. 5. ei IPelr. 4. «lCor.13-, 64 Malac. 3. " 1Cor. 5. 66Psal. 12. 67Isa. 64.' 68Psal. 49. " Jtidic. 9. 701 l'.eg. 5», -. 659 PETRIBLESENSIS SERMONES. , 6U0 htiic igni ligna subjecerat :'ditique htinc. ignem A, bymnis, et psalmis et canticis spirilualibhs; franfoverat sttmmtis il!c bealns sacerdos Sixtus, vel mi- garoiis vasa ista ficlilin vigiliis, jejuniis, disciplinis. nisterio beati Sixti siiinmorumsacerdotnm summiis : Ardiant lucernw veslrmcoram hominibtts, ttl videant .5. 83 Ilebr. 15. 84 Off. eecl. in miss. so II Reg. 8»Ltic. 1. 661 SERMO XXXIII. — IN ASSUMPTiONE B. MARLE. 662 Gloriantur angeli se illam habere dominam, quam A inimicos pacero, iu Jiibiis cerlittidiuein, -in crrore L .Doroinus angclorum sibi clegit in matrem : Ipsa consifium, in tribulalione'solatiuin, in bello propuqnanto gloriosius el ineffabilius pcperil filium et i gnaculiim, in exsilio reliigi.ini, in naufragio portiini, hseredein Dei, tanto differentius, et prse cunctis igrio!antibussapieiiiiaii),buii)iIiaiiiibtisexali.iiionem, gloriosius nomen hsereditavit. Magnum et gloriosnm ] ptipillisetviduis coiisolationeiii, incipieiilibnselproesfin angelo quod faetus esl Dei roinisler. Pro- 1 ficienlibtis gratiani, perficientiijus et iriumpbaniibus cul dubio inajus el glorio.sius est iii Maria, quod fa- |gloriani et coronam. Aufcratur corpus islud solaro cia est Dei Mater. Sicut Aposioius dicit :~Nec oculus < niundo, et non erit nisi hox. Auferalur Maria de de vidit, nec auris audivil, nec incor heminis ascendit, • ccelo, et non eril in horoinibus nisi caecitas lenebraqttanla sunt qum prwparavit Deus diligeniibus se ". ruin, error lurbiiiis, et caligo involvens. Mair-em Si Deus prseparat tam preliosa diligenli se,. quanta : suam Christus reliqueral ad tempu? in terris, donec puiatis prscparal gignenli se? Cui angelornm i.ieium i omnia, qttse familiarius in Filio suo-videral, et in Csl: Spirilus sanclttssuperveniel in le, elc. 8S?AdJiuc 'corde suo diu conluleral, disclpulis cominuniearcl: emineutiorem vobis demonstro prscrogaiivam. Veni, ; aique, jnxla vetus eloquium, conlrilo capitc'serpeiitis c ani'iqui9V, redeiiiitiro cordibusfidem elamoi-ein Chrielepia mea, et posiam ui le thronuin meum. Cui - < ! ';sli iinpressius el firmius. fnlimaret, Cbristiquc Ecangelorum diclu.ii est unquam tam venerabie, taai amabile, tam fainiliare verbtim : Veni, in- ( clesiam, quam ^rudiemiam in ejus ascensione receperat, Filio suo sine ruga et macula reprscsenlareu quit, elecla mea , veni 8?. Vocatio est ad superemi- 1 ijenieni glorise mansionem. Mulli quidem stwi( vo- Videbalur Cliristo quod non totus ascendisset in coe1 caii; pauci vero etecti 90. Ista est vocata el eiecta, luiii, donec illam ad se traxisset, decujus cameet non soliim elecla, sed et prseelecta. Elegit eam Deus, '• sanguine traxeral corpus suum. Desiderio ergo <3eet praeelegit earo. Beata, Domine, quam elegisli, siderabat Christiis habere sectfm vas il.ud elecium, i habitabil in atriis ttiis, iroo si verba Domini atlen< corpus Virginis dico.in quo sibibene coinplaouil, in . damns, babitabil in ea, et ponet iti ea ihroiiuni siiiim, < nil quotl Divinitali posset displiccre, feperit: quo quoniam elegit eatn in habitationem sibi. IIwc requies .< qiiodomiiuinivir!uuimaffiuenlia,omniumplenitudine mea in swculum swculi: hichabilabq', quoniam elegi J graiiaruin, onniium coelestium aroroaluiri odore pefeam". 0 Virgo virginuin! 0 virgintrm dectis! vi- i fudit. Hsec est iu cujus utero cx diyersis spcciedebaris derelicta eo teinpore quo fructus vcntris I confectum est manu biis,diviniiate,"carne,etanima tui, frucltts lerrse siililimis aseentlilin cceltnii; sed 1 Spiritus sancli iiiirabiliter el ineffabiliicr illud tbyr nonvocaberis uilra derelicla,e.llerra lua non vocabitur Q i miama, qttod Chrislus assislens poniifex futttroruni amplius desolala, sed vocttbitiir voluicas Dei in ea, bonoriim in ara crucis Deo Palri sacrificium obiuliJ 1 el lerra ttta inliabilabiliir. Hnbilabil enim jtivenis i vesperiinura. Ratiorie btijtis ihymiahialis odorifera in Virgine, el.habitabit in te filius luus 9!. Et lioc esl f facla eslel suavisin'deliciissuis sanclaDei.genilrix. Ascendit ilaque qudsi virgnla fumi ex aromalibus quod ipse dicit: Veni, electa mea, et ponain in le _ thronura meum, ut lecum sira, et tecum qiiiescam. t myrrhce et thiiris, et universi pulveris pignientarii '\ Sunt alii ilironi quidera scilicct diviui spiriius niiilia I Hinc est quod qtiidem angclici spifitus cuin aliis Deo fami-iariiate conjtiny.ti : sed beata Maria longe s angelis bealse Virgini iranseuiiti. de bujtts sseculi' deserloiiori astiterunt, forte raissi propter eos qui c conjunctior est filio stio, ctiin sint dtio de carne una. Hanc prserogalivam dedilPater Filio, utsit ei con- 1 hsereditalem capiuiitverbum saluiis 96,lanlse fragransubsianiiaiis: hanc prserogaiivam babel Maier, ut l tanlsesuavjiatisdelieias adiniranles. Quw est, inlise, sit ei consubstahiialis. Ipsa quidem significata per q quiunl, quw ascendit de deserto deliciis affluens " ? nominatissimum Ihronum illum Saloroonis. Ad hsec t Quasi dicerent: Quompdo poitiil inveniri lanta co?hodie vocata et elecla esi, utsitliironus, ui siiquasi h lestium deliciarum affluenliain desertovitseinortalis, solium excelsum et eleVaium. Elevatum dico snper u non est nisi dolor, et labor, el affliciio spirilus? ubi choros^ingeloruin. Thronus, quia super eam reqtii- I Nosqui pascimur iu bonis Domini, qitos in civiiale escit Spiritus Dei.: thronus quitlem, sei non llironiis I fluminis impeliis lsetifical 9S,.non a lorreiite yoDei de qttofulrainat, de quo lerribiles mortis sen.entias,- f li luptalis, sed a gloria vultus ejus lanlas delicias in Cl decrela damnaiionis seteruse promulgat. Sictit n nobis habemus. Cesseni, quseso.angelicsepolestales a scripluro est : De ihrono Dei procedunl fulgura, admirari htijus deserti delicias; nam quse fuit olim uoces ac lonitrua 93. Ul verbis civilibus uiar : De d deserlum,facta est horlus deliciaruni, sicul Isaias dicil: Pptiet deseftum ejus delicias, et solitudinem ejus c iliroiioliocCliristusjtirisdictionemexercelpacificam: Filius enim perprseseiitiam, per preces et meriia sus& q quasi hortum Domini ". Delicias in Virgirie voco, Malris largitur capiivis indulgeiiliain, clausis aper- q qnia est a Domino prseelecta, et prophelis prscUonem,caecis illuminationem, laborantibus reqttiem, n nunliaia, a palriarchis optata , ab angelo salulata, infirmantibus sanitaiem, indigeniibus abundantiain , a Spiritu.sanclo fecuntlata : qtiod in virga Aaron, meiuentibus securitalem, inter.aniicos fidem , imer c qttod in vellereGedeonis, quod in Ezecbielis porta, 87 ICor. 2. " 88Liic. 1. «'Caiic 2. so Maiili. 22. " Ps:i|. 151. 9! Isai. 02. - 93Anoe. 4. »4 Geu. 5. «Canl. 5. »«Hcbr. 1. " Cani. 8. ,s Psal. 43. 9» lsai., 51.' . 6G4 TETRI BLESENSIS SERMONES. 'qiiod in.rnbo Moysi prsesignata; sine corruplionc A Virgo sapiens, quae fatuis virgiuibus remanentibus fecuiida.sine gravamine gravida, sine dolore ptter- foris, cuin sponso ingr^dilur ad gaudium nupliale. Conquefunlur faliisc virgines quod earum lampapera, quod ipsa csl vitse janua, quod'virginum primiceria, qiiod simul est Dei setefni amica. Non des exstinguunlur 4. De isla scriplum esl : JVottexliiireiur angelits si assumatur in splendore et gloria slinguetur in nocte lucerna ejus \ Propter hanc luMaier Dei et ancilla, soror el sponsa, mater et cernam et admirabile luinen, quo circumlusa erat filia. Dclicisebujus s'aeculi momenlauese et umbraB. Virgo dum assumeretnr in ccelum, mirabantiir • tiles sunt: in quibus cilo prseteril qtiod deleclal, et angcli lucis.el dicebant: Qttm eslista qum procedit permanel sine line quod crucial: sed delectdiiones sicut atiroru consurgens, pulchra ul luna, etecla ut in dexlera ejus usque in finem 10°.0 qttanlae,et quam sol 6? 0 quam pulchra est ascensio tua, pulcherrima mulieruni ! o quampulclirisunt gressus tui in insestimabiles dcliciae; quas nulla poeniludo sequilur, iiullus fiuis abriimpii, nulla solliciludo coniurbat, calceamenlis, filia principis! Ea enim charilalequa nulla suspicio comilalur. 0 quanta prudnnlia ! 0 voltiil minorari paulo minus ab angelis 7, voluit ct qtianta securitas ei servire, quae felici coinracrcio ipse Matrem suam gloTilicari pra. angelis. Ctimergo bona ineffabilia pfo niinimis, el pro temporalibus Filius bodie Mulrem suam Irahercl in , odore iinseier -a retribuit! Mater Dei olim Filium siium coi- " gueiilorura suorum 8, ipse est enira odor vitae iu locaverat in humili praesrpio: hodiein soliosublimi vitam, quid puleseam dicere, nisi quod anlecessor rollocattir a filio. Filiuro stium posuerat in riiedio ejus.pairiarclia quandoque dicebat: 0 Virgo virgiduoruni animaliuii), hodie colloca-ur a fitio in su- num diligenter, quaeso, inspice, altende el vide peremincniiam angeloru ». Olini filium suuin dc- ulrtira isle sit filius tuus quera olira panniculis induxeral in iEgyptum, hodie a filio de deserto lmjus volvebas, quejii ducebas iu iEgypluhi ", quem quscsaeculi transletlur in poelmn. Induerat filium suum rebas in Jerusalem, qtieni a Judseis ligaturo, flagelvilibus panniculis, hodie a Filio suo stola perpeluse laturo, consputum et stipiti videbas aflixura 10, si lamen materuis oculisFilji crucialum videre poteras, jucundilatis decoratur: humanitalem Fili.us eisuam coninitinicat el divinitatem suam, seiernilatem sttam qtiera nunc gloria el honore eoronatiim " super claritalem, suam jticundilaiem, ut vidc^alurel tenea- oninem angelicam polestalem el super onine quod excogilafi potesl, conspicis exaltaltim ? 0 graiia lur, et possideatur a matre quasi unigenitus a Patre Jesus Christus, ctti esl bouor el gloria in ssecula plena, verc hodie Dominns est tecum, ei lu ctim Domino, ut ttt cum eo babitcs et quiescas, et ipse saeciilorum. Anien.' tecum lwbeat habiiationem etrequiein. Tu es eniin C de qua dicit : Hmc requies mea in smculum smctili;' SERMO XXXIV. Itic habitabo quoniam elegi eum 1!. Vere gratia cras INEADEMSSUMPTIO-iE. A plena quse peperisti plenum gratite et veriiaiis 1!", Hotlie in curia ccelcsli inler principes et potesla- nunc ab eo recipiens pleuiiudiiiem gloriaeci hon Psal. 151. « Prov. 51. ° Canl. 6. Hebr. 2, "' Joan. 1." 18Luc. 1. '* Psal. 5. 665SERMO XXX,V. — IN ASSUMPTIONE B. MARLE. 666 . cis lidem, ct incxslirpabilcm c.iarilalem. Gaudeant AT I Evangelittm, in quo parsMarise, sororis'Laz.iri, liodie Adam et Eva parentes, aut potius peremplo- o optinia reputalur. Qiiae.enim convcinio peccairicis rcsnostri, quia, dnin- Maria coelum ingredilur, ad a Virginem virginum, ad sanctarum "Sanclam; nisi , posieril.aii ejus* reseralur ingressus. Eva oos duxit n quia solitts hominis communione parlicipant? in miseriam, istanos exaliat in gloriam. Haec cst JF JPorro Ecclesia evangclizat bodie vitam duaruni so-' niulier illn forlis, quara Salomoii potius propbetando -roriim, ad honorem bealse Virgiiiis, quse in se ex-, r qiiara dubitaiido quaerebat, cum diceret: Mulierem b hibuit utriusqjie sororis officium.: Inlravit Jestts in foriem quis inveniet »? Hsec sceptrum exacloiis,el quoddam caslrhm, el mulier excepit illum. Quidam q virgam oneris ejus stiperavil, licui in die Madian 10; d dicuiil castrum, qtiidain domuin. Gasira inexpuhsec medianle filio fortera-a.rmalum forliter alli- g gnabilia fuerunl corpora mariyrum, domus eburnese gavii, haec esiqusc capul antiqui serpenlis conlri- -s -sunt corpora virginurn. Habel enim in se cbur forvit. Insidiabalur cqnidem scrpens calcaneo ejns, ti titudinem et decorem; habent etiam virgines fra-. sed iion profecil. Venii enim princeps mundi lnijiis g granliam virtulum, et ccelestiumodorero aromalum, ei in ea non habuit quidquain. Cum caput el-forli- s sicul scriptum est: Myrrhd, et guiid, el casia a tiido scrpenlis illitis' consislat in carnis illecebra v vestimenlis tuis, a domibus eburneis , ex qtiibtts deet superbia meitiis, ipsa utramqtie suggestionem leclaveruut le filiw " r<.<7Km honore tuo *°. Vul/i in virginilale el humilitale deslruxil. 0 superbe, o g gare prseceptum est! 1: Bomim cuslodit castrum invide, o maligne, ubiest nunc dolosiiatis tuse q qui custodit corpus sutini. Verumlamcn corpus meum quod casiriim esse debtieral, redficluro esl prsp.siigiosa inalitia ? Doinine Deus Sabaolh, qui n libcrasti populura tiium per feminam; non dico ii vile tugcirium , in sterqttilinium ; nec jam iiiihi ih domus es.t, sed sepnlcrum foelidum , et scalens d Delboram, sed Mariara, videO quiahic est serpens, hic est draco, quem formasli ad illudendum ei : s spurcilia rnorluorujn. Niminiin omnia membra mea ccce app3rci liumiliialis exitus. Evse superbia ii me.i,m conjnravere, periiiciem, ut eveniat quotl in nobis abslulit paradisuni, Marise httmilitas nos res sciiptunrest : lnimici hominis domestici ejus ". Os vexit.ad coeliini. Sed ubi est bodie lnimilifas? Ipse r, meum.condcninal mc, et oculus meus deprsedatur aniiiram meam "; pedes mei currunt in maliiiii " qni esl rcx super omnes filios superbise, sequaces •nveiiit infinilos. Tam Christi quam Marise huroi- * conira me! 4: manus et caelera meriibra "parsnt lilas daia est in conlempium. Vitlooeos qui btimiles c casjrnm reddere bOsii qui me circumquaque obsect abjecii fuerunlin saeculo, stiperbiara invenisse in c dit.Hsec mihi castrum offerunt, -qjjia roe peccato claustro. Doininus universilalis, ctii principalus et C s ; servire compellunt. Nemo castrum suum Iibere pospoiestates cceli obediunt, nialrein elegil humilera et s sidet,,siin eo domineiur peccati- concupisceniia. Itleo Aposlolus dicil: Non regnet peccalum in repatiperculam. Nam de illalsaias 17dicit: Surge, pau- I percula Anallioi. Atiende, qtiscso, quanlus sit hu- ,sSIJOmortali corpore , ad obediendum cottcupiscentiis miUlaiis Iructus. ldeiii hodiemairi suae cceleslesdie ejus*\ Video in castris aliorum quod lurriscst in eis vitia8,etinaeslimabiles aique inlcrminabiles delicias e fides, continentia muriis, patria anlemurale, ratio caeteris praiest officiis , prudentia excubias impariilur. Invocemus eam, quia ei fecil magna qui r poiens esl 18; qtii per eam opcralits est saldlem in a agit. lsli mortificationem carnis in corpore stio^cirniedio terrse, ea pro nobis supplicanle in ccelis, - r cumferunt, nec obsidioneni exlrinsecam liinent, non cessabit ab operibns roisericordise. Scio quia c quia in corpore suo porlant Christurn. Sicut Aponon carebit effeclu, quidqtiid a Filio posiulaverit s-tolns dicit: Glorificate el porlale Deum in corpore s 6. vesiro S Marlha tanquam prior nalu Christum in inatcr, quam elegit, et prseelegit in terris ; quarn f cxaltavilet superexaltavit in ccelis, cui snper c domum suani excepil. Acliva enim.conteinpluiivain oninem ereaturam. contnlil eniineniiam glorise et £ adsalulem quandoque prsecedit, non enim pr.ius honoris. Ipsa est, quae inler lentatioimm impetus, est < quod spiriiuale. est, sed qnod aniroale, deinde inter omnes periculorum ariguslias, intef omnia ' < quod spiritttaie. Diligebat Jacob Rachelem, sed ei Lia qn:e tiinere potest humaiia miseria, proposita esl I snppoiiilur !7. Comraendat Chrislus >Mariam, nobis iri auxiliuni palroiia diligens, el pia raedia- s a Marlha suscipilur. sed trix ad Filiurn ,-cui sil gloria el honor in ssecula Maria, inquil, audiebal verbum illius !S; ab utrasseculorum. Amen. t quc recipilur Chrisius : a Martha in corpore, a Maria in roenle. Sed quid est quotl Matiha conqucJ SERMO XXXV. ritur? Domine, inquit, non esl tibicurm quod soror r DEEADEM ASSUMPTIONE. mea reliquit me solctmministrare ". ln domo siquiInlravitJesus in quoddam casteltum, et mulier qumdem in qua Christus suscipitur nulla murmuralio, dctm Marlha ttotnine, excepil illum in domittn ( stiflm ls. t nullumjiirgiiim esse debet; pium tamen csl et jucundttm quod Marlha de Maria, ct non Maria de Quserilur quid ad B. Virgincro perlineat boc .< 15Prov. 51 16 Isa. 9. 17 Cap. 10.s3 18Lue. 1. Thre.i. 5. _4«»»ipr. !»'Mie.h. 7, Matih. 10. ' ' " Lnc. 10. !SIbitl. 19Ltic. 10. !0 Psal. 44. !1 D. Bern. serm: -2 i» !4 Prov. 1. » Roro. 6. -» 1 Cor. 6. !7 Un. 29; 667 PETRl BLESEiSSISSERMONES. 6S8 Martha jurgando causelur. Video lamen quosdam, i A"vit, «bere pascil, el 1n .Egyptum fugiens ipsum a malitia Herodis abscondit. Marlba esl, dum filium qui cum Maria seilere vidcbanlur ad pedes Jesu, exteriora niinislena affcclanles, ad hsce eos trahit smim sollicita in Jerusalem qii_erit, dum cum eo ad non fraterna compassio, sed ambilio ; IIOJI bari- nuptias vailit, dttm iisqtte adpassionem ejus a filio c tas, sed ctipidiias. Bonunrquideni esi quod qnis non recedii, dum posl maternos dolores el resurfratribus adminislral; sed si adininislraiionem nwi reclionis hclitiam lilium aseensurum in"coeloscum ambiat, si invilus reeipial. Verbnm Chrisli esl: discipnlisundecim ad monlem Oliveti detlucil. Vis officio Mari;e quiescit : salulr,Qui major est inter vos, sii minisler vester 30. Ipso vitlere ubi V1rgo*in cliamdicit: Qtii mihi tninislrat, lionorificabH.eiim verat catn angelus : Mctria auietn cogiiabai qualis Paler meus 31.Paulo cedebat ad merilum compas- essel isid satutatios\ H;cc Maria est in Mariseollisio quam habebai ad oinnes , et sollicitut.o omiiiuiri cio, dtiro loquitur angelus ad Joscph : duni fesiinant Ecclesiarum 3!. His etiani qui bene praesunt aliis pasiores ad pueruin; duiti niagi adorant, dum Zaniinistrantlo dtiplex corona proinjtliliir. Piaceat charias et Simeon prophetizanl. Mdiia audiens linicuique versari in niinisterio fralrum, ut ingrc- conservabat omnia verba hwc, conferens in corde dialur el cgretliatur ad imperiiim senioris; sed suo 39.Exercilaiio corporalis, quse ad.multa divigatniio gaudel, si ei retlire ad Rachelis amplexus, ad 'B dilur, peiiinel ad Martham; ainor Dei, qni nil prsecontemplalionis delicias sil permissum. Maria eniiii tcr Deuin appetii, perliriel ad Mariain. Hanc iiiiuni, . boc iiiium aflectabai Propheta, cum dicerel: Unam optimam pi.Qiiidam simt pr.clati, sive de Si diligenter allenditis beatissimse Virginis vitam, ministrales :-islos video curo SSoe arca fabricanda sollicitudinem ct prudcntiam circa filitini ejus exbi- et regentla sollicilos. Sunt alii eonieroplaiivi, qui cum Danieleviri desideriorum sunl. Terlii liumilibitam, manifeste in ea Mariham invcnire poleritis et Mariaro. Martba esl, diim abit in moiiiana, ut laie pamilcniise beatttni Job iiiiilantur scientem Elisabeth gravidam et grand.Tvaiiisaluiel, ut vctu- % dolorero et infirniitaieni. I)e bis scriptuui csl: Si . lse juyencula iribus niensibiis olliciose ministrel. invcnti fueiint in civttale Noe, Datvet et Job, ipsi Martha est, dmji Filium Dei ei svium paiinis invol- juslilia sita liberabunlw; filium ciutemaul flliam nen ',. » Mailh. 23. " Joan. 12. 3! I Tim. 5. , 33 Luc. 10 3i Prov. 25 381Cor. 4 SGICor. 1 »' Matih. 11. '" Luc. 1.. "LIIC. 2. "° Psal. 26. 41 Ltic. 10. " ILid. "3 Phiiipp. 5. u Psal. 41. 663 SERMO XXXVH. — DE S. BARTIIOLOM/EO. .... 670 salvabant 4S. Ilanc vifae varietateni satis cieganli i crucis et mortis, per quam placuit Deo salvosfacere compcndio sponsa in Canticis noiat : Sitrge, amica creilenles °7, proposuil habere pro luce. Il.a eurrens titea, formosa mea, colttmba-mea 4B.Ainica est, qnae ail vanitates et insanias falsas, verbttm crutis stulse asiudio. spirituali aveliens, ut minislrel Cbristo titiam repulal, quoiiiam anhnalis homo non perciei patiperibus ejus, pro Clirislo animam suam po- pit ea qttm sunl Spirilus Dei s". Stultitia enim est ei et non poiesi intelligere. Jaeobns apostolus, quasi nil, ct hoc.est miiiislerium Marihse. Forroosa est, qiwegloriam Dotnini revelula fncie contemplans, in judex fn lanla varielaie ct conlrarietate respondet: eittndem iniaginem Iransfotmalurde claritaie in clctr llla inquit, terrena cslV aniptalis esl, diabolica erl, riialem, lanquam a Domtni Spiritu 47 : et ecce quies ista vero primura pudica quitlem, deinde pacipcaS 9. Mariae. Columba est, quse plangil et geniit in Esloie , inquit, prudenlcs .sicut serpentes. Qua'e foraminibtis pelrm 4S, in augusliis scilicet paenilcn- non dicit sicttt Epicurei, sictil Sioici, sictil Perilisc lanqnain sepulta, et inler lapides clausa : ecce paietici? quia isli evanueruni in cogitaiionibus sttis, I.azari scopa. Coiitra Marjam indignatur Pliarisseus, el obscuralumest insipiens cor eorum, el dati sttni in Martha rixatur, d.iscipuli murmuraiil, Maria laccl, teprobum sensum, serviemes potius creaturm cjtuwi ei pro ea Cbrisius loquilur. Quiescit Marin, laborat Creaiqri 60. ideoqne dicit Doiiiinusxle illis : DepreMartha ; Lazarus in abysso niortis poskus clamare * hendam sapienles in.asltilia sua ; perdam sapientiam non potest :.nam d moriito perihconfessio 49 Yertim. sapientum, el prudeniiam prtideiitium reprobabo 61. . lamen abyssus abyssum invocal49*; abyssus pielaiis, Ei qu_e esl liaccsapienli.a , aul quis magisier hiijtis abyssum iniqii.talis. Lazare, iiiquil Doniinus, veni sapiciitise ? 111; qtiidem qui docet Iiomiuem sciCnsapiemia Dei virforas M : in quo verbo lurbalur. in se, freinit fiam,- ipse esl inagistef.Ipsaest spiritti, lacryroatur et clainal : Luzare, veni foros tns, ct Dei sapienlia ChrisUis Jesus, qui facttts est Clamet, quseso, 'Lazarus resiisciiattis, et dica.l : twbis a Deo non solum sapientia el jusiilia, sed.sfltiDomine, dutn atixiaretur super tne spirilus tneits sl C.ificctiioei redempiio 6!, qnpriiam illa non esl nisi eduxisli ab inferno animam tneam s'~; notas ritihi jnflaiio et perditio. Et quse sunt prtecep.a roagistri fecisli vias vilm, adimplesli tne iwlilid cum vuliu lnijiis scholse .?Estole prttdentes sicttt serpenles. Et: itio °3. Clainerotis el nos iircoelum ad. cam quse. Qtti vtilt -vcnire posl tne, abnegel, elc. 63. Et : Qtti non odit patrem stnim el mairem, insiiper el animam botlie ascenditadFilinro. Vifginitasejus et humilitas nos retlemil: ejtts misericordia nos salvabit. Si suam, nan esi me dignns ".-Jnfelix ego homo qttoeniin consideres longitudi;ieni, Talitiidhicm, smbli- modo sequar Cbfisiuro : Quomodo haec mandaia milatem, et profuiidum pielatis in Virgine; in r implebo ? Tu'mandasli, Domine, mandaia tua cusioCIKIIIIII ascendit, infeniuro penetrai, lerratn rcplet : diri nimis ~\ Hett tne, maler niea, uf quid ipe geatijtie in cordibus homintim- niirahiliter.et iiieffabir ntiisit lilitini doloris ei plo.ratioiiis,filiuin tianinalioliter se.exercel. Ipsa per graliaro quain invenil ad nis a-ierna? ? Cur excepuis genibus ? cur laclalus" Filiuro, nobis acquir.ilFil.ii graiiani, ut qui la.taiiiiir suffl ubefibiiji? cur in paiibulum gelicnnalis flammse nuiriius ? qui hsec et hiec non fecerit, non potest 'degloria Virginis, per camcutn ejusFilip glorieiuur. meus esse distipulus. Certe scio quia iniincdiala Qnod ipse prsestare .djgnetur, qui ciiro Patre et Spirilu sanclo vivil el regnat Detis, per oiniiia sae- suni esse Clirisli discipulum, ,ei ejtis adversariuin. cuia sseculortin). Ainen.. ... Ipse est qui dicit: Qui mecum non esl, conircttne esl, et cjttimectim noticoltigil, dispergil e5\ 0 bone Jesu, SERMO XXXVII. quare posuisti me coutrariuni tibi, el faclussum DES. BAItTnOLOM.BO. mibinieiipsi gravis ? Mibi gravis faclus suro, quia Eslole prudentes sicul serpenles, el simplices sicul gravc el importaliile hii.hi faclum est jitgum tuum. ln sebola Evangelii tui quandoque audierara :Venitts coiumbm "\ el oneruli eslis, et ego Magister verilatis nos erutlil, e.linlormat in scbola ad me, omncs qtti luboralis suuve est, ei ontts evaiigelicae.disciplinse, qnales nos esse oporieat ad D reficiam vos. Jugum enim meum. tneum leve'*\ Cene Moyses jugum noliis imposuejiisiiii.-ini facientlani, et injiiriani tolerantlam. Prural, quod neqite patres nostri, neque nos pbrlure podeuiia exigilur ad faciendtim bonum, et simplicilas tuinuts ". ipse auiem prsecepit diligere palreni ct ad paiienduin maltim. Est pruileiilia sive sapienlia habere inibona, el est sapienlia mala : esl sapientia Dei, el matreni; diligcre.eliam aihicum, et odio esl sapientia mundi. Istse duse sapienliae sunt niictim "\ lllutljugtiiri mibi lolerabilius videbalur.ct quidquid sit tle amore parentttm , aul aroici, illiul conlrarise, nec rerum sestimatioiiem seqtte librant. Sicut Scriptura dicil: Sapientia Dei jttsiificala est scio quod salis essera proclivis ad odiuni inimici i a filiis suis ", sed et filii httjus swculi prudentiores proni enfm sunt sensus hominis ab adolescentia in suni filiis lucis in generalione suaJK lsta vefbttm malum 69. Nunc auleni iraponis mihi jngtim, Do47 II Cor. 5. « Cant. 2. 49 Eccli. 17. 49'Psal. 41. eo Joan. II. 4» Ezecfa 14 46CanI.2. B!Psal.2'V. S3Psal. 15. s4Mallb.lO. " Matlh. 11. u Ltic. 16. « I Cor. 1«* " 1 Cor. »• Psal 142." Luc. 11. ibi.I. -» Luc. tf. 6*Luc. 14. . 6» Psal. 118. •^Jac! 5. " Rom. 1. 61 l Cor. 1. -« c9 2. 66 Matlb. 11. 67 Act. 15. f8 Levit. 19. Gcn. 8. ' PETRl BLESENSIS SERMONES. 672 C7i mine, quod otnnino ferrc non bossum. Salis siiffi-A anitnasua'" 1. Dal bomd pcllem mortificaiionis pro cicbani. ad cumultim miserise roece,prseter jtigiim pelle glorificaiionis. Pellem hanc deponemus, cum corrtiptibile boc indnet incorriiplionem, et morlale Moysi alia juga, qttibus oneralus tolus deprimebar hociminorlalitatem. Aliamquepellenisumemus, cum in lerram.,Vigilavil enim jngum iriiqtiilalum mcarum in manibus luis, Doinine. Iloc onus assidue Christus refoririabit corpus humililatis nostrse conporlo , qtioniam iniquilates mew tupergressw sunt figuratttm corpori claritalis suae, et superiiuiuar capul meum , siCul ontts grave gravatw suttl stiper ego -fielle nova, el in pelle mea videbo Dcum Salme '*. Alittd etiam jugtim se,niio, scilicet litrjam valorcro meum. Jnxla verbum Jeremiae, hodie deexacloris, el jugum oneris ejtts ''. Prselcr h_ccjuga ponit JElhiops peltem suani, et pardus varietales cgo perdilissimse menlis, sprelis nupiialibiis gau- sttas 80.Erat peilis qtiam hodie deponil Apostolus diis, juga boum emi qttinqtie, in qtiornm probatione pellis morlalitalis, elideo ./E.hiopisrhodie, aposlole tit semper reprobtis invenior. Quinqtieparlita siquidem Dei, renovaiur R! aquila juventus tua 81. De hac sensuali.las deprimil in me spirintm roulia cogilan- pclle dicit Job : Nunquid implebis sagenas pelle tcm, el spiritum voleniem in sublime coiisurgcre ejus, el gttrgttsiium piscium capite itlius ? Hsecest intrudit in lerrani, Propler lam varia «.ftam gravia ppellis c.iprina, qnsc ponittir in leclulo Davitl, ut ' et oncra miser fctclus sum , el curvatus sttm innocens manu.s persecutoris cvadal. liodie, Dojuga usque in finem 7"; nec est qui me solvat et erigal, miue, conscidisli saccum aposioli, et circumdedisii 3. nisi tii qui solvis compeditos 7S et erigis elisos, eum Iwtitia S Velus Adam incidil in latrones, qtti Domine. Licet lex lua mihi gravissima vidcaiur, spoliavcrtint eum ttinica innoccntise etglorioe 84; eritmihi tamen sttavis et dulcis, si benedictionem banc bodie forliier recupcrat miles et albleta Cbridederis. Scio, Domine el legislator, quia si oleo sti fortissimus. 0 malilia daemoniim! o crudelitas hominum ! o virins Dei !.o consianlia martyrum, misericordi* luae ungeres rae; si pane luiarooris nie reficercs, in fortiltidine hujus cibi paiienler om-, ubi cral cor apostoli, qiiando bas-arigiistias lolerania suslincrerii. Chariias enim omnia suffeil,omnia bat ? certe in Christo.in eruce Chrisii el in dolosuslinet; charitas palicns esl ' 4. Si uiixeris me oleo ribus ejus. Memoriam passionis Christi ipsnni proIseiiiise luse, oninia mihi in gaudium converlenlur; priae passionis immemorem faciebat. Si qiiaereretur computrescet jtigum a facie olei 7B. Confirmabunlur ab eo titrum pellem suaro, utrum carneiri suarn genua, qnae modo infirmata sunl a jejunio , el caro diligeret, respondcret: Diligo ; nenw citrnem suam mea immulabilur propter oleum ,e. Legimus ", Do- odio habuil e", sed magis diligo Cbristum quam me I inine,quia siinila quoetibi offerenda est si coqualur C ipsuiri. Si modo spolior, Clirislus me superinduel; in craticula, in sanagine aul in clibano, aspergcnda pondusque hoc tribulaiionis mese imroensum gloe.t oleo; he per ignis vebemenliam comburatur. ri;e pondus operabitur in ine. Scio cui credidi, cl Cngc ergo me, Doniinc, oleo cbarilatis et miseri- cerltis sum, non menlietur quia Veriias est. Sed cordi-c luse, et polero diligere inimicum ; polero pro Chrislo paiior,~ et conregnabo, et pro brevi, non solum patrem el malrem odio babere, sed nie et irarisiloria tribulaiiorie coronam immarcescibiipsum.Nunc in via mandalorum luorum deleelabor; lem i el interminabilem jucunditaiem, et cxsullatunc iiivenie_.ur in me columbina simplicilas el tionem securus exspecto. Qtiam nobis praestare dipruderilia scrpeniina. Credo quod coliimbae simpli- gnetur, per merila beati B.iriholomsei, Jesus Chricilas commendalur in sacro eloquio, proplcr inno- slus, cui est liouor et gloria in saecula sa.culorura. cenliam, ct mansueludinein, e.t socialis viitculi pa- Amcn. ri.latem. De serpenle autem legitttr quod callidus SERMO XXXVIII. crat super omnia animalia 78. Inler prutlentias cjtis IN'K4TIVITATE BEAT_E MABIiE." illa nos spiritualiler erudit et inforinat; quia, cum Siipienda wdiftcavil sibi domum, el excidil in ea sibi videt iraminere lempora sencciutis, inler an- columncisseplem s\ gnslissiinos lapides ingfediens ibi deponil velustae Sapierilia haecnon est sapiemia carnis qnae inipellis exuvias.Sed el nos si volumusveterem homi- mica est Deo ; nec sapienlia mundi, quse stulliiia netn deporiere cum actibussuis, oporlet nos ingredi esf apttd Detini : natn ha_c, lesie Jacobo apostolo 87, angustias poeniteiiliae,angusiias virc illius quse du- terrena est, animalis est, diabolica est, cujus procit ad vitaro, el sic intluere novum hominem, qui fessores sapienlessunlui faciant raala; bona autera secundum Deum creatus esu Sanc illic beuedictus facere nesciuiit. Dc quibus Doiiiiiius dicit: Comapostolus, cujiis bodie memoria*in bencdiciionc prehendam sapieitles in astulia sua 88,et: Perdam est, pellero vetustatis, pellem-mortis deposuil; ut sapienliam sapientium , el prudentiam prudenliutn pellem gloria: et juciinditalis indueret. Pellem, in- reprobabo 89. Esl alia sapienlia qtiw desursnm est, quit, pro pelle, ei omnia quw habet homo, dabit pro sicul Jacobus dicit 90, prttnum quidem pudica 70 Psal. 57. " Isa. 9. 7! Psal. 57. 79Psal. 145. 74 1 Cor. 13. 7SIsa. 10. 76Psal. 108. '7Lev. 2. "Ceii. 5. 79Job2. 80Jer. 15. 81 Psal. 102. 8'Cap. 40. 8a Psal. 29. 84 Luc. 10. »» Ephes. 5. ' *8 Prov. 9. «-Cap. 3. 88lCor. 5. S9ICor. 13. so Cap. 5. 674 SERM. XXXVIH.- 1N «ATIVITATE B. MARI/E. 6-3 facla est medialrix deinde vero pacifica. Ilsec est sapienlia de qua lo- A ptincipalus, nec ipsa solummodo coelorum. : haec est sapienlia quse mdificavil sibi.do- Dei et hominum, sed princeps et Regina quiinur facia est domina mundi, rcparatrix sscculi, demum, hic est Chrislus Dei virius, et Dei sapientia. lpsa bonor virginuni, De qtio Aposlolus dicil : Qui factus esl pro nobis a struclrix inferni, gloria martyrum, Deosapienlia el justitia,sed et sanctificalioet redem- forlittiilo justorum, lapsorum liducia, pugnantium cxsultaiio angelorum. Hsec est quae nescivit piio".Sapientia mdi{icavilsibidpmum,x\\iia Jcsns spes, in cui ad laudis cumuluiii il'a pra_roChristus in habitationem uterura MariseeIegil.II.ee torum delicto, ei coelesiis concessa est dornus pudici pectoris. De hac domo scribit gativa specialis accedit, quod Salomone iesle : Salonion : lntrans in domum meam, eonquiescatn esl cuiii virginilaie fecunditas, tnulier pudorosa et sancia *. 0 ibi ". Ac si dicerel: Hanc elegi in habilalionem, Graiia super gratiam et casta gcneratio, qnod casta sit ct : iisecesl domus Dei et porta quam pulchra quoniam elegi eam nulla mulierum usurpare prsesumai! Privicceli. Jn liac sapientia excidit columnas septem, generet, Marisealieri non dabitur, nec auferetur ab scilicet septem dona Spirilus sancti vel septero legium alius nec parlus Virginis nisi Deus, nec alia de quibus philosophi ea*: principales vinules, Qualuor maler nisi Virgo decuil dici. Hodie ergo nascitur diu dispulaverunl et scripserunt, hse sunt: pru- ]' Maria, ut Chrislus de Maria nascatur. Cesset ftgudentia , lemperantia, fortiludo el juslilia. Suiii el ra Rebeccae: Rem habemus, figuram non quaerimns. alisc ires qtiae complent scptenarium, de qtiibus Ilsec esl quam qusesivitnuntius Filio Doraini sui> pbilosoplius non gustavit: spcs, fides et charilas. Gabriel archangelus Filio Dei 4. Bibit ipse de hyHaeseptein columnse,lise septem gratise, hse seplem dria ejus; qilia de conformilate virginitatis ejus, ct mulieres quae apprelienderunt virum unum in die vife mtindissiina..Bibanl, quseso, et jumenta , et si illa; nani propler gratiam septiformem Deo placuit. non possumus de hydria virginiiatis, liceat nobis Per istas graiias multiplices quasi comprehensus, haurire saliem de hydria bumilitatis. Placuil proct delenltis elcgil eam in habitalionem sibi. In bac pter huinilitalero; atque propter hanc Deus elegit, tanquam in domo, lanqnam in Ibrono, tanquara in et praeelegitcam. Sexum quem dainnaveral Domilectulo, lanquam in sacrario requievit. Hujus Vir- HUS sententia maledictionis in Eva ", hotlie replet ginis figtira et signilicatio fuit nominatissimus ille gralia benediclioniset miseraiionis oleo in Maria : thronuS Salompnis de ebore et auro purissimo 83. baecest lecythus olei6, haecesl urna aurea superna. In auro quitiem sapienlia et dignitas, in eborecandulcedinis habens manna, bsec est concha Gedeonis dor, decor, planities, forliludo. JNara,cum speciosa , rore plena '. Dens lotam aream rigaturus prins fa_',asit el suavis, de fortitudine hujns scripiurn ' rore vellus infudit, et ipsum munduin redemplurus, esl: Mutierem forlem quis inveniet? '4 Thronus in Maria mtintli preliuro contiilii univcrsum. Tania inerito est prOpler judiciariam polestatem ; quia in siquidem gralia repleia est, quseplenum gratise et easedere decrevit, cui omne judicium daitim esl et veritatis paritura eral, ut de pleniludine ejtis oroqui judicat hiies terfae. Propter graiiarum diversi- nes possemusaccipere. Saltilata ab angelo in montates aliribuunlur diversorumnominum qualitates. laria ascendii, et salulavit Elisabeth 8. Secure assuTbalamus est propier natiira. coinmiinioneni, de mit salulantis ofiicium, quse habet jam in ulero saqiio Christus egfessus est lanquatn sponsus de llta- lutem ct salutis auclorem; eum scilicet, sine quo lamosuo". Ager, propter fecundilatem ; ager ille non est salus, qui dal saluiem regibus, et qui manscilicel in quein exiit Isaac meditari, cui benedixit dat salutes Jacob. Anima Joannis liqticfacta est, ut Doroinus,et de quo scriptum est : Pulchriludo agri Maria locula est, ct in occursum ejtis cum exsultatnecum esl ". Propler forlitudinein civitas quam lione gestiens seniiebat gratiam Spiritus sancii, fundavii Altissimus"; propter virginitalis integri- quam el ipsa nondum nata prsesenserat. Non soluin latein Itortus conclusus, fons signatus 98, porta Joannes, sed el parentes ejus de pleniiudine ejiis clausa, Libanus non iucisu*»', propter sanctitatem I) Spiriium propheliserecipiunt, et tota domus repleia templnm Dei, porta sancluarii, arca Dei, sacra- est cx odore cceleslis unguenti. Ab antiquis diel.us rium Spirilus sancti; propter gloriam aula regis, juxta verbum Isaiae* cogitaveral Dominuscogiutiocella aromatnm, fqns Iwrlorum 10°, paradisus deli- nes pacis; sed cogitationesillas a mundo abscondeciarum. rat, licel eas lanquam seerelura suis propheiis reHsecomnia in Iatidibus Virginis Isaias sub islo- velaret. Unde cum Amos 10propheta dice.ret: Non rum verborum paucitate concludit: Data est ei glo- faciel Dominus verbum nisi prius revelaverit.illud ria Libani, decor Cnrmeliei Saron *•.Libanus inier- servissuis prophetis; lsaias tamen qttia, juxta verpretalur candidatio, in qno lam gloria vitae quam bum Sapietuiae,bonum est zelare myslerium fegis, honor pudicilise designalur. Saron inlerpretatur dicebat : Secrelum meum mihi,' secreium meum " I Cor. 1. " Sap. 8. 93III Reg. 10. 94Prov." 31. BS Psal. 18. *98Psal. 49." 97Psal. 80. '8 Cant. Gen. 5. MURcg. 17. Luc. 1. i. 93Eccli24. 10°Cant. 4. « Isa. 55. • Eccli. 26. 3 Luc. 10. 'Jud. 6. 8Luc. 1. »Cap. 29. 10 Cap. 3. 22 PATBOL.CCVH. PETRI BLESENSISSERMONES. 676 075 tisto quasi A et de illa sanctissima carne atlhttc dignior quae. tnt/ti ". Idem Isaias " : Erit, inqttil, uofeis verbalibri signati.El ad Danielemab angelo dictum dam «t sanctior porliuncula elecla esl, qtiam sibi esl: Tu aulem, Dauiel, signa librum, et claude ser- vivcndo assumeret Verbum Dei. Hsec esl decima monemusque ad tempus slatutum ls; hoc est tempus ephi, qua. in Levitico in libamen Domino jubetnr quod pioeftnivit Dominus ul auferrelur velamen a offerri' 3. Ephi esl decima pars cori, Corus conlinet facie Moysi, ui auferreiur paries [dividens inler nos xxx modios; ephi conlirict tres modios, et hsec est et Dcum, lioc esl lempus miseraiionis, de quo scri^ dccima pars cori. Sic decima cori cst ephi, et haec. plum esl :,Quia venit tempus miserendi ejus, qnia cst caro Marise. Decima epbi est caro Chrisii, et venil tempus14.Hmc est, inquil Aposlolus, dispensa- offertnr libamen Domino, et sacrificium in odorcm 4: tio sacramenti abscondili d smculisin Deo, ttl inno- suavitatis. Hoc ipsum prseliguravilRuth S qttsectini lescatprincipalibus el poleslatibusper Ecclesiammul- collegissetspicas in agro Boozcollectas excussit, et tiformissapientia Dei ". Qusesitaest ergo, et invenla invenit epbi, id esl tres modios. Hujus Virginis est mulier, in qua el per quam lanli sacra.memi nativilatein , et Christuro ex ea nasciturum ura.nograiia impletur. Qusesila eslovis, de qua nascere- veranl palriarclia; et propbetse : in cujus rei desilur Agnus Dei, qtii peccala mtunli lolleret. iNonenim derium generationi studebant. Propler hoc Osee '' pcccatum auferebat lex, sed augebaf; lex peccatum ducit tixorein Gomer merelriceni ", lsaias genc.rat nen tollit, sed aggravat; non minuit, sed angmen- lasub [ilium suum a6, Manue Sanisoivema7, Helcana tal. Lex, inqitil AposlOlus, subintrcivit, ut abunda- Samticlein28,DavidSalomonema9.Ora prophetarum ret deticlum "; el idem : Lex per mandatum operata aperla stint; visiones in.tumerscfactse sunt, sicut esl in me dmnem coiicupiscentiam". Eligilur ergo dicit Dominus per Oseam : Vhiones muliiplicavitcl soltiinei nascilur hodie benedicla inier inttlieres , ul fru- in via prophelarutnassimilalussum 80.Nonn.e cium malediclionis evacuans, gerniinet fruclum inodo verbis,aut visioriibiis,sed scripltiris.signisqrie vitse. In die illa, praedixcrat Isaias, erit germen el miraculis, tam Cbrisli quam Marisenativitas deDomini in magnificenlia el gloria , et fructus terrm signaltif. Quaeoronia si quis vellet deducere in mesublimis ls. Mala arbor fecerat fruclus malos, con- diuro, nec lingua, nec tempus sufficerel; sed nec ciipiscentiani scilicet carnis, originale peccatum, huinanse memoriaecapacitas, nec auriuro patientia nialoruni seminariuni, communis corruptelae fer- sustineret. Enorroiter nobis nocuerunl vir unus et ntcntuin, et generale nosir_epenlitionis initiura. Quia mulier una; sed graiias Deo, qtiia per unam mnliecrgo hialo originali per bonuro originale mederi rem omnia resiauraia sttnt nobis, non sine multiplici fenore gratiaruro. Non enim sicut deliclum, ita et oporlebat, de mala illa^arbore damnala. perditionis *-* excmpta el sanclificala esl caro Marioevirginis : doniim, sed excedil aestimalionemdaroni beneficioqnse, licel ab uiero matris suseplenitudinem gratise rum magiiiludo. Peccalum quidein ex uno in condemnalionem ; et sanclitaiis acceperil, superveniens lamen Spiritus sanclus in coiiceplu Verbi exuberanlitis et donum vero ex muliis dcliclis in juslificationcm. accuniuktius ei plenitudinem grait_eco_lestisinfntiit PrpdentissiiTiusartifex quod in Adam faclum fuerat quod ex verbis angeli patel. Ave, inquit, Ma- non destruxit, sed refetil, arundinem quassatara ria , gratia plena "• : ecce plenitudo gralise. Spir noii contrivil, el lignum fumigans non exslinxit"-, ~~ : ecce mensura sed novum Adam forroans ex veleri, raatrem in rilus sattctus superveniel in le snperplena et snperelHiiens. Quia ergo caro Marise filia reforroavit. Jam libi sublala est, o Adam, omliberaia est a peccato, et ipsa gratiam ad mensu- nis materia querelandi adversus uxorem. Ne dicas : ratn accepit, benedicladicitur, non simpliciler, sed Mulier, quamdedistimihi.ipsa seduxitme, dediique inlermulieres ". Christus vero quia gratiam non ad mihi de fructu prohibilo, ei comedi"; sed dic : ciiin mensiiram habuit, et omnino liber, et imrounisex- essem de luce ejectus in lenebras, mulier hsecquam slitit a peccato, simpliciler datnr ei benediclio : dedisti non seduxit me: deditque mihi de iructu Benedicius, inquil, fruclus venlris lui ". Caro Maria. v- benedicto. Vere benedicto, in quo, et a quo oninis sanciificAtaftiit; caro Christi non sanctificata, sed benedictio, omnis consolalio, ei, ul verbo Aposloli sancia et sanclificans. lsta sanctiiatis in carne nlar, omnisjusiificalio, sanclificalioel redemptios\ diversitas significala est iri duabtts decitnis Veteris Ecce donms quam Sapienlia sedificavit.Ecce fercuTestamenli. Filii siquidem lsrael dabant decimas Iuui Salomonis, ibronus regis, tribunal judicis, reoinnium bonoruin suortim Levilis : Levilse ve- elinalorium pielalis, propiliatorinm exauditionis, ro de melioribtis dabant decimas sumino sacer- forma erutliliOnis, via consilii, lerminus .exsilii, doti. De massa itaque carnis humanae, quasi de aboliiio peccati, deleiio chirograpbi, fiducia prseqnadani universiiate friignra in roodum decimse mii, scala cceli, janua paradisi, figiiraruiii finis, primilivue, Marisecaro cxempta et sanctificata est, Iegis impletio, prophe:arum declaratiOj exi.ibitio •Msa. 24. laCap. 29. la Cap. 12. 14Psal. 101.15Eplies. 5. 16Rom. S. 17Rom. 7. 18Isai, 4. "'Liro-l. " Iliid. " Ibid. " Ibid. 23Levii. C. " l.nih. 22. ls Ose. 1. 96Isai. 7. •' Judic. 7. " 1 Reg. 1. •» II Reg. 12. 3»Ose, 12. 3! Mntih. 12. 32Gen. 3. 331 Cor. 10. 678 ET SERM. XXXIX. - DE S. MICHAELE CUSTODIAANGELORUM. 677 •veriiatis, exemplar liumilitaiis, custodia religionis, A Jerusalem, supplici et devola oraiionebenignilatem schola virtutum, consummatio sanctitatis. 0 sancta, summi jtniicis inlerpellal. Tu, inquit, Domine, qtii o bencdicta, tu iuna in medio firmamenli, tu can- bene facere dccrevisli, bis quoriim oculi interiores delabrum in medio mundi, tu lignum vitse in medio ad te sunl : sicul oettli servorum in manibus domini paradisi. Magna est gloria lua in salutari tuo. Quis sui 36: tu benefac, Domine, in bona voltin-ale lua enarrabitiaudes tttas? Quis loquetur potenlias'luas? . Sion ", his. qui coniemplationis et desiderii oculos Licet te exallent filiseSion, licet te laudent regin», ad te habent. Et exprimens beneficii moilum, sub.icei laus lua sit in Evangelio et prophetis, et lau- jungit, ul mdificentur'muri Jernsalem. Referamus, per quem nibus per ministerium angeloruoi praestare dignescandalum venil! Nemo excipilur, sive angelum, tur: cui est honor et gloria in s?ecula sseculorura. sive pusillum, sive aliquem proximum scandalizet. Amen. Sed dicis : Angelus tenelur me diligere propter 87Cap. 28. Luc. 10. s3 1 Cor. 6. s4Psal. 57. 88lbid. 89Job. 40. '" Dan 7. 91Psal.72. "'10° '» Psal. 87. 96Matib. 18. S7Psal. 1. t8 Maub. 18. JS Luc. 10. Maiih. 18. ! Eccl. 11. ' Gcn. 6, ~ gcci. 3. 4 Prov. 50. » Mallh. 6. 686 SERM. XLI. - IN FESTO OMNIUMSANCTORUM.v A recorderis meils.' Eral lamcn magiinm thaos firma. SERMO XLI. iuminler justos et impios; nain justi eranl in sintt 1NFESTO OM-iiUM SAKCTORUM. Abrahse sedentes, id esl qtiiescenies in tenebris, et adventum glori:e esl de taqueo exspeclantes beatam speiri Atiimn nosira sicul passer erepla erant in doloribus el lorconlritus est, el nos liberaii su- magni Dei. Impii"vero venantitim; laqueus mentis : quod ex evangelica historia in divite et mus '. Lazaro palet 17. Chrislus aulem peccatorum purgaTotus hic versiciilus, irao lotus hic psalmus est lionem faciens ", abolilo chirographo noslrse darograiiarum aciio ct vox laudis. Sancti enim quorum naiionis in sanguine suo, descendil'ad inferos ct soleinnitas hodie agitur, oliro sitniles nobis passibi- cottlrivit portas mreas, ac vectesferreos cohfregil ". Jes liabilaverunt doroos luteas, et in corpofe raortis educens vinctos de domo carceris, sedentes"in lelinjns tenlationis laqueos, et inimici inalilias gra- ncbris ct uinbra morlis. Posuit ergo eos sub allare viiersunlexperti.Nunc aulem, quia eduxit Dominus Dei, abscoiideiis eos in labemaculo suo in dic maeorum auiroas de periculis liujus vilse, loquitur Pro- loruni, et protegehs eos in abscondito tabernaculi pliela in persona eorum el dicil: Anima nostrasicut sui. Ibi requiescunt et deleclaniur in aspectu corpasser, etc. Huic verbo concinit et concordat quod B poris Cbristi glorificali, exspect3ntes dbnec impleaJoannes in Apocalypsi ait: Sitb altari Dei audivi lur nitmerus fralrum suorum *°, done.c supefvestiat vocem occisorutn dicentium : Vindica, Domine, san- eos Chrisltis reformans corpus Itumilitalis noslrm conguinem servorum luorum qui effttsus esl 7. Nec est figuratum corpori clariiatissum". Ergo noii sunl iti vox ista exspeclantium ultionem, sed desideranlium sinu Abrabse, sed sub altare : jam non in inferno, sui corporis glorificationem. Nani sub allari Dei con- sed in ccelo, nisi quod et paradisum coeli, vocare Abrahse sinum Ecelesia consuevit. Porfo licet slola siiluia.suuianim_equa.de corporibusexieruni, elin iranqnilla quiete siolam secundam, id est glorifica- animse in hac vila siiienter desideretur a juslis, lionetn corporis gaudcntes exspeetanl. Allare Dei affectaiur tamen ampliusslolacarnis.Undeeiquidam sancii Palres intelligunl corptis Cbrisii glorificatum: diccbat : Silivit in te anima mea qttam mulitpliciter in cujus visione sunt ad teihptis deliciae aniinarum,' < caro mea". Ex istis triplex inlelligitur saiictoe libi donec impleatur nunierusffatrum subrum. Hsesuni aiiim_estatus. ln mililia, in requie, in glofia. Priaquilae,qusecongregautur ad corpus. Sicut scriplum nius in tabernaculis, secundus in airiis, lertius in est : Ubisunque ftterit corpus, ibi congregabunlur et 'domo Domini. Primum audis, cuiiidicilur: Quam diaqttitm 8. Delecianlur ergo in aspeclu glorificalse 'lecta tabernacula tua, Dotnine virtutum *3. Finis 'ejusdein versiculi sequentem exprimit staiuni qtti carnis in Christo, qtii eis slolariianimsenttnc tribuit, ei lantlein glorilicatioiiem corporis tribuet, alque < cOncupiscibilioresl: Concupiscitet deficit aniina mea in hac requiie gloriam perfeclae glorificationis ex- < iiialriaDomini'\ Sed,quianondum invenisiibeatiliispectant. Hinc est vox qua. dicit: Me exspectant < dinem, procede ulterius usque ad domum Dei. Beuli habilant iri domo tua, Domine'". Hunc proenim E EODEM FESTO. Beati qut esuriunt et siliunt jusliliam /quoniam, 1NEODESf. J5«o(i misericordes, quoniam ipsi misericordiam ipsi salurabunlur '* < Nunquid esurio jusliliam, si desidero essejustus? consequenlur70. El quis esl qui hoc non desiderel? Balaam Ariolus Verbura Jacobi " est : Judicium sine misericordia non soluiii vilam jtistortiin, sed eorum novissiina '• eril, qui non fecit misericordiam. Sane miseriilti cordia Dei superexallat judicium. Verbum Sponsse < appelebal. Morialur, inquit, anima mea morte justoest rum, et fianl novissima mea horum similia "». Yolo < : Meliora sunt ubera lua vino ''; misericordiam, cssejustus, etnolo, quia justiliam appelens iniqui- i inquit, volo, et non sacrificium 73. Dimiiile, el dita.ti consenlio. Qum aitlem panicipalio justiliwcum i millelur vobis '*. Si non remiserilis ex cof de, Pater init/uilate ? Aul quis consensus Dei cum idolis "' ? vester calestis non dimiltet vobis '". Verbuiri SaloNemo potest tluobus dotninis servire ", nemo polest i nionis est'": Hoino homini servat iram, et in homine simili sibi non serval misericordiam. Serve iniquilaii et jusiiiia. conseniire. Si niotuni peccali ^ i sentis, ct consentis, non esuris jusiitiarn, imo in- '• nequum, dicil Dominus, omne debitum dimisi tibi, jnsius es, et iniquus, si seniis, el conlradicendo < quia rogaslime. Nonne oporluit le misereri conservo dissenlis : pes tuus in via recta est, et credo quod i tuo, sicul et ego lui misertus sum " ? 'Paulus ad justitiam esuris, ut secure possis dicere cum Pro- 1 Ephesios : Omnis amaritudo et indignalio loltaiur a i phela : Ulinam dirigantur viw mew ad cusiodiendas vobis, ul sitis misericordes, donames commissa invicem ' 8. Recole misericordiam Joseph in fratres justificaiiones tuas ~~\ Pugua quidem magna est i (37 "'Eceli.24. »'Luc. 22. S3Psal. 16. »4 Mallh. 5. "» Num. «Prov 31. *'Judic.l6. «Psal.118. 23 "licor. 6. »'Matih. 6. »8 Psal. 118. »9 Rom. 7. 60Ibid. 61 Joan. 8. 6*Psal. 114. 70" Psal. 68 Jer. 8. 69 Psal. 10. 6» Psal. 129. 6SIsai. 64. " Psal. 41. Maltli. 34' «* Psal 40. '* Luc. 6. '» Matth. 18. 76 Eccli. 28. " Malth. 18. 5."' 1 Cap. 2.' " Cant. 1. '* Matth. 9. 78Enbes. 4. 700 J-ETRI BLESENSIS SERMONES. 699 8uos ", niisericordiam Moysi in popultim conien- A bcret, ipsa semiuncia pauperi dedit. Panlinus Noliosum, incredulum et rebellem; misericordiam ' lanus episcopus non tantum sua dedil, sed el se David in Saulem 80, el Absalon el Semei 81, et ipsum in serviiulem pro filioviduse pauperis conaliorum qui fuerunt misericordise viri et nullum cessil, et tradidit. El ego, inquil Apostolus, superqui misericordiam feccrit inveriies periisse. Est impendar pro animabusvestris 9". Si non poriis aniaulem misericordia intercessionis, ul in Samttele mam luam pro anima, pone saltem bona tua tempro Saule; in Daniele, in Moysepro populo Israel. poralia pro le ipso. Fac libi amicos de mammona Dixil enim ut disperderet eos, si non Moyses sle- iniquilatis '\ Honora Dominttm de tua subslanlia ". petenti le tribue 9S. Non exspecles ul pro te tissel ht confractione, in conspecluejus, ut averleret O/HHt" iram suam ne disperderet eos 8*. Est misericordia morliiofiaiiteleemosynse.quas vivusfecissedebtteras. Eleemosyna viventis Ittmen est ante faciem inconsolalionis, sicut dicif Job 83: JSram, inquit, macedeniis. Eleemosyna vero posl obitum, quasi ltirenliumconsolator; oculus fni cwcp,pesclaudo.Pater eram pauperum, quia ab infantia mea crevil miseratio cema posl lergum. Eleemosyna lumeh est animse, tnecum, et de ulerp matris mem mecum egressa est. si tamen cum bilarilate animi fiat : hilarem eiihn Est eliam et misericordia correciionis, sicut ad Ga- datorem diligit Deus ". Unde Apostolus ad Corinlalas 84scribit tlicens : Si prmoccupatusfuerii homo thios : Unusquisqueprout deslinavil in corde suo, in aliquo deliclo, vosqui spiriiuales esiis, ihsiruite hu- non ex tristitia aut neccessilale10°,sed ex voliinlale. jusmodi in spiritu lenitatis, considerans temelipsum, Voluttlarie, inquit, sacrificabo tibi \ Voluntarie, ne et tu tenlefis. Misericordia usqtie ad inimicum se nori coacte ; nam, qui ex coactione officii, sivc porrigit sicut scriptum est: Diligile inimicos vestros, famse,vel rei lemporalis obtenlu eleemosynam fabenefaciie Itis qui odertinl vos "".. Patilus ad Roma- cit, non esi ei sors, ueque pars in eleemosyn_cfrunos 8e: Benedicile persequentibus vos, et nolile ma- clti. Forsitan sequalis est corvo qui pascebal Eliam, tedicere-, nulli malediclum pro maledicto reddentes. et viduam. Verbum Pituli esl: JVon qumro datum, El idera : Si esurieril inimicus tuus, ciba illum; si sed requiro fructum '. Vis audire eleemosynse frusitit, potum da illi "; nam ei Christns pro crucifixo- ctuni ? Bealus qui inlelligii super egenum et pauperibus snis oravit. Cum duo sint filii Rachelis, id rem, in die tnala liberabit eum Dominus. Dominus esl, duo opera chariiatis, sex sunt filii Lise,', id conserveleum, et vivificeteum, el bealum facial eum est sex opera misericordise, qpse Dominus enu- ttt lerra, et non tradat eum in animam inimieorum merat in Evangelio : Esurivi, et dedisti mihi mandu- ejus *. Liberal et conservat, vivifical et beatificat, care ; sitivi, et dedisii mihi bibere ,s. Is.a sex opera r juxla verbum filii Syrach : Eleemosyna viri qtiasi misericordise eleemosyna comprehendit. Eleemo- sacculus cum ipso, el ei graliam conservabit*. Eieesyna eiiim esl quidquid homo per compassionis af- mosyna siquidem oculos cordis purificat el emuofccium necessitatibus alienis impendit. Ecclesia- dat. Date, inquit Lucas J, eleemosynam, el omnia, slicus dicil : Absconde cleemosyriam in sinu pau- munda sunl vobis. Sane mundilia cordis ipsa eslin peris, et ipsa ordbii pro te, ei liberabit ab omni ma sanctimonia,st'tte qua nemovidebit Deum \ Eleeinolo ". Aqua exstinguii ignem, eleemosynaculpam $0. syna vero mundal oculos cordis, et aperit ad viden1ii Luca91scripliim esl : Qui habet duas tunicas, del dnm. Beaii aulem mutido corde, quoniam ipsi Deurti nan habenli; et quihabel escas, simiiiier. Maninus 9* videbunt. supererogavil, qui suaro paiiperi chlamidem dimiSERMO XLVIL diavit. Ipse ciiain lotam luiiicani el unicam pauDEEODEM FESTO, dedit, cui archidiaconus suiis aliam pro quinperi Beati mundo corde, quoniam ipsi Denm videque denariis eniil. Quidquid pauperi dalur, Doniino commodatur, ipse enim cst panperum litlejussor. bunl '. Bealtts auleni homo qui miseretnr et commodat'". Sex snnt opcra misericordise, sicui diximus, quse D Si dispergis bona lua, et effttndis in pauperes, ju- hominem purilicanl el emundanl. Nonne haec opera stitiam tibiin a.iernurii conslituit etjustiiise fructnm. siinl sex hydriae in Galilaea posita? ad piniDcatioScriplum esl eitiin : Dispersil, dedit pauperibusjtistinem Judseoriim? Aqua munilat, eleemosyna mtuiliaejus manet in swculumswcuii s\ Eremita spoliams dal, fitles mnndat : Fide, inqiui, miindans corda a prsedonibus, et in scmiunciis ambulans seminu- eorum \ Beati autem mtindo corde, quoniam ipsi etini spoliasset, respondit: dus, interrogalus quis Deum videbunl. Nonne vita seterna est videre le Codex isle.ccelestis docens omnia esse danda pauDeuin, el quem misisti Jesum Clirislum ? Beati, pcribiis. Ciii cum diceretur quia adhuc aliquid ha- Domine, qui te vitlerunt et in le crediderunt, spe " Gcn. 45. 80 1 Reg. 24. S1 II 16. » Psal. 105. 83 Cap. 29. «* Cap. 6." 8BMatth. 5. Reg. »9 " Cap. 12. .«' Ibid. 8" Mallh. 25. Eccli. 29. 90 Eccli. 5. 91 Cap. 3." 9* Sulpiiius in eius Vita. " Psal. HL »* Ibid. 9t II Cor. 12. 96 Luc. 16. 97 Prov. 5. 98Luc.6. 99II Cor. 9. 10°Ibid. 1 Psal. 55. 'Phil.4. ' Psal. 40. 4 Eccli. 17. » Cap. 11. e Hebr. 12. 7 Malth. 5. » Act. 15. SERM. XLVIH. — INIFESTO OMNIUMSANCTORUM. m 702 non re. Naro el niundi corde hodie te videnl, nec A litijus pacis ? Hanc pacem sequitur pax selerna, et \ tamen bcali sunt; vitlent sed per speculum, el in utramque pacem dat Dominus. Sicut scriplum est: renigmato ', el quasisub nube. Eril lempusquando Pacem super pacem dabil Domirius. Utramque pavidcbunt le facie ad faciem in splendoril.ns sanclo- ccm evidenter insinuat ubi dicit : Pacetn rclinquo rum ,0, gloria et honore coronatum ", non in-dia- vobis ; pacem tneam do vobis '\ Premat mundus, demale majeslatis luse, sed quasi nnigeniium a premat corptis, impugnet diaboius. Si pacem habea» Patre plenum gralise et majcstaiis. Tunc exsulta- cum proximo ad Deum, et cum Deo ad proximum ; bimus el gaudebil cor nosirum " ; lunc erit Sab- si facias quod Apostolus ad Hebraeos rrionet.dicens: batum de Sabbalo ; lunc eril in ore bominum can- Pacctn sequimini cum omnibus hominibus '*, scias licurii novuin **, et vox quasi Iselaniiiim omninm. quia Dominus postiil fines tuos pacem 3". In pa. e Ibi-sicut Chrislus splendor el figura substantise Dei, factus esl locus luus, el potes dicere confidenter: sic apparebit in figura Dei et gloria r.iajestaiis. 0 In pace in idipsum dormiam et requiescam 36. custos hoininuro et redemplor nosler, ad te levavi Pax enim mulla, Domine, diligenlibus nomen luum, octttosmeos 14, oculos scilicel cordis mei. Stcttl enim el non est illis scandalum ". Dtto debemus Deo et oculi servorum in manibus domihorttm suorum, iia n proximo : gioriam Deo, pacem proximo. Ideo angelus intcr Deum ct liomihcm sapientissime distiuoculinostriadle, Domine, donec misercaris nostri". Verumlamen turbatus est a furore oculus meus 10; guebal dicens: "G/oiia in excelsis Deo, et in ierra dereliquit me virlus mea, el tutnen oculorum meo-i pax hominibus boiue voluntatis 38. Summa siquidem rum, et ipsum nonest mecum". Non possum videre sapientia est nihil omnino diiigere prseler Deum facicm luam nisi oculo mundi cordis. In iinmun- aut propler Deum. Hsec est sapientia D< pudica, i diiiis concepit me mater mea 18; el : Quis potesl sicul Jacobus 39 dicit : Sapieniiq Dei primutn quifucere mundum de immnndo conceplum semine? dem pudica est, deinde pacifica. Pudica est in virNonne lu qui solus es "? Cor mundum crea in me, lutibus se exercens, ul se immactilaium ab hoc Deus ", Deus cordis mei, et pars mea Deus in wler- sseculo cuslodiat, et sic fructuni selerna. pacis et nttm ". Ti6i dixit cor riteum; exquisivil te facies mea ; bealitudinis acquirens. Dominus enim tiir(u(«m faciemluam, Domine, requiram **. Quid enim mihi populo suo dabit, et sic Dominus benedicet populo esl in cah, el a te quid volui super terram *3? Do- suo in pace 40. Tesiiinonio namque Jacobi : Frnc.ns minusilluminalio mea,el salus mea, qucm limebo **? jusliliw seminatur inpace" ; ideoque jusiilia etpax Illumina oculos meos ne unquam obdormiam in osculalm sttnt **.Justiliam et pacem conjtingit quasi morte : nequando dical inimicus meus : Prwvalui ad- Q in uno osculo Paulus : Juslificati, inquit, ex fi e ; versus eum *". Tu es funiciilus hsereditalis mese *6, \ pacem habeamtts ad Deum *3. Dal Dominus jusiiliam poriio mea in lerra viventium *'. In terra, quse pro- ut virtutem ; pacem vero ut praemium, et bened;iuittilur milibus ; in lerra consolalionis, quse lu- clionem juxia illutl : Dominus virtutcm popttlo suo geiilibus offcrtur; in regno coelorum, quod pa- < dabit ; Dominus benedicetpoputo suo in pace **. Est tamen pax quse nec esl roeritutn, nec prselientibus etpauperibus datur ; in hsereditale sanclortira, et pace filiorum Dci ; in pace Dei, quw 'niium; pax quam Dominus odil, pax scilicet leri rense voluplalis de qua Dominus dicit : Non veni exsuperal omnemsensum *8, quse filios Dei consones bealiludinis facil. Beaticntm pacificiquoniam filii Dei } pacein miitere in terram, scd gtadium '". Pax enim < in deliciis carnis exercetur, pessima est, tesie vocabunlur. quse 'Propbeta qui dicil : Zelavi super iniquos, pacem SERMOXLVIll. . peccalorum videns *°. JPaa;, pax, et non est pax ". 1NEODEM. j Hanc enim pacem momentaneam sequitur amariBeali pacifici, quoniam filii Dei vocabnntur ". ludo selerna. Ecce, inquit, in pace mea amariludo i Non esl Deus dissensionis, scd pacis, qui paci fi- amarissimd 48.Nam, cumdixerint pux el securiias, eic, f D 'fcpenlinus supervenietinieritus ,et dolor sicut in utero cavil in sanguine unigenitt Filii sui quoein coelis, et quaein terra 30. Qui enim motus inieriores paci- 'habens, el non effugiel *9. Est pax proditoria, de qua scfiptum est. Homo pacts mem tit auo sveravi, ficanl in servilutem et in obsequium Chrisii, qui t qui cum proximo pacem habenl, qui fratres ad paeem EEODEM FESTO. ~leaii qni persecuiionempalhtntur propler justiiiam, Utinam corripial me juslus, in misericordia ", non in ira, non in furore! Domine, ne in furore tuo quoniam ipsorum est recjnumcmlorum"'. Omnes viriutes quas in conslructione scala. coe-- arguas me, neque in ira lua corripias me "8. Ira lesiis annumeravimus, pcr palienliam confirman- esl in purgatorio, furor in inferiro. Sic me corriitur. pias, ne corrumpas; sic emendes, ne destruas, et Nam vidua est virtusquam non patientia firmat. ne de me dicaiur : Deslruxisli eum ab emtinda"'-'". aiieniia siquidem oclava poniturinscalaJacob, et liotte ''. Destructorius polius qtiam purgaloritts P octava redit ad caput. Propterea priina ei ulliraa, niibi erit ilie ignis terribilis, si exspeclavero eura. ""•' Psal..17. '* Eccli. 1. .*4Psal. 119. »» Psal. 6. *6 Psal. 70. *7Isai. 38. "«'~ 4. »91 Pelr. 4. Jcr. «• Maith. 5.. 61 Luc. 21. «» Psal. 9. «'Luc. 8. «* fl Cor. 6. «» Prov. 16. Prov. 3. «7 Psal. "" '' 140. *8 Psal. 6. 69Psal. 88. , SERMO L. — DE UNO CONFESSORE. 706 sibi Qtiomodo pnrgavil Dominus filios Levi ? Sedebii A s in die tremendi jnditii Dei". Millentur ergo impit in i tenebras exteriores, ubi umbra roortis ei nulltis orenim quasi ignis conflans, et emundans argentum ". do. Tunc omttts viotenta prmdatio cum tumuttu, et ve- ( Dominus in irasuaperlurbabileos, eldevorabil eos stimentum mislttm sanguine erit in combustionem «' ignis. Ponet eos ul clibanum ignis in tetnpore vultus * et cibus ignis ". Ipse est qui per Joelem dicil: sui'», id est in temporc suse indignationis et irae. Mundabo sanguinem eorum, qui non mundaverunl i Ignis eorum non exslinguelur, et vermis eorum ttott ". Et quit ex nobis poterii habitare cum igne de- t morielur". Succensus esl ignis in furore suo, et ardebit usque ad inferni novissima ". Ignis sulphur, voranlef Autqttis stabil cum ardoribus sempiternis i n? Melitis esl hic ardere amore Dei, qiiam ibi < spiritus procellarum " : ibi mors depascel eos " : el ibii torquere ardore lerribili. Hic poles mitigare in- i erit fletus, el stridor deniium " : ibi crit siridor ceiidiiini gehennale poenitentialibus lacrymis, sicut < cateiiarum ardenlium, premenlium, urgenlium, et non pueris (ribus faclus esl fornax Babylonfs ventus > consttmcntiiini; ibi, sicut dicit Sophonias, eril roris '*. Igne dilectionis ardebat illa de qua di- i vox clamoris a prima porla, el vox ululdlus a secunda "*. Sicut enim sancli duplicem stolam glorictnm est: Dimissa sunt ei peecaia multa, quoniam < dilexit mnltum '». Hoc igne vehementer arserunt _ l ficationis accipieiit in anima et corpore, ita diploide, id est duplici confusione animse scilicet et pairiarcha., et prophetae, aposloli, martyres, con- I fessores, el virgines, et cstleri qui in sladio hujus 'corporis damnabtintur. Agatnus poenilenliam, fravilaecurrentesobtinueranl bravium, el pro lempo- 'tres, dtim licet; lempus enim breve est, finis durali afiliclione adepti sunt requiem sine fine. 'bius, jtidex lerribilis, poena incogitabilis, inierminabilis el inlolerabilis. A qua nos liberare dignelur El qnid facimus, fralres? quare non acceleramus ut ingrediamur in illam requiem ? Apostolo testc, I uicrita saiiclortim oniniuni qni in sanciis stiis per vocati sumits ut benedictiones baeredilate possidea- i gloriosiis est Jesus Cliristus. Anien. mus '*. Nos aulem de longe videmus palriam noSERMO L. DECNOCONFESSOIIE. slram, et de longe salutamus eam : imo, quantum Dileclus Deo el hominibus bealtis Moyses cujus possuraiis, fugimus, el elongamur ab ea, el pro nihilo habuiiiius lerram desiderabilem. Domine 'memoria in benedictione esl "". Jesu Cbriste, scimus quia in domo Patris tni mullse Si fruclum tlivinaetlilectionis atlendirous, fruclus mansioncs stiiit, ubi parasli sanctis tuis lucidissi-Cternsesaltitis esi, et lignura vilse apprehendentinias niansiones. Habebiteninl unusquisque in selerna btts eam. Hsec est enim charilas, de cujus radice gloria locum, juxia suoruin exigentiam merilortwi. Q bona uiiiversa procedunl; inler cujus fructus comEl tios infelices, ubi erimus? Sane si iniquitates piiiatur gaudium, et pax in Spirilu sanclo ". Ubersi observaverh, Z/omi-ie'**, secundum malilias nostras rima est hscc arbor; unde si aliquis ei impenditur feceris uobis, scio qttia non est nobis pars, neque ad culluram, idipsutn multiplicato foenore fruclum sors in hsereditate saiieloriim. Erimttsne cum virrecompensat. Nam si Deum diiigimus, plus ab eo ginibus, qui comptttruimus in stercoribus nostris diligiinur. Mensuram enim bonam et conferlam, el bibentes iirinam peccalorum nosirorum? Et quse coagitatam, et supereffluentem dabit in sinum conveniio lucis ad lenebras, castilatis ad illecebras, vestrum8I. Dilectio siquitlem vestra, quasi scinlilinundiiise ad iinniunililiain? Non habel.il ille cum Iula ad comparationem illins effusse et abundanvirginibtis locum, qui maculavil inlinilis luxtirise tissimaecbaritalis divinse. Si Chrisium ad dilectiosordibus, aut in corpore, aut in desiderio conciipi- nem prsevenire volumus, ipse anlicipat vias desideriorum noslrortim, el dilectionis suse gratia nos scenli-ecorpus suura.Qua. vero poteslnobisesseconfessio ctun conressoribus, et martyribus, et aposlolis? prsecurrit. Nam ab eo est si eum diligimus, et ut Nos enim nec probavit mariyrii pcena : nec exercuit euni diligamus sua nos dileclione prsevenii^ non poenilentia. rigor : nec insigiiivit vitae sanctiraonia. qttia priores dilexeritnus ettm, dicit Joannes, sed quia Quare vix nemo videbit Deum. Non oporlet uos prior dilexil nos 88.Prior diligit nos, qui in benecum angelis aliquod exspectare consortium; abo- dictionibus suisubique nos piicvenit, sed divinae diininantur enim nos : nam tola conversaiio nosira lectionis irrefragabilequaerimusarguineniuiii.Deus, fetet in naribus angelorum. Reslal ergo ul simus Dei Filius, animam suam pro nobis posuit, cum cum eoctti servivimus, ul eamus ciim maledictione majorem dileclionemnemo habeat, ut animam suam in ignem aelernum qui paratus esl diabolo et niini- ponat quis pro amicis suis ". Hsec dilcctio foriior : slris ejus. Exsullabunl sancii in gloria, nos torqneftiit quam vila, quia vilara abslulil; forlior fuit bimtir in gehcnna. Justum enim judicium Dei est, quam mors, quam etiam destruxit qui mortis hateste Apostolo ad Roraanos, ut quos benignitas Dei, bebat imperium, el morlem omnino absorbuil et ei patientia ad poeiiitentiain non adduxit: sccundum delevit. Prseter hanc generalem et comnmnem diduritiani suam, et impoenitens cor, iram rescrvent leclionem, in qua ef per qtiain vult Dominus om705 "Malac. 5. 71 Isai. 9. "Joel. 3. '* Isai. 53. '* Dan. 3. "Lnc. 7. " I Pctr. 3. "* Psal. 129. •*• wRom.!2.- 78Psal.20. 79lsa.60. Deut 52. 81 Psal. 10. 8* Psal. 48. 83Malih. 8. »4Soph. 1. 453 ^Lcclj.4.5. »»GaI. 5. <" Ltic. 6. 8SUoau.4. 8»Joan. 15. PiTROL. CCVII. 23 707 . PETRI BLESENSIS SERMONES. *7i)8' ttes salvos fieri, el ad a§xiiiovem stti noroinis ve- A potestaiem irw lum 10? De miseriis eliam dicil: K nire 90 : esl alia dileciio, infusio scilicei gratise ei Quts sapiens et cttttodiet hmc, el inlellicjetmisericorinfusse conversalio. Hsecest quse bominem dileclnm dias Domini " ? Ule siquidero qtti in veritaie Deo facit. Cerlissime autem constat eum a Deo Deum diligit, nam ipse est qui a Deo diligitur, indiligi qui Deum diligit, et quoniam dileciionis pro- ter iram el miscricordiam Dei oculo perspicaciore batio est exhibitio operis ", constal denuo quia is discernil; scil quia flagellat Deusomnem filiumquem Deum diligit qui Dei mandata cuslodit. Si quis diligit'»; et ideo cor suttm deliciis aut divitiis, si afliuant, non apponens, omne gaudium exislimal diligit me, ail Domintis, sermones meos servabh '\ Diligamus, dicit aposlolus, ttott verbo, vel lingua, cura in varias tcnlationes inciderit. Iste procu) sed opere el veritate". Ideo procul dubio Deum dubio et elecius et dilectus est a Deo; seBEceli..5. ,0„ 710 SERMO Ll. — DE CNO CONFESSORE. ab a cjns lemporali gcncratione assumit evangelirae gamur, in lenitate vero et mansueludine exemplar A narralionis inilium. Marctts leoni assimilatur, qtiia el forma vivendi aliis existamus. Sane lenilas in n circa Christi resurreclioiiem specialiter versatur. liomine notabilis esl, nisi aliquo sale rigoris con- c Unde in die Resurreclionis Evangelium ejus in Ecdila sit. Unde et in Heli lenilas damnata esl. ldeo- L ciesiarecilalnr. Lucas significaiur in vitulo, qnia qne cum Magister veriiaiis dicerel: Discite a me c circa narralioneni Passionis specialiler intendil. quia iri!« sttm et humilis corde ", ul sale iHimiliias c Viinla enim hoslia sacerdotalis est, unde el a sacondiretur, pracmisit salem liabere in nobis. De V c crificio incipit. Joannes designatur per aquilaro , fide illud dicimus, quia cum jusws ex fide vivat ", quia divinani gcneraiionem quasi luha incomprefides non vivificat, sicul niortifical, nisi socia dile- q liensiljtlis tbeologise intonat. Cseteris gradienlibus ciionis exislai. Multi cnim credunt, sed fldes eis h in ii lerra cuni Christo ; ipse tanquain aquila , imo potius est ad moriem. Nam, cum daemones credanl plus quam aquila omnibus cseteris allius volat. El ciconlremiscanl; isli deleriores infidelibus el dse- p licct singuli speciales et proprias intentiones haiiioiiibus credunt, sed non diligiinl; credunt et om- li b beaul circa Cbrisluni , quadriperlila tamen esl sini.ino conleninunt. Ideoque in die irsesibi lliesanrizanl.terribi-e judicium , el qui modo non timent, gulorum iiitentio; dum de Chrisli Nativilate, Pasg sione, Resurreclione et Ascensione loquuntur. efc, ab audiiione inala non limebunl **, pro abysso s 1 maliiise sure habiluri ignis causa linioris el horroldeoque et hsec aniroalia quaitior facies habere videnlur. Erant, inquil, qualuor facies 'uni ". Vel ris abyssum, elprocontempiu damnationis selernae i ideo dicuiitur habere qualuor facies , quia deillo supplicium. Quam a nobis avertere dignetur , cui i i _ interprelatnr sponlaneus, id cst Christus, speciosi sunl pedes evangelizaniium pacem, cvanqui pro nobis sponie niorti se oblulil. Oblalus est ( gelizanlium bona, sed non orones obcditinl EvangeCfiimq\iia ipse voluil "~. Htijus aurigic qualuor evan- C I 1lio; iino vel pauci vel nulli. Cum enim Evangelium doceat mundum contemnere, pauperialcm diligerc, gelislae iuielligunlur , qui verbtim salulis olira per < viiam pracsentem odio habere, coelestia et setern.i quatuor parles miindi publice deferenles frucltim " feceruni muhipliccin, et de semine verbi Dei mul- 1 tanlum quserere; nos Evangelium poslponen.les, et derelictis quadrigis Aminadab quse ducunt ad viiam, i liplices manipulos iusiitiae reiulerunt. Conquerilur currimus in curribus Pharaonis ad moriem.Currus ergo Ecclesia qtiod bodie alligalum est verbum < Domini in ore prsedicatorum , plicalus est liber, et 1 Pharaonis mulliplices sunl; quos in hac regione bi quibus coromissa eral annona Dominici vcrbi, i noslra ssepius invenire possurous, et videre. Est frumenla abscondunt in populis, et evenit verbum < currus maliiiae, currus luxuriae, currus avarilise, illius lamenlatoris propbetae: Parvuli pelierunt pa- • currus superbise, currtts invidiae. De aliquibus dicanem , et non erai qtti frangerel eis". De liisquai mus, ut in eorum forma aliorum formenlur exeropla. Currus raalitise babet quatuor roias, saevitiain, iindrigis, et de rolis earum diclum esl in Ezecbiele ' 8. i Quia eral earum siiniliiudo una quasi esset rota in < paiienliam, audaciam", impudeniiam. Veloces sunt medio roim, in quo noiatur quod unum Teslamenrolse istse in raalum, velox est currus iste ad elftintum alleri Teslanienio esl siroile el ronforine. Nara r. denduin sanguineni. Currus luxurise qualuor habet -. sicui in Veteri Tesiamenlo erant prsccepla judicia rolas: ventris ingluviem, immundilise libidineni, et promissa, sic et in Novo. Sicul unus ibi Legislavestis molliiiem, soporis etolii resolutionem. Roiae tor et riiulti ininistri: sicut ibi diiodecim prophelae quibus avaritia trabitur, sunl lcnacilas el rapacitas, ex una parte, ei ex aliera qnaluor; sic in lempore sollicitudo babendi et limor perdendi. In omnibus islis curribus leroones sunl Dei conleinptus, el obgralia: sub Clirislo, LXXII discipuli sunl constiluti, xn apostoli, iv evangelistae; qtiorum testimonio taro livio mortis. Alios currus de exercilu Pharaonis sibi polest formare ad libiluni diligenlia singulorum. septuaginta duoruro , qiiam ,xn praedicatio firmarelur , et scriptis generaliter publicarelur. Isli quaIsaias 31 : Mulliplices sunt ejus eqtu el innumerabiles ttior in Ezechiele et in Apocalypsi Joannis per quadrigm ejus. Verumtamen quia scriptum cst: Hi qnaliior animalia designati sunt. Mallbseus prsefi- in curribus el hi in equis ; tws aulem in nomine Doguralus est per boiiiinem , quia ejus inlenlio in mini Dei nostri ~". Oraissis curribus Pharaonis in Evaugelio csl circa Cbrisii humanitaicm : unde et quibus esl aniroarum perditio, revertamur ad qua»' Matih. 11. •' Hebr. 2. '* Psal. 11). •«Uom.l. ,1Cap. 2. »» Psal. 19. '« Cant. 6. " lsa.55. " Thren. 4. •« Cap. 10. "Cap. 1. PETRI BLESENSIS SERMONES. 712 L drigas Aminadab, in quibus est salns, sicui prophe- A ejusW. Vellet enim amicus et donicsiicus ille, qiiO-J la dicit: Quts ascendet super equos tuos, elquadriab ipsis susientalionem usurpares lihi ia.in.uld prb" ? Sicut habet Phurao currus suos, gm tum salvatio prium, suo lantum desiderio salisfacere voleris, et sic suos equos suasque quadrigas habcl vesier Ami- selernum tuse animse dispendiura non altenilens. Unum libi dico : si quidpropriuin habes, jam non nadab. Nonne quadrigam faciuni juslilia, prudenlia, habes aliquid commune cum Cbristo. Recorfiare lemperaniia, forliiudo ? Nonne hic esl currus et quadriga Eliae? Istaro quadrigara irahuiit non soluin quia mortuns es mundo, el parentibus luis et comreligiosorum, quatuorevangelista.,sedquatuorstatus planiatussimilitudini mortis Chfisli.Tuani ergo vi^ lam, qnse abscondila esl cum Chrislo, in Deo noli incipieiilium, proficienlium, currenlium, pervenienlitiin. Vtiltis videre quadrigas nostri Aniinadab, perdere pro eis, quia de tua perdilione non curant; dummodo a le qualilercunqr.e quod voltmtobliiieant. eunles ad vilam seternam adeo mulliplices sicul Vocavil vos Domintts de _Egyplo hujus saectili, de sunt quadrigse in nundinis. Una quadriga est devomari hujus mundi, de medio pravse ac perversa; tio, oralio, leclio, meditalio. Alia qnadriga est cordis contriiio, oris confessio, peccali salisfaclio, de- naiionis. Nolite ad eam recurrcre ; nam recursus licli evilatio. Est el alia quadriga odium mundi, iste, recursus ad inferos. Vocavit vos Dominus-' de ^ medio conlemplus sui, compassio Christi, ainor Dei. Sed Babylonis, de Ur Chaldseorum, de teloneo Mattlia:i. Agnoscite vocalionem veslram el perseveel fides Incarnaiionis, Passionis, Resurreciionis et fate in ea : non Maltbseiis ad leloiieunl, nec vos reAscensionis tiiiam quadrigam amplissime lihi faciunt. Est alia forte auguslior, puritas conscienlise, deaiis, fralres, vel facto.vel desiderioin /Egyptum. asperitas viuc, liumililas obedientise, ausleritas di- Seio quia de partibus illis frequenter veniunt sciiipbes el ranseet musca _£gypli gravissima. Non isia, sciplinoe. Si sacrae Scriplurse volumina circa inquisitionem lalium diligenter revolvanlur, prius dcfi <(u_eso,non ille esus carniura vos subvertani: sitis nieinores.vocaiionis vestrse. Veni, inquil Doniimis, ceret lingua quam verba. Sed quid est quod dicilur, quia Spirilus vifae eral in roiis, nisi quia vita aeter- vocare peccalores ad panilentiam ". Matlhaeus littic: dicto aut edicio potius causain tledit. Omues siquina est in evangelistarum Scripliiris? Ideo animalia dcm peccavirous, et egemus gralia Dei 40. Si eniiu ibant et non reverlebaniur; quia spreiis teroporadixerimus qttod peccalum hi nobis non est, twsmetlibus ad ccelesiia suspirantes, iiequaquam ileruin ad lerrena reverluntur. Nam qui semel ad aralrum ipsos seducimus, et verilas in nobis non esl 41.Et" manum misit, si relro respicial, indignura se judicat qttis confidat se habere mundum cor? Cum oiiinia regno Dei ?*. Ideo eoruin quse relro sunl obliius, Q bene fecerirous, dicit aposlolus, dicere deberous dicit Apostolus 3S, ad anteriora me exiendo. Hoc quia servi iintliles sumus''K Nam, juxta propheiam, otiw<.s justilim nostrw quasi pdnnus menslrualw 4*. bodie nos erudit elinformai exemplo currus et auQtiidauteiii dicaro de nnbis ssecularibus, qtii sancloriga verl lsrael bealus Matthaeus, qui semel vocalus a Domino, el de teloneo assumpius, non itertim ad rum conversionem audimus el vidcmus assidue, et in nullo conlerimur aut movemur ? Hodie, dicil Dovectigalia et ad opera mundana reversus esl 36. Et si Petrus post conversionem ad usum piscatorise ar-- miims, st vocem meam audieriiis, nolite obdurare corda vcstra 4*.Nos vero more aspidis surdw et oblis redierii; isie tamen ad mundanse occupaiionis turantis aures suas ad vocem Chrisli obsurdescianguslias, et ad vomilum prioris vitse non rediens, mus 4", et obluramus aures nostras, ne audiamus nobis conversionis exemplum elformam exhibuitin bonum. Non possumus causari quod Dei gralia noperseverantia sanclitatis. Ibant, inquit, antmalia, bis desit; sed ipse causari polest quod ejtis graiise el ttori revertebantur "7. Certe paiiem cum islis aniinalibus iion babeiis, si posiquam exivistis de nos desiimus, el quolies vocat nos ad salutem, claujEgypto hujus sseculi, iterum affeclalis allia ei pe- dirous cordis ocnlos, el ei verlimus bumerum recepones iEgypti. Porro mullisunl qui cum sint inundo " denles. Desidero lanien frequenier omnia reliqnisse pro Chrislo, omnia fecisse vellem, et affeclo frenuni lnorltii, tracli affeclione parentum, elsi iion pediobedientiae etjugttm volunlariaepaupertalis. In voto bus, lamen affeciibus ad sseculum reverluntur. Sehabeo qttod ex loto converlar; sed hinc socia puduclrix illa pessima el blandissima adulatrix parenlum affeclio, multos in seternse perdilionis foveara sillanimitas, liihc amica carnis affectio, binc divina trabil, dum amor qui in eis mortificatus eral, occa- arobilio me distrahunt, et a proposilo conversionis et sanclse conversationis averlendo perverlunt. sione parenlelse iierum reviviscit. Sic ergo primam Scienler itaque desipio, et prudenier pereo, nam fidem irritam lacientes amanl in aliis, quod in se pravi esl differre salulis proposilum et pceniientiam odio habent ; et amorem carnis obumbralse charilaprolongare usqtie in exiremse yitae arliculuni, el lis imagine pallianles pro amicis et domes.icis suis ' inortis scternse periculum. et creduliler animas suas. Aroicis et poaiinlstulie Scio qnia ierribilis est Dominus in jttdiciis supef domesticis suis dico ; sed inimici Iwtninis domestici 33Hab. 5. 34 Luc. 9. 35Pbil. 3. 3SkMaith. 9. 37Ezech. 1. 3flMailh. 10. 3. 41IJoan. 1. 4»Luc. 17. "3 Isai. 61. *'"P.sal. 94. 43 Psal. 57. 39 Mailli. 9.' *> Rom. 711 714 SERMO Lll.— IN DEDICATIONEECCLESLE. filios hominum 4«,el tamcn ejus judicia districta, et A dia gralisp, et devoiionis accepta oblatio, el in letnsubii.a vii non limeo, vel liniere dissimulo. Nonne pore hacttndiw facttts est reconciliatio ". Locus iste dissiinulal qui vulneralus ad morlem, salularem volentibus commorari in eo, domns est oralionis, respuii mediinam? Medicina peccalorum pcenilen- domiis refeclionis , domus requielionis. Oralionis lia est. De boc Salomon dicil : Jllfid.eitiamcreavil siciit scriplum esl: Domus mea domus ordtionis voAUissimus,el sittlti despiciunt eam *'.. Nonne cognali cabilur 61; dorous refeclionis : unde dieitur :-St«t( el amici nostri singulis fere tliebus snbiio casu ra- adipe et pinguedinerepleatur anima mea ". Habitanex pjunlur ad moriem? Tendil in eos Dominus arcum les reficiiiiitur HOJI solo patte, sed ex omni verbo suum, et in eo paravit vasa moriis *'*, dans nobis si- quod procedit ex ore Dei 63. Locus requietionis esi; narii super habiialores giiificationem ut fugiaraus a facie arcns. Nos aulem nihilominus seqnenles vaniiales et insanias falsas, ejtts loci Spiri.ns Domini requiescit. Super quem, liliganitis, sedificamtis, congregamus, non alten- inquil, requiescet Spirilus meus, nisi super humilem denies vocem illam tonilrui terribilis, et lubse jtnli- et mansnelum et iremenlem ad verba mea 64? Hic cialis : Sttilie, hac ttocle repetent animam luam a te. csl loctis requietionis Jacob. Legitur in Genesi, quia Quw pwparasti cujns er.unl48?0 fons misericordiae, cum Jacob egressus de Bersabee, pergeiel in Hao miscficordia, o bonilas,obenigiiilas, Deus, nedereran, volens in nocte quiescere, stipposttit lapitlem linqttas me, irahemepost le; pedem movere non pos- capiti suo, el vidit scalam in somnis el angelos sum, quia infixus sum in liino profundi 49;pneraltis asceiidentes et descendentes, et Dominum innixtiln etiaro sum, qttiainiqtiilates mewsupergresswsuiu capul scalse. Cnraque evigilasscl, aii: Ve.re Dotninus est tneum *°, confido tamen quia si rae traxeris, ciw- in loco islo ". Jacob supplanlalor; Bersabee puteus ram in odorem nttguentorum luorinn ". Si ad nu- abyssi el desperalionis. Profcctus Bersabee pcrgeptias quaeparalse sttnt intrare aul nolo, autneqiieo, bat in Haran, quotl inlerprelaltir sublimis ; sed tu rne, benignissiine Jesu, compelle inlrare "*, quia si ilerutn qniescit el dorroit in loco, qui dicilur Betbel, perie non iniravero, intrare noti.possuni. Qui vivis id esl riojims Dei. Hsec esi forma viae el viloe noel regnas Deus, perorania ssecula sxctiloruro. Amen. strse ; qui egressi sumtts dc ptiteo interitiis, de puleo iniquilaiis el dcsperaiionis, de quo jtislus orat SERMO LII. 1NDED1CJ_TI0_!E «l tion tirgeat super ettm pulens os suum "~. Sic et ECCLESI.E. Jerusalem qnw wdificatur ul civitas , citjus partici- Abraliam quatidoqite egrcsstts est dc Ur Chaltlaeortim 67, de polestate dsemonum, el incendio viliopaiio ejus in idipsum "'. Tripliciter accipilnr Jerusalem , civitas illa san- rj rtini. Dormiiis in iransilu hujtis vilae, inter medios guinaria, quse occidit prophetas, de qua dicilur : cteros", inler duas sortes, inter mundanam vilam iVottcapil.perire prophetamexlra Jerusalem °4; quam quam fugilis, el supernain quam quieriiis. Est inposuil Dorainus in signura et porlenlum omnibus ter vos qui dormit el quiescil. Sed terrena sapienli.i iclerna. retribulionis prseroia non attendil. De civitatibus, in argumeniuni irseel indignationissuse, lapidem oneris, lapidem offensionis in gentibus. Est quicte istius dictum esl: Viderunt eum hostes, et el Jerusalem Ecclesia mililans, qnae habet taberna- deriserunt Sabbala ejus ". Angelos aulem aspicil culum suum sub sole, et militat in lerris. De ista di- qui non in terra, scd in lapide adjulorii caput pocitur : Surge, illuminare, Jerusalem "". Est el Je- nit. Qui in terra dormit, qui iu terrenis sepultus riisalein triumphans Ecclesia congrcgata ex angelis csl, nequc corde, neque oculo vidit. Qui autem in ct spirilibus bealorum. De ista dicil : Jerusalem lapide Chrislo quiescit, ocnlis quidem clormieiis cortle vigilat, el angelos videre ineretur. Ego, inquw sursum esl, libera esl, quw est maler twsira °\ Est eiiam el Jerusaiem quaria , modica ct exilis , quii, dormio, el cor meum vigilcit'". Qui autem in qtt-p., licet noii sil civilas, laiuen esl ut civilns. terra dormii, quia lerrenis occnpatus est, oculos ldeoque et illara intelligo, quando scriptum esl : riausos habet, sicut in Ezechiele scripiuin est: Jentsalem, quw mdificatiir ul ctvitas. Nec ehim vere D Terra autem sit ad feneslras, el fenestrm clatism 71. es- civiias, quse csl «I chilas, nec vero caslrorura Vos, dileclissimi fratres, qtti exivistis de Bersabee, acies, qtiaeest ut castrorum acies ordinata "'. Politis de puteo mundanae malitia. ut yenialis in Ilaran, «sl domtis qnam civitas, et vere doraus, quiadomtis id est in excelsum, in loco estis in quo Iiictalus est Dei et porta casli"'. Si amein domtis Dei est, videte Jacob. Vos atilem pugnare et Iuctari oporlcl, non ne per eam transeat incircumcisus et iminundus. solum adversus aerias potestates nequitiae in cceDomum tuam , Domine, decei sancliludo "'. Domtis lestibns, sed eliam adversus angeluro Dei. De Jacob i_ta, locus iste ad hoc Deo dcdicatus et sanclilica- siquidem, cujus imilaiores estis, scripluin esl qnia lus est, III iii ipsa placabiles hostise offeranlur Deo. coiiira Deum fortis fuit; Deum siquidera luclaiido ln teinpore placationis factus esl locus iste custotenebal, dicens : -Votidimiilam te, nisi benedixeris "Psal.l.5. *7EccIi. 38. 47*Psal.7. 48Luc. 12. i9 Psal 68. «° Psal. 37. »lCanl. 1. »*Lnc. U. !K'i!. 121. »4Liic. 15. ""lsai.CO. "" Gal i. " Canl.6. »8 Gen. 28. °~ Psal. 92. 60 Eccli. 44. •Ma.ih. 21. 6S. sal. G2. 63Matth. 4. 64Isai. 66. '" Gcn.28. 66 Psal. 68. -*'Gen. 11" 68 Psal. 67. P ' 69 thren. 1, 70 Caiit. 5. ' Ezech. 41. • 715 715 PETRl BLESENSIS SERMONES, 716 tnt/ii". Quod aulem cum Domino, et non cum an- A niulti invenernnt et non tenuerunt. Beaius autcm _ gelo luctatus sit, ex verbis Domiiii patei. Cur, in- qui in snprentia morabitur. Salomon invenit sapienquit, qumris nomen meum, quod est niirabile? Et lluiii, sed non est moralus in ea, qui pcr feminas Jacob : Vidi Dominum facie ad faciemT 0 felix alienigenas alienatus a sapienlia insipiens facius 3. lucla! 0 desiderabilis pugna, qtisc frucium bene- esl. Sed ei philosophi sapieiiliain invenerunt; nec «iiclionis exiorsil! Si nervus femoris langiliir, non in sensu cogitaverunt circumspectioiiein Dei. Qui est curandum. Utinam non solum nervus femoris, cum Deum gloriw cognovissent,non sicttt Dontinum unde propago generationis erumpit; sed loium cor- glorificaverunl, sed evantteruni in cogitaiionibus pus adeo desiccetur et morlificetur, ut moles cor- suis, et obscnratum est insipiens cor eorum, e't dati porea sensum multa cogitantem non deprimat, sed sunt in sensum reprobum, servienlespoiius ereaturm spirilus a lerrcnis et carnalibus liber in Iiaran, id quam Creatori»'. Summa sapienlia esl qiiam niunest, in sublime ascendal I Gloriatur Deus in lucta dus iste slultitiam reputai, sapientiatn Chrisii, imo Iioiniiiis. Non est lucta, quando quis oral et effiin- sapientia Christus esl: 9111, jiixtaAposiolum, facius dit quasi aquam cor suum, et tamen Deus oralionera est nobis a Deo non solum sapientia, setljustiiia, et suam repellit ad lenipus, ul ille loiiins compunga- sanciifieatio, et redemptio". Ideo Paulus sapienlise tur. Ille ilerttm iraportune inyadil Domiiiuin, et biijus scholis addictus : Nihil, inquit, arbiiralits fortius apprehendens dicit : Non ditnittam te donec sum me scire, nisi Christttm Jesum et hiinc crucibenedixereris mihi. Stetit Moyses in confractione fixum "4. Bontnn est inqnjrere el lenere hanc saadversus Dominuro, el lenuit roanum ejus ne dele- pienliam, quse esl sanclificalio et rcdemptio. Cum ret Israel '*. Ideo Jeremias deplorans non esse si- oniuis alia sapienlia sil inflalio et perdilio, hujtis milem Moysi : Forlior, imjuit, Domine, lu'fuisli et scholse dtscipulus esse non potes. Q«i nott renuninvaiuisti '". El alibi: Aporiatus esl Dominus,quia tiui omnibus quw possidet, non polesi esse metts iion est vir ; et non est qtti occurrat ei'". Sed el Do- diseipulus : imo qui non odil palrem el matrem et iniiius per Ezechielem : Qttmsivi, inqitil, virum animam suam, non tst me dignus". Bone Jesu! q i interponeret tepem, et staret opposilus contra me quid fecisti nobis sic *"? Moyses allulerat onus, pro terra ne dissiparem eam, el non invenin. Et quod neque nos, neque palres nostri portare poluealibi : JVo»esl qui exsurgut et leneat me '". Accin- runt 87. Sperabamus quia veniens aHeviares onera gimini ergo virtuie, et eslote filii fortitudinis; rapite nostra, et nunc aggravas inanum tuam. Nonne saper violentiain regnum coelorum: nam a lempore lis erant graves manus Moysi? Venisti ut scorpioJoannis regnum calorum vim patiiur '•*. Yos igitur Q nibiis nos csedas? Quseris materiam irasccndi nosi forliterin inccepto agone coiilendilis, iion solum bis, et perdendi nos. Nonne tu es Jesus Salvaior, rapielis regnuni coeloruro, sed ipsuro regem coelo- < 11011 el perdiior.? Quare prseeipis quod non possum, rutn. Tot vulneribus confossus est, lot flagellis af- ] patrein videlicetel mairem, el animain ineam odio flictus, lanturo sangtiinis per sudorem, per verba, I habere el diligere iiiimiciun? Durus esi Itic sermo, per lanceam, per clavos einisit, qttia curo esset < quis potest ipsum audire " ? Ad alias scholas el speciosus forntti prw fitiis liominumTS'', am non est i irem, el alium magistrtim mih'. eligerem : sed auj in eo species neque decor. Sed et illa chariias < Petrum respondentem,. el pro se el pro aliis : dio adhtic tlnrai, qusc illum vicit ei exinanivit usqtte ad -i Domine, ad quem ibimus? Verba vilm wlernw hanioriem. Non polerit vobis resistere, si imilalores 'bes". Si fingis laborem in prsecepto, el duritiam fucrilis iilius charilaiis. Si diligilis Chrislum sicut i sermone, tamen scio quia magna esl mulliiudo in dilexit vos, permitlet se vinci, el gaudebit se et < dulcedinistum, quam abscondisli ihnenlibuste 89*. rcgnitm suuro capi. Gaudebitis el vos, sicut qtti Ergo sperabo in te, cujus non polest sapientia Iwtanlur in messe,sicul viclores,cupta prwdn,quando I falli, potentia vinci, benevolenlia fatigari, charitas dividunt spolia 80, rccipientes mercedem laborum i minui. Si fiagellaveris, si corobusseris, si secueris, vesirorum in ccelesit Jerusalem, visionem stipernse " s occideris roe , sperabo in te, Domine: duuimodo si pacis, visionero, apprehensionem et benedictioncni : adjuves me et doeeas facere voliinlatem luarn, fae illius, qni est vita a-terna Jestis Chrisliis, qui est I tantum, Doinine, signum in boiiiiin, ui quserara le, bencdictus in sscetila sscculoruni.Aincii et < sperem in te. Boiius enim cs speraniibus in te, SERMO LIII. t aniinse quserenti te 90. Scio quia qui libi serviunt DE SAPIENTU MULTIPLICI non 1 sunt onerati, imo honorali, qnia nimii honoBealus vir, qui in sapientia sua morabitur, et qui t sunt amici tui, Deus. Scio quia omne jugum rati in justilia meditttbitur, el in sensu cogiiabilcircum- s servitutis acceptiim est in meraoria dulcedinis luse, spedionemDei 81. j jjuxta vcrbtiin lsajae dicenlis : Comfiulrescetugum Mulli qusesierunt sapientiam el non invenerunt; a t. facie olei". Fralres, sanctus isie cujus liodie 79 Gen. 32. 73 Ibid. 7> Psal. 103. 7" Jer. 20. 7eIsai. 59. " Ezech. 22. '» lsai. 64. " MallhII. 79*Psal.41. 80Isai.9. 81F,ccli.l4. 83Rom. 1. 83ICor. 2. »*Cor. 2. 8»Xiic. 14. 8,Luc:3. 87 Acl. 1S. 6S Joan, 6. s9lbid. S9'Psal, 50. "Tbren. 5. 9,lsai,10. 71» 717 * SERMO LIV. — DE SACRIFICIO ALTAKIS.. niemorra in benedictione est, nec in schola philo- A i spensal Altissirous, ul quos diligil dubios de dileciione sua semper efficiat, ut quanto sunl incersophoruin, nec in libraria Justiiiiani sapienliam quaesivit, eam tamen invenit, et iu sapientia mo- liores, lanlo sint hnroiliores. Beatus enim qui raus, eam verbo et exemplo docuit, et quasi stella semper est pavidus". Nunc'niiilil dura et aspera; in fiitnamenlo ca.li prse cunctis doeloribus noslri nunc indulget blanda et prospera, visitat diluctilo el temporis gloria ei bonore fulsit. lfa, Domine, pro- > subito probat,nunc niortilicat, nunc dedttcit'atlmiseras per Danielem, el sic implevisii in islo : inferos^ nunc retlucit, nunc pauperem facit, nunc Qui docti, inquit, fuerint, fulgebunt sicul splendor dilat, nunc bumilial, nunc subleval. Et in his omnibus suse proventuni g-ratiseoperaiur. Dicit tamenfirmaihenli, el qui qd jusliliam erudiunl mnllos, quati sieilor in perpeluas miernilales '~. Sermo siqui- Paulus : Bonum cerlamen certavi, cunutn consumtlem ejtts vivus, el efficax, el penetrabilior omni mavi, fidem servavi. Reposita esl mihi corona jttsligladio ancipiti", lanto lepore dulcedinis, lanta tiw, qudtn reddel mihi Dominus in illa die justus gralia urbaniialis etsuavilalis cnituil, ui, eo lo- judex". lileo etiam dicit : Certus sum quia niliil qneiile, non viderelur homo, sed angeltis loqui. me separabit a cJtarilale Dei". Sed certe Paulus Oninia eliam ejus scripta faciillatem huiiiaii_einerat, elad tertium coelum raptus fueitil, qui sic veiiiionis excedunt, et polius digito Dei quam bu- confidenler loquebatur, ipsi licebat dicere : Vivo mano ii genio diclala et scripta fuisse credenda ego jam uonego,vivit vero in me Chrislus"". Ila sunt. Iste apueritia sapienliam qusesivit, et alfluens Cbristo adhseserat, ut essel unus Spiritus ctim eo : prtidentia circumspeclionibus el miractilis corusca- ipse tamen quasi reprobari limeret a Doinino, alibi dicit : Casligo corpus meum, el in servilulem redigo, vil. Ipse tanquam Dominicsevinese slrenuus cullor, in sanctitate et jusiilia coram ipso , omnibus diebus ne cum atiis prmdicaverim,ipse reprobuse(ftciar'.&o') vitm suae94, nullam diei lioram ducens vacuam, quetn non reprehenderat cor suum in viia sua, de de virtuie in virlutem", de gradu in gradum per- vila selcrna securus, et de hac incerlitudine lofeclionis ascendens, diero sancliiicationis in se quens, Scio , inquil, quia in carne mea videbo pienissime consummavit. Sicut de eo et consimili- Deum Salvatoremmeum'. ldem eiiam dicil : Quanbus seiibii Salomon in Proverbiis : Jttsii semita lus ego sum qui respondeam Deo"? Si babuero quidquasi lux splendescensprocedil, ei crescit usque ad piara jusium non respondebo , sed meum Judicem tleprecabor. El cuiii invocanlem me exaudieril, non perfecium diein". Laxerous itaque , fratres , et resolvamus linguas noslras in laudem Domini, qui credo qnia audierit vocem meam. In lurbineenim miri.icavil hodie sancluin siiuiii. Scimus quia bra- C conteret me, et sine causa non concedet requievium sui cnrsus assecutusest; et ad porttim navi- scere spiritum meum. Manifesle videtis quia cer • gans feliciier introivii in pofenlias Domi.ii, in liiudo illa, quse in Paulo et Job convalescit na? abyssos Iticis selernse. Ideoqne nos ei congaudere leropus , in eisdem ad lempus evanescil. Qui erg» oportel, qui de Jabore ad prsemium , de mcerore stal, videal ne prsesumat et cadal\ El quis praesuliiijiis saeculi ad gaudium transiit angelorum. Licet meret babere mundum cor? Omnes justitice nostrse anima ejus, dum sapientiam quserebat, solerel in qttasi pannus menslruatw". Cum omnia bene lecelinjiis peregrinaiionis exsilio devola metlilatione rinius, dicere debemus quia servi inuliles suinuse. penelrare calos , isiipernas mansiones intrare, di- Breves dies hominis sunt;pauciias dieruni ineoruin stint ejus7; versiiales aroo_nitatum circumspicere, salutare (inielur brevi?Et tioDtfsol.usOomijiMsgut patrcs, prophelis, aposlolis , mariyrum cboris , el sed in proximo veniel dies, elilluminabuiitur abscondita cordium, el videbil unusqtiisque utruni confessorum coniempiaiionis vehiciilo interesse, oninia lamen perspeculum, et in renigmale liinc sit dignus aniore an odio. Yiderequod vos Dominus videbat. Nunc aulem revelala facie in splendoribus inveniai in sapientia commoranles. Summa sapienlia est non Platonem Iegere, non Arislotelis versanctorum, videt eum. quem angeli coiicup.scuni, cl ;n sapieniia quam quoesierat, quam aifectaverat ' sutias inversare, sed Christum diligere, Cbristo in Iiujus corporis ergastulo positus, solulus vinculis servire, el in hac servitule gralissima elfructuosa carnis, juxla desiderium aninia. suae contemplando libenier, efficaciter,fideliter ac finaliter permanere. mor::lur. Bealus, inquil, qui in sapienlia morabi- Sic fecit cl docuit Paulus; sic fecil el docuit Bertur". Nunc euro secure beatiiin dicere possurous, nardus : qnorum silis imitalores, si bealitudinis qui dum percgrinaretur a Doinino , dubium erat eorum vultis esse participes! Quod nobis praestarequcin exituin essel babiturus. Et.quis in hac terra dignetur Jesus Chrislus, qui est benediclus in SLCdissiniililudiiiis de praeroio vitae 3.ttnia» polesi esse cula sa.culorum. Ainen. securus? Quis scii si est dignus aniore an odio? SERMO LIV. Quisscit quid crastina pariat dies? Mirabili enim ALTAItlS. DE SACRIFICIO arie et inirabiliori charilale ila gratiain suara diTeste Apostolo, qui seciiiiduni legem offerunt '-'»* »an.'12. ".Helir. 4. '*Luc. 1. 8llProv. i: 96Eccli. 14. »7 Prov. 28. S8I! Tim. 4. 991.om. 8. "°Gal. 2. 'lCor.9. 2Job. 19. 3Job. 9. *I Cor. 10. »Isai. 4.. 6Luc. 17. MITiro. 2. PETRl BLESENSIS SERMONES. 720 munera, cxemplari el umbrse ccelesiium offerunl*. A esse sanctoriim viam. Talia ergo oportult essesacraChristus atitem melioris testanienti mediator est, menla, in quibus esset significalio veritaliset vcrimelioris dico sicul ab eodem Apostolo sumpio de la.s significaitoiiis. In promissis amor snggeritur, in Jeremia proplieta lestimonio demonstratur. Ecce judiciis liroor incurritur, in prseceplis vila geritur, dies veniunl, dicit Dominus, el consummabo super in sacramenlis Christi gratia figjiraiur et dalur. domum Israet,et super domum Juda leslatnenlum Lex qnitlem per Moysen dala est; vetilas autem per novum, non secundumleslameiutim.quod feci patribus Jesum Chrislum '*. Si ergo Cbrislus veritas, imo eorum in die qua apprehendi manum ilhrum, ul quia ipse est verilas; si in Chrisltini crediuius, creeaucerem illos de lerra JEgypii*. Teslamentum di- damus et Chrislo. Ipse enim esi qui dicit: Ego sum versis modis accipitttr in sacro eloquio, voluntas, panis vivus qui de cah descendi **; ipse est maiina el ordinatio leslatoris. Unde Aposlolus : Hominis reiiciens, ipse est agnus qui iinraolabatur et mantestamentum nemo'Spernit, aut superordinat' 0. Et ducabalur in lege : ipse enim se nobis obtulit in alibi : Testamenlum in morle confirmatur". Dicitur cibum cl pretium, qui patres nostros reficit in manna; etiam leslamenlum colligatio impioruin, juxta in pane nos reficit, et implelur in eo quod scriptum illud : Adversus te testamenlum disposuerunl la- esl: iVotiissupervenientibus vetera projicielis, et vebernacula ldummorum el Ismaelilw ". Dicilur tuslissima veterum comedetis*".Vetera sttnt sacrificia eiiam teslaroenlum promissio Dei, juxla illud :Disveteris legis, quae offerebant Aaron,.et filii ejusjuposni testamenlnm electis meis, etc. 13 Et illud : Me- gulanles lilios arielum, effuiiiienles sanguinem vitumor fuit in smculum lestdmenti sui, quod mandavit loruro et hircorum. Velustissima autem veterum in millegenerationes '*. Et testamenlum mors ceierna, fuerunl panis et vinum oblala a Melchisedech figusicttt scriplum est ih Ecclesiasiico : Memor eslo rantia sacramentum Christi, de quo juravil Pater : Tu es sacerdos in mlernwn, secundum ordinem Melquoniam non tardabit mors •». Et teslamenlum inferiorum quod demonslratum est libi. Chrislus ati- chisedech ". Novis ergo supervenientibus projttem slaiuil testamenlum pacis in sanguine suo, et cienda erant legalia, et velnstissima veterum comper hoc leslamenium delevit leslamenlum infero- edenda, ul panemangelorum inanducavithomo,sict»t Ttim. Sicut per Isaiam diciiur : Delebitur fcedus ve- a diebus anliquis paravil iu dulcedine sua pauperi stfum cum morte, et pactum vestrum cum inferno Deus. Naiurse noslrae susceptio panis est quo pascitton stabit *»..ln Veleri Teslainento quatuor princimur. Christus enim nosirae carnis fenum convertit palia erant: promissa, judicia, prsecepta, sacrain frumenlum, ut nos cibaret ex adipe friimenti. menta. Bsec omnia mutala sunl. Promissa mutata c Facius esl nobis panis, quia cor liomiiiis in corde" sunt:_bi promitlebattir abundantia frnmenti, vini bono serainandum ei multiplicantlum, factus esl et olej, sicul scriplum est: Dedil, inquil, potsessio- nobis granum frumenti, confirmat panis ad hujus nes genlium, et labores popuhrum potsederunl". miserse viiseconsolationenfl, ad laboris yiaesuslentallicnon terrena subslarilia vel gloria promitiilur, tionem : panis in verbo doclrin», panis in exemsed seterna haeretlilas. A Chrislo enim paupere patt- plo vitse, panis spiriliialis gratise, panis lntermiriaperes evangelizanlur : Beaii, inqtiil, paupefes spi- bilis gloriae. Hoc est, inquit, nouttm teslamentum in sanguine meo". Hoc lesianientuin nobis in roorie ritu, quoniam ipsorum est regnum coelorum'•; et: Va' vobis, diviies, qui habetis hie consolalionem ve- Chrisii confirtnatum est, ul el nos complantemur siram 19". Quibus dictae sunt proraissiones, defuncii simililudini mortis ejus, ut mundo moriamur, et stint, non accepiis repromissionibus, sed a longe eas vita noslra abscondatur cinn CDiristoin Deo meo. aspidentes ei salutantes super lerram, et confiienies Siiper hoc teslamenlo ordinanda sunl sacrilicia, ut lotus homo hosiiam vivenlem, el Deo placemem se quia peregrini sunt el Iwspiies"'. Mutata stinl judicia : in Veieri namque Teslamento temporales pocnaj offerens, imprimis offerat sacrificinm poeiiitenliae. transgressoribus intentabantur.. Nunc autera dici- Sacrificium, inquit, Dso spiritus eontribulaius, cor liir : Qui mala egerunt, ibunl in ignem mternum ". D eontriium et humiliatum, Deus, non despicies '». SeMnlala sunl et prsecepla, quia cuni lex neminem ctindum sacrificinm estexhibitio misericordiae.qnod addttceret ad perfecttim, rcmaneniibiis moralibus propier prseeininenlero sui elegantiam non sacrificrum, sed jiislilia vocalur a Doniino. Misericordiaht^ prseceptis, irt, Hoiiora palrera luum,elc.,cseriirionialia quse solam figtirarii veritatis babebant obserinquit, voh, et non sacrificium1*. Quodenim hoc savata, spirilualiler ad litteram snnl dcleta. Facta est crificium sit juslilia, habes ex eo quod dicitur : Diin sacraiheiitis mutatio, quia, leste Aposlolo, ttott spersit dedit paupenbus-Juslitia cjtismanet inswcuhim poterant, juxta conseientiam, perfeclum facere ser- swculi3'. El cum de eleemosynarum sacrificioiovieniem in cibis, et potibus, el varils baplismalibus '*, qneretiir : Videle, inquil, nejusiiliam vestram facktt>s coram hominibus *K De hoc sacrificio scripluui significanle Spirilu sanclo, iiondum propalalam «Hebr. 8. BIbid. "Gal. S. "ITebr. 9. » Psal.i 82. 13 Psal. 88. " Psal. 101. "Eccli.14. ieIsa. " Hebr. 9. " Joan. 1, " Joan. 5. " Ilebr. II. ,28 "Psal. 104. I1SMatth. 3. '» Lnc. 6. 39 Psal. 112. ** Joan. 6. '» Levit. 28. *8 Psal. 50. »» Psai. 109. " Luc. 22. "Malth. 9. »' Matth. 6. 719 721 SERMO LV. — AD SACERDOTLS. 72-2 est: Sacrificate tacrificium jusiitiw »*. Est tertium A diligerel*'. Et ad Judicos :Vos ex paire diaboto A qtiod lotum est in adipe el piugtiedine, quod de estis". Ex Deo esl qui Deo adhairel. Qtti adhwret, mediiUis aniinse, el de inierioribus cordis omnino inquit, Deo, tinus spiriius esl cum illo *». Quia vcro procedil. Hoc est sacrificium iaudis, lionorificiiin niiindus et diabolus socielalcm iniverunt, qtiictiiique lunse. Propbeta hoc fcrre sacriliciuin desiderans, de est de mundo, ipse est cx patre diabolo. lsii dtto pinguedine cordis, et de afllueniia charitalis: Sicut aures animae aggravanl, ila ul auilire non possit. adtpe, inquit, el pinguedine reptealur anima mea *', Unde et Propheta ad animam loquens, qnae jam aliPriroum refertttr ad me, secunduro ad proximum, quanliilum obsurdtierat: Audi, inquil, ftlia,el vide, leriiiim ad Deum. Omnia tamen ad Deum refero, et inclina aurem tuain, el obliviscere populum luum et offero propter Deuni. Si tanien volumus super el domum patris lui *». Nam qui lerrena sapiuut, lesiamenlum Chrisii offerre sacrificia, una csl or- aures aggravaias hubenl, e( vetbtim Dei audire non dinalio et nuntius, in ea est ordo, scilicet ut sicul possunt. Vos ergo qui jani non eslis de muiido, qui prsecipimur cogitalus noslros jaclare in eo, sic et jam reimntiasiis diabolo, et pompis ejtis, el quia ex fidem sacrificiorum jactemus in ejus verbo. Cred.it Deo cstis, verba ejus attdilis; si lamen vcrba Dei lionio polius Chrislo qtiam sibi, ul sil cum.Deo cre- operibus adimpletis. Videte tamen qt:ia Deus non dilus spirilus ejus, abneget ipsum et sequalur Cbri- ' irrideiur", recolite qnid in vestra conversaiione slum spe, fide; nara Ipse est via, verilas el vila ~\ proniiseriiis Deo. Cavele ne sedilieetis excelsa ToScio, dicit Aposlolus, cui credidi, et cerlus sum3". pbcth el Jerusalero in sanguinibus"K Qui semel egresEt ejusdem verba hsec sunt: Quicunque comederit susest de -Egypio, si appclit allia el pepones_-Egypti; panem hunc, et sumpserit calicem hunc indigne, judi- si ad mundtim quem evomuit, revcriitur; resedificat cium sibi manducat et bibit, non dijudicans corpus suani Jericbo, et inorilur snus priniogeni.tis, quia Christi", tam in verbis magistri qtiaui in verbis meriium stise prima. conversionis exsliiiguiliir. De discipuli audis el intelligis corpus Chrisli. Nibil crgo lalibus dicil Dominus : Non permanebil Spiriius in hoc, aut in aliis sacramenlis haesites; sed firma meus in hotnine in wlernum". Verlitur ergo spiricor et fidem tuam in verbo illiiis, cujus verbo coeli tus in carnem, ccelum in terram, atirtim in scori.im, firmati sunt, cui sit honor et gloria in ssecula sae- oleiim in amnrcam. Qiii erat angelns, el coelesiis, l.iclns esl lerrenus, carnalis et aniinalis. Eece Jcbticulorum. Amen, i s.vus nosler pessimus, iioster iinpugiialor, homo SERMO LV. ADSACEIU.OTES. interior, terrentis, animalis, carnalis. Terrcnus est " Qui ex Deo est, verba Dei audil ". Q qui de lerra est et de lerra loquiltir: terram snpil, Verba accipienda siini ciim effectu. Non enini lerram lingit, nec a terrenis divclli polcril, donec sulDcil audire. et non facere. Nam qui audit el non J fodiatur peccatori fovea"; donec qui terra esi, : facil, surdtts attdilor esl. Qui andit me, dicil Sa- reverlatiir ad lerrain "*. De hoc hoinine lerrcuo dicit Aposlolus : Primus homo de terra, lerrentts; pienlia, non confundetur '». El Jacobus : Estote, in- < seciindus de cmto, cmlestis". Et ileium : SirtK ergo qiiil, faclores verbi, et tton auditores lantum ". Au- i dire enim et non inlelligere; vel inielligere el non ] porlavimus imaginem terreni homhtis, iia portemus imaginem catlestis ". Imago terrcui boniinis esi pr;efacere, negligere est. Intelleclus enim bonus omnibtis i faciemibui ea *". Nec enira aut inlelleclus, aul me- 'varic:itioAdse,perquemvanitati similes facti siiintis, moria quidquam prodest, nisi sit ad facienilum, Et < quaerenles vanilates ct iiisanias falsas"7. Sic komo vaniiatisimilis faclus esl "*• sic iri imagine perlransit memores, inquit, fuerunl mandatorum ejus ad facien. 1 dum eu *•. Melior esl operis auditio quam auris. I Iromo,sed el frustra conlurbatur". Sliillus esi lerrenus iste, qui coeluni videre nen potest. Oculi enini Verbiith quidem audiri oportet, ut fides vei aliud i sapientis in capile ejus semper 60,octtti slulii in finiopus virlutis veniat ex auditu. Fides autein ex att- i bus ditu; audilus aulem per verbum Dei *'. Quidain au- 1 lerrm ". Isie Dei sui oblitus se toiuin ad lerrena effundii. In persona liiijus hominis loqnens ille protem habent aures et non audiunl*'; non enim ba- ^ t bent aures audiendi, sed negligendi. phela laroeulalor : Effusa sitnl, inquil, in terram { ldeo frequenter Dominus in Evangelio dicit: Qui vitcera mea". Carnalis iionien suuin aliunde sortiI habet auret audiendi, nttdial **. Qui ex Deoest, ctc. lur, non a lerra, sed a carne. Iste Chusan Rasalliaiin el Eglon et Jabiro, et Madian, el caeleris opl Consiilat unusquisque veslruni conscientiam suam, sf ex Deo est; natn si.es Deo non est, verba Dei pressoribus populi Dei diu sub tributo servivil, I < audire non potest. Quidam sunt ex Deo, quidam ex quia sub peccato se venundedii*3. Pro minirao mihi csl mundo, quidam ex diabolo. Ego ex Deo exivi; et veni c iit ab liomine jiulicet, anl tih htimaiio tlie. Luitt mundum, dicil Doniinus*". El ad discipulos: Si c cebal olim ille filius irse; ille filitis perdiiionis, qui de de mundo fuissetis, mundut tttiqtte qttod suum esl, i coelo corruit. Unde el iucifer vocabalur nur.c " Psal. 4. *» Psal. 62. ** goan. 14. " I Tim. 2. '* I Cor. 11. »' Joan. 8. " Prov. 24. " Jac. '• Psal. 102. *'ftom. 10. *»Psal. 134. •'Mailih. 11. *»Joan. 16. 46Jo.in. 15. *7Joan., "Psal.HO. 8. *8lCor. 6. **Psal. it. »»Gal. 6. " Jer. 7. «»Gen. 6. »3Psal. 93. »*F.ccle. 12 »» I Cor. 15 *'Ibid. «7Psal. 59. »8Psal.I43. «Psal.38. 60Eccle.2. '• Prov. 17. »»Thrcii."2. °3Roro. 7. iU PETRl RLESENSIS SERMONES. 733 aulein noctifer sive ; lenebrifer. Qui si arsisset, A nilate scriptmn esl: ln fide el lenilaie sanctiim fecil millo unqtiam tempore cecidissel. Hujus vesligia illttm ". In hac remissione aut poiius in hoc melle fel correctionis absconditum est. Nam hiec remissid sequuiUiir qui polius cligunt lucere quam a.rdere; religiosi ap;>arere qitam esse; sed ardebnnl igne iii sua leniiate zelum, el in.blanditiis suis aciijeiim ifio qni praparqius esl diabolo el aiigelis ejus 64.; habet. Eo lempore opportuno ex adverso ascendit, rnjiis flam.ma non exslingiieliir, cujiis felor occidil, el opponit se murum pro domb Israel; et ubi verius ciijns ardor moilificat; mori tainen eum qui pati- diligil, ibi severius corrigit eos qui ignorant et tur, noi) permiiiit; a quo nos avertat Sanctus ille errani". Ha;c est quai dicit regi apostala, vocai sanctoriim quj liodie uiirificavjt et magnifieayit in duces impios, et non accipit personas principum; lerr.is sanclnm 6SJesus Chrisitis miseraliones ejns. nec cognoscit tyrannum, cum decerlaverit contra Quidain focarias habeiu, qiiiJam alicnis uxoribus pauperem. Vos itaqtie, fratrcs, quorum officitim est pktcabiles boslias offerre Aliissimo, longc faabiitiinlur; sic... Trahit sua quemque voluplases. ciatis a vobis fermenium malilia; el nequitise. AbjiSed illud pessimiim est quocl suam maliliam non ciie riiel adulalionis aul dissolulas reiiiissionis, mel occnliant; imo iiicoulineiitiam siiam publicis pola- mundana; dilectionis el deceplorise voluptaiis. Culionilius et comni.essalionibus prxdicant et oslenstodial iinusquisqiie vas stium in sanctificaiione et lanl. Cum scriplum sil: Ne ascendalis in Galgala et honore, ul non viluperetiir. minislerium vestrum, in Belhaven ne ingrediamini 61, \&est peccali veslri ut verbo el exemplo reddalis commissum vobis Inrpiuidinem ne reveletis. Corpus Chrisli e.sl pre- populum acceplabilem Domino, sectalorem bonorum lium animae, lliesaurus indeficicns, insestimabilis, operum''1*. De animabus enimpopuli reddiltiri eslis impolluliis, incoiisumplus, incorruplus. Hoc the- rationem in die tremendi judicii, pro perdiliorie sauro cmiinlur coelesies diviiiau, possessio gloriae, illorum, confusionis et mortis anernse senteiliiani regniim infinibile, pax inlerminabilis, inconcussa subiluri; pro salute vero illoruih coronam imniarsecuritas et aeternilas vilse. Hic est panis vivus qui cescibilem, et Belernam alque ineffabilein gloriam de coelodescendit *', et dal vitam mundo. De Iwc non adepluri. Quam vobis pra;stare dignetur, qui viyit liabenl edere poleslatem, qui tabernaculo deserviunl, et regnal, pcr omnia sa.cnla sxculorum. Amen. - SERMOLVI. sicul dicit Apostolus ad Hebrseos69, id est qui deserviuni cprpori el curam carnis in desideriis ADEOSDEM. ngtint. Vaj igitur illis, quibus corporis Cbrisli disJgnis semper ardebil in ollari; quem sacerdosmipensaiio cred ta est, si non esl pracoisus umbilicus fj triel persingulos dies, subjiciens ligna'' 3. Inler universa servilutis obsequia, qtia; Deo poeorum, si non dijudicanl corptis Chrisli, si non Jionorani Testamenli Novi mediatorem Jesum, et tesl impendere btimana devolio, nihil est quod Deo satigiiinisaspersionem melius loquentemqiiam Abel. acceptius esse possilquam ul diiigalur a nobisipse Judex vivorum et morltiorum Chrislus Jcsus palien- qui esl verilas, et in verilate nos diligiti' Be.ne, ter non stislinebit, quia tam irreverenter et ignomi- etsecundum misericordiam el mansueludiiienisuarn niose tractatur. Sedquia Pater unicum Filium in- magnam iti veritnte vult diligi, qui el in suis dileaislimabili et ineffabili charitale diligii, unigenili sui ctionibus el benediclionibus nos pravenit, sictit contiiiueliani et iujuriatn indignalione el zeio terriJoannes evangelisla cpinmemorat : Non quia,"m~ bili vindicabit. Eccc duo fermenta : fermentum ava- quil, dileximus eum; sed quia prior dilexil nos '*.." litiaect Iuxuri.-ejalleruniquo malftioseagiiurcoiilra Hoc esl, qtiod inler primilias legalis observantia» priniuin, el sumniuin mandatum dileclionis instiproxiniiim,aUerumquonequiler3giliireontra Deum: et hoc fermcntum est malitia; el neqiiilia3. S.equitur tuil : Diliges Dominum Deum tuum ex tolo corde de melle, quod in saerificio reprobaiur. Est aulem luo, el ex totis viribus tuis '*. Hanc dileclionem temelin sacrificio, praelalorum nimisblanda et disso- nuit, monuil, exhibuii, qui pro nobis aniniam siian» lula remissio. Est aulem remissio c;uua ct circumposuil ". Majorem liac, inquil, dileclionem nemo specta, et esl rcmissio slulta et dissoluta. Remissio , habet, ut animatn suam ponat quispro amicis suis''''. caula frunluosa esl, qua prudenter deferlur pole- Hanc dilectionem conservavit et finaliier ohservastaiibus liujus mundi, el maxime regi lanquam yil: Cum enim dilexissel suos, usque in finem dilexil eos ,8.Vidit Dominus.quia ignis hujus dileciiopr-jccelleiili.Nam omnis polesias a Domino Deoesl'°. lla;c pacem Ecelesioe fovet. Ha;c regnuni et sacernis, qui accensus fueral in parenlibus aiiliquis, et tloiium iintim facit. Haecsua benignilale et leiwlate in nobis exstinctus ftierat, nec remanseranl nisi obtinei quod nec per minas, nec per senlenlias carbohes desolaioiii, venil ut ignem htinc accendeexlorqnerei. Ilaec.est remissio sive leniias, in qua rel in altario cordis nostri. Carbones ilaque sticcensi sunl ab eo qui dicil: Jgnem veni miiterein necDeus necliomooXTeiidiiiir,et in q.ua fides debila t)eo et iioinini exhibeiur.. De liac lide et de hac le- lerram; el quidvolo, nisi lit ardeat ™.'lb altafif Ose. 4. S8Joan. 6. 6'. Cap. 13. ,0 J5oin. 13. " E'.lob 34. 'J'Tii.2. "Lev. 0. ' 15. '" Lue. 15. 725 SERMQ LVI. — AD SACERDOTES, •J25 eordis immolalur spirilus contritns, juxta illud : A lite *', oculos habenl ad mnnera : ptipillo el vidutc Sacrificium Deo spirilus conlribulalus; cor contrilum non iiitendiinl, non atlcndtirit senlenliam malediet liumiliatum Deut non despicit •". Hic est ignis qui ciionis illius : Vw qui justificatis impinm pro muin aliari cordis nulrieiidus esl a sacerdole jugiter|; neribus, el jusliliam justi aitferlis ab eo ".' Mulierciiliic esl ignis de quo prbpheta dicit.- Jgnis ejus in las eiiim, el alias miscrabiles peisonas sine causa Sion, el caminus in Jerusalem 81.Et Jeremias : De in causam Irahiint; eas (jiia; famx- integrx siint cailo misit Dominus ignem in ossibus meis, et erudi- diffamaiites, judicantes piirgatas, absolveiiics imvil me ". Uiinc ignem effodit Nehemias, quem Je- pias, innbxias condemnanles : Penelranies, inqttit, remias infoderal.Legitur in libro Begum 83quod cimi viduarum domos, captivas ducentes mulierculas oneratas peccalis' 3. Cerle isti solein jtistiiia? non vipopultis Israel in caplivitatem Babylonicam transmigiassel, et reii.ansissenl paucse reliquhe sub Go- denl; soliim enim oculum sinisiriim liaheni, per qnem solem juslitiaj videre non pbssunl. Duo sane dolia, remansit et Jeremias, qui in valle Josaphat in puleo ignem abscondit^quem post longa lempo-' siint oclili hominis, siuisteret dexler ; sinisler temrtim curricula Nehemias inquisivit et effodit; scd poralibus inipendiiur, dcxter seternis. Sinisler est non invenit, nisi stipitcs combustos, sictil legiiur, g sensiialitas , dexter est consideratio arlernorum. el aquam crassain si. Aquam illam super allare ef- Sinislro oculb acuiissime videmtis, prudeiiies et fudit.el succensus cst ignis : hiec esl aqua dileclio- astuli in acquisilioiie temporalium, rion habentes priidenliam selernorum. Sapientes auieni, inqitit, nis, qtia; ignem suscitai de carbonibus desolaloriis, et adeo crassa, ut sacerdolis sacrificiiim' pingtie stiul ut faciant maliim, hona aiilem facere nesciiini. fial, el vocatns est dies Nepliar, id esl purificalio : Isti sunt qtiibus Naas Ammoniles dextriim ociilitiii hunc ignem ad purificalionem animarum lenentur eruebat, sicut legitur in lihro Regutn *'*'.Naas itisacerdotes accedere etnutrire; verumtamen ad nu- terpretatur serpens, inimicus scilicel, huniani genetrimenluni hujus tria riecessaria sunt ligna qnsc ris, qui sic sacerdolum aniinas excaecat, et ut caeci ctim aqua crassae dileciionis, de puteo Lottsecon- sinl duces csecoinm. Sinislro oculo avariiia tanscienliae producuntur. Sunl itaque tria ligna exem- lum vident. Nam de avaritia dicit prophela : Hic plumsanctx conversationis : verbum sollicilse prse- est oculus eorum in universa terra ". lii capiiulis dicationis, officium devotseadininistrationis. Opoiiet vestris, ubi corrnpli muneribus jusliliam jtisli sub•uquidem quod sacerdos sit in conversatione san- verlilis, absolvitis, sicul diximus, impios, innoxios diffumatis, non- videntes solem justitiae. Conveniencliis, in pradicaiione sollicitus, in administraiione devotus; sanetus, scriplum esl enim : Sancii esiote ^ libus vobis sic inunum,jam non est Dominicamcosquia ego sanctus sum 85. Quomodo enim nisi essel nam manducare 96.Ad sacratissimum enim corpiis sanctus, aliortim immundilias emundaret ? necesse Chrisii nimis accedit periculose, qui in judicio soest, dicit Aposiolus , ut munda sit maniis qtiae di- lem jusiiiia; non altendit; qui proximum suum aut luere sordes curat. Videmus hodie sacerdotes cum injusle juiiical, aut diffamat iniqtie. Qtioiies ergo, iiliis Heli lenenies fuscinulas carnium 8B, el ctim fralres, conveuiiis in convenlicnlis vestris ut alios inulieribus in atrio labernaculi excubautes, et facti judicetis, recogitate quia dicilur, jiidiciuni vos".exsunt equi emissarii, sicul dicil propliela 8T, unus- speclat. Attendite, quia vita haec transitoriaesi et quisque ad uxorem proximiliinniebal. \idemns hodie brevis : villicalio veslra vobis onerosa ei gravis, sacerdoles sedentes cum Batthasar in conviviis ctim administralio ejus difficilis, exitus horiibilis, pcena uxorihtis el concubiuis , abiilenles vasis Dotnino infiiiibilis. Noii dicimus hsec, fratres charissimi, Deo consecratis; sed cerie prope est mantis illa ul- propter vos. Nam inter vos nitilii stint qui sanclitalis merito et honesla coiiversatioiie piieceiliint; lima, el Scriplura terribilis Mane, Thecel, Phares, tmmeratum , appensum, dithum 8S; niiiuerat enim sed tamen inter vos, sicut Aposiolus ilicil, 510» dies saccrdolis, sed el omuia ejus facta in iimim Dan. S. 8»I Tliess. 5. 8» Prov. 1. " Psal. '57. 9a Isai. 5. " Zacli. 3. »MCor. 11. "'HCor. 11. »'Cap. 1 " Lev. 11,19. "»»1 Reg. 2. •• I Tim. 3. s»1 ftvg. II. 728 PETRl BLESENSIS SERMQNES. qui eadem sirpius agilis. Cum labia sacerddtum A nam, qui suam ctistodire non potest ? Conscienlia sint Evangelio consecrata, vacanl lota die sermo- siqttidem abyssusinscrulabilis est, nox obscurissiiiibusotiosis, et fidelibus Chrisii esurieniibns sttb- ma, et lamen inisero sacerdoli, qui hanc nociem trahiint panero vilse. Nunquam pigritaiidum , snscepit, et in cura reclamatur : Custos quid de nuiiquam C>;ssaiidamest ab exhoriationc salubri. die, custos quid de nocte "^Quid facitirus esl sacerIdeo el merito per singulos dies, id est assidtte, dos miserrimus, qtti senlil se peccatis oneralutn, ctiris im.plic.ilum, carnalium desideriorum fajce inincessanler. Dies in sacro eloquio sunt virtutes. Per singulos dies, dicit Propheta, benedicamHbi 98. fectuni, csecum, curvum, infirmum, niille difliculEi in Job : Ab omnipolente non sunt abscondila tem- latibus coarclaluin, mille necessitatibus anxium , mille turbationibus a;rumnosum proclivem ad vitia, pora; qui autem noverunt eum, ignorant- diesejus". Sictit per coiilrariitm peccala sunt nocies, ut in invalidum ad virtutes? Quid faciel, lilius doloris, filius ploraiionis aHenue, qui nec in se, nec in aliis Psalmo : Lumbo per singulas nocles, id esl per sinignem chariialis accendil? Cerle paralus esi in cigula peccala coniitemlo illa, lavabo ledum, id esl conscientiam meam i0°. Saccrdos itaqtie per singu- buni, ql consumptionem jgnis. Ignissuccensus est in losdies igni ligna subjicil, qui exemplo sanclaecon- furore Domini,el ardebit usque ad inferni novissima 6, versaiionis, etverbo s;icra3praidieationis subjectos, " depulatus est ei loctis cum ardbribus sempiternis, ad singulas virtutes cxhoriatur, sicque in cordibns paralus esl vermis qui non morietur, fttmtis, vafidclium charilatis ignem accendii. Sequiiur lignum por, et spiriltis procellarum , horror, et caligo teletiiuin, dovotae scilicel administrationis officium. nebrosa, onera cateharum pcenileniitim, siringei:tium, ureniium, et non consumeniiiim. A quibus Adininistraiio.siqnidemsacerdotum, licct exercealur in inulis, in confessiotiibus, baplismaftbus, in un- nos liberet ignis ille non consumens, sed coiisiiinrlionibus, in exorcismis ; specialitcr lamen consistit mans; non devorans, sed illuiniuansomneni homiin duobtis, in psalmodia et celebratione missarum. nem venientem in hiincmimdiim;ipse uosilliiminei ad lii liis autcm seniper exigitur humilis, et prompla dandamscienliam salulisplebi ejus: qtiod nobis praedcvotio. Quid prodest psalmus nisi devolione comi- slare dignelur.quicum Patreet Spirittt sancio.vivil teutr; psallere sine devotione, est «yunst El Jeremias : A minori usque ad esse reciitudinis el humilUatis exempluiK, in super0. majorem omnesavirilia; sludenl, el a proplieta usque bia et abtisione judicant, imperaiites cum ansteri- • ad sacerdotem cuncti faciunl dolum ". De lana igitur lale, dominaiiies in clero, non forma facti gregis in . ovium, et non de salule solliciti : quod infirmiim populo. lla;c de avaritia clericorum. Sequitur de est, non consoJidant; quod a?groium, non sanant; B1altera parle fermenti quod a sacramenlo probibequod fraclum, non alligant; qttod periil, non qua> lur, id esl inconlinenlia : hsec inler omncs pestes runt; qttod abjeeluiu esl, non reducunl 1!, sed suaj vitiorum primipilaria esl, qua; fortius nos impu9varstise consulenles, peccata populi comedunt, et gnat; conira hanc praecingere lumbos noslros, el eos pravaeconversaiionis exemplo ad deleriora invi- spiriiualihiis armis indui nos oportel, ul iimislanl, Sicut Osce dicit: Peccata populi comedunl, el quisque castiget et in servimtem redigat corpus ad iniquitalem sublevant vias eorum ". Isli, jux'a simm ,e, sicut Aposiolus ad CoKnthios sci ibit: verbum Job, terra; fruclus absque pecunia comedunt Arma militiw nostrw non carnalia sunl, sed polenlia ", qui pereipientes lemporalia spirilualia impeii- Deo, ad destructionem munilionum, in captivitatem dunl. Hi qui nihil uisi cceleste sapeie debuerunl, redigenies omneminlelleclum in obsequiumChrisli". lerrena tameu sapiuut, qiiierenles 11011 siirsnm Mttndi saccrdotes, qtiidqtiid aliis facianl, sibi sacraqose stinl, sed quae super. terratn. Qui cutn essent a Deo menla non faciitnl, sed se ipsos exc:ecani; non se coristituli, testimonio Apostoli loquentis ad Philip- sanciificant, sed maledictioni se subjiciunl. Videapenses, sicut luminaria in niundo, verbum vi.w u intis opera noslra el iiiiquilates, quibus misericorcontemr.entes obslricti sunt terra3 domihus iniqui- diam Domini frequenler offendimus, ui cum JereC " taltim, qtiorum spiriluales oculi lerienoruin fa;ce mia dicere possimns : Misericordias Domini multat, lurbai.i, et- ohienebraii suni, sicul p'-i: visionem quia non sumus consumpli, el quia non defecerunt Ezechielis 16dicilur : Terra, m(\\\\\,usque ad fenestrus miseraliones ejus ss. Quidain foearias habenl, clc. el feneslra clausw. Verbotenus ut in sermone LV usqne ad finem. . Jeremias in persona isiorum deplorans hominem SEUMO LVHI. interiorem lerrenorum coiicupiseenlia dissoliilum : Al)EOSDE.M. Ejfusa sunl, inquil, in lerram viscera niea"; sed Dileclus Deo ei hominibus N. cujus memoria in quaiitum sacerdolibus obest avariiia? De avaritia clericorum loquens Apo.ilolus ad llebneos 18,ait : beiiediciione esl; si fructum dictsedileciimiis aiten•Siiilmores veslri sine avurilia conienii prwseniibns. diiniis, friictiis setenue siiltilis esl, el ligntim vitae Clericorum avaritise ascribitur quotl qnolidie fere apprehendentibus eain. Hsec enim cbarilas dicilur, capiltila, sive consilia sua leiient; qua^renles non deciijus radice bona iiuiversa procedunl; inter cue tiioriiiii correctiotiem, sed liiiMiiiioritni xiorsionem. jus frucliis compuiatiir gatidium, el pax in Spirisu Non tit anima mea in judiciis quorumtlani, apud sanclo. Uberrimus esl hic ardor; ttnde si aliquid ei qnos dissipaturaBqnitas, et juslitia, et jutlicium non D inipenditur ad culluram, id ipstim imiliiplicalo feconvertitur, sicut llabacuc dicil: Lacerata est lex , nore fructuum recompcnsat, etjam si Doininum diei non pervenit usque ad finemjudicium 19.Sed si tle ligimus, plus ab eo diligimur; mensitram eniin exhibilione justitiae aut pacis reformaliphe loquan- bonam el conferlam, el coqgilalam, el supcrefjluenlem tur; non erit sine novalitate negotiiim ,'ab utraque dabil in sinum veslrum is. Dileclio siqnideai vesira parle exigitur aliqnid , et vse parti quaealiquid non quasi scintilhila ad com|)aralionem illius effusa; el dederil! De lalibus dicil Micheas so: Mordenl denti- abiiiidaniissinioechaiilatis diviiue. Si ad dileciioncm bus, et prwdicqnt pacem; el si quis non dederil in ore Christi pervenire volumus, ipse aniicipal vias desiderioritui noslrorum et dileclionis su:v graiia nos ipsorumquidpiam, suscitani super eum prwlium ";. primum aliquid recipii archidiaconus, ct deinde of- prfccnrril. Nam ab eo cst si ipsum diligimus, et ut ficialis aliquid. Sed ei decanus, el ca:ieri causam in cum diligamus, stta nos dileeiione praevenit; non 13Os». i. >»Job 31. ' " Phil. 2. 8 Malach. 1. "Zach.S. 10Isai. 56. " Jer. 6. " Ezecb. 31. ,s Cap. 13. " Habac. 1. " Cap. 3. " Micli. 3. "Joel. 1. "Jcr. 7. 16Cap. 41. " Thren. 2. s8Tbren. 3. " Ltic. G. "Cap. 15. "Cap. (». "ICor. 9. "HCor. 10 PETRl BLESENSIS SERMONES. 733 731 quia prinso dilexerimus cum, dicit Jo;innes, sed A verilatem non negando; iindc Paulus in prima Epistola ad Tiinotheum *•: Prwcipio tibi coram Deoqni quia prior dilexit not •*. Ipse diligit nos, qui in be- f nediciioiiibiis suis ubique uos praevenil. Sed si dicire t vivifical omnin, et Christo qui teslimoniitm reddidii < diviiitieilileciionis irrefragabile qtvserimusargumen- sub Peutio Pilato bonam con\essionem, nl servet mandatum sine macula irreprehensibile. Dal lestitttm , Dcus Dei Filius animam stiam pro nbbis po- i nionium Filius resurgendo, el posl resiirreciiouem suil; cum majorcm dilectionem ncmohabeat, ut ani- i se mam suam ponal quis pro aniicis suis ". Ilaecdileclio : multis argiimeniis inanifeslando; perhibttit lcsl:inonium ascendcndo in coiispeciu eorum, cum quifortior fuit quam vita, quia vitam absiulit; fortior i btts fnit quam mors, quia cam dcslruxit qtii morlis ha- 1 erat conversatus ,-sicul scriplum est: Videnlibus liebat imperitim et morlem omnino absorbtiil et de- i illis, elevattts est u; reddidit leslimonium sutun levit. Pra-ler hanc generalem et commiinem dile- .' Spiritus sancius a dicbus anliqtiis, quando ferebalur ciionem, in qua et per quam vull Domintts oinnes i super aquas *'; cas lunc sanclificans,- nt nns postea saiiclilicarel. In eis lestimonium rcdlebat proplieias salros fieri, et ad agniiionem sui noiiiiiiisvenire3>: i esl alia dileclio, iufusio seilicct gratiue et infusac i inspirans, fiilura pra-iniiilians, viamque sancioruin conservatio. Hoecest quse liominem dilecltim Deo i qtiae nondum fuerat propalata, deiiionslians; sed et facil. Ceriissinte auiem conslat cum a Deo diligi qui " l tempore visitalionis noslrse dedit lcslimonium, cum Dnminum diligii, el qtii Filitim suum revelat in nn- 1 bealam Virgincm stiperveniens visilal et fecnndat bis. De hac revelatione dicit Paultis : Qiti mesegre- i *'; dtim lingtias igneas dispertil*'; dum in uniiale lidei, el in uiiius Dei prxconium linguas gavit ab utero malris mew, el vocavit per gratiam \ iiiiit. Dant crgo testimonium Pater. Vcrbum, et suam, nt revelaretFilium suum in me ". De bac ipsa \ revelalione loquens ad Peirum Pominus ait: Beatus \ Spiritiis sanclus, et hi tres unuin sunt, tiinnn unies Simon Barjona, quiacaro el sanguis non revelavil \ tale essentise, natttra uniiiscnjusqne r.oiilestatinnis concordia. Tres autem sunl qui testimoniitm dant in tibi,sed Patermeus qui esl in cceUs*\ Dai lestiuio- , nium Pater cuin , Jesu baptizato et ascendente de \ terra: Spiritus, aqua, el sanguisM. Jux!a opinio< aculius videnlium omnis qui spirittialiier yivit nem aqua, aperti sunt cceli, et vox de ccelis audiu est, dicens: His est Filius meus dilectus, in quo miliibene \ spirilus appcllalur; sicul Paulus in priina Epis:oIa complacuit*". De hac voce Petrtts in Canoniea sua ad Corinlliios *9, inqiiil : Qui adhwret Deo unus dicil : Vocedelapsa ad eum hujuscemodi a magnifi- spiritus est cum illo. El Joannes in Epistola sua : cenlia gloria : Jlic esl Filius meus dileclus, in quo Nolile omni spiriiui creclere, sed probale spiritus si mihi complacui, ipsum audite : et Itanc voceinipsi nos .-, ex Deo sint, quoniam mulli pseudoprophelteexierunt audivimus de cmtoallalam, cum essemus cum ipso in in mundum : in lioc aulem agnoscitur Spirilns Dei: monle sancto ". In Evangclio Joannis de Pairis te- Omnis qui conftietur Jesum venissein came, (x Deo slimouio Chrislus dicit: Qui me misit Paler, ipse , esl, et omnis spirilns qui solvil Jesum, ex Deo non teslimonium perhibebit de me •'. Et Joannes in Ca- , est"°. Ille autein solvit Jesitm, qui verbis confiletur nonica Epistola dicil: Si testimonium, inquil, homi- ct operibus negat Christum. Aqna perhibet lestinttm accepimus, teslimonium Dei majus csl'M. El moniiim, cuin qnis posl bapiisimiai spiritualiier vihoc est lestimoniuin Dei quod majtis est, quoniam vens, servat inncic iniain quam in legeneraiioiie lesiificatus esl de Filio suo. Perhibel Filius tettisuscepit; vel post bapiisminn la|si Eos sanctos esse et aculeus formidinis, fosda et fctida coiiscieniia in oportet, qui Sanclo sanciorum serviunl el mini- teslimonium delicti et tormemuin animi. Stimina strant. Sancti, inquil, cslole, quia ego sanctus sum ". D insania est, gaudium quod non dcficit, dare pro Et prophela dicit : Vossancti Domini vocabimini modica el transiloiia voluptate. Finis omnis luxuriae ministri Dei ". Dicelur vobis hodie : Sacerdolum cumulus est morlis et autcrnaemiserise. Apostolus conversalio est populi subversio. Egressa est etiam dicit: Abstinelevos a carnalibus desideriis, qttm miiniqttitas a senioribus populi 23. Nam qui errata cor- litanl adversus animam a*. Si enim secundumcarrigere debuerani ademendationem vilae, ipsi vinum nem vixerilis, morle moriemini u. Morle scilicel aquae commiscendo admiscenl el facies pecealorum quae nec moritur, nec finitur. Si vellelis recurrere assumunl. Sicut Dominus per prophetam dicit : ad iiinocentiaearma, deslrueret Dominus omnem Caitpones mei aquam vinomiscenl '*; el per alium : altitudinem extollentem se adversus Ecclesiam Dei, (Jsqueqttojudicutis iniquitates, et jaeies pecculorum et essel, teste prophela, sicwlsomniumvisionis tio«ICor. 4. "* Psal. 147. 16lCor. 13. 16* Psal. 49. " Ibid. ,8 Threri. 4, ,9Psal.49. ".Psal. 131. " Levit. 11. " Isa. 61. ss Dan. 13. s* Isa. 1. s5Psal.51. S6lsa. 56. " Mallh. 25. S "' Psal. 59. " II Tim. 4. 30 Exod. 28. 31 Isa. 58. as Isa. 62. •• Rom. 6. s* Peir. 2. 81 Rom. 13. 3» Ueg. 8. 742 SEftM. LXII.— AD GLAUSTRALES. 741 ctuma' omnis muililudo genlium quw diniicareittnl A nino snnt piantaria conversalionis anliqua? ut non conim ArielS6. Et quidquid allenlalur conlra vos, i siiil illi quibus Hanon inimicus David rasit barbss totum ad nihilum deveniel, lanquam aqua decur- i dimidias ; et sic eos cum opprobrio et eonfusione reiis3'. Abjicialis ergo, fralres, opera tenebrarum i dimisil *7. Ilanon barbam dimidiam religioso radit, et opcra carnis s'\ elnon regnet peccalum in veslro < religiosus reniinlians saeculo, sicut Ananias et cum tnortali corpore "*. El nolale , Non regnel : regnat ! Sapbira 4S saeculares concupiscentias peniius non peccatum cum pervenit ad coiiscnsum vel actuin. relinquil. Legilur quia lsrael, qui Chanameum inUtergo noii regnet circa primitivos actus, abscin- terftcere noluit, datus est in mantis Chuzan Rasadenda esl voluntas peccandi. Confige limore tuo lhaim,etei longo temporeetin afllictione servivii*'. earnes meas »9. Et hoc esl quotl Simeon, qni inler- QuaiHumcunque efliciaris religiosus in claustro, prctatur adducens Irisliiiam, quod esl eordis con- totum perdis si aliquid reiinuisli de saeculo. MociiIritio, el Judas, qui iuterprelatur confessio, illoe cum fermenti loiam massamtorrnmpk^'; rtqne virduae lribus invaserunl Bezec, et ceperunt Adoni- lutiim niiilliltulinem unum peccalum obruit et bezec, id est domiiiiim civitatis, el abscideruut ei subverlit. Sic cnim Abimelecb filius Gcdeonis de cxtrcmiiaies manuum 40, quod fitquoties pro con- uxorihus natos necal, quia virtules quas religiosus Iriiione el confessione ahscindimus malartim pri- acquirit in claustro , concupisceniia saecularis evamilias actionum. Emendale igitur et corrigile, fra- cual. Matedicius, inquit, qui remdificabit Jericlw. ires dileclissimi, aclus veslros, necexspecletiscorHiel de Belhel legiiur reaedificasse Jericho; sed in reciionem alienam. Untisqtiisqtie vestrum plenius construciione prima? porlae mortuus esl-primogese novit; discutiat semelipsum et exlollat conscien- nittis, et in porta novissima mortuns est filiorum tiani suam, ul in ea colligat fructtim vitae. Qui ad- suorum uovissimus 5S,quia ex quo quis ad muiikwret, inquit, merelrici, umtm corpus efficilurcum danos affectus regreditur, si qtiid boni velinsse-" ea. Tollens, inquit, membrum Chrisii, faciam mem- culo feceral, vel in clauslro, deperit et cassaiur. De brum mereiricis V ? Quid erat sacerdos nisi niem- illis porlis dicil prophela : A prima porla erh clabrum Clirisli? Quid factus est' sacerdos nisi nierii- mor, et a secunda uiulalus "'. Semel existis de hruiii merelricis ? Ille a quo el in quo recipitur cor- Jericho, fralres mei, ascendistis de Jericho in Jepus Christi, in eo et ab eo faclus esl membrum rusalem, de Babylone in Sion, de jEgyplo in ternieretiicis : ergo per immundiiinin noslram, pro ram promissionis, de tenebris ad lucem, de loco membro meretricis accipilur et recipilur corpus dissimililudiiiis, deloco horrorisad domum I.elitise C-hristi. Videte ubi collocaveritis corpus unigenrti C; et salutis. Venisiis de lerra salsugiuis ad terram Filii Dei. Videlequid feceritis. Maledictionem Apo- habitabilem, de Ur Chaldseorum ad refrigerium, sloli posl aliarnm jmprecalioniim maledicla incur- de fame spiriluali ad refectionem, de prsevaricarislis. Quictmque, inquit, violaverit lemplum hoc, lione ad gratiam, de mundanis anxietatibus ad desiruet eum Dominus*'. Ab hac malediclione nos quielem. Vere castra Dei suiit haec.: qtiae non est liberet el suam benediclionem nobisconferat qtii aliud, Risi domus Dei ei poria cccli51*.Verumtamen esl beuediclus iu saeculasacculorum.Amen. gloriam el suaviiatem Iiujiis domus non omnes intelSERMO LXii. ligunl. Lignum vitw est his qui apprehendunt eam "'. Multi siquidem sunl vocali, pattci vero electi "". JVD CLAUSTRALES. Matedictus qui rewdificabitJeticho **. Multiplicasti, inquit, gentem, non magnificasti IwInterpretaiio esl Josue. Iii qui vitae s.-eeularis titiam "*: non omnibus portabile est jugum Dodefectum cl inconstaniiam relinqucnies poslea ad mini; non otnnibus suaVe est onus ejus. Adhuc amorem ssecularium reveriuniur, isli primam quem vero inter vos habilal Jebusaeus qui exterminari irritam facientes , vincuiiim suse professionis ha- non potest. Adliuc est lilium inter spinas, el zibentes Iudibrio luxuriantur in Christo. Certe Achan zania inter spicas. In liorto patrisfamilias sunt sifilius Charmi, quia lulit de analhemaie Jericho, la- mul saliunca et ahies, urtica ct myrlus.Adlmcsunt • pidatus est **: cujus cxpressam similitudinem ge- in ovili Jacob animalia alba el nigra, agni el haedi; liinl hi qni soccularia abdicantes, elsi non opere, in rele Pelri pisces boni et niali ; in lemplo Salolanien affeclu et desiderio ssecularibns se immer- monis Satan; a dexlris Jesu sacerdoiesinagni; in giinl. Isti siqnidem jam judicati et condcmnali sunt arca Noe animalia munda et immunda; in cella lapideillo, qui positus est in fundamenlo Sion *', Dominivina et acina, oleum et amurca. 0 qnam el lapide illo, dequo dicitur, qttia 17111 ceciderit su- oilibile est el horrendum claustralem iteruni fieri per illum, collidelur; superquem vero cecideril, con- soccularem, et eum qui mundum evomuit redire teret eum *6. Ex quo semel induit monachus novum ad mundum. Vereor, dicit Apostolus, necum spirilu libmincm, qtiisecundum Deum creatus esl*6*, nulla cwperitis, carne consummemini"". Norineclaustralis superesse debent vestigia vetuslatis. Evellenda om- cfficitur ssecularis, si ea quse saeculisunt, vel cogi»• Isa. 29. " Psal. 57. s'* Rom. 13. " Rom. 6. *" 1'sal. 118. *" Jtiaic. 1. »' 1 lor. 0. " 1 i-or, 5. «Jostie 6. "Jostte 7. *3 Isa. 28. *6 Mattii. 21. *6* Coloss. 3. « II Reg. 10. *8 Aci. 5. *» Judic. 3. *9*Gal. 5. 50III Reg. 16. 5l Sophon. 10. "' Gen. 28. cs Prov. 5. 53Matth.22. 5*lsa. 9. *« Gal. 5. 74i PETRI BLESENSIS SERMONES. 743 tal vel attendil? Swcularia, inqttil, negotia si ha- A a sua prorsus prolessione discedil. Doiiumcsi, iubueritis, eos qui contemplibiliores sunl inier vvs qiiit aliquis, reticere pauperes. Bonum esi, responconstituite ad judicandum 56. Scecularia sive tem- deo, eos reficere, sed sic, ne deficias a saltttari proporalia difliiiitApostolus, dicens : Quw videntur, in- posilo. Cautelam consulo, misericordiamiion abseido.' qtiit, temporalia sunl; quw auiem non videniur Spretis divitiis, in quibus mulios poteras paupercs wlerna ". Cum omnium malorum radix sit cupi- suslenlare, locum elegisti ubi posses inter multbs ditas 5'", dolemus, nec possumtis non dolere, si iu pauperes unus esse. Magnumreputo, si in ea paudomo isla quae nominatissima est in observatione pertate quam profiteris, non egeas ; majus, si religionis et ordinis, vel eiiam nnum pedem ausa frequenler egeas. Certe si abundas necessariis, uoiv csiponere illa transgressionis mater, illa magistra es pauper, aut si erogas pauperibus de his qtiae libi nocendi, primipilariainiquitatisel auriga malilioe. abundant. Forie sequalis es divitibus, qui miserinit Non sibi blandialiir monacbus, qui rebus inhiat in gazophylacium de eo qubd eis supei abundavii. sed alienis, dicens : Occasio peccandi esl ssecnlaribus; le usque ad meritum pauperis viduae non extendis. quidquid habcnl, si eis aufero, si rapio, si aliquid Si alia excusatione qtiam suslentalioiie pauperuin ad usuni Ecclesise nostree violentia principuni vel luas poles divitias collocare, libenter audio. Uiium venalilale acquiro, meum non ago negotium, sed " scio, quia quanto quis pauperior est, tanto copiocommune. Infelix, si te accusal cupiditas circa sius et afllueiiiius habet unde possit placere Aliiipropria, non accusat circa communia. Nam cum simo. Noli, quseso,de refeclione pauperum loqui r unusquisque vitsenostrse sibi sil proximus, danma- nam de lalibus loquens, le extra gregein paiiperuiri bilior est qui pro alio, quam qai pro seipso se di- facis. Non reliquisiis, fratres, aut possessioiicin, aut spem diviliarum, ut pauperibus ministrelis, sed gnum gebenna consliluit, ei, sicutauctoritasclaniat, noTiminus ardebil, qui pro mullis aut ctim multis ut vobis lanquam paupcribus niinistretur. Hoecrno-; ardebit. Amaniissimi fralres, ut quid opus esl vobis nco, el haec dico, fratres charissimi, ut persevedivitiis, qui pro Chrislo paupere paupertatem gra- retis in proposito pauportaiis. llsec esl corona milam elegistis ? Vullis iierum fieri divites, el ad nosira : per hanc regnum cceleruinvesirum est; sed mundana reverli quae reliquisiis; in quibus, sicul el Domimts ei doniinaior regni ccelorum dieit : publice nolum est, caducaconsolatioesi, usus bre- Quod superesl, dale eleemosynam61, innuens illud vis, fallax gaudium, finis incogniltis, judicium gra- esse superfluum, quod non claudit necessitas iiiter ve, et pro lemporalium rertim acquisilione transi- augustias pauperiatis. Duo rogo et consulo, ainantoria, miseria sine fine. Si suflicientia veslra a Deo68rQ tissimi fratres. Minus, quaeso,sitis sollicili in acqtiisilione lerrarum, quia portio nostra est in terra imo Deus in quo dives egel, panper amindat. Sufiicieiiliam a Deo habebal qui dicebat : Ha- viventium, cl consulelis lam aninioequam opinioni bentes alimenla el quibus tegamttrjiis conlenti sintus. vesirse. Magis Deo placere studeaiis in vestra Nam qui volunl divitcs fieri, incidunl in laqueum, quam in aliena paupertate, el acquiretis in reguoel tentationes diabolics*. Vobis cum Deo nil deficil; ccelorum divitias sine fine. Quod vobis praesiare" sine Deo nil sufficit. 0 vae iiliis Ada>, qni adhuc di- dignelurqui pro nobis pauper factus esl Jesus vitias temporales qtiaeriiis, cum paupenas divinitus Christus, cui est honor el gloria in saecula saectilocommendetur I Diviiise durabilcs stint parala? vo- rum. Anien. SERMOLXIIL bis, et ad manum appositse, necessaria jn promptu AOMONiALES. sunt, et ad supervacua laboratis. Angelus apostaia per divitiarum suarum muliitudinem regnum cceloMoyseslegitur 6S fecissemare aenenm, ut ingrerum perdidit. Veslra professio csl per pauperlatem dientes tabernaculum lavarentur, fecit auiem illtid regnum acquirere quod amisil. Cerle vobis consul- de speculis mulierum, qtiae ad oslium labernacttJi t.ius est esurire, quod lainen per Dei graiiam non cxcubabant. Credo quod hoe sunt prudenies virgioportet, quam aliquid.agere, unde vel modica noia D nes, quae, accensis lampadibus, bonorum operum adventum sponsi laetanler exspeclant 6S.Sciiptmii cnpidilatis emergat. Scio, inquit Aposlolus,sniuraii et esttrire, abundare el penunam pnti "s. Si labore esl enim quia exspectio juslorum Iwtilia 6*.De speuianuiim vobis victualia qinBcrilis, on eslis majores culis islarum fit aliis lavacrum, dum ab illarum ' n Apostolo. Aposiolus hoc feeit. Si laboratis ut refir conversatione trahitur munditiae, et sanciificationis ciatis pauperes Christi, pauperes noo possunt eva- exemplum. Mulieres quse in sseculode caine sua cuari lestimonio Scripturarum: Reddel Deusmerce- frucium posleriiatis exspectant dcserviunl carni dem laborum sanctorttm suorum ". Sancium et suae; qu;e, dum curam carnis in dcsideriis agunt, .pium eslet merilorium pascere pauperes; sed oc- vitam perdunt seternam pro momenlanea voluptaie. casione pauperum vobis dilescere non est bonum. Clauslralibus quse bellum indixerunl carni. stise Sumrna verae professionis est meritum voluntariae inaestimabiliscorona debelur. Conlendunt enim non pauperlaiis: qui hanc deseril, sicui mihi videtur, esse quod sunt, et recuperanl forliterquod in prinia 5SHCor. 5. »8'I Tim. 6. "HCor. 59Pliilipp. 4. -"Sap. 10. 61Luc. H. *s »6lCor. 6. 6S Matib. 4. "''1 Tim.,6. Exod. 50. 25. 6"Prov. 10. SERM. LXIH. — AD MONIALES. 746 origme perdide-runl. Quts emm potesl jacere mun- A < A ancillw sucv ' 3; humilitalem, inquit, non virginitadttm ire immitndo conceplum semine e"? Istae autem, 1 teiii, iunuens quod nec sua virginilassine humilitate •dwnimperanl sue carni, non solum mnndanlur, Deo placuisset. I sed conformaiittir angelicae purilaii. Virginitas Si ergo virgo superbial, inler faluas compulanda tamen juxta anslimalionem mullorum fortior est < Qtiid est enim superbia in vinginitate, nisi veesl. sinceritaie angelica, cum virgo virlule miinda sit, 'neniim in lacle ? Nihil est quod abominabilius deiur, et angelus soluin ex naliira. Plus quam angelicum < quod el omnino magis denigret lilium c.aslilatis est haec vasa corruptibilia servare in jusiitia et < quam superbia. Contra siiperbiam virginum invehit lsaias : Elevatm suni, iiiquil, filiw Sion, et ambulasanclificatione; experiri in carne gloriam ccelestis I Jeriisa'em , ubi neque nubenl, neque nubentnr e3*. 1 verunl collo extento, el nulibus oculorum ibant '*. Quidam enim coelestis eminenliae frurttis est pudi- J sequilur in eodem capimlo : Dcclinabit Dominus Et ciiiae ususiti terris. De virgineo siquidem flore im- i verlicem filiarum Sion, earumque crinem nudabil ". marcescibilis corona contexilur ei acquiritur spon- i Dominus in eodem : Dctboeis pro crispanti crine Et sus immorlalis in ccelo, dum lerrcna- sponsalia < calvitium ' 6. Et untle superbis, miserrima caro, cum coiiiemiiniilur. Islse enim sunt quihus Aposlolus ! et cinis et pulvis " ? Superbis de ttia nohili sis loquitur, dicens : Despondi vos uni viro virginem ] parentela; scias quia mundanam nobililalcm non caslam exhibere Christo 66. Vide quantus fueril virnatura fccit, sed ambitio finxil. Verbum Sapientise i ginilalis effeclus. Virginitas ultra nubes, ultra coe- < : Nemo ex regibus liabuil aliud quam pauper naesi los, «Iira et supra angelos peneirans Verbum, in i livitalis iniiium. Unus est hominum introiius ad qxiopniiiia facla sunl, quaesivit et invenil in sinu i viiam, et exiltts unus "\ Nunquid sordidius generaPairis : inde per virginilatem descendit ad nos au- i pauper quam dives?David tur plangit se in peccatis ctor ille salutis. Adhuc ambularemus in tenebris, 'conceptum J9; sed el ipse , cum essel rex, stios genisi lumen vilse nobis de lampade healse Virginis i nuit filios in peccalis. Si viriutem regenerationis illuxissei. Virginitas est balsamum quo condiiinlur inspicias; omncs tam diviles qnam pauperes magnicadavera ne putrescant. Sensus enim et artus ficat nativitas, omnesque pacificat adoptiva nobihomin:s a corrupiione custodit; caetera quasi ju- lilas. Gloriosus lilulus nobilitalis est cum generomenla in suo stercore computreseunt; solae virgi- silale virginilas. Sicul Sapienlia dicit : Generosiianes, el continenies vasa corruptionis hujus in in- tem glorifical conlubernium habens Dei; quia Docorruptione custodiunl. Sed esl quod Sapientia in tninus omnium ditexit eamso. Juxiaverbum Aposloli: persona virginum dical: Ego quasi Libanus non C Prudcns virgo cogiial quw Domini sunt, ut sit sancla incisus, el quasi balsamum non mislttm odor meus, corpore, et spiritu 81: Corpore, ut sil casta; spiritu, ut hiimiliter senliat, nec exlollatur de pudicitiaj ijttasi lerebinlhus exlendens ramos gratiw et sa/alis6'. lande. Scriplum esl enim : Qui glorialur, in Domino Omnium eniiiieniiam virtutum caslitas Iranscendit, si tamen sociam habet cbaritatem; nam sine ; glorietur: non enim qui se ipsum commendat, ille charilaie castitas est sine oleo iampas. Lampas . probalus est; sed quem Deus commendatSi. Misersine olei beueficio non lucet; caslilas eliam Deo sine rimum est suae virginilatis, aut conlinentjae nierichariiate non placel. ldeo Sapieiitia dcit: 0 quam tum pro vana gloria venale exponere. Adveniente pulchra est casla generatio cum charitale 68! lllud siquidem sponso in die judicii, faiuis virginibus aulein delestabile esl, qnod absit a nobis! si aliqua oleiini peccaloris, id cst adulatio aliena, noii prosnperhiae macula admisia est castiiati; nam longe derit. Fatuse virgines tunc dicent: Lampades noslrw melior csl devota et vilis humilitas, quam snperLa exslinguunlur 8a, prudens virgo iiiexstingtiibile virgitiitas. Caslitas si per se censeatur, elegantior lumen feret. Sicut Sapienlia de ea dicit : Non esi quam humiliias; bomililas tamen per omnia exstingtietur de nocle lucerna ejtts e*. Gloriaris de nielior. Illa res est consilii, ista praecepti. Nam Apo- _ pulchritudine lua; fallax gloria et vana est pulstolus dicil: De virginiiate quidem prwceptum non cbritndo. De pulcbriiudine superba dicit Job 8S : habeo; consilium autem do 69. El Dominus de virgi- Devoret pulchriludinem ejus primogeniiamors, id est iiitalein Evangelio loqtnTns: Qui potesl, inquit, superbia, quae esl primuin moriale peccatum. Qiiid capere, capiat '*. De huuiiliiate vero : Discile, in- est vana pulchritudo, nisi pulchra putredo ? Puirequil.a me quia milis sum el humilis corde '•; et: Nisi dini dixi: Paler meus; Mater mea et soror mect, efficiatninisicttt parvulris iste, non inlrabiiis in regntim vermibus 8e. El quidem fallax gratia , njsi grata ccelorum 's. C"in Spirilus sanclus non requiescat fallacia; dum spccie falsa decipimur, sub teniii nisi super huniilem el mansuetum, vides quod ac ctite latenl occulla dedecoris, quoe si inspici poscepiior esl apud Deum virginitaie liumilitas; ciim senl, horrendo essent aspectu, et nune indigna sine hac nemo salvari possii, sine allera vero miilti. sunl cogitatu. Omnis caro fenum, et omnis gloria . Verbum beaiae Virginis esl : Respcxit hutnititatem ejus sicut flos feni •', Sicul fenum cito arescit, sic 74S 6»Job 14 65*Matih. 22. 66II Cor. li. 6' Eccli. 24. 6S Sap, i.' " 1 Cor. 7. '° Malth. 19. " Maiih. II. "Matili. 18. '3 Ltic. 1. 'Msa. 5. " iiiid. " lbid. " Gen. 18. '8 Sap. 7. '9 Psal. 50. M Sap. S. 81 I Cor. * II Cor. 10. •" Matvb. 25 **Prov. 31. J" Cap. 18. 86Job 17. 8' lsa. 40. PETRl BLESENSIS SERMONES. 748 L pulchra facies, febre supervenienie, deficil; morte A virginum ChristuS Jesus, cui sit hpnor el glpria ia vero irruenle, putrescendo sordescit. Porro virtus, ssecula saeculorum. Amen, quae est pulchriludo animae, florebit in aelernum SERMO LXIV, sicul lilium ante Domiiium, sicul palma, sicut ce, ADEASDEM. drus Libani in domo Domini 8'\ ldeo ille qui est Audi, (ilia, el tide, el inclina auretn luam, et oblispeciosttsforma prw filiis hominum**, flos campi et viscerepopulumtuum, et domum patris lui 98. liliutn convallium89,de justo loquens : Super ipsum, Charissimae sorores, vos eslis quibus apostolus inqnit, efflorebil sanctiftcalio mea 90. Non exterior Paulus loquilur, dicens : Despondi vos uni vito virfacies, sed inlerior conscieniia pulchrara le faciel. ginem castam exhibere Chrislo m. Teslimonio siquiOmnis gloria fMw regis ab inlus in fimbriis aureis »1. dem Veritaiis:Z?«niisunt qui se casiraverttnt propler Ilaic csl enim gloria tiostra teslimouium eonscienliw regmim cwtorum 10°. Apostolus dicil : In carne iwttrai 9S; hanc speciem , hunc decorem sponsus ambulanles, non secundum carnem militamns *, et conctipiscil in sponsa. 0 virgd, conctipivit rex de- qui ivalrimonio jitngil virginem suam bene facit, el carem Uium?2*;ideoque si vis auferri a le omnem qtii nonyungil tiielius facil '. Et de virginilate proanimi fceditatem , et in huniilitate Chrislum dili- R pria loquens : Volo, inquil, vqsomnes essesicut megere, speciosa facla cs ef. suavis; leque sibi Do- ipsttm 3. Et uiinam permaueat untisquisnue secunniinus ex.hibebii non habeniem maculam , neque dum consilitim meuin! De virginibus enim prwcees a'M<7«m9s.Anditura vocem laeliliseelexsultalioiiis: plum non habeo; consjlium autem do 3\ Magna est Tota pulchra es, amica mea, el macuia non ett in procrogativavirginum. Solis virginibiis a Deodalnm (e "*,Veni, elecla mea, ppnani in te llironum meum, est canlare canlicum novum, quod nemo alius ut requiescat in le Dpininus, et tu requiescas in eo; cantal, etsequi Agnum quocunque ieril *. Scriplum ut gaudeat sponsus super sponsam, ei gaudeat esl : Cratia super gvatiam mulier pudorata rt super le Deus iiius. Propone ante tuaementis oculos sancta". Deus nascilur in mundQ; ul muiidum reiu exemplum monialem illam quae, cum prae nunia dimerei, virgincm sibi elegit in niaircm; nec euim \ilitale el abjectione sui corporis putaretur a soro- alia inater decebatDeum, nisi virgo; necaliusfiliits ribus suis falua et immunda, per revelaiionem decebat virginem, nisi Deus. Suiii aliqttae inter vos Spiritus sancti ab episcopo provinciae lota congre- apud quas vel bono conjugali, vel lubrico, et faci-. liiale consilii violala est inlegritas virginalis. Isloe gatione sanctior e.lChrislo acceplior est inventa. Sane si superbis, si sseculum appetis, si carni tuse seqiiuniur Agnum, sed claudicanl uno pede. Pedem conseniis , si murmuras, si invides sororibus luis, C humititaiis habenl, sed non virginitatis. Ideeque si detrahis, si delrectas obedieniiaejugum, jam non non sequunlur Agnum quocunque ieril. Virgines es Hlia Sion, sed filia Babylonis; exclusa es a ccetu i eiiim non s.uiii aliquae.etsi viiginitalemperdiderini, virginum, quoe cum Domino accensis lampadibus ] per humililatem tamen Domino placere iniendunt ingrediuntur ad gaudium nupiiale. Poteris inutiliter Fregerunt virgiiiilaiis sigillum, sed sludent reforniare quod fractum est. Nam, sicui exhibueruiit plangere cum filia Jepbte virginitatem luam, nec i enim Dominus le acceptat in sacrificium sibi. i membra sua servire immundiiisc ad immunditiam, Videbis publicanos et meretrices quao praecedenl i iniquilati ad iniquitaiem, ita exliibent.inenibra sua te in regnum Dei; luam enim virginilalem, quse i servire jusliliae in sanctificaiionem, llla quse fuerat an.cilla carnis ad delicias sseculi in conlunieliam eleganlissimum doniim Dei erat, in coniuineliam , ; et injnriam convertisli. Vide qtto le praecipitavit i Chrisli, facta est aucilla spiriius in coniempium et superbia , de ccelo in coenum, de paradiso in in- i odium mundi, in amorein et gloriam Dei. Filia fernum, de angelica puritate in aeteriii horroris 1 Edom, lilia Babylonis inebriaia Spjrilu sancio, facla. et ardoris abyssum. Quid ergo facieiidinn est tibi ? i filia et sponsa, soror et amica regis Allissimi. est Re\ertere ad cor luiim, recogita dies luos in ama- Q I boc est forle quod Jeremias dicit : Gaude et El riludine animae tuae. Arripe fortiler pcenitenlisc / twlare, filia Edom, ad te quoque veniet calix inebrians 6; hic est calix amoris, pocultim amatoriuirt, arma, nec differas pcenilentiaefructum.Nescis enim I i quid ventura pariat dies : quo ebria eral illa quseinlraveralcellam viiiariam, ct i dicebat: Nunliate dileclo.meo, quia umore lanQui non est hodie, cms minus aplus erii 3S. Qui non facit quaudo potesi, non polerit agere pce- j gueo '. Sic, mediante charilaie, recotnpensat jacluram virginilatis, el reformal per pcenitenliain disnileiitiam qnando volet. Horrendum esl autem in- i cidere in matius Dei viventis 90>.iorrendum est ] l pendium corruptse carnis. Haeccum Rachele idola venire in locum tormentorum, ubi nec ignis exslin- patris sui sub funo, et cum Jacob fragmenta ido] lorum Laban sttb lerebinlho abscondit; dtim pcr gttilur, nec vermis moritur '', nec fetori, nec 1 humilitatem poenitenlioe el Dominicae Passionis I ardori, nec dolori finis aut mensura imponilur. inemoriam suas iniqiiilates a facie sumiiii ex.icioris A quibus iiQsliberare dignelur spoiisus sanctarura i 747 6'*Psal.91. 8sPsal.34. 89.Cant.2. 90PsaI.13!. 91Psal. 44. 9SII Cor. 1. »»' Psal. 44. 93Ephes. 5. »*Cant. 4. 85Ovid. '9(i llebr. 10i' "Isa. 66. ss Psal. 44. "9 I Cor. 11. 10°Maltli. 19. ' II Cor. 10. SlCor.7. 3lbid. 3' Ibid. '*.Apoc. 14. ' Eccli. 26. 6 Thren. 4. ' Canl. 5. 749 SERM. LXV. — AD POPULUM. 750 averiil. ,Tam viduse quam virgines habent fiduciam A ctebant ad vitulos 18; nec »tu collum aut pooes refleclas ad consangtiineos luos. Dedisti obedientise rcpromissionis in Chrislo, non enim est acceptor i Hrtonanm Dettt 8. Virgo humilis angelortun socia niainini, el imposuisti luo vertici jngum ejus. Aud* esi. -Si vero muliebria passa esl, aut cuni Maria i ejus sapienliam quaedicit: Jnjice, inquit, pedemtuum se.let :td pedes Jesu, aul ctini Mariha piis operibus in compedes illius, et ne acedieris a vinculis ejus1'. seexercct». Tani virginem quam corruplam monet Si claustrum egrederis, transgrederis. Dina lilia atl perseveraiuiam sanctilalisPropheta, cum dicil : Jacob egressa est ut videret ludos alieiiigenaiuin, Atidi, filia, et vide, et inclina , etc. Exislis de hoc < oppressa est a Sichem filio Emors 0. Non esl. eniin et s»culo neqttam, exivistis de ^Egypto, et venislis in pudicilia ubi est sscculum, el iileo non est pudiciiia hanc solitudinein sacrificare Domino Deo vestro. exira clauslrum. Sara filia Raguel tixor miiioris Nolite reverti ad allia et pepones ^Egypti, ad san- Tobiae dicebat: Tu scis, Domine, quoniam nunquam guineas dapes; sufficiat vobis manna ccelcste et cum IwJenlibus memiscui,neque cum muiieribus qute in levitale ambulani ". Jeremias eliam dicit : Non panis angelorum. Mors enim est in olla jEgypti; reliquislishydriam mundanaecupiditalis cum Sama- sedi in consilio ludenlium : sedebam solus quoniam riiana, titramque spiritualem Jericho deslruxisiis ; amaritudine replesti me ". Sit Sara libi in exemplo ; Josne ,0 maledictionem incurrit qui reoedificai Je- sit el Jacob qtii domi habilans benediciioneni haericho. Scio quia ^gypli musica vobis frequenter reditavits 3. Esau vero foris vagans primogenita sua insibilal, et occulta inimici tentatio redire ad sse- cum palerna benediclione amisit. Prope esl ut recnlum vos invilat. Revoca le ad populum tuum tribuat Dominus unicuique secundum opera sua "'; quem reliquisti, et ad domum patris lui Amor- prsecedel Regiua virgitium ; proximaeejus aflerentur, ihaei. et cum ea adducentur in lemplum regis s*. Tiinc Audi, filia, et vide, el inclina aurem tuam, et obti- erit Jerusalem coilesiisquasi spbnsaornata virosuo. tiscere populum tuum el domum palrit tul. Quid Gaudebit tuuc sponsus super sponsam, el dicct * enim tibi- el parenlelse tuae? Nonne morlua es et Veni, electa mea, et ponam in le thronum meum, parentibus luis et complantata simililudini mortis utin te sedeam, el quiescam, ul sis sedes mea in Chrisli? Sed dicis : Unus de intimis parenlibus socculumsseculis**,et apparebunt ea diegloriosaquae mcis infirmatiir, aut moriiur, ad eum me exire dicia suni de te, quando cril sicul Iselantium omoporlel. Audi, filia, el vide, ne exeas : Sine morluos iiiiilii habitalio in ie ", quando inlrabit in delicias tepelire mortuot suos , 1. Vide ne tu sepeliaris in claritatis, et voluplalis aelernsebeala Virgo cum viriuferno pro eis. Frcquenter legimus iii libro expe- C ginitale sua, Sara cum nuptis, Anna cum viduis, rienlia?, quia multbs traxii in iiifirniiiin affeclio Magdalena cum pooniierilibus suis, el eveniet quod jparentelae.Quoiies egredere clausirum , praeponis per Isaiarn promiserat Deus : Ecce ego creo Jeru/animani luam, ponis quasi sub jaclu aleae, majus- salcm exsultalionem, el populum ejus gaudium, el ,. Ui semper epulum ad Patrem babeant, prsccipilur : Non recedal volumen legis liujus de corde misericordem et niilein, ad largilorcm munertim tuo, et de ore tuo, ut dirigas viam luam, el intelligas cum benedictionibus : nos oculos saepius converla9. unkersa quw agis S Dehinc vilae nostrae seriem di- nius ad judicem, ad severum el zelotem, ad distrivinisdebeniuscoapiare praeceptis.ei aclus praeterilos clum examinatorem non solum operis, sed oliosi tenaci saepius refricare memoria,ut vel teslimonium cujusque sermonis. Non esl nobis ad eoruni slattiia coiiscienliae parial gloriam, velsalularis conftisionis felicem via paratior, non ingressus aptior, non eriibescenliam introducat, de qua dicitur : Imple progressus utilior. Ardua esl haec via in ingressu, a6*Psal.54. "Psal. 76. s8Josue9. !» Josue7. aoPsal. 82. 31Deul.28. "' Matlh. 5. "Psal. 15*. sa*Isa. 12. S3Psal. 35. 33* Psal. 79. SERM. LXV. — AD POPULUM. 754 tplerabilior in progressn, fructuosior in egressu. A lato de prophetia Evangelium facit. Oblatut esi, Hsec est prima ad palriam via : Inilium enim sa- inquil, quia voluil, etc. ,s' Apertus igitur nohis etiam in prsesenti esl Iibcr viae, quanlum ad duas pienliw limor Domini3*. Ardna prima via est, el eget moderamine certo. sui parliliones ; lerlia eliam partitio, qiiae ex Novo Vere certo, ut non converiamur ad dexteram de consistif Tesianieino, aperta nobis per fidem esl, misericordiscdulcedine nimis prsestimendo, vel ad in futuro aperienda per speciem. Inde Hieronymus siuisiram de misericordia desperando. Timor pons dicil quod in apostolis el evangelisiis positum est est anguslior, per qtiem nisi cum maxima diligen- velameu ex parte; in judicio atitem aperiunlur tia cl caulela transieris, ad coniemplalionis amcena oculi cwcorum et attres surdorum palebunt ", et vipervenire non poleris. Per liunc pontem angusmm debil omnis caro quod os Domini toculum esl S9*: fit inlroiuis atl laiiiiidinem charitalis, in transitu et ita libcr viae lunc erit apertus ex toto. Liber hujus ponlis et a dextera et a sinistra prsecipiliiim cliam coiiscieniise nunc clausus ; tinde : Profundum aequaliier caye. Ul igitur redeatnus ad id quod cce- esl cor hominis et inscruiabile, et quis cognoscel pinius, nos pracciptte qui de hoc muntlo sumus, in ii/«d*0?Et alibi : Qttis enjm hominnm novit quw quibuset tliligil mundus quorl suum est, quoties sunt hominis, nisispiritus hominis, quiin ipso Ml*°'T redimus ad cor, primo loco limor occurrat, limor, Liber, inqtiam, ille liinc aperielur, qttanilo sclliinquam, jutiicis, limor lremendi illitis examinis, cct manifesta erunt abscondita cordis lioslri; lunc apparebil homo ntide porlans fasciculum operum inqiioreiipieitintisquisqueproiilgessilincorpore3**, sive in quo posilurus esl magtnis ille paterfamilias suoriim , cum dicetur : Eece homo cl opera qui peregre profeclus erat, rationem ciiin servis ejus cum eo. Librum etiam vitae Domiuus in judisuis 35,quando scilicet omnes libri aperii eruni, et cio aperiel, cum oves a dextris, hwdos slaluet a crit sibi quisque consiliarius, advocalus el Judex ; sinislrh 41, cum exibunl angeli el separabttnt matos libri enim oiunes aperti crunt omiiibiis. Tres au- demedio juslorum *•*,cum inlrodiireiiliir adgloriam l-fni in judicio libros atlenilo, librum vias, librum qttoiquol prwordinali suttl ad vitam criemam **, et conscientise ellibrum vitae. Librum viae.dico librnm tunc salvus erit omnis qui invenlus fuerit scriptus datum in via, el ad viam; et bictriplex liber, sci- iuTihro vitae4»*. Addelforle aliquis librmn expeiicel insf.lultonis Mosaicoe, proedicationis prophe- rieniice, in-quo scilicet legent amarissimas hislolicae cl piaedieationis evangelicse. Librum aulem lias, qui negligemer in lihro vitse legerunt, qni conscieniise quis nesciat cognilionem bonorum ope- noliieriinliiitelligcreiil lieneagerenl **. Tunc inlellirum ad gloriam, vel malorum asecreium? Al vero cum doluiu perciperes, cur diaboliforlis iniravil, ettulit vasa ejus*'',acrius dia- remissionem indulsisti ? aut certe cur non remibolus persequi cospit alacrius resislentes, et eo sisli in dolo, ars nt arlem falleret, et in foveam, callidiores praelendil laqueorum insidias, quo plu-». quam fecerat, falsus promissor et comperius deres vidit erepiionis hominum vias, et iiinc ccepit ceptor incideret *9*?Verum ne misericcrdiam ttiam juxlabeatumjob* 8, eoneupiscere er-c-isclectas; unde iniporlune nimis videar increpare, qui judicium ail cribrandos eiiam apostolos expetiit potestatem. peio, quaeqtiidem, velim noliiri, comes erit judicio; Vcrum redeamtts nunc ad id quod ccepinius, et ac- fucris licel in baptismo miseticors aul remissus,et ctisaiorcs quodammodo verbis utenies, apud pa- oelatcm forte promitlentis excuses; quis inihi de trcmfaniilias sedenlein pro jndice, hoiiiiuem in sectinda et terlia aut certe pluries repetila promismedio conslilulum diffamare studeamiis, quasi dis- sione respoiidebit? non judicein cum reo in jus sipaverii bona illins. Aslal, inquii, Doinine, boino traho, sed judici offero jtidicandum ; vel cerle jam, isle loitis homo, totus humus, totus caro, cujus in si jusleagilur, jttdicattim. Iiisliiuisli, Domine, tabupropaiulo culpse, ctijus infinilse conlra majesialem lain secitndam post naufragium, ereclionem post caluam oiTensiones, ctijtts non levis culpa promcretur sinn, poenitentiam posl lapsum. Taceo el prselereo veuiam, sed immaiiitim pertiiiacia peccatorum irain C quod in fraudem meam factafueril haecinslitutio, et provocai ei viiidiclam. Si perlinaci de caeiero parquia eam deslruete non valeo, eslo, sil rata suslineo. cere perseveras; si ad pcenitenliam toties ohlatam, Abreiiuiitiavit in baptismo reus hic Satanseet toties rcpttdiaiam adhuc lam obslinalum el ingraomnibus operibus ejus, el omnibus pompis ejtis, tum exspcctas, jam non judicis agis ofliciiiiii, sed iminemorque promissi, qtiam cilo poluit abrenunnegligeniis el reniissi. Recordare, quaeso,jiislorum liaio se tradidii, et operibus ejus se implicuit, et jiidiciortiin, et his qui oderuiit le, relribue: non pompis imniiscuit. Verum cognilo quod egerat, liabet misericordia lua, Domine, qiiodobjiciai, si jam seiiteiiiiam immulavil in meliu.s. Eslo, rcdiil ad minc justilia puniat, qttem 'iiicorrigibilem prorsus cor conversus ut odirel populum suum el domum operum pernicies el series eoniiiiuata decl.irat. Si palris sui; esio, dereliquit impius viam suam, el littiic tandein dederis ei sectinJum opera maiiuiim vir iniqutts cogiiationes suas, el reverstts esl ad Doejus, si secundum nequitiaiii adiuveniioniim ejus minum, et niiserltis esl ejus u. Esto, dum lamen et reiribueris ei *8*,misericordiae tamen luoenondiceris id pariter constet quod senleniiam iierum niulavit obliliis*9; quia, me licetinvilo, damnalitm citra mc- in pejus, el facta sunl novissima hominis illius pewtoruin exigenliam es punilurus. Hic niisericordia jora prioribus ""': quod paucis oslendo, Memenlo, quacso, quod eoram vicario tibi prosuperexaltabilurjudicio, dtim Ionge cilra mcriiorum exigentiam desseviet pcenalis aiDictio.Al ne genera- iniseril, coram Christo tuo, coram sacerdote videlihtis taiitiiiii melliodis videar inhserere, el speciale licet tuo innovavit pacium baptismi, et debiio se crimen ei ntiliiim objicere, ul coetera procierniiliani, renaiae promissionis asirinxii. Nec est ccrte quod quae et modum excedunl el ntimcrum; supcr trium ibi excuset actalem, quod eausettir violeniiam,, speeialiier Crimitium cnlpa eum aggredior, el de quod proelendai iiisuflicienliain. Venit ante sacerdolem tuum adulttts et discretus, promisit voluniransgressioiie triplicis adversus eum constanlcr iniendo. Primo quidem eum plane protnintio nien- tarie et non coactus, et non impar Iinmeris onus dacen» alqtie perjurum, sccurido prodiiorem du- suscepil sponte inirepidus. Quid plttra? uno eoplicein ef pervcrsuin, tertio raptoris ei impono cri- dcnique moinenlo et a sacerdole recessil, el a pronien et vitiuin. Responsio in his omnibus sulliciens posiio resilivit : fefellit sacerdotem, fefellit te, fein evidcnti esi, etinductio manifeslse probationis iu fellil se ; abjecil jtigtim suave et onus leve, ac sub Psal. 97. *9' Psal. 7. '0isa.o5. 12. *'Psal 31. »'Matth. 12. 4SCap. 20. "8*Psal. 27. *B *«Cap. .«'' Matlh. 12. 755 SERM. LXV. — AD POPULUM. 758 L pcccaii jugo vetuslam amplcxus est scrviiulem, A ciiin panem angeloium manducat hoino "3, paiiem abjecit vestcm innocenlise cl ihduit vestem concreqiti de cwlo descendit et dat vilam mitnclo ,3'? nihillam sanguine; abjecil breve pallium, qtiod uiriim- ominus tamen commuiiicat inimicis tuis, abit in qne operire 11011 potest, et pallium, quod dominae consilio impiorum, in via peccatorum slat, et quod jEgypliae reliquerat, iieriim apprehendit, et, ut scelestius est, imo quod sceleratissimum esl, in brevius inferam, eo licenlius ad perpetrata cathedra peslilenliw sedereglorialur "*. Aul tradirediil, et nondum attentata aggressus est, quo lorem lalem esse concede, utit Augtistinum tiium majorum anle confessionem fuerat criminum repelle plane dicentem, tantum peccat quis Chrireus, ut Iraheret restem longam, et quasi vin- stum tradendo peccalorihns membris, qiianliira qui ciilutn plauslri peccatum. Quasi igiturad tlamnatradideril euni crucifixoribtis Judscis. Displictiit tionem non sufliceret praeleritorum fasciculus pec- tibi. in discipulo luo .proditio, qute non soluin catorum, addidit promissionis Iransgressionem et temporali punita csl laqtieo, sed igne irremediabilidei. Nec seinel ad sacertlolem accessit in dolo, liter expialur setcrno. Consimilis igilur cur cessat sed lempore delerminato confitendi polins consueultio et retribulio? cur lardalur, cum in hoc Judae tudinem sequens quam conscienliae purilatem, se- . successore criinen appareat prodiloris. CbmmuniR mel in anno prsecedenlibus peccatis hoc addidit, ul casii ei, Domine, de niensa tua, de altari sancto in eorispectu Chrisli lui meniireiur tibi et remis- ttto, non qtieinlibetpanem, sed panem angelorum; •ionem umbratilem a sacerdote reporlarel in dolo. i non qtiemJibet pottim, sed sangtiinem tnum preQuod si ordines sacrosassumpsii, qtiibus est con- I tiostini. Vero eum cibo saginasti, verum ei potuui linentiae connexa promissio.el in ordinibns sacris |propinasii. Unde et dixisti: 6'. uid iiisiiQ pauperem cupiditas ingeniosa pedetentim inlroeal, vires sibi conlinnas ex diviliarum incremenlo niul- per, judex bone? Qnitl de christo luo dices?de satiplicat, quia qttanto plura conquiril, tanto majora cerdote sanctotuo? "Imo si recte agiiiir niodo qui . pepones el allia el ollas can.ium sectaiur JDgypii/ci conciipiscere avarus addiscil: Crescil anior mimmi quanlum ipsa pecunia cre- hesiernam ssepius crapulam eruclal in calice, quia licet lota nocte dormiendo trarismissa ei iiiaiininis [scit 60. Sicut in mprbo hydropici : vigiliis, aut omnino proetermissis, aut multipliciler Quo ptus sunt polw, plus siliunlur dqute e'. syncopando transcufsis, ex vino liesleriiO ructtis Ctipidiias igiluf, quae pauperem alliciendo demulcel, inter sancla dedil ex indigeslione convtilsos.Pra;divitias cdiiquireniem cruciat et extorquet, divilem dixefal apostolus Paulus : Habemus aliure, de quo ' vcrojam faclum omnino Sihi vindicat el absorbelt D edere non habent polesiatem qui taberitaculo deser llaec esl quae oculos sapienlium excoecat, el vires viuni'"', id est corpomm vohiptati, et cibortim at aucioritaiisinclinal. Haecest quaein severara tyranfliienliae. Bealus Augustiinis : i Si viiioleniia, inqiiit, niderii reges impingit, quse legum slatuta perverlil, te Ingiirgitcs, quantaslibel liiigua ttia Dei laudes quae pfaelatos Ecctesise Judae prodilori conciliat, ei sonct, viia blasphemat. i His ita trahscur.-.is breviter, decreloruiii saiiclioires enervat. Tlaee esl quae verirestal osiendere quomodo per liixtiriam apernit lati pairociiiium suhifabit, paiiperibus jiistiiiain, isie reus diabolo, e.l clausit Chrisio, quoiiiaiii et judici.is seqnilateni. Igitur, ut ostensum e'st,: apefuit ipsa piilsavil, intravit, accttbiii t et ppssediUiPiii.sadiabolb reus isie per ciipiditalem, clausit Ciiristb : vii, cum per primos motiis coriseiisnm e5 Petrus Lombardus Levi in spirilu judicii ei spirilu ardoris. Cbristus lib.. lv Sentent., dist. 20, littera R : < Si cni.tn autem purga.lionem.peccatorum faciens, non in ju- lania fuerit cordis conlrilio, et delicii exjirobralio, ut sufliciat ad puiiicnduin pcccatum, liberi ab dicio, sed in desiderio,. non iriardore, sed in amore, tria nobis purgatoria misericorditcr ass.ignavit, cor- aliis pceois transeunl ad vilam, etsi incxpleta fuerii 9 8 Exod. i. 6 Jban. 20: ' Matth. 14. ,s Mailh. 17. " Malth. 13. ,0 Phil. 5. " Psal. 88. '* lsa. W'«ITim. 6. Ps.al. 109. Hebr. 1. »" Sap. 7. " Psa). 34. " Psal. 85**P.sal. U: » "Psal.109. • 13 *' lsa. 14. Pliil. 2. s* Psal. 18. '* Luc. 2.. " Joan. 1. " Isa. 24. >8Gal. 3. " Til. 3^ I Reg. 2. *° Psal. 50, - -79 781 782 1JE TRANSFIGURATIONE DOMINI. ut quidquid in eis squaloris aul rubiginis confes- A i(nsensati3i etcaeci! si luveril Dominussordes fitiarum Nonne sio non imindavit, igne purgatofio ablualur (9): 0 Sion in spirilujudicii et spirilu flrrfon's(10)3s. PETRl DE GUSSANVILLANOTJL poentteiiiia, qnia perfecte' peeniluertint et inge- tur, pro valde bonis graliarum acliones sunt : pro lutieruni corde. Qui vero non. adeo conlernntur non valde ifialis 'propiiialiones sunt : pro valtle eorde et ingemiscunl pro peccato, si ante exple- malis et si-nulla sint adjumcnia mortiiorum, quateslionem pceiiiientiae discesserunl, iguem purgaio- cunqtte vivorum consolaliones suni. Qtiibus ap'ritim seniient, el gravins ptinienlnr, quam si hic lem piosuiii, aut ad hoc prosunt ul sit plena reexplessenrpoeniieiiliam Horrendum eslenimincidere missio : a.ut certe tolerabiliof liat ipsa damnain manttsDei viveniis(Hebr.x, 31). Denseniin ciimsil tro. i misericors el justiis, ex misericordiapcenitenti ignomeminn Quando autem de purgatorio aeternam ; ignis, lisurpat modiiiii loquendi loquens scit Jion reseryans pecc.tluin ad pcenam communem aptnt ex jtistitia vero impuniltim non dimiltit delictum. Lalinos jiost Augitslirium I. ' xxi De' civ. Itei, Aul enirn punit homo, atit Deus. lloiuo aulem pu- cap. 10, scribeniem : i Quamvis miiis, lameu uit poenitendo, Deus aiuem poenam exigendo. Et veris modis etiam spifilus incorporeos posse pcena esl poena isijerior et exierior. Si ergo interiorpce- B corporalis ignis allligi , si. spiritus homintim e.liam iiUudo fiieril tanta, titsit siifliciens nllio peccali, ipsi prbfeclo incorporei, et niiiic potuerunl. inclu«.!i Dcus, qni hoe novii, ab illo qtti taliler pcenitel, ul- corporalibus membris, et lunc poleriint corpnrum, terius poenam IIQII xigii. Si vero inlerior pceniiuilo suoruin vinculis insolubiliter alligari. i "Subscribii e «on sitfficitin vindictam peccali, riec exterior pce- Gregorius Magnus lib. IV Dialog., cap. 29. Graeci iiiientia impletur, Dens qui modos et mensuras auiem, credunl purgatoriiim esse, neque lamen peccatorum et pcenariim novit, addit pdftnamstilli- credunt in piirgaiorioaniinasigne purgari aut-lor.cieniem. Sttideal ergo^ quisque -sic delicla corri- qiieri, ul consiat ex verbis islis privalae synodi gere, utpost mortem nbn oporleat poenam tolerarc. Ferrarioe , Vlie-4 Jttiiii 1458, qiueprae»fituit cbngregatse eiiim peccata mortalia in pceiiiienlia .llis anjtingenda stmt concilia quibus sanciiur falenlur aciionem ignis ul liali: sed operatur lanoraudiim et oflerendiim esse sacrificium pro fideli- c ttini oralio, deprecatio el eleemosyna. Est igilur bus deftiuclis, et iinive.rsa Ecclesiae eonsiieiudo, de haec inter eos dilferentia : Groeci eniin pcenam, vaqua Augnsiiiuis lib. De. cura pro mortuis, c. 1 : lurem et posnselocuni asserunt, sed non per ignein : f ln Macliabaeoitinilibris legimus oblaium pro mor- Iiali vero pcenani purgalionemque per. ignem : tuis sacrifliium. Sed el si nusquain in ceieribus iidetn Graeci, ut habeiur conc. Floreul., sess. 25, scripiuiis Jegerettir, non parva lamen est universse interrogaii ab Etigeuio IV, de purgatorio igne, reEcclesioe,quoeiu bac consueliulirie clarei, aticiori- spoii.ieruul iii b;ee verba : « l)e igtie veio purgalas, ubi in prt-cibus sacerdoiis, quae -Domino Deo torio delermiiiitlnin sie esl : sanctoru.n animas adejus altare ftindunttir, locum sutini habet etiain perleclan) inxcelis adeptas csse coronam, quaieiius commeudiilio iiioriuoruin. El serm. 32, De verbis animse sunt; peccaioriim. vero aninias perfecte aposloli, c. 2 : « Oraiionibtis vefo sanctie Ecclesise, luere poe.uas.Medias auiem esse in locp loniientoet sacrilicio salutari, et eieeinosynis, qtioepro.eorum rum, sed sive ignis sil, sive caligo ac lurbo.siv.e spirilu eioganiur, nou est dubitaudum morluos quid aliud non coiiiendimus. i llinc nulla mentio adjuvari, ul ciiin eis niisericordins agalur a Do- ignis in dcfiniiione dogmatis de purgalorio. niino, qtiara eonim jieccata ineriierunt. Hoc enim a- Sctte Rellarniiniis lib. u De purgatorio, cap. 11 : P.itiibus tradiiuin universa observat Eeclesia, ut « Cominuiiis senteiilia ilieologorinn est vertim et ctiin nopro eis, qui iu covporis et sanguiuis Cb.risli eoin- proprium esse ignein, et ejusdem speQ.iei niiiiiioiie defuiKli suiil, cum ad 'ipsum sacriiicium stro elemeuiari. Qiue senienlia non esi quidem de Jocosno comim-moraiitiir, oretur, ac pro illis quo- lide; quis iiiisijuaii) in Ecclesiu deliniia esl : lmo que -id offerri commemoreiur. Cum vero eorum D in coiic. "Flor. Giieci apene professi fuerani se non commendandoriiin causa opera misericordise cele- ponere igiieni iirpurgatorio, el tamen in defmitioiie braniur, quis eis dubilet sutTragari, pro quibus faeta sess. ullima d^Iiuiiur purgatoriuiu e->se,nulta orationes Deo non inaiiiier alleganlur, » etc. El menlionc ignis habiia, lauieii esL seuteniia probaEnchiridii c. 101): « Ncque negaiidum est defun- ctorum animas pietale suortim viventium relevari, . bilissima. i, Addere poiuisset Bellarminus idem etiam defiCiini pro illis SHcrilicium medialoris oflerlur, vel fuisse in conc. Tr.id.,oiulla quoqne ignis meneleeniosynaein Ecclesia fitinl. Sedeis hsec prosuni, niluinhabita, atque alium ejusdem silenliuni csse in qui cttiii viverent, ut hsec sibi poslea prodesse pos- lione senl, me.rtieiuiit. Est- enim qiiidam vivendi modus prolessione lidei. nec lani honus, ul non reqtuiat ista post niortem, (10) Rrevem dicil cordis contrilionem compance laiu inaltts, ul ei non prosiui isia posl nioilein. rate ad iiiceiidium purgatorii, qiue tamen abEsl vero lalis in bono, ul isia .iion requiral : et est solute lo;|ueudo brevis esse non debel ,' sed riirsus talis iu malo, ut nec bis valeat cun, ex hac diuturna et perseverans, ul hotuo misericordiam \iia iransierit adjuvari. i El poslea : < Cum ergo coiisequaiur, ac ne relabafur iti peccala. Ita sacriliciii sive altaris sive qtiarunicuiique eleemo- enimseipsuiu explicat auclor noster opusculo cisyiiarutii pro baplizalis defunclis omnibus olferuii- -tato : « Putant aliqu.i sibi suflicere, quod alwiuau31Gal. 3. 3aIsa. 4. ' 185 PETRI BLESENSIS OPUSCULA. 784 foiisuuiiis vobis eral brevi cordis coniritione el A nes dolores vilseprsesenlis, omncs'angii<-tias noslrae confessione purgafi, qtiam illud incendiuro exspe- seiistialitali.s excedit(12j? ctarc (11), licet non sit aeternum quidcm.quod otnEt ecce apparuerunl cum eo Moyses et Elias **. PETRIDE GUSSANVILLANOTJE. diu a sna itirpitudiue t'esiilertiiit, alqtte de pririii- •""(11) Sentit auclor animas in' piirgaloriocrcmari liis arreplao. conlinenlioe prsesumenles, veteres ex- ab igne corporeo posl Gregoriiim Magnnm.Ioco cit. eessits non recoltinl, el qtiasi spatio lemporis eva- his verbis : « Teneri auiein spirititm per ignem dinnerinl culpae, vel eantm oblilns sit aut dormial cimus, ut in lormento ignis, videndoaiqtte senliendo Deus, puiaui de omiiibus debiiis brevi compendio- punialiir. Ignem namqite eo ipso paiiiur quod vitraiisegisse. i El poslea : « Non sine dolore cordis det, et quia cremari se aspictt, crematur. Sicque iit acerbissimo et anxia cordis afflictione sanantur ul res corporea incorpoream exurat, dum ex igne qn:e longo usti. inolila, e.t irilimis aniinaruni medul- visibili afdor ac dolor invisibilis Iraliitur, nl per lis infixa sunt; nec horaria et levi conlritione re- ignem corporetim meiis eiiam incorporea flamma dimi possunl, quibus mors aelerna debeiur. i Et crucietur, i etc. Quse quidem doctrina Cui sic^-espoiidet.: compungi usque ad lacrymas, mira etiam devolione' « Ecce dicamus. Nescimus quomodo hoc fieri |>o liquescere in amorem Jesu, et ipsum lotis medullis sit. Nttnquid ideo verttm non esl quod nos tiestianimse br;icliiis devolae alTeclionis amplecti. i Et mus quohiodo esl? i Etitifra : « Haeclaiduii oiunia postea : «.Si ergo senseris in te graliam comptin- quia diclum est, raiione bumaaa investigari tion ctionis et afllucriliam lacrymaruin, non lamen ideo possunl, in his menlem solidamus qttac lides mui te slatini arbilreris Domino reconciliaiuin, nec dttbia proba't, qttod sciilcel peccalrices animoe, quoe opiueliir servus se esse fflium, licet quandoque ciilpam non correxerunl in bac vila, pceiiani ha^pascatur pane lilioriini. i El ruisuni : < Nonne ista beant post hanc vilam : quse licel qualiter ab illis compunciio eorum excaecal oculos, ct aures cordis seniiaiur a nobis non inlelligatur, quid inierest, oblurai, qui credentes se aliquid esse, cum nihil ciini nou ideo iniiiiis ab illis seiitialur, quamvis a siiil, aboininahiles eiiniintini mactilas sine fruciibtts iiobis noii iiilelligaiur? > Albetlus Maguus in i, pceniteniiaepaucis lacrymis oesiiinanl abluisse. Vera dist. 20, arl. 5 : « Qualis sil ignis purgaiorii non siqnidem pceiiilenlia non in lacrymis momenlaneis arbitror quemquam scire, nisi cui Deus revelavit. » I aut horaria coiiipuiiclioiie consistii. i Ac denique : C Eadem iis denique verbis expressa est scntcniia < Yitles profeclo qtiam gralum Deosil sacrificium Dionysii Carlbtisiani in i, distinct. 20, quaesl. 1. Alii putant animas in purgatorio non pali ab" Tacrymariini, et pro oninibus delictissufliciensliolocau.slum. Sed qtiibus? Coiifiienlibus, pcenilentibus, igne seciindum rem, sed.tanliim per quamdain sinon revertenlibus ad voiniium, sed in spiritu hu- miliiudinem et adaplalioiiem, quia scilicet afllictio iiiilitaiis, et iu aniino conirito fngientibtis ad pia spiritualis earum coiisurgeiis ex retardata illis viviscera Jesu, el coiiiiiuianlibiis dignos pceiiitentiae sioue bealilica, et doior stiminus spirittialis pcr simililudinem clailapiationem diciltir esse ab igue, Ifucliis. I Btisoetts sensil Peiriim nostrum verbis istis: qttia siiintntis dolor seusibilis esl secundum rem ab « Nonne constiltiiis vobis erat brevi cprdis contri- ' igne, qui est siimme activtis. lia Durandus in 4, lione el confessione purgari, quam illud incendium ilist. 44, qtisesi. 11, § io. In eatleni senieiiiia luere ante eum plures alii exspeclare? i videri imlicare bominem contritura et 'cniifessuiu IIOJIcueii satisfacere Deo pro peccatis de <|iiibiis S. Boiiavenliira in 4, dist. 4-4, art. 3, i iu hac vita; sed posse iinpune satisfaclipnem dif- qtuest. 2, el Ricbardusde Mediavilla eadetn dist., ari. 58, qtisesl. 9. ferre in ailerain vilam peragendam in purgatorio. S. Tlioinas lib. iv Gonlra genles, cap. 90, expliVeiiiin teniere opinionem banc Blesensi ascribil. Enimvero si quod snse senientise haberet funda- cat-piBiiam ignis, qiiam anima separata patiiiii' jier meiiiuii), hoc tiiium esset, quia auclor his vcrbis : alligalionem ipsius igni corpuri;o : « Paliiiinur, < Brevi cordis conlriiibne et confessione purgari, i inquil, ab igne corporeo subsiantiaeincorporcae ' tiiodum alligalionis cujusdain. > Et inlra : 3. Et reciderunl discipuli in faciem suam, el litnue- Idcoque Paulus, ne scrulalor majeslalis opprimercrunt valde ". Si Pelrus aposlolorum princeps, si " lur a gloria, cum Sapieus diciit : Altiora te ne quwJacobus el Joannes. qui erani forlissinioe coltimnsc sieris, el forliora le ne scrulaltts fueris 83,propone.bat Ecclesioe,non pofueruntsustinere divinse praesenlise se nihil aliud scire, nisi Christum Jesum,el Uunc crvmajestalem, qiritl nos, miseri, faciemus in die illa cifixumai. Noltiit eniin secrela cceleslia occultari., iremendi judicii, ubi.lanta fuiura esl in judicio Unde ad lerlium ccelurii rapius, se vidisse lestalttr aequllaj, in judice severilas, iti majestate subli- quwnon iicei homini loqui '". Ilinc est quod Moyses milas, in ipsa vero facie lerribilis et inaudila.novia secreio Dei exiens faciem velaf 86. las, u.l tesle prophela : Non possit cogilari dies ad- ..• £l Jesus descendentibus illis de monleprwcepit divenius ejus? El homo est, inquit, el qtds stabit ad cens: Neminidixerilis visionem, cionec.Filius hominis , vidcndum eum I4? Quid putas fiel, cum icjnis ille a mortuis resurgal 87. Non esl eiiiin. sanclura Dei consumens ", judcxscilicel vivprum el morluoriim, dandum canibus, neqtie margarilse spargendae sunt wniel in illa suse divinilalis magniltidine, forliiu- porcis *8 : quod quidem fierel, si anle fidei nostne . dine, ftirore, veritate conira folium quod venlo ra^ - confirmationem, quain Christi resurreclio roborapiiur, oslensuriis potentiam suam el stipulam siccam vii, auiiiiinus constilie, aul minus lempesliveCbri- persecuturus "? Timebunl ailgeli et f, archangeli ; et Q sli publiearentur arc.ana.Ex ipsa namque publicatione vilescerent, atque novellas plantalioncs lidei, quis nos ab selernis limoribus liberabit? Turbor ergo a pusillaiiimiiate spiritusei tempeslate. Timeo ab et nascenlis Ecclesiae primitias impedirerit, si gloira polentis, a facie furofis, a fragore mundi, a con- riam Christi, quam viderant, pnedicareni, quem in ilagralioiieelenienlonim, a voc,earchangeli, a verbo proximo visuri eranl yilem ei abjectum, el Ittrpiicr aspero, a venire inferi.a rugienlibus prseparalis ad in cruce pentlentem, ac auctoriiaii suae praedicacscam.Ne recorderis.Domine, iniquiialiirn mearum, deiralierent, -et infirmis scandalum ' lionisplurimum «ec appendas i« statera pectata mea, quibus iram generarent. Hnjus.ergo gloriosoememoriainvisionis, merui ". Si iniquitates observaveris, Domine, Do- fratres cliarissimi, devotissimo celebremus alTeclu. tniue, quit suslinebil ?s? Quis, inqtiam, sustinebit ca- Si enim dies illa cum veneraiione recoJilur, in qua lores igniiini, algores nivium, pressuras catenarum Clirislns descendens a dexlris Dei Palris nobis appremeutiiim, siriiigeniium, urenlium et non consti- paruit inglorius el infirmus, credendum est.diem nientium? ubi sunt misericordiw tuw dntiquw, Domi- illum cum bonore et reverentia recoleiidum, in quo ne "? certe iniquitates meas consideraus, et recoChristus in hac inlrrroiiate nostra nobis apparuil gitans annos meos iti amariludine aniinae meae, in gloriosus. Haecest eniiu- dies in qna disciptili Cliridesperationis foveam incidissem, nisi judex ille lcr- D sliim qiiasi.Uiiigeiiiium a Palre, quasi regein in deD rihilis proprium haberet misereri semper el parcecoresuo "conspiciunt. CoBieruin, cum diversae siftl re. Scio eniifi quia non abscondet misericordiam species visioiiuni, isla prscferenda esl universis. Cum suam inaelernum, nec obliviscelur misereri Deus , enim quaedatn ftierint anle graiiam, qusedam sub sed irattts misericordise recordabitur. Miserebittir gralia, ista esl in gloria. Cum quacdam fuerit iu hominum Filius hominis. Cumqiie exarserit in lirevi nocte, qtiaedam iu die, isla est in luce':, Vidi, dicit . ira ejtis, sicul ad perditos erillerribilis, sic eril in Ezechiel,invifione noetis ". Pauliisadlerliumcoeliini se sperantibus mansuetus. Liberabit ergo ab audiraptus ; nox, inquil, prwcessit, dies appropinquavii tione mala limentes se, el erit misericordia ejus iii '". Ecce visio noctis, ecce visiodiei. In hacergo iriianctos ejus, el respectus ejus in electos illius. Ad sione pra;seni'!, ftituroe cerlitudo resurrectionis ex"Joan. 5. "Joan. 17. '3 Mallh. 17. "' Maf. 3. " Hebr. 12. '6 Job. 13. ". Dan. 6. " Psal. 123. 19 Psal. 88. OT Mattb. 17. sl Psal. 63, 8a Prov. 25. 83Eccli. 3.- 841Cor. 2. SB.I1 Cor. 12. et Exod» 34. 8'Matih. 17. 8SMaltli. 7. 88Dan. 7. 90Rom. 13. 789 7S2 TETRI BLESENSIS OPUSCULA priinittir. In hac nobis pignus et arrba proponitur A misericorditer prapararc et. praestare dignelur , illitts beaiissimae visionis, in qua est dies sine nocle, qui cum Paire et Spiritu sancto regnal el dominatur sine labore reqtiies et gloria sine ftne, quam nobis Deus, per omnia ssecula saeculornm. Amen. 791 DE CONVERSIONE S. PAULL Recolenda esl cum exsultatione beati PauliconFides enim ex audiiu; auditus autem per verbum versio, fralres cbarissiini. Si enim gaudium esl Dei'. Saule, SaUle, quid me persequeris ? Qui in angelis Deistiper uiio peccalore pwnitenliatn agen- Evangelio ait : Quandiu uni ex minimis meis fecite", et nos ei propeiisiore loetilia congralulari slis, nii/ii fecislis ', injuriam suorum suam repulai. oportel in quo habemus doctrinoe speculum, pceni- Nec in his verhis se morti aut perseculioni fateiur lenlioe foiniam , conversibnis el ronversaiionis JJ obnoxium , ciim sit immorlalis el impassibilisj sed exemplum, : qui cum essel vas blaspbemise, vas exprimilur affectio charilalis evga discipulos , qtios contumeliae et iroe, facttis est vas honorrs, vas ele- cum prius dilexissel, in finem dilexit eos. ldem clionis et gratise. Blasphemus, inquit, fui, sed mi- confirmalur Pelri faclo, qui cum Roma fugiens tericorciiain consecutus sutn ". De lupo enim factus Salvatorem sibi OGCurrenlem inlerrogasset: « Docst agniis, de ihimico domesticiis, de persectitore iniiie; quo vadis? > audivil': « Vado Romam iterum crncifigi (13)* > Ubi exprimilur Chrislum quofilius, de lorlore doctor, de pefvefsore discipulus, deimpugnaiore defensor, de inlidelissimo sanciis- dammodo iri eo crucifigendum, quem sibi adoptavit in membrum. Memhris ilaque suis compaliens simus lidei prsedicalor. Vere magna el inenarrabiSaulo in discipulos ejus debacchanli Christus iralia siuil opeta Dei ", el miserationes ejus superomnia-opera ejus"*. Saulus enim adlinc spirans irii- scitur; sed quia semper proprium babet misereri narum . et caedis in discipulos Doniini, a Chrislo et parcere, iratus misericordise recordatur 3. Uude e in.discipulum adoptatur* 11, t qui ad subversionem el cum furiosum quasi retinet, ne in aelernae morlis Ecclesise eiTrenata crudelitate spirims aiihel.iba.t, proecipiiium devolvatur, et reealcitrantem contra fifmissima Ecclesise columua .stabiliuir. Paier nam- slimulitm cohibet, ne pungattir. que iiiiseiicordiartim fldgellai omnem filium quem C Durum est, inqtiil, libi contra slimulum calcirecipit'". Sauliim flagellat, ut eum recipiat, excae- irure. Et ille : Quis es, Domine? Ego, inquil, cal ul illiuninel , prosternil ul eiigal, auTigit ut 5Hi»Jesus Nazatenus quem tu perscqueris *. Poterat expressisse" quis esset, majeslalicis el lerrisanel, debililal ril conlirmet. Satilus siquidem lilteras crudelissitnae legalionis acceperal, ut si quos hilibus verbis, ut diceret : Ego sum Detis ullionum invenirei hnjits vise viros ac inulieres , perduceret Dominus .* , <7«irtspicio terram, el facio eam treiu Hienisalem. Yeruintamen j'usttis judex, qtti humere : tango montes el fumiganl"; sed cttin leiiiifiiiial omncm altiiudinemextollenleni se adversus taie respondel, ut excitet ad spem.et invilel ad fiscienfiam Dei, qtti non permillit suos tcniari ullra dem : Domine, subdil Saulus, quid me vis.facere '? id qtiotl possutit, sed facil etiam cttm lenlalione Ad vocem divinse animadversionis in persecutore proventum, ut possint suslinere ", judicabil ;;ro btimiliatur elalio , decrudescil in Saulo severilas, mansuetit lerrce 9Set salvos faciet p. v. ca. el effienaia rabies mansuescii in grasiam ; succidiCum ergo iler faceret Snulus, coniigit ul approtur oleasler , ul oliva fructifera planlelur in doino pinquaret Damasco, et subito circuinftilsit eum lux Doinini, lupus mutatur in ovem, rhamnus in vide cwlo ". Lux enim circumfulget exterius, ei qui n lem,' herodius in columbam, sicarius in aposlolum, interioribus ignoraiitiae tenebris obducebatur. Et blasphemtis in sancium, Saulus in Pauluni; qu.i in cadens iii ierram vocem audivit '"", quam dum in Saulo iriutai viia.ni, mtitat ,el nomeii, j'uxta verbum via peccalorum staret, audire non meruil. Non suf- Isaise 8 : Et vocabit servos suos nomine alio. Yere (icit lux ad fidem et idco auditus vocisadjungilur: conversio et mulalio hwc dextrw Excelsi esl 9. In PETRl DE GUSSANYILLA N0T.E. ~. (13) « Idem faelttm semel alqne iierum narrat basilicis. S. Aihanasius in libro De fttga sua. Linus Innoccnlitis papa III, noslri Blesensis fere seqtialis,' in Histor. de morle aposlolorum Pelri et Pauti. in scrmonibus suis. Deinde B. Gregorius i«'iv psal- Lege Oiiuphrium Paiiviiiiitm De seplem Vrbis ecclemnm pwiiitenl. Hesycbius De excidio Hierosol., siis, el Csesarem Baron. tom. I Annal Eccles. libro iii. S; Ambrosius in Auxentium, de iradendis 9i Psal. \U. 91Luc. 13. 98 Acl. 9. 86 Hebr. 12. " I Cor. 10. » I Tim. 1. •» Psal. 110. " 88 Isi. U. »»Acl.t». ,0° lbitl. > Roiri 10 : Acl. 9. '! Mallh. 23. llab. 3. * Acl. 9. ' Psal. 93. • Psal. 103. ' Act. 9. 8 C;>p.G5. • Psal. 70. " ' . 791 793 DE CONVERSIONE S. PAULI. dextra Excelsi duo sunt, potestas el niisericordia, A inquit, ego, jam non ego; viviicero in mt Christus ". sicut scripltim esl: Duo hwc audiiii, qnia potestas Et eral ibi tribus tiiebus non viclens, el non munduDei est, e'l tibi, Domine, misericordia.1". Saulum cavil, iieqtte bibit ". Tribiis diebus non vidit, cui pnieslas humiliat, misericordia levat; perversum parabatur lumen ad revelalionem geniium '*. Tridno poleslas corripit et converlit, conversum miseri-" non romedit, cui parabatur panis.vitae, el refectio cordia consolatur, el erigit: potestas limorem in- angelorum. :. ciilit cl tremoreni, misericordia eonsolalionem exErai aulem quiclamclisciputusDamcisci,nomine Anahibet et exsultalionem, ul Saulus parilcr cum Pronias, et dixit ad illum in visu Dominus: Anania. At phela Isetetur el limeat, ct dicat ad Dominum : iite ail: Ecce ego, Domitte. Et Dominus ad eum : Ltctetur cor titeum, ut limeal nomen tuum '*. Sunt Surgeet vade invicuni'", elc. Vadit ad Saulum, ut plerique qui , cum a Doniino corripiuntur, niore csecum illuiniiiet, ul vinclum solval, utreducat erPharaonis in sua pertinacia se obduranl et ad roneum, ul jeconciliel reum., ut consoletttr affliemendalionein pia disciplinoe flagclla non seriliunl. ctum, ut in fide coniirmet iiifirmum, nl jejiiniim De lalibus conqueritur Dominus per Jeremiam di- reficiat, ut baptismo mundel immundiim. Porro eens: Interfeci el disperdidi poputum meum,el la- Ananias secreto se abdebal, limens a facie persemen q viis suis non sunl reversi ls. Et alibi : Cura- . qnenlis. Eral enim olla succensa ab aqtiilone, sed viinus Babylonem, et non est sanata 13.Porro Saulus nihilominus erat virga vigilans J8, virga fcrrea ct memoriter fecolebal verbum Sapienliae, qaae diclt: confringens vas figtili ", ut de lulo inditralo vas auEslo consenliens adversario tuo, dum es cum illo in retiin coriflarelur. via, ne forle tradal te jttdici, et judex torlori **, Respondil autem Ananias : Domine, audivi a~multtsde viro hoc qnanta mala feceril mnctis tuis in .ideoque paternoe animadversionis virga correptus nd obedientiam humiliter se exponit, et quasi sa-- Jerusalem, etc. Dixil aulem ad eum Dominus: Vade, lisfactioni se offerens volunlalem flagcllaniis in- quoniam vas eleclionis est mihi iste, ut portel notnen meum coram gentibus et regibus el. filiis Israel. Ego qukil: Domine, quid me vis facere? Surge, inquil, et ingredere civiialem, et ibi dicelur tibi, quid le enim oslendani illi quctnta oporleal eum pro nomirit oporteat facere ". In via pfoslratus, in civilalem meo pali *s. Teslimonia lita, Domine, credibilia facio simf Himis ". Frequenler enim recenset Ecc'e;ia niitlitur instruendus; vult enim benignissimus juslitiseet misericordioe magister, ul hlande el so- pressufas Aposloli, qualiier diutissime fueril in laeialiter doceatur ab homine , qtiem scicbat divina» boribus -plurimis, in plagis supra modum, in morlivocis tonilru susiinere non posse. Sic inter DciitH bus frequenter, a Jttdwis quinquies quadragenas una V. ct populum Israel Moyses loquebatur. Dicehanl minus acceperit, tervirgis cwsus sil 30, elc. His et enim : Loquere tu nubis, ne loqualur ad nos- Domi- aliis modis in areua bujiis mundi pugnans trium nus,, et mpriamur ie. Surrcxit autem Saulus de pbiim stmm consummavit gladio suo, el.sanguinem terra, apertisque oculis nihilvidebat ". Circiwn- simm in nomine Jesu Chrisli Deo Palri sacrificium fulserat eum lux. de ccelo, sed nondtim ad pleiuiim oblulil vespeninum. Hic esl Benjamin adolesceclux illa ei-affulserat, quw illuminal omnem homi- lulus iti mentis excessu. llic esl Benjamin Iupus nem venienlem in hune,mundum 18. Ad manus rapax, mane comedens proedam,et vespere dividens 1. illttm trahenles inlroduxerunl Damascum 19. Ad spolia S Saulus ideo per Benjamin specialiter demanus exterius trahebalur, queni Dominus a spur- sigriatnr, qttia de iribu Benjamin duxit originem ", citia hitj'us vilae trahebat inlerius, ut.currerel in . sicut de se ipso perhibet dicens in Epistola ad Romanos 83: El ego, inquil, Israetila, ex semitieAbraodorem ungtientorum suorura *";.nisi etiim traheretur, non poteral ad ettni venire, qui dicil: ham, cle tribu Benjdmin. El sicul Benjamin inter Nemo venii adme, nisi Paier meus Iraxeril eum* 1. filios Jacobfuil nalivitale ullimus, ita Paulus inter 0 benignissiina retributio Salvatoris; a Cbristo Christi discipulos conversione et vocatione fuitnoirahilur in vitain, qui Chrisli- discipulos trahe- D vissimus 3*. Cunique alii super doclrina Christi per bal in morlem. Firmissimum' spei et fiducise iiicrcmentum virlulum usque. ad virilem slatum fundameutum nobis erexeral , corifessio lalronis animi profecissent, isle adhuc in fide novus et quasi in cruce, pcenitenlia peccatricis Magdalense, de- adolescenlulus erat. Unde el se abonivum inler votio publicani, supplicalio Ghanansese, lacrymse ca?leros vocat. Raplus autem iisque ad lertium c-cePelri, sed cumulatius et plenius exuberanliam di- lum in menlis excessu ineuabili.aDei conteinplabalur, vinoe miserationis altollil Sauli conversio, quse sic arcana »", moramque suae vocalioiiis, el temporis omnino vitam persecutoris mutat, til postea non dispendium, magniludine reyetalionum et mulliplise in se, sed Cliristum vlvere in se prolesielur. Vivo, cato proedicationis fruclu redimit el compensat. Lu"Psal. 61. '" Psal. 85. '" Jer.15. 5. "Jer. 51. H Malth. s3 1B Acl.sl9. '« EiotL 20. " Act. sl Joan. 6. sa Gal. 2. 9. "Joan. I'. '»Ac(. 9. S0Cant. 1. Luc. 2. >sAct. 9. s6Jer. Acl. 9. ">1 1. S7Psal. 2. s8 Act. 9. S9 Psal. 92. 39 II Cor. 11. 31Psal. 67. as Gen. 48. »' Cap. U. Cor. 15. "Jl Cor. 12. • PETRl BLKSENSISOPUSCULA. -796 pus vero rapax niane comedens pfaedam vesperc A suas in baplismo deponit 30.El conlinuo ingressus dividit spolia, diim in oelale priinoeva quasi circa in synagogas, prmdicabai Jesum, quoniam hic etl Fiinanc ">useitse gregem Domiiiicinn persectitus in lius Deiw".Digilus Dei, qni scripsil in cofdibus hov vespe?a snsc conversionis ad Dominum spolia dia- mintim legem viise, pigriiare non novil, unde et bolo ^xcmpla dividit, atqite diversa oflicia in Ec- "super aposiolos factus esl repenle de cwlo sqnus ilj clesia Dei disiribtiens sponsam Christi varietatibus cl Saulus vas eleciionis coiiiinuo suavitatem odoris dccofavil. Sequittir: effiidit. Sattlus autem mttllo magis convalescebalet Et abiil Ananias, et inlroivititt domutn, etimpo- confundebat Judwos qui habiiabant Damatci, affirnens ei mnntts, dixil, elc. Ei confeslim ceciderttnl mans quoniam liic est Chrislus, De Filio Dei conab oculis ejus lanquam squamw, et vititm recepit ". slanier alfirm.il quia hic esl Chrislus, qtii Jestim llac sttnt sqnam* Behemolh, de quibus in Job Iegi- DefFilium paulo anle jiertinaciter abnegabat. Sic • tiir *', quia una uni conjiingitur, nec spiraculum vi- Dominus ex Basan convertit in profundum maris kt: tw incedit pereas.Hai snnt illecebrae saeculares et sic suscitat de lapidibus filios AbrahtK^^tnilliique colligationes impietatis, qnse per manus impositio- crystallum suam sicut buccellas **,dum dispersionis nem flalu Spiriltis sancti dissolvuntur. Recepil ita- et infidelitatis frigofe congelaii el obdurali in perque visum, qui paulo anle ambulabat in lenebris;el ^ linacia 'sua non solum vocantur ad fidem, sed et pane ccelesli feficiuir daturus esurieiitibus panem fiunl minislri verbi Dei. Sic Pattlum olim persecuvilae : instipcr ei divini semenlem verbi dispersurus loreni non solura ad fitlemDominus vocat, sed apoiii gentes, cl uberrimos fidei manipulos collecturus. stoliim et doctorem gentlum facit ad dandam scienEt surgens bapiizattts esl 39. Exsurgens de pulvere tiam salutis plebi susc, el ad revelationem gloriac vaiiilatis et deltitopcccati in aqtiis sanclificatis ve- Doniini noslri, cui esl honor et gloria in ssecula saelerem exiiil homiiiem, iitqtte juxta verhum prophe- ' culorum. Amen. tse, JElhiops nigredinem snam, el pardus varielates *° Act. 9. 41Act. 2. 4SPsal. 67. " Mallh. 3. »6Act. 9 3'Cap. 41. *8Acl. 9. 89Jer. 15. **Psal. 147. V 795 COMPENDIUM IN JOB. AD HENRICUM111LLCSTRISSIMUM ANGLORUM REGEM. Dei I HENBICO gratia Anglorum illustrissimo regi, C meniis vestroe, quatenus erudiri possilis in eis, sednci Normannise et Aquitaniae, et comiii Andega- cunditm quod Dominus proecepil per Prophelam : B vensi, suns PETRDS lesensis Bathoniensis arcbi- Erudimini, qui judicatis lerram *8. Exemjilo siqttidem lalium confnmatur fides, spes erigitur, nuiridiacdnus in vcro salutari salulem. Gratias ago gratiae largitori, quia gralaiilcr au- lur cbarilas, deprimilur superbia., htimilitas cnslodills quse sedilicanl ad saltitem; dumque ctirialium dilur, augetur devotio, et bene operandidesidefium solliciliidinura frixoria et intricatos negotiorum la- exciiatur. Hinc est, quod nomina filioriim Israel byrinthos evadilis, "libenter meditamini in lege Do- scribi fecit Dominus in ralionali judicii, ul omnibus mini, et de dittrnis laboribtis in lectione sacrae pa- apparerent *9, et vilam ai,qite conversatioricm sanginae respiralis. Gloriosum siquidem esl in principe, ctorinn Palrtim.caeleri sibi iraherent in consequenqtiotidianos aclits suos, el ah eo incipere, el finire tiam et exempltim. Opus itaqtie arduum, et sareiin eo qui ett principium el finis *"; qui esl princi- iiam aggredior magnse molis : Non quod sufficienfes pium sine principio, el judicat fines terrae. Praece- simns, sicut dicit Aposioltis, cogiiare aliquid a ttobis,qttasi ex nobis; sed sttfficientia nostra c Deo ett pistis mihi tit ad similitiidinem illorum tractaturim, quos feceram de transfiguratione Domini et "", ab eo qui dicil": .4;><;iios tunm, el ego implebo stelerilis anle reges ei de conversione beali Pauli, vilam sancli Job sum- " illtid sl. El iterum : 6'MIH malim, et sub quodam compendio delibafem, ea prwsides, nolite cogilare qtiid anl.qualiler restondtintaxal inlersercns, quse ad patienliam el caete- dealis; dubitur enim vobis in itla koraquid loquaras virtutes vos plenius informarent *6. Hoc sane mini"'. existimo cordi vestro divinitus instillalum (cor Incipiam ergo in ipsins bened:.cto nomine, qui est enim regis in manu Dei esl, el quocunque vol.ueril, benediclus in soecula, magnilieenlioe \'eslraesupplivertit illud ") ut vitaitTsancli Job, et aliorum ve- cans bumililer et obnixe, ut exhoriaiionem devoicrum Patrum libenler velitis deducere anle oculos tissimi servi veslri cum palieniia susiinere velitis, "Apoc. 1. *6Prov.21. «Psa'1. 2. 48 Ibid. " Exod. 28. " II Cor. 5. " Psal. 80.BS Matlh. 10. 1N COMPENDIUM JOB. 798 737 recolens quod cum Moyses esset princcps in poptilo A qnem non depriniebal iniqullas, quem a-dversitas Dei, consilium Jelhro graianter admisit" ; Petrus non frangebat. Seqnilur : Et limens Dettnu Non timcbal eos qui occiduttl apastolus aposlolorum princeDS Pauli correciionem non respuil **; Balaam asinse vocibus acqnicvil »*; corpus, et poslea, sicul Evangelium dicit, non haDavid rex et proplieta Nathan minoris prophelae benl. amplius quod faciant; sed limebat etim qtti increpaiionem htimiliier snpporlavil *'. Jesus etiani polesl corpus occidere, et animam perdere in gehenna cum remansissct in Jerusalem , et diceret quia 63. Timebal, non serviliter propler peeiiam, sed (1 liali affeclu propier graliam. Qualuor timores in oporlebal eum esse in his qtiae Pairis sui. erant, non acquiescentibus illi parenlibus suis, secutus sacro eloqnio distinguuntur : Mundaiiiis, servilis, est eos Nazaretb, rex servos, magister discipulos, inilialis, ei filialis sive castus. Muiidaiiiis linior est, Detis homines, •VerbiimDei el sapienlia fahrum et cum periculum mortis aul temporaliuin rerum dispendia fbrmidamus; servilis est, cum timemus feminam,e! erat sttbdilus illis, sicut evangelicasubjrngii hisloiia "..Lectorem eiiam rogo, ul hic eli- dolores aelernos el anguslias gchennalcs; inifialis inali operis non requiral ornalum; jejunse siqtiidem esl, cum.quis incipil delcctari in observanlia inanet intirbanoe~orationis ruiiitalem, liinc anguslia datorum Dei, cum jam ea, quse duriora ipsi fuerimt ' temporis, hinc anguslioe curiales excusant. Pro el ausleiiora, dulcesctint. De islo timore dicit Apo-' " negoiiis eiiam.Cantiiariensis Ecclesioe ad tempus stolus, quotl cltarilas foras miltit itmorem, qttia timiliio in.casiris el curiatn sequor; ubi nec habeo mor in charitale non est **: Filialis autem, sive corporis qtiielem, nec pacem animae, nec librornm castus timor esl, cuni uxor viruiri suttm, quem sucopiam, nec spatium scribendi, nec sludendi op- per omnia diligit, verelur offendere, aut filius aliporiuniiatem, nec expedilum animi judiciu.m, nec quid facere, qtiod displiceat in orulis amaniissimi plenam arbilrJ liberlalem. Opus ilaque praesens ex palris. Isle limor procedil non ex formidine, sed his lanlum conficio, quaeministralin dulcedine sua examore ; isle limor, lestiitionio Propheise, pet;mapanperi Deus, et qtise quandoqitc vel audivisse me nel in swculum swculi 6*. Tiinebat ilaque Joi) : Beaius homo qui timet Deum 66. Iloc in veritate frerecolo, yel legisse. qiieiiter expertus suni, nihil esse eflicacius ad graCAP.I. Vir erat in terra Utis, etc. . Tria hic ponuiitur, simptex, reeius, el timens . liam promerendani, relinendam, recnperaniiam, si invenialur quis coram Deo omni lempore Deum. El quia limor Dei in causa est quare decli- qnam non alia sapcre, sed timere. Idcirco Sapiens dicil: riemiis a malo, ideo suhjungitur, recedens a malo, Bealus homo qui semper csl pavidus 6T. Ernl ilaqtie Sciiptura leslante, quae dicil: Qui limet Deum, C Job, qui interprelalur dolens in ler.ra llus, quod bona"°. Et ilerum : Fucienlibus mala non faciel simplex, et reclus, el lir esl limor Dei ante octtlos eorum "'. In tribtts interprclatur consttium; anxios tnens Deutn; quia inler dolores, el imporcommenilantiir Job, in .simpliciiale , in recti- labiles pressuras divino solalinbalur consilio", tudine , iri limorc. Est autcm simplicitas discreta vincebalqne hosiem humani generis versiilinn, el esl simplicitas iudiscrela; esl simplicilas quae iiiipiuiii et superbum, in siriiplicitatc, in jiisliiia, inN faluilati cognata est, et esl simplicilas quoe limore. in Evangelio commendaiur : Estote , inqnit, pruNatique sttnl ei seplem filii, etc. In'nnmerosiliite denies sicul serpentes, ei simplices sicul columbw filiorum, in possessionum multiplititaie; solet 60. Eral autem Job simplex per innocentiam, rcclus censeri felicilas hujtis mundi. Verumlamen non est ad jusliliam, tinridiis ad caulelam : simplex ad se felicilas in hoc nmndo ; transil enim mtindus, el ijisuni, recius ad proximum, iimens ad Deum. Non concupiscenlia ejps 68.Vidi omnia, qum tttb sote sunt, est aliquis recius, si recle non dividat. Bene offe- dicit Sapiens, el omnia vanitas, et afflktio spiriitts rehatCain,sed noii recte dividebal 61; imopessime, ". Mundana hoec omnia vilissirna reputabat miles Deo offerens hosiias el fratrem persequens inno- ^, iste forlissimus, ctijtis numerosilas in prole, dilalat ceiiiem.Non est rectus, qui iingtiam Deo, animam lio in bonis lemporalibus ideo recensetur, ut ostenofferl diabolo. Non est reclns, c'uj'us caput sttper- daiur, quantae ftierit conslantiav (]ui nec lol filio* gretsm sunt iniquilates ejus, et sicul ontts grare runi morle concuti, nec lot possessionum ainisgravaimsunl super eum 6S. Non esl recttis, quem sionepoluil lurhari. Sic examinal in fornace jusfiavaritia rontrahit, qtiem torquet ambilio, quem tiaeDeus atirum sunm; sic probat :'n adversitalibus , voluplas inciirval; rectus est antem, qui dal voci sanctum smim, ut eum provehai ad coronam, et snse vocem virtutis, bene loquens -et melius agens. lam principibus mundi, qttani prselntis Ecclcsiae, Melior esl cnim vox operis quam vox oris. Meriio sit patienlise, constantise el humiliialis exempliim. crgo Job rectus erat, cujus verbis opera responde- Infelix ego liomo, quit dabit capiti meo aquam, et bani; nierilo rcctus, qtiem non inflabal elatio, oculis tntis fontem lacrymarum ™? Ili enim, qui *3Exnd. 18. ** Gal.2. *»Nuin. 22. *c II Reg. 12. "' Luc. 2. *8 Ercli. 15. " Psal. 13•' «»Malth. « Psal. 57. 63 Luc. 12. 6*I Joan. i. 6»Psal. 18. 66Psal. 111. - Prov. 28. 10. 61Gen. i. " 1 Joan. 2, 69EccIe. 1. "Jer.9. • • r,< ' PETRl BLESENSIS OPUSCULA. 799 ' 800 conslantisebeali Job imilalorcs essc debuerant et A rtim saluie non ctirant? Plerique sunt qui, non disequaces, menles arundineas habenl, omni flattti . cam, animarum, de qiiibus respondere lenenlur in cediinl, oriini spiritui credunl, omni circnmferunlur die tremendi jndicii, sed vix ecclesiarum snariim vento, in judiciis favore liqiiestunl, in consilio pa- numerum cognoverunl : adjungunt ecclesiam ecvore deficitint, tttrbanliir tristitia, avaritia contra- clesiae, prseberidam prsehendae, domum domui, 80 htintuf, prolrahiinltir ambilione, inqiiielanlur suspi- agrum agro. Detalibusdicil Isaias : Vmqtti concionibus, curisexsesliiaiil, tabescunl odio, morden- jungilis domumad domum, et agntm agro copulalit itir invidia, ira ardenl, honoribus lumenl, oculos usqtte ad lerminum locil Ei Habacuc 81: Vmqtii liabent ad nmnera, pupillo et viduoenon iiilenditnl, mulliplicat non sua usqttequaque, el aggraval conlra imo, quod longe gravitis est, et qtiod sine misera- se densuni luttim! Clerici, qui nihil possidere debili gemiiti explicare non possum, Christi oppro- buerant, praesumiini omnia possidere : non labobria, spiila, flagclla, clavos, laneeam, crucem.morrant, non arant, non seminant, non acdilicanl, iion lem, hsec omnia prsclati in fornace avaritise con- navigaiit,.iieque pngnanl8S; et, ul verbo Psalmislac flanl, el pretium iinivcrsilatis suis marsupiis inclu- ulamur : In labore Itominttm non suni, et cum hodentes, palrimonium crucifixi, aut nepolibus ero- p minibus non flageitabunttir : ideoque lenuit eos sugan.t, aut damnabiliter retinenl, aut in usus perbia 83. 0 infelices, ulinam saperent el intelligecxiraordinarios dilapidant el prolligani. Nonne con- rent, ac novissima providerent! Utinam niiseri sideranl infelices, quod morituri sunl? nonne cogi- saperent quid porlendat hoc verbum, el cum homilant, qnia requirei Dominus ab unoquoque suae nibus non flngellabuntur ! Certe, qui cum hominibus villicationis ralionem, autsui principatus honorem.? lemporaliter non flagellabunlur, sctcrtia sunl cum Propter hoc irritavit impius Deum; dixit enim in doemonibns flagella passuri. Motiachi el canonici corde suo : Non requiret " ; sed cerle reqttirel exa- regulares, qui viam viise arciioris, cl sanclum oliuiii clissime usque ad novissiiniim quadranlem, ei re- elegerunl, simplices qtiidem simt nl columbm•*, sed tribuet abundanler facientibus superbiam "". Malos vtiltii, non actu ; habilu, se.l non affectu. Venient, ilaque male pefdet, el vineam suam tocabit aliis inqiiit Dominus, ad vos in veslimentis ovium, inlus agricolis ' 3. Vseoperariis vinete Domini Sabaoth, si autem sunl lupi rapaces 8*. Non esl hodie aliquod cum sarmentis absciiiduniur! Yac pasioribiis, si forum judiciale, aut venale, cui se viri religiosi niimeranltir-in sinislra cum hscdis! Vse piscalbrl- non immisceanl, el r.ui se iriiporlunissime non imbus, si cum malis piscibus ejiciuiituf foras I Vae porleiil: mundum enim quadam simulaloria reli. cultoribus dominicse messis, si cum palea combu- C gione fallentes, falliintur pessime, et mundo morlui runtur ! lsli sttnl paslores, quibus Isaias iihprope- negotianiur, ei venaiilur quse mundi sunt. Quod si ral, dicens: Pastores erant, et inielligeniiam igno- Ecclesia regnum Dei esl, seciindum qttod legitur: rabqnl '*. Et Jeremias '* : Tenenies iegem nescieritni Regnum Dei inlra vos est.6", cum ipsi ecclesias, me. In eo forsitan suiil paslofes, quia se pascunl; vel violeniia, vel venalitate invadiinl, secure infero, qiiantum eniin ad curam civiura pertinei, lonsores quod regnum Dei vim palitur, ei violenti diripiunt sunt polius quam paslqrcs : lac et lanam quserunl illud 87. De regibus el principibus, qui rectititdiuem in oiibiis, non salulem. Sane in Levitico' 6 praeci- ct justiiiam Job debtieranl iniitari, dicit Aposlolus, pilur, ut sacerdoles habcant in sacrificiis armiiiii qnod non sine causa gladium portanl8S, ad vindextrum el separatum; ut operatio prselali noii dictam malefactorutii, laudein vero bonorum; unde solum sancta sil, quod significalnr per dexteram, et constituli snnl patres orphanorura, viduaruni scd cxemplo sil praccipua et nierito singularis, judices, puniiores excessuum, religionis advocati, qualenus tanlum proecellal subtliios opere, qtiantum Ecclesise defensores. Audi, quid dical Joh 89: Pater procemiiict digniiate. Agnoscat ergo iinusqtiisqtie eram pauperum, conlerebam molas impii,el denlibus suse vocaiibnis hoiiorem ; scial, quia angelus Do- n iniquis auferebam prmdam : non negabara panperiiiiini exerciiuum est "; sciat, qnia esl sal lerrw bus quod volebant, el petenlium oculos exspectare »ei lux mundi ' 8. Recordelur ' 9, inquam, prselatus, non feci. Novissima clausula hujus verbi specialiler quos antecessores hahuit, et quoruni fetinel digni- principes illos langit, qui cimi de facili possint latem. Ilabel enim primatum Ahel, patriarchatum pauperum negolia expedire, semper differunt, et Abrahse, gubernalionem Noe, ordinem Melehise- exspectaniium vola conlinna procraslinatione susdech, dignitatem Aaron, auctoritaiein Moysi, virpendtinl. Ne dicas, dicit Salomon, vade, et cras tutem Samuelis, polestatem Petri, iinciioiiem Chri- reverlere, et dabo libi : cum slalitn possis dare 90; sli. Ab omnibiis istis accusaridus cl judicandus.csl quia-, sicut magister meus eleganlissime dicit 91: apud Dcum, qui iiijuiicia; sibi adminislralionis ofliDenigrat meritum dnnlis mera, factaqueraplim cium non exercet. Quid autem videtur de clericis, Mttiiera plus taitdisplttsque favoris habenl. infinilas animas in cura suscipiunl, el de illaqui 's Psal. 50. '* Matih. 21. '"'.* Isa. 50. '» Cap. 2. "6 Cop. 7. " Mal. 2. ™Matlli. "Psal.10. 5. '» Bern. I. 2 De consicl. '" Cap. 5. 81 Cap. 2. "s Exod- 52. 83Psal 72. »*Malili. 10. 8» Maiih. 7. 8BLtic. 17. sv Ma__|,_JJ_ 8»i.oin. 15. S9Caji. 29. 9UPi;ov. 5. 91Joan. Saresb. Carnoi. episc. COMPENDIUM JOB, IN 802 Qupdcunque polest manus tua, dicit Sapienlia , in- A evcrsa , collo fraclo, cecidit, quia filios non cor\. stanter operare** : nescitnus enim quid venlura pa- rexit. Dilcxisii, dicil ei Dominus, magis filios luos riat dies. De morte quidem cerlissirai sumus, nihil quamme*. Periit igilur, quia circa filiorum corlarnen noliis esl incertius hora morlis. Jam yeni- rectionem negligens fujl. Uxor eiiam ejus abormris ad eanos ei moriis prseamhulos feslinaiilis tiendo hionua csl, et filii ejus Oph.ni et Phinces Sic enim Aposlolus dicii ad Ilcbraeos S3: Sijnt occisi. Caveant accepimus. palres spirituales, qui in caet senescil, prope inferilum esi. thedris Qiiod anliquQlur sedenl, ne ob negligenliam ipsorum sui filii Jncerlj enim sumus, qua bora Dpminus i>enlurus.sii; occidanlur, ne destrualur Ecclesia, ne in ipsoqftia tfcuf fur, ita in npcle veniel; cum enim dixerinl, fum confusionem et pemiciem calhedrae snbverpax el seeurUqs, litnc repentinus eis superveniet tanlur. inierilus, el sicul dolor in ulero liabenii , el nqn Cumqtte in orbem tramissenl dies, clc. Seplem effugient^; xjuia j'uxta Salomonem : Prosperitas eranl iilli Job; ideoque seplem conviviis usi suilt, siuliortiin perdel eoss". IXinc cst quod Appslolus ad et sic septem diebus expletis, miltebat Job, et scribens ait : Diviiibus hujus smculi Tinioilie.uhi sanclificaljat eos. Septenafius stalum prscseiitis vilse prcucipenon superbe sapere, nec sp.emre in incerip diefum cufriculis volvitur P diisiiiarum"'. Vere i.n inccrio; dicil.enimPsalmus : B significat, quia seplem el distinguilur praesens iempus. Septem ilaque dieDprinienml somnum suum , el nihil inveiierunl otnbus elapsis, Job filios suos sanciificabat, quia post nes viri Mvhiarutn in manibus suis 9'. Sequitur : El ibant ftlii ejus, et faciebant convivia, elc. vitae praesentis Cxcursum vocem illam sanctificalio nis et gratise exspectarrius. qua dicit DomiCum pro divisjone h3Dredilafiae sbrtis frequenler jsoleat esse zelus et semulaiio i.nter fratres , patet nus filiis suis : Veuite j benedicli Palris mei, pervobis paratum esl ab origine prudenlia Job. qui sic vitani insliUierat filioruin. cipile regnum, quod •nl se mulu.a cbariiate diligerent, etsese ad amica mundi'. Comurgensque diluculo offerebat, e(c. Neforle, convivia per yicissiiudines invitarent. Bonum si•quidem csl el jucundum hal>ilqrejralres in unum 98. dicilj temerarium enim essel; de corde alicno proCuiia quanlo gralior est in conspectu Dei et hpmi- ferre senlenliam. Homo namque videt in facie; de cordibus autem judicat, cui omne cor patet, qui fium anior fraternus , tanlo enprmius csl, si inler solus scrulalur cofia et renes*i Proplerea dicit eos dissensiones et schjsmata nulriarilur'. Propler lioc dicit Apostolus : Obsecro vos, fratres, per no- Apostolus : Pio minimo esl ni»Ai_ut ab homine jumen Domininoslri Jesu CJirisli, uiid ipsum seniia- dicer, aut ab humano die 9. Offerebal Job filiis suis j tis, el non sinf in vobis schismala". Eral itaque " holocausta per singulos , timens, ne in conviviis plena concordia iiiler filios ct filias adpatremj ut suis Domino delraxissent. Solet siquidem oriri es secnndum Aposlplum servareiil invicem unitaieni comessalione garruliias. Nisi enim gulse deditos, spiriius in vinculo pqcis 10°. Si enim a patre filii dicit Gregorius 10, raperet immoderata loquacilas , dives ille , qui epulabatur splendide. gfavius iion disseniirent, jam .non esset inler _eps cliarilas, arderet |in lingua; dicens : Paier Abraham, miseqtila non obsefvarenl patri debilani charilalem. Avelle a sole soJis radi.um, et non lucet; praecide rere tnei, et milte Lazarum , ul inlingat exlremuni rivum a fonte, el arescit; abscinde ramum ab ardigiii sui in aquam, el refrigeret itnguam meam, et.membrum a corpore, el pu- qitia crucior iii hac flammali. Lingua siquideni bore,etsiceatur; membrum modicum est et mobilg , caeteratrescil. Separa filium a devotione palerna , el jam non est filius , sed fraler.e.t collega il.lorum, quibus que membra quandoqtie multiplici mtlignitaie dieitur : Vos ex patre diaboio estis 1. In principio coiilaminal. Est enim lingiia dissoiuta , Iingtia imIsaise legitur : Filios enuirivi ei exallavi: ipsi au- jnidica , lingua magniloqua. Lingua dissolula est in tem spreveruntmes. Ullimum aulem yerbum ej"usdem sermonibus otiosis , impudica inigiiominise verbis^ prophelse est : Vermis eorum nonmorieiurjctignis *. magniloqua in superbia el abusione. Prima scurri.eor.um non exstitigueiur3. .In Yeleri Test-amento* litati, secunda lascivise, teflia arroganliae famulapraecipiebaturagniispaschalis comedi in.una domo, tur. Et quid est deleslabilius lingua illa regis Baatinhabitanlibus consonanlia morum et affectumn bylonis, qua dicebal ; Nonne hmc esl Babylon tna-> iiotarclur identilas, sicut scriplum est : Qui inha gna, quam ego mdificavi in domum regni mei, et bilare facit itnius motis in dotno *. ld ipsum ilaque fortitudine mea, el in gloria decoris niei la? Propler bealo Job ad aliarum virtutum cumuluro accedeTiat, boc in bruti animaiis dejeclionem humiliari meruit quod filios suos nulrierat in amore , et vagos ado- prihcipis illiris prsesumpluosa elalio. Homo enim lescentise motus sub censura cohibuerat disciplinse. cum in honore esset, non inteltexit^ ideoque compaHelienim, licet in aliis justus esset, ideo visus ratus est jutnentis insipientibus, et similis factus ett illis '*.' Cerle si-boVeset' asini loquerenlur, possent est reprobalus a Domino sellaque in qua sedebat "Psal. 75. -fsat. ysz. •Mt.or.i* "Eccle 9 93Can 8. 94ITbess.5. * »«Prov. 1.* 9,ITim.(i. 100 Epl.es.'4. ' Joan. 8. s Cap. 1. Exod. 12. *Psal. 67. *1 Reg. i. ' Maltb.s 3B. Isa. 66. aPsal. 7. 9lCor. II. 10Lib. i Mor. c. i. ''huc. 16. lsDan. 4. uPsal. 48 26 PATROL. CCVIL 801 . PETRI BLESENSIS OPUSCULA. 804 803 dicere : Ecce Nabnehodonosor faclus esi qttasi itnus A rarcbia ccelesii debtierat loqui, de biera picra , el r-r nobis 14. Verebaiur itaque Job, ne lingiioe lubri- hiera Logadii (15*)dispulare discii. Religiosus talis ctvm filios traherel ad peccaluin, ul in cordibus discipulus potius est Epicuri quam Cbristi. Hoc stils benedicerenl, id est maledicerent Domino. In ctpiti, inquil", hoc oculis, hoc stomacho, hoe corde suo maledicit, qui bona opera non recla in- hepaii nocet. Bulyrum convertibirs est natura;, cetenlione facil. In corde suo Deo maledicit, qui revisia venlos facii, caules ir.elancliolci sunt, quod a Deo habel, sibi el non Deo ascribit. Putri- porri cboleram accendunt, pisa gu;iam generant, dissime pulvis, el -venlo pulveris dispergende, faba constipat, lentes excoecant, casetis universaquid habes a le unde possis aut debeas gloriari ? liter esl pessimus. Dfu ad oratonem slare nervos Qui gloriatur in Domino glorielur'". Si ex aliqua debilital,.je-junare cerebrum lurbat, vigilare t'eparte libi usurpas gloriam, lur es : eam eniiii Deo siccal. Nunquid inveniunlur islse differenlioe ia subripis et furaris. Si oscutalus sum manum meam, Evangelio, aul prophelis? cerle non habel hoc indicitjob 16, quod esl sutnma iniquilas et abnegatio stilutio B. Benedicti; sed miseris hoc revelat caro in Dcum. Manum suam osculari, est de suis operi- ct sanguis. Haecde comriiessationibus. De ebrietaie bus gloriari. Ad etim ergo solum gloria referaiur, vero, qtise est comessationis portio et sequela , ilqui solus est gloriosus in swcula". Non nobis , lud succincta brevilate perslringo, quia sicut Ada.n Domine, non nobis , sed nomini luo da gloriami 8. gulae, sic el Noe elLoih ebret.ti subjacuit. Certe , Solus habeas gloriam , qui solus pugnasli, solus in dicit Ambrosius 28, nunquam fuisset servilus, n palibulo triumphasti. Torcular, inquit, calcctvisolus, ebrietas non fuissei. Qiiid autem diccmus de iiis et de geniibus non est vir mecurn1*. Da nobis, perditoe menlis hominibus, qui potando decertant, Domine, pacem,et sufficit jiobis; loquere, Do- qui plus bibere vicioriain csse arbrilantur? qui lunc amplius bibunt, cum minus sitiunl? qui feltmine, pacem in plebem luamu, et fiat paxinvirtute tua ". Scimus enim, quod priideniissime ccs se reputanl, cum aul se, aut sccios viJentlindistinguebat angelus, cum dicebat : Gloria in gtta liiubare et pedibus, qni luuc hominem deteexcelsis Deo, cl ijt terra pax hominibus bonm Sianlur, qui ebrieiali non sludel, et si ebrii non loluntalis". Oflerebat itaqlie Job holocaiista pro facrint, dormire non possuni? Audiant quid dicat ftliis. Sciebat enim quod ex comessatione fre- Dominus per organum sancti Spirilus Isaiam : Vm quenter surgit ebrielas, et ex ebrietale leme- qui potentes eslis ad bibendutn, et fories ad miscenrilas. Comessatio turbal animse stalttm, ebrielas dam ebrielatem". Salomon ebrictalis i .commoda confundit rationis judicium, lemeritas proecipilat in Q succiucla et urbana breviiate concludit dicens : Cui realum. Ideoque Apostolus 93 comessationes et vw, cujus pairi vw, cui vulnera, cui rixm , cui sufebrietates muliipliciter inlerdicit. Quorum enim fossio octilorum, nonne his qui moraniur in vino et deus venter esi, el gloria in confusionemn. Esca •siudent calicibus epolandis 30? Sequilur :. Sic [aciebal Job cunctis diebus. ln quo persevevenlri, dicit Apostolus , et venter escis; Dettt auletn hunc et has deslruel".. Legilur 26, quod Nabu- ranlia boni operis designatur. Perseveranlia boc zardan princeps militiae deslruxil muros Jeru- proerogalivaehabet, quia cum omnes virtutes cursalem, quia plerumque evenit, ut vitium gulse rant ad bravium , sola perseverantia coronatur : meriia eornm deslruat, qui viam religionis, et Muilutn siquidem valet deprecctliojusti assidua 31: sanciae pacis proposilum elegerunt. Illud prae cae- .quod in oratione Moysi manileslissime liquet. Dum teris mibi materiam doloris imporiat, quod bodie enim oraret, dum manus erigeret, vincebat popu•viri religiosi, et sancli ordinis professores de fer- lus Dei; dum aulcm dimittcbat manus, aut ab oractilorum nunierositale contendunt. Si invenit reli- lionc cessabat, Amalecli prsevalebat3S. Ideoque < giosus circa se, aut pulsuni velocem , aut urinam Job cunclis diebus offerebal holocausla pro filiis, intensam, aul hebetem appetitum, consulit me- quia se in qtiolidianis conviviis peccandi maleria ' dicos, examinat species, electuaria facit, nullis D ingerebat, oporlebatque continuum esse rcmedium, utitur salsamenlis, quae non sunl condila ex cyna- ubi conlinua erat occasio et pronitas ad peccandum. momo et gariopbyllo, el nuce muscata. 0 quam Quadam aulem die cum venisseni filii Dei, ut odiosum est in homine, quod qui semper de hie- assislerenl coram Domino, adfuii inler eos eiidm et PETRf DE GUSSANVILLANOT./E. (13*)Ispa Grsecavox est, et signiflcat, sacra. Medicis signiiicat, vel /e_3«v o;ov,sacrum, vel comiiiav lem morbum ;•vel.tii hic a Blesensi usurpalur, medicamenti compositionem. Cujus liominis ralionem reddit Scriboiiius Largtis Iibro De composiiionemedicam., c. 99.-Dicitur auteni hfu, iiunc nwpa, quia est amara , nam ex aloe maxime componilur, nunc ab Xoy«5iov auctore , quia Viyia fuit, et a variis aliler descripla. Alia enim erat Antipatri, alia Androinachi, alia Galeni, alia Rufli, alia Logadii. Vide Lexicographos in voce tsp?. "*Gen.3. 1SI Cor. 1. 16Cap.31. "Dan. 3. "Psal. 113. 19Isa. 63. s0PsaI. 84. 21 Psal. 121 51 S2Luc. 2. S3Gal. 5; Rom. 15. s4PliiI. 5. S Cor. 6. 2l5Jer.52. s'BERN. s. 50 in Cant. s8Lib, De FAia, c. 5, 13-16. s9lsa, 5. 30Prov. 5. 3'Jac. 5. 3a£xod. 17. SCS COMPENDIUMIN JOB. S08 Satan. M-.iIiasunt curise.-el alrquis Salan semper A gnantem aspexerit. Exsultai Chrislus cum mariyinvenilur in singuiis. Esl autem , qui est accusalor rem sumn videt nunc flagellari, nunc exlendi in fralrum el bonorum depravator, occultus omniuni eculeo, nunc ferreis laniari unguibus, nunc sagiuis ailversarius el quasi anguis inler anguillas , lega- exponi, nunc membris truncafi, nunc ignibus stttiones freqttentius injungiinlar, et forte quod sibi perponi. Stat martyr afflictus quideni, sed inviascribilur adgloriam, Dei •judicio ei imponitur ad ctus, vidensque sanguinem suum ex diversis partilaborem. Miltumur qtiandoque a Domino boni an- bus corporis ebullire, non sua, scd Redcmpioris geli, niissi in minisierium propter eos, qui Jiwre- vulnera aitendil. Inter anxiclates ergo acerrimas dilatem capiunt saluiis 33. Mittunltir eliani mali Uipudians et triumphans, dolores corporis lacerati angeli ad vexationem maiorum , ut ftant, sicut non senlit, quia peregrinatur a corpore. Non facit Prophela dieit : immittiones per angelos rnalos3''. hoc siupor, sed amor; nec deest dolor, sed pro Cbrislo contemnitur. Sic Dominusel possessiones, Mitluniurel ad probationem bonorum, ad virlutis cxercilium, ad augnienuuii graliae in eis, et ad cl personam scrvi sui Job maliiise ientaloris exgioriae incremenliim. Qua vero fronle, qtia audacia ponit, ut per inleriora et exieriora alflictus, munitus lamen a Domino a dexlriset a sinislris, el creprajsumii ille fiiius superbiae, ille angelus aposlata scal in graltam, el proficifit ad coronam. inier Dei filios apparere ? Cui respondcns Scilan, ail: Nnnquiclfrustra, etc. Sed quia per superbiam cecidit, superbieiido ascendit. Sttperbia, inquit, eorum qui te oderunt,. Quia in viro sancto Salan mala quse accuset, non ascendit semper3". Superbia enim naiiotie coelestis iavenit, bona converiit in maluni falso, el maliliose vilium ingratiludinis ei volens inferrc, quem esl, in coeloconcepit dolorem et peperil iniquilafem, alque illuc libentius tendit, unde cecidil. aliter non poteral depravare; quasi diceret: Nec Ideo nec apparel Salan inler angelos Dei, ut videat te limel, tanquam ingralus; nee est quare te vitllum ejus, in quem angeii concupiscunl, cujus limeat, quia vallasti eum, et domum ejus, omnemfaciem angeli semper videnl 36, quia homo Detiin que in eo limorem, ac reverenlise maleriam absciKOBvidebit, el vivet 37. Ablatus cst peccator, ne disti. Sciebal enim adversarius, vilium ingratituvideal gloriam Dei ; apparel crgo Satau coram dinis esse, per qttod homo Deo polcrat amplius Doniino, ui videatur ab eo, quem videre non po- displicere 4S. Ingralitudo eiiim est ventus tirens, tesl: sicut cseeus, regnare esi ; sine crij'usgraiia, nec princeps hono^ aliquis non minus gulosus esl in vilissimis cibis. quara reiri, nccpopiiliisliabel pacem,rieciiuieteni religio, alius in eptilis delicatis. Legiiur Jonathas feccassc in mec Ecclesia liberlaiem. gustti mellis 63,Esau in edtilio Ientis6*,Sodomiloeii> Tange, iriquit, cuncia qua possidel, etc. Facies saturitale panis6". Efgo, teste Hieronymo66,non ciDoriiirii,misericofdia ejus est. Osiende, inquitPsatius, sed appeiitus in culpaest. Considerantur autcm misia, faciein tuam, Doiiiine, et satvi etimits **. Et t j in cibo stiniendo iria, tcmpus, incdus el In Instructione quoque episcoel amptius fuisse in Gallia et Anglia frequentatam, pali inslruens quemdam episcopum : t Semper libi, jiec solttm apttd monasticoeviloe cullores, sed etiam inquit, occulte vel ad djsciplinam, vel ad lucrymas, vel ad alia, quse cilra hominis lesjimonium solus apud elericos et laicos, episcopos; principes, reges, iit liquet ex multis epistolis. Nam cum in epislola 82 agere poieris, impone libi jugum Dominieaeserviet in Invectiva , laudasset Cistercienses monachos, lutis. > Ad haec epislola 27 ait S. Thomam martyquod omnes clericos et laicos in castiganda disci- rein ex regni Anglici cancellario Cantuariensem arplinis carnesuperarent; mox apologiam clericortim chiepiscopum, a prima adolescentia carnalis insor •subjiciens, addit: « Pulas eos omnes (clericos) iia lentiae motus vigiliis, jejuniis, disciplinis, cilicio, et elongaios a Deo, ut eos. aut gehennalis miseriae ti- j'ugi conlineniise balleo cohibuisse. Quanta autem securitate jam episcopus flagris quotidie desseverit mor, aut coslestis glorioe heaiiiudo non excitet? Nunquid disciplinae, et pcenileiitise, et cselerorum, n in hosleni sunm doineslicum, vide i.n ejus Vita, qnoead-spirituale pertinent exercilium penitus sunl Ejiisdem discipliuae Blcsensis mtillis aliis in locis ignari? JNunquidresina non est in Galaad? i Deinde mcminit, ui episl. 11, 58, 74, 142, 205. ln Ii"b.i De epist. 16 scribens ad episcopum quemdam grandse- Pwnilentiti, in iracl. De inslitui. episcopi,elserm. 6, vum , ait eum ex sua professione obnoxium esse ad De ncitivitate Domini. C ln episi. vero 126 describeus iniisse, non solum aputl monacbos, sed eliam apud adolescenliam O.donis, Parisiensis episcopi, regis saeculares bomines, lam viros quam muliercs, quanlumvis genere nobiles. Francorum el Anglorum consanguinei: « Cum, ait, vus suum in sanctificaiio.ne et honore ab iniantia 811 "Isa.58. **Psal. 48. "Ibid. " Aggse. 1. "Mallh. 14. 81Psal.51. .... . 82ICor.H. - !3IReg.l2. 8*III Reg. 15, : « COMPENDIUM JOB. 1N Mh "i ciionem, ut in graliarum aclione persecutionis A quaiituin ad proposij.um luum : m eo enim es ci amaritudo dulcescat, nec lantum fiat potus cum ulilis, in qtio nocere iiitendis. Tu autem cotntnovisi me. Non cst credendum quod Satan commoverit lacrymis in mensura, sed aflliclionis absynihio, et 'i melle gratiarum neclar acccplabile condiatttr. Po- Deum,apudquemnonesltrantmutatio,nec vicissiiuditatii nos, dicil Prophela, tino compunctionis86,sive : obumbratio 93.Et siculMalachias dicit: EgoDcus, nis et tribulaiionis; sed huic vino Job de lorrenle volu- i non mutorn. Sed commutntio Dei, flagellum ipsius esl. Flagellat autem Dominus, iti fnrore, in ira, plalis apponil: el quasi ulalur verbis Aposloli di- i centis : Libenlcr gloriabor in infirmilalibus meis 8T. i mi^ericordia. In furore flagellavit diabolum; in in El : Quando infirmor, lunc foriior sum 8*. Firmat ira Iioininem; ambo enim iniquitalem. meditati aninium stitim ad omiiinm malorum loleraiiiiam, et '- '• snnt : ambo affeclaveruiil extollenliani: ille potenist!tiam S gravissimum. Cakctvi eos, dicit propbela, i« furore 'meo, ci calcavi eos jn ira ntea 9'. El Psalmisiaulrumfliigellaniis. qtte abhorro.ns et timens dicebat : Domine, ne in CAP.II. Fac:um est auiem, cmn quadam ciie venis- ( sent filii Dei, etc. furore luo arguas me, neqttein ira ttta corripias me's. 1 Tacet Salan de damnis quoeinluleral viro sancto, Tertium flagellum est misericordise, quando scilict de constanlia quam invenil in eo. Viclum cniin -< ad vilse probalionem, ad profecttiin viriutum, atl ^ccl et confusum se repntal, dum bominem, quem ad C : ; augmentum coronae corpus affligitur hominis, aut 1 maledicendum Deo damnis et doloribus insligabal, bona lemporalia subtrahuntur. IIoc flagello flageleidem dare benedictionem et hostiam laudis offerre 'lat Dominus omnein filitim quem recipil. Ego, in'qnit, quos amo, arguo el castigo '". Hoc flagello perconsideraf. Et dixil Dominus ad Satan, elc. Dominus sui mi- < cutiebat Dominus filios lsrael, qUandopcccabant in Iitis virtules eriumerat, aJjiciens super omnem J adinvenlionibus suis, et erat eis etiam interflagella laudem ejus, atque in opprnbrium et ignominiam I propilius. Deus, inquit Psalmisia, tu propititisfuisti < et ttlciscens in omnes adinveniiones eorum 100. eis, tenialoris, malitiam ipsius eidem latentcr insinuat, Dulciora sunt vulnera diligentis quam blandiiiae quasidicat: Innocenliam quaiii amisisli, diim esses I in ceelesti beanTudine, in splendoribus sanctorum f a.Iulanlis. Ulinam corripial me jtistits in misericoret angelorum ilignitate, homo licet naturoe frngilis < et increpet tne! olevm auiem peccaloris non itndia, el miserse conditionis, eliam in affliclione servavil. ? pinguel caput meum '. Peccatofis oleum cst mollU Sic Domiiitis diabolo prudcnlcr et urbaue illudil : lies adttlantium. Moiliti sunl, inquii, sermoneseorum, Draco iste, Domine, est quem formasii ad illudendum i super olcum, et ipsi sunt jacula '. Vitleo eos, qtti ei 08.Illudiiur e'i a te, ab bomine' et ab angelo : a > virgam saltem blandaeet secretoe correptionis exer' ) cere debueranl, aduIutor.esfieri, el olei ventlilores, te, dum ei permittis nocere homini, ut nocendo «-'< Laudatttr peccatorin dedderiisanimm suw, et iniV proficial. Illudilur vero ab homiiie, quia dum eum i plus debililat, invenit fortiorcm. llluditur ei ab causam et physicam hujus rei : Propterea, inquii, < flagellum tantaeadversilalis cxigerent; vel, frustra, a6Psal.59. S7HCor.l2. *8Ibid. »9Judic. 5. s0 Philipp 4. 3. 9*Lue. 10. 96Psal. 35. 9'Isai. 63. " Psal, 6. 94.M.aiac. 1 Psal. 140. 'PsaUSil. 3Ps;>l.10. 4 Psal. 81. 91lCor. (5. ,JJPsal. 1U3. " Jac. 1. s»Hebr, 12, Apoc. 5. '<"> Psal, 98, 813 * 816 815 PETRl BLESENSIS OPUSCULA. non Corripittt, quia eadem smpius agiiis "; A disciplinoe. Sane docuerat eum qui dficet homnem Cui retpohdens Satan ait, etc. Pellem pro pelle scientiam u et ulinam lillerati omnes sic essenldodat qui unum membrum pro alio membro digniore cibiles Dei, el iufudisset illis gratia quod noii contttlit disciplina. Deum testor : non minus circumInesioriiexporiit, ut cum aliquis brachium sinistrum objicit gladio venienti, ne in capile vulnerettir.quasi specle et sane de arliculis fidei Christianse resp.ondicat Satan : Job omnia damna exleripra palienler debat, qtiam si maximam viloesuae partem in scholis et sequariiniiler suslinel, quia, ne graviiis flagellelur Parisiensibus expendissel. In scbola sfqiiidem illius interius, (imel. Mavult damnis exterioribus afllci, efuditus fueial qui doeuit et inflainmayit aposiolos. quam ad vilse periculum in corpofe flagellari. Ex De quo legitur quia ignisejus in Sion, et cdminus boc non soJura pelleirianimalium, sed- etiam filio-* ejusinJerusalem'",. Erat iiaque conscholaris aporum dabit homo pro anima sua, id esl pro yita. slolorum, el illius qui dicil: De excelso misil DoQuandoque vocamus animam parlem hominis di- minus ignem in ossibtismeis, el erudivit me 16. Sic gniorerii, qusepost diem jndicii cuni corpore glori- loqtiebalur, quasi sermones Dei /habebat enini semlicabitur,autcumcorpore morlificabilur iiiaelernuiii. per ad manum verba vitoe. Discant, quseso, nostri De isla dicitur : Benedic, anima mea,Domino 6.Et: legistse quid eis ad saTutemaniinac corifert ille ciyiAdhwsit anitna meaposlte''. El liujusmodi. Quando- lis el picturatus loqueiidi modus, ille Babyloniiis caque ctiam vocamus anjmam corppris vilam, sicut lix, qtio inebrianlurpeccaioresterfse, illseprincipuin in Evangelio legilur : Qtti odit animam suain in hoc leges, quibus ego infelix aliquando miliiavi. Usus mundo propter me, inveniet eam, id est cuslodiet tamen earum viloe hoininum ulilissimus esset. nisi eam, et qui amal animatn suam ih lioc munclo, per- bonitale ipsarum abuteretur humana maljiia. TJnus det eam B; Certe bpnum est unicuique hic perdere est rex, el illius vera est lex : Lex immaculala, conanimam suam, ne perdalur. Malo animam meam verlens animas, el sapienliam prmstans parvulis ". perdere ul cuslodiam, quam custodire ut perdam. Ipsa parvulis, et niagiiis el mediocribus se cohforllujus senteiiliae magister erat ille rerum oplimus mat, condescenditnecessilalibus pauperum, anxieoeslimalor Paulus apostolus, qui cum paralusesset, latibus oppressorum, turbationibiis trislium, culpis non solum ailigari in Jerusaleiri, sed mori pro rio- delinqueniium. Suavissima est perfeciis, compatiens inine Jesti, dicebat: Non facio animatn nieam pre- icnperfeclis, mediocribus mitis, lolerabilis delicalis, forlioribus sufliciens, moderata iiifirmis, humilibus fiosiorem qtiam meipsum 9. Nudius tertiusvidiquem(lam discipulum liujus seclse, Gerafdum nofriine, blanda, pcenitentibus misericors, severa perversis, Carthusiensis ordinis fratrem. Isle super omnia C bonis optima. Lex ista instruil et informat ad viUesiderabilia sua j"amper septennium desiderave- lam. Sapientia vero hujus mundi stultitia est apud ratmori, cupjens exire de carcere ef de vinciilisliii- Deum. Et quid profuit Aristoteli el sequacibus ejus jus carnis sicul dicit Propheta : Educ, Domine, de mundanse philosophise yentosa toquacitas? lnflali carcefe animam meatii % Corifidens ilaque de merir saeculari scienlia Deum Sabaolh ignorabant. Ab tis suis, sed amplius de misericofdia Redemptoris, ipso erant, sed npn cum ipsp; per ipsutn vivebant, sed non ipsi; ex ipsp sapiehant, sed non ipsum. Sa-3upiebat dissolvi, et esse cuiri Cbfislo "^ Certenori minus exosam habebat vitam prsesentcin quam nos pienlia ergo mea et philosophia sit philosophia framiseri mortem; non minus abhorrebat viyerequam tris Gerardi, qui nihil habebal aliud in ore et in nos mori. Singulis npclibus in principio vigiliarum corde, nisi Jesum Chrislum. Philosophia mea sit surgebat, imo anticipabat vigilias noclis. Ego, et pbilosophia Pauli, qui constanlissirae afflrmabai se quidam alii, qui eramus cum eo, dabariius requiem nihil aliud scire, nisi Jesum Chrislum, et hunc crui temporibus noslris, et oculis noslris dormitationem cifixum iS. Sequilur: | la, ipseautem pernoclabat in oratione, semper taAiioquin mille manum luam, etc. Quasi diceret . men cumfleluet gemitu. Vix aliqua hora comede- Job sustinet omnia patienler, el Deo in omnibus bat panem sinelacrymis, sed et poculum suuni cum benedicil, dummodo in suo corpore non Isedatur. fleiu triiscebat ,3. In omrii opere siio suspirabal ad Alioquin, quasi dicat: Si hoc non credis, hoc ipsa Cbristum, despiciens terram, suspiciens ccelum, experienlia te docebit. Mille ergo manum luam, et lilens imtndo, quasi npn utens, et inter uterida ef lange os ejus et carnem, id esl; flagella, et afllige liuenda quodam intimo sapore discprnens, transieum in corpore, el videbis quod in faciem beneclicet torie trahsiioriis ulebatuf, et aetefna quodammodo tibi. Allende quara malitiosus, quam impudens, quasi seteriio airiplectebatur affeclu. Vere, quasi quam lemerarius sit angelus ille aposlata. Vide aeterno quia quaedam seternitalis imago est conslans quam maliliosp subyersionem hominis machinclur, el firma et incortvulsa mortis cequalitas. Et licet lai(jiiam impudenler mpntiatur iniquitas sibi, et quam ctis esset et litteras non novissel, habebat tamen temere id eventurum Dominp promillal quod Doperiplam in corde suo digito Dei scientiain vilae et niinus aliler evenire disposuit. »110111.2. 6Psal. 102. 'Psal. G2. 8 Joan. 12. 9 Act. 2.. '" Psal. 141. " Philipp. 17. " Psal. 101. 1*Psal. 93, '" Isai. 53, J" Jlma, 1. " Psal. 18. 18 I.Cor. %, |S1. » Psaj, 818 COMPENDIUMLNJOB. 817 Dixtl et;go Domimts qd Szlqn : Ecce in, elc. Per- A. meiiiis nostrse oculus converlalur. , Ponc qnod' miltit Dominus inimicum dessevire in liominem laboret q-iis multiplici vilio, sil superbe elainnocenlem, tit secundo victus, m:ijori ignominia lus, sit inaniter gloriostis, silavarilia conlraclus, conTundatur, el homini affliclo cumtilatitis cedal ad ambitione exaesiuans, ail iracundiam proeceps, ad gloriam repetiia virtoria. Dicit ergo Dominus : otlium periinax, libidinibus sordens, tabescens inEcce in manu tua est, verumlamen animam ejus vidia, delraciioni studcns, fronlis allrilae, infruserva. Licel Job essel una ovium, de quibus Domi- niloe mentis, linguoe prodigus, ficliis, el gulse innus dicil : Nullus eas de mccnu mea eruel ta ; eum dulgens, sit turbalor pacis, suspiciosus, incentor lamen in manu adversarii ponii, sed positum non otlii, simulalor, et duplex in verbis, operibus inhorclinquit. Suum ergo mililem deserit, quem dese- nestus, liiitim seminalor, moleslus sociis, onerosus rendotuslodit. Eum deseril, ut tentetur; eum vero proximis, accusator fralrum, prodilor, adulalor, eustodit, ne lentalione vincalur. Ecce, inqtiit, in conlemplor Ecclesioe, oblilus Dci, immemor animae manu lua est, verumlamen aniinam ejus serva, id suoe, el in reprobum sensuin dalus, sit aliquis tot est serva, nc in animam illitis aliquid attenlare alfliclus vulneribus, vuluera ciiam vulneribiis, et prsesumas. Cum multse sinl tribulaliones juslorum iniquiiaiem iniquilali apponal, tanquam debitorin,0, per mullas tribulationes oporiel ingredi regnum consulfus, qui semper xre alieno se oneral, douec Dei !1. Torquenlur corpora sanctorum, sed animse obruatur usuris, sicut scripttim est : Muluabilur non lurbantur. ConcUtitur lalerna lucens, nec lu- peccalor el non:solvel30; lamen si ad Bederiiplorein cerna exslinguitur; Iriluralur piilea, nec Isedilur suttin cum lacrymis reverialur, Dominus ex ini1, granum. Thesaurus, quem portaraus in vase .ficlili quilalibits el usui-is ffidimel animam ejus S quoniam apnd Dominum misericordia, et copiosa apud ", fracto yase non perdilur. Posilo ilaque corpore Job in manu hostili, ei tormentis exposito, eum redemptio 3J. Ipse eniin esl qui, dicit: Quaanima conseryalur iudemnis :Justorum autem ani- cunque hora peccalor ingcmuerit pcccnlum suum, mmin manu Dei sUnt, et tfon langit illos lormenium vita vivel, el non morietur a3. Ipse est qui propter maliiim ". Seqnilur : vnlnera noslra vulneraius esl 34, qui omnia vul, Egressus igitUr Salan, etc. Superhiis hoslis vul- nera noslia sanare velil, et possit, el noverii. nerat yirnm sanclum; sed lu, bone Jesii, vulnera Ipse non horruitlalronem peiidenlcin in cruce, non quoe infligil reflectis iii enm. Humiliabis sicut vul- lacrymantem peccatriceni, non Chanantieam supncratum superbum, in brachio yirlutis lliae s4, et plicanlem, non adulteram depjehensam, non ricreverlalur iuiquitas ejus in sinum ipsius. Erit QI gantem discipulum, non sedentem ii.i lelpnip, 11011 adhuc, quando conteres arcum ejuSj et cpnfringes publicaiiiim; non persecutorem discijiulorum, non aruia elscutum, et combures igni *?. Salan siquiipsos crueifixores suos : Sequitur : dem virum jusiiim in cofpore vuliieral, quem liQui lesld saniem radebai, etc. Tesla saniem rabentiusin aniriia vulneraret. LTjnam, Domine, vul- dere est |ier poenitenliam et discipliuain suas ininera, quae habeo in aiiiiria, hnberetn in carne, et quiiatcs absiergere. Per lestani cnim, q.uoeaspera sanata essel aniina mea I Fac, Domine, in bona vo- est, significatur pceniteiilisc asperilas, et atislerilas iunlate tua, ut aniinam meam sar.es a vulneribus disciplinae. Tesla quidem, quoe terra sine httmore suis. Sana, Dominei animam meam , quia peccavi esi, figurat animam peccatricem, quse nec rore coelibi ". Quandoque yulneribtis animae niex adhibui lesti compluia est, nec humore chariiatis imbtila ; lerra sine^ poenitentioe medicinam , et beneficip confessionis sicul Propheta dicit : Anima mea sicut et salisfaclionis in cicairices obducla suni vuliiera; aqua tibi 3P. Item : Aruil tttnqtiam lesta virtus mea postmodum vero me per insipicnliam meara reci- 3B. Seexmalilia hoc fecisse. Esset enim rebuinaiii genecis per feminani machinalus esi inipe • jvrehensibile in viro tam prudenti el sanclo iniquos dire. ln uxore itaque Piiati visi mes deccplorias, habere et conlumeliosos amicos, cnm omni viro boet piianlasticas illusiones itnmisil, ita ul Pilato neslo abominanda sint consortia iniquorum. Qui inortem Clnisti dLsuadendo maiidarel : Nihil tibi enim tangil picein, inquinabilur ab ea ss. Itl Paraliet justo illi: lloclie enim. per visttm mulla passa sum pomenon. libro, Josaphat, qui de anteacla viia mullis allollitur praeoouiis, de Achab regis amicitiis inpropier eum w. Sequiliir : . ,v,Qui ait ad iltum, ctc. Nunc apponit inimicus sti- p crepatur, Impio, inquit, prmbes auxilium, et his qui jmlas leiilaliontim, ut iucendat flammis iracundise oderunl Dominum amicitia conjungeris: ideoque iram litmimn Dei, nunc auslraiem fljtum, nunc ventum Domini merebaris, nisi quia bona opera inventa sunt turbinis el vcxationisimmillit: cosfirmat autem ju- in le, eo quod de terra Jttda lucos abstuleris "K Trs. 1'ETRI BLESENSIS OPUSCULA. 824 •i ejus sine modo est. Ilac mensura mensurabit disci- A mors, neque sanguis Lhristi proderil eis ad salutem. ptilis suis dicens : 0«) reliqueritpalrem, aul matrem Sequitur: aut ttxorem, aut filios, aul domum, aut agros proEt vhlit filios sttos, elc. Uuiversas felicitales hopler me, ceniuplum accipiet, et vilam wlernam pos- njinum mors concludit, quia cum prsedicaveris fisidebit 63. Vis videre, quomodo exuberat el super- tleni Abrabae, pietatcm Josepb, charitatem Moysi, eflluit hsee merisura ? Misericordiae ejus non esl fortiludinem Sanisonis, zelum Phinees, virlutem finis, el misericordia ejus permanel in wternum 64et David, Elisseiniiiacula, prudenliam et diviljas Salottlira. Seqailur : monis, semper exlrcma gaudii lucins occttpal'**, fiVixit atttem Job posi hwc, elc. Paler misericor- nemqiie hislorioe finis homiiiis facil, alqtie omnitim diarum el Deus totitis consolalionis, filium, imo una est conclusio: Et morluus esl. In eo auiem servum ab exsilio miseriac reverlentem, et loeva qtiod senex et plenus dierum nioriuus est Job, nosnpporlal ctdexlera complectitur; et in tempora- laiidiim est quod quidam inoriuiilur dieruro vacui, i libusetim snstenlans et promoven.s ad oeierna,ut quidam pleni. Vacuus diernm morilur, qui in vita sua possit canfare ciim sponsa : Lmva ejus sttb cnpite '• vanitatibus liujus mundi inserviens vilaeoelernae meo, ei dextera ipsius amplexabilur me *".Per dcx- i merila moricudo secum non detulit. Plenus vero teram siquidem significatiir sele.rna vita, sictil P[ dierum migravil a sseculo, qui operam virtulibus i Propheta commemorat : Deleclationesin dexleraiua dedit, qui implevit desiderinm suum ex ipsis, et usquein finem °6. Una ilaque manu Domintis servo i dies consummavil transilorios, ul in fulura vita sic suo Job nccuinulans divitias el honores, allera Ion- i dies ap.ternitatisinveniat. Bonum siqttidem esl bene giludinem diernm apponit, qttia sicut scripltim est: vivere, sed longe mclius bene mori. Non tamen Jnlmva ejus diviiiwel honor, et in dextera ejus lon- 1 bene morilur, qui bene non vixerit. Aliqui desideilitndo dierum ". Et.nota quod dicit: Post flagella rant mori potitts.quam ad virlutes converli, qttorum hmc. Ex niagna niiiiiriim divinoe graiioe dispensa- , finis interitus esl '.3. Horum siquidem finem Samf.ioneproccessit afllictio, ut post moerorcm gaudium, • son, succensis caudjs vulpiuinpraisignavii' 4.Eorinn post natifragium portus, posl laborem requies, dul- 'enim finis depuialus^ est illi igni, qui prmpamtus cedo post atnaritudineni, post perseculiones prospe- i diaboto et angeHsejus '•"-. unl plerique, qui noS est riias gratius arridercnt. Porro ideo super dorsuin lcntes bene vivere, desiderant bene mori; sciunt jusii, qui positus est inter malleum et incudcm, de < eiiim quod pretiosa est in conspectu Dpmini mors pcrmissione divina fabricanl peccatores, ul post J sanctorum ejus ' 6, sciiint quia, cuin dedqrit dilectis dies malos, quibus affliclus et humiliatus est, ple- i • somnum, ecce lw:redilasDoinini "; sciuiilqtiia Q suis nior lselilia subsequaltir,, sicul Prophela dicit : 'beati morlui, qui in eo mpriunlur '?„ Noliini lamcii Lcclati sumits pro diebns quibus nos Immiliasli, annis I esse laborttm parlicipes cuni eis, qtiibus Dp.minu.s quibus vidimus mala 6S. Juxta Sapieniis verbum : 'dicit : Vos eslis, qui permansistis mecum iii Anle ruinam exalialur cor 69; et econlrario gloriam 'tentaiionibus meis ". Yolunt conregnstre, sed conir mori nolunl Chrisio so. praccedil Immilitas. Humilitas enim via est ad exal- i Talis eral Balaam ariolus, qui coiuiderans caslra laiionem, dolor ad gaudium, perseculio ad felicitatem, ad ristim gemitus, mors ad vitam. Flagellat 'ftlioriim Israel, et oeternaebeatiiudinis repromissio'nem eis a Domino faclam intelligens dicebal: Jffoitaqtie Dominns suos, ne flagellentiir in posterum; et temporaliter eos punit, ne seternaliter punianiur. 'rialur anima mea morte juslorum, el fianl novissima Legilur in libro Regum' 0, qtiia cttiti Salompn aedi- 'mea liorttm similia 81; finem eoruni appelens glolicarel templum Domini, lapides omnes extra ttinsi 'riosum, labores abhorrebat, qujbus gloriam merebanlur. Verumtamen non metes, nisi semines 8S; fuerunt, ut in aedificaiione tcmpli sir.e sonitu -maHei i 83 ; non regT jion ponerentur. Sancti enini per flagella tiinductur tem- > apprehendes bravium, nisi curras poraliter, m in oedificiocoeleslis Jerusfilem , qum 'nabis, .nisi niilites ; non gaudebis, nisi doleas ; non i coronabeiis, nisi pugnes "4. Putasne, quod aliqttis adificalur M civitas " sine .flagcllo disciplinse, :sine D i 1'ceinTeniioegc-mitu charitalis gluiiuo iiniantur. In el jn vila prsesenti gaitdeat el fulura? si tamcn dici alia siquidcm vita inier ardores sempilprnos non 'debet gaudium, quod lurbatur assidue, el ahiariiuest locus veniam promerendi, quia in iiiferno nutla < dine respergilur. Niriiis delicattts es, si utrumquc est redemptio ; nec homini in peccatis morliio re- I prscsuniis; uli soeculo el frui Chrisio : proesentis J liiMjtiilur ioslia pro peccato. Chrislus semel mor- 'mumli tlelicias capere, et nihilominus ccelestis gloluits est, jam non morilur 's, non crucifigitur iterura riae i divitias obtincre. Audi quid dictum si.t illi tiisanguisque quem in remissionem peccator.um semel 'viti in Evangelio, qtii cruciabatur in flamuia et linftidit, iterum non funtletur; nec bibent ex eooniguse ardentis rcfrjgcriuai postulabat : F.ili recor^ i nes peccaloresterrse, quia ex.quo.de lcrra exempti i dare, qttia recepisli bona in vila lua, et h,azarussiniisunt, «i culpam secum detulerint morialem, neque / liter mala **. 0 qtiam simHiler dissimiles merito. "Matth. 19. 64PsaI. 117. e» Caul. 2. 66 Psal 15. « Prov.3. 6SPsai. 89. 60?Prov. 16. " III Reg. 6. "Psal. 121. 7SRom.6. '« Prov. 14. 73 Phil. 3. 7'Jiid. 5. '» Malih. 25. '6 Psal. 115. " Psal. 126. '«Ajioc. 14. T9Luc."22. 8»Rom. 8. 81Num, 25. 85Luc. 12. s83 1 Cor, 9. "• H Tiui 2. ^ Litc. 16. 823 CONTRA PERFiDIAM JUDiEORUI. 8l(j possumus repulare insanos sanciissimos reges et »\ Regi regiim, tjnia viros diligitis liticralos, ijuia s:tprophelas, aposjolos et martyres, confessores, lene- croe Scripturae libenler inlemliiis, et quadam diviras etiam ac delicatissimas virgines, qui omnes spre- nitatis imagine humilialis sttperbos, htnniles exflllis divitiis el conculcalis deliciis hujus mundi, su tatis, popnlis vobis a Domino commissis salulem el ipsos obluleruiil pro Christo tribulationi ef morli, quleieni zelatis, vidtiis cipupillis vos aflahilem exsi gloriam, quam adepli sunt in angustia eldolore, hibelis ei iniiem, religiosos el pauperes benigne repotuerunl in diviiiis et volupiaxibns obtinere! Sub- cipitis,' iino praeparalionein cordis eortun audivit irahe igilur, amanlissime princeps, et furare tibi auris vcslra, et quasi praesagiendo necessilates aliquid singulis diebus de hiijus niundi voluptalibus. eorura, ipsos in beriediclionibus vestris proevcnilis. lngredere pcenitenlioe viain.; nec libi videalur aits- Hedic propler hocspccialiter usqnead remolissimas lerum, si ea prudenler omiuis, qnsc inaniter pla- Jialioncs eleemosynas veslras enarriit omuis ecclesia cuerunt. Nihil moleste potest susiitieri in hac mone saiictorum. Agile igiiur, dum licet, dispergite, d.ite vitali, quod ecelesiibus gaudiisex ocquo respondcre panperibus, nec hiyus rei .prociiraiioncni vestris sufliciat. Non enim sunl condignm passiones hujus hoereiiibus commttlile. Delerrere vos posstnitcxemsseculi ad fuluram gloriam, quw revelabitur in nobis jila auultorum. Eleemosynis propriae manus vobis 8S.Florem noslrse juvenlulis immolavi-mus iiiundo, <"scalam et ascehsorium erigalis ad illam supernosallem faecem senectulis immolemus Altissimo, el rum eivium inaiisionem, in qua esl pax ceierna, residoobrevisacniiserae vitse jioslrae, regnumomaquies impcrinulabilis, gaudium quod non rieficit, mus aTemum. Regnum enim Dei lanti esl, quantum lunien quod non exslinguiliir, gloriaqtice-iion iranpro eo ex desiderio cordis offers ; alque juxta ver- sit; quam nobis e.l vobis propparare el proeslare bum Apostoli: Quod leve est et momenlaneum tridignelur Altissimi Filius Jesus Clirislus, qui euiu bulationis noslrm, immensum glorim pondits opera- Palre et Spiritu sancto triumphat ct regnat per omtur in nobis 87.In eo autem grates uberrimas refero nia ssecula sseculorum. Amen. • Rom. 8. «' II Cor. 4. m CONTRA PERFIDIAM JUDilORGM. CAP.1. Prmfatio, in qua ostendil dispulalionemcum C,•publicaecontentionis -exirndcre. Ideo Jusliniaims, Judwisel hwreticis esse arduam et pericutosam. Chrisliaiiissinnis imperator, generali -saiiclionecon«tiiuit, rie de summa Triiiiiate et 'fide Catholica QueTelaminluis litterislongamcl anxiamtexuisti, •disptiletJir. In lege etiam Domini iapidaiur sbesiia, quod Judseis et haereticis clrcumseplus jugilerim•Psal. 120. «Isa, I. ^PsaLHS. ' CaP'186 Exod. 19 et 20. ' Dcut. 18. CaP' U' 8,Mallh. 13. ,1T.e,12i-,,! » ?.en', **.V !oGec!k 10Luc. 19. " Num. 27. la Gen. 20. 13 "Maith. 16,18,20.] Deut. 18. • uIbid. "IIReg. 7. " lbid. " lbid. 18lbid. CONTRA PERFIDIAM JUDiEORUM. 837 858 mens ejns a Domino Deo Israel 19. Ideo dicit Domi- A rat : Labor, inquit, JSgypli el negoiialio Mihionus : quia non cuslodisli pacium meum, disrumpens pim "", etc. Cum hscc, nec puro homini, nec Deo scindam regnum tuum '". Nonne ergo ablata est ab puro possinl adaptari, aut ostendal Judseus cui isla eo misericordia Dei, quem apostatare permisit, conveniant, aut mendacii prophetam arguat, aut et regnum ejus scidil, et filio ejus aitferens, servo eumdem esse Deum et hominem recognoscat. Saldedit? vator idem est quod Christiis, quem ideo propheta dicil Deum nbscondiium. Pritis enim absconditus CAP. IX. Teslimonia, quod Chrislus de David nascerelur. fuif in sinu Patris, poslea in ulero malris, in prseQuod aulem Chrislus de David nasceretur, liabes sepio, in sepulcro, et eliam in sacramento altaris. ex lestimonio Jeremise dicentis : Ecce dies veniunl, Nec verba haec Cyro regi Judseus ascribat, nee enim dicit Dominus ", etc. Tempore Jeremiae morlui jam Cyrus, aut alius rex prseter Chrislum Deus est erani David, Salomon, Ezechias, et omnes sancti, abscondilus, aut apertus. Alii secundum visum vel el justi reges, nec inveniens, o Jttdsee, cui alii pos- auditum judicant; Christus autem qui summa jusit hoc convenire quam Christo. Quod dicit : Ecce stilia et summa sapientia esl, judical in se ipso, ledies veniunt; hoc ad luum Messiam, quem ventu- g stante Isaia qui dicit : Non secundum visionem ocuriim somnias, pertinere non potesl. Jam enim trans- lorum judicabit; neque secundum audilum aurium iit tempus, quod Messiaeveniuro prophela praefixit. arguel, sed judicabiiin justitia pauperes, et arguet Jtem David : Juravi David servo meo ", id esl im- »n mquilate pro mansuetis lerrm 3l. Etut ej'us polenmulabiliter et sine conditione promisi usque in se- lia omnem hominum polentiam praecellere declareternum, praeparabo semen luum et sedem luaiti in lur, adjungit: El perculiel lerram virga oris sui, ei genCrationem et generationem. Haec Salomoni con- spirilu labiorum suorum interficiet impium. Solius venirenon possunt; sed Chrislo, qui regnalurus esl equidem Dei esl Antichrislum deslruere, et non secundum verba, sed secundum corda et merita ih selernum. homines judicare. CAP.X. Teslimonia quod Chrislus degeniibus CAP. XI. Quod Christus in proprid persona venil; nascerelur. _Qupd vero Christtis de genlibus nascerelur, colQuod autem Chrislus, sicul a painarchis optalus, et prsenunliatus a prophetis fuerat, in propria perligere potes ex verbis Isaiae dicentis: Emitte, agnnm, Domine, dominatorem terrm depetra deserli soria venerit, Dominus per lsaiam aperle insinuat, admontem filim Sion u. Deserlum genlililas : Ilnlh „ dieens : Propler hoc, inquit, sciet' populus meus noyero, petra deserli ,k; eo quod fuerit Moabitis, men meumin dieilla, quia tgo ipse qui loquebar, quasi dicat :.Ex le egredieluragnus, qui tollet pec- ecce adsum "'. Ac si dicat : Ego qui loquebar in cata mundi et dominabilur uiiiverso orbi. Rulh prophetis, carnem sumo el venio : Unde ad adventum ipsitis idem propheta nos invitat el dicit: Prmequidem de Booz genuit Obeth, Obeth Jesse, Jesse auieniDavid; de David aittera Christus 2S. Audi parare, Israel, in occursutn Domini Dei lui, quia iierum lsaiam aiperlius declaranlem quod Cbristus venil3'. Sic habilanlibus in regione umbrm moriis lus vocarel ad linein Judaeos el gentes : Parum esl ul orta est eis "-. lpse esl, o Chrisliane, qui libi o'e se sis mihi servus ad suscilandas Iribus Jacob s0, elc. in Evangelio dicil : Ego sum lux mundi3". Hic est Ileruin Isaias divinitateniChristi et Tiumanilatera parvulus, qui, testimonio lsfaise,Natus est nobjs, et sitinil iiisin.uat, in persona Dei Patris loquens: Ecce filius dalus eslnobis, admirMtis,consiliarius, Deus ego miltam in fttndameniis Sion ", etc. Nomine forlis 36.,El adjTingit: Mulliplicabilur ejus imperium, lapidis scilicel crealurae firmse el slabilis humani- et pacis non erit finis. Et ut plenius honorem accutas innoceutissima Chrisli designatur.In eo autem, mulet : Amodo, inquit.el usque in sempiternum. Inquod dicit: Qui crediderit in eum, non confundeiur dica mihi, p Judaee, quis puer ille nobis nalus, aut *?, vera divinitasillius exprimilur.Si enim Chrislus D filius nobis dalus, quem Isaias asseril Deuin el ejus i homo esset, el non Deus, ineum credere idololalria imperium sempiternum ? Item vero prppheta et.Chriessel. Si aulem Judseus ad litleram hoc intelligil sti polentiam et passionis suae ignominiam maniieaul credit, in lapidem et tanquam idololalra condem- slans : Ecce, inquil, puer meus elevabilur, et exaliabitur •',, elc. Hieronymus sic exponil, quod reges nabitur; aut hijiic lapideiri npn credet, et teslimpnio prophetse confundeiur. Chrislus lapis angularis, el sapienles hujus sseculi conlinebunt os sUum, id est non obloquenlur, sed consentient legi Chrisli, reprobalus a Judaeis,duos populos, scilicet, Judscuu qui gentes aspergel suo sanguiue et baptismo : et atqtte genlilem quasi duos diversos parieles counivit, sictit Psalniisla commemorat : Lnpidem quem quibus non fuit de co iiunliatiim, ipsi videbunl et reprobayerunt mdificanies, hic fncluseslin capul an- inlelligenl, sicut Veritas in Evangelio dicil: Beati -guli ". Christi divinilaiein Isaias manifesle declaqui non viderunt, el crediderunt '*. 11. '" Ibid. " Jcr. 52. '" Psal. 88. !3 Isa. 10. " Rnth. 1. 9BMatth. 1. • 8,!;Isa.49'"IIlReg. 33Amos 4. HTsa- 9"Tsa. 28. !8 fPeir. 2. s9 Psal. 117. 3' Isa. 45. " Isa. 11. 3S lsa. 52. 37Isa. 52. »s Joan. 20. 3*Jo.an. 8. 36Isa. 9, PETRIBLESENSIS OPUSCULA. 840 $39 i. CAP, XII. Quod Christus esset Deus et homo de A fornace, el quoa quartus inler eos quasi filius Iwsemine Abraliw. mims eraiM://ic esl lapis abscissus sine manibus"", Semen Abrahee 89 seu germen Domini Christus id esi,absquecoitu el humano semine de, uterovirin sacro eloquio ssepe dicitiir, sive fructus. Unde ^inali conceplus, qui contrilis omnibus regnis, faIsaias : ln die illa erit gemen Domini in magnifi- clus est mons magnus, terramque universam com. Qui non clausil portas venlris qui me portavit, setus est ad eum Domitius. Daniel de adventu Chrisli, debit in porta, id est in ulero virginis, et comedet de oblalione ejus ad inortem, de ascensione elgloecce in panem, id est Dei faciet voluntatem, juxta illud : Jificatione, Sic scripsil: Vidi in visione, et"" Ecce Habeo panem manducare, quein vos mscilii". Bl nubibus cwli quasi fitius hominis veniebat S1 adventus. Et oblalns esl Aniiquus dierum Ecce illud : Cibus metts esl vohtnlaiem Patris tnei facere**. •passio. fOblatus esl enim, quia voluit".: Et dala esl Ilem mairis Dei virginitas in Isaia manifesle declaei potestas mterna "3. Ecce resurrectio. Ipse eniin ralur, ciun dicitur: Propler hoc dabil Dominus ipse restirgeiis discipulis suis dicil : Data est mihi omnis vobis signum ", eic. Quid significat, o Judaee, ,potestas in cmlo el in terra"i. Vide ergo, Judsee, si haec locutio, nobiscum Deus 6%nisi homo Deus, cum •alii hominum qtiam Christo haecverba conveniunt, ipse conceptus et natus sit ad hoc, ut sit nobiseum iit in nubibus coeli quasi filius hominis veniat, et et sil Deus ? oslende nobis aliquem conceplum de offeralur Antiquo dierum, id esl seterno Palri, ut atifjna et natum sive virgine, sivealia, qtti sit nobisciim Deus; et quia non invenis alium, crede in islum. sii.poiesias ejus selerna, et regnum, quod non corrumpatur. Idem Daniel refert de iribus pueris iu Prselerea quod signum, quod miraculum esset, si "Joan. 8. "Isa. 4. 41Psal.84. « Psal. 71. "Psal. 86. " Ibid. 4S Isa. 53. *6 Psal. 85. « Bafuch. 3. *8 Ibid. 49 Jer. 36. '" Dan. 7. .'"lsa.53. "Ibitl. "3 Dan. 7. 64Matth.28. "Dan. 60Cap. 2. 61 Cap. 8. 6'Psal. 71. •» Gap. 44. 6'Isa. 6. B8lsa. 28. ' I Pelr. 2. 7.'«6Dan.2. 6SJoan. 4. 6e Ibid. 67Isa. 8. 68 lbid. ,-•' *vCap^3. CONTRAPERFIDIAM JUD.EORUM. 842 alia quam virgo conciperel et pareret ? Hoc signum A dicitur in Psalmo : Fial manus tua super virum i ei-go Deus dedit, quia virgo peperit. Superhunc lo- dexlerm lum; et super filium hominis, quem confircum Hieronymusdicici Quandodicitur, o Judaee,»elc. masti libi ". Merilo autem dicilur filius dexterae Dei Si ergo j'uvencula vel puella, ut tu menliris et qui sedet a dextris DeiTS. rion virgo pariat, quod sighum el quod miraciilum CAP.XIII. Tetlimonia de loco et tempore nativilatts Christi. eril ? Virgo Hebraice belula dicitur, quod in prsesenii loco non scribilur ; sed prohoc verbo posilum Quod autem Christus nascerelur in Bethlehem, estAlma, quOd omnes inlerpreles, proeter Seplua- Michseas '"quandoque praedixerat: Et luBelhlehem ginta, adolescenlnlamiranslulerunt. Alina vero apud Ephrata, etc. Dicat mihi Judseus quis sit, qtiem eos ambiguum est: dicitur enim adolescenlula et prophela praedixit nasciturum de Belhlehem et cujus abscondita, id est apocryphos. In Genesi 69 vero, egressus est, sicut ipse dicit : Exivi a Patre, et veni ubi Rebecca dicitur alma, Aquila translulil abscon- in mundutn'VEtPsalmista de eodem: Asummo cwlo dilam. Alma non solum puella est, virgo nuptui egressioejus*'. Tempus autem nalivitalis Christi apta, sed virgo abscondita, el diligentius custodita, Jacob manifestat in Genesi dicens : Non auferetur el quoe virorum aspectibus nunquam paluil. Addil sceptrum de Juda 8a, etc. Revolve hislorias et inveetiam Dieronymus se nunquam Iegisse alma in nies Sedechiam ullimum regem fuisse de tribu muliere uupta, sed in ea quse virgo et aetate ado- Juda 8', postea vcro fuerunt dpccs de tribu usque ad lescentula et virginitalc integra. Sequitur: Bulyrum Herodem filium Antipatri. Dic ergo mihi, perditiset tnel comedel ", cibos scilicel iufanliles, ut verus sime Judsee, si a tempore Saulis rexit aliquispopuhomo non phanlasticits cognoscatur. Item Isaias de lum Israel,sive rex, sive dux.quinon esset Judaeus, infantia Salvatoris et virlute infantis : Accessi ad usque ad Herodem? lpse verogentilis, el ideo alieprophetissam, el concepil el peperit filiutn"_ etc. nigena fuit. Nemo autem dubital, quod sub ipso nalus est Chrislus 8i. Aut ergo Jacob reprehende Slylus hominis esl, quo solenl homines scribere. Scripsit aulem Isaias, in hoe volumine, quod nunc mendacii, aulejus prophetise consenli etconlitere legimus. Elquid? Ne puer natus regnum diaboli venisse Christum , qui a luo patriarcha praediclus uller:uspatiatur?sed ipse spoliaTortis armati diri- est exspeclatio gentium. Rursum Christi advenlus, pial. Propbetissa hic inlelligitur spiritus prophelise, non solum per Danielem prophetatus, sed eidem iu Spiritus aulem in Hebraeo rumpha genere feminino decima visione Danietis per Gabrielem archangeJum censelur.Accessil Isaias ad spiritum prophetiae, qui proenunliatus et promissus. Verba vero Gabrielis juxta prophetiam Isaise Chrisius de Spirilu sancio C sunt baec: Datiiel nunc egressus sum ut docerem te: ) tu ergo animadverte 3°, elc. Gabriel tertium lempus concipilur. Quia vero quidam Judaei astrologorum scientiam profitentur, el eislibenlius forte credunt assignat, in quo ungendus esl Sanctus sanclorum , et impleantur prophetise, quas videmus completas quam suisprophetiis, in libro Albumasarlegunt.qui longe anteChristi nalivitatem edilus fuit, et in eo in Cbristo. Omnes enim prophetae de ipsoloculi sunl, lisec verba expresse inveniunt : « Nascitur primo 'el ul peccalum delealur morte scilicet Christi, quam virginis decano maler,» etc. Hinc babes qtiid noslra slalim nominal. Unde damnabiliter Messiam exspevirgo sit; aliam enim invenire non poteris, cui ista ctant, qui omnia hsec in Christo complela desideconveniant; habes, inquam, et quod sub signo vir- rant. El adjungit Angelus : Scilo ergo el adverle, ab exilu sermonis*", elc. Audiat Judseus occisionem. ginis nascHuraer.il et habitura virum, qui eamnon tangeret et virgo patrem lactalura. Et vide, quia 'Chrisli, et videat Christi populum paralum ad omnia supplicia mprtis, anlequam neget Christum; videat Christiani, astrologiae ignari.dum sol in virgine est, ] adhuc nalivitaiem Virginis celebrant annualim. desolationem suam, videat cessare unclioneni Jullein assumpti hominis sanctlficatio describitur in 'dseorum; et sciat venire Messiam. Sequitur : Civieodem prophela cum dicit : Egredietur virga de ra- p • tatem et sancluarium dissipabit Dominus <", etc. Atdice Jesse ", etc. Ultimura ad verba refertur, et ad lende, Judaee insipiens et sponle infelix, quia lemcaput csetera dona. Nec le moveat verbum illud: Ego pus quod prsefixit angelus jam diu elapsum esl. DominUs creavi eam7a; illum qui se vocat vermem, Acciderunt civilali luse omnia quse prsedixit, nec qui se ipsum fecil carnem creatam, quem lerra ger- 'jam lempora visilationis divinae in mendacio somnies. Diu est enim quod lua desolatio jam inccepit, minavit, ipsum non abhorreo dicere creaturam. Aperiatur, dicil propheta, terra, el germinel Salvato- praefixa lempora transieruiil, et captivitas tua, quorem '*, verilasque de lerra orta est, et juslitia de cmlo 'usque converlaris ad Christum, finem ulterius nou prospexit'". Quod aulem in Psalmo legitur : Descen- : 1 liabebit.Videsablauim labernaculum, tcmplum subdel sicut pluvia'", eic. Notatur Chrisli concepiio de versum, cceremoniis finem positum, et impleluiii sanctificalione Spiritus sancti, qui virginilalem non < in populo tuo quod Osee " praedixeral : Diet, esl abstulit sed sacravit. Bic est filius honiinis, de quo i inquit, mttlios sedebunl filii Israel sine principe, et «'Caji. 20. 70 Isa. 7. " Isa. 8. "Isa. 11. '3 Isa. 45. '4 lbid. '" Psal. 84. "Psal. 71. " Psal.' 79. '«Hebr. 1. '9 Cap. 5. 80 Joan. 16. " Psal. 18. 82Gen. 49. «3IV Reg. 26. ,4Malth. 1. 3»Dan. • 9. "lbid. "lbid. "Cnp. 3. 841 PETRI BLESENSIS OPUSCULA. 843 844 tine atlart, el sine ephod el sine teritpliin. In historia A sti advenlu cerlasque Dei promissiones, non poteris dubitare venisse Messiam, dicil Isaias : Utilegimijs 89quod Azarias. filins Ebelh, faclo in se Spirilu Dei coram rege Asa et exercitu ejus, hsec nain disrumperes ccelos, el descenderes, a facie tua inter csetera prophetavil: Transibunt mulli dies in montes defluerent " ! Et post pauca subjungil : DeIsrael, etc. Testimonio Bedsehsp. septuaginla hebdoscendisti, et a facie tua montes fluxerunt ". Hieromades dislinclse per seplem annos.vquadringenlos nymus haec dicil, quia propheia rogaverat Deum, et nonaginta aiinos insinuant. Ab exitu bujusserseque intelligens exaudilum, et quod in proximo monis usque ad Cyrum fuerunl septem hebdomades. complenda erant desideria prophetarum, subjungit: . vero duse a Cyro usque ad Tilum, et una Descendisli, qnia Verbum caro faclum est, el habi' Sexaginla hebdomada obsidionis, id est infra impletum se- tavil in nobis **, et sic increduli et superbi deptennium, quo civjlas obsessa esl a Tilo, defecil fluxerunt, quia deficientes in se in viam fidei cuhostia etsacrificium, el in lemplo visa est desolatio currerunt. Itera Dominus in Zacharia 95: Gaude et abominalionis; quia in templo imago Csesaris est Iwtare, fitia Sion, etc. Judaeus hic non respondebit, collocata, in uliionem illius verbi : Non habemus qtiia respondere non polerit. El Isaias : Consurge, regem nisi Cmsarem ""; ut cogerentur habere pro consurge, induere forliludinem, brachium Dotnini se, Deo, quem prsettilerant Salvatori suo. Non mo- etc. Quasi dicat : Sicut per mare Rubrinn liveat quemquam, quod prius ponit septem liebdo- berasti, ila nunc libera per haptismum. Idem Deus mades et postea sepluaginta; Ilebraeum enim Pater loquitur in eodem : Audile, inquit, me dv.ro idioma est. Nam cum Lalinusdicat Abraham vixit corde, el qui loncjeeslis 97, etc. Jam elfluxeruni anni cenlum Septuaginta et qninqne annis 91, Hebraeus niille ducenli, ex quo Chrislus salus noslra naius e diverso dicit quinque et septuaginla et cenrum. est, lu vero, Judace, adlmc exspectas. Ubi est ergo Cum ergo constet numerura istarum hebdomada- quod prsedixerat Deus, quod non morarelur salus riim jam complctum, nec in sacro eloquio maj'ores ejus, et cito fiet inSion et in Jerusalem. Cui magis iuveriiri bebdomades, constat cessasse Judseorum credendum est, Deo an tibi? Dixit Deus quod non iinctionem et Messiam venisse. Nolandum autem morarelur salus, et quod dixeril, jam implevit, quod cuin hanc caplivitalem duse alise captivitales transacti sunt mille anni. Tu vero, qui post propraecesserint, qTiserendumest a Judseis quse causa missionem Dei jam exspeclasti mille annis, quotissit hujus lain longaeel inlermiiiabilis caplivilatis. que exspectabis? Prophetae Daviderat gravis ChrildolPlalria enim duarum praecedentium catisa fuit. sti dilatio, cum dicebal: Domine, inclina cwlos Nam haec propheiae tesiantur; illi etiam negare C tuos el descende; tange monles el futnigabuni 98. Et non possunl, cum in ipsis captivitatibus idola co- illud : Qui sedes super chentbim, manifestare coratn Iuisselegaiitur. Cum ergo, postquam de Babylonia Ephraim, Benjamin, el Manasse ", id est omnibus redierunl, non inveniantur idola coluisse, tam gra- innotesce. Et illud : Excila potenliam luam, el veni, ,vis offensse el lanloe dispersionis et tani ,longse ut salvos facias nos '"". Et illud : Deus, judicium captivitatis, nec Judaeus, nec alius causam aliam luum regida '. El qtiasiexaudisselorationemDavid, invenire polest, quam iniquilatem in Jesum Chri- dicit : Posui adjutorium in polente, el exaltavi de slum Dei Filium, invidia instigante, commissaiu. ptebe mea '. Et ilerum : Et ego primogenitum poSicnt enim ceitum est quod jtiste judicat Deus, et nam illum, excelsum prw regibus lerrw 3. De David major et diuturhior esl.isla capiivilas, quam Baby- non potes inlelligere isla. Mulli enim reges co temlonica; major ab eis assignari debuil offensa. Hie- pore fuerunl potentioreset excellentiores in lerra; ' ronymus super Osee qusestionem hanc movet, et sed nec primogenitus Dei fuil, quod soli Christo aliam causam quam Chrisli crucifixionem invenire convenit, qui piimogenilus in mtiltis fralribus fuil, non polesl; Josephus tamen in oclavo decimo An- el fecil nos per adoplionem fratres suos et Dei tiquiiatum libro scripsil, Jerusalem propter inter- filios, hseredes Dei, cohseredes autem snos 4. ' feciionem Jacobi fuisse deslruclam, sed toluni re- D CAP. XV. Testimonia legis et propheiarum quod Chrislus in humilitule venturus sit. diindat in gloriani Salvatoris. Jacobus enim a Judaeis de pinnaculo lempli prsecipilatus perlica Homo per superbiam cecidit ", Chrislus homiftillonis excerebratus est, quia perhibebal Chrisio nem redempturus humilis venit, et de humilivirtestimonium veritalis. Adhuc lanien quserilur, quse gine nalus, de humilibus et simplicibus apostolos tam desperalae captivitatis causa fuit; quia Jose- elcit 6, per quos confunderel sapientiam et su8 boc iion solvit. hujus mundi '. Unde Zacharias : Quis lu, jihtts perbiam elc. Morisa monie CAP.XIV. Quod impleta sttnt desideria prophetarum mons magne, coram Zorobabel, de Christo. humiliatur, id cst a Chrislo diabolus, et gratia Si vero altendas desideria croDhetarum de Chri- gratise cooequatur, dum ea quse in Veleri TcstaS2 Isa. 9. 93lbid. °4 Joan. 1. " Cap. 2. »• lsa. 51. -" Joan. 19. 01Gen. 25. '-' 89II Par. 15 '••''isa. 40. °8 Psnl. 145. 99 Psai. 79, 10° Ibid. ' Psal. 71. 2 Psal. 88. ' lbid. * Rom. 8, Gal. 4. '8 Cap. 4. « Ceii.5. "Matlh.4, MCor.l. 84b' CONTRA PERFIDIAM JUD^EORUM. 845 t menlo promissa sunt, in Novo complenlur. Item de A obedienliam qnidem volunlas propria, per victihumiliiale Chrisli Zacharias 9 propbela loquitur, mam caro aliena maclatur. llem David : Quoniam in dicens : Exsulta satis, filia Sion, etc. In tota lege, si voluisses sacrificium *', etc. Et illud ; J!VOU le 3a. Et cum prsemisisset: Non legis non inlelligis, o Judaee, non invenies sacrificiis arguam quam domo lua vitulos, elc, adjungil: Imregem aliquem Jerusalem super asinam et pullum accipiam de asinae sedisse, cujus potestas fuerit a mari usque mola Deo sacrificium laudis 3S. ad mare. Non solum autem de adventu Christi, sed CAP. XVIII. Testimonia legis et prophetarum de Passione Chrisli. el de Pra-eursore adventus illius, Joanne Baplista Passio Chrisli in lege et prophetis multipliciler prophetaverunl aiiliqui, videlicet Malachias 10. Ecce ego milto Angelummeum, etc. Non dicit pro- proefiguralaesl; eam enira agni paschalis immolatio aliendas- ntensem, pheta, poslea veniet, sed dicil slatim; ex quo scis apertissime figuravit. Diligenter Joannem Baplistam venisse, scias et Christum sine mensisque lunationem, et horam diei, in qua sacri«iilationesecutum fuisse. Ecce venit, dicit Dominus ficabatur agnus, et caetera quse in agno fiebant 34, exerciluum,elquispoterilcogilarediemadveniusejus'1? eadem -in Chrislo videbis impleta. Isaias 3S: Sicut ovis ad occisionem duclus, elc, subaudi, tit suam CAP.XVI. Quod Christus dwmonia expelteret, et Q impediret passionem. Habacuc 39: Cornua in manimiracula \facerel. bus ejus. Cornua scilicel crucis : Ibi abscondila est De expulsione dsemonumZacharias prolestalur et 3r. Quis enim lunc crederet Deum esse dicit': ln die illa disperdam idolorum nomina ", etc. forlitudo ejus omnipotentem, hominem lam patienler et humiliQuod aulem Chrtslus faclurus esset miracula, ler tam crudelia patientem ? Iteni Isaias: Vm animm, 13 : Tunc aperieniur oculi cwcoprsedixerat Isaias etc. Anima Chrisli vocatur quanelc. Et hocest quod Christianus in Evangelio quia cogitaverunt, rum, doque populus lsrael, juxta illud : Peccavit anima legil, dum Ciiristus discipulis Joannis Baplistae,qui lua, Deus 3*. Item Isaias 8' : Non erat ei speeies, nead eum missi fuerant, dicit : Eunies renuntiate etc Cum Judseus nullum prophclam inJoanni qumaudislis ''*, elc. llem Isaias de miracu- que decor, verba Isaise veniat, cui adapiare merito possil, et lis ejus : Eccecum justitia regnabit rex '", etc. Ex videat Christi crucem apud principes terrae et pobis paiet, quam grata sit et secura proteclio Chripulos gloriosam, tandem revertalur ad Chrisliim, sti. De potenlia vero Christi loquiiur Jeremias, et qui per crucis anguslias nos redemit. Ipse in Psalmo dicit : Quis suscitabitjuslum? Quis ei gentesl", etc. dicit: Foderunt manus meas et pedes tneos40.El ut Habacuc prsevidens Christum cito venttirum , r nos a maledicto Tiberaret, facius est maledictus. ipsum quasi prsesentem annunliat, dicens : Egres- Scriptum est enim : Maledictttsomnis qui in ligno sut ejut tn salutempopuli lui cum Chrisio tuo ". pendel ". Zacbarias 4S: Cum prophetaveril quispiam, CAP.XVII. Testimonia proplietarum, de reprobalione etc. Etpostpauca subjungil: Qum sunt plagm istw''3, sacrificiorum tegatium. etc. Salis ajiparet ex his quod Judaei, de quoruni 18: Non te servire Loquilur Douiinus in Isaia feci populo Chrislus natus csl,crucilixerunl eum. Adliuc 19de eodem : Jacob, etc. Amos Nunquid hostias, r.alcitrant et mendaciler depravant virtutem Passio" : Quo mihi multitudinem victielc. Item Isaias nis Christi, ut implealur in eis verbum David lomarum, etc. El in Psalmo : Non accipiam de domo quentis ad Chrislum : In mullitudine virlulis tum tua vitulos'', etc. Item : Neomenias vestras ", etc. mentientur tibi inimici lui 44. Audianl miseri, quid David in Psalmo : Sacrificium Deo spiritus ", ete. in Isaia 4!llegalur : Ut faciat opus suum, elc. Idem : lsaias n de eodem : Ad quem respiciqm , dicit Factus esl principalus super humerum ejus 46, quia Dominus, etc. -In Amos " propheta : Odi, etc. Mi- ipse in humeris crucem tulil4'. Quod aperte figucheas " de eodem : Nunquid offeram Deo, etc. ravit Isaac 48,qui dum ad victimam ducerelur, ligna Malachiasdeeodem": Non est mihivoluntas invobis, passionis sua; ipse portabat. Zacharias 49 de pasetc. Hic non solum legalium reprobatio el abjeciio D i sione sic ait : Framea susciiare super pastorem Judseorum, sed et gentium declaratur vocaiio. meum, etc. Quis est vir Deus exercituum cobserens, Isaias ,8 : Qui immolat bovem, quasi, etc. Psal- nisi Chrislus Deus et homo, quera Deus P.iier pro misla in persona Cbrisli : Sacrificium et oblatio- nobis oblulil, dum super eumTrameam, id est pernem noluisti, aures uulem perfecisti miki ". Vel seculionem suscilavil, ovesque dispersit, id est aposecundum aliam iranslaiionem , corpus autem i slolos disgregavit? Audi Dominum in Jeremia *' dicpfaiii mihi, ut ex eo immaculatum sacrificium of- i centem : Tu ostendisli tnihi studia eorum, etc. Et in feram tibi. Legitur in libro Regum Samuelem t eodem : Jiitlamus lignum in panem ejus "l , eic. dixisse : Nunquid vult Deus holocausla 30, elc. Per , Audi, Judsee, unde luse captivitalis origo proces9 Cap. 9, '" Cap. 3. " lbid. '' Zach. 9. '* Cap. 55. '" Isa. 32. 14 Matth. 11. 19 Cap. 5. s0 Cap. 1- sl Psal. 49. " Isa. 1. »» Psal. ,' ' I Habac- 3- "Cap. 43. la fv " " Cap. 66. •» Psal. 53. 30 1 Reg. 13. ,» Cap. 1. » n i ^ap'.66*psalji9-CaP' 3- S8Cap.6. "Ibid. 34Exod. 12. 33lsa. 53. 36Cap. 5. 3'Ibid. 38Habac. 3. 39Can. !lPsai;^040lsa. 9. « Joan. 19. I "Cap. « 13. 43Ibid. 4*PsaL 05. *" Cap, 28. Psal\?-- "Deul.21. ,5; '-' *8Gen.21. *9Cap. 13 a° Cap. 11. lbid PETRIBLESENSIS OPIJSCULA.' 848 L s.erii. Perditionero eliam Judse Psalmisia declarat : A quia laboravil, videbil senien longseyum, semen Homo, inquit, pacis mew, in quo speravi, qui edebat illud de quo ipse dicit: Exiit qui seminat seminare panes meos; quasi dicat, meus aposlolus et conviva, semen suum ". Item Osee 66. Quasi diluculum prwmagnificavit super me supplanlationem "', hoc ipsum paralus est, etc. Propter matulinam resurreclioin ccena per buccellam exprcssit". Imo si circa nem, inljtulalur vicesimus psalmus, pro assumPassionem Chrisii prophetarumleslimonia diligen- ptione matutina; in qua lamen Chrislus quasi imber ter inspicis, jam non solum prophelas, sed et Evan- temporaneus est et serolinus, quia iu lempore revitse, erit ipse vita gelium legis. Quidquid enim in Passione Domini iribuiionis et in vespera hujus 6' factum est? verba, scilicet, consilia et opera Ju- et resurreclio noslra. Iiem Osee de eodem : Venite dteorum, proditionem Judse, confixioncm pedum et el reverlamur ad Dominum, etc. Item Psalmisia : Tu manuum, sicut evangelistse, sicul prophetse aperte aulem, Domine, miserere mei 68, elc Pelil bomo denuniiant, tantoque damnabilior est obstinalio Christus, quod cum Paire poteral ut Deus. Item : Judoeorum, qui sceleris uliionem senliunl, et adhuc Exsurge, gloria mea, exsurge, psalterium*', elc.Caro ejus psalterium est in loetitia angelorum, quse lanin sua malilia se obdurant. In Psalmo : Exaudi, Deus, oraiionem meam cum deprecor "k.Lt in Psalioo : R quam cithara rcddens sonum facla est lseiilia et 1 Doniine Deus salutis mem**, et in multis aliis non resurrectio niorluorum. Resurrectionem Chrisli solum Christi Passio, sed et modus ejus satis aperte Isaias '» insinuat, dicens : Quis esl iste qui venit de describitur. Sepulcrum eliam Christi non tacuit Edom, elc. Angelicoe potestates resurrecl;onis Christi gloriam admiranles aliis angelis dicunt : Isaias. AllolHieportas, principes, veslrus ", elc QuserenliCAP. XIX. Teslimonia de sepulcro Domini. bus illis : Quh est iste Rex glariw " ? respondent Erit, inquit Isaias, radix Jesse »6, elc Signum aldi •.'Domiiius fortis ' 3, elc El iterum : Dominus populorum crux Christi est, quse cum olim esset viriutum ipse esl Rex glorim ' 4. Quod antem formosus exquisilissinium damnati hominis supplicium, hodie dicitur in slola sua, el itnctis veslibus de Bosra '*, ihcia est securitas el protectio,populorutn. Ecce quo- concordat ei quod sponsus in Canticis '6 dicil : Pairuelis meus candUus esl et rubicundus. Rubicundus niodo juxta prophelam elevatum est lioc siguum, de < mortibus Iatronum translatum esl ad frontes impe- in passione, candidus in resurrectione. Ilem in ratorum ct principum, ad frontes et capita summo- Isaia " : Quare ergo indumenlut» luum rubrum est, elc. Hicronymus stiper bunc locum, ubi dicitur rum pontificum. Sine hoc signo nihil tutum est, < iiihil sanctum. In hoc signo secundum prophetam _ 'nunc rubrum, in Hebraico legitur, Edom, non loci Habacuc "' cral Salvatoris abscondita forlitudo. Ubi vocabuldm est, sed sanguiniS. Torcular, inquit, calcavi solus ' 8, etc Torcular autem in sacr.o eloautem dicimus, in signum popnlorum »8, elc. Se- < qaio, teste Hierohymo, ponilur pro tormenlo. Unde ptuagiuta transtulera.nl, resurgel a tnortuis, ttbi < princeps sit omnium naliuniim, el universte gentes Jeremias in lameiitalionibus suis : Torcutar catcavit Dotninus ' 9, etc Alios enim dies facil orius solis. spere.nl in eo. Item in Isaia verha Palris de Filio : J Hunc diem fecit sol justilise resurgens a moriuis. Dabo impios pro sepuliura ejus "', etc. id est dabo t Prius enim oritins ex allo 80, nunc de occasu mortis Filio meo gentilos per idololatriam, impios et Ju- J doeosin lege et prophetis diviles, ut qui pro Judoeis < egrediens ortus esl in splendoribus suis Deus Dominus et illuxit nobis. Item in Genesi 81 Jacob voet geniibiis passus esl, omnium sil Dominus et Sal- « < catis filiis suis, ail: Congregctmini, ul annuntiem vator. Juxta illud : Postula a tne, etc. 60. vobis, etc Cum de Juda nalus sil Christu?, hsee CAP. XX. Teslimonia de rest{irectione Chrisli. Chrislus ab " lestatur, et prophelia prsedixit manifeste, quod Resurrectionem Christi Zacharias aliis Jacob, id est o Judscis adorandtis esset; quod £ dicit: Tu vero in sanguine tuo emisisli vinctos luos £ raorte resurgens in ccelum ascenderet, captivama ile lacu, in quo non cst aqua; manifesle indicans ( captivitatem duceret". llla enim quae proedicla que el descendens ad inferos eduxit de " t quod resurgens sunt, Judse convenire non possunt. Ubi enim quod lacu mortis eos qui in lenebris erant. Iiem de re- j legitur, quod manus ejus fuerunl in cervicibus inisurrectione el spolialioue inferni loquilur Domimis , isicorum ejus, vel ubi adoraverunt eum fratres sui ? •* et dicit: De manu mortis tiberabo eos, < per Osee Sicut vivificalur catulus leonis ad vocem patris, sic etc. De hac redemplione loquitur Isaias 63, et dicil: paterna virlute Dei Filius a-mortc die lertia resurGralis venundati esiis, et sine argento redimemini. t rcxit. Quis suscitabii eutn? Nulltis subaudi, nisi ipse Vere sine argento, quia solo Chrisli sanguine pre. qui dicil: Solvilc templum hoc ei in Iriduo *3, etc. tioso. Dehac ipsa redemptione iterum dicitlsaias 64: 1 lotiim notat cHusionem sanguinis et myslerium Hoc Si posueril pro peccato anhnam suam, elc.-Chrisius i passionis. 847 S3 Joan. 15. "4 Psal. 63. " Psal. 87. " Isa. 11. " ''." Psal. 40. »'Cap. 3. *" Isa. C3Cap. 64Cap. 55. 6» 11.. 69Isa. 55. 60Psal. 2. G1Cap.9. c8 Psal. 40. 69Psal. 107. '°62Cap.l3. ' Psal. 23. 52.'2 lliid. '3 Ibid. Luc. 8. 75lsa. " Ibid. Cap. 6, :»'Ibid. Cap.63. 63. '« Cap. 5. " Cap. 63. 7SIbid. '9 Thren. 2. 80Luc. 1. <" Cap. 49. !i Eplies 4. 83Joah. 2. CONTRA PERFIDIAM JUD.EORUM. 849 850 CAP. XXI. Teslimonin prophelarum de ascensione A lificaverit civitaiem, eisanctificaveritlemplum Dei, Doniini. Psalmista perhibei, dicens : Fluminis impelus ImHabes, o Judsee, Chrisii passionem, gloriosnm itfical.civilalem Dei »', elc. Quod atttem lanquam ejus sepulcrum, resurrectionem ipsius. Quid ergo Quviusvenerit, lestatur Isaias 9S,dicens : Et limeexspeclas ? Omnia compleia sunt, quse deeoscripta bunl, qui ab occidentesunt, nomen, elc In hac bina suul per prophctas. Vis de ascensione illius audire? donatione Spiriius sanctus nolalur, quod Spiritus Audi ipsum in Osee 84dicentem : Ego capiam, elc, sanctus datur communiter in baptismo, postea in id esl de inferno et lerra in coelum. De ascensione conlirinaiione. Ilem Dominus in lsaia 99. Effundam Domini, dicit Isaias 85.lndie illa erit germen Domini aqttam super, etc Psalmisia de eodem : Emitle spiin magnificenita,etc. Et idem : Nunc exsurgam, el riium tuum '"", etc Aposloli Chrisli hoeredes lemsublitnaborin cmlum 8e. Et Habacuc "' de eodem : pore passionis infirinaii smii *, et dispersi, el posEievatus est sol, et luna stetit in ordine suo. In om- lea conlirmali». Iiem : Non sunt loquelm3, elc. nibus his ascensio Christi palet. De hoc eo:!em CAP.XXHI. Teslitnonia hisloriarum Judaicarutn et Psalmisla : Exatiare super cmios Deus, el super,omgentilium de resurrectione. nem lerramgtoria tua 88. Attende, 0 Judsee, quod Ea quoe de passione, et restirreclione, et ascen' pcst ascensionem Christi statim in omni lerra per B sioneClirisli diximus, non solum miraculoruin maaposlolosglorificalum est nomcii ejus. David ad an- gnitudine, apostolorum quoqtte et aliorum, qui gelos loquens ait : Jter facite ei, qui ascendit super omnia hsec viderunt et praesentes iiiterfuerunt, lecscasum; Dominus nomen illi 89?Dic mihi, Jtidoce, slimoniis comprobantur; sed etiam bisloriaruui quis nisi Deusesl isle Doiiiimis,qui ascendil super oc- Judaicarum el genlilium multiplici assciTione fircasum, Dominus nomen itti? Quomodoautem ascen- manttir, ut eo ipso sil robustior contra Jttdseosproderet, nisi prius descendisset? Credo ergo quia ille fessio nostroe fidei, quia veritatis ei lesiiinoiiiuni qui ascendit el ille qtti descendit, prius inclinavit .perhibent etiam inimici. In Chronicis enim, ubi ccelos et descendit ut iieret homo; nunc aulera agitur de Tiberio Coesare, el referuntur ea quos ascendit super nubes et super ventos Deus pariter tempore illius acla sunt, legilur epistola directa et liomo. Sic enim idem Prophela perhibet dicens : Tiberio a Ponlio Pilato, cujus coutiiientia haec est: «Claudio suo Pontius Pilalus salulem. i Qui ponil nubem, ascensum suutn ; quiambulal super pennas veniorum 90. Crede igilur, iufelix, quod Nuperaccidil, quodetipseprobavi, Judscos se et sicutverus homo ascendil in ccelum cum ineffabili suosposlerosin crudelem daniiiaiionemperinvidiam < gaudio angelorum, ila et veniet contra alios infide- Q dejecisse. Nam cuui promissum haberent paires les terribiliter in jutlicium. Sic enim leslatur idem eorum, quod illis de ccelo mitterel Deus sanctum Psalmographusdicens : Ascendit Deus injubilatione, suum, qui eorum rex merito dicerelur , iste cum et Dominus in voce lubw *'. In jubilo, scilicet ange- venissel, et vidissent eum csecosilluminasse, leprolorum et aposlolorum et prophetarum. El in luba, sos mundasse, paralyticos curasse, doemonesab hoid est in judicii manifesta comminalione, angelis minibus fugasse, mortuosetiamsuscitasse, invidiam dicentibus : Sic veniet ad judicium quemadmodumvi- conlra eum sunt passi principes sacerdoiuin, mihidislis eum euntemin cmlum9a. Item ineodem: Ascen- qtie eum tradiderunt et alia pro aliis mentientes, dens in altum captivam duxit 93, etc. Aperi aures dixerunl illum magum esse el eontra legem eortim tuas, o surde, elinlelligequia Christus ascendensin agere. Ego autera credidi ila esse, el flagellatuni ccelumsecuin captivos eduxitetcaptivavitinfernum, tradidi arbilrio eorum. At illi crucifixerunt eum,et iidem mortuo el sepulto custodes adhibuerunl. Ille deditque dona hominibus ut essent alii apostoli,alii evangelistoe, alii doctores, alii pastores Ecclesise. vero, militibus meis illum custodienlibus, die lerlia Vis audire, iiifeIix,fortem diabolum scilicet Chri- surrexit. Sed in tantuin exarsil nequitia eoruni, ut stus fortior alligavii, el procdam quam rapuerat, darenl eispecuniam dicentes : Dicite.quia discipuli > scilicct hunianum genus, eripuit? Tu qui Iegis et D ejus nocte corpusejus rapuerunl. Yerumtamcn miiioniiilelligis, quia lecta ncgligis, audi qualiler du- liies, cum accepissenl pecuniam, quod faclum est lacere non potuerunt. Nam el illum resurrexisse ritiam luam Isaias ,4oblundat : Nunquid, ait, lotlelur a (orti prmda aut quodcaplutn fuerit, etc. Re- testaii sunt, ctse a Judseis pecuiiiam accepisse. Hscc ccdc, miser, ab his qui judicandi sunt quia judica- auieiiiideoscripsi,nealiqui'saliterreferens,meulialur, ct exislimet credendum esse mendaciis Judoeorum. > veruhtFiliumDci.utpossisinterDei uTiosadoplari". CAP.XXII. Teslimonia propheiarumde tnissioneSpiIlujus aulem epislolse causa fuit, quia antiquiius ritus sancti. moris erat apud Romanos, sicut Ecclesiasticarefert Missionem Spiritus sancli prsedixit aperte dicens: Hisioria, quod prsesidesprovinciarum, si forte aliQumincwio sunt quis iniestigabil 96,etc. Qiiodaulem quid novi in his quos regebant provinciis accitlisfiumiitis impeius, id est torrens Spiritus sancti lse- set, imperatori vel senatui nuntiarent ne ex his, 90Psal. 17. "- Psal. 4b. 61Cap. 5. 8» Cap. 4. 86lsa. 33. 3' Cap. 3." 88Psal. 107. 8»Psal. 67. " Act. 1. »»Psal. 67, Ephes. 4. 91Tsa. 50. Gal. 4. 96Sap. 9. 9' Psai. 45. 98 Cap. 59; »9 Cap. 44. 16°Psal. 07. ' Matlh, 26. 3Act,2. 3 Psal. 18. 851 PETRI BLESENSIS OPUSCULA. 852 qiiaegercbaninr in orbe, ignorarealiquid viderenliir. A « Erat autem iisdem temporibus Jesus, sapiens reiir- vir, si tamen etim virum nominare fas esl; erat auTunc Tiberius Csesar magni liivoris suffragio<, lil hancepistolam ad senatum postulaus ulChristus lem tnirabilitim effeclor operum el doclor hominum Deus liaberetur. Lex enim anliquitus publica eral, eornm, qui libenler ea quoevera sunt audiunl. Et ne qnis aptid Romanos Dens haberetur, nisi esset mulios qnidem Judoeos, multos etiam gentiles sibi senalus decrelo et sentenlia confirmalus. Porro se- adjunxil: Christus hic erat. Hunc, accusalione prinaiiis receplionem Chrisli recusavit, indignalus morum nostroe gentis virorum, cum Pilatus in quod noh sibi secundum morem prius epistola de- crucem agendum esse decrevisset, non deseruerunt lala fuisset; sed auctorilatem suam praevenit vulgi eiim qui ab inilio eum dilexerunt. Apparuil eiiim die lertio iterum vivens secuiidum quod divinitus sapientia, et ediclo conslituit Chrisliahos exlerminandos ab urbe, Sejaho urbis praefecto suscipientiinspirati prophetoe vel hsec, vel alia de eo innumera miracula fulura esse proedixerunt. Sed usque busChristiaiiamreligionemobslinatissimeresislentc. Tiberius lamen, sicut in Eccletiaslica Historia legi- in hodiernum diem Christianorum, qui ab ipso nuntur,'tenuit senlenliam suam, nec adversus doctri- cuptiti sunt, el nomen perseverat et genus. » nam Christi quidquam molilus esl. Hoc aulem proTanlo igilur forlior est Chrisliana fides; quia non 1 cul dubio divinitus agebalur, ne divina virlus hu- solum prophetarum oraculis, sed et Judoeorum et nianis putaretur assertionibus indigere. De eodeni elhnicorum, inimicorumChrisli, veterihus historiis Tertullianus Romanarum instiluiiemini et legum concordiier et irrefragabiliter firmala est. lpsa vero quasi granum sinapis, quod prius inler seniina fuit perilissimus in Apologeiicosuoconlra gentiles,paucis minimum, excrevilin arborem magnam. In Eccleomissis, hsec refert : « Tiberius cujus tempore nomen Chrislianum inlravil in sseciilum, annunliala 'siastica narratur denno Historia, quod post Tibesibi ex Syria Palseslina, quae illi veritatem istius rium Caius suscepit imperiuni, qui Herodem interdivinitatis revelaverant, retulil ad senalum. Sena- fectorem Joannis Baptistse muliis suppliciis cruciatum selerno damnavit exsilio, sicut Josephus scrilus hoec respuil, et in sentenlia sua mansil Christianorum accusatoribus periculum coinminalus. i Hsec bit. 'Hujus lemporibus Philo insignissimus scriptor Tertullianus. Nos aulem prsediclis inhserentes fa- non solum in Lalina, sed in Grsecorum philosophia ctum credimus divinse dispensaliohis arcano, quod florebat prsecipuus. Hic apertissime refert, quam senalusconsulto reprobatus est, ut quod ad prima gravem et terribilem, pro flagiiiis commissis in fundamenla fidei Chrislianse jacienda, non polentes Christum, Judsei sustinuerunt uliionem. Qualiter bujtts sseculi, nec prudentes assurnpsit; sed juxta C autem Pilalus atrociter vexatus fueril, qui morli Apostolum 4, ut fortia quseque confunderet, inlirma Chrisli consenserat, qualiter etiam Caius lemplum elegit, ne fides catholica prudentia vel potentia soe- sancloe civitaiis, quod solum lunc mancbat, conlaminaverit in templum proprii iiominis, ut oedes culari videretur ab hominibus approbata. In priuJovis nobilissimi novi Dei Caii vocaretur, ei alias cipio nascentis Ecclesioepublicaiualignitatemundus innumeras clades omnes luclus tragicos iranscenefferbuil, dicenteProphela : Asliicrunl reges lerrm", dentes in secundo operis sui De virtutibus libro elc. CAP. XXIV. Testimonia Josephi Jud,mi de Chrislo. vir memoralus exsequitur. Huic aulem Josephus consona voce respondens scribil, quod Pilatus itiisJosephus quoque Judaicse captivilaiis et antiquitatis scriplor egregius, de Christo, quod per sus a Tiberio in Judoeam imagines Caesaris tlieroinvidiam sacerdotum fuerit crttcifixus, et tertia solymis publice slaluit, ut velox ultio sequerelur die resurrexerit, manifestissime scripsit, unde Hie- veibuui illud, quod Judaei prscdixeranl: Non liaberonymus 6 in Prologo suo super Josephum : « Jose- mtts regem nisi Cwsarem'. ldem Pilalus , leste Josepho, commune lempli phus, Mallatbise filius, ex Hierosolymis sacerdos, a Vespasiano caplus cum Tilo lilio ejus reliclus est. n serarium, qnod lingua patria Corbona appellabanl, Hic Romam veniens, sepiem Libros Judaicse captiin contumeliam Judseorum per violenliara raptiit, vitatis imperatbribus palri filioque obiulit, qui et et in aquseduclum sedificando expendit. Idem vero bibliothecse publicx traditi sunt, ei ob ingcnii glo- Pilalus exsilio et exitialibus lormenlis afflictus, riam slaluam quoque Romse meruit. i Scripsil au- lanti doloris, impatiens, seque transverberans glalem et alios viginli antiqtiiialis libros ab exordio dio, funeslam animam exhalavit. Herodes autem mundi usque ad decimum qtiarium annum Domi- apostolici ordinis persecutor et beati Jacobi inierliani Csesaris. Hic in octavo decimo Anliquitaium feclor, cum in Csesaream descendissel, leste Luca, libro manifeslissime confitelur propter magnitudiin Actibus apostolorum 8, et ad populum declamancm signorum Chiisl Ulrumque igitur sensum de monie descendens labulas digito Dei scriplas legis, o Judoee, attendas, et vitlebis ad oculum, quod intellectus spirilualis delicias sapienliae in se projecissel de manusua, et confregissel so;rursum - de mandnlo Domini ascendit in monlem, et dedit habet. Litleralis aulem sensus tanquam cortex exDeus iterum legem ei in aliis labulis ad inslar prio- terior aridus est et exsanguis. Pulas observantiam rum proecisis ". Deipso igitur, quod primse tabulse Sabbati solum corporis otium continere; Christiastatim fractse sunl, et secundoe tabula? legis iiitegroe nus autem veruni Sabbatum reputat ab omni opere pernianseruni, aperlissime ftguralum est, quod servili, id est ab omni peccato morlalf quiescere. Deus duas ordinaverit leges, duo constituerit Tesla- Qui enitn facit peccatum, servus esl peccali3*.Judoeus inenla, Novum et Vetus; Velus, quod cessaret in totam circumcisionis sanctilatem et observantiam proximo; Novum, quod stabile permanerel. Ideo in prseputalione unius membri carunculse, id est decem mandata in secundis tabulis scripla sunt, genilalis, intelligit; Chrislianus circumcisionem inqui numerus signalur per decimam liiteratn, in qua telligit voluntariam castigationem omnium carnaiigura crucis exprimitur. Hanc legem novam pe- „ lium sensuum etTurpium voluptatum. Hanc spiritebal Propheta, cum diceret: Legempone mihi, Do- lualem intelligenliam in figuralibus mandatis tam tnine '", etc Lex eqnidem vetus non justifical ho- propheta quam lex ipsa frequenter insinuat. Quanininem. Neminem enim duxil ad perfectuin; inte- doque enim vertitur impossibililas in his qua? Dorim autem da tnihi inleltectum " donec nova lex niimts proecise jubet, et tunc ad spirilualem sensum datur, ut intelligam legem quse jani posita est, et venire oportel. Cum enim Sabbalum et circumcisio scrulabor eam, veterem scilicet, quid in ea sit prsecise observanda jubeantur a Domino, si octava dies infanlis Sabbatum sit, necessitale urgente in morale, quid myslicum. Si enimiaiiluih adliiteram el non spiritualiter intelligenda est lex vetus, cur Sabbato, sic unum prsoceplum legis alteri derogat, lam diligenter scrutanda esset, cum in simplicibus el quod sic lex inlelligenda non sit, ipsa impossiel idiotis paleat senlentia litteralis, nisi in ea occulti bilitas observantiae probat. Quomodo enim ad lilet mystici sensus essenl ? cur peteret Propheta re- leram potesl quis inleUigere, quodMoyses in Deuvelari sibi oeulos cordis ad cousideranda niirabilia leronomio 3» cordis circumcisionem prascepit? Dilegis? Cur ita diceret : Da tnihi inlellectum, ut di- cit enim : Circumcidite prmputium cordis vestri 40. scam mandata tua n? Intelligebat igitur mandala Cui Ezechiel consonat, dicens : Omnis alienigena \ legis spirilualiter inlellecta vivificantia esse, pro- G incircumcisus", etc. El illud : Omnes gentes incircumcism sunl 4a, elc Necseper inipossibiliiaiem pler quod dicil: In mlernuin non obliviscar 3S, elc llem eflicaciam elvirtutem legis spiritualisinsinuat Judseus excusel, ut dicat non se observare circumdicens : Super omnes docentes me inlellexi 3", eic. cisionem cordis, eo quod in honiine viveiue expteri non possit. Expleal ergo in aliis membris, in quiRespondeal mihi, quseso , Judseus, quse sapientia, quse utiliiasestdislinguerein lege, quid de pectore bus circumcisio fieri potest. Audiant Jeremiam proquid de armo, quid de intestinis hodie ftat. Ubi phetam 4a: Ecce populus hic incircumcisus est ausanguis hircorum aul arielum, ubi effundatur, ubi ribus. Super quem locum Origenes dicit:« Cur, cremenlur adipes, quo deferalur funus cum corio, inquit, hsec audientes non incidunt aures suas? ubi cineres reponantur, utrum victima caudam haQuod circumcidantur in auribus volo : eos enim ad beal, ulrum aures, uirum testiculos sectos habeat nostras allegorias fugere non permilto. » Iieni vel atlritos. 0 quam profunda et quam necessaria Moyses in Exodo 44,lanquam indignus milli a Domino se excusans : Ego, inquit, incircumcisus sum esldoclrina, quse noserudit ne comedamuscrocolabiis. «Minus est dignus, teste Moyse, labiis incirdilos, vesperliliones, et talpas ! Cum ergo appareat manifeste, quod scientia Iegis ad litteram, nec sa- n cumcisus. Ergo dignior e.sl labiis circumcisus. Cirpienlem facit, nec vivificet animani; patet prophe- cumcidanl ergo aures et labia ferro. Hoc enira im • tam aliani legem concupiscere quse occulta erat in possibile non est, quamvis turpe. Audial igitnr veteri. Unde Ezechiel»' vidit rotam in medio rolse, Chrisliaiius, quod Paulus aposlolus peritissimus in eo quod Novum Testamentum lateat in Veteri. Lex utraque lege dicat de circumcisione : Nos svmus, ista dcclarat, quod illa promisit, et esl nova lex ail, circumcisio, quoniam Spiritu Deo servimus, et expositio Velejis Testamenii. Cessanlibus ergo li- non in carne fiduciam habemus 4". Et idem : Non enim quiin manifesto Judwtts esl 46, etc llle ergo guralivis moralia remanserunt, et in doclrinam Evanjgelii cum augmenlo gratise transfusa sunl. spirilualiter et plene circumcisus esl, qui obturat Unde Leo papa In prwceptis moratibus : «Nulla, aures suas, ne audial sanguinem; qui claudit.ocuinquit, Testamenli prioris decrela reprobata sunt; lossuos, ne videat malum ; qui ponit. cuslbdiam sed evangelico magislerio in melius sunt adaucla. ori suo nedelinquat in lingua sua; quipro Christo £S5 »° Exod. 52. 31F.xod. 54. "Psal. 118. ?3 lbid. »4lhid. 3SIbid. 36 Ibid. .. TCap. 1. 38Joan. 1, 46 Rom. 2. " Cap. 9 et 50. 40Jer. 4. 41Ezech. 44. tJ Ibid. 43Cap. 6. 4i Cap. 6. 4S Phil. 3. CONTRA PERFIDIAM JUDJEORUM. 858 abstinet, ne gravctur cor ejus ebiietale aut cra- j{ sic et mullos alios populos Dominus de regionibus pula "; qui laval inler innocentes mantis suas; qui translulit; nec eos in terra promissionis propter merita sua, sed propter peccata gentitim inirodttab omni via mala prohibet pedes sups; qui castigal et in servitulem redigit 48; qui cor xit. Audianlergo Dominum in Amos propheta 01dicorpussuum suum servat omni cuslodia, quia ex ipso vita pro- centem : Nunquid non ut filii JEthiopum, elc. Et cedit. Ne mireris, o Judsee, si nos, quibus veriias Moyses in Deuteronomio 6J: Ne dicas in corde tuo de terra orla est, aliqua quae in lege tua sunl ad cum deleverii, elc. Hsee sunt verba Moysis, ei elilteram omiuiinus, cum patres eliam tui quoedam, spondeant, ct non mihi. CAP.XXVI. Testimonia de baplismo. quse ab ipso Deo fuerant inslitula , deslruxerint. Ad abslineniiam viliorum viriuiumve custodiam Nam circumcisio, quam Deus per Moysen districlissime prseceperat, diu inlermissa esl. Unde in Josue pertinel in veleri lege summa omnium figuralium *» legilur : Populus, qui natus est in deserto, elc. mandalorum. Novoe aulem legis in animarum sanObservalio quoqueSabbali, quod de mandalis ma- ctificationem duo sunt principalia sacramenta, naximis erat lempore Machabseorum B ab omnibus ptismus el eucharislia; quae sunt in Veleri Tesla0, 63 ile viqlata est, et omissa. Altare etiam bolocaustoma- , j menio muliipliciter prcefigtirala. Zacharias tum quod, Domino proecipiente , faclum fuerat, a baplismo sic ail: In die illa exhibunt aqum vivm de Jtitioeis eodem tempore esl deslrucium. Sanctus Jefusalem, elc. Per Oiienlem, significalur populus 1. etiam rex Ezechias serpentein seneum B qtiem ad circumcisionis ; per Occidenlem populus genlilis, de prseceplum Domini Moyses erexerat in deserto, quibus Dominus in Evangelio dicil: Venient aulenx ab Oriente °4, elc Msl&s et hiems sunt prosperitas confregit. Post apertain Jttdaeorum reprobalionem el vocationem genlium, post abolitionem legalium et adversilas, in quibus solemnilas baplismi noti cceremoniarum, post sitse civitatis excidium, post cessal. Quando exierunt aquoeillse de Jerusalem vel exterminium templi el sacrificiorum, posl eorum quando exhibunl? Et cum ille nihil cerlum respondispersionem, post iram Dei mahireste implacabideat, baptismales aquas de Jerusalem exivisse inicllem contra eos, adhuc Judoei el in superbia et in ligit. A'b illis enim partibus ad nos baplismi gratia abusione glorianlur, et se prae omni genle magni- emanavit. IsaiasC5: Lavamini, mundi estote. El idem. ficant dicentes, quod Dominus eos appellat filium Cum ablueril Dominus sordes filiarum Sion 6e, etc. suum et primogenitum suum, quod eos miraculose Sanguinera Jerusalem vocat superbiam, et contemde iEgypto eduxitB!; quod eis terram gentium de- plum Judocorum clamanlium: Sanguis ejus super nots dit! 3, el similia. Sed quod gloria eorum sit in abu- C et sttper filios noslros1". Quod leve est lavalur, sione exipsorum testimoniis patel. Dominus in Isaia quod grave exuriwr. Untle Joannes Baptisla in ** dicil: Filios enutrivi et exallavi, ipsi aulem spre- Evangelio : Ego vos baplizo in aqua 68, elc. Zachaverunt me. Deus inde coiiqueriiui', unde miseri glo- rias 69de eodem : 1« die illa erit fons, elc Hicronyrianlur. Atlende bunc populum , non appellari uni- mus de hoc fonte, qui egreditur de domo David : In Ezechiele '° propheta scribitur, quod erumpat fons genilum, qui excludal fratres cseleros, sed primogenitum ulostendat seculuros. Scialeliam Judseus de domo Domini, et crescat in fluvium, qui appellaquod juxta roysterium Sjriplurarum, non primoge- lur remissionis et indulgenlisc, et pergal ad solilunili accipiunl hseredilatem, sed secundi. Primoge- dinem et ad mare, quod nunc vocatur Mortuuin, nitus fuil Cain; sed Abel munera Ded placueruntBB piscesque omnes vivificet. Ex omnibus istis patei, Priinogenilus Istnael, sed Isaac accepil hoercditaiem qnod de domo David, de terra scilicet HierosolyBs. Pritnogenitus Esau, sed benedictionem palris inorum baptismus inccepil. Quse est aqua quoe vadit Jacob supplantator eripuil ". Primogenilus Ruben, ad mare Mortuum et quoe omnes pisces vivificat, sed tamen benedictio seminis transfertur ad Judam nisi aqua baptismi in quo vivificanlur in peccato *a. ltaque illi juxla vocationis ordinem primi fue- j. mortui? Joannes Baplista calechizavit in monte runt, et appellabantur caput. Nos secundi, qui di- fuluri vel venlurin. Homo aulera veniens bapl^izaet sui. Hsec domus in Ezecebamur cauda, versi sumus in capul, et appella- vit, baplizaverunt " domus mur Clii Dei. Quoiquol enim susccperunt eum, chiele " domtts Domini Dei, in Zacharia dedit eispo eslalem ftlios Dei fieri, hisqui credunt David appellalur. Ipsa est Ecclesia Chrisli. Ezcin nomine ejus "". In eo autem quod glorianlur, quia chiel ' 4: Cumque me vertissem, eccein ripa, elc Hse cdiixil eos Dominus de JSgyplo 60, el pro amore sunt arbores quse secus decursus aquamm faciunt eorum gentes expulit, et regiones gehlium dedit fructum in tempore suo ". Certum est autem peceis: sciant, quia conlra Amos prophetam, imo con- cata plenissime in baplismo remilti. Idem Psalmitra ipsum Moysen iiieiuhiiiuir, sicut enim Judseos, sla : Fluminis impetus tmlificat civitatem Dei ", etc. 857 »' IV Reg. 18. *' Exod 4. Luc. 13. 48 I Cor. 9. 49 Cap. 5. B Mach. 1. 01 "Luc.2I. ^ " Cap. 9. '" Exod. i. 1. BBGen.4. B6Gen. 16 et 21. «• «' Gen. 27. 66B8Gcn 49. " B9Jpan.I. »4Cnp. o. 6S Cap. 13. " Cap. 9. 63 Cap. 14. » Mallh. 8. Matlh. 27. "> Isa. 4. 1. Cap. "I^c. 4o. Psal. '» Cap. 47. " Luc. 3. " C:tp. 45. " Cap. 15. '4 Cap. 47. 's Psal. 1. PETRI DLESENSIS OPUSCULA. 859 850 id est Ecclesiam suam per baplismuni. Et idem : A slus, teste Isaia 91: Sicut agnus ad occisionein ttu. Deus majestatis intonuit super aquas mnltas ". Intti- clus est. Manna de ccelo descendil 93 Et Clnislus nttit qtiando super Chrisltim baplizalum vox Patris dicil: Descendia Palre. etveni in mundurit94.Maniia audita esl: Hic est filius meus dilectu '*. Mundtis in non esl siiscepium a Judseis in ea veneraiione quam diluvio purgatus est'», et prsesigrialus est in eo decuil »B.Christus eliam in proprid venit, el sui baptismus. InTransilu rriaris Rubri charitas aucla eum non receperunt'*. esi, et fides confirmala in poptilo Dei, et perse- CAP.XXVIII. De translatione legisad gentes,el reprobalione Judmorum. quentium mtilliludo siibversa 80; in qtio patet in Quanla sil excsecalioJudoeorum superlus cx parla baptismo per graliam remissio peccatorum. ln veteri lege 81per aquas fides mairiihonii servati aut letigimus, sed quare perlinacius se obdiirant, ita ut loesi probala est. MOysespulvercm vitiili aurei misit iniquilas eorum invcniatur ad odium, qusedam proein aquam, et per potum illius principes idololalrise libata recurrimus, ut miseram eorum excsecationem comprehendil8S. In Hierosolymis eral piscina pro- pleiijus intimemus.'Loquilur Dominus ad Isaiam, baiica, quam qtti ingrediebalur post motionem aquoe dicens : Excmca cof populi hujus "', elc Isaias 9S primus, sanabalur 8a. Crediderunt etiam Judoei, el de eodem : Miscuit vobis Dominus spiritum sopoadhuc credonl sibi per aquam frigidam peccala di- ris, etc. Sicul enim Christus in Evangelio dicil : mitti. Unde et ipsi solent in multis baplismalifeus Ego reni in judicium »», elc id est Judseicoecitatem cxerceri. Nec sine mirabili sacramentoDeiis super. incttrrant, tit gcnlium populus vocelur ad lucem. lirmamentum aquas constittiit84_ exlunc judicans, Judseis ergo signalus est liber cujus signacula ia quod quandoque mundo aliquid supercceleslis gra- Apocalypsi 10»solvit leo de tribu Juda. Per hunc liifi deberelirifuiidi. librum sacrse Scriplurae universitas designalur. Hic CAP.XXVII. De sacramento allaris. est liber, qui in Ezechiele 'inlus et foris, id esl spiCoelesti proyidentia dispensante, mirabiliter ha- rilualiier et litteraliler scriplus eral. De quo in bnil hominum communis opinio ul in sacrificiorui» Psalmo legitur : In capile libri scriptum est de me *. virtute confideret, fulurocquereligioni serviret. Erat Vides aperlissime, 0 Judsee, quod a te, qui Iitleratus atilem proecipuitm in lege 8B Domini sacrificium eras, ablata est lex et data esl populo genlium, qui agnus paschalis, qui non solum mactarl, sed et legem nesciebant, quia legem ignorabant. Exsecramanducari proecipiebalur, ad significandum, quod tionem et reprobalioriem Judseorum Dominus per nobis semelipsum daliirus eral in pretium et cibum, Jeremiam insinuat dicens; Reliqui domum meam, ad ligurandum etiam graliam liberaloris et miseri- c; dimisi hwredilatem meam *, elc. Qtiod populum cordiain redemploris, qui hominem perdilum morte Israel vocat dilectam animam suam, idem est quod sua a peccato et morlis debito liberavit. In sacra- alibi dicitur: Peccavit dnima tua, Deus 4. Cum Domenlo autem altaris vita seterna est, ut impossibile minus alibi dicat: Hwredilas mea Israel *. Hic dicit sit digne participantes oelernaliter mori. Hujus sa- se.dimisisse hanc bserediialem et odisse eam, quia cramenli quasi sacramenta fuerunl panis et vinum dedit vocem suam contra eum, dtirn clamabal: Cr«a Melchisedech rege et sacerdote oblata 8fi,alque in cifige, crucifige eum '. Idem de eodem : Dixit Domipane et vino hoc sacrificium celebratur, Christo nus ad me : Si steterit Moyses ', etc. Attende quod insiituenle, qui est sacerdos in mternum secundum tanla est ira et aversio Dei conlra Judseos, ulMoyses ordineniMelchisedech3''. Licel hoc autem sacramen- et Samuel, familiares amici Dei, non possinl recontum fiieril in sacrificio Isaac (iguratum, aliorumque ciliare illos. Dicant ergo mih: quos reconciliatores jnstorum sacrificiis, oblatio lamen Melchisedech habituri siril? Forsitan deos suos, quos in Deuleroillud "expressiusfiguravii. Quod si Judseus obgrun- nomio 8 Moysesimproperal eis dicens : Ubi sttnl dii nial dicens : Melchisedecb dedisse panem et vinum vestri, elc Amos, 9 de eodem : Audile verbttm islud Abrahse in refeclionem illitts, non ut Deo sacrifi- r etc Hoecsententia Dei proecisaest, et spem rel.icitim offerrel; andiat Genesis lectionem, Tibi post ) btiiioiiis aliquam nori admiilit. Reprobalionem Judaicse gentis et reprobationis causam Moyses in oblatiohem panis a Melehisedech faclam, statim Subjungiliir: Erat enim sacerdos Dei altissimi**. Deuteronomio ", protestatur, dicehs : Memento, ctc. Hoecenim in refe.ciionein ferre potuisset, etsi sacer- In eodem : Vosvidistis uriiversaqumfecit Domihus", etc. Si intelligis, intelligenliam non habuerunt, dos non esset. SedJn eo sacerdolis officium declaratur, cujus est sacrificare, benedicere et decimas quando Moyses^erat cum eis. Dicat mihi Judoetis, accipere 89. Figuravit lex sacramenlum in pane, et siib qtto duce, vel quahdo dala esl eis intelligentia legis? Irremediabilem eorum plagam indicans agno, el manna. Panis enim de terra nascitur juxla llliid : 171 educas panem de lerra ". Et: Verilas Chri- Isaias " : Non est, inquit, circumligata neque curata sltis de terra orla eti"'. Agnus immolattts esl Chrimedicamine, neque fota oleo. Desolalionem quoquc 81 Lev. 15. " Exod. 32. " Psnl. 28. '8 Matih. 17. '9 Geri. 7. " Exod. 13. " Joan. 5. 8» Exod. 12 et 16. »» Psal. 103. 84 Gen. 1. " Exod. 12. 86 Gen. 14. 8' Psal. 109. 88 Gen. 14. 98 Cap. 91 Psal. 84. "Cap. 55. »3 Exod. 16. 94 Joan. 16. 9» Ntim. 11. »6 Joan. 1. "- lsa. 6. ' » Psal. 39. 3 Jer. 12. 4 Hahac. 2. » Isa. 19. 29. •» Marc 4, Joan. 9. 10° Cap. 5. Cap. 2. 6 Joan. 19. ' Jer. t5. * ,0 Cap. 9. " Deul. 29. " Cap. 1. Cap. 52. 9 Cap. 5. • CONTRA PERFIDIAM JUDiEORUM. 861 862 Judaicoc gentis perpcluam melapborice idem pro- A Malachias33:JVoKesl voluntas in vobis,dicit Dominus pheta describil, per vineam, quse debuit uvas fa- omnipotens, etc. Isaias34deeodcm :Ecce accola veniet, etc In Malachia reprohaiio Judaicoe gentis et sacrificere et fecii labruscas, cujus sepem Deus abstulit, utspinas et vepres germinaret 13. Mandavit itaque ciorum ejus aperta est. In Zacharia vocalio gentium nubibus desuper **, id est prophetis, ne pluerent palet.Isaias**:Vos clamantisindeserlo,eic Scilicel super eam. Pluviam voluntariam abslulil eis Deus1", verbum Dei, et incarnationem Dei manifeste degraliam scilicet bonse volunlatis, el rorem miscri- clarat. Ac si dicat: Videbit omnis caro Salutare cordiae suse,ul sinl sicut monles Gelhoe, super quos Dei nostri.", Adhuc i.n lmjus rei figuram subjungilur a Domino in eodem propheia : Non memineritis nec ros, nec pluvia cadit 16. ldem de reprohaiione Judoeorum, et conversione gentium : Liga lesiimo- priorum ", elc. per quos significanliir gentes quania, signa legemin discipulis mcis ", elc Liga et dam besliali crudelitate viventes; quodquasi exponendo subjungit: Populum islum. formavi mihi, signa testimonia iegis a Judseis, ut non inielliganl; laudem meam narrabit S 8.Item in Isa.i.a39 : Tempore et assigna eam discipulis Chrisli. Jeremias 18de irreparabili desolalione Judoeorum dicit : Conleres accepto, exaudivi le, ctc. Aperta snnt verba Patr's lagtinculam in oculis virorum, etc. Ecce plaga sine _ ad Filium qui missus esl; sicut alibi in eodem Droremedio. Idem: Proplerea ecce ego lollam vos por- pheta dicitur 40, darc clausjs apertionem, captivis tans "', elc Non solum a Christiahis, Sed eliam a indulgentiam, ctecis illuminationem. Hsec Apostopaganis, Judseis improperalur qtiod occideruiil Do- ltis ad primum Chrisli advenlum refcrt, et.nos cum minum Deum suum. Psalmus de eodem : Fiat habi- eo pariter referamus. Pater gentes Filio s'uo in hsetaiio eorum deserta»°. Amos 31propheta de eodem : redilalem dedil, easqueFilius sua inorle promeruit. In dieilla deficienl virginespUlchrm, etc. Idem Isaias ldeo in Isaia 41 loquilur Pater dicens : Ideo.disperde causa reprobalionis Judaeorum : Quis est liber tiam ei plurimos , etc Quo.d Christus esset dux et repudii mctlfis vestrm ", etc Prius dixerat: Sion prxceptor gentium aperlius osiendit, in quo Patcr dereliquit me, Dominus oblittts est mei". Sed quod loquitur de Filio diccns : Ecce lesiem pppuli dedi suo vitio derelicta sit Domintis manifestal, quia eum4», etc. Et in eodein : Qumsicrunt me, qui ante4», scilicet eum seqni et audire noluit, etverlii ei hu- elc Cenliirio genlilis Deum non quserebat , et merum recedenteni. Unde ad ipsam loqtiitur, di- audire meruit a Doinino : Non inveni tantam fidem cens : Erudiet le abscessiotua *'*,etc. Item ; Audite in Israel 44.ltem de festina clrepeniina multiplicadomus Jacpb, qni vocaminiin nomine Isracl SB,elc. tione , eece loquens el admirans Isaias 4S: AnteEcce filii Jsraelitse carne, nonspiritu. Idem de, eo- C quam entm parturiret, peperjt,elc. Abraham, Isaac et dem : Nunquid honvos filii scelesti, semenmendax ", Jacob et cseteri.patriarchse per longa temporum inetc. Hoc esl crimen pessimum.de quo Judsei tralervalla.creveruiit in generaiionibus suis. Poptilus ducuritur, arguunlur frequentius, et etiam damnan- aulem Chrislimultiplicaius esl insestimabililer stitur,quia Christianorum parvulos abducunt et in ]bito et intempore breYi. Cceperiint apostoli prsediabditis crucifiguiit. care Jesum Christum sine mora,. JHtiti oninem terram exivii somts eortttn 4G,elc. Singulis-.fere' iebus CAP.XXIX. De vocalione gentium ad ficlem. d raulla millia baplizitbanlur, et. in adoplionem filioQuod reprobalis Judseis gentes converlereniur ad rum Dei per matrem innocentioe gratiam popitli Christum Isaias " prophetaveral, dicens : Lauda nascebantur ".- Isitias 4B:Paravil DQminus brachiutK sterilis, qum non paris, etc. Gentilitas slerilis eral, Synagoga vero fecunda in sobole. Unde et Isaias 88: suum, elc. Et in eodem : Convertimini ad me db exLmtabitur deserla, etc. El ut aperle ostendat quod tremis terrm 49. Et Psalmisla Reminiscentur, et 1: Clirisli adventus hoc faceret, addit: Ipsi viclebunt converlentur *", elc Isaias B Percutiet Dominus gloriam Domini, el decoremDeinoslri ". Dicil HieJEgyplum, e.tc. Ileni Isaias.,"?: In die illaerit lsraei, ronyihus per Libanum intetligi templum. Unde et j. etc Ecce translata est benedictib Dei ab Israel in Zacbarias 30: Aperi, Libane, portas tuas. Ef in Eze- Assyrium et.i£gypUim.Idem) Nptine ddliue inmadico B3,etc. -. chiete 31zAquila mqgnarum atarum plena, etc Nabiichodonosor gazas lempli. Carmelus mons ubcrRespondeant Judsci, dicit Hierohynius 84, quorimus est, in uno significatur fecunditas Synagogae.' modo Libanus iJiohsPhqenices versus sit alque transSaron interpretalur campeslria vel deserla, et signi- latus in monlem Carmelum, qui Hebraice dicitur ficatur genlilitatis sterilitas. Ilem isaias 31: In die Chermel; et est in coiifinio Paleslinoe;alque Phoeilla eril aliare, etc. Hic aperTe iiabes prophetatum, nicis iniminens Ptolomaidi, et quomodo Charme! quod-in geiiiibus Chrisli nomen fuerat invocandtim. reputeliir in saltum ?quod cum diccrenon nossint, " Psal. H. " Isa. 5. 14 Psal, 77. 1BPsal. 65. '" II Reg. 1. " Isa. 8. 18 Cap. 19. 19 Jer. 23. fl Cap.8. "Isa. 49. " Ibid. »4 Jer. 2. »» Isa. 48. »6 Isa. 57. *' Cap. 54. »8 Cap. 35. " Ibid. " Isa 43> *' Cap.ll. »' Cap. 17. *' Cap. 19. »3 34 36Isa. 52. 1. 4S Cap. 54.-'-<•»' Cap. 40. Cap. " »»Ciip, 49. 40 Cap. 42. 41Cap. 53. »»lbid. Ibid. 43Tsa;65. 44Matlh. 8. 4»Cap. 66. B4Psal. 18. »'Rom. lOi 4« Cap. 52. 49 Cap. 45. B» 'Psal. 21. B1CapVT9. »»Ibid. S3 Isa. 29. L. 9 Commenl. in Isa, . 864 TETRl BLE5EN51S OPUSCULA. 863 oiidiant Libanum, qui inlerpretalur canctidatio, si- A dite verbumDomini '*, ele. Consolalur ilcrum Isaias gnare populiim genlittm, qui loltts in baplismo, est reliquias «srael quasi plangentes, quod Deus derecandidalus in Chrislo. Proplerea dicit Psalmisla : - liqiiissel eos. Verba iiaque reliquiarum surit : Deree Omnes genies, piaudite manibus BB, tc. Et idem : liquit me Dominus, et Dpminus oblitus esl mei T*. Confilebor libi, in popnlis, Domine **. In his el mul- Cui respondet Dominiis, dicens : Si potest maier obliviscifilii uleri sui ' 6, elc. Simile esl illud Isaise. tis similibus pro convcrsione gcntium exhibelur Domino a prophetis multiplex actio gratiarUin.Quod Vox eorum qui ad posnitentiam converluntur: primitisc Israel coiiverterentur ad Dominum pro- Abrdham nescivitnos ", etc Quasi dicat: Abraham pheioe prsedixeranl"', el ad hoc Dominus specia- el Jacob, qui cognoverunt Deum, non recognoscunt Hter venit. Hoc leslatur in Zacharia 88Dominus nos filios, qnia displicemus Deo. Rursus de reliquiis dicens : Lauda et Imiare, Sion, elc. Qui per Domi- in fine salvandis legilur in Deuteronomio '8 : Dixit riuni Deum mitienlem, et Deuin .missuiri posstint Moyses ud populum Israel, etc. El notandum est, inlelligi, nisi Pateret Filitts ? Isaias "9 : Qui sunt qnod e\ qtio nondum converttinlur ad Dominum , ut nubes volant, etc. Idem de Ecclesia eon- nonditm ei accepli sunt. Ilem lsaias '9 : -Consurge, isti, qui gregata el gentibus : Pfo eo quid fuisti derelicta "", consurge, induere fortitudine, cic Non solum ad Jeelc. ltem Isaias 61 : Annumiabunl gloriam meam rtisalem prophela loquilur, sed ad Judseps ubicun80 geniibus, etc. Iiem Zacharias 6» : Ecce salvabo po- que dispersos. Jeremias deeodem : Convertimini pulum meum de lerra Orienlisf, elc. Quod Isaias 63 filii, elc. In liis verbis apenissime habes, quod arca insinuans ail ad Jiidoeos : Dimiltelis nomenvestrum lestainenli, in qua lex erat reposita, abolescerel; iri juramenlo eleclis titeis, ctc Super bunc locnm novique doctores legem aliler docerent, quam veteres docuissent. Ideiri de eodem : Ego cotigregabo Hieronymus :"« Paulus dicil: Npiiqui ex Israelitis sunt Israel, el qtti semen Abraham^ omnes filii •*. reliquiat gregis tnei 8l, etc. In Osee manifesle distinAd quod Christus ih Evangelio : Si filii esselisAbra- guitur, quas tribus reprobaveril Deus, et cujus rehm, opera ejus. facerelis". Non ergo jam ex Juda liquias salvaturus sil. Ait enim idempropheta : Et Judieus , sed a Christo dicitur Chrisiianus. Nec concepit adhuc ct peperil filiam ", etc. Sane decem jairi juratur in idolis, sed-in Deo. Et boec sen- tribus usque hodie Persarum regibus serviunt, et lehila per , Amen , quasi per signaculum confir- nullo unquam temporo solvenda est eorum copiivilas. Domui aulem Juda niisericordiam pollicetur ; matur. > cl dicil quod salvabil eos in Domino Deo suo. Ileni CAI'..XXX. Teslimonia prophetarum quod rcliquiw Isaias "3 de eodeih : In die illa adjiciel DominusseIsrael converteniur et salvabuntuf. cundo manum, etc. Ezechiel 84 deeodeni : Salvabo Isaias °6: In veritate reliquiw converientur , £'.c. gregem mcum, etc. Hieronymus : « Hic cjt qui in Hoc esl quod dicit Apostoliis ad Romanos»' plenam Evangelio dicil de se : Ego sum Pqstor bonus **,nasalvationem fulu.ram essesub Christo. Item Isaias tus de slirpe David. David cnim niorliius erat, *8ad easdem reliquias : Dominumexercituum ipsum quando propheia hsec dicebal. > Psalmista; Cousatictificate, etc Prius missus esl Jesus ad oves qum verlenlur sd vesperam t,) elc. Judseienim conversi perierunl domus Israel"", sed reprobala ab eis proe- in vesperam mundi, verbumque Dei esurientes, ladicaiionc salutis, apostoli transierunl ad gentcs ; trabunt contra perlidos, et cir.cuibunt civilaiem, id quoedam tamen Jitdoeorum primilioeprsecesserunt' 0. est Ecclesiam, ut eam muniant et defendani. Item Resial ergo iiigrediaiurad finem pleniludo genlium, Isaias 8' de eodem : 7/ erumpenlem cunabulis, paulaiim Isaias '»: Eece dies Domini insanabilis venit furohisquse poslulat necessilas nattirse coiiimiiiiil.C-aro aittem nostra modo corruplibilis induet incorruris, etc El David in Psalmo eanit: Initio tu, Doptionem et mortale immorlalilatem 19.Quid ergo mine, terram fundastt **',etc. iniraris,. si homines acceptos restituat lerra , cum CAP.XXXVI. Testimonia prophetaruin de glorificatione sanelorum. scminum corpora sic vivificel, vestiatet producat? kaias " : Et etii lux lunw,'ticut lux solis, eie. Nunquid Deo cura est de frugibus et arboribus reparandis el de bominibtis iiulla? Quare homo sub- - Ilem de eodem : Et faciet Dominut exerciluum omsiauiialiier de lerra factus in terram non reverlanibus populis ", elc Item : jVoneril libi tol ad iucendum ", etc Et nota quod non dicil lumen sotur ? Nunquid in solis liomiitibus lerra degenerat, 80* "Joan. 5. " Cap. II. 1'Cap. 7. "Mallh. 24. 14II Thess. 2. ««Psal. 10. ,6 Cap. 7. " Cap. !!>. * s0 Cap. W. »1,Job20. " Tob. 2. " II Mach. 12. »4 18Ibiil. "ICor. 15. Cap. 37. " Cap. 13. S9Isa. 60 »»Psal. 105. »'Cap. 30. 3Slsa. 25. 870 CONfRA PERFIDlAM JUDiEORUM. 8&) lis aut lunac defecliirum.vei cessalurum, vel qtiia , L fusionem Judseoruin B. Aiigtistinus * introducit non cril salvandis necessarium: Nam Dominus ipse in sermone illo, qni sic incipil : Vos convefiio, o ' lux erit ipsorum. Sicul enim cmlt novi, qum ego fa- Judmi. cio siare »», etc. Sophonias 31: Silete a facie DoVATIS. VERSOS SiB¥M.iE mini Dei, ele. Judicii signurii lelltts strdore madescet. E cwlo rex adveniet per secla fulurus, CAP.XXXVII. Tetlimonia prophetafmn 'ae damnaScilicel in carnem, prmmts ttt judicet orbem tione impiorum. Unde Deum cernent incredulus alquefidetis Isaias »» : El erit in die illa: vititabit Dotninus, Celsum citm sanctis wvijam letmino in ipso. liunc locum dicit quod elc- Ilieronymus super . Sic anitum cum carrie aderunl, quas judicet. liacc visitatio eril eis in maltim. ldem : Ecce Domi. (*>«;» _ 34de eodem : incullus densis tnvepfibus tirbis. Cttm jacet nns in igne veniel **,' eic. Nahum Rejicient simulacra viri, clinclam quoque Montes cdmmoti tunt. ab eo, et colles desolati tunl. .. [gaiam, „ *': V«x Domihi Dei amara, tribulabiExuret terras igriis, pontumque poiumque. Sophonias iur isle fortis. Dies illa , illa dies ifte, elc Psallnquirens telri porlas effringet Averni. Sanclorum sed enim cuncle lux libera carni tnus : Deus nosler manifesie veniet, Deus notier **. Tradetur, fontes mterna flamma ctemabil, | etc. Vccultos aclus reteyens;turic qitkque loquelur Cir-. XXXVIII.Tetjhmuia.geitlilium de fide. Secreta, atque Deus retecabii peclora iucL Tunc .erit et luclus, ttridebunt dentibut omnet. Ea quse de lege Mosaica et piophetis induximus, Eripitur solis jubar, et chorus inlerit astris. suflicerc cretlimus, ul perlida Judseoruiii durisulis Solvetur cwlum, lunaris splendof obibit. tia oblundatur. Pdssemus autem producere in meDejiciet colles, valles exloltet ab imo. Non erit.in rebus hominum subtime vet altum, ' dium ad asseiTioiieni nostrse fidei quorumdam lesliJam mquanlurmonles campis, el cwrula ponti nvonia Judoeorum, nl Joannis Baplistse, atque ZaOmnia cessabuni, lellus conffarla peribit. iTiariacel Elisabeth parenlum ejus, et senis SimcoSit pariter fontes lorrenlur, flttminaque igttt. Et tuba tunc sonitum irislem demitiel ab alto nis, et Aiinop.prophetissse, discipulorum quoque et Orbe, gemens facinut miserum , variosque eiiain Chrisii passioni et aposiolorum Ghristi, qtii [labores ascensioni proesentjaliicr adfueruni, qui etiam"tam Tartareumque chaos monslrabil lerra dehiscens. fitlele quani aperium el prophetis consonum Chrislo Et coram hic Domino reges sistenlitr ad unnm. Becidet e cmlisignisqueet sulphuris amnis. perhibuerunl leslimoiiitiin. Porro Judsei odio ChriHicc deChristi nativitate, et passione, el rcsurstiani noniinis non solum dicla, sed nomina etiam abominantur eorum. Ne aiitem viderentur gentes Q rectione , atque secundo ejus adventu ila tlic:a a divina gr:ilia penitus -aliense, quibusdam eorum sunt, ut si quis in Grseco capila horuni verdaiur prophetare de Chrislo, ut judoeos, qui pro- suum discernere voluerit, inveniel. 'iucroOi;xptphctis, quos recipiunt, credituri non eranl, ma- o-rof 6*o0 rii; Zvryp. Quod et Latine scribere, et sic pronuiiliare possumns, Jesus Christtts Dei Fir riifestoe inlidelilaiis arguerenU In primis Balaam, lius , Salvator. Prscler boc, quoe Graecarurn litleper stellam sigiiificans Gliristum ipsutn nascilurum rarum proprietas in Laiino non adeo polerit obserde Jacob tuagis nolens quam volens , inspirante * .i)ei gralia, propltelavil, regnitmiitte Moab ejus vari. Operis conclusio, potestale devasiandum. Maro etiam Maiiluanus Habes arma pio luiiione fidei tihi inissa, cauie primum Cbrisli advcnlum ..denunlians dcscribil, illis utere. Judseus eniin iiicoiistanse.it semper et dicens : varius. Modo ait, modo negat, ininc prsevaricaiur Ullima C«iHa'i venil jam eartninit wtas". Jam nova progeniet ccelodemittitur alto 3S. lilieram, nuuc ad sui Messioe, id est Antichrisli Cui coiisonat el Zacharias dicens : Visitavit not tempora lolam referl; et in modum patris stti Oriens ex alto 3". A summo eniiii coelorum egressus . diaboli se in monstruosas species ssepius transfiejus *».-Sibylla eiiam Cumana vates de ulroque D gurat. Si ergo vis" ad plenitm deprehendere et exterminare versulias ejus, bibliotheca Spiritus in Chrisii adveniii, el quibusdam fidei nostroe articulis adeo aperta et propbetis sanctis consona pro- iiiedio proponauir, ut ei fugere, aut tergiversari Goliath ense proprio jugulephetavit, ul omnibus pateat manifestissime in ea non liceal.sedut vocalioneni geiilitini figurari. Cujus versus ad con- tur *'. s» Isa. 66. »• Cap.l. »» Cap. 24. "Isa.66. »» Cap. 1. " Psal. -49. •' Virg. Egl. 3* Cap. 1. iv, v. i. ** Ibid. v. 7. »» Luc. 1. "Psal. 18. " Lib. \\niD*civit. Dei, c. 23, et itt orat. conlra Jtul., c. 16. *»lReg. 17. ,871 PETRl BLESENSIS OPUSCULA. &72 DE '."'' DE AMICITIA ET CHRISTIANA CHAMTATE TRACTATUS DEI ET DUPLEX. PROXIMI . < PROLOGUS IN TJTRTJMQUE TRACTATUM. Quoniam diminUlm:sunt veritates a filihhominum . igenia veleruiii, et in proprinm qtiandoqtie convertani.tir, quoe ab aliis bene dicla miralur. Jtem in *», et refrigesceiite chiiritate miiltohim **, vix.aliqttis in alio inlegriiaten'. fldei experiiiir.vix ihve- libro Saturnalium, Afranius logalarum scriptor in niiur dilectio, quse rion sit qusestuoiria et venalis ; ea t.ogata, quse.Compiialia inscribilur, suis , recommuiii hJalo coiidolili propoheiis riTiliialiquid spoiidens iletractoribns dicenlibus ettm inlibro Me' nandrt, noii - isoliun scntenlias, sed verba integra scripiilare secretius ad doclriiiaui et exerciiium diligendi. Fodi ergo mihi Ibnlem proprium , eui Iranssnmpsisse : i Transsiinipsi, inqiiii, sed ea qn;e nielius me posse invenire non credidi >El in eodem : non comniunicet aliemis. De diver.sis eriiin scriptoribiis qtiiisi flores exeipiens , "lil-meilificareJri inilii «Qtiis frattdi .Virgilio verlat. si ab Iloinero iiiiilia pliirinm tam veteruin quam modernorum senlen- miilualus esl, quse•jaiii negligeivtia el vetusla lonliiis de ainicitia et dilectione Dei, ac proximi iu gitunuTas.abolescil ?'* El post pauca : «Deniqtie in hoc ipso esl commentlijiidus, quia id qtiod a]iud iintim colhpeiidiosaBleCiibriisinvolticruin coarctavi. Super quo conscientise mese tesiimonio conglo- cnm alienum est, dilcctio ex, certo ariimi judicio vires capit; amicitia posiquam Veritas proteslala esl, quia majorem vcro ex qtiodam usu diligendi cum «lectione rei, diieciionein nemQItabel, quam ul animam suam poquoe diiigenda est. et deliberatione proeedit. Tesle ncil quis pfo amicis suis *?, parilas amicoriMHmulr atitem Tuliio, amicilia est reruiri humanarum et di- liplicata est super numerum. Quoi enim non solum ^ vinarum "cumbenevolenlia el tbarilate sunima con- jacturam rei familiaris pro fralribiis snis in Chrisio «cnsio; per cbariTatem forle menlis affectum in- C passj sunl; sed eliam cruciatus corporis grajelligcns, et per benevoleniiam mului obsequiieflanter amplecteiites, pro amicis suis animas.poT v feclum. Quod elhnicus liic iioiiiine charitalis eam suerunt? intellexeril, quae omnium maler esl radixque virCAP. 111.Qiiam dulcis et quam ffucluOsii sit • amicilia. ltiium, verisimile-rion videlur;setl eam meniis af» fectionem, propter quam amicos noslros charos apIn rehus humanis nihil dulcius amicitia inve-( pellare solemus. Qnidani philosophi amicitiam inler iiitur, nihil sanctius appelilur, nihil frncluosius j siimmas perpetuasque virtutescollocasse legimttir, cuslodilur; habet eniin fruclum vitoe quce nui.c est | quos Saloinoii vidcltir iu Proverbiis imiiari; dicit et ftiturse, Ipsa prbpria suavilate viriules a|ias con| eniin : Omni lempore ditigil qtti amicus esl s*. Unde dit, adversa lemperat, prospera coinponil,. tristia" j bcatus" Hicronymiis : Amicilia, iuquit, qttsedesi- que jucundat. Ilomo sine amico non habet, ctii vi--t J nere potesl, nunqiiani vera fuit. Itleo, qui Isesns de- lam et affeclus suos communicet, cpi cpnscieniii» | siise.siniim aperial, cui ad solajiunj suuin aliquid j sinil diligere quem amaveraT, amlciis in veritate i noii fuit.Tlie nimirum longe esl a lege amicilioe demolestiis terreniibus eVaporel. Sojus esl, quisine aliemis, qui sichodie amal, ulcras oderjl; sic omiii amico esl. Vere dicitur solus, quia si ceciderit,non honiini amiciis, ut nemini fidiis; iiodie laudans, D habet sublevqntpn ,63."E ) diverso quanta est jucundicras vituperans; bodie blan.diens, eras mordens; tas, quanla sficuritas, baberecum qjio loqiiaris, ut, ' bodie promptus ad oscula, cras ad opprobria, cnjus lecuni, cui cordis tui secreta 'commillereTiudeas, amiciiia leviter comparalitr, ct levi exsufflaliir of- queni in secrelioribus tuis habeas ut te ipsum, cui fensa. Veradeniqne amicilia in se solida est, et.in plena sccuritale reveles, quanlum in stodiis spjriomnibus amici necessiialibus ad omneni eompaslualibusaieipsodefeceris'aulprofece.ris.apudDeum.; sionem el loleranliam se .co.i)quailraiis gravius ex Quid denique desiderabilius aul dulcius,. quain iit; amici compassione affligilur, qiiam ex passiojie duorum tanla sit tjiiio animprum, qtiM cum alier amicus. Vide Aposlplum 56 qualiter confirmalur corripialur ab allero veliaudeiur, nulla inierveiii.it iiilirmis, scandalizatis couritnr, el est illi trislitia ira, nulla sedilio, nuila inler eos forinidd crjminis, uiagna profratribus suis, et doior conliniius cordi adiilalionisve suspicio? Amkus, ail Sapiens, est me«* Prov. 17. » Episl. 41 ad 'MIReg.*"G. *• Jud.16. *> I llcg. 18. 63 Cap.TS. "3 Philcm. v. 20. 60 Joan. 15. . •l Acl. 4, *9 Canl. 2. Ronj, 9. *' Cic. 1 l De oniciija.' *" fcojp. 3 Rnffin. " Jtian. 15. •« Eccle. i. . 878 PETRl BLESENSIS OPUSCULA. 875 dicamentum viim•'*. " Optima enim medicina est A eliam caiiills snis iminurmurat '*; aquila qnoque . volitat super pullos suos, porians eos in liumeris homiiti homo, qui ejus remedialur adversis,qiiiejus coiidescendil incommodis, qui gravia levigal, qui suis '•- Sed et lamim nuddverunt mammat suat, laamici anera quasi juncto humerosimul porlal. Nec claverunicatulot tuot "*. Amor indtixil Jacob, nt enim verus amicus. impalienlius propriain itijtiriam plangeret filium suum Joseph. Naturair amore imsustinet, quam amici. Verbum philosoplii '6 esl : pulsus est David plangere filium parricitram, el diNon aqua, non igne, non aere pltiries utiniiir, <_tiam cebat : Absalon fili mij fiii mi Absalon, quit mihi amico. In omni actu, in omni siudio, in rebus cer- det,uhmoriar pro le, filimi Absalon "*? Porro naturalis amicilia liiodesiise legem ssepe transgredilnr, tis, in dubiis, in omni evenlu, in secrelo, in publieo, _ in omni consultalioiie, domi el foris : et ut mtilia Dei et saluiis suae obliviscens ex nimia teneriuidine et affeclione parenliim. Ex offlcio conlraliitur paucis includam, in omnibus, quse ad divina perlinent el humana, gratia.se diligeiilium muluoutilis "amicilia, dum ralio»edaliet accepti mutua inier inveiiiiiir. Audi Tullium : «Tanlaest, inqtiit, ami- amicos gratia eoalescit. Sed timeal quisqnis verse cilioe virius, quod ejus beneficio absenles amici amiciliae professor est, ne sub liheralilatjs obientu sibiproesentesassistunt. egenles, abundanl, valenl venenum ainicilise venalis obrepat. Sane pura et sola imbecilles, et quotl mirabihus est, morluivivunt. t 1 ralio amicilise causam proeslat, cum aliquos divina Deiiniin amicilia est divitibus pro gtoria, pro censu potius aiicloriiale, qnam proprio affeclu diligimus. p-\upcribus; exsulibus pro patria, imbeciHibus pro Sicenim non solum pacilicos, sed eliam dyscolos el vjrluie, pro medtcina segrolo, mprluis pro viia. Et perversos, qui nobis sunl oneri et labori pro Chri-r siout idem TuUiiis aiebal ; « Solem videnliir de Stp, quidicil: Diligile inimicos vesiros, kenefacite inundo tollere, qui de vila bomiiium amiciliam tol- his qui oderunt vos.", brachiis sincerse dileclionis lunt. > — «.Amicitia, inquil idem, qusedam esl vita iri Chrlsto ampleciimur, eisquesine omni ficiione e bominum, sine qua nullura esl bumanse vitoe sola- consulimus, cpndescendirous aflViciis, l eorumonera • tium. i Amicilia quidam gradus est hominibus ad. compassiouis humero supportamus. Ex ralione simul et affeclu amicilia generatur, ul cum ,aliquis, j Deum.Dilectione enim medianle, homo Deo approf ximai, dum ex liominis amico Dei amicus elliciiur. quem nobis diclat ralio diligendi, se propria virlute Aiidi. Deum ad hominesToquentem, qtios in pro- amabilem reddit, ul amor, qui cx ratione castus xiini dilectione tirmaverat et dicentem : Jam non est, ex aflectione sit dulcis. Hunc vero amorem diUicam.vosservos, quia servus nescit quid facial Do-.. vinoemoderaiionisdispensatio iiilroduxil.pr.ficipiens minus ejus. Vos aulem dixi atnicos,qttia otr.nia qum- Q homiiii, ut sic diligeret proximum, sicul diligebat cungue.audivi a Patre ttteo, nota feci vobis '.?-.Quse_ se ipsum. Unde qttia iniioc effrenis el prseceps erat buiiiaiia volunlas, Deus. ei frenuiii imposuii, elneei omnia, sicut plerique sancii asserunl, iii Dei proxiliberum essel exlra inodesti-je Iimiles cvagari, eum niiipe. djlectipne consislupt. habebal ad s.e coarclayij, et affeciuiii ipsiun. CAP. H_y,Quod in vera amicitia nihil esl cupidita- quem dileclioni prox.imiproporiione Coramensurabiji coaptis vel iuliorieslaiis, lavil : Djlige prpximum: lujitn, inquil, sicut le ipsum. lllnd autem sciendtim, quodin amicitia vera nihil '*. Credo, qjtod le ipsum diligas, silauiQii dijisia. est inhoneslum, nibil simulalorium, nihil lucri temDeum. YJde ergo, si hujus dilectionis, qua te ipsum aul inanis glorise venalivum. Non enini poralis, diligis, pulas mercedeni aliquaih exigendam : profeainor ille nomine vcl honore amicilise dignus esl, clo nequaqiiam, Quisquis enimper se sibi. charus qui aljcujus mtindanoeutilitaiisobtenlti conlrabiliir. esl;nec aliena, nec iiilrinseca ope indigel, ut ad Amicitia siquidem ipsa sui causa est, ipsa sibi mer- se diligeudum vehemenlius excitetur. Utergoalium. et longeTiifra fines amicitiseamor ille subsisiii, ces, seque ul te ipsum diligas, necesse e,sl ul in ipsijm, quam,exsjpeciatioambiitiosa.,vel spes qusestuariaan- transfundas illiiin, quem babesad te, dilectipnis aflfej tecedil, Fonssane et ori^o a.miciiisgamor esl, et r, cltim, ul sit libi quasi alier lu. Nec de liujusmodi -, gentis^ ad_speciem; nam cum amar ssepc sine amicitia fruclus quseialur exlerior, cum ipsa sit qiias.V lyinicilia sitamiciiia nuiiquam sine amore consisiil. • charilas, quae nunquam excidil '•*,cujus fruclusgauAmor ilaque, quandoque ex naturse inslinctu, quan- dium est, el pax in Spirilu sancto. Hunc fructuin ex oflicio causam insiiiuans Verilas in doque cx/molu carnali, quandoque Evangelio dicil: Posui vos, ut recipil, qiiandoque vero ex raiione sola, pjerumque iatis,et[ruclu%affexqiis,fructus\erovet:ermaneai'1*. etiani ex ratione et affectipne procedit, CAP.VI. De camati amore. Ci\p. V. De nalurali amore. Sane amor ex carne provemens sequitur aureset Natura ainicitiaj origyiem modumque prajscribil,. oculos suos per varia fornicanles, atqueper eorum Per lianc maier diUgi.tfilium ; per hsmegallina coJ|-. adiius tisqtie ad ipsani nieiitem retuiii concupiscibilium imaginem intrpducit. Sic more nierelricio ligit pullos suos ct couifirmalur inlirmis •», ursa 68 Matth. 25. »•• 6*Eccli. 6. "Aug. lib. Deamicit.,e. S. 66Cic. De amic\t. 6TJoan. 15. Prov. 7. '* Ibid. '«I Cor. 13. "Joau. 15. V<\>m\.32, '\Thren. 4. «lIReg. 18. "Maitli. 22, 877 DE AMICITIACliRiSTIANA.S~8 dharical pcdes suos oiiiniiiiiiqiie spirittium iminun- A liitis contemplatio consccravii. Emersil tamcn alio, dorum spurcilix se exponil, produclioris vilse sibi rius utrobiqtie profectus, ul vila unius alterius spatinm pollicelur. Contemnit lerribilia Dei judi- cuslodiretur industria, et unius beneficio alleritis cia, et hoc soliim vilaesuoe ascribit, qttod indulgct ; posleritas minime delerelur. Non esl ergo amicitiaexiraordinarise volnplaii. Sicque aniraus aspeclibus in quseslu, nec in assenlalionc, sed in veritate et iiiiputlicis, verbis ef milibus, el obseqniis illecltis fide. Audi B. Ambrosium s" i Non est, inquit, ami• et attractus, )'n maluin miserahiliter caplivalur ; citia vectigalis, sed liberalis. Virlus eiiim est, ct dumque duae menles quodam fcedere fcedo in una non qusestus; non pecunia conciliatur, sed gratia : voluntatc conflantur, quotl odibilius esi Deo et uec licilaiione pretiorum, sed conceriaiione mutuoe animae perniciosius operantes, se infelic.es omnia benevolenlise gigliilur et. fovetur. Est .aulem amicilise suavissimus fomes sinceriias afleclioiium, lege amicilia? facere arbitrantur. Porro ha?c amicitia nec ex deliberalione jnilur, nec probatur judicio, mutua obsequela, rerum honestarum crebra. colnec ralione regiltir; sed scqnens vagse affeclionis laljo, parilitas voltintaium, jugis et inviolnbilts impetum, per iliicila indiscrete raplaiur : nimirum fides. Certe Chusi Arachiles " amiciliam David necmodum lenens, nec serviens honestati, nec in- taiila fide sttiduit cxloilere et fovere, ut sollicitnler commoda et damnosa discernens. Spiritu siqui- diuem securilati praeferret, morlis pericula el ladem vertiginis duciiur, el effrenis coricupiscenliae 1 bores gaudio el quieii, prseeligens amici commuflammis exoestuans qnasi quibusdam iiilerioribus i nicare doloribus ijuam lionoribus honiicidoe. Verfuriis agitatur. Hsec antem spuria et degenerans buin Elhai Gelhsei eral »»(cttni fngerot David ninlii amicilia, qnam scilicel libido contaminat, vel allepedibus de Jerusalem, a facie Absalon, et diceret ] riiis peslis rcatus incestat,. delectabilius quidem ad i David, ul reverterelur): Vivii Domijtus, nec in vita, ei nec leinpus, scd perpeltio exiiiales expcrilur, affeclus. i i» morle dereliiiquani te. , Cito enim prseleril quod delectat el permanet sine VIII. Quod amkiiia qumdamconuuendetur, qum* CAP'. . dam reprobetur. finequod crueiat. Ilonesta ergo et casia coutrahalur amiciiia ; in h-ic cnim omnia secura sunt, dulAmori, qui ex concupiscentia camis, atit cx cia, paciflca, sua»ia el jucunda. superbia viise causam el origincin Irahil, pl.irimum CAP. Vlh Non esse amieitiani veram, si sii qum- affinis esl amor ihundi, qui totus de sola vanitaie sluar.ia. . nilitur juxla illud : Filii homihum utquequo gravi Atniciiia, quam iinmnnda cupidilas inlroducit, corde, utquid diligilis vanilalem, el quwritis mendafraudulcnla est: nihil cerlum, nihil secHrum aut C cium *3? Sunl elianr amores, qui si ordinali fuesiabile habet. Bona homiuis amat, non bominem ; riht apprdbaiirur, videlicel, socialis, fralernus, cl amorem melitur ex qnseslu. Fortnnam votis ample- conjiigalis. Socialis, ut iritcr David el Jonaiham. ttilur, non persoiiam, juxta illud .Hujus antoris affeclio Diivid urgebat ad plaiicliim, ut diceret: Doleo sttper te,- frater mi Jonatha, deNpn est personw, sed prosperitalis amieus, .Quem fertuna lenet dulcis, acerba fugat core nimiset dmabilis super amorem muliefum. Sicul Tcsie sacra Scriplura : fi'sl amicus secundum lem- maler uiticum amat fitium suutn, ita egp le diligepiis, et non permanebit in die iribidaiionis ". Mer- bam *'*. Frater et soror dulcissimi aniqris vicissicalis est hoec amicitia, qusc quanto accedeutius •itidiuem in se gerunl, ac mutuos et indivisos alfeconsenlanea est cupidilali, lanlo longius est ab cttis consensu mutuse volunlatis enutritiiit. Spoiisus ajnicitise palatio relegala. Licel eiiim amicitise cnl- et sponsa doineslicis affeclionibus indissolubili foeloribus plnriinoe comiiiodiiales ,ex ipsa soleanl ob- dere pudicitiam fnlci conjttgalis observanl. Notanvenire, vera taiuen amicitia in se ipsa fructus dum vero quamdam amiciliam iuitialem esse, de suos constituil, omnemque spem futuri obventus qua B. Augustinus 8" scrfbit, eamquc describit: incra liberalilaie pr.necurril. A beneficiis siquidem, collpqui scilicet, atque corridere amico, benevole. ' quibus Berzelai Galaadiles David fugientem a facie D obsequi, siiiiul el legere el conferre, dissemire Alisalon benigne recepit, fovil et inler amicos inter se sine odio, sicut dissentit aliquis a se ipso, prsecipuos nnmeravit'», nemo credit eorum ami- desiderare absentes ciim molestia, veiiientes cunv citiam habuisse inilitim; sed causam prsestitisse lseliiia suscipere, reainare aniantem, prscsenles inipensae hiimaiiilati amicitisc prsevenienlis affe- defendere, excusare absentes, denlem detractioctum. Notum quidem esl, qnod rex iliius ope non num reiundere, alque omnibus modis fervorenuj egnit; cttmqtie vir ille opulenlissimus esset, nullam intimse dileclionis fideliter exhibere. Porro B. Ana rege retribulioneni propter boc exspectaverat. gustinus quasdam hic lenerse dilectJqnis p/oprie^ Unde ciim ei divitias el delicias lolius civitatis tatcs insinuat cui boni el mffli pleriimque commtit bfferret, ille nibil suscipere acquievii, Sic et illud nicant; nam illa, de qua loquimur, ainiciiia inicr venerabile fcedus inter David ei Jonalham " non bonos lanium oriri solet, inier meliores. proficcre, lerrensc ulililatis exspcctatio,. sed approbalat virintcr optimos consummari. ; "Eccli. 6. « Reg, 17. " I Reg. 18. " jL.ih.iiiOfficior. »• II.Reg. 13. R<<£I. *' De amiciiia. •'Ibid. »3 Psal. i. »v1J 879 PETRI BLESENSISOPLSCULA. 880 CAP.IX. De origine amictlim. A incommulabiliter boniis et bealus solam irratiohaDenique si amicilise inspicimiis originem, a bilem crealuram providit, et voluit suoebeaiiludisumma natura, quse Deus est, suam traxit essen- nis esse capaccm, ut itlonea sit ei adha;rere dilitiam. Dcus equidem |mentibus liumanis primos gendo el sperando, cujus imago est, el omnia desiamicilise impiessit affectus; auxerunt eam usus el derabilia sua in ejus .notiiiam et ohseiiuitimjactare esperiemia : ipsam demum iegis ordiuavit aucto- quam nosse, vivere, cui servire rcgnare est. rilas. Deus siquideiri,' summe bonus , summoc CAP.X. Qualenus dilectio prius deformald peccaio, sibi in sua beatiludiiie, quse pietatisl, polens,, poslea reformata est. Demnm per eorum prxvaricationem refrigescenie ipse est, in sua ineffabili gloria sibi sufltciens nec ccelo, nec lerra, ncc angelo, nec homine indi- charilate, cupidiias subintravit, quse bona propria gcbai. Ejus nimiruin «iiflicieiiiiaiii-omiiiscreatura communibus proeferens, suspiciones, semulaliones, proieslattir, et dicil: Deusmetts es ttt, qnoniam bo- cohtentiones et odia inirodiixil. linago tanien Creanorum meorum non eges*". Ipse omiiium existen- loris, licei in homine sit corrupla, non esl prorsus tium causa, scniientium vita, inleHigeiiium sa- abolita, propterca memoriam habel oblivipni ohpientia, amor et gloria angelonun, diguaitis est noxiam ; sciehtiam vcro sed errori objetTam; amohpminem ad se amandum allicere, el ipsum per hoec" rem quoque, sed prOhum ad cupiditaiem. Coelesti invisibilia ad appetitum suorunl invisibiliuni invi- siqnidem jiislilise congruebat, ttl qttia libero abiisus lare. Unde non solum quatiior elcmentis, sed«marbilrio-amorem suiini a vero et itioommuiabilibono iiibitseliam crealuris quoddam amjcitise vinculiim ad boniim fallax eiTransiloriuni dcllexerat, sirailittiailerna ralione prscscripsit. Bona enim non essenl, diiiem Dei sibi per rapinam usurpans, adjiceretur nisi mutuo sibi quodam amicabili foedereconsen- similitudini jumehtoriim. Ideo ciiim ~homoenmin tirent. Legimus enim, quod vidit Detts cuncla qnm lionore essel, non inlellexii, comparaius jumenljs infecerat, eteranl valde bona 8'. Bona siquideih sunl, sipientibus, et simitts faclus est illis 'l. Sic profein quanlum a Deo sunt; pulchra sunt, in qnan- cium insolenter appelens decidil in defeclum, ct ttim quselibet pars suo congruit uniyerso; ordi- proesumensDeoesse similior, ei dissimilis factus cl naia vero sunl, in quanlum unaquseque res in Dcum perdidil else ipsum Nulla tamen prsevaricahac universilaie congruum sibi loctim, lempuseiiam lio ita iraaginem Dei.poluil abolere qtiin habeat in sortilur el modtim. Locum, quia angeli obtinuerunt -se qualiiercunqtie beatae Trinitaiis imagincm. Aniccelum, irrationabilia solum, homo melins paradi- ma enini homiiiis sui reminiscilur, eamque cognosum. Tempus, quia atigeli inuno el eodeni lem-( ; scil, se diligit, el sicut scientise suocreminisciuir,' pore facii suiit, honiiiies diversis lempofibus creali eamque cOgnoscit el diligil, cujus etiam dilecliosunt, et quaiitum ad animam scmpcr erunt; irra- nem, ac memoriam suam diligil et rcminiscilur ac tionabilia vero, nec simul facta sunl, nec semper utramque cognoscil, ut videas qnasi in una subetiint. Cseterum ralionabili crealuroe Deus iiunc stanlia animse unilaleiii, et in tribus, sctenlia sciliindixit modum, ut si jusla esl, beatiludinis parli- cet, et memoria, ct amore, in quihtis est animaa ceps fial; si iniqua est, setemse damiiaiioni subja- subsiantia, videre est Tritiiiaiisimagiiiem. Propterceat. Irrationabili et seiisibili creaturoe.liic a Deo ea cfedimns dixisse Psalmistam : Verumtamen in proelixus esl modus, ut quia nec bcala, nec misera imagine pertransit homo, sed et fruslfa conturbalur esse potest, vel prsedestiiiatorum saluli subservial, •»•;insinuans non deesse imaginem Dei ex" nalura, vel infelicitatem accumulet proescilorum. Ideo.pro- sed inesse corruptionein ex culpa. Memoriam enim vid.e Sapiejis : lcjnis,et ferrum, lac et panis, el mel, corrumpiloblivio, scientiaobnubilatur errore, amor bolrus uvm, oletnn el veslimentum; sicul hwc omnia -cnpiditate degenerat. Sarie soluto per Jcsum Chrinialutn stttm SalvalOrem noslrum debilo proevaricarionis sanciis in bonum, ila impits converlunlur %n *'. Sic Deus, cui estsiimmiim boniiin imniiitaliijrm. antiquae, delelo chirograpbo mortis, cujus obligalio esse, et cui est semper idem esse, dicente Pro^ ^ nos lenebal astrictos, iriumphatiSetiam priiicipibus phela-: Tu semper idetn ipse es »*, sic ordiuat crea- et polesiaiibus, quibns nos addixeral divina senteti-turas, ut singula naluram habeant, qua bona sunt, tia, ccepit bumana memoria reparari per sacrum speciem qua pulchra sunl, iisiim, per qtietii bene eloqnjum, scienlia restitui per fidei sacramentum, ordinala ralionabili creaturse proficiunt. Iu lioc amor etiam refervere per illius, quam Chrislus in aulem vehemenlor admiranda et prsedicanda. est cruce nobis exhibuil, cliaritalis exemplum. Eril ausapienlia Creaioris, quia ctira nihil fecerit malum, tem reformatio hujns imaginis plena, ubi"niemoriam ipse tamen roala nostra sic ordinat el disponil, ut non inlerpolabil oblivio, non obuiibilabilur scientia nobis nocenda 11011 noceant, sed ad correctionem, errore, nec amorero Dei rei aljenoe cupiditas deubi \el ultionem uohis proposita proficianlad salutem, pravabit: ln patria li.secerunl__ nullus erii locus maxime bis qui diligunt Deum. Diligentibus enim oblivioni viventibus in selernitate. liulla cupiditatis liiillaiio absorptis a charilate: ibi erit summa pax. B-eum omnia cojoperantitr in bonum"".. Ipse ergo « Psal, 15, vQctj.l 8SEccU39, «'Psal.lOI. !° Rom. 8, slTsal.'48,. " Psal. 3S. *82 DE AMICITIACIIRISIIANA. Lmcndaiur. Non, est, ihiqijil Deus, bonnm hominem plena rcqtiics, selcrna ^eliciias, fclix el jiicimda, A indeficiensqne tranquillilas. lntcritii ad, amicitiam esse solttm; faciamtis ci atljtitdriitm simile sibi **. reverlentes dicimus, qtiodamiciiia oriiur, conser- Et ad majiis cl expressius iinionis indicium unitis vaiur aiquc perlicilur inlcr .eos, dimlaxai, uiii so- snbstanliam deallerius suhslaiilia propagavit. Ideo socia ejus assiimpla est, ulqui brie, ei juste, cl.pie vivu iin hoc sa'c.nlo *3, nihil etiam de laiere Adse» iiilionesiiiin volentes peiere vel-proRslare,nibil agcre collaleraIesera_nt,esse.hlia, essent.vila el mqrihus vel s"iitirc, aul consenlire, quotl «Jisjiliccre Dco, cosequales. Sic nalnra priniiliyos amoris affeclus in vcl in animoD discrimcn; vcl commune iiHommo- Jinminum cordibus cxaravit, quos sensus intericr iltiiii iC:iliiiliir rcdtiiidare. El in hoc quorumilnm poslca quodam diligcndi lisuquasi quodam gustu scuiehiia reprohalur, qui couira li.Icnij aul lione- tltilcissimse snaviiatis adauxit. siatem, sett conlra rempuh. boniimve cotniiiiinc CAP.XII. De dileclione amici, et qttm eam impcdiunt. Iii contraciii amicitise mulia veiiiuiil, cx qiiibus amicitiam e.\islimaiit*ineuntlani. Cerle servi regis Saul fnlem tloiiiinosi:o latidabiliter servaveruiii no- foriiiatur amickia, el Ilrmalur, alque contimtium in lenies parere atrocitali ejtts in efftisiouc sanguiiiis se recipil increiricnliim 10°. Cum enim amicum tasaccrdolum, quauiDoeg Idumoeus»*,qui ejitsdcm sa- lem cssc ophiTeal, cui cor liium, cl omnia cordis ' arcana committas, crilcgii malitia se ad imperitim doinini sni pariier prius eligeiulus esl, deinde proinqiiinavit. Jonadah, amicus Ainnon, consilio suo bandiis, de.nique admiitendiis, demiim summa ira-j stiggerens cl procurans illius inccsltini. dum ad . clandus revcrentia ct coniinua devotione colcndus.\ Tiirpiiiitlinem obsequitim pra^siiiil, crudeliter anii- Ut autcni in atiiicitia universa ordinate proccdant, < ciiioe legeui violavit •». Paiel ainicos Absalon sccle- in Deo primittis, vclul in fiindamenlo dilectionis ratos fuissc amicitise Iransgressores, qui inreget» priniiii.e consecrenlur, poslea vero electione, prosiiiiin et regrium pradia cxciliiiilcs cum Absalon baiione, conscnsu etiam etjugi familiarilaie amicilia fovealur, til sil in ea non solnni stabilitatis, sed perduellionis Ilagilium incurreiuiit,*'. Erubcscanl ilaqite veroe nomen amicitiac profileri, qui eam vi- qiiotldam oclcrnitatis exemplar.Sic ergo tu illius, lioriim assensu vel cooperatiohe conlaminanl,.cl cl ille liius sil, ui nec in spiritualibus, nec in corhoiiestalis vocabulo abutentes miiliisc gloriam arai- poralibus inler' vos aliqua obrepat animornm, senciiioe sibi sacrilega prirsuinpiioiie iisurpant. Porro lciiiiarum, affectuum, verborumve dissehsio. Amiciliam eiiiin firmanl alqtie . perficiuul eleclio, proqtii non amal, amictts tion esi. llle aiilnii nonamal. qni amat iuiquilateiii ; imoillam procul dubio nni. batio, admissio, rerum divinariun et liiim.inaruiii iiiam odit, cnjns amal iniquitaicm ", el ila, iicque Q ciini henevolentia ct charitate plena consensio. Ad allcrius araal animam, neqtic suani. elcctionem aulem pertincl, ut tiiilhis in amicilia eligiilur, cujus opinio alicnjiis criiiiinis eiionnitiile CAP. XI, Quod omnet tir{utes animw ex_dilectione laboret. Poteril lameii eligi el admiiti, si alias sil dulcescuiti. comiiiendabilis viise, et facilc sanari valcal a viiio, Tria sunt, quibus Deo spiriiualiter adha>reinus ; ciijus nocvus morcs ejtts comineudabiles decoloral. mcmoiia, scieritia ct volunias. Memoria qttippe Siint autem qualuor vilia, quibus prseclarus lionor amicitiie soepius offuscatur. Hsec suni iracundia, qtiodaniiiioTo cujttsdam oetcriiilatis capax esl, stientia notilioe, volunlas ainoris. ln his ti ibtis priuius inslabililas, suspicio alque garrulilas. Sacra Scripliomo Deiim in "meirioria lencbal siue oblivione, Ittra de iracundo dicil: Noli etse cimicushomiin irascientia cognoscebat sine errore, amore nffectabat cundo '. Ira cnim furor brevis est. Uiule ct cadein sine allerius rei cupidilaie :. cumque in his Iribus Scriplura siibjitngil: Ne ambules cuin homine fur.oso esset bomo bcalus, in tcrtio latneri, id est in amore *. llem Siilomon : Ira, inquit, in siuu stulli requiesCrcalori suo tanlo familiarius adhsercbal, qtianto cit ». El in Ecclesiastico : Est amicus, qui odium et dulcius gtisiabat quam Snavis sil Dens 8f. Quanlo rixam, el convicia denudabit *. Vcruni qtiidam ex iiiinirum major summi boni dilcclio, tanlo suavior D proprise complcxionis naturali conditiOue iracuiidi jnea esidclectatio, et lanlopleniorbeatiludo. Licel siini; sui lamen nioiuiii animi usque ad ea quoe, tnim inemoria mttlla prselerila reiineat,lic.ei scien- lestimonio Scriplirroe, dissolviiniamiciliam, procel a proftindissima percipiat, niilla tamcn dcleclatis dere rion permiitunt. Tales quantliu cerla est eoruin ibi cst, nisi se dulccdo amoris infnndat. In rebus affectio patienier expedit lolerare, el excessura verhi el operis blande corrigenda, ct benigne doiiaque ralionc ulenlibtis Deus ordinal mcinoriam, sti, niiiiin et amorciii; iit amorex niemoria et scien- cendovel dissimulare pniienler, vel amicabililer inlia convalescal, el illa dtto in amorc dulcescani.Ex dulgere. Ex vitio iracundise solent qujnque vilia', kis formatur-ei firmatur in bominibus quibusdam quorum singulis amicitia socpe dissolvitur, quasi affeclus in Deum, et in se qusedara blanda et socia- quinque hydnc capita pullulare. lloecsunl coiivicium, liscoinmunio voluntatiini. Deniquc in crealione ho- improperiiim, superbia, revelatio secreti, et plaga niinis foedus el vinculuni sociale sjiecialilcr coin- dolosa ". Audi uon mea sed sacra' Scriplurae vcrba 881 »»Gen. 8. »».Tii.'2. '* IReg. 22. »» II Reg. 13. 86 II Ucg. 15 el 16. »' P-al. 10." " Psal. 33. m Aag. Dc amicitia, c 1% > piov. 22. »ibid. 3,Ecclc. 7. * Eccli. 6; ' Eccli. 22. 8H PLTRI BLESENSIS OPUSCULA. 883 q dieenlis : Qtd conviiiatur amico, dissolvii amicitiam A habemus in Maria sorore IVIpysi, uoednm fratri sno '". Verumlamen si amicus aliqua suhreplione prse- prsesuirptuose obj'urgando delraxit, Deus lepra jici*venliis yerbtim allqiiod triste proluleril, si consi- cnssam, et a castrjs ejeclam seplem diebns a popnli llum siittm ino prsciiileril, in his el consimilibus communione proecidit»». Non solum iracundi, sed amiciiiam dissolvi non expedit. Est enim adliuc, eliam insiabiles et suspiciosi debenl esse ab elesiciit idcm Sapiens ait: Concordia ad amicum, ex- ctione amicitise alieni. Cum eniin magnus sil amicepto convicio, improperio, superbia, mysterii reve- cilia! fructus securilas, qna le credis et commiltis laiione, et plaga dolosa**. Idem autem coiivicium amico, quomodo poies esse de illius amore securus, vulnerat charitaleni, quia quidquiil, ira iiisligaiile, qni circumfertur omni venlo, qui Prolei vultus loia aliquis dixerit in aniicum, veruni sesliroalurab aliis, die intlnit, et in cadem voluntale vel eiiam ad eo qiiod prolaium sil a conscio secretbrnm. Impro- modicum non subsislil. Suspioiosi quoque longe perimn vero deteslabile est; cum quis, sciliccl, sunt ab eleclione amicitioe relegandi." Nihil enim falsa objiciens perfundil confusibili rubore innocen- ariiicitise magis coiigruit, quam qusedam pax, et lisfaciem, gravans ejus opinionem exlerius, el inquieta tranquillitas cordis; suspiciosuni atiiem lcrius vulnerans charitalcm. Stiperbia buiiiiliiali ..' semper curiositas inqirielat, limoris siimulos sug"inimica est, eo polissime deiesianda, quia reme geril, et iniiliiplicem turbationis materiam subminidium poenitendi, aul bumilitalam confitendi exctu- strat. Si enim amicum viderit alii secrelius collodens reddit bominem aitdaceni ad injurias, ad cor- ' quenlem, prodiiionem putal; si amicnm viderit so r.ciionemetcohsiliumconiumacem. Deiiiquemysie- alii bcnevoliimei jucundum exbibehtem.se conlemni rii vel secreti revulalio exsecrahilis est. Quidqnid' existimat, correciionem amici iiiterprelatnr odium, in'er amicos crat amoris aut gralise impudenter laudcm vcroirrisionem. Sicin omnibusperversusest universa pervertens. Lingiiosos ad amicitioe;secreta eyacuans, el omnia felle amariludinis, et odii, non arbitror eligcndos. Vir enim linguosut non diaique iiidigiiationis aspergens. Ideo Sap-ens dicit: Qui denudat afcatia amici, perdil fidem '. Et paulo rigeiur interra *.*.Et tcstinioiiio Sapicntis ", si viposl: Amici mysteria denudare desperat o est animm tleris hoininem promptulum ad loqtiendum, 11011 infelicis •; rediniegratio enim amicitioB desperanda plus de ipso sperare poteris, quam de sttilio. Taleni esi in eo, qui priniam fidem irritam fecii, et reve- ii.iqne libi eligas in amicuin, qui luis moribus, et convcnial Iioneslali. Nam, lesle fi.Ambrosio ", Inndo, quse sibi commissa fuerunl, tanquam Deo, Mise inier dispares mores amicilia esse non polesi. imiversa turbavit, Plaga dolosa niorsus esl serpentis et aspidis. Verbum enim Salomonis esl: Si C Licel atitem iracundia, instabilitas, auspicio et mordeat serpent in tilenlio, nihil eo minus habet, qui vcrhositas Irequenler soleanl clectionem amicilioQ detrahit in occulto '. impedirc, mihi tamen videttir non esse ah hac electione. amicilise rcpellendos ", qiii paiientia CAP. XIII. Exempla eorum qum amiciiiam repiiiiiuiii iracundiara, levitalem debita gravitate impediunt. coercent, qui vera dilectione suspiciones eva-Et ut de convicio et improperio, atque cseleris cuanl; el istos probaliores crediderim, et polius subjiciamus exempla , recolaitius quod cum Semci ad aiiiiciiiam eliger.dos, tantoque devotius ampleeonseclaretur conviciis David a facie Ahsalonis cicndos qitanlo forlius cohibent vitia viituiilius, fugienfem 10, inter verba David lestamentaria Semei el pugnantcs conlra se voluntaiibus propriis do-. inorlis supplicio senlentia coelestis addixil. Exem- iiiinaniur |)Iuin de poena improperii habes, quod cinn Nabal " Carmelus improperasset sancto David, quod essel CAP. XJV, De fide qmicitiw, et qum in amico . diiigenda sint. servus e.t fugitivus, idem Nabal a Domino pei cussus Probalur amicilia fide, intcnlionc, discreiione, ilileriit ".Poetiani superbise habcmus in Amon, filio Naas regis filiorum Ammonilarum ". Cum enim rex n patientia. Fide, perquam te el lua omnla ei qucm Davjd diu cum rege Naas amiciliam coluisset, et eo diligis sine omni suspicione commitlas ". Inleninortuo filio ejus Anion foedus amicilise obtulisset, lione, ut nihil ex amiciiia, nisi Deus et naturale ille superbus el iiigratus amico contumcliam adjecit boiitim, cujus ipse esl: aucior, exspecleiur, Discre, conteinptui; in cujus criminis ultionem David eum, ijone, quid ainico proeslandum sil, in nuibtis etiam et populum ejus, urbes eiiam ipsius igne cl gladio pro amjco trislandum, vel in quibus congrattilaiir devaslavil *».De revelalione secreli cxempluni ha- duiiK vel in quibus denique corripiendus sil, aut bemus in Achitophel, qui consenliens filio parrieliam in qqibus et qualiter lolcrandus diligcnti cidae, cum ei pairis sui David prodidissel consilium, caulela el exquisita examinalione disquiras. Padignum flagitio proditionis finom imponens laqueo. tienlia etiam in amicitia maximum lociim lenel, sc suspenditl*. De veneno delractionis excropliun ipsa enim cuslos amicitisc el nulrix est. iu loetisipsa " II Reg. 10. «Eccli. •* Ibid. ' EccM.27. ' 8 Ihi.l. • Eccle. 10. " II Rog. 16. " I Reg. 25. " Prov. 26. 1B iu Offw. c.16. ."^Aug. Deamicii H. "Ibid. -^IIReg. 17. "Nuni.ll. 16Psal.l39, " l.,id. c. 18, f. 15. 886 DE AMICITIA CHRISTIANA. 685 el trisiibus, aique in quolibet vilsc stalu sc proebet A exlusil. Qtisedam vero, qtise in amici probatione " aeqnalem, inlucns eodem oculo amicum divilem pQlissima stinl, Flaccus paucis versibus claudit, vcl inendiciim, fortem aul debilcm, sannm aut dicens: Absenlem qui rodil amicmn, oegrum, humilem aut sublimem. Ipsn laineii in ea Qui non defendii, atio cnlpanle: soiutos quoe circa aniiniun aniici stuit diligenlia propenQui caplat risusjtominum, fumamqite cticticit; amici siore altendii; ea vero, quse extra animtini Fingere quinon vita potesi,commissa tacere Qiti nequit, hic mendax, hic esl infidus amictts. stint, non multum considcrat; si adsini, 11011 niagni •acil; sl abfuerinl, non requiril. Sunl autem circa CAP. XV. Quibus tnoditprubetufinlentio diligeittis. aiiinuiin liominis morcs, gralja el virlules; exira Restat inspicere, qualiler intentio sit probanda. animuin, fama, divitisc et lionores, >El nolandnm Siinl enim, qui non iiuendunt, aut sperant in amiqnod , sicut auriim in conflalorio", sic fides in cilia nisi quoesium. Tales suos aniicos diligunt, iieccssilatc probalrir. Scriptum esl enim : In nc- siculboveni aut asinum suttin ; de quibus exspeclant, ressiiale probaiur amicus. El ilerum.: Amici diviiis iion gratiam, non pacem mentis caplanl, sed lun ulii sed in divitiis fides amicilioe latel. Qui si- crum. Illius itaque, quem in sacrarimn luse famnlatorie amal in prosperis, eril adversarius in miliaritatis proponis admittere, probetur intontio, ndversis. Deponal larvam dileetio, hypocrila in ne spe comniodi lemporalis inire lectun amicitias proiclla lurbinis, et fiicmn subornatoe . faniiliarilaiiq velit. Mercalis est enim iiitenlio el ndn graliiita, relcget, qui libi blande obsequiluf, el se ad vcroe Propterca solidiorcs inveniunlur plerumque panpeamcitiae regnlam sophisiice commetiiur. Verbnm riim amiciiiie qiiam magnalum. Divilibus siquidem ' j Salomonis esl: Ontni lemporediliglt, qui amkus esl, assentatorie gratificalur a rouliis. Nullus vero erga I et fraier in angiisliis compfobatur »'. El argucns in- inopem simulalorie agei, sed lanlo purior estergn fidclcm : Deus,-inquil, putridus, el pes lassits, qui paiiperem charitalis affeciio, quanlo nulla circa tpe.ral tuper inftdeli die angusiim". Nec solumadeum subest adulalionis vel siniulaiionis occasio, versiiale, sed etiam sileqtio secrelorum cxaminaSi ergo videris hominem aliquid anxie appetenlem, tur amicitise lides. Evangelica quidem sentenlia est, quod per te prseslare, vel per alium possis, sed in in quod «JH* modico fidelis esl, el in multo fidetis. hujusmodi rei obtentu aliquis prseferaitir, facile erit »*. Si ergo fidera amici experiri volueris, non qua libi adhseserit inlentioiie patebil. Nam in Iinci prius tui cordis arcana commiltas, sed aliqua jusmodi casu nunc. ex dejeclione oculornm, ntinc cxteriora el modica, de quibus'non maghUm emer- cx vullus aversione, nunc cx verho sublrisii, iitinc gat dispendium, si fuerinl revelala, et ea nihilo- C ex risu ficlo, nunc ex reverenlia el obsequio r.eminus sub ea cautione el adjuratiorie lerribili cre- gligeniiore ambitiosae menlis segritudo poteril dedas, ac si ohesseni prodila, et celala prodessent. prehcndi. Probaiiim igiiur in minoribus cum securius poleris, CAP. XVI. Quod perniciota tit indiscretio »,n miii-. in majoribus experiri. Denique si fama sinistrum citia. . quid de le divulgaverit, ant detractor aliquid mrDiscrelio inler amicos pluriroum necessaria est< pitiidinis libi absenli inusserit, qttod ille nullatenus, Sicut enim navis sine remige, sic spiriltis amicoiiulinari va!eat ad credeiiduni, nulla moveri suspi- runi sine discrclione motu quotlam irrationabili et cione, nulla dubilalione nuiare, quod fides ejus inslabili circuinferlur. Tales sunt, qui leves ainicocerta sit et stabilis, nulla libi tlebet cunclatio super- ruin errores femnt impatjeuier, auslere corripiuni_. esse. Legimus"in libro Valcrii Maximi»», quemdam el in suis aclionibus prsecipiies neglignnt ;nagn:i, suggessisse Platoni, qnod X,enocrates eidem multi- contra iniiiiina iiiflainniantur, et oinnia conliiiideiiplitiier deiraxissei, clhoc ipsuni relalor oflerehat les, non persouam, non locum, aut leiiipus, seu ca-< jiiraiiienlo lirmare. Cui Plalo : Non est credibile SUIK igiioianiise, aut necessilaiis alteiiduni. Tali» ex indiscreto animi niolu nescit qtiibtis, el quando. qnod me iion ainel fideliter qiiein lideliler amo. Cumqjie crimiiialor instaret, Plato subjecll: Et lucc rcm publicate debeat aut celare. si in me tlixerit, hsec ipsa niilii expedire cognovit, CAP.XVII. Quodper palienliam probatur amicitia., Probemr amici palientia, si opporitiniim videris, jEgrotabat Alexander ", «t de conununi sententia medicorum Philippus medicus et amicus cjus ei ciun durius argiiendo, ut exerceatur ejus lolcraniia medicinam suis manibus confeclani porrigebat. et probelur. Quod si qiiandoque incaula seureti reSiipervenerunt Hiteroe Pa.rmenionis hurtantis, ul vclalione, vel aliqua levi iransgressione offeuderii, rex Philippi caveret insidias, utpotc quem Darius iioii ideo ab ejus eiectipne vel dilectione resilias, pccunia corrtipisset; qttibus leciis ille haiisit iu- qtiandiu correctionis aliqua sjies supersit; uec te cunclanter; ac iunc Iradidil Philippo ad legen- in eligendis, aut probandis amicis tsedealexactis_ duin, ex suo nimiruiii atnore affectum pensaus sima deliberalione versari, cuni ex tali sludio piratnici, in ipso mbrtis iiunlio vitium suspicionis cipias dcsiderabilem frucluiii, niedicamciHuii) sci•Prov. 27. "Ibid. 17. " lbid. 25. »*Luc, I.6.. »• L. iv, c. 2, »• Val. 1, ni, c, 8. JT Sat. I, |Vr • . .'''. . - -'- \' . PETRI BLESENSIS OPUSCULA. 887 888 licel viix, el jugis lselitiae solidissimum fundamen- A tia prsceminent, pleno hiimiliiaiis spirilu minoribus tuiu. Vide atitem, ne sicut freqiicnler accidere solel, condescendant. quidam amoris impetus probationis spatium proe- CAI>. XIX. Quod Dei ata nnturw dana, el non alia ciirral et prseludal probandi jmliciuin. Vir itaque sinl in homirie diligencla. 3* jEstimet aulem honio dona Dci et iialnr:e muprudens jiaulaiim cobibeal et refrenet hunc impetuin, ut bcnevoleniioe inodum exponens regulam - nera reputanda specialiler in amico, et omiiia quoe discrcte in affectum transeat, et' se landera aniico, extra ba'c stml pro nibilo exislinientiir. Amicitia proemissa probatiorie, cOmmillal. Necessaria cnim ilaqne non gcmmis ornauir, aut sericis, non delijirobatio esl inier homines partiin bonos, vel ubi ciis impingtiattir, non liimcscii lionoribus, non amest bonorum malorumve commislio. Sed examinaplis possessioiiibus dilatalur. ln antico ergo naturoe tionenon indigenl.quos probavit Deus, quorum jam consideretur sequalitas, noii fortt.iiiiecirctimpendcnconversat:o est in ccelis ss, qiios unius moris in Jia vcl accidenlia requiraiitur. Sed sic aiiinioriini domo facil regnlaris condilio, ocqiialiias Volunla- paritas iiiter amicos uliivcrsa disponal, ul descendal tiim fida, et cerla commuiiio chariiaiis. Inier qttos sitblirais biiniilisi|tie asccndal, dilescal pauper et qulsque alium sic diligit, ut se ipsuni, atque om- R dives indigcal, et ex compari affectu ei roinmiil.ium exsultatio affeclione nitiuia propria elliciiur nione fiat seqiialilas, sicut sciipiura esl: Qui mulsingulorum; ubi liniversilatis gaudium,'quotl de tum habuil non abundavit, el qui modicum, non coriscientisc bonse testimonio inlcriore coiiliahiltir, minoravit ". Lex- amicilioe csl, tanto reverenlitis romnitinione cliaritatis el amiciiia: beneficio quilibei iiiiiiciiin suscipere, quanlo majori neccssitate iniellacil siium. " v •/'"'' ligitur laborarc. Jonalhas amicus David non SucCAP.XVIII. Quibus amkilia sit fovenda, cessionem in regno, non patriscomminaliones atFovenda esl amiciiia cum exactissima sollicilii- lcndcns, scrvum siii palris, quem in amiciliaiii dine et caulela. Imprimis omnis ab ea rclegeitir. susceperal a paire ftigatum, monj addiclum, in suspicio; ipsa enim amicitioe vciienum esl. In hoc eremo abscondittim sibi ad rcgni gloriam procfere-. ergo menles nostroe quasi iinpeiu solidiore firiiien- bat. Ttt eris, inqtiil, rex, el ego ero secundut posl le |ur, ul nec de amico male sentire, aul male dicenti 3*. Atidiant homines venerandum amicilioe verhum, de illo-credcre, vel nec in modicocoiisciitire possi- ei imilalione dignissimum. Saul David quoerebat nius. Si vidcres aliqucm alios oiiiiies habere suspe- ad mortem, el prodilionis argucns sacertloles, eos. clos,«lii singulis suspicaiitem pfodilionis insidias, solo suspicionis iiiliiitii.lrucidabat. Rupe-i acnionnulliim diligehiem, necse diligi ah aliquo sesliman- C les, et valles, el neinora itiililibus obsidebai, 0111Z tem, uonne liunc damnabililcr hiiserum reputares? nesque principes jurare in David exilinm compcllc-, E diverso eum felicissiniunt puta, qui sicamatombai. Sohis Jonalhas, qui David quasi oemiilo et nes, ut mereatur antari ab omnibus, ul suse mentis cxbocredaloii suo invidere poieral, aut offendi, resiiranquillitas riullo limoris atit siiS|ii.:ionisscrupulo stebat palri, deferebal amico, procbebal afllicto lnoveaiur. Sic ergo fovenda est amicitia, ut sil in solalium,et amiciiiam rcgno prseferens: Tu eris, innostro sermone jucunditas , bilarilas in vuliu, sua- qtiit, rex, elego ero secundus posl <«?." Urgebat Saul vitas in moribus, et ipso aspectu qusedamnculo- Jonalham conviliis, tirgebal terribilibus ir.inis, ut. rum favorabilis ei graia juciiiidilas. Sit enim in amicum David in ejus odium provocaret.- Cumque, lioneslis rebus crebra collatio, el. cominunicatio Saulmoriis senlenliam diclaret in David, Jonathas arcanorum, et iri alterulris volunlatibus mutua qtiasi a sentenlia paleriise inhnmanitalis appellans: »» obscquela. Dedit enim nobis Veriias formam, quam Quare, inquil, ttiorielnr David? Quid fecit ipse ? sequamur, ulsecrela nostra inviceiri revelemus, el posuil animam suam pro anima lua, el percussit amicoruin voliinlatem mutuo faciamus, cum ail: Philisiiueum, el lsetatus es ; quare ergo morieiur? Jctm non dicam vos servos, vos autcm dixi amicos, . Saul vero in vesaniam versus, nisus esTetimlancea quia qum audivi a Paire meo, nota feci vobis »». El per lalus doiifodere, cl improperia Jonalhoe snpernirsum : Vos amici mei eslis, si fecefitis, quw ego atldens vocavil eiim lilium molieris virum ullro. prmcipio vobis3*. In his verbis, 'sicul ait B. Ambro- rapienlis. Adjecit eiiarii, quod diligerel David in sius 31, dediliiohis formam amicitise, quam sequacoiifusione Jonaj.hce, et igiinminiosa) malris ejus,, niiir, ut secreia iiostra revelemus iiiviccm , et ami- tolumque virus invidise cvomens atqiie ainbilionis rorura volunlaiem allerutram faciamus. .Amicitia et odii susciiare cupiens incenlivum : Quandiu, inilaque vicaria congratulaiioiie nutritiir, ct si se- quil, vixeril filius lsai, non stabilielur regnum vcrior amici facies quandoque roaluram exbiheal tutim *6-.Queni non movcreiil hsec verba ? Cujiis gravitatem, ipsa gravilas tanlo commendabilior aniiciliani non depravarenl in odium? Quis se.et erit, quanlo benignius ad.cffectum descenderil so- generalionem siiani aiii non proelerrel? Qnis fidei cialem. Niinirum lex amicitioe superiorem humi- compromissum in hac parte non ruinperel? Porro liori coriliumilial, ut qui ordine, dignitate vcl scien- fortis el verus amicus, ad conviiia patiens el ad 3»Ibid. ' 31L. m O/fic.c. 15, '" Aug. 1. Deamic. c. 21. 33H tor. S, "Phil. 3. »9Joan.l5. Eitod. 16. 3*I Rcg. 23. 3»1 Reg, 20. »6Ibid. DE AMIClTlA.CHUISTiANA. 890 minas, aniifiini filiis, el honorem ejus honori pro- l ligere. Sane ih hac liberalitate neniinera paupcrtas prio antcponens in omnibus memor gralioe, el im- cxcusat; cl ulinam omiies esscnl pauperes spiritti, memor glOrioe: Tu etis, inqttit,-rex, ei ego ero se- ubeiior eihiiiefet in beneficio muluse benignilalis cuiuluspnsl te. Tesle Tullio »', quidam errant, qui obyeutns! Sapiens dicit*". Felicissimam agerent proeferre pccuiiiam amicitiae sordiduin ocstimant. omiics vilam, si iliio verba essent sublata de medio: Meiim el luuni. Seneca testatur in libro De benelllos antem erat impossibile reperiri, qui hqnores, ** magislratus, imperia', potestaies amicituerion prse- ficiis quod, cum niulii ninlta pro suis facultatibns pommt. lmbecillis enira et inanca est nalura ho- doctori suo Socrati obiulissent, ^Eschiries paupcr minis ad oblalam sibi potcnliam coiilemiiendam. ejus audilor : Nihil, in<|iiit, dlgnum te, quod dare Sed invenius esl Jonalhas yictor naturse, el contra- libi possim, invenio, el in hoc uno pauperem me naturam conlemptor, potestalis et glorioe, Hsec est. se.ntio. Hoc solum qttod habeb, id est me ipsum libi do. Cseicri libi mnlia dederunt, et sibi plurima reanircitia vera, stabilis ci selerna, quse sic lenlaia, sic arieiihus et machinis pt1I3.ua non rititat, non liquerunt: ego qiioti sum, el quod habeo, tolum suspicione nionciur, non invitiia vel ambitione, non dono. Ciii Socrales : Magnum milii ninniis dedisti, injuriis, non comminationibus vel hnproperiis laces- nisi le parvum exisiimes. Gratum habeo doniim, ct siia vacillat. Sic amicilia sequalitale fovelnr. Unde illud melius reddam libi. De suo itaqiie dedit, qui I B. Ambrosius 3S: «Defer amico ul ocquali, Tiec te quod daret de bohis -foriunse, non habiiit, el sic t pudeat amicum prsevcnirc offlcio.» inter pauperlails angustias liberalilas maleriam invenit largilalis. Si ergo filius Christi es, aul Petri CAP. XX. Qua el quanla liberalilas •in amicttia discipiiliis, nt possis dicere: Aurum et argentum requiralitr. non esl tnihi *"; habes lamen, quod atrro preiiosius ,: Lex amicitioe, sicul scriplorum clamat aucloriias, est ct argoiito. P.oles prp amicis orare, consolari esl, ul iion nisi honesta petamus ab iis, quos in affiirios, lapsos erigere, compalieiilTbiis compati et . amicilue sinum recipimus,- eisque postulanlibtis gaudenlibtis congaudcre. Potes ilocere ignaros, proaliqnid sine difGcultate ct dilatione consensum et -priam reputare desolaiionem alterius, potes susticonvenientia eommodemus, sicul scriplum est: liere dyscolos, pusillanimes roborare. *'• Si pecunia proPerde pecuniam propter amicttm CAP. XXI. Quanta tiiscretione el cautela benefipieramicum perdenda est, miilto forliusejiis comciandi sint amici. modis et necessitalibtis exhibenda esl. PorrO non omnes per omnia, scd cerli per cerla diliores aut , IHiid aiiiein inter amicilise mandata provida dispauperiores inveniunlur; ideoque non oninia pps- pcnsalione ciiTeiiir ut, cum oinnes amicos titos sumtis omnes. Abundat iste pecuniis, ille agris, diligas, non tamen .omnes munificeniia scquali atl alter honoribus; alius plus in consiliis potest, alius benelicia vel honores oblala opportunitate promoin familiariiale potentium. Quidquid aulem amico veasi Sunl eqnidem plerique, qui se non diligi impenderis, nunquam improperes, recolcns illud conqucruiilur et causanliir haberi coiilcmplui, si Jacobi verhuin : Si quit, ait, indiget sapientia, po- alios el'iion se videvinl curiset officiis implicari. tttilet a Deo, qui dat omnibus afflnenter et non ini- Tu vero initio solcrter atiendas, niiin qnid possis properat **. Quolies ergo' amico donaveris *', noh proesiare, sed qui illud qtrPetro suam Dominus passionem iudicai, prsedicens, dem bbscquium damnabilc esl quod amicum indulquod alins cum cingeret el duceret, qtio noii vellei; gcniiorem vitiis facit. Fiat iiaque admoniiio non de Joaijne autcm dicil: Sic eum volomanere, donec aecrha objbrgatio non contumeliosa, adsit lionesia teniam". Non audct Petrus inquirere a Domino, et suavis affabilitas. Omnis aiiieni assenlatio s'l quis eum traderet; Joannes autem, iimuehte Petro, ' procnl a cohililiohe amicitise aliena. Verbnm, B. quod Princeps aposlolorum ihquirere verebalitr Ambrosii est'*: Si quid viliosum depreliemlis n' < confidenter intcrrogat. Tali ergo inodestia el con- amico, illum prius occulle corripe; si lc non ausidcraiionc tam provida disiribiianliir intcr amicos dieril, corripe eum palam ; si vero se Isedi piiiat, olficia, lit Oiiinibiis priesil ratio, non affecius, el tu tamen eiiin corripe; et si animttm ejus vuliierct jnxla oinniuin fiiciiiliitera, quod Uaicllique sil por- amara correplio. Ili tamen corripe. Tolerabilia enim. tabile aut utile tliscernatiir. Non oiiinibiis tamcn magis sunlamicivuliieraqiiamadulaiiliuiiioscula *3. oeqnalis aflectio iiiipendaiur, quia secuiiduin iho- Sicul Romaui scribil auctor eloquii, objurgationes res et conviclutiij et meiila lioiiiiniini nobis certa nonnuiiquam neressarioc siml, qtias fieri ojioilet tt ililigcndi forina dcscrihilur. Diligcbatur Joannes a f.. majore vocis conteiuione, el acriore gravitaie"ver-. Christo familiaritis *»; sed dubium _csse potest, borum, ila ul videamur irati; veruin sicul ad ure::Utnim fervCiilius. Paulns de Tiniotheo scrihit se '..dum et secandnm, sic ad hoc genus casligandi innciiiiucm ila haberc in anima ; de Tilo CliamTo- viti et rarissime vciiiamiis; maxime, si nulla alia ! qttcns : Citm renitsem, inqiiit, Trondcni non habui medicina siipcrsil. Ifa vcro procul ,absil, cum qua | reqitiem spirilui tneo, eo quod non invenitsem Tiltini nihil Consldcratc, nihil rCctc ficri pulcsi. Casligaiiu j fralrem mettm*».El idem : Cuth venitsemut iti Ma- ergo ex gravilate ct clenientia condialur, ut repelYecloniam, nttllam liabuit requiemcaro notlra; ted latur coniuinelia, ct qul objurgalur, se ipsuro cauiqui consolatur htimilet, contolatut ett nos Deiit in sam essc liujus acerbitatis agnoscat. In oninibus I adveniu Titi '*. Sit ergo inter amicos ralionabilis itaquc servelur censUra modesiix, ne videatur quis ex moderata dispensalione beneficiorum collatlo. * ifacundise suse plus satisfacere quani aniori. Sunt Sil aller alleii mauus, sitoculus, sil baculus sus- cuim, qui ebulliiinl ihtcrius, el sestum resanioe noleiiiationis, sil inulua spirituum requics, sit in mine 2eli pallianl el colorant; sed qtii sequunttir angusiiis refrigcrii sedes. Deniqne sic in amicitia suaemeuiis impeliim, et non poiius rationein, vix coiivefseiitur, ul ad illum amorem conscendcre aut nunquam in _corripiendo proficiunl. Sil /ergOj \ mereiinitir, quo Chrislus tolo cordc diligilur, ct C qnaeso, in corlipiendo sermo ilisliof, dcjeclior (iliiiimum i'n eo amicilise friictuin carpant, qiiando vtiltus, inierciplant vcrba singultus el lacrymse; ut liinore sublaio, et sollicitndine, qiiam niiiic sihi vi- Seiitial qui corripilur toiuni hoc examore, non tissini cxhiheiit, plena et seterna securitalc fruenlur. ex rancore procedere. Si jiii correptioneni CAP. XXII. De reverenlia exhibentlainler ainicos, el forte respuerit, reci|tiel vel/secundanii Interim de tnutua correctione intcr.eot. ora, plofa, suspira, et v<_eeiiigemitus intercidal. Amiciis proeierea sic faciem revereatur aiiiiti, Agat ainictis iri verilate, quidquid emollire potcst iit nures, vcl oculos ejus verbo, sive geslu, vel allcrius aiiimiim; nihil tamen sit in verbo, vel lopere non offemlat. Optimus aroicitiae comes, et planctu, aul singtiliu simulatione aliqua suhornajornameiituin pretiosissimum verecundia est. E di- iiim. Siniulatio siquidem et assenlalio duse viruverso perempioria ejus est inverecundia, el aitriioe Ieniissimie jvesles suiil, qtise semper -procul ab amifroniis iiifrunitas. Plcrisque accidit quod, ciim ira- citia rclegentur. Verbum sapiemis cst: Simttlaior ctindiiKignis iri eoruin corde concepius jam prodi- et callidus provocat ifam Dei **.Per callidum intelrcl iu publiciim, aut cum jam verbuin coiiiiimeliae ligil adulaloris asliiliam, sicut tomiciis exprimil iu prolulisselad fauces, supcrveiiieiilis aspeclus amici tj Eunucbo " : Negal quis 7 nego; ait? aio. Posiren o sedabal sesluanlis animi molum, tiirbatainque mcn- imperavi egomet iitihi omiiia assentaii. Scii|,liini \Tis facieni quodam placore. vulitis, et atictorjiale est per proplielam: Popule meUt, qui te beaitficant, venerabili subito serenabat. Iu hoc etiam apparet in errorem inducunl, el vidm gretsuum tuojrum diss':amicitioe magna virtus, quod in suadendo vel dis- panln. Item de assentaioribus loquitur propheia suadcndo aliquid plurinium polesl. Quippe cum nec in pcrsoua populi inli.lelis: Videie nobit vaiia, lofides ejtis sil dubia, nec hlanda admonilio ejus su- quimini placentia »'. Et rursus : Prophetw prophelcspecta. Aihico igiiur quod honestum est suadeas battt mendacium, el tacefdotes appiaudebant nianii, ettaiia dilexit populus, meut**. De simulalore iteaperle, libere el secure; et si ulilitas ejus exegerit, eumdem ne limcas objurgare. Cum autem pleruin- riini Salomon dicit: Simulalor ore decipit amicum que molesta sit veritas, et propter hoc amicitia suvm"', ct tempore aversionis mediiabilur doluiiii quandoquc lurbetur, iiixta comicum illud "': « Ob- Amici crgo cofrectio tota de medullis aiiimse el de *' Joan. 21. **Joan. 15. *»II Gor. 2. »° II Cor. 7. " Terent.iu Andria. «» L. De amic.c. 27 I. ln; c. 16. «» Prov.27. «* Job 36. *>Tercnt. *" Isa. 3. «'Isa. 30. «» Jer. 5- M Prov. 21. Offic, D£ AMiCITIACIIRlSTlANA 8"4 893 intima compassione prJJceda', ut sic se habeal in A. ambulcs, ne bonuin odoreni opinionis ttise ei conmelioratione amici, sicut circa se fieri Propheta stilendo, anl a.Iias colloquendo aliena crimiiiiiiionc desidcral, dicens : Ulinam corripial me-juttut in contamines; sed sicstatum aniini ordines, ut nulliis misericordia, el increpet me: oleum autem peccatofis amor religioni aul fidei, seu paci mullorum, proiion inipinguel caput meum*'. Sicut aiilelri simulalio priscve saluli prsejudicct. Rex equidem Assucrtis, inloxicanl purilalem; sic dis- qui siiperbum Aman pra? caileris ad peniliora sniC eiassentatio amiCliisC simulaiio inter amicos qiiandoque parit el nulril af- familiaritatis admiser.il, in cruce stispendit •*, prtclccluum puriiatem. Est cnim qusedarii slmulaioria, ponens conjugii fidem el salutcm multitudinis amiscd dispensaloria correctionis dilatio pro loco, pro cilise, quem ille consiliis inaculaverat fratidtileiiiis. tempore, pro persona. Nam si amicus publice ob- Jahel) uxorllaberCinsci, licct pax firmata essel injurgandus esi, qiianliiin salva lege atniciiioe fieri ter Sisaram el domuni viri sui, iili tamen paccm -jiopuli prseferens caput Sisarse clavo malleoque lioicst, dccet nos ejus dissimulare aiil excusare • transfixit". David, rex. licet de jure Veterls amicrraium, et ad correctionem ejus tempus exquirere opjtoitiinum, et fairiiliarc sccreliim. Dum enini cx citiae Jonathoe poslerilati pepercisse debuerit, auitirbatione recenli adhuc esl inqtiieiior oegeranimus, tliens tamen propler Saul el domum ejus, etob sanlanta dissiniulalione opus est, donec menlis nubilo guinem Cabaonitaruin. quos Saul occideral, populum a Domino fame gravissima tribus annis aflliserenalo, pacatior verba blande monentis admitlal. Cerle cum rex David adullerio prodilionem et lio- ciuin, septem viros de cognatioiie Saul et Jonatboo micitlittm adjecisset", correplurus eum prophela Gabaonilis tradidit puniendos •'. Nalhan, rcgioetanien defercns majeslati, non subito, CAP. XXIV. Qualiler amicitia dissolvendd sil, et non meiite lurbala, tanti sceleris ei criinen impegii; quam modesle. scd congrua dissimulatione pramiissa, el proposito lllud autem est in amicitioe solutione notandum, aeiiigmajecompetenti senlentiam conlra se judicam- quodin parlem illius qtii amicus est, solulio amitis exiorsil. cilioe nunquam cadil. Qui enim Isedilur lsedenii amicus esse rion desinit, diligil n<)n_«liligeniein, CAP.XXIII. Quousque amicus lolerandut sil, si in benedicit maledicenli, stiitm coiiiempiorem honoaliquo enormi vitio incorrigibiliter perseveret. beneficum exhibet sibi maleficia inacltiauiem reperire est aliquos, qui nou rat, seque Frequenler niaxiine homini orthodoxo refrisolum admissi, sed jam in ainicilia firmati sinislra nanti.' Turpe esl, odiorum care injurias et sopiios cineres deuuo •jiinione labofant, ita quod in suorum damnum, suscilare. In lege Moysj sciiplum est : Non quaires Veliiifiimiam amicorum eorumdem peceati redun- ^ memor erit injurim Civiutn tuorum •'. «ianl. Hi salutaribus monilis sunl curandi; qui si ttltionem, nec Csesaris scribens : < Nihil, iif se incorrigibiles exliibuerinl, noti slalim riujipenda Cicero de landibus ohlivisci solet. > Etin EcclesiaCsl amiciiia, sed paulaiim, sicut elegantef docel quii, nisi injurias : vindictam quwril, inveniel- vindiclam a dlssuenda. El lioc ipsum exce- slico Qui «liiiiiam sapiens "», Deo°s. Et Aposlolus : Nemini malum pro malo redesl enim, si amici criplionem recipit. Rumpenda malediclum pro maledicto". ln Evangeincn adeo enorme est, ul siue fainaVdispendio lole- ciemes,nec servo suo noluil misereri, rari non possil; videlicet, si contra lidehi Christi, lio "Tegiinus quod ille.qui donec universum debitum persi coutra publicam utiliialein, vel simile aliquid prje- datits est tortoribus, solvissul. Semper ergo sil in memoria graiiafamiidaihnabili allenlaverit.Dissuenda est amisuniptlohe liaritaiis aniiqine, nec eam superveniens uiitfuartif ciii.i, in qua non prhsiliaiur ad jurgia, non atl seaboiere. i'-'_,i0-ir" diiioiics, nou ad conlumeliseverba. Inhoncsliini esl possil malignitas enim belluin cum eo gereie, qtiem luoefamiliarila- CAP.XXV. Ex quibut catttit, et ih quibiis amicitta dissolvalur poiius qttam rumpatuu lis secretarium habuisli. Amirilia dissolula, nulli maledicla coiigeranl in amicos, non susiirrent in Sunt autero qualuor, in quihus amicilia: disjirn1 icnebris, non in angitlis delrahiint, non excusent se D clio locum liabet: dilectio, affectio, securilas atiiieiidaciier nt alios dehoiiestenl. Soltila denique que jucundilas. Dileclionis esl consulere, providere r.miciiia, seinper ei, qiieni amicum habueras, hic et amico beneficia exhibefe. Ad affectioiiem vero lionor exhibendus est, ut qui inferl, non qui patitur spectat qusedam jucunda el suavissima deleclatio. injuriam , sit in culpa. Amicitia ergo. iiunqiiam a Adsecuritatem perlinet quorumlibet secretorum stia oeierniiate degeneret. Qui enini amicus est, sine oroni liroore et suspicione coriimunicatio ; ad semper diligit •»; ideoque semper euro dilige. qui le juciiiiditalem.vero, de prosperis el adversis; de dileieril; cl-si^micitia subtrahatur, lamen dilectio utilibtis atque nocivis, aique de omnibus, quibus perseveret. Consulefamse,consule saluti, et prospice mens huinana afliciiur, amica el faiiiiliaiis, dulcis pacl ejus, nec unquam secreta amiciiioe prodas, et hlanda collatio. In his itaque amicitia palitur Iicel ipse prodiderit. In his lamen omnibus ita cauts sectionem quia, licet dileclio in aliquo statu re" Psal. 140. " 11 Reg. 11 el 12. «»Cic. De amic. Caio. «3 Prov. 17. ^Eslher?. 6"Lev. ia. 6flEccli.28. "Rom.12. '• Matth. 18. «IIReg.21. "Jud.4. ' 89G PETIU BLESENSIS QPUSCCLA. 8S5 inaneai, siibtraliilur.lamen illa inlerior, illa sua-A ctio, sed gratia familiaritalis anferiiir; veteris lavissima dilcclionis affeciio, peril securitas, per roeii amicitisc vestigiis aliqua reverenlia semper eliqiiam revelavil arcana; lurbaliir jiiCuiiditas quam impendenda esl," nisi "cam enormitas realus blanda confabulatio sereiiabal, Mancl iiaque dile- niinei. x TRACTATJJS DE GUAIUTATE II. DEI ET PROXIMI. CAP.1. sam inoilem postios votare digualus cst, siejtis prsecepia feceri- leniissima virtule morlificat.Nonne Christi charilas IIIIIS.Vos, iiiquil, amici mei estis, si feceritis qum pcrenipioria mor;is crat, cum ipse dux vilx moriispra-cipio.vobis". llsec Dei amicilia clcharilas, qua quc destruclor cominifiarclur el diccfel: Ero mors nos dilexil ante inundi constiiiiiioiiem, et eleg.il in tua, o mors 31? Dileciio siquidcm foilis est ttt morss%, dilecto Filio suo'». Ijisa est fons omiiiiiiii boiioiuiii, C inio forlior inorte. Cnm cnim mors viiam eripiat qnse nobis a miinificenlia superccelesii proveniunt. temporalem; nos ad^itamcharitas introducil aelerAb hac oninis anior lcgilimus ordiiicin fprmatiKjue nam. Illa nos a vita trahsiloria dejecit, hscc ad stirtitur, lieCordinala esse polesl aliqna meiujs af- vitam el gloriam sine fine restiluil. Charilas esl ft-ciio, «isi ab ea caiisain, modum et ordiiicm mu- porla speciosa, quse in eversione Jerusalem portis metur. De -hac ordiriatissiiiia cluuiialc Sapieniia aliis omriino deslruciis integra el intacta.permansit. iu lihrosui noiiiinis tlieit: Ab miemo onlinata suui13. Charhas iiunquam exciditS3. Ilsec est speciosissima Hxc ordinaia a Deo ordinat aiigclos in ininisieriis Siinainilis, qnse David in virginitate sua calefacissuis. ilaec sttidia cl exercilia" jusloruin . , vobis '*; el ipse iterum : Oiniiia vestraiii chariiate Ctim aiiicni aliqtiis T)cum ex totocorde diligereinfiaiit1", palet ea ordinem non habere, qtne in chari- cipii , siatim non solum ad proximos, sed eiiam tate non fiunt. Charitas via est ei viia virtuiiim. Ipsn atl iiiimicos heiievolenlioestillicitlia eigraiiajiluenia esl via eminentior, et illic iter qtio osteuditur sa- diffiiiidiL.Nimirum charilas est oleiiin vidrnv, q-iotl lutare Dei.TJnde A|iosioltis in prima Epislola ail co.nJiiiuumex sui disiribtttione stiscipit iiicremenCoiinlhios : Adhuc, inqiiit, viam emineniiofemvobis tuni. Mulier siqiiitlem de tixoribtts projilietaruin demonttro "". Et idem : Scife etiam supereminentem uxor Abdiie clamavit aii ElisCum dicens : Vir metts scienliw chariiatem Dei". Iltcc esl via de qua Isaias tnoriuus esl, el ecce crediiores tolluni a me duos fi, dicehat: Ambulabunt hac via, qui liberatifnerinl el lios ad serviendum sibi". lmplevit ad vocem proredempii a Domino, et venietuin Sion cttm taitcle,fu- plicioe vasa oleo, qtto debebal iiiiiiigi.~Sunl filii ligietdolor elgemiiut, twtitia sempiterna sttpet capita mor et anioi-, quivasa noh pauca afferunl, qnibus eorum, gaudtum etlmiitiam dblineVunin. Chaiilas mater gratia olcum bcnevolenlisc 61 devotionis inest prweeptum Doniini iueidum illuniinuris oculos1". fiuidii; clitiidit tamen osiium couscientioe a favore Ipsa eniin ltimen cordis csl.oninessensus hominis et huinansc laudis, ne sine oleo inler virgines fatuas affeeius clarlficans et serenans ui discal liomo ct reptitclur. Credilores sunt itnpoi itinissinii exaclo" ' Cor" U' " 'Cor- «• " I Cor. 12. " Ephes. 5. » Isa. **"' » P"if5**^' fiPll6!- V -'eS.Pn°V»»111Reg. 18. •Hebr'i0se- 8/. 8' Ga»*- 8- 831 Cor. 13. »* 111lieg. l/ 13" IV. Reg 4. gij7 DE CtlARITATE DEI Et PROXiMt. 8SS res maligni spiritus, qui pro voluplate transitoria A < juslo jiosila esl, charitas etiam (inis esl, cum qnse sit selernos exigunt crucialus. Vicinse, a quibus vasa i operum bonorum consuinraatio et malorum abo~ mutuo accipiunlur, sunt angelicse poiestales, ani- 1 litio, et sic linis est ulriusque legis, illius scilicet mae sanctorum, qui nps~consiliis erudiuut et exem* I legis malorum quam abolel, etallerius quam implet. Sane flnis eorum flcla esi, de qiiibus dicitur : Diplis, quod oleum misericordise proximis infunda- i lexerunl eum in ore suo, el lingua sua mentiti sunt mus; scicntes quod, quandiu vasa hujusmodi su- / ei perfuerint, non slabil oleuni et charilas impensa c ».*.A qua malitia Joannes apostolus nos dehorlans : Xoli, inquit, diligere verbo, nec tiitgua, sed pluribus uberius sortietur augmentum. Linguse aii- l opere el veriiate **. Veritas operis est actio reclse gelorum, ljnguse homintim, siistentatio pauperum < intentionis. Veritas in ore est, siinplicitas in seratquemartyrumsine charitate nihil sunt, prophetia i proetlicil, scienlia comprehenditj fldes credil. Sed 'moiie. Sicut auiem cor purum non simulai, ita nec prophetia, nec scientia, nec fides, etiamsi mon- I pura intentio non errat. Ubi autem non erat error. aut simulalio,','seu fictio, est pura et simplex inten: tes transferat, quidquam sine charitate valebit; sine cbaritaie nihil prodesse potesl »', nihil Vero 'tio, et in ea chariias requiescit. Fictio vero fldei ctim Charitale obesse. Charilalis beneficio prsepe- « Ionge a charilate est relegata ; el Jicitur fldes flcta dienlepeccatanonobsunt, charitas operit mulliiu- 'eorum, qui de corde suo fingunt suoe fldei formam, dinem peccatorum **. Charitas est lex vilse, disci- 'etsanoe doctriflse adversari non dubilant. Ficta plina morum, pax conviventium, gloria concor- 'etiam a quodain Sapiente dicitur. quasi ficiilis, ed uijim, eriminum aboiilio, legis plenitudo, sacrse 'quod lanquam vas fictile el fragile tempore tenta* ' Scriptursecompendium, prseceplorum Dei consum- tionis cilo a verilate recedil. De charitatis laude et matio, virtulum virtus et bonorum implelio uieri- 'commendalione scriplum est : Si dedetit hotno substantiam domus sum pro dilectione, quasi tiitiil. detorum. Omnia mandata vitse, omnia justiiise opera f refeiuniur ad eam. Ex hac suum sortiuutur effe- '• spiciet eam si. Pelrus auiem apostolus sic nos ad ctum operum comraendatio, devotse oraliones, et 'eam iuvitans : Ante omnia, inquit,mutuamin vobisabipsa lanquam fruclus ab arbore, tanquam ramus 'metipsis charitatem habentes »'. Et Paulus : Supef a vile pendent lota lex et prophetse. Sicut enim 'omnia, inqiiil, hwc cliarilalem habeie **. Et idem : fruclus a palmite suum recipit alimenlum, donec ad Sectamini charitatem »». Et rursum : JEmulamiiil maturilalein perveniat: sic boni operis fruclus, sic 'charismala meliora i0"; charitatem inlelligeiis, pro-« saucta devotio, sic omiie quod pie agitur suum a 'pter quara oinnia quse repulaverat luCra, dicit se charitaie recipil iuitiiim et progressum. C 'aislimare detrimcntuin, et aTbilrari utslercora, ut Christiiin lucrifaceret.*. Paulus in eacharitate, quaa CAP.II. Quod chatitas est consummalio el vila est finis prwcepti, de corde puro et fide non ficla * fidei. firmiier slabililus : Quis nos, inquil, separabit a Vl autem sub cerla diflinilione, quid sit chariias possit aperlius et eflicaciuscomprehendi, audiamus 'charilaie Chrisli ? iributalio an anguslia? an persequalitcr eam diffinial aut describal Aposlolus. Ipse 'cutio ? an fames? an nuditas ? an gtadius? Certus sum, enim ad T-iinotbeum scribens : Fiiiis, inquit, prw- inquil, quia neque mors, neque vila, neque- angeli, cepti eti chatilas de corcie puro, et conscientia bona, neque poiestaies, neque principalus, neqtte aitiludo, et fide non ficia "». Prseceplum lex dicitur, ctijus neque profundum, neque prwsenlia, neque futurat prseceptis vita hominum informalur. Esl autem lex neque creatura aliqua poletil nos separare a charh positiva; lex,scilicel, Moysi et principum lerrse. De taie Dei, qumestin ChrisloJesu 3. Vere decorde puro qna Paultis aposloltis dicil: Lex juslo non est po- el fide non ficta eluiriias quasi ignis scintiilans fervebat in Paulo. Unde et adhuc 11011 cessat incensita, sed injusiis ". Et est alia lex, quam Psalmista postulat dicens : Legem pone mihi, Domine, viam dere plures illius ignita loculio. lpsa aulem per jusiificationum luarum ". lsta lex spiritualis est, hanc fldem dicit Cliristuin habilare in nobis, quod illa carnalis. Istius professor coram principibus et > quandiu vivit Christus in nobis per fidem vivit. iiiter gladios nihil limet, illa iujuslos et maleficos Justus autem per hanc vivere dieitur, sicut testiterret; illa injuslis posiia est, quibus prxcipil ne monio Habacuc prophetocetPauliaposibli p.robatur, aperte diceniiuin quod justus ex fide vivil *. Oporlet occidanl, hsecjustis non csl posita, quia lex prinsane quod viva sit fides,*de qua vel per quam. vicipum nihil in bominibusjuslis invenit puniendum. Atidi quid dicat Apostolus: Vis non limere polesla- vere nos oportet. Notandum ergo quod sicut vitam tem ? Bonum fac, el habebis laudem ex illa ". El corporis ex motu dignoscimus, ita ex operibus bon s adjungit : Simalum feceris, lime *3. Ab hoc equi- vitam fidei comprobaiiius. llht siquidem (ides vivit, dem limore justuin eximit charitas de puro corde. quseper dilectionem operatttr. Est crgo chariias Ideoque ipsa finis legis illius es(, quse limorciu in- vita fldei, qua refrigescente fides niorilur, siciit cutii; uude el ipsa mortis est linis; legis auiem, corpus Sjiirilu recedente. Spiiilus aulcm Dci es', 87 ICor. 13. 8<* Jac. S. 8» I Tim. 1. »» Ibid. 81 Psal. 118. 9» Rom. 13. »» lbid. ** Psal. .'7» "Uoan. 3. »a Cant. 8. "' 1 Peir. i. " Col. 3. " 1 Coi' 14. "» 1 Cor. 12. » Pliil. 5. » 1 lnu. 1. 3 Rom.8. 4 Rom. 1, ilabac. 2. PATROL. CCVII. ^9 900 PETRI BLESENSIS OPUSCULA. por quem charitas diflunditur in cordibus nostris ". A actiones, omnia foriiter et universa siiaviler ilispoSunt lamen qui cum spiritu coeperinl, carne con- nentem 9. Spiritus enim est qui vivificat spiriium summanlur, et illud convenil illis verbum : JVon hominis, ipsumque instruil el informat Deum dilipermanebit Spiritus meus in homine in wler- gere, quserere et invenire, lenere el frui. Ipse est sollicitudo quserenlium- Deum in humilitale, pietas num, quia caro esl". adhorlantis in spirilu et veritate. Ipse esl sapientia Deus charilas. CAP. III. Qualiler cogitandus est invenienlis, amor habenlis, et gaudium perfruentis. Sciendum quod qtianto terra inferior est altituCAP. IV. Quod cupidilas facil hominem multidine coeli, lanto eleganlior et eminenlior, et inseslipliciter errare a vero bono, quod est in charitale. est amore proximi amor Dei. Et mabililer dulcior Porro quidam ad perfruendum sibi eligunl ea ul de Dei dilectione loquentibus campus arrepti quseperemptoria sunt salutis. Veneno enim cupidipropositi desiderabilius et liberius adinlelligentiam se diffundat, pauca de Deo quasi delibando perr tatis infecti et absorpti a malitia huj'us roundi, id slringimits, ul appareat quam ineffabili graiia et est fallacibus divitiis iii transiloriis scilicet honodignalione incomparabili Deus glorisc mediante be- ribus, in voluptalibus carnis, sseculique favoribus, neficio "charitalishomini condescendat. Credendus, B suse intentionis linem consliluunt, et in his qusa inquam, etcogitandus esl Deus, quadam vita per- sunt seternse damnatiouis occasio, felicitatem suam pelua vivens in se, et omnia viviflcans, immulabilis falsa opinione quasi somniando depingunl. Isti ut et omnia mulabilia immutabiliter faciens, omnia melam suscintentionis altingant, viarura dispendia intelligens, omnemque creans intelligenliam. Sa- eligunt, et ecce cupiditatis mulliplici proestigio depiens, et ipsa sapientia,' veritas fixa, justitia inde- mentati ad sui desiderii linera per divortia et anelinabilis, summa virtus, perfecla bonitas, divi- fractus incedunt. Tendil enim uims ad bravium sui nitas, seiernilas,magniludo, immensilas, summa es- cursus militia medianle. Alius negoliatione, alius senlia, a qua omne esse, summa et selernasub- exercitio alicujus arlis, alius lalrociniis aul rapinis. slantia non subjecla prsedicamenlis vocum, aut Id aulem specialiterab unoquoque diligitur, adquod cogitabilium, sed omnium rerum cansale efflciens finaliter intenlio ejus tota dirigilur. Csetera vero el superessenliale principium. Cogilandus est Deus quasi qusedam adminicula sunl, militia scilicci simplex, purus; integer et perfectus, nihil habens atque negotialio, el coeiera, quibus medianlibus id quod in numerum transeat, nihii trahens a tempore, quod quis ad fruendum elegit obiinere conatur. velaloco, sed in omniloco,quod non includaiur nec lnterim autcm mens delusa, quxsibi felicilatis imaexcludatur a loco. Cogitandus est Deus sine forma C ginem jure praisagiebat inulili, tluic postrei desivisibili, sine spiritu corporaii, sine compositionepar- deratse obtenlum, majori se sentit indigenlia labotinm, sine distinction.e membrorum, ex quo onniia rare, prseoptata incipit faslidire, et denuo in altecausanlurnon malerialiler; in quo omnia non in ritisrei succenditur appetitum, non lamen satianda, loco sed virtute; sine qualitale bonus, sine quanti- sed alterius falssefeliciiatis, imagine fallenda. Hic est tate magnus, sine siiu praesidens, sine habitu con- circuitus impiorum. Hsec est vituperatio multorum linensomnia et disponens. Disponil enim ul sapieulia, commoranlium in circuitu. Hsec est mola Samsooperalur ut yirtus, amat ut charitas, revelat ut nis 10, quaro decisis virtulum crinibus et effossis lux, miserelur ut pielas, scil ut verilas, videt ul prudentise oculis circumvolvit sequens eupiditatis scquilas, proesidet ul majeslas. Non comprehendis circuitus relicto compendio chariialis. Capttt, inejus magniludinem, nisi fias parvultts in oculis luis, quit, circuiltM eorum, labor labiorum ipsornm opesubjiciens te omni humanseereaturse propter ipsum. rietfos ". Porro de hoc labore non satiabilur hojfleuscharilas est ', spiritus lamen specialiter cha- mo, nisi de siliquis porcorum illa forte salietas rilatis ajipellalione significalur. Ipse est enim araor inducatur "J, quse divitem dormire non sinit. Palris et Filii.et suavitas, et unitas, etosculum, el Ubi enim copia divitiarum major exuberal, ibi amplexus, et quidquid commune amborum esse po- se gravior moleslia sollicitiidinum toiius perlest.Cumvero per gratiam Spirilus sancti anima turbaliva quietis intrudit.Rationabilisiiaqueanima, bominis Deomirabiliter et miraculoseunitur, scien- licet adsummam bcaliludinem desideranteraspiret, dum est quod idem Spiritus in illa nnione donator aliis lamen abstrahiiur, et eam qtiscdam falsse felicst, et donum propterea Paulus apostplus Spirittim cilatis imago deludil, aut verse miserise simililudo sancium inlerserit caialogo minisieriorum Dei, di- deterrel. Quis enim pauperiaiem, persecutionem, eens : ln castilate, in scienlia, in longanimitate, in segritttdinem non repulet magnam miserise portlosuavilqte, in Spirilu sanclo, in cliarilale non ficta, nem? Islis laiiien el vera roiscria prsecaveiur, et iti verba veritdtis, in virtuteDei '.Spiritum sanclum yerabeatiludo acquiriiur. Nimirumpauperlas regni ponit in medio quasi artificem lotiiis bonse volun- coelestisacquisiliva esl: Beati enim pauperesspirilu, tatisad Deum formanlem affectiones, dirigeniem quoniam ipsorum esl regnum cwlorum. Beali qui lu8M ° Rom. 5. «Gcn. 6. 'Uoan. 4. 8lICor. 6. 9 Sap. b. " Jud. 16. »'psat. 139. "Luc. 15. DE CHARITATE DEI ET PROXIMI. S02 k gent, esuriunt, perseculionein suslinent, quia ilti _J bore quiescunt, et qnod miserabilius est , talium saturabuntur i3; illi coiisolationem recipient, isli vana deleclalione tuinescunl. Talium Hico, gloria jam cceleste regnum adepti sunt, non solmn ad in confusione est, quorum finis interitus ", quobabendum sibi, sed et aliis conferendum. rum vita in continuo labore, quorum exiius in CAP.V. Quanla mala sint in diviliis. miseria sine fine. Quocirca nitgaloria et fallaci Ut autem de lemporalium divitiarum*el delicia- temporalium divitiarum felicitate delusi, prseterrum umbratili, el peremptoria felicitatecausaexemitse vilse fructum converlunt in niateriam lacrypli aliqua inducamus, et quod ad beatiiudinem, quoe maruiii. a chasilate est, ea liqtieal esse penitus aliena; CAP.VI. Lamenlabilis querela eorum, quia charitale vide in piiinis quanlacirca pecuniaiii molesiiaritm deviant per cupiditatem. Miseriam siquidem lalium sacra Scriptura palenJurba versetur. Pecunia cum labore acquirilur, acquisita cum timore servatur, et tandem eum do- ler exprimit ac describit: Dicenles, inqtiil, irira se lore amitlitur. Ex proventu pecunise polesl scsliraari pmnitentiam agentes, el prw anguslia spirilus cjeiniserise incremenlum; bydropici enim more, qui menles : tassati sumus in via iniquitalis et peiditioplus bibendo, plus silit, pecunise cupiditas multi- ' nis, ambulavimus vias difficiles, viam autem Doinini plicalione grandcscit. Tiinetur primo potens,,'ne. ignoravimus. Quid nobisprofuit stiperbia,el divitiaauferal, servus ne furlo subripiat. Et frequenter rum jactantia quid contulit nobis? iransierunt omnia imjilelur verbum illud Sapientis, utsint divilim con- velut umbra, el tanquam nunlius prwcurrens, tanservalm in malutn domini sui '*. Melius est ergo pau- quam navis quce prmteril flucluantes aquas, cujus, cum iransit, non est vestigium invenire; ila et nos peri, quia nec meluit polenlem, nec proditorem formidataut furcm. Pauper canlat, dives plorat. naii conlinuo desivimus esse, el viriutis quidem nullum signum valuimus ostendere; in ntalignitale noNam juxta criticum: slra consumpli sttmus. Talia dixerunt in inferno qui Ptoratur laerymis amissa pecunia veris 1". Pauperi, cui Christus sufflcit, nihil deficit. Dives peccaverunt, quoniam spes impii lanquam lanugo cst, auletn, quanto plura possidel, pluribus eget, nec quw a vento tollilur; el lanquam spuma gracilis, quse a procella dispergitur; et lanquam fumus, qui a venlo in divitiis unquam iuvenit copiam quam inquirit. Verbum Salomonis est : Avarus non saiiabitur pe- diffusus esl, el tanquam memoria hospitis unus diei cunia, el qui amat divilias fruclum non capiet ex eis prwlereuniis ". CAP.VII. Quol mala sint in voiuplale carnis. ". Circumspecte dictum esl, "Eccle 5. 15Juv. sal. 13. 16 Eccle. 5. * rhil. 5. » Sap. 5. " 1 Tim. 6. 18Habac 2. 19Maiih. 6. «•'Ibic'. 901 PETRI RLESENSIS OPUSCULA. 91)4 . quibusdam virtutum legumenlis obpallient, et fre- A aurium csclerorumque sensuum non esl beatitutio quenier ad humanos aspeclus quadam exlolleiilia vel requics, neque in his quse perlinent ad delicias jactanlise intumescant, mens hujus turpiiudinis vitse hujus ambiliosum honorem, aut potenlise doiniconscia tanttim prima fronte prseferl suse aclionis naiura. Veniat igitur re.x ditissimus, potenlissimus, horrorem, ut non solum ea hora, qua ipsius caro delicalissinyis, et tamen sapienlissimus, Salomon perniciosavoluptalepraeslringitur, sed etiam quan- scilicet et quid de fine lalium j'udicet, videamus. do attdit aliquos loquentes de turpiludiue stia, ru- Dixi, inquil, in corde meo: Vadam et affluamdetibore perfundilur, absemiam caplat, el immundi ciis, el fruar bonis »». Et infra : /Edificuvi domos et operis recordatione torqtielur. Eapropter hic sem- ; pianlavi vineas, feci horlos et pomaria, et conseviea per latebras quserit, et quia male agit, odit lucem. cuncli generis atbotibus »°.El multa similia proseSed in latebrosis absconditus non poleril tremen- quendo adjecil: Possedi servos, et ancillas, et fatnidum judicem declinare non solummodo corportim, liam multam nimis, coacervavimihi argentum ei aused et cordium secreia videnlem. Nec illud est si- rum, substantias regum el provinciarum31.Et addeiis de voluotale aurium : Feci mihi cantatotet et canlentio transeundum, quod omnium Creator gcnitalia tatrices »».Post pauca subjecil: Quidquid desidetamembra tanta obscenilate damnavit, ut ei patcrna ' vetunl oculi malediciio et perpeiua servilus sit inflicta »», qui mei, non negavi eis, nec ptohibui cot eadem inpatre reverenteroperire contempsit. Sa»e meum, quin omni voluplatefruerelur,et oblectarelsein cum hodie circumquaque crux Chrisli triumphel hts quwparaveram mihi »». Quid.quoeso, delicatius, potissima luxurise debellatrix, absurdissimum est, quidve jucundius? Sed altende quia nil vanius, nil quod plurimi professores fllii D. Virginis quasi ju- mutabilius. Continuat eniro Salomon et subjungit: menla in suis stercoribus compulrescunt »*. Bibunt Oumque convertissem me, inquil, acl cttncta opera urinain peccatorum suorum, versanlur in abomiua- mea, in quibus fruslra sudaveram, vidi in omnibus et tionibus suis , et donee iram Dei senlianl improvi- vtxnitalem afjliclionem spiritus, et nihil permanere sam, ignem, qui j'am succensus est in furoreejus, sub sole *'*.Senlentiam quidem generalem prsemisenon cogitant nec formidant. Porro, anlequam com- rat dicens : Vidi cuncla qum finnt sub sole, et ecce * peccalor in desideriis suis, intelligat omnia vanilat, el afflicliospirilus *>. prehendalur CAP.IX. In sola charilale tequies el pax. miser carnis immundiliam, in qua suam somniavit Habes ex verbis Salomonis vanitatem et afflictiobealiludinem fuissc, a Deo quibusdam loco pcjeme nem spirilus. Apponil Yeriias teriium, sciliccl sergravissimse irrogalara, volenle eos in hoc puniri, quod eos suse dimiseril voluptali. Verba enim Do- C[ vilulem. Omnis, inquit, qui facil peccaium,servus esl miui sunl in Psalmista : Et non audivit populus peccati »». Conjungantur ergo hsec ina : Vanilas, meus vocetn meam, et Israel non intendit mihi. Et serviius ei afflictiospiriius»'. Ubi ergo requies, ibi dimisi eos secundum desiderium cordis eorum, ibunt Sabbalum. Nonne verbum legis est: Nullum servile in adinventionibus suis **. Aposlolus quoque de his oput facielis in eo »8? Quis esl, qui peccatum non qui mutaverunt gloriam Dei in idololalrise cultum, fecil? Quis estergo qtiinon silservus peccati?Dicit terribililer loquens dicil: Tradidit eps Deusin de- rex David : Ecce in iniquitatibus conceptustum, et in sideria cordis eorum in immunditiam, ut contumeliis peccalisconcepit me mater mea »'. Si dixerimus, inafficianl corpora sua in semetipsis "*, non quod quil Joannes, quod peccatum non habemut, twsmetDeus sit incenlor mali; sed quod sentiant immis- ipsos seducimus, etverilasih nobis non est *».Quis siones per angelos malos a gratia derelicti. De in- ergo nos liberabita jugo veteri et servitute peccali ? cestuosis, et his, quorum peccala in Sodomis Deus llle de quo Veritas in Evangelio dicit : Si fitiut vos corporali ler igne et sulphure condemnavit »', ut liberaverit, vere vos liberi eritis **, Ipse ad Sabbatum innoiesceret abominatio iniquitatis, ex fetore et nos invilans: Venite, iiiquit,'. Sabhatiz.it gaudebo,et Expressa igitur congruse collalionis imagine, sicJudseus,qtii.ilegit Deum sex diebus operatum fuisse, el quasi labore operis faligalum di'e seplimo quie- nt sex diebus, ila sex virtutibus clrca pise inlenvisse B Sane non laboravit operando Crealor, sed lionis opera exercemur, ul posl sanclarum vicissi1. tudines aclionum in tranquillo charitatis, quasi in dixit, et facta sunt otnnia pro beneplacito suo; seterna vero menlis Sabbalo respiremus. Quocirca fidem mandavit, et creatasuntuniversa.Summaet essentia Deus nnllins indigens, plene sibi stifflciens, ponamus diem primum, quo fldeles ab infidelibus in sua tranquillissima charitate indeclinabililer et qnasi lnx ex tenebris separanlur. Spes eliam vicem immutabililer manens ct mulabilia operans, re- secundae diei oblineat, per qtiam hi, quorum conquiescit in se vivens, beatorum pax et irideficiens versatio est in cmlis "', discernuntur ab aliis, qni quies. Quocirca, sicut in successione dierum mane terrena sapiunt, et liquescentes in seipsis detabuntur et eflluunt. Temperaniia quasi dies lerlius illtielvespere vicissim varianlium creatura mutahililas ' designalur; sic el in Deo, cui nihil advenit, niliU cescat, in quo membra noslra morlificantes super prseterit aut succedit, seierna tranquillitas ipsius et lerram, carnalis concupiscentise fluxum, qnasi quieia selernitas intimatur. Notandum vero quod aquas amarissimas cerlis continenlise limitRuis opcribus Dei senarius, scplenarius numerus divinse coarclamus, ut terra nostri cordis appareat, et siquieti ascribitur. Nimirttm, senarius numerus per- liens fontem viloe, virtulum flores fruclusque profectus est conslans ex parlibus suis. Si enim con- ducat. Prudenlia quasi dies quartus faciat scienliae nexeris nnum, duo, tria, perfectum habessenarium, lumen erumpere, ut inter facienda el non facienda qui Dei operibus specialiter est assignatus, ut in discernens dividat injer diem et noclem, quatenus liorum universiiate, nihil supcrfluum, nihil recipias sapientise lumen, velut solis splendor , effulgeat. imperfeclum. Magnsequidem excellenlise dies est, Lux vero scientise spirilualis in quibusdatn crescit, in quo prima lux Deo jubente resplendnii, nec me- et in quibusdam deflcit, quasi lunse lux minor apdiocris praerogativse dies est, in quo Deus supe- pareat. Exemplo etiam prsecedenlium Patrum quasi riores aquas ab inferioribus flrmamenfo mediante slellse inler dies et annosmensesque distinguunt : divisit; nec minoris esse arbitror dighilatis diem, quid videlicet distet inter eos, qui anle legem, et jn qua, aqnis in unum congregalis, a Deo arida Q eos qui sub lege, vel qui sub gratia profecerunt: vestita est herbis et arboribus decorata, venustata quse cseremonise, quse prsccepla, quse judicia, quse floiibns et fructibus fccundata **. Nec est dies ille promisfa sub quo intellectu nostrse salutis converepuiandtis inferior, in quo Deus ccelum suisluminiant. Forliludo autem sit dies quinlus, perquem naribus adornavil, et juxta temporum successus in hoc mari magno el spalioso quasi pisces spirisignorumque vices excursum totius anni disposuit. Uiales procellosa flucluum volumina toleremus, Sed nec ille dies alienus a laude esl, in quo Deus cohibeamus linguse lubricum sub censura silentii, parlem animantium in aquis, partem in aere collo- et quasi volatilia pennata, nunc ad ccelestia erigacavit.Abistorum eminentia et privilegio non dege- mur, nnnc autem condescendenles operibus misenerat dies.sextus, in quo ad imaginem suam Deus ricordise, fruclus operum bonorum sub Dei beneplasmavit hominem, et viiam inspirans ipsum ani- diclione reddamus. Constitualur denique justitia manliiim universilati prsefecit. Porro diei septimi dics sexlns, per quem ad divinam imaginem reforprseeminenlia omnihus atitecellit. ln quo nullius rei maii beslialibus desideriis viliisque replilibus impecreatio, sed bmnitim creaturarum perfectio et diei rantes, corpus spirilui, spiritum Deo subjiciamus, requies commendatur. De singulis diebus scriptum et sic utrique quod suum est, tribuatur. Et notanest : Factum est vespere et manedies unus, aut se- ^ dum quod Dominus non besliis, non jnmentis, non cundus, et deinceps *3. At diei septimo non mane reptilibus, sed hominibus et avibus atqne piscibus aulvespere, non inilitim atil finis ascribilur. Dics benedicit; homini auiem jumenta et beslisc subjienim requietionis Chrisli immutabilis et ociernus. ciuntur. His enim qui in se Dei praesenlant imagiMulua siquidem Palris filiique dileclio, suavissinitis nem, j*uraenta, id esl corpora nostra subjiciuntur, amplexus, amborum charilas scilicet, qtia Pater in et besiise, id est nequiiise spiritual.es, de quibus Filio et Filius in Patre, ipsa est eorum jucundis- Propheta precalur : Ne tradas bestiis animas confisima qtiies, indivisibilis unitas, paximperturbabilis, tentittm libiBS.Et Dominus per alium prophetam : oelenia iranqiiillilas, Spirilus sanclus, qui ab utro- Auferam, inquit, malas beslias >' de terra veslra, et que procedit, quod insinuans Filius Dei: Ego, in- dormire vos faciam fiducialiier. Hcec esl dormitio quil, Pnlris mei mandata servavi, et maneo in ejus septimse diei tranqttillissima dies. Dies enim septidileclione •*. Et rursum : Ego et Pater tinuin su- mtisesl charitas, dies Sabbati, dies reauietioijis. •Habac. 3. 81Gen. 2. « Psal. 75. " Lcv. 2l3. »»Gcn.l passim. «»Ibid. «"Joan.lo. «»Joan. 10. »6Matih. 3. «'Phil. S, 910 DE CHARITATE DEl ET PROXIMI. ^ jucunditalis et pacis, per quam homo securissime J- liomo magis appetil sanum esse menle. quam carne. dicil: ln pace in id ipsum dormiam el reqniescam 6». Sit ergo primum Sabbalum horainis dileclio sui, secundum dilectio proximi, Subbatum Sabbalorum Ipsa est omnium viriiiium consummatio.sanciarum animarum suavis refeclio , Iranqiiillissima mentis dileclio Dei. In dilalatione, seu distinciione est feriatio. Ipsa esl septimns dies, in quaraannaccequsedam earumdem admiranda connexio, ita ut leste nos reficit; ipsa est mensis seplimus, in qtio singulse in omnibus et omnes iuveniaiitur in sinpostdiluvium lenialionum irruentium cordis arca gulis, ut omnes habeantur in una, nec una sine suavissime requiescit; ipsa est illud Sabbalum» omuibus habealur. Nimirum iieino se diligit, nisi quod Isaias propheta describens : Et erit, inquit, diligal Deum et proximum; nec proximnm diligere Sabbalum ex Sabbalo , mensis ex mense 61, ul post polest ut se, nisi diligat se ipsum. Item Deuni non septies seplimum annum annits .jubileus incipial, amare omnino convincitur, a quo proximus non annus placabilis Domino, in quo sua singulis resti- amalnr. Qui enim non diligil fratrem suum quem tualur haereditas, plena jucunditatis, anliqua pos- videt, quomodo potest Deum diligere quem non videl6»? sessioet aelerna Iibertas. Hic lacie reficimurab ube- Quia ergo Deus propler se diligitur, si propler ribus consolalionis ejus. Et cum avulsi fuerimus a Deum diligil se homo aut proximum, patel quod lacle, epulabimur ab introitu gloriae ejus, et imple- ejus dileclio est aliarum dilectionum qusedam vitalis essenlia, quae et in se vivit, el viyendi causam bitur quod Dominus in Isaia promittit : Ecce, inqttit, ego creo Jerusalem exsultaiionem , et populum dttobus aliisadministral. Qnidam diliguntse propter ejut gaudiutn, et exsultabo in Jerusalem, et gaudebo se, ei hoc non esl diligere, sed odio habere se. in populo meo, et non audietur in ea ultra vox flelus Qui cliligil,inquit, iniquilatetn,\odit animam suam •». el vox clamoris 6». Domine Deus, quandiu prolon- De talibus quidem inquit Apostolus : Erunt in nocissitnis diebus homines sese amantes, cupidi, sugabilur jubileus, quando prsevehiet me misericordia lua ? lnterim comedam panem meum in sudore vul- perbi, non obedientes, non continentes '", et his silus riiei •», elcum lacrythis in mensura, donec vi- milia, ex quibus convincitur manifesle, quod non numdeiurmcerenlibiis, et sicera his, qui amaro ipsi a se propter Christum, sed propter vanitatem sunt animo •*, el tota deliciis illis absorbeaiur ani- sscculi diligunlur. ma mea, quarum primilias jam degusto. CAP. XV. De Sabbalo hominis in sut dileclione. CAP.XIV. Quod triplex Sabbalum habet liomo in Ut ergo homo se diligat, in ipso Dei dilectio in^ dilectione Dei et proximi et dileciione sui. C choatur; ul diligal proximum, capacior qnidani Erit, inquit, mensis ex mense , Sabbalum ex Sab- sinus affectionis . oppanditur. Yerum ubi diviniis ille ignis medullitus incalescens caeleras dilectiones balo **. In Yeteri siquidem Teslamenlo assignalur triplex disiinclio Sabbalorum. Primum Sabbalum ijuasi quasdam sui scinlillulas in sui pleniludinem dicilur seplimus dies; secundum, septimus aunus; trahit, omnes animi molus absorbet in desiderio tertium, annus qui seqitiiur post septies septera illius sublimis et ineffabilis boni; et sic nec homo a se, necproximus diligelur, nisi quantum uterque annos, id est quinquagesimus annus. Esl itaque affectus deficiens a se lolus transfertur in Deum. primum Sabbalum dierum, secundtim annorum, terlium Sabbatorum Sabbalum : ita utin unitate Agiiur auiem ineffabili dispensationis artificio, ut septenarius concludalur, qui ab unitale progrediens iicet hi tres amores semper in simul babeantur, in unitate perfieilur. Omne siquidem opus ab unius non semper lamen apqualiter sentiuntur; sed quanDei ftde sorliturinitium, et septenario sancti Spidoque mentis illa jucunda suavitas ex propria? conritus mnnere increnientum suscipiens ad eum, qui scientise puritaleprocedit, quandoque ex bono provere unus est, imo quse vera unilas, revertitur, in ximi recipit congratulationis effectum; quandoqtie conlemplando, in desiderio el exsullalione aspirat cujus rei figura arcae fabrica in uno cubito consummalur. Et notandum quod in cbarilale hac tri- D in Deum. Quemadmodum quispiam diversas aroplex Sabbatum, si velis diligentius advertere, in- matum cellulas ingrediens, minc islarum, nunc illarum specierum redolentia jucundalur ; sic anitnus venilur. In lege duo praecepla dilectionis expressa sunl: Diliges Dominum Deum luutn ex tolo corcle diligenlis nunc intuitu sui, nunc inluilu Dei aul luo, el ex tota anima lua et ex lota mente lua, et proximi quadam iusesiimabili suavitale perfunditur. Qui ergo prius recolebat.in amaritudine animae suse proximum tuum sicul te ipsum e6. Hsec duo mandala iria esse diligenda insinuant. Non potest quis pro- dies perditos, poslquam. concupiscenlise saeculari ximum suum diligere, sicut se, nisi diligat se dedit libellum repudii et abolitione criminum iinipsum. Homoiigilur lenelur diligere Deum, et proxipetrala sepignusel arrham gralise ccelestis percemum suum sicut se ipsum. Nemo siquidem carnem pisse cognovil; dum nihi) quod ipsum accuset, aui suam odioliabuil«»; si vero diligat carnem, fortius le- Deo displicere debeat in libro conscientiae suse lenelurdiligereel tnenlem. Credosiquideinqiiod omnis gil, reliquise cogitationum diera feslum ageul ei. 909 "Psal. i. 61Isa. 66. -es Isa. 6S. °3 Gen. 3. "Ephes. 5. "IJoan. 5. 69Psal. 10. '»HTiin.3. »*Prov. 51. 6S Isa. 65 66 Deut. 6, Mallh. 22. 912 PETRIBLESENSIS OPUSCULA. m Cum enim immunis ab exteriori lumultu se inlra i { modum enim ex mullis diebus annus efficiltir, ila ex mtiltis animabus unum cor el una anima charicontemplationis arcana receperil, cum circumslrepemium. sollicitudinum turbis oslium mentis oc- tatis igne conflalur. Sex autem annos, qui praecedunt hoc Sabbaium,possiimtis inlelligere sex genera cluserit, cum inlerius conscienlise ihesauroS inspexerit.non inveniens ordinaium aliquid aui iueptum, hominum, in quorum dileclione pro natura sui vel vel rationi adversum, sed omnia pacifica et jucnndermittat, lesiis esl htijus secundi Sabbati coniisagenam concludimus, nihil aliud superest, nisi ut imus feriator Aposlolus dicens: Non adulterabis, D illius veri Sabbati requie perfruamur. Eorum enim. non furtutn facies, non falsum testimonium dices''i; qui foris sunt, genlilium videlicet ac Judseorum, et si quod est aliud mandalum, in hoc verbo instauschismalicorum et etiam hserelicorum, necesse est ratur : Diliges proximum tuum sicut te ipsum ". Da- ul ignorantiam doleamus, compaliamur infirmilali, vid dulcedinis hujus stiavitate affectus, et ex tanla duritiam defleamus, per compassionis affeeium sucrnentiuni unione in vocem jubilationis erumpens: currentes eis orationum suffragio, ut etipsi in odore Ecce, inqnit, quam bonum et quam jucundum habi- unguentorum nostrorum currant in Chrislo Jesu tare fratres in unum 73, Notandum vero quod, sicut Domino nostro. Adhuc dilatat tenlorium suum cbaritas et pallium, quod veteris Iegis temp.ore erat primo Sabbato unus dies lantummodo dedicatur, quod videlicet singulare est, qtiod in proprise con- breve, sic ampliat, sic extendit, ut duos operire sufpcientise, ctijusque tranquillitaie consislit, ila nec ficial, dum inimicum suum animae suse nova Spirijmmerito bic annus iiiteger consecratur. Quemad- tus sancli unione conglutinat. Hac diiectione homo " Exod. 20, Rom. 13. " Ibid. " Psal. 152. '* I Tim. 5. " Exod,-20. '" M?»tlh.5. " Ibid, -.* ?«psai. m, 914 DE CHARSTATEDEI ET PROXIMI. £13 Dei filins efflcitnr, ac divinoe honilatis imago ple- i rnane, o dies, qtiaa melior es in atriis Domini super i.issime reparatur. Diligite, inquit Domintis, inimicos millia. 0 splendor lticis et ardor charilalis, quse investrot, benefacite his qui oderunt vot, et orate pro flammat angelos et illustrat interiora sanclorum. calumnianlibus vos, vt sitis filii Patris veslri qui in 0 praclara solemnilas, o j'ucunda patisalio et Sabcmlis est'». Haec dileclio, dum inimicum simplici batum delicatum; o Sabbatum gloriosum I El quae oculo intuelur, securissime dicere potesl: Dimilte gloria delicatior aut desiderabilior potest esse, nobis, sicut et nos dimittimus 80. Ila dimillilur qui quam Deo mediillitus inhserere el jaclare in eum dimiiiit. Sic lilius Dei, sic hacres Dei et Christi co- omnes cogitalus el affeclus stios, atqtie de dilectione hseres efficitur.Aiiende, homo, quam securum, quam ipsins colligere tanlse certiludinis fructus, ut de saItue animse suse, de consortio angelorum atqtie de dulce sit, quam juctindum inimicis compati, injuriis non moveri, eum amare pro Christo, a quo me sen- illa interminabili exsultalione, quse diligentibus lio non amari,eleam affectionem gerere erga ipsum, Deum procparata est, eum nullatenus oporteat hoequam indulgentissimus pater erga charissimum sibi sitare: Proplerea ibant aposloti gtiudenles a conspectu filium phrenesi laboranlem, ut, qtio majores ah eo concilii8». Andreas glorians et exsultans currebat irrogantur injuriae, propensiore erga eum ferveat ad crucem. Pattlus igilur perfiisus lanii gaudii suaI viiate dicebat: Absit ntihi gloriari nisiin cruceDocharitale.' ntini nostri Jesu Chrisli 33! Et de Chrisli retribuCAP.XVII. De tertio Sabbato in dilectione Dei. Verum omne Sabbaium habet sex prseambulos lione securus : Scio, inquit, cui credidi, et cerius dies, in qttibns cceleste manna colligimus, ul in illa sum,quiapolens est depositum menm servare in illitm diem justus judex*'*. Expertus, quod dileclio Dei praeclara solemnilale, quae in Dei dilectione celeesset tam jucundae securitaiis causa efficiens : Scio, branda est, sugamus lac ab uberibus consolalionis cjus, ei inter duas sortes, inter ubera sponsi, inler inquit, et cerlus sum quod neque mors, neque vita, sinistram et dexteram per viscera misericordiae neque gladius, neque angelus, neque potestatss, neque Dei nostri bealissime qiiicscamns. Isli sex dies sunt, aliqua alia creatura polerit me separare a chariChristi conceptio, nativitas, prsedicatio, passio, re- late, qum esl in Christo Jesu *". Moyses innixus lam surrectio, ascensio. Istis sex diebus operatus est solidse charilati prseelegil deleri de libro quem scriDominus saltiiem in medio terrse, et reqtiie.scens ab pserat Dominus 8', quam sustineal populum sibi omni opere quod patrarat 81,sedensque in gloria creditum divina indignatione deleri. Hac inexpugnaDei Patris ad illud Sabbalum, quod est in illius di- bili arce munilus Ezechiel 8' in Chaldeam, Jcremias 8»in ^Egyptum fretus in istius tuitione dcscenlectione celeberrimum , misericorditer nos invitat. 0 bone Jesu.obenigne, o amabilis,o suavis.o dulcis, dit. Job »9 frater draconum per hanc sine periculi o amor Deus, ocharilasDeus. Quid dulcius-, qnid sua- suspicione faclus esl, et socius sirulbionum. Paulus sub tam certa securilate non metuit anathema fieri vius, quidamabiliusquara vacareet videre,quanliim nos amaveris, quam pie, qjiam misericordiler incona Chrislo pro fralribus suis ". David sub islius umbra securus per umbram morlis incedere non vereceptione et nativitale lua te dignalus' es exinanire usqiie ad infirmitates infanlilis nalurse, quam beni- tur ". Cum enim Deus sit charitas »', scit quod ubi gne, quaro diligenler nos viam vitae verbo el exem- est charilas, ibi est Deus. Si ambulavero, inqtiit, i« plo docueris. Quanta dignaiione te pro nobis morli medio umbrm mortis, non timebo mala, quoniam tu obluleris, quomodo resurgens in gloriam tnam na- mecum es»». Infelix ego dilexi hactenus mundum, inram reparaveris humanam, et ascendens in cce- luamque dilectionem, Deus, amori mundano postlum eam in tbrono majestatis luse collocaveris glo- babui. Nunc e diverso facias sccundum divilias miriosam. Quid felicius, qtiid jticunditis Sabbalo illius sericordia? tuse, ut te diligam, mimduraque et omnia, atiimae, qtice contemplalione etdilectione Dominura quae in eo sunt prse tua dileclione contemnam, facotiipreliendens, et quasdam 'Jivinaesuavitalis expe- slidial anima mea in desiderio lui, Deus, ccelum et rienlias in se formans inxstimabili gaudio sanctse r lerram, el omnia qua? in eis sunt. Quid enim milti frnilionis afficitur, dum a se peregrinans jam in est in ccelo, et a le quid volui super terram ? Deus coelis babitat, et in memoriam abundantiae suavitacordis mei el pars mea Deus in wlernum 95*.Deficiat tis Dei exsullal et jubilat. 0 quies pacifica, o Sab- in amore tuo el liquescat anima mea, ul in defibalum delicatum, o dnlcedo cbarilatis, quse animam ciendo ex me spiritum meum »* psallam el cantem diligentem Deum usque in altissima ejus magnalia tui amoris delicias, el divitias chariiatis illius, per provehil, proveciamque inler voluptates aeternas quam torrciiles voluplatis seternse potanlur, quorum requiescere facit. Feriatione hujus Sabbali totus affeclio prorsus a lua dilectione ahsorpla est. Sicul homo inlerior bilarescit, ejus intelligentia serenaenim ferrum ignitum in quamdam ignis essentiara .tur, affectiones dulcescttnt, et sancta desideria in transit, et gultula aquse, si pleno vini dolio sit inDeo quadam fruitione felicissima resolvuntur. 0 fusa, sua insipidilate deposila esscwliam substanlise » Matih. o » Matth. 6 81 Gen. 2. 8» Act. o. « Gal. 6. »* II Tim. 2. s8 ftom. 8. " Exod. 32. "Rom. 9. S1 1 Reg. 27. '« 1 Joan. 4. " Psal. 22. _'»* Psal.72. '* P6aU14i ^aI?-.?°- 913 PETRI BLESENSIS OPUSCULA: 916 melioris assumit, sicttt aer so.ari splendore perfusus A rum jusltis injuste occiditnr, quia quod suum non tolus esl splendor; sic spirilus liorainis divino amore erat usurpasse conviclus est, ea, quam habebat affectus lotns esl amor. Quocirca, qui Deum dili- jtire, potestale privatur. In tam exuberanli benefigit, sibi morlnus et soli Deo vivens quodammodo, cio, in tanlo cumulo graliarum, quo le largilio diul ila dixerim, consubstantiat se dilecto. Si enim vina quasi obruit et confundil, vide ne ingrata sis. anima Jonalhaecongluiinata est animoe David"', aut Ingraliludo peremptoria est salutis, ipsa est flalus si is, qui adltmret Deo,unusspiritus cum eo efficilur", aspidis, virus animi, uredo virlulum, ventus peslinon absimili unionis judicio quodam genere coes- lens et aura corrumpcns, slillicidia pielatis, rorein sendi tola in Deum Iransit affectio, in qua sine al- gratiae et misericordiae fluenta desiccans. terius desiderii exceptione tota in se collecla trans- CAP. XIX. Adhuc improperat animm beneficia Dei, in Deum omnium desiderabilium plenitudo. fertur ut grata sit Deo. . Adhuc dico, nihil est enim satis dictum quod Diliget lamen anima perfectius, cum introducelur in gatiditim domini sui", in amplexus sponsi, om- semper est dicendum, alque recordalione continua iiiumqiie jnstorum beatiiudinem suam faciet com- replicandum. Eras illi gravissimo creditori angelo munione charilatis : beneficio cujus omnia in onini- Satanae velul cuidam immanissimo exactori, tot de^ bitis bus erit Deus **. quot peccatis vinculo chirographi obligata, nec solvendo eras. Dei autem Filius nonquse rapuerai, CAP, XVIII. Aposlrophe vet exhortatio ul diligatur Deus. sed quae raptteras, jjro te solvit, et, quod dignatioAudile, cmli,et auribus percipe, lerra ",quanlum nis propensioris et gratise uberioris erat; non deniagnilicaverit Deus nobiscum misericordiam suam. legavit alium debitorem, sed dedit animam suam in El quis abyssum lam ineffabilis graliae considera- causam soluli. Cumque ille angelus transfuga et vit? Quis de lonte lanise dulcedinis guslavii, et non emansor le in deteslabilem peleret ancillaium, amavil? Nonne subjecta Deo eris, anima mea i0" ? Chrislus Iilem contra te propositam suam fecit. quare non effundis affeclus universos in Deiim, Poslque diversas producliones testium legis, oraquos dirigis ad vanitates et insanias falsas' ? Quare culorum, prophelarum, signorum, landem proprium tristises, anima mea, et quare contutbas me ' ? Nun- sanguinem allegavit, obtinuit allegalio illa tuaesenquid non esl libi consiliarius, aut salvator? Nttn- tcnliam liberlalis. Super calculo sententiali scriplse quid tesina non est in Galaad, aut medicus non est sunt litlerae in membrana corporis crucifixi et conibi»? Reverlere, reverlete Sunamiiis *,'reveriere ad firmalse osctilo misericordiae et veritatis, j"ustiiiseet Dominum Deum tuutn *, divisa mea, dilacerata mea, C pacis obvianlium sibi'. Denique impressum esl sijierdJia mea, sed Chrisli suscilata, Chrisli "redempia gillum, plaga scilicet lateris, quam in prelium repassione? Cur, quseso, diligis aliud prseier illum, dempiionis noslrse elplacalionem contiiiuamjugiter qui tam benigne lam misericorditer a lot miseriis exbibet ante oculos Patris. Adhuc exslal litultis le redemit? Jugi scrutinio et assidua meditatione causse inscriptus in tanlaij charilatis memoriaw. revolve, qualiter unigenilus Dei Palris, cum esset Sciasque quod si le ingratam invenerit, nec velle splendor glorim el figura subslantim ejus », post ex- tanto uli beneficio, exigel a le districlissime morinanitionem usque ad formam servi', post famem, tem suam, vereorque ne quandoque indignaniispost silira, post lassitudinem, post Iacrymas, posi sime libi dicat : Tolle manum luam et milte ki vincuia, posi ilagella, post fel, post acetum, post Jatus meura dextrum, mitle digitos tuos in fixuras coronani spineam, post clavos, post et lanceam pro clavorum, el vide quanta pro te passus sum. 0 insalute tua, inler duos lalrones quandoque in cruca graia et crudelis impietas, nonue putas Deum de pendebal ". Crucis. equidem comua in manibus collatis libi divitiis pcenitere, si ea viderit per inejus, ac de illis pius ille Samarilanus tuis vulneri- gratitudinem per.iisse? Propterea oratio nostra saepe bus vinum et oleum infundebat °. Porro autem erat repellitur, et hoc ipsum pia disper.salione fieri exiibi abscondila ejus forlitudo, et in amariludine P slimo, ne qui de praeacceptis beneficiis ingrati fuimorlis dulcedo ipsius. Oquam magna multiludo dui- mus, ex nova largiiione ccclcstium munerum gracedinis lum, Domine, quam abscondisli timentibus viore culpa ingratitudinis oneremur. Cum enim te 10.Teslimonio Isaise :; Vere Deus absconditus tu Deus beneficium perdilura reputel, quod non proes, Rex Israel salvaior il. Moriebalur Salvator tuus, sequilur aclio gratiarum, nobis expedit non exauanima mea, ut te vivificarel, afflxus erat cruci, ut diri polius quam ad cumulum damnalionis nostrae iniquitales luas propriis manibus cruci affigeret; ingralitudiuis ni-ateriam obtinere quod pelimus. manus elevabat adPatrem in sacrificium vesperliQua ergo praesumptione non diliges illum, qui le ntiro, ut te ad amplexus amicabiles invilaret; vi- non diligenlem dilexit, qui te peccatricem non delamqne suam, quse in nullo morti eratobnoxia, pro spexit? Vide, quaeso, qua compensatione, quo mele ad morlem oblulit, ut, dum a principe tenebrarito summse el aelernserespondeas Trinilali. Tradis» Isa. 1. »« Psal. 61. » Psal.39. '.»' Malth. 25. os Ephes. 4. 18. 90lCor.6. 'IRcg. »Psal.4l.• ' Jer. 8. * Ganl. 6. s Eccli. 17. « Hebr. 1. ' Phil. 2. » Mallli. 27. ' Luc. 10. " Psal. 30. " Isa. 45. DE CHARITATE DEI ET PROXIMI. 918 917 dit propter tc Paler Unigenilum suum rnorli. Tradi- A signaculum liiuni et imaginem tuam, el nt expressior in te forma lui Creatoris appareat, ei qui chadil et Filius se ipsum, pro tua salute in mortem. Datus est denique tibi Spirittts sancltis, altestar.te rilas esl, le Dde et charitate conforma, et in maApostolo,' <7«ia charitas Dei diffusa esl in cordibus leriam graliarum benelicium ejus jugi meditatione noslris per Spiritum sanctum qtti datns esl nobis ". recogita. Amator luus ad hoc exhortatione prophetica te invilavit : Pone me memoriale tnum in corde Sic amat nos Patcr, amat Filius, amat Spirilus sanclns, amat nos Trinilas tota Deus. Amat nos et brachio", id cst in corde et corpore, ui deposita Deus setemus, omnipotens et inimensus, cujus imagine terreni hominis, ccelestis imaginem porles, magnitudinis non est finis **, cujus sapienlim non est attendens divinse dilectionis argumenla, qusc refelli a non possunt: pone me super cor luum, ul fidei sinumerusl\ cujns pax exsuperat omnem sensum 1B, gnaculum, ul amoris exemplum ls. Tale signaculum quo et in quo universa sunt visibilia et invisibilia, ccelestia et lerrena 16. Sane, cum diligis, facis hoc anle proevaricationem suam se angelus aposlala exex debito; si te diligit, facit hoc ipse gratttito. 'At- primebat lestimonio Ezechielis dicentis : Tu signaiende celsitudinera coeli et magniludinem firma- culum simiiitudinis, plenus sapienlia et perfeclus demenii, et modicum in locis paluslribus lutum, talis cote ". Angelus ^iquidem in sua creatione tanta est adhuc insestimabiliter dispar comparalio lui ad Deo conformitale cst unitus, ul esset polius signaDeum, sicul luli ad ccelum. Quid enim collalio lui culum similiiudinis, quam simile vel signalum. De ad ineifabilera , ad incomprehensibilem, ad incom- sigillo quippe lalis simililudo imaginaliter exprimitur, qualis in codem sigillo essentialiter habelur, et parabilem ? nihil ei ad mensuram meriti relribuere posses, si in relributionem ebrum, quae pro le sus- hoc homini compelit. Angelus vero pro sua subtilitinuit, te millies mille annis et gebennali incendio tate naturseDeo expressiori similitudine adhserebat, cruciarcs. quia lotus et tantummodo spiritus erat. Nos vero CAP. XX. Quod elegantius el plenius diligat nos luteo carcere inclusos, et in habilatione terrena Deus, quam nos ipsum. depressos, charitas ad dignilalis angclicse slalum Omnia quidem quae in Deo stint inaestimabiliter reparat; etlicet corpus quod corrumpilur aggrayet excellentiora sunt his quse nostra sunt; ipse enim animara, et deprimat lerrena inhabilatio sensum diligitut charitas, judicat ut sequilas, disponit ut multa cogitantem; lamen peccalo deformalos nesapientia, revelat ut lux, niiserelur ut pielas, scit vum diligendi mandatum ad Dei simililudinem nos , in quibus obedienlia ad obcdienduir., ut omnes sensus et affectiones suas coinmendaliir; non agil perperam, qiiia nibil conlra impendat observanliae mandator-um coelestiiim ohc- conscienliam suam facil, tion inflatur beneficiis dire. Siquidem Deo obedire, est voluntali ejns per Dei, non est ambiliosa, quia omnem respuil domiomnia consenlire, el sic obediendo vivere, quia vita natum; non quwrit qum stta sitnt, sed quse.Chrisii est in voluntate ejus '". Cum auiem volunlas Dei vel sui proximi, imo etiam ablala non repetit; no» exprimalur in mandaiis ipsius, nec Deum quis pol- irriialur, ad iracundiam subaudi; noh cogilat ntacstdiligere, nisi ejus diligat inandala. Est dehique lum, ut nialum pro malo refundat; non gaudel suprobatio dilectionis ex mandatis Dej, si in eis me- D per iniquitate, subinlellige alteiins, ej'us enim inidilemur, si secundum ea operemur, si in eorum quitas nnlla esi; omniu sufferl palienlcr, omnia exercitatione versemur. Qnod insinuans Propbela : credit, omniasperal dicta v.el promissa a Deo, ontnia Mediiabor, inquil, in maudatis tuis, quw dilexi 91, susiinel(obcdiendo liumiliter. Qui ergo ex charitale ecce sollicila meditalio. Et levavi manus meas ad obedit, legem mandalorum Dei aditnplet; quam sine charitate alias omnino implere non tnandala lua, quw diiexi 92; ecce diligens operalio. potest, idco est finis legis, mandatorum impleiio et lermiEl exerceborin juslificaiionibus luis S ecce justi- ipsa 3; liciins exercilalio. De meditaiione scriplum est : nus perfectse consummaiioiiis jux!a iilud : Omnis Quod prmcepit tibi Deus, Itoc cogila semper '*. Cogi- consummaiionis vhli finem, latum hiandalumluum lettlur siqiiidem mandala Dei quam sancla, qtiam nimis*. Hwc est lestimonhtnt conscieiuim noslrm 3, 81Psal. 105. Psnl. 91. 82 Prov. 1. fi»Psal. 88. s*Dan. 3. 8;* Psal. 110. 8SPsal. 96. 86 Rom. S. ss Psal. 18. 89 Hebr. 10. 90Psal. 29. 91 Psal. 118- 9a Ibid. 9» Ibid. n Eccli. 5. «'Psal.118. 99 Exod. 20. •"> 1 Cor. 15. «'Ibid. 9»*Psal. 110. 95PsaI 93. »» Joan. 14. 97Ibid. »8Jac. 2 M'sai. 118. 3llCor. 1. SO PATKOX.. CCVII. PETRI BLESENSI3 OPUSCULA. 931 952 bsoc esl gloria nobis eveniens a Spirilu verilaiis. A pterea, qtiia de feliciiate proximi tanlum gaudebis, Spiriitis enim veritalis perhibet testimonium spirilui quantiim de propria, recle subj"ungilur: Diliges noslro *, quotl filii Dei sumus regenerali in spem proximum luum sicul le ipsum ". Duo ergo nobis viiae per resurreciionem Jesu Ghristi ex morluis; diligenda suni ad fruendum, Deus et proximus, disquam regeiieraiionem Jo.tnnes evangelista insi- simiiiier lamen. beus, ut eo fruamur in se ipso et nuans dicil : Scimus qnia qui natus est ex Deo non propter se ipsum ; proximus, ul ipso fruamur in peccat', qttia ceelestis generalio, innovatio scilicet Deo el propter Deum. Proprie auiem dicimur frui charitatis, eum serval, id est charitas, per quam Deo, proximo vero-improprie, licet Apostoltis ad prsevidil Deus eum fieri conformem imaginis Filii discipulum suum dical : Jta, fralet, lefruarin Dosui. Nam elsiJOavid prodilioni adullerium homici- mino '.'. Ctim anlem scriptum sit : Deutn riemo "; diumque adjeceril 6, licct seplem dseinonibtts Ma- vidit unquum '« Deus auiem, 71« lueem hablat gdalena laboraverit', licel Petrtis culpam aposta- inaccessibiletn nostris cordibus sscpe aliquanlulttm sise incurreril 8, non est lamen qui eos de manu suae lucis clementer infundit ; cumque de jllo Domini eruerei. Charitas vitse innovatio esl, per scriptnm sit : Domine, apttd le esl [ons vitw, et in quam crucifigitur el exlerminalur in nobis vettts " luinine tuo videbimus litmen"; ipse nihilominus homo, lerrenus, carnalis et animalis. Sic ambitiones estflumen, cujus impetus twtificai civitaiemDei ". et concupisceiiiise, mala opera, prava desideria Ipse per Isaiam dicil: Ecce ego dectino in vos ttt charilale omnia nova facienle evanescunt, nunc flumen pacis, et ut torrens inundans gloriw gentium auicm si qua nova crealura esl, in ipsa vetera is. Et quse esl hsec civitas, quam fluminis impetus lsetificat 19, et quse a volupiatis el glorise torrente transferunt. polalur, nisi eorum comniunio, quorum unum cor CAP. XXXII. Item de dilecitone ptoximi, et progressu et animam unam facit Deus !0, ingiutino cbaritaiis. ejus. Diliges, inquil, ptoximum tuum sicut le ipsum "? Chariias nunquam oliosa est, semper in alterum Ac si dical: Dilige consortem naturse luae, qui libi se porrigil, vel in proXimuin , vel in Deum. Naitira futurus est consors glorise meae. Dllige te ipsum in nimiriim charitatis est et amare et velle amari; altero, agnosce le in imagine mea, et propter me non ardere, sic non potesl charitas misericordiler sicut non potest age cum proximo tuo, ne tibi apud noii amare. Amor siquidem ignis est, et amare ar- me misericordiae adilum intercludas. Quocirca Deus dere esl. Jgnem, inquil Dominus, veni initterein bonorum nostrorum non indigens, nobis delegavit terram '. Ignis semper ad exleriora se porrigil, et se fralres el proxiinos nostros, quibus quasi in se crescil. Suhl eiitii- pro vicariis beneficia iacendens alia inlerius impendamus, quse si egeret lioraines araanles se, et suis servientes dcside- ejus exhibere vellemus. dem eidem Quomodo quis Deo, qui hi morlui sunt viventes. Siclit scribit Apostolus nullo riis, eget, et quem videre noh polest, impendel 10 de vidna, quaein dcllciis vivens moiiua esl. Promisericordiam, si fratri qui indiget, et quein videt, prium amorem, seU primalum, Apostolus reprehencompassionis affectum noh exhibet? Prius equidem dens : Erttnt, inquit, homines se ipsos amcinies 10, se diligebat homo propler se, et erat carnalis liic ila sollicili circa propriam curam, ut de proximi araor. Prius autera qiwd aitimate, deiride quod necessitale non curent. Dilectio sane sese transfun- spiriiuale %i'. Ideo autem est hic carnalis amor.quia dit in alium, quia esse solilaria detlignalur, cl ideo tiemocarnemsuam odiohabuil". Porro ne decselero vult commttnicari alii ne sil sola. Quia ergo illo hic amor Iatius evagaretur in malum, apponitur ci summo et beatissimo dono, cum illud oblinuerimUs, frenum lemperahiiae, et indicilur ei prsecepliiin, unusquisque pro stia capacilale Irtielur; capaciores qttalenusconsorlein nalurae suse diligai, utse ipsum. aulem erunl onines simul, quam singuli, si per se Quantum ergo volueril homo se ipsum diligat, censeaniur, procul dubio cuniulatior eril illa felici- dummodo proximtim in mensurahi ejusdem diletas. Siqtiidem plene habere quis non potest, nisi 53ctionis admillat. Exigit autera amor proximi idem 1 haberepossit in altero. Yerum habere, vel suunr velle, idem nollc. Iiem Deum diligere, Deum petere, facere boniim alierius non poterit, nisi bona allerius cl in omnibus seciindiim Deum muluis voluntatibus in eo dilexerit. Sed nec bonum in altero diliget, conseniire. nisi allerum ipse amet. Congrue igiiur secundo CAP.XXXIII. Quando ralione ptoximi debeat omnium praecepio divinse legis auctoriias nos inlbrmat: plena esse communio. Diliges, inquit, proximum luum il. Caeterum, quare Est equidem in vera proximi charitate plena Deus summa nostra bealiludo fructus est in seet in nobis, atque in proximo, ideo ipse ex lolo dili- communio. Sive enim aliquid, quod deceat comhabeal, tamen chagendus esl tibi, ul diligas eum ex toto corde luo municari, quis habcat, vel 11011 et ex tola anima tua, el ex omni virtute tua M\_Proritas illud habenti et non habenti communicat. *Joan. 1. » I Joan. 3. «HReg.il. 'Luc. 8. 8Mal.th.26/ 9 Lue. 12. " II Tim. 3. " Matth. 22. u* Marc. 12. " Ibid. 13Phil. v. 20. u II Joan. 4. 15l Tim. 6. 16Psal. 3S. " Psal. 45. "Isa. 66. , 19Psiil. 45. !0 Acl. 4. 21 Mattb. 22. sl* lCor. 15. aa Ephes. 5. 834 DE CHARITATE DEi ET PROXIMI. sanclum *1. Sic enim Dominus per Qnod enim habet, commtme facit aliis, et amal in A per Spiritum Joelcm quandoque promisit : Effundam, inquil, de aliis, quod non hr.het. In adversis etiam specialiier babel locum voluntatum communio, per quam Sj.hitu meo supet omncm carnem 3i. llujus Spirilus efficitur uter-que unitis nccessitatis; nl ciim niitis communicaiio procedit in hominum corda, ut qusc palitur, et alins condoleat. Graita siqiiidem Domi»i propria sunl unius, fiant nliis ex charitate commuttostri J-esu Chrisii el cliaritcts Dei el communicatio nia. Quod B. Petrus insinuans ail: Unnsqusque sicsancli Spirilus !S*islos muittsecommunionis affeclus ul accepislis graliam ad allertitrmn adminislranlcs operalur in nobis. Nec enim chariiassine commu- 33; si quis loqniltir, sicnt scrmones Dei; si quis ministrat-sicul ex vittuie, quam adminislral Deus, nione est, nec sine communione Spirilus' sanctus. Charitas autem diffundititr in cordibtis eleclorum ut in omnibus bonorificetur Deus. Ab boc ineffabili fonte sunimsc et individua; Trinitalis deiivalionciii per Spirittim sancium qui daltis cst eis !3. CAP.XXXIV. Qttod stttnma communiosit in S. Tri- accepil ista communio, cl in unitale Spirilus, finitale. dei, et baptisnii Ecclcsia primitiva fandaia csl, Summa quidem communio, aut potius unio in sicut Aposlolus breviter langens : Unns, inquil, sancta Trinilale esl, el ab ea quasi de fonleluminis g Spitilus, una fides, una anima, umtm baptisma s*. in homines bcnelicium commtinionis emanat. Ni- In hac attleni communicatione Spirilus, lidei et niirum non est Deus singularis, aut soliiaiius, qnia baplismi erat mulliUtdinis credcnlium cor ttnum ci trintts esl unus; nec decebat solitarium esse, aut (tritina una. Ecce iniima unio cordium et idemiias snse healiludinis consortem non habere. Cum ergo voliinlalum ; nec qaisquam eorum quw possidcbat Pater et Filius el Spirilus sanctus sint una vila, atiquid suum esse dicebat, sed erant eis otnnia nna esseniia, eorum communisesl vita, essentia, et communia; dividebalur auiem singulu ptout nnicuinattira. Est aulem vita de vila, essentia de essen- que opus erul3". Sed quid sibi volunt, tsla coinmulia, nalura de r.atura, Filius a Patre.el Spirilus nio el ista dislributio?Nam distributio rem distrisanclus ab ulroqne. Filitts vita esl,' qni dicil : Ego butam ei cui darar appropriat; communio vero, sum via, veritas et viia !*. Cumque ipse viln sil, in babere aliquid proprrum deteslatur. Porro charitas se viiam habet a Palre. Sicut, idem inqnii, Paler vitium proprietatis abliorrens, qiise dislribiiunlur babel viiam in semelipso, sic dedit et Filio vitam non vull esse propria, sed ut in rommtinicnein Iiabere ir. scmetipso. In sancla Triiiitate lanla est Iranseanl dislributa. Testimonio siquidem Apostoli : comniunio, ul sajiienlia, potenlia, aetemitas, et Divisiones graliafum sunt, cl divisiones ministraomnia quaeperiinent ad Trinitatis esseniiam sint C tionum sttnl, el divisiones operalionum stinl. Unicuitiniim, nec iili unioui prsejudicct distinctio perso- que dalur manifestalio Spiriius ad ulililatem 3*; naruin. Sic ergo'quidquid Filius habct a Patre, lo- unusquisque proprium donum habel ex Deo, atins liim hoc habet cnm Paire. Splendor enim esl glo- quidem sic, atius vero sic *'. Facit aulem charilus, riw, el figura sttbslantiw Dei **, ei imago ijisius. ul qtiod untisquisque proprium accepil, non sibi, Sicut attlcra Filius vila est a Palre, sic Spiriius sed Deo, sed proxiino acceperit, ut non suam, sed sancms vila est ab iilroque, ipse eorum amor, am- Dei gloriam, noh snam , scd uiiliiatem proximi ex borum nexns et «terna comiiiunio. Pro hac iiieffa- Dei mtinere qtiseral. Chariias cnim rion qnmril qum bili cotiimuiiione per quain Pater ei Filius el Spiri- sua sunt3S, sed qtia; Jesu Chrisii, aul in Jesti Ghritns sanctus, sunt eadem vila, eaderoque esseniia, slo proximi sui. Vides oculb fidei, quod in iila sadicit Filius ad Patreni: Puter inea omnia ttta sunt, cratissima Trinilaie una est virtus, una est essenet lua omnia mea sunl ". Iiem Joannes : Pater di- li^, quse tribtis personis- communis cst. Persona ligit Filium, el omnia dedil in manum ejus »'. enim a persona propria notatione ' discernitur, ct Rursum Veritas dicit : Paterdiligit Filium,el omnia beneficium communionis, aul potius unionis impcndemonslral ei quw ipse facit 2S. > dil, quod solus Paler esl Paler, vel solus Filius. CAP.XXXV. Quod sancla communio a Deoetnanel Filius esl enira Pater non s'.bi, sed Filio, cni de stta in angelos el homines. subslantia gcnito dedit viiam habere in semelipso. De hac ineffabili unione, de qua Filius dicit: Ego Facil ergo cbaritas, tit omnia sint inler proximos et Paler unum sumus 29, etnaiiavit quaedam com- communia, ei lamen singulis propter proprias nemunio amoris in angelos, in qua per Filitim et cessitates propria sunt conferenda subsidia. Quod cnim unusqu sqtie sic recipil, a communionis LeneSpiritum sanctum lirmali snnl, sicul scriptum esl: Verbo Domini cmli firmati sunl, el spirilu otis ejus flcio non recedit. Ilabent enim el sibi alii quod haomnis virtus eorttm 30. Proplerea in eis est idem bent, imo alii miims, amplitis sibi. InteUigant ergo . velle, idem nolle ; ideo amantur singuli a singulis, hoiiiiiies, quidquid rccipiunl ex dono gratiae cceet a singulis univers'i ; ad in.t.ir communionis an- lestis, non stium scd omnitim esse. Timeant sibi i gelicsediffusa est Dei charitas in hominum corclibus obessc, quod eis a Deo indilum esl, nisi •facian!. n 933 Joan. 5. " Joan. "*II Cor. 13. 53Rom, 5. n Joan. 14. se Hehr.l. 26Joan. 17. " Joan. 3. !83« 3* Ephcs. 4. 35Acl. 4. 1 Cor. 12. " I 10. "Psal. 32. 31.Rom. 5. 3S Jocl. 2 33IPetr.4. Cor. 7. 3S1Cor. 13. 933 PETRI BLESENSIS OPUSCULA. 93S commune prodesse. Eis enim gralia obest, si aliis i consilia membris omnibus profulura disponit. Ma^ nus quse nee famulari qtiandoqtte menibris abjeper cos non prodest.Quod si communicanl gratiatn, transferuni eaminDei gloriam;Propterea qUicunque clioribus erubescunt, se in usum puhlicse utilitaiis exercent. Quod si manus una casu aliquo forte laecommunicat donum Dei, ei dabilur et abundabit. Et is vere habel id quod habet, ci vero qui sic non dat alteram, illa quaelsesa esl, non repercutii, nec babet, et id quod videiur habere, auferetur ab eo. se erigit in vindictam. Manus autem, qtise lsedit, quasi se ipsam accusans remedia meliora, quse poGralia siquidem Dei homini data est in creditum, et in causam mutui transil; accipienlem enim obli- test, Isessesorori apponit, et ex humilitate, ex solligal Deo et proximo, Deo ad exhibendanr gloriam, ciludine sua sibi indulgeri poslulal, et omnem suproximo ad gratiam communicandara. Hic est spicionem ma!iii;e studio sollicit% coropassionis jttsius, qui miserelur el commodat ". llomo vero de- eliminat. Si manus oculorum obsequio vibiatum in lihquit, si conlra paclum daii ct accepti, seu cre- aliud membrum senscrit gladium immirienlem, ipsa dili et mutui venire praesumal. Scriplum esl enim : sniim minime discrimen allendens, plus alii quam sibi limcns gladimn excipit ' el, ut alii parcalur, Muluabilur peccater etnonsolvel *°. in nobis lex illa comCAP.XXXVI. Quod non est communio bonorum ad £ ipsa non sibi parcit. Sil ergo malos. mitnionis, quse inmembris noslris scripta est, ut unus Spirilus nos omnes quasi tinttm corpus viviliHuic fonti, huicisanclse communioni non communical alienus. Avarus enira aul cupidus, seu quis- cet, ulperveram cordium unionem maneamus in Deo, et Deus in nobis, qualenus omne corpus per quis est fldei Chrislianae conlrarius, divisus esl.Qui nexus et juncluras merobrorum et compagines creautein dona Dei communicat, indivisosadproximum conservat affectus; iste ut columba et lurtur, Ab- scal in mensuram sciatis pleniludinis Christi. raham ex prsecepto Domini dividente vaccam cl CAP.XXXVIII. Quod ex prmceptoDeitenemur diligere inimicos. capram, atque arietem, et ponenle ulrasque partes lnler proximos diligere prsecipimur inimicum, el altrinsecus millam recipil sectionem ". Sil ergo proximi ad proximum iitdividua communionis affe- praecedenlibus adversari videtur : Habere odio inimicum V quod mirabili artificio charitalis dispen9; ctio, sic tamen ul nunquam sit ibi assensus innialo. Sic diligatur proximus, ne laudetur i» desideriis salio divina decrevit; ul scilicel, voluntas liominis, tmimm sum *'. Quicunque peccatorem in 5icc dili- quse prompla estin odium lnimici, mandatae dilegil, proximum bene odit. Nam, sicul praediximus, ctionis imperio refrenetur, et quse nimiserat prsenon esl proximi vera dilectio, si non fun.detur et r ceps ad diligendum amicum, censura divinse legis, firmelur in Christo. Christus equidem ipse estcom» quae inimico indicit odiura, temperelur. De virgimunionis noslrae vinculum, flrmans inter nos Spiri- nilate, de eleemosyna,de humilitale, de possessione ttts unilatem in vinculo pacis *3. El^Mi,juxta verbum dimiltenda et danda pauperibus, de visilandis inftrJpb **,facit pacem in sublimibus suis ipse est pax mis, et de aliis operibus misericordise consiiium notira, qum fecil ulraqne unum *". Cpnsilio itaque babemus a Domino, et de bis, Iicel indiclam quanB. Pelri *6 muluatij in nobismelipsis charilatem doque necessitaiem non habeant, retributionein studeamus habere, quam sincera benevolenlia fo- exspeclamus selernam. Verunilamen de inimici diveat, quam simulatio non adumbrel, nec suspicio leclione certo etexpresso senleiitisedecreto Domiiiiterrumpal. Ilanc hominum cordibus Christus im- nus in Evangelio nos astringit, ita quod si quisiniHocest, inquit, prm- niicutn non diligit, divinaelegispraevaricatorexistil. primitelexemploeonfirmai. Diligite, inquil, inimicos vestros, ei benefacite his qui ceptum meum, ut diligatis invicem, sicut dilexi vos". CAP.XXXV15.Quod exmuluo membrorum nostrortim oderunt vos, et orale pro persequenlibusel calumniantibus vos, el modum roercedis adjungens : Ul silis, obsequio iu amorem proximi erudimur. lllud ietiam in proximi dilectionenoteturaltenlius, inqtiit, filii Palri veslri qui in cmits esl *°. Summa quod ipsa nalura corporis nosiri ad mutuse chari- E bonitas Deus est, in cujusamore vim luse voluntati tatis observantiam nos informat. Multi enim unum facere le oporlel, ut sicut solem suum facit oriri sucorpus sumus, alter vero alterius membra *8. Unus per bonos el malos Bi; ila eodem oculo gralise amiatitem Spirilus universa membra vivificat, eorum- cura et inimicum pro Chrislo respicias. Si amiCum que compages mutuis obsequelis et alterna compas- dtligis, quia te amat, lex aroiciiise hoc exigil; si aroictim pro Christo amas, boc accedit admeritum. sione conciliat. Octilus non solummodo sibi videl, sed dirigit gressus pedtim. Os non solum sibi come- Sed tanto differenlius eieminenliusraererisgratiam Dei, si luse pro Chrislo imperans voluntali, inimidit, nec slomachus sibi soli digeril; sed uiruinquc communi utilitaii membrorum deseruil. Lingua, si cuin diligis propter Deum. Audi quid Veritas in Evangelio dicat : Si diligilis eos qui diligunt vos, quod membrum^Iseditur, molesliam illitis compasquam mercedem liabebilis? Nonne tl pubiicani hoc sionem suam faciens, Iaedenlem'redarguil, dicens; faciuntcs; sed et ursse et leones et lamise circasuoQuid me laedis?Cor tle communi ulililate sollicituin ** Cap. 23. s»Psal. 56. *° lbid. *841Gen. 15. *»*».PsaL 10.50 *3 Ephes. 4. Ibid. 61 Ibid. "'- Ibid. Matlh. 5. Rom. 12. Pelr. 4. *' Joan. 15. *s Epbes. i. *61 938 937 .. . DE CIIARITATE DEl ET PROXIMI. rttiu dileciioncm nalurae inscrviiint Ba.At si Christi A et filium parricidam ". Et liceUvangelicus legisladiscipulus es aul professor, malefacientibus benefa- lor Chrislus prius promulgaverit htijits dileclionis cere, el maledicentibus benedicere, et orare pro decreluro, multi tamen Patres antiqui, ejus gratia persequenlibus te oportet. Exigit enim ordo ccele- inspiranle, huniiliter observanliam coluerant. siis justitiae et divinac rcgtila aequilatis, ut qui jam illumiriati sunt a sole justitiae, orent, ul eorum il- CAP.XXXI.X.Quodsecundum diversoshominumstatus in dileclione diversi sunt gradus. iuiniiientur adversarii, el qui lenebrse siint, fiant lux in Doniinosjuxtaorationeni Prophetaedicentis: Illud aulera dignum annolatione censemus, quod Quoniatn lu illuminas lucernam meam, Domine, il- in proximi dilectione ordo et gradus eorum, qui tuinina lenebrasntcas «*.Paulusdicil: iVemitjt alum m diliguntur aut diligunt, ssepius varialur. Conslat promalo reddenles**, nec maledictum pro malediclo enim quosdam aliis prseesse, quosdam subesse, alios ". Christus, tesle R. Petro, pro nobis passtis nohis vero coesse; quosdam eiiam prodesse, aliis vero reliquit cxempluin ul sequamur vesligia ejus*'.lpse ohesse. liis omnibus uccessc est jiidicium discrepro suis criicifixorihus exoravil : Paler, inquit, tiouis adesse. Superior qtiidem debet inreriorem ignotce illis, quia netciunt quid faciunt **. Hsec ve- corripere, et si necesse est ad virlulis opera distristigia secuti sunt Jacobus el Stephanus «9, quam cte compellerc; sit tamen in correplione dileciio, plures etiam alii, qui inter anguslias morlis occi- et exhibeatur in coaclione compassio. Si vero insores stios toiis prsecordiis aniinae sibi astrinxerunt ferior in ordine suo legitime conversetur, ut ad mearoplexibusintimse charitaiis •'. llle siquidemquem liora conscendat, moveri poiest, urgeri non polest, luuin reputas inimicum, sibi el lion libi inimicus iiisi salularibus monitis et exemplis; maxime si est. Sibi obest, el non libi; nocere liunc- seslimas, superior ad hoc inferiorem anhelare cognoverit proel ip.se ad innoceiiiiam te promovet. Scripuim est prio desiderio voluntatis. Ad inferiorem pertinet enim 61: Abel non esse polest quero Cain malitia consilium in dubiis a superiore petere, reverenler uon exercel. Si malunt pro tnalo, maledictum pro assistere, supplicare devote, humiliier obcdire, sequamaledicto retribuis, jus in causa propria lihi dicis, lis suo aequalihonesla suggerere dcbet: in lsclis aut teque in re lua judiceni faciens, eum cui omne judi- tristibus congratulationis vel compassionis affeclus ciumdedii Deus Paler 6S,qui dicit: Milii vindictam iinpendere,ejus ntiliiaii velnecessiiaiisuccurrere.se et ego retribuam 63, quantum in te est judicandi mutuo fovere sanctis collationibus, et honore invicem aique retribuendi poleslate deslituis. T.uisergopro prsevenire, eum qui prodesl, id est amicum lenelur Christo inimicis illum amorem exhibcas, quem te C amicus in prsecordiis animse et visceribus charitalis dibgenlibus exhiberes. Licet enim hoc tibi grave amplecli. Eura vero qui obest, id est inimicum, prima facie videalur, colliges tamen ex lioc amore siistinealpaticnler,erralaclemcnterindulgeal,diligat dulcissimos vilsefruclus. Novttin qtiidem prseceptum eum et impendal illi necessaria propter Deum. Si est, a quo einanai isla dilectio. Nam, cutn veteris autem diligendus esl proximus, ut ratio habealur ad legis ediclo prsecipiamur amicum diligere, el ha- illum charilalis affectum, quasupi-a lediligis Deiim. bere odio inimicum 6\ novaelegis censura constrin- Nam si Deum non diligis, nec proximum diligis, nec gimur inimicum diligere, non umbratice nec simti- te ipsuro. Cum ergo proximum -tenearis diligere laiorie, sed opere ei veritate 6°. Ideo legislalor non sicul te ipsum, scias quod ex dilectionis mensura, contenttisdicere : Diligite inimicosvestros,sedaperte qua diligis Detim , potes seslimare, quanlum proxiinsinuans volunlate et opere diligendos, adjecit: mura diligas vel le ipsum. Porro, qui Deum non Benefacilehis, qui oderunt vos 6B.Et item : Si esu- diligil, nec se. Si autem non diligit se, nec proxirierii inimicus iuus, ciba illum ; el si silit, da illi po- mum sicut se. Ideoque ex dilectione Dei poles, Iitin. Hoc enim faciens carbones congeressttper capttt quam babcs ad le et proximum dileclionem, ceria ejns *'. Caputinterioris hominis, esl ratio;.nec, ut ' seslimalione meliri. cgo puto, alias aliquis adeo crudelis est, qui ad collala beneflcia non mitescat, qui ad proximi benevo- CAP. XL. Si licitaesldileclio,'qumprouiililateatiena palilur animmdetrimentum. lenliam odium odio non babeat, qni cogiiationes charitalis quasi carbones ignis remoto calore iraIHi aulero enormiter crrant, qui sic arbitrantttr cundise non accendat. In eo itaque qui te niolestius unumquemque proximum diligendum, ut duos plus inqnietat, diligc imaginem Dei naiurse consortem, qtiam unum diligere leneanlur, et ex nuinero pr oct sic peccatum ejusodio habcas, tit diligas pecca- xiniorum diligendi quaniilas censealur. Sane iion 'torem. Hoc csl enim odium perfeciorum : Perfeclo, dicitttr: Diliges proximum quaiuura te, sed sicut te, inqtiit, odio oderam iltos tH. Recole charitalem Jo- nec ex mulliplicilaie proximorum niiiliijjlicanda est seph ad fratres impios 69, Moysi ad populum rebel- affeclio charitalis. Sic enim cenlum aul omnitim lem'°, David lugenlis peiseculoresgravissimos Saul universiiatem teuerer tliligere supra me, quod omB8Luc.23. "° Ael. 7, «»iicur. 11. «3Thren.4. c*Psal. 17. »»Roro. 12. »6 1Pctr. 5. "f.Pclr.2. 61 Greg. Moral. 1. ix,c. 59. 6S Joan. 5. 6S Rom. 12. «*Maiih. 5. cs I Jonn. o. '•«.«altu. i>. 67 Rom. 12. 65Psal. 138. " Gen. 45. " Exod. 32. n II Reg- ^ ei 18. 959 . PETRI DLESENSIS OPUSCULA. 940 nino rationi obvial el saltiti humanae. Qna.m enim A ratur, et in amoris exhibilione ccrli ordinis mensura wsliimilionem dabit homo pro anima sua? vel quid seryeiur. Propterea secu.ndumgradtim, motlos et orprodesl ei, si etiam ad salutem setemam lucretnr dinum slalus unicuique dileclionis censura distriuniversum inundum; susevero palialur animse de- bual, quod ei debeinus. Ad cujtis rei evidentiam extrimenlum '!? Nec videlur buic sententise adversari, emiilar in anima diligenlis /juasi in arca Noe de imqnod Moyses supplicans pro populo Israel dicit : putribilibus lignis, id esl dc sanctis compacta virDotnine , aut dimiite eis, aul dele me de libro luo ' 3. tulibusassignemus et tristega, el mansiunculas, ul Et illtid quod Aposiolus ait: Oplabatn aliqnando. inimicos et amicos, extraneos et familiares*in sinu anatltema esse a Christo 'pro frqtribus meis secundum cordis juxla singulorum dignitatem et ordinem colcarttem '*. Moyses enim quasi materno affeclu po- locemus. Bestias ilaquc bestiali scilicet crudelitale pulum diligebat. Maier autem paup?rcula, si non grassantes perseeutores scilicet nostris receptaculis alias intromittatur ad desiderahiles sibi cibos, nisi inferioribus deputemus. Quia vero sunt mansiunculse foris fiiiuni derelinqual, quid diceret, nisi atit exteriores bis, de hoc hominum genere, qui foris niecum admitlas (ilium roeum, aul ulrique inler- sunt exteriora concedimus. Illis vero qu'i nobiscum dicas inlroilum? Affeclum quidem Moyses prodidit ejusdem fidei professiohe censentur, nequaquam ab R quem habebal ad populum, sed consilium non ex- inleriori mansione repellimus, locum islis assignapressit. Sic eiiani Apostoli verba ex affcciu potius mus superiorem reptilibus et jumeiitis; his scilicei, quam ex consilii judicio censeanlur. Quidaih hoc qtti terrena sapiunl '*, aut qui ventri aut libidini verbum sic intelligunt, quod scilicet.Apostolus op- servientes in slercoribus ut jumenta putrescunt ". tabat pro fralribus suis anathema essea Chrislo, id Talibus exbortationis consilium, flagellumque correest a secreto meditaiionis, ab oraiionis iusiantia el ctionis impendemiis et prse inferioribus. Sed post contemplationis arcano. Nam pro fratruin salute superieres vivendi subsidia indulgemus, in quibus quodammodo separabatur a Chrislo, qui cinn orando his qui proximitate naturse, vel bumanitale ollicii, et conleniplando vacaret el videret quaiii suavis est vel beneficio nutrilurse nos languni, interiora Dominus '», ad mundi slrepiluro, et ad labores sse- commitlimiis : interiora caeteri non merentur. Sunt euli rediens, quodammodo avellebatur a C.hrislo. qui nec bestias ferilate, nec pecudes ferocilale , Sane nullus aliquo prsecepto, vel aliqua ralione nec reptilia lerrenorum desiderio imitantur, sed nec tenelur., salutera animse proximi perditione ani- siaium humausefirniiiaiis aliqua virtute transcendunt. rnse suae aul corporis ejus liberalionem citra spem lnier islos autero quaulo quis nobis esl aut carne perpeiuae saltilis proprii corporis.inlerilu procurare. Ci conjunclior, aut gralia morlali acceplior, lanto sit Quod eniin prsccipiuiur pro fratribns animas pohere nobis ad animse prsecordia el sinum charitaiis inteaa vilsecontemplum, non ad animac,pro ijua Chrislus rior. Saue lbcus prscdictis eminentior volatilibus cesaiorluus est, peniuet dctrimentum. Sic enim pro dil. Isli pennis virtuluih supra bominem Iranscendenles lanto. sunt in arca Noe specie altiores, qttanto eos fralribus animam ponere, non est animam perdere, credimus Deo familiarius inhserentes. Inler quos sedsalvare. Proindebis quimortepropiialeraporali dominos suos a morte redimunl, recte quidem hoc iIli,-quos affcclio nobisarctius iu glutino charilalis faciunt, si potius salutem aiiimsc suae, quam libera- univit, secretius in nostri pectoris arca et suavius tionera alieni corporis in causa constiluunt. Cum reconditi exactissima cordis benevolentia foveanttir. enim conscienlia sua eis diclet, quod domittis fidem His omnibus prseeminet quidam gloriosior locus cui suis debeanl exhibere, videtur eliahi consonum ralio- bujus arcoefabricator et rector speciosus forma prw ni, qtiod suae vitse corporali' vilam domiiioriim de- filiis hominum 's, splendor el figura subsiantim'" Dei beant anleferre. Verum si pro caplanda potius glo- Patris praesidet, omnesque cseleros ordines ineffabili a fine usque ad iiriem ria, quam pro fide servanda lali se diserimini obje- clarilalc serenans attingil cerinl, egerunt temer.irie; quia in sola fama popu- ~ fortiier, suaviter universa disponens 80. Ipse hujus ^ lari mercedem sui sanguinis posuerunl. Dileclionis spirilualis arcse latitudinem ad unum suse dileelionis cubilum lineari dimensione traducit; ipse prse oinuiitaque causa et maxime prosalute muliorum polest in oronibus nostros affectus in se dirigit; quilibet salubriter morti suum corpus exponere. Ut bus, ipse enim pro saltite totius mundi suse paliatur animu; ipse in habiiaculo cordis nostri ef superiorem et inferiorem sibi Ioc.um exigens in se ipso divitias deirimeiitiim, nec potesl ratio nec amoris regula tolerare. Animam suam perdere.est recedere a diie- gloriaestise nobis indefessa ct indeclinabili bonilate clione Dei, carere visione illius, et senienliam per- proponit. CAP.XLII. Dediversitale affeclutim,ex quibus et usiis petuae damnatiouis incurrere. dilectionis mslimalur el frucltts. CAP.XLI. Quod deleclabilis el necessarius esl fructtis . in exercitio islorum affeciuutn ordinato. Juxla hanc ordinum varielalem ei gradutim diverSic ergo proximOs diligatur, ul secundum exigf n- si formanlur affectus, a quibus raotum el iisum ditiam merilij aut dignilaiis ipsius unus alleri praefe- leclio muluatur. Ad expressiorera vero notiliam aile,! Marc. S. ,3Exod, ?2. " Rom. 9. ,s Psal, 4S= 5SPhil. 5. " Joel. 1. " Psal 44. '• iieDr. i, ** Sap. 8. DE CHARITATE DEI ET PROXIMF. 942 CAP. XLIII. De motn ad desiclerium. V. ctuum, ex quibus dilectio nascitur, proficit, exer- A celur, videndum quid sii dileclio, qualiter in chaPorro qualiler in electione rerum, "quseprxtenritatem iranseat, vel ab ea degeherel, aut in suse dunt umbralilem felicitalis imaginem, quosdam nalivitatis informilate subsislal. Judicio et seslima- exagitat spirilus verliginis et erroris, j"am delibatio quorumdam, dilectio est qusedam vis animse vimus ; restatque diligenlius aperire qualiler et raiionalis ajipeliliva rerum, quas sibi quis eligit quibus adminiculis ad eleclionem appelendortim ad fruenduin. Et licet hsec vis animae naluraliter animus movealur. Fit enira molus vei iitltis ad in se sit quoddam bonum, homo tamen pro sui li- desiderium, vel foris ad aclum. Ad desiderium; berlate arbitrii vel bene utilur hocbono per gra- cum scilicet quodam interno appetitu movemur el tiam adjutus, vel boc bono.abutilur per juslitiam de- allicimur ad fruendum; ad aclum vero movemur, relictus. Illius itaque bonus usus bonum amorem qtiando ad exterius agenduni qnad.aro amoris affeet hominem commendabilem facit. Usus enim ver- clione compellimur. El notandum,' qtiod amor a saiur. iri Iribus, in electione', in molu et statu. quibusdam vel inlensius excilatur ad desiderium, EJectio est, ex deliberalione, molus ex.desiderio et veiad aclum, quae cursum atnoris dirigunt, ^ique aclu, fruclus pensatur ex nlilitate et fin.e. Delibe- n formarum universitalem pro varia sui qualitaie rationis equidem est diseernere inter amara et dul- praescribunt. Sunl autem duo prsecipue, quse mointer deleclabilia et aspera, inter Crealoretn vent et excitant animum ad desidcrium et ad cia, et creaiuram,.ini!e- I CAP. XLV. De rationali motu. ei dunlaxat devolam exhibet obseqttelam , cuniae/ de quo Scriptura saera prsecipil, dicens : Dominum Ralionalis afleclus est, qui cx alieme virlulis Deum tttum adorabis, el illi soli servies8S.Quia igilur consideralione procedit. Hic affeclus audita qttanintelligit homo, quod luiila, tam sancla, iam subli- doque triumphali niariyrum passioiie, audientitim mis et praeeminens sil divina natura, ut sola possit corda quadain siiavissima devoiione perfundil. Qni bominem bealum facere, eum sibi specialiter eligit enim audiens inB.Pauli memoriapericiilafluminum, ad fruendura , cui deberi merito videl obsequium pericula latronum.et cselera qtiselongum est enarsingtilare. Sic Dei dileclio iiicboatur, sic piomove- raro8*: insupervocemfortis athlelse, vocemvirtulis, lurexercilio desiderii, ut landem in usum desiderii hominem in omnibus inslitulum per omnia in eo, qui converlalur. Ponit itaque lex divina, et in corde ipsum confo'rtat,paraturnsatiari et esttrire, et abtinhorninis scribit primum de dilectione, prsecepliim : dare, et penuriam pati, paratum alligari in JertiDiliges, inquit, Dominum Deum luum 83. salem, et animam ponere pro fralribus suis, desLde» S41 " 1Tim. 6. «2Deul, 6; Matih. i. f3 Deui. 30. Si Ose. 4. 3i II Rcg. 1-3. 86IH Cor. 11. 943 PETRl DLESENSIS^OPUSCULA. Sii ranlem dissolvi et es,et CAP. LXII. Quod deleclabilis el necessarius esl in ea ordinet charitalem. Illa siquidem nunc dilifructus tn eirerciltoislorum affectuum ordinalo. sed nondum dilectionis fruclum percipiens, ct in affectibus istis provida circumspcclione gens, Seergo in solis affectibus seexcrcens, non dicit, vulneraia anima rationalis exerceat, el senliat de Domino in charitalc sed ad animns bonilale et simplicilale cordis sui, seque cellam vi- sanciorum cgo sum; dicens : angelos atqtie Jeruloquilur, Adjuro vos, filim nariam ignisque divini receptaculum lanla vigilansi invenerilis dileclum meum, dicile ilti, quia lia sludeal-exhibere, ut in die bona Doraini, et in _, satem, I emore langueo *'. hora beheplaeiti ejus, cum audieril vocemSpirilus.et vclut sibilum aurac tenuis sanclum susurrum,offerat CAP.LXUI. Quod charitas dum est in desiderio, lanaffectiouem puram fldelemqiie intelligenliam, til x guor esl. Miruro lamen cst quomooo amor sive charitas sit spiriluales fructus quasi deligno viiae colligere mereatur. Stiwlaulem fructus, leste Apostolo, charitas, ianguor sponsse vel animse, cum charitas operiat gaudium, pax, palienlia, longanimilas, bonilas, be- muliitudinem peccatorum 4!; et ctim Maria Magdanignilas, mansuetudo, fidet, modeslia, caslitas ". 0 lene, quia inulium dilexit ab. infestalione septem fclix anima, si benevolenliam cjus et inspiralionem diemonum et seplem crimiiialium languore sanata gratise ccelestis suaihque circa le prsesenliam libi sit *3. Porro amor languor est, dum amans ex desicertis liceal indiciis experiri ! Tanget eniin te quae- derii dilatione torquetur, dum sponsi suspirat in dam in ipsius recordalione suavitas, afficieris nova amplexus. Setl qni sanal orones infirniitales luas, et inexperla dulcedine, ul qnasi abslracta et a le aninia mea, tuum languorem fruiiioiie curabii, prorsus aliena exsultes quadam amoenitate coelesli. quando se tibi ad babenditm, ad videndum, ad Faciunt autem.siatim suse prsesentiae fidem,quod lruciidum facie revelata prsestabit; et nunquam de omnes lui sensus hilarescunt, serenatur inlelligen- D csetero separaberis ab oculo.vel amplexu illius. Gaulia, tua desideria incalescunt, et aspiras in am- dcbit cquidem Sponsus super sponsam, gaudebit plexus illius, quem tenere te senlis , el vereris, ne super te Deus luus. Tunc languoris angusliam frttctus amoris excludet; langnor enim excidei, sed non clabatur, et ideo quantum potes non quanlum vis, ipsum quodara deleclabili nexu intimae charitalis amor, quia charitas nunquam excidel ". Amor igiastringis. Isle esl, o anima! dilectus tuus invisibili- tur nunc languor est, dum cruciatur desiderio tsr, misericordiler et dignanter accedens, ut excitet ulcndi. Eril autem sariilas, quando jucundnbiliir te, ul se libi inspiret in sinii lui amoris, libi se in- usu desiderii. Utendi enim desiderium tantum difsinuel, ut tuum accendat desiderium, ut illuminet feri ab usti desiderii, quantum famcs a satietate, hileriores oculos , ul inflammel affeclum, sicut priquanlum appetilus a j)leniludiu*evoti. Inleriro ergo " 1 Reg. 18. !81 Reg. 19 el20. *9II Reg. 18 et 19. 30Ephes. 5. , " MaUh. 26. 3>Gal. 5. ss Rom. 14. "IlCor. 5. 3«Cant. 5. 3G Gen. 3. 3' Joan. 21. ss Psal. 22. a9Tlireu. 4. *°Cani. 2." *• Cani. 5. *2Jac. 5. t8Luc. 7; Mare. 16. **ICor. 13. 953 PETRl BLESENSIS.OPUSCULA. 958 Deus diltgcriiibus se,quamiio« bcuius vidit, necauris graviter infirmalur et languore coiificilur, dum A i audivit "*.Profiinditns ejus esl inclinaiio divinaemaopeni ferat illi stiper leclum doloris ejus. Vox aulem c jestatis a Patris cosequaliiale usqtte ad formam serlangucnlis est el plangeiilis : S.ipate me malis , ful- j ctte me flbribtts , quia amore langueo *". Inilia siqui- i el exinanilio Filii tisque ad"rooiiem, et ignomivi, niam crucifixi. Lohgiuulo ejtis est sine initio, sine dem virtutum flores sunl, et fruclus bonoris et ho- 1 l;ne. Dileclio en:iriejns non iniipit, nec desinit, qr.ae nestalis. Mala veco maturiora, patientise sunt exer- 1 anle mundi constitutionem eiegit nos iri dilecto Filio cilia et exemjila. Stipaiur itaque malis aniiiia, dum < suo temporis prscterili fructus percipit, convertens in i "". El sicul scriplum est, Misericorclia ejus ab uiilitatem propriam Christi flagella , opprobria, tt < mlerno, et itsque in mlernum super limentes eum **. Lalilttdo ejus ampla, extehsa et diffusa esl in omdolores, et cselera qusepassus est tisque ad ignomi- 1 niam crucis , ct hsec omnia transierunt. Chrislus i nem benevolentise riiodum.lpse enim vult omnes enim jam non morilur '*, frticlura lamen qubtidia- / homines salvos fieri ". Per ipsam proprio Filio non num de ipsius passione colligimus; ftilcitur sponsa j pepercit,sed pro nobisomnivus tradidil itlum, ijisumfloribus qnos naiurse humause innovatio de Chrisii i que nobis donans, lesle Aposlolo, ttobis omnia doresurrectione prodnxil. Hiems enim transiit, imber 1 navit in eo **, sic eliam pari vicissiludine char tas abiitet recessit, flores apparuerunt in lerra nostra. " ) honiinis se divinse cbarilali conformi dimensione llle niinirum qui dicit : Ego flos ccttnpi, el liliuin i coaptat. Alta est, dum selerna et ccelestia coniemconvallium *' ; lerram carnis nostrse, quae sub ma- j platur. Profunda esl cum ab homine propier Deum lediclo veleri spinas et tribulos germinabal *8, stir- < vilitas el abjectio affeclalur. Longa est, quia finaliter perseveral; fides enim et spes'alque scientia gens a mortuis i.eflorescere fecil, et in novae rege- ] nerationis infantiam nos reduxil. His malis et his < csetera Cvacuabuiilur, charilas atitem nunquam et lloribus slipanda et fulcienda est, ut ea quam ha- < excidit". Laia est quia lieta est, quando in delectabel ad Deutn non lorpescat affeclio, donec recepia i lione juslitiaecor hominis dilalatur. Lala esl, cum in arnplexibus Sponsi, dicat : Lmva ejus sub capite i exiendit se non solum ad Deura et proximuui; sed etiain amore pio ampleclitur inimicum. Lata est, meo, et dexlera ejits amplexabilur me *9. Quidquid i enim in primoSponsi advenlu de illius sinistra nunc . cnjiis mandatum latum est, dicenle Propheta: Omrecipit, comparatione glorise, quam in amplexu nis consummalionis vidi finem,latum mandatum luuni dexterse susceplura est, modicum reputabit, sicut nimis 60. 0 Iala et dilalans charitas, quam nir.gna : estdomus lua et ingens locus possessionis tuse, cujus scriplum est: In sinistra ejus divilim el gloria, et in i dextera ejus longilurniias vitm *". pi longiiudinem et laditudinem et altiiudinem el proCAP. LXIV. De dimensionibus chariiaitsel commu- fundum comprebeiidimt sancli! Ulinam et nos CIIIJJ niotie sattctoriim. i eadem sagena charilatis pcssimits pariter com, eis Sane sicut nunc Deus imperfecie et ex parle co- ] prehendi I Dilalaiilaquecharitasinsanciisientoriiim gnoscitur, sic etiam imperfccte diligitur. Cognilio j suum, ut si Deum el proxiinnin dilexerimus, recienim , quam de Deo in praesenti habemus , si com- j piamur in communi exsiillatione sanclorum. Quoparelur ad nolitiam patrise, quando revelaia facie circa non angusieinur in visceribus noslris, non videbimus Deum , quando videbitur in gloria sua, coarclemur intra limiles quaiiiiilsecunque jusiiiise qnando ostendel facietn suam, et salvi erimus". Et rioslrse:" credamits in Spirilum sanctum, sanctam sicut ingressus malutinse lucis pcr lenuissimam ri- Ecclesiain Calholicam, sanctorum conimunionem, main se habet, si ad meridiahum sjjleiitiorem con- ut imperfectumnoslrum vidcant oetili tui, Jesu, et feralur quando sol lucet in virtute sua ; sic dilectio in beneplacito luo sanciorum communione l.iosira.niDei, quse in hac peregrinatione habelur, quasi scin- siifficieniia supplealur. Si enim in sanctis dilexeritilla ignis exigna csi ad magniim illius amoris nitis Deum, et ijisi pro stiorum meiitorum exigentia stiam nObis communicabunt bealiiudinem apud ignem, quo justi cum seraphim in snperna Jerusa) lera igne cliaritatis ardebunl. Nunc enim ignis in D Deum. Si enim in medio diligentitim se eril Deus Sion, uinc vero camimts eril in Jerusctlem >'. Cum omnia in omnibusei, necesse est ut affeclus comautem in amore Dei erga nos sint, teste Appstolo, munes gaudiorum communiocomiietur.Non solum longituclo, tatiludo, sublimilas el profundum > cha- ilaque proximi sed tola Clirisii beatitudo comnr.i3; ritati divinae humaria dilectio pro suse insufficientiae nioneamoris et exsultationis, alque alieni parsieimodulo se caplat. Deus eqtiidehi non snperliciaiiier paiione gaudii notra eril. Quod ergo minus bealidilexit nos, non mediocriter, sed pleiie, sed sincere, ludinis in me babilurus suin, de beaiiiudine aliena sed mednllitus. Ctinani el nos comprehendere pos- supplebo. JBonumenira, quodin Dco vel in proximo simus cum oinnibtis sanctis,'quse sit tanlae charitadiligam, diligendd faciam ineum, ut perfeclio gau ii lis altitudo, longittido, latitudb, profundum ! alieni meum stippleat imperfeclum. Vis, ut famiAltiiudo est excellentia glorise, quam prmparavit liavi exemplo rei hujus faciam tibi fidem? ViJet955 ""Cant. 2. *6Bom. 6. *3Ephus. 3. "*ICor. 2. 118. 61lCor. 12. « Cant. 2. *8Gen. 5. ^ Cant.. 2. »°Prov. 3. 811Cor. 13. *" Eplics. 1. «6Psal. 102. »' 1 Tim. 2. *8 Rom 8. "91 Cor. 15. »*lsa.5l. «»PSJI. PASSIO REGINALDIPRINCIPIS ANTIOCII. 9S8 9S7 materfilium suum, quem super omnia diligil reg.ili A charilas de corde puro el fide non ficta ea. Quis urictione ac diademate imperiali scepiroque et in- mihi dabit hocamaloriopotiiiiiebriari,lioc lethargo fulis augustalibus insigniri, quanla est malrisdilesopiri, ut lotusa corde meomortuus, lottis translatiis in amorem Dei el proximi.inter has duas sortes ctio, lanta esl exsullaiio ejus ex filii honore, propriique fervorem amoris stii gatidii comitatttr affe- in pace in iclipsumdormiam et requiescam " ? Qtiis clns. Sicut ergo gaudium fllii sui atque populares me illi sanctsc coinmunioni ascribet, ubi jucunditas angelorum transfiindelur in omncs el ab omniapplatisus omniumque congralulaiionem sibi mater appropriat; sic in lcrra vivenlium unusquisque bene- bus refundetur in Deum, erilque Deus omnia in ficiocharitatis oranium bcatiludini coexsultat.0 com- omnibus **, ul sil ipse universis diligenlibus eum, mtinio!o dulcedonmoris! o securitas.o requies,o Sab- amor, gaudium, pax, vita, quies, claiitas, securiias battnndelicaliinilo scternsefeliciiaiis inlroitus, quem ei jttbilatio, salielas omniiim desideriorum, seterna preticsiorem omnibus lliesauris.desiderabiliorem om- et consummala gloriaeplenitudo ! Amen. iiibus divi tiis, eleganliorem omnibus regnis operalur 6! II Cor. 6 « Psal. 4. •> I Cor. 12. PASSIO PRINCIPISlQLIM REGINALDI ANTIOCHENI. ] Antequam comedam suspiro et quasi inuhdahtis B1que nomen Domini tisque ad extremiiiii tcrrse. aquse sic rugitiis meus, qnia timor quem limebam Jjctati autem vento jaclantise quasi filii effreni, inevenii mihi, et quodcunque verebar accidil. SperalendeMes et miltentes arcum, conversi sunt indie bam in eo, qui spes noslra est, qui facit concorbelli6''', ut eis merito verbum illud Salomoiiis aplelur: diam in sublimibus stiis, ul sedata conlenlione quse Venlusel nubes el pluvim nonsequettles, virgloriosits effusa esl super principes,'promissum lerrse promis- promissa non complens 6B; terra itaque promissiosionis auxilium exhiberenl hi qui se voto illius penis, in qua sleterunt pedes Domini 60, ul verbis Job regrinaiionis aslrinxerant. Nunc autem verbum utar, rfala esl in manus hnpii", paucique fldeles, crucis, quod super fidelium menles inaudilo fervore qtii de isla strage lainenlabili remanscrtinl, wsiimati tanquam ovesoccisioriismorlificanluriofn die ". Scd cliarilaiisaccenderat,sictepuil,sic quotidie lorpore sepullum est, ut spiritum soporis et oblivionem et nobilis ille marchio, longa Tyri obsidione atque mortis flliis hominuro videalur Deus immisissc. Ubi continua hosiium impugnalione vexatus, el fame esl eorum devotio, qui singultuosis quandoque confectus, diulissime Occidenialium principum adsuspiriis el in perpeluosa lacrymarum inundatione venlum et auxilium exspectavit.In li.tc speuniversa dicebant: Si obliius fuero tui, Jerusatem, oblivioni forliler susiinuit, adventiim bellicosse geniis cxspedeiurdextera mea" ? hi, quos iri obsequium inflam- ^ ctans, sed vereor ne sic eani praesloletur; ulRritomaverat amor Christi, a flde et cbarilale qttse in nes Arturum et Judsei Messiam. Scriplum est: Cliristo est degenerahles, militiam Dci in maliiiam Malediclusqui con/idil in liomine et qui ponil carnem converterunt; eos autem qui aliisflamma et exem- brachium suum, ideoque vir ille benedictus confidal plo virlutum debueranl prselucere, lanqtiam carbo- in Dominoelerit Dominusfiducia ejus'!; viri/tieragat nesdesolaioriosfumarevideo potius quam ilammare; et conforteiur cor ejus 73, hiibiiet in acljutorio Altisnon lepide sed ferventer et cum omni cordis exsttl- simi et prolectione Dei cmli commoralns '* exsp.ciet latione illuc ire debuerant, ubi de lapidibus vivis etim, qui esl exspeclatio Israel7", ul sit hrachium fttndatur mons Sionin exsullalione universmlerrm 6*. ejus in terapore iribulalionis, alque per ipsum saAperueral et complanaverat iis Dominus viam vitse, lutem operetur in medio lerrm 76. Reprobalis enim ut ingredereniur in illam i-equiem, ad quam Apo- magnalibus qui injuVias Christi el fidelittm sanguistolus nos invitat; sed quia dolose egerunt in con- nem vindicare hactenus dislulerunt, hunc sibi spccialiter reservavit ad [aciendam vindiciam in naspectu ejns, immiltit eis Dominus rotam roalorum, < iioni/iMs'6*,et de ipso canteiiir quod in Salomone qtiibus inquil : Juravi in ifa mea, non initoibuni in • scriptum est : Ab uno sensalo inhabilabiiur patria el requiem meam 6', roagnatibus, qui signum crucis ». i a acceperant, parum videbitur servire Domino ad i iribus infidelibus deserelur ". Proliberaiione regni suscitandos tribus Jacob terramque promissionis Jerusalem nobis obtuleral Dominus regnum ccelorum • ncc autem quia nos ejus 'oblatione minus i tenendam, ubi fierent in lucem genlium, porlarent" Psal. 136. S8PsaI. 47. 6'Psal. 94. 6" Psal. 77. 6SProv. 25. *9Psal. 131. ,0 Job. 9. 71Psal. 43. 7! Jer. 17. " Psal. 26. '* Psal. 90. '* Jer. II. '6 Psal. 73. »6* Psal. 149. " Eccli. 16. PETRl BLESENSIS OPUSCULA. 960 dignos invenit, ipse humanuin dedignatus auxiliutn A vilate redimere. Yicto siqtii.lem ac morluo Saul Philisthsei arma illitis in lemplo Dagon postiisse leex quo voluerit dedignalione aut potius indignatione sua foriiludinem geiilium dissipabit, el dicet: giintiir. Arma tua, quaeso, Domine, quibusaerias Brachium tneum salvabil me et indignalio mea ipsa debellasti poleslales, non humilientur in templo auxiliabilur tnihi"*; ex quo non compaiiuiilur ejus Dagon, sed glorifieenlur in templo sancto tuo, qtiotl injiirise divinacqiie.gloriae dainiium' relevare non esi in Jerusalem. Yide nc manibus nefariis polluainr crux rtibricala sanguine illo, qui petras scidit, qui ctirant, per quod eranl gloriam adepturi, ipse sibi solem obscuravit, qui terram concussil, qui monanon dcerit, sicttt per eumdem Isaias loquens : Propter me, inquit, faciam ul non blasphemer et gloriam menla aperuil et mortuos suscilavit. 0 inexhauslae et ineffabilis misericordiae Deus, meam alteri non dabo ' 9, tnea est, inquii, ullio el ego reiribuam, percutiam el ego sanabo **. Scimtis, Do- qtiare htimilias et confundis cor populi lui, atque in lui noinlnis injuriam cl contumeliara Chrislianse mine, quodin maiiu lua est afflictio el cohsblalio, vita el mors. Verbum Isaise est: Quis dedit Jucob fldei jjcimiltis inimicorum tuorum cornua exallari? . in direplifnem el lsrael vastaniibus ? Nonne ipse Do- Querela Jeremise esi : Quare via impiorum prospeminus, cui peccavimtts 81? Revera, omniaquw fecisii ratur **? gloriantur enith qui oderunl te «', et qui nobis, Doiiiine, in vero judicio fecisti *' quia pecca- diligunl nomen tuum, in vias desolalorias effusi vimus libi et mandalis luis non obedivimus : sed sunl. Job eiiam querel.itur et dicit : Cur impii vida gloriam nomini ttto s3, el fac nobiscum secundum vunt? sublimali sunt confonatique , domits eortun multitudinem misericordim tuse **, quia peccavimus securmelpacatmsu.nl, ei non est virga Dei supet libi : salva nos, Salulare Israel, quia iniqtiitalcs illos 88. Hoc esl, inquil Salomon, pessinium ititet omnia qum sub caeiosunl, tjaia eadem cunctis evenoslrse responderunl nobis el multae stint adversiones noslrse; quoniam populutn luum, Domine, hu- niunl, jjusto et impio *". DaviJ qtiandoque adeo ptilmiliaverunl el hmredilalem luam vcxaverunlss; gloria saltts esl quscstione et lurbatus, til diceret: Mei auiem pehe moli sttnl pecles,- ene effusi sunt gressus nostra ad alienos translaia est; elongata est a nop bis, benignissime Jesu, crux tua : hsec eral nobis tnei et zeiavi, inquit, super iniquos pctcempeccatorum arca Novi Teslamenli, ha?c erat nobis propitiatovidens ". Cumque jirseseriiem quiestionem multipliciter disputassel, tandem sub quadam delerntinarium exaiiditionis, vexillttm salutis, liiulus sauciitalis, spes victorise, fceilus el arca divinae gratise, tioneomnem scrupulum dubilaiionis abscidil; dum character Christianse niilitiae, fundamenttim fidei, sithjicit : Verumlamen propler. dolos posuisli iis, subversioinimici.spoliatio inferni, scalacoeli,janiia r . dejecisti eos dum allevarentur »*,-prosperitas siqui' relevatio lapsorum, clausoruui aperilio, dem posila csl illis in laqueum el ruinain, sicut paradisi, consolalio alflicloruin, ttitela corporum, armatura scriplum esl : Prosperitas stultorum perdei eos ", spirituum, salus viventium, vita morluoruwi, libe- nam Deus occulto judicio suo qttosdam prosperari ratio captivorum, hiimiliiim exaltatio et dejeclio perniiilil et dimiti.il eos secunclum desideria cordis superborum. Qucd aVcam Veteris Testaraeali prse- eorutn, ut eant in adinventionibus suis ", Misereamisisti, Doinine, ab allophylis capi, dura plaga, mitr, inquit,impio et non cliscel facere jusiitiam »*, gravis animadversio, el ssevseindignationis indi- eos aulem quos odit temporaliier hoiiorificans et cium ftiit. Sed in captione lusc crucis iram luani, exlollens, apponil iniquilalem super iniqxtitalem Domine, tanto gravius et intolerabilius. effudisti, eorutn **, ut qui in sordibus esl sordescal adhuc '*, qiianlo libi erat acceplior crux quam arca , Novuln soqne in omne desiderium cordis sui effundat, doaec Tcstainenlumqiiam Vetus, lttx quam umbra, veritas ipsius malitia compleatur. Sic ergo lsetalur peccaior in desideriis animm sum ", non intelligens qtiid •quam figura : et qusc collatio lucis ad lenebras, vivificae crucis ad arcam veterein ct lignunj morsuper illmn cogitet, lerribilis in consiliis super filios luum? Quid, inquam, bone Jesu, lua cruce viciuius hominum"8. Subito enim transilin cumuhim doloaut coiijunctius libiftiil? Vide, Domine, fixuras D rum inlolcrabilitim et inierminabilium cumulus isle ) clavorum non solum ih manibus aui pedibus Itiis, bieviitm vobiptatum. Tesie namque Job, in diem sed in cornibus crucis, quibus qtiandoque aflixus perditionis servabilur malus et ad diem furoris eras reconcilians mundum tibi : hsec sola sttper- dttceiur^. Justi autem Domini a Domino flagellaneraiquasjvictoriosuni insigne vel timluslriiiniphalis litr; flctgellat enim oninem filium quem recipit 10°; de p.ugna qua vicisii mundum, relicta in lestimo- vel in tribulaiionibus patienles Dei judicia graianter liiuni fidei el exeinpluin virlutis, in recordationes acceptani, nam eisi Dominus eos corporaliter el inclfabilis gralise-et scstimabilis charilitlis. Rccotemporaliier allligens videatiir iraius, in voCe lamen giio^ce in ea, Domine, signa miliiiai luse, et eam laudis et consolationis exsullanl propler judicia j>er qtiain redeniisti muiiduni non differas a captiDoiuini, ctijtis misericordiam flagellis sapiemer §59 78Isa;63. "Isa. 48. 80Dcut. 32. 81Isa. 42. 6a Diin. 3. 83Psal. 113. 8* Psal. 105. 8» Psal. 95. 86 Jer. 12. "' Psal. 73. 88Job. 21. 89Eccle. 9. , a0 Psal. 72. 91Ibid. 92 Prov. 1. 63 Psal. 80. »*lsa. 20. 9"Psai. 08. "6 Apoc. 22. 9' Psnl. 10. 98Psal. 65. 99 Psal. 21. 10°ilebr. 12. PASSIO HEGINALDI PR1NCIPIS ANTIOCH. 962 li agnoscunt. ExjitIlat'«niJil,iuquit, filim Judm propier A solval pro debilo publicse fiinctionis. Ideoque Paujudicia lua, Domine '. Hi vcro qui in labore lus, unum inter caetera membra Chrisli prseeipuum : hominum non sunt, et rum hommmibus non Suppleo, iiiqtiit, ea quw desunt passioni Chtisli in flagellanlur 1, in tnorlem propriam riuinl, duni carne mea *". Justi crgo lucrtim repuiant et existisua novissima non inlelligenles, sed prosperis manl gauditim, quolies pro Christo varias tribulaGxcsecafi,ititer irain el misericordiara Domini non tiones incurrunl, sicul voxapostolica monei, diccns: discernunt. Doroiiius enim Israel in eo quod mise- Fratres, omne gaudittm exislimate, cum in varias retur irascitur, et in eo quod irascilur misereltir. tenlationes incideriiis ". Scimus siquidem quoi Ideo dicil ille sapiens : Quis novil potestatem irm omnes qui pie volunt tiivere in Christo, sictit scribiiur luw*'? et de misericordiis itlem dicit : Q«is Timolheo, patiuniur persectUionem. Mali autem sapiens et custodiet hmc, et iiilelligel misericordias homin.es et seduclores ptoficiunt inpmnis, erranles et Dei * ? Judex misericors reum quandoque flagrflal, in errorem mittenies la. Non solum justi sed etiam tit ipsum a suspendio liberel, alque medicus incidit perversi*el iropii quandoqne igne tribulationis iirtintiir. Imminit enim iis Dominus frequentes apostema, tii melius ac plenius sanet. Sic et medictis omniitm medicorum bominem a peccaio melius iinmissiones perangelos malos1**.Sed longe diversa lunc et eflicacius purgat, diim voces segroti conqne- ' sunt aurum in fornace nitilans et paiea fumans, el, rentis et clamaniis audire dissimulal. Contra si pari motu agitentur unguentum et coenura, ex stimulum Satanse clamat Aposlolus, atque ter unotamen suavitatis odor fragrat, ex altero fetor Dominumrogal, neeexaiidiiur**. Legiluratiamquod exhalal; sic inter pressuras justi prohantur, impii ciiinbealiisAiitoniiisa malignis spiritibus vexaretur, reprobantur; el cinn justi in palieniia possidcant post plagasdurissimas, illis portentjsevanescenlibus, animassuas 13, impii nullam habenles in adversUale landcm coelesti lumine recreatus dixil: < Bone Jesu, patienliam, Dominum in prosperis henedicunl, sicut ubi eras liuctisqiie? > el vox ad eum : < Anloni, scriplum est ~ ConfiUtilur tibi cum benefeceris ei "*, hic eram, tuamqtie patienliam exspeclabam. > Ideo deficiunl aulem in duris el in miseriis. iion subsiPropheta dicit : Deus meus, clamabo per diem el non stiiiit. Scriptum est aulem de his qui perdiderunt exaudies, einocte, el non ad insipieniiam mihi *; tuslinennan '*. ltleo in iila lamentabili slrage et insiniians quod ciim Deus hominem pro voto suo inconsolabili plaga, quam iti terra promissionis quahdoque non exaudil, saluiem lamen ipsins noii fttror Domini nuper exercuit, nitilti sancti el multi cxaudiendo procurat. Quis enim novit quid expe- impii miserabililer in ore giadii corruerunl, ut in diat sihi? Quis enira novit utrum ira an odio dignus Q illa conlritione grana scparareniur a paleis, ul vasa , sit*?ldeo beatus Job ignorans quod eum flagella ignominiae quassarenlur, alque in vasis gratise suam Domini eQicaciter et plene purgassent : Cum Dominus misericordiam revelaret; nam, sicut impleverit, inquit, Dominus volunlaiem suam in me, Apostolus dicit : Volens Deus ostendere iram suam adhuc atia mulia prwsto sunt ei '**.,Sie ergo filios el nolam facere patientiam suam, sustinuit in multa perditionis exallal Deus ut gravius allidanlur, et patienlia vasa irm apla in inieritum, ut ostenderet divilias glorimsum in vasis nunc qum ptmparavit in juslos allidil temporaliter ul gioriosius exallentur. Exspeclant autem justi cum lsetitia mercedem labo- gtoriam, quos et vocavit "; percussit itaque simul rumsuorum *; nam exspeclatio jtislorum lsetiorspes- iropium et jttslum, ut alterum coiisumeret, allerum consummaret. Jlfors enim peccatorum pessima *, que juctmditatis seternae eos inconfusihiles facit. Tribulatio enim patienliam operalur, palienlia vero preliosa aiitero in conspectu Dei mort sanciorum probationem, probatio spem, spes aulem non confun- ejus ". dii *'. Confidant ergo etsperent in te qui noveruut TRANSITCS DLTEEIOBA. AD noroen iiiinn, qttoniam 11011 derelinquis sperantesin Congregayerai ille Babylonius canis, ille filitts te, Domine'. Arrham hnjus spei habenles aposloli perdilionis fere universos principes liationum. Con3 suromam reputabant in hac vita beatiludinera D venerunt uuiversi reges lcrrm adversus Dominum Donum si- et adversus Chrisium ejus "*; cumqtie ex advergo propterjustiliam persecutiouem pati''. quidem cceleste esl, donum oplimum el descendens a Christianorum paucitas in ptignam procederet, Saraceni absque aestiroationeet numero circuniquaque Patte lutninum *, pro Chrislo contumelias sustinere. Unde et Aposlolus ail: Vobis, ftattes, donatum est effusi, et ex omui parte operientes faciem terrae, non solum ut ctedatis in eum, sed ul eiiam paliamini Christi mililes undique circunicluserunl.-Referebal pro eo*. Teste namque sacro eloquio sicut Christus nobis frater regis Hierosolymilaiii qui cum cruce •in capite, id est in seipso passus est, ita et eumdem captusest; referebanl etiam fratres Hospilalis et pati oportet in meinbris suis, quatenus ad perfi- Templi, quod omnes illi qui, lanquam degcneres ciendum holocaustum suum unusquisque canonem et iinbecilles, sibi in fisga posuerunt praesidiiim, • i sai. a . * Psal. 96. ' Psal. 72. " Psal. 89. » Psal. 100. »• II Cor. n. ». JOt. »• H Cor. 9. ^. '• Rom. S. ' Psal. 9. " Maitb. S. 8 Jac. 1. » Ph.l. 1. J«c. 1. & 6Sap. 10. *'^ '" Psal. 33. "Psal. 115. »* Psal. 48. "Eccli.8. »Roin.9. "IlTimTs! "'Psal. 77. »• Luc. 21. »'* Psal.'% PATROL. CCVll. 31 961 965 PETRI BLESENSIS OPUSCULA. quasi in ictu oculi occisi et coniriti sunt; alii vero A petens suo desiderio saiisfecil. Prosperuro siquiden» iterleceral ei Dominus saliitariuro uostroruin, qul qui in Christi charitale fundali accinxerant forlitudinelumbos suos, coronam immarcescibilem et hx- ipsnm segregavit de utero maltis stisc in opus virredilatcm incorruptibilem et incontaminatam in tmis el exemplum forlitudiuis. Quis bujiis pueri ccelisfiducialiterexspeciantes ", licel pauci et longo fidem inferiorem judicel flde Moysi, quam AposlOilinerefaiigali, diutissime tamenilli inlinilse mtilli- lus comniendans ail : Fide Moytet grandit faetus tudini non sine plnrima sirage hostiura restiierunt, negavit se filium Pharaonis, eligens affligi cum poatque polius impulsi el oppressi quam capti, in pulo Dei poiius quam peccati tcmporalem habere juconspectu illius Antichrisli oblati suiil. Scdebal cundilatem ; majores enim divilias JEgyptiorum dieniro crudclis beslia in oslio papilionis sui, iii cnjus viliis repulabal improperium crucis Chrisli **.0 quain ore roors mililum Christi erat. Slabanl el illi exuti borium est viro, cum porlaveril jugum Domini ab armis lanquam oves ad viclimas, fortes quidem cl adolescenliasua"*, nam, cum adhuc esset adolescenomnino inlrepidi; nam super omnia desiderabilia tulus el contemptus, quia tamen sub Domini jugo hujus vitse unicuro el prsecipuum habebanl in voio, prurienlis camis insolentite motus sancla maturiquidquid excogitare possel hoslilis malilia, susti- „ late cohibuil, magniflcavii enm Dominus in connere pro Christo. Habebant siquidem passionem spectu rcgtim, el ad regnum confirroavit aeternum; Cbristi et vitaeseternaepraemium praeoculis cordis, nimirttm in sinistra Domini divilise et gloriae el diin quorum recordatione sese ad omnem nialoruro lectiones dextera ejus usque in linem ". Alfluebal tolerantiam confirmabant. Aspiciebant, sicut de illis ,'itaque sapientia el gratiaapud Deumel hoinines "*. -et aliis Apostolus loquitur ad Hebrseos 18*,inaucto- Eral eniin in armis strenuissimus, in flde Chrisii rem fidei et consummatorem, Jesum, qui proposito firmissimus, serenissimus in facie, in operibus tisibi gaudio suslinuit crucem confusione conlempta. moratus, spe longanimis, cbariiate profusus, miseErat aulem inter eos gloriosaememorise Reginalricors, providus, mitis et humilis, jticundus vcr* dtts, quondaro priiicepsAiiliochenus, dominus nion- el circiimspeclusiii verbis. Eral sane mel et lac sub lis-Regalis, egregius alqtie constantissiraus Chrjsti lingua ejus, dederalque ei Dorolnus linguam erudiprofessor et in proximo -pra Ghristo felici marlyrio tam, ut scirel quando deberel proferre sermonetn. coronaiulus. Scripiurse commilierem, ad tedifica- Cum ergo tolam provinciam strenuis el gloiiosis tioncm forte siniplicium, pauca qusc de triumpbo bellorum actibus adeo ceiebriier illustrasscl, ut ipsitisex cerlissiina relationc cognovi; -verunilamen congrue posset dici, quod data eral sihi gtoria Li ego, viriidens paupertalem meam ", vcreorgloriam i ; bani, decor Canneliel Saron", nunquam laroen iu lanli viri in maleriain narralionis assumere, qui ore ejus verburn jactanlise prodiil, necin vultu«jus slyluin prudenliae el eloquentise roajoris exposcii. nota vel inoltis elalionis apparuil. Et jain factus imel dulce conimercium cetttr ejus iinperium, geritesque subjiciantur ei in lnoitale, animale, ignobile, nt resurgat immortale, virga' ferrea, e'l qui volunlarie volunt ingredi tra- spiriluale"', in splendoribus sanctorum '"corOnatum hantiir violenter ad regnum. De hac violenlia lo- glotia ei honore '*. Juttus aulem, si morte prmoccuipiitur Dorniniis per prophetas : In manu, inquit, patus fuerit, in refrigerio erii *", et ul verbo beati torii el brachio exlento et in furore meo regnabo super Job ular: Miserimsuw obliviscetur, el quasiaquarum 6« Zaclj.«. »'Prov. 25. 60 Apoc. 17. 61 Apoc. 18. «' Isa. 51. »3 Jer. '•16. »* Sojihon. 5. Isa. 61. ' Prov. 8. " J Reg. Mich. 4. •' 1 Cor. 3. 68 Ezech. 20. 68'I Cor. 2. 69 Isa. 60. " 15. '3 Psal. 85. '* Roin. 8. '»Ibid. '* II Cor. 14. " Psal. 111. "' 1Cor. 15. '« Psal. 109. Hehr. 2. *» Snp. 14. PASSIO KEGINALDI PJUNCIPIS ANTIOCII, , 074 non rccoruabiuir; qnasi meridia- Ji esl ejus fortitudo"; ibi manna ccelesie abscondl qua proeteYierunl fiui fulgor consutget ad vespemm, ei cum se consum- lum est his qui lignum %itae apprehenderunt. Sicut ptum pulaverit, orietur et Lucifer ". Irrue in virum elephanii animanturadbelluni ostensione sanguinis* justum, lyranne jnhumanissime, ure, contunde, sic et forlius animaverat Christi milites viviilcse occide, incide, succide: nihil agis ; nam in Chrisii crucis ostensio et memoria Dominicae passinnis : charilale radicatos explanlare non potes. Hoc csl nam arbor illa salulifera, scilicet sanguine Salvalignum qnod ad honorem mitlil radices ei in tem» toris infusa, non cessavil poslea fundere oleum pore siccilalis non erit solliciium. De lioc ligno Job lociiliae, sudare balsamum gratiarum , slillare untlicit: Lignum liabet speciem ", si pretium " fuerit, guenlum forlitudinis et producere frucium vitcc. In rursum virescit el repullulant rami ejns ". Chrisliaquo triumphavit Chrislus, facit eliam suos mililes nns, cui vivere Chrislus esl et mori lucrum '", vitam iriiimphare, sicul ad Timolheum " scribens Apeinvenit moriendo; et cum videatur oculis insipien- stolus : Videmus, inquil, Chrislum propter passiolium mori "*, in pace fil locus ejns •', el in loco panem mortis lentalum gloria el honore coronatum. In scute collocaiur "*, quoniam vita ipsius cuslodita est eo autem quod passtis est ipse el lenlalm auxiliatur ciiin Chrisio in Doniino. eis qui tentanlur »»*.Crux enim Christi pereunlibus siuliiiia cst;his autemqui salvifiunt,Dei virluset DEEODEH. Ab ore lyranni pendebant ministri Salanx, ve- Dei sapientia. El ad Corinlhios scribens dicit: loces ad effundendum sanguinem, et ecce filiiis Sicut abundanl passiones Chrisli in nobis, ila el per monis ieiernaj in filios et ha?redes viiae eoelestis ipsiim abundat consolaiio nostra". Cedebat principi morlis judicium diclalurus: ed ad pleniludinem gloriam majestalis ausus est bJasphemare, interfigaiidiorum ei, quod omnes dolores corporis proprii ciet manus inea; alii autem averlantur hinc, el ftigabal recordalio vulnerum Christi et certa atque omnes, qui non negaverinl Chrislo, capilaliter pu- festina relribulio prxmiorum. Scit quod cito apniantur. » prehendet tritura vindemiam et allriti corporis Coelesiis dispensatione consilii segregavit eum conlumelia ei cedet ad gaudium el coronam. Ecce, Domimis ab aliis, et cerlamen forle dedit ei, ut nobilissime princcps, ecce linis viae et consummavinceret et sciret qupniam oninium proleclor. est tio peregrinationis luoe. De torrenle in via bibisli; Sapientia. Illustrissiinus princeps in terram pro- propterea exaltabilur cnput luum in palria ". Secure jain poles dicere : Sitsceptor meus es lu, gloslernitur, cumque supinus jaceret alque ociilos erectos et fixos haberet in coelum, sanctoejus peeiori ( ] ria mea, et exallans eaput meumn. Procul dubio superposilo pede dexlro, ipsius gulturi gladium coronaberis, quia Jegilime cerlasti". Nam tesiimotyrannus infixit, Christi nomen, quod seinper in nio Job : Qui afflictus esl erit in gloria". Impiiis corde et ore, illius gladius intercepit; niillam sui ergo te humiliando coronam libi glorix fabricavit. Bealus es, quia possessionem glorise quam Adain corporis partem movit egregius Clnisti mariyr, carpebat de crucis arbore fructum vitae; ei nam- CIIIIIprogenie sua perdidit, tu cum sociis tuis hoque cruciaium in delicias convertebat memoria die ingredi meruisti. Tuas vias oplime direxisii, crucis Cliristi : haec cnim esl arbor illa de qua dicere poles : Sine iniquiiale cucurri et direxin; sponsa in Canlicis dicil : Sub umbra ejus sedi et bonum certamen certasti, cursum confirniasli". fructus ejus dulcis gutluri meo"; habebal noini- Beati sunt qui tuis monilis crediderunt, et sicut naiissiimis princeps fruclum erucis in gutlure et de beaio Elia Sapiens dicit: Beati sunt qui te videgladitim dulciorem repulans omni cibo, inler an- runt el qui in amicitia tua dclectaii sunt 10°. Credo gitstias morlis gusiabat et vidcbat quam suavis est lamen quod si aliquos noluisti secundum carnem, Dominus". Hoc isli sapiebat gladius quod ignis sed jam forte nosti quoniam introisli in potentias bealo Laureniio, qui suos ridebat carnifices, su- r t Domini elingressus es abyssos luminis et jucundiumque judicem subsannabat, cnm Apostolus dicat: latis seiernx. Vides quod tyrannus relraxil a gulAbsit mihi gloriari nisi in cruce Domini nostri Jesu ture suo gladium, et felix janima corruptibilibus Cftiisti". Cum beaius Andreas in patibulo crucis cxonerala exuviis, soluio tributo morlis, libera 1na;siimabiles deliciarum thesauros inveneril, li- evotovit in ccolum; assumpta est ab eo qui dicitt quet quod in passione sanctorum quidam fructus Volo* pararevobis locum*; et iterum : Veniani ad Titaj ccelesiis et qusedam delibatio aelernilalis absr vos ut assumam vos ad mcmetipsum; et illud : condiia pra3guslalur. Alioquin Propheta hon diceVolo, Pater, ul ubi egosum, ibi sitetminister meus % ret : Si utique est fructus jvsto, utique esl Deus a puerilia sua incipiens in singulis celaiibus, quasi judicans eos in terraM; et quare non pbsconderein omnibus horis diei lanquam slrenuus cultor in lur ih passione Christi dulcedo? nam ibi abscondita, vinea. Doniini Sabaotb laboravil, el. in consum" Vnlg,.spem. " Vulg. pwcisum -" Job U. " Phil. \. "' Sap. 5. " Psal. 75. JODH. "' Psal,22, " Cant. 2. " Psal. 53. " 57. '" Habac. 4. " Imo pd Hebr. 2. *2- llel)r. 2. " II Cor. i. »l Psal. 109. Gal. .6. "Psal. Tini. »« 2: »' Job 22. »«Psak 58, "II Tira. ' Ynlg. Vado. »Joan. 14. "Psal. 5. 12. U 4. 10»E cli.48. »-Joan. 973 '"5 PETRIBLESENSIS OPUSCULA. 975 matione sanetoruw virtutis perfeclissimse diem . i nes in Epistola siia Joquens i Nunc, inqoii, filii ilatisil, sicut apud Salomonem scriplum est: JuDeisumus, »ed nondum apparet quid erimus.Sciitorunt semita quasi lux splendescem procedit et mus autem quoniam cum apparuerit, similes ei ericreseit usque ad perfectum diemK Mors principis mus". Venerant ad locum marlyrii, corpora supmiiko» exchavit ad lacrymas, sed nullam hic video pliciis gratanter exponunt: va: genli peccatriti, semaieriam lacrymarum. Mors illa, per quam mirifi- mini nequam, filiis sceteratis »*! non sufficil minii cavit Dominussanclum suum*, nc-11 mors, sed dor- slris Salanae ampulare capita martyrum, sed ensimiiio cst,. porias morlis et porla vitae. Yocatus esl bus effodiunt oculos et rimant gladiis inleriores lain cielum, quo mundus non erat dignus; nec ex- lebras animarum. In corpora enim desaevire potest slincta est haec lucerna, sed Jlalu transiiorio per- inhumana crudelitas. Porro juslorum ammm in enssa esl, ul jain exsiingui non possii, et ui iJlumi- munu Deisunt,et non tangel illos lormenlum malinala ccelitus luceal omnibus qui in domo sunt. liae '*'. Consummali ergoin brevi espleverunt temDetiderium cordis ejus tribuisti ei, Dphilne, el vo- pora mulla". 0 quam pretiosa est in conspectu Do*funtalt labiorumeju* non fraudasli eum6. Gaudea- mini mors sanclorum e/us16*,vere pretiosa ; islo mus ergorfralresr nam et ipse gaudetet tripudial , enim pretio hi empti sunt de lerra; islo pretio dahuroduelusin gaudium Domini sui. tur ei posaessio gloriae, regnum cceli, corona imDEEODEM, marcescibitis el pax viiae. Visi sunt ocalis insipienMlietiam gloriosi milites elsocii passionumibant tium mori, Uli autemsunt in pace "; nec ergo pro gnudentes a ccmpeclu concilii; quia digni habiti islis mibi videtur esse lugendum. Suos ieniin in sunt proChristi nomine morlem p«» 7; juxta con- gaudia luclus verieninl, 8 ; abslerget Dominus lasilium Sapientis, melius videbatur iis ire ad do- crymas ab oculis eorum, el jam non erit tuctus, nemum lucPus quant ad domum eonvivii*; hi omnes queultus dolor, quoniam priora Iransierunt 1»; moteslimonio .fidei probati inventi sunt, ideoque gau- mordil sed non deglutivil mors improba viros Dei; debant sicnt Aposlolus loquens ad Hebra?os dicit : visa esl vicisse et absorbuisse eos, sed absorpta Aspicientes in auctorem fidei et cansummatorem Je- esl mors in victoria. Ubi est, mors, victoria fua»°? sum', sciunt quod si domus eorum lerreslris hujus ccrte ille qui habet vitae et mortis imperium, luam habitationis dissoJvilur, aedificationem ex Deo ha- ita.que monificabit poteslatem, ul jam elficiaris benl, dommn non manufactam.in ccelis aeternam »*, vitae causa el inlroilus ad salulem. sciunt quod, inquil, lemporalis brevissimus somnus TKANSITUS ADALU. esl. Cum dederit dilectis suis somnum, ecce hmre- ( I Hi praefali marlyres ita glorificaverunt Dominum ditas Domini *»! lunc mansueti hasredilabunt terram in corpore suo el acceperunt calicem sulularis. et detectabuntur in multiludine pacis "*. Sicut enim Quid retribuemus Domino pro omnibus qux retrieomplanlaii sunt similimdine morlis Cbristi, sic et buit nobis" ? Eadem imagine insignili sumus, resurreclionis, erunl regenerali in spem viUe el eodem sanguine redempti, iisdem saCramenlis iniresurgente* in gloria filioruni Dei; Fulgebunt enim liali, nec tamen pro Christo possumus aut volumus quidquid pali. Dicet aliquis : « Libenter pro Chrijusti sicut sol" in conspectu Dei, cum reformaverit Chrislus corpus humilitatk noslrce, eonfigura- sto paterer, si occasio se offerret. > Novii Dominus tum corpori elarilatis suce}*, ul qui splendor est el figmenlum noslrum "'; namque deleclus, quem figura substantioj Dei 13,non dedignetur filios ado- exhibemus in miniuus, manifeste declarat quid ptionis SIKB imagini conformari, sicut beaius Joan- ageremus in magnis. 4 Prov. 4. 8 Psal. 4. "Psal 20. ' Act. 6. 8 Eccle. 7. » Hebr. 12. °*II Cor. 5. " Psal. 1'26, '»* Psal. 56. » Malih. 13. " Phil. 3. " Hebr. 1. ' " I Joan 3. " Isa. 1. '»' Sap. 3. " Sap. i. "* Psal. H5. " Sap. 3. 18 Jer. 31. " Apoc. 21. "lCor. 15. »* Psal. 115. »•'Psal. 102. "Isa. 1. «»Psal. 30. «*• Psal. 93. DIALOGUS ET INTER ABBATEM REGEM HENRICUM II BONiEVALLENSEM. REX.Filios enutrivi et exaltavi,ipsi aulem spreverunt D Verumtamen Deus ultionum , Dominus Deus **, ulme "; nmici mei et proximi mei adversum me steie- lionem mihi faciet de inimicis meis, eosque qui confusionem meam desiderant destrual el confundat. runt", quosque domesticos ac familiares habueram, Posuerunt mihi mala pro bohis, el odium pro dilecrudele* el impios inimicos et proditores inveni. 978 S77 DIALOGUSINTER REG. HENRICUMII ET ABBAT. BONJEVALL. ciione mea ; consiitual super eos Dominus angelum A debuerat. Deus enim judicaia non punii, id cst non percussorem, et diabolus slet a dextris eorum; cuni judicat, el punila non punit. Si Christi judicium judicantur exeant condemnati, dies eorum fiant evadere volumus, nos et non alios jndicemiis. Si pauci, filiiqueeorum orphaui et uxores eorura viduse enim a nobis ipsis judicati sumus, jam judicium fianl, nali eorum in inleritu, nec sit qui misereatur quasi justilia. Paulus namque apostolus ait: Si no» pupillis eorum, el pereat de lerra memoria ipsorum ipsi judicaremus, non utique judicaremur **. ", fiant viaeeorum lenebra; el lubricae, et angelus REX. Lego in Vet eri Testanienlo duces, reges Domini persequenseos " ; erubescanl et conturbeneliam el prophetas frequenier de hostibus suis graturin swculumsmcuti ; et confundanturet pereanl": vissimam sumpsisse vindiciam. Ut aulem verbo venial mors super illos el descendant in infemum Eliae propheue utar: Non sum melior quam palres ubi viventes1*, eorum ignis non exslingualur et vermis mei»"; Dominus ad Moysen dicit : ilateficos non eorumnon moriatur «9. Deliciae eorum convertaniur pdlieris vivere ", et, maledictus qui non impleverit in amariludinem el dolorem , atque cuin Dalhan el verba legis hujus. Undeet sexiribus constilulae Abiron, cum Cain et Juda proditore suam inlermisunt in uno monte ad maledicendum iransgressonabiliter liabcant por-iionem. ribus legis. Abrahae quoque diclum esl : Quicunque ABBAS. Quid est hoc, prudentissime princeps? ' maledixerit tibi, sit itle maledicius *'. Non legerenquaeest haec luaementis lurbalio, ut crealurae Dei tur isia in sacro eloquio nec scripla fuisscnt, nisi maledicas et maxime homini qui est Dei forma cl licerel maledicere aul malefaccre inimicis. imago Altissimi ? De his quae ipse facit, nec te deABBAS. Allende, rex, quod non es de populo Jucet, nec le licet expetere uliionem. Mala quae siis- daeorum aul discipulus Moysis, sed de populoacquitines Dominus facit. Si mihi non credis, crcde sitioiiis, Chrislique discipulus et professor. Populus Isaise quidicit: Non est malum in civilale, quod ille Judaeorum durae cervicis erat, sicut scriplum non faciat Deus; et in eodem prophela : Quis dedit est . Durus es lu et nimis ferrea cervix tua 3S; ideoJacob in direptionem et lsrael vastantibus ? Nonne que delectahatur in retribuiioue malorum : excrDominus cui peccavimus J0? Si le odil aut perse- cebat itaque sine omni misericordia duriiiam ulquaiur homo, judicium Dei est, nechoc ab homine liouis, auferentes tnanum pro manu, denlein prd sed a Deo. Cum David egrederelur de Jerusalem dente, oculum pro oculo ". Propler hanc duriiiam propter percussionem filii sui Absalon, nudis pe- praecepit iis Dominus: Diliges amicum iuum et odio (Jibusatque in cinereet cilicio, inaledicebal ei Semei, liabebis inimicum tuum.'**. Porro, licel mandala dkens : Egredere, vir Belial, egredere, vir sanguiVeieris Testamenli, id est legis, ad lutelam cornum *».Cumque Abisai frater Joab illum sic male- poruni pertinerent, saluiem lanien anima3 non hadicentem regi vellet occidere, prohibuit David di- bebant, quod per prophciam suiim manifcsle Docens : Noli eum interficere, qiiia misiiipsuni Domi- niinus oslendit, diccns : Dedi iis legem non bonina nus ad maledicendum mihi ". Si vis, o rex , esse et prwcepta non bona, quia mandala in quibus non imitator David, profiiearis el dicas quia misit vivant u; veniens ilaque Dominus pius el miserU' islos Dominus ad maledicendum mihi. cors, siculipse dicil", judicari el non judicare,. REX.Si isli missi sunl ad maledicendum mihi, docet nos non solum iniinicis et perseculoribiis quare non sum missus ad maledicendum malefacio- nostris veniam dare, sed inimicos dligere cl pro. ribus^meis ? Si ego. non possum eis malefacere ipsis orare. Diligile, inquit, inimicos veslros, benequantum volo, maledicam tamen quantum polero ; Jaciie his qui oderunt vos; orate pro calumniantibus. nam maledictio ipsa quodammodo species uhionis vos et persequentibus vos "; misericordia enim suinihi est, el grata consolatioin adversis. perexaltat judicium, et qui misericordiam non exer» Hlustrissime princeps, ex quo inimico cet", sine misericordia damnabitur in aeiernum. ABBAS. tuo maledixisti, jam ipsiim judicasti, jam acccpisti REX.Quidquid in evangelica vel inalia Scriptura de ipso ullionem, ct sic abslulisti summo judici t invenias, illud in corde meo invenire non possum, Deo, ne fiat libi de tuo inimico judicium aut vin- ut persecutori meo benefaciam aul diligam inimidicta. Nonne mclius sciebal etpoteral te vindicare, cum : hoc vitse perfeclioris est. Video qupd agnus qui malorum vindex esl et omnium judex? Ipse in agnum, columba in columbam quandoque irasciquoniam per prophetam dicit: Milii vindictam et ego tur, el percutiendo ille cornilms, illa pennis, suam sicut possunt proJitehiur iracundiam ; mihi aulem retribuam »». Fecisli quod ipse facere debueral, quia sicut scriplum est : Non puniet Dominus bis in non licebit irasci, cum iracundia sit quaedam viridipsum "*; non iuvenit in luo inimico quid pu- lus animaeet polentia naturalis? Non videlur illicilum quod mihi est a natura permissum : nalura niat,quiajam illum punisti,illumquem Deuspunire " »• «?Psal. 108. "Psal. U. " Tsal. 82. ** Psal. 54. " Isa. liC. "Isa. 42. a'llReg. 16. »» Ibid. III Reg. 19. "Exod. 22. 3'Geir. 27. «lsa.48. DeuJ. "Rom. 12. "* Nahnm 1. "HCor. H. "Ezech. 20. "Joaii;12. «Mallli. 5. 44Jac.2. 19. "Mdtlh5. 979 PETRl BLESENSIS OPUSCULA. 980 sum filius ira?; quomodo crgo non irascar?Deus A esl enim : Qui tailalur in ruina allerius non erit im\ ipse irascitur, in quo, sicut scripluni esl: Non esl puniius ". Alius enim laeiabitur in ruina illius; ideo transmutatio nec vicissittidinis otumbratio **. Quo- sectir.i conscientia dicebat: Si gavisus sum ad ruj inodo ergo slabiliani cor iueu.ni:, ut non irascar? nam inimici mei et exsultavi eo quod malum invemaxime conira illos, quoriim contra mesunt omnia nissel eum •", etc., et David : Si reddidi relribuenopera, omnia verba, omnes cogitaiiones in malum, libus mihi *»,; lc; virprudens cl sanclus lam grae ui verbo Job viri prudeniissimi et palientissimi ves imprecationes sive devoliones non faceret, si se utar: Nec fortitndo mea fortiludo lapidum est, nec mala pro malis retrihuere cognoscerel. Sane niulios caro meaanea esl ul illa suslineam '". . persecutores habuil; sed in omni iracundia sua a iuisericordia et mansueludine non recessil Ideoque ABBAS. haecei consimilia le oporiei susiinere Sed per Christiim, si non vis sustinere dolores intermi- hilari conscieniiae securitale canlabat: Memento, nabiles et intolerabiles in inferno. Expedil ilaque Doniine, David, et omnis **, elc. REX. Ulinam, Pater, retribuere possim inimicis utvim facias cordi luo, convcitens odium in grameis juxla impeium et desiderium irae mese; irasci liam, inimiciiias in amorem. Si lianc vim cordiluo feceris pro amore Chrisli, per banc vim coelesie possum el plus. quam volo , sed retributionem in g mea non habeo regntim acquiris : Regnum enim cozlorumvim patipotestate: ille qui omnia polest tur "; Dominus in Evangelio dicit: Dimittite et retribuat abundanler facienlibus mihi superbiam "*, dimitteiur vobis, et si non dimiseritis aliis ex corde, et accipiat anima mea de illorum confusione Isetinec Pater meus cmleslis dimittet vobis 48; qui mise- liam. ricordiam non facit, sine misericordia peribit. Et ABBASlllustrissime rex, proprium est hominis ilerum Dominiis iir Evangelio dicit: Inqua men- quandoque irasci, sed cavendum est ne ira conver*ura mensi fueritis, remetielur vobis **; facias igi- tatur in odium el peccatum, sicut scriplura est: lur misericordiam apud proxiimun, si vis invenire Irascimini, et nolite peccare ". Proliibet autem iuiserieordiain apud Deum. Audi verbum aul polius Deus ne cadat sol super iracundiam veslram " : et, Evangelium Salointiis : Homo homini servat iram iil hoc simpliciter exponamus, induret ira noslra et a Deo quairil medelam; alque in hominem similem a mane usque ad vesperum. Habeamus itaque in sibi npn habet misericordiam "°; homo caroesl, et : omnibus palientiam : si quis offenderit nos, personse reservat irani; quomodo ergo propiliationem pe- peccaium habeamus odio, non personam; hoc enim tet a Deo? Audivisli Salomonem, et ecce plns quam perfectorum odium sive perfectum, sicul scripium Salomon- liic. Clirisius eiiim , Creulor et Salvator G est: Perfecto odio oderam iltos, etc. ". Abjectis 2 noster, ipse esl qui dicil: Si esurierit inimicus tiius, ergo malediclionibus reddamus maledicentibus et ciba illum; si sitil, pelum da illi!"; et in Evange- malefacienlibus bona pro malis; habeamus exemlio *", servus qui cum conservo suonoluil misereri, 1 plum in beato Stephano, qui pro perseculoribus tlauis est lortoribus donec dehitum persolveret : suis oravit elobdormivit in Domino "*. Ille etiain, universum; et in oraiione Domiiiica dicimus : Di- 'qui docei hominem scientiam ", suo nos docet et mitte nobis debita nostra,sicut et nos dimillimus de- informat exemplo, dum pro suis cruciflxoribus bitoribus nostris *.*.Pactuin et conventionem faci- 'orans : Paler, inquit, dimitte illis, quia nesciunt rous cum Deo, et ita c nobisdebita nostrael peccata 'quid faciunt **. Si maledixerimus hominibus, madimittat, sicut nos aliis condonamus el dimiltimus ledictio converteiur in sinum noslrum, etira quam inimicis el malefactorihus nosiris, > lanquam falso hahemus erga illum, qui Dei est imago, omuem ct mendaciier loquenies, nos ipsos seducimus ac 'nobis reddel iratum. Si quis paler niullos habe'ret filios et judicium damnationis a;ieriiae scienler incurrimus. aliquis illorum alium Jlagellarel in ocuDeus non irrideiur **,- t ipse esl qui scrutatur oc- 'lis pairis, credo quod non irascereiur filio paier e culta cordium, nec decipere nec decipi potest. Si- _ 'flagellato, sed potius flagellapt!. Ccelesli ergoPiitri cul te habebis erga inimicum tnum, ita se habebil ^ reservemus omne judicium, ncc faciamus malum erga ie, qni te'in sanguine suo de servo et inimico autoremus malum malefactoribus nostris, ne nobis 'fiatoratio noslra in peccalum. fecit filium el amicum. Si vis pro malo reddere maluni, Deum ad iracundiam provpcas, et yereor ne Qui alii maledicit, seipsum maledicrione impliille, qui terribilis est super filios hominum **, conlra i el involvil, et inimico suo per maledictionem cat te et cogitetsuper te majus maliim. Verbum equi- < divinae ffucium benediclionis acqnirit. Dicil enim ' dem Salomonis esl : Cum ceciderit inimicus luus, Dominus : Maledicam benedictionibusveslris et bene gaudeas, ne \orte videat Deus el avertal iram i nedicam maledictionibus "; ergo inimicum luum suam abeo, el convertalin caput luum *6. Scripluin i mclius adjuvare non potes, quam si ei maledicas : " Mallh 6. " Matlh. 7. "Eccli. 28. "Rom.12. " Mallh. 18. "Jac. 1. "Joh6. «Matth.ll. " MaUli. 6. «> Gal. 6. «• Psal. 65. »5Prov. 24. »' Prov.17. »8 Job 31. *» Psal. 7. .«• Psal. 131. 6J Psal. 158. •**Act. 7. 6«Psal. .93. •• Lnc.'83.' •« Mal. 8J 6l>'Psal. 30. 61Epbes. I. "Ibid. • . • Deul. 28. 982 DIALOGUS INTER REG. HLNRICUMII ET ABBAT. BON.EVALL. 981 IIOJ malum facias; sic eiiim facis ut misericordiani A quanlo dolorc pariurilur a maire. ct in quanlis iniet bencdietionem consequaiiir a Domino, ct lu qiri seriis et immundiiiis nascittir cl iiutriiiir, quam alii maledicis, solus subjaces maledicto; ideo Apo- brevis est vila ejus, quaniis dolorihus et taboribus stolus dicit: Maledicimus et benediciimis nemini, ducitur, quanlis insidiis cl pcriculis subjicitur, malum pro malo reddentes; benedicitemaledicehlibus quam sit horribilisfinisejus! Consideranler attende vos el nolite malcdicere ". terribiiem judicii dieni, horrendiim iribunal, iraium REX. Inimici. mei quoiidie conlra me invale- Judicem, ardcntem fluviiim, vernies qui non moscunt •*, el supsrbia eorum qui me oderunl ascendil riuntur, flammas inexslinguibiles, felorem moriifiseniper *».Quomodo ergo possum humiliare cor cantem, slridorem dentium, umbram inortis el doineum ad misericordiam, qui video inimicos meos lorem cui non est similis aul acqualis, qtiae omnia, conlra ine exaltari in iracundiam? elsi praesentia non sunt, scias lamen procul dubio ABSAS. JUe, qucm tuniii repulas inimicum, non quod non tardabunt. Pra.-terea plurimum ^vouest tuus sed suus inimicusest. In eo enim quod teodit, devola oralio ut homini a Doinino Deo concedalur seipsum occidit; de hac occasione vel potius ho- humililas el patienliae forliuulo. micidio Joannes evangelista : Qui odit fralrem suum REX. Quarede oralione loqueris, Pater?Nonn< homicidaest'"'; ouin le odit, seipsum mortificat, vides occupaliones el sollicitudines meas tam imet le ciim injusle persequitur, velit nolit, in Christo porlabiles ul vix Domino Pater noslcr possim in vivifical. Si ergo vis de inimico tuo consequi ultio- missa dicere; vix una hora diei aul noctis vaieam nem, totum commiite Altissimo et confide in eo; respirare? ipse aulem mala lua convertet in bonum, damna ia ABBAS. occtipationes libi, rex, lu ipse facis, Has liicrum, tristitiam in gaudium, trihulaliones in qui pacein et quietem animae iranquillissiinam hapacem, nioleslias in delicias, dedecus in ho- , bere poteras, teque infinitis commotionibus aique norem. turbationibus implicas et involvis : millia hominuia REX. Possem perseculoribus meis misereri ad assidue le sequuntur, quorum negolia audivisti et lempus; sed in sua malilia persevcrent, eorum omnia deferuntur in fulurum, quae lamcn brcvi desustinere injurias non posstim, quia summa inerlia iiberatione poteranl expediri. REX. llli soli, sicul exislimo, Pater, me seqtiuncordisque pusillaiiimilas et defectus animi viderelur; quia igilur a sua malitia non dcsistunt, ego lur, quorum peliliones injustae sunl qtii, quia de ipsorum nequiliae misereri non possum. suo jure desperant, curiam seqnunlur ul improbiABBAS. Moveat te, quaeso, ad misericordiam, C tate sua el importunitale me vincanl. N ABBAS. oli , opiime princeps, leipsum fallere, egregie princeps, amor Christi, pietatis negotium, timor divini judicii et exenipla veterum pairum. noli raliones praelendere inuiilcs ad excusandas Hoyses, cum eum vellet populus durus et Japideus exeusationes in peccalis 76-. Deus cniin non irr.idelapidare 71, fugiens ad tabernaculum, stabat in lur ". Scimus quod velox el strenuus in negotiisconlraclione coram Deo, pro ipsis animam suam tuis, tardus aulem in negotiis alienis; mullorum ponens, pravae el perversae generationi pateruos magna tamen consuetudo, quasi quxdain a.liera naimpeiulebat affeclus et niaiernac gratiam pielalis. tma, esl in plenitudine curiae suaeel in magna freDavid Nabal viro stulto nequitiam suam benigne qtienlia gloriari. Quid de lalibus sacra Scriplura condonat". Idem Saiili perseculori suo compaii- terribililer et quasi in modum tonitrui dicat, palur ", el mortem sui mortalis inimici, scilicet Absa- tienler, quaeso, et libenier atlcndc. 0 vos qui plalou, Jamenlaiur ". Eliseus, a rege Samariae quae- cetis vobis in turbis , data est vobis polestas a Deo, silus ad mortem, ipsum et populum ejus a morle qui inlerrogabil opera et togilaliones veslras; quoliberavit "*. Joseph eliam a frairibus suis venditus niam cum essetis ministri regni illius. non recte eosdem benigne recipil ct hoiioral7"; si velis ha- judicastis, neque secundum Dei volunlalem ambubere cum humililaie palieniiam, in humilitale vin- D laslis. Horrende ei cilo apparebit vobis, quoniam ces omnes adversarios tuos et in palientia tua pos- judicium durissimum his qui prasunt "'; exiguo sidebis animam luam' 6. enini concedilur miscricordia el forlioribus insial REX. Cum hanc palientiain ct humilitatem in f.iriior crucialus. cordemeo, sicut dictum est, invenire non possim, REX. Scriptura haec horrenda et terribilis csl loqueris et laboras in vanum, nisi velis oslendere principibus universis; verum sccura conscienlia quibus modis virlules illas obtinere debeam et serdicere possum, voluntatem alquedesideriuin ineum vare. semper esse ut sim in solitudine cl in paucilate ABBAS. Amiceet domine reverende, si patientiam poiius quam in muliiliidine. Sed non est dalum et humilitatem liabere desidcras, recogila quain itiilii desupcr ul possiin quandoquc secrelius vivere, immundum et vile sit, unde homo concipitiir, in ct unitis brcvissimi niomenti saudcrc tranqiiillitate. •'Rom. 12. •» Tbrcn. 1. •» Psal. 75. 70 Uoan. 3. 7I Exod. 17. "I Reg. 25. 7* I Reg. 2*. 74 II Reg. 19. 74*lVReg. G. '» Gen. ih. "Ltte. 21. 76' Psal. 140. " Ephcs. 4. "* Sap, 6. C83 PETRl BLESENSIS OPUSCULA. 984 Etiam in missa non solnm laici sed eliam clerici A i Lrepellant eos ab liaereditate palema, qui contra viri el religiosi me sollicitant, et quasi abjecla re- ] palres suos arma moverunt, nolo lamen lilios iheos Verentia snmnii sacramenli, suas rnihi petiliones : haereditate repellere; etsi exhaeredare eos posab non cessanl oflerre. i sem, cor meum hanc duritiam non posset susii• ABBAS. Vide, charissime mi rex, ne hanc consuc- 'nere. ABBAS. (iliorum luorum baereditate Ioqueris : De ttidinem tu ipse induxeris; quam quidem facile poieris amovere, si in ea tuam conscientiam laesain 'quare nullam.facis de haereditate pauperum men'tionem ? : sentis; periculosum enim niinis est, ut ea hora, REX.Propositum aC desiderium meum esl, maxiqua Dei Filius anle oculos immolalur, homines avertaiitur ab oraiione vanisque fabulationibus 'mam mearum rerum partem ponere ad Jiberatioocciipeiitiir. Scimus quod si aliquis praepotehs prin- 'nem terrae illius in qua steterunt pedes Domini, in ceps aliquos inviiassel ail ineiisas, molesiissime 'qua tios nascendo et moriendo redemit, parleni 1 ferret, si cibum ejus convivae despicerent. pauperibus distribuere, residuum vero in usus REX.Epo, si consuliiis, Pater, petitiones omnium orpbanorum et aliorum egenorum misericordiler differam, et quandiu in ecclesia suni, nullius preces n erogare. * . ABBAS, Poienlissime rex, stistine palienler quae exaiuliam. tibi dicturus sum. Ubi de salule animae luae agilur, ABBAS. Salva missae el liorarum diei reverenlia, ul parcam regiae potestati, fecit te de nihilo faclor non minus in ecclesia quam in camera poies fratrum necessitates audire, et ubi misericordiam omnium Deus. Si plaCuisset ei, genuissel te paler luiis ex ancilla vili et humili, nec esses hodie inier postulas, ibi aliis misericordiam exhibere; sane sive aliquis decns aliquid postulal, sive sua sibi reges , ntidtis egressus eo de uiero mairis luae 80*; restiiui exigat, sive jiislitiam exhiberi sibi pelat omnia quae habes commendavil tibi Deus. Si hon reddere quaiilum debes, redde quanltim popraecipias. In omnibus his debitor es omnibus, ncc 'potes sine periculo animae luae lalia differunlur. Ad vin- les, vide ne mundus avertat le a Chrislo. Legitur dictam malefactorum, Jaudem vero bonorum, gla- cle quodam viro maguo quod, cum laboraret in extremis ei monerent amici ejus ut bona sualardium juslilia: accepisli. Si crgo justilia petilur, eam graiis el sine prelio facias, nec praecellenlissi- girenlur egenis, obsessus tam maligno spiritu quam niuiu oflicium tiium permiltas aliqtia venalilate 'morbo respondit: « Libenter haecfacerem, sed do« mina avarilia nOn permiliii. i corrumpi. Si necessilas pauperum et religiosorum } REX. Quanla ecclesiis fecerim noveril Deus, nec petitsibi porrigi maniim misericordiae ac munili- C cenlke n.iae,non difleras; verbum Salomonis esl : me iia dure argueres, si novisses qiiantum honor Nedicas amico tuo; vade el revertere cras, cum Ecclcsiae temporibus meis crevit. ABBAS. Scio quod magnifice el munificc dedisti slatim possis dare 7S, nescjs enim quid vcnturo pariat dies; nescis utrum dilationem etmoram possit 'ecclesiis et ecclesiasiicis viris, el eleemosynas tuas eorum necessitas suslinere. Hodie viviset nescis si 'enarral omnis Ecclesia sanclorum. Sed atleudilDoin crastino vivas. Itex hodie est el cras morietur, 'mimis non quanlum, sed ex quanto delur ; non ubi cum autem morluus fuerit, hmrediiabil serpenles et sed unde : nam si spolias uniiin altare, ut allerum vermes ". Rex, rex, islos hacredes habiturus es, 'tegas; si uni pauperi auferas, utalii conferas, tcstimonio Scripturae non acceplat Deus sacrificinm de quia de carne tua nascenlur. IJIi atitem qui jam de : carne tua nati sunt, si te vivum non diligunt, quo- rapina 81; rapina namque, inio sacrilegium est,quidmodo moriuum diligent? Ecce habes Jilios et haere- quid in rebus ccclesiasticis .poleslas civilis usurpai. REX. Quid si Romana Ecclcsia anlecessoribus des pro quibus animam destrinxisii etcarnera mortificasli ; non magis proderunl animae luse quani meis et mihi dedil ac privilegiavil magnamin rebus proluerunl carni luae : quidquid in iis posuisii vani- 'ecclesiasticis potestatem ? Debemus eam per Omtas esl, mendacium est carnale, est transitoritim, Dnia sequi; maler el magislra noslra esl, nec tibi est penlilum, nil de Deo ibi esl. Si vis haeredcs absurdum videri debel, si velim privilegiis, ejus uli. ABBAS. haliere, fac libi hneredcs pauperes Christi, nam, Scriplum est non quid Romae fial, sed deficienlibus filiis luis, pauperes stabunl in magna • quid Romae fieri debeal considerandum est; ideoconsianlia adversus eos qui le angusliaveruni."*. Si que, prudenlissime rex, diligenter atiende quid defilii tui pro haeredilale terrena el momentanea le ceal, nonquid liceal; quid ad inlerminabilem saluaJSigunt, pauperes le rcgni coelestis haeredem fa- tem et gloriam ineffabilem, non quid ad falsain et cienl esse. Nain leslimouio Christi : Ipsorum est transiioriam digiiilatem pertineat: mulla privilegia regnum cmlorum 80. possunl emi; porro unuin necessarium quod non REX. Filios theos exhaeredare non valeo, nec potest auferri 8". Summum privilegium est libertaTOIO,nec debeo; quamvis enim decreta et leges lem lilioruin Dei obiinere el per regnuhi lcmporalc "Prov. 3, " Ecili. 10.^-»'Sap. 5. S «•.-Mattli. . 8<"Ecilc. 5. 81Isa. 61. 8" Luc, 10. DIALOGUS INTER REG. IIENRICUM II ET ABBAT. BON^VALL. 986 985 raiseriis et doloribus pleiium acquirere regnum cce- A nat, non juslifical sed condemnat. Jus jtislificari halorum, cujus gloria non deficit, cujus honor non in- bes hoc in poteslale lua : dic tu iniquiiaies luas ut terrumpilur, cujus beatitudo non transil. Quid est justificeris. Verbum prophetse esl: Dixi ; Confitebor 83*el renuisti. gloriosius aut desiderabilius in hoc mnndo qtiam REX. Video quandoqtie aliquem facere confessioreghare el exercere supcr alios poleslalem. Tuvero per experienliam didicisti quod temporalis regni nem el pcenitenliam recipere ; poslea vero gravius felicitas, in qtio plus meluilqui plus polest, plus in- labilur el fuerunt novissima Itominis illius pcjora prioribus 84. diget qui plus habel, nunquam quiescitqui proomni ABBAS. Fili, in isto el consimilibus deprehcnilcre quieielaborat, omnibus servit, qni omnibus dominatur, utrum dicla vera lu noveris. poles falsam confessioiiem et pcenitenliam siinulaREX.Novi ego, novi, nec possem aut corde cogi- tam; ul autem plenius intelligas de bono fructu tare aut voce proferre quanlum. laboraverim pro po3iiitentia3,meis,qtiaeso, sermonibus, non solum populo meo, et banc relributionem mihi facit Do- aures corporis sed auditum cordis appohe. REX. Libenler audio el licel magna atque ardua minus quod nec in populo nieo fidem, nec in filiis meis amorem invenio. nogotia me exspectent, ego lamen adinoniiionibus ABBAS. Rex, atiende, quaeso, el recogita quanta in " luis poslponam. ABGAS. Novisli, rex egregie, qnod nos omnes in magnis necessitalibus leceril Deus libj: vidi cum necessitates gravissimas 8«, et credo quod precibtis priinis parenlibus fuimus vulnerali : vulncra illa in populi tui liberavil le Deus, ex gralia et misericor- baptismo sanala sunl, sed per iiisipienliam noslram cicatrices vulnerum illorum rciiovaveriinl, snperredia Dei semel adeptuses.poles reputaremiserrimum si eam elongas a te, si ipsam non cuslodisel retines niente puiredine et corruplione peccaii. Sicul David propbeta dicit: Piilrueriint el corrupta; sunt in fulurum. • REX. Mullolies expertus sum et in orationibus et cicatrices mece, a facie insipienlim mem 8t*. Prima necessitatibtis meis quod liabeam graliam Dei, sed medicina fuil baplismus, secunda est pcenilentia. De hac medicina ilicit Salomon : Medicinam cavit nunquam novi relinere autservare habitam, etqualiter hocpossem facere, Pater, a tua sanclitale li- Deus hominibus et stulli despiciunt eam; medicina benier audirem. baptismi lenissima esl, quia non exigit gemiluia ABBAS. Duo sunt quorum alterum acquirit gra- neque planctum. Baptismus enimesl qtiasi quaedain tiam, alterum rctinet acquisitam, pura confessio pannorum levis abluiio. Sicut autem ferri rubigo oris el operis satisfactio : cum eniin peccalor ac- „ nonnisi cum igne et cuui quadam mallealione dccedil ad sace.rdolem vicarium Dei, et effundil cor ducilur, ita grave peccalum nonnisi gravi poenilensuuni quasi aquam in conspectu Ahissimi, quasi tia abolelur, violatio vero pcenilentiae talis est ac ovis ante paslorehi, quasi segrotus ante medicum, si crus vel aliud membroium prius fraclum consoqnasi reus anie judicem, ex quo accusare el per lidelur, et ideo periculosius iterum frangitur seconfessionem damnare se incipil, judex omnium cundo aut tertio quod priusfuit renovaiiim. REX.Mulli homines hujus lemporis et inaxime peccalorem seipsum judicanlem in graliam suain mililes agere poenilentiam erubescunt coram aliis; recipil, amplectilur, osculatur et annulo suae charilatis insignit :*hic esl enim filiiis ille prodigus,qui quibusdam enim videlur quod hoc ex qtiadam hyportionem suain vivendo snmptuose consumpserai, pocrisi aulexcordis defectu et pusillanimitateprocumque de siliquis porcorum quarum copiam ba- cedat. berc non polerat, rediret ad palrem, vides quod a ABBAS. Heti mihi! quam perniciosa ei pessima longe paler cucurril ad filiuin el amplexatus est est illis haec erubescenlia, per quam amittilur et euin et cecidilsuper capui ejus "'. Quid pulas cogi- destruitur animae medicina! Summaeslinsanianon labal miser famelicus ille lilius, dum nudus el alili- erubescere de vulneribus et eruhescere de vulnectus lam pia circa seseniiebal viscera paternsedul- D rum ligatura; vulnera nostra stint sermones otiosi, cedinis?'lianc dulcedinem experiuntur omnes qui delractores, verba dolosa, falsa promissa, perjuria, in vera cordis contritione ad Patrem misericordiae maledicla, ira, invidia, Odium, ctipiditas, gulosiias, revertunlur. Quidam lamen sunt qui erubescunt avarilia, luxuria, superbia; vulnera eliam nosira confiteri peccala sua; quos Dominus erubescel in sunl quod bonos viros offendimus, quod aliquando regno suo : limenl forlasse ne sacerdoles detegaut potenles a nobis graviter exasperamus, quod jusiieorum iniquilales, aul ne ipsos in cordibus suis liam vcndimus el calumniatores recipimus el oppropler confessionem reputent viliores. Sane ibi pressores pauperum suslineinus, qiiod injustas pretrepidaverunt ubi non eral limors'6, secreta sua gar- ces frequenler audimus, quod nec ordinem ecclerulis et infidelibus lota die commillunt, el illos siaslicum hec religiosorum vilamdebitaetcondigna ipios ordo, quos sacramenlumfacitChrisli vicarios, reverenlialionorainus,quod testamenta morienlium, mibescunl. flaecerubesceniia non sanal sed inquiqtiod jura viventium, quod malrimonia virginum »*Deest aliquid. "' Psal. 13. " Luc. 15. 83*Psal.ol. 8» Mallh. 12. «4*P»al.37. PETRI BLESENSIS OrUSClLA 988 . iiiipeiiiliniiis, quod desideramus mortem hominum, A teslimonio sacrc Scriplurse, sacrilegio et iniquiiaie quod inter amicos seminamus discordias, quod res repleverat, postca, in capiivitatcm ductuset adverccclesiasiicas vel alio mpdo illiciias usurpamus; sitatepurgatus, interDei amicos non minimus reapponatur ergo medicina vtilneribus noslris, ne, putaiur. Exemplum pcenitentiaehabes David, habes si pulrescere permilianlur, ea cum dolore maximo publicanum, habes Chananaeain et Saulum, habes vel comburi oporleat vel incidi. illam iiominalissimam pcccaliicem quap,-quam cilo REX.Mulli peccatorum suorum vulncra cclanl, audivil qnod venisset sttmmus animae medicus vel propter erubesccniiam, vel propler negligeniiam, Chrislus Jestis, uon exspcctavit ut vocaretur, sed vel propter occupaliones qiiolidiauas, donec lempus sicul impudens fuerat ad peccalum, ila frouiuose lialieani ad hoc libcrum, sed periculum necessitatis et iiducialiler acteleravil et accessil ad n:e.!icum. gravissime incurrunt. ABBAS. REX. Reyerenlissime Pater, multoties pcenilenScias, amanlissime princeps, quod periculosissinium est poenilenliae dilaiio. Mulli crede- liam corde contrito el humilialo suscepi, niillam tamen poeniiemiam a Deo plane et integre, sicut bant se diu victuros, quos mors repenlina subtraxit. Qualiter differl homo poenitere, qui non unum mihi fuerat injuncta, servavi. Rex diem, imo unam horam brevissimam habet in pro- ' ABBAS. in Christo charissime mi, vera pcspria poleslale? Quidam exspeclant ad pceiiilendum nitenlia esl commissa. flerc el flenda ilcrum non lempora seneciuiis : quae gratia iis debetur si tunc commiliere; non enim poenilere, sed irridere est peccare desinunt, cum pcccare non possuni? Si dimiltere ad lempus peccatum suum el recidere in servus luus toto lempore juvenlulis suse tuo ini- idipsum. Sacra enjm Scriplura dicit: Qui bapiizatur pro morluo 88,el iterum contingit eum, quid inico servirei, fractus a senio tandem veniret ad tc, nunquid ejus obsequium bona volunlaie recipere»? prodcst illi sanatio? teslimonio Petri apostoli: vis facere Domiiin Deo tuo quod libi fieri non per- Canis reversus ad vomilum et sus lota in volutabrum mittis a servo? Vidi aliquos qui loto corde pceni- luti 89; peccalori qui reverlilur ail peccalum vertere volentes, suam tamen agere pcenitenliam distu- bum Salomonis est: Fili, peccasti, non adjicias lerunt et apoplexia vclalia subitalione percussi sine iierum ; sed de prislinis deprecare, ut tibi remittanpcenilentia discesserunt. Summus enim Judex ssepe lur *°, ideo Dominus in Evahgelio dicit : Ecce sanus permittil ul moriens homo saepe obliviscatur sui, factus es; noli amplius peccqre, ne deterius conlinqui unius oblitus est Dei, et qui pcenitentiam non gat tibi •*.... vult agere quando polest, quaodo vult agere, ira Q REX. Nonne via Jerosolymiiana posset vere coaDei superveniente , non polest. Ideo divinum judifessis et pcenileiuibiis pro oiniii satisfaclione proficium, quseso, nullus exspectet, sed atiehdal illud cere ad salutem ? verbum Sapienlis quidicit: Memento quod- mors ABBAS. Possel utique, et haec eral prsecipue spes non lardal **. mea in Christo, ut in labore hujus vise Deo salisfaREX. Pcccavi, Pater clenienlissime, supra mo- cerenl, qui alio modo facere negligebant. Sed, pecdum; lota enim miliiurn vila in peccalo esi, et ha- calis nostris exigentibns, derelicta est via Domini biia ralionc temporis peccalorum et poenitenliae, quae ducebatad vitam; video homines ambulantes nisi miserkors Dominus me respicial, digne poeni- in via diaboli, festinanles ad moitem; crux, qtiae lere noii possum. nosredemit, capla est, et non est qui eam rediRex ABBAS. illustris, altende quia Chrislus Filius mat. Septilcrum el templum atque caetera loca, qtias Dei, patiens in cruce, peccata nostra manibus suis Dominus sua corporali praesenlia consecravit, lecruci aflixil. Ideo nemo desperet quod peccata il- nentur et profanantur ab impiis; uude et verba lius non deleat per poenilenliam Dominus ; beni- mea dolore sunt plena. Mitte ergo me, benignisgnus enim est ut peccatorum veniam dare velil, sime rex, ut plangam paululum dolorem iiieum. ' optandum esl ut possit. Achab adeo impius erat ul Ego vero, ut possim singultuosi doloris angustias de ipso dicat sacra Scriptura quod venundalus erat explicare Hberius, verba propheiae Lamentatoris asut faceret matum conlra Dominum 86. Sed ex qno sumam. Jiuniiliiaiem pceiiitenliae se convertil, slatim sermo Domini factus est ad Eliam dicens: Quod humiliatus Explicit Dialogus magislrt Petri Blesensis, Bathonieusis archidiaconi, inter regem Henricum secunest Achabin conspectu meo^ noninducam malum dumet abbatem Bonavatlensem. in diebus illius *7. Manasses, qui lotam Jerusalem, «• Eccli. 14. 80III Reg.2I. »' Ibid. "»I Cor. 15. •» II Pelr. 2. »• Eccli. 21. »J Joan. 5. 937 989 DE XII UTILITATIBUS TRIBULATIONIS. 990 DE DUGDECIM UTILITATIBUS TBIBULATIONIS. Ordo el modtis docendi, de quo tribulationcs A Cum ergo nobisctim Deus sit in tribulatione, paA tienler et libenter siistiiienda est, quia seeundum deserviunt, est, ut eas non soluni paiieuter, sed etiam libenler sustineas, et consoleris interius ex quod tribulatio plus graval, secundiim hoc Deus eo qnod exlerius desolaris. Nam, ut ail Seneca, iribulalo magisappropiiiqtiat. Unde dicitPsalmisia: • non est major consolalio, quam quae ex desolalione Juxlu esl Dominus liis, qui tribulalo sunt corde *'. trahitur. i Qttam consolalionem nemo polest habere, Ergo dum prsesenlia iribulationis le molestat, praenisi prius noverit effectum tribulaiionis; qualiter seniiaSalvatoris, qui tecuni inlribulalione consistit, scilicel Deus,. qni tribtilationes immitlit, eas ordi- solalium inlerius libi prsestat. Sed forte dicit, prsefial ad profeclum et uliliiatem suslinenlium, nisi senies tribiilationes bene sentio , sed socictatem Dei in Iribulatione mea non sentio. Nam si dulcedinem ex perversitaie rebellionis se ordinationi Creatoris opponant. illi ergo qui defccius suos ex parte una sua? praesenlise ila manifes(arel,sicut amaritudinem cognoscunt, el uiilitatem tribulationis ex altera iribiiiaiionis manifesiat, paiienter et hilariler triccnsideranles, in-firmo proposilo a Deo in Iribula- bulationem suslinerem. Et addis forsan, quod anle tione peiunl, ut a se tribulaiiones exsiirpel, con- tribulationein magis senliebas Dei dulcedinem, ira seipsos forlassis petunt, sicut Paulus, qui quam in iribtilaiione posilus. Ad hoc responderi "^ peiiit carnis sliniulum amoveii. Cui responsum est potest dicendo, quod praescntia Dei in tribulaiione a Deo : Svfficit tibi gralia mea ; nam virlus in infir- duplicilerrpolest attendi, vel intelligi, ut jam paiet: mitate perficitur *».Sunlaulem multi fruclus iribu- primo in collalione virtutis el gratiae; quia, sicut laiionum; sed ad prxsens de duodecim langemus, augelur Iribulalio, iia.Deus virlulem etgratiam mulin quibiis eliam mulli alii conlinentur, quos de fa- liplicat, sccunduni Apostolurn dicentem : Fidelis.est «ili iiitelligel qui tractatum istura diligenter legerit, Deus, qui non permiltet vos tentari ultra id quod vel audiverit plus auenie. Nam, sicut cibus niale potestis, sed faciel, citm tentatione provenium , ut masiicaius de diilicili digeritur, et parum prodesl, possitis sustinere »', id est augmentum graliae dabit *ic doCtrina sacr.se Scripfurx sine. attenlione Jecla etvirtutem suslihendi tribulationem patienter. Si-cut enim obsessis in caslris solent domini caslrocursorie vel audita. PKIMA utilitas quam facit tribulalio in hoc atten- rum garniiionem el succursum mitierc; sic Deus -ditur, quod tribukuio est fidelis succursus a Domino animse tribulalae aiigmenluin gratiae solet iufundere. jmissus ad eripiendum ahimam de manibus inimi- Secundo, praBsenlia Dei in tribulatione polest at.corum omuium ejus. lsli autem inimici sunl, falsa tendi seu imelligi in collatione consolationis in;gaudia el deceptoria lmjus mundi prosperitas, quac Q lernae, quam tribtilaio infuiidit. Unde dicit Aposto^ eor indisciplHiatum lanto plus pericuJose seducunl, lus : Sicul abumlanl passiones Chrisli in nobis, ila quanlo niagis dulciter blandiunlur. Isti aulem Sunt abundat per Chrislum cdnsolatio 98.Passiones Cliriinimici, a quibus secunduin vulgare proverbium di- sti abundare in nobis dicuntur, quia ab ipso imcitur; «rStulius non timellios.» Qui lanlo plus li- missae, etideo pro peccalo debenl patienler sustimendi sunl quanlo blandius alliciunt, decipiuntque neri, et ad similitudinem Cbristi, et lioc sineculpa, ut non patiamur sicul fnr vel homicida, qui quod in fine.-Isti suut inimici, qui blandiendo occidunt, et oceidendolilandiuntur. Qui significantur per Joab, patiuntur bene meruerunt. Sed not-a quod auginentum gralise, quod conferlur in tribulalione, noii qui tenens inenHim A«iasoe, ac si vellel osculari, iiiterfecil ipsum "3. Unde dicil Gregorius : « Elsi dalur semper senliii a Iribulaio, quod fil ad ejus omnis forluna limenda est, magis lainen timenda probalionem, limoicm et Jiberaiionem. Pralerea est prospera quarii adversa. * Quod mauifesle appa- consolalio non debet venire, donec locus sil ei paret, eo quod inimicus, qui «cculte impngnat, magis ratus, quem parattribulatio, juxla illud : Post temlimendus est quam qui aperte. Et noia quod iste peslalem tranquillum facis, et posl lamenlalionem et iribulalioiiis -succursus non solum a Deo mitlilur, fielum exsvttationem infundis *». Unde David : Se-* scd exercitus ejus dux et marescallusest ipse Deus, " cundum muliiludinem dolorum meorum in corde meo consolaliones lum Iwtificaverunt animam meam-iM. ipsam ordinans ail liberationem amicorum suorum. Unde proniillil per David prophelam Deus : Cum Consolationes auleiii unius horaj excedunt tribuiaipso sum in iritu/oiione9i,id est tribulatus ct lenla- liones multorum anjiorum. Nam ipse Detis, qtii tus.Et sequitur : Eripiam eum et glorificabo eitm »*. prius venit ad Succurrenduiii iibi, post tribulatio•'IlCor. 12. «» Psal. 95. "IIReg. 20. »*Psal. 90. 9" Ibid. »ePsal. 53, "ICor. 40. ss 11Cpr. 1. 99Tob. 3, B92 PETRl BLESENSIS QPLSCULA. ggi nem lecum renianebit conforiahs le, sicut dicit A potionc et minuiione. Secunda est mclallorum, tit igne purgaluraurum eflima ferrum. Teriia purgaBernardus. Et si forie conquereris, dicens, quia i est arborum, quae fil ampulatione ramorum vel lio nimis lardat ista consolatio, siciit conqueruiitur fossatione surctilorum. Quaria est granorum, quae amalores, liuic respondel CassiOdorns dicens, quia 1 fit ipsa velocilas cordi consideranti el amanli videtur 1 per flagellum. Quinta purgatio est vindemisevel lardiias. Quod si quaeris de juslis qtti nttnquam vini, quae fil per lorcular. Omnibus bis modis puri tribulalio. Primo igilur purgatur corpus humagat mortale peccalum habueriiiil, quomodo dicitur, quod de manibus iniinicorum suoruiu liberali sunl, num potione. Quando ergo tribnlatio te apprehenad hoc poiesl clici quod, licel boni in manus inimi- det, cogila medicin.am libi missam a Domino, ad le purgandum a superfluo humore el inordinata afcorum non cecideruniperconseiisiim peccati moriafectione. Nam, sicut amara polione purganiur maii Jis, lamen potuerunt cecidisse; sed, Deo auxiliante, noh cecidertini, et manus eorum evaserunt. Quod humores, sic per iribulaiioues purgantur aniAugustinus tangil loquens de juslo, quem Deus a maeniali mores. Quia sccundum Gregorium : i Mali pe.ccato conservavit:.« El le, iiiquit, ne in pecca- mores sunt mali humores. >>Suscipe igitur cum liumiliiate medicinam tibi a Domin» missam, qui lum rueres, tcnuil.> Ex praediclis coneludi poiesi, T> quod anima tribulata non debet se repulare impu- est summiis medicus cognoscens inlimam complexiognatain, quando palilur tribulationes, sed Ifbera- nem cordis tni, quia scil quanlum potes susiinere, lamel ercptam de mundi prosperilate decipienle el et nihil libi dabil nisi quod utile tibi fueril. Bihit de carnali consolalione dcsolanle. Ex quo igittir cnim ipse Filius Dei morlis iribulationem, non pro tribulaiiones ab iiiimicis aiiimam liberanl, licet stia, sed pro salute et purgaiione lua. Undedicialiquandosunionerosae, lamen bilariter suntpro Do- lur : Bibite, amici mei, et inebriamini, charissimi *. mino susiinendae ct sihe inurmure; quia, si per mur- Et de filiis Zebedaei dicium esl: Polestis bibere calimurationes homo conira tribulaliones efferaiur, lunc cem, quem ego bibilurus sum * ? Hic.est polus saluadjulores suos imptignat et suos adjuvat inimicos. taris, quem.cum gratiartim aclione recipiebat Dor niiiuts dicens : Caticem sa'ularis accipiam ". Et si SECUNDA utiliias tribulalionis esl, quod obslrtiii propter amariludinem lihi diflicjle videaiur illuni osdiaboli, ne animam in tribulatione existentem alloqui audeat, eam leniando. Timet enim repelli transglutire, invoca Dominum in auxrlium, sicnl ei vinci. Quod figiiralur in Job *, ubi dicilur quod dicitDavid; unde sequiiur : El nomen Domini innemo loquebatur ei verbum ; victebanl enim dolorem vocabo*. Elnota qnod, sicut medicina corporalis ejus esse vehemenlem. Loquilur ibi Seriplura de " non debet degnstari, nec pcr linguam diu teneri, Jictis amicis Job, qui significant dacmones aiiimam sed cito degluliri, sic nec tribulalio debet a cursu rebellionis retardari ; sed, sicut effeclus medicinae impiignanles, qui non audenl animae iribtilalae appropinquare, visa ejus gratia in- tribulaiionc; li- aliquando impedilur non ex defeclu sui, sed cx meiil enim a tali auima vinci. Sed noia quod dia- mala disposilione recipienlis,• sic effeclus tribulaboli lentatio non est Iiomini periculosa vel nociva, lionis impeditur ex inala dispositione duri cordis nisi per sequcntem responsioneni, hoc esl per dele- et animi perlinacilale rebellis. Sicut palet in Phactaiioiieni et coiisensum: Sicul alloculio excoinmu- raone, qui qtianto plus aJTIigcbanir, tnnlo durius nicati non uocet tibi, nisi ei respondeas. Quod si- cor ejus efliciebaiur'. Unde dicil Salomon : Cor . gnificatuiii est in Isaia •", ubi dicilur quod Eze- durum male habebit in novissimis 8. chias mandavit populo quod non responderent Secpndo, purgalur corpns hiimanum minulione, blaspbemiis Rapsacis principis exercitusregis As- et boc dupliciter, videlicet venae aperlione et phiesyriorum. Per Rapsacen inlelligitur diabolus, et btilomia.Venaeapertio confessioni comparaltir, phleper ejus blasphcmias significantur cogitationes ma- bolomia tribulaiioni. Et nota qnod, sicut stiperflutis Jae quas snggerit; sed non nocent, si non respon- r» sanguis corporalis venas et vesiculas cordis corrum, detur eis per delectaiionem vel consensum. Nam, pit, sic peccatum, quod in Scripiura vocalur sangtiis, quamvis pravoe suggestiones et contumeliosa verba animam corrumpit et maculai. Vena per quam illala homini mulium affligant cor ejus; lanien sanguis ipse ejicitur, scilicet peccatum, esi os. Unde iion nocenl ncc maculanl id, qtiandiu eis non re- Proverbiorum Liber : Venavitm est osjusti * ; quia spondeitiT, tit dictum est; sed econlrario boiiiini justus in principio est accusalor sui u, scilicel in lalia inferenles mulium crticianliir, quando vident confessione. Et noia quod, sicul in minutione debet eos quos blasphemant nilpenitus respondere. homo eniiltere malumsanguinem el reiinere bonum TERTIAuiilitas tribulaiionis est, quod animam *ad cordis sui nulrimentum , sicinconfessionedebet tribulatam ptirgat. Pro quo sclendum esl quod homo dicere peccaia sua, ut cjieiantur, el bona sunl.quiuque species purgalionis materialis. Pritna quse fccerit, lacere, ne amiitaiilur. Bona enim in confessione dicta amitluntur per jactnnliani et vaesl, purgalio corporis humaiii, quae fit dupliciter, «Cap.2. sC«p. 37. »Ganl. 5. * Mallh. 20. "Psal. 115. "Ibid. ' Exod. 10. "Eccli.5. Prov. 18. »Prov. 10. «94 DE XII UTILITATIBUS TRIBULAT10NI3. 993 nani gloriaml Ut patet in Pharisaeo, qui bona sua A Secundo tribulalio purgat animam sicul liina rccitabat per jactanliam , dicens : Jejuno bh in ferrum, limaiido scilicet et clarificando. Sicut glaSabbalo, decimas do omnium quw possideo ". Sed dius qui nunquam cxil de vagina sua,elcullellus qui publicanus non audebat oculos suos ad ccelumU- nunqiiam scindil, contraliiint rubiginem; sic cor vare, sed percutiebat peclus suum, dicens: Detts, humanum sine exercitaiione tribulalionis contrahit riibiginem spirilualem. Unde Jercmias* 3: Sleriprepilius esto mihi peccalori ". El sequilur quod, descendit hic publicanus justificatus in domuni lis fuilMoab ab adolescenlia sua, el requievit in fmcisttam ", scilicet per huniilem confessionem, ab bus suis **. Noli ergo conqtieri, si Deus Iiniet lima ilto, seiiicel Pharisseo, qui propler jacuintiam in cor tuum ut fulgeal, el clarificelur, et gloriosum peccaiis stiis reinansit. Peccala eniin, quae in vera appareat, quia aliler non poseris Deum videre. ei Iiumilieonfessione manifestanlur, deleiilnr. Unde Secundum illud MauhaehJSeaJi mundo corde,quoPsalmista : Dixit: Confiteboradversum me injuslitiam iiiam ipsi Deum videbunt »*. tncam Domino, el tu remisisti impietaiem peccati Terlius modus purgaiionis qtit tribulationi commei '*. Minuiio vero phlebolomiaelribulalioni c-om- pelil, est putalio arborum. Sicut vitis qtiae fit paparatur. Quol enini tribulaiiones immillii Deus talione ramorum snperfluorum, de quo dicit Chrislus : Omnem palmilem in me nonferentemfructum, cordi, tot iclus phlebotouiiae dat ei ad purgalionem ejus.. Sed nola quod sicut anle purgalionem et tollet eum; et omnem qui fert fruclum, purgabil eum' percttssionem roinulionis necesse est carnem ca- ul fruclum plus ajferal ««.Per vilem, cor Iiumaiiuni lefieri, adiiocut iclus facilius snstineantur; siccor intelligiiur, cujus humoripsum faciens fruclificare liiimanum necesse est igne cfaarilatis acccndi, ad est amor. Uiidequantum habet de amore, taniuiii lioc ul de facili suslineat tribulationes. Unde dicit habet de humore. Nam quanlum hiimor deferttu' Augtisiinns ls : < Omnia saeva el immania facilia et per ramos superfluos vitis vel allerius arboris, prope nulia facil amor. » In figura cujus descendit lanlo ininus fruclificat vilis illa. Sic amor cordis Spiritus sanctus supcr apostolos in linguis igneis 1S. quaulo plns diffundilur per carnales amicos vel res Ex quo a Deo roborali sunf,' et posl ejus receptioad teniporaies, lanto minns aplum Csleorejtis iieiti ibant gaudenles a conspeclueoncilii, quoniam frucliucnndum spiritualiler. Et si sapiens hortoladigni habiti sunt pra noinine Ckrisli contumeliam nus pulet et resecet ramos superfluos vitis vel aiieputi"; qui anle recepiionem ejus eranl valde li- rius arboris, ad boc quod vitis vel arbor magis •uidi. Sicut paluil in Pelro, qui Dominum negavit fructificet , non est mirum si Deus, qui est cullor ad vocein unius provocanlis ancillae i8, qtti taiiien £ humani cortlis, sacundum id Joannis : Paler meus post iccepiioneni Spiritus sancti passionem crucis agricoia est ", resecat superfluum amorem a corde pro Domino toJeravit libenter. tuo, scilicet parenles et amicos carnales, sarculo Secundus modus purgalionis est quomodo me- morlis, quod in mauu sua tenel, vel bona lempolalla purgantur, ul auriim igue et ferruin lima. ralia, ad lioc quod amor cordis tui el desiderium Primo ergo UibiiJ.ilio purgat animain el puram proprios terminos suos non excedat. Quia ipse Doreddit, sicut ignis a.urum. Unde dicit Aug.iisiinus: niiiius dicil : Ego quos amo, arguo et casligo »». Et Quod flagellum grano et ignis auro, quoil lima Aposlolus : Flagaiiat autem, inquit, ^omnem filium ferro, hoc facil tribtilatio justo. Hoc «st dicere, quem recipit *9. Et totum lioc facit Deus, ne amor sicut ignis separat autuin ab aliis meUillis, el a cordis ttti a se elongetur, et ne diffuudat se in rescoria purura reddil, sic tribulatio aniiiiain pmam bus temporalibus, ubi mullum oportel ponere, et reddit. Unde de mariyribus in Sapientia : Tanquam inde consequi nullum boninn imo malum fineiii, aurum iu fomace probavit illos *».Hoc enini igno secundumGregorium, dicentem : < Qui labenti intribulationis probalus fuil Job **, qui dicebat: nililur, necesse est ul cum labente labalur. i Probavit me, sicui aurum quod per ignem transit. Quartus modus purgationis qui tribulationi comEl nola quod iuter omnia tnetalia aurum non pre- D petit, cst purgatiogranorum; quae fit per flagelliim, ut giaiium exeai, el separetur a palea. Unde Autiosius, el pJumbum vilius; lamen auruin non probnlur sinc plttmbo. PJumbum enini faeces auri se- gustinus, quod flagellum grano, ut supra; verbi cum trahit in foinace. Et boni, qui significanlur gratia, sicut flageilum cogit granum exire de palea, per aurum, per malos qui significantur per plum- sic tribuiatio cogitcor humanum ab amorehumano separari, quia mundus displicet cordi tribulaio. Et bum, frequenlcr ptirgantur. Unde, si quaeratur.de tribulationie quo deserviuut mali bonis; responderi potest, qttod ideo David sciens uiilitatem flagelli dicebat : Ecce ego in flagella paralus sum '• ad de eo quod deservit plumbum auro. Unde dicit sustinendum, ut cor incum purgelur. Unde dicit Salomon *': Slullus serviet sapienti, scilicel ipsuin de flagello iribulatioiiis^ purgaiido. Sic servivit Esau Jacob, eum scilicet Augustinus : Noli conqueri et reponi eupis in persequendo, de quo dicitur, Major serviet mirwri™. si vis babere panem grandium, 1 " Luc 18 "Uiid. '3 Ibid. n Psal. 31. 15Serin. 10 De verbis Domini. S6Act. 2. " Acl. S. a3 Vtilg. feililis. si Jer. 48. 2a Gen. 25. "> Sap. 3. »• Cap. 25. " Prov. U. 18Millh.'26. M Psal. 57. »*Maiiu. 5. »*" Joan. 15. *' lbid. ,MApoc. 3. " llebr. 12, S2 PATROL. CCVH. 993 PETRI BLESENSISOPUSCULA. &96 coelo, ubi nonnisi purum granum reponelur. Sed, A rein snum dirigit. In hac elevatione ociilorum sensiotit contingil qtiod granum immalurum nec de- sus redditus esl ei, qui per inclinationem ad Infesiccalum ictu flagelli non exculilur a palea, scd riora eam perdidit. Nabuchodonosor ergo anle trimagis inhaeret ei; sic cor habens huinorem et af- bulationem clauserat Creatori stio, scilicel respifeciionem carnalem flagello tribulalionis nec sepa- ciendo ad lerrena, post Iribulalionem levavit oculos ralur a mundo, sed magis inhaerel ei per amorem suos ad ccelum, ubi erat ille qui eum verberavit, et deleclaiionem, de quo lamen non recipit nisi quia Deus vult quod Iribulati ad ipsum verlani falormentum et laborem : Homo enim natus esl ad cies suas. Considera ergo , o anima, quia mos laborandum el avis ad volandum *l, sicut dicilur : amanlium est millere litieras ad se invicem, et in Nolite, inquit, diligere ntundum, neque ea qum in memoriam revocare grata et mulua beneficia, et eo sunt. Si qufs diligit mundttm, non esi ckarilas limere ne oblivioni dentur. ldcirco amalor tmis Palris in eo, quoniamomne quod estin mundo 3S,elc. Jesus Clirislus immillit libi tribulaiiones, qui for:e omnino oblitus exstiterai.dum in prosperiiate vixe Quinlus modus purgalionis, qui competit tribulalioni, est purgatio vini in torculari. Nam,sicut tor- ras, sicut pincema Pbaraonis in prosperiia e cular premit racemos, ut pretiosus humor a faecibus ' positus oblilus esl Joseph inlerpretis sui 38. Cois> separetttr; sic Deus ponit animam in torctilari tri- dera ergo quod Jesus ipse cicatrices vulneiiiin, bulalionis, ut infirmitaie eorporis, vcl persecuiione, quae pro te suslinuit, in memoiiam lui reiinuii; ac vel dolore de morte amicorum, seudamno bonorttm si nodus in corrigia fierel ad memoriam alicujus lemporalium ; scilicel ul purget eam a faecibus ma- rei retinendam. Unde ipse dicil : Non obliviscur larum .affectionum el peccalorum. Et ideo noli re- tui; in manibus meis descripsi le 39, quando siilicet pellere torcular tribulalionis, si vis reponi in cella- expandi in cruce pro amore luo. Si ergo cicairC s rio Chrisli, juxta iJlud : Introduxit me rexin cellam vulnerum ad memoriam retinuil Chrislus, nnli iravinariam *3. Unde dicit Augustinus quod marlyres sci, si tribulationes libi immiltit ad memoriam tui in praesenli viia ita pressi sunt, quod grossa mate- relinendam; quia quot tribulaliones habes, loi nunria corporum eorum remansit in torculari, et ani- tios miliit tibi ad memoriam sui revocanies. Noli mse preliosae sicut vinum preliosum posilum in crgo monitores bonos repellere, quia dicitur quod cellario.vitae seternae. Noli ergo conqueri, si Deus multum valet monitor bonus in civitale. Sed posscs in lorculari tribulalionis te reponal, cum ipse prius dicere quod tribiilaliones ad hanc memoriam sni lorcular calcaverit, sicul dicilur : Torcutar calcavi faciendam non sunt necessariae, quia Deus beneficia solus,el de genlibus non est vir mecum 3i. Vir dicit, Q dando, admonet suflicienier, sicut dicil Augusliiius, non mulier, quia omnes aposloli in passione sua, quod beneficia Dei nil aliud sunl, qttani adinonilioreliclo eo, fu.geiuni.; sed beaia Maria virgo ab eo nes veuiendi ad eum. Suflicial ergo illi quod moninori recessit per infideliiatem.sed cum eo compassa tiones facit dando beneficia, quia lalis monitio deest per compassionem. Unde promiserat ei Siineon ceat magis Deum quam alia,qu;c lil per verLera.Ad dicens : Et tuam ipsius animam perlransibilgladitts". hoc responderi poiest quod, quamvis bencticia te tribulationis ulilitas est, quod illuminel revocenl ad cognilioncm sui , lamcn aliquando QUABTA cor hominis ad cognilionem sui ipsius, in quo con- amor inordinatus inbaerel ipsis beneliciis tempoi\disisiil conditionis bumanaeperlectio. Unde Augusli- bus, el dalur oblivioni Crealor, qui estsuminum l;onus, qui lot legerat et audierat, plesnon petebat, num et incomniulabile, dans bona ajiema. Uni'e dicens in libro Soliloquiorum : « Noverim le. > Deus conquerilur de lalibus, diceiis :'Extendi maInquit et in libro Sapientiaj : Scire te est sensus nus meas, scilicet beneficia largiendo, et non erat consummatus 38. Sicut enim videmus quod ictus qui aspiceret 40. Non dicii, non fuit qui accipeict, virgae cogit discipulum inclinare caput, el respicere quia multi libenler accipiunt, pauci vero r-spiciunl; in libro, el leclionem repetere, sic tribulatio tibi nam a majori ad minorem omnes diligunt mtinern, a Domino mitlitur ut, medianle tribulalione, di- D seqminlur retribuliones. Sed posses diceie, licct scas agnoscere tuum Crealorem. Unde dicit bea- conveniens sit quod Deus corda dura et indiscipls tus Bernardus : t Deus fecit se cognosci verbe- nala, quae ad eum non converiuntur per beneiicia, rando, qui oblitus erat, et incogniius parcendo. > revocet per tribulationes, tamen convenicns non De boc babemus exemplura de Nabuchodonosor esl bonos, qui largiiorem suum per beneficia recorege superbo, quem Beus ejecit de regno suo, et gnoscunl, taliler revocare. Ad hoc dici potest, fuit babilatio ejus cum feris et besliis, et fenum quod licel cor bonum per delectamenlum naiura'e sicut bos comedit; sed in fine dierum, scilicet tri- in beneficiis recognoscat suum largilorem, lame;i bulalionis el poenitentise suae, levavil. oculos suos ad perfectam coguitionem Dei non perveniet siue ad ceilum, etsensus ejnsreddilus es/ei«'..Octilos suos . probante iribtilatione. Unde diciiur : Qualia scil • levat ad ccelum, qui cognitionehi suam ad Creato- vir, qui nou est tentatiis. in mullis experlus multa « Job. 5. »»1 Joan. 2. 4S. MProv. 1. " Canl. 1. 3VIsa.65 « Luc. 2. 3t Sap. 6. "Dan.4. 3S Gen. 40. S9lsa. 998 DE XII UTILITATIBUS TRIBULATIONIS. Sed vide quod Deus revocavit Salo- A tuam **. Ei in Canlicis canticorum dicit Domiuus recogiioscit". ad animam peccatricem quae cor suttm evagare monem ad cogtiitionem suam munera largiendo, SunamiJob vero sua conferendo el adversa inferendo. Sed permisil in mundanis: Revertere, reverlere, ut intueamur le u; ego s;:iiribulaliones duxerunl eum ad perfectionem, mu- lis, revertere, revertere, licet et tu : tu inluearis te oculo conscieniia>, ego nera vero Salomonem ad stuliiliam ei perditionem. Si ergo Salomon lanta scientia praeditus, suis ille- vero te inluear oculo misericordiae. Sustine, o anirra revocari ad le ei. sd cebris in prosperitate Dei cognitioiiem aihisil, non Christiana, per tribulaliones le ab sis securus quod tu in ea Dei cognilionem diu Deum, quem prospeiiias mundana elongavernt et valeas retinere. Sustine ergo paiienter et libenier ulroque; et maxime quia Iribulaliones Jiganl constringtint le Creatori luo, quem mala mundi litribulaiionem, ut possis venire ad Dei cognilionem. beiias solverai ct fecerat per insolentas evolare. El si per magnitudinem Iribulationis desolare, in Unde dicebat Job 47, qui in talibus experlus eral: lioc consolare, qHod ad majorcm coronam major Si accinclus fuero stimulo pauperiatis, indicabil eis tribulatio le faciat pervcnire. Dicto quomodo triopera eorum. Et nota quod non vocat hic paupeila-btilaliones revocant cor ad cognilionem Creatoris, tem rerum lemporalium careniiatn, sed deftcluni modo dicendum est qualiter revocant ad cognilio- g solatii lemporalis, qni in divitiis lemporalibus conmundanem soi ipsius. Cor enim, quod gaudium sislit. Unde habetur juxla illud Ecclesiastici : Tst tnim elongavil a se ipso, non potesl recognoscere pauper cum in mullis rfesit. Stimuli pauperiaiis se ipsum. Unde, in persona lalium David dicit: vocanliir omnes tiibulatioues, quse a Deo miilunuir nve- ad El lumen oculorum meorum, et ipsum non est restringendtim cor a solaliis mundi, Ili sunt cum **.Vaeei qui Jttcernam cognilionis sttaj expen- siimuli vel funiculi Adae parentis nostii primi, qni dil in cognitionem extraneorum, et in sui Cognitioad nos jure haereditario pertinent, per quos Deus nem nihil reservat! Sed quomodo se cognoseeret, mulios quasi violenler ad se trahil. De hoc dicilnr qui secum uon esl? Prosperitas enim mundana in Osec 4S: In funiculis Adam, id est in tribulationi» tauto plus animam a se ipso elongal, quanio plus bus, traham vos in vinculis chariiatis, hoc est ex eam insequilur el diligit. Sed sicut obsessus vel charilate missis. Unde dicil Bernardus 49;« Trahipercussus per violentiam inimicorum cogitur re- mtir cum tribulaiioiiibus exercemur. i Noli ergo, verti ad se ipsum,~el qunnto plures habes adversi- o anima quse vinculis es astricla, a^slimare te vivitates, tamo poliores habel exilus ad eundiim a se ficalam, nec ptilcs illos, qui non stringunlur, esse ipso. Felix est ergo adversitas, quae te reddit tibi, in vera liheiiate , quibus concedilur onine, illud et in propriinn hospitium te facit reverti. Unde in c ' qtsod appeiunt; sicut enira nec infirmum putaies Haneai uvusqnisque apud seipsttm hoc, est esse in bono Exodo *3: statu, nec in bona spe sanandi, si se cognoscal, ut sibi ipse intendal, et a se ipso per omnia quae appeterei, ei concedereiitur a medico, inordinatum amorem non recedal; nain domiis in qiiin de ejus sanilate desperaiido dicii : « Deiur qua nemo habitat cito aniiibilalur; iia cor, quod quidquid vult.-J Hoc enini est cerlissimum sign :n> non virluose inhabilatur, ad vaslalionem et acl mortis ejtis. Ex quo patet quod libertas mundana nihilum deducittir. Vaecordi quod ad similitudinem non est nisi argumenlum ac signumpereuudi. Unde joculatoris vagos el verecundos morcellos extra qttanio liberius sine tribulatione miseri implent domum suam transglulii, el quanto plus in alieno quod volunt, lanlo cilius ad jnferna descenduni. hospilio cantat, lanlo pltts in hospitio proprio in- Si vis ergo Deum habere propiiium, sustine te venit qnod'defleat! Sicqtie quanlo plus cor in siringi vinculis tribulationis, quae a Deo venlunt mundanis delectalur,' tanlo minus in se invenit et ad Dettm trahunt. Unde ad Ezecbielem dicit Do» linde cpnsolelur. Tribnlatio ergo cordi miuitur, ut uiinus : Ecce dedi vincula mea super te *•. Et per illud a gaudiis mundanis cogat reverti ad se ipsum, boc dalur inielligi quod vincula tribulalionis sunt sicut joctilalor tandem cogitur ad suam domtim . dona Dei. Ex praemissis patet quod tribulationes reverli et remanere reversus; et sicut columba, " sunt vincula Chrislo animam liganlia, et quano cum non invenit ubi reqtiiesceret pes ejus, reversa tribulatio est vehemeniior, lanlo forlius animam est ad Noe in arcam u. Noe Chrislum significat, stringilDeo, arca Noe requies mentis intelligilur. Quando enim ulilitas tribtilationis est, qtiod accelerat QUINTA biimanum cor non invenit exterius in quo aroor iter luum ad Deum. Unde quol tribulationes haejus requiescat, tunc ad se reverlilur. Per pedem buisli, tot nunlios misil tibi Deus, ul ad ipsum fecolumbae, amor cordis intelligilur. Tunc enim co- slinares nec in via tardares. El vide quam prava Juinba non invenit wbi requiescat pes ejus, quando sunl, qtiae cor pravum reiardanl ne homines fesiicor humanum non ponit amorem suum in aliquo nent ad Deum. Ctim ergp trjbulatio auferat delecjaterreno, el lunc revertitur ad se ipsum, et dicit lionem et amorem in rebus transitoriis, quae retaruum Psalmisla : Convertere, anima mea, in requiem danl hominem ire adDeuni festinanier; unde Gre» m "Eccli. 54. "Psal. 37. •» berra. 21 i» Cant. '• tzech."Cao.16. . 3. 4iGen.8. ts Psal. 114. 46Cant. 6. «Cap. 3.6. "«Cap.rt, '""" PETRl BLESENSIS OPUSCULA. 1000 gorius : « Mala quae hic nos comprimunl, nos ire ad A preis recepla, et aliquando in fine eomputatioiiis Deum compellunt:» noli ergo parvum aeslimare be- suae unus denarius plumbeus vel cupreus valet vel lieficium tribulaiionis, quae a gravi carcere le libe- significal cenium marcns auri vel argenli, qni in se ravit, et accelerat iter luum aJ regnum cceli. Juxla est parvi valoris; sic tribulatio unius horae in praeillud Ecclesiastis : De carcere calenisqtie quis inlro- senli cum patientia recepia, liberat a tribulatione ducitur ad regnum *'. Carcer vocalur ibi quidqtiid inferni, quae est gravissima el est a;terna. Exemcor inordinate diligit in hoc mundo. Vincula qui- plum habetur in lalrone qtii a dexlra Christi snsbus ligatur, sunl aflecliones pravae. El quanto ainor pensus fuit, qui,[cum tormentum crucis pro suis est major, lanlo carcer esl profundior. De hoc malis suslineret, el ad aliam pcenam inferni esset carcerc Deus te ducit per tribulationem, qttando obligatus, conlrilionem lamen habens de malis stiis rem inordinaie amatam vel inposlerum amandam in illa hora conveiiit se ad Dominum, dicens : Metibi auferl, vel conlrariam libi facii eam. Quod mento mei dum veneris in regnum tunm; et slalim ab significaiani est, ubi dicilur qnod Pelrus servabalur omni delicto et debito absolutus est et liberatus; in carcere IIerodis; et sequilur, quod angelus Do- quia meruil audire illam vocem suavissiniam : Amen mini ei asliiit, percussoque latere Petri, excilavit dico libi quia liodie mecum eris in paradiso «3. Vaeei eum, dicens: Surge velociier **.Per lalus inlelligitur qui in hac vita nihil solvit, sed peccatum super frater luus, qui de eodem latere exivit de quo tu, peccalum addit; de quo diciiur in Psalmo : Muluavel omnes generaliler illi, qui de cognatione vel bitur peccalor, el non sotvel*4 .' Vae ei qui de largis aflinilaie libi sunt juncti. Quando ergo ille, qui jure et prodigis expensis quae fecit, cogiiur ad aequissimam computationem devenire! Talis eniin.qni naturali deberel esse amicus libi, est contrarius, vel morle sublrahilur, intellige le percussum latere vixit semper sine computatione, mereiur quod in ad hoc quod de carcere exeas, et cor tuum in solo inferno semper poenas solvat sine alicujus debiti Deus ponas, qui deficere non potesl. Sed considera relaxatione. Ibi flebunt mulli mercatores, qui in quod Pelrus non conquerilur de iciu in lalere, per praesenti rident, el gaudent de varielate solatiorum quem liberabatur acarcere; sic tu conqueri non temporalium. Hoc significaiuni est in Apocalypsi"", debes de tribulatione, quae te ab amore mundano ubi dicilur : Mercatores terrm flebunt. Per roercalomalo vel falso sanal et liberat. Et si forte icius res terrae intelliguntur illi qni cogilationem suain tribulalionis diflicilis est libi sustineri, respice ei amorem smim posuerunl in lerren.is, qui amare Christum, qui pro le vulneralus erat in lalere, et flebunt, quia mercaluram suam malam omnibus tunc facilius sustinebis. Sicul bonus miles, quando c Dens oslendii. Sed mercalores cceli ridebunt, ctnn videt vulnera domini sui, non senlil sua. Noli ergo videbunt quod gloriam paradisi pro modica triburepellere nunlios Domini, qui te ad Dominum re- latione adepti sunt. Quod significalum est ubi dicivocal et festinare coguni; quia, qui repellil nun- lur : Esl qui multum redimat modico pretio *'. Jsiud tium, repellit Dominum. Tunc enira nunlius repel- modicum pretium esl sufferentia tribulationis vitas litur, quando cor per impatientiam tribulationi praesenlis, quam Deus recipil pro magno debito. conlradicit. Et noia quod tribulalio duo facit, sci- Quia secundum vulgare proverbium :« De malo delicet afDigilanimam ipsam purgando et purgal affli- bilore recipitur fentim vel avena. > Et si forie in gendo. Sed quando cor cum rebellione recipit tri- nullo debito lenearis pro mortali peccato seu vebuiationem, ab aflliclione non recipit Iribulaius niali, a quo te liberet iribulatio, tamen praeservat purgationem. Unde talis amariludinem tribulationis te a conlraclione sive commissione delicti; quoaccipit, et ejusdem perdit ulililatem, el tamen velit niam secnndum Gregorium :« Multa sunt innoceniia nolit, oporlel eum stistinere tribulationem. quae cito innocenliam suam perderent, nisi iribulaSEXTA utilitas tribulalionis est, qnod datur ad so- tiones ea pra:servarent, » elc. Tunc ergo, o anima, lutionem debilorum quibus obligaris Deo, qtise non quae le sentis obligari ilebitis, vel limes solutionem potes effugere; nec aliquid de debito auferre seu D futuram, patienter sustine hujus mundi tribulatiocelare. Haecdebila sunt pcenae,quae debentur pro nem; quandiu habes lempus tuum pro obligationc peccatis quae fecisti. Et licet pro peccatis morlalidebitorum, in quibus Deo tencris solvere. Nam bus pcena teierna debeatur, per contritionem et omnes tribuJalionesviiaepraesentis lribulationi unius confessionem illa pcena aeterna nmtalur in pcenam horae quae in futuro est, vix valent comparari. Si-lemporalem, ita et pcenaeisiae lemporales per jeju- militer si onines tribulaiiones mundi essent simul nia et tribulaliones diminuuntur, et aliqtiando toiaposilae,non essenl dignae ad adipiscendum paradisi liter relaxanlur, et maxime per tribulationes. Unde gloriam, dicenie Apostolo : Non suntcondignm pasquidquid pro Deo sustiiieas, illud a Deo in soluiio- siones lntjus lemporh ad fuluram gloriam, qum revenem tui debiti compiiialur. Et sicut dispensator tabilur in nobi* ". regis quando reddit rationem de receptis sui domini, SEPTIUA ulilitas tribulalionis esl quod dilaiat cor computal et jactat cum denariis plumbeis vel cuhominis ad receptionem gloriae el graiiae Dei. Quia 99S •''Eccle.4. » Act. 12. ea Luc. 23. *4 Psal. 36. »' Cap. 18. 8e Eccli. 20. «7 Rom. 8. 1001 IE Xll UTILITATIBUS TRIBULATIONIS. 1002 sicut mallcus atirifabri dilatat atiruin vel argentum A. berna solaiiorum supernorum esl mihi clausa, quia nec inferius nec superius invenio solalium. Ad hoc frcquenti percussione ad faciendum vas pretiosum; sic Deus fabricator lotius crealurae ordinavit tribu- respondetur quod per hoc quod solalia mundana lalionem ad cotdis dilalalionem, ad reponenda dona interdicta libi sunl, non habebis ccelestia, nisi prius graiiae. De hac tribulalione dicit Psalmisia : In tri- redieris ad cor tuum desidcrando et quaerendo bulatione dilalasti cor meum BS.Susiine ergo lribu- Deum et superna. Vult enim Deus hoc, quia majtis lationis iclus, quia quanlo dilalalur cor luum in plus merilum consistit in desiderando el quaerendo Dosustinendo, tanto piitra spirilualia dona in le repo- miniim, quam delectando lotaliier in ipso et pronelbeus. Considera quod quanio melalium esl pre- pler ipsum. Simililer quanto ferventitis eum desitiosius, tanto cst ductiliuset magis obediens ictibus deraveris el quacsieris, lanto majtis solalitim tibi mallei; sic cor pretiosum el mile majorem babet in conferetur, et majorem in eo invenies dulcedinem, tribiilatione patientiam. El licel iclus mallei, tribusicut famelico sapit aliquid melius quain non famelationis scilicei, le dure alfligant, in boc lamen lico; et scies quod nqn diu differenter ccelestia soconsolare, quod Deus aurifaber lenel in manu sua lalia, si per tribulalionem fuerinl exclusa lerrena, malleum tribulationis, qui bene novit ictum suum si ardenter peiieris et qtiaesieris , licel videnttir secundum possibilitaiem recipientis materia? mode- differri, sicul dicil Salomon : Desideriumsuum juslo r.ni. Noii ergo esse sicul metallum in niassa, sine dabil6'. NONAulililas Iribulationis est, quod le ponit in exiensione, sicut sunt corda dura et indisciplinala, in quibtis locuni non invenit tribulalio vel disci- memoriam Dei. Nam per tribiilaliones ipse te revoplina. Simililer noli esse sicul sartago vetus, quae cat in memoriam sui.; Et quanto major est iribulalio, tanto plus imprimeris in memoriam Dei. Non prai vetnsiate sub iclu frangitur, el pro una fraclura veieri mulias recipit novas; sic durnm cor el im- quia Deus alicujus obliviscalur qui otnnia vj.del^Bed patiensin tribulalione augeldamnum suum. Sustine quia Scriptura dicil Deutn oblivisei hoininem, cui non dal succursum, tribulalum ipsum consolando ergo hilanter Iribulaiioiiem cor tuum dilalauiem. Ad boc te inviiai Snpiens dicens : Susline sustenta- spiritualiler et graiiam augendo. Si ergo, o anima, tiones Dei, conjungendo le Deo; el susiine ut crescat vis reponi in memoriam Dei, in cujus memoria est in novissimovita lua «9. Quasi diceret: Susline pa- salus lua, et in cujus oblivione consislit damnalio tienter et libenter tribulationes hnjus mundi pro tua, disce patienter sustinere adversa, et sic sustiDeo, qui pro te nmlta siistinuil; el redde ei vicem nendo intime de Deo cogiia, et ipse versa vice cohnjus servilii. Conjungere Deo et sustine; ac si di- - gilabit de te, sicut amicus de amico suo afllicto ceret: Sociare Deo, et quidquid tibi imposuerit frequentius cogitat, quara si essel sine aflliclione. sustine, et scilo quia non ultra possibililalem le Si ergo, o anima, sentis te desolatam ex tribuonerabit, Unde Aposlolus : Fidelis esl Deus, qui non latione, consolare, quia ipsa tribulalio ponil te in psrmiuil vos lentari ultra id quod ferre polestis 60. Dei memoriam, et memoria Dei plus valct tkbi Susiine ergo libenler modis praedictis, ut crescat in «piam omne quod posset libi auferre iribtilatio. In novissimis vita lua , quia per hoc vives in aeteruum ligura hujus dicil Dominus : Vidi afjliclionempopuli iu gloria. mei qui est inMgijpto, et descendi ut liberarem eum OCTAVA utilitas tribulationis esl, quod Deus ex- de manibus JEgypliorum 63. In his verbis duo concludendo lerrena solatia quae sunt inferius, cogit sideranda sunt: primum, quod Deus oculo miseriquaerere cceleslia, quae sunt superius. Sicut terre- cordise respicit populum afflicium; sccundum est, nus dominus,qui vuil vendere vinum sutim,probibet qttod Deus per afllictionem reddit pactum suum, ne aliquis nideat labernam suam aperire, donec quod pepigerat cum eodem afUicto. Ipse atitem revendiderit vinum suum ; sic Deus aliquando exclu- speclus Dei importat quoddam speciale donum, quo dit solalia lerrena, ut conferat ccelestia, quoe sunt ipse Deus inclinalurad miserandum a.mici sui allli1 sua. Hoc significaium est in Joele, ubi dicilur : D cli. Licet ergo ^Egyptii te persequentes aflligant, in Beslim agri quasi area siliens suspexerunl te, quo- hoc lamen consolare, quod respectus Dei ad le mulniam exsiccali sunt fontes aquarum !'. Bestias agri tum valet in aflliciione. Ideo dicitur de David qui ajipellat affecliones et desideria carnalia. Fontes fugiebal a facie Absalon filii sui, quod Senjei viaquarum vocal mundana solatia; quando ergo sic- dens maledicebal ei dicens : Egredere, vir sanguinis canturfonies aquarum, id est quando deficiunt so- et vir Belial, etc. Abisai hoc videns dixit regi: Quare latia mundana in adversitalibus, lunc cogitur cor ipse canis maledicit domino meo regi ? vadam et amrespicere superius ct quaerere Jargitorem solatioputabo caput ejus; et respondil David : Dimille eum, rum et praemiorum ccelestium ; unde tanto est Do- ut maledicat mihi, juxta verbum Domini: Si forle ininus corde Denignior, quanto cor in exterioribus respiciat affliclionem meam, et reddat mihi bonum majores reperit ainariiudiiies. Sed posses dicere: De pro matedictione hac hodierna •*. In hoc considera hoc non conlristor, quia laberna solatiorum mun- quod David maledictipitem adversarii siii voluit danoruin non est mihi aperta, sed de hoc quod la- susiinere, ut benediclionem Dei posset- liabere. " Psal. 4. *» Eccli. 2. «• I Cor. 10. " Joel. 1. •« Prov. 10. " Exod. 5. «* II Reg. 16. PETRI BLESENSIS OPUSCULA. 1004 A Quanro pltts ergo optas benediclionem Dei, lanlo 1 cit: Quis mihi del ut veniat mihi petilio mea, ct qnod magis paiienter siistinere debes maledict.ionemad- exspectotribual mihi Deus ; qui cmpit,ipse me conteversarii tui,quia sufferentia maledictionis maloruiii, rat, solval manum suam et scindat me, et hmc mihi Dei benedictionem et Iiberationem a malo provocal. sit consolalio, ul afP>gens medolore nott parcat. Nota Quodsignificatum estDanielis in", ubi diciturquod quod Job, qtii possessiones suas, filiosel filias amiAngelus Domini descenditcum Axaria el sociis ejus serat, percussus est vulnere pessimo a planta peuis in fornacem; et fecil medium fornacis quasi venlum usque ad verticem, afllictus ab amicis, vituperattis roris flantem, etflamma excussa est super minislros ab uxore, tatnen videbatur quod Deus parum eum regis, qui eam incendebant. Et vide quod non so^ affligeret, nec in alio consolationem quaerebat, nisi lum ignis fornacis injuslos excussil; sed etiam tanlum in hoc quod Deus ei non parccrel. Sed si ptieris refrigerium praestilit, per quod intelligitur, quaeris quid pertinet ad liberalionem afiliciionis qtiod Chrislus est prsesens tribulato. Si vis ergo tibi suae; ad hoc responderi potest quod affJiclio ejus refrigerium praeslari in tribulaiione, el iuimicos est solutio litterarum suaruin, sicul quando pauper iuos qui libi tribulationes procurant, comburi; pa- bibit vintim in laberna, et non habet unde solvat tienter sustine tribulationes, quia in tribulatione escolum suum, pelil ut verberetur, et sic dimittalecum est Deus, et de ipsa liberabit te, et pro ea " lur ; si atilem, in quo eral ipsius Job consolatio magnum tibi reddet meritum. De I:is tribus dicitur quando pelebat afiligi; ad Iioc responderi potest in Psalmo : Cum ipso sum in tribulatione; ecce so- secundum quod Deus aliquibus in praesenli non cielas Dei: eripiam eum; ecce libcralio : et glori- parcit, tit in fulurO parcat eis. Consohilio Job.in lioc erat, qtiod in praesenti trificabo eum 66; ecee prannium. Ecce ergo quod tribulatio ponit te in memoriam Dei, quae plus libi buiatione sciebat se evasurum futuram. Consolare confert quani tribulalio posset auferre. ergo, qnia si in praesenli fueris afllictus, palienter DECIMA utiliias tribulalionis est, quod orationes suffeiens, in futuro parcet tibi Deus. Nam dicitur luas facit exaudiri et offerri ante Deum; quia non quod uon judicabit Deus bis id ipsum70*. Unde Job, est consuetudo in conspectu Dei quod repellat ora- qui petebat ne sibi parceret Deus in praesenti, alibi tionem tribulali, sed eam poiius exaud."£t. Unde petit ut sibi parcat Domintts in fuiuro, dicens : Salomon : Deprecalionemtmsi exaudiel Dominus 67. Parce mihi, Domine, nihil enim sunt dies mei 71.Ut in futuro parcat tibi Deus, sustine in pra?senii Ideo enira multoties Deus verberat homines et tri' ergo bulationes eis iinmill.it, ut eos misericordiam poslu- liibulationem; quia Iribulaiio animam sanai, sicut lare compellat, ul aperiat os eorum ad pelenduin C dicit Job, ipse vulnerat el medetur7'; vulnerat enim ) eum in tribulalione, quia clausum illud habuerunt corpus, immitiendo tribulalionem , sed sanat aniin prosperitate. Unde Auguslinus : Dcus immiltit ii)ani. UNDECIMA uiilitas (ribulationis est, quod custodit tribulalionesaliquibus.utexcilentur in tribulaiione, et petanl illud a Deo quod ipse vult illis conferre. et nutrii cor. Sicut ignis cuslodilur et nutrilur in In persona talium dicil Psalmista : Ad Dominum cinere, sic cor amici Dei cusloditur in tribulalione. cttm tribularer clamavi et exaudivit me 6S.Et si forie Meo praecepil Deus, quod tabernaculum sagis ciJicontingat quod tu Deum in prosperitale invoces, ut cinis cooperirelur 73. Saga cilicina preliosas curiiprosperitas te lolaliler dormire non faciat, lamen nas etomnia vasa aurea et argentea conlra ventos le somnolenlum aliquando reddit, ila clamor tiius et ptuvias protegebant; ad signiiicandum quod in in prosperiiaie uon fil ita efllcax sicui in adversi- adversitaie tribulaiionis preliosae virtules sanetotate. Et si'forte adeo adversilas occupaverit cor rum, et praecipue bumilitas conservanlur. Tribulattium, quod non sit ila inlentum orationi in adver- tio enim cogil hominem , humiliari, quem forte siiate sicut in prosperitate, tamen ipsa adversiias humana prosperitas ullra terminos suae infirmitaiis orationem pretiosiorem facit. Si vero tanlum tri- exuberat in excessum. Jam tribulalio nulril cor, bulatio tc oppresserit, quod non poies aperire os sicul nulrix nutrit puerum. Nam, sictit maler duad clamandum ad Dominum, tribulatio lamen orat rum cibum, quem maslicare non poiest parvulus, pro le, dum lu patienliam habes; dicit enim ma- mastical et in venlrem suum trahit, ut iliic cibus • gister Pelrus Lombardus de Lazaro, quod quot ha- convertatur in lac ad nulrimenlum pueri; sic Chribebat vulnera, lol habebat ora clamanlia ad Deum ; stus in Scriptura appellatur maler noslra propter quia, quando L.azarus ore suo tacebat, vulnera sua veliemenliam cliaritatis, qtiain habet ad nos, et pro se clamabant. Unde Dominus dicit ad Cain de propter amaritudines , qttas habuit in crucc , ubi Abel fratre suo quem occidil: Vox sanguinis fralris pcenas, dura verbera el opprobria masticavil nobis, tui clamat ad me de terra •». Sic ergo palet qttod ul nos nutrirei et forliflcaret spirilualiter ad susiiiribulatio orationem pretiosiorem reddit et accepta- nendum ejus exemplo tribulationes bujtis muiidi. biliorem. Tri^iulationcs enim sunt quasi soluiio pro Sicut enim vinum colatum per succum pleiium speima biillata littera liberationis suae.Unde Job'° di- ciebtis, sic bomo tribulationes suslineus debct eas •« Psal. 90. " Eccli. 35. " Psal. 119. 6sGen. 4. "Vers.49. 78Jub 5. 7SExod. 26. '» Cap. 6. 76'Nahuml. 7,Job 7. 1005 '° 03 TRACTATUS QUALES SUNT. _ PROLOGUS. fOBG colare per corpus Doroinictun, coiisiderando scilicel A stiis spirilualibus meliora bona Deus confert, et iHis tribtilationem et passionem quam pro se suslintiil; quos magis diligit, sed magis dilexil'Clirislum inet sic indtilcorabuniur ul tolerabilss fianl, quse prius comparabililer quam tolum mtindum, et lamen intolerabiles videbantur. multa mala el patica bona temporalia ei conlulit in DCODECIMA ulilitas Iribulationis estquod reddit hoc mundo.Imo secundum Bernardum, post ingreshoiiiini certuin teslimonium quod Deus ipsum dili- sum uleri virginnlis usque ad palibulum crucis git. Unde Aposlolus : Ego quos amo, arguo el cas- iiunqiiam habuit nisi paupertaies ei Iribtilationes. ligo 7\ elc. El in Eccli. : Qai amat filium, assiduat Consolatio ergo iribulaiionis el adversitalis est ei flagella'", Iioc est assidue immittil ei aliqna magis indicium Dei amoris quaiii Consolalio temflagella, unum post aliud. Stimmus Paler Jesus poralis prosperiialis. Praelerea Jesus Cbristus Filius Chrislus semper filios suos sub aliquo flagello et Dei, qui vixit in hoc mundo, sicul mercator, qui virga retinet. Cnde quando eripiuniur ab ttno, su- est in nundinis, eligit bonas merces, et malas rejicit, hnmtur ab alio. Nec omnia simul immittit, sed post sic elegit tribulaiiones et fugit prosperitates, sicut unum alterum; sicut bomo post unam sagiliam im- " patet in Evangelio. Fugit eniin in desertum, cum .mitlit aliam. Sed malos, qui in prsesenli vita sine vellent eum Judaei rapere in regem; lamen non flagello Dei et disciplina vivtint, el quos nulla cor- fugit, quando etim quaesierunl ad destruendum et rectio ab errore. irabil ab omnibus tribulationibus, occidendum. lmo et dixit eis : Ego sum ' 7. Dum quas in praesenti vita bonis parliculariler immittil, ergo Chrisitis fuit sapientissimus in eligendo, conet unam post aliam, et hoc ad purgaiionem suam, sial illos esse siullos qui conlemplis tribulationisimul in futuro sagitlabit. Omnia enim lormenta, bus el adversitalibus prosperitalem mundanam eliqtia; in prasenli vita per loium mundum divisa gnni, quae non valebit eos liberare de manibus inisunt, ih futtiro qtiasi in loco proprio requiescent. micorum suoriim, scilicet daemonum, in fuluw. Sicul enim dicit Dominus : Congregabo, inquii, Sustine ergb tribulalioncni in pracsenti cum Cbristo, super eos tnata, et sagiltas meas compteboin eis 7S. ul landem percipias coronani in regno ccelorum. Si ergo, o anima, vis amari a Deo, noli rejicere tri- Aliter noo intrabis in regnum cceloriim, secundum bulaliones, quae tesiimoniiim divini amoris tibi os- Aposlolum dicentemi qtiod per mullas tribulationes tendunt. Sed si tti dicis quod de manu Dei recipiuni oportet nos inlrare in regnum cmlorum 78; quod noJilii bona et mala, quare ergo receptio malorum est bis concedat qui vivit et regnat omnipotens Deusmagis indicium amoris Dei, quam recepiio bono- in saecula saeculorum. Amen. rum?Ad hoc respondetur :Certuin estquod amicis 74Apoc. 3. T5Eccli.30. 76Dcut.32. "Joan. 6. J8Act. 14. TRACTATUS QUALES SUNT. PROLOGUS. Deiur utinam episcopis Sanctonensi et Lemovi- C censi quam sobrie, juste et pie vivant78"; domino regi Anglorum duciNoribmannorumetAquitanorum illusiri me scribere compulil pietas ac necessitas; pielas suadendo, necessiias urgendo. Ad boc vero perftciendum sumplus Ionge ultra superabundasse, '9 memor consilii sedens quam prius evangelici conipuiaveram, ego ipse admirari non possem, nisi ex modico nmltum, ex exiguo plurimum accrevisse legissem 80. Sed super his admirari compelliiur, qui modica maguis audil majora, qui divilum opulenlias audil paupertate vidua; superatas, quibus offerenlibus de mulio modicum, obtulit illa de modico ir.ulium. Vidua quoque Sarepthana, dum modicum qttod habebat non celaret 81; dum proplietam ex paululo pasceret; quod sibi filioque reservabat, " pauperculae laudabilis parcilas, lantulum ipsum non 7S'Tit. 2. 7SLuc. U. 80Luc. 21. "HiRcg.17. deficere Iaudabilior erogacitas impelravii. Modicum ergo modicus scribere proposueram, ne dedilos ploribus oculos regis prolixiiate paginac tenendo, in commoda publica peccarem. Nec ad inchoanlis vota peracium dissentiret opus , nisi vicinis proposito digressibus satisfacere lenerer obnoxius. Erant aulem circa maleriam deambulatoria queedam*ad quae themaiis ipsius importunitas lugubri lassuni querimonia me saepe coegit exire quasi per herbosa spaiialum, donec salubres animum aurae recrearenl. Unde laetior in redilu postquam aliquantisper amcena visendo .respiraveram, nesciebam domum sine floribus redire. Ipsa quoque materia me suo receptum alveo naufragtim a se rursus expellebat. Sed quoiiiam portum eunli riparum aifltudo negabal, reluctanlem saepe delinuit tenacium qua^ evolvere coeperam pelagus iniquitatum. Hinc conli- itwd PETRI BLESENSIS OPUSCULA. gsse vidctur, quod ciim in scribendo me modnm A me meniini, risu tamen solo, nisi quem soli movere dolorcs. Unde, et si u.ullis in locis maxime in epislolarem excessum iri nequaquam existimarem, ccepto operi prius epislolae nomen iudidissem. In secunda el qnarta parle, regi legenda libellus offelongius quam speravi slylo paulatim perlraclo; bre- ral verba jocosa; non minus ibidem veritalem conT'IS aisiimalione traclus quam epistolam incceperam, siare snspicetur. Ludere autem cernuntiir in superd nique liber improvistrs exivil. Cui, nisi forte alius ficie lecta, quae non ludere sentiuntur inlellecia. regi Congrurnliur videalur inaleriae satis conye- Libelliim .'rgo rex accipiat et legal. Nam, nisi falnienlem appostti litulum : Quates sunl. Licel enim : lor, non regem legisse, nec me compegisse peeniiebit; ubi et rex sibi, elego mihi, et mnlta niultis QuaJes habent, tot :m fere subdilum opus insinuet; qu miam, res quales habenl, qttales dicli sunt pa- «lilia , si totus pure Jegalur, iiivenienlnr. Quein ires veliil in speculo conspicilur : ab liac prima sui idcirco per partes et partium particulas distinctuin paiie libe.lus sinecolumna praelitulaitir. In quo me prudentia noverit, ut eum totum simtil a rege Iegi, non parum excessisse faleor, quod lanlsescribens etscripti prolixitas necessaria el varia regis negoalliludini conceptum de vis's illorum actibus risum lia probibeant, quolies se ad aliam translaluro lctenere non polui, Irsiihus horum jocis saepe com- ciionem inlercidere regi placuerii, quando el ubi " pulsus adjocari. Saepequidem, velleuinollem, risisse voluerit, metas praesto repcriat. EXPLICITltOLOGUS. P 1807 INCIPIUNT CAPITULA PARTIS PRlMiE. Qual.nor itaque sunt partes istins libelli. ln prima coeliim. 6. Quod oculo suo manente simplici, non curat parte osienditur quales sunt dicli Palres; et ab hac prima parle, lotum npus appellalur Qttales sunl. In quidquid dicanl aemuli. tribus sequenlibus ostenditur : Quales habent. In 7. Mentio de bono et bonis pastoribus, ut ab iilis primo hariim Irium agilur de nepotibus episcopo- isii removeanlnr. 8. Remolio eorum a caeleris, qnoniam non li3rum, primis, secundis, tcrtiis, et deinceps usque ad infmitum. In secundo, de adtilatoribus, qui cum bent fidem, quae caeteris eos connectat. 9. Quaerit utrum per ostium iniraverunt. Ul nepoiibus poiv.Hicnmprimas sedes obtinent in majoribus ecclesiis. In lerlia de empioribus ordiiiuin posiea osteiidat, quod non, et quare non. 10. Qnod non per osiiuni intraverunl, quoniam ct ecclcsiarum, qui minoribus ecclesiis pracsunl. In fine ejus breviler conlinctur honeslorum expulsio, superbe venerunt. 11. Quod uterquepessimus omnium, aller tamen et lugubris querimonia Ecclesiae pro filiis ad regem clamantis. Est aulem qtiaeque pars distincta per aliero pessimo pejor. 12. Quanlum per omnia discrepenl a bonispastocapitula. Capilulum 2. Non esse dc voluntate scribentis C ribus. scelera satis aperta aperlius aperire. Aperil tamen, 13. Qnales eos dicat, quaerii et invenil; sed : ut isli cessent, et alia similia non incboent. Qnos eos vocel, non invenil. 2. Quod hoc opus inchoanli oppositac se ingertint li. Quod non debent dici pontifices. 15. Quod non anlistiies. cogitationes. 3. Exposilio primi capitnfi. 16. Quod nec praesules. i. Quod sibi det ausum scribendi, utilitas operis, 17. Quod nec episcopi. 18. Quod nec pastores. pietas regis, cbaritas foras millens timorem. 5. Quod non debeat dici: Os suum posuisse in 19. Quod nec praelati. PARS PRIMA. CAP.I. Quales snnl Patrcs praetaxali, significa- D sopitos, cxcoecalionis aniro sepuHos, obstinatioirs lurus ego regi; silere qtiidem mallem atque cclare; dcsnper cumulata congerie comprimit eos et occulnam super hoc meus mihi pudor supplicat ct lacry- tai nominari formidans ignominia. De c;cleris, qui inae; scd nimis dura Ioqui cogor, quia nimis duriora caeieros non novi, non loqtior ego praclaiis. Prasformido. Nec eorum scelera legere queo,quae etiam, serlim cum borum noinine lenus episcoporum digna me tacente, cceli revelant, quae irreverenter cernit praslatio non mihi, sed orbi, suflicientem parit loorbis detecla ; nec per me magis minusve eelarciur, quendi materiam. Si qui tamen, quod absit! his in Si ruris fabulam urbiumque susurrum soltis ego la- orbe similes inveiiiantur, quos infamibiis siniilis cerem, vilis bomuncio; ct quae ccelo lerraque testiassociet infamia, non est nostrum inclusos binc exbns sileri possent, nullis ego deessem verilaiibns. cludere; sicut nec noslrum est inter infaiues incbiHos enim lanlo evidenlitis dudum atidila publicat dere, quos ab istorum infami commercio secltidit infamia, quanto profandius avara; tupidiiaiis abysso lioneslas. Unde ne similcs Jiis fiant caeleri Atpiiia- INCIPIT 1010 1009 TRACTATUS QUALES SUNT. — PARS I. { n:ae pomificibiis, qni dulcis et periculosae baculo A CAP. V. Universos nnum unus cgo dcposco; qua sustenlalioiiis noyiter innili cceperunt, non parum lenus impielaiis patres liberum el insonlem me arcavendum esl. Nani nisi vigiles instanter excubando guant. Quoniam ristjs Cham-exctisabilis el sine cnlpa pibi providerint, quae jam capita decalvavit vicinia manerel, si fralres inier alios Noe paler illius essc sna, me dolente, scabies eadem depilatius enudabil. dedignatus fuisset 8*. Sed quia, quem inter extremos Hujusque pestilentiae sive pestifero morbo eodem medium ordinata mystice nativilas incltidcbat, quasi pastu refectas mcttio, totus, quod Deus aver- pater benignus a dilectione paierna non exclusil; lat! grex peribit, et ab hoc immunes adhuc contagio nierilo malcdici iueruit, qni palris pudeiida non opecaihedrae siibverterilur. ruit, caeieris videndor»,velavii. Ncc in ccelum os me CAP. II. In his igiltir quae dicturns sum, nimis quisqiiam posuisse conlendat: quod quidein vernm haesiianlem et ambiguum me facit quoe se repente cssel; si palres dicli, palres essenl. Setl illorum ohjicil innasceniium mulliludo cogilationum ; el ubi filii nulli suut, cum nullortim ipsi patres existanl. figaiur vix iiivenit deliberationis anchora in animi Hos ego palres panperiim el refugiiim olim opinaflncliianlis profundo, diiique versanlis ex insperalo, bar, ut caeleri; quod poslea cerlius deopinahar ut in quam subiio cecidi, Charybdin aggrediar. Memei caeteri. Cur eiiim palres habendi snnl, cur qui filios eiiim ipsnm tanquam profundum quoddani ingres. haberc noliinl, et si casn natos alictibi percipiunl, - illico necari praecipiunt ? Nunquid, propler feminas, stis snm, nesciens Deus scit qua eniersurus. CAP. III. Proposueram aliquid scribere; qui ple- qtiasrescrvant, palres appellandi sunt, qui masculos nius securiusque scriberem alii, si me scribere regi occidunt ? Sic paler lsraelilarum Pharao dici possel, prasumpiio esl. Quis enim sum ego, qui regi scriquorum magis dicendtis cralinteremptor. Pauperum bam ? Aut quomodo damnum regis Ecclesiaeque ce- vero refugium, quis eos opinelur?A quibus, ne paulabo? Qua fronte loquar? Qua menie tacebo? Illud peris ad illos lugieiitis fttga Sabbalo vel bieme fiat*4*,. supra me est, istud contra me. Illud qnoque non ignarum fugere patiperem docet pauper experlus. Qumrite, inquil, et invenietis; pelile el dubitur tiobis**. parum angit me, quod si patribus obloqui videar, in coelum os pouere nostrum me plaleae praedica- Quare vero quaeret aul petet aliquis, si qusesilis conbiiiit. Immiiiet ulrobique periculum ; nam loquendo traria quaerens invenial, el petenli non deiur nisi reperienl me caeteri vero humilem, lacendo repe- quod sibi displiceal? Saepc noiidum experti petunt riam ego me caeteris imuilcm esse. Neulra viarum ah his egeni; quibus pro pane lapidem, pro pisce fore tuta conspicilur. Aliera lamen mihi lenenda serpenlem, pro ovo porrigunt scorpionem 86. Hos non irrationaliier eligitur. Publicum enim lacere Q enim adeo probanliuin improbal necessilas, ul in damniim periculosius perpendo, cinn rationi delibe- lurpi experieniium repulsn, apud omnes primum ivnli se ingerit illud prophetae dolentis : Vm mihi celebris felix otnnino pereat opinio. In quibtis opiquialacui'*/ Etmelandiu siluisse magis pudendiim nionem bonam primo decoloravil suspicio iiequam, esse deccrno, quam ab aemulis et depravatoribus quam denique consummalione lermiuavit infelici, snperlluuin el praesumpluosum scriptorem appeltari. repcnle venieus siiiislrum quod timebalur CAP. IV. Hinc inest mihi scribendi domino meo CAP. VI. Scio, scio ego, IICGme lalere palitur regi generosa, sed non conlumax audacia. Cui seriraagis aeniulorum obrosio non deessc, qui me de itibere mea quidem non vetat inscitia, sed dal austim ceplo lanquam de otioso el non necessario suggilaudita regis humilitas, nudita misericordia. Quem Jem opusculo; clamque palamque me dieant Iiomirex huuiillimiisille qui non venil minislrari sed minem, qui dc hujusmodi etiam miitire non habeam, nistrare", non solum coelestis doctrinac audilorem incum lali dictu duris digntim conlundi lapised auditae faclorem fecil 8«*. A quo non incassum osque audivit : Quanto major es, humilia te in omnibus«3. dibus. Quos palienter audire salius erit, quam nugis Audax eliam audacem nie facit charitas foras emit- veniosisque verbis sine sono, verba dare sonantia. tens limorem S3*; quaeme non mihi scribere jtibet, D Quidquidin vulgi auribusmuli mussitenlstisurrbnes, sed communi oppressorum ulilitali,qui in Aquilania, quidquid apud aulicos canes oblatrent; paulalim lanqnam in alia jEgyplo, dudum luti et laleris af- innocenlia mancbit illsesa, et justilia sufliciet defenflicli laboribus, sub veneralionisgralia obsequenles, sioni. Sil duntaxat corptts lolum lucidum, oculo diciis patribus, qtiasi sub totidem Pharaonibtis ge- niancnlc simplici" 7. Quem vero simplicem faciel, meules, quod inaudiltim esl, in domibus suis exsu- qui simplicem facere ccepil; faciet vero simplicem, lant, el in haereditaiihus propriis exhaeredali inier- utfallerenolit, nec falli possit,qui simplicem facere cidtiiit. Adsit haec et augeatur, ct aucta permaheal, coepit, nec fallere velit. Facial fallerc nolenlem, nc quacccepit huic inccepto consulere charitas, et cha- pietatem amillal bono carendb zclo; facial falli ritati praeslo sil verilas, ut zelum Dei habeam se- renuenlein, ne cautelam non habendo, vero careat cundum scientiam, et serpentina columbinse non judicio. Ocuhis enim qui facile non fallilur, sed facile desit astulia simplicitati; ut sit in*electione discre- fallil, erui praecipitur, quia nequam cst8S.Oculus qni , non facile fallil, sed facilo falsus esl, caeco non 10, sicut in imitalione dileciio. 8»Marc 10. "*Jac.I. «"Isa.5. »8Eccli. 3. *"*I Joan. -4. •* Gen. 9. ""Mailh. U. " Malth. 7. «6Luc. 11. "Matth. 6. 6B Ibid. PETRI BLESENSIS OPUSCULA. 1012 A pnvbct 'diicalum, qnin raecnsesl88*. Adsil ergo pfu- A que enim, inquil, attdivi a Palre meo, nota feci vobis deniise simplicilas, ne ignoranlia de maliiia nasca- 9*. Faclus igilur ostium, etosliarius; siinul facltis ul ipse ovis innocens, et tur! Adsit simplicitati pru leulia, ne malitia reve- pasior, oviselagnus; landa por ignorantiam legntur ! agnus immaculalus, maculas emundaret, el mcrtem CAP. VII. Meminit ine suinnii pasloris illius qui deslruerel paslorumet ovium. Legitur Evangelitini, dixit : Ego sum pastor boims 89. Bonus addidii, elpaslor invenitur, 2?. qui non solum diiuitlunl oves, sed dispergunt ct Non solum enim per hoc verbum Christus se laniaiH98*. CAP.XII. 0 quantum a pastoribus primis per oslium, sed oslwrium indicnt, cum quis ipse sic aperit; aperii qui prius iguoia nota facit. Qttwcun- oinnia discrepat hscc male niutala posteritas; qui 1011 •**Mallh. 15. S9Joan. 10. s0 Ibid. 91 Joan. 1S. " Jac. 2. 93 Joan. 10. «" Joan. 10. " Isa 53. •'* Joan 1. De Philiuo. 2. 98'Joan. 10. 8lIbid. 9eJoan. 15. TRACTATUS QUALES SUNT. — PARS I. I0I4 V ubiciinque ministerium sutim honorificabanl, qni A significationis nomina, coulrariis miniine ConveChristi bonus odor erant in omni loco 99, quoruin niunt rebus. Nec nomine vocandi sunt, qui rem f.ima celeberrima et vila conlineutissima! Lux vcro nominis non habenl. CAP.XIV. Cur igilur ponlifices dicemus, qui se nostia, dicii pontifices, non lumine (enebras, sed tenebiis luinen effugat; non splendore nos irracaeieris pomes non faciunt?*Ponlifex verodieiiur, diat, sed fumoairo nos moleslal, stellas oblene- qui supra mnre hujus mundi factus est pous, usque bral, solum offuscat, coelum obnubilat, lerris 110- ad Detim et proximum periingcns. Usque ad Deum clem ingerit. Qiiam non lucere 1100 lanliini dole. perlingil, ex fiducia qtiae non suain sed illius glorem, si miiiora quae penitus exsiinguii, sineret riam quaeril. Usque ad proximum, ex pielalc qtta lucere lumina. Hos male mulalos minus plangc- ipsi non soli sibi prodesse desideral. Sed niinqiiid tales isli? Quis insensalus dicit poniem, queui rcm, si domiisDei slabilisinprislino sialu manerel. Sed ipsi male subversi, semper ejus subversionem nulla}juvaut bases, qiiem mare cadeiiiem recipit» moliiintur et ruinam. De his et sibi similibus el se profundius involvil? CAP.XV. Aniisiiics dicere possenms, quiaslant credo propbetam idipsum loculum fuisse : Venerunt, inquit, struciores tui destruentes. te "*. Fundi- R conlra subdiios; sed quia conlra daeinonesnonslaiit, tus enimeam everlere conantur; el aedificium cum quos rontia se ceinunl erectos, anlisiilcs digne fundamenlo mutare mutati Jeguntur arcbitecti : dicere non valemus. CAP.XVI. Pracsules vero quare dicerenlur; qui Fundamenlum, inquit, posilum esl , prmler quod nemo aliud ponere poiest ""'. Quomodo vero 11011 dignitatem et gloriam suam alleri dederuiii? Quoaliud positum esse credet simplicilas, ubi 11011 niodo niodo praesulare creduntiir, idololatrae facli, quibus fundamentnm, sed quidquid fundatum erat, sub- arcliipraesul imperal avaritia? verli videlur? Quid enim mulandum reslat? Ubi, CAP. XYll. Episcopi, qna ratione dici debeut.qtii iil nonnullis visum esl, fundamenium jacit hypo- divinilus sibi daltini os sublime, non ad supernn crisis, adulatio parietes erigit , avarilia lectum erigunl, non quscrtiiit qiiaesursuin sunt; sedpronius consunimai, consiimmalum aedificium dolns et fal- pecoribus corporis scnsibus incubaiil, infimis inliae-sitas ornanl. Legi bonos, oplimos ac meliores, qui rent, terrenis inhiant ? CAP.XVIII. Paslorcs qtiis nisi faluus aestimat, se supra petram Chiislum solidanraediucani auium, oves argentum, Iapides preiiosos. Sed optimaies isii pascentes el 11011 suas ; qui lac ovium comalilerforle legerunt; quos nil superaedificare vi- eduiil, el lanis se indiiuni? Hos Spirilus sanclus demus, nisi ferruni, a?s etplumbum. Quos iia su c' pasloresessenegal, cum dicit: Lac ovium consnperaedificanles, diruere coiiveuienlius quam supermilis, el lanis vos legitis; quod infirmum est non aedificare diciinus. confoiiaslis, a'grolum non corroborastis; qnodpcr• CAP. XIII. Quales eos satis ierai non requisisiis; quod forle fuil confregistis; digne dicere queo; et dispcrsm %untovesmem, eo quod non siipastor *. qiiosdudiiin avaritia coegil ante Baal genua curvare, cum rourle pactnm facere,cuminferno fcedtis Dispersas tiicil oves, qtiia non est pastor, licet mninire. Apud quos imperat aurum, judicatargeiiluni; Jos babeanl paslores. Dicam cgo paslores, qui non leges canonesque silent, locum ratio etaeqttiias 11011 suiit? Asseram ego, quod Detis ncgal? Absit! habent. Uui virlus, ubi Iex,ubisacrorum aucior:tas CAP. XIX. An praelali dicendi sunl, qui se, canontim, ubi disciplinae censura, niorum gravitas, quando necesse esl, non prseferunt? Qui adversario inaluritasconsiliorum, aiictorilalis pondus insigne, more leonis rugienli se non opponunl? Qu^, viso reverenlia majislatis? Ubilumen oeulorum nostrolupo, ftigiunl dispersarum iinmemores oviuin? Qni riim, ubi pecius nostrum, ubi liiigua docens, ubi non se nobis praeferunt, ul pro nobis praefcranl, scd rnanus indefessa; lumen oculi 'simplicis, pectus ut sua nulli conferendo, noslra nobis auferaul ? consilii, liugtta docens judicium, manus ab opere Nonne magis dicendi sunt elati quam praelaii? Qui bono non torpens? In his, horuin nuila, sed his "' nostro noii premiiiiliir onere, sed noslro supernos, contraria reperiunlur. Quales eos esse digne di- elconira nos honore eriguiilur. Quos igiiur eos vocam; hocdignesatis invenior; quales se indigne cabimus? Scio, et dico mullos esse vere ponlififecerunt. Sed, quos eos digne vocem, digne non ces; sed qui lales sunl, ponlifices dicendi non invenio. Usu lamen eos didicimus vocare pontifi- sunt, sed pseudoponlifices. Si lanien, usutn seces, prselalos, paslores, episcopos, el hujusmodi qucnies, his eos nominibus appellemus, veniale nomiiiibus. S«d si vere pontificum sunt haec no- nobis esse credimus. Non enim miruni est, de bis niina , non eorum quos veris ponlificibus in omni- qui dicunt ct non faciunl, si dicunlur et ^ion bus et peroiniiiaiiovimus opposiios. Unius lantum Sllllt. P "EXPLICITABS PRIMA, 1013 INCIPIUNTCAPITULAPARTIS SECUND.fi. CAPITUHIH. Quales habent in majoribus ccclesiis. F •3 (1Cor. 2. «'* Isa. 49. "• I Cor. 3. Joan. 7. PETRl BLESENSIS OPUSCULA. ,1016 Ui<5 2. Quoil nepolibtis cesserant kenlibus negarenl adniiiiislralioiiem, nec in lege prohibereiitur hujusmodi pToinoveri. Sed lain tliu parenles, sic nullos ei suspicabantur successores. nos latuere significaiiiia, quousque prxsio fuere Sed audilo iiomine, steriles enisi sunt parere mousignificaia. Q les, el nsli sunl ei mures ridiculi. Quibtts recenter CAP.X. Modo nolus est ab hoinine, qui se dcsiit natis, prima die ebullil lola aula pon.ificalis, selioiiiineni noscere. Nottis esl in persona iion in ho- ctinda vero repeiiae sunl vulpes fraudulenla;. lnterin niiiie, qui manseral ignoius in hoinine 11011 perposila enim noclc, de muribus fecit vulpcsilla vtilsoua. lncepil patiJalim a paucis agnosci, quem ullc- pe vulpior oumi. Hos delbrinaiido sibi coufonuavit. ritis progrediendo magis magisque noveruni miiversi. Uos uedoCendo docuit. Hos male instrucios, pejus Modo iioius esl exlra se, qui mansil ignoliis quan- intrusil, exc^usis Ecclesiae iiliis. Raroos frcgit uadiu inansil apud se. Modo humiliialeni simulare, ttiiales, ul oleaslrum insererel, et socitim faceret sine siiniilatione dissinnilareiion polest. Murmurat, radicis et pinguedinis oiivae. Cujus non modo socius cflecius csi; sed,abscissaoliva, dominiuni usurpaiis frendet, irascitur, fronlostis et impudens faelus, facile fatur, facilliroc minatur, ardescit ira, iolliiur radicem sibi vindicavit oleasler. Respiciente lamen insania, furore fervescit; nec in flagiiiis vires illius Oiientis ex allo roisericordia, surgere ccepil aquilo debilitat dierum antiquitas, quem ipsa seneetus et auster venire, quo spirante suavis illico liagravit animare videlur ad scelera. Nec miruni: stium esl odor aromalum in borlo sponsi. Cujus mirabili dulenim scelerum, ut, dum non resecantur, increscaut, ccdine loca langeiite vicina, circumqiiaque flire et in augmenla criminum prosilitur quoties impu- ^' ccepil aura serenior solila, blando et benigno vultu iiitate secura peccalur. Unde furor ejus-nou minui- redire serenitas; ac, suo dentto-soie laela coepit Eclur, non refrenaiur, ardescil, in pcenis magis ac- clesiaefacies indui. Gaudet post hiemem vcrna temcciiditnr. Concipil facinora, sed concepla fesliiianlcr peries, grala semitur serenilalis aura posl nubilum, iinplet. Disponit scelcra, scd iuslaniissime peipequielis recrcatio post laborem, post iraiisilum per trat. Nec ut sua solus exerceat Jlagitia, suac paiiuuignem et aquain edttclio juvat in refrigerium. Relur divitiae. Faclus enini dkes arca, non mcrito; ciamanie oleastro, reinserta esl oliva. Poteus esl possessione, non genere ; noiuine, non hone.siaic, enim Deus oleaslruin radicitus exstirpare ; quod, in imilta secum el minis el muueribus coropellil insaspe longanimis, speral oliva; cujus spes quanto nire niillia ; el unus ipse demens dementes efficit productior tantofruclum dabil gratiorem. lloc etiaui niulios; ut de ipso recte dici videatur : Currit ad- ipsum non eril inulile deceptis, quos falsa diu deluversus humiles el erecto collo, cervice armalus'durissit imago, malam arborem inler caeleras movisse, sima 4; iiicedil ereclus et tanquam onager se libe- ut deinceps a noia caveant quos ignola fefellit. Olim 10S9 * Job iS. TRACTATUS QUALES SUNT. — PARS II. \m iOi-2 oleam in foliis^opinabantur, quam oleastrum a A et civitntes, lanas adliuc rudes fulloiiibus commitlere fucandas ;utmaieria simplex, fallenlibus ludi.frucm denique perccperunt. CAP.XIII. Tace igilur qui talem eligendum con- ficala formis, non miiius intuenles decepla decipeVJlebas. Ne credas amplius exsanguem esse sine rel oculos ; et mulalis arlificio velleribus placuit sangnine spirilum sine carne, agnuin sine dolo, tirbanis admirandas componere lelas; de qnibus ovem sine lupo, nullius hominem generis sine pa- posl annorum curricttla mullortim, iiniim hujusniodi renlibus, nullius poslerum sine successoriijus. Ger- vile conficialur indumenluro. In quo paiinus novus, mana quidem est dignitalis, mnlliludo ; el insepa- « qui splendeai unus et alter > assulus panno veieri, rabilius inbaeret ei consanguinilas, quam ^Ethiopi majorem cogit Deri scissuram. Unde, quoniam in de reliquiis innitmenigredo. Inaudita esl dignitas sine parenlela. Una pannoso hujusmodi tegumenlo. enim die lol eiparit parenles arena, quoia ipsa est. rabilibus, quas decrepila digne rejici censuit anliAperit terra sinttm suum, parturit sine dolore; et quitas, dispariler conjunclo, pauperlina resarcienlis acus quotidinnae subvenil necessilati ; meriio quae noiidum mola senuerat, gcns simul oritur plebeia. ln cujus oiiti, tolus ubiqtie cernitur orbis de- rude unius, polilo mullorum supereminet artificio. spicabili scalere popello, Stupet quicunque videl n Licel quaeprimo hujus operis non parum insndavere labori, jam roille sunl defuhctae manus, roilleqtie homo fecunditalem parientis, capacitatem uteri, supersiites. Nobis.igitur stiperveiiienlibus, oninein nascendi modum, nascentium gesltim ei babiium. Tanla nempe momenlo uno rudium orilur innume- in alumnis'inierimil fortuna veiuslalem. Et quos rosilas, ut nunc primum videanltir impleri proplie- ubiqne praedicat digniiatis esse nepotes, dignitali liie : Deserla et soliludines terrm aiiguslabunlur prm digne liinndal alendos. " CAP.XVI. IIos igitur,vix quoquo modo genitos, habilaloribus, el longe fugabuntur qui babilabant, tl tunc dicent filii slcrililatis : Angusius est locus, quos diu subpanno lenui celaverat ignobililas; subliat spaiium nobis ul babilemus. Scd quid ad hoc limilaii, ne slerilis vivat, plene gignil et paril forluna. Quibus, eo ipso quo nascuntur momento, referat non habens unde tot nuliial terra nialer anxia ; nisi ejusdem prophelse lingua loquaiur et animbsa geniirix inspirat altum sapere, cogilare dicat : Quis genuit mihi islos ? Ego quondaro sieritis sublimia, discrete loqui. Mox eos delala omni rttdiet non pariens, iransmigrata el captiva, et islos quis tate, quasi fungos conipluil in pataliuro. Quos eadem horula simul concipii, partiirit, parit, ornal el emilierel ? Ego deslimia el desolala, el isli ubi 6 ? CAP.XIV. His igilur absque palre natis, unde insiruil. Tempore uno nascuiiiur et equilani per necessaria ministrel, quasi mater allera, sollicita ^ urbcin, feruntur et imperanl, aulam ingrediuntur, tellus ; cum in senou iiivenil qua: lantse mulliludini el faroilias disponunl; manibus ad ecclesias poiianlur, ubi cxitltanl et depoiitinl, preiiis et precibus sufliciunl alimenlo, praecavens suis, suos facii alteaudiii siet quos nalura de die in diem rnagis iropaii- ad causas trabuntiii', ubi soli conduiitur rius; motuenio facti diseiii juosiiatim concesseral niendicare ; bos fame*- mul oraiorcs el judices ; perans, dicio, qni diu vixerant imperili sine verbo : heri, iicos, informes et seiiiihoinunculos, roobilis iu gresencs eranl nondum tocuii; pcroraiil cl disscruni mio recipit fortuna ; ui eos iterum concipiat, parial, mirabiliter, bodie nati. nobililei. Gaudei enim jus et potenliain alal, ditet, " in lalibus exercere ; quac sempcr ex innaia sibi conCAP.XVII. Est horum audita secunda nativiias suetudiue, et pauperem facit el dilat, humiiiai et sub- celebris apud niultos, quorum prinia nescita fefelievat, egenum de pulvere suscilat et elevat de sler- ierat universos." Quos enim de nibilo conceplos, corepauperem''. Unde lerrse mairi anxiae, vocecernihiliores nalura pepererat; in pompa et praecole liigeiiie, voce propbetae respondere potest: Ecce nio splendide facil renasci fortuna benignior. Proh ego levo ad genles manum meam.,el ad populos exal- dolor! Non pudebat olim nudos, sua cunctis patabo signum meum, el afferent filios luos in ulnis, et tere ptidenda, pedibus albis nuper usque ad urbeni filias luas in humerisporlabunt; el erunl reges nutri- veneranl. Modo, repenie mollibus indtili, liberos lii lui, el reginm nutrices luce 8. olim pedes, huic ingiaios honori, stragulalis incarCAP.XV. ln inslruclione vero rudium, primum cerant soiularibus; qui renuunt el recalcitrant, ac occurrit forlunae, suis eos exlunicare pamiiculosis si capsam camelus argentearo acnJeis intrare cogasarcinis, mulliformiter assutis et resarcitis pamio tur. Reclaniantes auiem et renilenies urgent lalus 01.0 et aliero et deinceps. ln quibus dubia eral nia- auratis lucerecalcaribus. Facli qttoqne subilo subleria cui formarum discolor impriinerelur varielas. 'ta graves majestate, scepiris iiniiluiiiur, tribuNaro si super bis, ut buic operi, niajorem dedissem nalia scandunt, pulvinaribus molliter insident sericis' purpura pedibusjacet subslrala lenellis; qms *»>eram,cum furore torlor vellet de jnre cansari, longc praejudicarel acus lexlurae, quam laniinii, non a spinis ne puiigereiii, a lapitlibus ne laedereni jcieiiiium pluralilas, sed suendi superal assiduiias. acutis, olim defendebal innata durilies. Et, qui Muliouere iiamque siuducrunt innumerabileselcives posl pecora fisiulas buccis iiiflnre solebanl trans5 Isa. 49. 6Ibid. 7 I Rrg. 2. 8 !sa.49. 1024 PETRI BLESENSIS OPUSCULA. 1023 slati de caulis ad causas, proli dolor! ainliunlur , floret opiima dignitalis gcneratio, perversis prava audacter imperare niagnalibus, liaecciiic vigel et exasperans! EXPLICITABS P SECUNCA. INCIPIUNT CAPITULA TERTL* PARTIS. 13. Quod serum non sinl, ex quo tradili sunt CAPITCLUSI l.Palres sic dictos habere adulatores in eouem bonore cuin nepotihus suis. in reprobum sensuro. 2. Exeropla propbclarum inductintur, quanlum 1-4.Conversio ad veros ponlifices, ne vanos ausiint cavendi. diendo eis similes fianl. 3. Auciorilas prophctac, qiianlum sint baec tria 15. Admiraiio de falsis, quod ita fallantur. 16. Occasione sumpta de verbis sancii Job discavenda, cl maxime adulalio. i. Non soluro esse repellendos, sed stalim ctiam g serilur, quando sit bonuro et quando maltim veneeriibescentes. rationes Domini exhibere, el doroiuos recipere. 5. Quod lurpia inrerent his qtiibns adulaiitur. 17. Malis seclusis, convenieutibus fit exhortalio 6. Quod isli primi iu oitsnibus sint, eliam nnn bonis. vocali. 18. Quantum conferal humililas hiimilibus. 7. Qua3rilur a veris, iitrum falsis sit creden19. Quod hos duos irnilari debeanl, el priroo diim. quod reges regero, oslcndiitir. 20. Quod ponlilires poiililicem. 8. Qiiicrilura falsis, quare ita in sesaeviuni. 9. Quod de caeleris nimitim curando, se ipsos 21. Conversio a veris atl falsos, quibus ostendilur, (|iiod si ciiaiu tales essent quales praulieanigiioranl, sicul Dina. 10. Semen Joseph exemplnr csse caeleris ut se lur, boiium quod prius habebaut auferret ipsa ciisio.liani. lanilatio. 11. Eosdem sepelire etsepeliri; et primo, quali22. Aiiud inembrorum divisionis; scilicel, sfnou snnt lalcs. ter nndiiorcs sepeliiini auditos. 23. Magis iiidiiraios Pbaraone. 12. Qiioiuodo audili sepcliunt audilorcs. PARS TERTIA. CAP. I. Supradiclis in eodcro addunltir bouore C iii suis adulatio, ut quibus adulenlur aientibns filii fraudis, qni cenodoxiae oleuni copiose vendere aiant, et iiegantibus negent; qui caeteris displididicerunt. Quos ad duo proiiiplissiinos magislra cere, solis placere quaerunt, a quibus extorquere lalium componil adulatio; ul vidclicet, et bona iniendunt. Sicul enim sola lion adjecit, quae vecum malo semper animo, et mala dicaut, dolosc lau- arroganliam et derogationchi socias habet indissodando. Iii pariter oronium, quos a doininis au- lubiles: ita non modo, quod suijuris esf, blandiri (liunl, judices candidi sermonum exislunt indefessi. scilicel, el favere;.sed, qubd ex accommoda trahit Qui, ob nimium dominorum uiigucm, si forte rudi coinilum proprielale, dtrogare facit el arrogare. sectuni forcipe reperiant, si longioreni caeleris in Unde primum oleo capiia domiiioruin impinguant; barba pilum inspiciunt, si malum po.siliiinin ca- secundo ul se jaclanler arrbgent, caeterisque dolose freinunl, fren- derogent. Quos Apostolus dicit : Deo odibiles*. pite videant obliquare'capillum, dcnt, slomachantur, ab ipsis eliam dominis vix eosdem Propbeta condemnal, dicens : Disperdat deniqiie sedandi. Qitorum lola inlenlio esl, ul se Dominus universa labia dolosa, el tingttam magniloilominis aniabiles facianl, causas quibus obsequau- quam ,0. Labia quippe dolosa, ad derogaiionem; tur, exquirere. Unde in verbis el in operibus nihil linguam lnagniloquain deiiilil ad nrroganliam. Arsinc laudc perire sinunt. Quidqtiid enim dicunl cl rogantes namque in se ipsis exiolluntur, et jacfaciunt, non quautolibet hominum, sed solis di- tanlur, de se loqtiuntur, loqtti multiplicant, in magnam praedicanl angelis. Quorum facla, si etiam gnis el mirabilibus super se ambulaui. Derogalioue maniJcsle pessiroa sunl, arbilroruro praejudicio ta- vero assidue susurraiit, discordias inler fralres lium bonis praecellent. Aliorum favenl dictis, an- seminanl, aliorum bona ueganl seu inveriunl. Qui nuunt fac.tis, nihil renuunt, nibil recusant, quod . ul alios fallanl nec ab aliis fallantur, du.ibus serovoluerint volunt, quod ab his opialur, exoplani : per viis gradiunlur. Vw, inqnit, peccatoribus terquod desideralur, et ipsi desideranl, secundum cor rum duabus viis iugredieniibusli; terram duabus eorum cogilant, gerunt, concipiunt, perficiuiit; viis ingrediuniur, qui in corde et corde loquuntur; , corda, sed non corde, cordibus jungtint, nienieni, qui loquuniur bona cum proximo sxto mala autem sine mente, mentibus aduecluni. Eflicit cniin hoc in cordibus eorunt ilt. • Rom. 1. "Psal. 11. "Eceli. 2. "' Psal. 27. 1025 TRACTATUS QUALES SUNT. — PARS III. 1026 CAP. II. Ab his, licet non parum cavebat, obses-.A. sonani etiam mulare videatur. Differt enim a S6 sum se Propheta dicit et circiimdalum : Circttmjani altero laudalor blandus, cum de levi fanlore dederunl me sicut apes*'. Apes recle vocali sunt, delraclor eflicilur austerus, et differt a se ulroqce lerbnis ipse feliis-arrogans, qui cum defert sibi soli, qui lingua blandiunlur, sed lalenter ex malitia feriunt. Loquendo enim mellis dulcedinem propoauferre nititur omni, quod sibi ctimulal uni. Cum .niinl, scd occtille feriendo vulnus inferunt. Quos igitur sini pessima tria bcec, efficacius ad pejtts raastiinuli causa alius propheta scorpiones appellat, luro esl adulalio, quod suos vanac laudis cdoccl p;:ccui dictuin esl : Incredttli el subversoressunt iecum, conia, etedoclos ilem ad laudis inslruit contraria. et cum scorpionibus Itabilas". Isli enim increduli Inauditus enim 'esi laudator iromoderaius, qui vel stiiil Deo, snbversores bominibus infirinis, scor- eidem cni modo laudes ore pleno cantabat, vel aiii ctiiiibet quando et qualilum libnerit, cantata decanpiones fortibus et robustis; quibtis, etsi in facie tare sit ignariis. Nam quidquid bodie laudum irroconlratlieere non praesumtinl, ex occulto lamen vtilnus derogationis inferunl.-Qui recie scorpiones gat esurienti; cras, si volel, digniori polerit anferre dicunlur, quando blandi el innoxii in facie viden- vituperio. Arrogantia, solos quos inficii, interficit; lur, sed a dorso venenum infunduiii; pacem oslen- 1et ex derogaiione audita patienter, solet in auditore dtint, et odia nulriunt; aniica dictint, el inimica virtus augeri. Ex adulatione vero, qnanto palienlius faciunt; pacalas suscitant iras, aemulanliir , invi- auditur, tanto profundius irf eo auditoribus virus dulce infunditur. Quod si miser auditor sponte semel denl, aiier alierum obliquis comedunt morsibus; vitia dissimulant, dicentes : Pax, pax, et non esl guslet, bibal, haurial; tunc propinatores applau;;a* 14.De talibus recle dictiiro est : Soniius lerro- dunl, lunc uberius effundunt, et euge repelito, diris semper in aiiribus eoruro, el cum pax sit, insi- cuiil, devorabimus eum ". dias suspicanlur *•. Dolose nanique agenies, erga se CAP. IV. Ilinc est quod Propheta, quem non lasimpliciter agi non aestimnnt. Quoruiii mentes tebat latens sub labiis eorum venenum aspiduro, a Domino pelebat noii solum isios a se repelli, sed seroper in laboribus sunt, quia aut moliuntur mala quae inferant aut metuunt, ut baec sibi ab aliis in- festiunnier, et conlusos, et erubesceuies. Averianferantur. Qui dum alios infeslare non cessanl, in tttr, inquit, siatim erubescentes, qui dicunt mihi : seipsis requiem non habenl. lllis tantiim est hoc Euge, euge ". Et alibi ; Feranl confeslim confusionem sunm, qtii dicunl mihi ; Euge, euge ". Stalim, opus, otium et labor iste, quies. Exsullant enim CIII» male fecerint, et Imlantur in rebus pessimis 18; inquii, averiantur, ne contra tales increpatio prosed exlrema gaudii sui luctus occupat, et risus eo- Q lelelur; curo tamen saepe increpatio provide differuni dolore miscebiiur", Doceril linguas suas toqui ratur, ut poslmodum benigne suscipiatur. Nam et femiiia sapiens, videns Nabal ebrium, increpare menducium, os siiuni abundare maJiliae18, sed labor labiorum ipsorum operiet eosls. noluit; quem digesto vino non inutiliter increpavit, 4. Adiilaiio vero, si vel ad lempus patienter CAP.III. Haectria vitia, quoniam morlifera sunt, suscipilur, augeliir; ut paulisper demulceat anise lolis persequi viribus, tribus osiehdil propheta liium, et a rigore suae reciitudinis emollcscat in deversiculis, ubi dicit: Qni loquiiur tniqua, non direxit in conspeclu oculorum meorum. Deirahentem secrelo leciatioiiem sernionum; qua:, ne crescerequeai,siaest ferienda. Non crescebat in conspectu illius pjroxhno sno, hunc pertequebar; superbo oculo et in- lim qui dicebat; Non direxil in conspeclu oculorum meosatiabili corde, cum hoc non edebam so. Qttid aiebal in arroganlem ? Cum hoc, inquit, non edebani. Quid runt ". conlra deroganlem ? Huiic, inquit, persequebar. Quiil CAP. V. Venit in menlcm me legisseS 6 filios contra adulantem ? Non direxil in conspectu oculo- Ainoii barbas legatornm David, qui de morie palris eos consolari venerant, dimidias rasisse, ct vestes riun meorum. Quis non direxil? Qtti loquiiur iniqua. Adulalores enim iniqua, et inique maxime loqui di- praecidisse medias usque ad nales. Adnlalore* ) cunlnr; qnoniam cuicunque isli subdoli praedones D iiamqiie lurbidi et inutilcs, ad quos consolandos de adulantur, nisi caveat, ipsum sibimet rapiunl et morle palrissui venerunt iegati David, cuin. super eos spirituali Patre orbalos ministri Cbristi pastofurantur. Et cum simttl in tino sint, et fere uhicinique sunl, connexa sunt haec tria vitia, iion la- ralem ctirati) suspiciunl, converluiil se ad radendas rocn apud omnes quibus oflieiunt, sua simul habent barbas, ctim eorum rigorem el severilalemolep inU oflicia. Uno namque tribus his jaculis ferienle, non qua3 adulationis emolliunt; vesies etiani usque ad quoscuiique ferit omnes omnibus feriiinlur. Mtiltos nates praecidunt, cum eos lanquam molles et effemienitn feril adulalio, quibus derogatio parcit; et ar- nalos usque ad imniundilias et flagilia perlrabunt pravis colloquiis niiserisqtte blandimentis a dignirogantia neino laeditur, nisi de quo ipsa nascilur. lale casiiiatis enudant. Hoc cnim solum est quod Unde saepe fitut, qui hujusmodi sceleribus operam dare consuevit, quolies viiium viiio commutat, per^ macbinantur ct fabricant, iniiiantur et.consiimunt 17Prov. 14. 18Jer. 9. 19Psal. 139. 14Jer. 6. lsJob 15. 16Prov. 2. "Ezech. 2. "Psal 117 8SPsal. 69. " Pgal. 59. s* I Reg. 23. s8PsaL 100. 2611Reg. 10. «»Psal. 100. al Psal. 34. 33 PATROL. CCVII. PETRl BLESENSIS OPUSCULA. 1028 inlegritalis inimici, pudoris hostcs, ptidicitiae la- A respondeniem. CreJunt enim qui seipsos insurdant, irones, castitaiis praedones. Qui, sanclo Job te- quod sibi ringendo rlamamibus cseteri pariier aestanie ", pedicam suam abscondunt in terra, et de- claroent, ei respondeanl, si soliim eos labia movere cipulani suam super semilam. In lerra pedicam ab- prospexerint. His concedinira dominis ordinata rescondunt, cum culpam sub lerrenis occullant coro- ordinare, facta reficere. Quidquid ipsi non fecerint modis,ut videat homo quod concupiscat et non vel ordinaverinl, nec recte factum, nec pulchre di-* videat in quo ctilpaeIaqiieo pedem ponat. Et deci- clum credunt, neque ordinaium. Horum est, post ptilam suam super semitam. Intuentur enim moics atidila judicia, judices corrigere; praejudicare judieujusque, cui viiio sinl propinqui; et illa poiiunl caluris. Hoiuin est perpelua siiis et esuries, audiantefaciem, ad quse cognoscunl facilius iiiclinari tores habere quos vanilando decipiant, quos verbis iiianibtis illicianl, quibus mel venenosuro effundaut, menlem. Quorum impossibile est foveri consiliis, bbliniri blandimcnlis, quin altera vel ulraque ho- quibus quales el qu.mli sunt innotescal, et tandein ininis castitas amittatur. Uiraqtie saepe, altera sem- occasione reperla loquendi, de thesauris sceleris per. Seniper enim casiitas inenlis amittitur, quoties velera proferant et nova. Verba resonant lurgida et castilas inimicis creditur. Mente vero manente non ampullosa. Nullus inlerrogal, et respondent. Nemo iiitegra, irrita apud Deum manel carnis iiilegritas. quserit, el delerniiiianl. Ipsi quaerunt, ipsi solvuni; Unde et Moyses cordis pracpiiiiumjubelur circuin- ei a lacente sxpe audiunl quod ipse eiiam non concidcre' 8. El Job s9, sicut vir lumbos praecingere. sideral. Nec verbis rooduin sciuni ponere, usque Non enim cordis praeputium circumcidii, nec sicut dum in Eliu verba prorumpant: En venlres nosiri vir ltimbos accingit, qui carnis edomal lasciviam, quasimustum sinespiracalo,quod lagunculasdisrum • iiientis amissa caslitaie; cum Deo nequaquam pul- pit 81*; aul loquemur ergo aut diruropemur. Pleni chrasiicasiageneralio.nisi cumcharilateS9*.Debent enim sumus sermonibus, et coarciat nos spiritus ilaque legali David conlra instilsos adulatorum ser- uleri noslri. iiiones, contra condila sine sale colloquia, et a Deo CAP."VII.Dicant ilaque pontifices qui sunt, quid lulelam , ne forte poslquam seniles virus poslulare sibi visum esl de noslris qui iiicuiilur episcopis. dulcc gustarint morbi, vix aut nuiiquam curabiles Eslne credeiiduni eis, qui tales audiunt, qtti talcs medelam. Conlra hujusmodi bovaleant invenire consulunt, talibus aures priebere laetanlur? Hos hi mines Propheta in se sibi non inveniens auxiliuro, laius sibi tulum habeiil. Hos hi domini pie et lerrara 38: praelnli auxiliumpeiiitaDomiiioquifecitcoilum fovenl. Nam si dominis impie lavent, borum esl h:s tibera animam meam a labiis iniquis, < Domine, inquit, " dulce cojisoriiuro, suave colloab his etiam qui perperam graia prassenlia, et a iingua dolosa'0'; quiiim, jucunda quiesac seiiiio eflicax, ferveniissime palam incilant; ab his eliam qtii mala, agere affecius. His laeiis doinini laelaniur, his verborum foliis obnubilant. Idem iniisque quae suggerunt, pia3seniibus oronia pra;sto sunt; his.sublaiis ,.et ne sibi vel alii loqnendo noceret, omne lin- omnia simul abeunlibus quoque, abeuni, siroul et deliciaeet vitiutn a se removeri petiit, dicens-: Pone, Doguoe curae moleslia? liinc inde piilsant, circumslantiw laiiliae; sunl iriumit, custodiam ori meo,et oslium mine, angusliae undique, soli remanent, soli sub ho". lubiis meis noris onere laborant, soli sub digiiiialis sarcina gevero nolunt poni labiis suis isti CAP.VI. Oslium niunt; quam aut ponere aut necesse esl, si facinorosi qui libitis indiffe- humeros isli subduxcrunt. opprimi vahiloqui, inalevoli, renler pro licitis; qui ab illicitis cogitandis, palranCAP.VIII. Dicantipsi qui tam impudenler aj,-tint, tlis, investigandis, animum, manum el pedem non qui tam crudeliier in sese saeviunt; unde rabies cohibent; sed quidquid incor, in os et ad manum venil, machinanlur, garriunt et operaniur, ubi- haec? Unde esl quod sibi de se non credunt, sed ciinque ambulant, stanl, sedent; lingua, manus, ca- fautoribus suis nieiidacissimis? Et cum de cseteris put, aures, oculi, digili, pedes non pausanl, non rebus magis sibi credant quam caeteris, quare de se solis magis credant caeteris qtiam sibi? Credunt vacant a strepitu, minor eliam parlicula corporis; sed rooveniur membra omnia simul el tota, ita ut e quod audiunt, Iaudanlibus applauduul, sed quid laudalor attendal non aitendunt. Obliviscuutur inmotibus exterioris hominis homo valeat interior agnosci. Horum sunt in conventu primae sedes; in tentionem, dum ampleclunlur opiniohem; et quidquitl dese laudatum agnoscunt, non ignoranliae m;l consiliis, primae responsiones. Veniunt non vocati, intromitiuni se non rogati; sileniia loquentibtis im- benevolentia: Jaudatoris, sed suis merilis ascribiint. poiiunt, audacter omnibus opponunt; respondeiites Unde tania obstinatio? Unde caecilas Iiaec? ir^ese, suffocnm, scrmoiies sermonibus caecant: quibus credo, ignorant; sui penitus oblili sunt, et a se clatrantibus salius est lacere quam respondere. Suf- longe remoti. Muliuin est ah his ccelum remoluro; el ipsi mulium plus a se qiiam a coelo, el afliiiiores iieii enim pro responsione Iabia movere lacendo, quoties bi sese clamosilalc sua non auditmi, nec suni Caucaso monli quaro sibi. Qui quanio a se res7Cap. 18. 58Deui. 10. " Cap. 16. "*Sap. 4. « Psal. 120. 30*Psal. 119. 31Psal. 140. sl'Job52. 1027 1030 1029 TRACTATUS QUALES SUNT. - PARS III. moliores cxisliiiil, lanlo magis inguria stii curiosos A sui lion obliviscantur. Quem non imitandoel Dina facit ad alia. virgiuilatein , el Esau baeredilatem perdidit, et adCAP. IX. Ad alia circumspicienda se Dina transhuc palres prsedicli amiltunl sanctitaiem. Qui, dum tulit 3J;sed in se lorpida. mansit, sese non circimi- se cognoscere negliguntj duin se videre cOnlenispexit. VoIuilMiialevideri, sed pejus visa fuii. Vo- ntint, dum se circumspicere torpent; nec cum apo^ luit roale cognoscere, sed pejus cognila fuit. Rrliclo slolo 35*in anleriora se exlendunl, nec curo sanciis dttce pubertatis suae simul se et domum patris exi- animalibus anie faciem suam nec coram facie sna Vil, ul videret niulieres regionis illius. Egressa coc- ainbulaiilS 8. Anle facietn suam non ambulant, qtiia leras vidil, ipsa se latuit. Alias agnovit mtillas, se anierioranon pelunt. Nec coram facie sua; quia sibiignoravil unam : qnid foris lucrala esl negoliando, metipsis praisentes non sunl, abseiiles enim sibi quod domi nou haberet otiando? Sibi corrupiionem, sunlqiii semelipsos exquirere alqne cognoscere solpatri dolorem, coiilumeliam fralribus, opprobrium licili non sunt, Quibus ad aliud interilis, latenter inlerim in cor eorum serpens labitur adulatoritis; generi. Non consuluit palrcin lilia; filia dicenda, non pairis, sed palrui; palrui, quem imitata est cujus persuasio gratanier audilur, deceptio sponte exeundo domum, foras vagando : non patris, quein suscipitur; placent eis ejus venenata colloquia; " iniilari noluit, domi simpliciter manendo. Eral, in- quae, dum recipiunlur, despiciunltir monita salulaquit, Esau gnarus venandi, et homo agricola ; Jacob ria. Blandus hic in dolo serpens, blandimenla siuuiem vir simplex habitavit in tabernaculis "'. Ulo tientes blande niniis alloquilur, blandiiiis rationein, foras vaganie, per salms venanle, cum peniius obli- mendaciis timorcm compescit; et tanquam ilerum Uis esset a fratre venditae leuiis; isle cibos doroi audilo : Nequaquam moriemini3i'; et palliato fine paravit, paralis patrero iiiviiavil, consilio prudenlis consilii, velut ilerato, eii;is sicut dii ", hauriuiit femiiiae 33.Prmlens fuit femina, quaeconsuluit; pru- virus perituri, propinanti virus fuiuri. Nescit eniin dens fuit vir, qui prudentis consilio feminae credimenliri, qui palrem mortuuui sepelire voleuli, didil.IItijus pnidenlisviri imprudens filia fuil Dina a3*, cil : Dimiite mortuos sepelire mortuos suos, 8. sed non fuit digna Dina prudentis viri dici filia; CAP.XI. Dimitle, inquit, se invicem sepcliant nec dici filia Jacob, cujtis Jacob paier exstitit. Sicut adulalores, et qui audiunt, cum ab indignis indigni enim non omnes qui sunt ex Israel, Israelitm sunt; laudanlur, et sontes soniium tesiiroonio comproel siciil non orones qui Sunt semen Abrahm swit banlur, accipiunt et reddunt, et consequuntur, et fiiii,4*, sic nec filia Jacob appellari raeruit, quae RO- referunl; uno tempore et qui dederat recepit, et luit stipplaniare peccata; sed succubuit a peccalis r qui receperat reddidit. Sese ilaque sepelire morluos supplanlaia. Depatrissaniem namque (i)iam, filiaw patres ac filios vanse laudis amaiores, item ipsa Venemo sapiens appellarit, sicut nec Joseph fratris rilas dicit. Quoniam sibi inyicem facli sunt sepulsororem, qttae a fratre degeneravit. Qui, posl- cra, et patres filiis et filii palribus, culpa simili, quani mulieris iropudicaeblandiinenia, jocos , am- sed deformi, conformes, simili quoque pcena plepiexus, oscula sprevii; postquam mulliformes as- ctendi; graviori lamen qui, quos deherent corristillus illius non respexit; posl varios anfractus, - pere, corrumpunt. Nam, si difficili dignos eflic.it relicla vestequa lenebatur, lugiens evasit34*.Sed qui pceiia filios non corripere corruptos; difiicillima laceniium Moysis ei Susannac clamorem audivil, coercendos instituit corruplos magis corrumpere. clamanlis audiens silenlium juvenis pudici, nudum Non corripuit filios suos Heli 89; unde filii ab hostiilluni fugere non permisit, quein pallio longe prae- bus inlerfecli sunl, capta arca Domini, mulier in stnnliori pracsto coopcruil, iiinocentiae, pudicitiae, parlu mortua, ipse ruplis cervicibus de sella reiro caslilatis. Quibus in hac lucla de virginis hosle cecidit. Core, Dalhan el Abiron mullos corrupetriuroplianlibus , palniam adeplus esl, qttam mererunt 40, et cum multis perieriint. Missus est ignis batur integritas; non passus esl aller isie Jonas in de ccelo, consumpsil alienum ignem offerenies. ceto naufragium. Puer iste cum pueris noii in ea E1AIIos,ruptis terrae compagibus, absorbuere tart ;ra viscnsit ignis incendium, quero , qiianlum in se fuil, ventes. Quid eril igitur de his qui nullam in corripienfemina , fera pessima, devoravit; sed integrum et dis operam fecere, quorum tota et oronis esl iulenilhesum iu ipsa voragine manere juvencm stupuit tio hos a quibus occidunlur occidere, a quibus hiigulosa belluaedevoranlis esuries. Unde spirilu pro- manlurbumare. His quippe quos audiuiit, non imphetiac taclus ex parle patriarrha Jacob flens et eju- merilo sepelire dicunlur auditores; quoniam dililans praedixerat: Fera pessima devoravit filium genter audiendo eos in scelere fovent et facinnt meum Joseph3". adulatores. Si enim aures averterent, vullum conCAP.X. Proponilnr igitur Joseph sanciissimus, traherent; male Ioquentes etiam lacendo doceieni, mirabile caeteris exemplar , ul a praedonibus pudi- discerenl non libeiiter dicere, quod didicerunt non citiae caveant, se cuslodiant, ase non recedant, et libenter audiri. Quod nimirum facitqui sfbi dictum "Gen.54. 3!*Gen.2o. -a8Gcn. 27. 33*Gen. 54. a4 Rom. 9. 3i*Gen. 59. s6Ezech. 1. 36'Gen. 5. 37Jbid. )8Luc. 9. 39IReg. 2. 40Num. 16. aBGen. 57. 35* Phil. 5. 1052 PETRI BLESENSIS OPUSCULA. 1031 recolil : Sepi attres tuas s,:inis, el noli audire lin- A reddere tribuia Cliananaeo; quem in manu forli et brachio extento subjugaverat, subjugatum sibi guam nequam 41. tributarium esse coegeraf-.Arma dat hosti lurpiter CAP. XII. Sepelitur aniem a moriuis, moiiuovictus; quem viclor insignis nobiliter exarmaverat. ruin niorluns audilor, cum peccalores adubndo Juroribus indignis falsisque laudibus peccnntem Nec quod habital peccaium, nolenle quem babiiat deliniuiil, eumque exslinctum quasi stib verborum modo peccare, dicitur. Ubi carnalis vestigia prucum cnrne aggere suorum 3bscondunt. Conlra quos omni filio riginis animam sequi non pudet, simul suo Sapienlia consulens : Fili mi, inquit, si te tilillantem; uterque homo miserrime trabil el tralactaverinl peccatores, ne ucquiescas eis1''. lllos vero hilnr. lude per ignoratam carnis foiiitudiuem, suqui Sapientiae credere coniemnunt, tanquam par- perbia eum praecipitante, quo per agnitam ejtis debililudinem humililas eum sublitnaveral. Super vulosel slultos arguit ipsa, "dicens : Usqnequo parvult diligtiis injantiam, et stulti ea qum noxia sunt quem os suum puteo urgenie, nulloque super lecupitis 43? Recte eteniin, licet senes et decrepiii clum doloris ejus opem ferente , jacet, languct, sint, parvuli dicuulur, qui panem fastidienies adul- lorpet, caecus , claudits, aridus, nec roereiur aulortnii, adttlaiorum adhuc Jacte liulriuntur. Quos dire medicum qui dicat : Surge, tolte grabbatum bene Doiniiiiis tribus jam suscitatis moiiuis 44, in tuum et aw6«/fl47*. CAP. XIV. Caveanl igiiur a fermenlo cenodoxoqtiarlbquehimoiiuumaudivil el snsciiare noluit.vix aiil nuiiquaiii a peccalis stisciiaudos signilicavit. runi, quod esl adulalio; caveant yigilantius, quiQuoniam qui labiis iniquis ac linguis dolosis liben- cunque vigilanler hiiciisque caverunl; quibus non ter acquieseuiil, vix aul nunqiiam a viiiis resiir- placuit verba suggerere nefanda; quibus hujiisraodi labes non adlixsit, quos haec labes non iiifecil. jrunt. Tales namque peccatorum oleo impinguatis Caveanlne seducaniur inanibus verbis 48;sed resieapilibus suis44", consilium Sapientiae coiilemnmu, et reprobatis sensihus in profundum inaiorum slant forles in fide48*.Modicumenim hujusferroenli miseri iraliuntiir, viliorumque lyrannidi caplivi massamcorrumpilomnium boiiorum 49.Nemoaudiat, iradunlur; ita ulcarnalium voragine desideiiorum nemo credat. Cui semel aures miserabiliui praeabsorpti, suae rationis divinique liinoris obliti, in- buisse est allici blanditiis; simnl ciedidissfc3 duris sipienies dicere cogantur : Non esi Deus^". aslringi catenis. Ex quo enim vaniloquio crediiur, CAP. Xfll. 0 quam terribile, quam profundum credenlem adulatio regenduro snscipii; quem deinct inscrulabile Dei judiciuin! Poslquam prima Jla- ccps dominae moribus obiemperare necesse est. De gilia iniquitas scquitur, experta volupias libenter p qua vix triumpbal, de quo ipsa semel Iriumphavii. repelilur, repelita blandilur, regnanle peccato, Leges enira obliganl, onnie jus injuriai, divinas sopilur vitio, ligal consuetudo. lndignurn est obradit sanctiones, hominem sibi totum vindicat; quidem hominem sordere; dignissimum autem in qneni in exterminiuni ducit erroris, oblilum qtiam sordibus exislenlem plus adbuc sordescere 48.Nostri cum Deo et ex Deo habeat dignitatem. Audiant siquidem in octtlis suis sapientes ssepe legerunt pastores paslorem etepiscopum animarum snarum, 47. jubenlem sanalo, ne cui diceret. Audianl surcesillud Sapienlis \~Omni cu&todiacuslodi cor iMtim Qup igitur a corde recedunt? Cui se interim com- sores aposlolorum, Pelrum a Cornelio licet beae miltunl? Recedentes a corde, receduht a Deo, a agentem, immoderale venerari recusaniem, seque se pariter, ct a nobis. « Redite praevaricalores ad siinilem illi recognosceniem : Surge, inquit, ne eor, >audito millies,non redeunt, magis magisque feceris; el ego ipse siim Itomo49*.Audiant angelum conlemnunt. Sparsis enim menlibus foris, ad se- Dei angelo Joanni respondenlem : Vide ne feceris; melipsos redire diflieileest. Quia prava itinera seroel conservtts enim liius suum et fratrum tuoruin'"'. caplos lanto delectabililer tenent, quanto quod li- Aposlolus quoque, de merilis baplisiaiura jaclanbueril licet. Disciplinae namque muro injuriis non les, et dicenles : Ego sum Patili, ego Cephw, ego obviante, nulla reiributionis pcena prospicitur quae ^ Apollo"1, audire non potuil, sed velut. obstupefacius, terreat; sed, clausis oculis cordium, praecipilantur audilo nomine Pauli, inqnil, nunquid Pauliis pro animae , et lanto secuiius mala perpelrant tempo- vobis crucifixus est ? aul in nomine Pauli bapti&ali ralia, quaiilo durius bona desperant seterna. Unde esiis " ? Quitl autem rrspondendum dicemus blannon audiunt, sed adliuc in regione dissimililudinis ditoribiis islis, qui bona nuiiquam iiiieuiioiie, sed morantur; ubi morando moriuhtur, et mortui se- subdola teiiialione latidaium aiiendtint? Recola:it peliunlur; ubi porcos diu pavisse, unique non so- sancti pontilices , quid lenialori sanctissimus relum civium , imo tot regionis illius civibus, quol spondil ponlifex : Vade, inquil, retro,Sataiia' 13. CAP. XV. Aiiliepiscopis vero nostris quid in vaniloquis fauloribus, adbaesisse non erubescunt. Quos nonrevocat pudor, ralio non coercet, non hiijusmodi tentatiohibus pulchrum videalur, admoemollit pietas, non lerret aucloritas, juslilia non dum admiror. Nain , sive a se, sive ab aliis bona fleciit. Cogitur enim lsrael captivus dominanti sua publicare placeat; postquam vas sanuni et ser"Eccli. 28. 4SProv. 1. 43Ibid. 44Joan.ll. 44*Psal. 140. 4» Psal. 13. 46Apoc. 22. 47 Pmv 4 47*Joan. 5. 4a Ephes. 5. 48i 1 Petr. 5. 49Galat. 5. 49*Act. 10. "Apoc. 19. sl 1 Cor. 1 6Sibid' 63 Mailh. 4. lf'33 TRACTATUS QUALES SUNT. - PARS III. 1034 vandis idoneum secrelis conscientia vel frangilur, A potestas a Domino Deo est; qtti potestali resistit, Dei vel deposito quod servabal exinanitur, et laiere ordinationi resistit 61; ila qui potestalem iionoratc nolens per aures optiroum et auras inanes disper- Dei ordinationem, imo ipsum Deum honorat. Cregitur; quanto crescere quaeril, tamo in infamiam dere namqiie debet, qui debitas hujusmodi veneredacti fama deperit. Nequit enim non devorari rationes exhibet, ut per eas quas inler se et Detiro famositas quae fauces intrat et exit infamium. Et medias sive spiriluales sive saeculares invenil poiliesaurum, cujus tota el sola esl celari permanenteslates, quasi per ordinaios gradus ad altissimam lia , dinn passim quisque venlorum conflictus an- omnium possit ascendere poleslalem. Consiai enim nnllat. Non a se vcl ab alio laudari quaerebal Apo- ru exhibendo regibus caeterisque hujus ordinis Siolus qui , cum diceret : Mihi pro minimo est ul a potestatibus honore,Regem regiim , et Dominum vobis judicer, aut ab littmano die; adjecii, sed neque dominantium lionorari; in episcopis suisque majo. meipsum judico »4. Non enim poleral de se vel ribus, eumdem quem in regibus, pasiorem el epiipse proferre sententiam, qui non ex lolo credebat scoptim animarum noslrarum. Est autem in hoc se vel ipsi conscieniiae snse : Qui autem mejudicat, admodum allendendum , ut qui debitos redditnrus Domimis est°"; Domiiiiis qui lalli non polest, quo- houores accedit, non ficte aut fraudulenter accedal. i.iamipsescitcogilaiiones hominum "l\ quascerniint ^ Cavendum quoque ne recipienles inanis gloriac duloctili illius solius : Auferie, inquil, malum cogita- cedo demulceat, nec lumor elationis exlollat. Sic fjKum ab oculis meis "6. Ipse videl non apparenles, eriim ulrique ulrorumque praeda simul el praedones, audii ipse non loquenies; audil etiam ipse in corde rapina simul el raptores exislerenl, glulirenl pariter rogilantis qiiod non audit ipse qui cogilat, cnjus et glulirentur, vorarent et vorarentur; ul quod auri non cessat quies, non lacet silenlium. Quid in Deo cl propterDeuin agi praecipitur, contra Deum cogilatis mata, ait, in cordibns veslris"? Ipse solus impudenler ageretur. Illud eliam Jaudabile dittim esl qui jutiicai, quicor inluetur117*; cui nec verbum superius, a laudabili et ordinato divinilus usu, in pervolat, nec sublerfugil cogitalio; qui novit de- exsecrabilera et inordinalum prorueret abusuro. cipienlero, el eum qui decipiiur; qui abducit consi- Novi faroiliares dominorum inimicos , qui hujusliario. in stullum finem, et judices in stuporem "* ; modi habenl accessum ad siroiles sibi dominos, qui dignum commendatione Job, digne commenquos reddentes simul et recipientes crimen simiie dare potuit; ipse tamen.Job sese commendare ab- facil indignos. Novi qui dominos veneranlur, ut ab liomiit, ne iudignus digne fieret a se indigne com- eis pracficianliir; ad dominos familiarius appropinniendaius. Quem dignissimecommendavit, quando p quanl, ut festinantius domini fianl. Osculaiitur ait : Nnnquid considerasti servum meum Job,quod manum, ut furenlur animum ; osculanlur pedem , non sit ei simiiis iit lerra, vir simplex et recttts, el iit rapiant mentem ; capila caeteris inferius burnitimens Deum, et recedens a malo"s ? Sancius vero liaiit facies et oculos sublilianl, ut quibus baec faJob de se dicebat : Si osculatns sum manum meam ciunt, sibimetipsis ipsos fttrentur et rapiant. Novi ore meo, quod est iniquilas maxima el negatio conlra enim qtios superccelesti nesciente curia vulgo diDeum allissimum"'; quis roibi iribuat adjutorem? cunt episcopos, qui visis his geslis arrident, apManum suaro osculatur ore suo, qui latidal quod plaudunl, tument et exlollunlur; et hinc superbia facit: qttod est iniquilas maxima , et neijaiio conlra eoruro semper ascendente61*, ex hoc adipe sceleris Deum altissimum; qtiia aucioris sui graliam negare eorum iniquilale prodeunle, credentes se propier coiivinciiur, quisquis sibi tribuit quod operatur. haec obsequia deificari, dii fortes terrm vehemenler CAP, XVI. Manum soam nempe nec a se, nec ab elevati sunt6S. Qui si milis et humilis corde magistri alio juvabal Jaudari. Quod aulem dixit maiiuiu discipuli essent, magis exhibilis. sibi reverenliis suam se osculalum non fuisse; magis eum credo humiliari quam superbire didicissent. Omnis enim qnod intelligebal, quam quod dicebal negasse. a Deo concessa majoritas minorem eflicit habenManum naroque suara aliquem osCulari consuetudo D Mem, si usurpatur, qiiam usurpare noluit summa omnium poieslas ; qui minoravil se paulominus ab iion esl. Quod si casu liat, et nihil intelligatur, nec laudonec vilupero. lllius laroen ab alio vel angelis6'*, in forroa liominiseiinaniia servili bomanum, vel pedemosculari, vel capiti capul incli- minem profanum in se potestalem habere non negavit, sed ei desuper esse datam asseruit: Non nari", vel secundum varias terrarum consuetudines alias venerationes majoribus exhiberi, pro variis haberes, inquit, poteslatem nisi libi daium esset desuper 63. ulriusque parlis inteniionibus, et laudoelvilupero. Laudo multum , vitupero plurimuro. Magna est huCAP. XVII. Seclusis igilur hinc supradiclis, qui jus boni commendatio, sed major esl hujus mali jam venerunt in profundum vitiorum, et contemnuni63*; discanl caeteri majores, quiblis curae Detts viluperalio. Laudabile qiiidem esl ut poleslatibus debitus a subditis honor exhibaalur. Nam omnis esl; discant a magno huinili, a minori minimo, se 64 l Cor. 4. " lbid. »»*1 Paralip. 28. «6 Isa. 1 -7 Mallb. 9. 67*I Reg. 16. »8Job 12. 60 Job 31. •' Rom. 15. 61*Psal. 73. 6SPsal. 46. 6' Ibid. 2. 6*' Piov. 18. 6a; Hebr. 2. •* Job2. PETRI BLESENSIS OPUSCULA. 1036 1035 liiinoribus c.imminorare, bumilibus humiliare. Ma- JJ David anle regnum humilis, hum.ilis exstiiit in gnus enira ille Dominus, cujns niagnitndinis non est regno. Rex erat potenlissimus, et imiversi vocafiuis 64, uthsereditas rebaereditarel polestates, faclus bant eum regemet dominum. Ipse vOcavit se, pulliaeres parvulus iion distabata serVocum esselDomi- verem, pulicem, cinerem el canem mortuum. Termis omnlum64*; non distabat a servo se praeferendo, minos populorum sibi subdiderat, sed cui ascribebat? cui allribuebal ? Nibil sibi,toium Deo. In qui forie a suo distabat servo se subjiciendo. Erat, Deo, inquil, speravi, qvi subdidil populum mettm inquit evangelista 6B, subdilus illis. Quis quibus? sub me ,9. Et ne propiersubdiluro a Deo sibi popuDomimis servis, major minoribus, Deus hominibus; liabebat enim bumilitatem consummani.em. Siinl liim superbire videretur, consequenter subdidit: qu> Iiabent siiflicientem, sunt qui liabent abundanDomine, quid esl Iwmo, qttia innotuisti ei? Homo teni; habuit ipse consummantem. Suflicientem ha- vanitali similis faclus est; dies ejtis sicut umbra bet, qui majori subditur, et sequali 11011 praefertur; prmlereunl 70. Considerenl reges baec verba regia, abundanieni, qui subdilur aequali, el non prae- Iiumilia.nobilia. Quaequantohumilius prolala sunt, fertur niinori. llle vero consummantem habuit, tanlo insignius nobilitat ea humililas. Considerent qui praefeiebalur nulli,. el subdebalur omni. Et reges verba regis; considereut pontifices his simiqui sic humilis erat, sic humiles esse docebat. B lia verba pontificis; qui, cum plus se caeteris laboDiscite, inquit, a me, quia mitis sum et humilis rasse dixisset, ne viiiuli suse videretur tribuisse corde6B*. Discaiu igitur ab lioc humiHimo rege et quod feceral, conliniio subjunxit : Nonauiem ego, poiitifiee, reges el pontifices, humiles esse. Neque sed gratia Dei mecum ". Sed quid est quod dicii: eiiim rex, neque ponlifex, sed lyrannus est quselibel Nonautem ego, sed gratia Dei mecum? Quomodc potesias huinilitate non condita. Ilumiliiaiis expers non egit ipse, sed grathvDei cum ipso ? Aut qnoliomiiiero diffiieiur, et a Deo degeneral. Humilis modo egil gralia Dei cum ipso, si ipse iion egit? ldem est ac si ipse diceret : Non autem ego, scd hoiiiineroprofiieiur, et Deo se confoederat. CAP.XVIII. Huiniliias esl salutis praesidiura, fidei ego. Quoniam enim sola Dei gralia praevenlijs est. ornameniuffl, propiiiaiio peccatoruni; quae jusios dicit : Non ego. Quoniam vero cooperando Dei probai, sanctos roborat, Dei cultores ostenlat. Hu- gratiaro subseeutus est, dicere pottiit et ego. Dixemiliias est loriea regis, cujus clypeus patieiuia est. ralautem rex ille: Homovanitaii similis factus est 11. Conservat enim humilitas interiora, ubi esl vita ho- Dicit ponlifex isie : Omnis creatura vaniiati miiiis. Et si forle clypeus palientiae jaculis diaboli stibjecta est ,a; et idem : Omnrs crealttra ingemiscii nerforetur; evadit in quem jacilur, si lorica humi- et parturit adhuc 74. Et ne pontificalis hiine digniias litalis opponalur.,Quae non modo sana custodil, sed C vanitatis hujus experlem servare videreniur, acblit, infirma consolidal, collisa resiituil. Diruta enim ct et non soluro illa, sed el nos ipsi, priniilias spiritus male scissa restaurare consuevit et resarcire; red- liabentes, intra nos gemimus. Hinc anxius et ingemiscens, el ab hac vanitate quaerensliberationeiu, a dens ad plenum sanansque quod loilit et vulnerat impaiieritia. Regi Niiiivitariim Deus irascilur 66,sed gemilu prorumpit in clamorem : Infelix ego homo, quis me liberabil de corpore morlis hnjus 75. Quo ipse illico se regem esse obliviscitnr. Purpuram projicit, diadema deponit, caeteris factus devotior, uno, quo unico volenle ac valenle liberare experio, qui caeleris erat polehlior. Hostes fuerat soliius securus de reposita juslitiae corbna, sibiinei rearmis bellicis triumphare, Deum vincere didicit spondet: Gralia Dei per Jesum Chrislum Domititim armis justiihe. Illos virtute, illum humilitate. Rex nieuin 76. Hos ergo duos regum pontificumque pahuroilis David, humiliter dicit : Peccavi, el audit, tronos, reges imitentur atque poniifices. Regem Traristulit Dominus peccalum tuum 66*. Magdalena reges, lit quanto laliora sibi regna subduntor, humitiler obsequiiur, et Deus respondet: Dimissa qtianlo de die in diem amplificaiuur, quanlo plus eis sunl ei peccata mulla, quoniam dilexit mulium 67. bonoris impendilur ; huroiliores.efficiaulur, el graFlet humiJiter pr.inceps aposlolorum Petrus, qui r» tias agant datori. Dalori, dico non . dictori. Datori lnagisirum negaverai, et roisericorditer a magislro qui dedit, ut inde plus humilienl; non dictori qui dicit, ut inde plus jaciiient. Quod nainque crescenrespicitur67*. Lalrose hiiroiliier accusal, et ei prolibus douis nou laro gaudendum quam de ratione miijtilur: Hodie mecumeris inpamdiso 6S. CAP.XIX. Quid mali humiliias non auferl? Quid donorum meluendura est. Ita, cum praediclo rege boni non confeii? Humilitas humilibus regnuin reges gaudere debeni ut metuant. Qui facit unde efferl, quod aufert superbia superbis. David bumireges gaudeant, facit tinde reges contremiscant. lem Deus eleg'.t,Nsuperbum Saulem stravit. ProbaIpse namqtie esl per quero reges regnant ". Ipse, tur, quem populus non agnoverat; spernilur, qui qui dat salulem-regibtis 78. Ipse, qui subdii eis posnper populum regnoverat. Hic, de post felames ad pulos; esl idera ipse qux auferl spiritum principum; terribilis apud omnes reges terrm 79. lpse est qui regnum; ille a rcgno desiinalur ad supplicium. Maith. II Reg. 12. 67Luc. 22. 67* 84Psal. 144. 64*Galat. 4. 6»Luc.2. 68*Mattb.11. 6SJon. 3. 6S*73 70 Ibid. 71 I Cor. 15. 7! Psal. 143. 7*Ibid. 7S Rom. 7. Rom. 8. 26 68Luc. 25. 69PsaI.14S. 7a Psal. 145. 79Psal. 75. 78 ibid. 77 Prov.-8. 1038 1037 TRACTATUS QUALES SUNT. — PARS III. facit ul polenles polenier tormenla} paliantur 80. A duni de conscieniia sua, cui nil boni committunt, Uude opcraeprelium esl ul, ctiin reges sibi regnum quam bonis evacuanl oronibus, cujus ihesauruhi subjiigant, cum de liosiibus Iriumplianl, seipsos piraiis ac publicis exponunl praedonibus. Non cuipsi seniiiiiit esse horoines, qni ab liominibus sen- rarenl quidem clarerepraeconio, si conscicntiae suae liuntur reges. Sese cum fidelissimo ccnturione re- propriae conlenli essenl leslimonio; quo contenlus miniscanttir lioroines sub poiestate conslitulos, qui erat qui dicebal: Gloria noslra hmc est, lestimoninm si.b se milites habent 81; et, cum rege sanclissiroo conscienlimnostrm 8S.Nulliimvero bonum in hujus.«epe, imo semper dicant : Quid relribuemus Do- modi conscienlia reslat. Ubi, si aliquid forle conmino pro omnibus qum relribuit nobis 8a? ceperant; violenter parturienles, aborsum cogunCAP.XX. lllum quoque, qr.i se abortivum et lur parere animae, quas liganles in peccatis adulanmiuimiim apostolorum dicebat, pontificem, ponti- tium linguae, quod justus scinlillare cceperat, exfices imitentur. Ut cum jam diclas venerationes slinguil et incinerat. recipiunt, cum in foro saluiationes audiunt, cum CAP.XXII. Si vero bona in se non sentiant, quae ab hominibus Rabbi vocanlur, cnm primi recubilus de se praedicari audiunt, quare Jinguis miseris mieis in ccenis parantur; non super iiis gaudeant, non seriores'ipsi miseras praebent aures? Heu, heu, extollantur, non propler hoc dilatenlpliylacleriasua, " dum male gloriantur elpraesumunt quod non suni, neque magnificent fimbrias82*; sed hoec audiendo, in confusione consternuntur, el aroittunt quod suni. videndo, recipiendo, magis ac magis timeanl, tre- Ocaeca bominum providentia! o stolida prudenmani et formident. Et omnia haec dolorem, non de- lia! Magna cavenl a furibus solliciludine, ne suam non opes, sed inopias sibi connumerent. In unam furentur ovem; licias; majori, ne boveni; minima bis omnibus onera, non honores consider.ent. Quid vel nulla, ne menlein. Sollicile ab bis cavent qui enim jtislo perniciosius, quam quod juslus videri fiiranlur res liominum, non ab bis qui ftiranlur desiderel; quod ad salutaliones in foro hilarescat reruro dominos, horoines. Censum custodiunt; senet exsultet; quod adulationis favore demulceaiur? sum vero custodire negligunt. In eensu sunt avnri, Jn talibus liominem homo diffitens, aequalein se su- in sensu prOdigi, in neulio largi. Res suas a furiperis melilur et menlitur. Metilur se superis sequa- bus custodiunt, semelipsosfuribus exponunt. Quanto lem, qui paueorum quaa vix minislrat bonorum aurum aure preliosius! custoditur a furibus aurnni, aestimat se factorem; et inde laudem quaerens, om- exponilur furibus auris. Quid in homine pretionium bonorum auclorem, cujus gralia praedicandos sius menle? Quid in homine vilius raendacio? Mensibi lilulos cumulavit, obliviscilur : quod suum est r dacium auditur, et mendacio mcns emitur. 0 si res elaiionis. Poslquam enim fidelis anima de abysso dici possint, rerum disparium commercium! Ubi viiiorum emergens, ad salulare virlulum culinen tam carum, um vile cbmparatum esl; ubi quod in ascendii, velut ex insidiis prosiiit et occurrit ela- niinido prelifisius est, quod inter res optima res lio ; loiuin doniiis Domini a;dilicium concussum esl, eo quod in mundo abjectius est, quod res non ad ruinam supprimit, quod jain surrexerat ad con- est, imo quod nihil esl, tam imprudenter emptum summaiionem. Sed inanes bujusmodi veneraiiones, est. Quid est mens? Quid esl meiidaciutn ? Mens est iino venationes, duo praelaxali rex et ponlifex non - sanclum quoddaro, quiddam purissimum ; mendaapjiCiebant : qui necde bonis gloriam usurpare vo- cium est qtioddam seu quiddam spurcissimum.. lebant. Re^olo dicla sanctissiroi regis, el audio Mens aljquid magnum est; mendaciuin magnum regem huniilem altissimo regi dicenteni: iVon nobis, nihil est. Omni peccalo, mendacium rnagis nihil 3. est. 0 infelices.hujusmodi mercalores, qui seipsos Domine, non nobis; sed nomini tuo da gloriam 1' Revolvo scripta sancli pontificis, et scripturo in» vendunt, et suimetipsorura pretiura ipsuin nihil acvenio : Gratia Dei sum id quod sum 84. cipiuni! Leguni, sed negligunt, vanos esse# filios CAP.XXI. Ad ponli/ices qui sunl, Irabcbam modo hominum in slaleris, ut decipiant de vanilate. in id* sermonein. Sed currit sermo velociter a caeleris ad *• ipsum 8S. Legunt, sed non inlelligunt, sic bealificanies a se beatificalos in errorem mitlere. Erunl, caeteros. Unde gloria, gloria haec est, dicaut dicti pouiifices. Si enim sunt quales a domcsticis suis inquit, qui bealificant sedncentes, et 'qui bealifihostibus praedicanlur, quid sibi de gloria in se, non canturprmcipilaliM. Quaesi recle intelligerent, non in Doroiiio? Quid coiiiraendabile in se seniiunt a illos eligerent, sed fugarent et fugerent. Ad quos se? quid babent quod non acceperunl? quid glo- procul a se fugandos, armat regem et prophetam riantur quasi non acceperiut84*? quare non timent suum , Rex regum el prophetarura; primum ab illud audire : Gtoriam ab invicem qumritis, el glo- ipso qtiaerens quae arma contra hujusmodi valent: riam qum a solo Deo est noii.yijJiis 8' ? Vel roagis Quid, inquit, dciur, autquid apponalur tibi ad lin91 veslram 86. Vel, dum guam dolosam ? Mox ipsum inslruil el munil: illud : Recepistis mercedem cum carbonibus suis apud vendenles oletim tandiu cominoranlur, sponsi Saginm, inqtiit, polentis acutm, desolaloriis ". Dat sagiltas, apponit carbones. Sacor obserari non forinidant 87. Credo non confi"Sap.6. 5.-»6Matth. 8SJoan. C 25. 83 Psal. 113. 841 Cor.15. 84*1 or. 4. 81Ltic.7. 8>Psnl. 115. «*'Matth. 91 Psal. 119. lbid. 5. «Maiili. 25. 8a II Cor. 1. 89 Psal, 61. 90Isa. 9. 1040 PETRI BLESELNSIS PUSCULA. O » gitlas ad defendendum et fugandum; car-bonesad A voralur herba ; quia quortim sunt faulores, verbis coiisolandum. Sagitlae namque potenlis, verba sunt annihilant verba ; et arbonim poma devoranl, Salvaloris, qtiae faciunt vulnusnon livoris, sed amo,- r.uiii eorum eiiam opera qui fortissiroi videnlur, ris;quae linguas adulantium superant; sj addnntnr enervant. His subito visis, excitatus illico Pharao; carbones desolatorii, exeropla scilicet sanclorum de non ullra sedel, sed surgit fesiinus. Terruil Phaistos terrel iniquitate conversorum. Qui recte carbones dicun- raonem lerribile quod videbatur, 11011 tur, quia de moriuis rcviviscunl, ct adbibiti nliis lerribilius quod inlelligebalur. Terruit illuin figura alios incendunl; et dcsolatorii , qttia spiritum pestis fulurae, non istos peslis complens promissa consolando, carnales desolantur affecliones. Posl- futurae. Timuit ille ventum de longe minaniem ; ipodiini divinorum eloquioruin sagiltis, atque non limenlisli graiidinaniem, non timeul necantein snnctorum paradigmntibus prophela mtinilus, lae- novellas fruges mentium, non linienl fulroiutiro lus exstitit qui lugebat, fretus qui pavebat. Pa- iclus ferientium. Timuit ille sagitlain adbtic in vebat enim Omnipoienlis dc secretis , quod non pharetra lalentein, quam non timeiil isti de arcu pavent apocrisiarii Belial•'. Cavebal, quos ipsi non prosilieniem. Non sedit, inquil, ultra, sed surrexit caventqui vehcmenli gaudent lselitia, cumeos in- Pharao festinus, et clamavit ad Moysen el Aaron; " Peccavi in DominumDeum veslrum et in vos'". Noveuiiiiit sibi sepulcrum. CAP.XXIil. Induraium esl cor Pharaonis, sed siri vero Pharaones quando dicenl, Peccavimus? lii magis induraii sunlPbaraone. Pharao quomodo Quorum universa negotia antequam fiant jaro saepe sustinuerat sepiem praecedenles plagas, sed succe- dicl* tam liOneslae,tam idoneae personae praemadentem oclavam Iocustarum sustinere non potuit. sticalione subdola fabricant. Quando dicent, pecVentus, ihquit, urens levavil locustas et operuerunt caviinus; qui majores ecclesias clavis ParmenonitiniveTsam faciem terrm et comederunt omnem her- bns suis regendas commiserunt; quibus etiam ipsi bam, el quidquid pomorum fuit in arboribus "4. seipso gloriosos fecere Thrasones. Tales namque Quibus exciialus Pharao, non ultra sedit, sed fe- quanto alter altero fraudulentior, quanto a praeslinus surrexil el clamavit ad Moysen et Aaron. iatis credilur facinorosior; in majoribus ecclesiis Quid aulem intellexil perlocustas, quae ducem non loca concedunt altiora ; el minor habelur in sede, babenl, nisi adulatores, qui nec horoinem veren- qui minor auditur in scelere. tur, nec Deum timent? Quid? accedentibus deEXPUClT PARS TERTIA. 1039 1NCIPIUNTCAPITULA QUART^ ET ULTlMiE PARTIS. CAPITUEIIM Quod eos per triduum ab archidia- C 1. conis audiri, nec obcst nec prodest, 2. Non recedere vncuos ordinibus, qui non accedant vacuis manibus. 3. Secure accedere, qui sic accedunt. 4. Qui pro tali respondeant adaltare, el quid sibi injungatur. 5. Eadem lege Ecclesiam sibi commitli qua fuerat ordinalus. 6. In sola iniquilale aequos esse, qui in caeteris omnibus sunt iniqui. 7. Quaesunt decreta Simonis. 8. Ipsos procul audire et odorari qui babeant. 9. Hucnsque, quales sunt et quales habeni, dixisse ; non quales abjiciunt. 10. Nihil in his eos intelligere, nisi populum filiorum lsrael oppriroere. 11. Adhtic protendilur claraor Ecclesiae, pro rege et prb filiis. 12. Regem regum bis intrasse lemplum, non sine causa. 13. Ncc sine causa feslinanler cum ejecisse vendentes el ementes. 14. Regem non debere sustinere lanlum Ecclesiaedamnum. 15. Quid sit velle scriptoris super his; et, de sola charilate scripsisse, et plus debuisse dixisse. 16. Alia ralio, quod non odio scripsil, nec esse comburendum, nec nimis prolixum opus. PARS QUARTA. clesiis. Solet ante celebrationem ordinum, ul qui digni sunt ordinandi paleat, periculum in litleris fieri; el a quarta feria canonice statuta praccedere disquisilio. Modo multo dignius videmus fieri; cum per totum annum qui digni sunl audiri non cessent CAP.1. In minoiibns ecclesiis quales intromit-D tuntur, non sinc pudore dicere queo. Quaeruntur, utdignum est, qui digni sunt; sed unum esl quod dignos eflicil, dignilas habendi. Soli habenles apud diclos episcopos ordinibus digni judicantur et ec•'II Reg. 32. e4Exod. 10. •» Ibid. 104*3 TRACTATUS QUALES SUNT. — PARS IV. 1041 auditores iudefessi. Sed ad hos audiendos, non j\ qtioque bonum dedignalur et ab orrel; quieii, deliciis et sopori vacantes; quod vix a sobriis aclibri sed librae revolvunlur. Non quaeriluripianlum 'egerunt, sed quanluni collegerunt; hon quantuni qiiiriiur cum labore. Laborem vero negal doroinis didiceruiit, sed quanlum dederunl. Non quaerilur delicata Domini nalura; qnibns eiiam roorbus est r,uid sciant, sed qtiid habeanl; non qnid habeanl incurabilis ipse liroor infirmnndi. Non enim, inr in anima, sed quid in arca; non quid in animo, sed quiunt, bonum, quod niilli saniiin est; nec sanum qnitl in horreo. Quoniam apud hujusmodi audiio- esl, quod peclori noCel aul capili. His vero nires facilius impelranl apothecae quam bibliolhecae; niium officil invisibilium niniia meditatio bonorum. suffragia et dona cellarii quam bona sacrarii. Non Pecius enim siccal, roentein lacerat, cerebrum incurolur utruro accedant lionesti, sed quam onusti. fatuat, lolum bouiinem ailenual couteinplnlio jugis. Sese iianiqiie tfleruut honores onusiis, pretiosis El nisi in prima febris hujus accessione succurralainen prius exon; ratis oueribus, ne honorum pon- ttir a physicis, facile phlhisis incurritur. Vel, si derosilas alia eos sarcina gravatos inveniai, et pinguis est persona qtiaephihisin evasisse videatur, duplici pondere pressos in praeceps ire compellat; non niinus ei cavendum est ab oratipnibus et vigiliis. Nain ex liis nimia conlracta sitis, ex quo suDe parentibus el parentela non curatur, si habeant. Qiioiiiam omues pariter habentes, facit pariler * perfluis et immoderalis potibus restingui non potesl, habere nobiles, el neminem siiorum viyere degene' turgidam, iuflantem, sitienlem gencrat hydropisim. rem. Murmurant saepe coutra ordinaudos aulici Ex bis inferunt, non est bouum conlemplari ciim decuriones; sed oinnis in fine murmuralio cessat. labore; ubi consueia sine labore gratam dat aciio Omnia denique siinl pacificata, omnia reformata, a quielem. Appelamus ergo bona qnaenulriunl, non planta pedis usque ad veiiicem, lota curia sedata: quae nulrila destruunt. His aiidilis, secure veniunt sancti Palres marcis, Palrum nepoies Jibris, consi- qui ordinandi sunt. Quos anlequam ordineuliir, liarii solidis, ostiarii donariis. Nec propter hoc praeierita de futuris in lantiim certificant, ut a restanl anseres el allilia, carnes, pisces et diversi cseteris qui rem noverunt eiiam ante ordines apgeiieris yolalilia , ut utrique venlris et bursae satispellentur ordinati;el pro variis trium atit qtiatiat famelicae voracitati. tuor prnediclorlim serviliis, a caetrris dicnnliir terCAP.II. Si vero sic audili a Patribus, imo ab que qualerque beali. Qui in supradictis auditi, si anlipairibiis per totum annum, rursus ab archivelint in aliis adbuc audiri, ut luculenta magis diaconibus audianlur per praecedens triduum; nec eortim sapienlia pateat, se doclos indicent vendenoflicii, uec prolicit. Adroiranlibus enim ipsis qui rj da emere et empla revendere, lucrumque quoliaudiiinl archidiacpnis, qnos liber improliai, approbet modo roulliplicalum Doroino suo reporlent. bantur, et quos approbat improbantur. Si super Qno facto, propler geminam negotiaroli scieniiaro, lis dubii praesumanl qujerere, qnare; audiunt sibi in utroqtie Teslamenio non modo docti, sed doclores inveniunliir. A Domino suo plene laudanltir ; lesponsum : « Non esl vestrum nosse lempora, quae Patres posuerunl in sua potesiale. > Nisi lan- a curia tota beanlur; caeleri a caeteris jiidicantur : tum archidiaconi siinul el nepoles sinl; nisi sinl mulla danda sunlspiritualia. D sinius a Palre sanciissinto saiiclissiroe recedit exseCAP. Vll. Quidederit, inquit, Simoni mttltas auri • c ams. . vel argenli marcas, multas etmagni nominis habere CAP.V. Semel itnque minislerii sui reverenda merelur ecclesias. Qui lapides pretiosos, preliosus irreverenier peracta celebratione, aliquem forte vi- babendtis esl super populos. Qui multas solidoium dot iu coiifinio simplicero sivedecrepitum, de cujus libras, solidaehuic ecclesiaelibrabuntur. Qui mullas ab ecclesi-a sua supplantatione, una hujus.cura equas, aequabile non aequale munus aecipil. Qui eslet pareniuin. Quo concepto scelere, fesiinanler multas vaccas, non vacabit, sed roultas possidebit cum aroicis redil ad ponlificem ; ut qtio simul stinl animas. Qni multas oves, ovabit roiillaruro facius iropraegnati.venenosumgermen ingremium pasioris spirilualiiim paslor ovium. Ilaec et siniilia decreta simul infundant. Quibus penitus exspoliatis rebus a diclis ponlificibus tanta caventur violari cauiela, pariter et sensibus; sub quo fuerat .ordinatus, sub quod levius ducerenl se molaeligatos asinariae in proeodem canone sacerdos regreditur eeclesiasticus. fuiidum maris demergi 10°,quani de bisel siniilibus Haeceiiiro ab bis episropis in lanlo lenore Regula eorum magislri Simon.is assertionibus iota unum cusibdiiur, ut si veciigalia Simoniae non exigendo perire aut apicem. Scd quot etquantas, in hujiissemel se designasse recordentur, irremissibilius modi jocis, liluras in lilteris lacrymae meae fecere, quam in Spiritum sanctum credant se peccasse. ipsa quam meis scripsi fere deleia pagina manibus. Qui nisi de die in diem solilo dolosius et inhone- leslalur. Scio, quod nec latelme. quod Iiaec et caesiius agendo proficiant unum, in oronibus ab eis tera in hunc modum scripla, more meo jocando detcslabile limetur virlulis crimen incurrere. Unde scripsisse yidebor. Naro juxla diclum Aposloli leinsi contra Simoniae majestalem eos aliquando facere pus videns ego ridendi tempus el flendi 1<">*obse; • cogat penuria el paucitas emplorum , longe laleque Q crandi, increpandi.opportune importuneinslandi'; diffusi sunt praecones, qui die iiociiiqiie clamare non saepe, posl duras increpationes, leves pariieret lucessanl:Messis quidem mulla, operarii vero pauci0''. gubres in multis voluminis hujus locis exhorlatioOmnes silientes venite, et qui babetis argenlum, nes iiuerseruisse me recordor. Oportuil eliam ine properate, emite. Venite, inquiuiii, secure; quo- ludentishaber.e verba, qui deflentis el ridentis Ecniam omni babenti dabitur, et non habenii aufereclesiae locum in enarrata quantum potui serie suplur*9*. Compelluniur igitur de longinquo venire qui plevi, servaturus idem iis enarraiida. Luget enim habent; procul ejectis el exterroinatis, qui non ha- hic incessanler cum filiis suis praetaxalis qui ponberil, iiidigenis. lifices a simplicibus appellanlur, exsul et anxia , CAP. VI. Ei ut quanlum quanto justerespondeat, illa quaesursum esl Jerusalem libera, mater nostra; de longe venieiUia trutinanles munera slaterae se- quae sub quibus luget, eosdem, vilibus bic sanclius cretior bus parata sunl in cameris; ut qtti plus auri, occupatos, desuper, uhi grassanti siultiiiae non est plus Dei, quiplus pecuniae largitur, plus sibi gratiae fas aspirare, non minus irridel. Irridendos eniih sine fraude iependalur. Facit eiiiin in bujusmodi censel supercceleslis curia, quos diu iucurvavit fraus ipsa, ut loia sine fraude res agatur; cuni to- idolis avarilia; quos diu coegit anlea sua ludere tum fraudulenler agendo, solo Iramite fraudis recte D Vsculptilia ; qnorum neomenias odil; et niillam in eis de propitiando reatu spein habens, quibus ipsa proincediiu.r, el in nullo penilus a fraude devielur. Unde vialores hujus itineris in Iiunc solum liment piliatio sua vertilurin realum. Hinc quoqtie diclis errorem incideic deviaiionis, ul quolies negolia indigne Palribus, digne a filiis qui essenl, si Patres doli etviro falsialisexsequnniur, alicujusseduclioiie haberent, illudilur. Hinc el ego memeiipsum recolo vrlulis dccepti, a doload verura, a devio adrecltim saepe luctum ludis intercidisse necessariis. Noveram eiiim non inulilem esse doctrinam, in qua ludo divertanl;quosa via sua iiiinqnam deviare, esi nunqiiaiii adviam reverli.A via nempe sua nimium de- luctus el luciu ludus intercidilur. Nam,dum vicibus aliernis se invicem baec duo luenlur, nec in luctu viarent, si qui-liduciafiter atirurn SIIUID justis ponlilicuro commisere slaieris, lalionem non recipeluclus aliquam sinii aperiri rimulam, qua meiidax reni, juxta preiiu.n et valenliam ponderati aBris. bypocrisis irrepal; nec in ludo quem Iuctus coercet Unde provide circumspiciunuir, el circumspecte dissolutae fas lsetitia? conceditur, el veritatemexproviiient, ut nihil fraudis in fraudis negotio com- cludat; nec dissolulam ego, nec incpiam jocosis 87Psal. 105. 9SCant. 6. 98*Exod. 2. 95 Matth. 9. 99*Matih. 13. ""Mallh. 18. 100'Eccl. 3. 1 II Tini.4. *043 TRACTATUS QUALES SUNT. — PARS IV. 1046 tvllabis suspicor inesse laetiliam, ubi salva salvatur J! pnuciores faciunl el aiinnllant.honestos reprobant, L majesias et re\erentia verilaiis. Quae autem et quam probosdebonestant, simplices fuganl, prudenLes fuspeciosa, periotnm hoe opus, ubicunque jocari jus- giunl, mansuelos exasperant.humiles perseqtninltir. sum,subjoco lateal veritas.enucleandum irigeniosis Si crimen quaeritur, quod laiila infeslatione sonles relinquo. Et ut veritatem mecum inielligaiit, iniel- in insontibus ulciscanlur? verum in eisiamen deleleciamque discutiant,pigris ut excilenlur, sludiosis stabiliter reperiturbonesla conversalio.Nec mirtiin; ut exerceahtur, jugem operaro indico. His enim qtioiiiam a piimo iieri usque Iiodie, innocentia ipsupersedere compellor, iransiturtis ad ea quae fa- sam quam palilur instigat invidiam, el aemulos in ciunt dicti poiuifices juxta lenorem prsediclorum se sancta incilat vita. Auditis aliorum morbis, in magistri sui roaiidaloruiii. Quorum aut in nullo aut selabescunt; audita caelerorum bona conversalioue, in inodico transgressores exisiunt. febricilant; alioruro sapienlia est illisallera paraCAP.VIJI. Aures habent audiendi ponlifices et lysis; et quaj apud alios juvai, apud islos habenli nares odorandi, de lohge senliunl, quorum sunt scienlia, iion soliim apud eos habenli babila, sed plena promptuaria, oves fetosae,boves crassae**.Quo- non habentibus officit audita. Nam prOpter sapicnruin, elsi multos in domibus inveniant filios filiasve tes, quos habent odio, displicel eis in caeteris falsum nomen snpienlis et opihio. Si quis liberius et compositoslemplo similes ornato, nonsubsannant, non abborrent; sed benedicunt populum cui haec expedilius vacel oraiioni, manum a saecularibus suiit; nos judicant solos servire dignos altario. retrahat, menlem revoeel; nimis siroplex ab bis Anlrqtiam tamen judicenl securi de pretio. Neuiini jtidicalur, el idiola. Si quis libris invigilei, leciioni enim datur inlrandi Iicentia, donec poiuifici tolo det operam, sapienles audiat : hunc tlicunl inertem reddito peculio, inania silerit animalium slabula. et ineplum.cordis pusillaniroitale caeieris postpoMulla enim variaque supclleclile vacuae ramanent sitis ineplias et otia sectari. Disccpiaiiie.s et conaedesdominorum. Non ul prius eructant ex hoc in quirenles invicem, ut verilas in dubiis eluceal; illud prompluaria. Iiuercedunt enim pro dominis verbosos aiunt, el garrulos, et totani eorum raliocinaiionem ascriburil phrenesi vel melnncliolia?, apml pontifices haec omnia. Quibus perpetua snpplicaniibus intercessione, nulla relrorsum patent qui se potitis plangere debeant peccatorum morbo vestigia. Horumautero domini, non a mercede fraulangueiiles, et phrenesi crihiiiium laborantes. daniur opiata ; quos, bis digne receplis, digne re- Mandatorura cullores, vitiorum ullores dicunl daecipit Ecclesia. Hos sancti aiunt anlipalres in domo moniacos, et abeiscavendum praedicantper plateas. Dei digne celebrare, digne clareque cantare ; qui C CAP.X. Quid auiera in his senlire debemus, nisi, mibi magis mugire videntur. Qiianquam enim dttlcis Joseph ignorato, filios lsrael opprimere, ne forie vocem canlilena! hominis ore modulenlur exlerius ; multiplicenlur? Nonne proponunt eis roagistros animalis introrsus ore frendentes, omni lauro de- operuro, qui duris eos luli et lateris operibus afflimentius homines mugiunl animales. gttnt, cum cenodoxiis suis,.mendaciis et parasitis CAP. IX. Ecce, quales existentes, quales habent. subdunt conculcandos. Hi snnt Coadjulores eormn, Sed, unde plusdolendum est, quales ohjiciunt, qttos qui prudenliores filiis lucis in generaiione sua, et a quibus volunl nec videre nec videri. Neminem •suain el domiiiorum rapacem ingluviem assiduis opiuor latere prudenlem, quod sicut omnino sibi non cessent urgere capttiris. Insidiaiviiir ut rasiroiles siipradictoseligunt, sieillis et sibi dissimiles piant, rapiunt ut devorent, et qui rapuerunl, validissimiliter negligunt. In illis non placent eis nisi diori fame crucianliir. Opes et illis et doininis suis mala; in istis non placenl eis, imo displicent, nisi exuberani, sed egestale torquentur. Quorum bursas bona. Placet illis in illis rudis imperitia, stu.lla sim- paupertas evacual, fames exinanivil horrea, silis plicitas, hebes ignoratitia, obslinata difficulias, curse exhatirit apotbccas. Liber ab bis iioii legilur, riisi inutiles, illicilae cupiditales, sacrilegi mores seu _ liber exiorlionis, quein millies in die revolvunt. errores, limor vanus, aroor noxius,pudendagaudia, Qiiibus circumquaque deproedaniibus , diuttir, et diadnmale inCedit ornalus Pharao, lsrnel auiein fides perdita, spes relicla, charilas neglecta, inlelligentia abjecla, voluntas capliva. Quos siroul omnes oncralus cophino, onere pressus, boriore privaltis, princeps hujus mundi fecit, regnum suum ; fortis labore faligalus, afllicius miseriis, lacessitus injuriis geroit, luget, pulsat ccelum clarooribus, pedes armatus, alrium suum; pater tenebrarnm,ienebrosum habitaculum suum. Si forle sint aliqui, in qui- Patris orplianoruni lacrymis madefacit, clamat bus videant bona malis positis opposita ; quorum etiatii, gemitel suspirai, ad proiectorem suuin redies sobrii, noctes pudicae, vigiliae sancloe, sopor gem Anglise, ducem Aquilaniae; til illi videre p!acastus, actus probi, conversalio honesla, vita ex cent afllielionem Ecclesiae suae, duriier ab iEgypiiis oitnii parte sibi consenliens; vita in se pretiosa, oppress:». Clamal eliain pro se, clamat pro filiis, in caoteris fructuosa; quorum depellil languorein, iino clamanl Ecclesiaemullae ; cui fraus imperat, torporem, eri-orem, iiifirmitatem animi juvando ; dolus principatur. Clamal ECcIesia pro fHiis, quinegligenliam, exhorlando; ignorantiam, erudiendo; bus ubera piieris, panem coacla negal adullis. Stusi tnies, inquam,inveiiianlpaucos;quanluin possunt pel mater, quos odil, in grcmio se fovcre privignos^ 4*Psal. 143. PETRI BLESENSIS OPUSCULA. 1047 1048 sed magis sltipet, filiis sc novercari dilectis, alienis A in se patria, in Patribus amara ; non pro me qui felieiler exsulo. Moveant regem miserae lacrymae servire pro suis, hoslibus pro amicis, pro patribus pieiatis, plancius innocenliae, passio charilatis, parricidis, pro sponsis adulleris, pro Simone Petro Simoni Mago, pro Deo maiiinioiiac et daemoni. gemilus humiliiatis, clamores jusliliae, silenlia beDolet-tit videt sponsa, naribus pollula porcorum nignitalis* vulnera patientiae, conipassio cbarilatis, monilia, quihiis olim ornata sponso placehnl ccelcsli. suspiria prndenliae, scandala simplicilalis, pudoris Habital in parietinis, ubi mulliplici patenie damno violentiae, laesiones inlegritalis. Placeat et videat ruinariiii), jttdex excelsae remanet spiriiualis aulse qtianla sit in partibus illis iiinltittido proborum, vestigiuro, el regia? domus imago. Exsulat cuin fi- lioneslorum, prndenlis et simplicis vilae conversaliis snis inlra parietrs proprios; iindeuiioinnllortim salionis opiimae, quoriim quia materia rebus gesuspirio, iinodolentium plancin, una sui et filiorum rendis deficil, virlus tacila consenescit. Quibus sttb merooralis saepe Patnbus maler Ecclesia providere lac.ryma, a rcge sibi divinilus dalo flagitat consiliniii, implorat aiixiliuro, auxilium a potente, consi- nec ausum habel, nec facultalem. Tunc ipse novelium a piu.lenle. Moveat regrin domus Dei, opponat rit, in quam bonesios usus, imo in qnam roiseros et se miiruni pro doriio Israel, quam sibi lemplum ele- profanos abusus, res ecclesiaslicne simul omnes, git rex siibliinis, rex humilis; qui et homo nalus est proli dolor! expendenlur in fiimum et cinerem rein ea, et ipse fundavil eam Rex altissimus '. In qua digunlur, penilus consumunlur. Quo viso , quo cogniio, quo certo compeiio , quid deinceps faclupanper est el dives; in qua laborat ipse viator, et qtiiescil habitalor; in.qnn lemporale petit ipse via- rus est, quid sit super his faclurus rex ipse sciel, licum, et panem largilur aelerimm; peregr.inaiur, ipse cogitabil, curabit, perficiet; ipse, ut sibi suisel regnal. Sed ubi peregrinalur, a regibus poslulat que consulat, suos et se ronsulel. auxilia; uiii regnat, regibus donat miraiula stipenCAP.XII. Unum taroen scio, el sine praejudicio dia. Placeal regi Regis magni domum viiiere; vidico, quod rex ille magnus, legum oiniiitiro poderi tainen verecundantem, videri formidantem. lenlissimus, qui vices cljura sua regibus suisezscUnde non verecundabitur? Unde nbn. timebit? Eruquenda comraisit, bis a lemplo ementes et veiibescit domus orationis, se factaro esse spelun- dentes ejeclurus, bis ad hoc leiiiplum intravit, bis cam latronum *. Erubescit, quod principes sui facri In quo facto, non soluni ejectio, sunt socii furum, diligunt munera, sequuntur retri- ejiciendos ejecil. sed ejeclionis modus allendendus cst. Legi Evan4. Time.i, qtiaeeiiam a suis secura non est. butiones emenies et vendentes a templo docet Ilomincs enini pacis suae, qui roroedunl pancs suos, Q' geliuro, qnod et verbere". el verbo Legi Evangelium; quod eos supplanialionem. Tiniel et ejeclos magnilicanl super ejeciionem loquitur, et verbera silet 6. Quod non dolel, quae ab iniranlibus aliunde, non per ostium, casn , sed Caula credo providenlia factum. Rex laedi sentit et violari. Sed magis tiroet quam sibi se enim ille cujus actiones vitae regiae sunt insiituiionisi prope subvenialur, funditus immiprope videt, nes, dum adhuc in lerris videretur,, dum adbuc ' nere subversionem. cum hominibusconversarelur6*, quoniam ipse eral CAP. XI. Placeal ergo Regi reginae subvenire, et poniifex, posteros snos reges et pontifices, in sponsae sumnii Regis. Placeat diligenter inspicere , hoc faclo docuil quid facerenl et idem faciendi quales in antedictis Aquiianiae Patribus ecclesiis dedit audaciam : intravit ternplum, inlravit semel, prxsunl, dominantur et disponunl; quales ibidein inlravil iterum. Inlravit rex, intravit ponlifex. Rex mendicanl et exsulant. Dignetur dux et reclor a ejecit ejiciendos, ejiciendos ejecit poniifex. Ejecit Deo daius, nec non modo caeicris, sed et clero. gladio regis, ejecit gladio ponlificis. Ejecit lingua, Deinde caeieris dignetur praedictus rex praediclae ejecit manu ; ejecit verbo, ejecit verbere. Ule unus nntionis cleruni ante suam convocare praeseuliaro ; gladium ulrumque quando placuit exerctiil. lpse, videat, inierroget, audjal ipse praesentes. Tanc occullum ulrumque lenuil; ulrum" quandiu placuit, humililalis ad credet dominus ineus rex oculis suiset atiribus; tempus humiliier que in vaginam credel sibi, non tnilii homini conlempiibili, qui de occultavil; ulrumque loco et lempore mirabiliter Jonge rogo, supplico. Supplico pro caeleris magis evaginavil; ulroque cohaeredesstios, reges etponquam pro me ; cui diviiins prseslat exsilium, delilifices armavit, altero reges, altero pontifices; quos cias parat exterminium; cui peregiinalio felix, non semper in vagina sua voluit leneri, sed et loco fertilis incolalus, felix primae felicitatis oblivio , ei lempore suo, pro personis, pro causis exigentiienis ausleritas, crudelilas blanda.dulcis amaritudo, bus, exeri. Exeri quidem voluit, ul erudianlur inpatrum pairise mutatio jucunda : icui transalpinam docli, foveanlur infirmi, feriantur rebelles, et rese dedit in sociam grniia laela coraes : pellaniur superbi. Se solum armavit utroque; Qua cunciis placui, cunclique mihi placuere. ulrumque gladium, credo, evaginaret,' praelia Dei Ualus enim risii, applausil Appulus, Sicnlusobsehominum solus ille praeliatur, inferos dimicaiur, ctilus est, auxit Roroanus honores. Pro caeteris itadaemones triumphalur. Quando de utroqtie mentio ijue rogo, qttos apud seipsos exsulare cogit dulcis facta esl : Domine, iiiquiunt, ecce duo gladii hic 7. ' Psal. 85. s Jer. 7, Matth, 21. 4 Isa. 1. "Joan.2. 6 Malih. 21. 6'Barttcb. 3. 7 Luc. 22. * 1050 TRACTATUS QUALES SUNT. — PARS IV. 4049 , Et ipse respontlil: Suflicil '. Duo namque sufficie- A conlra haeresim Simoniacornro, pro tennissimi mei banl capiti, duo quoque sufficiunt el membris. Suf- sensus imbecillitate, cohlextii; non in nimis, sed ficitenim in domo Dei, censura curiae regalis et in minus qti.ini debui diceudo, me deliquisse cognosco. Nec in praediciis de Simonia dixisse me disciplinaerigor ponlilicalis. CAP.XIII. Nec vacare credo, quod ille Rex uni- memini, qtibd licet mulier una pariier dixisse poversalis sscpe in teroplum intraverat, uhi multos lnisset, si pariter dixisse scisset. Quoniam quaniforle fornicatores, adulteros, homicidas invCnerat; libet altos de nota sibi Simonia potest etiam arcusare vetula, cum fragilis sexus accusaiionem lanquos ad lempusin lemplo suslinuii; a quo vendenies et emeiites festinanier ejecil 9. Nam caeteri pecca- lum in hoc solo crimine juvent et roborent sancla tores leniter sunt pracmonendi, patienter exspe- decreia, ul licel impetilos non possit convincere debilis pars accusanlium, se canonice purgare teciaudi, a solis denique pontificibus suis vel vicariis, ut spirilus salvi fiereiii, eliminandi. VenditoreS ct neantiir accusati. CAP.XVI. Praetaxatos quoque de quibus videlur, empiores columbaruin, spiritualiuro videlicel gratiarum, a quocunque rege sive ponlifice prius in nec odio habeo, nec habere debeo. Licct enim quo teroplo reperianlur, lingua, manu, verbis el verbe- ' ditioressem noii erogarent; quo mintis divesessem ribus, sine mora sunt ejieiendi el expellendi. Quod non irrogaruni. El si forte in eis quid odivi, perfeqtiania viiinlis aniniosilale Dominus fortis el po- ctum odiuiu ftiit; ut non qnpl facti sunl, sed quod lens expulil, ostensuin esl cum, vendiloribus et ein- faciunt odissem. Unde dolui et semper doleo. Sed pioiibus ejeciis, oves, etboves, et iiuroroularioriim inier caeleros, est dolor unus, curoulus inihi dolorum-; qnod eos, itt soliti sunl, audio adbucdare effudil aes, calhedras et mensas vendentium subliliorum. ilaec el caiera dictormn venit, his qui columbas vendebant, dicens : Au- canibus panem scelera patruin duro video, doleo; qui de malis dtir feiie isla Itinc, el nolite facere domum Palris mei lere, non mala dolere queo. Faciam tamen, et facio doimim negolialionis 9*. hon sed.quod valeo.Toluineiniideminun-CIP. XIV. Quid amplius dicaro? quid ultra re- dumquod volo, cl adulatoribus conspicio, plenus est. Suiii in fcrain ? Si pontifices pontificum vitia pnlpant, si mundo qui coirumpant roulti, vixquicorripiatunus. si cceli scelera celenl, si lumma Abundat oleuiii pnlpaia palliant, ubique, quo pinguefianl capita sauoiiiundiad videndafacinora cognila oculos occtillant, rum; nusquaro fere vinuin invenilur, quo laventtir et ocellis inspiciunt, si vulneribus inclyli et elecii vulnera sauciatorum.. Scio quid faciain, inveni quid audiiisaure semisiirda medici nobilespraegeneris agam. Incipiani a modo displicere, ut placeam uni, ' lereunt; dissimulabit quicunque videril; clquisqtiis C honiiiiibus et Deo. Mea saliero increpalio contra audierit, erit surdus audiior? Si a superficiali clero pseudo non cessabitdonec ipsi psendo.pseudoagere clerus affligitur, non erit qui clero subveniat ? De- cessaverint. Obsecravi seroel etincrepavi amplitis, crit auditor pupillo et orphano? Si gladius aller sine precibus iiicrepatio fiet. Palpavi putridum, pahebes esi, eril hebes ulerque? Si jam peril gladjus let ingressus ad vivuro. Libellum compegi, sedjam ponlificis, eril gladius regis ; praesertini hoc lemlibros concepi. Libelliiin finio, sedjamlibrosincipio. mali pisces rele Pelri rumpunt, quo Aut illi pore, quo cessabunl, aul cgo non ccssabo. Hoc posuiiilateiu EccJesiaescliismala scinduul, quo cupisnm, hoc valeo. Mala queo detegere, non delergere; ditas el ambilio Roniana Dngon juxla arcani Dorcferre, non auferre; dolere, non delere. Auferat et mini posuit, allare conlra altare erexit? Nnni boc deleal, qui polest; velil, qui valet; fesiinet et fateniporc, cui sufficit malitia 10, dormitabit aut dor- ciat rex opera principe digna. Vidcal, ct judicel. niiet rex Angliae, rector Aquilaniae? Absil! Utaudiioper orbem, quod honor regis.jmlicium diCAP.XV. Omne roeuiii super his velle, volo pa- ligii: quod justiiia et jtidicium reparaiio sedium teat, non celabo. Esset utinara qui tlomuro Dei siiaruin; Regem glorilicent qui in ccelisesl. Videant liberaret, qui in manu forti vendentes el ementes ,.) haec pauperes, et laetenlur10*.Videat rex; et cogitet omncs expelleret! Essel tttinam qui manum miiie- quid sibi scripluro sit, non quis sibi scripsil. Ncc ret, non in episcopos, sed in Simoniacos; non in regi quisquis dicat, coroburendum credat hoc opus; iidei, sed perfidioedomeslicos; non in lcgislatores, sed magis comburi dignos, qui comburi diguuro dinon in clertim, sed in cleri corruptores! Nec cre- xerinl. Nec, quia brevitas amiea solet esse rcgidal dominus meus rex, quisquis boc susurret ei, bus, haecidcircocum scriplore scriplura simul unam quisquis boc menlialur, me vel ira vel odio conira proIixilaiiscaluroi)iampatiatur. Quodenim deduobus ponlifices scripsisse haec. Non enim in niundo pon- incepiuin, et de muliis intellectum est; nonnullis lifex, cujus ego suus non sim et subditus ei servus; uiile faciet ipsa prolixiias, qtiain nusqtiam superet, nisi praesuinplio sil amicum dicere, fidelis aroi- fliiitalis arguet leclor atlentus. Epistolam quoque cus. Amicus cniin prjelalorum, non elatorum; epi- ' facit prolixilas viliosam, sed ab hoc vitio liber imscoporum, non opiscoporum; non opibus inlen- nninis est. Ubi et boc ipsum, quod cxlra materiam demium, sed superius iiilucntium. In hisetiamquae abundasse cernitur, copiosae Dei largiialis essenon bucusque, non conlra roajestatrm pastorum, sed ambigilur; quae indissolubili concordfae vinculo, 8Luc. 22. 9Joan. 2. s* lbid. " Maiih. 6. 10'Psal. 68. 1051 PETRl BLESENSIS OPUSCULA. 1052 diversa uni principio copnlat. Ipsa etenimquae mulla A abundanlius locuplelent, qtiando uberius ea larjfacit argenlo venarum sunruni principia, uiiurosla- giuiilur; el ipsa niagis in se dislributa roulliplicenluiiaiiiolocuii! ubi confleiur; et deinedio petrarum lur. Ipsum namque Domiuuro Jesum, alibiquinque, sonanliuiii, unam lnelatur insonuisse vocero, quae el alibi septem legirotis habuisse panes, anlequain etiaro donoruin roiniroa suoruin, prudenler ad temdislribuerenlur ; at, ubi dari cceperint, satialis bopus in menle servala, posimoduin mirabiliier auget minura niillibus, sportas legimus iroplevisse et coexterius erogala. Hoc eniro cauera propriuro lenuere phinos. sibi Dei inunera, ut ipsos etiain habenles, lunc editus per venerabilem Pelrttm Blesensem. S Explicit liber qui iniitulatitr, QUALESUNT, DE DIVISIONE SACRORUM ET SCRIPTORIBUS LIBRORUM. Velus Teslamenlum ideo dicitur quod, veniente p, lamenlaliones Jeremiae, hagiographis adjiciunl. Viginli qualuor volumina Tesiamenti Veteris faciuiit Novo, cessavit; de quo etAposlolusmeminildicens: Caeiera transierunt, el ecce nova facla sumli. Tesla- juxta viginli qualuor seniores qui ante conspeclum meutum aulem Novum ideo nuncupavit quia imio- Dei assistunl ''. Quarius est apud nos ordo Veteris Testamenli eorum Iibrorum qui in canone Hebrjeovat. Non enim illud dicunt nisi homines revocatiex vetustale per graliam, el perlinenles jam ad Testa- rum non sunl. Qiiorum primus Sapienliaeliber esi, mcnium Novuro, quod esi regiuiin ccelorum.Hebraei secundiis Ecclesiasiictts, lerlius Tobias, quartus autem Velus Teslaineiiliim a Deo auctorejuxla lit- Judith, quintiis et sextus Machabaeorum;qtios, licet terarum suarura numerum in xxu libros accipiunt, Judaei inler apocrypba separenl, Ecclesia tamen dividentes eosin ires ordines : legis scilicet, pro- Chrisli inler divinos libros el houorat et praedicai. phelarum el hagiograpboruni. Primus ortlo legis In Novo autem Testainento duo sunl ordines : Primus evangelicus, in quo sunt Matlbaeus, Marcus, cst quem in quinque libris accipiunt; quorumprimus esl Beresilh, qui estGenesis; secundus Velleseniolli, Lucas, Joannes; secundus Aposlolicus, in quo sunt quod est Exodus; tcrtius Vaiecra, qtiod est Levili- Paulus in quatuordecim Epistolis, Peirus in duabus, cus; quarttis Jagedaber, quod esl Numerus; quin- Joannes (ribus, Jacobus et Judas in singulis, Actus luc Elleaddebariin , quod esl Dculeronoinium. lii C aposlolorum et Apocalypsis. Siiinma aute/n ulriussuul quinque libri Moysi, quos Hebraci Thorab, La- que Testamenli trifarie distinguilur, in hisloria, tini Legem appellani. Proprie lex auiem appellatur in rooribus, in allegoria. Rurstim isla tria multifaquae per Moysen dataest. Secundus ordo est pro- rie dividuntur : quid a Deo, quid ab angelis el ab plieiaruin, in quo coiitineiitur libri oclo; quorum homiiiibus gesiuin denique sit; quid a propbetis primus Josue Ben Nttn, quod Lntine Jesu Nave di- nuniiatutn de Cbristo et corpore ejus; quid de diacilur; secundus Soplielhiro , quod est Judicum; bolo et niembris ejus ; quid de veleri et novo poteiiius Samuel, quod est Reguin prirous; quartus pulo; quid de praesenli et futuro saecttlo, regno atMalachim, quod eslRegum lertiusetquaiins;quinque judicio. lus lsaias; sexlus Jeremias; septimus Ezechiel ; Veteris Teslamenli secundum Hebraeorumtradioctavus Tliere-asar, qui dicilur xn Prophetarutn ; tionein hi perhibeniur attclores : Primus^Moyses, qui Jibri, quia sibi pro-brevilate adjuncli sunt, pro qui divinae historioe cosmographiam, id esl roundi uno accipiuntur. Terlius hagiographorura, id est scripturam, in quinque voluminibus edidit, et Pensancia scribenlium, in quo sunt libri novem. Quo- lateucon cognominatur. Peiilaieuchus aulem quinruni priinus Job, secundus Psallerium; lerlius qne volumina dicitur. Feuta enim Graece, quinque; Miissot, quod est Proverbia Saloroonis; qttarius teuchus volumen dicjtur. Genesis aulem liber BeCobeleth, quod est Ecclesiastes ; quinlus Sir-assi- resitb appellatur, eoquod exordimn niundi, et generini, quod csl Canticum canlicorum; sexltis Danicl, raiio saeculiin eo coiitinealur. Exodus vero exiium septimus Dibrebajamin, quod esl verba dierum, hoc de iEgypio vel egressum populi lsrael digerii, et ex ea causa nomen accepit. Leviticusappellalur, eo esl Paralipomenon ;ociavus Esdras; nonus Esiher. Qui siinul oiniies quinque et oclo novem iiunt vi- quod levitarum roinisieria el diversilatem victima ginli el duo, sictil superitis comprehensi sunl. Qui- rum exsequilur, lolusque in eo ordo Levilicus addaro aulem Ruth ct Cinotb, quod Laline dicitur uotalur. Numerorum liber vocatur, eo quod in eo 11II Cor. 5. ' Apoc. *. 1034 DE DIVISIONE ET SCRIPT. SS. LIBRORUM. egressne de jEgypto tribus anmimeranlur : el qua- Ai sonani, nuiic Sappbico nilenl, trimetro vel letradraginta duaruni per eremum maiisionum iu eo de- meiro pede incedenles. Salomon filius David regis scriplio coniinetur. Deiileroiiomium Graeco sermone. juxla nunierum vocabulornro suorum Iria voluiniua edidil; quorum primus est Massot, quem Graeci quod Laline inierprelaiur secunda tex, id eit repeiilio evangelicaelegis, praefiguratio esl quae sic Parabolas, Latini Proverbia noroinant: eo quod in ea habet quaepriora sunl, ut lum ea nova sint om- ipso sub eomparaiiva similitudine figuras verborum nia quae in eo replicantur. Josue liber noroen acce- et imagines veritalis ostenderel. Ipsam autem verilatem ad inielligendum legenlibus servavit. Secunpit a Josne filio Nave, cujus historiam coniinci. Scripiorem vero ejus eumdem Josue Hebraei asse- dum librum Cohelcth vocavit, qui Graece Ecclesiaruni, in ciijus lexlu post Jordanis iransitum regna stes dicilur, Laline concionator : quod sermo ejus bosiiiim subverlunitir. Terra popnlo dividitur, et non specialiter dirigalur ad uniim sicul in Proversingulas urbes, vitulos, monies, aquae confinia Ec- biis; sed ad universos generaliter dirigaiur: docens clesiae coelestisque Hierusalem spiritualia regna omnia quae in mundo cernimus, caduca'esse et brepraefiguraiiiur. Judicum nominatur a piincipibus via, et ob boc miniroe appeienda. Tertium librum populi, qui praesederuul in Israel posl Moysen et Sir-assirim praenolavit, qui in Laiiiiara linguain ver' Josue, antequaro David et caeteri reges exislerenl. E titur Canlicum caniicorum ; ubi per epilbalamicum Huiic librum et Ruih edisse credilur Samuel. Liber carmen conjunctionem Christi et Eceiesiae myslice Samuelis ejusdeni, Samuelis nativilaiem, et sacercanil. Dicilur aulem Canlicuin canticorum, eoquod dotium, et gesta describit. Idcirco ab eo nomen ac- in omnibus praeferatur quae in Scripiuris sanctis ccpil; el, quamvis hic liber Saul et David histo- babeiitur, sicut quacdam in lege dicuntur sancta; riaro coniiiieai, uterque tamen ad Samuel referlur, et qua? majora sunt, Sancta sanctoriini. Hujus auex eo quod ipse unxil Satil et David in reges ftiiti- tem teiiii libri carmina hexamelris et pentamelris ros. Cujus libri primam partem conscripsil idem versibus apud duos composita perhibentur : ut sunt Samttel, seqiienlia vero ejus usque ad calcem scri- Josephus, Hieronymus. Isaias evangelica polius psil David. Malachim proinde appellalur, eo quod quani prophetica forma edidit librum suum. Cujus reges Judae et Israelitae gentis gesla per ordinem omnis lextus eloqueniiae prosa incedil. Canticum digerat temporum. Malach euim Hebraice, Latine vero bexametro el pentametro versibtts discurrit. regnum interpreiatum est; hunc lihrum Jeremias Jeremias similiter librum suum edidil cum Threnis, priiutis in untim volumen coegil; nam anlea sparsus quos nos lamenta vocamus, eo quod in irislioribus erat per singulorum Regum hislorias. Paralipome- g ; rebus funeribusque adhibeantur; in quibus quadrunon Graccedicitur, quod iios praetermissoriini vel plex diversis melris alphabetuin composuil. Quoreliquoruin dicere possumus; quia quae in lcge, ruro dtio prima Sapphico melro scripta sunt, quia vel Reguin libris vel oinissa, vel non plene relata tres versiculos, qui sibi nexi sunt, et ab una uiniuni litlera incipiunl, ereclum coma concludit. Tertium suiit, in islo summaiim ac Jireviier explicanuir. Librum Job quidani Moysen scripsisse arbitraniur, alphabetuii) trimeiro scriptum est, et a ternis veralii unum ex prophetis; nonnulli vero eumdem Job sibus llireni incipiunt. Quarlum alpliabetum simile posl piagam suae passionis scriplorem fuisse existi- primo et secundo habelur. Ezechiel et Daniela viris marit, arbilranles ipsum qui cenamen spirilualis quibusdam sapienlibus scripti esse perhibenlur. pugnae stistinuit, narrare quas victorias expedivil. Quorum Ezechiel principia el fines multis liabet Principia aulem et fines libri Job apud Hebrjcos obscurilalibus involuia. Daniel vero claro serroone ipsa ralione ceiia stinl; media autem ipsius ab eo regna orbis praenuniiai, et tempus advenlus Chrisli loco in quo ait: Pereal dies in quo natus sttin 12*, manifestissiina praedicatione aduoiai. Hi sunt quausque ad eum locuin, idcirco me repreliendo et ago tuor propbelae qui inajores vocaniur, quin prolixa volumina condiderunt. Liber xn Prophesarum aupmniientiam 13, omnia heroico meiro discurrunt. Psalmorum liber, Graece "Psallerium, llebraice ^ clorum suorum norainibus praenoiatur; qui proNablat, Laline organum dicitur : vocalur aulero picrea rainores dicunlur, quia sermones eonim psalmorum liber, quia uno Propheia canenle ad breves sunt. Unde et connexi sibimet invicem in Psalierium chorus consonando responderit. Titulus iino voluroine conlinentiir; quoriini uomina sm:l aiitem in Psalmis Hebraicis ila esl: Ysopocalim, Osee, Joel, Amos, Abdias, Jonas, Michaeas,Nahuin, quod inlerpietaiur volumen hymnorttm. Atictorcs Habacuc, Sopbonias, Aggaeus, Zaeharias et Mal;tautem Psalmorum qui ponunlur in tilulis : Moyses chias : Esdrae liber aucioris sui liluio praeiioiaiir. scilicet, David et Salomon, Asapb, Etiian, et Idi- In cujus texlti ejusdem Esdrae Nehemiaque serroolliun, et filii Cbore, Ezechielites, et reliqui, quos nes pariler conlineniur. Nec quemqtiam niovent Esdras uno volumine coinprehendii. Omnes auicm quod unus Esdrae dicilur; quia liber secundus, terPsalmi apud Hebraeosnieirico carmine conslanl esse lius et qtiaiius non habeniur apud Hcbraios, sed composili. Nam in meiro Romani Flacci el Gracci inter apocryphos repuiantur. Eslher librum Esdras credilur coiiscripsisse; in quo eaJero re^ina stib Pindari : nuiic alii arobo curruni, nunc alcaico pci1053 "* Job 5. u Job 42. PETRI BLESENSIS OPUSCULA. 1056 figura Ecclesiae, Dei popnlum a servilute et morte A signilicavil quaiuoi' animalibns. Proplerea anie.m eripuisse creditur; atque inlerfeclo Aman (qui in- qnaiuor animalia sunt, per quseper qualuor mundi lerpreiatur iniquitas), diei cclebrilas in posleris mit- partes fides Christianae religionis eorum praedicatione disseminala est. Aniroalia auiein dieia sunt, litur. Liber Sapieniiae apud Hebrseos nusquam est: nnde et ipse stylus Graecam magis qtiam Hebraeam quoniam propler animam hominis praedicalur Evancloqiientiam redolel. Hunc Judaei Babylonis esse gelium Chrisli. Nam et oculis plena erant intus el affirmant; qui proinde Sapientise nominant, quia in foris, qttoniam praevident Evangelia, quae dicta eo Christi advenlus, qui esl sapientia Palris, et sunt a prophelis, el qnae promiserant in priore. ' Crura atilero eornm recta, qnia nibil pravum in passio ejus evidenler expriroilur. esl. Alas senas habebant legenlcs crura Librum aulein Ecclesiasticum cerlissime Jesus Evangeliis et facies stias, sed revelata sunl quae legebantur in filius Sirach, nepos Jesu sacerdotis roagni, compoadventu Cluisti. Evangelium auiem inlerpretatur de qtio meminit et Zacharias 14, qui liber suii; bona annuniialio; Ev enim bonum, angelium anLatinos propier eloquii siiniliiiidiiiem Saapud nttntialio diciiur. Unde apostolus el angelus nuntius loinonis lilnlo praenotalur. Diclns auiem Ecinierpretalnr. clesiasticus, eo quod de loiius Ecclesia; disci- rj Paulus apostolus suas scripsit Epistolas quatordectira et plina religiosae convcrsntionis mngna cim Graece, ex quibus novem sepiem Ecclesiisscrisit editus. Hic apud Hebraeos reperiralione discipulis snis Timotheo , Tito el sed nunc apocrypbus liabclur. Jndilh vero, psil; reliquas llebraeos atttem tur, Pbilemoni. Ad Epislola a plerisque et Tobiae, sive Machabaeorumlibri, quibtis auctori- Latinis ejus csse incerla propler dissonanliam serbus scripti sunl minimc Conslat. Habent atitem nioiiis; eamdcinqiie alii Barnabam conscripsisse, vocabula ex eorum iioraiiiibus, quortim gesia scri- alii a Clemente suspicantur. Petrus scripsit dnas btinl. nominissui Epislolas. Jncobus el Joannes, et Judas Quatuor anlem libros jEvangeliorum qnattior suas scripserunt Epislolas; quae canonicae ideo noevangelislae singulariter conscripserunt. Primus minanlur, quia non uni lantum populo vel civitati, Mallliacus conscripsil Evangelium litteris Hebraicris sed universis genlibus generaliter scriplae sunt. in Judaea, nuntians persuum Evnngelium humanam Acliis aposloloriiro primordia fidei Chrislianne in Chrisli filii David nalivilateni, dicens : Liber gene- geniibus et nascenlis Ecclesiae hisioriam digerit. rationis Jesu Chrisli, filii Duvid, filii Abraham; Acluuin apostolortim scriplorem Lucam esse evansigiiificans descendisse corporaliler ex semine pa- gelislam legimus; in quOopere nascenlis Ecclesiac triarcharum Christum, sicut promissnm erat in C infanlia lexitur, et apostoloriun historia retinelur : propheiis per Spiriium sancliiin. Secundus Marcns unde et Actus aposlolorum dicitur. Apocalypsim librum Joannes evangelista scripsit eo tcmpore, plenus Spiritu sancio scripsil Evangelinro Cbrisli, cloquio Graeco, in Italia seculus Petrum ut discipu- quo ab Evangclii pracdicatione in insuJam Patlimos ltis; a Joanne initiitm spiritu propheiali fccit, di- traditur relegalus. Apocalypsis aulem e Graeco in cens : Vox clamantis in deserto, paraie viam Do- Latinitm revelatio interpreialur. Revelalio autem mino, nt oslenderet Clnisiuin posl assuropiionem dicilur manifcslalio eorum, quae abscondila erant, carnis Evangeliura praedicasse in raunilo. Ipse enim jnxta qtioil et ipse Joannes dicit, ApocalypsimJesu Chrislus el propheta dictus est, sicut scriptum Chrisli, quam dedil itli Detts palam facere servis suis. est : El propketam in gentibus dedi te ls. Tertius Hi sunl scriplores sacrorum librorum qui per SpiLucas inter oi.nies evangelislas Graeci serroonis riiuin sancium loquenles, ad erudilionem noslram erudilissimiis ; quippe, ttt medicns ,' in Graecia praecepia vivendi et credendi regulam conscripseEvangcliuro scripsit Theophilo episcopo, iniiians a runt. Praeter haec alia volumina apocrypha nuncusacerdolali spiritu, dicens : Fuil in diebus Uerodis paiiiur. Ajiocrypba auiem dicta, id est secreta, regis JudwmZacharias sacerdos"', ut nianifestarel quia in dubium vcniunt. Esl enim eorum occulta . Chrisium posl nnlivitateni camis et praedicationem origo; nec piitet Patribus, e quibus usque ad rios Evangelii hostiaiii fuisse effectum pro salute mundi. aucioiilas veiiiatis Scriptiirarum ceiiissima et nclpse enim sacenlos, de quo dictuni est in Psalrois : tissima successione pervenit. ln his apocrypbis etTK es sacerdos in wlernum secundum ordinem Mel- si invenilur aliqua veiitas, tamen propier multa falsa nulla esl in eis canonica aucloritas, quae recte chisedech 16. Ubi eniin Chrisius advenil, sacerdoliuin obmutiiil, lex et propiietia cessavil. Quartus a prudentibus judicantur non esse eorum credenda Joannes scripsil Eva*ugelium iiltimum in Asia, inci- quibtis ascribumur. Nam mulla et sub nominibiis piens a Verbo, utosienderet eum Salvalorem, quia propbelarum, el recentiora sub nnroinibus aposiopro nobis dignalus esl nnsci et pati, ipsuro ante lorum ab haereticis proferuntur; quae oronia sub saectila Dei Verbum e ccelo venisse, el posl inorlem noroine apocryphoruin auctoriiatecanonica diligenti iterum ad ccelum reroeasse. Hi sunt qiialuor evanexaniiuaiione remola sunt. gelisiae, quos per Ezechieleni 17 Spiriius sancttis ItlSS 14Cap.3. 16Jer. 1. 15*Luc. 1. 16Psal..l09. ,17Cap. 1. 1057 DE HIEROSOLYMITANAPEREGRIN. 1058 DE HIEROSOLYMITANA ACCELERANDA. PEREGRINATIONE Charissimis sociis et. cmkis Giiio. ct Goi. P. A dil iram indignaiionis suw 33*,inebriavit sagittas L suas sanguine. Et juxta verbum Isaiae : Complcta Bles. Balhon. archid., salutem. Quis dabit capili tr.eo aquam, el oculis meis fontem esl malilia tua , Jerusalem sl>;bibisti de manu Doiacrymarum, et plorabo interfeclos populi mei * .' mini calicemirm ejusvsque ad fitndum, calicem soCtinam in flelum toius effluam, et pascalur lacryporis bibisti, et potasii usque ad fwces *". 0 bone marura sotalio dolor meus; deducant oculi mei Jesu, o benigne, o amabilis, o desiderabilis, osualacryroas, deficiat in dolore vita roea, quia vox la- vis, o dulcis,. a amor Deus, o cbariias Deus, ubi mentationis attdila est de Sion, vasiati sumus el con- suni misericordim tum anliqum !6? Qttomodo oblifmi vehemenler ". Ceeidit corona capilis noslri, et tus es miseralionuni tuarum? Quoroodo nobis verin luctum conversus eit cltorus noster "'. Quidquid suses in crudelcin 87? Mullitudo viscerum tuorum , adversus Jerusalem et rcgnum ejus, mullis saecu- et miseralionum luarum continueruni se supernos, lorum curriculis proplielaecomminando praedixerant vigilavit jugum iniquitaturo noslrarum in manibus dies una lugubris et infeJix, dies caliginosa et lene- tuis. Signusti quasi in sacculo delkla nostra as, et brosior omni nocie, complevii (15). Dehac damnalis- cum eorum fuissemus obliti, nonne baec condila sima die credo cerlum et expressnm Ezechielis ora- ftjerunt apud te, et signaia in thesauris luis? Ideo ! culum praecessisse : Fili hominis, scribe tibi nomen B repulisli nos, et confudisti nos; dedisii servos luos diei liujus, in qua confirmalus esl rex Babylonis tanquam ovesescarum et in populis dispersisli nos '\ adversus Jerusalem' 1. Hodie, sicut audivimus, sic Qtti factus eras nobis a Deo non soltiin sapienlia, accidil :n civilale Domini virtulum. Sola scdel, imo sed justitia,et sanclificalio et redemptio ", jam non solitudo facta est civilas plena populis, domina gen- sanelificator, aut redempior, sed mortificator, et tiiim, princeps provinciarum facta esl sub tributo. pereroplor effectus es. Vtquid, Domine, recessisli Omnes porlm ejus tieslrticlm, sacerdotes ejus gladio longe,despicis in opporlunitatibus, in tribulatione 31? ceciderunt. Juvenes eorum, el virgines eorum in Miserere nosiri, Domine, miserere nostri, quia mulcaplivitatem dati sunt, el pulchriludo eorum in ma- tum repteii sunnts despeclione3'. Exsurge, quare obnus inimici. Manum suam misit hostis ad omnia dormis, Domine " ? Nunquid oblivisceris misereri, desiderabilia ejus, abslulit Dominus omnes magnifi- Deits, aul conlinebis in ira tnisericordias luas 34? cos de medio civitalis ", deslruxit in furore suo Niinquid abscindes misericordiam luam, aut non omnesmuniitones filiai Juda'", repulil allar 9 Non sic- puiiiat, quaeso, Dominus servum suum labitur Dominus Sion, el eligel adhuc Jervsalem r' . impium, ul in poenam servi se huroilict, et magni- Et per Isaiam miserias tuaspatcrna consolatione licel ininiicum. Convertere igitur aliquaiilulum, et demulcens : Induere , inquil, vcslimentisglorimtum, deprecabilis eslo super servos tuos 49,cogila, ui com- captiva filia Sion, induere veslimentis glorim tttm, placitior sis adhuc u. Non des haeredilatem in op- Jerusalem civitas sancla 70.Et poslpauca subjungil: probrium, et in conculcalionem vineam, qunm plan- Ad punclum in modico deretiqui le, et in miseraliolavit dextera tua ". Peccavirous,sed corde contrilo nibus meis congregabo le. In momento indignalinnis el humilialo posl iracundiam misericordiam implo- abscondifaciem meam parumper a le, el in miseriramus. «7/liosanguinis servomm litoriim, qui effusus rj cordia sempilerna miserlus sum lui ". Nunqttid obliesi, inlroeal in conspecln luo 5S.Sufficil populo tuo, visci potest mulier infanlem suum, ut non miserealur si in lerra illa, quae luo, el servorum tuoruni san- filio uleri sui ? El si illa oblila ftterit, ego lamen nun guine ruhricata est, ttii gloria nominis celebris obliviscar lui. Ecce in manibus meis descripsi ic. liabealur. Non nobis, Domine, non nobis, sed nomini Muri lui in oculis meis semper ". Utere ergo Jereiuo da gloriam "3, ne.forle dicant in geniibus: Ubi miae consilio, el lava cor tutim a malilia 7'. Jerusalem, accipe arroa pceiiiienliae. csi Deus eorum 64.'.ne superbianl hostes, et dicanl: Scio enim quod si placaius fueril libi Dominus, Maniisnostraexcelsa, el non Dominus fecit hwcomnia ". Quiescal ira.lua, Domine; et raanustua, - juxta verbum Isaiae, consolabilttr Sion, et ponel deserlum ejus quasi delicias, et solitudinem ejus quasi qiiae nospercussil,ipsa nos sanet. Exsurge, exsurge Deut. 24. 43Mallh. 19. S7Ose. 4. 3aPsal. 105. 39Psal. 85. 40Psal. 85. 41Psal. 45. 4SPsal. 77, 50 4GPsal. 2. 47 Psal. 54. 4S Prov. 5. 40Psal. 89. 4BGen.2. Psal. 76. 61Psnl 79. •"Prov.-Sl. "6 Isa. 52. B7Isa.40. 68Isa51. 59Apoc 18. ".Deul.,32. "Psa'1. 78. saPsal. 113. »4Psal"8. C0Ji:f. 6. 61Sophon. 1. 6S.Psal. 37. 6SIsa. 53. 64Jer. 5. 6«.EccIi.10. 66 Ibid. 67 Joel 2. 6" Ezech. 55. 69Zach. 1, 70 lsn. 52. 71Isa .54. 7SIsa. 49. n Jer. 4. IDG2 PEREGRITSI. DE TilEROSOLYMlTANA horiumDomivi; gaudium ei latitia invenientur inea, A Universm vim Domini misericordia el verilas**» graiiarum aciio, et vox taudis 74.Sane praeter con- de quibus ipse dicil : Israel si in viis meis ambulassolatoria prophetarum mihi secundum mulliludiaem sel, pro itihilo forsitan inimicosejus humiliassetn83. «MoTummeorum in corde meo spes desideratis- Mansuetudinem quaerimus, et non bella, quia dissiinaeconsolationis arriserat, ex eo quod principes sipal genies, quse bella volunl, et dirigit Dominus mansuelos in salutem "4. Ipse prosperuin iler faciet et magnatesterrae signum crucis nuper acceperant; privilcgio siquidem Peiri aposloli, -et auctoriiale nobis Deus salutarinm nosiTorum, ut canlabilcs noEcclesiae generali proposueral Dominus in hoc signo bis sint juslificationes ejus in loco peregrinatiotis vcrbum reconcilialioiiis, utviae Hierosolymitanae noslrae*4*, ut simtis immaculali in via $*",ut laudcassumptio esset pceniteBlia consummata, el suffi- mus Dominumin viis Domini, quia magna est gloria cienssalisfaciio de commissis (16). Mysterinmilaque Domini 8"*.0 quam bealus est, qui Haec ille. Hinc Iiquet quam apostolicae. Thomas Cantipraiensis diserte appellani inMartinum Clieiniiitiuniin iv parle Examinis concitii dulgentiam. Tridentini, cap. 4, manifesiaeveritati parcere, cum (a) Floruil anno Domini 1240. 77Prov. 3. 7aPsal. 48. 7Msa. 51. 7SHebr. 10. 76Psal.l06. 21. 8SPsal. 24. 83Psal.80. «4Psal. 24. 84*Psal. 118. « lbid. 7. 88Eccli.2. 89Exod.5. 79 Psal. 15. 80Prov. 16. «1Efccii. 85* Psal. 157. «6Psal. 17. " Job. 10*33 PETRI BLESENSIS OPUSCULA. 1061 vitis in cgressu discerpitS 0. Expressa siroililudinis A quod non rcquiral Domiuus, si est, qui diligat dotiium Jacob, et locum habiiaiionis gloriae suat? forma, in liis, qui saiiclae percgrinalionis arripuere propositum : grassanlur acerbius, cl sunt novissima Propter hoc irritavil impius Detim; dixit enim in eorum pejora prioribus. Concepiinusel quasi pariu- corde suo : Non requirei". Quania, quaeso, insania rivimus, dicit Isaias, et spirilum salulisin lerra non esi, in lam anxiae necessilalis arliculo diialionrs ecinius ". Serviiium illius elegeranl cui servire innectere, sunm prolelare salulem, Christi dissi • regnare esl; sed ad vomitmn revertentes 9Ssuam niulare injurias, penniilere ut lupus in oviledesaespiritualem Jerichoaedificant 93,quamin crucis pro- viat, ct tunc primo parare subsidium, curo oves fessione deslruxerant. lnter ipsas saluberrimi voli devoraverit universas. Ceiie, qui opporiunitaiem priinitias suae peregriiialionis inducias statiicrunl, deseril, opportunilas eum fugit. Filii hominum, non attendenies jacluram temporis salutis esse di- usquequo gravi corde0? qtiomodo eslis ad saltitaria spentrium, el quia dilaiio magna ruina est. Aposto- pigri, ad vana, et caduca sollicili? Nunquid vinitolus dicil : Jerusalem , qum est mnier noslra 94.Si res exspeclanl, donec vindcmia transeal; aul inmalcr esl, ubi sunt ejus filii? Sane, qui matrem stilores, donec nundinae finiaiilur, aut messores, suam dehoneslari, coiiculcari ctproslilui sustinent, messionis excurrat? Scriptum est : non siint filii, sed privigni, irao quod magis esl, donec iempus Maledictus, qui facil opus Dei negligenter 7. Speranotam ignoroitiiosaeprodilionis incurrunl, simalris sansuaepalriiiioniuiii, si sni haereiliialem Domininon bam quod refioruissel crux Chrisli, et quasi tlcfendunt. Chrislus csl, qui dicil : Qui non esl me- guine ejus iterum irrigala, el vivificata, fruclum cum, conlru me esl; ei qui mectim non colligil, spar- salutis, ei graliae facerel tempeslivuin. Nunc autem, git 9B. Canipum. in quo Domiiius occisus est, ubi quod Hens dico, inimici crucis Christi, qui debuerant esse filii, per avaritiam suam praetexlu cujussanguinis ejus effusioneronon solum Scriplurarunt lectio, sed pctraruii) scissio clamat, ejusdem occi- dam colleciae damnabilis, primam voli sui fidem sores hodie possidenl, ut eis roeiilo verbum illud irrilam faciunl, Jnxuriantes in cruce Domini, et divinae indignalionis apteiur : Occitlislis insuper et quam oliin pnrdicabant apostoli, Judaeis quidem possedisiis 96. Claraavil sanguis Nabolh °', clamavit scandalum, geniibus vcro siullitiam s, hodie apud Crucifixi professores, in stuliiiiani, ei scaiidaium sanguis Abel uliionem de lerra 98, ei inveniluliorem. Clamal sangnis Cbristi auxilium, el non in- converterunl. Va:homini per quernscandalumvenil8*.' venit adjulorein 90. Considerabam, inquil, ad dex- Qui scandalizaverk tinum ex pitsillis islis '. Durum tram, cl videbam, el non erat qui cognoscerelme. Et C esl, quod sequiuir, duriore judicio se dignum conper Isaiam : Circutnspexi, et non erat auxilialor: stituit, qui lantnm et lam eleciam muliiiudinem qumsivi, et non eral, qui adjuvarel 10°. Bone Jesu, scandalizare praesumil. De Juda iegiturquod, acvenius urens, venius superbiae levavit locustas. cepla buccella, introivit in eum Satanas 10,"vereor Cumqiie superbia eoruro qui le oderunt, ascendat ne signum crucis plerisque in subversionem animae seinper ', non est, qui pro le aseendat ex adverso, cedal, eo quod illud roiiius digne foriassis ad quaequi zelum Pbinees, el Mathaihiac arripiat. Vident stum, vel ad appareniiam, vel ad gratificalionem infelices oceupari, et deslrui a filiis diflideiiliae ler- homiiiis usurparuiil. Hoc signum positum fuit, et ram, in qua steterunl pedes Domini. Audiuntproproposilum in ruinam et in resurrectionem multofanari saiicta, fratrcs suos incarcerari, torqueri, rum ". Nam cx eo sequilur Judaeorum dejectio, et 4>ecidi,et non moveiitur super coiilriiione Joseph, subjeciionationum. Unde cmn propheta praemisiscum ille filius perdilionis, cujus nominepraeseiilem set de reprobaiione Judaici populi, postea de gennolo episloJara iunestare, orones terrae illius muni- tium vocalione sulijungit : Levate signum in naiiotiones jani obsederit, ct ex parte magna possede- nes l:. Quidam signali sunt, sed non estsignum in rii. Noslri cr-ueesignali moras suae peregrinationis lutnen vuitus tui, Dotii.ne 13. Signum hoc, sicut vi» v.iriis occasioiiibus aucupantur, quasi in paiiem D deo, dalum esl infidelibus, nou fidelibus. Nahi si illius nefarii conjuranies, el pro nihilo habuerunl in lapideadjulorii fuiulamciUurovoti sui firmassent, terram desidernbilem '. 0 quam longe est a salule, stabilem sancti proposilinulinecupidilatuin machinae qui saluiis stiaevenatur inducias ! 0 quam exiliter concussisscnl. Sic enim Paulus ad Tiinolheuro scridiligit, imo quam crudcliler odit Christum, qui ho- bens : Firmum, inqnit, fttndamenlum Dei slat, hoc norem ejus impedit, et propositum pttblicaejuslifi- habens signactilum 14.SimiliteradEphesios loquens: cationis evacuat! Gratia sit omnibus 3, dicit Apo- In Chrislo, inquit, signali estis Spiritu sancto, qui stolus, qui amant Dominum nostrum Jcsuiii Chri- cst pignus hmreditalis veslrm 15.Et nd Corinlbios : sMim.Et idcm : Si quis non amat Dominumnostrum Signaculum aposiolatus mei vos estis in Chrisio ". Jesum Chrislum, sil analliema, maranalha 4. Pulas Adhuc dico, signali sunl, sed non ab eo, quiFilium 9SProv. 26. 93Jostie 6. 94Gal. 4. 95Luc. li. °6 III Reg. 21. 9' Ibid. '•Marc. 9. 9I Isa. 26. l Psal. 73. 88 Gen. 4. " Psal. 141. 169Isai. 63. s Psal. 105. 3111Cor. 16. 4 ibid. " Psal. 10. °Psal. IV. 7Jer. 48. 8 1 Cor. I. 8*Matlb. 18. s Ibid. 10Joan. 13. " Luc. 2. ls Isa. II. 13Psal. 4. 1411Tim. n. "Ephes. 1. 16lCor. 9. 1060 PEREGRIN. DE HIEROSOLYMITANA fOCS *.oumJesum signavil, el misii. Nam si ab co si- Aieidem iinroinel causa morlis. Ethnicus dicii : gnaii essent, super peccaiis stiis dolerent, et geAd generum Cereris, sine ctede el vulnere pauci Descendunt reges, el sicca morte tyranni ". merent. Ipse est namque, qui praecipil signari Thau super fronies dolenlium, el gemenlium 17. In j Relege annales, et revolve historias, regesque pauquo signanler ostendiiur quod hoc signum non nisi , invenies, qui morle comrouni decesserinl. In cos in gemeniibus, el dolentibus pro peccalis sttis sutiin |primis occurrit tibi rex Saul, rex Ela filius Baasa, sorlitur effeclum. Uliidque pliirimum nolabile esl, , quem occidit Zamri servus ejus, et regnavit pro. , s8. Sed el Zamri cura domo regia se succenditS 9. quod, licet, plurimi signum biijus peregrinalionis eo accipinnt, nunquam lamen signanlur signo Tliau, t Azael slrangulavit regem Benadab, et eidem in renisi divinaejussionis arbitrio, et minisierio angelo- |gno succcssil"°. Rex Joas a duobus servis suis ocruro. Tu igiiur, Domine Jesu quem signavil Paier, , cisus est 31. Selluro filius Jabes pcrcussil Zachafac mecunt signum in bonum 18. Tu forroa pulcbri- riam regem lsrael,*et regnavit pro eo as, Manahen tudiiiis, figura gloriae, signaculum vilae, signa cor filius Gadi percussil Sellum in Samaria, et regni meuin lumine vultus lui, Deus cordis mei. el pars gubernaculum occupavil 33. Filius Manahen a Phamea in wternum 19. Praccipuos siquidem, et maxi- ~ cee lilio Romeliacinterfeclus est 34. Ose vero filius mos signaiorum crebra exhoiialione conveni, ut Ela inlerfecii Phacee, et pro eo regnavit 3". saperent, et intelligerenl, ac novissima providen- Rex Amon a duobus servis, rex Josias filius tess 0, saluberrimum pcenilenliae propositum hilari Amon a sagiltariis, Joacbiro rex filius Josiae a Nadevotione peragerent. Sed, ut vcrbo Jeremiae utar : buchodonosor inierempius esl 36. Sedecbias ab eoEcce incircumcismaures eornm, el audire non pos- dem orbalus esi oculis, el landem morte.turpissiina sunt; ecceverbum Domini faclum est in proverbium, condemnatus 3T. el-nbn suscipiunl illttd ". Cerle ille qui primus dixeSi principum Roinanorum gesta recenseas, quia rat ad Sion : Ecce adsum ", et Jerusalem evange- forte onerosum esl tibiaudire de regibus Judaeorum : listam, id est annuntiaiorem pacis, el liberatorem incipe a Julio Caesare, qui prinms iroperatoris lerraese crucis assumplione proroiseral, conversus nomen, el oflicium usurpavit, queui Brutus, et esl in arctiro pravum S3. Nec enim novit, nec nove- Cassius occiderunt. Cui Anlonius volens succedere, ruiilcaeieri divitesmagnum.et supereminens, el g!o- occistts esl a se ipso. Claudius Caesar a Caio Caliriosura, etsuperccelesie, et inacsiimabile pcenilen- gula, Caius a suis praetorianis, Otho manu propria, tiae donuin. Ilaec est sccunda tabula post naufra- Viiellius aliena; Domilianus, qui beatum Joannem ' gium, ccelorum scala, rcconciliatiopacis, acquisilio C damnavit, el in Pathraos insulam relegavit, a scnaiu • viiaj, viiiorum aholilio, corporum custodia, medi- daronatus est, et in palaliolo suo iiuerfectus. Aurer.ina spirituuin. Haecesl, de qua Salomon scribit : lius Coromodus, supra modum libidinosus, in doinoMedicinamcreqvil Deushominibus,el stulti despiciunl Ynstali strangulalus interiil. Hujus successorem. eam s4. Porro nihiJ adeo deprimit et suJTocal pceni- ^Elium Pertinacem Julianus occidil. Idem Julianus lcnliae fructum sicul opum nlTlueiiliaet emineiitia apud Ponlem Milviuin occisus est. Aurelitts vero digiiilatum. Quis enim magis indigel remedio pce- Antoninus ejus successor apud jEdissam giadio niieniiae quam dives, qui semper pcenilenda com- cecidit. Macer vero Macrinus succedens Anloiiino miitit, etdc saluie aniiiiarum vix aut nunquain co- in tumullu mililari animam gladio exhalavil. Marcus gitans, semper curain carnis in desideriis agil? Aurelius huic successit, et cum raatre sua gladio Sieribm pnscil, nec viduae benefacil. Cumqtie li- cccidil. Marco successit Alexander, Alexandro gentiumoblatiouem facienlanlefaciem palrispaupe18 Dahias. Or. 1 De Imag.; Amphil. in Vita S. Basilii; Tripart. 1.8, c.I4. 391.9,c. 12. 4>Psal. 67. 43Mallh. 5. " Ephes. 5. 4CPsal. 145. 46Psal. 32. 4" Pbil. "Matlh.ill. 93. 49 Cap. 2. »« Ovid. Fast. I. sl Gen. 12. os Gen. 52. S3Gen. 49. "'*Exod. 2. Deul. 14. ssProv. 16. 6SIsa. 55. 60. 10 Prov. 61Job. 6 "'Matlh. 25. E6Isa. 61. " 65 67 Psal. 88. 6S Psal. '126. 6'Psal. 53. 6*Eccli. 13 Psal. 27. 66 Psal. 23. w E.cclL,38. "' Psnl. 118. 2. M Psal. " Matth. H. 6SPsal.72.. 69 Luc. 2-i. 1069 11370 INSTRUCTIO FIDEl AD SOLDANUM1CON1I. misii in gnzophyliicium; hmc autem omnia qum ha- A noslfi, forte priidentiae altioris usi'consi!ib,.viaro biiit, lotum vicinm suum, misii in gazophylaciuin 71. hanc landiu differre decreverant, quare, quseso, Bonorum nostrorum non-indigel Doroinus, nec vin- non elegerunt viros prudentes, et strenuos; qui praecitih multiindine, sed in paucis. Cum a piincipibus irenl, qui viclualia congregarent, qui tenlarenl pesacerdolum,etapopulo Judaeoriim Cbristusqtiaerericula, qui pararent iransitus, qui vires hoslium retur ad morlem, et de emendis gladiis agerelnr, explbrarent? sane unusquisque abundat in sensti voluit duobiis gladiis conteutos esse duodecim 7a. suo, sed sciant universi el singuli, quod cttjtts via Arraa Alexandrf, et Caesaris hodie celebri opiiiione accepla est a Domiiio, et ipse diriget gressusejus. transcendit unicus ille gladius Petri, quo servi au- Nam de tali scriptum est: Gressus hominis a Deo riculam amputavit7», sicul quidaro sapiens dicit : dirigetur, et viam ejus volet 78. llle auiem, qui est « Bellorum eventus non est in numero vel audacia via, veritas, eivitan, noslros signatos reducat, ab robusiorum, sed in ejus beneplacilo, qui pro suae errore el invio, in viam veritatis et vilae. Liberet voliinialis arbilrio universa disponit. i Nunquid filii lerram.quam elegit in habilationem sibi "9*, qtiam lsrael possederuiit in gladio suo leiram 74? Qua- inhabilando quasi alterum ccelum fecit, quam snis modopersequebatur unus mille, el duo fugabant de- n miraculis illuslravil, suis iniliavit sacramenlis, sua cem raillia 7B? Nonne ideo, quia Doininus vendidit itisiituit praedicatione, suo tandem sanguine rubrieos, et Dominus conclusit eos ? Ille, qui in ccelis cavil; quam beatae resurrectionis et ascensionis suae Iiabitat, el humilia respicit 76, qui vocal ea quae non magnificentia gloriosara, non solum loti mundo sttnt, lanquam ea qtiaesunt76*, qui abjecta elegit, ut praelulit; sed per eam lotum sibi mundum mirabifortia confundat "-, lerram illam, quandoque per liter et misericorditer acquisivit. Transeat, Jesu pedi^sequos provinciarum, quandoque per manum Christe, ir.a in graliam, tempestas in auram , judififmineam a gravissirais exactorum persecutionicium in dispensalionem, vexatio in refrigerium , bns liberavil. Unde verisimile nunc videtur quod, percttssio in medelam, licet sis Deus ullionum Doreprobatis magnalibus terrae, quibus Dominus.lituminus 80, tamen homo es, fraterque noster, et patcr. los hujus peregrinationis obiulerat, viros famae bu- misericordiarum. Verba tua sunt : Ego occidam, et milioris elegii, quibus, in contumeliam potenlum, ego vivere faciam; percutiam et sanubo 81. Da sehujus viiaa triurophales eventus, lotiusque negolii cundum divitias illius exuberanlissimae charitatis, gloriam reservavit. Romanorum iraperaior, et rex in qua nos redemisli, ul posl terribilia tuae disci' Francorum, qui votum htijtis viaequandoque professi plinae flagella, sub tna miseralione respiret populns sunl, si in electa paucitate, el humilitale devota, r acquisilionis. Moveal te gemhus cotnpeditorum 81>, iwn in multiiudine gravi et indisciplinata procesaut juxta verbum Moysi: Ulciscerc sanguinem ser«*• sissent, evacuassent cxactoris jngum, et pacem in vorum luorum, el propitius esto terrwpoputi lui lerra perpeluam eonfirmassenl. Quod si principes ' " Marc. 12. 7SLuc. 22. 73Joan. 18. 74Psnl. 42 75Detil.21. 76 Psal. 112. 76'Rom. 4. 77ICor.. 1. MPsal. 56, 7SJoaii,14. 79* Psal. 119 80 Psal. 95. 81 Deul. 32. 81*Psal.78. 8« lbid. INSTRUGTIO AB ALEXANDRO FIDEl III CATHOLICiEROMANO, PONTIFICE ICONH MISSA. AD SOLDANUM ALEXASDER episcopus, servus servorum Dei, sol- ' assensu, tales excellentiae tuae procurabimus destidano Iconii, veritatem agnoscere, el agnitain cuslo- nare, qui apud te in doctrina sana et salularibus " monitis, vices. dire. aposlolicac auclorilalis supplcaut; Ex lilleris luis, et nunlionim tuorum fideli rela- quorum etiam mores et merita ab honestateet tionecognovimus, qnod in votis habeas ad Cbristiim mundilia erudilionis evangelicoe non discordenl.. Quoniam vero noslrae fidei seriem et tenorem litconverti; ciinique jam receperist, ul audivimus, Penlnteuclium Moysi, propheiiam Isaiac et Jeremiae, teris libi supplicas aperiri, nos tuis congrafulanlcs. Pauli eliam Episiolas, aiquo Joannis Evangelium et desideriis illam sub quodam compendipy.ei qiiasi digilo lenus intimamus. lllud igitur pie credas et Maltbaei, postulas tibi mitii virum aliquem orlliofideliter teneas, quod unus est Deus, sic tamen ut,. doxuro.per quem in lege Clirisii, quasi vice noslra, in assignalione Deitalis sit-uniias in substantia ef. preuius insiruaris. Nos auiem petiiioni tuae plnriuiuni in Doinino corouicndabili gralo concurrcnles Trinilas in pprsonis, Esl erJlm Deus PiUer., Deus». PETRl BLESENSIS OPUSCULA. 1072 Filius, el Dens Spiritus sancttis; sed Pater, et Fi- A sancium Dominus Deus operatus esl universa.Sicut lius, et Spirilus sanctusunnm sunt. Est aniem ca David prophela coromemorat : Verbo Domini cceli discreik» in personis, ut nec Pater sit Filitts, nec firmatisnnl, et spirittt oris eju$ omnisvirlus eorum "". Filius sit S-piritussanclus, nec Spiritus sanctus sil Idem etiam propheta mysterinm Trinilalis elePater autFilitis. Res qiiidem difflcilis est iutcUeelu, gantcr insinuat, ubi ter hoc nomen, Deus, in eodem et aciem rationis humanae transcendil, sed tanto versiculo repelil et inculcat dicens : Benedicat nos Deus, Deus noster, benedicat nos Deus, et metuant clegantitis habet fidei meritum, quanto dillicilior est ad eredeiulum. Porro, licet nihil invenire posssmus, enm omnes fines lerrx 89. Praeiiominalus Joannes in Episiola sua canonica dicit : Tres sunl, qni tesiimoquod expressam habeat unilalis, qnae in Deo esl, et suniniae Trinilalis imaginero, nec verba etiam niumdanl incmlo: Pater, Verbttm, el Spiriltts saninveiiianiur, quibus possirous de snmma illa essen- ettts, et lii tres unum sunl m. Isaiasetiain propheta, lia tiigne loqui; quod possumus tamen facimus, et quem recipis, se audisse testatur seraphiin claquasi balbutientes per verba rebus accommodala manlia ; Sanclus, sanelus, sancitis Dominns Deus] traiisiloriis rem libi ineffabilem aperinius. Pattlus Sabaoth ". Quare tertio replicat, sanctus, nisi ut in apostolus dicil, quia invisibiia Dei per ea qum facta Domino Deo exerciluum Trinitalem insinuet persunl inlellecla coiispiciunltir, sempilerna quoque vir- sonarum ? Esl ilaque in summa ac bealissima Trilus ejus.el divinitas 83. Vide ergo roenlem hominis, nitate Pater, qui Filium genuit, Filius qui genitus est a Palre, Spiritus sancius, qui progredilur ab corpusque solare considera, el videbis qualilerctinque.lieet.lenuiler, etquasi oculo conniventiquamnlroque. Nec in illa genitura vel processione dam^ dam simililudinem Trinilalis. Est in menie hominis niiro refcctionis, vel imminnlionis passa est in PainlelJigeiitia, memoria et volunlas. Menlem autem tre vel Filio divina subslanlia. Sicul eniro ltiroen a vocamus memoriam , menlem dicirous intelligeu- lumine sumiltir, sine iinroinulione luminis,. a quo tiam, menlem dicimus voluniatem. Memoria, iuicl- sumilur, sic acqualis a Patre genitiis est Filius, ct ligentia el volunlas sunt una mens; sed nec meiuo- uirique coaequnlisprocedit ab utroque Spirilus sanria esl intelligeniia, vcl voiunias. In eodero corporc clus. Idodum tamen genilurae, aut processionis husolisradium video, senlio calprein ct agnosco splen- jus humana ratio non allingit. Unde cum Isaiae de* dorem. Haec tria unius essenliae suni,. nuilura tamcn filii generatione constaret, modum lamen gcneraeorum est alteruro.. tionis inenarrabilem esse sciens : Generaiionem,inSic el in illa ineffabili ei incircnn.scriptibiU quit, eiii* quis enarrabit »•? David propbela in. gloria Deitalis esl Filius a Patre, ei Spiritus san-C personaFilii de hac generatione sic loqtiiinr: Dotius ab ulroque. Cumque Pater, et Filius, el Spi- minus dixit ad me : Filius meu&es lu, ego hodie geritus sanclus ejusdem substantiae, ejusdem poten- nui fe93.„FiIius eliam David Salomon, qttem Deus tiae el gloriae sint, non sunt lamcn ires dii, sed in scienlia et intellectu mirabiliter illustravit, in periribus personis sunt una subslaniia, ei tinius po~ sona Cbristi, qui est, sicut PatiJus dicit, Dei virlentiae^ ct in una substanlia tres person;c. llaec fi- lus el Dei sapieniia 94, in libro Sapientiae, si la.dei nostrae professio, non laiilum a Chrislo cl iuen ettm recipis, ita dicit : Dominus possedil me ejus sequacibus lrax.it exordium, scd a Moyse et in initio viarum suarum ab mterno, ordinala sum patriarcbis atque prophctis suum habuit funda- anlequain lerra fieret , anlequam qnidquam facerel; meiilum. necdunt eranl abyssi, el ego concepla eram. Quandoln libro Moysi divinaeessetuiae unitas declaralur, pratparabal cmlos aderam, quando appendebal funubi dicitnr : Audi, Israel. Dominus Deus luus Deus damenla terrm , cum eo eram cuncla disponens 95; unus est 84;El iteruro : Ego sum Dominus Deus luits Aposloliis eliam Paulus Spirilui sanclo , imo loli qui eduxi le de lerra JEgypti;. non erunl libi dii Tiinitali lestimonium perhibet diccns : itfisif Deus alieni prwter me S 5.Pluraiitaiem vero personarum ibi spirilum stti Fitii in corda noslra M. El alibi : Si ri patentcriusiiiual, ubi dicil : Faciamus hominem ad sjiiritus ejns, qui Jesum suscitavil, Itabilal in vobis^ imaginem ct similiitidincm noslram M. Cum cnini vivificabilet mortalia corpora veslra, propler inltqbiYerbuni sit Filius Dei, sicul Joannes, cujus Evangc- tantem spiritum cjus in vobis97. Si Cbrisli leslimo.lium recipis, prolestalur dicens : In principio erat nium dc unitate essenliae et 'personarum Trinitale Verbum, el Verbum erai apud Deum, et Dctts erat desidcras, ipse in Evangelio dicil : Ego et PaUr Verbttm: Hoc erat in principio apttd Deum: Omnia unum sumus ^8. Chiislus etiam discipulis suis diper ipsum facia sunt, el sine ipso factum esl nihil m , cit : llc, baptizale omnes genles in nemine Palris, vides quod ad Filium el Spiritum sanclum Palris el Filii, el Spirilus sancti ". Cum igitur liomo persermo diiigiiur, cum baec duo pluraliler dicat, fa- didissct propler inobedienliam paradisum, ct inferciamus et nosiram. Per Verbum enim el Spiiilura. nales miserias perpetuo meruissct, missus csl a Pa83Rom. 1. 64Denl. 6. 8» Deul. S. 86GCn. I. f7Joan. 1. M Psal. 32. S. 91 lsa. fi. 9S l5a. 55. S3 Psal. 2. 84lCor. I. 9SProv. 8. 96 Gal. 4. M Malth. 28. S9 Psal. 66. »• 1Joan. 97Rom, 8.. ss Joan. 10. 1071 1071 1073 INSTRU.CTIO FIDEI AD SOLDANUMICONII. tre Filins; dignumque fuit ut mitteretur FiJius, el A rat : El pax, inquil, erit in lerra eum venerit •*. . non Paier. Cuni enim a nnllo essetPaier, et Filius Ideoque angeli in ipsius nntivilate gloriosae pacis ab aliquo, crat convenientiiis til haberel in lem- canticum cecinerunl: Gloria in excelsis Deo, ei in lerra pax hominibus bonm volunlatis ".'Nova etiam pore matrem, qui ab selernn habuerat Patrero.Cum cnim scripluro esset in Psalmo David : Non esl qui Stella magis apparuil : atque historiarum lesiimoredimal, neqtte qui salvum facial io"; Non est qui nio Roroaefonsolei de lerrafluxit in Tiberim.Temfaciat bonum, non esl usque ad unuth *• non csl pluin etiam olim Romac condilura, quod idola non ; qui det placalionem pro anima sua , nedum pro ruiluruin praedixeranl, donec virgo pareret, eadem aliena * : niissus esi a Deo Patre Filius, ul homo nocte fundilus corruit 16. Probatica quoque piscina pro homine morerelur.el pro liomine captivo tri- quae Hierosolymis eral.ad advenlum angeli mobutum mortis lanquam homo exsolverel, eumque veri, etsanilaies conferre tttnc ccepit 17.Vehementanqiiaro Deus ccelesti potestate redimerel. Ejus lissime nobis nocuil velus Adain, sed plus proltiit adventuin desideraveranl patriarcbae, praedixeraiit novus. Ampliusnobiscontulit hujus huiiiililas,quain prophetae, atque illins dilalionera iropaiienlius sn- superbia istius abstuierat. siinenlcs querela conlinua dicebanl : Quando veNam, Paulo aposlolo leste, non sicut delictttm, niet? quando videbimus? Da, Domine, mercedem ita et donnm 18; damni enim aeslimalionem beneficii susiineiUibiis le, ulprophetw lui ftdeles invenianlur 3. magnitudo transcendit. Qttem prius liabuimus terVlinam, dicit Isaias, Domine, disrumperes cmlos, et ribilem Dorainiim et jtidicem, nunc habeuius liumivenires 4. El David : Domine, inctina cmlos luos, et lero fralrem el proximum. Chrislus ilaque cursum descende". Sed et, lesle Isaia , angeli pacisprae di- nostrae mortalilatis transigens in fauie et siti, in latione noslrae salutis amare fiebant 6. ldein vero lassiliidine et dolore, et in universis miseriis hujus lsnias de Christi nativitate manifeslius loquens : vitje, demum tradilus a diseipulo, et lanquam vile Ecce, inquit, virgo concipiel, el pariet filium, el vo- mancipium vendiius, flagellalus, consputus, spinis cabitur nomen ejus Emmanuel 7.Curoautem Maria de coronatus, illusus, clavis aflixus stipiti, et niorte Jesseoriginem iraxerit, idem prophela nalivitaiero lurpissiraa condemnatus, quae non rapuit, solvil, et Mariae, el per Mariam Christi, atque plenitudinem sponte morti se offerens omnia in humililaiesusiigratiae spirilualis in Cliristo manjfeste declarat di- nuit, sicul Isaias aliquando praedixit: In humilitate, cens :"Egredietur virga de radice Jesse, et flos de ra- inquit, judicium ejus sublalum esl. Sicul agnus ad dice ejus ascendel, ei requiescel sttper eum Spiritus ' occisionemduclus est, el sicut ovis coramlondente se, Dpmini, spirilus sapicntim et inlelleclus , spirilns £[ sic non aperuil os suum 19.Qui ergo puertilus a justo Simeone semel oblatus fuerat in teroplo '•-, in vespeconsilii el fortiludinis, spirilus scienlim et pielalis, el replebit eum spiritus limoris Domini 3. Nalus est ra legis et fine caeremoniarum pro rcdemptione noilaque Filius Dei de Virgine incorrupla, sicut pla- stra in cruce manus suas levavit ad Palrem, juxla soiaius est primus Adam de lerra virginecl invio- illud Davidicum : Elevalio manuum mearutn sacrifilala, Spirilu sancto in ea operanle, noslraeque sa- cium vespertinuin ". Sic realus, queni Adam per snlulis negoliuro ineffabililer procttrante. Abyssus perbiamlignj delectatione conlraxerat, mortis arnaenim inscrustabiJis est incarnalionis Dominicae sa- ritudine per humililaiem Christi sublatus est, fusocramenlura. Plurima taroeii anliquis palribus acqtie sanguine sine culpa, omniuro cnlparum chirociderunt, in quibus hujus nalivitatis figura praeces- grapha sunt delela. Alium siquidem redemplionis sil. Quod cnim vellus Gedeonis rore cceli coinplu- modum poterat Dominus procurasse, sed nullus suae tumest, cum area circumquaque arida renianeret 9, benignilaii nostraeque saluli coiigrueniior occurreros Spiritus sancii designatur in Virgine, qusc ad bat. Cum enira homo juxla suae praevaricalioiiis exi^hoc propter humililate.n suam specialiler et sin- geutiam caplus a diabolo teiieretur, postulabatjustilia ul noii eriperetur per violcntiam , sed qui per gulariler est a Doroino praeeJecla. Cui Psalmisla concordat dicens: Descendet sicut pluvia in vellus10. superbinra lapsus est, sua , si possel, sed- quia sua non polerat, aliena sallem humiliiate resurgeQuod Moysi ignis in rubo apparuit ", el non ret. Ila Christus innocens, quem agnus paschalis cst rubus corruplus igne, virginilalis integritas in in lege significaverat, se pro nobis bosliam oblulit Maria monslralur. Quod virgis aliarum iribuum resalutarem. Cumque lex MOysi capram vel ovem manenlibus siccis , virga Aaron , de cujus slirpe Virgo bealissima traxil originem, fronduit el llo- constituisset preliuin ad redemplionem homiiiis a peccato ", Cbrislus, per quem gratia el veritas facia ruit1!, florem de virga Jesse, quem valicinaverat Isaias, parlum scilicet incorruplae Virginis indica- esl S3, allendens umbraliles legis caerenionias nou vit. Cum inimici Dei essemus, per advenlum Cliri- sufficoread salulem, homiiiisque aeslimaiioiiem pluEli reconciliati 'sumus 13, sicul propheta praedixe- ris faciens quam sanguinein ovis, hirci, aut viiuli, 7 Isa. " Psal. 143. 6 Isa. 55. 4 Isa. 54. ,MPsal. 7. *Psal. 13. ' Psal. 48. 3Eccli. 36. 7. "Isa. H. 9 Judic. 6. 10P^al. 71. " Exod. 5. ls Ntim. 17. 13Roro. 5. u Mich. 5. "MLnc. 2. '" Euc. in Chr. Pelrus Dam. iu homil. 13Rom. S. "lsa. 53; Act. S. apud Sur. l. vi. 17Joan. 5. "• Luc. 2. " Psal; 140. ss Levit. 4. " Joan. 1. 1070 PETJU BLESENSIS OPUSCULA. saiigiiinein et mortero suam pro noslra salule oblulit, A amovit. Quadraginta ilaque diebus cum eis visibiljter el sic semel iniroivit in sdncla surorons el verus pon- conversalus ", eisdem comilaniibus, venil in montifex mterna redempiione invenla s4. A]>eruil itaqtie lero Oliveli; el videnlibus illis, elevattts est,et ascenlibrum, et solvit signacula ejus Leo forlis de tribti dil iid Palrero; ttbi euin esse in Patris dexiera crediJuda ", et quod liosliae legaies rion poluerunt, gla- nms, alque in communi resurrectione ipsum vivodiuin amovit versatilem, et paradisi, qui in omnibus rtim el morluorum judiecm exspeclamus. Ut igitur anliquis claustts fucrat, reseravit ingressum !6. Sic Dominus noster Jesus Cbristus voluil el debuit ad enim olira in moiie sunimi pontificis solebat his qui horam mori, quia horoo, potuit el debuit post ad civitates refugii confugeranl, securus ad propria mortem resurgere; ut qui hominem superaveratreilitiis indtilgeri !7. Oliro consueverat homo cau- diabolus, ab honiine superarelur etstiperalus consari, el dicere : « Cur cxigrt a me Doininus amplius, funderetur. E,-ubescant infideles et praevaricaiores, quam a caeleris creaturis? quid pro me fecil? quid qui inordinate in haec prorumpunt delirainenia : Si pro me laboravit? Dixit, ei facius sum; sicul jumen- Chrislus Dcus fuit, quomodo potuit mori 1si bonio, la, et arbores, et caeiera universa, sic suae polenliae quoroodo resurgere? Fuil nempeDCuset homo:quia nutu, soloque jussionis arijilrio.roecreavit. >Sed jam homo, debuit mori; quia Deus.potttil resurgere. obslructum esl os loquenlium iniqua ,s. Nam lioroini Utile quoquenobisfuit, quodsubiniquo judice spondissiroiilarc iion licet quanta pro eo Dominus fecerit, le mori dignabatur, valttit et vohiil resurgendo mortem superare. Et sicut diabolus per suos miqui, ul servum redinierci, proprio Filio nonpepercil'3'. Porro in redemptione honiinis laborem et dolorem nistros in Dominum suum manus ausu- lemerario invenit, quia faroem, silim, faligalionem , .insidias , injecit violentas, ita juste ac judicialiter doroiiiium opprobria, Qagella,coronnm spineam, clavos el lah- e.l lyrannidero, quam in liominem exercuerat, amiream, ignominiam crucis et morlis angustiam pro sit in aeiernum ; el hoc modo coinpetenli, quj honoslra impietate et pro sua pietaie, pro noslra ne- minem viceral, ab homine vincebatur, et qui in ccssilalc el pro sua humilitalesuslintiil. Noiineergo ligno superaveral, in ligno scilicet crucis, poDeo subjecla erit aninia mea !9? nonne ojniiia ossa lenter et prudenter stiperatus fuit a Deo et liomea dicenl : Domine, qtiis simiiis tibi 30,ut non ces- roine Christo Jesu; nt quasi frater ab homine set de caeiero ab ore el corde meo gratiaruro ac&lo aroarelur ei quasi Deus liinerelnr. Caelerum, nect vox latidis? Quomodo potuit sapienlin Dci roe- cessarium fuit ut ille idem, qui nos creavil, nos cuni misericordiits agere, ant nie ad ipsum diligen- recrearel; et qui nosfccit, redimendo reliceret,. dum diilciiis et eflicacius invilare ? Praelerea juslo- Q ac perdiios repararet, ne ununi Deura tanquara ; rum animae, quoe quantum ad praerogalivam origi- Creatorem obligaremur adorare, el aliura redemplonis, non miiltum a ccelestium spirituum dignitate rem vencrari leneremur, et ila duobus dominis fadcgcneranl, oiniies ad inferos descendebaut : dece- mulari. Et qtiod Filitis, non Paler, non Spirilus batque, ut Deus quandoque meinor suae iraaginis sanctus, incarnarelur, necesse fuit el conveniens, essct, alque, juxla suorum praeconi.iprophelaium de qiiiaFilioassimilaripiaestimpsiihomo.scilicelAdaii), -auimabiis electis, jacturam casus angelici repararel. aspirans el volens scire bonum et malttin,ul Deus 33. Sie in hac nostrae salutis dispensatione dileclio Chri- Yidebatur igilur Filius essc in causa sieul sanciilas sli nobis mcdulliius inlimala est qni, cum in lege Abel invidiae Cain , et sic mortis ipsius 34. Dix.it Moysi nobis dilectionem Dei et proxiroi dederit in igilur filius nosier , quasi Jonas, cum ait : Ego mandaiis, camdem in schola evangelicae disciplinae sum qui peccavi, projicile me inmare 3"; non sjifficil cxile sacrificium ct holocaustum, ad Innli frequenliiis et fbrtius verbis, et landem exhibilione operis inculcavil. Majorem enim charitalem nemo sceleris, quod patraverat homo, expiationem. Ecce habei, quam ut animam suam ponat quis pro amicis venio, ego ipse venio.qttia in capite libri scripium est suis ". Dedil ilaque materiam diligendi se, qui in de me, ut facerem volunlalem luam 3>; ecce adsum suis dilectionibus nos praevenit; nec aliud a nobis inimolandus. lieruni, si lanlum negotium, scilicet hominis reexigil, nisi ul ipsum diligarous ex corde. Sane inhuinaniis esl et crudelis, qui niisericordiam ejus non deraptio, angelo commilterelur, nonesset lutum; quia rccolit, qui Domiiium lam clemenlem ex affeclu inLucifero superbia angelnm reddidit infameroet sunon diligit, qui se pro eo, si opus est, mortis pe- spectura. Si bomini, nonforelsiinililersecurum.cum riculo desidernbiliter non exponit. Cbristus autem primuin hominem, scilicet Adam, inobedienlia culmoiiuus et sepultus lertia die resurgens a mortuis, pabilem merito condemnavit. Angelus insufliciens, sicul disciptilis vivcndo praedixerat, eisdem poslea homo deficiens : unus imbellis, alter imbecillis. hofrequenier apparuil, el cum ipsis loquens el come- Convenienler igilur procuralum esl, ul homo dens, ostensis vuincribus manuum , pedum ac la- minem, adjutus numinis adminiculo,*a diaboli fauciteris, a cordibus quoiunulani.qui adbuc baesilabaiil bus liberaret, ne tam arduum, tam nobile commercitim vacillaret, imo polius irrefragabilins finein iu fide, ostensione vuhicrum, vuliitts dubilationis 1075 94llebr.9. " Joan. 15. » Psal 61. 3»Psal. 34. a6Gcn. 3. " Exod. 35. S8Psal.62. !S*Roiii. S. !«Apoc.5. 3! Act. 1. 83Gen. 2. «4Gcn. 4. ss Jon. 1. 36Psal. 39. Hcbr. 10. 1073 DE CONFESSIONE. prosperum sorlirelur : el ordo angelicus, qui pcr A tibus vcnerabile surgil rn celsa culmrna fiindurociitum. Haecest catholicae religionis scala, per quam lapstim Luciferi el suorum complicuro fucrnt mutiiatus, ftiiciier reslaurarelnr Magna igitur, el omni homini datur ascendere ad acternaepalrianiclaritntis. laiide dignissima fuil mater el Virgo Maria beatis- SI ergo habes in dcsiderio de tenebris prodire in sima, quae taniuni Dei et boniinis roiiudo edidil lucem, et amplecli saluberrimam Chrisli legem, niedialorein, el nosirum parere meruil Salvalorem ; Chrislianae conversationis primitias baptismali laqnae iiiter omnes, quas mtindus habuii, mulierns, vacro necesse est consecrari, quaienus deposila in nec priinam, nec similem meruii, nec sequentem aquis regeneralionis peccali velustale, in novam hahere. Conccpit nempe sine pudore, peperil sine animae innoeenliam, el vilae infanliam renascarrs, ut illius gloriae ccelestis particCps efficiaiis, quaro dolore, et binc migravit sine corruplione, juxia verbum angcli, iroo Dei per angelum, ul plena, «tiris non audivit, nec oculus vidit, nec iit cor hominis non semiplena gratim esse probaretur 37; el Deus ascendit3"; tam copiosa, ut non possit annullari; Filius ejus, aniiquum quod pridem docuit mandaluiii, magna, ut non' possit comprehendi; mulla, ut non lideliier adimplerei, videlicel patrem el matrem .possit numcrari; pretiosa, ul non possit aesliranri; bonore praevenire; et ne caro Chrisli virginea, qnae diiiliirna, ut non possit lerrainari, qtiam repromisit de carne niatris virginis assumpta fuerat, a tota Deus diligentibus se 38*,el sua sequeiilibiis vestigia discrcparei. A pracdiclis igilur Chrislianae fideicapipedelentim. Yale, el vive, et vival inie Chrislus; 37Luc. 1. »8ICor. 2. 3S* Jac. 1. 1077 LIBER DE CONFESSIONE SACRAMENTALI. Rogasli me, nl libi aliquid de virtute confessio- apud Deum. Si enim sufficiens esl isla confessio, nis recisiore siylo in schedulis, sicut soleo, exaraergo sine causa dalae sunt_ claves Pelro. Frusira rem. Sic aquam postulnt fons a rivo, roagister a etiam diclura esl : Quodcunqiiesolveris super terram, discipulo scienliam, conteraplsiivus ab aciivo, ab eril soluium et in rfleiis46. Omnia sane in confesarchidiacono pracsul, spiritualis a carnali, sanclus sione lavanlur 47; el sicul cordecreditur ad juslitiam, a peccalore, sapiens ab ignaro. Desideriuin quidcin ila oris confessio fit ad saltttem 4S. Magna esl conhiijus operis in me parturil affectuosa devntio. Sed, fessionis virlus : quia, sicul bealus Ambrosius in sicut propheta commemoral, vires non habet partu- C libr.o De paradiso scribit : Confcssio Javal aniinam, riens". Facio.quidera quod possuin, el si cilra confessio aperil paradisnm : hoeccst secunda post liniites facullatis stispendalur affeclus, votis lamen naufraginmlabiila.baplismusquepoeiiiieiiliae.Dcvoia exuberans, et accumulala cbariiate volunlas menm confessio esl lanquam potio valida, scrutans corda supplcat imperfecium. Ular itaqtie \ice cotis, quae el renes, pciiingens usque ad divisionem anima) ac obtusa est, el laroen ferrum neuil. El, ul verho spiiilus, et exhauriens de roedullis aniniae.iioxialcs Sapicnlis minus sapiens utar, quod sine ftctione di- affeclus. Sicut aulero per ingraliludifiem peccata dici11', vestrae sine invidia communico sanctitali. redeunl, sic per confessionem opera morlua reviviIncipio ergo, nihil de spirilu meo propbeians, sed scunt. Unde Augustiiius in libro De pwnUentia 4" : ;ca quae praesens tractalus exposcil, sanctoruin Pa- Pium cst credere ut recepta Dei gratia, quae in co Iriini auctoriiate confirinans. Micas eiiiin collegi, destruil mala priora, eliaro rcniunercl bona, ul cum quae cccideninl de raensa doroiiiorcra meoruin 41; deslruxcril quod suum non invenit, arael el diKgal el cum Rtith Moabilide, in agro Booz spicas coadu- bonum, quod etiam in peccanle planiavil. Aposlolus navi4!, quae mauus evaserunt messorum; si forle ad llebraeos : Jacientes fttndamenium pmniteniim ab in earum excussione invenialur mensura ephi 43; de n operibiis morluis "". Opera morltia sunt, quae feciqua in valle ploralionis peregrinanles a Doniino iniis, dutn in peccaio erarous81.Haec, lesle Gregorio, conuienies sibi panem conficianl lacrymarum. sicul per peccatuni irriln fiunt, sic per pceiiiteniiam Locutus esl Dominus ad Moysen, dicens : Vir in redivivunt. Caetera ergo nostrae snlulis reroedia concujtis cule varius apparuerit color veniel ad sacerdo- fessio antecedai, ut prwoccupemusfaciem Domini i» S1* lem, et se osiendet i//i 44. Per quod intelligi datur, confes&ione sicut scriplum est: Prwcitiite Domino. in confessione"'. In hujus rei auspiciuin Judas, qui qiiod peccati confessiodesignaii perlepramfacienda est sacerdoli. Vcrbum enim Auguslini 4" est: Neroo iiilerprctaiur confitens, sive confessio, in transitu dical sibi: Occulte confiteor et ago pceniieniiam maris Rubri, quodam dignilalis privilegio, populum 4a "lVReg. 19. 40Sap. 7. 41Matlb. 15.484! Rulh. 2. 49Ibid.- 44Levil. 13. 4B Ilomil. 49. "Maltli. " Hebr. 6. " S.-Chrys. *7D. Bern. serro 2; De resttrreci. 16. lloro. 10. Cap. 14, dist. 5. »«* ad Theod. laps. disl. 3, cap. Talis. > 94. B!Psal. 146. ep 5, Psal. PETRI BLESENSIS OPUSCULA. 1080 1079 Israel anlccessii 33. Haec cst seciinda circumcisio, A lati. Nam et viia in volunlate ejus **. Salubre esl quae facla esl iri Galgala "4, quse iiuerpretalur san- ergo confiteri, quia, teste Ilieronymo ,6: Nemo sine ciificalio. Confessio eiiiin sanciificatio noslra cst"; confessiohe salvatur. Et noteiur quod confessio sine sicque Psaliuisln comroemorat: ln exitu Israel, ete. pceuiienlia alia est fulsa, ut in Esau et Saul; alia facta est Judma sanctificalio ejus"". Tanla esl effi- desperala, ut in Cain ei Juda. Salutifera in Petro cacia confilendi, quod si peccator reatu.n suum et Magdaleua. Qiiatuor niroirum solenlconfessionis confiiendo nperil, Deus illud operii, se accusantem gratinm impedirc, pudor, timor, spcs, desperalio. excusai, et peccalum suura agnoscenli ignoscit, Qni autero sub isjis qualuor lapidibus jacel, qualcslimonio Salomonis : Qui abscondit scelera sua, triduanus est in sepulcro. Nam a mortuo lanquam non dirigelur; qtti autent confessus fiierit miserkorab eo qui non est, peril confessio 67. Veniat ergo diam consequelur"6. Ex occiiltatione quidem ct op- Jesus misericors et clamet : Lazare, veni foras 6S. pressione peccali, nascitur quaednm lapi-Jea cordis Foras venil, qui per confessionem interiora cordis obslinalio, filque talibns in oralipnibus suis ccelum aperil. Si vero pudor prohibeat confiteri, recolat aeneumet terra ferrea, 111 quasi monles Gelboe, quomodo libri conscienliarum aperienlur coraro sint super quos nec ros nec pliivia cadii *", qtiorum ma- p omnibus in die judicii cttm revelaveril Dominus liiia rorein misericorditc, fonlem pietaiis, et gratiae abscondita tenebrarnm 69.Et sicul nunc nemo se iluenta siccavil. Iratus ilaque Domiiios dimiltil eos abscondil acalore ejus 70, ita lunc non erit, qtii se posl desidcria sua, uteant inadinveniionibiissiiis 68, abscondat a splendore illius. Non ergopudeal dicei-e sibique iram tbesaurizent in die tremendi judicii"". quod non puduil facere; sed utili erubescenlia conEst ilerum conscienlia raiseri quasi fovea ericii et fundattir, ul in splendoribus sanclorum de humiliialeaenae, ibique sibi occurrunl daemonia, ulttlae et tis suae merito glorietur. Contra limorem pcenitentiae, quae videlur importabilis, objicitur gehennae %pilosi, ditm aposlata spirilus secum ad habilandum in ea sepiem spiriius nequiores se assumit *•. In- memoria, timor ignis. inexslinguibilis, vermis non felix homo, qunre le abscondis a facie Domini in moriens, fetor mortificans, et dolor, cujus non est simililudinem pracvaricalionss Adae? Quare dissi- intermissio, sive linis. Non videalur ei gravior bremulas morliferum vulnns ? ulcus pravae conscien- vis curatio qtiam pcena. supplicii geliennalis. Hortiae, quod niiiic pallias, quandoque in multa lui renduin esl incidere in manus Dei viventis 7I. ldeoque confiisione publice revclabiinr, cum in conspeclu poena lemporalis transigat cura aeterna, et susiineat omnium sanciorum ante iribiinal Iremendi Judicis patienter flagella lorloris. Si autem sperat de longisiabis nudus; nihil eniin occullum, quod ibi non C ludinevitae, et de Dei miseratione praesumit, attenreveletur. Tunc lii qui sua scelera suppresserunl, dat quam brevis et incerla sit vila ejus, quieunque dicent moniibus, Cadile super nos, et collibus, Operite in Spiritum sanctum peccal, et quantiim iii eo esi, nosu. Manifesta eniin erunl occulta cordium, cl prae summi Judicis juslitiam omnia judicaiuis evacuat. confusione et horrendo divinac majestatis asp»clu Exislimasti inique quod ero tui similis; argttam te, vellenl, si liceret, fugere, demergi eliam in vora- et slatuam conlra faciem luam "". Qui lales fiuiil, ginis leuebrosae aby.ssnro. Fifius ergo ploraiiohis non proesumanl de Dei miseralione, quasi velit Deus aeternae, qui nunc Deuro despicil consuleiuero, roo- eorum ignorare versutias, et sub quadam pia dissinenlem el roisericorditer arguenlem, audiet indi- mulalione transire. Nam propter hoc irritavit imgiianiem, nlcisceiitero,judicaiiiem terribiliter, ct ir- pius Deum: dixil enim in cordesuo : Non reqttirei 73. remediabiliter condemnanlem. Saluberrirouni est Sed cerle'ra/uiref Dominus, et retribuel abttndanconfiieri Domino, quoniam bonus, quoniam in scecu- ler 74 his, quorum noti est memor amplius, el ipsi de luin miserkordia ejus 6a. Propierea beaitis Job dicil: manu suarepulsi sunt7S. Menliia esl nainqne iniquiNon parcam ori meo, dimiltam adversum me elo- las siH 76, sed damnabit Vcrilas aeternaliter quod quium meum. Loquar in amariiudine unimw mem: n mendacium lemporaliter occullavit. Sicut scriptum dicam Deo: Noli me condemnare 63. Suiebal quod est: Inimici Domini mentili suntei, el eril lempus • sicut Deus judex et ullor est ciilpas suas absconeorum in swcula'1''. Desperatio aulem miserum hodenliuin, sic advocalus esl confiienlium. Nec nielitis minem in omne dCsiderium perniciose praecipitat, ui contemnal treinenda jndicia Dei; peccator enim, cnusamnostraro juslificare possuinus, quam si ac6K111eneril in profundum malorum, conlcmnil 7". v cusando el puniendo nos parlcs judicis exsequaniur. Si nos, inquit Aposlolus, dijudicaremus, non Huic opponirous, Domine Deus, memoriatn abuntitique judicaremur 64. Summum ergo salutis consi- danliw suavitatis tum'"; quam exbibuisti David holium esl humiliari sub polcnti m-.inuDei, et se mi- roicidae,adulierae, proditori, Mariaepeccatrici, Pelro serabilero exhibere in oculis miscricordiae ejus, noneganli, Chananaeaeclamanli, latroni seditioso penStram peromnia voluntatem illiiis subjicere volun- denti, ipsis ciiam cnicifixoribus mis. Sperent ergo 63Hier. ln Ep. ad Gal. si Jos. 5. 6SPsal. 113. S6Prov. 28. " H Reg. 1. 33Psal. 80. «9Rom. 2. •"Lue. II. 61Ose. 10. M Psal. 105. 63 Job. 10. 64 I Cor. 11. 6S Psnl. 29. 66 In c. 10 Ecele., et ep. ad Pammacliet Ocean. «7 Eccli 17. S8 Joan. II. •»' 1 Cor. 4. 70 Psal. 18. 71 Hebr. 10. 7a Psal. 49. '8 Psal.'.9. 74 Psal. 30. *' Psal. 87. 7GPsal. 20. 77 Psal. 80. 7S Ptov. 18. 79 Psal. 144. 5 DE CONFESSIONE. 1081 1082 iii te qiti noverunt noinen luitm, quoniam tton dere- A sione enim bacet rtibore, in terra tua dujiiicia possidebis. Cur limebis in die niala? Nonne melius est linquis qumrentes le, Domine m. Nttlliis, quaeso, absorbealnr abiindanliore trislitia, quandiu Chrisltis audire vocem consilii, quam illius senlentiae judiciaad indulgentiam se exponil, et de cruce ad amica- lis exspectare loiiilrunm : lle, maledicti, in ignem miernum s" ? Sic autem confessio fiat, ut excurrat biles nbs amplexus ihvilal. Esl confessio perfectorum qui jam teniaiionum per singulas iniquitaies, ct singitlis vuliieribus de sacrificio cordis humiliati quasi tiiiguenium ex adipe pericula evascr.unl, apud quos non est nisi gratiarum aclio et vox laudis. Alia est pcenileiuiuin con- devolionis infuiidal. In sacrificio quidein sirigula fessio, quae cl Deuin iraturo placal, et placalum ad iutestina hosiiae abluunlur 9S. Aiigiisiinus de pcenibeneficia graliae uberioris invitat. Unde in Cantico lenlia ": De universis et singulis pcenilenliam age. Isaiae: Confiiebor libi, Domine, quoniam iralus es Deus septem daemonia siroul ejecil, simul sannvit surduin etmiitum; legionom eliam siroul ejecit ab mihi, conversus est furor ittus, el consolatui es mesi. Propter triplicero staluni, juslorum, pceniteiiiiiim, alio, docens quod, etiamsi peccata sinl mille, de reproborum, scripta erant in libro, qui Ezechieli 8a omuibus lameii oportet poeniiere. Lavabo, inquit datus est, carmen, lameiilationes, et vae. Carmen r>Propheta, per siiigulas nocles leclum meutn lacrymis laudaniiuni, lamentationes coiifiteritiiini, vae illoruni meism, id estper singulas iniqiiiiates conscientiam qui pceniientiam respuuiit, quos exspeclat damna- ineam. Lacrymae laverunl apostasiam Pelri. Etsi lionis aelernaesuppliciuin. 0 slulti et tardi ad obti- velis per Novi et Veleris Tesiainenii 99exeropla disKcndiini misericordinm Dei! Non praecipitnr vobis currere, fructuiii et efficnciam earum non poieril maria transfrelare. Regnum Dei intra vos est 83, qui- liuiiiana ralio aesiiroare. Deducant igiiur confilenbus prope est verbuin in ore, vcrbum in corde 84,id les qnasi torreniein lacryinas, lum angusiiac, lniii eslconlritio cordis eloris confessio; quibus offerlur doloris. lerra yivenlium, et pro nihilo habiierunt terram deNam, si loiiis eorttm sanguis et cerebruiii, unisiderabilern. Adconfiteiidutn le Doniiniis exspcctnl, versaeque ossium medullie liqnefaclae in aquas pce"el jam praeparaiionem cordis lui audivit auris sua. niteniiales currniil et elfluant, in diluvib lamen Dixi, inqnil Propbeta, confiiebor, el lu remisisti im- aqunrum multarnra ad Detira non approximabunl, pielalem peccali meie". Nec luam soluinmodo con- riisi oculi tui, o bone Jesu, eorum videant ef supfessioneii), sed confitendi desiderium Deus miserando pleant imperfecttim. Illtid aulem speni pcenitentis praecnrrit: prodigum filium redeuntein videl pater a exbilaret, qnod lacryroae peccairicis oculos, Chrilonge 86; aique feslinantior est indulgere roisero, -C.sle, tuos ad laeryroas compulerunt. Coufilenli igiquam miser iiidulgeiiiiam postulare. Hieronymtis tur sinl lacrymm panes die ac nocte 10°; comedal ad Rusiicum 87: David a Naiban propheta correptus panein doloris, et bibataquam atnariludinis, si fone respicial Deus, et in verbo magni prophctae, aqtiae respondjt: Peccavi; slaiinique audire meruit: Et Dominus peccalum absiulit a te8S. El idem : Unde Mara ligni apposiiione dulcescant. Oiniies auleim scelus coiiiinisermit in morte Nabuthae, Achab et circumslaniias peccatorum, is qui eonfileliir, apeJezabel **.Conversione Achab poena ejus diflerlur riat : causam, locum, lenipus, modum, et quidquid mensuram reatus exaggerat. Sic enini bealus Auin posteros, el Jezabel impoeniicns praesenli jndicio condemnaliir 90.Confessionern ergo ne differas; nam' guslinus inlibro De pmnilentia scribit ', dicens : nescis qttid ventura parial dies 91. Nescis, si hac ipsa Pceuiiens suoruin criminum exprimal qualitatem, die tnors repentina le rapial, el non sit qui eripinl. in loco, in lempore, in perseverantia, in varieiate personae, ul atlendalur excellentia officii sui, IttrpiErequens est illud judiciuro ccelestis irae.utqui non vultpoenilerc quando potesl, non possit, quando ludo operis, si in sacro loco, si in die fesiiviiati vel voluerit pcenitere. De hisqni pcenitenliam differunt, oratioui consecrala, aut jejunio, quanta leniaiione douec suis desideriis satienlur, scriplum est:. Vw imptilsus sii'. Sunt eniin qui ullro se peccaio offeprwgnanlibtts el nxitrieniibtis in illa die 9!. Dic ergo runi, nec exspecians teniaiioneni, sed prseveniunt volupialero, etoinnia faciuni pro recuperanda vila uiiqiiilates luas, ut jiistificeris. Sicul enim leslatur beatus Ambrosius 93: Confessio jtistifical, oronesque animae, quae facerenl pro vitanda corporis morie. sordes.quas negligenter vita congessil, evacuat. Ei Et,ut graiiaevidenliscponamushujus reiexemplum: quoque non timeas confiteri, quem Deus libi vice qui fornfcalur, non solum suam, sed illius animam sua consiliariuro delegavit, leslimonio Job 94: Qui perimil, quaro in consensuro et participiuin su;e limel pruinam,veniet super eum nix. Erubesce tem- iniquilalis allexii. Porroariimae tertiae bomicidaesi, poralilcr, ne aeiernaliter erubescas. Si modo con- si rogaiu ejus aliquis medialor illius lurpiiudinis lunderis. coufusio hsec gloriam adducet. Pro confu- intercessit. In tua luxuiiavili et brcviseiernuin raui81 lsa. 12. S! Cap. 4. 83 Luc. 17. 84 Deut. 30. 8S Psal. 51. S6 Luc. 15. «7Episl. 46", •"Psnl.9. c. 3. 88 IIReg. 12. S9II Reg. 4. 90 111Reg. 21. 91 Prov. 27. 9! M;itlh. 24. 93 L. vi, in hucnmx ei 1.n De pwnit., c. 6. 94 Cnp. (i. 9S Matlh! 25. 96 Lev. 1. 97 De V. et F. pflbniteniia, c. 9, Disi. Viiij pcenit. c. Sunt plures. 98 Psnl. C. "Marc. 7,16; Luc. 8, elc. 10°Exod. 15. »L. de V. et F. pceiiiteinb;, c. 14. * C. cousid. D. 5. Depwnit. PETRI BLESENSIS OPUSCULA. 1084 igneconciipiscen- A Tosiis in coelis Deus, eliam conscius in excelsis, tisprocu-rasli siipplicitim,eleis 111 lisi luae igneni perditionis inexstinguibilein succen- quod zelo elsitio salutem anitnae tuae, el lota ba:c disli. Cum Dominns sub specie Babylonis dicat de exhortatio mea procedil ex medtillis animaeel adipe aniroa peecalrice : Qtianlum exaltavit se in deliciis charitatis. Sic ergo confessio fiat, ut ctiam in tui suis, lanlum dale ei tormenla el luctum 3. Tu qui pro accusationem peccati veniant quaecnnque videntur luo proprio ei speciali peccalo, lam gravia passurus illius accessio vel sequcla. Vix equidem inveiiilur es ; qiiain graviora pro mullorum peccalis exspe- peccaium, quod aliud annexum non babeat. Collictas, qtiorum innocentiam arguroeiuosa Jibidinis galaenaroque sibi sunl squaroae Behenioih •; una asluliasubveiiisli. Aliqui eoruin forle jam decesse- uni conjungilur, et spiraculttm vilae non inceditper runt, el in inferno posili sunt, ubi mors depascil cas. Vidcs quod in hoinicidiis, perjuriis, proditionieos, ubi in fornace gebennalis incendii sulphurea busctdeiraciionibus, comessaiioiiibus, ebrieiaiibus, infelices, more ferventium et liquescentium nieial- in verbis lurpibus, pravisque consiliis, el in cunlorum flainnia iuexsiinguibili crucianlur. Tu vero clis ferc criroinibus, nobiscum participio conseniplius adhuc flanima concupisceiiliae carnalis ebul- sus innoceiuiainalienam Irahimus in renium. Ttiani lieiis,'conieniiiis lerribilia Dei judicia.neclornienla igitur conscientiam solerti revolvescruiinio, explqra illoruro, nec imniiiiciiiero libi dicin luae damnaiio- omnes angulos ejus, nihilque in ea rcraaneai indinis altendis. Siraplicem niiilierculaiii, aut pucrtim, scussum. Fode parietem, et abominaiiones conqdod absit! borrenda enim et odibilis Deo abomi- scientiae monslriiosas revelabit libi fainiliare scrulinatio esi, blanda et seducioria pollicitatione cor- niiiiii. Venialia non negligas. Qui eniin minima conrumpens in tui desiderii voluplate animam, pro qua lemnit, paulaiim defluit, el ad majora prolaliitur 16. Chrisius roorluus esl, occidisti. Illud ad cuinulura Quid aiuem adeo veniale cst, quod non possil imtuae perdilionis accedil, quod cuin faclus sis prin- porlare timoreni, cuin de verbis cl cogitalionibus ceps Sodonioruin et Gomorrae, immiindiiiae luae di- oiiosis opoiieat reddere ratiOnei» 11? Vide ergo ne obruaris arena, ne levia tesubinerganl. Namelgtitscipuli post te sedebuiu in cathedra pesiilentiae, serpetque peslis canccrosa in inulios, ul veniat super tulae aqu;e, durii in senlinam navis paulatim ci octe omnis sanguis eoruin, quos corrupisii sanguine, culte inlluunl, navem quae procellosos impelus maopere vel excmplo. Sane ideo irremissibilis fuil ris anle.i forliler snsliuueral, ex improviso snbmerculpa diaboli, et inventa esl iniquiiasejtis ad odiuni, gunt. Cave igiiur n'e de radice colubri regultis, et quia in raalitia, qtiain nullo suggerenle commisit, de usu venialium lethifera consuetudo nascaliir.. liiil subversio el ruina multoruin. Quis asstiroare C Teste siquidem Auguslino 1!,ex quodam coiUemptu suuicii, quani exsecrabililer daronabilis sit apud peccniuni cominitiunl in Spirituin sancluro, quineDctim et homines Ilerodiana crtidclilns, quae pue- gligenter venialibus assuescunt. Propterea beatus ros occidil 4; atqtie malitia Phnraonis, qui sub- Job omnia opera sua verebaiur *». Quisenim conmersit parvulos Hebracorums? Et illi quidem non fessionis, aut pcenitentiae beneficio seipsuro justifianiinarum, sed corporiiinhoroicidaefuerunt. Qtianlo care praesninat? Ipse Aposloltis de se dicit: iVi&ii* igitur deleslabilius cst, eorum non dicam bomici- milii consciussum, sed non in hocjuslificatus stim14. diiini, sed parricidiuin, qui lol innocenlum aniroas Non juslificabilur in conspeclu tuo omnis vivens iS. occiderimf? Procul dubio, quanlo excellentior est Ergo non propler merilum meum, sed propter noanima corpore, lanlo infeliciores Pbaraone sunt men titum propiliaberis peccato meo : mullum est prodUores, el damnabiliores Ilerode, Putas quod enim 16.Si enim non sunt condignw passiones liujus dissiroulando Iranseal, et non requirai Deus de smculiad fuluram gloriam obtinendam 17, quid erit wanu lua, quod in concupiscenliis et in imroundi- de imperfeclis, atit falsis potius poenileiiliis,qunndo tiis luis nobilissima ejiis periil crealura? Nonne boc lerribilis et horrendus Judex ipsas juslilias judicaesl peccalum, quod lex Moysidamnal ad nioiiem 6, p. bit? Pcccaluin itaqueluum coram te sit semper 1R. lex imperialisgladiou]!oreperseqiiitur7?Deuseliam, Cumque omnia bene feceris, dicas, quia es inulilis -qui solet peccalores misericordiler ad pceiiilenliam servus 19; atqiiejuxtasenlenliam Salomonis, de incxspectare, quasi su:e bomialis oblitus, in ultionem dulto.et propitiato libi peccalo nunquara sis sine tanti criroinis de ccelo pluil ignem sulphureum ?, ut melu so. Reatus homo qui semper est paviius ". felor oslenderet, atque eiiam Frequenler cnim memoriae peccata seofferunl, quae feiorem peccali poeftae ciiin supplicio lemporali cruciaius aeternae,damna- scopa pceiiiientiae videbalur pcenilens absiersisse. lionis inciperet. Turpe repulas, de tain lurpi. ma- Putanl aliqui sibi sufficere quod aliquandiu a sua teria loqui: sediiirpior est infernus. Si fcedtis est turpiludine deslilerunt, alque de primitiis arrepiae sermo, icedius eU pulrescere in peccato. Nunquid conlineniiae praesumenies, veteres excessus non reaudebis facere, et ego illud dicere non audebo? colunt, et quasi spatio temporis evanuerint culpae, 1083 7 Ilem lex Julia. Deadult. de publ.indic. * Gen. 19. *Apoc. 18. 4Mallh.2. s Exod. 1. «Levil.20. • Job 41. 10 Eccli. 19. " Malih. 12. la De ver. cifals. pwnil., c. 8. 13Job6. 141Cor. 4. "Fsal. 142. 16Psal. 24. 17Rom. 8. "Psal. 50. 19Luc. 17. " Eccli. 5. "Prov.28. DE CONFESSIONE. 1086 1085 vel earum oblilus sil, ant dormint Deus, puiant de A Aposlolus pondus tribiilationis praeseniis leve veptioninibus debitis brevi pcenitenlia?compendio tianslal, respiciens in remuneraiionem atque ina.iern.un et inaestimabilem pramiii quanlilaicm 3! : liibulatio egisse. • Recple quid Jub ad Dominum dicat : Signasti eniro praesens qunsi giillalim influil;'relribuiio vero quasi insacculo peccala mea". El Dominus in Deu- quasi torrens voluptalis alfluit, nunqiiamque perteronomio ; Nonne hwc condila sunt apud me, el si- cIDuit. Si ergo gravis libi videaiur pcenitentia, co» giiala in thesanris meis !3? Non sine dolore cordis gita quod incomparabiliter gravior esl gehcnna. acerbissiroo et anxia cordis aflliclioiie sananlur quae Exercearis in laciyinis, vigiliis.jcjnniis, discipliiiis; Jongo usu inolila el inliinis animarum mednil.is nec libi videntnr absunluiii, si propler nbslincntiam infixa sunt; nec horaria el levi conlriliohe redimi aliquando capul doleat, qitod saipius ab ebrietnte possunl quibtis mors aeterna debetur. doliiil; si rugiat venler, qiiera Ireqiiens ingliivies Quis scil utrum sil dignus amore an odio !4 ? Con- suffocavit. Pcccali ergo sanies non solum absterscienlia horoinis est quasi later lutetis, qui, dum genda, sed ahradeuda est asperitate doloris. Tunc plus abluilur, plus sordescit. Unde Domiiius in Je- equidem cum beato Job tesla saniein radis 33, si diremia : Si laveris lc nilro,et mitlti, licaveris libi Iter- slricliore pcenileiilia sordidas deleclaiiones absierbamborilh, potlula eris in sanguine lito". El bcaltis " gis. Quod eniro non purgavcris in praesenti, in igne Job : Si lavero me aquts nivis, lamen sordibus intin- purgalorii purgaturus est Deus, sicut ipse per Joel ges me, el aboininabunlur inde veslimenta mea! 6. dicit : Purgabo, inqnil, sanguinem, quem non purQuod si pceniientiae scveritatein aeqtia lance Jibra- gavcrttnt 34.Jsaias quoque : at purgabit filios Levi veris ciim tuorum excessuum qnaniiiaie, ad saiis- in spiritu jadicii el spirilu ardoris3". Clnistus aulem faciendiim lamen Deo, lola tua non sufficit longi- purgationem peccaiorum faciens 36, non in judicio , tudo. Regiium Dei acquiri polesl, aeslimari aiilem sed in dcsiderio; non in ardore, sed in aroore, iria non poiesl; per dolores aequirilnr, per violeiiliam nobis pttrgaloria misericorditer assignavil: cortlis rapiiiir", per inirusionern sanctorum baeredilas ob- contrilionem, oris confessionem, carnis afllicliotinetur. Si ergo quae tibi injuncla snnt, videanttir ueiii : baec sunt cymbala bene sonaniia, haec sunt gravia, gravipribus digiium le repula. Oronis qui- tres civitales refugii. dero diseiplina in principio sui amarissima esl, sed Ad coiuriiiouem perlinet timor Dei.et dcsidcrium postea, lesiimonio Aposioli, pncatissimum fructum regni, pcenilentiae huroilitas, longanirailas paiienjusiitiae faciets 8. Simulatoria iiaque est, et falsa lieiil'ae, el abjectio sui. Corco/ilrifMmel humiliatum prorsiis confessio, si ex cordis amariludine non pro- n Deus non despiciet 37.Sic ergo cor dolor pueniteniiic cedil. Nam Tbamar, quae amariludo interprelatur, conterat, ut in spiritu veliementiconierat naves.TharJudae, id est confitenti, seu confessioni, conjugio sis38.Tharsis interpretatur exptoratio gaudii. Mentes copulatur : ct jtixla edicturo legis nenio nisi cum aulem noslrae, naves sunt, quibus in hac saeculi volaciucariim agresiiuin amaritudine paschalis agni ragine navigamus, explorans vias, quibtis ad ccecarnibus coiumunicare praesuroil!9. Recogita. igitur Jesle gaudiuro provehanmr. Et nos quidem Jllii annos luos in ainaritudine animse luae, habeas prae Petri sumus, et ambulare super aquas praecipioculis cordis tui passionem Christi, luorum memo- mur 39, super hoc scilicet mare magnum et spalioriam peccaiorum, el exspeetalionem dislricti jndi- sum ; semperauiem roergimur, nisi spirilus adjuvet cii. Cogila uliimae. diei necessitalem , brevilatcm inurniilaiem nostram , ut possiinus. diccre cum vitae, finem dubiuro, et lerribilem arcum Domini, Proplieta : iVisJ 9111'« Dominus eral in nobis, for-. qiiem adversus peccatores letendit et in eo.paravil sitan aqua absorbttisset nos 40. Proposiluni ilaque vasa mortis 30, dans tibi significationem, ut fugins pccniteniiaeperseveranlia comitetur. Qujd enini wii: a facie arcus 31. Proptcrea de pceniienliae diuiurninia praedicta protlerunt.pusnilenti, si ad . vomitum lale-vel ausierilaic non murmures ; nam curo pro revertatur ? Verbnm Snpientis est: Vnus wdificans, sola crimimim luoriiin redemptione te loliiin de D el uniis desiruens, qttia esl nisi lubor 41? Ita et qui beas, e diverso, si ad angustias crucis Chrisli re- baplizalur a morluo, etilerum langil mortuum, quicl spexeris, totum corpus tuuro, totaro animam tuam profuiiei lavatio 4! ? Verbum Augustini est 43 : lnaei debes. Aniroam eniin suam posuit ad mortem nis est poenileniia, quam sequens ctilpa coinquinal. pro te; si ab iniiio mundi usque in hunc diem so- Vulnus ileraturo 44, sanatur tardius, si lugens et brie, piejusieque vixisses, non posses gratiae illitis peccans veninm non meretur, nihilprosunt lnmenla, ad merilum respondere. Quidquid potesl humana si replicaiilur peccala : nec valet de malis veninm 4» condilio, si ad passionem Domini coinpareiur, erit poscere, et mala denuo ilerare. Gregorius : Qui quasiaqua; guttula.ad raagniludinem maris, scinadroissa plangunt, nec lamen deserunl, se inaniter lilla ignis ad solem, el quasi nihil ad iiniversitatem. mundant, et nequiler inquinanl; idcirco lacrymis "Job. 14. "Deul. 52. >4Eccl. 9. !SJer. 2 °6 Job. 9. '7 Matlh. 11. !8 Hebr. 12. " Exod. 12. a°Psal. 7. 31Psal. 59. 3! II Cor. 4. 33Job. 2. 3VIveI.3. 35Isa. 4. 36 Hebr. 1. 37Psal. 50. 3SPsal. 47. 39Maith. 14. 40Psnl. 125. 41Eccli. 54. 4»lbid. V3 C. Inanis, D. 5. De poznil. "* Ibid. iti " Dialog. 4BPart. 111, Paslor. admon. 31. 1087 PETRI BLESENSIS OPUSCULA. 1088 se lavant, ot mundisad sbrdes redeant. Item Grego- A gaudent sustinere pro Christo, proficiunt in illud ^ rius : Lavamini, mtindi estolc; post lavacrum enim compunclionis excellentius genus, quod inJirmos mundiis esse negligii, quisquis post lacrymas, vilne sanal, debiles roborat, consolationem ci quietem irinocenliam hou custodil. Nenio ilaquc de nio- indulgel. Qriam expCriebafur Propheta, cum dicementanea contriiione, vel afflueniia lacrymarum rel: Memor fui Dei, et deleclatus sumS4. Et: Quam praesuinat. Sunl enim plerique irreligiosi, aut po- mdgna multitudo ditlcedinis lum, Domine, quam abtius iniqiiilalum abysso absOrpli, laetanles cum scondisli limentibus ,te "". Nemo igitur secundum male fecerinl ei exsultaiiles in rbbus pessimis.quos primum visitationis genus sanclilatem in se menvideinus Uniore pcciiae,- ul peccatorum recordatione a lialiir, cum illain reprobis sciamus freqtienler accpmpungi usque ad lacrymas, mira etiam devotione cidere. Sed nec de secundo genere visitationis praeIiquescere in amorem Jesu, et ipsum tolis medullis sttmal; illa cnim non sanclifical, sed ad sanctifianimae, bracbiis devolae affectionis amplecti. Vide- candum praeparat; et evenit quandoque leiilalis, mus eliam alios in cxercitio poenitentiae, et inter ne corruanl: plerumque tcniandis, ul levius ferant. mnlliplicia virlutum pncsidia conslituios,ita cx lolo Si quis aulem secundo visitalionis generi assuescat, arescere, ul nec unam ab oculis suis possinl lacry- , facile proficiet ad lertium genus, quod jam non mam exlorquere, Sdeiidum ilaqtte quod gralia Ia- solum excitat aut conforlal, sed uberiore gralia crymaruiri, quaedain Dei visilalio est, quae quando- victorem remunerat. Si ergo senseris in le graliahi que daiur, ad excitatioiiem lorporis, quaudoque ad compunclioriis et alfluenliam lacrymarurri , non consolaiionem laboris, quandoque ad gratiam re- lamen ideo le staiiro arbitreris Doroino reconciiribulionis. Prima euim qtiasi siimulus dcsidcm liatum. Nec opinetur servus se esse filium, licet pungens, seeuhda qiiasi baculus debilem sustiiiens, qtiandoque pascatur parie filiorum. Nam de lalibus lertia quasi lec.tulus quieluni suscipiens. Sicut cnim scriplum esl: Inimici Domini menliti stinl ei, et erit Deus iiiiiic verbo, nunc exemplo, ntinc cliam flagello lempus eorum in smcula. El cibavil eos ex adipe frulorpide atit lepide vivenles ad salutem provocat : menti, et de petra melie satitravii eos "". sic eosdeni perinspiralioneiri occultam compunciione Nota in his verbis, el alios esse Dorriini inimicos, aut terrore ad staluni vilae raelioris invitat, ut sic et tainen ex adipe frumenti, el melle spiriluaH a liaec divinae gratiae oblatio reprobis ad judicium ; Domino satiatos. Quia lales patientia Dei ad poehis autem, qui elecii sunt, ad profeeium. Nec solum niteniiam snstinet et exspeclai, credunl se indullacryroae, sed etianl virtules, ut sapientia, eloquen- gcntiam oblinuisse diviriam, et lOlum suaniin la1 lia,et mtilia hiijusriiodi, quae de thesauro coelestis ^* erymarum meritis ascribentes, dicunt cum uxore raisericordiae producuntur, inultis per abusionem, Manue : Si Dominus voluissel tios cccidere, non uliaut elatibnehi coriveiiuntur in malum. Dona siqui- que de manu nostra sacrificium suscepisset »7. dem Dei, lain bonis, qtiam malis sunt quandoque De lalibus etinin credo scripsisse Apostolum: cominunia; Nam el Saul inter proplielas 46,et inier Dedil, inquit, i//is Dominus spiritum compunciionis: apOstolos numeralus est Judas 47, propter quod ct oculos, ul non videanl, elaures,ul iion audianl"*. Salvator in Evangelio dicil : Jl/«/fi niilii dicent in Konne isla compunctio eorum excaicat oculos, et ilia die : Nonne in nomine luo, Domine, dwmonia aures cordis obturat, qui credenies se aliquid esse, ejicimus? et in noinine tuo signa multa fecimtts ? el ciiin nibil sinl, abominabilcs crimiiiuin maculas lunc confitebor illis, quia non novi vos : discedite a sine fruciibtts pceniienliae paucis lacrymis aeslimaut me operarii iniquildlis™. abluisse? Vera siquidem pcenilenlia non in lacry'. Pceriitentia Cain 49, flelus Esaii »0., seu confessio mis momeiUaneis, aul horaria compunctione conJudae plangenlis se tradidisse sanguiiiero jusiuin sl, sislil. Nulia etiam affeClio pia meriloria est ad eis ccsserunt in judicium et lormeuiuro. Saepe filii saluteni, nisi ex Christi dileclione procedai. Saepe Israel in ererao correpti a Moysi", fleverunl coram *.. in tragcediis el aliis carminibus poeiarum, in joDomiiio, quibus illa pcenitentia iiiliil profuit, ad Ciilalbrum cantilenis describitur aliquis, vir pruprislinas concupisceiUias deiitio rCsolutis. Sed et in dens, dccorus, foiiis, amabilis el per omnia gratio» terram proriiissionis irigressi ciim loqueretur eis sus. Recitarilur eiiain pressurae vel injuriae eidem angelus in loco, qui propter hbc postea vocatus est crudeliter irrogatae, sicut de Arturo et Gangano et locus fleniium, levaveruiu vocem, et fleverunt, et Trislanno, fabulosa quaedain referunt histriones, tamen paulo post facere hialuni cbrain Domino adquorum audilu coiicutiunlur ad compassionem audiderunt *».' In electis aulem cbinpunctio est ad dientium corda, et usque ad lacfymas compunconsolationem, quibus omnia cooperautur in bo- gunlur. Qui ergo de fabulae recilatiohe ad miserinum *»*.Haeceiiim in melitis promoveiUur, dum ex cordiam commoveris, si de Domino aliquid pium legi audias, quod extorqueat libi lacrymas, nunipsa dulcedirie, qtia fruunlur, ad exercilia spirilualia fortius se accingunt. Qui dum dura el aspera quid propter hoc de Dei dilectione poles dictaie >• III Reg. 10. 47Matlh. 10. 4S Ibitl7. 4a Gen. 4. s0 Gen.27. 2. *»'Rom. 8. s»Psal. 76. u Psal. 30. S6 Psal. 80. s"Jud;13. 51Maltli. 27. 8SRoin. 11. " Num. II. «» Jud. ' - 1090 DE CONFESSIONE. 1089 i senteiiliam ? _Qui compateris Deo, conipateris el A siquidem DaliJa nostra est; doineslicus lioslis noArluro. ldeoque ulrasque laciymas pariler perdis, sier; hunc _o'ccidere nobis non licet, imo.circumsi non diligis Deum, si de fonlihus Salvaloris, spe ferre et alere nos oportel. Sic autem affligatur, ut scilicel fide et cbarilale, devotionis et pneinientiae serviat; sic lendalur cborda, ne rumpathr. Sic' lacryroas non effundis. Sane mirabili Dcns ariificio eliam pascatur jumeulum, ut labori sufliciat. Nam misericordiaesalulem nostram operatur ineflnbili- et in sacrificio avium, non abscindunlur ascellae tcr, Ipse sapienlia illurainans, ipsejusiilia terreus, tiirluris, sed frangunlur °4. Certa vero moderatibnc ipse charitasblande iiivilans, velul si aliqiicm meSle, dispenses ea qnac c.irca miserias carnis exigentia dulccdinis inexpertum, velles ad appetitum mellis natnralis exposcit, el ad ciislodiaro cordis tota allicere,- et ideo ejus ori mellis gutlolam instillnres. slttdii vigilnnlia Iransferalur. Verbum Snlomonis Iia Salvalor carnalibus immersos illccebris, q>'os est: Omni custodia serva cor luvth, quia ex ipso liec praedicaiio, nec dislricli Judicis tiinor convertit viia procedit 6S. Non eniin salis est ad salulem, ab iniqiiitalibtis suis, qiiodam rore misericordiap, exiraordinarios reprimere niottts carnis, quos a quodiW guslu suae dulcedinis ad salulcm vocai, nostrae originis corruptione conlraximtis, nisi prodjonec ei jiigum suavissiiium suae serviinlis iropo- fecius animae suroma diligentia procuremus. Quid nat. Licet euiiii, posl illius suaviiatis cxperiemiam, enim prodesi, si exlra aut circa vineam stirpes homo iile ad vanitales saccnli reverlainr, cobpe- spinarum velernosas explnntes, nec spinas, aut rante tanien gratia Dc-i, ille in se reversus in-se- tribulos irilerius eradices? Noii decel etiam de ipso confuuditur , seinelipsum odio babel, quia parlu ancillae esse solliciluin, cl in domina non oblala sibi Dei gratia tolies est abusus. Hinc de dolere sieriliiaiis opprobriuin. Non expedit ut aniiore cogilat vila, niolns refrenal illicilos, cl terrain corporis pcenilemialiter excolas", si da aflectiil sibi legew laniae necessilaiis imponere, ut aniina plantaria superbiae,cupidilalis el iuvidiacnon ctini liabeat vclle iu peccando, non hnbeal lainen evellas. Nee etiam raulltim interest, si, domila carne, posse; in lalibus eorum sanciitas fruelus est lacrymaruin. Ad boc siqoidem datae sunt, et hoc pe.r peccatumobiineal mentis arcera, ntqui foris victus illas operalttr Ahissimus. Si ergo per eas implelum apparei, parlem sui perdiderit roeliorem. Scriplum cst proplcr qiiod datae sunt ut quid necessariae de cst : Foris pugnw, inlus limores 66. Res plena discricactero sobrie et pie ci jusle viventibus eruni ? minis est, si sic exlra civrialenrcommUiiimus bclVides profccio quam graium Deo sil sacrilkium liim, ut liihiloroinus in civilate paliamur excidiuin. lacrymarum, et pro oronibus deliclis suflieieiis Q Nonsnnt forsitan pedes lui veloces ad effundendum ] holocaustuin. Sed quibus? Confilenlibus, pcenilen- sanguiiiem, sed currunt affeclus tui ad acqtiiescens tibus, non reverlentibus ad vomitum,68*ed in spiriiu dum caini ct sanguini, quae non possident regnum huroilitaiis, el in animo conlnio fiigientibus ad pia Dei. Teslatur auiero Pitts papa 67 religionis opera viscera Jesti, el coiiliiiuaiilibus dignos pcenitentiae bomini nbn prodesse, nisi mens in Dei timore a frucltts. Sic in vigiliis, •jejiinris, disciplinis, nior- prava cogilalione jcjuncl. ln priinis itaque Deum lificatio carnis assuropla in omnibus membris cuni time, et mandaia observa 68,ul, sicut Apaslolusdicitlacrymarum profusione se offerai, ut holocaustuin cuin tiroore ct treiiiore tuae salutis negotinin nperecoidis devolissiniorum affectuum suavilate pingue- ris 69.Initium siqiiidem sapicntiw timor Domini70. scens coram summo sacerdote de ara spirilus , Verbiiroque lsaiaeest: A timore luo, Domine, coninterioris odorcm suavitatis effundat. Expedit eis cepimus, el spiritum salulis peperimus 7l. Expedit qui.conveiiunlur ad cor ul besliales scnsuum mo- sane bis qni converluntur ad cor, ul in liniorcjntus districtibre censura eobibeaiu; quatenus tola dicioruin Dei lurbam irruenlium cogilalionii.m di- < scusualitas ad arbilrium spiritus in Chrisli obse- slricte cohibennt, ne transcanl in affectum cordis. quiuin capliveltir. Nonenim vir propler mulierem, Sitautem homo cxlerior, lanquaro iriorluusa corde, 0 sed mutier propier virum facta esl*9, caro scilicel D ul in sanetariim mediialiontnn serenilatem libere ut spiritui ancillelur. Qum utilitas si beneoffersel liceat interiori horaini respirare. Sunl.equidem vagae mate dividit 60, dicens ei analheraa , qui dicit: cogitationes, in quibus non grande periculum esi, Peccasli, quiesce, vade et noli amplius peccare, ne dummodo babeas Dominum in conspecln tuo, et sit deterius tibi conlingall •' In initiis igiltir, abslineuanima lua in manibiis luis semper71*.SuiU cogilnet lioe nodis alliganda est caro, ul ila sine difficultate tiones de cibo, de induraento, de potu el consimiliipsam cura vitiis et concupiscenliis crucifigas. bus.rqnas exigentia corporalis e.vposcil, et baecnoCluistus equidem prius Jigatus est, postea crucifi- slrae carni familiarius adhaerent: nobiscmn enim xus. Et vcs liocsentite in vobis quod el in Ckristo ' coaluerunt a prima origine, ut quasi noslra primoJesu6», ut cura Josue *3quinque reges, id est quin- genita censeantur. Si ergo hae cogilaiioiies, aul aiii que sensus, patib.ulo pcenitentiae affigalis. Caro primi motus, quos lex peccati scribit in carne, «8* Prov. 26; II Petr. 2 »91 Cor. 11. 60Gen. 4jwa;f. LXX. " Joan. 5 et 8. 6!Plnlipp. 2. "G.«p. 10. •*Levit.l. 6»Prov.4. 66HCor. 7. 66*Psal. 118. 67Epist. 12,c. Nihil prodesl. dist. 3 De pamij,, " Eccle. 12. 6»Philipp. 2. 70 Psal. 110. 71 Isai. 26. 7«*Psal. 118. 35 PiTnoL. CCVII. ' PETIU BLESENSiS OPUSCULA. . 10J2 l cceperiiit ascendere, eteqnlaminare conseienliaeluae A miliias, quac non de.lecnit Filiuin Dei. Desceudit leciuin, dicas cura B. J.tcob: Ruben primogenilus Naaroan de curru superbiae in Jordanera 77, qui iumeus,non crescas, qttia ascendisii cubile palris tui"; terpretattir descensus, sive hiiroililas, et a lep.a ct sic in spirilu foiiitudinis allidanlur ad petram, mundatiir. Descende el lu, atque humiliare, si vis parvuli B.ibylonis"*.Terlium cogitatiouisgenus dam- a peccato mundari. Prbplerea Psalroista dicit: Meiiabiie est, quod de Iuxuriae, aui superbiae, aul in- mor ero tuide lerra Jordanis, el Hermoniim a.monle vidiae,velalteriiisdeieslandaeiniquitalis sterquilinio modico 78. Mons quidero niodicus esl superbia biijiis lalenie'robrepil;cujus felorera, quam ciio exhalare vilae,tam brevis, lam miserae, lam inceiiae. El uhde pcrseiiseris.averle aniraum, cogita terribilem in suis superbiet lerra elcinis, vermis fetens, repians in judiciis Dcuin, curread lacrymas et geroilus, ill.iro- palude raiiunculus, cadaver putridum, luttini verque cogilaiiouem de longe auctoritale imperiosa. inibtts scatens, el vile morlicinium? Leva roanus luas in superbias nostras Deus Cl confringc cornjfa 1 cohibeas. Mors in illa esi, ideo ipsam nulla occasione libi approxiraare perraitlas. Quod si lui domi- peccatorum 79. lluroilietur in pulvere aniina nosirif,'" nata non fuerit, lunc imroaculalus eris 73, eriique ut cum lamentalore propheta ponarous in puhere sub le ttppeliius tuus et lu dominaberis illi 74. Si vero os nostrum, si forte sit spes", si forte coiivenalur "' aliqtia cogilaiio virul.enta,velin modico tuos serisus et ignoscat Deus, alqne sccuiidum muliiiudinem iraesuaenon quaerat80*;Horrendum infecit, et vulneralus cs a serpente, curre ad serquippe esl incidcre 81 penleni aeneum; Christum invoca, cui omnis cogi- in manus Dei viventis . Ignis enim succetmts est tatio confiieiur. In corde contrito el hiiiiiili poteris. in furore ejus el ardebit usquead inferni novissima cogitationem luam mirabili artificiohumililalis au- 8a. Domine, ne in furore luo arguasme 83, sed suferre ab oculis ejus, ul eam non videal, qui omnia stine, ut me ipstitn arguam confitendo. Et quae \\\ "videi. Attferte, iti(iii\l,malumcogilationum vestrarum gloria, Deus, si creaturam tux conformem imagiui ab oculis meis ". 0 quam mirabiles ct tcrribiles ct char.tclere luae fidei' consignaiani perpeiua exocnli, quos neque cogiialio parva praetcrvolal! Deus coiiimunicaiioiie.praccidasa communione sanclonim, cniro, sicul vidcl aclus, iia bomiuum cpiiteinplalur ul eam aeternscmoriis abyssus absorbeat, el super affectus ; ricc opus cst ul quis ei teslimonium per- cam urgeal os suum puteus ihfemalis ? Qumutitiias bibcai de boroiiic. Ipse lamcn nullum post humilein i/j. stsnguinemeo, Deus, si dcscendero iu corruptiocoiifessioneni, videl peccalum , quoniam cltaritas nem 84? Ouis ex vobis poteril slare cum igne dcvooperit multiludinem peccalorum 76. Super, omnia rante ? aut quis stabit cum ardoribus sempiiernis*" ? sludeas ante misericordes oculos Dei hurailis et t Vincat, quacso, Domine, niiscricordia ttia iniscrias ' miserabilis apparere; prae cunclis virtutibus humimeas, cl iueas iniquitales benignilas lua. Susciies lilas Deo familiaritcr ct confidenter assislit. Haec in n:c verae conlritionis et confcssiouis affectus, el Deo cognala csl et amica, baecsola virlutum se esse ne lorquear gehennalis ignis inccndio, iguero in ine ignorai, ipsa de suo conlemplu fit houorabilior, ct tiiie dileclionis accendas. Quod nobis concedat, qui in sui abjeclione alias virlutes cxigens, dura ex eo viv',1et rcgnal Deus per omnia saecula sseculoruro. proficil quo oflicit, omnium dispendia recompensal. Amcn. Humiliarc ergo, nec filio Palris lui sitdedccori hu7»Gen. 49. "* Psal. 156. " Psal. 18. 74 Gen. 4. 7SIsa. 1. 76IPclr. 4. 77 IV Reg. 5. '" Psal. 41. '•Psal.74. »°Thre>i. 3. „ 80*Psal. 10.11. «• liebr. 10. 8!Deut. 32. »3Psal.6. 84Psal 29.' 8»lsa. 53. 1091 DE P(ENITENTU VEL SATISFACTIONE A SACERDOTE INJUNGENDA". Venerabili Palri et amico in Chrislo domino W., D opinionem eorum apud alios sinistra suspicione Dei gratia abbati, N. PETRUS lesensis salulem, et contaminas. Novisti quam gravi animadversiorte B de poenitendispoenitere. pleclalur transgressio sacerdolis pcccata sibi confiNiroia tui rigoris ausleritas, quam exerces in tuo- tentium revelantis. Nec mulium inlerest uirum rum confessionibus fratrum, sicul dicilur ex eortim voce vel signo, vel quodam vulluoso contemplu.aut alias nimia severilate satisfactionis secreta conquerela communi, enormium generat materiam scienliae alienae vulgentur. Tales equidem canonica scandalorum. ^usceplos enim ad pcenitentiale reccnsura deponii, ac deposiios perpeluae el ignomimedium, posl confessionem, publice dehoneslas. niosae peregrinationi addicil. Sicut scribit B. GreNam, licct infirmitates eorum verbo non publices, goriusS 6: Ars csl art.ium regimen animarum. Sptquadam tamen superciliosa el nolabili despectione " Cnp. Qui vult, C. Sdcerdoa de pcenit. d. 8. 1091 . DE POENITENTIAA SACERDOTEINJUNGENDA." 1093 ritualis ergo m.cdicus in recipienda confessione A curant contritionem, qui cilo pcenitenti promiltunt mulla caulela ulaltir. Oportet eniro, sicnt in Pce- securitatem. Sunt qui austerilate jttgum Domini niieiuiali Romano docemur8r, ut sacerdos in rculla suave exasperant, et bnus ejus leve aggravant, allilnanstieludine el benignilale suscipial pcenitenlem. ganles onera importabilia, digito aulem stto nolunt Orel iri prirals pro eo, ncc se peccaiorem profiteri ea movere 9S.Isti sunl qui, contra praeceplum legis, diibiiel, ut ad compitnctioiiero provocet pcenitentis infirmo fratri commodant ad usuram; ustira enim est quidqiiid salisfactionis supra debilumregulareinaffectum proprio huniilitaiisexemplo. Nullumomnino despiciat peccalorcm, quia sicut B.ITieronymu,s jungis. Isti exercent zelum jusliliae in fermento, el non scribil :lllenullum despicil p'eccalorem, qui pecca- in azymo, ul iractindiae salisfacjant, non ut Chrislo tores redimere venit. El adjungil: Si pcenitens post fruclificent. De (.alibus scriptum est: Concupiscancoiilemnilur a praelato, facile in de- tia spadonis devirginqvit juvencutam, ita et qui per .7.confessionem ? speraiionis fovcam detrudilur : quod qtiidem pec- v:m judicium facit 9».Aniina siquidcm pceiiitcntis catuni adeo damuabile csI,ulDeum ad iram provo- "scandalizata cbrrumpilur, nec ex correctione illa frucius jusliiiae generatur.De lalibus dicil Dominus ccl, nec venium mereatur. Sicut ergo confitenii necessaria esl.humilis el j. per prophelam : Mortificabanl animas qum non mo! riuniur, et. vivificabanl ahimas qum hon vivunl "°. sincera devoiio, sic paeiiitcnliali, id esl sacerdoti, necessaria est diligens ,el circumspecta discrelio, Ad paslores perversos dicit Dominus per propheut discemat intcr lepram et lepram, ut bnlieatin se tam : Vos cum ausleritate imperabntis eis. Sed, vcrburo Sapienliae : Horrende et cito judicium tria, bonitaiem,:sr.ienliam, disciplinam : boniiaiem juxla in sanctitatc, scientiaro in erttditione, disciplinam his qui prmsunt, fiell. Recta igilur, et sine anirai 3n correctione, Ilaeciria quidam postuiabai, dicens : turbatione oportel csse judicia, sictil E.Iiu in libro Job * dicil: Non le sttpprimal ira, ttt aliquem oppriBoniialem,et disciplinam,el scienliam doce me8S.Sit Samaritanus infuiidens oletim misericordiae viniim- mas., Lcgislator moiiachorum in Regula dicit': Co^ ,*.JurficiiJm enim sine midiclio intentatur: Vw prmgnantibus, el nulrienli- seiicordia fiet ei qui misericordiam non fecil *». btts inilla diei6\ Animaesiquidem illorum peccalis Misericordcs vero misericordiam consequeniur 30. » gravidae sunt, et in sua sorde se nulriuni, donec D Chrislus splendor, et figura subsianlimDei peccatosuis desideriis saiienlur. Propter ausleritaiein prae- rem blande suscipit 31. Tu peccalor, qua pracsumlatorum declinant corda in verba malitia?. Sicui ptione eum despicis et repellis? Cbristus non meAugustinus iniibro De Pmnitentia dicit" : Prompti diocre reputat lucrura, se recuperasse ovem perdi"suul adexcusandas excusationes in peccalis, 17,Laut tam, etdiem festum cuiu angelis suis agit - exsultat ea sub silenlio claudunt, quod est perniciosa hypo- cceleslis curia de converso et reverso ad pceiiitencrisis. Tales medici curant, et nonsanant juxta liae fruclum 31. Tu nec lucrum, nec jacturam repuillud : CMravimtM Bab\jlonem, el nan esl sanala 18. tas animarum; vis sub certis finibus limilare niise. 1095 13 In oral. de '.Ose.7., «Acl. 20. »I Peir„ 2. ' " Luc. 7. si Rom. 11. " II Cor. 12. fidel. defunct. "Mattli. 9. 16Matth. 24. 1T Psal. 140. " Jcr. 51. Cap. 15 el 20. 17* »' Joan. 8. S0ICor. »»* lsMatlh. 12. sl Rom. 14. «»* Eccle. 9. ss Psal. 18. . S3lCor. 2. "Jer. 17. " 1Cor. 4. S6Gal. 6. » 1 Luc. 6. Cor. 8. »8 1 Cor. 12. »8*Matlh.7. " Jac. 2. 30Mallh. 5. " Hebr. 1. " Luc. 15. - ' • 1097 DE INSTITUTIONE EPISCOPI. 1008 ricordiam Dei, ctijus misericordiae non esl finis? A"et pax Dei graluito indulgenlis. 0 beala spes conPnleiiainilias largus esl, el avarus est dispensalor. fiieniium! Iste prodigus fllius, qui adeo immaniler Exilimasli inique, quod ero lui similis 33, dicit Do- p^ccavit ih ccelum el in lerram, nec in aliquo satisininus, el misericbrdiam menm de duritia lua tne- fecit, stalim recoocilialus esl palri 38, Jongequc liris? Quid scis, "si jam Iacrymis et conlritione promptior et ardentior erat pater ad miserandum, mundaltts esl? Liberalus est forle ipsb proposito quam filius ad misericordiam obtinendum. Nolile confitendi. Dixi : Confiiebor, el tu remisisti 34. La- iimere pusillus grex 39. Accedite securi ad tbronum zanis a Doini;io suscilntus est ».",anlequam ab apo~ gloriae, qni non audebatis vel de gratia cogilare. stolis ejus instiiae solverentur. Leprosi a Domino Venite oniiies, qui laboratis, et onerati esiis 40. Venite mundaii sunl, anieqnam se ostenderent sacerdoliomnes, qni computruislis in immunditiis veslris. bus 86. Cbrisliis aulem dimisil peccalum, pro quo Vclit, nolil superciliosa hypocrisis Pharisiei, b.itu pccniteniem judicas, et cum Pharisaeo despicis ptismus pceniienliae Cunclis exponitur. Hic patet Publicanura 3T. Pius el misericors Deus pcenitemi fons donitis David in ablutiohe peccatoris ct meu. offert pacem, priorque raitlil legatos de pace, qui strualae. Non hic baptizas lu, qui despicis posnilenprius de pace fuerat requirendus. Nimirum in ne- lem ; non Joannes, sed Clnislus, qui qtianlo diffegotio pcenitentiae misericordia et veritas obviant rentius praecellit omnibus, tanlo diilcitis et gloriosibi, seque osculanuir justitia el pax37*.Justiiia et sius confirmaia est snper nos misericordia ejus» veriias rei se judicantis et pnnientis, misericordia •' Vale. 7 »» Ibid. - "Psal. 49. 34Psal. 31. '» Joan. H. 36Luc.l7. ». Luc. 18. 37"Psal. 84. " 38Luc.i2. 48 Mallb. 11. - CANON r TRACTATUS DE EPISCOPALIS ID ESl INSTITCTIONE EPISCOPI. Reversndo Palri et domino JOANNI Dei gratia C luin 44; erogatum autem utililer, fil panis ccelestis (17) Bles. archid., sa- . et refeclio angelorum. Scio quod graiia Dei obest, Vigomiensi episcopo sutis PETECS Ititem et Udeleni esse in roinisierio Chrisli. si iion alii prodest. Qui autein Dei donum in usum, Petis instantius, reverendissime Pater, ut de epi- ei uiilitatem alienam comraunical, plenius merelur scopali ofiicio aliquid libi scribam, quod in hac ' habere, quo'd habet; nam dabitur ei et abundabit. noviiale solaiium libi sit,et xdificel ad salulem. Qtti auiem e diverso talentum Domini abscondit, Ego siquidem latitans in obscuro, et sub modio quod videtur habere, auferetuf ab eo 4S. Ego siquifumigans, lucernae super candelabrum posilae tene- dem taienlum non babeo, sed minulum, quod me bras meascompellor ingerere. Doctum indoctus in gazophylacium roitiere oporiet; ibil lamen in docere praecipior, et aegrotus bene habenli reuie- creditnm, ex quo invenilur, qui illud in.causam dium medicinale conficere. Abundas vino el pleo muiui recipiat, si forte ex sorte modiea uberior spiriluali, leque unctio"idocuit de omnibus„ et ta- accessio usurae provenial, : faciara quod possum; men a roe postulas unctionein. Ego aiiiem servus praesumel dilectio quod nOn possuni. Veria ingenit sanciilalis veslrae, non habeo nisi "niodiruin olei, languentis animabitur desiderio, stylumque jaceriquo ungar; imo pauliilum aceli, quo sub diebus tem eriget accensa charitate devolio. Nunquam ex «stivis liceal mibi curo messoribus Booz buccellam " parte riiea degenerabil ille socialis affeclus, qui in- panis intingere 41; illud vero lantillum non recipit ler noslongi lemporis excursu coaluit. Illi accessit poit'ones; charitas lamen nunqttam exciditi'; et ina dignitas, uon suceessil.alque familiaritatisaritiquanto, quae sua sunt, manu largiore dispensat, quae vinculum tua-calhedra non dissolvit. Si arabu-. tanto plenius cre.scit, et ex irapendio liberali, fariua les super perinas venlorum,- si ascendas ih coelos, viduac et olei lecylbus exuberat 43. Manna quidem vel descendas in abyssos, mutationem status affectio non agrioscit: Jam fervet, jam ebullit animus ad putrescil, el verroibus scalet, si fuerit reserva-PETRI DE GJUSSANVILLA N0T4I. • (17.)Appellabatur bic Joannes de Constantiis, qni scopusWigorniensis jn Anglia. Deeo vide qutfi dixiCi decano Ecclesiae Roihomagensis factus esl epi- rous in notis ad episl. 121. uRuth2. 4»lCor. 15. 43IHReg. 17. 44Exod. 16. 4BMalth.l5. 1100 1099 PETRI BLESEiSSiS OPUSCULA. scribendiim.' jam episloja praesens, quae ab initio A Fidelis es, si qusestirsumsunt, nonquaesi:perter.ram roeiiculosa fuerat, animosior ex amore, non minus quferis, non quaelua sunl, sed quaeJesu Chrisu •"", imprudenler quam impudenter prodire appetil ad, et in symbolum publicaeuliliiaiis conferas qnod tibi palpebras populares, seque lemeraria audientiae ccelestis gratia praerogavit. Fidelis es, si Deum vulgari exponil. lpsa lamen sccurius laieret ih sinu diligis propter se, et proximum propier Deum. In«onscienliaemeac, el prudentitis intersilcntii cardines fidelis vero es, si communem naliiram coiitemnis in clauderelur. altero, et. imaginem Dei propriaiu non agnoscis. Amore igitur illcclus et tractus, quod sine fi- Quaere ergo, non quod tibi expediat, set! quod mulctione didici, sine invidia vestraecommunicosancli- tis. Qujcre cum Apostoloson datum,sed fructum °". tati 48. llle, in quo suni omites sapientiw el scientim Inlereslgloriaesanclitaiis luaesuperintendere populo ihesauri absconditi",.ipse os metim in beneplacilibi credito, ttt episcopi nomen interpreteris epitum gratiae suae-et in usum publicae utililalis ape- scopali cfficio. Sapientibus et insipienlibus debiior es S7: ideo consiliosius agere te oponet. Sapientia riat, Spiritusque sanclus, bonarum mcnlium instiUUor, per quem mibi velle" adjacet, in me velleet " in sui nominis libro dicit: Ego sapientia in consiperficere.prosequalur. Si aulem slylus istius epi- liis haBito, el erudiiis intersuih cogitalionibus '*. slolae delicatisauribus sonare aliquid durius videa- Utere consilio Salomonis : Fac, inquit, omuiacum tur, paree seni,. qui super senes intelligis47*, ui a cohsilio, el non pwuitebis S el adjuhgit: Causnm 9; q priinis moribus adolescentiae studuisti lempora prse- luam tracla cum amico tuo, et secretum luum exiraneo ne reveles 60, Siusus fueris consilio sapienvenire merilis el aetatis insufiicieniiam virtulibus compensare, nec vcrba ex operibus nretiaris. Au- lium, non erisad vindiclam vehemcns, ad corrigendisti, ainaniissime Pater, dc his qui sedent super dum severior, non immisericorsad parcendum, non ealhedrani Moysis : Qum dicunt, facite; qum aulem praeceps in scntentiis, non in viclu aul vesiitu r.ofnciunt, nolite facere 48. Levitis est facienda prae- tabilis, non festinus ad promitlendum, no.n ad scribere, quaro praescripta implere. Nam et liber reddendum lardus, non subitus in responsis, non prophetac traditus ad devoranduni, dulcescit in ore avarus, aut prodigus in cxpcnsis. Prius lelpsnin ipsius : amaricainr vero ad inieriora iransmissus49, doce, quam alios doceas : non csl sapiens, qui nnn sicut Apostolus dicil: Aecepislisab eo quomodovos est sapiens sibi. Cumque alii de pectore tuo, quasi oporteat anibulare et placere Deo per omnia, sic et de foute, hauriant, tu' prius bibe de fonte putei ambuletis, ut abundetis magis °". Et ne longe exem- tui : sic derivenlur fontes tui foras, ut lui lamcn pla petere vos opoiicat honestatis, vobis episcopa- G iromemor non existas, Mnledictns qui facit pailem lis ofHcii formam veslri avtinculi Rothomagensis suam deleriorem! Qui aulein sibi nequam isi,eui archiepiscopi docirina prsescribit (13), cujus vesti- bonus eril 61? In anima; negotio, et* in acqiiiremla g'a, si velilis iideliter imilari, eriirs ad mores haereditalft ccelcsii, nemo libi germanior sit leips». eomposilus, libcralis, affabilis, mansuelus, in con- Egredere frequenter in agrum cum Isaac ad nicdisiliis providus, in agendo strenuus, in jubendo di- tandum ,s, ci, juxla senleiiliam Salomonis, si cnnscrelus, in loquendo modcstus, timidus in prospe- cupiscis sapientiam, serva raandalum ejus; el libi ritale, inadversilatesecurus,miiis inter dyscolos"0*, Dominns eam dabitC3. Habeas tecum quorum vilnm cum bis qui. oderunt pacem pacificus ", effusus in verearis et verba; qui le, eiiamsi velis, deviare non eleemosynis, in zelo temperans, in roisericordia sirianl, rcfrenent praecipitcm.'confirment dubium, et fervens, in rei farailiaris dispensatione nec anxius, '< cxcitent lorpcseenlem. Insoleniia magua est, nec supinus, circiimspeclns ad omriia, illoriun qua- non pro ralione, sed pro libidine agere; et besliale tuor animalium imitator, quae ante et retro, el in esl, appetituii) consilib anlcferre. Scriplum est: circuitu habereoculosprovidentiae describuntur '*. Homo cum in honore essel non intellexit, compara-, Constitutus es, venerabil.is Paler, inter filios protns est jtimentis insipienlibus, . et siniilis faclus esl pbctarnm, ascendisti in monlem Garizim ss, ul po- - •iliis 64.Non lamen eredas omni spirilui, setf prius pulo benedicas. Igitur sic te(existimel horao, tifmini- proba, utrum ex Deo sit6S, ne Jbrle vetcrator ille slruro Chtisti,et dispensatorein mysteriorum Dei"'. serpens aliqnid per malitiae suaeinstrumenla insiHicjam quwrilur inter dispensatores, ul fidelis quis bilel; cujus asluiias facile poteris dcpreheiidere ex invenialur "'. Qualeni le esse oporteat, Verilas sttb modo suggestionis, ex faeic el geslu, ex oblntione clausula recisiore describil : Fidelis, inquit servus, precuro et ex ipsa consilii qualitnle. Et, ut oinnrno. quem Dominus consliiuit super familiam suam ^4. elidas macbinationes apostataeangeli, sint quasi in PETRI DE GUSSANVILLANOTJE. (18) Loqnitur de Waltcro de Conslantiis Rolhomagensi archiepiscopo, de quo videnda quaedicla sunt ad epist. 124. Thoss. 4. *°'I Petr. 2. « 25. 49Apoc.'10. so I "" 46Snp. 7. 47Coloss. 2. "* Psal. 118. 4SMalth.'• Coloss. 5. »'Pbilipp. 4. Psitl. 119. sl*Apoc. 4. »» Deut. 11. ss* ICor. 4. Ibirl. «4 Mallb. 24. " Eccli. 52. 60Prov. 25. 61Eccli. 14. »»Geu. 24. eaEccli. 1.ei Psal. 48. "Roro.l. S8Prov.8. " ' ' 48Uoan. 4. . . . . wi . DE INSTiTUTlONE EPISCOPI. 1I01 ' et tu eos turc limor Dci, ignis gehennae, A legant, qualiter eos convcrsari oporteat, illa vultti coi'.s.cienliae anima, et sanciilale praecedas. Felix viiae brevitas, incenissimuB viiaj Dnis, el exspecla- in juslitia libi desa- 'qnae aliis forma est sanclitaiis. Nunquam lio tremcndi judicii. Contra salutemet praeter : lueerna non faciendum. Jicial, quod per le alteri proficiel ltilemtuam nihil- facias, aut praecipias nec soli dispendium aut alii, qui luse faroiliari- minuilur alteram accendendo, Nnm si collaterales lui, niultiiudo.^Posuit te Domiscis quia in le infert contemplaniium laiisauctoritaleutuhtur, bffenderint; nus ad dandam scientiam salutis plebi ejus ' 4, rcdculpa refundeiur. Scis quia ralihahilio mandato dere Domino populuni acceptabilein, seclatorem comparatur. Illudque censclur opus luum , cui bonorum operum, et cura bmni diligenlia parare proprium alio medianle imparliris assensum. Est Doinino plebeni perrectam. Quoniam dics mali sunt, qui sibi soli credil, quod pessimnnvest, ethoc dunle de malitia temporis in usum aniinarum obdurata adinvenlionc conce- aportet laxal repulat, quod componat mores, regat Verbum Sapientis est : liinera insipieniium aliquid sequestrare, quod pit. affcclus, dirigal aclus, ipsumque ordinem tnum rccta sunt in conspectu eorum, sed a Domino reproordinet et bonestet. Adlnic replico: Semper sis in bnntitr 66.Et idem : Sunt viai, qum videnlur hoexeiciiio Scripturarum, nullumque lempus le invemini reclw, el novissima eorutn ducunt ad profun- j. Otiam siquiilem sinp lilteris esl, sicnt 67.Omnia ergo cuin consilio ct modesia nial otiosuti). dum infemi ditit Hieronymus n*, vivi honiiisis sepuliura. Ab maiuritaie disponas. Si rem proposueris arduam, sacras litieras didicisli. Vidc ne in vacuum lecum delibera, poslea cum muliis, quorum iufamia prius graliam Dei recepeiis. iEdifices aljos non soluin fidem probaveris; el, juxla evangelicam paraboet exemplo, quia regnum Deinon sedens computa sumptus lups; ct cum verbo, sed opere lam, prius esl i;i sermone, sed in viriute ". JSdifices subdilos rege cougressurus, recense copias tuas domi 68, ne iu vulln, aspectii, gestu, habitu et^incessu. Vivevc, incauta propositi gravioris assumplio libi in eruetiion dare operam, ut recte vivatur,'vilam perbcsceniiam conyertatur. Ubi aulcm consilium fadere est; omnia vcro spiriiualis exercilii lucra rcmiliarenon sufiicil, eorum consilium explora, licet feras ad illius gloriam, qui est rex gloriae. Fur familiares lui non sint, quos organa Spirilus sancli • Cniin el lalro es, si tibi aiiquid indo iisiiTpare praeesse non ambigis. Agis tamen melius el longe sesumas. Illuc, unde fliimiria exeunt, revcrtaiilur. Anicurius, si de sola oraiione confidis. Jam iiaque nou malia *6 apud Ezechielem ibant ct reverlebantur, . tuo, sed Spiiilui Dei vivas, quo agunlur bi qui quidquid graliae confcrebat' eis, ad Dominum refesunt filii Dei 69. Credirous aulein, quod et uuspiridicit: Gloriatn ad in"-"rebant. Verilas in Evangelico tum Dei habeas 70.Non de rapinis et exaclionibus, vicem quwriiis, cl gloriam qnm a so!o Deo esl, non "aut Obycnlionibus el aciionibus judiciorum, sed dc vultis 77.Absit ut tibi dicatur a Domino : Recepisli Evaiigelio vivas, sicul constiluit Dominus 71. Pro- mercedem tuam 78. Sed potius cum Doroino dicas: veiuuui Evangeiii voco qnidquid pro evangelizata Si egb quaero gloriam raeara, gloria mea nihit est fide luae contulil Ecclesiae liberalitatis antiquae de- 79. Qui tumet inani gloria, omnino vacuus est, tain votio. Alii mullitudiiie gravi bomiuum aut equorum plenus nihilo quam superbiae veiito. Si ergo aliqul.l otiose panem comedunt alieuum, tu vero ambules habeas, unde debeas gloriari, non iffle, sed inDoCiiin paucis, et in omnium sedilicationem panem mino glorieris, et dicas : Graiia Dei sum id qttod circumferas. angelorum. Semper sis, quod potes, in sum 80. In omnibus donis Dei cxlollentiain fuge, exercitio Scriplurarum, seroper cum domeslicis tuis meraor verbi illius Dominici ': Vidi Satanam de conferas de profectu virlutum. Nam ei Apostolus, cmlocadentem 81.Si fjfJormri portef, dicit Apostolus, o non ab bomine, scd aHeo Evangelium didi- de meis iiifirtnitatibus gloriabor"'. Gloriaenim praequi cil.'', illud lameri ccnsuil cum horoinibus ccnfe- . lati est', si se ipsum miserum judicat et irifiruium, rcuduro. Nihil conlra conscienliam tuam lacias, cl, insuJiicientem oneri el honore iiidignum. Sunt qui ut verbo Aposloli utar,-a tuo sensu non niovearis, p> hon.ores virlutes repulant, suisque merilis ascrisi rectus est, neqttepereptstolam, neque per spiritum, bunt gradum eminentiae, quem in ira Dei forlassis neqtteper sermonem13. Etiamsi spiritus poleslaleni adepti sunt. Honoris assumplio mtiltis tentatio facla babentis sup'erteveniat, locumtuum ncdeseras; plus est et subversionis occasio. lgilur sic praesis, ut dico, sed cum Aposlolo lamen :-SiangeJus amiun- ' prosis. Vae his, qui praesident hominibus, nisi pra;liaveril aliud quara quod ad Christi gloriam spe- sideat eis Deus I Seroper liLii occulle, vel ad disciciat, anathema sit73*. plinas, vel ad lacrymas, vel ad alia, quae citra hoNullum lempus fcriatuin habeas, sed seuiper aut minis lestimonium solus agere poleris, iinpone oraiioni, aut lectioni, aut alii honestatis studio. te libi jugum Dominicae servitulis. Sumrnum enim impcndas. Sic illi, qui iecum sunt, in operibus luis caplivitaiis genus cst, si sinc alicujus voti vinculo ,6Prov. 12. 67Prov. 16. 68Luc. 14.- ^9 Rom. 8. 70 I Cor. 7. 71ICor. 9. 7SGal. 1. 73II Tliess. 2. Joan S. 73 Matlli. 6. '» Joan. 8. 73'Gal. 1. 7'*Liic. 1. 74*Sen. ep. 85. 7S I Cor, 4. 76Cap. 1. 7V "2 11Cor. 12. - .- . "lCor. 15. 81 Luc 10. ' PETRl BLESENSIS OPUSCULA. 1101 evagetur ad arbitrium suum liceatia libertaiis. In A bilis afllaveril, recole iliud quod dietum csl Sede allo ilaqtie sederis, nonalla snpins, per omnia sen- chiae : Viri tui patifici seduxerunl te 9S. Si le Ialicns humiliier, humilibusque consentiens. Non am- claverit peccator, non acquiescas, nec laus, vel bules in lnagnis, nec in niirabilibussuperie,s*.Sedsi potius fraus admaloria te seducat **. Perniciosum dp bono conscienliae lux gloriaiis, cum beato Job esl praelato, libenler audire de se supra id qtiod dicas : Si justus fuero, non levabo caput 83. Nori senlil in sc. Parco nuleni, dicil Aposiolus 9T,ne enim justificabilur in conspeclu luo, Domine, omnis qtiis me existimet supra id quod videt in nie, aut vivens 84, Paulus, qui riihil sibi conscius erat, se audil aliquid^ex me. Porrb IJIe non parcit sibi, nec innien juslifi.calura negabat. Ego, inquil, non arbi- suae aniroae miseretur, qui jaclitat aclus suos, volens . tror me. comprehendisse "". Et item : Non quod, aestimari quod non csl, et nesciri quod est. Sit . inqtiil, aeceperim, aut perfectus sim, sed eoriim qnm auima lua in manibus luis semper, et Dominus in retro sunt, obliliis ad anteriora me exlendo 8B. Ipse conspectti ttto *", ut dicas, cum cocperii adulaior ".non tle dominio, sed de ministcrio glorialur. Mi- applaudere : Narraverunt inihi ini-jui fabnlaliones, 'nisiri Chrisiisunt, inquil, et egp. Vt minus sapiens sed non ul lex lua ". El illud : Nolite me vocare dico^plus ego. In laboribus plurimis, in carceribjis Noemi, sed Mara, quvniam amariludine plena sum abundanlius, in placjis sttpra modum, in morlibus " 10°.Sicut aulem vcnius dissipat nubes, sic lui vul-lus ausleritas veulum adulplionis el venenum defrequenter87'. In liis tibi gloriandi forroa praefigiiur, non in tractionis exterminel. Interrumpe sermones roaliveste pretiosa, non in supelleclili niulla, non in liae, el inlersere aliquid de iege Dei, de canlicis congregatione pecuniae, non in aedificiisaul cultti- Sion.de judiciis ccelestis irae,dc merilis'sanctorum, ris, uoi) in dilalandis possessionibus, non in equo— de torrenie voliiptatis aelernae.Esl qui plus credit ruin mttltitudine, iion ih ornatu pbmpaiili, non in allerius linguae de proprio staiu, qtiam conscieiuiae frequenlia clientelae. Nam baecohinia genles inqui- suae. Porro longe esla salule merobriim hujtismodi runt *8. Sed, sicut gloriattir Dbclor geniiura ", in slupidum et infirnnim, segrotans, else xgrQlare non cruce Domini nostri Jesu Chrisli, in infirmitalibus sentiens : eoipso insanabile, qttia insensibile. suis, in mortibus.-in. iaboribus, in carceribus, et in Quaniplures video, qui, posl acceptum coelestis gratjac donum, effluuni in passiones desideriorum, sicut plagis. Dedit libi Dominus scieniiain sanclorum. Qiii banc scientiam apponii, apponit ct dolorero, nor. et genies, quae ignorant Deum! Tu a longo lemgloriam, sicut scripluro esl : Qui apponil scientiam, pore possedisli vas tuum in sanclificalione. Quod. apponii,et dolorem 90, ae quo quidaro pceiiitens di- Q fecisli hactenus, feliciler consumma, sic agens quop. cil : Et dolor meus in conspectu meo semper 91; non lidie, qnasi semper incipias. Frequens est iiiter. buroanam gloriam, quae esl ventus urens, coelestis episeopos aliquem invenire, qui primum suasprogratiae fluenla desiccans. Absila le gratia illa, qun mo.tlonis annum dedicet sanctiiaii: cumque in sua fias in" oculis tuis gloriosior, et inde odiosior in noviinlesil faclus agnus, inveieralus aliqviol dierum fil rapncissimus lupus. De tali scriptum esl : oculis Eei! l.ra est, non gralia, cnra quis ponilur super veivlum, nullas babens radices in soliditate Anle messem lotus effloruil, et immatura perfectio virtutum. lllius servituti addictus es cui servire re- germinabit '. El de eodem : Si fruclum fcceril, alii comedetil illum '. Iii oroni anguslia', lolaro spem gnare est; cujus serviiutis iniuilu, ille servtun serluam jacla in Domino, quoniam noriien Domini vorum se repuiat, qui tenel Ecclesiae principatum; Hoc ergo senlias in te, ipso, quod in Chrislo Jesu, plurima forliludo. Non confidas in eis qui solent nt sicu.l exinanivit se, formdm servi accipiens "', sic dare verba, quorum amicitia quaestuaria est el familiaritas sumpluosa. InteJIigis quae dieo : ei reeorura qui tibi subjecii sunt, servum te reputes humilem et.abjectiirit; non sil libi dedecori huroili- colis Macbabacos, qui quolies Kbmanorum imploratas quae decuil Filium Dei. De praelatione potes verunt suffragium, eorum amicilia principibus cl D liabere gloriam, sed non apud Deum. Si atilcm D populis Israel versa esl in singultum. Frequeiili, gloriaris de humilitale, non eiis insipicns. Reges quaeso, scruiinio dispice, el nltende qualis ex dono sic genliuin' dominantur eorum, vos autem 11011 83. Dei sis, et qualis sis ex le ipso, et redde qttae lua sunl libi, et quae Dei Deos*.Recole qiwm miserabiNOII ergo le dominum exhibeas, sed minislruni. Petrus aposlolusdicit : Non dominantes inclero, sett lem, quam infirmum le de vcntre malerno naiiira forma faetigregis in populo 94. Unde gloriabiiur "produxerit. Nudus egresstjs es de ulero malrisluae, miser homo de imraundo con.ceplus semine, genitus nodus nalus es ad laborem, non ad honorem. Si in peccato et naius, brevi vivens tempore94*,fugiens quidtibi dispensalio ccelestis adjecit, semper timeas illud Psalmistac : Verumtamen propler dolos posuisli velut umbra, el niiiiquaro in eodem slatu pernianeiis? Si crgo le aliquo elaliouis nvotu aura favora- eis, dejecisli eos dum allevareniur 3. Quidaui cpi1105 "* Psal. 150. !a Job. 10. 84 Psnl. J42. 8*Pbil. 5. 86 Ibid. 87II Cor. 11._ »8 Giil. 6. " UCor. 11. 80 Eccle. 1' 91 Psnl. 57. 9*Pbil. 2. ,3Marc.'10. ' 41 Peir. 50. 94¥-Job.14 96Jer. 58.96Prov. 1. 97 11Cor. 12. 98Psal. 118. 99Ibid. "° Rtith, 1. • Isai. 18. s Isai. 65. 2' Maltli. 22. 3 Psal. 72. DE INSTITUTIONEEPISCOPl. 1108 b. scopi regnm munificentias, el eleemosynas antiquo- A butionem, nee vendas conscipnline luae Hbeiiaiem. rut», abusive baronias et regalia vocanl, el ih o'c- Nemo possit libi dicere : Ditavimus Abraham '"; casione lurpissiinae servitutis seipsos baronesapsed cum Samuele fidticialiler dicas : Loquimini copeliam. Vereor ne de illis queruletur Dominus, ct ram DoniinoetChristo ejus, ulrum bovemtujusquam dicat : Ipsi regnaurtint, et «cn ex me; principes tulerim aul equum, si quempiam calumnidtus sum, exsliterunt, et ego non cognovi 4. Scias le assum-' si' oppressi aliquem, si de manu cttjusquammnnus psisse pastoris ouicium, non baronis. Certe Joseph acceperim, el cohlemnam illud hodie vobisyueresliin Mgypio patrcm stium et fratres instruxil, ul di • fiMi»". Si menlem luanf munerum ctipidilas titii• cerent Pbaraoni : Viri paslores sumus ". Maluil cos laverit, ibi moriatur, ubi oritur nequissimum gerprofiteri pasioiis oflicium, quain principis aut ba- men, et. in suae-malris ulero praefocetur. Revolve; ronis. Chrislus dicil : Ego sum pastor IJOHMS6;IU in aniroo luo qnanlum ex bonoris assumptione pro— vero consiiluius es ab eo pasior aui villicus : villi- feceiis, et ex qiiotidiana collaiione spirituales vircalio tibi commissa est; el scias quia villicationis tulum roetire profeetus, uiriini sis insolenlior anr lalionem redde.re le oporlet. Agricultura Dei tibi humilior, affabilior vel auslerior, mansuetior aut commissa est, opus cst sarculo nt agricolae, baculo gravior, liberarior aui avarior. Ex qtiadam enim ut pastori.: sarculo, ul," laiiquain propbeiaefilius, ™obligntione, quae luo aimexa est o-fOcio, exigiiur a evellas et destruas, aedifiees et plantes ^; baculo le spiritualium fnigu:ii ^roeiisura propensior, utsis utere, lupos ab ovili coercendo, oves debiles susten- devotior in.oralibne, in leclione sludiosior.in caslilando, erigendo lapsas, erroncas reducendo. Seiri- late cautior, parcior in sobrielalb, palientior in per autem inter fructus cpiscopalis oflicii, aeierna dttris, in risu rarior, suaviorin conversalione,graleniporalibus praeferanlur. El quoties te circa cu- vior in vultu, et gestu el habitu, nioderalior iu raro possessionum turbalrix aclivn sollicilal, nuu- vcrbis, profusior in lacryrois, in chariiateferven-. quarn lamen in le tpiies conteinplativa degencret. tior. Redde conscieiuiaeiuae de quoiidianis aclibus Fac alium pro te molere, lu aiiiroaruin salnli soler- raiioitem, vide si dieni et noctem sine cujuslibet tcr intende. Vacuuiii a saecularibusopor.et esse ani- peccati roacula transegisli, si roinus legisti, aut mum, divinaeserviiiiiis obseqnio consecratum. Ma- orasii; si in verbo, si in cibo, si in polu, si in giiis addkius es, noli niinirois occupnri. Minima et somiio tcroperanliae modum excessisli, et scias non viJia sunl,qtiaecunqiie ad saeculiquaeslus, et non ad modicaro esse tempOris illius jacturnm, quod inolio lucra periincnt 'anitnariim. Swcularia negatia si atit fabulis expendisti. Caeteri diviies siini in Iati, habueritis, dicil Aposlolus, eos qui con:emptibilesQ bulis suis, sicutleaenae in fovea, ericins in antro, snnl inter vos, consiiluiiead jiidicaiiduni 8. Si antem Jeoin spelunca. Tu te. omnibus exhibe, cogilans le ad te, inlravcril causa pauperis, causa pupilli el omniuro servum, nec libi, sed cunciis geniiuro te viduae, jutlica in juslitia pauperes, et argue in wqui- vivere credas, daluro indoctis doclorem, consoIaiorT rein pauperuni, solalium oppressoruro, patrem or^ lale pro mansuetis terrw '. Fac judicium injuriam patienlibus l0,~procura huroilibus pacem, rebellibus phanoium, defensorem vidiiarum, et omnibus debiobedienliam, claustris quietem, ordinem monaste- tqrein. Atlliuc replico, ut ad erudilionem plurium riis, clericis disciplinam. ln juiliciis nunquaro ai in sacra. Scriptura le exerceas, ut quod libi conrumusculos movearis, pec libi obrepjt furliva versatio curialis quandoque praeripuit, gralia masuspicio. Dominus Judnni, quem prodiloiero nove- gistrante reciiperes. Qtiosilas inimjca esl animaei ral, quia non convincilur, non condemnat. Parcit Sj non legeris, si non studueris, dorroitabit anima mulieri in adullerio deprebensae, eo quod non ap- lua prae taedio ", cl h.osteslui animae sabbata tua. pareat accusator ". Non Sodoinam subvertil, donec deiidcbunl 18.Tu igilur, praesulbpiiine, aniinarum descendal el videal afram clumorem opere comple- saluli omnia posipone. Tanlo enim digniores suiit verint ls. Ego, inqnil, sictil audio, sic judico, cujus aniinaecorporibus ct universis quae huniana^arabi-I audire est scire. Tu vero non nisi ex as'seriio'neD tio concupiscil, quantum digmiale praeeroinet ccepartium et ratiunabili animi molu censeas ad sen- . luiri terrae. Et, ul verbo Apostoli ad Timotbeum tcnlias procedendiim. Duo sane sunt, quaein jtulicio scribenlis liceal roilii uli : iVeino contemnat adofaciunl cordis uculum caligare, ira et cupiditas. lescentiam luam, sed esto exemplttmfidelibus verbo> Uaccduo remiiienda puniunl, el punienda rem tiunl: et conversatione". Semina super onines aquas, Ira siqiiidemjiisliiiam Dei non operatur ; cnpiditas super bonos et malos, publice et privatim. Modisvero, dum qnaesua sunt quaeril, judicia Deiiremenda oinriibus cave he saecularibus te "involvas. Nulla ronlemnil. Tu vero manus luasexcute ab oinni mu- ehim consonantia est Spirilus Deiad spiriium hujus, nere 13,et quod gratis accepisli, da gralis •*. niundi; peririane in vocalione tria. Mundtts tn maNon sis de numero illorum qui sequuniur retri- . tigno positusest'". Noliwmulariinmalignantibus'i. »Ose. 8. • Gen. 46. 6Joan. 10. 7 Jer. 1. 8 I Cor. b. °. Isai. 11. ° Psal. 145. » Joan. 8. '*•' Geii, 18. 13Isai. 55. 14Maitli. 10. ,b Gen. 14. 161 Reg. 12. 17Psal. 118. '» Thren. 1. 19l.Tim. 1. " L Joan. 5. slPsal. 56. . . 1105 1107 PETRl BELENSIS OPUSCULA. liOS seil permanein vocatione tua, secundum mensiiram A LSunt et hoilie quibus conimissa eral dispcnsatio regulse, qua mensus est libi Deus. Hodie aptid Verbi -Dei, qui silenl a boriis s7, cancs muti, non qtiosdam consistil in his dunlaxat episcopaiis au- vatentes, iino non volenles latrare'", nisi forte. crela vel fimo ager saiionarius impin- evangelicae liberlati obgrunniant et oblalrent: concloritas, ui*. giiclur, ul miillipliccnlur vivaria, et clausulae fera- , versi enim sttnt in arcum parvumS 9, praebcnles , rum possessioniimque lermini dilatenlur. In sedi- seipsos arma iniqtiilalis peccalo. Jusle judicale, iicandis palaiiis, molendinis, et furnis; in augendis qui judicalis orbem 30: nam et ille, qni lerribiHs redilibus lola poniificuni sollicitudo fervescit. Nun- . esl super filios hominum 31, eliam juslilias judicaquid vox Salvaloris est ad Principcin apostolorum bil31*. Verbum proplielaeest: Vm qui condiiis legcs et praesulum : Si diligis me, excole Icrras, aedifica inicjiias, el jnsiitiam jusli auferlis abeo". Vis, ut doroos alias? Legimus eiim dixisse ad Pelrnm : Si aliqua lex tibi gratia exempli proponaiur? Paua:i:as me, pasce otes tneas ". Ilaeres es et vicarius perriirius aliquis inhorrescit nudilale et fame, viPeiri, pasce oves meas evangelizando, facopus detqiic uxorem el familiam suam inedia lelhali lacvangelisias et pasloris; non erubescasEvangelium, bescere; ccrle eis mors iniminql', nisi rnpial aut si eru.bescendum non credis pastoris oflicium. Insia „ furetur. Furatur ilaque modicuiir aliquid, «lubium impbriiine, opporliwe*2*, minisleiiuni (uuin imple. VilOB discrimen eligens; ul certum pcriculir.n mnrtis Miiiisieiium 'tuum plus oneris habet qtiam honoris. el famis angtisiia imponabilis eviielur. Miseiabilis Si affeclas horiorem, riiercenarius es; si onus am- bomo in furto deprchendilur, et damnalur ad n:orplecteris, pblens est Dominiis augere graiiam suam, lem. Judices vero nec miscriam pauperis, nec urut lucra ex Iticris et cx profectibus profectus acce- gentiam necessitatis", qnae ipsuni ad furanduro comdanl. Quod si abhorreas onus, et insiiffieieiUemle pulit, pcnsant. Nunqnid jusiiores sunt Deo, qui in reputes, sera querela est, prius sedisse debueras Iege, quam dedit Moysi, peciiniaria mulcta ftircs et aesiimasse opus, sarcinulam ponderasse, coropu- puniri decrevil? Nnnquidestaequior lex eorum Icge tasse virlutuin suii'pius,-xet dignitali roerilum com- imperiali, quam vigilanti sludio el exaciissima deparasse. vSi le lamen deterreat labor plus soliio, Iiberalione sancivit aequitas? Illa equidcin inter spes mercedis invilct : Unusquisque enim secundum furera manifestum, et non manifestum circumspecle . suum laborem mercedem accipiet ' 3. Si le curialium disiinguil, ct hunc in duplum, illum yero in quaet maxime. scacarii (19) labyrinihis inimcrseris , druplum 'punit. Porro, sicut Jeremias dcploral "3, magha spirittialis exerciiiidispendia patieris. Nemo adulteriis plena esl lerra, el passim conjugati atque. polest duobus dominis senire, Deo el mammonw S4. C soluli ad uxores liinniunt alienas ; pauper rapicns Non excida.t a te. quomodo in lonsura capitis, alienam ovicnlam suspenditur, aduller alienam uxoquaodo electus es ih soriem Doinini, reiiuntiasti rein rapienspaiientissiinesustinetur. Haecesl detestaignominia? laicali. In die auiem consecralionis luae, bilis palienlia, quem Aposlolus ironicc proponebdt. stiper nbrenunl'a;ione saecularium emisisti vota, quae Libenter, inquit, snfferlis insipienles, citm silis ipsi distiiixeriint Jabia lua. Alligalus cs verbis oris tui, sapienles 34.'Audianl itaque. noslri reges quod rex' ubi ad consecraniisiiiierrogalionem sine excep- sapientissimus Salomon in Proverbiis suisdicat: lione aJiqua promisisli quod, de cactero, a (errenis Noti: esl grandis culpa , cum quis furaltis fuerit; negotiiseta turpibus lucris te alienares, luamque furalur emm, ul esurientem impleal aiiiinain ; depresollicitudinem divinissemper negotiis mancipares. Itensus quoque reddet sepluplum; qui aulem adutler Quid libi ad scacarium, quid tibi ad fiscales rediest, propler cordis inopiain perdet animam suam ; lus, nl vel liorula brevi curaia postiiabeas anima- lurpiludinem et ignpmiwiamcongrecjatsibi, el opproruni? Nunqnil Cliiistus te ad lelonium elegil? brium illius non clelebitur 3S. Malthaeus seroel inde assumptus, denub ad 36 ipsum 7 Lex Mosaica et imperaloriae sanctiones adullion rediit. Non sis ergo in luiba eorum qui n leros 37, et eos qui nefando coilu legem nnluiae saeGuIiiria spirilualibus aiileponum, glulienles iropiignant, roorti addicunt. Propierea etiaro princamelum, culicemque liquantes '". Legirous '" cipibus datus esl gladius ad vindiclam roalefacloquod in diebus Constaniiui quidam episcopi prinruni"38; ipsi vero abominationes e.oruro dissimucipi adulaiilcs, majorem rcvereniiam regalibusedilant, aul per iropunilalem potins fovent. Videtilcs ctis quain sanctionibus evangelicis exhibebam. furem currunt cum eo, el porlionem suam cum PETRI DE GCSSANVILLA NOT^E. (19) Sumilur scacarinm pro arario regio, sive pro dus Giiillefmiis Somnerus in Glossario.et Vossins cjtria regia, vel tribunali in aula Westmonasieriensi, De vitiis sermonis, lib. n, cap. 17, el lib. m, tibi de rebus el r.dilibus fiscalibus.barones qualuor cap. 44. definiunt, ex Glossario Mauhaei Parisiensis. Viden" Joan. 21.sa* II Tim. 4. 231 Cor. 5. S4Mallh. 6. ss Mailh. 23. '"Rufin. 1. x Hist. c. 2; Greg. 1. iv, ep. 75. s7 Psnl 58. »8Isni. 56. *>Psal. 77. 30Psnl. 9. " Psal. 65. 31' Psal. 74. 8! Isni S. 33 Cap. 5 et 9. 34I Cor. 41. !t:Pi'ov. <5.36Lev.20.37lnst. | l.em lex Jul. de aduli. de pub. jud. 38Suetou. iii Octavio, c. 65. "> . U09 . DE INSTITUTIONE EPISCOPL illO adulteris poriunt/el polluti labii paiticipio peccanl, A. dere.non licere, eortimque iniquitas eo ipso deleet nori corrigmit, ui eis conveniat qiiod Aposlolus stabilior erat.quia utevaderentbumanumjiltliciuiii, dicil 39: Propterea vos non corripitis, quia eadem , eam simtilatio innoceniiae occuliabat. Animabus saepius agitis. Omnia illicila commiiluntur impune, praebilus es , non corporibus, nibil prseJalb commillusqiie pro divinae Jegis praevaricalione dauma- mune esl cum Pilalo. Christi villicus es, et vica-; , lur 40; imo laudatur peccalor in desideriis qnimm rius .Pelri; nec te respondere opoiiet Caesari de cororoissa libi jurisdictione, sed Christo. Quidam , suw, el iniquus benedicitur*1. Tmpuniiasest equidem negl'gentiac filia , contu- lamen per usurpalas saeculiadininistrationes se vinmaciae maler, radix peccati, nulrix adullerii et < curiali obnoxiant, ct quasi renuntiaverint suae culo inceslus , mortis 'aelernae praeahibula, praeparalrix j privilegio dignitalis, calculuin durioris eventtis inferni; per inipunilatem impiorum malitia conva- i exspcctant; Nam pro causa hujusmodi hodie in Silescil, per hanc in suis siercoribus miseri cbmpu- < cilia mancipati siinl episcopi quidam cnrceralihus trcscunt, alque peccatoruin suorum bibenles urivinculis, nec aliquod exspectaiil ab Eclesia Romana solaiiuro , quibus improperatur a summo poiuUice, nam, glorianlur * Psnl. 118. "s*Luc. 22. "Psal. 53. 4»*Jcr. 26. "• Jer. 3. "o*Psal. 122. "61II Cor. 12. sl* Psal. 115. ss Matlh. 10. ss*Psal. 88. MLuc. 10. " I Cor. 15. « II Cor. H. *6 Barric. 8. " Acl. 20. "8 In c. xi Matth. S9 tlom 11. 1113 INVECTiVAIN DEPRAVATOREM. v . * 4114 INVECTIVA IN DEPRXVATOREM OPERUM BLESENSIS. Exhorialiunculam tuam cum gratiarnm actione A tiia lo.qnilur, qni quondam in serpcnte loculus est muliiplici suscepissem, nisi pramlandientis stiavi- ". Lingua siquideiii delractoria, vipera est, lenitcr Joquii lenitas capliosa in cvidenlis injuriam convi- transit, et graviter perculil. Merobrum subslanlia cii evasissel. Scripttimesl quia omnis homb primtim modiciiro, malilia mngnum, el, ut verbo B. Jacobi boniim tinuiii ponit 60; nec. propinanliir*venena nisi ular : Lingua modicum mcmbrum est, setl plenttm niclle conditn. Si prologtim islius opusculi mei veneno mortifero "". Si quis putal se religiosum este, super Job diligentius iuspexisses, roe satis excusa- non refrenatts iinguam suum, hujus vana esl religio bilera faciebani ea quae mibi liberum scribendi ar- '". Religiosnm le puias, quia religicnis habiluui bitrium omnino invidebant. Sane anle opiisculuro geris, sed sanclitas et lingua viperea siraul esse illud nondiim hoc genus scribendi altigcram, sim- non possunl. Snne vir linguostts non dirigiiur iti plicesque, laboris roei priroitias, quas in Christi f«rro7i; incirciimcisa eiiim lnbia pliirinium sordis obsequiuro dedkabam, cl lunc primo nascentem sibi coagulaiit; eiomne,vas, quod non babct cocsludii mei spirilualis 'infantiani cxqnisiiis roathiperculum, in lege Doniini rcputalur iiiimunduni 7t. natibnibus impugnasii. Parcere simplk-jiati' de- Verbum Isaiae est: Cultus juslilim sileni.um 7G.Utibiieras, nec.in derisionis materiam dare salivas nam posuisses oslium cireumstanliac labiis ttiin76*,et dectirrenies in barbam David *.",el vcrba infan- B lion prOsi'uisses usque ad malediccndum ! Matedici lilia Jereniisc 6S.El ecjo quidem carnalis lionio s«m, cnim regnum Dei non possidebunt 77. Ad rixas me ei venundatus sub peccato 63 : tu vero regularis ca- invilas invittim. Teslirnoiiio eaim Salomnnis : Qni nonicus, el spiriiualis homo, quod in cnnoiiica dimillil aquatr., capntest jurgiorum1", ei lingua ocEpislola legitur, recolere debuisses: Si prmoccu- casio esl scandaii, quoties hi delractionis proflupalus fiteril homo in aliquo dilecto, tos, qni spiri- . viiini se diffundit. tuales estis, instruile Itujusmodi in spiritu teniialis Qui me commorii, (meliits non langere clamoj **.Uiinain corripiat me justus in roiscricordia, el Flebit, et insignis toia cantabiiur urbe 79. increpcl me 6S.Benigna enim est .correclio, quae Utinam lacuisses, ut prudenlior appareies. Sed cx cbariiaie procedit; nam el charitas benigna est unde me nosli? 6'. Porro ex abtindanlia cordis, cl ex adipe iniquiNon exspectato vulnus ab hosle tuli s° taiis os luum loctilum est; ideo lingua caedcns Porro licel faciem tuam non viderim, proximum vulneras, calamum qtfassalum conteris, ego te intus el in cttte novi *" et exstinguens linum furaigans 67, in spiriiu vehe- Existimasli inique quod esseiri fni similis *". Ego menii conteris naves Tharsis 68. Sciolus es, paucae- f. quidem in opere meo" simpliciter anihulabam, tti que litterae fnciuni leinsanuin. Volens ergo consii- dolose agebas in lingua lua. Seminabam triticum, tuerejusliliain tiiaro, converstts es in verba mali- el tti inimiciis lioino superseminabas ziznnia e*. tiae, aliosque jiidicans et diffamans, venaris libi Noli, quaeso, loquendo stiblimia gloriari, nonpttts ex aliena deprayalione favorem. Pro minimoiamen sapere quam oportet 8V.Alla eniiii snpere mors est. mihi est, ul a tejudicer, attl ab humatio die. Qui enim Et facile pericJila_tur qui se in allo prospicicns judicai me, Dominus est*". Quis te consliluit ju- obstiipescil. dicem super nos ? Tu quis es, qiti judicas servttm Dicis, el scribis, quia' me non vidisti. Gaualienum? Domino suo slat, aut cadil: siabit aulem deo plane quod roe noi) videris. Jam spirituin *'. Egovero, quem impudeiitius et imprudcnlius aspidis in le sensi. Utinain riie non videat oculus arguis, arguam le cl statuam contra faciem luam, basilisci. lnvide el delractor Deoqdibilis, quid me ut discas non blasphemare. Appoiiam erg.o sagiiias mordes? Qui enim delrabit, dicit Ecclesinstes *&, poieniis aculas contra linguam dorosaro7**,maledi- sicut scrpens, qui mordet in occullp. Si invieem cam, magniloquani, scurrilem, dissolutam; loqnar mordelis et comedilis, dicil Paulus, nonne ab imiconira sibilos serpentis anliqui : nam iirlingua cem consumemini S6? Si ore ad osdispuiatio et con••' Joan. 2. 61 I Rcg. 21. 6SJer^ I. ,63 Rom. 7. 64 Gal. 6. 6SPsal. 140. 66 1 Cor. 15. 67 Malth. 12. 6» Psal. 47. 691Cor. 4. 69*Ubm.14. 70 Psal. 119. 71 Gen. 5.7S Jac. 3. 73Jac. 1. ' 74Psal. 139. 7SNuin. 9 19. 7e Isa. 52. 76*Psal. 140. " I Cor. 0 78 Prov. 17. 7, Horal. Sat. l.u, sal. 1, vers. ^0,47. 80 Ovid. Heroid. cpist. 6, vers. 82. 81 Pers. Snt.3, vers. 30. RsPsal. 49. 8" Malth. 13. *4Roro. 12. 8«Cap. 10.86 Gal. 5. U16 PETRl BLESENSIS OPUSCULA. HfS flicius esset inter nos, patientius sustinerem. Fa- A darguo, soliicile siiggerens quidqnid ad eoraro aeiicileest libi impugnare absentem, 'tesieque Hiero- ficationem cilra inveclivae injuriain polesl humaiia nymo," delicata doctrina est pugnam dictare dc devotio. Vitaro rfeligiosornro, quorum diversae sunt muro. In nrieulinara experiariset oris et ope.ris vo- species (polymita est enim lunica Jo>eph 9V,ct cero! Tutum tamen mihi esse non arbitror cum bo- circumamicia varielaiibussponsiiClirisu94*) loiacordis affeciione veneror, ipsorunique pedes brachiis mine cerebroso conienliosum funem trahere, el, conlra consilinm Salomonis, slullo jnxta suam stul- devoiissimae huroiliintis amplector. Scioenim quia, tiliam respondere 87. Meas ergo injtirias dissimula- prae cunctis saecularibiis , el clericis el iaicis, lanlo rem silentio; sed vereor ne deterioris in te prae- differentius virtuium liiulos referunt, quaiilo imsumpliohis excilel inceniiva vaga el effrenis impu- pressioribus vesjigiis apostolorum regulis inhaesenilas. Epistolam scribere iiicceperam, sed exube- rnni. Jpsi in humiliiate, hospitnlitale, obedientia, rans maieria loquendi non patitur se ad epislolare charitaiect caeteris, quibus regnum Dei rapittii- ac compentlium coarclari. In libruin crgo episiola cre- possidelur, indefessa solliciludine se exercenl. Ili scit; et evenil-Salomonis verbum, quia faciendo- carnem depriinunl, spiriiiiro erignnt, vilani in lerra rum libroruin non erit finis 8s. Decebat ordinem ducentes angelicani, Chrislo iiiililant in lennitaie tuum ca scribere quaepublicae lilililati proficerent-, •. ciborunijjn asperitate vesiiura, in vigiliarum exquae mcnleni reficerenl, quae omnem intellectum in cubiis, in psalinis, el bymnis el caniicis>spirilua!iservilulein ct obsequium Chiisti redigcrent. Tu bus, in confessiouibus, in disciplinisei lacrymis.in vcro, aposlolicae profcssiouis oblilus cui dcderas cceleslium snspiriis , in igniiis coropuiictionibus ct roanus, et illius qum secundnm pieialem esi dociri- in jubilalionibus arcanis, in exccssibus niemis, dultiw, ut verbo Apostoli ular, superbus el nihil sciens, cibusque susurriis, in quibusdam gloriae. cceiestis lunguens circa quwstiones el pucjnasverborum 89,curo experieniiis, in amplexlbus Sponsi. Porro illud omillis, qui dctraclioni et scurrilitati vacant, malro- ninb dissiiimlare non potcram : qttod cum caeleri nalcm adulteratis sacrae Scripturac iiilegritaiem, balsamum gloriosaeopinionis in odorem suavitalis Jeremia lamenlanle et dicente : Conlriium est cor effuiidanl, tu tibiquesimiles facli eslis odor mortis meum inlra me a facie Doniiiiiel sanctorum verbo- in mortem*". Quod si lextura cilicii et pelles, siriiin ejus, quouiam adulieiis plena est terra 90. De cttt ad excusandas exctisaliones in peccatis allegas te et consiroilibus tuis Aposlolus loquens : Audi- S foris exponunlur pulveri et Jabori, ulinam sint 6, vinius, inquit, quosdam ambulanles inier vos inquieie, pelles Snlonionis s', ei non pelles tcrrae Madian. et curiose agentes. His qui hujusmodi sunl denunlia- p Utinam, qui pro doinoruin suarum negotiis exeunt, mus et obsecramusin Domino, ul cum silenlio panem molnnt pro his qui in leclo sunt, ct se dissoJiitius suttm tnanducenl 91.Adulalorein principis, et snn- ad illicila non relaxenl. Legimus autem in libro cii ordinis delaiorcm, vocas homiiiein , quera noi) quotidinnoruin evenluum, quod in his qui evomuenosti,sed docuisli liiiguam luam loqui mendaciiim: ruut saeculuin, frequenter amor saeculi recidivat, et in hac paiie mentita esl iniqiiilas sibi 8VSpiriius suariique reacdificantes Jericho, quam in primiiiva Dei reddit leslimonium spiritui meo, quia nunconversaiione-subverlerant, igneni et cineres amhiquam fui olei vendiior, nee soleo magnatcs pnlparc lionis stiscitant jam sopitos 98. Elquid est in vobis Jn vitiis, autlaudare peccatoreiii in desideriis ani- :imor nmndi nisi bdiura.Dei? quid esl ardor ille mmsum' 3. ln Cpmpetidtouieo snper Job, in Episto- concupisceniiae, qui aurum veslrum vertit in scolis meis, in Hbro Exhortalioniim mearurn, in Dla- riam, nisi mors animae, irausgrcssionis maler, malogo mco ad regcm Ilenricum, in traclatu meo De gistfa noceudi, primipilaria iuiquiiatis , auriga Jerosolymiiana peregrinalione, in libro meo De maliliae, sicaria virtulum, sedilionis origo, el foprassiigiis forluiim; el in opere raeo uoVello De as- veascandalorum? Non ad jaclantiamdico, sed ut seriione fidei, in libro Conlra perftdiam Judmorum, impudentiam tuam (frbns enim meretricis facta esl in libro De confesstone el pmnilentia, et in eo qui « 1liJi", quamplurium Angliae magnalum tcstimonio et asserlione) relundam. Bonaememoriae rex HciiCanon episcopalis inscribitur, ct in quara plurimis nliis scriptis mcis, regem nbstrum, et alios terrae ricus pro denario S. Peiri (20); quandoque adversus duos priores ordinis lui inexorabililcr et irreconciinagnates, ubi materia sfi offert, plena liberlate rePETRI DE GUSSANVILLANOTiE. * Denarius ille sancti Petri erat eleemosyna Romescot. Ejus insiitutionem alii refernntad Inam' (20) regem Merciorum, alii ad Offam iiidetn Merciorum qiiiedam.a regibus Angliaeiiistitula, pro paupcribus ' AngHaescholasticis, qtti Romae in Angloruin schola regem. MallliacusWestmonasteriensis,inF/oWf>«sJHerudiebaiuur. Solvebalur autem a singulis doroibus ff/ke.adniiiiuiii727,italoquilur: «Annogratiae 727 tna rcx felix el potens jElbelardo cognato suo reguiuuAngli.:e,RoroamqiieniiltebalurinfesloS.PeiriadVin. cuia :ideoDenarius sancfiPefri appellabaiur,Anglice suum relinquens, Romain petiit, ut pro regno lem17 Prov. 26. ^8Eccli 12. S5I Tiro. 6. •* Jer. 23. "11 Tliess. 5. 9SPsal. 26. " Psnl 10. 98Josue 4. "' Jer. 5. "•Psal. 140. •'CaiU. 1. •4Gen..57. '84*Psal.44. ss II Cor. 2. 1117 INVECTIVAIN DEPRAVATOREM. 1113 liabiliter cxcanduerat. Nenio praesumebat se oppo- A pcntibus perierunt 4. Ego serpenies repnlo vipereas nere ex adverso ; ego steii in coiifraclioiie pro eis, cogilaliones, quae te in soliiudine obsederunf. Ihi el in lempore iracuitdim faclus sum reconciliatio ,0°. lCntationum turba le circumstrepit, ibi muliiplex vitioruro exercilus le infeslat : cumque videaris Ad iuslanliam mcaro, "inspirante Deo, frequenter regia uianus iu elceroosynariim gratia munifice evasisse freraitus roundi, mundus in bac singulnrict maguifice se effudit, et adhuc eleeniosynas illas late tualibi cum multiplicibtts pbantasiis insultal. Sedcre posses in clauslro solitarkis, ei lacere, et enarrat Ecctesia sanclorum '. Testirnonio inullitudinis aulicae quandoque ad mcae parvitaiis inslan- levare" te super le. Ibi suni, lestiinonio Job, qui tiaro, eo adjtivnnte, in cujiis-roanti sunt corda fe- aedificant sibi sbliludines 8; ibi inler multos poteras gimi s, magna debita personis ecclesiasticis condo- esse lccum. Nunc auiem solus es, el taincn in lurnavit, relaxavit coinpediios, el damiiaioruro sup- bis affectuum. llnbebas in claiistro secretuin soliiuplicia ievigavit. llludautcro aequanimiier ferre iiori dinis, locum pcenitentiae, pacem animae, r.oiitemplapossum, quod, abjecto consilio el congregalione iionis arcanum, garidiura in Spirilu sancio, consijtistorum, qui prius fu.eras canonicus regularis, fa- < lium in haesitaiione, in leiiiaiione' remediuro, et in clus es canoniciis insiilaris. Signum aegrotanlis bmnibus efiicax bciiefieitim medicinae.'Ibi virlulum aniniiest, quod exis a conversalioue cominuni, so- schola est, suniroac ibi modcsliae usus, morum relitiidinem congregationi praelulisli.et insulam clau- gularitas, legendi libertas, fraiernitaiis affeciio, stro. Fccisli le aiiauiema Jrairibus tuis, terram' omnium corarounicatio, disc-ipliiiacvigor, lex obedieniiae , vinciilum charitaiis , et multia obsepromissionis pro iEgypto, pro Babylone Jerusalem, el coelum deseris pro inferno. Quid libi et soliludiquela. ni? .Vmsoli3.. Mtiltos in discriroen .animae soliludo Verum molestus est tihi pcenitentix' labor, abdejecil. Erraverunt in solitudine quidaih, et a ser- stineniia onerosa, imporlabiiis disciplinac ausleriPETRI DE GUSSANVILLANOT.E. 1 hisomnibus provinciis dedit rex praefalu: dennrium porali commularet aitcrniim.Quo cum pervenisscl,recit iu civiialc tloroum, consensii el voluiitale Gregorir I Pelii.iil pricdicliiii) est, quod Anglice Romescot B. papae, quam Scbojam Angrorum appellari fecit: ad a appellatur.i Haeciisdero omnino veibjs referi MaillfseiisParis.in Viia Oflir, secundi regis Mercinrnm, qtiaro reges Angliae et genus regium cum episcopis, l presbyieris etclericis.in doctrina el fide Cbrisiiaiia a addiique : « ldcirco B. ^Petri dennrius ajipeilaliir, erudiendi venireni, ne quid in Ecclesia Anglicana ( (|'iia saepediclus rex Offa die S. Petri qui ibcitnr ntl sinisirum aul catbolicae unitali coiurarium doeere- C 'Vincula, ipsiim roarlyrem (S. Albanum) ipso die ttir, et sic in fide stabili robor.ui ad propria-remea- _r _mei'uit rcelitus jnvenire, el ipsum ani.uuro reditum renl. Eranl euini doclrina et schohc Anglorum a i ipso die Romanae EccJesiie pro -redeniptjone auiroag suae coutulit, ad siisleniaiionem videlicii scbolaj lempbribus saucti Aiigiisiini pcr iioinanos ponliliccs s inierdiclic, propler assiduas iiaereses quae in ad- r memorat;n, propier Angloruni rudiuni et illnc pereveutu Anglorum in Brilaiinia eroerseraut, duin pa- s grinnniiuni eruditionerii. > Rogerius de Ilovcden, Auiicilhim parie n, nd aniiuin 1180, hacc habet: garii Christiaiiis permisli sanclae conversatimiis J « Eodem anno Hehricus rex Augliaepater consliiuil graliam corruperant fidei Cliristiar.ae. Fecil proRanulfuro de Glanvilln stimiiiuni jiisliiiaritiin toiius pterca juxla dorottm praefainm ccclesiam in hono- 1 rera bcatae Virgiiiis Mari;e fabricari, iu qua Anglis I Angliae, cnjus snpientia eonditae sunt leges subscriRomain advcnieiilibus divina celebrarentur myslc- \ pue, quas Anglicanas vocamus. > Hic inliroattir ria, el in qua possenl, si quem ex Anglis Roroae ( quid Willeluius regi Angloriiii) ctim principibus sttis mori coritingerel, sppcliri. Et liacc oronia, ul per- < consliiuit pqst conquisitionem Angliae. Tum rcceupelux fiiiniiatis robur obiirierent, siaiuluih est i sentiir niultae leges inler quas haec habelur : « De decrelo per loium rcgnum Oecideiiialium i generali denario saiicll Peiri, qui Anglice dicitiir Romescoi. baxonuni, in quo prafetliciusIna regnabat, ut siugu< Oroiiis qui habuerit triginia denarialns vivae peculis annis de singulis familiis denarius untis, qui i niae in domo sua de proprio suo, Aiiglorum lege daAnglice Romescot appellatur, B. Peiro et Ecclesiae 1 denarium S. Petri, el lege Danorum dimidiam bit Romanae miilcreiur, ut Angli ibidem commoranles -• i ninrcam. lste vero denarius debet sumrooneri iu vitale subsidiuni itide haberent.i Idem ad anuuin j) : ) solemnitate S.^Pelri et Pauli, el colligi ante fesiiviChrisii 794, ubi de peregrinaiione Roroana rcgis i talero quae dicitur ad Vincula S. Petri, ita ul ultra OJfae graliis ipsi ab Adriano papa collatis verba ; et aliuin diem non dciiueatur. Si quisquam deiiiuerit, ita prosequilur:.« Rex Ofla quid tiignc taniac ad custodiam regis clamor deferatur, quoniam defecit, largitati repeudere valeat, securo pertraclal. Tan- i nnrius hic elecmosyn.i regis est.-Justitia faciat dedem divina regem iiispiraiiie gratia, venil salubre i narium reddi, el forisfactionem et : El in die crastina scholam Angloruni, ' 1 si quis plures domos habueril,episcopi ubi regis. consilium Et de-illa rcsilunc Romaeiloruit, ingressus, dedit ibi ad sus- t dens fueril, infesio apostojorum Petri et Pauli dequae leniaiionein geniis regni sui iiluc venientis singui narium reddal.i Eadero fere de denario sancli Pciri los argenteos de lamiliis singulis.-oronibus iniposte- ! habeiilur apud Joannem Bromton.pag. 754 el 776; rum diebus singulis annis, quibus videlicet sors i Radulfum de Dicelo', ad ann. 793; Henricutii Huii"tanluiii contulit extra doroos in pascuis, ul triginla i lidoniensein llisioriarum Iib. |v, ad ann. 7C8.Plura non cxcedat. > Elpaulo post: argenleorum prctium vide apud Polydoruin Virgiiium lib. n Hisioriw t Dominabalur Offa rex roagnus in vigiuli tribiis Anglorum, cap. 11, ei Spelmannum in Glossaiio, provinciis, quas Angli shiras appelljni, elc. Ex voce Romescot. '" Eccli. 44. .* Eccli. 31. •' Prov. 21. s Eccle. 4. * Ju Jilli 8; 1Cor. 10/ 8 Job.3. 1120 PETRI BLESENSIS OPUSCULA. Hig tas, quae sola esl clavis innocenlia», religionis an- A est homo. niinaraliis sapientia, et sensu deftciens in chora, cusiodia cordis, el peremploria prorsus ap- limore, quam qtti abundul sensu, el transgredittir le6 !e petiius iliiciti. Propler qurolPropbeta nos adroonet gem Dei'". Ideo in soliliidihem recepisli, ut scnriiles inepiias liceniius mediteris, aiquein opinionis apprehendeue disciplinam. Et Apostolus dicit : Si ents extra disciplinam, ergo ftlii adulteri esfis7. Ve- alienae discrimen possis liberius evagari. reor, ne qni spiritu ccepisti.carne consummeris 8; Eapropler le jam non annumero inler lupos rapn>tl ne te langal illud Isaiae verbum : Concepisii ar- ces, qui veniunl sub vestimenlis ovium *", sicut me dorem, el stipulam peperisti". Primam enim fidem quosdam religiosos iiisiraiilasse causaris, sed intcr irritam faciens, sub qnodain religioiiis colore ftin- pulices mordaces tepono, inler demolientes lineas, dnmenlum initiatae religionis everlis, liiamque ani- inier cynoniias et cinipbes, et muscas ^Egypli graniam quasi sub jaclu aleaeponens.in saluiis et faroae vissimas. Qnare de qua Iranlibus nos nrguis, qui de tuae periculum le devolvis, Scriptum est: Qnt-amaf oblationibus pauperum , el de vidtiarum quadrantipericttlum, in eo peribit 10. Et nunc qnid libi vis in btis vivis? Nonne prior ttius ecclesiis apponil ecvia ^Egypli? et qttid tibi in via Assyiiornm, utbicle.sias, et reditum rediiui, atquepossessioriemposbas aqiiam turbidaro? Aquain Siloes respuisti, et , sessioni accumulat? Quod si ad colorandam turpiclegisli aquas Rasin 11; dereliqttisti fonlcin aquae tudinem culpae tiluluro public;c ulilitatis allegas, vivae, et fodisti libi cislernas veteres, quae aquam scias quia nec eum defendil numerus, nec multiconlinere non possunlls. Nam, ul sermonibus ex- iitdo convenlualis excusat. Non enim niinusardetrabrdinariis et scurrilibus vaces, tanquam ferus de bit, qni cum roultis atit pro multis ardebit. Cum silva, singulariter vivis, etquide radicibus et hcr- vcro Aposlolus dicai, hoc ipsum delicium esse in bis 13,si verus nnaclioreta esses, suslentari debue- vobis, qitoclveslra repeliiis, et non politts injuriam ras, tibi et puerotuo fratrum tuoruro vesles el ali- paftmintss; lu patiperrimus legisla de legibus garris, roenla usurpas. Porro, curo duae sint leges, inlerior - el contra Turonense concilium, conira legem Dei, et in aiiimae luae perniciem usurpas officiuin poslu_et exlerior, licet tibi, et his qui tibi blandiuniur landi. placeat singularitas lua, spirilus tamen veritatis, Quid tibi, et logatorum professioni, quimorluus qui neminem palpal, et ipse est lex iuterior, quae te accusai et damnat. Assuesce igitttr jngo Domiiii, eras mundo, et complanialus similitudini mortis irater invise; te enim non vidi. Pone, sicul dixit Christi ? Abjecta lege Domini, qtue inimaculala est, Salomon, pedem tttum in compedibusillius, el ne ac- convertens animas, legibus decurlatis el corrnptis ciclerisin vinculis ejus 14.Vides quia owiniscreaiura fJ-in libro pauperum te exerces, ul in causis non ex vaniiali subjecla esl ls, el in imagine pcrlransil origiiiali scripiura, sed ex integro et corrupto alleliomo,16. Non ergo aliquo srngularitatis oblentu ges. Cerle, sicut Tripartila historia refeii 93,Joandeseras domum ittam, ne nlibi doirium libi acdificcs nes.Clirysostonms.licet juris civilis scieniia praead gehennam. In ea vocatione, in qua Vocatus es, eniineret, rogatiis innien a familiaribus suis, ul eofinaliier persevera. Aposlolus enim ad Thessaloni- rum causas ageret, nbroen semper abhorruil advo* censes scribens : Operam , inqtiit, defis, ut quieii cali. Nam in horoine religioso vile et abjeclnm est silis, el veslrum negoiiuih peragatis ", negoliunfta- , advocalionis officiuin ; quod salis insinual Apo^lolutis insiiiuans. idem ad Gorinlhios scribens : Fralus, dicens: Smculariu negotia st Itabueritis, eos qui tres, inquit, Htei dilecti, stabites seniper eslote et conteinptibiliores.sunt inler vos , conslituite ad /ad immobiles in opere DeiiB. Clausirum seroel ingres- dicandum s4. Isli sunl cilicia el p*elles, e qnibus losns clausisti le, el Cbrisli vinculis allrgasli. Clatt- qtieris, qui loras ad pulverem exetint et laborem ; stts es et alligatus per ordinis ceiisuraiu, per dis- et ulinam lendanlur, sicut tabernacula Cedar9?, uf ciplinaeobservaritiaro, per sta,bililalis proroissioneni, se ad illiciia non relaxent! Clericorum volupiates per clausuram rcvcreniiae el timoris, per obedien- atcusas, quas apud plerosque spiriluales in Chrislo liaeligalurain. Clausurara hanc iile abjeccral, de quo poiius censeo, quauiicai-nnles. Novi quampluriirios, Salomon iropropcrans, dicil : Per agrum pigri ho- qiiibus aJ occasioncm turpitudinis suspeciior essct minis transivi, el per vineamslulti, maceria tapidum sua caraera, quam forte lihi ecclesia ; plus forlasse deslrucla erat, totumqiterepleveranl-uriicmetspiitm1". in luis semicinctiis, qtiam clericus in purpura et Quasi aliquid caeieris aliius cl ccelcstius sapias, li- bysso gloriaris. Melior.est purpuraia huroilitas, bertalem libi cujusdain faniiliarilatis usurpas. Scias quam panhosa superbia. Pietas ipsa esl cullus Dei. autem, quod recedens a clauslro elongaris a Deo; Vide ne specicm pietatis habeas, et non cultum : nec le potes faccre Jiberiorem, qtiain si clauslralem ne de illorum numero ccnsearis, contra quos Aposlolus dicil : Specien; quidcm pielalis habenles, virtliligas et impleas' servitutem. Sane lua le lilleralura insanum et praevaricatorcm regiilarum obser- tutem vero abnegantes '". Qtiid, ptitas, est iniquiu-i, vaniiaefacit. Sed, juxta verbum Sapientiae, Melior ptiblica peccaj^iprofessio, an siroulaiio sanciiiatis? 6 Psal. 2. . 7 Ilebr. 12. 8Gal.3. » Isa. 33. "Eccli. 3. uIsa. 8. lsJer. 2. la Psal. 79. 14Eccli. 6. 18Rom. 8. 16Psal. 3S. 171 Thess. 4, 18lCor, 1S. 19Prov. 24. so Eccli. 19. sl Mallh. 7. "ICor. 6. "L.-x, c. 3. ,4J Cor. 6. " Cant. 1. S6.I1Tiro. 5. INVECTJVA 1N OEPRAVATOREM. 1121 «124 Porro non niifeTimtconscicntise •vermem hnbitiis «l A fecinm, quaeso, vestrum videanl oculi lui, ieqtie (onsiirn : regnum Dei inlra vosesl", non in exle- ipsnmjudicans nonjudices, quem nqn nosti, donec riori vestilu. Nonnullos clericos novi, qui quasi de iWiusyultu "udicium yeslrum prodeai, qui reve•niliil possidenles multa possident; non enim ba- libit occulta cordium et manifeslabil abscondila bent sibi, scd omnibus quidquid liabenl. Sic lein- lcnebrarum. Omnem equidem ordinem sanclum in poraH foventur sabsidio, sicul in stabulo viator vi ctijus hu4; ; ler exercere. Si ovile Jacob, si rele Petri, si domum mililalem, inaluiitatem, prndentiam, conslanlhui, Palris ccelestis allendis, diversas oves, diversos ci, ul iucludam multa paucis, incomparabilem lioiieslalero in interioribus meis jugi recordntioue pisces , diversasque et multas invenies mansioncs. Noe, Daniel et Job diversas viiae meriloriae semicircumfero, qiiantumqne pertniliii conversatio srcIiabuerniil. Et, si Christus conimendnvit .niium culnris ad exemplar iliius qtinsi ad sigilli spiriiualis tns Mariae, non inroeii cidisplicuil occupatio Mar- iroagincm me consigno. Et quia sententias involvcns praesligiosis'sermonibus liiocinium meum et Ihae". Gralitts acceplat Dominus plerumque peccatoris primiiias in theologica facultnie palliaia iniquiiate depravas, ad •bominem, el non ad orat:onem repcciiilcnliam bumilis et coiurili, quam innoceniiam jusli lepidi el remissi; ille fortiler cadii.sed Joiiius spondeo. Nam oum sis.disptil.itor dyscolus et persurgil; isle lenleseens in via Doraini, el in proximo versus, responsio tota haec ex sola indignatione dievomendus in suo tempore et lorpore marcescii. clattir. Ovis in lege Domini31 longe ab ostio tabernaculi Arguis mc dixisse quia. melior cstjjvox operis. offerri praecipilur; et capra, quae hostia pacifica esl quam vox oris. Argue ergo eum, i»i cujus ort non in ipso tabernaculi ostio, undc ovis elongata est,' " est invenlum mendacium""; ipse enim luse insiiiuimmolatur. Familiarius enim in sinum eeeleslis lionis Regulaejcontradicens, de le et coiisimilibt;s luis dicil: Qum dicunt faciie, quae autem facinn', gratiae admiltunliir, qui exlraordinarios actus austerioris pcenilentiaejudicio puniunt, quam qui in nolile facere3". Ipse etiam prius fecit, et postea via vilae acedia dormitanles aniroo languescenle docuit, sicul scriplum est: Cozpit Jesus facere et fatiscunt. Non pracferb religioni, quae ad Deum via docere ". Quaeprius fecit, postea docuit: voci oralionis voceni operis anteponit. Si me de illa qunnt certa et directa est, nostrae saeculariialis incertum. Noii dico cum Nnaman Syro meliores esse Jluvios . posui inler vocern pris et vocem operis comparatione catisaris, adhuc dico, et ctiro Salomone rcDamasci Abana el Pharphar, omnibus aquis lsrael8'. Non dico cum Gedeone !8, quod meliores sint ra- plico quia Melior est vir patiens expugnalore ttrceroi Ephraini vindemiis Abiezer; neque bomines bium 38; Melior est canis vivus leone morluo *"; Meangelis, neque coroparo lerras coelis, sed iroper- lior est pucr sapiens el pattper rege sene el stuito 40; " Luc. 17. s»Jer. 8. "Jac. 1. •• Luc. 10. »' Lev. 5. 3S IV Reg. 5. '» Jud. 8. 40 licch 4. U. a6 Maiih. 23. " Acl. 1. 3" Prov. 13. 3S Eccl. 9. "Apoc. 36 PATIIOL. CCVII. •* Canl. 8. 1124 PETRl BLESENSIS OPUSCULA. 1.VS Melius est ire ad domum tuctus, quam ad ddmum l. et infirmitas. Onde Apostolus dicit: Et si Clirisltis convivii*". Infinita possem exchipla inducere, et mortttus esl ex infirmitate, vivit tamen ex- virtnte Oei48. ltem Hilarius : Distinctlo innascibililntis li.ec omriia se variant aliernaiim, alque ex intenspeciem insinuat: nec degenerat, quod nascilur, siohis, aui remissionis inlelligentia sibi respondenl, quasi excedentia et excessa. Super limore initiali aul procedit, cujus unionem et speciei conformita» me argnis, quia non est tinior Dei anle ocvilos tem incommulabilis naiura conservai. Ulleiius pro» cedit imposlura maliliae, nec in omnibus his aversus iuos,et loqueris de timore perfecto : fimor equidem pmnam habelx'. ldeoque" mibi dtibium est qualiter esl furor -ejus, sed adhuc manus ejus ex'enta *'; inielligas horiiinem in limore perfectum. Ubi enim Ezechiam regem nulli patitur peccaio fuisse olest limor, nulla est perfeclio. Audi Auguslintim in noxium, cum publice Scriplura testetur, ncc unitis diei infaniem a peccato esse imnuinem 60. Non bomilia super Epislolam Jonnnis 4»: S; perfecta inficior Ezechiam fuisse jusliim cl sancium; s^d esl, inquil, charilas in homine, jam non timel; : verbuin lsaiae^^esl quoniani omnes justitim noslrm peffecia euim charilas perfeclam facit juslitiam nec jam limet, sed desiderat, ut transeai iniquitas, quasi pannus metisiruatw. Sanctus* David, in quo 44 invcrieral Dominus virum sectindum cor suuro ", et veniat regnum Dei. Beatus eliam Ambrosins * dicit: Caslus timor facil dulcesccre quod amarissiquerebatur, quia iniquiiales sttpergressae suit mum prius fuil; sed lam niuiidaiius, qiiarn servilis caput suum ^3; Job etiaro, cujus virluies DOIIVEUS ita magnificat et exloHil' 14; Jeremiis quoque atqiie timbr in fuluro non eril. Joannes etiam Damascenus super verbo illo in Epistolam ad Hebraeos : Moyses, et ca-teri, qubrum laus est in Evaiigelio, Exdudilus est pro sua reverenliit *": Ihtellige, in- concepti, nali, et convcrsaii suut in peccaiis. Si pcccala Ezechiae ignoras, reeole quia siculDaquit, hanc reverenliam totius iinioris expericm. vid ad gloriam et ad pompariipopulum numeravitss, Deus enim charitas est 46; clufrilas aulem limors consorlium non admiitit. Adhuc de fovea ericii, el sic et ille de fuga Sennaeherib et exercitiis ejns de Occullioris maliliae lalibulo procedit invidia, ut stfage superbiens ss, gratias Deo teslimonio Aiiguderidcatur simplicilas iiinoccntis. Me namque bla- stini*" non retulit. Scis autem quia vitium ingrasphemasse proponis, eo quod dixerim qnod Cbrislus litudinis omnino peremptorium est animae, el detepro nobis de divile faclus est pauper. Audias quid slabile apud Deum. Ad cumulum eiiam superbae B. Basilius in libro Exliorlationis scribat: Sermo transgressionis, ad faslum et ostentaiionem cellas omhipotens de eo quod erat per naluram uiuim aromatum, thesaurosque Doroininuntiis Merodach cum Palre, faclus est unum cum bomine, naius de £ regis Babylonis ostendit "*. Non solum Meriiiiuni, Patre, de muliere nalus, de Omnipolente infiriiiiis, sed et le prophetam voco ; nam propheia es Aniide Doniiuo exirianitus in servum. Ad-haec impugnas cbristi : jam enim per le operalur mystcrium iniqiiitnrrim David, alqne pracstigiosis sophismaiibus al- tatis°s. Sanenunquam Mcrlinum ponendum decrevi tentans lilulos veritatis, ca quae commiinem et in calalogo saiicloruiii, qui a saecuJo sunt, propbelaruni, sed le et ipsum conslituo inter propbelas siniplicem inielligentiam habent, versulo inlerprelationis venerio depravas. Cum de trahsfigufatione Baal.annnmeroiiiterqiiadringenlos propbeias Acbab, Doinini loquerer, simpliciter dicens qtiod, post illain qui ei ih mendacio divinabanl 60: vel, quia in sb:glorii» apparitionein, divina quse ibi apparebat spe- lem sacerdotii es assumplus, collegam siiinnio sacies quodammodo rediit in liumanani, tu hoc cerdoii Caiphaete adjungo, qui in eo crudeli consinomen,. species, in Deo calumniose pervertis, ul storio, in quo Cbristus innocens condemuabauir ad nunquam ad conleinplandam speciem suae celsiiumorlem, cum esset anni illiuspontifex^prophelavil" 1. dinis perducaris.Audi quiii dical Ambrosius, expo- Scripturas, quaeso, lege el iiitellige: non eniro oninens illam clausulam Jeremiae : Quis slaiit in sub- riia inveniunlur in Catone. Cerie si Merlinum prostariiia Domini, et videbit verbum ejus 4T?Sapienlia, phelam irrisorie dixi, non debueras excanduisse inquit, Dei verbum Pairis, est non degenerans ab lam graviter, ui mihi nolam adulaloris iifureres. ejus specie, cnjus substaniiam in alia specie nobis Recole quod, cum Saiil csset in ira Dei elecius, ei a ad remedium oblulil. Et Hilarlus : Refulget in Domino reprobatiis, Tegitur inmcn qood descendeiiriagine usus in munere. Et ideiri : Proerogativa bat cuneus proplieiarumj el faclus est Saul inier enim speciei, in qua erat splendor el figura sub- propl)etas6a.DeSibylIageiitili.et deBalaam ariolo6', slantiae Dei.piae dispensalibnisminislerio.sic seexet de aliis quorum prophetias recipil Ecclesin, inanivit ad speciem servi, ul ivori esset alienus a conlra Ecclesiae doctores aliquid viriilemum vosubstaritia Palris. Ex concilio enim Toletano habes, muisse debucras. De Jahel, illud libi respondeo, quia in Christo duae sunt species iiaiurales : virlus quia vir ejus Haber Cinaeusjam cum oniiii domo sua 4S I Joan. 4. w Trart. 91n I epist. Jonii; 44 In Psa!. 118, ei 31,'v. 2. 4SHebr. 5. 41 Eccl. 7. 4S II Cor. 13. 4^lsa. 9. 50 Job, 14 juxi. LXX. B1Capi (.4, «• Act. 13 46 1'Joan. 4. 47Jer.25. *»-Psal. 57. «»Job 1. "° II Reg. 24. 50 IV Heg. 19. B7Lib. n De mirab.-S. Scrip). c.27. ss Jsa. 59 "*»II Tbess. 2. 60 III Rc£-.18. 61 Joan. 11. 6S1Reg. 10. " Nuro. 21. H25 DE SILENTIO SERVANDO. H2C rcc.esscrat a fralrihus suls, fcedusqiie percusserat A vellis, me inler csetera gratiam el liberum arbiirium ciiiii rege Asor : Sisara vero babens ex illa obliga- commiscere et confuudere blasphemando snbgruntione fidticiam, diverlit ad tentoriuin Haber. Roga- nis. Et ego quidem confidenter assero liberum arbivit ergo Jahel, ut ipsum celarel, ac poculum darel: Irium ita inniti et pendere de gralia, ul benignitas dedit et Jabel ei Jac, ut gravius obdormirei: ipsa Dei merilonon praejudicct, el liberae voluntati gratia non praescribat. Licet enim dicat Aposlolus : vero tempora dormientis usque In terram clavolabernaculi perforavil' 64. Vide, si rea est prpdiiio- Justificali cnim eslis gratis'", id esl per gratiam, nis, qui misero Iransfugaequaerenti subsidium secu- neminem tamen abnuil salvari per fidem. Dico auritalem prsestilerat dormiendi. Sed, ut verbo Job lem, quod gratia libcrum arbilrium cximuit a jugo' uiar, umbra umbram prolegit ", similis excusal peccali, ut voluntas sanaia jamnon in vnctiuro grasimilera nec eara excusares, si prodilionis facinus tiam Dei cooperanlem recipial, sed seipsam ad acabhorreres. Vernm, liceifactum illud fueritiropium, lum beneficio adjuvanlis exerceal, veluti,-si quis babet tamen in se venernbile sacramcntum. Ex- luio infixus se inde expedire sine ope aliena non pressa vero simililudinis forma posset ileni mysticc possit, si ab aliquo liberaliir, ipso liberatore dnsignificationis benelicio cxcusnri, quod Cain fra- cenle et adjuvanle expedile incedit. Licct ergo dicatrem siniin occidil "8, quod Judas cum sua nuru B tur aliquis ex fidc salvari, tolum lamen esl sx graconcubuit ", quod David uxorem alienam rapuit6», tia, sine qua ncmo credit. Undc Augustinus in qnodque ipse Uriam *', el quod Joab Abner " et epistola ad Sixtum dicil quod gralia cst remissio Ainasam 7" proditorie interlccit. Nec intellige sa- peccatorum ; nec eam praecedunt merila, quia gracram Scripluram Jahel specialiter praeconiis extu- lia non esset, si redderetur.ex meritis, aut non lisse, scd Dettm, qui per feminam salva.veral Isracl, esset gratuila. Ad Bonifacium vero scribens ait, niirnculose concludens in manu feminae inimicum. quod Aposlolus dicil: Justificali estis graiis, hoc Frequens esl eliam in sacfo eloquio, ea quac bona dixit ideo, ne fides superba sit; si autem ex fide, sunt in mala, et ea quae mala sunl in bona signili- quoraodo gratis? quod enim merelur fides, cur non calione accipi, ita ut sermo historicus semper salu- potius redditur, quam donatur? Sed respondet Apobriter famulelur inlclligentiae sacramenti. Samson, stolus : Quid habes quod nou accepisti 76? Fides qui intcrpretalur sol, Domino consecralus, el qui ilaqueangetnr per graliam.utin gralia magislrantc liguram Cbristi sacpe in sacro eloquio gerit, pecca- volunias obsequalur.et obseqnensoperemr.Tu vcro toris tamen figuram exprimit, ubi scilicel a Dalila, Proleo monstruosior, nunc tottim ascribis gratite, id esl carnali concupiscentia funibus peccatorum p et merilum evacuas, nnnc exinanieiulo gratiara toligatur, et eo converso ad pcenitenliam, alque insi- tum merito allribuis, et in priino haeresim Maniliente in eum spirilu Domini vincula relaxantur7'. cbaei, in secundo blasphemiamPelagianam iucurris. Urias innocens vir et justus, typtim diaboli reprae- Sicerrorum veterum cineres jam sopilos iierum susenlai, ubi pro uxore sua occiditur 7'. Babylonia scilas, et dogmala dainnata solemniter quasi lignoruni vero in idololalriae peccalo flagiiiosa, «iifectaDomini niaieriam libi ad aelernumincentlium coacervas. Ilaee, quandoque vocalur 7*: et per Saulem, licel fuerit oroiiia decrcveram prosequi liroa correclionis, aut inobediens, contumax, temerarius el pracsuhiptor, persequi novacula daronalionis in hoc opere nieo, se.l Chrislus Dei Filius figuralur. Rursum, dum opus- occupalionibus variis aliis revocalus tolum Jioe vacula mca venenoso denle invidise mordicando di- caliori teinpori el liberiori dispulalioni reservo. **Judic. 4. "Job 40. *6Gcn. 4. 67 U. » Judic. 16. "11 Reg. 11. 7*Isa. 21. Gon. 38. 5. ' 61 Cor.4. "Ibid. 7S Rora. «"HReg. •"•II Rcg. 2. 71 U Rcg. 20. FRAGMENTUM EPIStOLiE DE SILENTIO SERVANDO. Sjlenlium teneas ; quia, secuhdum Isidoruro, cu- D quid, el de quo, quomodb, ubi, et quando loqtiaris. stos est oinnium virlulum. Cuin tibi licet loqui, Cave, omnibus modis, nesis alicui scandaluro, vcl occasio scandali. Cave ne in ira cujiisdam dicm vcl magis elige silerc, si vis pacem cordis babere. Cuin debueris Ioqui, in mansuetudine praepara ani- facta reprehendas. Cavc ne consilium bonutn despiinum tuum, ne cum impelu ioqnaris. Non sis prom- cias, etsensui luo nunqiiani mnllum credas. ilepius ad loquendum ; scd muJlum custodi, cui, ef priuieiram in quanlum poles, ne aliquando appa *U27 PETRI BLESENSIS 1128 reat in vuhu, in moribus, in veibis. Noli de absen- A tionem, eis non resisias. Labora tolis viribus cutibus loqui* etiam hona, qnin de facili inleriniscent stodire cor tuum. Voluntatem tuaui voluiuaiibus se maia. Repulael minus scientiam, minusque bo- aliorum subjice. In nienie tua diemjudicii revolve, nnm. Non des consilium priiisquam requiralur. pcenas inferni, passionem Christi, gaudia cceli. Slude Non eas ad consilium, nisi vocalus. Si quis de ali- omnia opera tua coram Deo facere, et ad ipsum quo malum dixerii, de facili non creuas ei. Non rcferre. De ordinalione et d.isposilione quae ad le libenier audias, quia ex hoc crescit libi charitas. non speclant,netemeredisculias. Privatumamorem Oculos vagos non habeas. Capul el alia membra a a le repellas. El sludeas te benignum et obsequiolevi molu cusiodias. Praeiatis tuis acquiescas; elin sinn in unmibus exhibere, etc. ordinalionibus sui.s, qurc non ailendunl dissolu- LIBELLUS DE ARTE DICTANDI. Incipit prologus magistri Pelri Blesensis. arclti- B magistri Bernardi et Tnronensium sequaces nec non diaconi Ecclesim Bathoniensis, in libellum De arlc el Romanac canccllariae notarios ad suas epulas dictandi rhetorice. invitamus, ut ea, qtiae divisim paraverunt cum solLicet magistri Bernardi de diclaminibus liber licitudine, summa bilaritate communiter cpulentur. priidenler sit pertraclatus, delicalis lamen et minus Forroulam vero diclaridi, secunduiri praedictos diclatoriae professionis diclatores, rudibus ad instructioJistriciis lectoribus perplexae prolixitalis dicilur arguendus. Turonenses etiam magistros dictandi sci- nem proveciis ad memoriam tradere deslinamus. CAP.I. De divisione dictaminum. cnliam in summulas redigentes nihil perfeclum asDictaminum aliud iiieiricum, aliud prosaicnni, de serunl scripsisse. Unde fit ul lam bcne condita qiiam insipida fastidienles ad mensam philosophiaj r quo specialiter traclare intendirous, etc. [Trarfatum hune,ex operibus Bernardi el al. confectum,ncc «ntilisreferlam ferculis siccis dcntibus emarcescant. Eliiuinatis igitur lantae parcilatis conviviis, avidos quidquam novi in se habenlem, omilto. ] PETRI BLESENSIS POEMATA. I. — CANTILENA 1. Olim mililaveram Pompis hujus saeculi, Qtiibtis flores obluli Meaejuvenluiis. Pedem lamen reluli Circa vitaevesperam, Nunc dalurus operam Mililiae virtutis. 2. Carnis insolenlia Pugnal conlra spiritura Nec metilur exitum Vitae temporalis : Sed si juxla roeritiini . Referunlur pracmia, Miscrae slipendia Mors crit iminorialis. 3. Dfcicarnem studui DE LUGTA CARNIS ET SPIRITDS. C Subdere spiTiiui, Fame, siti, verlvere subjicerc ; Nec poluit domari. Nam addicta voluptali, Servilutis jugum pali Detrectat roisera; tunc demum libera, . Si sciret ancillari. 4. Felix illa servilus, Quae gehennales gemilus Adimil, et rediroit Demanu tribulantis. *5pondetmundus libertalem, Dans peccandi facullatem Cujus delicias fngaces ftigias,' Et dolos adulanlis. 5. Mttndus el daemonium Fidem sanxere muluam, *1129 Fraudis ad eonsortium, Carnem trahenles fatuam : Sic per proditorias blanditias lnsidias procuranl :" Et in morlem animae miserrimae Nequissime conjurant. 6. In fenestris capilis . Occuliant retiacula, Sed vibrant in absconditis Tentationum jacula. . Servat hoslis adiius, sollicilus, El exitus explorat, Trahens hanc in publicum, Quaelubriciim sophisticum ignorat. . Me deterret Dinae raplus 77, Cujus forma Sicbem caplus Dum affeciat lemereViolati capere POEMATA. A. Primilias pudoris. Non est qui vim rcprimat, Vet oppressae redimnt Opprobrium sororis. 8. Cessa, caro, lascivire, Quia dies instat irae. Non te mundus rapial, Non te circumvcniat Fraus spifitus immundi. Nos haecvila deserit, Et ut umbra praelerit, llujus figura mundi7*. 9. Nodos abrurope veteres, Ut superes Ilostis lenlamenla Ne templum Dei polluat", Aut destruat Christi fundamenta. USO n. — CONTRA CLERICOS VOLUPTATI DEDITOS, SIVE DE VITA CLERICORUMIN PLURIMIS REPROBATA. 1. Qui habet aures audial 60, i. Singultuosis vocibus Verbum saluiis praedicant, etaxpficant, Sub quanta mole criminum Monilis salutaribus, Clerus laboret hodie, Dum iu Cliristo luxuriat 81, Quid agendum sitomnibus, Sed Esau sunt in manibus, Nec vull placare Doininum Et voce Jacob intlicanlM. Per fruclus poenitentiae. Sed differi et induciat, Qui dum se passim iinplicanl Flagitiosis aclibus, Falseque sibi soinniat, ** Et exemplis enorinibus Sortis in casu dubiae Animasmortificant, aedificant Longum vivendi terminuin. 2. Ob nimiain molliliera, Sion in sanguinibus *6. 5. Qui pro Iaude verba vendis, Sordesque vitae varias Nulli deferlur ordini. Cultoris utens sarculo, Duro plialeras in populo, Trabuntur in perniciem, Sanctitalem quam praelemlis Per parles et minutias, Non possides in sacculo, Ecclesiarum lermini. Gaudesinani titulo : Nec babet arca requiem : Verbis ulens reverendis, Malchus in Christi faciem"*, ln te trabem non altendis 67, Jason in vasa Doraini, Manus exlendit impias". Qnae toti patet saeculo : El festucam. reprcbendis, 5. Irreverenter confluunt ' Omnes ad sacrum ordinem; sed bominem In lui fratris oculo. Velerem nunquam exuunt. p 6. Plebs pro Christo beilicosa Necfceditatis diluunt Fugil a mundi prelio, Ccelum petit manyrio. Aniiquae lurpitudinetn. Ui calicis dulcedinem, Sed in nullo fractuosa Dantin amariludinem, Clericorum condilio Enormi torpet otio. ' Et in venenum aspidis. 0 mors Chrisli pretiosa, Jesumque magnum sordidis Semper fuit copibsa Vesiiroentisinduunl 84, et polJuunt Teslamenli sanguinem. Apud te redemptio ,s. " Gen.34. 7,iCor.7. 7SICor.3. "Matib. 13. " I Tim. 5. " Joan. 1.8. " ILMacli. 4. »*lach. 5' " Matih.7. "Psal. 129. ••"Gcii.27. "Mich.3. J1'3i PETRJ BLESENSIS Hora cst undecima. Sed in istis btiosa A. Nec finem habel ignium, Fit Redemptoris passioAut verinhim, velcineruni 7. Qunre non nccipiunt Mors peccalorumpessiina *\ Snlularis calicem, El pro Chrislo verlicem 15. Menle quaeso eogita.sollicka, .adiis objiciuiil? Quod incaulos rapere sit solita," Mortis bora subita. SeJ lerrena snpiuht **, Noli lempus perdere: Nec liroenl iram' vindicenh Praepropere Terribileinqua Judicem Nenio se morti praeparat. iseri despiciunt: Dura le mundus exhilarat, Colant enira culicemDura proinitiil vivere !£t camelum gfutiunl •*; Jucundius el longius, 8. Qui lelhargum paleris, Tuncmors amara separat »VV Snrgens expergiscere r 14. Quis aquam tuo capili, llora est jam surgere-. B Quis dabit tibi lacrymas? Vulnus, undemoreris,. Ut laudes regis inclyti '*•, Medico non aperis. tn lui cordis ulcere Fraudesque ducis 9Scxprimas?' In regiones ultimas Scis fistulam. obrepere r Planclu discurrat anxio proditis Nec medicinis uleris, Erubescens lemere JNOslrique regis captio' 7, Quae lot affligit animas. Ligaturam vutnerrs.. lo. Fceda rubigomenlium, '.K ln nova ferlaninius, Te peslis avaritirc Ruclare querimoniam,. Bux duxil in ilagilium llorrenda quae coramitiimus :: Damnabilis memoriae, Sitpernae Sion filian) Ad quacstuin proslituimus. llostis Herodes iropie, lnvasor Chrisli gloriae. Niim regiae Josephi eunucho.vendimus ", erigjiuus.; ** Non noces imiocentiae, Dagnn in arcae gJoriam Sed Christo, sed Ecclesiae. Aurique eoloropiimus f. — .16. Flos regum, ducum, procerum Versns esl in scoriani.. 10. Asccnsurus in ardua Iierquod erat liberum, Crucein in dolo bajulai, Sensil inexlricabile. Erecta deniuin stalua : Dum incidit iu Cerburuin, Nepotum lurba pullulat. Qui facile Dclexit cor ignobiie, Quos variis. Ecclesiis intilulat •: Yas Deo detestabile, Ilis iiiflnens superflua, Vas scelerum, Dum crucifigit ilerum DissiiDiilnl, Christum in Chrisli pngile. Quod vir lionestus exsulnt, Non implet vasa vacua, 17. Judas Chrislum dislraxerat. Dux regem vendit Angiiae Sedplena supercumulal. i 1. Professus Evangelium Sed crimen hoc exaggerai Abit in viarii gentium. ldoiatra pecuriae. ' & Nam inipie Qtii sanctae pacis olium elegerat, Redii ad ollas carnium. Pacem cum rege finxerat, Dum ei rex improperat, quod ftigera , Regnle sacerdotium Ad carnis improperium degeneral. Relicla crucis acie Damnabile commercinm 1 Cedens in partes Syrise. Fit membrum meretricinm, 18. Christi miles in hostiles lrruebat cuneos, Qui membruin Cbrisli fueral ". 12. Qttid hic agis, anima niiserrima? Dux cum pravis et ignavis Pulsat mors ad ostiiim, Fabricabat laqueos Carnis ut divoiiium In regis captionem : Sie scevilin leonem Celebrenl novissima • 1152 •» ICor. <5. "4Psal. 53. 84*IReg. 15. »• Richardi, '•Phil. 5. "Mailh. 2. "Gen. 39. "IReg.5. Ang^orum regis. " Austriae Leopoldi. " Vide epist. 143. «153 POEMATA. Ficulneae parahola \ A Vulpecu.a3versulT Rachel abscondit idola * Bibe nunc avaritia. Duii)puteos argenleos. Sub fimo pceniteniiae. Sumptus perdis et operas, Larga diffundit Anglia. Si differas oblalain libi gratiam. Tua terum pecunia Vincis, regnas et imperas, Sit in perdilionem 9S. Si tangis Chrisli limbriam ', 19. Infidelis etcrudelis, Et hydriam Samaritanae .deseras \ Triumphalcm tilulum 25. Slulti sunt, qui miseri Crucis Christi polluisli, Volunl sponle fieri: Vendidisii populum Non est impaliens Christi clementia, Terrae proinissionis, Sera sufficieiis est pcenilenlia. Fili perdilionis. Tu verba garriens Davi, non OEdipi, 20. Rexrevertendi studio, Finnaveral triennio Praesagis pessima mihi novissima. Sed sic ihtercipi non potesl aniina, Discordiara in graliam : ' ** Nec est laus ultinia Sed lua machinalio Confirmat in David solio. Plncere principi. 26. Quid le juvat vivere, Tyrarinum Babylonis. • ' Si vis vitam perdere ? 21. Qtwd amicus suggerit, ln animae dispendio, Fer cum patientia. Nulla est aestimaiio. Desere palalia ; Si vis, ut te perennibus Nam curia Absorbeanl suppliciis, •, Curis. iroo crucibus Mors el inlerna palus; Et mortibiis Confidas in principibus" Semper esl oonoxia. El in eorum filiis, Figura mundi praeterit", In quibus noii esl salus. IJomo cum inlerierit,. 27- Grata esl in senio religio, Non sumel secum omnia '"". Juveni non congruit. Dies nunc peremploria Carnis desiderio conseulio; Comprehendet, nec desccndet Q Nullus eniin odio Ejus cum eo gloria. Carnem suam habuil 6. 22. Quidquid dicas hodie: Curiae Me juvant deliciae ; 28. Neminem ab inferis Reverlentem vidimus. Quarum praebent copiae Certa non relinquinius Quod in votis sim perplexus. Obdubia; Quo me vertam nescio, prae gaudio, Somnialor anirous Dum ad usum gloriae \ Mihi cedit omnis sexus, Respuens praejenlia, Gaudcal inanibus. yEms et conditio. Tolus feror iri araplexus Quibus si credideris, Exspectare poteris -Voluptatis obviae. Arcturum ciim Brilonibiis. 25. Tcnent nos in curia, 29. Divitiae, tam anxie Culltts delicalior, Quas acquiris cuni tormenlo, Cibus exquisitior, etlaulior, D ui somnium siirgeniium Quod tinieor, nec timeo, Evanescenl in roomento; Quod augeo Sine fine tanquam spinae Parenlum palrimonia. Purigiiiit, anguiil, .lacerani, Quod iniorio magnalia. SCis quid tibi cpnferarit? Me divitum consilia, '... Quod servus es;seryorum, Me lcnent accideniia Diim in iiis te cruciasr Dignitaluro, quas magnatum Ut servias:'.'.' Largitur aroicilia. Clienluro libidinibus, 24. Nexus abrumpe curiae.. Et ventribus equo.rum. Deo le tolum immola. 50. Cur arguor, si perfruor Tempus indulget yeniae "Act. 8. •^Ephes. S. "lCor. ™° 7. *** Psal. 48. '* Luc. 13. "Gen. 51. 3 Mallh. 9- '-Joaii. 4. Ilji * " Psal. 14!5; 1135 Bonis, quae mantis Domirii Dedit ad usum homlni ? Quoties voiuero, Miser esse potero ; Si mihi soii vixero, Toti sum muudo perdilus» Benignus Dei spirilus, Non-dedit ista ccelitus, U.l in dolonoselud.il, Et per isla IJOSdelrudal, ln puteum interiins. PE.TRI BLESENSIS A 51. 0 vaiiilalum vanftas 7, Quae est baecsecuritas? lnler haslas lioslium FrendeniiiiniT Astat mors in januis, el defluis fn omne desifleriiim: Sed irruel calaniitas Repeiite super iinpiiim Voluplatumque brevluro Miilnbilur jticundilas, .'Elernui)) in suppliciiim. «36 III. — TRACTATUS DE SACROSANCTIS VENERABILIS SACRAMENTIEUCHARISTLE MYSTERUS (21>. PROLOGUS. R Non elongabrt se, cultoremqtte jnvalvil. Ergo Deum fatenmiir euni, sed cunclipoienlem Invocat attclor Sanctissintam Trinitatem, Patrem, Filitim, et Spirilvm sancntm, ut de SS. EuchariSiippiicibus nostris precibns volisque faveotem. siim mysieriisdigne scribere possit. Ihvocatio Patris. 0 Paier seterne, qui cuncln regendo superne, Omnibus in factis, inceptis atqtie peractis, Oronia disponis virlule sacrae raiionist Debet prseponi Dens humanae rationi; Carminisesto mei dux et via riialeriei. ., A quo dil.Uur raiio, res cuncta creatui', Ut nostris faulor sit principiis, sit et auclor. Maieriam, metrum, mendacia, prospera, Pelruin, Praesigna, forma, remove, concede, renorroa. Piiucipium verum Deus est, et clausula rcrum, Materiam primam da te, Deus, addeque liiiiaro, Quo sine qnod coeplum fuerit, finilur inepium. ' Debet adorari Qua rein sublimero ccelesti dogmale liinem. primus, primusqtie vocari. Tti falier es prudens, prudenter singula eudens,. Aticior adoratus primuin, primusque vocaitts PETRI DE GUSSANVILLANOT.E. (21) De hoc ipactatii JoaniiesRudaeas, qui prrnius C (qiio genere et hic Traciatus conscriptus est) ad amicuiii qnemdatn traiismitlit. Quarta , et poslrema ecHdil: Cum hu}us Operis ediiio, candide Leclort pene ad calcem decurrisset, allaius esl ad nie ex est, quia slylus ct pbrasis non dissentil, ac si ex Alsatia praesensTractatusex velusiissimo ras. co- ungiic leo, ex vestigio staiura HerciiJis, ex voco dice Bibliolhecae Tabernensis serenissimi et illu- homo agnoscitur, Jiceat rallii el ex gemina phrasi strissimi principis C.aroli cardinalisLoiharingi, ac eonjicere Blesensem. PriinO eniin, propria quaedam Melensium, Argeniinensiumque episcopi descripins, ejus phrasis est, ut dtiin de praeparniiiiiie ad dignusque tum ob antiquilaiein, tum ob Anselmi S.Eucharisliain.agit, incorporuresibi Chrislum, aceiCantuariensis archiepiscopi noirien, quod praefere- piat pro sumere Clnistum, ul epist. 86 : TIIOrero» hat, visus, qui ad hujus operis calcem, ne prorsus inquil ihideih ad Carihusianuin querodani, sententia excideret, adjungerettir. Veruro, dum sedulo loium esl, ut tibi Christum incorporej singulis diebus, twn Iractatum excutio, iu siisnjcionciii magnam yenio, dijudicans corpus Domini. Et episl. 123 : Filius, noii Anselroum Caiituarieiisem archiepiscopum, sed ail, plorationis mterncemanu sacrilega, et ore poiluto Petrum iiostrum Blesensem, Cantuariensis arclii- sacramentum, in quo vita mterna esl, recipil, ipsumepiscopi cancellarium (facile enim ob sinuTitudi- qtie sibi damnabititer incerporare prwsumil. In serneiri cogiioiniimm alier pro altero, noliorpro ignnto mone quoque 25 camdero vocem eodem significatii siibstiltii poitiil) illius esse auciorein et parentero. usurpat. Al eadem phrasi utilur priino lrojus TraQuaiuor enim conjecliiris adducor, ut ita seu- ciaius capite, dislicho ukiroo. liain. Priroa est, quoil auclor carminis in Prologo Non igiiur, inquit. salis est nasci de Virgine Chrisemel alque iieruni noinen stium disene prodal, et D [stum. Peliuin. Allera, quod couseiilial tein- Si suus esuriens homo non incorporel islum. appellet sc pus; nam codex iile ros. cui nomen Hortulu* deli- Deinde de eadem praeparatione agens, alleg.il illam ciarum, altribuitiir Ileradi a Laiisperg nobilissimae seiUeiiliam Sapientis : Cum scderis ad meusam abbatissie ccenobii liobeniburgensis, quod aputl divilis, diligenier vide qtiae apposila sunt ante Alsatios exslat iii inoiite S. OliliaE; at illaiii Heialuam, el appone cult.ruin gutluri tuo (Prov. f tiiin anle annos quadr.ihgeiilos, ipsiqiieadeo Ble- faciem Eccli. xxxi). Enmdcm allegal ci in hoc Trasensi aequalein:vixisse inde ni:.nileste liquet, quod xxiu; cap. 20 his versibus : in S. Oiilia: Vita riuper Friburgi BrisgogiaeGernia- etaiu, nice inioiessa scribaiur diciani Ueiadini anno a Additur httic Salomon sacrum forinans paradigma, Cbrisii brtii 1182, iiionasleritiiii Triiteiihiisanum in In quo niyslerium sacri prmfulgst enigma. Alsatia tedilicavisse. QuO cCiie amio Blesensis Quantlo sedes, inqitil, ad prandia celsa potenlis, niaxirae a scriplis editis florcbat, et Caniuariensis uttende cibos, discrimine menlis. cancellarium agebal. Tertia, quia Quos comedas, archiepiscopi constai lilescnsem non solum poelices gnarum Neque me ab hac sententia abslerrent grammatica fnisse, ul in praefatione altera hujus Operis te mo- carminis vilia; cum, illa, ut pleraque vocabula barmiimus, sed roulla etiain carinina condidisse. Epi- bara in omnibus Blesensis bpusculis, non ipsi, sed sioia eniin 12 a quodaro nepoie suo postulal sibi saeculi vilio attribucnda sint. A roe aulem huic uiitli versus olim Tuionis a se confectos. El epi- Traclatui nihil accessit,- nisi distinclio capitum, et tola 73 rhtlimiycum quoddam carmen longissimum pauculae censurae. FOEMATA. 1158 H57 A Ccelilus ignilas viriiiluro ilogmale diias. Enormes norroas, res informesque reforroas. lnvocalio Spiritus sancti. Tn nostrae menlis fabricam sacris documentis Spiritns alme, veni.veniens mea peclora leni, Complue, fecunda, substenta, dirige, munda, Ut divinorum videat sacra mysteriorum. Quaepeccatorum suffocal spina meorum. Pressa fame vcrbi, mea mens in temporc Verbi Jmpedit internam mundi mala cura lucernam, Ut non sincere valcam tua celsa videre. Vuli refocillari, vull verbi pane juvari. Nam Verbum panis Deus est, Verbum caro panis Pelle malas curas virlule lua ruituras : Perque luum rorern Christi mihi confer amorem. Quo nos inlus alis, cibus es quia spiritualis : Esurio Christum, panem mihi deprecor isinin: Hoc ex le nattira, non factum, sive creatnm Hoc homo pane satur, in Christo perpeluatur. Verbum etincta regit, hoc tecuin cuncla peregit. Non reticere quidein volo, quod verbum caro pridem lloc super aslra lonal, et in aris pro populo dat. Rursus in allari caro vult in pane sacrari. Rectoribi cceli, cibus hic potusque fideli. Ilunc panem verum, quo vivit macbina rerum, Spirilus ergo bmie, cujus siimma raiione Pande roeaemenli, Deus, hunc guslare voJcnii : Ilaec habet effecium res, da sensum mihi reclum, Ut iioii de pane Chrislo loquar hic, nisi sano. Nutriat unde fidem Christus crucis hostia pridcm, " In quo nil vanum, nil senlitur nisi sanuin. Rnrsus in altari vult hoslia sacrificari. Vult et in allari nos pane Deo satiari. Res esl obscura, sed lu dissolvere cura Hoc sacramentum mihi per fidei documentum. IIunc ego, scripturus laudcsque novas caniiuriis Tu poles omnimodos Scripturae solvere nodos, Rex immensc, peto, fer opein cceplisque favcto. lnvocalio Fitii. Quasque prius celas res, cum vis, ipse revelas. Chrisle, Palris verbuin, sls osniihi.sis roibi verbimi. Tu sacer, impinguas roulns a faroine linguas, Non verbnni fictum, quod pertransit citodictuin : Et facis exerlas, facis ad sacra bclla diserlas. Nil sine te scilur, sine te raihi nil aperitur. Sed qtiod ab aethre dauini seroper manet ex Patre [iiaium. Mystica sacrorum resera mihi dona tuorum, Iu verbo tali, verbo lam perpetuali Ignis lu lncens, directaque semita ducens. Carmen perfeclum per collem dirige reclum. Pane salutari possit inens nosira cibari. Sublralie te, panein mundo, dimittis inancm; Dirigal ad cceluin inea nieus re praeduce veluin ; Da, mox impletur, vivit, vigel atque foveiur. Velwn cum navi rege, dirige siderea yi. Christe, ciba roentem te jugiter esurienlem; CAPUT PRIMUM. Deficitex toto, le vivo pane remolo. Q Quod vere una eademque caro sil, qum nttnc in altari Tu peira, tu panis, tu janua clausa profanis, de pane consecratur, et illa, qum de Virgine naia, Janua lu cceli populo reserala fideli. el in cruce passa credilur fuisse. Tu via, pande viam, qna pergilur ad Ibcoriam : Panis in aliari verbivirtute sacralus Nemo le cerle reperire valet nisi per le. Fit divina caro.nostri medicina reatus. Duriliam frange Petri, petra, duraque tange Fit caro non alia, quam Christi nos redimenli»^ Plena sacramento, cibus et vegetalio mentis. Corda, supernorum dulcedine mysterioruro. Ut videaui clare quis sacrae sit cibus arae, Haeccaro quotidie, quamvis caro non videalur, Quis fons, quis sanguis, quo vila redit, peril an- Panis habens speciem, pro mundo sacrificatur. Horret natura, rernmsiupet ordo,'sacraturo [guis. Janua tu vitae, pulsanli nunc aperi te. De modico panis quondam de virgine natum. Haclenus ut clausam reseres qiiam posiulo causam Horret quod Verbum caro factum, fil caro rurstim, Res est sub velamine, sed milii tecla revela, Quod naluralem mulal res condita cursuin. Lux, Deus, aeiema lucens de sede superna, Et lamen est eadem caro lunc de Virgine nata, Cui par majeslas est cum Palre, parque poteslas. El caro nunc verbo vitse de pane sacrala. Huic operi praesto sis, Chrisie, vocatus adesto, P Propter nos homines dignalus tunc homb nasci, Rex in praeclara dexlra Palris, agnus in ara, Nunc pius ille stio nos optal corpore pasci. Pandc luum iiumen mihi, funde ttium mihi lumen, Esi Deuset viise panis dattts ul satiarel. Est elfectushomo Deus, iil lapsos relevaret. Ut, duce te, lulus scribam lua signa seculus. Non mea lux ardet, a.ccendere si tua lardei, Quid datus a ccelovilae pauis vnluisset, Si rediinendus homo patiendo famein periissel ? Quae, le luce caret, mens nullo lumine claret. Non igilur saiis esl tiasci de Virgine Chrislum, Spirilus alme Dei pnr lux ulriusque diei; Si suus esuriens boroo hon incorporel isluiu. A Patre procedens natoque, nec inde recedens Nosiris aspira ccepiis charismata mira, CAPUT II. Qnaesuper alhlelas Domini sanclosqiie prophelas » Quod mundo fatne verbi periclitanli Christus pctnis homo faclus subvenerit. Qttondain fudisti, canerenl ul praelia Chrisli; Tu fons vilalis, scd et unclio spiritualis Verbi dira fames hornines aliquando premebat Chrisinate fecundas sacri baplismalis undas, Esuriens nec homo, quod manducaret, hahcbat. Hisque viain pandis animabus vivificandis. Angelicus pauis de ccelis venil ad ima, Tu raale torpcnles peccali frigore mentes Cum jamiam mundum succiderel iiluma lima. PETRI BLESENSIS. (22)lmproprialocutio; vxra tamen siverbis sana D (23) Elhaec impropria Ioculio est, conslat enim Chrislum naturam humanam a priroo conceplionis subjiciaiurinlelligeniia/quairinonobseureauctorcarminis indicat, dum ait :Vnum esse Chrislum, nempe siiae momento usque ad resurreclioiiem habuisse morialera et passibilem, ut definilura esl iii vi syin persona, quare hunc Deum, et hunc hominem non voluil esse duo, nisi secundum naturas; uam paulo nodo, ut B. Leo epist. 10 docet, ac Daraascenus lib. III, c.28, etlib. De hwres. contrd Aphiardocitas. anle dixeral : Fif rfenafuris eadem persona duabus. Vocal autem auctor carminis immorialem, quia Siniili loquendi formula jam olira usus est Sophronius in epistola aclione.ll vi synodi reciiala, dum quod mortalis fuerit ex sola Dei volunlate profeail : Confitemur Chislum etunuin esse, et duo unum ctiiin esl; cum alioquin jure potuerit esse immorpropter personam , duo propler naluras. Eoilem sensu talis, ttim propter dignilatem personae , ad quam exponendum est, quod mox adjungil : Alter in al- . assurapia esl, tum quia concepla fuerat a Spiritu lerius personam non male mislus; neque enim persanclo sine ullo :peccatOi quod innobis causa est sona hominis, in personam Verbi divini misia est; niortaliia.iis. #Q'ubsensti B. Daroascenus.lib. m, duaeenim tunc forent personae in Christo, sed nacap. 13, ait :'Corpus Clirisli permissum esse a divilura humana in personam Verbi mista esl, id est in nitale agere el pati, qum propria. diyiiii Yerbi subsisleriliam assumpta. 1142 flll POEMATA. A Qui recto Christus quomodo crucifixiis el iineliis, Et saturabatur, quia cunctis sufliciebat. Per fitiei meinbnim cuin Christi corporcjunclus. , Mysteriummagntim nostro sub lempore landero CAPUT VIII. Eniluil, causamque parit res mysiica grandem. Manna quidem Dominus de Virgine matrecreaiur, Quod soltts Deus sanctificalor et administralor sit sacrificii, presbyler verolantum minisler; quodqite Ctijus in altari corpus depane sacratur. eodemverbo caro fial in aliari, quo creala est i» Sed quam dissimiles sunl hic cibus et cibus ille? ulero virginali. Nain cibus liic Deus est: cibus alter, ul urabra fa- Non alius eelebrat, quainvis alius videatur, [vilkc. Mysterium sacrum verbumDeus hoc operatur. llle cibusperiit, etedenles bunc perierunl, Verbuni namque caro faclum sacra verba magtQuipanem vilaeChrislum non esurierunt. [slrat, ! 0 panis sacer et fidei laudabile munus El per sacrificem carnem de pane minislral. Omnibus omnis adest et sulucit omnibus unus. Ilic opus, bic opifex Deus est: sacrat aique sacraCAPUT VI. [lur, fluod panis el caro Chrisli non in merito efftcilur Fitque creatura, per quem res cuncta creatur. consecranlis, sed in verbo et in virtute Creatoris, .* Nam res quaepanis pridcm subslanlia mansit, et quod a bono nil majus, nec a malo minus perfi- In Clirisii carnem Deitatis munere transit. cifar. Nescit homo, nescit, stupet augelus hoc ila facturo, Arcanique sacri pavel inscrulabile pactum. Aiigclus bnnc panem silit, esurit, hoc recreatur. lioc diuii vivii adhuc peregrinus boino, vegelalur. Nescit quo modulo, quo virtutis documenlo, Rex eleraenta creans, prodil Deus cx elcinento. Quam felix panis.caro felix, hostiadives! Sed dextraeExcelsi lalis mutatio cedii, In tcrris hoinines, qui pascit in aclhere cives. Non capit liinc,justus magis, aut roinus hinc lioroo Quo viget omnc qttod esl, cui muiidus ct aeiher [nequain, [obedit. Chrislus namque sui parlem facit omnibus aeqtiaui. CAPUT IX. Si male sumentem trahit ad mortem sua noxa, Quod cmlesliumvasorum figitlus polesl in altttri modicam punis porlionem in melius, hoc est in camis Smnentem digne sublimal in relhere doxa. suw gloriam pertnutare, qui-liiimanilalis nostrm Hic panis dum presbyieri benedicilur ore, leslam ussunipluinel ignepassionis suw excoclum, Non est in pravo iniiuis aut magis in meliore. de morte potuil ad vilam reformare. Sit licet immundusqui sacrae praesidet arae, Possibile est illi, qui novit cuncla creare, Sorde lamen nulla valet hocsacrum maculare. c; Ex alio rursus aliud quiddaro renovare. Par verbi est virtus, licel impar vita sacraniis, Molleluttiin figulus, cum vtill, el quomodo tornat, Nec creal illud opus bomo, sed vis cuncla creaniis. Qui nova vasa creans, ea cambit, ct aptius ornai. Parelopus Doraino, cui pramiinel illa potestas CAPUTVH. Ul reparare queat, qnas vult dissolvere, leslas. Qttod presbyter in cansecratione sacrificium com- Filius ergo Dei virlusque Palris manifesta memorans, et imilans cum lacrymis passionem Chrisli, sit Christtts el crucifixus, el sacriftcans el Ad nos descendit, qiiem texit carnea lesla. sacrificatus. Altamen haeclesla crueis in clibano bene cocta, Assisiensarae pro sacris presbyter orat Arte fuit figuli de morte rcsurgere docta. Mensamccelestem Deus implet, graiia rorat. Sed sane cocta, quam non aqua noxia mollit, Coropluit a superis divina potentia toliim, Quaemiindi maculas, et nostra superflua tollit. Dura nimis testa, quaeTartara fortia frcgit, Quidquid presbyleri sacrat adroirabile voluro. Nil aliud sacrilex est quam Cbrisli simulacrum, El redimens hominem cruce, mortero morte sn!>. Duin traclat corpus Cbrisii ctiin sanguine sacruro. [egit. Dumquc suos octilos in cceluro cordaque figit, Manat ab hac lesla siiminaebonitalis olivum. ' Extendendo roanus et brachia, se crucifigit. Quod fugat in lavacro baplismalis omne nocivum. Et duni quae fuerit niors Christi flendo relraclal, Tesla quidero felix, quaeviiaefonle replela, Facia suaecarnis Domino velut in cruce mactat. Corpora nostra fovet, animas quoquepace quiela. Sic Christum Christus oflert homo victiroa faclus, Hacsimili lesta divina lucerna resplende', Sicque crucenv patilur, dum commeniorat crucis -- Unde sacrae mensaedapibtts benedictio peudel. Et quia nostra fides abscessil, prorsus inanein (24x. [actus. PETRI DE GUSSANVILLA NOT^l, Unde sequitur sacrificium missaeinane esse, hoc (24) Mendosuslocus. Quod ad sententiam attinet, notcl Lector in hoc capile agi de consecrationecor- . est proprium sunm effectum non ante consequi, poris et sanguinis Doiriiniin sacrificio missae; nam quam utriusqus speciei consecraiio perfecia fuerit. el in capile proxiroe anlegresso, et in sequenti nia- Yide Franciscum Suarez., lom. 111 Disptil. in part. nifeste agitde sacrificio.-Mtillorumenim dociorum III ; S. Thom. Disput. 75,q. 83, a.l.sect. 6.Quod si probatissiroa senleniia esl, utriusque speciei con- . contendas locumtliam iiileHigide iis, qui parlicipes secrationem essentialiter requiri ad ralionem veri suni sacrilicii, hoc est, de laicis communicantibus; sacrificii: eo quod de essentia hiijus sacrificii sil respondeo , ut intelligntur : non tamen aliud hoc carmine effici, quam riitnn coromuhicaridisub uiraexpressa riioiiis et passionjs Christi reprajsentalio. •*»« PETJU BLESENSIS.. lui ln sacra cceiia sine vino suinere panem : A CAPUT XI. ADomino vinum percepto panepelamus ; Profitnda ccelestiumsecretorum ideo Dominus occulittri voiuit, utperfidis celarentur , el fidetibus meQuid sacratiienli sit i:i illo perspiciamus. ritutn de virlule fidei crescerel. Nil edisse priusprodest.si, quando sitimus, Nulla parle silim nosiram compescere quimus. Arcanum cceli Domin.us pro tempore celat, Sint desiderii post escas pocula magni, El poscente fide, cui vult, el quando, revelal, A noslris oculis ideo sunt isla remola, Praesertim quia carnes assas sumpsimus agni. Nec penitns nobis, nisi menlis lumine, noia.. Assa caro nobis facil ora magis silibunda, Ul sic nosira fides ad justitiain docealur., Qiiam tenerae carnes, quas mollis decoquit nnda. El fidei major merces exiude sequatur. Ergo, faveiite Deo, de mentis fonle propino, Aut ideo voluit Deus haee arcana latere; Quidquid royslerii de sacro sentio vmo. Ex hoc nerisuni posset Jjidaea movcre. CAPUT X. Quod nec caro siiie sancjniiie , nec sangtiis sine curne Si cacsicarnes bominis crudas ederemus, recte commitnicalur. Sicttt in Melchisedech prmsi- Sanguinis et calicem crudi cruditm biberemus, gnatnm esf, qui in typo Salvaioris hoslri, panem et n Ergo cibi polusque saeri raiione. fruamur. viniimsimuiiibasselegilur. Perquc fidem noh perspeciem snrsum gradiamiir, Feiiur ad altare vintim cum pane, liiaiur Munus iilrumque Deo, ctim pascha noviim cele- Qtiae quia corporeo visu, gustuque nequimus Qualia sinl jure discernere.meiile velirousw [brntur. Mcns sacrata Deo gustu prohel interiori, Gaudel iitraque Deus, laiidnns acceplat iiirumque. Perquod morlnlehi Cliristiimliquetesse, Deumque : Quod lux, quod lingua sensu neqtiit exteriori. Nec modus aut species panis sunt inspicienda, Esse Deum, quia se Christus sub ulroque refoiinai; liuo sacramenli virtus esl corde tenenda. Morlalem, quoniam morlem criicis inde renormnl. Sed neqtte de vino quisquam, nisi prospera speret! Ula duo de se lellus et vinea proferl, Nam raeiili sanguis, vintim conspectibiis haerei. Presbylerique manu genilori Filitts offerl. Sed quamvis vini videatur haberc liquorem Quod per Melchisedech fuit olim sigiiificalum s, Subvenienle fide, sacrum liquet esse cruorem. Libantera Doinino panem vintimque sacratnm. Hic esl ille cruor, qui Chrisli yulnere fusus, Hujus in hisloriis patrem reperire nequimus : Ore sacerdolis animarum transit in usus. Hujus necniatrem, nec avorum nomina sciraus. Utque sacramenlo res possit nulla deesse, Quis signatur eo, nisi Christus homo sine palre ? Natus ab aeierno de Patre Deo sine raatre. G Debet in altari vino fons vivus inesse. CAPUT XII. Hunc ego pontificem summum probo, jureque reAqua pariter vino admiscelur , quia utrumque simtil [gem, in cruce dc talere Salvatoris emanavil, sanguis viQui penelrat coelum, qui donat ao aethere legein. delicet redemptionis, et aqua baplismatis per quod Panis confirmans, hic est, el vitis abundans, Ecclfsia signatur. Laelificans animas, el eas a crimine mundans. Admiscetur aqua vino, qua significamur, Hunc paiiem, vilem sacram, flos virginiiaiis Nos qui salvificis alimentis vivificamur. Edidil huic mundo fructum plenuro Deitatis. Significantur aqua populi, quos gratia munit, Hoc de paiie caro, de vite cruor sacerexii, Quos quasi meinbra sup capiti Chrisii cruor unii: Quaeinale ne videarit homincs sapientia iexit. Porro.si Domino vinumsine fonle litatur (28), PETRI DE GUSSANVILLANOTj:. esse necessariam, ut schola loqtiitur, necessitate que specie id temporis, licet non ubique, tisunium rationi consenlaneuin fuisse, eo quod ad expres- D praecepti, sed Ctiam necessitate sacramenti, iia ut sam refectionis , vel convivii rationem, non cibus si merum vinuin qtiis tentel consecrare, liibilelTieial. solum ad depellendam famcin, sed potus quoque ad Sic olim docuit quidani apud B. Bernarduro epist. j;estinguendam silim requiri vidcatur. Non lainen 69, atque etiain Armachanus libro ix de quaeslion. evertit haec simililudo usum sub una specie cOtn- Armeiioruni, cap. 9. Huic ppinioni causam videt::r miinicandi in toia Ecclesia Latina ab annis pene dedisse B. Cyprianus, duin Jib. n, episl. 3, ail dncentis receplum ; namel sub una specie, iutegra, contra divinum mandalum el inslitutionem fteri, si si essentiain spectes, et perfecta refeclio coniinetur; aqua vino non miscetitur, et infra subdil, ifa tion valet enim, qui snb ea exhibelur, Chrislus non posse consecrari vinum solum, sicttt nec aquam soad famem tanium, sed eliam ad silim spiiiliinlem lum. Verum communis et ab omnibus recepia jam depellendam. Potus eniin ef esus, inquit B. Cypiia- seiitenlia esl, mislionem aquae necessariam quidem ims in serro. De cxna Domini, ad eamdem rationem esse necessitate pr«cepti, non tamen sacramenli. pertinent in spirilualibus, et idcirco ipsa; sancla Non lamen convenit inter omnes, silne praeceplo Scriplura spiiitualem aniinae refeclioneiii, quae fit divino, an ecclesiaslico lanlum necessaria. Licet per graliam aliquando declaral simililudine panis. probabilius sit postremum, nec.dissenlil-hujus carEccle. xv; aliquando aqum. Joan. IV; aliquando minis aticlor, ttt liqiiet ex sequenli capite.' Vide Francisc. Suarez. toiii. cit. disputat. 45, quaesl. 74, potas.l Cor. xu, et cibi. Joan. vi. ati. 8, secl. 11. (25) Auclor carminis in eaopiuione videlurfuisse mistionem aqme in cousccralioiie calicis, noii uiodo *Geu. 14; Hebr.7, UiS lli.5 POEMATA. Passio quod Christi fuerit pro genle negatur. A Mystica res dat aquam. Chrisii eruor cbibii. illaro. Naro si. qnod rediroi deberel, plasma deesset, Nain transfert noslram Dcus iti sua mcmbra fnvilTanta lulisse Deum sine causa non opus e.-scl. [lam. Transfert quandosuuro per corptts ci sociamur, Eeonlra, si fons vini fuerit sine misto, Monslratur quomodo genssola manel sinc Chiislo. Perque fidero tanlo capili nova merobra creamur. Nil fons salvificus sine sanguine propilialur, Transfevl et pridem cum cbrismalis unctio sacri Et sinefonle sacro sanguis nihil hic operalur. Nos populos facit csse novos in fonle lavacri. Sic iilrumqnesimul decet in libamine sisti, Sed Javacri fontcm fons vulneris iste figitral, Sicut utrumque simul fluxit de vulnere Chrisli. Et per ulruinque Deus aniraaruin vulnera curat. Vitis vcra Dens, fons viiaeChrisius habetur : Quorum corda prius facil in baptismale munda, Post Invacrum lapsos cmundal sanguinis tindn. Fonsdefonle, cruor de vite venire videlur. Quare non aliud alio sine sacrificalur, Ergoduo lanlum cruor el caro percipiunliir , . Deum sic ad plenum sacra passioconimeinoralur. Terlia res lypesest populorum, qui redimuntur. Altera ressaturat, sed inebriat altera mentem/ CAPUTXUL -In consecralione Qominici sanguinis prius, videlicel „ Caiholicamque Deo confcederal utraque genlein. in cmna, aquam vino mistam non legimus, sed ttl llis gemrais gcraina substantia nostra rcsultat, huic sacramenlo nihil deesset ad commemorationem Quam per Adam veterem mortis senleiilia muiiat. 'Dominicm passionis, aposloli eorumque successores Sanguine vila calel, gaudel caro carne refecta. hoc fieri decreverunl. Gaudet utroqtie bono refici inuiidata senecla. IJo.-in natali calicis non est celebraluro (26) Ilis renovatur homo peccalis inveleratus Pascha Novum Vetus est post Pasclia diQuando Hisque reviviscit fidei virtute renalus; - , [caturo llis huniana suum nalura resumpsil honorem. """am panem tantum Dominus viniqueliquorem Uis serpentiiium gaudetsuperassc furorem. lupropriam mulans carnem, sacruroque cruorcm CAPUT XV. Discipulis legilurcoenanlibus attribuisse, Utque sui memores faciamus idem, docuisse. Qttod antelegem ct in legesanctis Patrwus regni cmloMira Dei virlus, qui ccenal, cceira fit idem rum juntia clausa fuerit; posl datam vero gratium, talfoni omnibusquepie pmnhenlibus reseraia sit. Ccenans quolidie nobiscum, sicut ibidem. . Et quoniain laleris de vulnerc sanguis el unda Jam paradisiacnm primus petil incola sedem, EJfluxere simul, ablutio nosira secunda : Jamqiie redemplus homo coelumsibi vindicat aedein. •£ Crux facit hoc, cujtis rutilans super omnia splendor Decrevit Patrum veterum censura modesla, Ut sintilla duo simul ad Paschalia fesia. Hostes bumani gerieris proslemit in Endor. Ut quod in allari factum crucis esse yidelur, Crux Domini thronus est cceli, barathrique catena. lioc in Jionore crucis nunc a nobis ueretur. Crux cceli clavis, via vitae, moiiis habcna. Crux penetral ccelum, replet orbem, scindil abysIinplenl mysleriuro sacrum tria, fons , caro , san{guis. [sum. Quae tria nos redimunt, et ab his tribus interil an- Frorilibusin nostris crux impressit crucifixuin. [gttis. Jam tbau inscriptum nullius fronle videmus; Unum de tribus liis, sacrac qui sublrahit arae, Ex quo signa crucis nobis iropressa tenerous. Non digne poterit sine causa sacrificare. Mystica signa crucis saccr illecharacler habebat, CAPUT XIV. Qui gladium morlis pesleroque inalam prohibebat. Licel vinum et aqua anle consecrationem in allari Nunc quia nos redimit vitalis gralia ligni.J typice misceantur, posl no'nnisi sniiguis bibitttr, Deletur typici sub signo Iittera signi. tfuia in sanguinetn demululur aqtta, ul popttlus, Crux patefecit iter lenderitibus ad paradisum : qni per illam figuratiir in melius se iransmuiaiiim, ' _ Namque quod obslabat jusest fatale^ecisum. dum isla dignepercipit, indicelur. Ensifer ille Dei cherubim adilu palefaclo, (27) Sed licet in mensa Domini tria cbnslituaniur Christicolas inlrare modo sinil ense relracto. Munera; sunt lantuni duo postquam sacrificanturt Flammivomus gladius versalilis ille quiescii, Est aqua misla prius, sed vino quando sncrntur Non nisisanguis erit, quo SDirilusintns nlattir. LaeiaqueChristicolis paradisi porta palescil. PETRl DE GUSSANVILLANOTiE. (26) Chrisluin lanlum in pnro vino consecrasse docuit quoque paulo antc atictoris saeculum Paschasius libro De corpore et sanguine Chrisii cap. 11, et Rabanus lib. De corp. el sanguine Cliristi cap. 28. Et Thom. Walden. tom. III, De sacramental. cap. 32. Sed probabilior eorum senteniia est, qui exislinianl Cliristtiinin vino aijua mislo consecrasse. Sic eniai roulti veteres asserunl, utB. Jacobus inLilurgia; Clemcns lib. vm Conslitul. cap. 12;Irenaeus libroii,cap.2;Cypri.inuslib. n, episl.3; ilieronyrous in cap. xiv Marci; Theodorelusdial. 1; Aaguslinus, lib. IVDe Trtnit. cap. 21. (27) ViiieAmbros. lib. iv De sacrament. cap. 4, Paschasius De corp. et sang. Dom. cnp. 11; Aiger. lib. i, cap. 16. 1147 PETRI BLESENSiS. 1148 Inirat quisquis aronl, a tempore namque Joannis A Denique cum moritur, sol, lunaque sunt lenebrali, Baplistae, patet hacc sacra janua clausa tol nmiis. Terra pavens tremuii, surrexerunt tumnlati *\Coeluni vim patilur, rapiunl illud violenii ', Hos.quoqne quos dudum male caplivarat avernus, Rcddidit ad superos, cum rex redil ille supernus. Ex quo successit post legem gratia genti. Gaudet ccelorum rex praedari super asira, Et veliim tenipli, lapides, crucis liostia scindit. Sed nondum saxum quod habes in peclore findit. Armaque praedoni dat, ut his adeat sua caslra. Nec jam pro regno cerlanti damna minatur, Visis tot signis nondum Judaea moveris? Iino viuceiiti dat pracmia cum superatur. Perfidiae sed adhuc tenebris male caeca leneris? Uiile certamen, felix violentia talis, Ecce quid exspectas, sed myslica quaequc rclracta. Cittn sua praedoni praedatio sit venialis. Verum MCssiamvel per miracula specta : Et cum jaro victus viclori prseslat honorem, Et quia nuda patent velaininis inleriora, Cuni viclor viclo se clamilat inferiorcra. lnira nobiscum, crucifixi numen adora. Pone tui Moysis densum veJamen ab ore. CAPUT XVI. Culius disce novos, cultu cessante priore. Qttod httjus sacramenti perceplibne et salutiferm critcis virltite paradisus homihi reseretttr, el diabolus r> .CAPUT XVU. superelttr. Qtiod Christtts nostrm legis laiorsit, et noster Moijset, Priniilus obslrusa patriarchis atqtie prophetis, qui nobis de diabolica potestate ereplis, agniis pascliaiis immolatus est, quique per hitjus mttncli deNunc esl facla patens lalroni porla quieiis. serlum ad regnum nobis promissum nos imroCui clypeum virtus, mors vitam, spes bona zelum dticit. Coniulit, arma fides, Christi confessio cceluni. Si Moysen quaeris, Moysen jam perspice Chiistnin. Portavere patres pondusque aesttisque diei, Nil Pharaonis onus oberit libi, si colis isiuiii. Pervolat isle latro prior ad sedem requiei. llle fnit lypicus, verus nos isle redemit, Illos ad ceeliim non induxerepriora Et Pliaraoniticam gentem crucis ense pereroit. Piima, secundased liunc iiilroduxit brcvis hora, Hic verus Moyses nos duxil permare Riibmin, Vexavit Moysen in lege labor diulurnus, In fidei lavacro veterem perimendo colubruro. Non hunc:denarius lamenaequalutrumque diurnin. llic paschale sacrum statuit melius celebrari, Quodque prophetarum patres prius el genitrices . Agnum pronobis se passtts sacrificari. Non poieranl, intraiu modo Jures el merctrices. Paseha luum qnondam fuil umbra, figuraqiie ven, Ecce Iatro pede posl Chrisii vestigia fixo, Sol Deus cffulsit, lenebrasque monel rerooveri, Iniroit ad regnum crucifixus cum crucifixo '". Q Qni nos roundani descrti per regionero llla vocala canis credens intrat Chanana3a ", Pascit, el ad lactis mellisqnelrahit staiionein, Vinea dicla Dei gens retro cedil Hebraea. Pascit in Ecclesia, quolies evangeliorum Perfida! cur refugis iutrare, lalransque relrorsum, Verba recensenlur nobis , virtusqne sacrorura. Non cessas operi pieiatis figere dorsum ? Pascil in altari dura vivificis alimeiitis, CumqueDei pietas hossuscipiatvenientes Esurientis cum reficit pia viscera mentis. Exacuis deiiies in eum pietate carentes? Pascit nerape domi, quando post spirituales Pone luam rabiein, quia praeteriere priora Donal abundanter nobis escas cereales. Tempora, per Clirisium succedunt prosperiora. Pascil et in ccelo , dum mens snpcr aihcra rapta, Quos lua lex lapidare solel, ferroque necare, Hneretlola Deo, snperum dulcedine capla. Graiia nunc Chrisli studel ad vitam revocare. Sic panis vitaeCbristus nos pascit ubiquc, Graiia nunc melior, quam litiera, quae periroebat, Civibus angelicis escam praibens homiuique. Sub qua juslitiae sol ceu sub nube latebat. Perfida gens igilur palruni caliginc fusca, Gratia Messiam jamjam vetiisse propheiat, Ui sis uva ferax desisias esse labrusca. Aspera quaelegis reinovetjuga nosque quietat. ^ Molliat imbre suo le Christi gralia demiim, Et tamen exspectas aliurii, sed disce, require, Ul pinguem facias in vitaevile racemum. Scripta prophelarum, Chrislum potes liic reperire. CAPUT XVIII. Qucm praemonstraruiit Iex, angelus, alque pro[phela Quod Dominus nosler ipse granum frumenti chcius Christiis adesl, Chrisli sunlomnialaude repleta. sit, quod cadens in lerraiii morluum, resurgensqtte in semitie vilm muitiplicalum sil, de cujus grano Nuiic venisse Deum siraul acclamant elementa : • tnulta ftdelium grana orta sunt, quw cum ipso Non lanien allendis elemerilorum documenla; unum in Ecctesia qttotidie efficiuntiir. Kain cceli Regem nalum perhibet nova stella '\ Moquia delinuit paulum digressio facla, Umicque Deumperhibet pracbens aqua vina nbvella, Propler Judaeam mea penna priora retracia. Viia defunctos, aegrosque salute beavit, Quod valet in pelra frumenii spargere grannm , Sub pcdibus cujus roare se calcabile slravii 13. Sic, quod JudaeaeChrislum sero, judico vanuni. •Matili 11. 10Luc.25. "Marc. 15. , "Joan. 2. "" Mallh. H.' "*M:iflli.27 1150 POSMATA. JU9 A Ignorant penilus, quibus uliio dira minatur. At semen Christum, Judaeam peira fignrat Oriinis id ignorans ignoratur, quia nescit Fertililale carens, qua? semper saxea dural. Unde salus oritur, veniae fons unde palescit. Hoc est frumenli granum, quod lerra fidelis Germinal assidue, reddens sua semina ccelis. lgnoranler homo comedens de sanclificalis Sicut ail Moyses 1S,pcenam ferel inscieialis. Hoc grano cceli sunl horrea multiplicala. Additur huicSnlomonln sacrum fornians pariidigma, Urbs sacra Hierusalem pinguescit eo saiiala. In quo mysierium sacri praefulget aenigma, lloc est frumenii granum ", quod ab aelbere yenit, Quando sedes, inquil, ad prandia celsa poienlis Ciijus adeps animas nostras et corpora Ienit, lllud sponte cadens in terram morlificatum) Quos comedas, aliende, cibos discrimine roeniis; Nam quid proficiat menli caro vivificaiiix, Esl prius, alque per hoc surrexil mulliplicalum. Scire prius debet ralio virlulis amalrix. Ex uno roultis aflhixit copia granis, De quibus efficilur nunc vivus in aelhere panis. Nos monet binc psnlmus" 0 regis simul ntque ProNam quoiies Chrislo crescenlefide generamur [pbetae, Est qnoniam snavis Dominus, gusiaie , vidcie. Ex unograno, quasi plurima grana creamnr. Cnjtis cuiii sapirous carnes vel sanguinis hauslum, p Unde paiel qiibmodo nonnulli presbylerornm. Unus fit panis unuroque fil hoc holocausium. Ignoranl penilus virlus silquanla sacrorum. Si bcne quae virius viget in sacris bomo sciret, Una sic in carne duo siniul esse Jegunlur 16, Mensam ccelestem nunquam nisi mundus-adiret. Christus el Ecclesia sic unum coiistituunlur. Nnnc quia non didicit sacra , percipit irrevercnter, Sic Deusin nobis, etin illoiios babilanms, Dura caput hic nobis, illi nos uiiibra parairius. Judiciiimque sibi stimit, morlemque patenter. Sic lanto capili menibium quodcunque cohaeret, Sicque lit ulChristicaro, quac daiur ad medicinam, Protinus hic morlis laqueuiri paret alquc ruinain. ln Christi semper se corpore vivere speret. Nam, quamvis aliquis sit vilae religiosiC, Nec.semcl hinc Jabensiurpi se labe.recidat. Dum hescit quid agil, yivit sibi perniciose. Arit Cbristi membrum merelricis falce recidai, Non valet hoc menibrum Chrisli de corpore dici, Quomodo myslerii^sacri defendil honorem Ejus, qui nondum gusiavit roente saporein? Qnod servit Satanae, quod subditur et merelrici. Ut nequit absque fide perfectio slare sacrorum, Iromaculalusaroai sponsus sponsnm immaculntam, Sic sine doclrina non stabil ctiltus eorum. Foedere virgineo sibi ccelilns associalain. Ergo qui nescii, bic discat et hic veneretur, CAPUT XIX. Ne quisqtiam membrum diaboli fuctits ad corpus Do- L Ne contemptoris mulcla quandoque gravelur. «niiiictnn more Judw accedere prwsttmal, qttein CAPUT XXI. non lanlum prioris culpm conscientia damnavit, quam qttod adltttc peccator el iminundus ad sa- Quoa presbyterum qttemqtte sacramenla Doininica cram meiisam prwsumpluose accedere non jormiscire oporteat, quibns subjectum sibi populiiin eriidavil. dial, et ad veram fidem inslruat, sine quibus fungi sacerdolio digne non poleril. Quapropter quisquis non es de corpore Chrisli, Dum sordcscis adhuc, el nonduro pceniluisli, Scire velil priroum quid victima sil geneiMlis, Ad Domini mensam non esl lunc accelerare. Quid lignum vilae, quid paslus spiriiualis, Ne si praesumas , Judae siinilis videare. Quidve sit ara, calix, quid in hoc aqua fusa,meJudas omnimodis se deliquisse sciebal, . i [runique, Et tamen a sacris epulis se noii retrabebat, : Quae duo stinl unum, poslquam sacratur ulruroque, reus hic tam criraine prodilionis, Dupliciter Denique curcalicem crux signel, crux anet aram Quam de corilemplu violaiae religionis. Agni pro nobis occisisangiiine claratn. Quare judicio Domini mala lanla sequenle, Scire velit quid diluviura tulii, absiulit iinda, lniroiii Salanas in euin ciim pane repenie " : " Unda profuiida quidem, sed el ipsa figura profunda eum senientia, pcenaque diiplex , Ergo punit Cur baptismatis insit cbrismatis unctio fonti : Quod non ante sacrura fueril pro crimine siipplex, Quidve renaloruro crux conferat illita fronii. Praebet in Ecclesia Judas exempla futuris. Sed quid sacrorum Domini penetrarous abyssttm ? Ne corpus Cbrisli riianibus iraclcnt nisi puris. Omnia scire velit sacrifex,. quibus ilur ad ipsuro. Nam qui cum Juda male percipit, excipielur.'" Talia qui nescit; quid culpa est, quidquegravnnieii, Qui benecum Pelro, caput ad Ckrisiiim refcretur. Nec sibi necpopnlo conferre valet medicaroen. CAPUT XX. Quod nulli fidelium ignorare liceal Dominici corporis llinc eliam caectts caccorum dux male cedit, et sanguinis sacramentum, qttod in Ecclesia cele- Quem siiacum reliquis gravis ignorantia laedit. bratur, ne-forte ex eoquod ignotat, ad illum per- Qui vero didicil, quae scire per omnia debei, cipiendum cettseatur indignus. Recte presbyler est, cl liicis iler bene prt.iel. Percipiuiu mullisacra; sed quid percipialur " Joan. 12. '-1 Cor. 10; Gen. 2. i7 Joan. 15. 18Lev. £2. 19Prov. 29. '" Psal. 35. 1152 PETRl RLESENSIS. I i Miies uterque Dei d/spensatorqiie fidelis CAPUT XXII. Quod sacerdos posl Chrisli vesligiaqradiens verbnm- Ore, manu studtiit tbefiauros condere cceiis. qtte viim populis annunlians, Chrislus Domini, Hos exemplares fidci propono raagislros; ipsiusque angeltts dicilur, dttmque proximum ad Ut docearo per eos altaris quosque niinisires agnitionem Dei et amorem cwlestium inflammat Esse pios, largos, forles, castos, sapicntes, serapltinam sortUur dignitalem. Rebusin adversis pro justitia patientes. Presbyler est vitae recte cuivis sacra norma, Tales sunt digni deJibro sunicre viice, Subjeclo populo fit vivendi bene forma, Quos non excludit scnlentia mortis ayilae. Cujus vita calens verae virtulis amore; Tales digna Deo libamina "ferre merentur, Dum rccte Chrislum ifaclis imitatur et ore ": Et Domini sacris assislere non probibenlur. Angelus est Domini; sed el ejus Chrisius habelitr, CAPUT XXIV. Qui portare crucem, Christumqne referre videtur. Hic curii sil Chrislus, sicul pater ex lsaia, Qtiod valde perituldsum sit ad sacramentum-corporis el sanguinis Domini accedere, ubi inter angelorum Angelus est summus natus ex roatie Maria omnittmque sanctornm freqttenlidm ipse stimmtts ille quidem per se bonus exslnt abunde, Angelus ponlifex Christus se ipsum in escnm vilmvelmonis Angelus hic ab eo facttis bonus cst aliunde. porrigit singulorum nteiila subtiliter dincernens. ISuntius hic debel mandala fidelia cceli, Ergo sacramenla vilae prudens homo disce, A coeli Domino populo deferre fideli. Jiidiciunvque Dei, dum percipis illa, tremiscc. Unde preces populi fleniisquegravamina lerrre TcrribiJis res esl et qnam mullum vercaris. Ad Doininuin remeans quasi noster praeco rcferre. Corpore qui Christi Christo praesente cibaris. Qui slans in teroplo, speculum, fidciquelucerna Nam si forte fidem scripturis vis adhibere, Contemplando Deum meditandoque sola superna Quae nos saepe solenl de Cbristo vera docere; Frigida corda gregis culpae fuligirie nigra Tempore quo Cbristus geniiori viclima chara Qnaepridem fuerant ad vitac gaudia pigra, Presbyleri nianibus sublimi fertur in ara (28', Ad superos revocaos fidei facit igne calere, Sanctorum polus omnis adest, polus hic reseramr, Et succensa Deovilae candore nitere. Praesenlemque Deurogrex angelicus coroitatur. llic talis iiierito specie splendel serapliina Hic vcreClirislus praesens auclorqiie sacroiuro, Proximus unde calet culpaefugienle prtiina. iustorum mentes dijudical alque malorum. Novit eniro planeque vidcl, qnis deheal uti CAPUT XXIII. Pane salutari, seu danino, sive saluii. Quod idem sit carbo lucens, qui et seraphim. Nam Jum in Ecclesia sancti rectores poptifttm Dei pec- C Et licet assistat carnalis presbyler arae catoruin tenebris exslinctum, verbo salutis , et Summus ponlilicuro sacra dicilur hic celebrarc , exemplo bonmaclionis ad amorem cmtestitimreac- Iiic panem frangit, hic porrigit, hic benedicit, cendunt, profeclo carbones vivi alios succendenles perhibenlux. Corpus adesse suum quod dat cum sanguinc, dicil. Sic popnlus fidei sua ppst vestigia ducens, Eia praesumes pcccalor bomo nisi dignus, Ad Domini mensam viiaeque acccdere pignus. Carbones vivos facit illpjscarbo reJuccns. Sed quid in Ecelesiacnrbonibiis esl faciendum ? Discilo qiiamprimum qttid sis, el quid caro Chri>ti, Tiiusoperum, tbymiamaprecurareorhis adolcnduro, El quo vnse velis divina stipendia sisti. Thuribulum cnrnis meniisque crememusuirumqtie, Vas nisi sincerum fnerii, quo suscipiuntur, Vicliroa qnaeplacet duplex hominemque Dcumque lUi perditio male qui capit efliciunttir. Nunc de inulioruro carbonum divite massa Unde monet Paulus se priinum qucmqucprohnre ", Snltem lingua duos mca dic; ad caelera Jassa Etsicad panem calicemquc sacrum pioperare. Ardens carbo ftiii Laurentius, ignis in igne. Qnisquis enini Doinini corptis dijudicat, anle Ctti crates palniam, mors conlulii aethera, digne. Quid sil quod recipil, quantumve Deo reseranle Carbo fuit Domini Nicolaus praesul lioncstus, n Illud securc comedat lanien anie probatus, Virlutuin cujus splendor procul est manifestus. Quem non accusal capitalis causa reatus, llle cruore rubens carbo carbonibus assus : Sed quamvis aliquetn culpent peccala minora, Iiic meritis ardens olei pinguedine crassus. Cum sine peccalo nec in una vivilur hora, '' . Noh lanieii a sanctis Quos duduii) geniios nigros errore paleruo epulis reor hunc reroovenduni, Sticcendi voluit Deus ignis ab igne superno. Iroo quod assidue riocet, illud erit redimeridum. El quia quotidie peccati mole gravaniur, Qtiein non allerius succendalpugna virilis? Alterius moveat bonitas ctiara puerilis? Talibus assidue inedicamenlis relevamur. Illius exemplo mereamur sanguine lauruni, Dispensativa sapienlia cunctipoteniis' Praevidei, undequeant curari vulnera meniis. llujus purgatac vilaeDomino dainus auruni. H51 PETRl DE GUSSANVILLANOTJE. (28^ Chrys. lib. vi De sacerdol.; Gregor. lib. iv Dial, cnp. 58. 81ICor. 11. 1153 POEMATA. 1154 CAPUT XXV. A Sic eraittebat eremi deserla petentem. Quod pro diversitale merilorum Christus in Ecclesia Chrislus utrique caper n, nam caeditur in cruce agntts et hmdus, uiin legeprmfiguraium est, immo[pendens sicul bealus Hieronymus dicil, carnibus Desertumquepetens; cum surgii ad aelhera tendens. lettiT, ul, ugni perfectioris, peccalores atttem el pmnitentiam Qui mala noslra lulit ligno suspensus, ovemque agenles hmdo pascanlur. Inventam retulitad nonaginta8", novenvque Deo sua peclora quisque fidelis, Praeparel crgo In dextris pollens Palris Deitatis honore. Fial ul illlus in nmudis mansio coeli. Regnat, el in mundo replet aras rarne, cruore, Corda fugil Domintis lorpentia plenaque sorde, Qui semel occisus licet tillra non morialur, Cujus semper inest in muiido gralia corde; Mors tamen ad vitara nobisejusrenovalur. Et quem pauper adhuc viiius compellil cgere, Cbrislum quotidie devolio presbyterorum Esuriemque bonam nequit agni carne replere. Mactat in altari, mactator el ipse sacrorum. Sallera manducel sacri de carnibus hsedi, Panis fomenturo vilae, vinumque sacratur, Qui pro peccato populi solet hostia caedi. ln cruce suspensus Salvalor commemoratur. _ Non hoinines docet esse pares vetus ordo sacrorum, Ara crucis lignum, signatque calix monumenturo. • Nec mentis ralio, nec dispariias mcritorum. n Hic obil, hic dormit Chrislus, dat utrumque moIlinc haedum Moysesjubet agni morle lilari ", [roenlum. Ac ab utroque lypo, vult Cbristum significari. Agnus in hac, leo forlis in hoc surrcxit et ales Ilaedus non tamen est baedos qui damnat et odil ". Aslra pelens, aquilas trahil ad se spiriluales. Sed quis sit tibi quisque sacri discrirnine prodit. CAPUT XXVI. cum jiisliliam retincmus; Agmiiiimactamus, Quod sacerdos el quisque fidelium capiti suo, quod llaedum cum veniam poscenles crimina flemus. esl Christus, conformari, eumque ad cmlosquolidie Nec reor absurdum quod in hsedo significatur spiritualiter sequi debeat. Chrislus, qui caper aut hircus plerumque litatur. Ergo bonus sacrifex quoties haec sacra recensct, Ut se conformel Christo carnis cruce pensel; Quod lex hunc eremo, lex hunc ullro vetus offerl, Hoc quia sit gemina Chrislo subslanlia profert; Cum viiiis crucifixa caro prius emoriatur. Pro foribus lerapli plebs unum sacrificabat, Vivificala Deo mens surgat, eumque sequatur. In caput alterius sua crimina mulliplicabat. Sic bene commorilur ; consurgit, ei quoque vivit. Ilunc vivum populique sui peccala fcrenlem,' Sicque redemplusabithomo, quo suus auctor abivit. IV. — DE POENITENTIA Pceniteas cilo, peccalor, cum sit miserator C Praeeipue pesles septem meraores capitales, Non solum fonics, sed rivos inde fl.uentes. Judex; el sunt haec quinque nolanda libi. Fonte suo rivus magis est quandoque nocivus. Spesveniae, cor coiilritum.confessio culpae, Pcena salisfaciens, el fuga nequitiae. Unde Lot incestus pejorfuit ebrietate, Ul dimittaris, aliis peccala reriiiltas, Atque Cain gravior caedes fraterna furore. Hisque salisfacias quos te laesissefaleris. Culparum fontes, suntfaslus, livoret ira. Accidiae naevuset avariliae, gula, luxus. Sperne voluptates, Jusus, spectacula mundi; Desere consorlem pravum populique lumuHum : Cum singillatim mortalia dixeris uni, Cuncla simul quaecunque gravant comitanlia cul< Secrelasquepreces el opus pielatis amalo. Omnia peccala plangat conlriliovera, [ pas , Servans aelales, sensus, Ioca, tempora, membra. Dic cilra factnm committere quae voluisli. Dic venalia, dic quae sunt a menle repulsa; Deplores acta, noli committere flenda. Dic tua delicla, generaliter ista revela Plangas admissa cuiif commissis el omissis: Nam reus in mullis quando peccata falelur, Offensasque Dei quod fratrem damnilicasli. Vel quaevis dicat vel nil dixisse videtur. Vera sit, inlegra sit, et sil confessio munda, Postremum crimen si pure quis fateatur, Sit cita.firma, frequens, humilis, spontanea, Ule tacere potest quidquid redit et comitatur. [nuda. Aggravat ordo, locus, peccata, scieniia, lempns, Propria, discrela, lacrymosa, mprosa, lidelis. Pcenileas plene, si vere pceniteai le. iElas, condilio, numerus, mora, copia, catisa, Non per legatum, non per breve, sed refer Et modus in cuJpa, status allus, lucla pusilla. [ipse: JEger pceniteat et crimina conlitealur. Non imponatur liuic pcena sed insinuelur. Compatienti dic, sapienti, dic meliori; Hanc lamen explebit, si firma salus reparelur. Presbyleris iiiiiiltis prodest si confitearis. Si migret absolvat contritum presbyler segrum, Copia presbyleri si desit, pande sodali. Huncque preces relevent jejunia dona suorum: Corporis ut maculas, animse sic crimina pandas. Ut sit pcena rubor, libi vilis ut efliciaris, Carnea sunt crapula, perjuria, furta, libido : Menle iatet livor, odium, lumor, ira, Iibido. Doctior ut fias, injun-nlur ut fatearis, " Exod. 12. » Mallh. 25. *'Lev. 16. "« Luc. 15. ' , 37 PATROL. CCVII. 1156 1155 APPEND. AD OPP. PETRI BLESENSIS. Judicio legel extremo confessio culpas, A Sitque modus pcenaejuxla moderamina culpae, Ne videalDeus aul dacmonvel qui facit illas, El lanlo Jevior, quanto est conlrilio major. Confessor milis, affabilis alque benignus Ut medici curant vario medicamine corpus, Sil sapiens, justus, sil duicis compatiensque, Utsanant febrem, vulnus quoque sive tumorem, Ut crimen proprium celet peccala reorum, Sic animae varias aegre poscunl medicinas. Sit piger ad pcenas, sit velox ad roiserandum, Opponas igitur animaeconiraria morbis. Et doleal quoties facil illum culpa ferocem, Propria det cupidus, se castretluxuriostis; Jnfundal mulcens oleum vinumque flagellans. lnvide, livorem deponc ; superbe, lumorem ; Hunc virgam palris non exseral ubera matris, Sobrietasque gulam, patientia comprimat iram; Sibilet et cantel, siimulel cum cogit oportei.. Amoveat laesus rancorem, laedia mcestus; In priniis quaerat conlritus quomodo credal, Polus aquae rediraal excessus ebrielalis; Si credat corde sane fateaiur el ore Carnis delicias castigat virga llagellans. APost liaec rimetur peccanlis vulnera caule Ul bene pceniteat ablatum praedo reponat. Conlra naiuram culpam non exprimal ullam, Veslio, polo, cibo, tectum do, visito, solvo, Ne super enormi si simplex convenialur, Coramodo, compatior, converto, dono, remitto. De quo nil scivil ad agendum sic movealur, Flecto genu, vigilo, jejuno, laboro, flagellor, Uxor adulierii rea, confessore perito, Vestio dura, pedes nudor, lero cor, peregrinor, Sic lual admissum ne sit suspecla marilo, Pcenites, lego, ploro, precor, caro sic maceralur, Haec quae confessis sunt injungenda nolabis. Saepe sibi moneat confessor ne recidivel, Sive relabantur corifesiim confiteanlur Publica sit pcena, fuerit si publica noxa. Vitenli causas ad Iapsus allicienles Si lateal licet enormis, Jaleat quoque poena. . Sollicili pcenam complere salisfacienlem, Hoc est: qui peccat occulle pceniteal clam, Observent caule sensus cum pectore renes, Singula confessorprudenlius ul moderetur, Effeclus causae, vilium, persona noletur. Utque fori judex pro persona prohibelur Tieciere judiciura, medicus variaremedelas. Ad Dominum sunl hacfestiriandi tibi causac : Sic animae judex odio cayeat vel amore, Ignispurificans, mors, aegritudo ruborque, Confessos poenis onerare vel alleviare, El curae gravitas, el consuetudo rttina. JEccIesiaemorem vel Palrum scripta sequatur, V. — VERSUS DE COMMENDATIONE VINI. Te.ix ille locus quem vitis amoenat amcena; Illa beata domus, quae Bacchi munere plena, Vina dal hospitibns de yilis divite vena; Sed domus infelix ubi cervisiatur avena. Mensurala nirais modo mensuranda lagena. Infirmala seges non vino imo venena. Ejus enim potum sequilur dirissima poena ; Pes lilubans, cerebri turbatio, mens aliena, Turbida mens nescit viliis imponere frena. C Dum furit ebrietas in aquis Venerisque catena, Fervida fermento irahitur caro menlis egcna. llliciti molus nulla cohibentur habena, Dum bibilur Leihaea palus, iierumque serena Mingitur, in lapidem renum concrescit areua; Quam nisi cum ferronecejicil ars galiena. PJus valet ergo mihi vinum cum paupere ccena, Quam libi cum potu de furfure fercula deua ' VI. — RESPONSIO AD QUEMDAM,CONTRA CERVISIAM. Scfibo sed invitus, invitatenimgrave vitis D Mulual a vino quod inebriat et quod acescit, Me probum gravius improbiusque loqui. In solis vinum sic imiiala malis. -Improbe, quid rcprobas, quod oagina sacra, quoa 0 labor iiifelix damnataqiie solliciludo. Quae studiiil quod aquis ebrius esselhomo! [usus Quod probat utilitas ipsa, quod,ipseDeus. Objicis inceslum Lot vino? non ibi vini ;Per verbi verbum de vilis munere munus Culpa, sed in vino rionhabtiisse moduin. Corificitiir viiae sanctificante manu. Peccavit potbr, non potus, ut in patre primo • Non ciuis in culpa sed gula sola fuil. Hin», ubi conficitur Chrisli cruor hinc procul ..[absil, Qiiiilquidagis, peccas, nisi sis moderalus el ipsam Potus furfureus sulfureusque liquor. Justiiiam libral, juslihcalque modus. tn vinuro convertil aquas prece matris aquarum Magna quidem cerebri est turbalio, quod cereCondilor, al nunquam cervisiavil eas. [brose Cur igilur yino prajferlur simia vini, Cervisiam laudal cervisialis homo. Horrenduraque genus degeneranlis aquae? Cognata urinae, faecisgermana videlur, ACTA VETERA. 1157 1158 ' Non hominis A Dum sine felle iocor, quia le cognosco jocosum. polns sed cibiis esse suis. Juctinde admitlas el sine felle jocum. Ui breviler signes quid et unde sit aspi.cesignum Cervisiaefaclum stramine, faecelitum. VII. — CARMEN ACEPHALUM. Qui mca scripta Jeges, poleris perpendere, reges Quando venerunl qui myslica dona tulcrunl. Per stellam ducti veniunl alilerque reducti Cursu feslino properant danles tria trino. Rcgibus explelae sunt tresque decemque diaelae. Si bene perpendo mora parva fuit veniendo Rege fero spreto rediere magi pede laeto. Rex est sequeregil reclc, quisquis bene degil, Quidera de leiis regitur plebs quaeque fidelis. Si recle credit jussisque regenlis obedif, Graiia praecedit el adesl nunquamque recedit: Stella quisque duce vera fruitur modo luce. Gratia si qua dalur quae praevenil ipsa sequatur Fortes alhlelas facil has copulare diaetas. Absque fide pura nulli sitvivere cura, Per quam completa sil semper prima diaeta Mente scquens munda spes nam diaeta secunda, Teriia subsequilur, aliis major reperilur, Cordaque sincera facli haec dileclio vcra, Sit mens conlrila quod sil libi ccelicavita : Cordeque conlrito devote vivere scilo. Praemia sunt cerla si mens contrila reperla. Lingua loquax oris dissolvat claustra pudoris, Te manifestante quid peccasii reus anle. Ul cito purgelur quidquid lua culpa morelur. Si vis mundari, nunquam cesses operari, Quidquid praecipitnr ad fidem taJiter iltir, Ut libi sit praeslo quod saepe rogas; vigil esto Carnis jumenlo sic frena tenere raemenlo, Ne lascivire liceal vel longins ire. Hoc jejunando facies carncmque domando, Prolinus absque mora solito devotius ora, Nec claudas ora nec cesses qualibet hora; Sil labor hic inotus sit decorus libi motus. Ul caro sil macra studeas loca visere sacra. Spernere se, sperni scio muneris esse superni, Quse superexcellil palientia noxia pellil. Milis pacifica lolerando vincil iniqua; Ultima virlulem retinelconfertque salutem. Hoc esl praeccptum, cito perfice jam bene cceptum : B Laus tibi mulla dalur, si cceplum perficialur, Talia sunt pacta, semper probal exitus acta ; Taliier expletis slella ducere diaeiis Expedit oblata Christo sinl munera grala, Oiiodque Detim norant pronum reverenler adoranl. Tres tria dant Christo vivo parvo prius esto Aururo cum thure . . . myrrbam morilure Hoc summum sapere signat Dominumque limere Si dederis thura mens offerlur libi dura. Ui Ihus ascendil, sic sursum mens bona tendit, Myrrba licetrara moriis designat amara. Te sic inipropera quod mors sit cordis in ara. Sic vivas aeqtie memorando novissima qnaeque, Quod semper fili caveas a crimine vili. Q Si vir Caiholicus, hiimilis, pius atque pudicus, Offcrat haec dona, dabilur libi digna corona. Laetantur vere qui lalia dona lulere, In qtiorum numero gaudens ego vivere spero. Delersli sordes muiidnio denique corde Christo devolo rex offerat haec tria vota HocIrinum munus acceptel trinus el unus, Chrislo praestante, qui rex estct fuit anle. AD OPERA PETRI APPENDIX BLESENSIS Continens chartas quorumdam et regum quae coiiferunt episcoporum epistolarum ejus et notarum. ad elucidationem (Opp. Petri Blesensis curante Pelro dc Gussanviila,) 1. P Ad episl. 44. — Lilierm Henrici Bajocensis episcopi de donatione facta capitulo Bajocensi de domo Conani thesaurarii. (Ex arcbivis capituli Bajocensis, dono V. Cl. Philippi Taron, subdecani et canonici Bajocensis.) Universis S. Malris EccJesiae filiis praesenlibus ct fuluris, ad quos praesens scriptum pervenerit, Dei HENEICUS miseraijone Bnjocensjs Ecclesiaemini- ster huimlis saluiem, in eo in quo est omnitim saius. Cum deceat pii patris affeciionem circa filiorum profeclura sednlam esse et sollicitam, eorum praesertim, qui in Ecclesia Dei divinis laudibus propenr siori cura insistunl; nos atiendenles, quanta devotio.ne et vigilaritia dilecti in Chrislo filii noslri ranonici Bajocenses diu, noctuque divinis insudert officiis; decrevimus eos ad praesens de noslra largitione aliquanlula remuneralione ad uberiorem in U60 APPEND. AD OPP. PETRI BLESENSIS. J150 Dei laridibus vigilanliam excitare. Eapropler divina A Aclum est hoc anno Verbi incarnati H8I, ditnlaxat consideralione permoli, dediinus in perpe- n Non. Novemb. luain eleemosynnm praescripiis filiis noslris S. deIV. cnno el capitulo Bajocensi domos Conani quondam Lilterm Vrbani papm III pro annualibus prmbendatbesatirarii nostri, cura omnibus suis adjaceniiis rttm decedentium canonicorum Bajocensittin. el Willelmum de Hereperpetuo possidendas, qiias (Ex eodein.) corl quondnm ihesaurarium Bajocensem ile largiJtistis pelenlium desideriis, eic. Vide in Vrbano, tione piae recordalionis viri Pbilippi episcopi pracdel. CCII. cessoris nostri conslat assecutum; et posl ejus Pairologim V. decessum eodeni episcopo largienle Simon de Scicavilla canonicus nosler adeptus est. Idem itai|ue Lilterm Lucii papm III pro sepullura episcopi tt canonicorum Bajocensis in ecclesiacalhedrali. capitulum recle considerans S. cjus decanum habitaiioncm babere in urbe Bajocensi, sibi et familiae (Ex eodem.) snae minus suflicientem, dedit ei easdera domos, et Referenle dileclo filio magistro Radulfo.etc. Vid8 decanis in Ecclesia nostra sibi canonice subsliluendis perpetuo jure possidendas, reddituras eis dorao- in Lucio III, Pairologim, l. CCL Tum earumdem nomine annualiro sex libras AndeVI. :gav. iinaniroi fralrum assensu; statuens, ut post me- Ad episl. 66. — Charta Henrici II Anglorum regis morati S. decani eadem pecunia capitulo dispopro abbalia de Volo in Noniiannia. nenle distribuaiur clericis de choro, qui die anni- j$ (Ex veteribus roembranis. CI. V. D. d'HerouvaI.) versano obilus sui celebralioni inlererint; viginli Dei uimen solidi de summa illius pecuniae sumpti de HENRICCS, gratia rex Angliae,et dux Norman-eadem in pane pauperibus distribuenlur; ipsuin niaeet Aqnitaiiiac,.el comes Andegaviae justiliariis «nim justa ralione perrooli ab ejusdem pecuniae et baillivis Normanniae, salulem. Sciatis me concessisse pro amore Dei, et petitione praestaitioiie liberum in vita sua esse volumus el immnneni. Volenles igitur quod solemniler actttm doroinae incae Mathildis imperatricis, abbatiae Sanest, imposlerum perpelua gaudeat firmilate, idprae- clae Mariaede Volo juxla Cacsaris-Biirgum,el canosenti cbarta sigillo nostro munita dignum duximus nicis ibidem Deo servienlibus, quidquid juste dalum vel vendilum eis fuil de meo dominio in burgo, vel confirmare. in villa. Quare volo, et Jirroiter praecipio, ul praeII. lnta abbatia bene, et in pace, libere, et quiete, cum Confirmatio ejusdem donalionis facta a Richardo oninibus consueludinibus et libertatibus suis omnia tenemenia sua leneal in bosco, et in plano, et teloAnglorum rege. neo, et tallagio, rovagio, et feria , et foro; et pro(Ex eodcm.) hibeo ne quis eis vel hominibus vel.rebus stiis Dei gralia rex Angliae, dux Norman- hoc aliquam injuriam vel gravamen faciat. T. super RICIURDUS, Man. comes Andegavens. arcbiepiscopis, Bisech. dapifero regis apud niae, Aquitaniae, ln cujus abbatibus, comilibus, baronibus, justiliae rei teslimonium praesenlibusRothomagum. episcopis, lilleris uoslrum fecisenesclial. Vicecomili praeposilis et omnibus, bail-p" uiLissigillum apponi. Jivis et fidelibus suis, salulem. Actttm apud Caesaris-Burgum, anno Domini 1278, Sciatis nos concessisse el praesenli charla noslra mense Septembri. Henrico Bajocensi episcopo domttm confirmasse VII. iapideam quae fuit Conani thesaurarii, cum toto Alia donalio ejttsdem regisjidem abbalimde Voto. inaenagio, et virgullum ejusdem Conani, quod est cxtra murum Bajocensem, juxta praefaium maena(Ex eodem.) cum omnibus periinentiis suis. Quare volugium, Dei HENRICUS, graiia rex Angliae,et dux Normanmus et firmiter praecipimus, quod praefalus episco- niae et Aquilatiiae, et comes Andegavensis, arcbipus, vcl cui dedit, habeat et teneat praefaiam cpiscopo Rothomagensi, episcopis, abbalibus, codomuin et virgullum cum omnibus perlineiuiis suis baronibus, «ecuudum continentiam cbartae Patris nostri bene et milibus, minislris acjusliiiariis, vicecomilibus et fitielibus Normanniae, saluin pace, inlegreet honorilice. Testibus Wal. Rolho- omnibus lem. imagensi archiepiscopo, H. Coiiuihio episcopo, com. Sciaiis me Willelmo de Mandcville, W. filio Rad. seneschallo mei muniminepro Dei amore concessisse, el sigilii confirmasse abbaliae Sanclae Mariae -Normanniae, Roberlo de Harecort. Datum per manum Willelroi de Longo Campo de Voto, quam doinina Mathildis imperatrix mater •cancellarii nostri, xvi die Septembris, apud Win- mea proprio censti fundavil, et cauonicis ibidem Deo servientibus Ecclesiam Sanctae Margareiae de tori, anno i regni nosiri. Tilia cum omnibus pei lineniiis suis, eremum Sancti i D Ricbardi cum oronibus pertinenliis suis, ereroum III. Mariini de praio. Simililer et quidquid RoLitlcrm ejttsdem episcopi de donaiionc facta capi- Sancli de Magnevilla tenuit, in manerio Othevillae. tulo Rajoc. de decima Forestm de Nuilleio et de gcriuscharla ejusdero Sicul Rogerii testatur,et tres partes Racinelo. molendini Tiolpbi de Accaio dominae matris roeae, el marram, quam leriuii Robertus capellanus juxia (Ex eodem.) Universis sanctae malris Ecclcsiae filiis, HENIUCUS Iiogaii), ei lerram de venditiime Willelmi de CartiDci gralia Bajocensis episcopus, salulem in Do- gneio, apud Jorboch, ct lenain apud Pracdrevillam de concessione Wilielmi de Braiosa. Et praeterea jnino Nolum fieri volumus lam prapseiitiuusquam fuiu- quascunque terras, vel mansuras jam dicla abbatia ;ris, quod nos altendenles fratres et canonicos no- et canonici iu Caesaris-Burgo juslis donaiionibus el csirosnon sine mnllo labore et impensis posse'facere acquisilionibus adepli sunl. Quare volo et firniiter assiduitalem juxia servilium EccJesiaenoslrae, dedi- praecipio,qualenus praedicta abbatia, quae ratione nms eis in augmenlum communionis suae perpeluam fundationis ad meam specialiter dominaiionera nuilo decimam Foreslae de Nuilleio et decimam iiemoris mediante pertinel, et canonici inei omnia tenementa de Bacineto, et duas partes molendinorum de sua, omnes justas possessiones suas tam ecclesiaMaisnil Bajoc. U.l Autem eorum quies in suo staiu sticas quam saeculares, cum omnibus liberlatibus sine, oiiini. solliciiudine conservetur, hanc donaiio- suis per loiarii 'terrara raeain , scilicet in burgo, in nem in scripturain iedegimus, [ipsam sigilli nosiri villa, in bosco, et plano, in viis et serailis, in aquis et piscariis, in feriis et foris, leneant el possideant attesiaUone muDJcntcs. 1162 ACTA VETERA. 1161 libere et quiete, el pacifice, et absque omni exa- A dinis Cisterciensis, et omnes alias donaliones, quae raiionabililer factae sunl, vel lieni ipsi loco de Bauctione' telonei, foagii, gablagii, stellagii, taillagii, geseio. Quare volo et flrmiier praecipio, quod praepasnagii, et omnis servilis consuetudinis ad me perdicta abbatia de Oratorio, et eadem abbaiia de lineutis, Teslibus Wallero Rolhoraagensi archiepiBaugeseio locum praedictum cum omnibus pertinenscopo, comite Wilielmo de Magnevilla, etWillelmo liis snis, et omnes alias donaliones, quae vel eis de Mera, et pluribus aliis apud Gadomum. raiionabililer factae sunt vel fient, et omnes ratioVIII. nabiles perqiiisitiones suas habeant, et teneant bene, Afia donatio ejusdem regis eidem abbalim. et in pace, libere et quiele, inlegre, et plenarie, el (Ex eodem.) et pascuis, honorifice, in bosco et plano, in et dux Norman- in agris et molendinis, in vivariis pratis Dei HENRICUS, gratia rex Angliae et stagnis et pinorum et Aquitnnorum, etcomes Anilegaviae, arcbiscatiis, in viis et in semitis , et in omnibus aliis yieecoepiscopis, episcopis, abbalibus, baronibus, rebus ad eas pertinentibus, et cum omnibus libermilibus et omnibus ministris et fidelibus suis Franlatibus, et liberis consuetudinibus suis. Concedo el Normaiinis, salutern. cis,et Anglis, eliam, ut monachi Deo servientes in abbalia de malri meae Malhildi impera- Baugeseio, quieti sint, el firmam pacem habeant Scialis me dominae trici concessisse capelianiam de Valongnes, cnm per lolara lerram meam de teloneo el passagio, et omnibus appendiciis suis, ita bene, iulegre el ple- omni consuetudine ad me pertinenle, de oronibus narie, sicut nnquam mel.ius fuil tempore Henrici avi suis, et de pannagio propriorum pecorum ..suorum mei regis. Propler hoc etiam quoddam membrum n in boscis*et forestis meis. Tesiibus Gaufrido Dure marrerii de Sanclae Mariae ecclesia, scilicet novam priore de Lochis. Willelmo abbate de Daurat,fratre villelam ad dandum in peipeUinin eleeraosynam ab- Rogero eleemosynario meo. Slephano de Tyron sebatiae SanctaeMariaede Volo, quaeest juxia Caesaris- neschallo Andegaveusis, Willeltno de Hostili, HenBurgum,ab ipsa domina fundata. Simililer et locum rico de Muntbasun praeposito de Lochis. Apud Beline concessisse scialis, scilicet insulam Willelmi in lum-Iocum, juxla Lochns. qua ipsam abbaliam silam esse conslat, pro animaX bus Henrici avi mei el domini palris mei G. ducis jNormannorumet Andegavensis comitis, omniumque Liiteraper quam apparei Hervmum abbalem Villmlupeiisem dedisse frattibus ordinis Carthus:ensis anlecessorum nostroruro, pro salute noslra, el slatu locum Ligeti, Henrico II, rege Anglorum, coinile regni nostri. Volo ilaque.et praecipip, quod praefata Andegavensi postulanle circa ttnnum Domini 1173. »bbatia ita honorifice et quiete, et libere cuin omnibus consueludinibus et libertatibus suis supra- (Ex clfarlulario abbatiae S. Salvaioris Villelupensis, pag. 123, ex dono D. abbatis de Villeloin.) scripta leneat, sicul ulla abbalia lolius Normanniae Firma rerum geslarum memoria scripto consermelius, et quietius, et libcrius tenel. Testibus Herb. Abrincensi episcopo, Tboma cancellario regio, vatur, alque contentionis occasio e niedio removeMan. Bileibl dapifero regis, Rogerio de Calleyo apud tur. Hancitaque dtiplicero considerantes utilifalem litterisnolificarecuravimus lam posleris quam praeKothomagum. IX. sentibus, quod dominus Heuricus abbas S. SalCharla Henrici 11, Anglorum regts pro abbaiia de Q valoris Willaelupensis concessil cum assensu toBaugeseio, vulgo de Baugerais, ordinis Cistercien- tius capiluli sui fratribus Carlhusiae iocum illum, sis. qui yulgo Ligetumappellatur,cuni pertinenliis suis, inluiltt cbaritatis, et precibus doroini Henrici regis rex HEMUCUS, Angliae,ef dux Normanniae et Aqui- Angliae, ducis Normanniae, ccinilis Andegaviae et laniae, et comes Andegaviae, archiepiscopo TuroStephani nensi et jusiitiariis, et omnibus miiiistris el fideli- prece domini Jta laaien "seneschalli, jure perpetuo possidendum. quod doroinus rex gravebus suis Turoniae et Normanniae, saluiem. domus diligenti aniino considinero I Sciatis me concessisse, el praesenti charta con- derans Villaelupensis lifirmasse fratribus deBaugeseio locum de Baugeseio, bras, etdedit Villaelupensibus fratribus cenltim de quitare fecit duos Halietos, in quo habitarit, et quidquid eis datum est, vel da- Chepdoiie debebant. Hoc auiem factiunquos inipsi est maiiti bitur raiionabiliter, Pranerea concedo, quod prae- Guillelmi prioris, et fratrum, qui curo eo lunc leindicti fralres suscipianl Ordinem et imiiationem de ecclesia S. Barbarae in Normannia (Sainte-Barbe en poris manebant,fratris in llerberti.ei fratris Guillelmi, elfratris Maiiiui, el praesenlia plurimarum perAnge). Quare volo et firmiter praecipio, quod prae- sonarum.Mauricii Belli-loci abbatis, et domhii Gaudicti fratres praedictum locum suuin habeant, ei le- fredi abbalis S. Juliani praeseniibus neant, et quidquid eis daturo est, vel datuin fuerit etiam legatis ipsius regisTuronensis, seneschallo, Stephauo ralionabiliier, in pace, et quiete, et integre, el hoGuillelmo Cloet, Archembaudo de Vindocino, Hernorilice, et prohibeo, ne inde aliquam faciaiis inju- vaeo praeposiio de Lochis, Goffrido Besoger, aique riara vel contuineliam fieri perinitlalis. Testibus mullitudine monachorum; Dionysio scilicei, abbate de Laudesio (Abbaye Landais). Ri- n ingenti Rodulfo, Haimerico, Hugone aliisque clericorum chardo.de Hum connest. Kicbardo de Camilla. Ro- Arnulfo, et laicorum quampluriinis, scilicct Raginaudo de berto de Briel. Slephano de Tttroii. Gaufrido FoJoanne Normanno, Thoroa Raier, Gaurest. apud Caslillionem in Biiuria (Gltaiillon sar Sinapariis, drico, Odulrico, et pluribus aliis. Clndre). ; xi. lXiis. Alia charla ejusdem regis pro qbbatia de Oralorio Donatio ejttsdem regis ecclesim Fonlis Ebraldi de Ponie Sacii. vulgo de Louroux Andegavensis dimcesis (Exeodem.) (Ex veteri. membrana D. dTIerouval.) Dei HENRICUS, gratia rex Anglice,et dux NormanHENRICUS, Deisgralia rex Anglorum et Uux Normanniae et Aquitaniae, et comes Andegavorum, ar- niae et Aquitaniae, el comes Andegaviae, archiepichiepiscopis, episcopis, abbalibus, comilibus, baro- scopis, episcopis, abbatibus, comiiibus, haronibus, nibus, jusiiliariis, viceconiilibus, seneschallis, prae- 'ustiiiariis, vicecomilibus , lninistris el oronibus (ipositis, et omnibus baiilivis, et fidelibus suis tolius delibus suis, salulem. terrae suae, salutem. Sciatis me concessisse et dedisse,. et praesenti Sciatis me dedisse in liberam et perpetuam elee- charta mea confirmasse Deo, et ecclesiae BealaeDei mosynam, el praeseiiti cbarla raea eonlirniasse Deo, genitricis Mariae de Fonte Ebraldi,.et monialibtts et ahbatiae de- Oralorio locum de Baugeseio, cuni ibidem Deo servientibus, pro salute aniniae roeaeei perlinenliis suis, ad consiruendum ibi abbatiam or- aniecessorum meorum Ponteuv Sacii. ila iibere et 1164 APPEND. AD OPP. PETRI BLESENSIS. ab lncnmatione Domini eumdem quiete.sictit aliquis antecessorum meorumconcessit A sione muniia, anno xxvui, Kalendas Februarii.1112, indiclione v, epacta Poniero ipsi Ecclesiae melius el liberius XIII. liabere ; vicariam etiam ejusdem Pontis cum omnibiis libertatibus et liberis consueludinibus ad co- Confirmalio fundalionis abbaliw Savigniani facla ab miiem Andegavensem pertinentibus concedoeiset Henrico II, Anglorum rege De furlo autem, el sanguine, et raptu, confirmo. !(Ex eodem D. d'Herouval.) el de aliis omnibus fore faclis concedo eis justitiam et onuiem quaestum ; retenta milii per Ballivos exDei HENRICUS gralia rex Angliae,el dux Normansecutione justiiiae de vila et membris. Cujus quav- niae, et Aquitaniae, et comes Andegaviae, arehiepistum omnimodum dono eisdera et concedo ; et iJ scopis, episcopis, abbalibus, coroitibus, baronibus< mihi non reiiitui, nisi quia non est religiosarum justitiariis, baiJlivis, yicecomitibus, et omnibus personarum et viia vel judicare : sunt auiem hse minislris, el fidelibns suis, saluiem. consueiudines ejusdem Ponlis etc. Quare volo et Sciatis me concessisse et praesenli cbarta mea firmiier praecipio quod ipsa ecclesia Fonlis-Ebraldi confirmasse, ecclesiaa, sanclae Trinilatis de Saviet sanciimoniales in ea Deo servientes, omnia prae- gniaco, et monachis ibidem Deo servienlibus, omdicta habeant et leneaut bene, et in pace, libere.et nes subscriptas donaliones, quae eis faetaesunt, cuin oin- scilicet, ex dono Radulli Silgeriariura domini, Foqniele, integre, el plenarie, el honorifice, nibus liberiatibus et liberis consuetudinibus suis, reslam Savigniaci, sicut cingiltir tribtts aquis, sicut ea ipsis concessi, et charia mea confirroavi. Chainba, Chainberna, et Nigra aqua, etc. Omnes TestibusGuillelmo Ccenomanensiepiscopo, Gaufrido B bas terras, omnesque eleeroosynas, quae hic enuAndegavensi episcopo.Roberto Nanneteusi episcqpo, meralae sunt, et omnes alias, quas possident, et Stepbano Redonensi episcopo.Richardo et Gaufrido quas Deo propitio tam ex dono qnam ex eroptione filiis meis, coraite Willelino de Manderasl. Falcone poterunt acquirere, concessi, utdictum esl, ecclede Monsiacb, seneschallo Piclaviensi, Stephano de siaeet monachis Savigniaci, liberas et quieias, cum Turonisseneschallo Andegavensi.Mauricio de Creon. oiniii jusiitia alia et bassa, et jure, el dominio, ab Vegis. Gaufrido Perlicensi, Petro lilio Guidonis, omni servilio el consuetudinC absolulas, et ipsam Willelroo de Hosiil.i, Durando Pincer. Guilleberio abbaliam et omnespossessiones ad earo perlinenies, Gardarobb. Apud. Andeg. et oraiies homines eorum nbictinque siiii, el de cuXII. juscunque dono sinl, in lola terra mea assuropsi in sicul domimanu, et cuslodia, ac prolectione Copia fumlalionis ubbalim Savigniaci in Normannia. nicas et propriaseleemosynasnieasmea,et ideo volo, : (Ex veteribus merobranis D. d'Herouval.) et prarcipio, etfirmiierconslituo, ut eadero abbatia In nomine Domini noslri Jesu Christi. Notum el monachi, et fratres, et famuli eoruin, ethomisit omnibus praesentibus etfuluris quod ego Radul- nes, et omnes res ad ipsos pertinenles, per lotam 1'us Silgeriarum dominus, pro amore Dei ac salule terram meam acqnisilam, et acquirendam a me et animae meae, ct antecessorum ac successorum meo- a successoribus ineis, habeanl finiiam pacem.et rum, cum uxore mea Aroicia et filiis meis Maithaeo, perfeclam libertalein, et onwiem quietanliam in Frahcisco, Galone, Henrico ct Roberto, dono et mari, et in lerra, in bosco, et in piano, ab onroi concedo Deo et domino Vilali Ereroitae in posses- C consueiudine, et servilio, et exactione, sicut eleesonem et ccenobiale domicilium Monacborum Fo- niosynaeDeo dedicatae, pro remissione peccatorum restam de Savigneio, sicut cingiiur tribus aquis nostroriini, el redemptione animarum nostraruin. Chamba, Charaberna et Nigra aqua. Praelerea do, Quare volo, et firmiter praccipio, quod abbaiia praeconcedo, et praesenti charla constituo in doiero et dicta de Savigniaco, et monacbi in ea Deo servienliaereditatem ccenobialis domiciiii praeter ea, quae tes, haecista el omnia alia quae nnnc possident lam monachi inhabilanies ibi possunl acquirere, mille ex dono quain ex emplione a quibuscunque, et ea libratas lerrae annui reddiius in lerra mca Silge- quae in fuluruin rationabilibus modis , Deo propirinci, ubkunque et a quibtiseunque voluerint, tam tio, poterunl acquirere, babeant, el in perpetuam ex dono quaro ex empiione, quas exiunc eisdein con- eleeuiosynain retineant, cum omni justitia alta et firnio, sieutjam eas possiderenl, volens et concedens bassa, el oroni jure et dominio, cunvomnibus liberquod praedicli moiiachi babeani in caeleris praeeiiciis latibus el liberis consueiudinibus, ct quieiantiis et hominibus in illismanenlibus laniuro jus, taniam suis, iia quod oronia praedictis monachis el eoruiii "tistiliam aliam et bassam, lanlaro dignilaleni, tan- boiiiinibuspertinenlia, el quieta de omni leloneo et tam franchisiam, laniam polesialem cum omui jure passagio, et poniagio, pasnagio, cohuagio, pallagio, el dominio, quaeego et aniecessores roei et succes- serviiio, hominagio, hoslico, laillia,ei omni auxiiio soreshabere possemus in lerra nostra doinitiica; et tam assueto qiiam nou assueto.et oronimodoquaesiu quod ipsi monachi el eorum liomines habenntin tota ct querela, et omni alia consuetudine el serviiio, lerra mea, cum meis hoininibus communionem ge- et exactione per loiam lerraro nieain, in ecclesiis, neralem. Et hsec omnia praedicla ego et uxor mea D et lieciniis, et lerris, et lioininibus, in bosco, et in et filii mei praedicti Deo reddidirous et ejus servi- plano, in pralis et pascttis, in aquis el molendiuo, tio dedieayimus, sic ad lenendum de ipso Deo ipsis in vivariis, et siagnis, el garemiis, et piscariis, et monachis conlirinavimus libera et quieta cum oroni roariscis, in bricheminis, et seroitis, et oronibus aliis locis, el aliisrebus, cuin omiiibtts libertaiijustilia alla elbassa abomni consuetudine, elservilio, et cxactione, et curia, et homagio, et corvea, bus, et liberis consuetudinibus suis, et in villis , et conlradicto, et resorto, et omnimodo quaesttt cnsiris, ita bene et in pace, libere, et quieie, ei penilus absolvimus; nihil nobis vel successoribus bonoriiice, sicut propria doroiuica mea, et sicut nostris in omnibus praediclis, proul diclum esl, rajleemosyna Deo dedicata, pro reinissione peccalotihabilionem omnino reiinenies. lta quod nec nos, rtiin meorum, el omnium antec.essorum ac succesnec successores nostri in praediclis omnibus aliqtiain ioruro uosiroruin; et nihil nobis vel successoribus -jusiiliaui de caetero, nec in horoiiiibus de diciis mo- nostris in omnibus praeter divinaro rctributionem nachis dictas lerras lenenlibus polerirous exercere reliiientes, et quod ad nostram et successoruro noquo inodo et si aliquero boininuni ipsoruin a nobis ilroruin perlinebunt successionem. El est sciendum pro fores-faclo praesenti seu succtssoribus nostris juod ego concessi ex dono meo proprio piaedictis arrestari contigerit, etiin in slatu.in quo fuerit leiiioiiacbis de Savigniaco quod possiiit tradere suas heniur reddere sine dilatione diclis monacbis.quolerras ad qualescunque coiisuetudines voiuerint. lics ab eisdem fueriraus requisiti ; et inde justiliain El poterunl suos horoines se ubicunque voluerint, facient secundura quod videriiu expedire. Haecdo- ;t in quamcunque partem lerrae suae sonvenire, lintio coiilirinala esi, el sigiUi mci Rndulii iinpresjuotiescunquc sibi vlderint expedire, uoucbstanti1163 1165 ACTAVETERA. 1166 biis patriarum cousuetudinibus quihuscunque. HaecA propria haereditatenoslra in loco, qui Blanca-Landa L autem mea confirmatio alque concessio facta est vocalur, unum monaslerium fundamus, in hnnore anno ab Incarnaiione Domini d 157, anno scilicet Domini nostri Jesu Chrisli et beatae Geniiiicis regni mei Angliaelertio, ducattis vero Normanniae ejus, et sanclissimi confessoris Nicoiai, ibique conoctavo lestibtis his magislro Valiero de Const. venlum canonicorum ad servienduin Deo.in ordine Oxenef. arcliid , Rad. Herefordensi arcbidiacono, Praeroonstralensi constiluimus, quibus ad nulritutn magislro Jocelino Ceslriensi arcbidiaconis, Wuii- el vestiiutum pro redempiibne animarum nbstralelmo filio seneschalli Normanniae Radulf. de lil. rum, successorum et omnium anlecessorum nostroSeherio de Quincy, Berlrando de Verdnn, Willelroo rum de parvitate nostra, haec subscripta coucede Solaliis, Reginaklo de Paveillie, Uling. de Mor- denles in perpelnam eleemosynam per manum domini Ricbardi Conslaniini episcopi Domino conscnist, et mullis aliis apud dom. Froniein. cramus, Willelmo de Guono, etRichardO filio ejus, XIV. Nicolao de flaya meo nepole concedentibus et suAlia confirmatio eiusdem regis pro (undalione per altare praefaii monasterii manibus propriis Savigniaci. nobiscmn offerentibus, ipsttm videlicet locum, in quo fundalum est monasteriuro cum omnibus adja(Ex eodem D. d'Herouval.) Dei gratia rex anglise, et dux Nor- cenlibus suis, etc. Haecitaque prsescripla.pr-cseiite HENRICUS, maiuiiaeel Aquitaniae, et comes Andegaviae, archi- clero, et populb et approbante, donavimus huic episcopis, episcopis, comitibus, baronibus, justi- nostromonasierioSanctiMichaelisdeBlanca-Landa, lilleris retinenlcs, sed ab I tiariis, baillivis, vicecomitibus, praeposiiis, mini- B nihil oinnino iri omnibuset saecularium consuetudislris cl omnibus fidclibus suis lolius lerrae suae, omnijure, et dominio, nibus", querela el exactione ad nos perlinentibus salutem in noroine Domini nosiri Jcsu Chrisli. Notum sit vobis praescntibus alque futuris, quod libera et absoluta, super aliare offeienles per maego pro amore Dei et salute aniroae raeae, et ad ani- num episcopi Richardi Constanliiii, excepto opere mae patris ac malris meae, el uxoris meae, et libe- excluso in lerra Paraner, de Bossevillaet in lerra rorum ac filiorum meorum, et omnium antecesso- Ugonis Camri de Cbatouilla, quae mazura et costurum. atque successorum roeoruro, alque oniniuro mas suas quieiashabet in lbresia, etexcepta molia fitlelium Cliristianoium concessi ecclesiaeSanctae bomiiiuro de terra Richardi clerici apud AustreTrinitaiis de Savigneio, et Ricbardo abbali et mo- mensuram, et opere excluso, testibus Richardo nachis ibidem Deo servieniibus in perpetuam elce- Coiistantinoepiscopo, WillelinoabbaieMontisburgi, de Perdot, Renaldo de Alaisvel, Richardo. mosynam omnes lerras oiiuiesque eleeinosynas, at- Roberlo et mullis aliis. Anno ab lncarnalione Doque quietanlias, quas antecessores mci et homines Avenel, eorum donaveranl eidem ecclesiae alque concesse- mini 1154. XVI. ranl, et eamdem ecclesiam, cuii) oinnibus rebusad ipsain pertinentibus assurapsi in niauii et cusiodia, Confirmalio ejusdem fundaiionis per Henricum II, ac defensione mea, sicut proptia abbatiana, et doregem Anglorum. minicam cleemosynam raeaiii, et ut omnes poste(Ex eodem D. d'Herouval.) riores ad earodem ecclesiam perlinentes firmiter ac rex et siabiliier, el absqtte omni dubilatioiie, in perpe- C HENRICUS, Angliacet dux Normanrifae Aquituumconfirmareniur, et in praeseiiti teinpore atque ''taniae, ct comes Andegavensis, archiepiscopis, epifultiro iibere et quiete, ac secure, et ab eadem ec- scopis, abbatibus, comilibus, vicecomitibus, baronibus et ministris oroiiibussuis, etomnibus fidelibus clesia tenereiiiur acpossiderentur volui, ut in hac > praesenti charta nomiualim ascriberenlur atque 'suis, salutem. Sciatis me concessisse et confirmasse in perpeconlirmarentur, el sic ad uotitiam successorum : nbstrorum, et ad utililalero possidentium, salvaeel luam eleemosyiiain Deo, et ecclesiaeSancli Nicolai de iiitegrae in perpeiuuro conservarentur. Concessi > Blanca-Landa, et canonicis ibidem servientihus abbatiae, in ordine Praemonstraiensi Deo servienitaque forestain Savignieiisero, sicut cingiluriribiis aquis Chamba scilicelel Charoberna, ac Nigraaqua, tibus, quidquid eis rationabiliter el juste cotlalum cum omnibus pertinentiis suis, quae foresia est 'esl, videlicel has subscriptas eleeinosynas quas prinia possessio ejusdero Ecclesiae; unde, et ipse Ricbardus de Hnya, et Malbildis uxor ejus supralocus noroeii accepit, ul Savigiieium vocaretur; dictcc ecclesiae liindatores et Radulfus do Ilaya quam forestam possidet eadero ecclesia ex dono Ricbardi nepos, Willelinus de Varna, ct Richardus Kadulfi de Fulgeriis, et Henrici fiiii ejus, el ex con- Hlius ejus eidein ecclesiae coniulerunl, ipsum videcessione Stephani coroitis Moritonii,el Henrici regis licet locuiii qui Blanca-Landa diciwr, ubi fundala ' Angliae, etc, oiniies has terras, omnesque eleeroo- est ecclesia cum oninibus adjacntibus suis, ctc. synas, quae hic enumeralae sunt, et orones alias, 'Ul haec oronia subscripta, et quidquid in futiiriim, quas oroiiibus justis roodis poterunl acquirere., et quibuscunqtte raiionabililer praefatae ecclesiae concessi, ul dictuin est, ecclesiaeet nionachis Sa- n fiierinl collaln, firroa, et iiiibata pcrmaneant, regia vignei, liberas el quietas, et ab omni servitio et auctoriiate couliriuo, et conlirmaia in regnttm consuetudine absoluias ad ipsam abbaiiain, et oin- post nie conlinue protegenda et confirmanda coroues possessiones, ad eatnpetiinenlesubicuiique sint, niendo. Teste Roihrodo episcopo Ebroicensi, ct et de cujuscunque dono siut, in lola ttrra niea, Arnuifo episcopo Lexoviorum, et Philippo episcopo Bajoccusi, et Ricbnrdo episcopo Consianiiae, et assuropsi in roanu, ei cuslodia, ac proiectioiieinea, sicut dominicas etproprias eleeuiosynas meas, eic. Roberto de Novoburgo. Airoo ab lncarnaiioiie DoHaec autem nostra conslituiio atque conlirinalio luiui 1157. XVII. facta cst anno ab liicarnaiioiie Doniini 11*57, anno scilicet regni mei Angliae lerlio, ducatus veto Nor- Ad episl. 124. — Lillera Watteri Rolliomagensisarniaimiaeoctavo. chiepiscopi,qua decimam de Diepa el Bolellis, dat XV. capiluto Rolliontagensi. Charla fundaiionis abbalim de Blanca Lahda. (Ex veteri scheda D. d'Hcrouval.) Omnibus Christi fidelibus ad quos prasens scri(Ex membranis D. d'Herouval.) RICUARDUS Haya et Mjthildis uxor ejus, om- ptuin pervenerit, WALTERIUS graiia Roliioiuade Dei nibus suis, et araicis Norinaniike el Anghae, snlu- gensis arcbiepiscopus; saluteni in Dbroiuo. tem et dileclioncm. Justuin est, ut prospera coroinuiiiceni, qui adNolumsitvestrae dileciioni, et oroiiium lam prae- versa coinroun.ter suut perpessi. Quveniro passionis scntiam quam futurorum universitati, quod uos in fuere consortes, consolatioiiis esse non dcbenl ali- U67 APPEND. AD OPP. PETRI BLESENSIS. U6S quateniis mexperles. Qiioniam igitur charissimi A fisi, omncs illos anatberoatizamus, et maledicifllii nosiriEcclesiae noslrae Rolhomagensis canonici, mtis; ulinam et indignalionem oirnipoientis Dei, et dum pro luendo Ecclesiae noslrae pairiraonio con- beataeMariae, et beali Romani, et omniumsanctotra........... et praesides magnis expensis, gravis- rum incurrant, quicunque praedictam donalionem simis sudoribus et periculis cerlaremus, nobiscum nostrain ei confirniaiionem allenlaverini violare. in teniaiionibus nostris viriliter et fideliter per- Nihil hic de novo sialuentes, sed prolatam tenimanserunl, dignuin ei justuro esl, utquod de labo- pore donationis faclacsenieutiam renovanies. ruin noslrorum provenlibus, auxiJiante Domino, Datum Rolhomagiper n)anum Robeiii de Sanclo noslris utilitalibus in perpeiuum aecrevi.l, non sit Nicolao capellani nosiri et canonici Rolbomageneis penitus alienum ; sed qui in panuriendo nobis sis, vi Kalend. Oclobris. Tesiibus, venerabilibns condoluerunt, parlus nosiri fruclu pariter et lae- fratribus nostris episcopis Nornianiiiae, Robeiio liiia jucundentur. Indc est quod de oroni reddilti et Bajocensi,-Willelmo Abrincaiensi, Luca Ebroicensi, proventu, quem de Dieppa el Botellis, et earum per- Silvestro Sagien6i, Jordano Ltixoviensi, Viviano tineiitiissiiigulis annis velnos, velsuccessoiesnosiri, Conslaiuieiisi, qui ad peliiionem noslrani praesenii fultiris temporibus ad usus proprios coiisequerour, chariaesigilla stia apposuerunt : Ricbardo Kotlioconcessimus eisdem canonicis nostris anno ab In- niagensis Ecclesiae decano, Rogerio cantorc, macarnatione Domini 1198, in puram et perpetuam gistro Simonc cancellario, Richardo Haynini, maeleemosynam, et donavimus dccimam pariem in- gislro Gisleberto de Marleis, cancnicis Rpthoinategre recipiendam singulis annis in festo B. Ro- gens., etmultis aliis testibus. mnni confessoris palroni nostri, dividendam fra- R XVIII. tiibus, qui ad diem obilus nosiri officiuin pro nobis anniversaria consuetudine celebrarent. .Interim Adepist. 126.—Lillera Odonis episcopiParisiensis, aulem dum vivenles essemus, ipsi canonici qui ad pro abolendofesloFatuoium, et resliluendasolemnilaie Circumcisiotiis Domini. solemnilatem praedicii confessoris convenirent, eamdem decimam reciperent aequis portionibus ( Ex Chartulario illuslrissiini doniini Joannis Baimer se more communi dividendam. Veruni quia ptislse de Contes, decani Ecclesiae Parisiensis. diflicile esset praefaiam decimnm iniegre persolvi Charla 156.) uiio lermino, maxime circa aimi principinm, staCmii Dominus Pelrus, etc. Vide in Odone Parituinius de communi eoruuidem canoriicorum conad an. 1208. sensu, ul eadem deciina qiialuor terminis persol- siensi, XIX. valur, videlicet quarla pars in Naiali Doniini; alia quaiia pars in Naiivitate beati Joannis Baptistac; Alia litlera ejttsdem Odonis Parisiensis episcopi, et alia quaria pars in festo Sancii Micbaelis arpro solemniuile Circumcisionis Dominiel Sancti , . changeli, qiiandiu vixeriinus iri festojam dicli conStephani. sicut praeassignaium est, dictis canofhssoris; |(Ex magno Pastorali Parisieiisi.) nicis dividenda. Posiquam vero nos in fala conAd hoc nos Iicet immeritos, etc. Videibid. ccdere coniigeril, sialuerunt iidem canonici' se XX. qualer in arino diem obitus nostri ariniversarium celebraluros, et in ur.oquoque illorumqtiartam pnr- " Littera Pclri Cambii I)ei gralia Parisiensis episcopi tem decimae canonicis qui imererunt, aequis parpro solemnilate Circumcisionis Domiiti el Sancii tibus divisuros. Si ilaque pracdiclae villaetratianltir Slephani. ad firmani decrevimus ut firmarii proeassignatis lerniinis decimaro reddanl canonicis meiuoraiis, et (Ex eodem Paslorali.) si in aliquoterinirioruni eamdeni deciinam ad pleDei PETRUS, graiia Parisiensis episcopus, dileclis iium noii solverint, ipsi poeuam decem librarura filiis HUGONI decano et capilulo Parisieusi, in perpeusualis monelae incurrant diclis canonicis persol- tutim. vendam, sed per nos vel per succcssores noslros Quod pro ulililatis ecclesiasticae et divini cultus "ustitiandam. Si vefo easdem villas ,in inaiiu nosira staluilur increniento, perpetuo dignum est robore lenuerimus, et ita liquido non poiuerint proveiilus coromuniri, ne processu temporis mnlitia cujuslibet el redditus aestimari, eoruin aesiiirialio qualuor lc- valeal enervari. Ad universorum itaque noliliam gajium virorum earumdein villaruni arbitrio rclin- volumus pervenire, quod felicis meraoriaedominus quelur, qui jurati boiia fide summam lotius red- Odo quondam Parisierisis episcopus praedecessor (iitus*et provenluum declarabunt, et sic aeslimaia noster enormitates qnasdam climinare desiderans, eisdem canonicis slalulis sine conlradiclione red- quaesub praetexlti pravae consuetudinis in Parisiensi detur sub poena decein librarum, sicut praedicluui Ecclesia pullulnrant fesium DominicaeCircunicisioesl, iiilervenienle noslro, vel siiccessorum nostro- nis, el JNalaleS. Slepbani proiomartyris ad staiuni rum scnescballo, vel aliquo ballivo ad praediclorum decrevit reducere regularem, et soleroniier instituit reddituum ct proveniiium susceptionem depulato, celebrari; singulis aulem canonicis e.l clericis masi in aliquo praedicloruroierroiiioriiro in solutiqne JJ jori altari servientibus, qui in Naiali B. Siepbani , cessavcrini, vel in loio, vel in pane. Quia vero Maiutinis intereruni, sex denarios Paris., singulis post tempus donationis praedicl;», novi proveiitus vero clericis chori non canonicis qnatuor denarios, taro iri nioleiidiiiis quaui in rebus aliis praedictariim singuiis etiam pueris cbori duos denarios, ei.sinvillarum redditibus accreveruni, ne qttis sub iaii gtilis clcricis, qui in missa responsorium vel Alleverborum scrupulosiiate suggeral cxiude decimaro Juia, in organo triplo, seu quadruplo decniiiabiiiii, praefaiis cauonicis non deberi, nos earo dubiiaiio- scx denarios benigne contulit et concessii, in praeneni, licel supervacuam absolventes, deeievinius positura nostra Parisiensi annualim quieie el libere lain eorumdein proveniuum quam alioruro, quae pcrcipiendos. ln festivitate auiem Circurocisionis in posieruin eisdem villis, Deo dante, accresceut, singulis clericis chori non canonicis tres denarios decimam eisdem canonicis esse inlegre conleren- Parisienses, el singulis pucris duos denarios in reddam; cuii) non incongruum sil unam et eamdetn dilibus capiiii perpciuo percipiendos hberaliter assubsiaiiliani duplici quodaro modo jure censeri. Ut signavit. Dedit eliam in perpetuam eleeniosyiiaro autem haec nosira donatio lirma el stabilis in per- capitulo Parisiensis Ecclesiae stationein de pnne et petuum perseveret, nec aliquorum possit macjiina- vino el carnibus porcinis aiinualiro in festo Penietione coiivelli*eain praesentis scripti et sigilli no- costes a Parisiensi episcopo, qui pro teropore fuerit, stri patrocinio digiium duxiaus communire. Nqs persolvendam; et staluii ul quilibet canonicorum auteni de misericordia Dei. etBeatae Mari;e geni- S. Dionysii de passu eadein die dimidiam percipiat tricis ejus mcrlii^ el B. patrbni noslri Romnui con- slaiionem. Concedit insuper et concessil capitulo 1169 ACTA VETERA, 1170 Paris. sexaginla solidos Paris. in censu deBrunello A stietudinis lege prolegere conantur, ac inde perti^ naciier suis superioribus resistunl, majori acriorisingulis annis percipiendos in die anniversarii sui, proul ordinavit, dislribuendos. Ad haec praebendam que opus est reprehensione, et lanta, qiiod correet vicariam quaro ecclesia Sancla? Genovefae,in ec- plionis acerbilas conlumaciam talitim peiiinacium clesia Parisiensi babere solcbal, quam idem episco- frangat ei superet. Quocirca quid in hac re sentiptts acquisivil capilulo Parisicnsi, concessil pariier mus breviler et succincte declaravimus, qualenus et qmitiavit, ut tam de praebenda quam de vicaria praeiali sludiositis el audenlius a suis subditis, eiiam pro sua disponerent voluntaie. Praeterea oclo ma- per cauterium durae puniiionis, si sit opus, hunc tricularios be asseiisus voluntaie capiluli in Ecclesia pestiferum ritum depellant. Parisiensi instituii, el ad eorura sustentalionem tam Et primo quid de ejus origine censemus. Porro a ipse qnam capilulum ccrta et perpelua depulavit. genlilihus venil haec spurcitia, atque de reliquiis Deciroas eliaro onvniumNovalium faciendorum, scti genlililalis est haec feslivitas, licel feslum Fatuorum jam fiictortiin quae iiondttm aliis eraut assignalae, in a suis fauloribus intitulelur. Certum est enim, ut omnibus locis Parisiensis dicecesis, in quibtis Ec- annales Iradunt hisioriae, quod naliones genlium, clesia Parisiensis dccimaiioucin habebat, vel habi- quae verum Deum ignorabnnt, mullis daemonum Hira eral, capitulo et Ecclesiae in perpeiuum qttiete fraudibus ludificnlae, atque variis passionum desiet libere possidendas concessit, el liheraliler cro- deriis agilatae, in supeifluas ei superslitiosas cultugavil, salvo jnre alterius Ecclesiae, qnae in eodem ras vanilatum trahebantur. Ne-emirum, cum nullam lerrilorio pariem decimalionis haberci. Pranlcrea fidei circumcisionem haberent. Hinc slatuas daemo5 quam emerat apud Buc injus et proprielatem ca- B nibus dicalas coluerunl : binc principcs se deificare piliili pia donalione transfudit ad denarios maluli- exislimantes in hominum memoria diabolica irande nales in feslo B. Bernardi distribnendos. Caeiernm delusi, idola sibi similia, quibus ut dii repraesentarentur popttlis, colenda siatuerunt; et insuper ut assignavit Ecelesia?et succeutori Parisiensi, elcontulit ad Mandatum faciendum in Cnena Domini uiroin stolidus populus ad culturo sui idoli magis alliceremodium bladii ad mcnsuram Paris. medielalem hi- tur, noroeiique eorum diutius manerel, cerlis in bernagii et rnedietatem mareschiae, apud Here- mensibus et diebus solemnitales festivilatum sibi bleium in blado qttod acquisierat et habuerat a per ludos secundum desideria carnis dicaiarum jumonachis B. Dionysii; ila quod si abbas et roonae.bi venibus populis iniposuerunt, in quibtis nulla deB. Dionysii bladum illud episcopo Parisiensi alibi formitas, nullum vitiutn, ntillumque flagitium reassignarent, succentor praediclum inodiuin bladi ibi prehendebalur; sed ul occurrebal phantasiae, uniperciperet, ubi bladus episcopi assignaretur. Dona- ctiique licebat agere. Inde vero slupra et prosiibnla. vit insuper clericis matulinalibus parlem illam, el alia incnarrabilia scelerum monslra palam et quam percipiebal in oblalionibus crucis quae pro- impune fiebant. Quinimo in illis feslis sacerdotes veniunl ih sexta feria, in Passione Doroini, videlicet idolorum, ul abundanlius populum ad idolum eremedietalero omnium oblatiomim. Nos itaqne prae- ctum excitarenl majori furia, monslruosilaies prae scriplas donaliones, el concessiones, et instituiio- aliis debacchabanlur, sicut factum in festo Baccbi nes approbantes el ratas babenles, ipsas per prae- narranl poetae, sic in principio Maii festum Veneris sentis scripti paginam confirroamus, et sigilli noslri el Dapbnis, sic in Februario feslum Plutonis et niuniroine roboramus, easqtie perpetuo manere de- C Proserpinae, sic in Ralendis Januarii feslum sptu; cissimi Jani, sic in qiiamplnrimis fesiis arboium cernimus ct praecipinius inconcussas. Datum Parisiis, aiinolncarnaiionis Dorainicae 1208, Dianaedicalarum et planiatarum; et tle multis aliis in quibus enorroitrttes permaximae coiiiiiiitiebanliir. pontificalus nostri ann. 1. Procnl dubio, inde venil origo bujus ritus nefarii, baecest nasceiilia illius corrupielae, quaro consueXXI. liidinem vocani, haec esl amaritudinis radix veneCopia cujtisdam Epistolm a veiierabiliFacutlate llteo- nala, quae sursutn germinaiis frondes neinorosas logim studii Parisiensis, prwlats et capitulis ec- expandil, sub quibus juventus luxui dedita enoriniclesiarum regiii Franciw tritnsmissie, ad deteslan- tates carnis obnixe prosecttta est, et continuavii; dmn, condemnandum, el omnino abolendum quemdam superstiiiosttm el scandalosum ritum, qtiem quas enorinitaies culter fidei, et veri Dei cullus a indubie circurocidere debet, quoniain quidam feslum Faluoruin vocant, qui a ritu paga- Chiisiianis Jidclis Cbristi qui talibus inbaeret. Sic noi) est vere nornm et infidelium idololatrarum initium el oiieniin bealus apostolus Paultis quosdaro Coiinlhios gincm sumpsil. nolat a lide lapsos, eo quod post suscepmin ba(Ex cod. ms. abbatiae Cisterciensis a domino Jacobo plisina hujusmodi feslivitales observabanl: Timeo, de Lannoy, ejusdeni abbaiiae noviiiorum magi- inquil, ne fruslra labomverim in vobis, qxtia observastro, ad D. Lucam d'Acbery Benedicliiiuiii trans- tis dies (Gatat. lv). Glossa, id est superstiiioiies et misso, qui raibi illura comnimiicavii.) solemnilales genliliuui. El beatus Aiigusliiiiis iu Universis ecclesiarum praelalis, et earum vcnera- D seruionedeCircumcisione (29), tales rilus geniilium , bilibus capitulis ubilibot conslituiis, huinilis sacrae el eorum sequelas iu Clnisliano populo cxprobrans, itn loquilttr : « Qui de paganoruro consueiudine alillieojogiae facuitas studii almae imiversiialis Parisiensis, honorera el debitum Chrisiianae piejaiis quid observare volueriiii, timendum est nc nomen obsequium. Zelus cullus divini atque multbrum Christianuro eis prodesse non possit; qui eiiam fideliuni claroor, necnon quorurodnm episcoporum stultis boroiuibus sic ludentibus aliquam bumanitaquerulosa requisilio nos inducunt el impelliint sub lem iiiipendeiil, peccali eoiiim participem se essc noii duljitei; vobis auiem, fratres, iion sulliciat brevi epistola describere quantum abhorreamus, qiianlunique delestemur illuro cujusdam lestivilalis quod inaluro hoc noufacilis; sed tibicuuque lieri ritum, qnem sui coniposilores feslum Faluoriim videriiis, arguite, corripite et castigate. » iiaec Auvocanl. Et quanquam ex sacrae Scripturae iestimoguslinus. Eapropter quamplares epi.scopi sanctisniis, lam Veleris qnam Novi Testaroenli, quibus siini contra hxc fesla skut coulra exsecrationes Deus ab omni spurcitia lempluin siium ac roiiiistros Cbrisliaiioruro processerunt, et a linibus Chrisliamundos esse ct sanclificatos disirictissiine inanda- nitaiis ca repellere toto possc conati suiit. Uiide vit, lale feslivilatis gurgustium, quo sacerdoles et facluin est per labores eoruin cum Dei auxilio, tpjod clcrici interiori et exteriori spurcitia se polluunl, a regionibiis Cliristianorum pro majori parte tales templumque Dei et ecclesias fcedant, facillimum sil spurciliae, lalesquo paganoruro reliquiae cessarunl; rcprobare; lamen quia bujus rei patratores se con- vel si in occulio lieri deprclienduutur, non s!,»e f29) Serm. in Kal. Jatt, sub. med.; se.nn. 40, a Siinnondo edit. \ APPEND. AD OPP. PETRI BLESENSIS. 1172 A nenala prodiit hic ritus, puta a corrtiplione nalurae grand! punitione actores ahenni. Sola vero spurcissimi Jani nefaria traditio in ciiin illusione doemonum, et initium sumpsit a spurKalendis Januarii huc usque perseverat, quam dia- citiis paganorum el infidelium; quare non polest bolica iusirtictio sub uinbra Naliviiatis Domini, et trahere vim consueludinis, cum lendat conlra Deuro, jiifuniliiaiis dieruro naialitioruro ejusdem sacertlo- et in perdiiionem animaruro. 0, proh nefas! allelibus clericisque in inultis htijus regni ecclesiis ob- gandane est consueiudo conira jus divinum, conira servandam tradidit; et eO deterius, quo devoiioni naiuralc diclamen, contra innaluiii pudorem, conlanlae festivitalis Salvatoris, et diehtis illis dicaiis, tra ecclesiae sacrarivun? Rursus simililudo quam in quibus oroni sanclimoniae sludere debereni, se proponunt de utribtts et.doliis, bie non habet load spurca el immiiiiditias eonfehint e.t appJicanl : cuin; quoniam sapientia non graval aniroam, sicut nlque Janum spurcissimum imiiaiido, cultum Dei vinura bulliens ex fervore suiiin vas, iroo vires irrident el commaculant, dum ludibria Jani divino aniroae sapientia confortat et solidal, et per conlraservitio perinisceni; ludibria, iriqtmm, lalia qualia rium operaiiones faluae et malae vires enervanl et sncenloies fanatici suis in teroplls et idolis fieri non laedunt, praclcr mnlos habiius malnsque reliquias permitlerent; neiiipe festa geiililiuiii supradicla le- quas coDirahiiHl.Inde vero videmus homines faluinociniis luxuriae servienlia iion in teinplis, sed in tatibus assuelos in fine dierum suorum cominuniter nemoribus, aut in cainpis, aut in lbeairis villarum, hebetes fieri, et sine intellectu ab hoc saeculo deceet a personis profanis agebantur. lloc aulem exse- dere. Igiiur diclum illud, quod interdum respirando cralionis coagulum, qtioil vocatur Feslum slultoruin ad fatuiiates foiiiores redimus ad leneiidam sapienin ecclesiis, in locis sanctilicatis, el a persouis Deo JJ liain, est falsum et vafre. prolalum. Peccaia iiaiuconsecralis fit, et se exsecrando, ac loca sacra pro- que et fatuilnies simt conira naluram rationabilem fanando Jani rituni concelebranl. 0 quara reeie vo- et eam offendunt. Fatemur aulein quod ad aclus catum est hoc flagiliosum coaguluro Festuro fatuo- sapientiae diutius teiidendo, aniroales vires qttaecorruni. Nam in sacra Scriptura pro eodein hnbeiur ptis concernunl, faligant; quare bonuin est inlerdicere quempiam Jatuum, et dicere eum nialorum dum lttdis modestis el boneslis vacare, ut recreenhoiiiiiiuro coiiiiieiii exsultantiuni in rebus pefsimis. lur, et foiiificentur, sicut beatissimus Evangelisia Quis, quaeso, Chrislianoruin sensalus non diceret Joannes ludens cum perdice in sna roanu, cttidara nialos illos sacerdoies et elericos, quos divini oflicii propter lvoc ipsuin irridenti dedit exemplum de lempore videret larvatos, monslruosos vultibus, aut ipsius arcu diu et liimium prolenso, qui si non rein veslibus iiuilierum, aut lenonuin, vel histrionuro laxatur, vires perdit ad forliier iropellenduni sngitcboreas ducere in cboro, caniilenas inboiiestas lam. Sed haecrecrealio virtuosa est, cui nullaienus cantare, oJfas pingues supra cornu altaris juxia coiiveniuiit praediclae insaiiiae, quamvis plebs iincelebianleni inissam comedere, lndnm taxillorum perita eas ludos appellet, atque cum ipsis plures ibidem exarare, iburilicare de fumo fetido ex corio stolidi homines eiiam in aucloritate constituli. Sed velcrum sotularium, et per tolaro ecclesiain curnibilominus si a quibusdam veslris praedecessoribus rere, saltare, lurpiiudiuero suaro non erubescere, hae insaniae pro ludis habiloe suut, sicut isti alleac deinde per villain etihealra iu curribus el vebi- ganl, cerle in hoc socordiaro illorum et negligenculis sordidis duci ad infamia spectacula, pro risu liam accusant, qui tanta flagitia in ecclesiis toleraastanlium el concurreiilium lurpes gesticulationes r runt. Jtaque non esl ad id aspicienduro quod dissisui corporis faciendo, et verba impudicissima ac mulant et tolerant homines, ubi lex omnia notorie scurrilia proferendo? Ei sie de multis aliis abomi- cliiroat in oppositum; lex eiiim Dei sequenda esl naiionibus, quarum pudel reminisci et recilare hor- non horoines, nisi in qiianlum ipsi legi subserviunt. ret niiirous, quaelanien, ui fidei relalione aeeepinuis, Quapropier, o reverendi Patres, et bonorali praelioc in anno in muliis locis faclaestint. Quis, quaeso, Jali, attendite legi Dei, et sanciis, quos Deus mirilidelis, inielligens hos eccle^iasticos impios et crti- ficavii in terris, ut essenl nobis in exeroplum, el deles in Dei Ixiuorem, in Ecclesia: honestaiem, ct leslirooniuro suae volunlalis. Nolilc subdolns boniiin famam propri.am noii jtidicaret? Certe ad dijudi- nuin voces attdire sic dicenlium : Praedecessores candiiro eos non niagna requiriiur scieniia, neque nostri, qui eranl nolabiles viri repulaii, isiud l'ead deteslanduin hujusmodi festuni opus est roaguis stum permiserunt, sulficial nobis vivere ui ipsi. Scripturse sacrae allegationibus. Quippe conlra prin- Procul dubio istud argumentum diabolicum esi, et cipia moruro et lidei, contra adoialidnem J)ei insa- inferiialis baec persuasio; nam illnrum exilum ignoiiiunf, et obsiinaie perseverant. ratis an bonus vel roalus fuerit. Seqtiamini ergo Sed, inquiunt, nos iia joco et non serio facimus, illos, quos Deus sectandos iniracnlis declaravit; se» sicut consuetuin esl ab aniiquo, ut fatuiias nobis quaiiiini sanctos, uipote aposlolum Paulum, et Auinnaia seroel in anno eifluat et evaporetur. Nonne gusiinuni superius allegalos, qtii observatoies bujus ulres et dolin vini saepius ruinperentur, si spiracuritus darnnant lanquam lapsos a fide. Sequamin: luni ipsorum inierdnm non laxaretur? Nos quiilem gloriosos episcopos quamplurimos, pula Mniiiuuro, utres veieres sumns et dolia seroirupta, quare sallilnriuiii, Chrysoslomum, Nicolauni, Germanum pientiae vinum niniis fervens, quod per loium an-D Antissiodorensem, ei universos alios us([ue ad pronuiii in Dei servilio nos compriroenles vi retiucrepinqua leinpora, qui acerrime conlra. iiujusniodi nius, efllueret inaniier, si non iiiterduni ludis et exsecrationes iiisurrexeruiil. Qujd, quaeso, fecisfattiiiaiibus vacarenius. Jocis igitur aliquando va- sent* si soliui) cleruro sicut bodie his observantiis candum est, ul foiiiores postea ad retinendam sa- vacanlem vidissenl? Scquamini canones sacros sumpientiaro redearims. H;ec et similia dicunt, necnon roortim pontilicum, ac generalium conciliorum, h;ec inveierati seues dieruro maloium coroplices eoruni, iudibria coiideiiinanies veluli pestes animaruro. Scexcusaiioiieiii in peccatis quserentes. Praeierea ju- quamini insupcr graves et de.volas personas, quae vCnes noyiiatum ludorunique semper avidi, taliljiis hwc nefanda speclacula siue mcerore uon possuut roonstris risuro piovocantibus applaudunt. aspicere. Sed hoiiiines de sua saluie solltcili aliier longe lstud, o Paires celeberrimi! precamur aliendite, ab isiis seuliuui : seiitiuiii, inquain, el liienie le- el ad dissipandani desirueudamque hanc inipietalis ncnt quod noii paliunttir luduiu faina, fides et ocu- colligalionem nervos omnes veslrae polesiaiis exlus; nenipe sicut quivis horoinum nollet ex joco lendile.Neque vos retardet aut dimoveat cujuscun«uuin oculuin ctispide pungi; sic nec ludo lidein qtte exeinptio vel privilegiuro; riain, curo in his ca,'acerari, aut faroani Dei periniiiendum est. Qiiaiu- sibus sit vehemens liaereticse pravitatis suspicio, nulli suffragari debel exeiuptio. Asseremusnaiuque obreroyana esl haec excusatio super joco. Siiniliter de coiisttetudiiie jn hac re non est facierida ralio; vobis, quod haecobservanlia fesluni Faluoruro cum "aiu eiiiin superius osteusuro est, quod a radice ve- spurciliis piaelaciis et soliiis , iiecnon circumslan1171 1173 ACTA VETERA. 1174 tiis personarum ac Jocorum, est sncrilega profana- A archiepiscopis ante se facere portari cruceiri ctim A lio honestalis ac reverenliae cnltiis divini, et exse- baculo,sicul lacere solet arcbiepiscopus ambulando cratio abominabilisomnihusChristianis : unde con- vel equitando per suam provinciain, ciini lalia sint tra sacerdotes et clericos lalia perlinaciier perpe- in magnum derisum el viluperium episcopalis vel trantes est procedendum, sicut conlra suspectos in arcbiepiscopalis dignitalis. Quarta conclusio.— Non licet insuper praefaiis fide, et male seniientes de honorificenlia Dei et sacramentorum. Satagite igilur, Patres celeberrimi, episcopis vel archiepiscopis faluorum facere diviut hoc sacrilegium de medio tollatur. Agite taliler, num oflicium in ecclesia cum supradictis insigniis, ne in animas vestras redundel haecnoxa tam gra- nec dare benediciiones legeniibus lectiones matutivis et aboininanda. Memeutote Heli summi sacer- nales, nec eliara benedicere popiiluin ; cum talia dotis, qui probus alias lenebafur; lum quia filios sinl in niagnuni conlemptum et irreverenliaro Dei sttos, qnoriim nequiiia populus ab adoratione Dei el ejus servitii, et in viluperiuin niagnum episcopaet oblationibus disirahebatur, lion satis rigide cor- lis dignitatis, quam non soluro insiiluit Christtts, ripiebat, divina ullione de sella cecidit aversus, sed sicut sancius el verus pontifex prirous ea usus fractoqtiecapite interiit in exemplum oninium prae- fuii,eteam suis aposlolis communicavit, el eoruni posilorum. Considereiis etiam qtianlo fervore Moy- successoribus. ses, qtii erat milissimus hominum, quantave seveQualiftcalio primm, secundw, terlim et quartm riiaie saeviebat in eos qui cullum Dei scandalizaproposilionum. Praetensa fesli Fatuoruro consuetudo in ecclebant.quando unatriginladie tria milliadeidololatris inleiiecit. Certe haec crimina nefaria non mulluro B siis, et ecclesiasticis officiis cum iusoleniiis et turB dislanl ab idoloairia, si recle penselur, quamvis pro piludinibus, quas in perturbaiionem divini ctilius, nunc in lege spirituali et aiuoris lales pcenae non el dignilalis ecclesiasticae vilipendium observare sunt exercendae, lanien ex illis oslendilur quantum solenl, non est consueindo dicenda, sed corruptela Deo illud peccatum displicel, et quam severe prae- damnabilis alque peruiciosa : el sicubi pro damuaposiii seu reclores aniinarum debent illud abo- biliconiinuaiione ejus descripta iuveniatur, praesertim in librisecclesiasticis.omniniode est abradenila iere. Iiaque finem noslrae epistolae iroponendo conclu- el abolenda tanquaro pestifera inalorum et defotdiraus, quod a vobis praelaiis pendet continuaiio miiaium occasio. Observatores contumaces praedictorum paganivel aboliiio hujus' pestiferi riius; nam ipsos ecclesiasticos ita denieiiies esse el obstinatos in hac fu- zant, sunt sacraroenlorum el dignitalum Ecclesiae ria non est verisimile, quod si faciem praelati repe- sacrilegi profanalores , ac reruin sacraroentalium rirent rigidam et nullalenus flexibilem a puniiione detestabiles irrisores. Periinaciter asserentes quod praetextu prafatae cum assislentia inquisiiorum fidei, et auxilio brachii saecularis,quam illico cederent aul frangerent. corruptelae, qiiara constieludineni vocanl, sit licilum Tiroereul namque carceres, limerent perdere be- insoleiuias et turpiiudines circa Kalendas Januarii, neficia, perdere famam et ab altaribus sacris re- autalioqtiocuiiKiue lempore exerccre vel observare, sunt vehementer in lidc suspecti, et de haeresi judipelli. Oramus ergo Deum Patrem clementissiraum , cialiter arguendi. nt det vobis Spirilum fortitudinis adversus has C Quinia conclusio.—Cura supradiela sint districte ; diabolicas furias et omues pestilenles liomines. prohibita, tain per summorum pontificum decreiaAmen. les, quain per generaliuni conciliorura decreta, si aliqui, inaxime post eorurodein decretorum recenconclusiones a supradicta vene- siinro publicatioiieroet declaralionero per praelatum Sequunlur quwdam rabili Facullaie theotogimexaminalm, approbalm, loci aut ejus auctoritate 1'acla aiiiroo pertinaci et el qualificalw ad delesiationem et tolalem destru- * induralo supradicta fecerini, aut facicnlibus auxietionem, seu abolilionem supradicli damnabilis et liuro vel auctoriialem dederint, lales poleruni ei paganici fesli Fatuorum. debebuni puuiri sicut couieinpiores et violatores Prima conclusio.—Consuetudo introducta ab an- sacrorum decrctorum; et ciiui hujusroodi violaloliquo, secundum quam in quibusdam ecclesiis l.iiu res decretoruro secuiiduro jus canoiiicum haeretici cathedralibus quani collegiatis, vel aliis, annis sin- aut in fide suspecti censeaiiiur, «tim male vigulis in festo Innoceiuiuin , aut S. Stephani, vel deanlur sentire de aucloritate Ecclesiae, poterit Circumcisionis Doniini, autalio,ab ecclesinsticis cuiitra eos proccdi pcr inquisitoreiu haereticaepraviris fit quoddam fesium, quod Fesluii) sluliorum yilalis. vocant, in quo solenl per eosdem fieri roille deriQttalificaiioquinlmconclusionis. "Siones et fatuitates, eiiam conlra revereiuiam Dei, Sic facientes sunt conlumaces, cliaviumEcclesiae ct in vituperinm magnum cleri et loiius slatus ec- conteiiipiores.suspecii vebeiueiiler in fidc, judiciaclesiastici, est a sanctisPatribus elgeneralibus con- liier corrigcndi, itf suprci. ciliis reprobata , et magis est dicenda corruplela ry Sexla conclusio,-— non licet juxla praeroissain Si I quam consuetudo, nec praeiextu cujtiscunque sta- praedicto festo Slulioruin faeere episcopos aut arluli o!)sei'V!ind;i. cbiepiscopos fatuoruin, qui utantur insigniis ponSecunda conclusio.— Non licei in aliqua ecclesia lificuiii, ei iaciant divinuui oUicium in ecclesiis, et sub praeiextu praefataemalae, et damnatae consueiu- beiiedictionero populo iinpendant; a fortiori ratione dinis eligere episcopum vel arcliiepiscopum fatuo- iion est licituro etiain praitextu cujuscuiique autiruni, vel etiam sic elcctum derisnrie et cuin ludibrio quueconstieiuditiis, aut verius corrupiel», in aliqua confirroare, cuin episcopalis dignilas fuit a Clirisio ecclesia exeropta, el immediaie sedi aposio!ic;e primiius in Novo Tesiamento iustiluia et ordinala subdila facere ununi paparo Faluoruro, qui siroiliad regiinen Ecclesiaesuae sanctae, elsaluiem aiiiina- ler cum iusigniis papaiibus faciat divinum scrvirum ; et propierea illi qui de lanta dignitate illu- tiuro, aiii heiicdicni populuro, aul alias quovis iuodunt, et derisoria ac ludibriosa faciunt, videntur do ollicium papae exerceat, curo lalia sint in inaroale senlire de auctorilate et praeeininenlia pon- gnuni coiiiemp.um et irrevcrentiam papalis digmlificalis dignitatis, quae tatneii est piiiua in Eccle- latis. siae hierarchia.. Tales quoque sunt graviter puQualificaiio sextm conclusionis. ni&idi. Tales exsecratores dignitaturo poniilicalium saTeriia conclusio.— Non licet hujusmodi episcopis crilegi sunl, profanalores ecclesiasiicae dignivcl archiepjscopis fatuoium uti quovis modo insi- taiis et ordinis hierarchici, conlumciiosi derisogjiis ponlilirum, videlicet, mitra et baculo pasto- res argueudi judicialiler, nl suuia in primis aifirali-aut rajtcris hujusiuodi; nec eliam decel eisdeui culis. U76 APPEND. AD OPP. PETRI BLESENSIS. k Septima conclusio. — Non licet, nec decel viris A tra bene agentes. Dicere enim quod pro actvt virtutis sii aliqtiis excommunicandus^el extra ecclesiam ecclesiastieis el maxiine in sacris ordinibus consiiprojiciendus, male sapit in Hde. lulis, inquibus magis devotio, sanctiitfoiiia et gravitas morum elucere debent, quod subpraetexiuaut Qualificatio duodecimm conctusionis. colore dicti fesli Fatuorum faciantofficium divinum, Asserentes perlinaciter conlenta in articulo sunt nul illi inlersint sine habitibus et veslimenlis eccle- vehementer suspecli in fide, et de haeresi judicialisiaslicis, sicut in quibusdani ecclesiis pridem fuit ler arguendi, ul prius in primis arliculis. observatum; et qui conirarium fecerinl,iilendo viTertia decima conclusio.—Cumsecundum beatum delicet in divinis ofiiciis vestimentis saecularium, Auguslinum fesium Fatuoruin supradiclum inilium aut stultorum, vel aliis profanis, cum talia sinl in el originem sumpseril a paganis et genlilibiis, qui viiuperium et derisum ofiicii divini, peccanl morla- simiiia ludibria in capite Januarii faciebanl ad holiler, et stinl graviler puniendi. — Non licet ducere clioreas in norem Jani, quem Deum esse credebant, etet cui Octava conclusio. idolttm fabricaveranl, in fit divinum servilium, aut corae- illi sncrificando faciebant cujus conspectu , quasi ecclesia, quando ludos snpradictos Chridere seu bibere circa altare, quando missa celebra- sliani debenl maxime lalia ludibria eviiare et ftitur, aut nlias similes derisiones et fatuilates facene ea faciendo aul assistendo videantur pacum laiia sint conlra reverenliam Dei et hono- gere, re, et idolo Jani velJe reverentiani el hoin conteropiuin et derisnm divini servilii. Et ganizare, rem, norem facere , et maxime quando lalia fuerinl in lalia fecerinl, snnl merilo secundnm qualitaqui ab ipso Jano nomen accelem excessuum puniendi, et si fuerinl rebelles el B principio Januarii, qui ! pit. incorrigibiles.conlra lalespoierit invocari brachium Quarla decima conclusio. — Si illi, qui supradisaeculare, et adversus eos proccdi lanquam suspe- clum fesium coiisueveruiu facere, fuerint de praectos de fide. missa beati Auguslini auclorilate suflicienler, et Qualificalio septimm el octavmconclusionum. suum praelatura certificati, advisaii, Sacerdoies el clerici, praeseriira in sacris ordini- praecipue per ne praedicta ludibria de caetero faimo admoniti busconsiiluii praedicta facienies, apostatant ab ho- ciant, et maximc in principio Januarii, ne paganineslaie,sacerdoliielcullusdivini,aboininabiliierieinzare, aut idololatrare videanlur, et deinde indurato pluin nc Dei sacrarium pollutint, et sasrosanclum etpcrtinaci animo contrariura fecerint; conira ilEiicharistiaesacramenlum damnabiliter et exsecralos lanquam in fide suspeclos, et paganicorum ribiliter conlemnunt, et sttnt veheinenler de infideli- tuum insectatores est procedendum, et per inquilale et irreverenlia sacrameniorum suspecti, judi- sitorem baerelicae pravitalis, et cum invocatione cialiier arguendi, etc, ut prius. Nona conclusio.—Nonlicet ecclesiasticis stib prae- bracbii saecularis, si opus fuerit. Qualificalio terlim decitnm et quartm decimm conclulextu el colore fesli Falnorurodimitlereetdeponere sionum. vestimenia sua clericalia seu ecclesiastica , et uti Veritatem continet, et ita dicendum esl de asserveslimentis saeculariuni virorum', aut slullorum, et ioribus et ioduralis observaloribus, sicul in prirais exlra ecclesiam, cum talia plurimum derogentclericorum hoiiestaii, el suoruro inorum graviiati; et articulis. adlmc minus Iicet eis larvalas accipere facies aut C1 Acta fuerunt haec supradicta, et conclusa epiqualificationes in fine depicias, vel assumere vestimenia muliebria; ac stola quae praeraitlilur, etFacultatis theologiae in facere ludos thealrales, vel ludibria aut speciacu- congregaiioni-j venerandae luin suorum corporum, et alios personagiorum lu- Univcrsilate Parisiensi, in sancto Malhuiino celedos, et maxime in locis publicis , vel coram magua brala anno Doraini 1444, die xn mensis Martii, per organum verierandae circumspectionis el scientia& popularium multitudine; et qui conirariuin fece- . viri niagistri Eustachii de Mesniilo, in sacra llieorint.eiiam praetexlu aut sub colore supradicti fesli, ninxiine posi supradiclorum decreiorum publicatio- logia professoris et decani ejusdem facullatis, post nem, peccanl mortaliler, inio tanquain conleinpto- maluram deiiberalioiiein , praeselilibus venerabilires et violalores sacroruin decretoruin sunt pu- bus, el circurospectis viris, magisiris Joanne de niendi. Vernone, Joanne Berondi, Guillelmo Errardi, RoDecima conclusio.— Non licel viris ecclesiasticis berto Cyhole, Joanne Vineti.Pelro de Vaucello, et et maxiiiie presbyteris aut aliis in sacris ordinibus Joanne Oliva in theologia magistris, cum pluribus constiluiis, in conspeclu popiili ltidere aliqna per- aliis ibidem pr.esenlibus. sonagia ludoruro, qui nec ad devotionero movent, xxu. necad roores, sed inagis ad risura el ludibriuin; Liilera Odonis Parisiensis episcopi, pro inslilulione cum talia facere nullo inbdo speclel honeslali vel festi S. Bernardi in Ecclesia Parisiensi. gravitati clericoruiu. (Ex eodem pastorali.) Vndecima conclusio. — Saeculares hoinines fa_ ciendo lales Judos, qui sunl dunlaxat ad risum vel „ Nolum facimus, etc. Vide in Odone Parisiensi ad ad ludibrium, non delient uli babilibus vel vesti- " an. 1208. XXIII. meiilis iiionachorum.vei moiualiiim, aut alioruinecLiilera ejusdem Odonis de decima de Espiers quam clesiasticorum, curo illud sit etiaro a civili jureproAdam de Monsierolio dedil quatuor malticulariis bibiluin. presbyteris. Quaiificalio nonm, decintwetundecimw conclu(Ex chartulario Parisiensi.) sionum. Notura faciraus, etc. Vide ibid. Sacerdotes et clerici praesertim in sacris ordinibus consliiuii, hujustnodi spectacula lurpia exerXXIV. cenles apostatarit a regula ei houesiale sacerdotfi, Liltera ejusdem pro institulione quatuor matricuslaturo ecclesiasiiciiin scandalizani ct delurpanl, ct lariorum sacerdolum in Lcclesia Parisiemi. veniunl a suis superioiibus corripiendi, tanqiiain (Ex cbariulario D. decani Parisiensis, Cbarta 161.) suspecti deformatores Ecclesiaeet ordinis ecciesiaQuod pro diviui cultus augroenlo stattlilur, etc. stici, ut in primis. Videibid. Duodecima conclusio. — Dicere, et perlinacitcr XXV. asserere, quod illi, qui impediunt ne de caete.rofiat Fundatio ejusdein episcopt pro mandalo faciendo festuin Siultoruro supradicturo peccant ei sunt e.vin cmna Domini. coiiimunicaii, haeresim seiuii ei errorem in fide; curo ecclesiasiica censura sil Ecclcsiae a Chrisio (Ex parvo pastorali.) concessa contra rebelles et coiitumaccs,et non conAd universorum, elc. Vide ibid. 1178 1178 XXVI. i A praebendis Sancii Marcelli, Sancti Germani AntisLillera ejusdem Odonis qua donal Novalia capitulo siodorensis, Sancli Clodoaldi, nec non eliam Sancti Marlini de Campellis, communi decanorum et caParisiensi. nonicorum earumdem assensu praefatis canonicis (Ex magno pastorali.) Sancii Vicioris jure perpetuo habendum et possiEt vestrae conversationis honestas, elc. Vide ibid. dendum concedirous. Ut auiero hoc ratuni et firmiim XXVII. sit ac permaneat in sempiiernuin , praeseotem charlnstilulio annhersarii Odonis facta a capilulo Pa- lam sigilli noslri auctoritale interfirmavimus , |et risiensi. signis canonicoruni nostroruin corroboraviriius. Aclum Parisius publice in capilulo Bealae Mariae, (Ex eodem.) anno incarn.iti Verbi 1124, regnanle Ludovico Nolum facimus, elc. Vide ibid. rege, anno xvi, Siephano episcopo ann. l S. SteXXVIII. S. Institutio duorum sacerdotum facta ab eodem Odone phani episcopi, S. Bernerii decani, S. Adae praeTheobaldi ceuloris, S. Stepbani arcbidiaconi, in ecclesia Sancli Symphoriani Parisiensis. S. S.-Theodorici asservalo in sancla capella archidiac, S. Landonis presbyleri, S. Daimberti (Ex charlophylacio regio Odonjs presbyteri, presbyieri, j. Parisiensi. diaconi, S. Guillelmi diaconi, S Gummeranni diaNolum facimus, elc. Vide ibid. coni, S. Hugonis subdinconi, S. Petri subdiac, S. Henrici subdiac, S. Tlieobaldi pueri, Manasse XXIX. Charta ejusdem Odonis, qua concessilecclesimSancli B pueri, Urbani pueri. Si quis auiero conlra noslram j Vicloris Parisiensis annualia semiprwbendarum hanc dispositioneio agere praesumpserit, analheiiia sit. Ecclesim Parisiensis. XXXI. (Ex annalibus mss. Sancti Vicioris, ad ann. 1197.) Quamo venerabilisEcdesia Sancti Vicloris, etc. Lilterw super composilione limiium episcopaluum Belvacensisei Parisiensis. Vide ibid. XXX. (Ex chaiiulario Parisiensi.) Sle;.lianiParisicnsis episcopiconcessioannualium seu vacanlium prwbendarutn in Ecclesia Parisiensi, PariPHILIPPUS, Dei.gralia Belvacensis, el ODO et aliis facta canonicis Sancti Victoris Parisiensis episcopi oronibus praesentes lilteras inspesiensis. cturis, in Doniino salutero. Noium facimus qtiod cuminler nos conteniio (Ex Aimalibus mss. ejnsdem abbaliae.) In nomine sanciae el individuaeTrinitalis, Amen.' verlereiur super liuiitibus Belvacensis et ParisienDivinarum auctorilaie Scriplur.arum informamiir sis episcopaiuum in loco de Moynel, a parte oriennl, dum tempus habemus, operemur bonuin ad om- lali propecaput ecclesise; landeni ad locnm persones, maxinie aulero ad domesticos fidei, el peccala naliter accessimus, et in praesentia noslra, et abnoslra eleemosynis redimentes, amicos et recepto- batum Vallis Beatae Mariae,et Sancii Justi, et de res in aelerna labernacula ex his, quae ad leraptis Hermeriis, et inultorum aliorum bonorum virorum a vicinis possidemus, nobis faciamus. Qui ergo in muliis Q facla inquisitione diligenli corisensu utriusque epilimiies disiinpari vo'unlnie deliquiraus, in multis charitative operari studea- scopalus, roelas in litinc et et nio.luin posuirous. Ad orimus, el illis praecipueprodesse et auxiliari, qtiorum xiinus,Foniis de Moynel, qui esl in slagno fralruro, meriia nobis credimus in ipso districio exaniine ginem iu suffragari, Hac igitur auctoritale inslructi, hacspe priinain raetam lapidcaro, secundam ex direclo ct aniraali, ego Stephanus Dei gralia Parisiensis epi- Calceya, teriiam in Cainpo sublilioii, quaiiaiu scopus, petitione et precibus Bernerii decani, caete- ulliroam sub quercu ex dircclo, qtiaeesl juxta muroruroque canonicorum BeataeMariaeassensu etiam ruin, qui claudil horiosa fratruni, etjuxla quemtlam rivtilum, qui emanat fonie pracdicto ; ita quod presbyterorum Sancli Joannis, Guillelroi videlicet id quod est a pane ecclesire, est in episcopam et Hugonis, ecclesiae Beati Vicioris et canonicis est ex est in epiregularibus inibi Deo servientibus, nl praenomi- Belvacensi : id quod caeteris alia parie,el limilibus leriiiinis iinioruro canonicortira deinccps anniversaria ha- scopatu Parisiensi; beanl concedimus; ila ut per annum redditus ! cpiscopaluum pracdictoruui in eo slaiu maneiilibiis, in ul raiuni et inconpraebendarum canonicoruni Bealae Mariacex inie- ] quo eranl. Quod chartam perroaneat,nostrorum 'cussutn, praiseniem sigilloruro gro habeaut, et nullum ex debiio super hoc, aut 'niunimine roboravirous. ecclesiae, aul defunclo, sive processionis, sive visiActtiro anno incarnati Verbi 1202, mense Novemlaiionis, sive sepeliendi, praeter anniversarium 'bri in craslino Sancli Martini. cxsolvant oflicium. Nolumus eniin eos inquietare, et contra eorum voluntalem aul propositum ad XXXII. publicuin prodiie. Hoc eliaro adjungimus, quod si n l (51) Litierm Innoc.enliipapm pro legiitinatione\prolis canoiiicus Beatae Mariae, aul eremiiarum, aul ca-, domini regis, daim Anagiiiw iv Non. Novemb., noiiicorum Regularium, aul monachorum, aut pontificatvs an. iv, Chrisii 1201. quorumlibet aliorum vitarii eligens praebendara (Ex veleribus Cbarlis D. d'IIerouval.) ecclesia Sancii Victoris, ejus reliquerit, praefala Apostolica sedes, praebendae per annuro redditus possidebit. Et ut 'centii 111, ad dient et etc. Vicleinier Regesta Inhounnum supra notatum. omuia ad liquidum deterniinentur, el prava inielligeniium ora obstruantur, boc solura excipimus: XXXIII. si canonicus Bealae Mariae pratbeiidani Litlera Odonis episcopi Parisiensis, ^50) Quod super legiiisuatn in manu episcopi reddiderit, el pro aliquo matiolte liberorum domini regis susceptorum de oraveril, et eum episcopus super hoc exaudierit, ducis Merunim temporepapm lnnoceniii. in praebenda sic recldiia canonici Sancli Victoris ' fiiia iiibil habeanl. Nec iiltid silere volurous, quoniara (Ex chartbpbylacio regio Sanctae Capellae Parisiensis.) quidquid in praebehda canonicoruro Beatae Mariae, Noverit universitas vestra, elc Vide in Odone prout snperius deterniiiiaiuni est, canonicis Regularibus Sancti Vicloris coucessirous, hoc idero et in Parisiensi ad an. 1208. (50) llaec clausula revocata fuit poslea ab eodem Siepliano cuius diploma ibidem habetur consejtienler. (51) A.dcujus epistolae elucidationem multunv facit captit Per venerabilein, Decreial. lib. lv, lit. 17, Qiiifilii sinl legitimi. 1177 ACTA VETERA. APPEND. AD OPP. PETRJ BLESENSIS. 1180 XXXIV. A *t XXXIX. Littera Cmlestini papm; sttper interdiclo conira cives ConcilitimRothomagense sub Waltero arcltiepiscopo. Anno ab Incamatione Domini 1189, in Idus FeRolltomager.sespublicato. bruarii, residente beatissimo pdpa Clemente III, veleribus Schedis V. Cl. Emerici Bigot.) (Ex regnante gloriosissimo rege Francorum PhUippo, Cum hunianum affeclum, etc. Vide in Cmleslino regente Normanniam inviclissimo rege Anglorum . Richardo, in nomine sanclm et individum Trinipapa 111. laiis celebralum esl provinciale concilium in meXXXV. tropolitnna sede Rolhomagensi,presidenle veneraCunfirmaiio senlentiarum excommitnicalionis, et inbili Palre nosiro Waltero Rolhomagensi archielerdicti latantm audorilale Walteri archiepiscopi piscopo, prwsentibus omnibus suffraganeis, abbaconlra cives Rolhomagenses. libus quoqtie quamplurimis, tnultis etiam viris discrelis el prudenlibus, in quo stalula sunl hwc (Ex eodem.) Cum universae Dei Ecclesiae, elc. Videibid. capiiula subscripta. (Ex eodem." XXXVI. I. Antiquorum yenerabilium virorum vesligiis adLiilera ejusdem Cwlesiini papm episcopts Norman- liserenles, inprimis decrevimus, ut omnes suffraniw de eadem re. ganeae Ecclesiae nostrae iri legendo et psallendo (Ex eodem.)~ usum httjus sacrosanclae Ecclesiae Melropolitanae Ex conqueslioiie dilectorum filiorum ctc. Vide R imiientur. " 11.Iiem ibid. placuit ul singulae ecclesiae libris el indumenlis sacerdotalibus orneniur; el ut EuchaXXXVII. ristia nonnisi in vase aureo vel argenteo consecreLittera ejusdem de eadem re. lur; et ne ab aliquo episcoporum aliquid vas stan(Ex eodem.) neum consecreiur, nisi judicio episcopi evidens apQuod vobis salutalionis alloquium non impendiparuerit necessitas. inus, etc. Vidc ibid. III. Placuil etiam ne corpus Dominicum, sine XXXVIII. luminari, cruceet sive de die, sive Liitera Waffen Rothomag. archiep. de quibusdam de iiocie dereratur,aqua benedicia, nec sine sacerdolis praesentia distributionibtts capiluio Rotliomag. faciendis. nisi summa necessitas sacerdoium excusaveiit. (Ex eodem.) IV. Placuit etiam ul nuJlus.clericorum cujuscunOmnibus Christi fidelibus ad quos praesens scri- que ordinis focariam in doroo sua liabere praesuDei ptuni pervenerii, WALTERUS, graiia Rollioma- mat. V. Sacerdotes el clerici coronas habeant patulas, gensis archiepiscopits, salutem in Domiiio. Ad itcr salulis rationis oculum dirigentes subli- et decentem crinium circumfereiiliaro. lstius constiluiionis transgressores ab ecclesiaslicis beneficiis lius, recordati sumus, quod aliquando subslraximus dileclis filiis nostris, capilulo videljcel Rolhosuspendantur; qui vero beneficia non habuerinl,. magensi, quasdam procuraliones et subsidia panis et ita comam nulrierini, privilegio careanl cleel vini lemporalis, qnae a praedecessore nostro bonae „ ricali. memoriae R. Pioihomagensi archiepiscopo debita " VI. Nihil de novo statuenles, sed antiquorum caconsueuidine praefato capitulo ceriis diebus et so- nonum slatuia ad memoriara reducentes, districte lemnilalibus solvebanlur. Ad cor igitur et proposi- proliiberous, ne filii sacerdolum in ecclesiis ubi tum salulis animae nbslrae propensius rali, Deo patres eorum minislrasse noscuntur, de caetero perinspiranle praediclis raliones et panis el vini con- sonae insuiuahlur, nec eas aliqua occasione media solatioiies eidem capitulo restituendas duximus non interveniente persona obtineanl. VU. De clericis qui propter imperitiam suam, plene et iutegre bono pracdecessore iioslro morem vel nalivitatis conditioncm, vel forle vitavimmungerere cupientes, ut videlicei praefati fratres etcanonici noslri in eadem integritate, quo leropore diliam, vel propler inobedienliae conlumaciam, praedecessoris nosiri fruebaiilur,plenius resliluli no- examen episcopi declinanles, et ab exlraprovinciabis congaudeanl et divinis insienl obsequiis, debitis Jibus, vel trarismarinis episcopis ordinem consestipeiidiis «on "raudati. In subscriptis igiiur solero- qtiuntur, licet sigilla eortim in testimonium ordinilalibus praefato capilulonos et snccessoresnoslros nalionis suae deferant, staluinius ui ab episcopis teneri protesiamur ad eadem stipendia persolsuis in adniinistraiione ordiuis sui ita adepti nulla venda procur. videlieet aut censum solid. usuaratione rccipianlur. lis monetae in die Nativilaiis Dominicae, similiterin VIII. Nulla persona ecclesiaslica, vel vicarius Epiphania, simililer in Purilicaiione Beatai Mariay perpetuus extra provinciam causa sludiorum, vel iri teceplione arcbiepiscopi, in Pascha, in Ascenperegriuaiionis, sine proprii episcopi liccntia vel sioiie, in Pentecosie, in Assumptione Beatae Mariae, olDcialiumsuoruin iter arripiat. in Nativitaie ejusdero, in Dedicatione, in Naiali 'D JX. Statuinius eiiam ne monachi vel clerici neBeati Romani, iu festo Omiiiuni Sanctorum. Obla- goiiationem aliquam causa Jucri exerceant, et ne lioiies vero panis et vini reddere lenemur iii An- monachi et clerici, vel Jaici ecclesias vel villas ad niiritiatione Doiiiinica, iu Ociavis Paschae, in Ocla- firmam teneant. vis Pentecosies, in festo Translaiiohis Beati RoX. Probilienius eiiam ne aliquis sacerdos vicemani, in festo apostolorum Petri et Pauli, iu Transcomitis, vei saecularis, praepositatus olficium asfiguralione Domini, in Conceptiorie Bealae Mariae, sumat : quod si facere praesumpserit, ob oflicio in dieCircuincisionis. Ut autem hcecreslitulio prae- siispendatur, et omni beneficio ecclesiastico prifati capiinli nulia possit in posterum malignitate veiur. XI. Consuetudo, qtiaescripto juri et approbalo convelli, hoc nostrae confirroationis lestimoniurn scripsimus ribslri sigilli muiiiraine roboratum. Tc- opponitur, nulla sui generalitaie, vel temporis proslibus liis magistro Columbo canonico Rolhomalixitate defendatur. Cum igitur secundum rerum gehsi, Rogerib decano, Willel. archidiacono, Hen- naturam negantes factum nulla sit probatio non rico canlore, Pbilippo -arcbidiacbno, Radiilfo ar- probanie actore, reus, et si nihil praesiiieril absolcbidiacono, RobcrtO de Saiicto JNicoIao, magisiro veiidus est, praesertim si pars actoris |nulla probabili praesumptionejuvetur: statuirousiit de caetero Evrardo, et pluribus aliis. Datum per roanrim magislri I. Brilonis clerici liceal aciori lam in civili in criininali causa nostri ad Grahdem-rooiiieui juxta Rothomagum, ad conlirroationem paiiis quani et lesiiuro fide et suae, anuo Doniinica; Incaniaiionis 1207. instrumentorumuti auctorilate, quibus deficienlibus 4179 mi ACTA VETERA. 1182 Uinc landem reo se purgandi, vel probandi onus A XXIII. Omnes decimaeterrae.sive delrugnjus, sive Dci sunt, el illi sanciificaiiiur. Sed quia imponiliir, cum pari acioris contentiosi fama, vel de fructibus, mulii decimas dare inveniunlur nolemes, staluinius alias probabili aliqua praesumptione roboralur. ut, juxta praeceplum Domini, admoneantur seniel, Xll Sicut in Lateranensi concilio cauiuro est, secundo et tertio, ut r^egrano el vino, fruclibus arslaluimus et firmiler observari praecepimus, ne :ircbidiaconi per archidiaconatum suum incedenles borum, fetibus animalium, feno, lino, lana, canabo, caseiset de oronibus,[quae per annuro renovaniur, subdilis onerosi exisiant, el ut sex vel septem persolvant, et si comir.onili noiv equorum numerum non excedant, nec ab aliquo decimas integre ad clerico procuralionem recipianl, nisi competenies einendaverinl, episcopi mandalum excommuredilus babuerit; staiuimus etiain ul a nullo cleri- nicentur. coruni penes quos honeste et sine magno gravaXXIV. Nullusoccasione confessionis sibi factaesumine hospitare non valeni, non nisi tres solidos per aliqua jura ecclesiasiica viveme eadern persona, usualis monetse in recompensaiionem hospitii sui eamdem personam viveniem lilibus vexare proesu: si recipiant. Si vero apud pauperes clericos hospitari mat, ul sic pensionem ab eo loci amodietalero, fecerii, anatbemaie percellatur.exiorqueal quod decreverint, vel forsan propier vel propter negoiioriira quae traclanl coinmodilaXXV. Sunt quidam lam clcrici laici huteni, slaiuimus ul q,iiinque vel qualuor ad mintis jusmodi socielalem inetintes, ul de quam in qtiicaetero de vicinioribus clericis beneficia habentibus onera buslibet causis, vel hegoliis muluiim sibi proeslent ipsius bospilii communiter supporient. in eos XIII. Saiuimns etiam, nl episcopi vel eorum ofli- B auxilium, ceriam venerinl pcenam staluemes, qui conlra constilulionem; et quoc.iales in sua die appellationibus difliciles se non niam bujusmodi hnjusniodi socieiates, seu fratreias circa perexbibeanl; sed propier quorumdam simplicitatem, sonas ulriusque ordinis canonica deteslatur seriet non peienlibus offerant. piura, eo quod eartiin observanlia quosdam eiiam XIV. Sanclorum Pairum vestigia scquerites slausqucad criroen perjurii perducai, tuirous el firmiter observandum decreviraus, ul aut-.si faciae fuerint ne observentur, ne amodofiani, sub inierminaitullius consueludinis obtenlu, quisqttam deinceps ab ingressu ecclesiae, vel alio quoeunque ecclesia- tione anaiheraalis prohibemus. XXVI. Ad reprimendam eorum malitiam qni stico sacramento arceatur, donec legitime vocalus ad causam liberam respondendi habeat facultatem, postposito Dei tiinore, Dei Ecclesiam per falsos juut ila deniuni convictus aut viva voce, vel saltem ratores in foro civili, vel ecclesiaslico minuere, nec proxinvos suos exhaeredare conanlur; slaiuijuris interpretatione confessus, pro qualilate ex- non elul mus singulis diebus Dominicis lam in catbecessus, aequalem ut oporlet a suo iudice suslineat drali qiiain in singulis parocbialibus ecclesiis orosenleiUiam. nes illi accensis candelis excoroiiiunicentur, qui XV. Siatuimus etiam,ut testamenlum clericorum scienter in foro ecclesiastico, vel saeculari falsum inviolabiliter observelur, et.ui bona clericorum, juramentum in sacrosanclae Eeclcsiae qui inlestati decedunt, per manus episcoporum in praestiterintvei lavsionem, cujuslibei personae exhaeredalionem. bonos usus distribuanlur. Nibilominus eliatn exconimuiiiceniur omnes illi, XVI. De clericis etiam post Pascha decedenlibus, qui slaluimiis, ul de fructibus subscquenlis autumni C sive ut liiijusmodi falsa saCraroenta praesieiuur, in lestamento suo disponendis liberam habeani faprece, sive prelio qualibel uiiquain occasione cullalem. procuraveriiit; hujus aulero cousiiuiiinnis reos XVII. De uxoribus el familiis, et bonis omnibus nullus sacerdotiim absolvere vel eis pcenitcnliam dare praesumal, nisi fuerint in aiiictilo roortis concruce signalorum, quod a felicis recordalionis Pairibus noslris Urbano el Gregorio, nec non et bea- stiluti, sed bujusmodi perjuri et exconimunkati' ad tissimo Patre nostro Clemente nolalum esl, obserproprios episcopos reinittantur absolvendi, el de lanio exeessu graviier pmvieudi, et ad eorum niavari praecipirous. XVHl. Cum oppressi et rei ad ecclesiam Dei jorero confusionero ad tedem apostolicara iransiiiitconlugientes omuirooda debeant securitate gau- tanlur. XXVII. Exconimunicandi eliam sunt qui, se in dere, absurdum nimis virieiur et omni rationi con- ecclesiaslicis sine aucloritale episcopi trariura, ul in eis vel in earum ccemeteriis saecu- vel ollicialiumbeneficiis, ad suornm, quos pertinei, propria lares causae in quib.us de sanguinis effusione vel de vel laica poiesiate inlruserint. pceiia agilur corporali, tracietur, et ideo ne hoc de temeritale, Falsarii XXVIII. quoqtte sigilloruro exconuviucaelero liat, sub iiiierroinatione anaihemalis prohi-nicanlur, et qui scienter falsis uluiitur instrubemus. XIX. Probibemus eiiam sub analhemate, ne a menlis. XXlX.Incendiarii quoque, venefici et sortiarii, et clericis, vel monachis, vel a quibuslibel ecclesiasticis personis Ecclesiae, vel decimae, vel quaelibet qui scienier noroiuaiim excoroniuiiicaiis pariiciccclesiaslica bcneficia laicis in firinam iradantur. D parit. xXX- Excomrounicandi eiiain sunl coritiuhaces XX. Nemo privatas pensiones, et adulterinas seu portiones, de ecclesiis vel ecclesiasticis beneficiis lam clerici quam presbyieri rebelles, qui COntia deinceps solvere vel accipero praesumal : quod qui prohibitionem episcopi, vel oflicialiuui suoruin diiecerit, omni beneficio ccclesiasiico privaius ex- vina celebrare praesiimpseriiit. commuiiiealioni subjaceal. , XXXI. Praeterea excomrounicandi sunt lam cleXXI. Ecclesiastica persona cujuscunque profes- rici quam Iaici, qui redditus domini archiepiscopi sionis , quae persbnas ecclesiasticas super aliquo Rollioroagensis, a tempore, quo archiepiscopaius ecclesiasiico negotio ad judicem saecularem trabere dignilatein adeplus fuit, fraudulenler ei subiraxepraesumpserinl, a causa prorsus cadant; excororunt, vel niodo subirabunl, vel jvira el diguilaics ihunicalioni subjaceant, ei sine coropetenli salissuas minuerunt vel ..ininuunl, vel in. abseritia sua fiiciione ab episcopis suis non absolvaniur. minueiit, nisi inde antequara iler peregrinaiioiiis XXII. Prohiberous eiiaro sub aiiaihemate ne quas arripiant, satisfccerint. donationes, vei pravdia ecclesiastica alicui oppiXXXII. Placuil ulquicuhque sacerdos suspensus guerare praeter coiiscientiam episcopi sui, vel olli- scienier celebraverit, cessei per annura a divino cialiura suoruih, aut qnolibet modo alienare prae- oflicio; si excommuiiicaius scieiuer ceiebrayerit, suinat. iuiltalur Roroaui. M83 TNDEX INITIALIS 1134 INDEX EPISTOLALRUM INITIALIS PETRI BLESENSIS SECUNDUMORDINEM ALPHABETICUM. A Ab amarit. a. m., et ab i. d. c. m. 119. Aculem. et q. i., u. m. s. p., q. i. R. et lltS. Adf. 1.<]. . g., q. s. p. p. d. i. 1.21S. j A Dom.C. v., et t, t. N. t. d., 1.216. A domoet m. v. n. eg. ma. P. 7. v ^Equivocationi es. to. co. con.77. t Afilictioni. a. p., et i. c. c. e. 142. Amaritudoa., et m. c. d. h. n. m. o. N. u. el 176. Animamme., qu. tua inv. p. c, t. c. j. 81. .4 praesentism. e. r. c. o., I. r. i. n. i. v., 169. Arguitis et d. R. B. el., t. B. Th. 45. Audioq. a. v. d. o. o. m. 1.c. 92. Auditur h., q. n. e. au. a s., q. d. in a. 50. Audiviet c. e. v. m.; a. v, 2. Audiviet d. q. q. de f. v. q. p. q. s. s. 214. Audivi,et t. s. v.. q. q. d. D. o., s. d. a. 130. Audiviq. p. b. e. m. d., et m. 51. Audivile n. i. a. et a., a. a. m. 118. Audivimus J. d. e., ei q. c. in q. C. n. r., 219. q. Aures n. a. d. a ; q., s. a., c. v. n. t. a. 168. B BenedictusD. D. T.,q. v. et t m. s. v., de p. e. 66. BenedictusD. et p. D. n. i. C, q. t. 48. BenedictusD., q. e. v. in t. et g. s. 1.114. Breve v. s. in.: s. b. c. in. 1. E. e. d. m. s. 1. 105. c Causariseta. e. n., q. c. p. p. s. a. s. o., ut60. Causarisela. v., q. n. in c. 8. de Certificalus in. v.-g.a. g a. 141. Certissimem. p. v. b., q. n, v. i. n. D. 51, Claustrumet c. p. o. m. : s. il. 13. Conservaret a. d., ae.a. et a. r. n. c. 186. Constanlera. q. s. h. p., et D. a. p. 106. Conlrac. ra., t. v. q. a., c. i. p., q. h. c. 171. n. Cujusdam o. o. s., v ad s. 138. Cum-1. . etb. r. ab E. p. 105. y Cuma. m. i. n. p. v. h. v. e., 182. Cuma. i). p. n. a., j. c. 192. Cumb. m. a., P. n., t m. e.,-—t.e. p. t 242. Cumd. r. A. me n. ad. d. r. F. 71. Cumd. Mde L., p. h. et h. f. 223. Cumd. Se. me v. a s. m. 72. Cumex v. 1. etb. r. d. f. M. v. a. S., eta. 166. Cumh. c. s. m. m. v., n. in 30. Cumiu c. b. f. e. d. r., r. v. 121. Cumn. de h. suo e. M. G. P., M. W. B. 65. Cump. in 1. t. q. m. v. d. de p. f. p. t 62. Cump. I. u. q. et e. n., p. et 85. Cump. v. p. u. 1.e. p. j. d. e. m. 163. Cums. i. o. oh, v. t. m. o., c. t. 155. Ctims. v. a. c. et p. a., m. 44. Cumu. t. m.r. d. et m. 135. D Decessitp. a. ri., c. o. f. d. 27. Dedisti p. A. m., et tes, e. s. d. 107. De facundiaet d. t m. c, t. n. m. 119. De s. ii., et v. m. ad s. f. p., u. g. i. n. 174. Desoiationiv. f. d. c, q. s. et p. 227. DetractoresD. od. s. v. den. e. e. s., a. 84. Devolionist. 1.,'m. ad n. r. t d., s. a. 215. Dicite, p., d, p. et i.; q. t 252. Dictur. h. et a. acm. p. g. 206. Diu a. q. d.-n; v. t v,, s. u. e. f. n. v. 218. Diu e. q. r in., etp. j. cre. 10. Diu p. s. p., c.et m. av,iit,in. 159. Diu q. et n. i., q. d. a. m.: d. v. i., s. n. 41. Diuiissimeh; c.t, et a. in i. m, c. h. p. d. 239. Divisuses, et c. t in d. d. : v. e. 140. Doletis, et c. q. ad a. S. m. c 24. Domus D., q. in 1.a. s. f. A. etP. 99. Dam i. p. n. g. i. h., v. t m. 124. Dum in r. h. a : p. v., d. ei f. m. g. 115. Duose. n. t. m. e. n. c. al. 101. Dure a. d. m. C. a., c. c. el j. d., d. ac 1. 164. E Ea e. 1. a., et c. c, ut a. in 52. Ea in v. ab a. c. d. a., q. in 57. Eam sp. inv. et de v. ni. et p. 70. Electus e. a f. v. in a. : p. [Filiosauleiri]154. Eram d. ec. de W. ind. C, q. 152. Eritt, q. m. el e. p. e. f. n. 217 Evangelicumr., p. D., s. v. c. 222. Exaudivit D. de e. s. s. v. s. s., 19b. Excursus s., t ad e. i., Ji. c 220. Ex eorum, q. .v. v. r. m. v. c. s. v q. et 1.210. Expectans e. d. m. d., n. i. m. S. 128. Exu-Itat t g. r. g. 1.c. v. s. 1.35. e Exultet in D. s. t. f. et in v. b. 196. F Paraa e. q. vel i. p. de m., a. s. a p. 80. Flelu s. et a. t m. r. c 3. Fortis e. ut m. d. : q. e. c 54. G Gaudento. q. te d. s. et g. e. 55. Gauderempl., si e. m. et c. s. v. 40. Gloria v. c, q. s. ex m. c. r. a., f. 160. Graliasa. g. 1., q. s. m. d. in c. v. 78. Graliasa. g. v. q.-p., q. q. c. s. 14. Graliasm. r. g. m. et m. )., q. v. de f. 240. H Habebamin d. ad v. c. f. re. 5. Habebamin v. p. ad e. v. a. d. 229. Habebamin v. p. p., q. t, v. ad v. 109. I Illa q. m. p. s., s. s. n. d. 208 Illata o. a. in i. n. p., el s. 228. In ang. c. et m. p. c. s. v. e., in q. !50. ln die o. v. d. v. h. c s. a. e., et i. 147. In eccl. A. d. o., et o. d. c i. q. n. p. i. 75 In epislolari s. f. e. n. d. 26. lnfortunium,q. d., q. c a. s. 12. In H. et E. c s. e. q. u. d. s. p. 214. Inhonestume. i. s. a. d., ad q. je. s. v. s. c. 161. In 1. q. t m., a. e. p., q. a. n. t, et m. 42. ln m. d. a., u. d. c. r. n. i. 136. In m. D. s. e,, et in s. s. o., 195. In m. r. v. c, si s. v.s. et ex 1.180. Innocenlenia., v. q. f. v. t et r. : et 100. In nom. Palris, elc. vide Quidam237. In ptib. n. v., n. a. C. I. e. ig., q. 154. In te, d. e. p., g. i. p. a.; v. t in a. 129. lnler a. c, n. q. me v. Si e. v. 56. Inter c. t h. c d., i. et 1.s. h. 185. Inter d. h. m., p. a. me v. 96. lnter d. h. nv.q. s. a. vi in v. m. 127. Intra p. c m. r. d. r. m. p. 224. Intra p. c. m. r. d. r. m. p. : v. 202. Invidente1.d. p.,b. p., v. p. 1. 146. Invidia?p. e. 1. a. s. r. i. 97. L Laetaluss. in h. q d. s. m. N. 4. Lsetatuss. in h. q. d. s. m., q. s. e. S. t. d. 104. Lamentabiliterc. et c. A. n. v. q. e. in 84. ; ; 1186 tm ORDO RERUM QU^ IN IIOG^MOrCONTINENTUR; Lauaabiliteret f. ^^'61^.8, d. c. s'.,.:etab:ea.hV19.4/:..,.{'':'. " .f': ' Liberalitati v. s.r. de g. n. i. 226.. 'Qmsc^t.ji.m., ethi.C;lCred.:7^ g. q. p„ s. c-, q. m. p. 63. Licet c. d. e.a. s. i. ad p.: q. tlS7. Qiiisd. c m. t, utm. m. 6.'c, s. q. t. c p;, r. s. .258. Licetti- v. s. n. p. : n. e. e„ s. ]., 83. Quodam n. in c. a. v., ut.a. s, m. 111, j. m; in S.r.c,, ete.de m. 4g. "_ fcicetp. y, s. s., et e. a, s. n. m.:67. . Quod Licet t H„n, q. 1. e.v. v. n.132. . Quoniamex 0. n. i. a. in. 33, Licetv. d. in C. v., etin C;n. t 82. Quosc. i. i. n. m. e. d. c ad v. Ex. q. 193. Lilteras y„ 1. p. i. c. o. seq.et"6, Quoliesc e. A. p., d. q. v. Th. 22. . Litteras vj s. d:, s. v. rie i:d. a., si m. 159. Quoliesr. v. c. i. q. i. n. n. 102. -' livor q; t„ i, q. f„ p. t h. p. i. 89. ; R ;'" Loquaradd.m„-q. s. c; et.p?225. Recensentesin a. a. a. n/etm. a. 201. LoquiV.,.ett.tr. e.m. t.t. v. ae.9b. Begi g. et g. 1. g. f. a., q. j. V,J. p. f. 1. s; 122. -": -'/';' ..'-; Rex q. s. v.,B. C. a.g. et i. d. 253. J"i';:'.\ Rogastis me ut in s. r. q. s. 1. a., q. i, C. n. 245; Magnammitati .-c., q. j. p. 93. v ' Bogatus a v., e.q. p. et v. 1. a. MagniQcat m. D.,q.m. etm. m. s. e. in 163. a Rogatus V;T.c. v., e. m. p. m. 59. .-,-'• Magniflcavit . m.,D.: et e; s. 36.B.umorf.eth. et n. n. et a. a. n.,i., o. b. g. 172. Men. ado. v. j. a„ j.q. l.y.eta. "52. Rumort ett. a. in t. n. n. in., a.p. etp. a. 167. Mihiad v. t o. t. n. m. r„ q. t. i. n. a. me 162. ' Mirorm. q, iri.q; p.,"q. q.m. A. 235. ••: . \ '."S.,: ,\":.'^i-'}/ Mirorq. p. p. q.m.me 133. Sspe s., "s.v.v. i.m. elr:, q. a. 1. et s. 76. Miserabilisac d. c. P.J. p. c. Y.n. 88. SaJi. e. d„ n. h. s. c. Sed i. 221. Missione ro. 1.et h. 1.1, et 9. u. Satis c. et s. d. t, q. a. m. t. m. 181. Mittov. o. n., s. i. et p. 1. P. 116. Scioq. ex i. d., et c. n. f.p: 123. Monueramv. t e. ab o. c, d. et 123, Scio q. exs, d, p.,q. rn.ri.etl8. • '•N\. ,' •Scriptunie., e. t t., 1.1. D. a. o, 112. Siad m. r. e. n.ex. : s. i. c. 28. Keressitateur. t. v. C. c. a. p. J. 156; Sicon. ihd. s. p. d. s.,m.'t., q. s. 86.: Kepotem y. P-1. v. v. o. c„ n. i. 120. Sicut de i. v. t. e; a, m., s, de c. y.v; e.;69. Nepolumv. m. f: g. t. n. p. 94. Sicut d. v. 1. c. s. o. o; p. s. n. e. 110. : y Kimisd. s. c. n. m. d. c. a; c. 207.. V Sicut e. a. s. m; o. e. p.: s. ab i, c. in 68. Koh b.p.in se c, si d. a. v. q.s. 200.f• Sicut y. p. in. s,, s. i. a. 1. s. 231. Kon:e. I. d; r.h„ q. c. o. a.i. 185. Si eaq. s., a. t. v. eta., tu 1131. :: Koh e.ri.j. q. p. p. c. et utv. e. d. 1n.190. Si ex ab. c. ai o. i; im. s., v.,.q. 13I.,! Kohte 1. pl, s, 1. n. i.; et q. 1.t. 244. Silere d., n. il et p, a., si t a. p. 144. -, Kovistiset in f.-t.c. e., q. t. etp. R. e. d. t. v. 173. Si ioquar ad d. m., q. s. c. et p. 38. -.; Kullusm. t a. e. e„ q. q. p. 75. Si om. c. f, et C;g. e. q. f. a. 178; Kuperdea. m. v. r„p. s. 29. Si quid d. 1.1. s„ ll. p., s. pi, h. ex a. C.iT. Kuper in A>,u. v. h. G. g.'».: o. 43. Si r. te. g. f. et i. e. m. n. a. q. 91. . Nuper in c. s. q. q., s. a. d; 19. Sitibiin. ets. d.p. th..8S. '; ' :" ° Sit. p. o. et g. de v; a„ le p. l:-l7. ' -'--:' \ Solerter i., etd.«, u.q. h. ex 21. .. Obsecrov. p. ro. D.; ut e. e. v. 231. Solitus o. s. d. m. ex a.c, a. s. a. et h. ,!12. 0'ctiras Ji., 0. q. e. in r. i. 0. 25. Sojlicite q„ q. r. i. K g:.r., C. a., c 216. Omnie. t a„ q. q. v. i. 1. p., A. s, 189, Sublimitativ. c. i). e„ q. t. d. c c c.i. s.197. •-'• v -'. Superl.d. m.ini.v.,q. d.,m.87. -,'.'.;\\\\'.. .PaTtimc. v. e., q. p, n. p. ad p. 191. Super 1.et t v. m. v. c. a. d. c. a.148. Palior, p.-v. et n. e., q.c, q. m. a. 49. T . \\. : --:', Prseclarad. 1., q. ad t. in s. 204. m. v. in. Q, e. y„ a. et a. 145. Ttsdet a. Pra;fationlhusc.jet p. f..v,,,s; n. e. a. 59. Tanto t. ac d. in. n. I. d. p;, q. 153. ' : Preces y. a. p. p. G. h. m. s, n. p. a. t. 74. Tenet de m. v. c, n. j„ q. de c, S.n. ,203. Principaiusn. a. p„ q. a. j.-j. 184. Tenoremv. I. p. c i. A. v; n; 203. PriorS. C. 1 c.et c, q. e. o; 117. .,-..Tibi t p„h. i. m. r. A. et 1.1. s. d. 170, Promiseram v. 1, v. d; s„ q. j. 37, Totism. a; c et c. v.c. A. p. 137.. ...,'.Promiserat m. d. v. q. i. e. 20. " Tuse.c.s„ p„ s. av.t i. c„ c. q. r. rcsponsio«d Quo Proposueras6m. s. p.et i. ih. c; 11. " , . liesl02.Proprio t's. D.-n.-p., ne j. C.c. g. et h. n. 177. '' UQ Ubi.p.j. e., et c. d„ ' s. d. in u. se 98. ; ; n. Quseritis n. h. D; e. n., et 126. v/ Quama. c. "n e. d; $, P. e„: et 90. ut t. s. g. I. o. c, o. t. d.c. 199. . Quiic. ;Venienset in. v. t n. i„ t.c. 1.16. m. i. se h., q. ~aha. s. e,: n. d. p. s. a. 175. . Quia ; Yereor he c. a, ni. m. i., a. p. i. 256. ins. c.m. s. e. d„ etexd. 143. Versa e: in 1. c. m. et o. m. m. v. f In. 203. 'Qniaq. in 108. Vestrseihdig. lit, i, t. l„in q. 58. - Quias. o. e, e; n; v.; a. i. v. 1.se v. 158. , Qnia s. v. o. c. s. e„ p. u. v„ ne Viris p.in a, p. utt s.,s„ ad e. c. p„ 192. te a. d. in v. J.C, 25; Quia Vivav. v. et a. s:l. e.> ut q. 230. t; H„ n. q. 1. e. v. y.h„ p. v. v. et d.-61. Vocavitte -n. e, C.'de s. in p. 15. Quia, in 1.s.s. s. et I. et h. i., i. t. 237. Qnidam Vox a. e„ p. et u. m. ino. v. e. 179. de v. h.a. a.;n. e. t 241. Qui p.dev. g.g., Vulgariter d„ q. n et i. m. g. n. i. m. Ab 64. ORDO Q\]M-m HOG RERUM TOMO CONTINENtUR; PETRVS BLESENSIS. ix Prolegomena. EPISTOLJE. EPISTOLA — Prologus, ad HenricumII. — Havc PBIMA. cpistola vicem praifationisobtinet, ut auctor in cajce WBOL CCVII. epistola;adnotavit; In ea enim regi AnglorumHenricoH exponit, cur hoc epistolarum opus,qtiahtamvisstyloparumexcultumet elabpratum.inlucemyenlreperniiserit; 1 EnsT.il. — Ad eumdem Henrlctimiregeni.—Solatnr i regem Henricumpatrem, aequograviiisiri fllii Henrici III 38 " 1188 4187 - ':', '\£\\"--''-'.'•' -:.\:^I>fi':TtERUM obitu mcerentemiiprobatquemorem quidem higendi vrta terrimam cujus.dam ' episcopi,ad,.cujusaulamab amicoin-i ' .r at nuliairiVcarisam Vitabatur, .- -.': -'. 6"i' defunctospium essej.iimodcralus sit; .'. - EPIST. — A'dairiicumR. juris. canoiriei tudibsum. esse tamvacerbe XIX. s deplorahdimorlem filii, ciim tantasipse ase de anleacta?vitaelapsibuspcenas.exegerit,ut niininve —Duasquaestiones rppositasdiluit Altera;est,arirmuiierp dubiumsit eumlianc: itam V :cumv83ternaommjilasse., 3 quaeexistimaiisviruriiobiisse,monasticenpfofessaest.eo c EPIST. iriefe- reverso, sua auctprilate'viruriirepetere possit;;Altera;an 111.'—,,Ad virum nobilem!;--•VGraviler. :,G. virum geriefe'ivbbilem;qui sacellano"suovilitatem eadem,vifodeiiidembftuoitenealuririonasticeri.repetere. pat familiae exprobrarat :;6stenrlitqite plurispaupertatenvquani '"'"-'".; V'VVV-. ;:V\.VV"69 — Ad dpminum Crisjiinum.et magistrum nataMtim virlute destitutuiii TaclefidamjhuEPIST. X. X splendorem -' " 7 anlicbrumarceri.a militatemsectandam, superbiamvefo^.fugiendam. Paganum.— Qtieritur se maieybreutia EPIST. — Ad IV.::—: H. priorem Cistcrciensem. -Gfatula-. CarnotensisRainaldiauia;et consuetu, tur mqnacho de progressu iiv religiosa vita, suamque promissaepiseopi huinanitalemet Jiberalitatemejus collatidatet hprsortem insaeculodegentis deplorat, ejusque precibus et dine; ut ecclesiaslicse tatur libertatis patrociniuriicoiitra exacsacrjficiisse cbirimendat Deiridedubitalienem quamdain tiones regias intrepide suscipiat.72 — Ad H. Canonicum, -dissolvit. :' 11 EPIST. XXI. quondamamjcum.'— EPIST. — Ad RicardumCantuariensem afchiepisco- InsigneniH. canonici,qnbndamamici,lastum et arrpgai)" V, piiiri.—Ricardum, qui prpximepost S. ThOmaihmarly- liam describit et ins.eclatur. . ••-., 73 — Ad.magistrum JoainnemSaresberien>rem,e monaslerio-ad archiepiscbpatumCantuariensem EPIST. XII. X — JoannemSaresberierisem;cuiriS. Thomaarchieperverieratfcumulandisqueopibusvet saecularibiis otius sem.: p rebtiSiqiiamspirltuatibusinvigilabat.liberrime arguit, ac piscopoCantuariensiiri exsilio ageriterii,spe futurae requaelum populi, trimregisHeririci II de eo sintquerimo- munerationisconsolatur,menetque ut fortiter prb-eccle13 niae,exponit. • r-. omni studio ''..'. — Respon- siasticaeHbertatisdefensiene,remoto.tamen EPIST. -^ Ad Badulfum. elloyacehsem. VI. K c vindictaa, ertare pergat Kondubilare segioriosum tan•det inveclivae cujusdani magistri vitairi cleriGOrum in dem fore hujuscertaminis.in.Thomaexilum. ;--:"-.77 ..aulis eplscoporum degentium acerbe inseetarilis; et EPIST. XXill. —rAdOctavium.Romanae Ecelesiae.cardicoiilra graviteripsumarguit, qriodomnemaetatemin pro- naiem.—Dolenter queritur passim indignos, sive scienfariisHtterisconsiimat: hbrtaturque ut extremamsallem liam, sive virtutem, sive aetalem speeles, per summam senectamin mcditatione novissimorumsubrum peragat. ambiiionemin episcbpatns,aliasque dignitates:ifruefe : ' -' . "V«: '':"::" V '-'-' sedis v :V obteslaturqueOciayium,-apostolicae Jegatjirii,ut sua —Magislrum W^IG VH;-^ Admagistrum A. EPIST, etSimeniacosomnesab queriidam «x aculissimo disputatore egfegium potatofem faetum, auctpritateintefpositaambitiosos Ecclesiae arceat '"-...82 guherljacujis divinae studio revocare EPIST. XIV:.^-Ad familiares Themaearchiepiscppi Scfiptufaetesthrioiiiisab ebrietatis " X '"'."- "-VV> v cbnatur. -': .'..; 19 Cantuariensis. ReginardriS;archidiaconus;Saresheiieiisjs — EPIST. VIII. — Ad quemdampriorem;—T-Declafat Ec- in offensionem exsulantisiriciderat: Thomae clesiafiiDei, instaf luriae,varioshabbisse status; et dicta eumadsatisfaclioneriiarchiepiscopi Petrus et feconciliationerir-paratum etiaih jurisconsultbrnm cupit in amiciliam,et per eam, in societalempersecutiophilosophorumgentiliririi atque recte usurpari in tradenda dbctrinasacfa. • 8C 21 —Ad quemdamludi litterafii deseftorem.— nisresiitui.' EPIST. IX. EPIST. XXV.—Ad officialem episcopi Carnotensis,— Invehilur in qriemdam discipulumsuum,qui cursu libera- Hortatar officialemy t officium u susceplum, ob.grayes et lium artium confecto, nonante cogitabattheblogiae ope- multos abusus illi-conjurictbsdeserat; unde et prolixe 88 ramdare, quambieiiniuminbtioconsumpsiissetprolixe- officialium fraudes et teclmasdescribit : — Scribit *.'. 24 queprobaitperniciosumesseomneotium. EPIST. XXVI.:—Adsbcium quemdamsuum. EPIST. X.-—Ad G. capellarium Siciliae.VGraviter se deserto civilis studio theelbgiaeParisiis operam regis Siciliseadolescentulo ad ecclesiie Agri- dare; jurisjuris studitimet usumnoncorivenireclericis, querituf a«ege: ciyilis evectum homihem prorsus iuido- prbpter niaximbsadyocatorumabusiis. "", 91 gentinaj episcopatum • neum : ssimulque: stendit capelialiij ad quem scribit, o XXVllV—- canoriicos e Belloyidere,—Docet Ad d EPIST. rion officiqincumbere, de hoc iapsu regeh)hon semel lantum, obitumS. ThomsemartyrisCantuaf.archiepiscopi esse sCdetiaimsecuhdo et terlio serio eommonefacere. . 27 deflendum,utpotequi vitam./terrenam.cumcoelesti,mi EPIST. I. —AdBu clericumjam aetateprovectum.— seram curii gloriosa commutafit. VirUitesejusdemaccuX Hortalur clericum quemdam,-qui Deo promiserat se in- rate descfibit, ac mbnachosejus catbedrales argutt quod gressurum feligibnem,ut votosuo facialsatis; hec sihit clanculum, contemptacoirimuniepiscoporum ^tabbalum se vel discipliriae vel pafentum et eleclione, Successorem reiigiosai asperitate; elegerinl: amicorumquCrelis;nisi se "perditumiri velit, a prdposito mus pontifextam clericorumquamopiat ^ sacellos aulicos regis Anglbrnm. Ad s Fatetursermorbi grayis beneficio cognovisseyitaeaulicte suum, adquemscribit, episcopiornari -insignibus.:.eam pericula EjusdeffiTnultipIicesvanilatesetniolestiasprolixe visibnemeidem patefacit, optatque, undecunquetandem describit. Cleficbsdqctioresaitapnd;Deuni inexeusabiles orta s'it,"utsriumconsequaliirellectum. 100 si aulas sectentur, et: sacella.nps,ad quos scribit, .—Ad Hadiilphuiri esse,: EPIST.XXXI abbatem;de FpntanisO ut suo exemploeas deserant "42 — Gra.tias ex hortatur, agittum;R.:;abbati,;::qubd-sri:graviter mp^ EPIST. XV;'—AdcomiteiiiRainaidum electuriiiiiepis- affiic.i:vimmisefatussit, tumin pfimis Deo,qubd miserir — Iristruit filiumcomitisR. iri epis- ' cordiier flagellarit, -fuseque ex- sacris lilteris ostendit copumCarnbterisem. copiuriCarriptensem electuih, quibusyirtutibus episeopus. iiififmitates, aliasqiiehujus vilaj afflictionessalutares, C ornatus esse, et a^qijibusvitiis abbofrefe 3ebeat.:V .'-'^ 51'"'. utiles et.dulces;esse,ae iiiter singularia Dei donanume" EPIST. 103 XVI,—Ad ; episcopumquemdatri am gfanilaevum. randas. j —Epi.scopufii miiltisnegbtiise.toccupatipnibus istractum d EPIST. XXXII.— Adpfiorem Cantuarienscm.— Priori sefio hoftattif, ut trfiriquiBiprem viveridi rationemeausa. Canluariensij-amieiliaet charitale ejus frelus;negotium , r-tiieet alibfum: altitis pfociirandae s et cogitet satis quoddariiadeonventuniCantuariensem atlinens commenineat; ' consciussil, nisi boria dat 108 nbn::esse,-.Si •culpEenulliusgravioris 59 XXXIII.—Ad Henricum. tertium regem AnhiullaoperainDOxite. KPIST. . EP'ST. VII.— Advitse-adjungat; X clericum negctialorem.— Ostendit gliae.—R. Rothomagensis lerHcnTicum arcbiepiscopus clerjcum -negbtiatibrii pperam danteiii, non differre,ab iium Anglorumregem Henricp II patn bellum mo^en: omrie cumularidarumopumvanurii •lemabinslituto revocare conaiur, et Andeliacumillius usurafib.:;.a.c"si;u(i.iurri 62 tutelss commendat. 109 esse;':etpefniybiufrii;' ;;::::!;'; ; EPIST.: — X XVJII.^^d rii^gistrrim queriidam-amiciiihsuvirri.: EPIST. XXIV. *d P, Petragoricenicm episcopum. ^GrsvissiniepefiStritigit mofes, ingenium'eiyitam de- -i~ Purgat se apik., ..lAjgpricensemVeDiscopuiu, eum qui 1100 1139 QUM IN IIOC TOMO Cp.NTlNEiNTUR — In suam auiamluvilabat, se promissisyeleris dominiita 'EPISTV.EIII. Ad episcopos Aiiglfe:— Richardusardeliniri, ul nuncexspeclalioniillius facere salisnoupos- ciiiepise.Caiii.uar.suis cnepiscopismaliilat,rie exteros sit. U0 episcopos incertae ordinationissinanl episcopalia obire EPIST. XXXV.— Ad Anselmamsanclimonialem.— nuinera, exconimunicaLosque denuiiLieul,q,ui ponlilicis Anselmaenobilissiniae in- summi bullam, vel episcoporum sigilla- adullerant. virgiuis monasliceu complexae 139 stitutiimmifificelaudat, eamque hortatur ul expugualis — — Ad L. Pictaviensemarcliidiacpnum. omuibusciiruistnundiquetenLationibus aslitatisIbesaiiEPIST. IV. L c fum forliier tuealur. 113 Suadet arcbidiaconoPictaviensi ne Adeliliain nepLem — suam invitam compellat ad monasticen,ut matrimonii, — XXXVI. Ad"Christianam sanctimouialem. EPIST, Laudatsaucliirioiiialem quod caslitatem Deoin religione Uamonaslicesslalum liberam exposcere animi faculta161 fOnsecralainervarit: horlatur ul virgiuilalijungat clia- tem. s — Ad Adelitiammonialem.— Gratulalur 114 EnsT. LV. litalem, humiliiatemel perseverautiam. EPIST. XXXVII.—Ad Alexandrum priorem Gemeli- Adeliliae,quodaspiret ad vjiam monaslicam,et occulte censem.— Purgat se, cur Jibrum, quem restituturumse voto se ad ingressum monasterii obstrinxerit Laudat ilti virginilalem.Horlalur uL perseveret, et perfecle saeculo promiserat,constitutotemporenon restituerit 166 EPIST. XXXVHL—Ad Albertum Romanae Ecclesiae car- renuntiet. — dinalem,—Cantnariensis laudesdescribit,et EPIST. LVI.— AdWallerum Roffensem episcopum. archiepiscopi a crimiriibusobjejctis, a utquod ignarus sit juris, quod ava- DehortaturWallerumepiscopumoclogenarium venandi rus, quod provehendae rogenieisuaeplus aequodeditur, sludio, mullis ralionibus; et incitat.ad imitandamvenap eum vindlcat. 169 116 lionemspiritualem,quamaposloliexercuere, — Ad amicumquemdam. — AdamicumG. de Alnelo.—Amico EPIST. XXXIX. EPIST. LVII. 119 suo, EPIST. — Ad prajlatum quemdamamicumsuum. exislimanlise post monasleriiingressuma lentationibus XI.. — Invehitur iu H. praelatum detractorem priacipum. fore liberum, oslendil. onachosmagis esse tentalionim 119 bus obnoxios quam saeculares, sed forliter contra eas — AdHenricum II regem Anglorum.— certandum. Deinde canlilenamilli transmillit graphice EPIST. XLI. incertis vagari sedibus: legalos luclam caruis et spirilus exprimenLem,ut ea taedium, Querilur regeniAngliae Rornammissos revertisse; adesse quoque legatos tallaf. 171 ejus LVIII.— Ad ReginaldumBathoniensem c 121 EPIST. episcoregumHispauiae ommemorat EPIST. cum Bathon.episcopo,quod XLII.—Ad RobertumCameraceusem electum — punj'<-r GravilerexposLulat suumab officio Areensemquod electusin Camera- conlra ordinem juris vicearchidiaconum Arguit R. praepositum censem episcopumofQcio quaerat sibi nocendi episcopinon fungatur, negotiis suspenderit; omnesque occasiones 175 saecularibuse implicet, causassanguiuis agat, tyraiinice ob aesalienum nondissolutum. s — Multis electnm. subditosspoliet, nec moverise a quoquamsiuat 122 EPIST. LIX.—Ad R. Bathoniensem EPIST. XLIII.— AdPetrum amicummedicum.— Indi- rationibusel exemplisinducere conaturR. Bathoniensem cat Petro medicinae u perito se ex [itiuere aegrumnobilem elecLum, t M. Heiiricumde se alias oplimemeritum, in viruminvisisseet medicinamilli fecisse,raliouemmorbi gratiama qua excideral recipiat, et Simonemadulatorem et medicinae exponil; ac de c«tero tegrum illius curae et calumnialcrem pessimum a sua societale arceat. committit 175 126 EPIST. XLIV.— Ad Arnulpbum Lexoviensem episcoLX.—Ad magislrum-R.amicumet socium.— EPIST. pum. — ConsulitA. Lexovieusi episcopo, ne ob moles- Amicoconquerentiab episcopiseorum nepoles ex palrilias a principe vel capitulo, vel ab aliis injuste illalas inonioChristi dilari, et non pauperes virlutis studiosos, episcopatum eedal, sed tanlumsi per ambitiouishumanae declarat veterembancessequerelam,paupertatemautem 178 ad 128 diviliis.longepraeferendam. suffragia eumpervejieril. EPIST. XLV.— Ad anon.vmum LXI. —• R. Saresberiens. archidiac,— DeAd EPIST. quemdam.— NegatRefialhouiensem B. arcliidiaconuma vaniLale aucupii; tum quia ginaldum episcopumluisseaut persecuLo hbilatur rem aut oecisoreuiS. ThomaeCantuar. arcbiepisco|ii; si ralioue officiinon ayium sed ovium curam suscepent; quidvp.ro vel verbo vel facto in eum deliquerit, id ex tum quiabrevi sit ad episcopaLus ignitatemevehendus. d v ignorantiaaccidisse, el cerle e.eemosynis, lacrymispiEnis jue sponlesusceplisexpialum esse. 130 EPIST. LXII.— AdmagistrumR. Bloridum,—Gaufridus — A-JRicardinriSyracusanum EPIST. XLVI. episcopuin. Lincolniensiseleclus clericum quemdam suum inobe— Causam Ricardo episcoporeddit, cur in Siciliamre- dientiaearguil: qubd se relicio cuidamabbatiadhaeserit; verti noiit, videlicet propter aeris iuclementiam: lum monelque ne nomine abbalisse archiepiscopoCantua-' excurritin laudes B. martyrisThomaeCanLuariensis ac riensi opponat 18i, , LXIll. —Ad Pelrum Alrebalensem episcopum, denique episcopum,ad quem scribil, borlalur ut in An- —EPIST. 153' Gralias agit Atrebalensi episcopopro munere missc. glia, patrio solo, reliquum vitaeconlieiat. EPIST. XLVII.—Ad Henricum 186 — Richardus CauLuariensis III, Anglorumregem. EPIST. LXIV.— Ad Coolestinum Rom; pontiflcem.— arcbiepiscopusJienneum , Henrici II regis Anglorum filium,hortaiur ul a beKo, Bolhomagensis unai cum sullfaganeisrparchiepiscopus quod in pareniem suum moverat,absistal, et, ui faciat, gal ponliBcemsummum,ut RichardumAnglorumregem excommunicaliouem minalur. 137 ab arcbiduceAustriaein redituex peregrmaLieneHieroso— Ad Willelmum Papiensem cartlina- lymitanain carceremconjectum,curet liberari. EPIST. XLVIII. 187 — Ad sociumel amicrim,— Dpcet amilem:— Gralulaiur diulufnuni sehisinain Alexandrum EPIST. LXV. terlium excitatum, prudeulia el eloqueuLia Willelmi cum, nonesse licitum auguriis, somniis,visionibus,forFridericum tan- tuiiis evenlibus, vel aliis modis velitis, futurorum exPapiensis cardinalisapud imperaLorem dem exstinctum.Deinde Octaviumschismatisauclorem, plorare uotitiam. . V- 190 — Ad Wallemm archiepisc. PanormitaEPIST. LXVI. 141 ejusqueeleclores, acriier perstringit. EPIST. XLIX.— AddecanumCarnotensem, t archMia- num. — Gratulatur PanormiLano e archiepiscopo,quod ex conum Blesensem.— Mullis verbis deploral canonico- bumililoco ad lantam dignilalemsit evectns. Henrici II rum quorumdam Carnolensiuin amicorumet collegarum regis Anglorum slaluram, moresquebreviLerdescribit,et suorum nequii-iam, uod, ul ipsunvpra3posi!ura3 arno- caedis . Thomaj Cantuariensisarchiepiscopi t marlyris C S e q lensis digr.italespoliarent, paLremsuumeLiaminfamare minimeaucloremfuissedemonslrat. 19;> — Ad Henricumregem Angliae. Ar— conatifuerial: cujusiiflioceiitiam luelur. hic EPIST. LXVII. 1-iS — Henrico chiepiscopusRothomagensisHenrico II Anglorum regi EPIST. —Ad H. Bajocensemepiscopum. L. Bajocensi piscopo persuaderecouaiur ut G. camerario mullis rationibus, exemplisque regum tam profanis, e abbatis, qui sui defendendicausa caedemfeceral, salis- quam sacris persuadere conalurHenricum filiumregni laclionem oLTerenti, 210 esse ignoscat; tum q»ia Christus pieni- hasredemlilleris — imbuendum. tentes recipit; tumquia praeceptum EPIST; LXVIII. AdAlexandrumIII papam.— K. ardiligendi proximum ila postulet. 148 ctiiepiscopus antuar.accusatabbalem C Malmesburiensem, EPIST. —-.Ad Jo. Sarisberiensem episcopum. — quod se ab obedienlia sui episcopi subtraxerit Deinde LI. Moftet piscbpumut liberetfidemsuaifi in persolvenda fuse deplcrat quanta malasecutasint ex exemptienibus, e ob pecunja.si honorisuo consultumvelit Deindene nepo- abbatumper pontiflcesRomanos episcoporum quorumtes suos aeqiio tracLet Wandius 13i clam 213 tyrannidemindultis. — Ad Radulphum EPIST. ^-Ad R. Cantuac.arcbiepiscopum.— ExLll. EPIST. LXIX. Andegavensem episco^ Cantuar.archiepiscopo,a quo eiaLablegalus ad fe- pum. — DeploratlapsumpopuliAndegayensis, ui Henponit q in bellumgerentem conlra rebelgem,quautamlempcsLatem marisit perpessus; indicat ricnmII regem Anglorum «>b beneticiaab;eoaccepla,se nulljm defugere l.iborem. lem filiumHenricum turpi fuga deseruerat; horlalurque ut periiqiiepetit orari pro se, ut negfVs -ominissa [irospere episcopum,; eum yel in fidemsui prihcipisrevocct, vel - . '-•-' 137 spiritualigladiocompescat. apoJregem transigat. 2U i\m mr v;. vv^ftTOvivERtJM ;,;v-:v„;V:v:::Sv:;V EPIST. AcLJq:Cafnbtiensem .episccptiirij^CtK" : monachoCarlbusiano,nc ordinemSurimid temporisceLXX.,:-TV iialur perstiadbfeVCSffidlensi episcopb;rectiuseiiA faplu-jV Jeberrimum,yel quodquotidiein eo fem divjnamXacere; rurii, si riepotes potiusj Vpauperes tamen et hpriestpsj npn possit, vel aliis, etjam de causis,, deserat, et ;ad ' 362 -JV V:;;;';VV": quam. extefhbs ad ecclesiaslica berieficia prbmoveat. laxioreiriXranseat — ... '' "VVV:/ '--'•'::i^: .; V ; '• 217 EPIST. LXXXVlI. AdWillelmnm ^liefiiseiniepist^-^ ...' :'-:;',• >-V; — IXXI. — Ad M, ErnalduiriiBleseiisem, Eifie- pum, -r- Cbnsolatuf 6. Elierisem episcopunl pfbdvtibrie EPIST. s rat BlesensisParisiis Jibros iegum.VpretionUmeralo, sed quofufiidamitufpissime.dejectum adriiiriistfalipneegpij f liQri-abstuieral? ups alius, majori pumeralopfetio, abs- Angliae, t gfavitef iri perfidbs cbrisiliafibs e q Tegum iiive. ?;.. sibi hitur. tulit. Contendit ergo Blesensis-libros ;iUbs,VVlicet -,::},^ ,,' "";;;;:,;">-•.zli — Ad abbaterii: heolcesberieriseoi 219 T traditiriorisinf, abalio emilibfi potuisse: EXXXVin. — Ad amicuiriet;sbcium.— Afcritern- —EPI^T. EPIST. l.XXll; i R.. afchiepiscopusCanluariensis jTheokesberierisehi vehituf in qrieaidamolimsocium et amicum,qui per iri- abbatemfogat, irionet, multisque rationibus"iriipellit,ut yidiari)auctor fuerat, uiBleserisls iri.familiamarchiepi-: . mpnachtim ofdinisdesertpfem, sedjam fesipiscentem,iri -276 scppi Senonensis non asciscerelur, aliisque .beiiefic.iis brdinemrecipiai,. — ; EJ>IST.;LXXXIX. Hugonemepiscopurii. Acritef cfclesiasticis excidferet. Epislola efudita et aburidafis —. Ad " " 221-.- H• .-' '..;• auctbf,fueril, episcppum jrivehitur, qupd praecipuus ;vefsibuspoetaruni. Adtres episcoposAhgliae.—B. ar- iri Willelmus episcopus Eliensis, pef suinmam ignoiriiEPIST. LXXIIL-^ ut liortalur episcopos ad tpllen- niairi, officio aimiiiistraridi regfii* Angliae privareiuf. cbiepiscopusCantuariensis ' ' diim eriiedip abusurii,qui in Angliairivaluerat,ul.scilicet V278, "'.'";. .'-' -.- ."' .iiiterleclbfeslaeculariumeapitali pperia,clericorumyerb Blesensem:abbatero. EPIST. X:Gi—AdM. Willelmum et episeopofum tantuni excommunicatioriis oenaplecte- — Primo expbnit qua de causaSic.iliam cura coriserisu p ''2:24 regis Siculi deserriefitpeinde.fralri suoabbati persnaS : :; ..; ., a-entur,/ —-Archidiacono dcre omniuoconatUr, tirisignia ppjitificaiia,utmitram, EpiST..LXXlV.^-.Ad,&. archidiaconum u s •suadetjUt Guidonemriospiteiri uum iii crimeivadullerij annulum, sandaiiaa papa accepta resignet,-vel adriiini281 n reiapsum, ac pfoinde incorfigibirem, pn secundoputiiat, slrationi abbatiaereminliet . ... , \- . . :' EPIST, — Ad Radulphtim XCI. Iiexeviens, episc. — Vesedpatfem ejus, qui euiriab ineunte setate ad lusum assuefecefit 227 hementer invehilur inepisCopuniLexoviensempb avariajeae,bmriiummalo^um.serairiafium, ;EPIST. — decanum,—-Suadet Ror tiam et fceneraudi studium, ac in pfimis qubd annonse; i;XXV, Ad .Rogerium gerio decarioiit, quoniafti.dura ^85 qtiaedam deiiurilianda tempbrehbrrea uoi apejuerit pauperibus. regi cum placaiibfis EPIST. XClt,---£(! RegirialdumBathoniens, liaberet, -tempusoppbrlunum exspeclet, episcopUm. erit animi. Deirideaddil cpnsecrarioiieitielectioiiisLin- — Invehilurhi ZbilumscfiplorumsuorumobtTectatofem. ' ' «elniensis a papa iti tricnnium prorogalam: :-±-V 229 V .. "- . : 283: ;",;V-"''iy/;. — Gfatu— Ad M. Pelrnm Blesensem. Serio ';'EPIST. EPIST. LXXVl, XCni. -i Ad M. Willelriiutiiabbatem. sbcium suum, qtii totarii pene aetatem latur fratri sud abbali, quod corisiliosoo pbsecutnsahbaCt"erudile mpnet iri jufis Givilis poelicarumque fabularuii ;studip.eorisum-, liam in matius summi ppntilicis fcsigriarit, et^dignifati pserat; et adliuc pangendiscanendisque amalbriis vef- superiefis, suliditi humilitalem., Ffauciani Siciliaeante• 291, sibus, vacabat;tandem ,se ad Theologhe studium app'1- pbsuerit. ; — — AdJ, arcbidiaconum. Queritar apiidi EPIST. cet, etcurandae.aiiimiesaluti.impensiusincumbat -231 XCIV, — Episr.IiXXV.II. Ad M. PeiruiriBlesensem, — Gra- arcbidiaconum insplentiauepotum ejus mililum, qtiod de ut- sacrum clericorum ordinerii impie proscindant) otium tulatur M; Petrb-Blesensi de coihmunipnenbiiiinis, pbtejam toto orbe per scripta sua noli; deinde ostendit sectentur, et a virlute velerum miUtiim,quorum laudes scriptis homiiiesfleri immoftales.Adulatoresaulicos in- depingit, longissime, ut et alii sui saeculi,discesserint. .'-'- -.'."" .-'-; . Deprwstiaiis eius censuraesub;--29s sectatur, ei iihrum%uum * 237 XCV.—Ad.I. Anglorum regem.--:Quoriianj .'.'.; EPIST, jicit. Ensf. EXXTllI;—Ad R. decanum et capitulumSal- rex Angliaecbnsciris non polefal omnioin,quaeiri ariiesse —^ de plissimisprbvinciisageferitur, inprieteum de vafiisvicevatoris. Congratulatur decanb et capitulo Blesensi restituta per nbbileniquem.dam Gaufridumecclesia, eps- comitum,et aliorUminfefiorum praefeclofumabusibus, ac £97 que ad unipuem et coricbrdiam animcmim, quotidia- mbdrimque <— emendari possirit. aperit, quo nam diviniofficiieelebraiionem hortatur. ..' e monacho Cistercieiisl.ad EPI.ST. ,240 XCVI. Bicafdijs — Ad R.. ainicum stium. -^-Ifridet B. arcliiepiscopatumCantuafienseiheyeetus commendat se -EPIST, ; LXXIX, _502 diacbntim,qubd'xrinr ab inerinle aelaie summus:iuerit orationibusPatfumXislercii congregatorum.. a EPIST. XCVII.—;Ad abbatemde.Eyesham,-T-^Ostendit lnuliebrissexVtshbstis, mofe femifiafumeliam ad sacrilegas nuptias: se perlfalii passus siL.Valde atitem exag* monasteriefuiriordinumyafietalemesse laudaridamVnec gerat matfimoniiincpirimpda,ex lib. viu, Polycfat. Jo: facile ab uno ad alium transeundum; labofem aulem Sarisb. cap. 11. nec '-''': .-.. i,-'?io' mariuumin iis nec landaridum improhaiidum. 304 — Mefle.t. G. KPIST. Ad EPIST. LXXX.^-7. G, ariiicumsuuhi. XCVIIL—VAdufffagari.eecieS.Carituar.--Afs ne eb invidiamvel malevolenliah!Jalsor chiepiscepusCarituaf.suffragaiieissuis.episcbpisdeclarat, amicam s.uum, rtim; fratriiriideseiat mpnastefium; illrim ati virtulem quanta necessitas sitsuccufrendi terffe Hierosolymltariae, formulampraesmultispfefuissejdeiiide yideat ne praetextiiinalevoieri- monetque ut sedulo peCuniamsecufidum : 247 306. tiaaalienaj suauVpailietriialitiam. a subdifissuis m eam rem colliganl. — Ad Simonem Carnotensem canonir criptam XCIX.—Ad UrbariumpapamRomanum..— BalEPIST, XXXI. L EPIST. ctifii:— Simbncmcanofiicuriidesefto' litterafum; studio yuinus archiepiscqpusCant.uaf.gfatrilatuf Orbanopapae, bpibtiscoiigerendisvacailtem,hortatur ut studiriiri-lilte- quodpost Lucium III, rioaniniiconsefisueleclbrutrifuerit fariim, cupidilate bpum rescissa, ;exemplo' mriltorum ifi pbntificemsubrogatris,eique pro palliofeceplo gfaiias 249 agit "'_ , 508 ;;;.,;;; philosbphtirurn, fosequatur, p — A|; Bi" alriicum suum. — ::." Tiielrir fairiam ; EpisT.'LXXXII.-r- d abbatem et coriveritumCister- .-.. EPIST. . A C BiehafdtisCaiituaf.archiepiscoptispbstlau- cu.jusdam ciensemVrfe arcbiepiscopinoyi, qui de riirnia lenilate accudeshiagriasordiriisCisterciensis, oslendit eiiifi:ririohoc sabaturjaKfuse bsleiidit,,qnae lenitas"laude, quaerepre; 308 naevbplufimum ribsc.ufari, ubd,corisrietas decimascle- berisioriedigna sit in episcopo. : q N ricis et monachissribstfaharil.Dein.lieexcominunicalioEPIST. — Ad R: aTchidiac, atinet-^Judichiinsurim CI. nem et bracliii saecularis vim coinmiualuf,nisi ea>;per- archidiacoiio eXponit de.'iosjefiio nepptum dupruin suae 252 instilutioni cominissbrurii; simulque docet iionnisi 'actis solyant .-, . , -LXXXIII. 7T B, Exonierisem episeopum. - Ad; EPIST, probe fundamenlisgrammalices ad:-sublimiofastridia .'511 riti Wailterusarchid. monet Exonierisemepiscopurii, ju- prosiiiendum. . -;, EPIST. dicem ecciesiaslicutn,tit riialrlmoniuminler cpnsangriiCIJ,—Ad % Radingensemabbateni.-—Prbhxam vieosillegilime celebratumex mandatoKoiriarii ontiticis receriseL p ' quefelarir Bading. vplenlis ob gfavia peficiila dissolvat. .;,::-•;:;,' 235 fenuriLiaTeassumptfe quereiae '.;. '"v' -.' ,.: V dignitali.Dein.denum resp.Piidet., EPIST: LXXXIViV-AdAlexandrumpapamRoinanum. morietque tit-diligenter cbnsideret, expediatVi^i renuhliare. V;-. :.,;; :V*^V31i npmen episcoporumin -•S*R','>•;*i*hiepi.s;c6p]us'';C!^.hl^lar'.:, ac osleridit Ad H./abbatemBading.^&chsa^se/oh a" caluiririiistiietur, EPIST, CIII. -t ariiafegia degeritiutti 1 cuiri.fructu - iri ea.versen- prfficederilis pistblieprplixilatem. ,~:-¥{,^':^:ff..::::',W5. e— exemptriveterilm;quanle "" -:'regni 2S9 EPIST.-CIV. Ad decariu.m '".' - ';•' ; et.capitivIuffiS.afeshefieris." 'to,;:; ' EPIST. ranpnicis-^SaffebengfiSibris, LXXXV.r- Ad R, Saresberiensem.— Gravilcr rcclcsiae, — CongratiilaLurr R. SaresberienSivenlris ingluv,iem,quan- - quodcogitent ecciesiamsuam;e mbijtfclfi^atiiiie^ile* lepfehenaitih; '" deVU--"vi'-^/"""-iSvris.;VrS3& v laque mala ex ea: mascarvtur; eterrimque exempjis9y9 ducere. CV.— Ad et coriyeriMriv 1'IPISTafcppritaivis S '..; pripfem clarat, quanti facifenda it sbbrietas. , ^ Ad hiagislrumAlexandruiri iriona- — Consolatar nionachoiob messisjflefeietuinvdesolati».: LXXXVI; ,. EPIST. , ..... ,'";.:::V): ;::.a+fm chum.—Multisrationibus persuadere conaturAlexahdro 149* *1!>5 QUiE IN HOG TOMO^iiWI^fcNrUR. EPIST CVl. — Ad B. subdecanum Saresberiensem.— iri fariiiliamstiam recepturum, et beneflcioeccleslaslico. 5Sil DocetcaiamitatesaDeo immitti, noiisolumob principum, brnatufiim. — AdR. Aurelianensemarchid. — Gra* ut ille subdesanuspulabat, sed etiam ob populipeccata. CXXIX EPIST. 329 viter invehitur in B. Aureiiariens.arcbid. quod peslem .'-'• — Ad amicumB. monachum.—Reprehen- Siriioniacam Ecclesiamiiitroduxerit, eamque inullis, iu . EPIST. CVII, ' 381 dit B. monachum, uod aulicamvitam ejusque vilia, de- exemplis oitendil esse exsecrabilem. q — 550 , EPIST. XXX. Ad Joannem Carnbt episcbpum,— trectalionemet adulationemsectetur. C EPJST. CVIII.—Ad G; Eliensem episcopum.—Implorat Purgat se calumnia quorumdam,qui divulgarant eum auxiliumcaneellarii regii contra tyrapuidemvicecomitis. cnntra Joan episcopuriiCaniotensem,-pro prjepositura. " 331 Carnotensisubsidiaregum, comitumet papseimplorasse. — AdH. Cantuar. archiepiscopum.—Morbo Nepoiem episcopi in gratiam receptumgaridet, etseeL EPIST. CIX. 38i impedirise hidicat quo minusad aulam redire possit. 332 deditissimumobheneficikaccepta declaral. — — Ad E. priorem de Mojiasteriolo. EPIST. abbatemet convenlumde Eleemosyna EPIST. CXXXI. CX.—Ad —'iEger impiorat auxiliumofationuma monachis 533 Arguit nepolem monachum,quod neglecto studio sacraCXI. principum. EPIST.. — Ad(j. canonicumamicumsuum. — Hor- rum litierarum et solitudiiiis, ambiatamicitias 3S6, tatur G. eanonicumut saeras litteras diligenter perlegat, et muiidi. — Ad E. abbatem S. Launomari.— si veUt tenlationvbus 354 C cafuis resistere. EPIST. XXXII. — Ad R. Aufelianensem episcopum.— Praeclaradocumeritanovoabbati tradit, ab pnlnibusalioEWST. CXll. 391 Vehemenlerpugnat pro immunitate ecciesiastica,nempe rura superinribusdiligentCfnotanda. — ut a rege Franciaein bellum Hierosolymitanumconlra EPIST. CXXXIII. Ad R. decanumet capitulum Saris— Prpbat, ob tenuitatem bejieficii,nori Saracenos a clericis .noii pecuniarum, sed orationum beriea. ecclesiae. tantum exactionesfiant 335 recte se ad faciendamresidenliam in Sarisberiensl — Ad G. Eboracensemarchiepiscopum.— ecclesia.cogi 393 EPIST. CXIIl. — Ad Willelmumelectum S Marise. ut EPIST. Hortatur archiepiscopum, resislal haereticis,eosqueex CXXXIV. — W. abbatemrecenter electum egregie instruit in omcomniuuiconsensucleri,tam gravi mulclelpjena,ut caeteri 597 340 nibusad officium ab haeresiabslerreautur. ejus perlinentibus. — EPJST. CXIV.— AdJ. Carnotensemepiscopum.—GraC Cant. archiep. ad decanum EPIST, XXXV. Huberli — lulatur Joanni Sarisberiensiquod in episcppum assump- et capitulum Sarisbefiense. Cantuar. arcbiepiscopus. tus sit, quod Petrum Blesensemcognominemsuum pro- eximit cauonicumquemdama lege residefiti^eet multis 405 woverit, quod vitam I). Tliomaemartyris elegaiiti stylo de carisisclericosab ea eximi possedocet — Ad Alexandrum papam.— Henri542 EPIST. XXXVI. C scripserit —Ad H. abbatemde Messender.—Qu — EPIST. CXVIII. Ad G. archidiaconumEboracensem. reddit cur jusli affligantur, monelque ut paceui Deo408„ Seprehendit archidiaconum de sua innocentia gloria- aucloriadscribat — qui EPIST. CicesCXXXIX. AdB. abbatemet cbnveritum tur, cum tamen multa in eo essent reprehensione digna. — Implurat monachorum pteces , ut diguo 348 trensem. — Ad R. canonicum.— ArguilH. cano- sacerdotioinitiari ppssil, causasquereddif, cur hacteims,, CXIX. EPIST. 413. alfeceriteos ad quos mittebatur, illud refugerit nkum, quod contumeliis CXL.— Ad Petrum clericum re^is Angliae.— deLractiGnesqueeorumdeminbonaminterpretaliirparlem, EPIST. 3t>0 HortaturPetrum diaconum,ul f epudialosLudio jurispruidquemultorumexemplofacereoslendit: E;IST.CXX.—Ad R. decannmTtiroiiensem.—Rogat denliae, quod multis perniciem aifert, totum se tradat, sacraee't divinarumlitterarum lectioni, vitamdecanum,ut nepolem suum Simoniace multa Ecclesiae IheolbgiPB beneflcia venantem, maximoque aere alieno obstriclum, que couvenienterordinisno institual. Habes hic luculen416/ V 352 tum dogmade S. Eucharislia. corrigat — EPIST. EPIST. XLI.—Ad W. Rothomag. archiepiscopum. C CSXI.— Ad J. Rothomag.decanum.— Horlalur belli Conqueriturfedditussui beneficii per quiiiquenniumab Rolhomag.decanum ne oecasione HierosolymiLani ecclesiassinat opprimi exactionibus;,ac ne profectio,ut Elia quodariv u detentos, rogatque archiepiscopum, t pfo. - sua auctoritateeum compellatadfaciendamrestilulionem. aiiasdiutius differatur. 554 ' • ; -'— Ad WillelmumRhemensemarcbiepi422 EPIST. CXXII. — H. Cantuar. archiepiscopusRhemensemar' CXLII. — Adi P. prierem et conventum de EPIST. scopum— mar- Evesham,; Conselaturmonacbosvehementer affliclos;. chiepistopumlaudat a charitale praesfitaS. Thomae ferant, et instyri, cumiu exsilio esset, eumque rogat ut suae famae hortatrirque eos ut patienter afflictioaem - 425 detracloribusnon facilecredat, et vetereriierga se amorem. trutt quomodo gerere se debeant. conservet . EPtST. 556 CXLllI.—AdCpnradum archiepiscepumMogun— Ad B. Londonensein episcopum.— tiniiin,—: Mbgufiiinum EPIST. CXXin, afchiepiscopuinper veterem ia Declaratse ad sacerdotaliseminentiae: radum ex diaco- scholisolim initam anricitiamobsecrat, ut omni ope cum g iialu progredi nolle, non ex conlemptu,sed ex reveren- aliis imperiiprincipibus nitatur vincoUsexiriiere regem tia. Deindeostendit neminemcogendumad sacerdotium. Anglorum Ricardum ab Austri» duoe el imperalore 428 358. captum. '.— Ad Walterumarcbiepiscopum EPIST. XLIV. Aleonorae — ad CXXIV. BbthoC EPIST. reginaeAngliae Ccelesti— W. Rotttomag.archiepiscopum,exsulantem ab num papam.— Aleonora Angliae mag. reginaepapaeopemmiecclesia sua consolatur, ejusque fugam justam fuisse serabiiiter implorat pro liberatione regis Anglorum Ricontra obtrectatorestuelur. 452567 cardi.filii.sui. — CXXV.V— eumiem. — Monet eumdem, ut Ad EPIST. CXLV. Ejusdemad eumdem. — EjusdemarEPIST. 435 iirexsilio suo otiumsedulo fugiat, lectionique divinarum gumenli. — Ejusdemad eumdem.— EjusdemarIiiterarumet oratioiiibus,quarum utilitates hic describit, EPIST; CXLVI. vacet 575 .435 — Ad B. Glocestriae bbatem.— Odonis gumenti.CXLVII. AdRobertum episcopum':BangerienEPIST. CXXVI. a EPIST. — —ReprehenditB. episcopum,qui beneflcitimeccleDobilissimi iri in episcopuniParisiensem ex.eantore sem. v Bituficensielecli vitammoresque,quod R. abbaspetive- siasLicum jam alteri collatum sibi relinere coriabatur. 37!" -454 Kit.describit — EPIST. CXLVIII.— SavarieumBalhoriiensem EPIST, Ad CXXVH, AdOdonemParisiensemepiscopum. eplsco— Hortatur episcopum, ad suam dioccesim,re—;Petit amiciliam cumOdpne novo episccppa puefis pum. ut coritractam iconfirmari,eumdem hertatur, ut suo officio verlatur, nec deseral ecelesiairisuam propter peregrina' 43&, 378 Jio^em. spiscopaiifaciatsatis. — AdJ. etP; ainicos.-^ Cenqueriturse= — Ad Guillelmum SetPBT.CXLIX. CXXVIII, V-:J|PIST, — archiepiscopum nftriensen). Queritur promissa ab archiepiscopoSenp- jam seriem et emeritum, irialev.Dlerum falsacriminatiorit» uensi iequo tardius prceslari. Promiserat arilem se eum dejici hofiore archidiaconalus, uoiumquo aulicorum ea.. d : 1195 V 1138 ; .: '.:VV;V:"7;;V.;..V -::'rl^fcjVvV^KDQi.BElViJM . ifi re auxiliuminip1praf;:;;: d ,V;V::,;V- 55'!''.•—Lamentatuf e ohiiti M. Walteri prbfessoris^ramma» 4 EPIST: L,—:Ad cieflcos aular regiae,—Mitigatqtiae lices. C ".-:.468 — Jriepist. XIV asperius in aulieamvitam dixerat,;fatettirEPIST. CLXXV. Adaiidilpresgfafrimaiices. >--Ejusesse que coriyeniens ut clericialiqui,atque;etiamepiscopi deiriest argurtienticum superioriepistola, deploratetiim iti aulis-regumvefsenl.ur,;modoregem suriitihon dese- ihof terii professoris 469 g grammatices. — Ad jufis civilis professores..—"I)e; EPIST. 439. CLXXVL faht, et aulaevitia non imilenlur. .-.;:-.--:Rothrordus rchiepisc.Rotbomag.,tempore 477 a tatus a itionachis d qiiieiem,.pufgat e, qubdagrege sjne : EpiST. XC. Besppnsio. a C — 477 s — scandalbabessehon possit; rogatque.ut, si pax convponi EPIST. XCI. Amicusamico salutem, et hoc loliim C inler fegem palrem et tilium ac rcgero Ffatiebfunjiioi) 'qtiodipse est 477 commeiident; CXCJI. 477 V449 ;EPIST. pbssit,precibussuisrem JTJpmino AdG.ElierisemepiscppuiriiAImplbrat, EPIST, CXCIII. -CLVI. T478 EPIST, —-Besponsio. —: 450 . EPIST. -auxiliumepiscopi,ut Jibcretse aefealienb. CXGIV, De amorede levi amisso. 478 — EPJST: -Monet.vicaCXCV. Decaplione Damielae. CLVH.r^ Ad G. yicariumsiirim.— EPIST, 478 riuni suum, ut pro grege sibi commisso c EPIST.CXCVI.—Cbngratulaiiosuper eaiptiorioDasedulam: uram e "450 miet-B. ;479 Vgeiat, et vilaB — praedicat bs qriosflpcet cxeiriplo EPIST. CXCVH.--rInduetvva. EPIST. CLVIII. AdJoarinem.Carriotenseiri episcppuiri. ' '"""'- 481 in curiaRomanaquosdam rauneribus , EPIST. CXCVllI -^Graviter querituf 482 EPIST. illilleratumet laicum- ontracanones c CXCIX. hemiheri) 483 ri>rruptos :: .452 .-EPIST.CC.. 485 pfaslicefeconatosabbatiae.sedfruslra,. — Lamentatiode morte amici. — AtJ.JienficumBajbcense.m EPIST. EPIST. CLIX. CCI, 48S episcopum, — Inveclivaepapasregi, ~ Episcopuiri. sic « EPIST. CCIf. 485 Bajocensem officii,sui commpnefacit l — slt. 454 : EPIST. CCHL Responsio praeriiissam. lamen veniamdepreeetur quod id facefe ausus ad .486 — — Ad OdbnemPafisiietiseiri G EPIST-.CCIV. 487 EriST, LX. —Inductivaqriaedam.: episcopuiri, CCV.—Bespohsioad praedicta. . sex annisiri Atigliavixefat, ; EPIST, P. B]eseBsis,.quoriiam 487 viginti -- De eo qui creditur roortuns. ' 488 EPIST. CCVL petit ab Oilone episcoporevocariiu Galliam,ut si - non — 455 EPIST, CCVH. Consolatib demorte amici. 488 vivere, sallem sepeliripossitin sua patfia; — — Graviter conquentur eum quem sumEPIST. CCVIII. De beneficioscriptupaeadpraelerllbEi>is*. CLXI. f 489 rrum suum.amicumarbitrabatur,.actuminfestuhihosterii fum meriiofiain conservandam. 456 etbbtrectatorem.Videturscriptaad episcopum.; Episf.CCIX.—Archidiaconiquerelaecontraefficiales — AdE. amicurii rium,—Ait se ideb ih episcopbrum." 489 EPIST. LXll, C s —Ad P.episcopum. — Excnsalioetquefcxteraif gione yersari,quod parum acceplus sit populaEPIST.CCX. e Telae ejrisdem' de menaacio et- falsilate scriplorum. ribus stiisin patria : et graliasagit E. aniico,quodpetie " ;' - 491 se ariiicum tanquamfralremdemonstfafit 457 et solus — AdS. episcppumet abbales.—-.:. Bathoniensem elecCCXI. CLXIII.:—Ad EPIST, AssiEWST, — Congratulatur Beginaldum . trim. a Beginaldo, quomagfiisbeneficiis gnalie falionum quaeiriduxerunt Baldewirium arjihiepi: affecttisfuerat, qubd ifi Bathonietisem electus scopumCantuariensem ecclesiamconslituefeclericoruin episcopum :'- ; :'..;"; 458 et de quibusdam circa haec miraculoseacciderunt sit.'".-., -. ." \:V-" quae ' EPIST. (ZLXIV. Ad magistrumPhilippum,—Increpa^ in — :.: V — lur quidamqui Cantuariensemarchiepiscopurii Dinua de EPIST. CCXII. Ad Tni)ocei)lium.papam. Bogat P. -,458 BVLbndotiieiisis arcliidiacon.us Iiinocentium u iuansuetuditieafguebat papam- l li— Griidonisarchiep, Sefton. ad Grego- beret "euma nequissiihaet versiitissimavexalioue B. : EPISKGLXV. d L 493 fium papam,— Purgatur episcopus :aodunehsis e iinpb- canloris.r — Frederici imperalorisad Saladinum. 460 sitis sibicriminibus. EPIST..CCXIII. —• — CLXVI, • Adpapam. Interceduritquidampro ._:. ; EPJST. —TCridericus imperaLor elit restitutionemquorumdam p :-460 V IpcPrum Safacenprumpraeside alioquin ipsi grave a abbateSalitiurii. S., — Ad Aleonoramreginain ;Ahgliae,—- bellum mitiifatur. . EJ.IST; 497 CLXVII. — Ad Walterum Bolhem.archiep. — EFIST. e Corisolantur CCXIV. Aleonoram Angliae reginamChristiani Terra iu 498 obitumfilii HenficiIII, Anglo- Consolatio exsilio. Sancta, ob Intempestiyum se riim regis, indicautque exsequiasejus, prsesentesedis 502 EPIST.CCXV.; — Ad abbatem et -oonventum 461 . EPIST, CCXVJ. l Croylanapostolicaeegato; celebrasse. — — N=pontiricemBomanum, Bex diae. ImploratPelrus oniniumsufrragia. 505 EPIST. CLXVIIL '—:'Ad — EPIST. CCXVII. Commendalioujusdam abbalispost g quidam sibi tptique Occidenii fatulatur,quodN. ex ipc 504 sius,terra ad sumniumponlilicalumpeTveneril,eumque mprlem. — Gralulatie pro Carnolensi piscopo ' EPIST: CCXVIII. hortatur, iit dignos tanlum ad dignilates ecclesiasticas :..-. e ' 506 , ; 465 eieclo, et impedienlibus. promoveat. rcspoiisio. — Ad HenricumregemAngliae. 508 '—Ad reginamqnamdam. EPIST. EPIST. LXIX. —Consolatur CCXIX. C - 46i lipisT.CCXX. 509 reginamlugeiitemdemorle fiiiorum. -.-.".' — — 510 CLXX. Ad reginamquamdam. Hoflattifre- - EPIST,:CCXXI. EPIST. ad CCXXII.— CapituliVigoniiae papam Innogihamrie" ' aequolugeal eb mortem regisArragoriiai. '< EPIST. plus ' 512 .465 :jfiiium, :. , W;;;:;V'..'•".. .. — Quemdari) — Fratrum Majoris : EPIST. CLXXI. consolalurmoerenlemob Monasteriiad epiEriST;.CGXXHI. -466 :i Namietensera. 512 jnortemmultorum. icopum EPISI. CXXIV. 515 morEWST. CLXXH,—Acerbissime C deploratinfaustam — Ad archidiaconum 467 , EPIST. CXXV. C Saresberiensem. tem Fridericiimperatbfis,dictiBarbarossae. — Adepiscbpossuffraganeos abba544 et EPIST. CLXXIH— Adrianipapae ad HenricumII re— ArcliiepiscopusBolhomag. ies. auxilium episcoporurn EPIST. CCXXVl. 51b el abbatum implorat,Ul pontiJicis Bomaniinopise subve- j;emAngliae.. — Consolaloria piscoposuo. 513 "U68 EPIST-CCXXVII. niant . ^.'"' v V — Suppiicaliop eccicsiaRolhomar EPIST. Ad doctoresacadem.Neapolitanse. EFIST. CLXXIVCCXXVIII. rr pro 'H'8 QILE 1N IIOC TOMO CONTINE*STUR. ^1197 . 819 SEnMOIX. — Ad eosdem. L 753 gensi. ." — Ad eosdemin synodo. — Ad decanum et capitulum CarnoSERMO LX: 735 EPIST. CGXXIX. 519 SEttMOXl.—Ad eosdem. L 739 tensem. — Ad clauslrales, LXII. 741 525 SERMO EPIST. GCXXX. — Admoniales. , 744 527 SERMOLXIII. EPIST. CCXXX4. — Ad easdern. — 748 SERMOXIV. L EPIST. CCXXXII. Exhorlalioad eos qui nec accipiunt — Ad populum. •'. 750 S29 SEHMO LXV. • crucem. nec praedicant — 77S . EWST. CXXXIH. Ad convenlum Cantuariensem. VFragmentum. C 534 OPLISCULA. — DOMINI. 777 DE TRANSKIGURATIONE KPIST. CCXXXIV. Moniales ad sanctimoniamet ca791 ">35 DE CONVERSIONE PAULl. S. Btitatemmonet. — Ad HenricumII illustrissiCOMPENDIUM JOB. 1N EPIST. CCXXXV. - "537 mum Angloriimregem. 795 538 EPIST. CCXXXVI. . CONTRAPERFIDIAM JUD^EORUM. EPIST. CCXXXVII—Casns de hiereditate habefida ' ' servi — PRIMUM.Prasfatio,in qila bslepdit disputalio. 539 CAPUT iraclatur. 541 nem cum Judaeiset haerelicis esse arduam et periculoEPIST. CCXiiVlII. — 823 EPIST. CCXXXIX. Querela anxia' contra prselatum. sani. — Teslimonia legis el prophetarum de trini543 CAP.II. 828 EPIST.CCXL.— Dehortalio a vinculis curialibus.. late et unilate in Deo. - 544 — Testimonia Iegis et prophetarumde Patre CAP.111: — 829 P. EPIST. CCXLI. Consolaloria B. directa episcopo elFilio. et prophetarum de Spi548 CAP.IV.—Teslimonia legis suo, graviter in adversis afflicto. — AdG. eiectum S. Mariae. 850 552 ritu saiicto. EPIST.-CCXLII. — Testimonialegis et prophetarum de Trini556 CAP. . V EPIST. CCXLIII. 830 tafe. SERMONES. — Rationes et auCloritalesde fide sanclae 559 V GAP, I. SERMO De adventuDomini. I 56i. Tfiriilatis; , • 83 iSEHMO — De eodemadventu. H. — Teslimonia prophetarum, quod Filius a — De eodemadventu. 568 V SERMO III. CAP. II. — In feslo S. Andreae. 833 572 Patre missussit SERMO IV. 575 V CAPVllL- — Testimonia, quod Cbfisttis venerit in SERMO.—In NavitateDomini. *. V 579 carrie. 853 SERMOI. — In eademNativitate Domini. V 583 I CAP. X. —.Testimonia,quod Cbrislusde DavidnasceSERMOII. — In die Circumcisionis. V — In eadem Circumcisione. 8i7 585 relur. SERMOIH. V — In die Epiphaniae omini. 587 D CAP.X.'— Testimonia quod Chrislus de genlibus naSERMO IX. — Dominicainfra Epiphaniam. . 590 sceretur. . , 837 SERMO. X — .Quod Cbristus in propria persona venit 592 B. CAP. I. X SERMOI.—ln die purilicalionis Mariae. X — ln eadem purificatione. . 596 ' 838 SERMOII. X x 599 esset Deusel homo„de semine SERMOIII. — II) Septuagesima. CAP.XH. X 5 —QuodCbristus 600 Abrahae. 839 SERMOIV.—ln Quadragesima. X — In eadem Quadragesima. —De facienda XIII. —7 SERMOV. CAP. Testimonia de loco et lempere nativitaX 603 lisChTisli, 842 „ paenitentia. — — De luclu. CAP. IV.—Quedimplela Suntdesideria prophetarum X SERMOVI. In eadem Quadragesima. X ' 605 deChristb. 845 -..„.-, — CAP.XV.— Teslimonia legis et prophelarum quod SERMOVH. — In eadem Qiiadragesima, De obeX 607 Christusin humilitateventurussit 814 dientia,cruce, etpassione Cbristi. 611 CAP. VI.—QuodChristusdaemoriiaxpelleret, et miX SERMOVIII.— JncoariaDomini. X e 614 raculafaceret 843 SERMO XIX.—In eadem cosnaDomini. — Teslimonia prpphetafum, de repreha— In die ReSurrectionis. 618 SERMO XX. CAP. VIL X — ln eademResurrectione. 621 tione sacrificiprumlegalium.. 845 SERMOXI. X — Dominicainalbjs. — De liibus testiX SERMOXU. X CAP. VIII. —Testimenia iegis et prophelarunj de . 623 Passibne Chrisli. 846 moniis. — Testimoniade sepulcroDomini. 847 627 . CAP.XIX. SERMP XXIII.— In AscensioneDemini. — 630 SERMO CAP.XX. — Teslimonia de resurfeclione Chrisli XXIV. In die Penlecostes. 634 847 SERMOXV. De eodemfesto. X — — In die Tririilatis. 637 X 'SERMO XXVI. CAP. XI. —Testimonia prophelarum de ascensiene — In festoS. Joannis-Baptist*. "641 Domini.? 849 SERMO XXVII. — Testimonia prophetaTumde missione — De SS. Petro el Paulo. 644 CAP.XXII. SERMO XXVIII. — In eodem festo. 8;8 Spiritus sancli. 849 SERMOXXIX. X SERJIOXX.— De sancla Magdalena. 650. CXP; XIIL—Teslimonia historiarum Judaicarumet X ; SERMO 850' XXXI.— In festoSancliPelri ad Viticula. 653 geutiliumde resurrectione. — In feslo S. Laurentii, , ; 655 SERMO CAP, XiV.—Testimbnia Josepbi Judaei de Chrislo.X XXXII. — In AssumptioneBeataeMariaV 660 SERMO XXXIII. «alV — Testimonia quod npva lex erat -,veteri — In eadem Assumptione. 665 SERMO CAP, XV. X XXXIV. — De eadem Assumptibne. 665 :pfaefereiida. SERMO 853 XXXV. , — De eadem Assumptibtie. . 667 : C*P-XXVI. —Testimoniade baptismo,.;. SERMO XXXVI. 858 — De S. Baftbolbin«b.' " 669 altaris; 859 SERMO XXXVII. CAP.XXVII.—Desacramenlo — Iu Nativitate;B.-Mariae. 672 CAP. XVIII..—De tfansiatione legis ad genles, et X ' . SERiioXXXVIII. — De Sancto Michaele,el custoiliaAn- reprobalione Judaeorum. 860 SERMO XXXIX. " — De vocationegeniium ad Jidem. 861 677 ' CAP. XIX. X gelorum. — 681 CAP. XX. Testimonia pfophelarum quod reliquiae X — SERMO XL. In eodemfesto. ,685 Isfael cenvertenlur et salvabiintur. 865 SERMO — In feslooriiniumSanclorum. XLl. SERMO — Iri:eodemfesto. : 688 , . ; CAP.XXXI. — Teslimoriia prophetarum de glorioso XLIL "... 864 SERMO XLIII.— In eodem festo. 693 stalu Ecclesi». — Manifestae 695 GAP.XXXII. SERMO In XLIV.-.r— eodemfesto. auctoritates,quod Scripturae — In eodemfcslo. SERMO XLV. 866 . 697 ad litteratrinon pesslitttintelligi. ...'" — Testimenia de advenln Anliclirisli. — De eodem festb. SERMO 698 CAP.XXXIII. XLVI. - . 700— De eodcmfesto. SERMO 866 XLVII. — In eodem. SERMO 701 -'•- CAP. XXIV.—Teslimeniaprophetarum de noyissirno X XLVIII. — adventuin generali resurreclione. SERMOXLIX. Dc eodem.festo. V867 ;; • 703 ClirisU ' :706 CAP. XXV.—Testimonia prophelarum de die jiitii-. SERMOL.—De confessore: uno X 709 cii. SERMO — In codemfesto. 8'68 LI. — Testimonia prophelarumde giorifica— In dedicatioueccclesiae. .. SERMO 713 CAP. XXVI. X LII, 715 tione sanctorum. SERMO '868 LUI.—Desapienliamulliplici. 718 SERMO — Desacrificioallaris. LJV. CAP, XXVII.— Testimoiiia prophetafumde damnaX 721 tione impioruiri. . SERMO LV.—Ad sacerdolcs. 869 — Adeosdem. 721 .-.CAP. -XXVJII X fide. .809 SERMOLVI. *-Tesliino.iiiagnnliIiiiin-dc : 870— Ad eosdem 728 SERMO Versus SibyHaevalis. LVII. 730 SERMOLYUL— eusdem. Ad . ; 870 Opefis cbnclusio. «99 ORDO RERUM "20O »E AMICITIA CHRISTI4NAET DE CHAWTATE Deus, amprequo eum diliglmus. 920 DEI ET PBOXIMI D TRACTATUS UPLEX. CAP. XIII.—InculcaliobeueficiorumDeiadmajor»in X 871 dilectionisaflectum. 921 Prologus jn utrumque Irdctalum. — De annciliachfisliana. — Adhuc replicantur beneficia Dei, ut TKACTATUS I. CAP.XXIV. — Quae 871 ' animasit iiide humilior. PRIMUM. siLvera amicitia. CAPUT 925 — Quodolim raraefuerint amicitiae. — Quod mandalumde dileclione frequen874 CAP. 1. 1 CAP. XV. X III. — Quamdulcis et quamfruciuosasit amicitia. ter inculcatur,nec cordibusnostris profundiusinfigilur. CAP. 874 921 CAP.V. —Quod in vera amicilianihil est cupiditalis I CAP. XVI.— Dulc:terdiligitur Deus ex recordatione X 875 passiouis. vel inhonestalis. 925 — De naturaliamorc. 875 — Quid sit diligere sapienter. CAP. . V CAP.XXVII. 926 876 — Quidsit Deum amafefoftiter. ,927 De carnaliamore. CAP. I. V CAP.XXVIII. — CAP. II. — Nonesse amiciliamveram, si sil quaestuaV CAP.XXIX. Quod,sicul diljgeiidu.s Deus in beest 877 neficiissuis duicilef, sic in suis promissisprudeuler. ria. CAP.VIII. — Quod amicitia quaedam conimendelur, 927 8^8 — Quod Deus in judiciis suis diligendus CAP. XX. X reprobetur. quaedam — IX. De origineamicilias. 879 est forliter. " CAP. 928 X. — Quod probaluf cbaritas in obedientia CAP. — Quatenusdilectio prius deformala peccato, CAP.XXXI. 880 mandalorumJ)ei. reforroataest _ 929 poslea ex CAP. I. — Quod omncsvirtules aiiimae dilectione X CAP. XXII.— Item de dilectione proximi, et proX dulcescaut 881 931— De dileclione amici, et quae eam impe- gressu ejns. — Qtiandoratione proximi debeat omCAP. II. X CAP.XXXIIL diunt 882 nium plena esse cbmuiunio, 952 CAP. III. — Exempla eorum quae amicitiam impeX CAP.XXIV.—Quod summa communio in S. Trisit diunt. 883 nvtate. 955 — Quodsancta communioa Deoemanet CAP.XIV. —De fide amicilite, et quse in amicodiliCAP.XXXV. sint 884 in angeloset liomines. 935 genda XV. — Quibusmodisprobetur intentio diligentis. — Quodnon cst communiobonorum ad CAP. C*P.XXXYI. «86 malps, 935 — CAP. VI.— Quodpermclosasit indiscretiojnamicilia. X CAP.XXXVII. Qiipdex-mutuo membrorumnoslro886 rum obsequioin amoremproximi erudimur. 93S — Quod per patientiamprobatur amicitia. — CAP. VII. X CAP. XXVHI. Quodex prceceptoDei teuemurdiliX 886 gere inimicos . 936 — Quod secuudum diversos hominum CAP. VIII.— Quibusamicitiasit fovenda. X 887 CAP.XXXIX. X CAP. IX.— Quod Dei aut nalurae dona, et non alia, slatus in diiectioncdivcrsi sunt gradus. 938 Kintin homine diligendj. 888 LAP.XL.— Si licila esl dilcciio, — Quae el quanta liberalitasin amicitia re- aliena patitur animaedelnmenium. qusepro utilitale CAP. X. X 958 — Quod delectibilis et necessarius est 889 CAP.XLI. quiratur. — CAP. XI. Quantadiscrelioneet cautelabeneQciandi fructusin exercitio istorumaliectuumordinato. X 959 sinl amiri. 890 CAP.XLU.—De diversiLaleafrecluum,ex quibus ct CAP.XXII.— De revcrentia exhibenda inter amicos, usus dp.eclionisaestimalur frurtus. 940 et et de mutua corrccLione inler eos. 891 CAP.XLIII. — De motu ad dtsiderium. 942 — Quousquearnicuslolerandus sit, si in — De spiriiuali motu, qui duplex est CAP.XXIII. CAP.XLIV. 942 aliquo enormivilio incorrlgibiliterperseveret - CAP.XXIV.— QuaVtleramicitia dissolvenda sit, 893 -- Defationali motu. et CAP.XLV. 942 — De oflicialiail'eclu. 894 modesle. CAP.XLVI. 943 «juam — De nalurali afTcctu. CAP.XXV.— Ex quibus causis, et in quibus amicitia 943 CAP.XLVII. — dissolvalurpotius quamrumpalur. 894 CAP.XLVIH. De carnaliairectu. 944. — De charitate Dei et proximi. — Quod allectus sine consensu, mulvum TIUCTATUSII. CAP.XLlX. CAP.I. — Quodcharitassit virtus omuiumpraestautis- nec prodest, nec obest. 945 — Quod ralionalis affeclus tripliciter extiia895 «ima. CAP. . L I el CAP. I. — Quodcharitasest consummatio vila fidei. tur. .'.. 945 897 CAP. — Quodratioiialisaffectus tiipViciterexcila— Qualiter cogitandus cst Deus charilas. tiir. LI. CAP.III. 9*6, — Similitudines b99 L inler alfectum amoriset apCAP. II. IV. — Quodcupidilasfacit homiiieinmultipliciter pelitum cibi vel desideriumverbi. CAP. 9+6 — Ex dileclibnediscernunturafTcctus. 947 a verohono, quod est jn cnarilale. -900 errare L CAP. III. 901 CAP.V. -L Quantamalasint in diviliis. CAP. IV. — Sieutin dileclioneDei, sic in dileclione L — Lamenlabilis 948 CAP.VI. a chari- proximielectio signumhahet querela eorum, qui — Quod aclus nosler non sit celebrar.dus 902 tale deviaut per cupiditalein. CAP.LV: — Quotmalasint in voluplate carnis. 902 post affectmri piritualem; 948 CAP VII. s — OstenditSalomon — Quodsecundumralionalemalfectumnosil vanitashuCAP.VIII. CAP. Vl. L quanla 903 ster actus quandoque dirigendusest, sed non sempcr. mundi. Jus 949 904 CAP.IX.— In solaeharilate requies et pax. — Qnodmundanaconctipiscenlian causaest, — Quodoffirialisaffeclns, licet sit pericui CAP.X. L CAP. VII. 905 losus, tamen conunendabilisest imerdum. 949 quare jugtun Dominigrave videatur. — Quod omnes virtules ex charilate sint — Qtiis modus debeat esse ia naturali CAP.XI. L CAP. YIII. 9*>f> 906 affectu: 951 CAP.XII. — Quod charilas est sabbalum, et sex virCAP.LIX,— De diversiscausisaflecluuni.... 906 tules quasi sex dies anle sabhaLum. Qitf.LX.— Quod unus affectusquandoquemutatur in 952 CAP.XIII. —Collaliosex virtulum ad sex dies. 908 alterum. — Quod triplex sabbatumhabet homo in — Quodaflectussajpe cuntrarit suut, ct se CAP.XIV. L CAP. XI. 952 909 oppugnant dilectioneDei et proximiet dilectionesui. CAP.XY. — De Sabbato hominis In sui dilcctione. CAP. XII. — Quod deleclabilis et necessarius est L 953 910 fruclttsin exercilioislorum affectuumordinato. —De Sabbalosecundo, de dilectione proCAP.XVI. L CAP. XIII. — Quod charitas dum est iu desiderio, 934 911 languor est. >imi. charitatiset commuCA».XVII.— De tertio Sabbato in dilcctione Dei. CAP. XIV.— De dimensionibus L 955 913 nioneSancLorum. CAP. VIII.— Apostrophavel cxhortatio ut diligatur X PASSIO REGINALDIPRINCIPIS OLIM ANTIO95T 915 CHENl. Deus. — Adhucimprqperat animaebeneficiaDei, III INTEHREGEMHENRICUM ET ABCAP.XIX. DIALOGLS 975 916 BATEM ut grala sil Deo. BON.EVALLENSEM. CAP.XX. — Quod elegantius et plenius diligat nos CTILITATIBUSTRIBULATIONIS. DE DCODECIM 989 917 Deus, quamnos ipsum. SUNT. CAP. XI.— Quantasit animae X TRACTATUS QUALES praerogativa supcr cy1003 919 .teras creatttras. Prologus. IOIM CAP. XII.—Quantosit dulcioramor,quo nos diligit X Incipiuntcapitulapartis prlmae. QbA IH JiOC IOMO COINTliNEiSTUR. mt CAP.XVI.— Qtiod hujus sacramenli perccpliorie et p iiicip.it ars prima. " 1007 salutiferaecrncis secundae. 1015 . Incipiunt capHula virtule paradisus homini reseretur. et parlis 1'ars secumiaT. .„, 1015 diabolussuperetur. 1147 — QuodChrlslusnoslrae legis latof sit, e.t tertiae. 1025. CAP.XVII. Tncipinntcapituiapartis '' ' 1033 hosler Moyses,qui nobisde diabolica poleslate ereptisi . ; JParslertia.' 1059 agnuspaschalisimmolatus est, quique per hujus mundi Incipiunt capilulaquartaeet ullimaepartis. 1039 desertum ad regnum nobis promissumnos introducit . Vzrs quarla. , De divisioneet scfiptofibussacrorumlibrorum,^ 1050 1148 — QuodDomirius iosleripse granumlfu-r DE HIEROSOLTMITANA 1057 PEREGRINATIONE. CAP.XYHI. v INSTRUCTIO ab Alexandro III menli diclus sit, quod cadensitiVterrammorluum,resurFIDEJVCATHOLICJE 1069 gensque in semine vilaemultipjjcalumsit, de cujus granq Romanoad sbldanuhiIcpniimissa. pontifice LIBERDE CONFESSIONE SACRAMENTALI.1077 multa fideliumgrana orta surit, qUae cum ipso unum in DE POENITENTIA SACERDOTE1NIUNGENDA. Ecclesia quolidie efficiuntur. A 1148 '-':' — Ne quisquammembrumdiabolifactusad 1091 CAP.XIX. DE INSTITUTIONE PISCOPI. E 1097 corpusDominic.um moreJudaeaccedere praesumat,quem "NVECTIVA INDEPBAVATOBEM. 1113 non tatiluin prioris culpaeconscientia damnavit,qnanj de silenlio servando 1125 quod adhuc peccator et immundusad sacrammensam FRAGMENTUM epistelae LIBELLUS ARTE dictandi. DE 1127 praesumptuose ccederenon formidavit. a 1149 POEMATA. CAP.XX.— Quodnulli fideliumignorare liceat DemiI. — Cantilenade luctacarnisetspiritus. 1127 nici corporis et sanguinissacramentum,quod in Ecclesia — Contra clericos voluptati deditos, sive de vita celebralur, ne forle ex eo quod ignorat, ad illum perciII. clericorumin plurimisreprobata. 1129 censealur indignus. '1,149 — Tfactatus de.sacrosanctisvenerabilis Euchari- piendum —.Quodpresbyterum quemque sacrariienta III. CAP.XXI, 1135 Dominicascire oporteat,quibtissubjectum sibi popultim sliae.mysteriis. — TPrelogus. Invocat auctor sanctissimamTrinilatem, erudiat, et adveram fidem instruat, sine quibus fungi ItSO Patrem, Filium, etSpiriiumsanctum, utdeSS. Eucha- sacerdotib digne non poterit — Quodsacerdospost Christi vestigiagparistiaj itivsteriisdigne scribere possit. 1135 .CAP.XXII, 1156 diensvefbumque vitae pepulis annuntians, christus DoInvocalioPatris. InvGcalio Filii. 1137 mini, ipsiusque angelus dicitur, dumque proximumad 1138 InvocatioSpiritus sancti. amoremcooleslium inflammatseraphi— Quodvere una eademque caro sit, quaenunc agnitibnemDei.et CAP.. I liamsortilur dignitalem. 11-51 — Quodidem sit carbolucens. qui et sein altari de pane consecratur, et illa, quaede Virgine CAP.XXtll. el iu cruce passa crediiur fuisse. 1138 rapliim. Namduin iti Ecclesia sancti reclores populum nata, GAP. I. — Quodmnndo fame verbi peTiclitanti Chri- Dei peccatprum tenebris exstinctum, verbo salulis, et I slus panis homofactuss.ubvenerit . 1138 bonaeactionisad amprem coelestiumreaccen— Quodnonalius praeter Christum pro pec- exemplo CAP.IH. dunt, profecto carbones vivi alios succendentes peTbicatis Adaesatisfacerepoterat, cumque secundum ulram- bentur. 1151 — Quodvalde periculosum sit ad sacraX CAP. XIV. qije naluram immortalisesset, sponte tamen pro nobis 'est mortuus. 1159 mentumcorporiset sanguinisDominiaccedere, ubi inter — Qnodagnusin lege immolatus et assus, et angelorum omniumquesarictorumfrequentiamipse sum-CAP. V. I a populoIsraelilicocomestus typum Christi gesserit, et mus ponlifex Christusse ipsumin escamvitaevel mortis succedentevera graiia veroque sacrificio,id est Christo porrigit singulorummerila siibtipterdiscernens. > 1152 — 1140 cessaverint. CAP.XXV. Quodpro diversitatemeritGrumChristus apparente, legaies caeremoniae —Quodinteger diversislicet in locisimmolatus in Ecclesiaagnus et haedus,ut in lege praefiguratumest, CAP. V. perseverat agnus, tolusaue a fidelibus in escam vitas su- immeleiur,ut, sicut bealus Hieronymus dicit, carnibus milur. 1140 autem et pcenitenliairi gen-. a — Quodpanis et caro Chrisli non in merito agniperfecliores,peccalores CAP. 1153 VI. tes haedopascantur. — Quod sacerdoset quisque fideliumcaefiiciturconsecranlis,sed in verboet in virtute Creatoris, CAP.XXVI. et quod a bono nil majus, nec a malo minus perlicilur. piti suo, quod est Christus,conformari,eurnque ad ccelos 1154 1141 quolidie spiritualiter sequi debeat 1154 CAP. n. — Quodpresbyter iu consecralione sacrifiV IV.— De poeriilentia. citim commemorans, imitanscunti lacrymispassionem 1153 et V. — Versusdecomlnendalione.vini. VI. — Besponsioad quemdam,cbntra cervisiam. 1155 Cbristi,sit Chrisluset crueifixus,et sacrificanset sacfificatus. 1141 VII. — Carmenaceplialnm. ."' 1157 — Quodsolus Deus sacriGcator t adminiCAP. III. V e APPENDIXAD OPERA PETRI BLESENSIS centislrator sit sacrificii, presbyter vero tantum minister; nens chartas quorumdam episcoporam.et regum quae quodqueeodemverbo caro fiatin altari, quo creata est in cotiferuntad elucidatienemepistelarumeius et "EOlawiiH. ^ utero virginali. 1142 1157 CAP. X. — Quodcoelesiiumvasorumfiguluspotest hi I I. —Ad epist 4i. — litterae Henrici Bajocensisepisf altari modicampanisportionemin melius, hoc estin car- cppi de donationefacta capitulo Bajocensisde dorooCo-; nissuae gloriam permulare, qiii humaiiitatisnoslrie tes- ; nati:ihesaufafii, 4.',;;vl.1!p7i': tam assumplam et igne passionis siiae excbctarii, de VjLVr^Cpbfifmatioiejusdem donalionis factaaRichanlo morte potuitad vitamreformare. : 1159 1142 : — Quod nec taro sine sanguine, nec sanguis Arigibruhvfege.;ejusdem episcopide doriatibhb : Hi; facta caCAP. . X - jiitulo^ LitteraedecimaForestaede Nuilleioet-.&eRacisine carne recte communicatur;sicul in Melchisedech Bajbc/de US9 V . praesignatum qui in lypo Salvatpris noslri,parieriiet ilelo; esl, vinumsimullibasse legitur. 1143 IV. —LitteraeUrbanipapaeIIIpro anpualibusprseben-: 1160 CAP.XJ.—Profunda ccelestiumsecrelorum ideo Do- darumdecedenliumcanonicorum Bajocensium. minus oseultari voluit, ut perfidis celarentur, et fideliLitterae Lucii papae III pfp sepullura episcopi V..-— busmeritum de virtule Fidei crescerel. 1144 Baiocensisel canonicorumiii ecclesia calhedrali. 1160" CAP. II. —Aqiia pariierviiioadmiscetui',quia utrumX VI. — Ad epist. 66. -^- ChartaHenricr ilAriglofum , 1160 in crucede JatefeSalvaloris emanavitvsahguis fegis pfo abbatia de Voloin.Normannia. : quesimul virleiicetredemplibnis,et aqua baplismalisper quod Ec-V ;V VII. — Alia donalioejusderijregis eidem abbatise.de •H60.V ''.• clesiasignatur. ;;V '. 1144 "YMo. -::: X CAP, III. — In corisecralione Dominici sangninis VIII. — Alia dphatio ejusdem regis eidem abbali®, 1161: a prius. videlicetin coena, quamvinomistamnpn legimus, — ChartaHenrici II, An^Iorumregis pro aKbatia sed uthuicsacramento nihil deesset ad cpnimemoratioIX. nem DominiciE passionis,apbstolieorumque successores de Baugeseio,vulgo de Baugerais, ordinisCistercierisis. hbc fieri decrevefutit,;' 1145 :£AP.XiV.^^ IX bis. — Alia Charta ejusdem regis pro abbatia5 de ^Licetyiriuirietaquaaiile consecfatipnem irf altafi;typice;niiscearitur,prist honnisisanguis bibitur, Oratbrioyiilgode.IoaroHiC, dioecesis. 1161 Andegavensis abbatemVilrit X.•—Liltefa pef quamappafet Hervaeum \quia'.jrij$s^ii'in^in';de!ih^ialiir-iaqua,populus, qui per d iljairifigiifaturin riieiiusse Irausmufatum, um ista di.r lelupensem dedisse fratribus ordinis Carthusiensislocum 1145 Ligeti, Henficb;II, rege Anglorum,comite Andegavensi gnejiefcfplt/ifidicetuf..'''-' J V et in 1162 :CAP,XV.-^-Quodanie legem lege sanctisPatri- postularite, circa atinumDumini1173. -- Dbnatio ejusdem regis ecclesiaj Fontis Ebraldi. fcusreghiVccelcrurii jariuaclausa fuefit; pbst datam vero deXI. . J162 Pon.teSacii. gfsliariijlaitfnni Qniriiliusqueie poenitentibusreserata p ' -— SVt::-:-:'':: V 1146 ;-: XII. Copiafundationis abbaiissSavigniariin NofiiiajJT; 501 ORDO RERUM QVJE 1N HOC TOMO CONTINENTUR. 1204 l£fJ3 UG3 dem Odone1n ecclcsiaSancti Symphoriaui Parisiensfc. nia. . —Confirmalio XIII. ftmdatfbms hbaliaeSavigniacifacta a 1177 ab Henrico11,rege Anglorum. 1164 XXIX.—ChartaejusdemOdonis,qua concessilecclesiaa XIV.— Ahaconlirmalioejusdemregis pro fiindalione Sancti VictorisParisiensisannualiasemiprtebendarum ecllfib clesiaeParisiensis. Savigniaci. 1177 — StephaniParisiensis episcopiconcessioannuaXV. — Charta fundalionis abbaliaede Blanca Landa. XXX. 1165 Humseu vacantiumpraebendarumin ecclesia Parisiensi, XVI. — Confirmatioejusdem fundalionis per Henri- et aliis factaeanonicisS. VictcrisParisietHs. , 1177 cum II, regem Anglorum;-: 1166 XXXI.—Litlerae super compositionelimitumepiscoXVII.— Ad epist 124.—LilleraWalleri Rothom3gen- patuumBclvaccnsiset Parisiensis. 1178 — sis archiepisccpi,qua decimainde Diepa el Botelhs dat XXXII. Lilterae Inr.ocentii panaepro legilimatione 1166 dominiregis, data; AnagniaeV Non.Novemb.poncapituloRothomagensi. I — Ad epist. 126. — Lillera Odonis episcopi prolis an. iv, Chrisli1201. XVIII. tificatus 1178 — Liltera Odoniscpiscopl Paiisiensis, super abolendofesto Fatuorum , ct restiLuenXXXIII. Parisiensis, pro da solemnitateCircumcisionis omini. D 1168 legitimalioneIiberorumdominiregis susceplorum (ilia de XIX. — Alia littera ejusdemAdonis Parisicnsis epi- ducis Meraiiiae 1178 teinporepapaeIimoceulii. solemnitate CircumcisioiijsDomini ct ^. XXXIV.— Littera CtelssLinipapaesuper interdicto scopi, pro 1168 conlrar.ivesBolhomageiiscs ublicalo. Stepham. 1179 p — Littera Petri CambiiDet gratia Parisiensis epiXX. XXXV.—Coufinnalio sciilentiarumexcommtinicationis, •scopi, pro splemnitate CircumcisipnisDpminiet Sancti et interdicli lalarum auclorilale Walteri archiepiscopi 1168 conlfacives Botliomagenses. Stephani. 1179 — Liltera ejusuem Coclcslinipr.psecpiscopisXXI.—Copiacujusdamepistolaea venerabiliFacullate XXXYI. sludii Parisiensis, praelatisel capilulisecclesia- Normanniaee eadem re. d 1179 theologiae — Litlera ejusdemda eadcmre. rum regni Francisetransmissae, d delestandum, condema XXXVII. 1179 et omninp abolendum quemdamsuperstitiosum XXXVIII.— Lillera Wallcri Rolhomag.archiep. de nandum, et scandalosumntum, quem quidam festum Fatuorum quibusdamdtstribuLionibus faciencapituloRolhomagensi a ritu paganorumet infidelium idololalrarum dis. 1179 vocani,qui — et originem sumpsil. 1169 XXXIX- ConciliumRotliPinagenses.ub Waltero arii.itium — XXII. Lillera OdonisParisiensis episcopi,pro ins'i- chiepiscopo.Auno ab IncarnalioneDomini1189, m ldus tulione festi S. Bernardiin ecclpsiaPansiensi. 1176 Februarii, residente beatissimo papa Clemente III, reXXIII.— Liltera ejusdem Odonisde decimade Espiers gnaine gloriosissimorege Francorum Philippo, regenle qoam Adamde Monsleroliodedit qualuor matriculariis Npnuaiiniamiiiviclissimorege Anglorum Richardo, iii ~ et noininesanctae iiidividuae-Tfiriitaifs presbyteris celebratumestproi — Liltera ejusdempfo inslitiitiotiequaluor1176 vjnCialeconciliumin meiropolitanasede Bothomagensi, maXXIV. tricularibrurasacefdplumin eccfesiaPafisiensi. 1176 venerabiliPatre noslroWaltero Rothomagerisi — Fundatib' ejusderii episcopi pfb mandaib fa- praesidente praesentibus XXY. omnibus«uffraganeis,abbatiarchiepiscopo, cietidoih CcenaDoniini, 1176 e — Littera ejusdem Odpiiis qua donat Nbvaiia bus quoquequamplurimis,mullis etiam vitiSTdiscretist XXVI. prudenlibus, in quo statuta -sunt capilula subscripta. " i ':'.'-'• .1177 eapifiilbParisiensi, i-iso :;; ::V;': — . XXVII. Institutib ahniversariiOdonisfaelaa capilulo ,'TSDEX inilialis epistolariim Pelfi Blesensis secundum ' • ' Plifisiensi. 11.77 bfdirieraalphabet.ic;utti. 1183 _• '; V XXVIII — Inslilulio dubrumsacerdolum factaab'eo- FINIS TO^VDUGPTESIMI SEPTIMI. Ex >ypisL. JIIGNE, au l^l*t-iI(|htMiijEA